frd 8 dhjetor.pdf

7/23/2019 frd 8 dhjetor.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/frd-8-dhjetorpdf 1/16

8 dhjetori, dita qëndërroi sistemin

f. 8-9

f. 7

adresa:rruga “George W. Bush”,

nr. 15/1, Tiranë

e-mail:

[email protected]

drejtor: Alfred Cako

tel: 04 22 42 444

ÇMIMI: 30 LEKË

Gazetë informative, politike, ekonomike, sociale, kulturore Viti 2, nr. 92. E martë, 8 dhjetor 2015

f. 6f. 6

KOMPENSIMI

Shoqatat ePronarëve:Qeveria tëërhiqet nga

projektligjipër pronat

KOMISIONI

Paketa Fiskale2016, Biznesi:“Jo” rritje tëtaksave përprodhiminvendas

Ligji i ri dhe

kalvari i pronave

Politika e interesave egoiste

ruse në OKB

nga Gjon Kroi f. 5

nga Arben Karapici f. 4

f. 2-3

Imzot Rrok Mirdita,

kaloi në amëshim!

HISTORIZOTI BAMIR TOPI NGUSHËLLON FAMILJEN DHEARKIDIOQEZËN METROPOLITANE TIRANË-DURRËS

Huffington Post: Origjina edramës në Shqipëri, reflektoni

Çoroditja e bizneseveEKONOMI

Ediela e 9 dhjetorit 1990,ishte një ditë e zakonshmepër qytetin tim të Durrësit.

uk e di përse, por në memorienme është fiksuar si një ditë eohtë, e zbrazur dhe e zymtë. Atëasdite, ashtusiç bëja zakonisht,ola nga shtëpia të takoja shokëtmi. Ishim një grup shokësh, njëesë e të cilëve ishim student.shim një vëndtakim tonin nëë nga trotuaret e bulevardityesor të qytetit, pranë MAPO-

së madhe të Durrësit. Sapo ublodhëm njëri nga shokët e mi,ri i cili studionte tek AkademiaArteve, me zë të ulët filloi të naegoi se kishte marrë lajme ngarana dhe sipas këtyre lajmeve, qytetin Studenti kishte pasur

azira dhe studentët ishin kon-ontuar me policinë...

Marrëzia emadhështisë

FOKUS

RD uron 8 dhjetorinLëvizjes Studentore

“Kujtojmë sot aktin e

lartë të studentëve për

demokraci dhe shtet me standarde demokratike”

Në vitin 2010 presidenti i Republikes

Z. Bamir Topi i akordon urdherin

Gjergj Kastrioti Skenderbeu

Diku andej ne nje vend ngperendimi, luani plak

mbreti i te tera kafsheve kishvendosur te mbante nje fjalimmeqe e ndjente ...

n a Mihalla Totokoco ulli f. 1

Oketa: Si e mbaj mend dhjetorin 1990



8 dhjetor 2015 fryma e re 2

olitikë Kremtohet sot Dita Kombëtare e Rinisë, në përkujtim të protestave të studentëve, që çuan në rrëzimin e regjimit komunist

shënohet 25 vjetori iëvizjes Studentore të Dhjeto-t të vitit 1990, një datë histor-pluralizimin dhe demokraci-vend. Si sot 25 vite më parë,qytetin e Shqipërisë, e pikër-Qytetin Studenti, studentëtersitetit të Tiranës ngritënr herë të parë në historinë eizmit, kundra këtij regjimi

q. Ata, në datën 8 Dhjetorvendosën të bojkotoninn dhe të protestojnë kundërt fillimisht për ndërpre-nergjisë elektrike, kushtet e

a ekonomike që po kalonteria në ato momente, kushtetvështira që kishin studentët

vikte e në shkolla. Ata organi-ë protestë, në të cilën ndodhië incident, policia e ushtria

en dhunë për të shpërndarëtët dhe disa protestues

plagë nga dhuna që për-forcat e pushtetit komunist.të sillte dhe irritimin e mëte-të studentëve dhe kërkesat

zgjeruan. Përveç kërkesavetësimin e kushteve të jetesëskuan lejimin e pluralizmitdënimin e dhunuesve të

teve. Më vonë, studentëthynin në një grevë urie paomis, deri në plotësimin eave si ajo për heqjen e emritr Hoxhës nga Universitetin idhe depolitizimin e sistemit

r në vend.arjet rrodhën shpejt dhe

humë protestave ku zërir që dëgjohej ishte “EShqipërinë si gjithë Eu-një përfaqësi studentësh,uar nga Azem Hajdari, iu

a me 11 Dhjetor 1990 Pal-ë Brigadave ku priteshinim nga Sekretari i Parë i

se Punës së Shqipërisë,Alia. E njëkohësisht edhe

ent i vendit. Ky është dhenti me kyç i lëvizjes stu-e. Në atë mbledhje, Ramizuke pare që studentëve u

bashkangjitur tashmë dherë të shumtë në numër,shteti nuk kishte më fuqi-ënte ballë Lëvizjes për De-ci, pranoi pa kushte Plu-n Politik në Republikën

përisë. Pas 25 viesh, Shq-mbetet një vend i lirë dhe

ratik dhe këtë meritë tëutueshme e ka dhe Lëvizjatore e 8 Dhjetorit të vitit

Protestat e studentëve utet edhe pedagogë e in-alë të kohës. Prej vitit

Fryma e Re Demokratike uron 8 dhjetorin, Ditën Kombëtare të Rin-isë, duke e cilësuar Lëvizjen Studentore të 25 viteve më parë, si

ngjarjen më kulmore në historinë e shtetit dhe shoqërisë shqiptare.Përmes një deklarate, FRD thekson se, “8 dhjetori, një ditë që duhettë thërrasë kujtesën tonë për një nga ngjarjet më të rëndësishmeshoqërore që përkon me lëvizjen studentore të 23 viteve më parë”.“Me shprehjen e dëshirës për një Shqipëri evropiane rinia studentoreshqiptare shpalli aspiratën për liri dhe ndryshim. Kjo ditë të na shër-bejë për të kujtuar aktin e lartë të studentëve për demokraci dhe shtetme standarde demokratike”, thuhet në deklaratën e FRD. Gjithashtu,Fryma e Re Demokratike e cilëson rininë si pasurinë më të madhe tëkombit, ndaj edhe shteti e shoqëria do të duhet që problematikat dheinteresat e tyre të shumta t’i kenë përparësi si investimi më i sigurtëpër të sotmen dhe të ardhmen. “Rinia është pjesa më vitale e shoqërisëdhe Fryma e Re Demokratike e konsideron shumë thelbësor aktiviz-min e saj në projektet për shtetin dhe qytetarët. Por, zhvillimi i iden-titetit të sotëm rinor kryhet edhe nëpërmjet kujtesës së ngjarjeve mëtë rëndësishme për vendin sic është lëvizja e studentëve të dhjetorit!”,përfundon urimi i FRD për 8 Dhjetorin e Lëvizjes Studentore të ’90-ës.

Lëvizja historikestudentore përrrëzimin e diktaturës

8 dhjetori

2009, me vendim të marrë ngaKuvendi i Shqipërisë, kjo datëpërkujtohet si festë kombëtarenë nder të të gjithë studentëvetë dhjetorit 1990 dhe gjithë rin-isë shqiptare. Edhe pas 25 viteshnga lëvizjet e para për “liri dhedemokraci” dhe “E Duam Shq-ipërinë si gjithë Europa”, Shq-ipëria sërish është larg të qenurit

një vend pranë Bashkimit Euro-pian. Në këto dy dekada e gjysmëpluralizëm politik, Shqipëria kapërfituar vetëm anëtarësimin nëNATO dhe liberalizimin e vizaveme zonën “Schengen”, ndërsaende s’ka një datë për çeljen enegociatave të anëtarësimit meBE. Gjithashtu, vendi vuan edheprobleme të tjera si demokraciae brishtë, problemet me feno-menin e korrupsionin dhe krimittë organizuar të cilët zënë pasqy-rim të detajuar thuajse në çdoprogres-raport të BE, si dhe atoekonomike, duke dhënë kësh-tu një panoramë të zymtë nga

shpresa e të rinjve dhe të reja 25vite më parë, për “Shqipërinë ezhvilluar dhe Europiane”.

FRD uron 8 dhjetorin e Lëvizjes Studentore

“Kujtojmë sot aktin e lartë tëstudentëve për demokraci dheshtet me standarde demokratike”

Me sa mbaj mënd e kemi pyetushpesh Ilirin nëse ishte i saktëky inormacion. U shpërndamëme një padurim për të pritur

të nesërmen kur dhe do tëudhëtonim për në Tiranë

Nishani: Të

hetohen vrasjet

pa gjyq gjarë

regjimit komunist

Presidenti Bujar Nishani në takimin me studentëte ekselencës dhe dekanët në përkujtimin e 25

vjetorit të rënies së regjimit komunist në Shqipëri kaapeluar për hetimin e krimeve të komunizmit për tëvënë në vend drejtësinë. “U vranë me plumb pas koke,u varrosën të gjithë në një varr, pa hetim dhe pa gjyq.Nuk janë histori dimri, apo shfaqje, histori urrejtjeshmes klasave këto janë dëshmi dhe dokumente, janëkudo në çdo arkiv. Këto akte a kanë dallim nga aktetnë Paris apo gjetkë ku dikush ekzekutohet se ka zgjed-hur një mënyrë jetese të lirë. A meritojnë të hetohet, jopër hakmarrje, jo për revansh por për drejtësi. Janë meqindra të rinj që janë ekzekutuar në kufi vetëm sepsetentonin të dilnin nga vendi, pasi ekzekutoheshin,ekspozoheshin nëpër qytet… Kjo ka ndodhur në Shq-ipëri, në Europë. Por edhe 7 mijë të tjerë vdiqën përshkak të mungesës së kurimit në kampet e internimit..Musine Kokaliari u ndesh me një sëmundje a mundt’i mohohet mjeku, kurimi? Asaj iu refuzua për t’ja

përshpejtuar vdekjen është vetëm 1 nga mbi 7 mijë qëvdiqën”, u shpreh Nishani. Sipas tij, gjatë atij regjimi34 mijë 135 burra, gra e të rinj u burgosën si të dënuarpolitikë, u burgosën se mendonin ndryshe, 59 mijë tëtjerë u internuan në kampe përqendrimi. “984 njerëzvdiqën në burgje”, tha ai më tej. “Lëvizja e studentëvetë Dhjetorit të 90’ ishte lëvizja që solli demokracinë.Ishin pikërisht disa si ju sot, në moshën tuaj, idealettuaja, në këtë qytet. Ishin të rinj të zakonshëm qëkishin kuptuar që duhet të bënin gjëra të jashtëzakon-shme”, theksoi Nishani. Nishani shtoi më tej se duhettë aspirohet që Shqipëria të anëtarësohet drejtë BE-së. “Sot, njerëzit edukohen e inkurajohen. Duhet tëndërgjegjësojmë për hapat e vërtetë që Shqipëria kabërë përpara. SHBA dhe BE janë demonstruar qartazipër të bashkëpunuar me shqiptarët. Ne nuk duhettë lejojmë që ky besim dhe investim i përbashkët tëhumbasë për asnjë arsye. Në këtë 25 vjetor të Shq-ipërisë, reflektohet besimi i këtyre viteve”, tha Nishani.




Ediela e 9 dhjetorit 1990, ishte një ditë ezakonshme për qytetin tim të Durrësit.Nuk e di përse, por në memorien time

shtë fiksuar si një ditë e ftohtë, e zbrazur dhezymtë. Atë pasdite, ashtusiç bëja zakon-

ht, dola nga shtëpia të takoja shokët e mi.him një grup shokësh, një pjesë e të cilëvehim student. Kishim një vëndtakim toninë një nga trotuaret e bulevardit kryesor tëytetit, pranë MAPO-s së madhe të Durrësit.apo u mblodhëm njëri nga shokët e mi, Iliri

cili studionte tek Akademia e Arteve, meë të ulët filloi të na tregoi se kishte marrëjme nga Tirana dhe sipas këtyre lajmeve,ë qytetin Studenti kishte pasur trazira dheudentët ishin konfrontuar me policinë. Fil-misht mosbesimi mbi vërtetësinë e lajmit,ë mosbesim ndoshta nga gëzimi, na push-i të gjithëve. Me sa mbaj mënd e kemi pye-

ur shpesh Ilirin nëse ishte i saktë ky informa-on. U shpërndamë me një padurim për tëritur të nesërmen kur dhe do të udhëtonimër në Tiranë. Të hënën, 10 dhjetor 1990, sido mëngjes dola nga shtëpia rreth orës 5.30

mëngjesit nënporositë e veçanta për mëhumë kujdes të mamasë time dhe porosisëër të mos u ndarë nga shokët të babait tim.reni i parë që udhëtonte për në Tiranë nisej

ë ora 5.55 dhe ne studentët durrsak, shko-m e vinim çdo ditë me tren, apo bënim

bonenë siç quhej në fjalorin tonë. I parië mbërrinte, ruante dhe vëndet për shokëttjerë. Sapo u grumbulluam të gjithë në

dënjeset e një vagoni të shëmtuar, që ne

i quanim vagonë kinez, gjatë një ore që zg- jaste udhëtimi kemi biseduar vetëm lidhurme çfarw kishte ndodhur të dielën e 9 dhje-torit në qytetin studenti dhe çfarw pritej tëndodhte në vazhdim. Rreth ores 7.00 të gjithëstudentët durrsak të cilët mbushnin trenine parë zbritën në Tiranë. Nuk di të them saprej tyre e dinin çkish ndodhur një ditë mëparë me shokët e shoqet tona studentë. Jemindarë më shpejt se çdo herë tjetër me njëri-tjetrin duke ju drejtuar me nxitim fakulteteve

ku gjithsecili studionte. Në fakultetin tim tëinxhinjerisë, ne studentët e abonesë, mbër-rinim të parët. Pasi mbërritëm rrethorës7.30 në oborrin e fakultetit të inxhinierisësë ndërtimit, pranë 21 dhjetorit, vendosëmtë qëndronim në oborr dhe të mos futeshimnë fakultet. Të hënën e 10 dhjetorit e kam tëfiksuar në memorie si një ditë plot diell dhepak të ftohtë. Ora 8.00 kur dhe duhej të fil-lonte mësimi po afrohej. Studentët e tjerë ti-ranas apo konviktor po i afroheshin dhe atafakultetit. Pjesa më e madhe krejt natyrshëmpo e kuptonte se duhej të qëndronim nëoborr dhe të mos futeshin në auditore.Për momentin nuk po kuptohej se çfarwdo të ndodhte deri kur mbi bordurën enjë trotuari fare pranë hyrjes së oborrit

të fakultetit, do të ngjitej një djalë, i quajtur Myftar Gjana dhe do t’i drejtohej tëgjithëve duke na bërë thirrje që të niseshimdrejt qytetit studenti për t’ju bashkuar stu-dentëve të grumbulluar atje. Pa asnjë hezitim jemi nisur pothuaj të gjithë

sëbashku duke ecur në këmbë drejt qytetitstudenti. Kur mbërritëm atje, studentët ishingrumbulluar me mijëra. Ajo ditë dhe ditëte tjera në vijim më janë dukur gjithmonësi një ditë e vetme, pa natë dhe pa gjumë,vetëm një ditë e gjatë. Më duket dhe sot sikurtë gjitha ngjarjet kanë ndodhur brënda 24orëve dhe jo përgjatë katër apo pesë ditëve.Në mbrëmje vonë, jam kthyer në shtëpi nëDurrës me trenin e fundit, plot padurim përt’i treguar prindërve dhe vëllait se ç’ndodhte

në qytetin studenti. Më pas netët e tjera kamndenjur në Tiranë dhe kam fjetur tek kon-viktet e fakultetit tone së bashku me disashokë të kursit tim. Kujtoj gjatë atyre ditëvenë qytetin student folësit e shumtë në po-dium, ku dallohej energjia dhe vendosmëriae Azem Hajdarit. Kujtoj Berishën, Pashkon,Imamin, të cilët i drejtoheshin shpeshherëstudentëve. Kujtoj diskutimin nëse duhej tiktheheshim auditorëve apo jo, nëse Ramiz Alia duhej të vinte dhe të diskutonte me ne,atje apo një përfaqësi e jona të shkonte tekai. U vendos që një përfaqësi e studentëvedo të shkonte të takonte Presidentin Ramiz Alia dhe paraqiste kërkesat tona. Studentëtu ndanë sipas fakulteteve për të zgjedhurpërfaqësuesit e secilit fakultet. Ne, studentët

e fakultetit të inxhinjerisë u grumbulluamnë një kodrinë dhe pas disa diskutimesh kudallohej për më orator nga të tjerët ishte njëstudent i arkitetkturës i quajtur Ridvan Pesh-këpia. Me propozim të një studenteje e cilatha: “të shkojë ky djali, pasi fliska mirë” u ra

dakort që Peshkëpia të ishte përfaqë yni. Ndërsa nga pedagogët kujtoj se pësues i yni ishte Arben Meçe.Orët e pritjes së nisjes së kthimit tfaqësuesve tanë nga takimi me Ramidukeshin vite të gjata. U përhap një lapasi studentët dhe pedagogët kishinga takimi ishin rrahur nga sigurimi iapo policia. Kjo e tensionoi edhe më situatën në qytetin studenti dhe krijfarë pasigurie. Por mbërritja e përfaqë

tanë nga takimi dhe lajmi se do të knjë parti e re politike, e cila do të quhejDemokratike, ndezi entuziazmin tonna bëri që nga ai moment ta shihnim tëmen tonë krejt ndryshe. Themelimi i Demokratike, prezantimi i programit fitë saj para studentëve ishte dhe momë kulmor i gjithë atyre ditëve të mbume plot ngjarje. Shpesh më duket sikuqëndruar në atë shesh që nga 9 dhjeto1990 deri në 21 shkurt 1991, ditë kurrrëzua monumenti i diktatorit. Ndosh jarjet e ndodhura në atë shesh në kmuaj bëjnë që koha ndërmjet tyre tëbosh. Ishim me fat që atë dhjetor të viishim student. Përkrahja që qytetarëranës e më pas të gjithë Shqipërisë i

lëvizjes studentore, bëri realitet atëshim të madh e të shumëpritur.Mirënjohje të gjithë atyre të cilët kontqë dhjetori i vitit 1990 të bëhej dhjeti rëndësishëm i historisë së Shqipërështë dhjetori im i vitit 1990. Dhjeto

Si e mbaj mend dhjetorin 1990nga Gazmend Oketa

Të hënën e 10 dhjetorit ekam të fiksuar në memornjë ditë plot diell dhe pak fohtë. Ora 8.00 kur dhe dtë fillonte mësimi po arohStudentët e tjerë tiranas akonviktor po i aroheshin ata akultetit...

