H iç kaygı yaşamamak mı gerekir?
description
Transcript of H iç kaygı yaşamamak mı gerekir?
SINAV KAYGISI VE BU KAYGIYLA BAŞETME
YÖNTEMLERİ Dr. Psk. HATİCE DEMİRBAŞ
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Psikiyatri Kliniği
SINAV KAYGISI VE BU KAYGIYLA BAŞETME
YÖNTEMLERİ Dr. Psk. HATİCE DEMİRBAŞ
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Psikiyatri Kliniği
Kaygı Nedir? Herhangi bir stresli durumda
yaşanan doğal bir duygudur ve yaşamın doğal bir parçasıdır.
Öğrenme, kişinin yaşamını sürdürebilmesi ve süregelen yaşamdan doyum alması için
gerekli tüm bilgi, eylem ve becerilerin kazanılması sürecidir.
Öğrenilenler, kişinin birikimini oluştururken, öğrenilenlerin belli bir amaca yönelik kullanılması da performansı ortaya koyar.
Performans, kişinin akıl, duygu ve davranış düzeyinde daha
önceden kazanmış olduklarının, belli bir durum ve belli bir zaman kesitinde, eylemsel olarak ortaya
konulan şeklidir.
İnsanın performansının en iyi olduğu durum, onun o alanda varolan potansiyelinin tümünü
eyleme dönüştürebildiği durumdur. Ancak çeşitli iç ve dış etkenler nedeniyle gerçek
potansiyelin performansa dönüşmesi zaman zaman
güçleşir. Bu etkenlerden biri yüksek kaygıdır.
Hiç kaygı yaşamamak mı gerekir?
Mutlaka bir miktar kaygıya ihtiyaç vardır.
Kaygıyı tümüyle ortadan kaldırmak yerine, kaygıya
yenik düşmemek ve yaşanılan kaygıyı belli bir düzeyde
tutarak kişinin kendi yararına kullanması gerekir.
Ancak yaşanan kaygı çok yoğun ise, Kişinin, enerjisini
verimli bir biçimde kullanması,
Dikkatini ve gücünü yapacağı işe yönlendirmesi engellenir. Kişi potansiyelini tümüyle
kullanamaz ve istenen performansa erişemez.
Kaygımız yükseldiği anda bedenimiz bazı sinyaller
gönderir: Kalp atışlarında hızlanma,
terleme ya da üşüme, yorgunluk,
solunumda güçlük, titreme, mide ağrısı, başağrısı
Sınav Kaygısı Nedir?
Sınav öncesinde öğrenilen bilginin, sınav sırasında etkili
bir biçimde kullanılmasına engel olan ve başarının
düşmesine yol açan yoğun kaygıya sınav kaygısı denir.
Kontrol etmek ya da kontrol edilmek - tercih sorunu-
Her öğrenci, sınava bağlı olarak, kaygının etkilerini değişik
şekillerde yaşar ve hisseder. Bir miktar kaygı yaşamanın, en iyi
performansı göstermede olumlu etkileri vardır. Yaşanan kaygı sırasında salgılanan Adrenalin
miktarının, uyarıcı etkisi ve dikkati odaklamada önemli rolü
vardır.
Aşırı kaygı durumunda salgılanan yoğun Adrenalin, bilgi transferini engeller, bir
takım fiziksel belirtilerin ortaya çıkmasına ve paniğe sebep
olur.
Yaşanan kaygı düzeyi, sınava hazırlığı ve sınavda gösterilen performansı etkiler, ancak bu
etki performansa olumsuz yönde yansıdığında “sınav kaygısı” bir sorun olarak
karşımıza çıkar.
Sınav Kaygısının EtkileriÖğrenilen bilgiler transfer
edilemez, Okuduğunu anlama ve
düşünceleri organize etmede zorluk yaşanır,
Dikkatte bir daralma ve azalma olur, dikkat sınavın içeriğine değil sınavın kendisine ve bağlı olarak
yaşananlara odaklanır, Zihinsel beceriler zayıflar,
bilgilerin hatırlanmasını engeller, Enerji tükenir ve israf edilmiş
olur,Fiziksel rahatsızlıkların ortaya
çıkmasına neden olur.
