Gemeentelijke handhaving en strafrecht
Click here to load reader
-
Upload
irene-trimp -
Category
Business
-
view
536 -
download
0
description
Transcript of Gemeentelijke handhaving en strafrecht
Gemeentelijke handhaving en strafrecht
Prof. mr.dr. A.R. Hartmann
Erasmus Universiteit Rotterdam
d.d. 14 april 2011
Museum Boijmans Van Beuningen
Rotterdam
2
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
Overzicht:
1 – Inleiding
2 – Strafrechtelijke afdoening in perspectief
3 – Strafbeschikking vs transactie
4 – Voordelen bestuurlijke strafbeschikking
3
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
1 – Inleiding
Bestuursrechtelijke en strafrechtelijke handhaving geen gescheiden werelden, want:
- beleidsmatige complementariteit/integrale handhaving;
- juridische convergentie.
4
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
2 – Strafrechtelijke afdoening in perspectief
Brief van de minister van Justitie van 29 januari 2010 (TK 09/10, 32 123 VI, nr. 84): vergroting van de slagvaardigheid van het strafrecht.
Effectiever optreden tegen strafbare feiten (i.h.b. vernieling, geweld, verstoring openbare orde), dwz sneller en passender reageren op strafbare feiten. `Sneller’ door eerder reageren, dan wel snel executeren na uitspraak strafrechter. `Passender’ door gedragsbeïnvloeding (het stellen van voorwaarden aan het gedrag van de verdachte). Beide met als doelstelling recidive te voorkomen.
5
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
A - Voorafgaande aan de zitting/berechting
- Strafbeschikking (straffen en maatregelen);
- Gedragsaanwijzing ter beëindiging van ernstige overlast (art. 509hh WvSv), zijnde een gebieds- en/of contactverbod en/of meldingsplicht en/of begeleiding door hulpverlening (Wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast, per 1 september 2010). -> voorafgaande aan de strafzitting, na voorgeleiding bij RC of heenzending met dagvaarding, of spoedig daarna. Schending strafbaar via art. 184a WvSr (Ri. 2 weken gevangenisstraf).
6
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
Project ZSM
- vanaf februari 2011 via pilots kijken of de doorlooptijd van `standaardzaken’ (veel voorkomend, geen spec. dadercategorie, zijnde meeste Wet OM-afdoeningszaken en veel kanton- en politierechterzaken) kan worden verkort door samenwerking, concentratie en vereenvoudiging;
- Aangehouden verdachten in een regio worden op centrale locatie (en enkele decentrale bureaus via multimedia) 7d/16 uur pd strafrechtelijk afgehandeld;
- Ambitie pilot Utrecht: 80% van de 6-uurzaken binnen 6 uur en 80% van de IVS-zaken binnen 3 dagen.
7
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
B - Ten tijde van de zitting/berechting
- snelrecht (ter zitting binnen 14 dagen - bewaring);
- supersnelrecht (ter zitting binnen 3 dagen inverzekeringstel-ling);
- meer straffen `op maat’/persoonsgerichte aanpak: rechterlijke gebieds- en contactverboden en andere ver- en geboden, elektro-nisch toezicht, storten van waarborgsom (Wetsvoorstel wijziging regeling voorwaardelijke veroordeling -32 319- en Wetsvoorstel rechterlijke gebieds- en contactverboden -32 551). Verder uit te breiden met reisverbod, verhuisplicht e.d. -> uitvoerbaar bij voorraad!
8
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
C - Na de zitting/berechting (executiefase)
- beter toezien op naleving voorwaarden in vonnissen;
- nadrukkelijk tenuitvoerlegging/`tullen’ van voorwaardelijke sancties in vonnissen.
9
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
Conclusie:
- Meer nadruk in de strafrechtspleging op vroegtijdig ingrijpen (`preventie’) en snelle repressie;
- Openbaar Ministerie meer zelfstandig plaats binnen de strafrechtspleging;
- Strafrechter meer bevoegdheden tot vroegtijdig ingrijpen en ingezet als `kort geding-rechter’ en verder gereserveerd voor de strafzaken met indicatie tot vrijheidsbeneming.
10
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
3 – Strafbeschikking vs de transactie
- De strafbeschikking: karakter en plaats;
- Varianten ( art. 257a, 257b en 257ba WvSv);
- art. 257a: de OM-variant (deels al sinds 2008);
- art. 257b: de politievariant (politiestrafbeschikking)(per 1 april 2010);
- art. 257ba: de bestuurlijke variant (bestuurlijke strafbeschik-king)(per 1 januari 2010 gehele land).
- Per 1 maart 2011 relevante feiten uitgebreid (Aw OM-afdoening, Stcrt. 14-2-2011, nr. 2491).
- Planning: per 2012 de bestuurlijke strafbeschikking milieu.
11
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
Opmerkelijk bij de strafbeschikking:
- doorbreking van het strafrechterlijke bestraffingsmonopolie;
- schuldvaststelling door het Openbaar Ministerie;
- verlangt meer procesinitiatief van de verdachte.
12
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
De huidige strafrechtelijke buitengerechtelijke afdoenings-mogelijkheden:
1. Transactie (art. 74 e.v. WvSr/37 WED/76 AWR e.a.);
2. Voorwaardelijk sepot (art. 167 en 242 e.v. WvSv - echter, geen expliciete wettelijke regeling);
(3) Schikking (art. 511c WvSv).
- enkel ter ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel.
13
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
Voor- en nadelen strafbeschikking
Voor: heeft de voordelen van de huidige transactieprocedure en de nadelen daarvan worden grotendeels weggenomen (verdachte);
Voor: effectieve en efficiënte afdoeningswijze (overheid). I.h.b. ontlasting rechterlijke macht, minder betekeningsperikelen en verkorting doorlooptijd strafzaken.
Tegen: rechtsstatelijke bezwaren van machtenscheiding (`Alles-in-een-hand-principe’);
Tegen: wegvallen van consensuele moment/instemming van de verdachte;
Tegen: te hoog gespannen verwachtingen van het gedragsnorme-rende effect en capaciteitswinst.
14
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
4 – Voordelen bestuurlijke strafbeschikking
- Integrale beleidsvoering (incl. handhaving) door het bestuur (bestuur bepaalt, feitelijk toezicht Openbaar Ministerie)(in beginsel geen sepot)(Aw OM-afdoening, p. 9-10);
- Geeft financiële prikkel tot verdere handhaving (meer capaci-teit)(zie artikel 576a WvSv);
- Biedt een adequaat handhavingsinstrument;
- Weinig kosten en belasting bestuurlijk apparaat, want afdoening via het strafrecht (CVOM);
- Eenheid en overzichtelijkheid in wetgeving (instrumentele, rechtsbeschermende en juridisch-systematische optiek).
15
Gemeentelijke handhaving en strafrecht 14 april 2011
Ten slotte…
Vraag: biedt de bestuurlijke strafbeschikking mogelijkheden tot uitbreiding naar andere bestuurlijke beleidsterreinen dan enkel openbare orde en milieu?