Orët e pritjes së nisjes sëkthimit të përaqësuesve ta

nga takimi me Ramiz Alindukeshin vite të gjata. U pnjë lajm se, pasi studentëtdhe pedagogët kishin dalënga takimi ishin rrahur ngsigurimi i shtetit apo polic




okus

ARBEN KARAPICI

Politika e interesaveegoiste ruse në OKBP

residenti ukrainas Petro Poroshenkokërkon që Rusisë t’i hiqet e drejta e ve-tos në Këshillin e Sigurimit dhe komu-

niteti ndërkombëtar është më i sigurtë, nëse i jepet fund përpjekjeve të Rusisë për të nxjerrëpengesa. E drejta e vetos është jashtë kohe dhenjë reformë është e domosdoshme.

Kërkesa, ndonëse e përsëritur, nuk ka mbër-ritur në sallën plenare të OKB.

Në vitin e saj jubilar 2015, që po mbyllettashmë, OKB është përballur me sfida të mëd-ha. Ndërkohë, janë shtuar dyshimet, nëse or-ganizata do të jetë në gjendje të përballet edhemë tej me këto sfida e probleme të mëdha nëveçanti për sigurinë dhe paqen në botë. Sido-mos, në jubileun e 70-vjetorit të themelimit tëorganizatës kritikat, që OKB-ja është shndërru-ar më shumë “në klub debati, se roje e paqes”në botë, janë shtuar së tepërmi. Nuk ështëvështirë të kuptohet, se përgjegjës për këtëgjendje janë ato vende anëtare që dëshmojnëmungesë të bashkëpunimit. Dhe treguesi më iqartë është në strukturat e Këshillit të Sigurim-it. Pesë vendet anëtare të KS, që janë SHBA, Ru-sia, Kina, Franca dhe Britania e Madhe mundettë bllokojnë të gjitha iniciativat me veton e tyre.

Kësisoji, vendimet më të rëndësishme dhe tëdomosdoshme për t’u marrë, mbeten pengegoizmash, duhet thënë, të anëtarëve. Dhe këtëe dëshmuan vetot, në rastin e luftës në Ukrai-në, ashtu edhe për luftën e gjatë civile në Siri.

Presidenti i Ukrainës Petro Poroshenkokërkoi që Rusisë t’i heqet e drejta e vetos në KS tëKombeve të Bashkuara, për shkak të ndërhyrjesme agresion në pjesën lindore të trazuar të ven-dit të tij. Në intervistë në Zëri i Amerikës Poro-shenko tha, se komuniteti ndërkombëtar do jetëmë i sigurtë, nëse i jepet fund përpjekjeve të Ru-sisë për të nxjerrë pengesa në OKB. Sipas presi-dentit ukrainas, “Rusisë i duhet hequr e drejtae vetos në vendimet e Këshillit të Sigurimit përkonfliktet, ku ajo është e përfshirë. Kjo jo vetëme bën Këshillin e Sigurimit më efektiv, por do të

rikthente vetë efikasitetin e mekanizmit të vetos.Këshilli i Sigurimit është i bllokuar dhe nuk mundta luajë rolin e vet, për shkak të Rusisë. Nuk kemialternativë tjetër”, tha presidenti Poroshenko dherisolli në vemendje faktin që Rusia hodhi poshtënjë rezolutë të Këshillit të Sigurimit për të krijuartribunal ndërkombëtar për krimet, për të hetuarrrëzimin e avionit malajzian MH17 mbi UkrainënLindore, ku humbën jetën 298 njerëz. Ukrainadhe vende të tjera kanë ngritur zërin se militantëte mbështetur nga Rusia po vepronin në zonënnga ku u lëshua raketa, ndërsa rebelët kanë fajë-suar forcat ukrainase për rrëzimin e avionit.

Sidoqoftë, një grup i drejtuar nga Holan-da që hetoi rrëzimin e avionit MH17 të linjësajrore Malaysia mbi Ukrainën Lindore thotëse aeroplani u godit nga një raketë tokë-ajër, e

lëshuar nga një raketahedhëse ruse e llojit Buk.Zyrtarët hollandezë i bënë të njohura përfundi-met e hetimit në Hagë me një pjesë të rindër-tuar të avionit. Tibe Justra, kryetari i bordit hol-andez të Sigurisë u tha familjarëve dhe mediasse avioni u odit në anën e ma të n a aktivizimi

një rakete e lëshuar nga toka dhe u shkatërruamenjëherë në ajër. Askush nuk mund ta moho- jë tani, se autorët dhe përgjegjës për tragjedinënjerëzore me avionin malajzian janë militantëte dërguar dhe mbështetur nga Rusia.

Presidenti ukrainas Poroshenko dhe presi-denti rus Putin mbajtën fjalime në sesionin e70-të të Asamblesë së Përgjithshme të Kombevetë Bashkuara në Nju Jork nga fundi i muajit shta-

tor dhe ndërhyrja ushtarake e Rusisë në Lindjetë Ukrainës, konflikti i armatosur që nuk pogjen qetësi ishte temë e një debati të ashpër,bashkë me përpjekjet e mëdha të Rusisë për tavënë Këshillin e Sigurimit nën politikën e inte-resave të saj egoiste të aneksimit dhe pushtimit.Rasti më i fundit i këtij qëndrimi konstant rus ushënua kur me votën e saj kundër në Këshilline Sigurimit, Rusia anëtare arriti të bllokojë njërezolutë “hetimi për krim” në rrëzimin e avionitMH17 në Ukrainë. OKB duket, se ka dështuar në“menaxhim krizash” dhe nuk është hera e parëqë organizata ndërkombëtare me mbi 180 vendeanëtare po tregohet e pafuqishme të përmbushëme sukses misionin e vet rregullator: T’i japërrugëzgjidhjen e duhur problemeve më shqetë-suese të një bote gjithnjë e më të komplikuar, si

rrjedhojë e një politike interesash egoiste dhe camë keq, kur mekanizmi i vetos në OKB përdoretpër këtë qëllim. Impotenca politike e veprimitburon nga mekanizmi dhe ekspertë dhe analistë janë të prirur kah mendimi, për ta hequr “të dre- jtën e vetos” në Këshillin e Sigurimit.

Me kërkesën për themelimin e një tribunalitë OKB-së për hetimin e shkaqeve të rrëzimittë avionit të pasagjerëve mbi Ukrainë Malajziadhe përkrahësit e saj donin ta vinin Rusinënnën presion, që më në fund të bashkëveprojëpër zbardhjen e shkaqeve të rrëzimit, por nukndodhi kështu. Në vend të rrugës së bashkë-punimit, Rusia zgjodhi rrugën e sabotimit. Pasibllokoi në muajin korrik rezolutën për “geno-cid” në Srebrenicë, Rusia pengoi sërish, përmesvetos, rezolutën e paraqitur nga Malajzia. Dhe

është mëse skandaloze që, deri tani, Kombet eBashkuara nuk kanë mundur të kontribuojnëaspak të përmendin me emër për të bërë mepërgjegjësi ekzekutorët dhe autoritetet urd-hëruese për atë vdekje aq tragjike.

Brenda një muaj Moska pengoi dy herë, meveton e saj kundër, miratimin e një rezolute tëKëshillit të Sigurimit. Këto janë shenjat para-lajmëruese për një konfrontim të thellë që do tëvazhdojë gjatë. Të paktën nuk mund të përjash-tohet, që në Këshillin e Sigurimit këtej e tutjedo të ketë sërisht turbulli dhe papajtueshmëri,si në epokën e “Luftës së Ftohtë”. Gjuha pasvotimit për projektrezolutën e Malajzisë nukpremton asgjë të mirë. Sidoqoftë instanca mëe rëndësishme e OKB dështuoi turpshëm dhenuk ia doli për një çështje kaq e rëndësishme.

Ky nuk është rasti i vetëm, por është njërast, përkohësisht i mbyllur, në serinë e një sërëshansesh të humbura. Dhe nuk është kurrësesivetëm Rusia, ajo që e përdor fuqinë e saj të vetos. Vitin e kaluar, kur Izraeli e teproi ushtarakishtnë konfliktin e Gazës duke u shkaktuar vua t e

qindra civilëve palestinezë, SHBA me veton

tyre penguan miratimin e një rezolute të OKBsë, që e dënonte Izraelin. Rusia, nga ana e sabllokon deri tani një rezolutë të OKB me të cilënmund t›i jepej fund vrasjeve në luftën civilnë Siri dhe përmes së cilës do të dënoheshipublikisht dhe ndërkombëtarisht shkeljemasive dhe brutale të të drejtave të njeriut ngpresidenti sirian Bashar al-Asad. Që SHBA Rusidhe të tjerë anëtarë të Këshillit të Sigurimit, tpaktën, ishin dakord për asgjësimin e armëvkimike të Sirisë, kjo ndoshta të inkurajon.

SHBA dhe Rusia kanë arritur një marrëveshje për një rezolutë në Këshillin e Sigurimit, e cila synon të identifikojë dhe vënë përparpërgjegjësisë autorët e sulmeve me armë kimiknë Siri. Rezoluta kërkon krijimin e një ekipi hetimor mbi personat përgjegjës për sulmet m

armë kimike. Organizata për “Ndalimin e Armëve Kimike” është përpjekur të ndërmarrë njmision faktmbledhës për sulmet, por as ky gruas OKB nuk e kanë aktualisht mandatin për tpërcaktuar autorët e sulmit. Organizata pëNdalimin e Armëve Kimike ndihmoi në heqjedhe çmontimin e arsenalit të armëve kimike, tdeklaruara nga Siria pas një marrëveshjeje historike të vitit 2013 mes Uashingtonit dhe presidentit Asad. Megjithatë, sulmet vazhduan dhshqetësimet janë, që Siria po përdor agjentëtoksikë, si gazin klorin, të cilët nuk ishin përfshirë në marrëveshje dhe nuk konsideroheteknikisht si armë kimike. Presidenti sirian e kmohuar me forcë përdorimin e armëve kimikdhe ka fajësuar forcat të cilat luftojnë për përmbysjen e qeverisë në Damask. Aleate shumë

rëndësishme e presidentit Asad, Rusia i ka vënveton e saj disa rezolutave të tjera në Këshill tSigurimit, që kanë qenë kritike ndaj qeverisë siriane, ndërsa OKB-ja mbetet shumë larg objektivave që i ka vënë vetes. Me të drejtë do të shtrohej pyetja, se për çfarë i shërben botës një KëshiSigurimi, ku është i sigurtë vetëm vetëbllokimi?

E drejta e vetos është jashtë kohe dhe një reformë në OKB është mëse e domosdoshme. Forca vetos e pesë fuqive të mëdha, e vendosur si rrjedhojë e përvojave të Luftës së Dytë Botërore, nui përshtatet më kohës. Megjithëse të përsëriturakëto kërkesa ende nuk kanë mundur të mbërri jnë në sallën plenare të Këshillit të Sigurimit. QSHBA, Britania e Madhe, Franca, Rusia dhe Kintë lëvizin vullnetarisht prej pozicioneve të tyreas kjo nuk pritet të ndodhë pikërisht për shka

të mekanizmit vetoveprues. Çdo propozim përeformë që synon kufizimin e vetos, do të bllokohej pikërisht me këtë veto. Një propozim paraqitur së fundi nga Franca mund të shënojnjë fillim. Francezët kanë nxjerrë mësime ngkatastrofa të tilla si genocidi në Ruandë dhduan që në raste të tilla ta shfuqizojnë të drejtëne vetos. Kjo do të kishte avantazhin, që KëshilliSigurimit, në situata emergjence humanitare, tvepronte me ndihmën e vendimeve të shumicësndërsa reformat e dështuara të shtojnë pesimizmin, se propozimi për ndryshim rrezikon bllokmin nga politika egoiste e interesave.

Themeluesit e OKB u përpoqën 70 vjet më partë shmangin një luftë tjetër botërore dhe ia kandalë me sukses, por në botë nuk munguan krizadhe konfliktet, që kanë sfiduar me sukses organzatën. Në Këshillin e Sigurimit është domethënësmungesa e hapësirave për “rol ca më të madhsiç vihet re dhe po kërkohet tani për Indinë, Brazilin, Japoninë dhe për Gjermaninë, ndërsa dhjetvende të zgjedhura në Këshillin e Sigurimit “pnd ehen ithn ë dhe më sh esh si turistë”.

A dhe Rusiaarritur njëëveshje për njëutë në Këshillin e

imit, e cila synonntifikojë dhe vënëra përgjegjësisëët e sulmeve mekimike në Siri




fokus

nga GJON KROI Ligji i ri dhe kalvari i pronav“Respekti ndaj pronës private ështënjë virtyt i vështirë, zbatimi i të cilitgjithmonë ka kërkuar ndërhyrjen

dhe ndihmën e mirëmbajtësit të rregullit”, doshkruante Faik Konica qysh në vitin 1906 nërevistën “Albania”. Thënien e këtij shqiptarimendjendritur ma kujtoi debati, që kanë nisurkëto ditë në radhët e politikanëve shqiptarëdhe grupeve të interesit, lidhur me një projekt-ligj të ri, që po përgatit qeveria shqiptare përkthimin dhe kompensimin e pronave.

Palët, pra shteti dhe pronarët, kanë kënd-vështrime krejt të kundërta me njëra-tjetrënpër këtë temë delikate, që në një farë mënyre ka

përcaktuar krejt problematikën e tranzicionitshqiptar. Qeveria aktuale, ndonëse trashgim-tare e një mentaliteti komunist në qëndriminndaj pronës, synon të bëhet flamurtare e zgjid-hjes përfundimtare të këtij problemi, nëpër-mjet hartimit të një ligji të ri për kthimin dhekompensimin e pronave brenda 10 vitesh,duke shpërndarë një fond prej 50 miliardë lekëgjithësej ose 5 miliardë lekë çdo vit. Kjo zgjidhjevjen edhe si një angazhim i saj para Gjykatëssë Strasburgut për të mbyllur përfundimishtprocesin e kthimit dhe të kompensimit të pro-nës në Shqipëri.

Përfaqësuesit e qeverisë, sidomos kreui Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit tëPronave, znj. Sonila Qato, përpiqet të sqarojëpërmbajtjen e këtij drafti, që sipas saj ështëkonceptuar “… si një proces njohjeje pronedhe kompensimi fizik në pronën e njohur”.Drejtorja e pronave sqaron, se qeveria nëpër-mjet këtij drafti nuk njeh zhvillimin që ka sjellëkoha për një pronë të caktuar, ndonëse dikurka qenë tokë bujqësore, ndërsa sot mund të jetë një tokë-truall. Nga ana tjetër, ligji i ri ven-dos një afat 3-vjeçar për shqyrtimin e 9300 dos- jeve, që gjenden të dorëzuara pranë Agjencisësë Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, njëafat 6-mujor për të gjithë ata që nuk kanë pa-tur mundësi të aplikojnë deri më tani për njo-hje pronësie dhe një afat 3-4 vjeçar për vlerëne kompensimit financiar për 26 mijë dosje tëtjera që u është njohur e drejta e pronësisë.

Në fakt ish-pronarët kundërshtojnë jo

vetëm kohën e trajtimit të pronave, por krye-sisht vlerën monetare të përcaktuar për kom-pensim. Përfaqësues të këtij komuniteti kanëshprehur hapur pakënaqësinë për draftin eparaqitur nga qeveria, duke e cilësuar atë nëkundërshtim të plotë me parimet e së drejtës,Kushtetutën e vendit dhe Kartën Europianetë të Drejtave të Njeriut. Sipas sekretarit tëpërgjithshëm të Shoqatës “Pronësi me Dre- jtësi”, Agim Toro, në ligj nuk ekziston më kon-cepti i kthimit të pronës, duke lënë vetëm atëtë kompensimit të saj. “Është hequr koncepti ikthimit të pronës, -thotë ai. -Nuk ka më kthimtë pronës, por ka vetëm kompensim të saj, dheky kompensim do të bëhet sipas qejfit dhe in-teresit të qeverisë, duke e vlerësuar me çmimete viteve 1945 për pronarët, ndërsa për shtetin

me çmimet e viteve 2015”. Përfaqësues të ndry-shëm të pronarëve mendojnë se projekt-ligjii ri, krahasur me ligjin e mëparshëm, i ul nga100 -170 herë çmimet e pronave të njohura në26 mijë raste dhe për 11 mijë dosje pronash qëende nuk janë shqyrtuar.

Debatet dhe kundërshtitë për çështje të tilla janë më se të natyrshme, pasi “kërraba” e çdopale tërheq gjithnjë nga vetja. Por e drejta nëkëtë rast është në anën e pronarëve, pasi çdopushtet politik i viteve të tranzicionit, pavarë-sisht premtimeve të bëra, nuk ka mundur t’u jap atë që u takon. Problemet fillojnë që tekadresimi në gjuhën zyrtare, me “ish” përparatë fjalës “pronarë”, të cilët u fyen, u poshtëruandhe u masakruan burgjeve përgjatë 45 viteveme radhë, vetëm për faktin si ishin të pasur.Parë në këtë këndvështrim, për shtetarët eviteve të tranzicionit, do të qe më e ndershme,që kësaj shtrese t’i drejtoheshin me fjalën “ish-

kulakë”, se sa ish-pronarë. Por, me sa duket,nëpërmjet miratimit dhe zbatimit të Ligjit7501, ata i dhanë legjitimitet të plotë përdorim-it të kësaj terminologjie cinike, ku tokën e dorë-zuar “vullnetarisht” nga “bejlerët” dhe “çifli-garët” shqiptarë, në zbatim të Reformës Agraretë vitit 1946 për të krijuar kooperativat dhendërmarrjet bujqësore të monizmit, shtetarëte fillimviteve ’90 ua dorëzuan “me forcë” ish-kooperativistëve dhe ish-punëtorëve të këtyrenjësive ekonomike. Kësisoj, në vend që pronatë kthehej tek i zoti, ndodhi kthimi në “zotërinj”nga shteti, jo vetëm i njerëzve që u shpërblyenme ligj, por dhe atyre që rrëmbyen pronën e tëtjerëve me forcë e manipulim.

Me një sërë veprimesh dhe qëndrimesh tëkundërligjshme, u realizua “shqyerja” e pro-nave dhe “fyerja” e radhës ndaj pronarëve, qëpasurinë e tyre e kishin vënë apo siguruar mepunën dhe djersën e brezave me radhë. Ndo-dhi gati e njëjta histori, po aq e dhimbshme sanë vitin 1946, ku pronat e tyre u rrëmbyen nga“më të zotët”, u zunë nga më të pushtetshmit,u dhunuan nga më të fortët, u tjetërsuan ngazyrtarë të lartë, shpesh edhe me përshirjen epolitikanëve në këto veprime, sa vandale aqdhe imorale. Vesi komunist triumfoi mbi virty-tin demokratik edhe në këtë çështje kardinaletë një shoqërie në dukje progresiste, jo vetëmkur në pushtet janë të majtët, por edhe kur janëtë djathtët. Sidomos në vitet ‘93-‘97 u zaptuannë mënyrë banditeske mijëra hektarë troje nëzonat përqark qyteteve të mëdha, që sot kla-

sifikohen si zona informale të futura në proceslegalizimi, ndërsa pronarët e vjetër po u “pinëlëngun” dokumentave që kanë trashëguar nga

të parët e tyre. Për këta të fundit ngeli shje vetëm t’i drejtohen gjykatës ose cisë së Kthimit dhe Kompensimit të Prqë vetëm sa i njihte si pronarë të ligjndërkohë që realisht nuk panë kurrë prosy. Për më shumë edhe kompensimet pas hershme financiare mbetën një preparealizuar siç duhet. Me pak fjalë, ndri sistemit politik në fillim të viteve ’90, nqë t’i vinte pikat mbi “i”, lidhur me çëskthimit dhe kompensimit të pronavevështirësi të reja, duke e çuar problemikufijve të pazgjidhshmërisë.