Sınav Kaygısının Nedenleri
Sınav Öncesi:Zamanı iyi kullanamama
Kötü çalışma alışkanlıkları, Yüksek beklenti düzeyi,
Mükemmeliyetçi yaklaşım, Görev ve sorumlulukları
erteleme, Başarısız olma ve
değerlendirilme korkusu vs
Sınav Kaygısının Duygusal Belirtileri Endişe,
Huzursuzluk, Kontrolün kaybedileceği hissi,
Güvensizlik,
Çaresizlik, Öfke-Kızgınlık,
Korku, Ümitsizlik,
Hayal kırıklığı, Mutsuzluk, Tedirginlik.
Sınav Kaygısının Fiziksel Belirtileri
Kalp çarpıntısı, Hızlı nefes alıp-verme,
Nefes darlığı, Terleme ve/veya titreme,
Mide şikayetleri, Karın ağrısı,
Bağırsak hareketlerinde değişme (ishal-kabızlık),
Başağrısı, Baş dönmesi,
Huzursuz uyku, kabus görme, aşırı uyku veya uykusuzluk, Konsantrasyon bozuklukları,
Yorgunluk belirtileri, Yeme alışkanlıklarında değişme.
Bu belirtiler sınav için sınıfta beklerken de ellerde terleme, kalbin çok hızlı çarpması, baş ya da karın ağrısı, gerginlik,
sabırsızlık, el titremesi, bütün bildiklerini unutma korkusu,
kendine güvende azalma gibi belirtiler biçiminde ortaya
çıkmaktadır.
Sınav başladıktan sonra:·Dikkati toplamakta, ·sınava başlamakta,
·soruları anlamakta güçlük; ·bilinen bir soruda hata yapma
korkusuna bağlı yoğun heyecan, ·kötü not alma beklentisi,
·öfke, ·düşünememe,
sınavın kötü geçeceğine inanma,
sürenin yetmeyeceği düşüncesi,
zor gelen sorularda paniğe kapılma
bazı fizyolojik belirtiler.
Bu endişelerin ve fizyolojik belirtilerin sınavın ilk 10
dakikası içinde daha yoğun yaşandığını, sınavın sonlarına
doğru, belirtilerin şiddetinde bir azalma olduğunu
belirtmektedirler.
Sınav kaygısı yaşayan ve bu kaygıyı yaşamayan kişiler
arasında ne gibi farklar vardır?
Kaygı düzeyi normal olan kişiler sınav durumlarını, başarılarının test edileceği bir fırsat olarak
değerlendirirken, kaygısı normalin üzerinde olan kişiler bu
durumları bir tehdit olarak algılarlar.
Sınavla ilgili durumlarda kendileriyle olumsuz bir diyalog
içine girerler.Gerçek dışı ve karamsar bir düşünce tarzını
seçerler.
Sınav öncesi ve sonrası fizyolojik uyarım dereceleri aynı olduğu halde, normal düzeyde kaygı yaşayan kişiler, bu uyarımı
sınavda daha fazla çaba göstermeye yönelik bir ipucu
olarak algılarken,
kaygısı yüksek olan kişiler yaşadıkları endişe yüzünden,
bunu olumsuz bir durum olarak görmektedirler. Endişe,
performansa yönelik zihinsel bir süreçtir. Sınav sonucuna ilişkin
olumsuz düşünce, inanç ve beklentilerden oluşur.
• Yapılan araştırmalar, sınav kaygısı yüksek olan kişiler için en büyük sorunun; daha önce öğrenilenleri, sınav sırasında hatırlayamamak olduğunu ortaya çıkarmaktadır. Kaygısı yüksek olan kişilerin kaygısı düşük olanlara kıyasla ders çalışmaya daha çok zaman ayırdıkları görülmektedir.
Düşük performansın, bu kişilerin ders çalışma sürelerindeki yetersizliğe değil, olumsuz
düşüncelerin kendilerinde yarattığı, başa çıkılamaz kaygıya
bağlanabileceğini göstermektedir.
Yararsız (Olumsuz) DüşüncelerSınava hazır değilim,
Bu bilgiler çok gereksiz ve saçma. Nerede ve ne zaman kullanacağım ki?
Sınavlar niye yapılıyor, ne gerek var? Bu bilgiler gelecekte benim işime
yaramaz. Sınava hazırlanmak için gerekli zamanım
yok ki. Bu konuları anlayamıyorum, aptal
olmalıyım.
Ben zaten bu konuları anlamıyorum. Biliyorum bu sınavda başarılı olamam.
