FINEART SANATSAL BASKI TEKNOLOJISININ INCELENMESI Fovizm, Ekspresyonizm) Sanayi Devrimi birlikte...

1071

6. ULUSLARARASI MATBAA TEKNOLOJİLERİ SEMPOZYUMU6. INTERNATIONAL TECHINOLOGIE SYMPOSIUM FÜR DRUCK

6th INTERNATIONAL PRINTING TECHOLOGIES SYMPOSIUMİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ - CERRAHPAŞA / 01-03 KASIM / NOVEMBER 2018

FINEART SANATSAL BASKI TEKNOLOJISININ INCELENMESI

FINEART ART PRINT TECHNOLOGY INVESTIGATION

Esra BACAKSIZ1

Çağatay BiLSEL2

ABSTRACTFineart artistic printing techniques and practices are one of the most important art forms that engage in visual arts, opening new fields and influencing the audience. The purpose of this work is to identify artistic changes that occur along with the printing techniques that occur in the course of the development of Fine art printing technologies, to identify examples of their effects and to reveal them.

The aim of this research and the research group is to examine the technological and artistic applications of Fineart printing technologies which are constantly evolving and changing. Research data were gathered through social media, internet environment, scientific researc-hes, E-Books, museums. For this purpose, the researches about the innovations brought by artisans of Fineart printing techniques have been searched and also the examples which are used today from many areas have been analyzed. The researches in this study attempted to determine the characteristics of Fineart art. It is aimed at telling Fineart Printing Techno-logies and to be a guide to new works.

Keywords: Fineart, Print, Art, Visual

ÖZETFineart sanatsal baskı teknikleri ve uygulamaları görsel sanatlarla uğraşan sanatçıları yeni alanlar açan ve izleyiciye etkileyen çok önemli bir sanat türlerinden biridir. Bu çalışmanın amacı Fine art baskı teknolojilerinin gelişimi sürecinde, oluşan baskı teknikleri ile birlikte meydana gelen sanatsal değişimleri tespit etmek, etkilerini örneklerini belirlemek ve ortaya koymaktır.

Bu araştırmanın amacı ve araştırma grubu sürekli gelişen ve değişen fineart baskı teknolo-jilerinde kullanılan teknolojilerinin ve sanatsal uygulamalarının, incelenmesidir. Araştırma verileri, sosyal medya, internet ortamı, bilimsel araştırmalar, E-Kitaplar, müzeler yoluyla toplanmıştır. Bu amaçla araştırmada Fineart baskı tekniklerinin sanata getirdiği yenilikler

1 Öğr. Gör., Yıldız Teknik Üniversitesi İletişim Tasarımı Bölümü, [email protected] Arş. Gör., Yıldız Teknik Üniversitesi İletişim Tasarımı Bölümü, [email protected]

1072



hakkında ki sorulara cevap aranmış ve ayrıca günümüzde birçok alandan kullanılan örnekleri analiz edilmiştir. Bu çalışmada yapılan araştırmalarda Fineart sanatının özellikleri belirlen-meye çalışılmıştır. Fineart Baskı Teknolojilerini, anlatmak ve yeni çalışmalara yol gösterici olması amaçlanmıştır.

Anahtar kelimeler: Fineart, Baskı, Sanat, Görsel

1. GIRIŞBilinen ilk fine art baskı M.S.105 yılında Cin’de kağıdın bulunması ile birlikte ortaya çık-tığı düşünülmektedir. ıstampa-damga şeklinde yüksek baskı örnekleridir, yazılardan oluşan (H.Kıran1998,50) tahta kalıpların ipek ve kağıt üerine transfer edilmeleridir. 15. Ve 17. Yüz-yılda çin ve japonyada ağaç baskı sanatı gelişmiş ve hindistan üzerinden avrupaya ulaşmıştır. Avrupada özgün baskı sanatı örneklerini vermiş olan sanatçılar (H.Kıran1998,58) 19. yüzyıl, sanat ve tasarım üzerinde derin bir etkisi olan İngiltere’de ve dünyada sanat alanında büyüme dönemidir. 1800’lerin sonlarındaki ana sanat hareketleri (Rokoko, Neo Klasizm, Roman-tizm, Raphael-Öncesi Kardeşliği, Realizm, Empresyonizm, Puantaizm, Post Empresyonizm, Fovizm, Ekspresyonizm) Sanayi Devrimi birlikte gelişmeleri ve galerin artması Fine Art sanatının gelişmesine katkıda bulunmuştur.

