Fikhu i Haxhit

7/30/2019 Fikhu i Haxhit

1/61

1


2/61

2


3/61

3

Mr. Musli Vrbani

Fikhu i haxhit

Planprogrami i Muslimanit t vogl


4/61

4

Lutju Zotit dhe thuaj: O Zoti imshtoma diturin.

Kuran

O Zoti im m pais me dituri t dobishme,m jep furnizim t begatshm,

mi prano veprat e mia.

Hadith


5/61

5

Hyrje

Nga Umeri radijallahu anhu, transmetohet se ka thn:Nj dit ishim duke ndejtur te i Drguari i Allahut s.a.v.s., kur u duk njnjeri me rroba shum t bardha dhe flok shum t zeza. N t nukhetoheshin shenjat e udhtimit dhe askush prej nesh nuk e njohm. U ulpran t Drguarit, s.a.v.s. duke i mbshtetur gjunjt e vet mbi gjunjt etij, i vendosi duart e veta mbi mbi kofshn e tij dhe pyeti:

O Muhamed, m trego sht Islami?Muhamedi a.s. iu prgjigj. Islami sht:- t dshmosh se nuk ka zot tjetr prveq Allahut dhe se Muhamedi

sht i drguar i Zotit,- t falsh namazin- ta japsh zekatin- ta agjrosh ramazanin- ta kryesh haxhin n Kabe, nse ke mundsi.

Ai pohoi T vrtetn e the. Ne u uditm! Po e pyet dhe po iavrteton.

Pastaj pyeti: M trego sht Imani?Muhamedi a.s. iu prgjigj:- Imani sht t besosh Zotin- Melekt e Tij- Librat e Tij- T drguarit e Tij- Ditn e fundit- T besosh n t caktuarit e Tij, t mirs dhe t keqes.Ai pastaj tha: T vrtetn e the.- M trego sht Ihsani-Mirsia?- Muhamedi a.s. iu prgjigj:Ta adhurosh Zotin sikur e sheh At, sepse, edhepse ti nuk e shehAt, Ai vrtet t sheh ty.Pastaj pyeti: sht asti i Kijametit?Muhamedi a.s. iu prgjigj: Pr kt i pyeturi nuk di m shum se ai icili pyet.- M trego mbi shenjat e tij.Muhamedi a.s. iu prgjigj:- Kur robresha ti lind vetes zonjush


6/61

6

- kur t shihen barinjt kmbzbathur, t zhveshur e t mjer se sigarojn n ndrtimin e godinave t mdha. Pastaj shkoi kurse unmbeta i habitur, e Muhamedi a.s. tha:O Umer a e njohe at q m pyeti?

- Allahu dhe i Drguari i Tij e din m s miri iu prgjigja.Muhamedi a.s. tha: Vrt ky ishte Xhibrili, erdhi tua msoj fen

tuaj.( MUSLIMI )


7/61

7

HAXHI

DEFINICIONI:

Haxh d.m.th. qllim, me fjal tjera me pas qllimin me madhrue

Allahun. Ndrsa n Sheriatin Islam Haxh quhet:Kryerja e obligimeve t shartit Islam qndrimin n arafat,kryerja e tavafit farz me nijet t ihramit pr haxh.

Argument pr haxhin kemi ajetin Kuranor:Allahu ka obligue njerzit, ata q kan mundsi ti prballojnrrugs ta vizitojn dhe ta kryejn haxhin n shtpin (e Tij)

Ali Imran 97Argument nga suneti kemi hadithin e Muhamedit a.s.:

sht ndrtu Islami n pes shtylla:1. Dshmija se nuk ka Zot tjetr prpos Allahut dhe se Muhamedi a.s.

sht i drguari i Tij,2. Falja e namazit3. Dhnja e zekatit4. Agjrimi i Ramazanit dhe5. Kryerja e haxhit kush ka mundsi

Po ashtu t gjith dijetart islam eksperta jan pajtu q haxhi sht

obligim dhe nuk e ka kundrshtue asnjri.Pra haxhi sht farz prej farzeve t Islamit dhe shtyll prej shtyllave tIslamit. sht br obligim n vitin e gjasht t hixhretit-disa kan dhnmendime se sht br obligim n vitin e nnt t hixhretit.