Sınav kötü geçecek. Çok fazla konu var, hangi birine
hazırlanabilirim ki? Bu sınavda başarılı olamayacağım
Bu sınav sonunda herşey berbat olacak.Sınıftaki herkes benden daha zeki.Bu sınavda başarısız olursam not
durumumu bir daha asla düzeltemem
Sınav sırasında bildiğim herşeyi unutabilirim.
Kendimi yetersiz ve eksik görüyorum.Evdekilerin yüzüne nasıl bakarım?
Eyvah, yine sınav yaklaşıyor ve ben çalışmamı yetiştiremeyeceğim.
Bu sınavda başarısız olacağım ve herkes aptal olduğumu düşünecek.
Çalıştığım halde kendimi yeterli görmüyorum.
Zaman kalmadı. Hiç birşey bilmiyorum, herkes çalışmasını bitirmiştir.
Sınav günü geldi ve ben çalışmış olsam da nasıl olsa herşeyi birbirine karıştıracağım.
Eğer bu sınavda ortalamanın altında alırsam herşey berbat olur, sınıfta kalabilirim,
atılabilirim, hayatım mahvolur.Sınav soruları kolay görünüyor ama
herhalde birşey bilmediğim için bana öyle geliyor.
Benden daha iyiler olduğuna göre neden sınav kağıdını ilk ben veriyorum? Sorular bu
kadar kolay olamaz. Ben yanlış anlamış olmalıyım.
Yaşanan bütün bu duygular kaygıyı arttırır ve bu tür düşüncelerin performansa hiçbir
yararı olmaz.
Nasıl Üstesinden Gelinebilir?
Eğer sınav öncesi, sınav sırası ya da sınav sonrasında başa çıkamadığınız
bir kaygı duygusu yaşıyorsanız ?
Öncelikle kendi iç diyalogunuzda kendi
kendinize neler söylediğinizin ve bu ifadelerin duygularınızı
nasıl etkilediğinin farkına varmanız ve daha olumlu yaklaşımlarla daha olumlu
ifadeler kullanmayı öğrenmeniz gerekmektedir.
Yararlı DüşüncelerYapmam gereken nedir? Yapabildiğimin
en iyisini yapmamın bana ne zararı olabilir? Ne kaybederim?
Yeterli zamanımın olmadığı doğru, ancak olan zamanımı en etkili şekilde nasıl
kullanabilirim? Tüm materyalleri çalışamasam bile,
önemli bölümlere öncelik vererek sınava hazırlanabilirim, hiç olmazsa bu bölümlerden puan kazanırım.
Hangi sorular sıklıkla soruluyor, onlardan başlamalıyım.
Takıldığım yerler olabilir, bilenlere soracağım ve yardım alacağım.
Diğer öğrenciler kadar iyi olmasam da elimden geleni yaparak
ilerlediğimi ve daha iyi olduğumu kendime göstereceğim.
Diğer öğrenciler de gergin ve telaşlı. Ben de kendimi kontrol edebilir ve
başarılı olabilirim. Duygularım kontrolüm altında,
başarabilirim.
"bu sınavda başarısız olacağım ve herkes aptal
olduğumu düşünecek"
"başarısız olmak ya da olmamak benim elimde.
Şansım var, bunu kullanabilirim. Başarısız olsam bile bu benim aptal olduğumu
göstermez“
"eyvah yine sınav yaklaşıyor ve ben çalışmamı
yetiştiremeyeceğim"
"Zamanı bir düşman gibi görüp onunla savaşa girersem hem kendimi yıpratırım, hem
de enerjimi yanlış yönde harcamış olurum. Oysa önümdeki zamanı kendi
yararıma kullanmak benim elimde"...
"eğer bu sınavda ortalamanın altında alırsam herşey berbat
olur, sınıfta kalabilirim, atılabilirim, hayatım mahvolur“
"Bu sınavda ortalamanın altında alacağımı nereden
biliyorum? Ayrıca bir sınavda ortalamanın altında not almak
dünyanın sonu değil. Bu sınavı hayatımın son şansı
gibi görmekten vazgeçmeliyim"...
Yapacağınız şey, gerçek dışı, kötümser düşüncelerinizi gerçek dışı bir iyimserliğe
dönüştürmek değil, yalnızca gerçekçi düşünmektir.