Fine Art Baskı Nedir? Fine Art Baskı, bir sanatçının işinin orjinali gibi basılmasıdır. Fine Art Baskı terimi, yüksek kaliteli ve uzun ömürlü kağıtlara, dijital çıktı ile artistik ve profesyonel baskı uygulaması anlamına gelir. Fine art baskı müze ve galeri standardında üretim yapan stüdyoların tercihi olan bir yöntemdir. ‘Giclee Baskı’ büyük format mürekkep püskürtmeli baskı makinesiyle orjinal renklerine sadık kalınarak, yüksek çözünürlüklü dijital taranmış yüksek dpi çözünürlüğünde, fotografik özel kağıta ve kanvasa (tuvale) yapılan baskılardır. Bu teknoloji 1900`larda IRIS mürekkep püskürtmeli yazıcı, dokulu kağıt üzerine yüksek kaliteli fotoğrafik baskı yapmak üzere değiştirildiğinde geliştirilimiştir. Bugünlerde Fineart baskı için bir çok baskı makinesi kullanılmaktadır. Epson ve Canon, Lucia EX su bazlı pig-mentlerle baskı makineleriyle yapılan fineart baskılar dünyanın bir çok müze ve galerileri tarafından en yüksek kalite baskı kabul edilmektedir. Fine Art Baskı yönteminde Kağıda Baskılar, hahnemühle Photo Paper kağıtlar (HPP) plastik tabanlı standart fotoğraf ve (HFA) müze sınıfı arşivsel kağıtlarıdır. Fine art fotoğraf baskıları, % 100 pamuk tabanlı asit içerme-yen arşivsel kağıtlara yapılan yüksek kaliteli fotoğraf baskılarıdır. Baskı ömürleri kullanılan kağıt çeşidine ve siyah beyaz, renkli baskı oluşuna bağlı olarak 100 ile 300 yıl arasında değişmektedir. Müzeler tarafından kabul edilmekte ve önerilmektedirler. Fine Art baskılar için Hahnemuhle Fine Art Kağıtlar kullanılmaktadır. Fine Art Kağıtların baskı tipleri Kağıt baskı, Kanvas baskı ve Diplekstir. Fine Art baskılarında uzun ömürlü, solmayan mürekkepler kullanılır renk ve canlılıklarını 120 yıl sürdüren mürekkepler olan (archival) mürekkepleri Ultrakrom teknolojisine sahiptir. Fineart Paper: Hahne Mühle 100 yıl üstü, Kanvas: Ilford Kanvas 60 yıl baskı kalitesini garantiler. Fine Art Baskı Dijital fotoğraf baskı teknolojisinin gelişiminde Profesyonel Monitör Kalibrasyonu ve Renk Yönetim Sistemi önemi büyüktür. Bu sistemde ekran renk kalibrasyonunun doğru şekilde yapılması ve kullanılan ekran önem-lidir.

1073



Kağıda Baskı Nedir?

Hahnemühle Fine Art kağıtları ise (HFA) müze sınıfı arşivsel baz materyalleri, pamuk, alfa seluloz veya bamboo liflerinden oluşur. Kağıtlar siyah beyaz, renkli baskı oluşuna bağlı ola-rak 100 ile 300 yıl arasında dayanmaktadır.

Resim: https://www.saal-digital.co.uk/fineart/hahnemuehle-photo-rag/

Resim: https://www.bhphotovideo.com/c/product/802284REG/Hahnemuhle_10641474_William_Turner_Matt_Fine.html

1074



Resim: https://blog.hahnemuehle.com/en/neue-einsteigerlinie-mit-fotopapieren-hahnemu-ehle-photo/

Resim: https://blog.hahnemuehle.com/en/wp-content/uploads/sites/12/2013/03/hahne-muehle-photo-roll-and-boxes.jpg

1075



Resim: http://www.ronmartblog.com/2017/08/hahnemuhle-matt-fine-art-photo-rag.html

Kanvas (Tual) Baskı Nedir?

Kanvas baskı yüksek kalite kanvas üzerine yapılmış fineart baskıdır. Kanvas üzerine yapılan baskı daha dramatik ve canlı görünürlüğü ile tanınır. Kanvas baskılar koruyucu bir sprayle güneşin UV ışınlarından korunmaktadır.

Resim: https://wideformat.lindenmeyrmunroe.com/HP-Designjet-Z6800-60in-Inkjet-Prin-ter-p/z6800.htm

Dipleks Baskı Nedir?

Dipleks (diasec,perspex) eserin pleksiglasa özel bir yapıştırıcı malzeme ile doğrudan ilişti-rildiği ve arkada alüminyum veya akrilikten yapılan koruyucu bir tabaka ile sandiviç haline getirildiği sunum biçimi ve extra parlaklık ve üç boyut etkisi ile fotoğraf baskı sistemidir.