Në këto kushte, duket më se i drejtë ko

mi që pronarët i bëjnë projekt-ligjit të rnëpërmjet vendosje shifrash dhe afatesh,sa përpiqet të krijoj përshtypjen se kemi tëme përpjekje serioze për zgjidhje e proPor mjafton të shohim kryesisht fondin miliardë lekë të vënë në dispozicion të kosimit finaciar, i cili është 56 herë më i vogai që llogaritin shoqatat e pronarëve, për tuar se edhe këtë herë qëllimi është heqjdhe jo plotësimi i ndjerë i detyrimit ndashtrese të përvuajtur në Shqipëri. Në mbëtë pronarëve duket se është rreshtuar edhkati i Popullit, i cili ka depozituar në Knjë raport me 16 rekomandime për zgjnë mënyrë urgjente të çështjes së pronkërkon që kompensimi të mos kryhet vetë holla, por të shihet me përparësi përi metodave alternative të kompensimitsugjeruar që të merren masa të menshme për evidentimin e të gjithë vendadministrative dhe gjyqësore të dhëna p‘90 e deri më sot, sipas të cilave është vepër njohjen, fitimin e së drejtës së pronëpaluajtshme apo një të drejte reale mbidhe dërgimin e tyre për regjistrim pranvendore të regjistrimit të pasurive të pshme përkatëse. Po kështu, sipas tij, kraharitjes së fondit finaciar është e domosdedhe përshpejtimi i listimit të pronavetë vihen në dispozicion për kompensimtë pronarëve. Gjithëçka në këtë drejtimbërë sipas kërkesave të akteve ndërkomtë Gjykatës Europiane për të Drejtat e N

dhe jo në mënyrë allashqiptare.Në fund të fundit, e drejta e pronëkategori kushtetuese që paraqet njërin nstitutet juridike më të rëndësishme të së civile në pëgjithësi. Thelbi i të drejtave të është çështje e dinjitetit të tij, ndaj mosdhe moskompensimi i pronave, pronaligjshëm në masën që atyre iu takon realitë thotë, veç të tjerash, edhe cënim i dinjtyre njerëzor. Nga ana tjetër, shteti dhe qduhet të jenë të interesuar ta zgjidhin mrektësi për këtë problem, pasi dhunimi drejtave të njeriut është shkak për konesër. Dhe raste të kësaj natyre tek ne nukgojnë. Mjafton të kujtojmë ngjarjet e ’97cilat erdhën për një shkak të tillë, ku qyu revoltuan për shkak se humbën pas

tyre monetare në firmat rentiere. Pasurpronat, të luajtshme apo të palujtshme qata, janë para së gjithash, çështje të dnjerëzore. Ndaj George Bernard Shou ka“Nëse ti m’i njeh të drejtat e mira dhe jeme mua, atëherë edhe unë do të jem me t

Debatet dhe kundërshtitë për çështje

të tilla janë më se të natyrshme, pasi

“kërraba” e çdo pale tërheq gjithnjë

nga vetja. Por e drejta në këtë rast

është në anën e pronarëve, pasi çdo

pushtet politik i viteve të tranzicionit,

pavarësisht premtimeve të bëra, nuk ka

mundur t’u jap atë që u takon.

Thelbi i të drejtave të njeriutështë çështje e dinjitetit tëij, ndaj moskthimi dhe

moskompensimi i pronave,

pronarëve të ligjshëm nëmasën që atyre iu takonealisht, do të thotë, veçë tjerash, edhe cënim i

dinjitetit të tyre njerëzor




olitikë

ojektligji që përgatiti qe-eria për pronat shkel çdo

normë juridike dhe të dre-tuara nga pronarët deri mëoqata “Pronësi me Drejtësi”ëson këtë ligj të papran-m dhe kërkon tërheqjenhe zgjidhjen e problemit”.

shprehet Agim Toro, sek-i përgjithshëm i Shoqatës

ëtare të të Shpronësuarvesi me Drejtësi”, gjatë njëste për “Gazeta Shqiptare”.ij, e drejta e pronësisë nëri gjatë këtyre 25 vjetëve joqë nuk ka gjetur zgjidhjetë ligjore, por moskthimiës pronarëve të shpronë-a ushqyer dhe vazhdon tëë korrupsionin politik dhemik. “Edhe ky projektligj qëaraqit shkel procedurën er nga KiE dhe nuk ndryshonet e deri më sotme, përkun-shtë më i keq, sepse legali-rrupsionin, shkel haptazi tëe pronësisë, duke vendosurrde të reja pa asnjë logjikë e

tetje në asnjë pikë të Kush-dhe Kartës Europiane të

ë Njeriut”, thotë ai.kritikoni dhe e quani

e të të drejtës së pronësisëtligjin e ri për pronat, ç’posipas optikës suaj?

rrëdhënia e pronarëvearë me shtetin e tyre ështëar në dhjetëra vendime të

ës Kushtetuese, Gjykatës sëhe Gjykatës së të Drejtave tënë Strasburg. Nisur nga këto

me, në mars të vitit 2014, zv/i i Drejtësisë, Z.Peçi deklaroisht se shteti shqiptar shkelë të drejtat e njeriut në drej-

pronës dhe se shteti shqiptar

në prag të falimentimit prejshkeljeve, pra të drejtave qëtuar pronarët dhe që gjyko-Gjykatën e Strasburgut. Kjo

situata në të cilën gjendetria. Sipas rekomandimeve

katës së Strasburgut, duhejohej një ligj që të eliminontet e konstatuara, të respe-dhe zgjidhte drejtë çështjetësisë sipas zgjidhjeve që je-

ndimi pilot i GJEDNJ. Ky ligjë hartohej me transparencë

ë, të ishte bindës për pronar-të kishte zgjidhje konkreteeshme dhe në afate kohoreueshme. Edhe ky projektligjparaqit shkel procedurën e

r nga KiE dhe nuk ndryshonet e deri më sotme, përkun-shtë më i keq, sepse legali-rrupsionin, shkel haptazi tëe pronësisë, duke vendosurrde të reja pa asnjë logjikë e

hoqatat e Pronarëve: Qeveria tëërhiqet nga projektligji për pronat

mbështetje në asnjë pikë të Kush-tetutës dhe Kartës Europiane të Lir-ive të Njeriut.

Ka papërputhshmëri meskërkesës së pronarëve e çmime- ve që vendos qeveria për shpro-nësim?

Sigurisht, sepse sot shtetikërkon të përfitojë nga pronattona, duke bërë vlerësimin për pro-narët sipas zërit kadastral të vitit tëshpronësimit, kurse për vete shtetie vlerëson sipas zërit kadastral sot,duke ndryshuar konceptin e ligjevetë derisotme. Kjo në thelb është një

shpërdorim i së drejtës që shtetipërfiton padrejtësisht, duke ndry-shuar çmimet, në disa raste deri 200herë në favor të shtetit. Kushtetutashqiptare parashikon që pronafitohet me blerje ose me dhurima trashëgim nga pronari. Sipasvlerësimit të projektligjit, prona për-fitohet edhe duke i ndryshuar zëratkadastralë, pra në kundërshtim meKushtetutën e Shqipërisë. Klasapolitike shqiptare, e cila ka drejtuarvendin këto 24 vjet, gjithmonë nëvendimmarrjet e tyre kanë prem-tuar dhe shkruar në ligj kompensimme çmimet e tregut, në kohën esotme, kurse sot propozohet kom-pensim në mënyrë tjetër, ndërkohëqë Gjykata e Strasburgut ka dhënëdhjetëra vendime duke vlerësuarsipas ligjit, me çmime të tregutdhe zërin kadastral të sotëm. Tanikërkojnë të ndryshojnë rregullatduke vendosur rregull tjetër dhe

njëkohësisht krijojnë pabarazimidis pronarëve. Edhe kërkesa përtë ndërprerë gjykimet në Gjykatëne Strasburgut është absurditet, pasikjo qeveri ka më shumë se dy vjetnë pushtet dhe nuk ka bërë asgjë,nuk ka dhënë asnjë vendim në favorapo kundër pronarëve, përkundrazika vazhduar të falë toka me ligjin7501, të dhurojë toka me një euro,duke shpronësuar edhe pronarëtme titull pronësie, u fal tokat ndër-tuesve të paligjshëm (legalizimetbëhen falas), jep tokat me qira për99 vjet thuajse falas (me një euro) e

më pas përfituesit kanë të drejtë tëblejnë tokë me çmime qesharake,duke stimuluar korrupsionin eko-nomik e politik, pasi në fushatau premtohet votuesve dhënia etokës me ligjin 7501 apo legalizi-met falas, duke shtyrë njëkohë-sisht afatin për legalizimin e ndër-timeve deri në vitin 2014.

Cilat janë problemet kryesoreqë ju hasni, e ashtu siç e nisëm,pikë për pikë të projektligjit?

Merremi me nenin 3. Ky ligjshtrin efektet në gjithë vendimete dhëna deri tashti nga viti 1993deri në gusht 2013 (sepse prej gati2 vjetësh AKKP nuk ka marrë ven-dime). Vendimet e dhëna deri nëgusht 2013 janë të barasvlefshmeme vendimet e gjykatave dhe kydraftligj i ndryshon ato vendime.Në pikën 2 të nenit 3 i jep ligjit fuqiprapavepruese, sepse shtrin efektetedhe mbi vlerësimin dhe ekzekuti-

min e vendimeve të dhëna nga or-ganet administrative nga 1993 derimë 2013, në vendimet e gjykatave,duke i ndryshuar ato sipas këtijligji dhe arrin deri atje sa t’i kërkojëgjykatës së Strasburgut të mosgjykojë çështjet që janë në shqyr-tim. Në nenin 5 fillojnë absurditetet juridike. Në pikën 3 përcaktohet“Kompensim fizik brenda pronës

së njohur subjektit të shpronësuar”.Pra, brenda pronës së vet, pronarido të kompensohet. Në pikën 5të këtij neni përcaktohet “Fondi itokës” është fondi fizik i pronaveme status juridik shtet… pra çdopronë quhet shtetërore, pavarë-sisht nga origjina e saj. Në pikën 7përcaktohet se “truall” nënkuptontokën që ndodhet brenda vijavekufizuese të qendrave të banuaranë çastin e shpronësimit… dhe kydefinicion është për pronarët kursepër shtetin, truall nënkupton tokënqë është brenda vijave kufizuese tëqendrave të banuara sot. Kjo bëhetme qëllime të caktuara që dalin nëpah në nenet e mëposhtme. Në të

njëjtat kushte janë edhe konceptete përkufizimeve të tokës bujqësore,truallit industrial, etj. Në pikën15 përcaktohet harta e vlerës qëdel vetëm nga vendimi i K.M. paasnjë referencë. Kështu humbetkoncepti i çmimit të tregut dhe kyvendim është i pandryshueshëmdhe i padiskutueshëm. Pika 16 futkonceptin absurd të kompensimitbrenda pronës së pronarit.

Çfarë do të ndodhë nëseprojektligji miratohet?

Ky draft, nëse do të miratohet,do të provokojë padrejtësi dhe pak-ënaqësi, konflikte sociale veçanër-isht në zonat turistike dhe do pen-gojë investimet e huaja private. Për

hartimin e këtij projektligji përmen-det ndihma e ekspertëve të Këshil-lit të Europës dhe Bankës Botërore.Shoqata nuk ka asnjë dijeni se kushka qenë dhe çfarë mendimesh kanëdhënë. Këta ekspertë që mbahensekret nuk e njohin problematikën,por kanë realizuar formulimin për tëarritur në konkluzionet që do qeve-ria dhe emri i KE dhe B.B. përdorensot si mburojë për të justifikuar arbi-traritetin dhe dhunën e shtetit ndajtë drejtave që garanton Kushtetuta.Ky projektligj është hartuar pa asnjëtransparencë, nuk shoqërohetnga asnjë faturë financiare, shkelhaptazi rregullat e vendosura deritani nga Kuvendi i Shqipërisë gjatëkëtyre 25 vjetëve, shkel konkluzi-onet e gjykatave të të gjitha nive-leve duke përfshirë edhe Gjykatëne Strasburgut, shkel haptazi Kush-tetutën dhe Kartën e Lirive dhe tëDrejtave Themelore të Njeriut.

K omisioni i ekonomisë po zhvilloi dje një seancë dëgjimor

me grupet e interesit për paketëfiskale 2016. Përfaqësuesit e biznesit janë shprehur kundër rritjes sakcizë së birrës. Luan Bregasi, krei Biznes Albania tha se taksat vendore janë shumë të larta krahasuame vendet e rajonit. “Ne jemi dakord për formalizimin e ekonomispor mbetemi të mendimit për njraport sa më të drejtë. U bë shummirë që u la një periudhë vet

rregullimi deri në 31 dhjetor pobiznesi do të detyrohet të paguajtatim fitimin mbi xhiron. Taksvendore mendoj se janë shumë tlarta krahasuar me vendet e rajoniSidomos kjo taksë është e lartë pëfasonët”, tha Bregasi. Ai u ndal edhtek rritja e akcizës së birrës që sipatij rrit koston për konsumatorët investitorët. Edhe Stefan Pingulpërfaqësues i prodhuesve të birrëu deklarua kundër rritjes së akcizëpër birrën vendase. “Rritja e akcizëpër birrën tonë dëmton prodhiminShteti të mbrojë më shumë prodhimin vendas”, tha Pinguli. Kreu Dhomës së Tregtisë dhe Industrisnë Tiranë Nikolin Jaka është shprehur pro heqjes së taksave të biznesit të vogël por kundër ndryshimtë fashës së TVSHsë, pasi sipas trrit informalitetin.

K omisioni i Ligjeve diskutoi djpr/ligjin për qeverisjen ven

dore, ku ishin të pranishëm edhkrerët e bashkive. Kryebashkiaku Tiranës, Erion Veliaj ka kërkuar qtaksat për hapësirat publike të movendosen nga qeveria. “Rëndësi qBashkia të marrë kompetenca treja. Kryebashkiakët të vendosivetë tarifat e taksave. Taksat pëhapësirat publike, jo të vendosurnga qeveria”, ka thënë Veliaj. Ndërsa deputeti socialist, Bashkim Finka shprehur konsideratat për këtligj, që sipas tij është më i mirë sevitit 2000. “Pushteti vendor kërkogjithmonë hapësira”, ka thënë FinoDy ditë më parë, Lëvizja Socialistpër Integrim shprehu rezerva pëprojektligjin e “qeverisjes vendoreduke e cilësuar kalimin e tij në Kuvend si të nxituar, pasi më parnisma duhet të ishte konsultuar m

këshillat e bashkive dhe grupet interesit. Projektligji vjen si domosdoshmëri për funksionimin e njësive të reja vendore, pas miratimnjë vit më parë të reformës territoriale, që e ndau Shqipërinë në 6n ësiadministrative.

“Moskthimi i pronës pronarëve të shpronësuar ka ushqyer dhe vazhdon tëushqejë korrupsionin politik dhe ekonomi”

“Ky projektligj që na u paraqit shkel procedurën e kërkuar nga KiE dhe nukndryshon nga ligjet e deri më sotme, përkundrazi është më i keq”

Paketa fiskale 2016

“Qeverisja vendore”

Biznesi: “Jo” rritjetë taksave për

prodhimin vendas

Bashkitë marrinkompetenca të reja




aktualitet

A mbasadori gjerman, Hoffmanka deklaruar se kur dekorohenata që morën pjesë në Luftën

acionalçlirimtare, të verifikohetdhe ajo çfarë ata kanë bërë mëas. Sipas tij, është e habitshme qëa politikanë shqiptarë që s’e kanëzituar Spaçin. Nderimi nga anashtetit shqiptar i pjesëmarrësve

ë Luftën Nacionalçlirimtare, pordhe i personazheve famëkeq të dik-

turës komuniste, nuk ka lënë shijemirë jo vetëm tek opinioni publik,

or edhe te përfaqësuesit ndërkom-ëtarë në vendin tonë.

Njëri prej tyre është edhe amba-dori gjerman, Helmut Hoffman, ili duke folur në konferencën e dona-rëve “Kërkimi dhe identifikimi i per-nave të zhdukur, viktima të regjimit

omunist në Shqipëri”, ka theksuarShqipëria duhet të përballet me të

hkuarën e vet, duke respektuar dhederuar çdo person që ka kontribuarpo ka sakrifikuar për të. Por sipas, institucionet shqiptare duhet tënë të kujdesshme kur vendosin qëvlerësojnë apo nderojnë personacaktuar, qofshin këta edhe pjesë-

arrës në Luftën Antifashiste. Ai kaeksuar se nuk mjafton vetëm ajo që

e bërë në një fazë të caktuar të histo-së, por edhe ajo çfarë ke bërë më pas,ër të bërë të mundur vlerësimin e njëersonazhi të caktuar.

“Kur lexoj gjëra të caktuara për sapërket respektimit të njerëzve, kurxon artikuj të tillë në media sot,endoj që respektimi duhet të bëhet

ë mënyrë të tillë që të mos dërgo-en sinjale të gabuara. Unë person-

alisht s’kam asnjë lloj problemi merespektimin e personave që merito- jnë nderimin si rezultat i pjesëmar-rjes së tyre në luftën çlirimtare, porduke parë biografinë e tyre, mendojse duhet që të shihen këta persona,sepse mund të ketë persona të cilëtnuk e meritojnë një nderim të tillëhonorifik, pasi mund të kenë pasurpozicione shumë të debatueshme”, –tha Hoffman në fjalën e tij.

Më tej ai theksoi se është shumëe rëndësishme që për të nderuar ve-

prën e dikujt dhe në veçanti për të re-spektuar vuajtjet atyre që kanë vdekurgjatë regjimit komunist, apo që janëende gjallë sot, të bëhen verifikimete nevojshme. “Pra ka shumë gjëra tëcilat mund të identifikohen, pra kashumë gjëra që mund të bëhen përrespektimin e të vdekurve, të kujtesëstë së shkuarës, për të qenë të drejtëpër ata persona të cilët ende jetojnëdhe që janë ndjekur dhe persekutuargjatë regjimit komunist”, – tha Hoff-man. Gjithashtu ai u shpreh se vendit

tonë i mbetet shumë për të bërë përtë respektuar të shkuarën e vet, nëmënyrë që ajo të njihet nga brezi i ridhe t’i shërbejë atij për të kuptuar ti-ranitë. Kjo pasi sipas tij, Shqipëria kashumë pak vende të kujtesës historikeqë mund të vizitohen për të kuptuar tëshkuarën diktatoriale.

