Gemeenschapsgerichte eerstelijnsgezondheidszorg De ‘COPC’-oefening voor studenten derde bachelor...
-
Upload
jozef-smits -
Category
Documents
-
view
226 -
download
6
Transcript of Gemeenschapsgerichte eerstelijnsgezondheidszorg De ‘COPC’-oefening voor studenten derde bachelor...
Gemeenschapsgerichte eerstelijnsgezondheidszorg
De ‘COPC’-oefening voor studenten derde bachelor
geneeskunde Ugent
COPC
• Wat is de ‘COPC’-week?– Doelstellingen– Praktisch verloop
• Achtergrond– Wat is een gemeenschap?– Gemeenschapsgerichte eerstelijnszorg:
methodes en mogelijkheden
• Concreet voor praktijk
COPC - doelstelling
• Kennismaken met multidisciplinaire eerste lijn.
• Kennismaken met ‘patiënten’ buiten het ziekenhuis: welke zijn hun problemen en prioriteiten.
• Inzicht verwerven in de relatie tussen je leefomstandigheden en je gezondheid.
• Een gemeenschapsdiagnose opstellen.
COPC – voor wie• 260 Studenten geneeskunde jaar 3 – geen klinische
ervaring• 4 studenten Sociale Agogiek• 7 studenten Master in Sociaal Werk• 2 studenten Master in de Sociologie• 6 studenten Master in de gezondheidsvoorlichting en
–bevordering• 2 studenten Master in de verpleeg- en vroedkunde• 1 student van het schakelprogramma tot Master in
het management en beleid van de gezondheidszorg• 1 student van het schakelprogramma tot Master in
de verpleeg- en vroedkunde
COPC - verloop
MAANDAG 9u-11u: • introductie in de wijken (24 studenten)
– Praktisch verloop (15’)– Wijkvoorstelling (30’)
• Studie patiëntendossier (4 studenten)– Informed consent– Medische en sociale situatie
• Voorbereiding patiënten interview (45’)
COPC - verloop
MAANDAG (11u-19u) + DINSDAG (8u30-12u)
Groepjes van 4 studenten• Interview patiënt (60’)• Verwerking interview + voorbereiding
interviews hulpverleners• Interviews hulpverleners (30’ * 3)
Patiënten interview
• Studenten bereiden zich voor adhv fiche.• Studenten bevragen medische en sociale
aspecten.• Patiënt wordt aangemoedigd om te
vertellen over hoe het is te leven in de wijk met zijn problemen.
• Ziet de patiënt oplossingen? Voor zijn problemen, voor de wijk?
• Hoe is de relatie met de hulpverleners?
Hulpverlener interview
• 30 minuten.• Heel kort verslag van patiënten gesprek• Wat doet u voor de patiënt?• Wat doet u(w dienst) in de wijk (voor
andere patiënten)?• Hoe ziet u toekomst van patiënt?• Welke zijn volgens u typische kenmerken
van de wijk?
COPC - verloop
DINSDAG (13u-17u)
25 studenten + 1 tutor• Elke patiënt voor voorgesteld :
– Wie is onze patiënt? (belangrijke sociale en medische kenmerken, wat viel op, hoe verliep het interview?)
– Wat doen zijn hulpverleners?– Wat leerden patiënt en de hulpverleners ons over de
wijk?– Wat viel ons op in de wijk?– ENKELE TREFWOORDEN die de wijk karakteriseren
adhv model Dahlgren
COPC - verloop
DINSDAG 17u: • eerste lijst met kenmerken en indrukken
van de wijk• Wat moeten we verder nog weten over de
wijk, waar zijn we nog niet zeker van: waar zoeken we dit op?
• Vragen stellen, verdelen, afspreken.