Pyetje:

1. ka quajm haxh?2. Trego argumentet pr obligimin e haxhit?3. Kur sht br obligim haxhi?


8/61

8

QLLIMI I HAXHIT

Sikurse edhe obligimet tjera kan qllime t caktuara ashtu edhehaxhi ka qllimet e tija, e ato jan:1. Q n haxh t tubohen t gjith muslimant an e knd bots n nj

vend; t njihen, t konsulltohen, ti shikojn dobit e prbashkta tcilat i zhvillojn ato.

2. Q njeriu me iu prgjigj thirrjes s Ibrahimit a.s.3. Q muslimani me i pa vendet e shenjta dhe me i ngrit ndjenjat e

veta islame.4. Q n vepr t realizohet teorija islame se nuk ka dallim n mes t

ngjyrave, racave, kulturave, vendeve dhe nuk ka dallim n mes tindividit ndaj individit pa marr parasysh far pozite ka.

5. N Haxh prpos profiteve t tjera t bots shpirtrore jan edheprofitet tjera ekonomike. Zoti i Madhruar n Kuran thot:Q t prezentojn n dobit e tyre dhe ta prmendin Allahun nditt e caktuara (t therrjes s Kurbanit)

El Haxh 286. N haxh bhet edhe unifikimi i fjalve t muslimanve lindje e

perndim n adhurimin vetm Allahun, vllazrimin e tyre dherrespektimin e ndjenjave t ndrsjellta n mes tyre.

Pyetje:

1. Fol pr qllimet e haxhit?


9/61

9

SHARTET E HAXHIT

Shartet e haxhit jan:1. Islami

Haxhi sht ibadet ndaj Allahut, prandaj pabesimtarit nuk i pranohet,

d.m.th. se nse pabesimtari e kryen haxhin pastaj e pranon islamin athaxh t cilin e ka kryer para islamit nuk i pranohet por sht iobliguar prsri pr ta kryer haxhin.

2. Mosha madhoreFmiu nuk e ka obligim haxhin ashtu si nuk e ka obligim agjriminnamazin etj. Argument pr kt e kemi hadithin e Muhamedit a.s.:Tre personave lapsi nuk i shkruan veprimet e tyre:- fmiu deri sa t rritet, i menduri deri sa t vetdijsohet dhe ifjeturi deri sa t zgjohet (DAVUDI NESAIU IBN MAXHE)

- Fmiu nse e kryen haxhin i konsiderohet nafile jo farz, d.m.th.kur t rritet ai prap e ka obligim haxhin nse i plotsohen kushtet.3. Mendja e shndosh

I menduri nuk e ka pr obligim haxhin ashtu sikurse sht i liruaredhe prej ibadeteve tjera.

4. LiriaPr robin haxhi nuk sht farz pse ai n vetvete nuk posedonpron.

5. Q t ket pasuri t mjaftueshme- Pasuria si shart i haxhit prfshin tri qshtje:1. sigurimi i familjes me furnizim ushqyes

2. sigurimi i familjes me veshmbathje dhe vendstrehim3. kryerja e haxhit.

Haxhiu poashtu duhet t ket pasuri t mjaftueshme pr me shkun Qabe dhe me u kthye, me pas po ashtu sigurimin e mjetit pr meshkue n Qabe dhe me u kthye n vendlindje.

6. T jet i shndosh- Haxhi sht ibadet trupor pr kt arsye duhet t plotsohet ky

shart.7. T jet rruga e lir- Pr t qen haxhi obligim patjetr rruga duhet me qen e lir dhe esigurt. Nse rruga sht e bllokuar prej armikut apo sht e pa sigurtpr shkak t egrsirave haxhi nuk sht farz.