“Vë re që në Shqipëri ka shumëpak vende, të cilat realisht mund tëshërbejnë si vende kujtese popullore,kujtese njerëzish. D.m.th, ka një muzekëtu në sheshin “Skënderbej”, që ka

një departament për të shkuarën.Është edhe një tjetër,.një vend nëShkodër, që është një vend i ri e qënë fakt është muze. Për një vend, i cilika kaluar një histori të tillë, këto dyvende apo dhe ndonjë vend tjetër janëshumë pak për të reflektuar atë që kandodhur në të shkuarën. Dhe mendojse deri më sot shumë pak, nëse ka,politikanë të nivelit të lartë e kanë viz-ituar për shembull burgun famëkeq tëSpaçit dhe kjo më duket e habitshme”,– u shpreh Hoffman.

“Shqipëria duhet të ndryshojë kursin e qeverdhe udhëheqjes së saj për të ndryshuar rrjedhhistorisë”. Është ky përfundimi në të cilin ka

Jaime Pozuelo-Monfort, në një artikull të tijin në prestigjamerikane ‘Huffington Post’.

Një kritikë e mirëfilltë, që i drejtohet elitës politike shtare, nxjerr në pah dramën e keqqverisjes në Shqipëri, esipas Jaime Pozuelo-Monfort vjen nga mungesa e aftësielitave aktuale për të përshpejtuar ndryshimet në mënypërmirësimi relativ të jetë i realizueshëm.

Ai po ashtu u bën thirrje shqiptarëve që me kurajo të hen të largojnë klasën e politikanëve shqiptarë pasi “Relika më e bukur dhe miqësore e Evropës mund të arrijëdrrën, por jo me lojtarët aktual.”

Pjesë nga analiza e Jaime Pozuelo-Monfort

Qëkur shkova në Shqipëri të dielën e 30 Gushtit të viti, kam takuar qindra nga personalitetet më të rëndësistë vendit, duke përfshirë ministrat, zv/ministrat, anëtaParlamentit, administratorët e bizneseve, rektorët, dekapedagogët e Universiteteve, ambasadorë, konsuj nderi, karë të komunave, konsuj nderi, gazetarë, aktorë etj.

Shumë prej tyre po kërkojnë mendimin tim se çfarë mdoj unë në lidhje me Republikën e vogël dhe dinamikBallkan. Diagnoza ime është brutale: Sistemi ka dështuShqipëri. Në vitin 1991, Shqipëria la pas regjimin komunEnver Hoxhës. Ekonomia e tregut dhe demokracia kanë kaos dhe korrupsion në Republikën e re dhe demokratik

Shqipëria sot është një vend që drejtohet nga partitë tike të politikanëve mediokër. Ka përjashtime, si gjithmNjë mungesë totale e meritokracisë inkurajon të gjithë thërrasin një mik apo të njohurit për të zënë një vend nëministratën publike.

Shqipëria sot është bërë një vend ku korrupsioni ëbërë i dukshëm në çdo nivel të shoqërisë, nga të varfërittek të pasurit. Anëtarët e Parlamentit drejtojnë Universiprivate me diploma të dyshimta, që të rinjtë nuk do të jengjendje t’i shfrytëzojnë jashtë shtetit.

Papunësia e të rinjve dhe një ekonomi informale s jnë shtetin për të rritur taksat. Institucionet ndërkombvetëm përkeqësojnë skenarin dhe dëmtojnë shoqërinë shtare duke pranuar vlefshmërinë e përgjegjshmërisë së elaktuale. Çdokush që ka një interes në këtë sistem nuk mtë flasë. Kurse unë zgjedh të flas, sepse jam një i huaj qëkam asgjë për të humbur. Çuditërisht, shqiptarët vazhdtë duan ‘Mercedes-Benz’ dhe i-Phone.

Drama, orgjina e keqqeverisjes dhe korrupsioni dshkatërrojnë një vend dhe një shoqëri që tashmë është fuze dhe e lodhur. Shqipëria duhet të ndryshojë kursin verisjes dhe udhëheqjes së saj për të ndryshuar rrjedhhistorisë. Vendi duhet të përqafojë bashkëpunimin eks

me fqinjët e saj, duke përfshirë Kosovën, por edhe Mdoninë e Serbinë.Protagonistët dhe intelektualët e vendit duhet të d

jnë thirrjen time dhe të bashkohen për të përqafuar ndrimin radikal. Po flas me elitat shqiptare që mund të lexanalizën time.

Shumë do të jenë të befasuar, të habitur nga qartësiabrutaliteti i fjalëve të mia. Mos u habitni. Jini gati. Këto janë fjalët e mia. Këto fjalë, këto deklarata që po i bëj trta sot i takojnë gojëve dhe zyrave të personaliteteve mrëndësishme të vendit.

Nuk ka vend për optimizëm. Situata është dramatike.ipëria duhet të ndryshojë kursin e rrugës së saj për të nduar rrjedhën e historisë. Vendi mund të vazhdojë të lëvizshpejt sa një vagon me avull ose të bëhet një tren Magleparalajmëruar, në të dy skenarët do të jemi duke ecur përme një perceptim të zhvillimit.

Elitave aktuale u mungon njohuria dhe teknologjia

të përshpejtuar ndryshimet në mënyrë që përmirësimativ të jetë i realizueshëm. Ka ende kohë për një rrugtë ri drejt një të ardhme më të mirë të mundshme. Ju dtë jeni të guximshëm dhe trima. Republika më e bukurmë miqësore e Evropës mund të arrijë ëndrrën, por jolojtarët aktualë.

Huffington Post: Origjina e

dramës në Shqipëri, reflektoHoffman: Kujdes, të verifikohetçfarë kanë bërë në të kaluarën

Kushtet e Gjermanisë për punëtorët nga Ballkani

Migracioni dhe refugjatët janëaktualisht ndër temat më të

ndësishme në Gjermani. Deri nëtor të vitit 201 janë paraqitur mbi

30.000 kërkesa për azil nga shtetasitvendeve të Balkanit Perëndimor.

dër ta janë rreth 35.000 nga Kosovahe rreth 45.000 nga Shqipëria. “Porhanset e tyre për azil janë të gati tëarabarta me zero”, thotë sekretarjaShtetit në Minsitrinë e Punës dheështjeve Sociale, Anette Kramme.

Shanset për azil nuk ekzistojnë,or Gjermania do të hapë tregunpunës prej vitit të ardhshëm për

htetasit e Shqipërisë, Kosovës, Ser-së, Maqedonisë, Malit të Zi dhe

osnjë-Hercegovinës. Sipas pro-

ozimeve të tanishme, parashikohetë në vit të pranohen rreth 20.000unëtorë nga këto vende. Parashiko-et që ligji i ri të hyjë në fuqi në vitin016 dhe do të vlejë deri më 2020 kuro të bëhet evaluimi i tij. “Nga këtoe ulla mund të ërfito ë G erma-

nia, por edhe vendet e rajonit të Ball-kanit Perëndimor”, pohon Kramme.

E pyetur nga Deutsche Welle, seçfarë do të ndryshojë konkretishtme ligjin e ri, i cili duhet të hyjënë fuqi në vitin 2016, sekertarja eshtetit Anette Kramme përgjigjet:“Deri tani situata është kështu: mi-grantët mund të vijnë në Gjermanivetëm nëse kanë ndonjë kualifikimtë posaçëm. Ata ose kategorizohensi akademikë dhe mund të vijnëpërmes Blu Card, që është mundësiae parë. E mundësia tjetër është nësedikush ka një profesion të posaçëm,për të cilin ka mangësi në Gjermani.Ndonëse tani ne do ta hapim tërë-sisht tregun e punës për njerëzit

nga vendet e Ballkanit, kushti i parëabsolut është që të ketë një vendvend vakant. Dhe kushti tjetër ështëqë për këtë të japë pëlqimin edhe Agjencia Federale e Punës, e cila tësigurojë, se për këtë vend pune nukka ndon ë kandidat n a G ermania

apo nga vendet e tjera të BashkimitEvropian. Ndërkohë që kushtet e pu-nës duhet të jenë të barabarta.”

Në Gjermani është folur shpeshpër mungesën e fuqisë punëtore nëshumë fusha. Njerëzit në Kosovë,Shqipëri dhe vendet e tjera të Ball-kanit Perëndimor shpresojnë sedo të gjejnë ndonjë vend pune nëGjermani, por në cilat fusha ekzis-ton nevoja më e madhe për fuqi pu-nëtore? E pyetur për këtë nga DW,sekretarja e Shtetit pranë Ministrisëgjermane të Punës dhe ÇështjeveSociale, Anette Kramme, thekson:“Kjo vlen në veçanti për fushat kunuk kërkohet ndonjë shkollim iposaçëm, si dhe për vendet e punës

për të cilat nuk ka kandidatë ngaGjermania apo Bashkimi Evropian.Këto janë mundësitë për migracionpune, por natyrisht që tregu i punësështë i hapur edhe për akademikëdhe profesionistë të fushave të ndry-shme.

Dekorimet për LANÇ




konomi

Çoroditja e bizneseveM

ë shumë se sa rritja e normës së taksave, ndryshi-mi i shpeshtë i legjislacionit fiskal ka ngjallur njëklimë të fortë pasigurie te biznesi. Politikat frag-

e për t’u dhënë zgjidhje problemeve të momentitajnë peng zhvillimin afatgjatë dhe të qëndrueshëmit dhe së fundmi, ndr yshimet ekstreme të politikavee kanë çorientuar totalisht biznesin duke e çuar nën, nëse duhet të vijojë aktivitetin apo ta mbyllë atë.ëm këtë vit, qeveria ka vënë në zbatim rreth 26 ligjehëzime, të cilat përfshijnë rritje taksash, tatimesh

rocedurash të reja pothuajse në të gjitha ligjetore fiskale. Por volumi i madh i ndryshimeve po

ohet me mesazhe ekstreme ndaj biznesit brenda një shkurtër, duke vënë në dilemë të ardhurat e nevo-për ekzistencën e mijëra familjeve.

100 mijë biznese të vogla po mbajnë frymën ngae fundit e qeverisë për përjashtimin nga tatimi mbi(i thjeshtuar për bizneset nga 2-5 milionë lekë dhebizneset deri në 2 milionë lekë), ndërsa ligji i ri i pro-

ve tatimore i çon në faliment të sigurt, për shkak tëe të larta, apo dhe zbatimit në terren të tij nëse njëi në terren i teket të vlerësojë gabim faturën e shitjes.undmi, gjobat e reja, të cilat janë dhjetëfishuar përnin dhe moslëshimin e kuponit tatimor, parashiko-nalizim të trefishtë për bizneset e mëdha që kapenelje, ndërsa është në proces miratimi i ndryshimevein Penal, në të cilin pritet të aplikohet dënimi me

ër 13 raste të mosrespektimit të legjislacionit fiskal.ohë janë në proces miratimi edhe 10 masa të reja në

n fiskale 2016, që ndryshojnë rregullat dhe taksat përveçanta të tregut.ollaq Neranxi, nga Shoqata për Mbrojtjen e Treg-pohon se ndryshimet e fundit në penalitetet e pro-ve tatimore nuk janë bërë për të luftuar evazioninhe as për të rritur të ardhurat në buxhet, por thjeshtnxjerrë nga tregu disa biznese dhe për t’i zëvendë-e disa të tjera.përtej qëllimit që kanë ligjet e reja, bizneset nuk pollojnë ndryshimet e shpeshta ligjore, të cilat nuk poohen dot, duke prodhuar në shumë raste gjoba qëga moskuptimet e ligjeve dhe mosdalja në kohë emeve.

k guxon të bësh një plan afatgjatë investimi – thotëregasi nga Biznes Albania – se qeveria i ndryshon lig-hpesh, sa vë në dilemë jo vetëm ecurinë e investimit,zikon të çojë në faliment biznesin që e administron

sti më i fundit është industria vendase e prodhimit tëku në kulmin e investimeve, qeveria rrit barrën fiskalehënë jo bizneseve të reja në këtë fushë dhe duke çuarp ekzistueset. Rezultatet janë më pak investime, më

nde të reja pune dhe tkurrje e prodhimit vendas.eksa qeveria është vënë përballë “eksperimenteve”për të siguruar të ardhurat më të larta në buxhet,vendas ka ngrirë. Kredia për ekonominë shënoi

etore me 1.8% në shtator. Bankat arsyetuan se rëniapo shkon përkundër dëshirës së tyre, pasi biznesetraktisur kërkesat për kreditim. Nga ana tjetër, Bankapërisë pohon se situata e pasigurisë ndër biznesensumatorë u rrit ndjeshëm, çka u reflektua në uljenumit privat në mbi 3% në tremujorin e dytë të vitit nëhë që burimet e të ardhurave në këtë tremujor ishinnga investimet në prag të zgjedhjeve lokale, rritja encave dhe indeksimi i pensioneve.ndryshimet e shpeshta ligjore nuk janë çoroditja eteksa shqetësimet për kapjen e shtetit nëpërmjet

he ligjeve që favorizojnë kompani të veçanta janëLuigj Aliaj nga shoqata e Hidrokarbureve pohon se,

shumta rastet kur kriteret e licencimit dhe maga-ër n ë industri të ve antë ndr sho në në varësi të

interesit për të licencuar një kompani të re që ka lidhje megrupime të caktuara politike apo për të vështirësuar mbi- jetesën e një kompanie që është tashmë në treg. Aliaj vërense në 7 vitet e fundit, kapja e shtetit nga grupet e interesitpër të miratuar ligje dhe VKM për interesa të ngushta ështërritur. Ai dha si shembull koncesionet, 99% e të cilave janëdhënë si shpërblesa ndaj bizneseve të lidhura ngushtë mepolitikën.

Nikolin jaka i Dhomës së Tregtisë pohon se “nëse ështëevidentuar apo do të rezultojë në të ardhmen fenomeni“state capture” në aspektin legjislativ, abuzimi me këtëprocedure shpesh është jashtë fokusit të kontrollit ngaorganet audituese të veprimtarisë së qeverisë dhe kësisojnuk do te kemi individë apo subjekte private të ndëshkuar.Në opinionin dhe besimin tonë, shprehemi se ky fenomenështë jo vetëm problematik për sipërmarrjen por edhemjaft i rrezikshëm për ekonominë e një vendi. Në praktikatndërkombëtare ky fenomen jo vetëm që është i dënueshëmkur ndodh por vende të zhvilluara kanë miratuar legjisla-cion shtesë në mënyrë që të parandalojnë lidhjen dhe zh-villimin e fenomenit”.

Për shkak të orientimeve afatshkurtra fiskale, Shoqata eProdhuesve të Energjisë së Rinovueshme vijon të jetë prejdy vitesh në një sagë procesesh gjyqësore, pasi ndryshimet erregullave të lojës, duke ulur çmimin e rregulluar të shitjes së

energjisë nga 9 lekë në 6 lekë, kanë vënë në dileme vijimësi-në e 500 milionë eurove investime të angazhuara pas 2010-s.

LIGJET SURPRIZËQë kur qeveria e re e pas 2013-s erdhi në pushtet humbi

pjesërisht sovranitetin fiskal për shkak të nënshkrimit tënjë marrëveshjeje të re bashkëpunimi me Fondin MonetarNdërkombëtar me vlerë mbi 300 milionë euro në favor tëqeverisë shqiptare.

Por që nga ajo kohë nën presionin e premtimeve elekto-rale nga njëra anë, borxhit në rritje dhe mundësive të kufi-zuara për rritjen e të ardhurave qeveria po eksperimentonshumë me legjislacionin fiskal, duke mos gjetur as kohënpër t’i konsultuar paraprakisht me grupet e interesit. Ndry-shimet në ligjin e ri të procedurave tatimore që rrit me 10herë dënimet me gjoba për bizneset u miratuan në Parla-ment pa u konsultuar më parë me biznesin. Zv.ministrja e

Financave, Irena Beqiraj, arsyetoi në Komisionin Kuvendortë Ekonomisë se, konsultimet paraprake nuk ishin bërë pasidihej se masat shtrënguese do të kundërshtoheshin nga bi-znesi. Gjithashtu qeveria, të tjera projektligje kishte çuarpër konsultim te biznesi në kuadër të paketës fiskale 2016dhe projekte krejt të tjera ka çuar për miratim në Kuvend.

Për të dytin vit radhazi buxheti i shtetit, ligji më i rëndë

sishëm pas Kushtetutës po kalon pa asnjë konsultë paraprake ndryshe nga sa përcakton ligji organik mbi të cilihartohet buxheti vjetor. Nikollaq Neranzi nga Shoqata Mbrojtjes së Tregtarëve tha se, në klimën që ka krijuar qeveria, konsultimi paraprak i ligjeve me biznesin është lukQeveria i ka shpallur “luftë” frontale dhe ligjore biznesit tha Neranxi, një administrator me përvojë të gjatë në lëmie importit dhe shitjes me pakicë.

Që prej shtatorit të këtij viti, administratat tatimore dhdoganore të mbështetura edhe nga Policia e Rendit janpërfshirë në një aksion të gjerë në luftën antiinformaliteme fokus disiplinimin e shitjeve me pakicë kundrejt kuponit tatimor.

Qeveria jo vetëm që nuk e ka konsultuar me grupet e interesit strategjinë që synon zbutjen e ekonomisë informalepor ende nuk e ka bërë publik dokumentin, duke lënë pezull të gjithë ekonominë se për çfarë i pret nesër. Burime

zyrtare të Ministrisë së Financave pohuan se strategjia antiinformalitet është orientuar nga Kryeministria dhe publkimi i dokumentit i takon asaj. Në një kohë që vendet e tjertë rajonit, që janë duke aplikuar nisma të ngjashme ndainformalitetit, i kanë bërë transparente dokumentet dhbiznesi është duke u vetorientuar me masat me politikat qeverive të tyre (rasti i Turqisë, Malit të Zi dhe Kosovës).