Unutmayın; başarıya ulaşmanın ilk aşaması, kişinin kendi
potansiyelini doğru değerlendirmesidir. Nelerin eksik
olduğuna ve neyi, ne kadar öğrenmeniz gerektiğine ancak
gerçekçi bir değerlendirme sonucunda karar verebilirsiniz.
Kaygıyı Kontrol EtmekÖncelikle sınava konsantre olmanızı ve sorulara odaklanmanızı sağlar, Düşüncelerinizi organize etmede,
dikkatinizi toplamada yardımcı olur, Olumsuz düşünmenizi ve paniğe
kapılmanızı engeller, Kontrol duygusu başarmaya yardım
eder, gerçek performansınızı
sergilemenizde önemli rol oynar.
Sınavlardan ÖnceDersleri düzenli olarak takip edin.
Etkin bir ders çalışma programı yapın ve uygulayın.
Sınavlardan önce tekrar yapın.Sınavda sizden neler beklendiğini
bilin ve ona göre hazırlanın.Zamanı iyi kullanmayı öğrenin. Kendinizi rahat hissederseniz
sınavlarda panik yaşamazsınız. Beslenmenize ve uykunuza dikkat
edin.
Sınava hazırlanma çalışmalarınızı son geceye ve ya sabaha
bırakmayın. Sınava elinizden geldiğince
hazırlanmış olma duygusu, kendinizi rahat hissetmenize ve kaygınızı
azaltmanıza yardımcı olur. Sınavlardaki tutumunuz ve kendinize
ilişkin olumlu bir düşünce yapısı geliştirmeye çalışın.
Mükemmeliyetçi olmayın. Beklentilerinizin gerçekçi ve
hedeflerinizin ulaşılabilir olmasına dikkat edin.
Unutmayın her birey kendine özgüdür ve her bireyin başa
çıkma yöntemleri de bireye özgü olmalıdır, bu anlamda size uygun
olan başa çıkma yöntemlerini bulmalısınız.
SINAV SÜRESİNCE
• “Hiç birşey yapamayacağım. Sınav kötü geçecek. Ya soruları cevaplayamazsam. Herşeyi unuttum” gibi olumsuz düşünceleri kafanızdan çıkarın ve arkanıza yaslanın.
• Kaygıyla başa çıkma tekniklerinden birini uygulayın.
• Hazır olduğunuzu düşündüğünüzde sınava başlayın.
• Kontrolün kendinizde olduğunu hissettiğinizde ve soruları dikkatle okumaya başladığınızda kaygınız azalacaktır.
• Yönergeyi dikkatle okuyun ve sorulara göz gezdirin.
• Zamanı nasıl kullanacağınıza ve soruları hangi sırayla cevaplayacağınıza karar verin.
• Cevaplayabileceğiniz sorulardan başlamak en iyisidir.
• Yapabileceğiniz sorulardan başlamak sizi cesaretlendirir.
• Bir soruyu cevaplarken aklınıza başka bir soru ile ilgili bir bilgi ya da düşünce gelirse, başka bir kenara not edin; o sorunun cevabını düşünerek vakit kaybetmeyin ve dikkatinizi dağıtmayın.
• Dikkatinizi dağılması ve konsantrasyonunuzun bozulması, yeniden kaygılanmanıza neden olur.
• Konsantrasyonunuz bozulur ve kaygı düzeyiniz yükselirse, o ana kadar iyi gittiğinizi göz önüne alarak, uyguladığınız tekniği tekrarlayın ve sınava devam edin.
• Kaygınıza teslim olmayın ve bu durumla baş edebileceğinizi unutmayın.
Sınavdan Sonra;Sınavınız iyi veya kötü geçsin, elinizden geleni yaptığınız ve
denediğiniz için sınavdan sonra kendinizi ödüllendirin; hoşunuza gidecek birşeyler
yapın.
Ancak sonrasında sınavda başarısız olduğunuz konuları
tespit edip eksikleriniz ve yanlışlarınız üzerinde durun, bir sonraki sınavda başarılı olmak için neler yapmanız
gerektiğini planlayın ve bunları uygulamaya çalışın.
Kaygının zihinsel süreci olan "endişe" ile başaçıkmak için gerçekçi ve olumlu düşünme
biçimini benimsemeye çalışırken, bedensel süreci olan "yoğun uyarılma" ile
başaçıkmak için de solunum ve gevşeme egzersizleri
yapmayı deneyebilirsiniz.