10/61

10

- Kto jan shartet t cilat kan t bjn pr meshkujt, ndrsa sa uprket femrave ato duhet t i plotsojn edhe dy kushte, e ato jan:

1. Me pas kujdestarin- shart sht q gruaja gjat shkuarjes n haxh me pas pr kujdestarbabn, vllaun, mixhn, djalin ose burrin.

2. Mos me qen n idetIdet quhet afati i pritjes s gruas pr shkak t shkurorzimit. Pra,gruaja e posashkurorzuar posa ti kaloj ideti nse i plotson kushtettjera e ka farz haxhin.

Pyetje:

1. Cilat jan shartet e haxhit?2. Trego pr dy shartet shtes t cilat u prkasin femrave?


11/61

11

RUKNET E HAXHIT

Haxhi prbhet prej dy rukneve e ato jan:

1.Qndrimi n Arafat dhe2.Tavafi thelbsor (IFADA)

- Nse nuk kryhet nj rukn prej rukneve t haxhit, haxhi nukpranohet.

Pyetje:

1. Cilat jan ruknet e haxhit?


12/61

12

RUKNI I PAR I HAXHIT

QNDRIMI N ARAFAT

Qndrimi n Arafat sht pjes prbrse (rukn) i haxhitq d.m.th. se nse haxhiu kt nuk e bn haxhi i tij nukpranohet kursesi.

Argument pr kt kemi hadithin e Muhamedit a.s.:Haxhi n trsi sht s bashku me qndrimin n Arafat.

- Koha e qndrimit n Arafat sht dita e 9-t e muajit Dhul Hixhe,d.m.th. nse qndrohet n Arafat para apo pas ksaj dite haxhi nuk

pranohet.- Dita e Arafatit fillon prej agimit t dits s 9 -t t muajit Dhul Hixhedhe prfundon me agimin e dits s 10 -t t muajit Dhul Hixhe.M e vlefshme sht me shku n Arafat pas dreke t dits s 9 -tt Dhul Hixhes dhe me qndru nj pjes t nats n Arafat.

VENDI I QNDRIMIT N ARAFAT

- Vendi i Arafatit sht 20 km larg Qabs.- Kufiri i Arafatit fillon prej kodrs s nderuar pra t Arafatit deri te

kodra tjetr prball saj, pra prfshin t gjitha arat e hershme tquajtura arat e Beni Amrit, ndrsa kodra Urne nuk sht pjes eArafatit.Vetm qndrimi n Arafat sht ibadet dhe e plotson ruknin e haxhitpa marr parasysh ai qndrim a sht fjetur, ulur, n kmb ose ishtrir ose n ndonj mjet transportues dhe pa marr parasysh a shti pastrt apo i papastrt (si f.v. gruaja me menstruacion).

Pyetje:

1. ka sht qndrimi n arafat i haxhit?2. Trego argumentin e qndrimit n arafat?3. Kur sht koha e qndrimit n arafat?4. Trego kufizimin e arafatit?


13/61

13

SUNETET E QNDRIMIT N ARAFAT

Sunetet e qndrimit n Arafat jan:1. Me shku n Mine n ditn e 8 -t t Dhul Hixhes d.m.th. nj dit para

qndrimit n Arafat. Aty me qndrue tr natn, pastaj kur t linddielli me vazhdue rrugn pr n Arafat. Mirpo nuk hyn n Arafatvetm pasi t arrij dielli n Zenit. Nse arrijn m heret qndrojnn vendin Nemre n periferi t Arafatit.