KAPJA E SHTETIT ME LIGJE SELEKTIVEKa një shqetësim në rritje se kompani apo njerëz afë

pushtetit janë duke e ndikuar vendimmarrjen për çështjpërfitimi personale. Ekspertët e ekonomisë dhe biznese janë të shqetësuara për fenomenin gjithnjë e në rritje. Mad je këto tentativa kanë çuar edhe në debate aq sa Kuvendka kthyer mbrapsht nisma të qeverisë që ishin tërësisht tdukshme që po favorizonin kompanitë caktuara. Vitin qkaloi, Komisioni i Ekonomisë në Kuvend e rrëzoi një propozim të Ministrisë e Financave për të përjashtuar pijet energjike nga akciza. Kjo politikë e veçuar në shërbim të pakompanive dhe për një mall konsumi luksi nuk po shkontnë të njëjtën trajektore me politikën e rritjes së akcizëqë ndërmori qeveria me mallrat e tjerë. Gjithashtu vitin kaluar, në kulmin e konsolidimit fiskal kur rrit a e taksav

Ndryshimi kryekëput dy herë brenda vitit

i ligjit të procedurave tatimore, miratimi i

26 ligjeve dhe udhëzimeve në një vit fskal

bashkë me aksionin antiinformalitet në

terren e kanë çoroditur biznesin. Efektet:

Për dy muaj, gropa e të ardhurave në

buxhet thellohet me 11 mld lekë, bizneset

e mëdha nxjerrin nga skema 73 mijë

punonjës. Çorientohet qeveria, jepmesazhe ekstreme për taksat. Bizneset dhe

ekspertët japin alarmin: Politika është

kapur nga grupet e interesit




ërshoi pothuajse në të gjithë zërat, qeveria hoqi TVSH-në

ër sigurimet dhe e zëvendësoi atë me tatimin 3% për pri-in bruto. Ky ndryshim, megjithëse u miratua në Kuvend,

aloi me debate të ashpra në Komisionet parlamentare, sey ligj ishte bërë për të favorizuar kompanitë e sigurimevehe se, nuk do të kishte përfitime as në çmime më të liraër konsumatorët e as në të ardhura më të larta për bux-etin. Dhe në fakt, një vit pas këtij ndryshimi, lehtësimitimor mbi kompanitë e sigurimit nuk funksionoi as për

ytetarët dhe as për arkën e shtetit. Luigj Aliaj nga ShoqataKarburanteve tha se kapja e shtetit është më e dukshme teoncesionet dhe në marrjen e lejeve dhe licencave. Vetëmër 7 vitet e fundit tha ai, kriteret e magazinimit dhe licen-mit për hidrokarburet kanë ndryshuar shumë herë dheo ka ndodhur për të favorizuar hyrjen në treg të kom-anive që i kishin të lidhura interesat me politikën. Luanregasi nga Biznes Albania pohoi faktin se, gjithnjë e mëhumë po bëhen ligje dhe VKM nën efektin e lobuesve në

ëm të zhvillimit të përgjithshëm të ekonomisë. Lobimihtë një fenomen i pranuar në të gjithë botën tha Brega- por kur bëhet në të mirën e zhvillimit të përgjithshëmekonomisë dhe jo duke favorizuar një biznes dhe duke

ëmtuar pjesën më vitale të ekonomisë. Qeveria uli praguntaksimit me akcizë të birrës vendase nga 400 HK litër në

00 HK litër, në paketën fiskale të vitit 2016. Bregasi tha seo politikë hapur e favorizon importin dhe nuk shkon nëteresin e zhvillimit të prodhimit vendas dhe cenon inves-

met në industrinë e pijeve.Eksperti i Ekonomisë, Zef Preçi, tha se po sheh me

hqetësim nxitimin e grupeve të interesit në kërkim të sig-risë dhe rritjes së influencës ekonomike dhe të ndarjes sëegjeve kryesisht mbi bazën e afilacionit politik.

“Më keq akoma, kur qeveria, po nxiton që në emër tëartneritetit publik-privat të shpërndajë drejt aleatëve tëet në fushën e biznesit shërbime të mëtejshme shtetërore,

cilat në shumicën e tyre nuk mund të mos çojnë nëërkeqësimin e shërbimeve ndaj qytetarëve dhe rritjen eostos së këtyre shërbimeve”, tha Preçi.

I shqetësuar për këtë fenomen është edhe eksperti tjetërekonomisë Arben Malaj, i cili pohoi, se kohët e fundit poiratohen shumë li e dhe VKM në shërbim të ësht eve të

ditës dhe të grupeve të interesit afër politikës. Duke e cilë-

suar si nivelin më të lartë të korrupsionit, kapjen e shtetitnga individë apo grupe të veçanta, ekspertët e ekonomisë japin alarmin se financat publike dhe zhvillimi i ekonomisëtashmë janë në rrezik.

POLITIKAT EKSTREME THELLOJNË ÇORIENTIMINOrganizatat e biznesit, Banka Botërore, Fondi Monetar

Ndërkombëtar ndër vite kanë shprehur shqetësimet sendryshimi i shpeshtë i legjislacionit fiskal dhe i politikaveafatgjata të zhvillimit i kanë mbajtur larg Shqipërisë in-vestitorët seriozë, duke e lënë sot e kësaj dite ekonominëe vendit nën potencialet e zhvillimit. Orientimi drejt poli-tikave afatmesme fiskale gjithnjë e më shumë po bëhetnjë mision i pamundur. Madje qeveria nuk po i rezistonasnjë vit për të prezantuar një paketë taksash. Vetëm nëvitin 2015 janë bërë dy ndërhyrje të mëdha në ligjin e pro-cedurës tatimore, një herë në fillim të janarit dhe tani së

fundmi në tetor. Krahas ndryshimeve ligjore janë lëshuarnë terren rreth 600 grupe tatimorësh në të gjithë vendin përtë kontaktuar fizikisht me biznesin. Aksioni që në nisje tëtij priste të grumbullonte 300 milionë euro të ardhura mëshumë, në fakt e bllokoi ekonominë.

Dy muaj pas aksionit, deficiti në të ardhurat buxhetoreështë thelluar me shpejtësi, duke arritur në 11 miliardë lekëmë pak se plani i rishikuar i buxhetit në shtator. Sipas tëdhënave konfidenciale nga tatimet, në shtator janë lëshuarmbi 39.300 kuponë, ose 2.2 herë më shumë se shtatori i njëviti më parë, por nga ana tjetër, vlera mesatare e një kuponitatimor ka zbritur nga 3400 lekë në shtatorin e dy viteve mëparë, në më pak se 1500 lekë aktualisht. Nga kjo ecuri shi-het se biznesi nuk po tregohet bashkëpunues me tatimorët.Kompanitë e mëdha të biznesit i shkurtuan më shumë se72 mijë punonjës në shtator-tetor, si një përgjigje ndaj njëklime më të vështirë të krijuar për aktivitetin e tyre. Në këtësituatë të papritur qeveria po synon të ndryshojë po me aqshpejtësi kursin për biznesin e vogël. Në paketën fiskale të2016-s, tatimi i thjeshtuar për bizneset me xhiro 5 milionëlekë do të jetë 0, nga 25 mijë lekë që është aktualisht për bi-zneset me xhiro deri në 2 milionë lekë dhe 7.5% për bizne-set me xhiro n a 2-5 milionë lekë, ndërsa ër bizneset n a

5-8 milionë, tatimfitimi i thjeshtuar nga 7.5% do të

në 5%. Sakaq bizneset e vogla nuk është se janë ankunivelin e lartë të taksimit, por se shqetësim për ta mkeqpërdorimi i ligjeve fiskale nga inspektorët tatimterren. Frika se mund të gjobiten edhe për detaje qprekin të ardhurat ka bërë këta dy muaj që edhe bderi dje të ndershme në aktivitetin e tyre të ulin qeDy pika të shumicës së konfeksioneve në zonën e Msesë pohuan se, kanë mbyllur përkohësisht veprimderi në qartësimin e situatës, ndërsa kompanitë e mpo shtojnë gjithnjë e më shumë interesimin për zhve jen e aktivitetit jashtë Shqipërisë. Ekspertët e ekonkanë lajmëruar se, heqja e taksës mbi biznesin e vogështë se do të përmirësojë klimën acaruese të krijuamë, përkundrazi rrezikon të kthehet në një bumerahapësira të tjera evazioni, pasi bizneset me xhiro pshumë se 5-8 milionë do të tentojnë të copëtojnë aktipër të përfituar nga taksat 0.

RRITET PASIGURIA Teksa burimet e financimit në ekonomi janë rritu

sumi privat ka rënë mbi 3.2%Për ekspertët e Bankës së Shqipërisë, kjo rënie nu

parashikuar pasi treguesit sasiorë që ndikojnë konsumiqenë në përmirësim. Por siç ka përcaktuar raporti i PMonetare për tremujorin e dytë të vitit mësohet se skryesor për rënien e konsumit privat është rritja e pasiIndeksi i tregtisë me pakicë për mallrat afatgjata dhe imautoveturave shënoi rënie vjetore në tremujorin e dytë.e Shqipërisë sqaron se në periudha të karakterizuara nge nivelit të pasigurisë, individët ulin më shumë shpenpër mallra afatgjata, si për shembull pajisje elektroshtëmobilie, autovetura etj., dhe nga ana tjetër biznesi nuk të kreditohet dhe të investojë. Indeksi i nëngrupit të tme pakicë “Pajisje të ndryshme elektroshtëpiake, mobipajisje të tjera shtëpiake” regjistroi rënie vjetore prej 4.1importi i autoveturave të pasagjerëve shënoi rënie vjeto15.4% në tremujorin e dytë.

Pasiguria mbetet shkaktar kryesor sipas Bankës sipërisë për rënien e konsumit dhe mungesën e kredibiznesin.

NDRYSHIMET NË PAKETËN FISKALE 2016

P aketa fiskale e vitit 2016 parashikon disa ndryshimenë sistemin e taksimit. Sipas relacionit të Ministrisësë Financave të ardhurat nga politika fiskale sjellin

një shumë modeste, prej 1,44 miliardë lekësh.

Zëri “Akciza”, produkti “Birra” Ndryshon niveli i akcizës së birrës, nga 360 lekë/HL/

shkallë alkoolometrike për prodhim vjetor nën 200 mijëhl dhe 710 lekë/HL/shkallë alkoolometrike, në 400 lekë/ HL/shkallë alkoolometrike për prodhim vjetor nën 200mijë hl dhe 600 lekë/HL/shkallë alkoolometrike.

Taksa mbi primet e shkruara rritet nga 3% në 10%. Arsyet: rezulton se TVSH e përjashtuar, për primet për

vitin 2015 vlerësohet të jetë 1.3 miliardë lekë, ndërsa tëardhurat nga primi vlerësohen të jenë 220 milionë lekëpër vitin 2015.

Ministria e Financave pranon se diferenca e krijuarnga ulja e TVSH nuk u reflektua te çmimet e konsuma-torit pra ka shkuar tek kompanitë e sigurimit. Në këtokushte, propozohet që të rritet masa e taksës së primitnga 3% në 10%, për të ruajtur nivelin e të ardhurave nga

heqja e TVSH-së. Zëri “Taksa nacionale dhe të tjera”: Aplikimi i rentës minerare për mineralet jometalike

në bazë të sasisë e jo vlerës Arsyeja: Renta si % mbi çmimin incentivë për të

deklaruar çmim më të ulët;Taksë për makinat luksoze Kjo masë taton individin e pasur që ka në pronësi një

makinë me cilindratë mbi 3000 cm³;• Taksa e regjistrimit të makinave luksoze dhe taksa

vjetore makinave luksoze, do të jenë, respektivisht, 70mijë lekë për regjistrimin dhe 21 mijë lekë

Niveli i taksës së fjetjes në hotel të bëhet 140 lekë (1 euro):Bazuar në të dhënat e Policisë së Shtetit mbi daljen

e 3,672,591 shtetas të huaj nga Shqipëria për vitin 2014

dhe duke supozuar se kanë qëndruar vetëm një natëhotel, efekti teorik në të ardhura është rreth 510 mililekë nga rreth 85 milionë lekë që mblidhen nga kjo ta

Zëri “Taksa të veta të pushtetit vendor” Vendosja e taksës së pasurisë mbi truallin në ma

5600 lekë/ha, 4200 lekë/ha, 2800 lekë/ha dhe 1400 lekësipas 4 kategorizimeve të rretheve:

Arsyeja: Trualli është pasuri e paluajtshme njësondërtesa dhe toka bujqësore.

Efektet: Të ardhurat janë 180 milionë lekë bazuarllogaritjen e 50 mijë ha truall.

Përjashtim nga Tatimi i thjeshtuar mbi biznesivogël të zejtarëve.

Arsyet: Lehtësi fiskale për promovimin e profesiontë punës së dorës

Përjashtim dhe norma më të ulëta të tatimit të thjetuar mbi biznesin e vogël

Është përcaktuar një politikë e re e taksimit të bizntë vogël në vend. Propozohet që tatimpaguesit me qarklim nga zero deri në 5 milionë lekë të kenë tatim të thje

tuar të fitimit të biznesit të vogël zero lekë nga 25000 lnë vit që është për tatimpaguesit me qarkullimin ngaderi në 2 milionë lekë dhe 7,5% që është për tatimpagume qarkullim nga 2 deri në 5 milionë lekë. Ndërsa timpaguesit me qarkullim nga 5 deri në 8 milionë lekkenë normën e tatimit prej 5% të fitimit neto nga 7,5%është aktualisht.

Rritet baza e kontributeve për profesionet e liraProfesionistët e lirë paguajnë kontribute si një i ve

punësuar. Statusi ekonomik i tyre nuk mund të barazome të vetëpunësuarit e tjerë; Pagesa e kontributeve dbëhet në bazë të pagës maksimale në shkallë vendi, efekt të kontributeve. Efekti +1,1 miliardë lekë më shunë buxhetin e 2016. B




ulturë

po jam kthyer nga Greqia dhe pady-him, udhëtimi drejt Livadhjasë përë shkuar drejt fshatit Qiriaqi (aposiç e shkruante Eda Derhemi në njëtë saj, çka dhe u bë shkas që të nisemyre maleve) më kishte lënë mbresa të, për faktin se deri atëherë, fshatratase i kisha parë në fushat e Atikës,a-s, drejt Korintit apo drejt Livadh-eotisë, etj, por kësaj radhe, ata i gjeta

malesh ku padyshim, vizitori që vjeng bën pyetjen: përse vallë janë ngjiturasit deri këtu?u, miku im i përhershëm i këtyre ud-ve nëpër Greqi, me të hyrë në zonënsë më tregonte në të djathtë atë fushëhe, që dikur kishte qenë kënetë dheej Kopaidha e që dikur banohej ngaët arvanitas të Beotisë, Livadhjasë ee ardhur dhe ku mushkonjat bëninë. Kishin qenë anglezët që e kishinpas luftës së dytë botërore, duke enë një tokë bujqësore. Diku në njëCaku më tregon një bujtinë të kënd-

“Ja, dhe atje janë arvanitët.” Dhe aigoi historinë e pronarëve të atij lokali,

të shkonim drejt Livadhjasë dhe të

shim majtas drejt maleve, nga Aliat-a, Petra (Guri) vende ku gjen gjurmët

nitasve. Është familja Halia që do të“dëshpëruar”, pasi kështu u kishte

r mbiemri tre vëllezërve arvanitas qëendosur prej shumë kohësh këtu nëmes vreshtave dhe fushave të pam-Në vitet ‘70 të shekullit XX, fushat lulëzuara dhe të mbjella me karota,ërfil dhe se në kohën e presidentit

dreu industria lulëzonte, por tashmë,godina fabrikash e uzinash janë

në karakatina që të lenë një shije tëtrishti. Vazhdojmë rrugën dhe mar-

ejt maleve por më parë është mikuek Kremidha (rakinë e ka të butë i

na tregon rrugën drejt Parnasit për

ar nga Xironomi, drejt Mavroma-dryshe do të thotë “syri i zi”. Më kot

më fshatin arvanitas Kukura, pasi qën 1950 qeveria e ka hequr këtë emëras dhe e ka shndërruar me emrin e riit “Agia Ana”, (Shën Ana), çka tregonmësinë e një politike asimilimi deriat e dikurshëm të vendeve të banuara

vanitët, pa folur pastaj për shkollat earvanitase që nuk mund të imagjino-megjithatë, arvanitasit përsëri e quaj-ura. Më së fundi, atje ku një tabelë naudhën drejt Kiriaki (Qiriaqi) ne kthe-jathtas dhe ngjitemi gjithnjë mes njëlinjsh, i cili merr fund me shfaqjen

have të parë në lartësi të madhe. Nëdia, për fshatin thuhet se deri në vi-

0 flitej si gjuhë e parë shqipja, por që flitej veçse nga mosha e thyer.

VANICA E ZOTËRVEhtu e quajnë arvanitasit e Qiriaqitndinë të madhe majë malit të Eliko-rvanica është vendi ku flet me Zotin”!