Eğer kendi zihninizin ürettiği bu olumsuz düşüncelerin
tutsağı olmaktan kurtulursanız, endişelerinizin
azaldığını ve artık bedeninizden gelen sinyalleri
de, eskisi kadar olumsuz yorumlamadığınızı
göreceksiniz.
Ayrıca bunların, sınav öncesinden sınav sonrasına
doğru, aşama aşama kendiliğinden kaybolduğunu
farkedeceksiniz
Kaygımızı azaltmak için yapabileceğimiz uygulamalar
şunlardır:
Düşünceleri Durdurma Tekniği• Kaygı, kendiliğinden olumsuz düşünceleri
ortaya çıkarır. Bu düşünceler başladığında kendinize “DUR” deyin.
• Kırmızı ışık yandığında durduğunuz gibi aklınızdan bu olumsuz düşüncelerin geçişini de durdurun. Bunu ilk seferde başarmak zor olabilir, ancak bir kez başardığınızda sıklıkla kullanabileceğiniz bir yöntemdir.
Kendi Kendine Telkin Etme Tekniği
• Yoğun kaygı hissettiğinizde derin bir nefes alarak
• “Sakin ol ve rahatla”, “ne var bu kadar heyecanlanacak?”,
• “kaygılanma zamanı geçti, şimdi sınav zamanı” gibi kendinizi rahatlatacak anahtar cümleleri tekrarlayın.
Dikkatini Başka Noktalara Odaklama Tekniği
• Kaygınız arttığında etrafınıza bakın ve dikkatinizi ortamdaki başka noktalara yoğunlaştırın.
• Sınıfta kaç çeşit eşya var?,
• Duvarda asılı yazının kaç satırı var?,
• Kaç kişi gözlük kullanıyor? vs, gibi.
• Zihninizi o an meşgul edecek ve sizi sınavdan uzaklaştıracak başka şeylerle ilgilenin.
• Son hece ve harf ile başlayan başka kelimeler türetme,
• kelimeleri alfabetik sıraya dizme, • zihinden çarpma-bölme işlemi yapma
gibi • zihin oyunları da bu tür durumlarda
kullanılabilir.
Köprü Objeler Kullanma Tekniği
• Sevdiğiniz kişi ve mutlu olduğunuz ortamları düşünmek sizi rahatlatır ve kaygınızı azaltır.
İç-Diyaloğu Kurma Tekniği
• Sınav kaygısına veya paniğe bağlı olarak, genellikle kişi kendi kendine “ben bu soruları yapamam. Başarısız olacağım gibi olumsuz mesajlar yollar.
• Kişinin kendi iç diyaloğunda neler söylediğinin, yaşadığı duygular ve performansına etkisi büyüktür.
• Elimden geleni yapacağım gibi olumlu mesajlarla değiştirmek, olumlu düşünmek ve kendinize, sadece olumlu mesajlar göndermek sizi motive eder, kaygını azalmasına yardımcı olur.
1. Solunum egzersizleri2. Gevşeme egzersizleri
Bedeni Kontrol Etme Yolunda Birinci Basamak:
Solunum Kontrolu " nefes almayı öğrenmek "
Ancak solunum , beyin sapındaki bir merkez
tarafından kandaki oksijen ve karbondioksit dengesine göre
bütünüyle otonom ( kendi kendine ) olarak yürüyen bir
faaliyettir.
Otonom faaliyetleri kontrol etmeye , " solunumu kontrol
etmekten " başlamak gerekir. Aynı zamanda doğru ve derin
nefes almayı öğrenmek , gevşemeyi öğrenmek yolunda
atılan en önemli adımdır.
Derin nefes almanın önemi nedir ?
Doğru ve derin nefes almanın kendisinin doğrudan damarları
genişletme ve kanın ( dolayısıyla oksijenin )
bedenin en uç ve en derin noktalarına kadar ulaşmasını
sağlama özelliği vardır.
Bu sebeple doğru ve derin nefes alarak sağlanan
değişiklik, özellikle kaygının da dahil olduğu birçok
durumda başlayacak olan ( veya başlamış olan ) tepki
zincirini kırmakta veya kaygının şiddetini
azaltmaktadır.
İyi nefesin özellikleri İyi nefes ağır , derin ve sessiz olmalıdır. Bunun içinde denge, ölçü ve uyum gerekir. İyi bir nefes yavaş olarak burundan alınır, sessiz olur ve akciğerin bütününü doldurarak diyaframı
aşağı iter.