1076



Dipleks müze ve galeri teşhirlerinde modern görünümü, kalitesi ve uzun ömürlülüğü yü-zünden tercih edilir. Dipleks Baskı Fotoğraf Kağıdı Ceşitleri, Hahnemühle Parlak Fotoğraf Kağıtları, Cerçevesiz Kağıtları, Yüzer Cerçeve Kağıtları

Resim: https://www.sanatsalbaski.com/p/dipleks-baski/1469754672



1077



Duratrans Baskı Nedir?

Duratrans (Arkadan led ışıklandırmalı) baskılar denir.

Resim: http://www.mediaoneusa.com/M1DF8

Resim: https://www.horizondigitalprint.com/why-use-duratrans/

Amaç ve KapsamFine art baskı teknolojilerinin gelişimi sürecinde, oluşan baskı teknikleri ile birlikte meydana gelen sanatsal değişimleri tespit etmek, etkilerini örneklerini belirlemek ve ortaya koymak ve sürekli gelişen ve değişen fineart baskı teknolojilerinde kullanılan teknolojileri-

1078



nin ve sanatsal uygulamalarının, incelenmesidir.

Fine Art Baskı yapan sanatçılar yöntem olarak 10 adede kadar olmak üzere seçer ve sanatçı deneme baskısı olarak numaralandırıp imzalar, üretilen eserler, önceden belirlenen sayılar çerçevesinde seçilir, numaralandırılır, sanatçı tarafından imzalanır daha fazlası var ise bu baskılar imha edilir.

Sanatsal Baskı kavramı altında sınıflandırılan eserler üreten Rembrant, Goya, Picasso gibi sanatçılar Fine Art Baskı tekniklerini ilk örneklerini kullanarak gravürler üretmişlerdir. Yüz yıllara dayanan Fine Art Baskı özel boya pigmentlerini, el yapımı doğal pamuk kağıtlar tek-nolojini sunduğu olanaklar sayesinde çoğaltıma hazır geleneksel yöntmlerle üretilen eserle-rin numarandırılıp ve imzalanıp yapılan baskı tekniğine “fine art print” ya da “sanat baskısı” denmektedir.

2. METARYAL VE YÖNTEMAraştırmanın türü, sürekli gelişen ve değişen fineart baskı teknolojilerinde kullanılan tekno-lojilerinin ve sanatsal uygulamalarının, incelenmesidir.

Veri toplama araçları, sosyal medya, internet ortamı, bilimsel araştırmalar, E-Kitaplar, mü-zeler yoluyla toplanmıştır. Bu amaçla araştırmada Fineart baskı tekniklerinin sanata getirdiği yenilikler hakkında ki sorulara cevap aranmış ve ayrıca günümüzde birçok alandan kullanı-lan örnekleri analiz edilmiştir.

Fineart baskı doğru baskı elde etmek için Kalibre edilebilir IPS monitör kullanmak, Moni-törün kalibrasyonunu kontrol altında tutmak, Baskı için icc profili kullanmak Eserin renk ve röprodüksüyonun doğru olmasın sağlamak için uygulanması gereken yöntemdir. Standart panelli monitörlerde, monitörün yapısından dolayı gördüğünüz renkleri baskıda elde ede-memezsiniz. IPS (in plane swithing) panelli monitörler bunu sağlarlar, bu monitörler kalibre edilebilir monitörlerdir. IPS (in plane swithing) panelli Monitörün kalibrasyonunu sürekli kontrol altında tutulması önemlidir. Baskı kağıdı baskıdan önce karar verilmiş olması baskı sonunda elde edilecek görüntünün sürpriz renklerle çıkmamasını sağlar. Baskıda kullanılan renk profilleri bilgisayarınızda kullanılan standart monitör ve jenerik profillerden farklı ola-rak kullanılacak kağıt hamuru ve renk karakterine göre özel olarak üretilir. ağıt ve monitörle-rin renk uzaylarının farklılığıdır. Doğru yöntem; baksı yapılacak kağıdı daha fotoğrafın renk rötuşlarını yapmaya başlamadan önce saptamak ve o kağıdın renk profilini fotoğrafa atayarak çalışmaktır.

BULGULARCalışma sonucunda elde edilen bulgular, Fine art fotoğraf baskı teknolojilerinde kullanılan kağıtların, % 100 pamuk tabanlı asit içermeyen arşivsel kağıtlardan oluşmaları ve kullanılan boyaların baskı ömürlerinin 100 ile 300 yıl arasında olmaları Fine art baskıların stabilize süreklilikleri sayesinde Müzeler tarafından kabul edilmelerinin sağlamıştır. Fine Art baskı-larında kullanılan Hahnemuhle kağıtları (Mat, yarımat, parlak ve metalic )yüzeylerinin baskı yapılan uygulamalarda kalite ve renk tonunda canlılığı, detaylı ve kontrast doygunluğu (kla-sik C-Print) sistemine göre sanatçıların tarafından tercih sebebi olmalarını sağlamıştır.