Arvanitët e maleve -aty ku flasin hyjnitë

nga Luan Rama

Qiriaqi (nuk di pse më kujton mikun e di-kurshëm, aktorin e mrekullueshëm, AgimQiriaqi), është një vend që në dimër ështëi mbuluar nga dëbora, ndërkohë që stinëte tjera është një vend turistik ku ke dëshirëtë ndalosh, pasi përreth syri të kap veç gjel-

bërim dhe bredha të lart, e ku padyshimqielli mbi kokën tuaj të afron me gjithësinëe fshatarët këtu i afron me Zotin. Restoran-tin e gjetëm mbyllur ndërkohë që imagji-non ata shqiptarë të ardhur shekuj më parëkëtu, që siç dëshmohet nga librat e historisëdhe së pari nga Sathas në librin e tij Historiae Greqisë e 1889, kur ky vend i ishte dhënëme dekret nga Senati venecian (16 dhjetor1550 e më pas 31 dhjetor 1554) një fisnikuvenecian që shërbente në Korfuz, dhe qëquhej Niqifor Chiriachi, për shërbimet e tijndaj Sinjorisë (Republikës veneciane) dheku ky fisnik do t’i detyrohej senatit me 8 du-kate në vit. Kështu, një popullsi shqiptaremë pas ka shkuar të popullojë këtë vendtë rrethuar mes malesh, ashtu siç më parë,

që në vitet 1300, kishin ardhur arvanitasit eBua Shpatës e të tjerë në zonën e Artës apotë Peloponezit. Atëherë një pjesë e Greqisëishte nën sundimin venecian dhe emrat eparë që përmenden janë Thodoro Kakosi,Guma dhe Nikolla Lusi, Dima Golemi, Zuan

Plesa, etj. Por ky vend ishte bërë i famshëmvetëm në kohën e Revolucionit grek, kur ar-vanitasit e Qiriaqit e të Livadhjasë gjithash-tu (ashtu si gjithë arvanitasit që jetonin nëGreqi, së pari ata të Moresë, të ishujve Hi-dra, Specaj etj.,) u ngritën e luftuan kundër

sundimit osman. Dhe Qiriaqi mburret meemrat e luftëtarëve të vet që i ka shkruar jovetëm në librat e historisë por dhe në obe-liskët e vet ku mund të lexosh emrat e LlukaDholiani, Mitro e Gjergji Kocos, DhimitriJamakos, Mitro Kotai, Dhimitri Livadhitis,Lluka e Nikos Lazaru, Kosta Pulos, Pavlo Xhamalo apo Jorgo Jorgaqi, i cili që më1822 kishte luftuar në Misolongji, Etoliko,Kravastera, Nafpatko apo Athinë. Më pas,dikush do të na tregojë dhe për MustafaGega nga Livadhjaja, i cili në vitin 1821 e lapasurinë e tij dhe shkoi të luftojë krah bash-këpatriotëve të tij, trimave si Karaiskaqi,Jani Gura apo Jani Notara. Një këngë pop-ullore i këndohet dhe gruas së Jorgo Boçit,Dhespo Boçi, e cila pas ngjarjes heroike të

grave në Zalongo, (1803) nuk i gjeti më burr-in dhe djemtë dhe që më pas i rriti nipërite saj për t’i çuar në beteja të tjera… Dhekështu, duke menduar për këto histori tëlavdishme të arvanitasve, në qafën e malitndalojmë për të parë peizazhin e bukur tëatij fshati të strukur në prehrin e atij mali qëquhet Elikona. Aty janë shtëpitë e njohurahistorike, krojet e ndryshme që kanë emrate tyre si “Kroi i Madh”, “Kroi i Stavros” apo“Kroi i Kardharasë”, siç shkr uhen në gjuhënarvanitase, “Siriani” (Shën Jani), “drivani”,vendi ku hidhen vallet dhe këndohen këngënë fshat, “mathaika” (poshtë tavernës) apoai vend që quhet “N’arat” (tek arat). Plakatedhe sot flasin “arvanitiko” dhe neve napëlqen kur ndonjëra thotë “mbëj krin e fli”(bëj kryqin e fli”) apo “ç’ish moj nana”?…Është ditë e martë kur zbarkojmë në Qiri-aqi, por banorët e vjetër të martës i thonë“emart”. Këtu të hënës i thonë “ehën”, tëmërkurës, “emërkur”, të premtes “epremt”tështunës“estun” a o tëd elësi thonë “en-

tiel”, etj, ashtu si dhe për muajt, ata kanfjalët e tyre si “jenar”, “flevar”, “mars”, “maj”“theristi” (qershor), “alonar (korrik), “gus“triiti (shtator), “vjest” (nëntor), shënendre(dhjetor)…

Në mes të fshatit, i cili ka rreth 250

banorë dhe që ndodhet në lartësinë e afr800 metrave, ndalesa e parë natyrisht ështnë klubin e tij, atje ku një rrap 160 vjeçar ngrhet madhështor me trungun e tij gjigant. Nhyrje të klubit, në mur, Thanasi, një burrsimpatik rreth të pesëdhjetave, ka vendosunjë mori fotografish artistësh (nuk ka harruatë vendosë dhe Che Guevara-n), ku disa pretyre janë arvanitas, siç është dhe Eli Lambenjë aktore nga Vilia (ku vjet plakat e fshatit nkënduan këngët e Moresë në arvanitika) apEleni Bukura (1821-1900), vajza e kapedantë famshëm Jani Bukura, e cila ishte dhe para piktore e Greqisë. Një nga personazhee këtij vendi është padyshim shkrimtari Andrea Çura, një familje tradicionale mjaft njohur këtu (e shikon atë në një foto të vjetë

me ish-presidentin Papulias), i cili ka botuadhe një libër, Kiriaki, ku shkruan për traditadhe jetën e arvanitasve në Greqinë e vjetëe të re. Por që të njohësh vërtet jetën dhhistoritë e këtyre njerëzve, duhet të hysh nshtëpitë e tyre, të bisedosh me të moshuarit, të shohësh albumet e tyre familjare, kfytyrat e paraardhësve të tyre janë fiksuar n jetën e dikurshme të fshatit. Dhe fotografit janë vërtetë mbresëlënëse, pasi fotografia me hershme duket se është e viteve të para tshekullit XX. Sigurisht, historia e këtij shekulli, luftërat, djegia e fshatit nga italianët më pas nga gjermanët, lufta civile (19461949) kanë lënë gjurmë të thella, memoriapor fotografitë familjare na zbulojnë jetën përditshme dhe trashëgiminë e një bote nzhdukje, pasi askush nuk i ka ndihmuar që truajnë të gjallë atë. Dhe përpjekja e AndreÇuras është padyshim nga më shembulloret, në një kohë që ruajtja e kulturave dhe gjuhëve popullore është një pasuri në këtEvro ë tëBashkuar si duam ta etomë.




Fati i syve të

Marigosë së Flamuringa Fiqri Shahinllari

Që të qëndisësh do të thotë të kesh durim.Që të qëndisësh do të thotë të kesh pasion.Që të qëndisësh do të thotë të kesh imagjinatë krijuese.

Do të shtoja edhe disa “Që” të tjera por po ndalem këtu duke nënvizuar sqëndisësh duhet t’i kesh sytë xixë, të fortë. Të tillë i ka patur Marigo Pozio, qëntarja legjendare e Flamurit Kombetar që u ngrit nga plaku legjendar Ismail Qemme 28 Nëntor 1912 në Vlorë. Po si përfunduan ata sy vezullues poshtë ballit të korccares “hollake” e me trupin sevi? Sot ma k’enda te shkruaj disa gjera pak te hura nga mjaft njerez e, mbase, nga disa lexues per jeten e peripecite e Marigo

Thanas Floqi, nje nga firmetaret e aktit historik te shpalljes se Pavaresise, ne de para të nëntorit 1912 së bashku me Marigo Pozion e Petro Fotografin përgatitëgdhëndur në dru bocën e flamurit që më vonë u përdor si shtampë në qindra e qinflamurë të tjere. Duke u interesuar për të gjetur informacione te tjera lidhur me firat e spikatura floqare, nëpërmjet shtypit mësova mjaft gjëra interesante. Përveç fqë boceta e shqiponjës prej druri lyhej me bojë të zezë e stampohej edhe në qye bardhë të lebërve, mësova se pas dy-tre vjetëve të vdekjes së Marigo Pozios u hnë dyshim fakti nëse vërtet ishte Marigoja apo ndonjë tjetër,qëndistari/e i/e flamqë u ngrit nga Ismail Qemali në Vlorë më 1912. Sikur të mos kisha lexuar se Marika lidhje me mbiemrin Floqi, nuk do të zgjatesha fare në hollësitë e mëposhtëmMarigoja ne vitin 1912 ishte vetem 20 vjec. Kish lindur ne Korce me 2 shkurt 1bije e Papakosta Pocit dhe e Lenka Ballaurit. U martua ne Hocisht me Jovan Pozdhe prej Hocishtit shkuan me banim e pune ne Vlore.. Marigoja, siç shkruan shtishte atdhetare e famshme. Emri i saj lidhet me flamurin që ajo qëndisi përgjatë gjnatës dhe të nesërmen ia dërgoi Ismail Qemalit për ta ngritur në ditën e pavarësFizionomine e Marigose, disa vite pas ngritjes se flamurit, ata qe e njihnin mire apershkruajne keshtu: Ishte një grua hollake, me gjatësi mesatare e me fytyrë të ëmnën rrudhat e së cilës fshiheshin tiparet e një gruaje që kishte qënë e bukur në tëe saj.... E zonja në fjalë sa t’ia kthente mëndjen edhe burrit më me peshë.

Nga një artikull i shkruar nga Jakov Milaj në janar 1938 në revistën e përmuajshkulturore “Përpjekja Shqiptare” e themeluar dhe e drejtuar nga Branko Merxhani,son se Marigo Pozio kish vdekur në Tiranë në gusht të vitit 1932 nga tuberkulozi.nje burim tjeter ne internet mesova qe Marigoja kishte vdekur ne shkurt te vitit 19 jo ne gusht. Kjo hollesi per daten e vdekjes nuk ka rendesi per komentin qe po bketo pak rrjeshta tani me rastin e 103 vjetorit te shpalljes se Pavaresise se ShqipeMarigoja vdiq nga tuberkulozi. Kjo sëmundje i kish marë më përpara dy vajzatdjalin e saj të vetëm po edhe burrin, dyqanxhiun e pasur Jovan Pozio në Vlorë. Ve fundit të jetës Marigoja ishte verbuar. Kur themi vitet e fundit nuk po tregojmenje grua te moshuar, per Marigone plake. Jo. Ajo kur ndrroi jete ishte vetem 40 vjemund te perfytyrohet qendistarja e flamurit me sy te verber, sy qe dikur kishin qshpuze e flake?! Për varrimin e saj ishte përkujdesur i kunati, Kristo Floqi. Po qenpaksa ketu. Marigoja, e mbetur e ve dhe pa femije, vitet e fundit i kaloi ne Tiraneshtepine e se motres, Ranijes, me e vogel se ajo. Ranija ishte bashkeshortja e K

Floqit. Per ironi te fatit, ne ate shtepi ku strehoi te motren vdiq pas 15 e ca vjeteskatin perdhes, sepse shtepia ishte shtetezuar, edhe vete Ranija. Po ne ate kat perdpas Ranijes, vdiq ne vitin 1951 edhe i shoqi i saj Kristo Floqi i cili, sic shkruan Dr. PStilian Adhami, ishte viktime e thurjes se Himnit te Mbreterise..

Në kohën kur filluan të hidheshin dyshimet për autoren e qëndismës së flamshqiptar, ngrihet Kristo Floqi, ky kunatolli floqar që qënka kujdesur për të gjorëtë verbërën Marigo, në vitet e fundit te jetes se saj dhe thotë se kish shumë dështarë të tjerë që e pohojnë se Marigoja ishte qëndistarja e Flamurit Kombëtar Shtar. Në fletoren “Arbëria,” K. Floqi shkruan a ty nga viti 1936 se “...flamurin Kombqë u ngrit për të parën herë e pat “hartuar” me duart e veta zonja Marigo mbi coe blerë te tregëtari Diamanti sipas modelit të shqipes që kishte vizatuar Dom M Vasa me Petro Fotografin” Midis atyre që kanë dijeni mbi faktin, Kristo Floqi mënd Lef Nosin, Shefqet Dajin, Thanas Floqin, Qemal Karaosmanin, Hamza Is Ymer Radhimën.

Marigoja ishte me origjinë nga Korça por, sic shkruam me siper, qe martuaHoçisht me Jovan Pozion. Per shkak te persekutimit otoman cifti u largua nga Kdhe u vendos me banim ne lagjen Muradie te Vlores. Ne kete lagje korcarja e buk

mor me veprimtari patriotike. Ne shtepine e sa j hynin e dilnin Cerciz Topulli, MGrameno e figura te tjera Atdhetare. Per t’u sheruar nga semundja ajo shkoi te mjehej ne Vjene. Atje takoi disa here Aleksander Moisiun, aktorin shqiptar me permasformatit nderkometar... Ajo u varros ne Zvernec prane varreve te te afermeve te samori pjese nje mase e madhe njerzish vlonjate... Mirepo per varrin e saj e per kujtie saj nuk u interesua njeri as ne kohen e Zogut as ne periudhen komuniste...

HISTORIA E VARREVEPikërisht në Qiriaqi njihemi dhe me një

stori interesante, edhe pse një histori që ikon së kaluarës. Është historia e Emin Ko-a apo Emin Veis Beu, siç quhej në fundin e

hekullit XIX, (1875) kur ky funksionar i lartë

ushtrisë turke, e la Stambollin dhe zbarkoië Korfuz për t’u lidhur me qeverinë greke nëënyrë që Greqia dhe Shqipëria të luftoninbashku për një shtet të përbashkët shq-

taro-grek, duke pasur parasysh këtu rolinhe kontributin e arvanitasve në historinë e

greke të Revolucionit dhe pas revolucionit.or përpjekja e tij ishte e kotë, edhe pse ai uë një nga guvernatorët ushtarak të Korfuz-

Por më vonë, tragjedia e goditi këtë njerihe politikan të shquar, 3 nga katër fëmijët idiqën dhe në dëshpërim të plotë, i zhgën-er që nuk gjeti mbështetje, më 1877 vrau

eten. Biri dhe gruaja e tij, Maria dhe Jorgo,pagëzuan si ortodoksë. Vajza e Jorgos, Ele-ca, më pas do të ishte gruaja e një prej po-ëve më të mëdhenj të Greqisë. Historitë

në të shumta këtu në Qiriaqi. Mjafton të

shkosh në varrezat e fshatit dhe emrat e plla-kave të mermerta të flasin për përkatësinë etyre. Dhe nuk është për t’u habitur të gjeshdhe familje të quajtura Shkodra, Kriezoti, Ko-lias, Zona, Velios apo Kryemadhi, të cilat janëpjesë e historisë arvanitase të këtij vendi, e

shqiptarëve të ardhur nga qytetet e hershmeshqiptare. E padyshim atje janë të fshehtat enjë jete që nuk mund të flasin më…

Largohemi nga Qiriaqi, duke lënë pasnjë vend që mban jo vetëm gjurmët e jetësarvanitase por dhe gjurmë shumë më tëlashta, ato të Fligonios antike, kur Kserkesqë kishte ardhur të luftonte ushtrinë greke ekishte shkretuar dhe djegur këtë vend, edhepse majë malesh. E habitshme që dhe këtu,dhe në këto maja të larta, historia ështëgjithnjë e pranishme… por dhe sa kohë dotë flitet ende për arvanitasit këtu? Edhe sakohë do të flitet ajo gjuhë që ka mbijetuar nëpesë shekuj radhazi?… Kjo është një sfidë jo e kohës por e politikës… edhe pse dukezbritur ato shkrepa kam qejf ta këndoj një

këngë “agapi” të popullit grek.

Histori




se

Diku andej ne nje vend nga perendimi,luani plake, mbreti i te tera kafshevekishte vendosur te mbante nje fjalim

meqe e ndjente veten te pamundur tembreteronte. Ai kishte zene vend mbi nje gurdhe me nje pamje te madherishme, po shi-konte kafshet qe po mbushnin sheshin. Sigjithmone ne vijen e pare rrinin derrat pastajqente, lopet, pulat, kuajte, lepurat e me nefund gomeret. Mbasi sheshi i mbush plot lua-ni e morri fjalen ngadale – ngadale. Vellezerdhe motra, sic e dini te gjithe shendeti im pome le, ndaj perpara se te terhiqem e ndjej perdetyre t’ju le trashegimi tere eksperiencen dhe

mencurine time, qe kam fituar gjate jetes. At-ehere pra shoke cfare lloj jete bejme ne ?. Le tashohim te verteten ne sy. Nje jete te shkurter,te mjerueshme, te frikshme dhe plot mun-dime. Lindim, na japin ushqim sa per te mbajtur shpirtin gjalle, na shfrytezojne deri nepiken e fundit te forces dhe me pas na shkater-rojne ne menyre te pameshireshme. Asnje kaf-she nuk e di kuptimin lumturi dhe begati. At-ehere pse jetojme ne kushte kaq temjerueshme?. Sepse gjithe fryti i punes sonevidhet nga njerezit ose me mire nga njerezit emajmur. N.q.s. ne do te heqim qafe njerezit emajmur atehere ne do te kemi zhdukur buri-min e urise dhe te mjerimit. Une propozoj qe,qe neser te zbojme njerezit e majmur dhe tethurrim kufirin per veten tone. Ne nuk do tekemi te bejme me vendet e tjera dhe do tequhemi vend lindor per inat te njerezve te majmur. Per te ruajtur kufirin une do te caktojqente, cakejte dhe ujqerit. Per te drejtuar ven-din une do te caktoj derrat si me inteligjenteqe jane. Ftoj ketu derrin me gjyslyke te marrifjalen. Derri pasi pa andej ketej filloi. Ne radhete pare une desha te theksoj qe qe sot e tutjenuk do te kete me zoterinj dhe zonja sepse dote jemi te tere te barabarte dhe ne mund ti dre- jtohemi njeri tjetrit me shoku ose o shok-u. Nekete rruge qe duhet te nisim shoke ne duhet te jemi vigjilente, te vendosur dhe te mos beso- jme se interesat tona jane te perbashketa meato te njerezve te majmur. Midis nesh duhet tembreteroje nje unitet i perbashket mendimi

dhe veprimi. Padyshim qe ne do te fitojme dhedo ta mundim njeriun e majmur, dhe pasi takemi mundur nuk do te marrim huqet e tij. Pershembull nuk do te lejohet qe te majmemi, tenotojme ne salltanete, te veshim rroba te sh-trenjta, te merremi me para e tregti, te pimealkol dhe mbi te gjitha nuk do te kete dallimedhe distancime. Budallenje dhe te zgjuar, kuajdhe gomere do te jene gjithmone bashke dhedo te hane njesoj. Te nesermen pasi shporrenrregjimin e urryer dhe me kengen me gezimpo shkoj ne pune ju futen punes me furri. Ulodhen dhe u djeresiten por ama mundi i tyreu shperblye. Te tera prodhimet i ndanin njesoj.Kaq shume prodhime kishte saqqe tepronindhe nuk dinin cti benin. Per kete pune derratsi me inteligjente qe ishin i magazinonin afer

vendit ku flinin vete. Gjithashtu me mencu-rine e tyre derrat i mblidhnin kafshet nje herene jave dhe parashtronin rezoluta, plane 2 dhe4 vjecare. Shpiken organizaten e te rinjve, tedeleve etj. Per sigurine kunder mendimeve temykura krijuan organizaten e arinjve guxim-

tare per vendin ose shkurte A.G.P.V. Derratshquheshin per nje oreks te shkelqyer dheshtoheshin shume shpejte. Ne nje nga mbled-hjet nje nga delet pyeti Po tepricat ku jane?. Ponderkohe qe kafshet e tjera po e miratoninkete pyetje sepse ju kujtohej qe ne ato fillimekishin vendosur qe cdo gje te ndahej ne me-nyre te barabarte, u degjuan ca shkermitjedhembesh te cakejve. Ashnje nga kafshet nukpipetiu me. Atehere nje nga derrat mori fjalen.Shoke tha, mos kujtoni se i mbajme tepricatper ti krijuar vetes salltanete dhe privilegje.Por ne shoke jemi ne udheheqje dhe sipasshkences duhet te hame ushqime me sub-

stance drejtuese. Ju e dini qe ne derrat nuk iveme dot ne goje qumeshtin dhe mollet pornga halli per mbarevajtjen e puneve i hame.Une propozoj qe te jeni me te lirshem ne men-dimet tuaja ta shpallim diten e djele pune vull-netare. Kafshet ulen koken dhe iken pa undjere. Ditet qe pasuan ato kafshe qe llomotis-nin kuturru dhe perfityronin sikur kishte edhenje bote tjeter te mbushur me begati i coninmenjehere ne theretore. Frika rruan vreshtin.Po kalonin nje dimer te forte. Racionet e ushq-imit ishin pakesuar ne menyre drastike dhekafshet sa vinte dhe dobesoheshin me shume.Ererat perendimore po sillnin me vete stuhidhe ciklone. Nje dite kur koha u cel kafshet umblodhen mceftas pa pranine e derrave dheqeneve, atje larte ne koder dhe ashtu te pes-matuara hodhe shikim atje – tej, tek ato fushate bukura te mbushura me lule mimozhash,luleshqerrash, tek pemet, tek nje lume i pasterqe rridhte i qete ne shekuj, tek dielli i kuqerre-mte qe po perendonte dhe nuk ngrohet me.Kuajve dhe lopeve iu mbushen syte me lot. Tetereve ju kujtohej qe ne ato fillime do te lufto-nin per nje shoqeri te mire, te barabarte ku temos kishte cmire, egoizem, dhe me i forti tendihmonte me te dobetin, ku te mos ekzisto-nin skena tmeri dhe terrori. Befas u kujtuan qete tera keto toka qe kishin punuar dhe ropaturishin te tyret, te tera te tyret. Vellezer tha kalime plake, deri ketu shkoi kjo pune, durimisosi. Qe neser do te mblidhemi te gjithe dhedo tju veme dermen atyre qe po na pijne

gjakun. Te nesermen te tera kafshet me ken-gen eja mblidhuni ketu ketu sulmuan drejteqendres. Si per cudi te tyre ne tribune ndodhejvetem derri i zgjuar me gjyslyke. Kafshet pernje moment ndaluan. Derri e dinte, i njihtemire kafshet, perfitoi nga ky moment dhe foli. Vellezer dhe motra, qe sot ne derrat do tenderojme politike. Qe sot kemi demokraci dhe jeni te lire te shkoni ku te doni. Qe sot ne do telidhim marredhenie me te tera kafshet e botesgjithashtu edhe me njerezit e majmur. Mbasketyre fjaleve nje pershtjellime ndodhi tek kaf-shet. Me pas ato u ekzaltuan ne fytyrat e tyreshprehej lumturi. Me nje entuziazem te papa-re me shpejtesi u kthyen tek plevicat e tyre dhebene gati cantat per te ikur ne boten e lire. Tenesermen pothuajse te gjithe kuajte kishin

ikur. Ne vend kishin mbetur gjithe gomeret,lepurat, qente dhe si gjithmone derrat e men-cur. Si politike demokratike qe ishte derrat undane ne dy parti, ne derrat e bute me gjyslykedhe ne derrat eger vetull kalesh. E benin merradhe. Me pas qe demokracia te lulezonte u

krijua edhe partia e berbereve lesh e li,te cilete rruanin e te qethnin me qetesi e dashurKeta te fundit paten rritje te madhe saqe ngmenyra sesi te rruanin e te qethnin donin tgjithe te beheshin berbere. Kur udhehiqniderrat e bute me gjyslyke qe shquheshin petolerance dhe cakerqejf kafshet ndjeheshime te lira. Kur udhehiqnin derrat e eger vetukalesh vendi egersohej, kafshet ngrysnin vetullat merrnin nje pamje te eger si per tu ruajtur nga ndonje rrezik i padukshem. Gjithsesi kishin bere me fjale qe kuajte qe kishin ikur tkrijoheshin lehtesira atje ku ishin ne menyrqe te mos ju shkonte ne mendje te ktheheshin