2. N Nemre me marr gusel (me u pastrue trsisht)3. Mos me hy n Arafat para se t kaloj dielli kupn qiellore, por

pasi t kaloj prej kups qiellore (zenitit).4. Imami me i mbajt dy hytbe dhe me b bashkangjitjen e dreks dhe

t ikindis para se t filloj koha e namazit t ikindis.5. Pas bashkangjitjes s namazeve menjher me hy n Arafat.6. Me qndrue n pjesn e poshtme t Sahrat Kubar t kodrs s

Rahmetit.7. Me qndrue deri sa t perndoj dielli, d.m.th. me qndrue; edhe nj

pjes t dits dhe nj pjes t nats.8. Me qndrue n mjet transportues.9. Me qen i pastrt (jo xhunub) i mbuluar, me b nijetin dhe me u

kthye n drejtim t Kibles.Me qndrue i papastrt pranohet, por me vleft m t vogl.

10. Mos me qen agjnueshm pse Muhamedi a.s. kur ka qndrue nArafat nuk ka qen agjnueshm.

11. Mos me ndejt nn hije vetm nse dielli sht shum i fort dhee mundon.

12. Me b lutje t sinqerta dhe t przemrta.13. Me veprue sa m shum pun t mira.14. Me b lutje vazhdimisht, me kndu Kuran, me u pendu, me

falenderue Allahun, (tehmid) me madhru Allahun (tekbir) dhe melavdru Allahun (tesbih).

Pyetje:1. Trego sunetet e qndrimit n arafat?


14/61

14

RUKNI I DYT I HAXHIT

TAVAFI THELBSOR (KRYESOR)

Kemi tri lloje t tavafeve:1. Tavafi fillestar apo i prshndetjes fillestare (pr muslimant e t

gjith bots prpos banorve t Mekes),2. Tavafi thelbsor apo kryesor i cili sht pjes prbrse e haxhit,3. Tavafi lamtumirs, pra pasi t kryhet haxhi dhe fillon kthimi pr n

shtpi,4. Tavafi nafile.

Argument pr tavafin kryesor kemi ajetin Kuranor:

Le t bjn tavafin rreth shtpis m t vjetr (e cila shtdestinue me adhurue vetm Allahun).

SURETUL HAXH 29

- Koha e tavafit kryesor fillon me agimin e dits s prerjes skurbanit

- Tavafin kryesor sht vaxhib me b n ditn e par, t dyt dhe ttret t Bajramit, ndrsa, nse bhet pas ktyre ditve (pra vonohet)ather haxhiu e ka pr obligim me pre kurban.

Pyetje:

1. Sa lloje t tavafeve i kemi?2. Trego argumentin pr tavafin kryesor t haxhit?3. Kur sht koha e tavafit kryesor?4. ka duhet me b haxhiu nse e vonon tavafit kryesor pas tri ditve

t Kurban Bajramit?


15/61

15

VAXHIBET E TAVAFIT

Vaxhibet e tavafit jan:- Q haxhija me fillu tavafin nga kndi i Haxherul Esvedit, nse nga

ktu nuk e fillon pren Kurban,- Gjat tavafit me qen Qabja n krahun e majt, nse e bn tkundrtn pren Kurban,

- Shtat rrotullimet n tavaf jan vaxhib ndrsa katr rrotullimet e parajan farz.

SUNETET E TAVAFIT

Sunetet e tavafit jan:

1. Prshndetja e Hagjerul Esvedit me dor, nse ka mundsi edhe meputh haxherul Esvedin. Kjo bhet n secilin rrotullim prej shtatrrotullimeve t Tavafit,

2. Duaja,3. Q meshkujt n tri rrotullimet e para me shpejtu d.m.th. me ecn me

hapa t shpejt,- pr femrat nuk sht sunet me shpejtue por ata i bjn t gjitharrotullimet me hapa t qet

4. Me e zbulue krahrorin e djatht,5. Me qen sa m afr qabes tavafi.

MEKRUHET E TAVAFIT

1. Mekruh sht q gjat Tavafit me ngrn ose me pi dika,2. Mekruh sht me ln nj sunet prej suneteve t Tavafit.

Pyetje:1. Cilat jan vaxhibet e tavafit?