Nefes egzersizlerinden amaç , akciğerin bütününü
kullanmaktır.
Akciğerinizin üçe bölünmüş olduğunu düşünün . Derin , tam
bir nefes , diyaframın aşağı hareket etmesi ve akciğerin en alt
bölümünün havayla dolmasıyla başlar .Daha sonra orta bölüm
havayla dolar ve göğüs genişler.Son olarak da akciğerin
üst bölümü dolar ve omuzlar hafifçe kalkabilir.
Nefes alma egzersizine başlamadan önce sağ avucunuzu göbeğinizin hemen altına , sol elinizi
göğsünüzün üstüne (göğüs hizasına) koyun ve gözlerinizi kapatın.
Nefes almadan önce ciğerinizi iyice boşaltın ( nefesi verirken
ciğerler zorlanmamalı ve nefes itilmeden kendiliğinden
çıkmalı).
Ciğer kapasitenizi hayali olarak ikiye bölün ve "biir" , "ikii" diye içinizden sayarak ciğerinizin
bütününü doldurun.... Kısa bir süre bekleyin , "bir-iki" diye diye
sayarak, nefesinizi aldığınızın iki katı sürede boşaltın. Sağ eliniz
göğüs kemiklerinizin , hareketli bir köprü gibi, yana doğru açıldığını
hissetmeli ...Yine bir nefes almadan iki saniye bekleyin .
Az önce belirtildiği gibi bir derin nefes daha alın ve verin.
Egzersizi bir kere daha tekrarlayıncaya kadar mutlaka en az 4-5 normal nefes alın.
RELAKSASYON (GEVŞEME)
EGZERSİZLERİ
Gevşeme bedeninizdeki gerilimden sistematik bir
şekilde, kurtulmaktır. Amaç, size vücunuzdaki gerginlik
ve gevşeme halleri arasındaki farkı göstermek
ve nasıl gevşeyebileceğinizi öğretmektir.
Bedeninizin neresinde en çok gerilim taşıdığınızın farkına varıp, bu kasları nasıl gevşetebileceğinizi
öğreneceksiniz.
Hatta, derinlemesine gevşeme için yapılan düzenli alıştırmalar
enerjinizi ve üretkenliğinizi artıracaktır.
Gevşeme adımları1.El kasları: Sert yumruk
2.Kol (Ön): Bilekler omuza 3.Kol (Arka): Kollar düz ve
sert önde
4.Omuz:Omuzları yukarı5.Boyun:Baş geriye
6. Yüz: Alın:Kaşlar soru sorar
gibi kalkacak. Kaş:Kaşlar çatılarak ve birbirlerine yaklaştırılacak.
Göz etrafı:Gözler sımsıkı kapatılacak.
Çene:Dişler birbirine bastırılacak.
Dil ve boğaz:Dilin ucuyla üst damağa bastırılacak.
Dudak:Dudaklar birbirine bastırılacak.
7.Göğüs:Mümkün olduğu kadar derin nefes alınıp
tutulacak. 8.Mide:Yumruk darbesine
hazırlanır gibi mide kasılacak.9.Kalça:Kalçalarmümkün
olduğunca sıkılacak.10.Bacak:Bacaklar düz bir şekilde tutulurken ayaklar
balerin gibi gerilecek.
Sınavlara en iyi şekilde, bir plan ve program
dahilinde hazırlanmak, çalışmaları asla
ertelememek, zamanı akıllı kullanmak,
beklentiyi gerçekçi tutmak, olumsuz duygu, düşünce
ve başarısızlıklardan kurtulmak için alınması
gereken tedbirlerdir.
• Bu teknikler herkes için etkili olmayabilir. Size uygun olan teknik/lerin işlevsel hale gelmesi de zaman alabilir. Önemli olan kaygınızı kontrol etmek için kararlı ve ısrarlı davranmanızdır.
Duygularınız, düşünceleriniz ve bedeniniz arasında sizi bile
şaşırtacak bir etkileşim vardır. Bu etkileşim, mutluluğunuza,
başarınıza ve sağlığınıza zarar veren silahlı bir çatışmaya da
dönüşebilir; kulağınıza çok hoş gelen bir senfoniye de... Bu sizin
elinizde!
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER.....