Filipino

4
FILIPINO I. sumulat ng isang tulang may apat na saknong sa paksang "kalayaan" taglay ang mga sumusunod: a.sukat na lalabingdalawahin b. tugmaang di-ganap c.may talinghaga (may tayutay) d.may larawang diwa II. sumipi ng isang tula. suriin ito batay sa elemento ng tula: a.sukat b.tugma c.larawang diwa d.kariktan III. saliksikin ang sanaysay na "pag-ibig" ni emilio jacinto. ENGLISH look for the meaning of the following words: 1.values 2.unearthed 3.statue SIP must have 5 topics per group and 2 per individual. reminder : * M-W-F ,we must be on the school already @ 11 am for our research class. * graded recitation on AP, MUST MEMORIZE . Ang Pag-Ibig ni Emilio Jacinto Sa lahat ng damdamin ng puso ng Tao ay wala nang mahal at dakila na gaya ng pag-ibig. Ang katuwiran, ang katotohanan, ang kabutihan, ang kagandahan, ang maykapal at ang kapwa Tao ay siya lamang mangyayaring maging sanhi ng pag- ibig. Kung ang masama at matuwid ay ninanasa rin ng loob, Hindi ang pag-ibig ang siyang may udyok kundi ang kapalaran at ang kasakiman. Kung ang pag-ibig ay wala, ang mga bayan ay Hindi magtatagal at karakarakang mapapawi sa balat ng lupa ang lahat ng pagkakapisan at pagkakaisa, at ang kabuhayan ay matutulad sa isang dahon na kahoy na niluoy ng init at tinanggay ng hanging mabilis. Ang tunay na pag-ibig ay walang iba kundi iyong makaka-akay sa Tao sa mga dakilang gawa sukdulang ikawala ng buhay ng sampu ng kaginhawaan. Ngunit ang kasakiman at ang katampalasan ang nag-aanyo ring pag-ibig minsan, at kung magkagayon na ay libu- libong mararanal na kapakinabangan ang nakakapalit ng ga patak na pagkakawanggawa na nagiging tabing pa man din ng kalupitan at ng masakim na pag-iimbot sa aba ng mga bulag na isip na nararahuyo sa ganitong pag-ibig. At ang pag-ibig, wala na kundi ang pag-ibig na tanging binabalungan ng matatamis na ala-ala sa nag daan at ng pag- asa naman sa darating. Sa malawak na dagat ng ating mga kahirapan at pagkadusta, ang pag- ibig na siyang magiging dahilan lamang kung kaya natin minamahal pa ang buhay. Kung ang magulang ay walang pag-ibig sa anak, sino ang mag babatang, mag-iiwi sa mga sanggol? At mabubuhay naman kaya nag mga anak sa sarili lamng nila? Kung ang anak naman kaya ay walang pag-ibig sa magulang, sino ang kanilang magigigng alalay sa katandaaan? Ang kamalayan ay lalong matamis kaysa buhay na parang matandang nangangatal ang tuhod

Transcript of Filipino

Page 1: Filipino

FILIPINO

I.sumulat ng isang tulang may apat na saknong sa paksang "kalayaan" taglay ang mga sumusunod:

a.sukat na lalabingdalawahinb. tugmaang di-ganapc.may talinghaga (may tayutay)d.may larawang diwa

II.sumipi ng isang tula. suriin ito batay sa elemento ng tula:a.sukatb.tugmac.larawang diwad.kariktan

III.saliksikin ang sanaysay na "pag-ibig" ni emilio jacinto.

ENGLISH

look for the meaning of the following words:

1.values2.unearthed3.statue

SIP

must have 5 topics per group and 2 per individual.

reminder :* M-W-F ,we must be on the school already @ 11 am for our research class.* graded recitation on AP, MUST MEMORIZE .

Ang Pag-Ibig ni Emilio Jacinto

Sa lahat ng damdamin ng puso ng Tao ay wala nang mahal at dakila na gaya ng pag-ibig. Ang katuwiran, ang katotohanan, ang kabutihan, ang kagandahan, ang maykapal at ang kapwa Tao ay siya lamang mangyayaring maging sanhi ng pag-ibig. Kung ang masama at matuwid ay ninanasa rin ng loob, Hindi ang pag-ibig ang siyang may udyok kundi ang kapalaran at ang kasakiman.

Kung ang pag-ibig ay wala, ang mga bayan ay Hindi magtatagal at karakarakang mapapawi sa balat ng lupa ang lahat ng pagkakapisan at pagkakaisa, at ang kabuhayan ay matutulad sa isang dahon na kahoy na niluoy ng init at tinanggay ng hanging mabilis.