2. Cilat jan sunetet eTtavafit?

3. Cilat jan mekruhet eTavafit?


16/61

16

VAXHIBET E HAXHIT

Vaxhibet e haxhit jan pes:

1.T ecurit n mes t kodrave Safadhe Merva

2.Qndrimi n vendin e quajturMuzdelife

3.Gjuajtja e guralecve4.T qethurit ose shkurtimi iflokve

5.Tavafi Lamtumirs

- Nse nuk kryhet nj vaxhib prej vaxhibeve t haxhit haxhipranohet por prehet nj dele kurban.

Pyetje:

1. Cilat jan vaxhibet e haxhit?


17/61

17

VAXHIBI I PAR I HAXHIT

T ECURIT N MES KODRAVESAFA DHE MERVA

Argument pr kt kemi hadithin e Muhamedit a.s.:Bne Sajin (ecni n mes kodrave Safa dhe Merva) se Allahu ju kabr juve pr obligim Sajin.Zoti i Madhruar n Kuran ka thn:Vrtet Safa dhe Merva jan prej dispozitave q i ka caktu Allahu(pr haxh).- Haxhiu ec n mes ktyre dy kodrave duke e simbolizue ecjen eHaxhers duke krku uj pr birin e saj Ismailin dhe duke mos e humb

shpresn n ndihmn e Allahut.


18/61


19/61

19

SUNETET E SAJIT- Me qen menjher (pra pa ndrpre) pas Tavafit.- Me qen i pastrt pra me abdest.- Ai i cili ka mundsi me ec n kmb jo n ndonj mjet transportues.- Q meshkujt n mes dy dritave t gjelbrta me shpejtu pra me

shkue me hapa t shpejt.- Nse vonohet haxhiu dhe nuk e bn sajin n tri ditt e para t

bajramit ai mund ta kryej kt vaxhib m von. Nse sht kthye n

vendlindje ai duhet t vishet prsri me ihram dhe e kryen ktvaxhib mirpo nse nuk kthehet pr lnjen e vaxhibit pren Kurban.

Pyetje:

1. Trego argumentet pr ecjen n mes kodrs Safa dhe Merva n haxh?2. Cilat jan shartet e Sajit?3. Cilat jan vaxhibet e Sajit?4. Cilat jan sunetet e Sajit?5. ka duhet t bj haxhiu nse nuk e kryen Sajin?


20/61

20

VAXHIBI I DYT I HAXHIT

QNDRIMI N MUZDELIFE

Muzdelife quhet vendi i cili fillon pasi t prfundoj kodra eArafatit pra prej ngushtics mes Arafatit dhe Muzdelifes dheprfundon me kodrn e cila e ndan Muzdelifen me vendin equajtur Mine.

Argument kemi ajetin Kuranor:Kur ta kryeni qndrimin n Arafat, prkujtone Allahun n

Muzdelife Mesharil Haram.Argument pr kt kemi hadithin e Muhamedit a.s.Kush e ka fal kt namaz t sabahut me ne dhe qndron me ne (nMuzdelife) deri sa t nisemi pr n Mine ndrsa m hert ka qndru nArafat pa marr parasysh ditn apo natn ai e ka plotsu haxhin.- Mos me qndru n Muzdelife prehet Kurban.- Me qndrue prej fillimit t agimit e deri sa t lind dielli nj pjes t

nats n Muzdelife plotsohet vaxhibi.- Me qndru tr natn, pra jo vetm nj pjes t nats sht sunet.- Mustehab sht me arrit n kodrn Kuzah t Muzdelifes t Mesharil

Haram.- Muzdelife quhet vendi n mes t Arafatit dhe Mins prpos kodrs

Muhasir e cila sht n mes t Mins dhe Muzdelifes.- Koha e qndrimit n Muzdelife sht prej agimit t dits s par t

Bajramit e deri te lindja e diellit t dits s par t Bajramit. Ndrsame qndrue tr natn e Bajramit sht sunet, q d.m.th. me qndruepara agimit ose pas lindjes s diellit t dits s Bajramit nuk e kaplotsue kt vaxhib.