Kishin dale llafe se paria siper kishte shperdorime e per kete qe kafshet te mos ndiheshime moren masat qe tua rrisnin taksat der atsa nuk mbante me. Efekti qe I menjehershemKete rradhe me kuc e me mac edhe gomeret qkishin mbetur nga rradha e pare bene gati valixhet per te ikur. Nje dite prej ditesh kali erdhte shikonte memedheun. Ishte dobesuar edhme shume sesa kur iku. Gomari i habitur e pyeti. Sa shume paske rene vella qenke thinjufare?. Guri i rende ne vend te vet iu pergjigkali. Te tere ne kuajve qe ikem jeta na dha mnje dore nje cap buke dhe me tjetren na modinjitetin, nderin, na ropi lekuren. Andej nperendim nuk eshet me si dikur, nuk para kme familje, tani ka kontrata. Sec thithin nje llobime dhe jane kthyer ne pederast, pedofil, putana. Pra nje perendim i perenduar tha kalEdhe ketu tha gomari pulat dhe patat tona dkur kane qene me kembe ne toke tani jane mkembe ne hava. Ky do te jete shekulli i putanave dhe i bijve te putanave tha gomari. Hajdvella i tha gomari sot kane nje takim derratane me njerezit e majmur. Le te shkojme tshikojme nga dritaret se eshte e ndaluar . Ashtu ben vajten tek dritaret dhe kali si me i lartqe ishte shikonte cdo gje brenda kurse gomarvetem degjonte. Ateher zoterinje nisi fjaliminjeriu i majmur. Eshte nje kenaqesi e madhkur shikoj qe periudha e keqkuptimit mbarodhe nuk do te kete me mospajtime interesasmidis derrave dhe njerezve te majmur. Gomari pyet kalin. C thone vella une nuk i kupto

fare?. Sa me shume te sperdredhura te jenfjalet aq me shume akademike jane. Papritmas nje pordh e forte i shpetoi gomarit. Kauli koken me shpejtesi. C ben keshtu i tha kaldo na rasin brenda per axhitacion figurativeMe shpetoi tha gomari. Te kuptoj tha kali pohaleja nuk rrezohet me pordha dhe perralla Vella i tha gomari me ngri nje cik te shikoedhe une. Ne rregull i tha kali dhe e ngriti. Vella i tha gomari me nxitim. Nuk po kuptoj derrat tane jane ngritur mbi dy kembe njesoj snjerezit e majmur kane vene kollare dhe ecin kercejne njelloj si ata. Bile une nuk po i dallodot se kush eshte derr dhe kush njeri i majmupervec derrit vetull kalesh dhe kryeberberit qbien shume ne sy. Ke te drejte vella te tere derrat nje turi kane. Por ti vazhdo te jetosh si di

kur sepse do te jesh me i lumtur se ata atbrenda. Nuk do te thinjesh kurre.

Perralla vazhdon. Ne e kemi degjuar diku jua tregojme ketyre te sotmve dhe keta do tjutregojne te tjereve se ceshte marrezia e madheshtise. Disa perralla nuk vdesin.

Marrëzia e madhështisëga Mihallaqotokocopulli

pasi pa andej ketejNe radhe te pare

esha te theksoj qe qeutje nuk do te kete

terinj dhe zonjado te jemi te tere tearte dhe ne mund ti

hemi njeri tjetrit meose o shok-u.




letërsi

Shumë vite kanë kaluar, por sa mbër-rij në Lubulu, fshatin e gjyshërve tëmi, në jug të Congo-Brazzaville, kam

ërherë përshtypjen që kafshët më shohine një çehre të çuditshme, që e dinë që jam

ë prej pasardhësve të zotit të tyre, gjyshitm Mukila...Fëmijë, qeshja kur gjyshi më tregonte

dem ishte “njëri prej gjyshërve tanë”, ç`dhihte “tezja” apo ç`pëllumb që nuk ishte tjetëreç “vëllait” të tij të zhdukur nga mbytja nëërat e turbullt të lumit Mukukulu.

I merrja fjalët e gjyshit për përçartje tëë plaku të ndarë nga bota e të varur nga

esimet e tij të lashta. Qysh mund të ishteë kafshë dyzim i një qenie njerëzore? Asokohe gjyshi më paralajmëronte:

Mund të luash me çdo lloj kafshe të këtijhati, por jo me këtë kaposhin vetmitar qëo kalon para nesh. Nuk do të them asgjëë shumë, por kij besim tek unë nëse më

o me të vërtetë...”

Kafsha e dyzuar e gjyshit tim? Ishte kyaposh vetmitar me lafshë flamur. Puplat e

ishin të kreshpëruara siembat e një derri-epik.ëmbët e tij rakitike dhe

harkuara tregonin qëhte i një moshe tjetër,ë u kishte bërë ballë tal-ndive të jetës dhe këtej etje shikonte mospërfillësinët tek shkoqen. Këtëaposh, e shihja pothuajithandej, sikur më gjur-onte. E dija gjithashtu

ë gjyshi nuk ishte kurrërg, që punonte zellshëme dyzuesin e tij për të më

brojtur. Mbrëmjes, ky kaposh flinte në njëëmbë para derës së kasolles sonë prej balte

pjekur dhe nuk mbyllte sy. Ditës, endejëpër oborr, duke u strehuar nën mana kurelli ishte në kupë të qiellit ose kur binte

hi. Kur zhvendosej – gjithmonë shtrembërpulat e fshatit lëshonin kakaritje në shenjë

esnikërie. E kishte humbur sensin e ko-ës dhe ngatërronte ditën me natën. Men-herë, i zinte ngushtë gjelat e tjerë të fshatithe lajmëronte agimin atëherë kur errësiratbështillnin ende malet e krahinës...

Më kishte qëlluar tì qepesha pas përasat diareike që qelbnin kasollen mbarë.afsha, e ngulmët, kthehej disa minutaë vonë. I vihesha pas atëherë deri nëantacionet e maniokut ku ia dilte më nënd të më bridhte andej-këndej. Kur gjejashtë fshatin, i tërbuar nga ky dështimegës, çuditesha kur e gjeja para derës.hte ai më i shpejtë se unë? I poshtëruar, njëerë kap përtokë një copë dru për ta goditur.

Dë ova ra a me e n ë zë të n irur :

Historia ekaposhit vetmitar nga Alain Mabanckou

“Po çfarë bën, hë?” Ishte gjyshi. Nuk e kishaparë kurrë në zemërim kaq të kuq. “Hajdeme mua, duhet të flasim...” Më kap përdore, më tërheq mbas kasolles, më thotë tëulem madje përdhe. Djersinte krejt papri-

tur, frymë ndërprerë. “Doje të më vrisje, kjoishte?” Përkëdheli mjekrën gri dhe psherë-tiu: “Nëse rreh këtë gjel, atëherë ti më rrehdhe mua. Do ta kuptosh një ditë, por a do të jem ende aty?...

Gjysh Mukila nuk është më në këtë botë.Paqe shpirtit të tij. Në fshatin tonë, tregojnëse ka vdekur për shkak të grykësisë së xhax-hait tim Lubaki. Këtij ia kishte mbajtur tahante këtë gjel ditën e parë të vitit. Jetontedisa qindra metra larg gjyshit. Çdo fund-vit familja diskutonte për festën e vitit tëri. Duhej zgjedhur një kaposh në kotecin egjyshit. Deri këtu kaposhi kishte mbijetuar,ai që përgjonte dyerve.

Në fund të muajit dhjetor, xhaxhai sug- jeron pjesës së mbetur të familjes: “Duhet ta

hamë këtë kaposh, është shumë plak e nukna duhet më për gjë. Për më tepër, qelbet!”

Gjyshi nuk u bë i gjal-lë. Kaposhi u zhduk parazbardhjes së ditës dhe nuku kthye vetëm kah 5 janari.Ndërkohë, e kishim hed-hur syrin mbi një shpendtjetër...

Vjen kjo dita ku xhaLubaki pati idenë për tì lu-ajtur rrengun vdekjeprurëskaposhit vetmitar. Deklaroi:“Për vit të ri, përfundimishtnuk do ta hamë këtë gjel,është shumë i vjetër, hamëmë mirë dy pulat që kemi

blerë vitin që shkoi në Muiondzi.”Kaposhi vetmitar, i sigurtë për tì shpë-

tuar dhe një herë fatit të tij, nuk e la fshatin.Ditën e parë të janarit, në orën 6 të mëngjesit,xhaxhai e kapi para derës së gjyshit dhe iapreu kokën me një goditje të thatë.

Festa qe e gjatë dhe e gëzueshme. Vetëmgjyshi mërzitej. Na u duk shumë larg ngazël-limit tonë.

Në mbarim të ditës, prindi u tërhoq nëdhomën e tij duke murmuritur: “Mendojase më donit në këtë familje, por kam gën- jyer veten gjithë jetës time. Ju uroj gëzuarfestën.”

Kishte thënë fjalët e tij të fundit...Me 2 janar, aty nga ora 10 e mëngjesit,

xhaxhai shkon për tì trokitur në derëgjyshit. E gjeti të shtrirë përdhe krahët kry-qëzuar. Kishte përreth tij të gjitha puplat ekaposhit vetmitar.

Qysh prej asaj ditë që, në familjen tonë,nuk hamë më kaposhë...

Përktheu: Anila Xhekaliu

Në mbarim të ditës, prindi u

tërhoq në dhomën e tij duke

murmuritur: “Mendoja se

më donit në këtë familje,

por kam gënjyer veten

gjithë jetës time. Ju uroj

gëzuar festën.”

Imzot Rrok Mirdita,kaloi në amëshim! Arkidioqeza Metropolitane Tiranë-Durrës me shumë dhimbje njofton se sot m

7 dhjetor 2015, rreth orës 14.30, në Qendrën Spitalore “Nënë Tereza”, si pasojëhemoragjie cerebrale, ka kaluar në shtëpinë e Atit, Bariu i saj, Shkëlqesia i Tij Imzo

Mirdita, Arqipeshkëv Metropolit i Arkidioqezës Metropolitane Tiranë – Durrës. Qydatë 4 dhjetor 2015 Imzot Mirdita ka pësuar një insult cerebral. Menjëherë i është ntruar atë ditë një ndërhyrje kirugjikale dhe është ndjekur në repartin e terapisë intetë Neurokirigjisë ku ka vazhduar në gjëndje kome. Pavarësisht të gjitha përkujddhe përpjekjeve nga ana e stafit të Neurokirigjisë, gjëndja e tij ka ardhur duke u përsuar derisa sot ka ndërruar jetë.

Kush ka qenë Imzot Rrok Mirdita? Mons. Rrok Mirdita ka lindur në Këllezen të Ulqinii Zi), më 28 shtator 1939. Shkollën fillore dhe të mesme e ka ndjekur në vendlindje. KaLiceun Klasik dhe studimet filozofike dhe teologjike në Zagreb, me rezultate të shkëlqyera

U shugurua meshtar më 4 korrik 1965 nga Arqipeshkvi i Tivarit, Aleksander TDeri në 1973 ka zhvilluar veprimtarinë e vet baritore ndër famullitë shqiptare të diosë Tivarit (Mal i Zi). Në këtë vit dërgohet nga Arqipeshkvi i Tij Në Neë York për t’uhur në ndihmë emigrantëve shqiptarë në nevojat baritore pranë qendrës “Zoja e Këtë Mirë” në Bronks (Bronx). Në përkim me Arqipeshkvin e Tivarit Eminenca e Tij Terence Cook, Arqieshkvi i Neë York, me një dekret të 19 qershorit 1981 e inkardindioqezën e tij duke e ngarkuar me veprimtarinë baritore pranë qendrës “Zoja e Këstë Mirë”. Në 1985 Eminenca e Tij Kradinal O’Connor Arqipeshkëv i Neë York-ut e emadministrator të qendrave Katolike Shqiatare “Zoja e Këshillit të Mirë” dhe “Shën

Në 28 shtator 1989 emërohet nga i njëjti arqipeshkëv, famullitar i famullisë së re “ZShkodrës”, e themeluar nga vetë Mons. Rrok Mirdita.

Gjatë viteve në Neë York do të merret me përkushtim të veçantë me çështjen e t guarve nga Shqipëria, me të cilët bashkëndan dramën e dhimbjes e fatkeqësinë eërmve të mbetur në atdhe, të cilët i trajtojnë si tradhëtarë. Në 1991 viziton Shqipqë e kishte njohur përmes emigranëve shqiptarëtë Sh.B.A-së dhe solidarizohet me plagët e këtijvendi të martirizuar. Në 1992 Papa Gjon Pali i IIe emëron Arqipeshkëv i Durrës – Tiranë. Pas këtij

emërimi largohet për tu vendosur në Shqipëriduke u përkushtuar për ngritjen shpirtërore dhepromovimin njerëzor të popullit besuar kujdesittë tij baritor. Më 24 prill 1993shugurohet Ipesh-këv nga Papa Gjon pali i II, gjatë udhëtimit të tijapostolik në Shqipëri , në Katedralen e Shkodrës,së bashku me tre klerikë të tjerë të mbijetuar ngaregjimi komunist. Të njëjtën ditë bën hyrjen zyr-tare në dioqezë së bashku me Atin e Shenjtë. Nëvitet 1994-2000 është president i Caritasit Shqiptardhe angazhohet fuqishën në lehtësimin e vuajtjevetë shkatuara nga lufta e Kosovës. Më 29 mars 1999i bën thirrje institucioneve të ndryshme Katolike tëEuropës për t’iu ardhur në ndihmë popullsisë nënevojë të skajshme, thirrje së cilës i përgjigjen meefktshmëri shumë prej tyre. Në vitin 1996 zgjidhetKryetar i Konferencës Ipeshkvnore të Shqipërisëdhe kryetar i parë i Shoqërisë Biblike Ndërkonfensionale në Shqipëri, shoqëri ethemeluar. Në vitin 2000 Sovrani i Maltës i jep titullin Kapelan i Kryqit të Lartë adorem duke e vënë në kategorinë e mësuesit të madh.

Në vitin 2002 përfundon ndërtimin e Kishës Katedrale të Shën Palit Në Tiranëi dhuruar bashkësisë katolike një pikë referimi për rritjen shpirtërore, gjë që do shenjë në zhvillimin shoqëror e shpirtëror të vendit. Në janar të vitit 2005 Papa Gjoi II e lartëson në rangun e Arqipeshkvit Metropolit dhe më 29 qershor të të njëjtit vinga Papa Benedikti i XVI në Bazilikatën e Shën Pjetrit Platinium e Metropolit.

Kryetari i Bashkisë së Tiranës i jep titullin Qytetar Nderi, duke vlerësuar ndihme jashtakonshme të Arqipeshkvit për zhvillimin e harmonisë fetare, rilindjen e besimi gjithë vendin dhe maturinë me të cilën ka ndihmuar në kapërcimin e vështirësive polittë njëjtin titull i jep edhe Kryetari i Bashkisë Rrëshen për ndihmesën e shkëlqyer në ndëre strukturave kishtare. Për më se 13 vite Arqipeshkvi është angazhuar që Kisha KatoliShqipëri në këtë dioqezë të rëndësishme, t’i vijë në ndihmë të gjithë kategorive të popul

Për këtë arsye i ka nxitur misionarët që të angazhohen në fushën e arsimit, atë shtësore, në mbrojtjen e fëmijëve, në mbështetjen e familjeve në vështirësi dhe në strehe të braktisurve përmes hapjes së shkollave fillore ( fillore, e të mesme), azileve, qensociale, shkollave profesionale, qëndrave shëndetësore, dhe atyre për fëmijët e bra

si dhe një qendër për rekuperimin e të rinjve të prekur nga droga, dhe e gjithë kjo pdiskriminime fetare e shoqërore. Në vitin 2006 Presidenti i Republikës së Shqipër Alfred Moisiu i ka akorduar “Urdhërin Nënë Tëreza” me motivacionin: “për kontin e dhënë në ndërtimin e institucioneve të Kishës Katolike në Shqipëri; për vëmedveçantë të dialogut ndërfetar; për nagazhimin në themelimin einstitucioneve të ndsociale dhe ndihmesës së njerëzve në kushte të pafavorshme”. Në maj 2006 asambzakonshme e Kon erencës I eshkvnore të Sh i ërisë e z edh rishtas Kr etar të sa .