Ang tunay na pag-ibig ay walang iba kundi iyong makaka-akay sa Tao sa mga dakilang gawa sukdulang ikawala ng buhay ng sampu ng kaginhawaan.

Ngunit ang kasakiman at ang katampalasan ang nag-aanyo ring pag-ibig minsan, at kung magkagayon na ay libu-libong mararanal na kapakinabangan ang nakakapalit ng ga patak na pagkakawanggawa na nagiging tabing pa man din ng kalupitan at ng masakim na pag-iimbot sa aba ng mga bulag na isip na nararahuyo sa ganitong pag-ibig.

At ang pag-ibig, wala na kundi ang pag-ibig na tanging binabalungan ng matatamis na ala-ala sa nag daan at ng pag-asa naman sa darating. Sa malawak na dagat ng ating mga kahirapan at pagkadusta, ang pag-ibig na siyang magiging dahilan lamang kung kaya natin minamahal pa ang buhay.

Kung ang magulang ay walang pag-ibig sa anak, sino ang mag babatang, mag-iiwi sa mga sanggol? At mabubuhay naman kaya nag mga anak sa sarili lamng nila? Kung ang anak naman kaya ay walang pag-ibig sa magulang, sino ang kanilang magigigng alalay sa katandaaan? Ang kamalayan ay lalong matamis kaysa buhay na parang matandang nangangatal ang tuhod at nanlalabo ang pagod na mga mata ay wala ng malangapang mag-aakay at makaka-alaiw sa kanyang kahirapan.

Ang pagkaawa sa ating mga kapwa na inilugmok ng sawing kapalaran hanggang sa tayo'y mahikayat na sila'y bahaginan ng kaunting kaluwagan; ng ating pagtatanggol sa naapi hanggang sa ipasanganib at damayan natin ang ating buhay; ang pagkakawanggawa sa lahat kung tunay na umuusbong sa puso, alin ang pinagbubuhatan kundi ang pag-ibig?

Ang tunay na pag-ibig ay walang ibinubunga kundi ang tunay na ligaya at kaginhawaan; kailanpawa't sapin-sapin ang dusang pinapasan ng bayani at kanyang buhay na nalipos ng karukhaan at lungkot, ang dahilan sapagkat Hindi ang tunay na pag-ibig ang naghahari kung di ang taksil na pitasa yama't bulaang karangalan.

Sa aba ng mga bayang Hindi pinamamahayan ng wagas at matinding pag-ibig.

Sa pag-ibig nunukal ang kinakailangang pagdadamayan at pagkaka-isang magbibiga ng di-mahahapay na lakas na kailangan sa pagsasangalang ng matuwid

Sa aba ng mga bayang Hindi pinamumuhayan ng pag-ibig at binubulag ng hamak ng pag-sasarili. Ang masasama'y walang ibang ninanasa kundi ang ganitong kalagayan. Gumagaw ng daan tungo sa pag-aalitan, kaguluhan, pagtataniman at pagpapatayan sapagkat kinakailangan sa kanilang kasamaan. Ang hangarin nila ay mapagbukod bukod ang mga mamamayan upang kung mahina na at dukha dahil sa pag-iiringan, sila ay nakapagpapasasa sa kanilang kahinaan at karupukan.

Oh! Sino ang nakakapagsasalaysay ng mga himalang gawa ng pag-ibig?

Ang pagkaka-isa na siya niyang kauna unahang bunga niya ay siyang lakas at kabuhayan, at kung nagkakaisa na't nag-iibigan ang lalong nalalabing hirap ay magaang pasanin, at ang muling ligaya'y ang ganito, ay di matataos ng mga pusong Hindi nakadarama ng tunay na pag-ibig.

At upang makapagkilalang magaling na pag-ibig ay siya ngang susi at mutya ng kapayapaan at ligaya, ikaw na bumabasa nito mapagnanakaw mo kaya, mapagdadayaan o matatampalasan mo kaya ang iyong ina't mga kapatid? Hindi, sapagkat sila'y iniibig at sa halip ay dadamayan mo ng iyong dugo at sampung buhay kung silang nakikitang inaapi ng iba.

Gayundin naman, kung ang lahat ay mag-iibigan at magpapalagayang

Page 2: Filipino

tunay na magkakapatid, mawawala ang lahat ng mga pang-aapihan na nagbibigay ng madlang pasakit at di mabatang kapaitan.

Kung ang pag-ibig sa kapwa ay wala, nilulunod ng malabis na pagsasarili ang magandang alala. Ipagpalagay na may tapat na nais at tatawagin na marurunong ang mabuting mapaparaan upang magtamasa sa dagta ng iba, at ituturing na hangal yaong marunong dumamaysa kapighatian at pagkaapi na kanyang mga kapatid.