1079



TARTIŞMA, SONUÇ, ÖNERILER

Sonuç olarak; Fineart baskı, sanatçılar genelde elle, fotoğrafla, bilgisayar tarafından yapıl-maktadır. Sanatçılar Fineart baskı, sanatsal aletler, makinalar, yeni tekniksel yöntemlerle özgün bir baskı dili elde etme sürecinde bu işlemlerin hemen her aşamasında, bulunmak-tadır. Fineart baskı; kağıt, malzeme ve baskı tekniklerin sonucu olarak orijinal bir eseri basarak çoğaltmak için kullanılmalıdır.

Bu gün teknolojik gelişmelerin de baskı tekniklerini şekillendirdiği ve kendini yenileyen teknoloji ile beraber kültürel, ekonomik etkilerin sanatçıları yeni farklı ifade arayışlarına sevk etmektedir. Global bir dünyada çeşitliliğin sürekli arttığı ve yeni arayışların olduğu bir gerçektir.

Bu çalışmada yapılan a r a ş t ı r m a l a r d a Fineart sanatının özellikleri belirlenmeye çalı-şılmıştır. Fineart Baskı Teknolojilerini, anlatmak ve yeni çalışmalara yol gösterici olması amaçlanmıştır.

Fineart baskı sanat ve sanatçıların üretimlerini devam ettirdikleri sürece bu uzun ömürlü kağıtların üretilmeye devam edeceği ve baskı makinelerini gelişimine katkı sağlıyacakları-dır. Geleneksel baskı teknolojilerinden farklı bir alanda yer alması çoğaltımlarının kolaylığı sanat ve sanatçıların ürettiği eserlerin görsel etkilerini artıracaktır. Fineart baskı baskı tekno-lojilerine ve sanata yeni bir ivme kazandırdığı söylemek mümkündür.

KAYNAKÇABASILI KAYNAKLAR

Phaidon Press (1997). The Art Book. United Kingdom

John Berger, Penguin Press (1972). Ways of Seeing. United Kingdom

Victoria Finlay, Random House Trade Paperbacks (2003). Color: A Natural History of the Palette. United Kingdom

Aslıer, M. Özsezgin, K.(1989). Cağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi, Tiglat Yayınları: İstanbul

ASLIER, Mustafa(1985). “Son Yüzyılda Türkiye’de Özgün Baskı Resim Sanatı” Hacettepe Unv., GSF Yayınları: Ankara

Işıngör M.,Eti E., Aslıer M. (1986) Temel Sanat Eğitimi Resim Teknikleri Grafik Resim, T.T. Kurumu Basım Evi: Ankara

TALA, A (2011). Installations and Experimentel Printmakinng. Printmaking Handbooks A&C Black, London

TANSUG Sezer (1986). Cağdaş Türk Sanatı, Remzi Kitabevi: İstanbul

TURANİ Adnan (1992) . Dünya Sanat Tarihi, Remzi Kitabevi: İstanbul

1080



ELEKTRONİK KAYNAKLAR

Massurrealism is a development of surrealism that emphasizes the effect the Massurreal & Illusionary art of Hoffman, Barry Howard (2002). The fine art of Kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/Massurrealism

The Fine Art of Advertising [Hardcover] [2003] First Edition Ed. Barry Hoffman [Barry Hoffman] on Amazon.com. *FREE* shipping on qualifying Offers Kaynak: http://www.amazon.com/Advertising-Hardcover-First-Edition- Hoffman/dp/B00D-46Y9UO

http://www.turkresmi.com/klasorler/baskisanati/index.htm,erişim:19.6.2014 http://www.tekstildershanesi.com.tr/?sec=haber&id=1530&title=baski-teknikleri-ve-oz-gun-baski. Erişim:09.08.2015

http://www.frmsinsi.net/showthread.php?t=388241,erişim:09.08.2015 http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Y%C3%BCksek%20Bask%-C4%B1.pdf, erişim: 09.08.2015

FINEART SANATSAL BASKI TEKNOLOJISININ INCELENMESI Fovizm, Ekspresyonizm) Sanayi Devrimi birlikte...

Documents

Transcript of FINEART SANATSAL BASKI TEKNOLOJISININ INCELENMESI Fovizm, Ekspresyonizm) Sanayi Devrimi birlikte...