Zoti Bamir Topi, i shpreh ngushëllimet familjes dhe Arkidioqezës Metropolitane TDurrës, për humbjen e Shkëlqesisë së Tij Imzot Rrok Mirdita. Në vitin 2010 pres

Republikes Z. Bamir Topi i akordon urdherin Gjergj Kastrioti Sken



port

Nuk ka fitues, Tirana dhePartizani ndahet në paqeD

erbi nuk ka fitues, me

Tiranën e Partizanin

që ndanë nga një pikë

mes tyre, pas një 90

shi të kujdesshëm, të cilin

skuadrat nuk kërkonin ta

snin duke qenë se ishte sfi-

e rëndësishme e kalendarit.

sisht rasteve të pakta Albanishte njeriu ndeshje, duke

y pritje vendimtare të cilat

në dy vjet pathyeshmëri e

ve në derbi. Një barazim që

n më shumë për moralin,

ë klasifikim, të dyja ekipet

sin terren, Tirana me Eu-

e Partizani, që sheh Skën-

n të afrohet dy pikë larg.

rikthehej pas 7 vjetësh në

n Stërmasi” por dhe për

të orës prania e tifozëve

hte maksimale, gjithsesi në

a ata që ishin të pranishëm

ndihet prania e tyre, tifozët

nës me një dekor të tërin

blu ndërsa të kuqtë, me njëqë sërish evokonte emra të

të klubit. Sfida nisi me një

heshtje në nder të ish-

gritësit të njohur kryeqyte-

rjan Hakani, që u nda nga

ë të dielë. Në momentin që

mori fusha ekipet e kishin

tirë të shpreheshin në fazën

ese dhe për pasojë ishin ti-

ë sulmuan me ata bardhe-

ngritën dhe një helikopter

tadium me mbishkrimin

Partizani ndërkohë u për-

kundërpërgjigjej në fushë seri fintesh të Mazrekajt

nuk sollën asgjë. Ndërkohë

3-tën Muca dha një harkimosur për Fukuin, por Hoxha

ë pozicion duke pritur go-

e japonezit. Ndeshja nuk

humë spektakël megjithatë

ija ekipet u përpoqën të je-

S ulejman Starova analizon

barazimin pa gola ne derbi

duke theksuar se një rezultati tillë vjen si pasojë e mënyrës

se si dy skuadrat e përgatitën

këtë 90 minutësh. “Ka një

strategji nga dy stafet per ta

fituar lojën. Këto janë ndeshj e

tipike që i prodhon jo vetëm

derbi pasi dikush dëshiron të

jetë më taktik dikush tjetër

do lojë te fortë. Ka nga ata që

duan dyluftimet por ka edhe

nga ata që japin spektakël”.

Në vijim, Starova e pranon se

nga kjo ndeshje Partizani doli

me dy pikë të humbura dhe jo

një të fituar. “Kishim me pak

raste dhe nje loje me pak spe-

ktakolare por nuk mund teanashkalojmë duelet dhe lo-

jën e fortë. Ne kemi humbur dy

pike pasi menyra jone ishte qe

e ndertuam per ta fituar lojen

por nuk arritëm”.

T rajneri bardheblu, IlirDaja e pranon se pre-

sioni mbi skuadrën e tij ka

qenë i madh në prag të kësajsfide dhe ky fakt ndikoi edhe

te ndeshja. “Derbi ka tjetër

ngarkese psikologjike duke e

ditur qe Tirana vjen nga disa

përballje jo të mira në derbi.

Një elem ent qe e ceno i spe-

ktaklin ishte mosshënimi i

golit sepse nëse një ekip do të

kishte shënuar ndeshja do të

kishte ndryshuar. Nëse do te

afrohej një qendërsulmues i

tipit Salihi ekipi do ta kishte

më të lehtë të shkonte te goli”,

sqaroi tekniku. Ndërkohë,

sulmuesi Elis Bakaj u shpreh

se Tirana e dominoi ndeshjen

dhe duhej të kishte dale me

një 3 pikësh nga “Selman

Stermasi”.

S hefi i Administratësnë Klubin Tirana, Sai-

mir Shehri kritikoi tifozët

e klubit të Partizanit dukeu shprehur se miqtë shkak-

tuan trazira dhe dëme në

stadiumin “Selman Sterma-

si”. Në vijim, Shehri kërkoi

nga Federata Shqiptare e

Futbollit që të marrë masa

ndaj kubit të kuq për të

dëmshpërblyer më pas klu-

bin bardheblu për dëmet e

shkaktuara. Ai komentoi

në fund të intervistës dhënë

për emisionin “Gol pas Goli”

edhe deklaratën e drejtorit

të Partizanit, Dervishi, sipas

të cilit, Tiranës i duhen tre

ekipe për të munur Partiza-

nin. Sipas Shehrit, Partizani

mbetet shumë larg Tiranës

ërsa i ërket titu ve të tuar.

N ë intervistën dhënë pa

ndeshjes, portieri Alba

Hoxha e pranoi se skuadrmendoi më shumë për mbro

jtjen por ai shtoi se ky ësht

një rezultat pozitiv për ekipi

e tij. Në krahun tjetër, trajner

i Tiranës, Ilir Daja nënvizo

se të dyja skuadrat mendua

më shumë për të mos pësua

gol. “ Ishim pragmatiste. Nuk lame hapesira kundershtar

qe na rrezikoi vetem me go

ditjet standarte. Kishim raste

tona dhe besoj se kemi bere nj

sjellje te mire ne derbi. Ndosht

do te ishte me mire fitorja. Be

soj që të dy ekipet kanë qenë m

te kujdesshme. Ne kishim dis

raste perpara portës por ishimme mire se kundershtaret. Nu

patem nje mbeshtetje të mjaf

tueshme nga sulmuesit te zon

e penalltise”, u shpreh kapiten

i të kuqve.

pnin, si në rastin e Trashit që ho-

dhi një top në qendër të cilin Su-kaj nuk e devijoi dot. Në të 40-tën,

Trashi kërkoi zgjidhjen personale

por ishte i pasaktë, ndërsa 2 minu-

ta më pas Lika kërkoi të peshkonte

në zonë Fukuin, por Ibrahimi mb-

ylli një top të nisur nga japonezi

për te Bakaj. Pjesa e parë u mbyll

pa gola, ndërsa pjesën e dytë njësinjakl u përpoq ta jept Mazrekajt

në të 53-tën por dhe ai ishte jo i

saktë. Goditjet nga distanca vazh-

duan të ishin zgjidhet më efikase

me dy mbrojtje të mbyllura dhe 4

minuta më pas dhe Sukaj kërkoi

golin nga larg por gjeti gati Bakajn.

Gjithsesi momentin më të mirë dota kishte Tirana me Likën që mori

mirë krahun dhe topin që vajta te

Fukui, mbi goditjen e së cilës flu-

turoi Hoxha duke mbyllur portën.

Përgjigja e Partizanit ishte më një

goditje të Mazrekajt që u devijua

Te dyja skuadrat

zgjedhin të

zhvillojnë lojë

të kujdesshme

dhe duket se

kënaqen me

barazimin

në goditje këndi. Në të 78-tën, Fa

zliu i ardhur nga stoli u nis i vetëm

drejt portës, por Smajli ndërhyr

pastër duke ndalur aksionin. N

të 86-tën, Tirana pati shansin t

ngjyroste bardheblu derbin, po

Hoxha u shfaq si njeriu ndeshj

duke pritur mirë. Minutat e mb

etura dhe ato 5 shtesë të akorduara nga gjyqtari i katërt nuk sollë

ndryshimin e barazimit, me d

skuadrat që u ndanë në paqe n

rezultat, me Tiranën që sërish nu

arrin të fluturojë në derbi, ashtu s

tifozët e saj.

Trajneri i Partizanit Trajneri i Tiranës deklaratat

Starova: Kemihumbur dy pikë

Daja: Duhet tëkishim fituar,vuajtëm presionin

Bardheblutë: Nau thyhen 80 stolanga tifozët e kuq

Hoxha: U treguam pragmatistë



sport

Real Madridvihet nëgjurmët eLevandovskit

Operacioni Levandovski, me

këtë titull hapej këtë të Hënë

faqja e parë e të përditshmes

madrilene As. Sipas gazetës në fjalë

është sulmuesi polak i Bayern Munich,Robert Levandovski objektivi i madh

i Realit në merkaton e verës së ardh-

shme. 27-vjecari i cili po luan sezonin

e tij të dytë me bavarezët e shikon me

sy të mirë një kalim të mundshëm në

Santiago Bernabeu dhe fakti që Realit

të Madridit mund ti bllokohet mer-

kato nga Fifa mund të përshpejtojë

marrëveshjen që do të conte Leëan-

doëskin në kryeqytetin spanjoll. Ajo që

e bën edhe më të besueshëm këtë lajm

është prania e menaxherit të futbol-

listit polak Cezary Kucharski në San-

tiago Bernabeu gjatë ndeshjes që Los

Blancos zhvilluan ndaj Getafes. Agjenti

i Leëandoëskit e ndoqi nga shkal-

lët e stadiumit atë takim bashkë medisa familjarë të tij ndërkohë që ishte i

shoqëruar edhe nga ambasadori polak

në Spanjë Tomazs Arabaski. Për të qenëi pranishëm në tribunën Vip të Berna-

beut në një ndeshje të Realit nevojitet

leja e klubit, dhe për më tepër menax-

heri i Leëandoëskin qëndronte vetëm

disa karrige larg vendit ku ishte ulur

presidenti i Realit Florentino Perez. Të

gjitha këto fakte të bëjnë të mendosh se

ka patur një takim mes të dyve për të

diskutuar pikërisht për një transferimtë sulmuesit të Bayernit në Madrid.Leëandoëskin është një dëshirë e vjetër

e Realit pasi Los Blancos e kërkuan

27-vjecarin edhe në periudhën kur

ishte pjesë e Dortmundit. Por pasi pro-

voi edhe një eksperiencë te Bayerni,

2016-ta mund të jetë viti i duhur

laku të ndryshojë ambient. Te B

kanë nisur nga puna për ti rin

kontratën që i skadon në vitin 2

bomberit të tyre, për moment

është arritur asnjë marrëveshjpalëve kjo edhe sepse Reali i ofr

shumë se bavarezët sulmuesit. N

klubit merengues me shumë m

do ti japë lamtumirën, Cristian

aldo dhe Robert Leëandoëski m

jetë zëvendësuesi ideal i portuge

Trajneri i Brazilit Carlos Dun-

ga zbuloi se ka votuar bash-

këkombasin e tij Neymar nëgarën për Topin e Artë. Talenti i

Barcelonës rivalizon me shokun

e tij të ekipit Lionel Messi i cili

konsiderohet edhe si favoriti i

madh për të fituar trofeun dhe

portugezin Crisitano Ronaldo,

për tu shpallur futbollisti më i

mirë i vitit. Sipas Dungës, Ney-

mar i ka të gjitha aftësitë për të

qenë ai fituesi në cermoninë gala

të Topit të Artë që do të mbahet

në 11 Janar të 2016-s në Zurich

të Zvicrës. Kam votuar për Ney-

mar deklaroi trajneri i Selecaos

në një intervistë për mediat bra-

ziliane, është momenti i tij por

më duhet ta pranoj që të tre fi-nalistët janë në të njëjtin nivel.

Përsa i përket Cristiano Ronal-

dos, Dunga theksoi se portugezi

vitin e kaluar ishte thjeshtë

i jashtëzakonshëm por gjatë

2015-s nuk ka shfaqur të njëjtin

rendiment. Ndërkohë që për Leo

Messin, 52-vjecari foli me fjalët

më të mira. Fakti që Dunga ka

votuar Neymar-in në garën për

Topin e Artë nuk përbën ndonjë

lajm të madh pasi është mëse e

kuptueshme që pjesë e mire e

trajnerëve të ekipeve përfaqë-

suese votojnë futbollistët e tyre

në këtë garë. Me siguri të njëjtën

gjë do të ketë bërë edhe GerardoMartino me Messin dhe Fer-

nando Santos me Ronaldon. Për

Neymar kjo është hera e parë që

ndodhet në treshen finaliste për

fitimin e To it të Artë.

Luis Enrique nuk mja

me sulmin më të mirë

ropës Messi, Suarez, NeTrajneri i katalanasve k

emra të rinj në skuadrën

e duke qënë se Barcel

mbaron dënimi i dhën

Fifa këtë merkato dim

drejtuesit e klubit do të h

në sulm për një lojtar që

të rezultojë premtues pë

granat. 2 janë mundësitë

është Simone Zaza, 24 v

që luan për Juventusin d

shënuar 2 gola në 7 nd

Bardhezinjtë i paguan 1

ionë Sasuolos këtë ver

shërbimet e lojtarit, që

në të ardhmen do ta sh

në Camp Nou. Nese Zazai pamundur alternativa

është Manolo Gabbiald

njësoj si Zaza është 2

dhe aktivizohet me Na

Lojtari ka shënuar 1 go

ndeshje dhe klubi pagoi

për ta shkëputur atë nga

doria. Listës me siguri d

hapjen e merkatos do t’

hen emra të rinj, por vle

tu theksuar se sulmue

kërkon Barca duhet të

gatshëm të qëndrojë n

dhe të aktivizohet vetë

një prej yjeve Messi, S

ose Neymar të pushoje

rastin më të keq të dëmPër këtë arsyje nuk kër

një lojtar i niveleve të lar

dikush që të jetë i gatsh

veshë fanelen blaugran

të etë e nevo shme.

Në Janar një tjetër tentativë për Fredy Gua-

rin. Juventusi nuk heq dorë nga mesfusho-

ri kolumbian i Interit është gati të dërrgojë

në drejtim të klubit zikaltër një ofertë të re për të

marrë shërbimet e 29-vjecarit amerikano-jugor.

Ajo mes Guarin dhe bardhezinjëve është dashuri

e pafinalizuar ende por në merkaton e ardhshme

mund të ketë një tjetër fund këtë herë të lumtur.

Kampionët e Italisë janë në kërkim të një mes-

fushori për të përforcuar repartin e ndërmjetëm,

dhe kolumbiani i Interit i përgjigjet profilit të fut-

bollistit për të cilin ka nevojë Juventusi. Drejtuesit

bardhezinj me në krye drejtorin e përgjithshëm

Beppe Marotta e pëlqejnë sëtepërmi ish lojtarin ePortos sepse Guarin mund të mbulojë disa role në

mesfushë dhe mbi të gjitha mund të aktivizohet pa

problem në fazën me eliminim direkt të Champi-

onsit. Interi e ka përcaktuar cmimin për largimin

e 29-vjecarit. Për 11 milionë Euro, Mancini dhe

Ausilio janë gati ti ndezin dritën jeshile transfer-

imit të Guarin te Juvja. Historia mes mesfushorit

të Los Cafeteros dhe klubit bardhezi ka zanafil-

lën dy vite më parë kur Interi dhe Juventusi ishin

shumë pranë shkëmbimit Guarin-Vucinic, por ky

operacion dështoi atëherë kur dukej i përfunduar

kjo për shkak se tifozët e Interit u ngritën në një

revoltë dhe presidenti i zikaltërëve Thohir por të

mos humbur besimin e tyre hoqi dorë nga mar-

rëveshja që kishte arritur me kampionët e Italisë.

Pas Janarit të 2014-s ka patur edhe dy tentativa të

tjera të piemontezëve për të marrë Guarin-in por

pa sukses, kjo edhe sepse në verë Roberto Mancini

nuk lejoi largimin e mesfushorit. Megjithatë tash-më gjërat kanë ndryshuar pasi 29-vjecari nuk është

më beniamini i trajnerit të Interit dhe pas Ander-

son Hernanes, Fredy Guarin mund të shndërrohet

në futbollistin e dytë që kalon nga Interi te Juven-

tusi në një kohë shumë të shkurtër.

Juventus vazhdon tratativat

për të marrë Fredy Guarin

Dunga: emrat e rinj

Neymar meriton

trofeun e Topit të Artë

Bercelona hedh syt

në Itali për sulmue




..

n o n f i c

t i o n b o

o k

Librat më të rinj në shqiptë Shtëpisë Botuese

Helga’SSecrets

V E Z Ë

F S H A T

I - Ek s t r a t ë

f r e s k ë t a

N G A R RIT JA

E

L I R Ë

VEZA JONËAd r e sa COCOAL. shpk, Maminas, Durrës, Albania

Email: [email protected]

TË BLESH VEZË SOT NUK ËSHTË MË AQ E THJESHTË SI MË PARË:

1.Vështirësia e 1-rë : A po zgjedh vezën më të shëndetshme për fëmijën tim?2.Vështirësia e 2-të : Nuk i kuptoj çfarë thonë paketimet dhe ka kaq shumë lloje...

Të gjitha këto probleme tashmë i ka zgjidhur veza KOKOVE !

1.Të gjitha vezët e tjera janë nga pula të rritura në kafaze , pra industriale . Veza KOKOVE është VEZË FSHATI nga pulat e rritura në kapanone të hapura, JO NË KAFAZE dhe të kombinuar menatyrën, duke garantuar cilësi më të lartë dhe shije të shkëlqyer.

2. KOKOVE është veza më e shëndetshme jo vetëm se prodhohet nga pula të rritura me ushqimnatyral JO OMGJ por edhe sepse rriten në zonën e pastër dhe të shëndetshme të Çajupit.

NJE KOKOVE NE DITE ESHTE USHQIMI ME I MIRE NE BOTE !

Nje Kokove ne dite baraz me vetem 70 kalori por me 14 ushqyes esenciale !Nje Kokove ne dite eshte si te marresh nje tablete multivitaminale.

Nje Kokove ne dite i jep trupit tuaj:Koline qe i jep energji trurit dhe forcon kujtesen.Luteine dhe zeaksantine per mbrojtjen e syve nga rrezet ultravjollce dhe dielli.Proteine komplete per energji qe zgjat, riparimin e indeve te demtuar, ruajtjen e metabolizmit etjSelen qe është thelbësor për riprodhimin dhe funksionin e tiroides.Vitamine B9 ose acid folik per rritjen e qelizave dhe forcimin e metabolizmit.Vitamine A, qe eshte shume e rendesishme per ruajtjen e shikimit, lekures dhe imunitetitHekur, qe eshte i rendesishem per transportin e oksigjenit drejt organeve dhe muskujve.Zink qe eshtë i rëndësishëm për shëndetin e trurit, imunitetin dhe zhvillimin e qelizave.

REKOMANDIMI YNË :

•

Veza KOKOVE garanton shëndetin tuaj sepse është EXTRA e FRESKËT dhe më e kontrolluarsesa vezët e tjera që tregtohen nga fshati, që nga vaksinimi deri te kontrollet periodike ngainstitucionet e kontrollit ushqimor.

• Shumë vende të botës në respektim të të drejtave të shpendëve e kanë kufizuar rritjen

INDUSTRIALE të pulave në kapanone të mbyllura. Bashkohu edhe ti në mbrojtje të cilësisë!

CILËN VEZË TË ZGJEDH NË DYQAN?

frd 8 dhjetor.pdf

Documents

Transcript of frd 8 dhjetor.pdf