COPC - verloop
WOENSDAG 8u30 – 10u• Opzoekwerk 15 studenten• Gesprek met lokaal opbouwwerk (5
studenten)• Gesprek met gebiedsgerichte werking (5
studenten)• 10u: 25 studenten + 1 tutor: stand van
zaken
COPC - verloop
WOENSDAG 11u – 17u• Gemeenschapsdiagnose• 1 probleem gedetailleerd uitwerken
– Oa adhv Dahlgren
• Nadenken over poster voor wijk• Voorbereiden presentatie: afspreken wie
doet wat.
COPC - verloop
VRIJDAG 9u-12u (groep van 25)• Presentatie voorbereiden en oefenen
VRIJDAG 14u-17u (groep van 100)• Presentatie voor collega studenten,
hulpverleners en vakgroepleden.
3. Bevolking
• Diverse bevolking, volks karakter• Kansarmoede en achterstelling• Dichtbevolkte stadswijk
– 15.000 mensen, kleine oppervlakte• Dienst stedenbeleid en internationale betrekkingen
COPC - evaluatie
• Studenten worden gequoteerd op basis van inzet tijdens de sessies op dinsdag en woensdag
• De groepspresentaties krijgen een groepspunt (/25 studenten)
Wat is een gemeenschap?
• Een gemeenschap is een groep mensen die interageren.
• Een groep die samenleeft in sociale cohesie en in gezamenlijke omstandigheden. De individuen zijn verbonden door culturele, politieke, sociaaleconomische elementen, of ze hebben gemeenschappelijke doelstellingen.
Wat is een gemeenschap?
• De territoriale benadering: nadruk op gezamenlijke leefomstandigheden eigen aan een bepaald geografisch afgebakend gebied
• De doelgroep benadering: de hulpverlening bakent een doelgroep af op basis van een gemeenschappelijk kenmerk van deze groep, meestal een gezondheidsrisico (bv. gedrag, leeftijd, opleidingsniveau,…)
• Via de invalshoek van de intermenselijke interactie, de sociale participatie, het vertrouwen tussen mensen, gemeenschappelijkheid van normen, waarden, belangen: sociale groepsvorming, op basis van cohesie.
Wat is een gemeenschap?
• Wij kiezen voor een territoriale benadering:
• Dat is hanteerbaar• Dat is eerlijk (rechtvaardig /‘equity’)• Dat is kosten-effectief• Dat is relevant voor de gezondheid• Opgelet: mogelijke afwezigheid van
sociale cohesie, gezamenlijke waarden.
‘Community’: relevantie gezondheidszorg?
• De levensstijl/gezondheidsgedrag varieert naargelang je gemeenschap(?)– Cultuur (ook bvb ‘kansarmencultuur’)– Financiën (opleidingsniveau)
• Woonomgeving beïnvloedt gezondheid (?)– Extreme situaties– Vlaanderen?
• Sociale cohesie is positief gerelateerd met gezondheid
Methodes
1. Omschrijving en afbakening gemeenschap
2. Opsporen van de gezondheidsproblemen
GEMEENSCHAPSDIAGNOSE
3. Interventie
4. Evaluatie en bijsturing
De COPC-cirkel: stappen in het proces
‘Community diagnosis’
• Onderzoekt gezondheid in relatie tot sociale en fysische leefomgeving
• Lokale kennis linken met andere bronnen
• Doel: in kaart brengen van gezondheidsnoden en aanwezige hulpbronnen
Concreet
• 26/3-30/3/2012• Patiënten rekruteren + hulpverleners• Fiches samenstellen• Studenten ontvangen op maandagochtend• Ruimte op dinsdagnamiddag?• 1 tutor
Patiënten rekruteren
• 1 uur spreken met 4 studenten• 3 hulpverleners:
– Individueel: mw, ha, vp, kine, psycholoog of psychiater, poetshulp, gezinsbegeleiding
– Wijkgebonden: sociale recherche, school, straathoekwerk,…
• Patiënten geven een beeld van de wijk: representatief?
Ten slotte
• Presentatie: allemaal welkom
• Evaluatie in praktijk: tegen mei 2012
• Ondersteuning VG Huisartsgeneeskunde