Maling mga isip at ligaw na loob ang manambitin sa mga hirap ng Tao na inaakalang walang katapusa. Sukat ang matutong magmahal at manariwang muli sa mga puso ang wagas na pag-ibig sa kapwa at ang tinatawag na bayanng hinagpis ay matutulad sa tunay na paraiso. ENGLISHSUBMedical state.An old document was unearthed from the files.They unearthed evidence that he had accepted bribes.: to dig up out of or as if out of the earth : exhume <unearth treasure> <unearth an old photo album>2: to make known or public : bring to light <unearth a scandal>

BHEBHE TULATula Tungkol sa KalikasanHalimbawa ng tula tungkol sa kalikasan. (Example of Filipino Poem about nature.)

Kalikasan – Saan Ka Patungo?

Nakita ng buwan itong pagkasira,Mundong kalisakasan ngayo’y giba-giba,Ang puno – putol na, nagbuwal at lanta,Ang tubig – marumi, lutang ang basura.

Nalungkot ang buwan sa nasasaksihan,Lumuhang tahimik sa sulok ng damdam,At nakipagluhaan sa poong Maylalang,Pagkat ang tao rin ang may kasalanan.

Ang hanging sariwa, bilasa na ngayon,Nasira ng usok na naglilimayon,Malaking pabrika ng goma at gulong,Sanhi na ginawa ng pagkakataon!

Ang dagat at lawa na nilalanguyanNg isda at pusit ay wala nang laman,Namatay sa lason saka naglutangan,Basurang maburak ang siyang dahilan!

Ang lupang mataba na bukid-sabana,Saan ba napunta, nangaglayag na ba?Ah hindi… naroon… mga mall na pala,Ng ganid na tao sa yaman at pera.

Mga sapa at ilog sa Kamaynilaan,Ginawa na ng tao na basurahan,At kung dumating ang bagyo at ulan,Hindi makakilos ang bahang punuan.

Ang tao rin itong lubos na dahilan,Sa nasirang buti nitong kalikasan, At darating bukas ang ganti ng buwan,Uunat ang kamay ng Poong Lumalang!

TULA2Ang tula ay may labindalawang (12) pantig sa bawat taludtod (line) at may apat na linya sa bawat saknong (stanza).

Sa Huling Silahisni: Avon Adarna

1Inaabangan ko doon sa Kanluran,Ang huling silahis ng katag-arawan,Iginuguhit ko ang iyong pangalan,Sa pinong buhangin ng dalampasigan.

2Aking dinarama sa hanging habagat,Mga alaala ng halik mo’t yakap,Sa bahaw na simoy ng pagkakasangkap,Ay nagdaang samyo ng iyong paglingap.

3Ginugunam-gunam, sinasaklit-anyo,Ang iyong larawan at mga pagsuyo,Ang lungkot ng diwa’t dibdib pati puso,Sa kutim na ulap nakikisiphayo!

4Sa pag-aagawan ng araw at buwan,At pagkapanalo nitong kadilimanAy nakikibaka ang kapighatian,

Sa pangungulila sa iyong pagpanaw.

5Ang iyong pag-iral, hindi na babalik,Kahit na ako’y lubos na tumangisPag-ibig na lamang na igting na naisAng makakapiling sa huling silahis.-Isang halimbawa ng tagalog na tula na may sukat at tugma na tungkol sa isang pag-ibig na sawi dahil sa kamatayan.

Si Problema

Hindi malulunod sa alak o toma,Magaling na swimmer itong si Problema,Bumaha man ng Gin o The Bar at Grand Ma,Tatawanan ka lang hanggang sa magsuka!

Pagkat dalubhasa’t napakatalino,Sa paggawa niya ng sakit ng ulo,Si Problema’y expert at lalo ngang tuso,Kapag nakikitang luha’y tumutulo.

Dadagdagan pa ang kumplikasyon,Kapag nanghina ka sa kunsumisyon,Itong simpleng bagay na may isang tanong,Magiging sandaa’t malala ang hantong!

Huwag mong lubusin na maipakita,Ang kahinaan mo kung nakabulagta,Bumangong mainam sa pagkakadapa,At i-face to face mo - lintek na problema!

Maging wais naman sa nilalakaran,Ilingap ang mata sa lubak na daanKung mayroon kang pinagdaraanan,Huwag kang tumambay, dumaan ka lamang.

Ilingon ang ulo, idilat ang mataAt dapat hasain ang utak at sigla,Upang ang problema’y agad na mawala,Utak paganahin, kamay ay igawa!