- Nse largohet pas agimit dhe para namazit t sabahut pranohet por eke ln nj sunet t qndrimit n Muzdelife.


21/61

21

SUNETET E QNDRIMIT NMUZDELIFE

1. Me u pastru (gusl) pse ai do t qndroj n Mesharil Haram dhe prBajram, dhe se do t i fal dy namaze pr njher, nse nuk ka uj

merr tejemum.2. Bashkimi i dy namazeve, t akshamit dhe t jacis por pasi t fillojkoha e jacis.

3. Me e zbukurue kt nat me ibadet, si me namaz, me lexim tKuranit, lutje, dhe me prkujtim t Allahut.

4. Me i mbledh guralect.5. Me qndru saktsisht nse ka mundsi n Mesharil Haramdhe me u

ngjit n kodr nse ka mundsi.6. Me fal sabahun pasi t filloj koha e sabahut.7. Q pas faljes s sabahut me qndru edhe nj koh, me u kthye ndrejtim t kibls e me falenderu Allahun me njhsu Allahun dhe me

iu lut Atij.

Pyetje:

1. Cili sht argumenti Kuranor pr qndrimin n Muzdelife?2. Trego pr argumentin e dyt, sunetin pr qndrimin n Muzdelife?3. ka duhet t bj haxhiu nse nuk qndron n Muzdelife?4. Cili vend quhet Muzdelife?5. Cilat jan sunetet e qndrimit n Muzdelife?


22/61

22

VAXHIBI I TRET I HAXHIT

GJUAJTJA E GURALECAVE

Kur Ibrahimi a.s. arriti te vendi pr me b Kurban birin e tij, shejtani ivjen dhe mundohet me e mashtrue dhe t mos e kryej urdhrin eAllahut. Mirpo Ibrahimi a.s. e ka kry urdhrin e Allahut dhe e kagjuajtur shejtanin me guralec. Pr kt arsye edhe sht vaxhib prhaxhiun gjuajtja me guralec n vendin ku Ibrahimi a.s. e ka gjuajturshejtanin. Pra gjuajtja nuk sht pr me gjuajt shejtanin, porsimbolizon veprimin t cilin e ka b Ibrahimi a.s. n at vend duke egjuajt shejtanin me guralec.

Pr kt arsye gjuajtja e ka kohn e caktuar, vendin e caktuar dhe

numrin e guralecve t caktuar.Argument pr gjuajtjen e guralecve e kemi hadithin t cilin e

transmeton Ahmedi, Muslimi dhe Nesaiu seXhabiri e ka pa Muhamedina.s. n ditn e Kurban Bajramit duke gjuajtur guraleca dhe dukethn: Veproni si veproj un gjat kryerjes s haxhit se pas ktij vitinuk do t vij m ndoshta n haxh.

Poashtu kemi edhe Ixhmain e Sahabve, Tabiinve dhe ekspertaveislam se gjuajtja e guralecave sht vaxhib.

SHARTET E GJUAJTJEVE T GURVE

Shartet e gjuajtjeve t guralecave jan:1. Me qen prej lnds toksore apo gurore dhe me qen m e madhe se

bizelja (humsi) dhe m e vogl se lejthija (bunduki),- lejohet me dhe, me xehe, se t gjitha kto konsiderohen lnd ttoks, ndrsa nuk lejohet me ari dhe argjent.

2. do gjuajtje me qen n vehte, nse shtat gur gjuhen menjher

konsiderohet nj gjuajtje,3. Q gjuajtsi me pas qllimin me gjuajt, nse gjuajtsi e ka gurin n

dor mirpo tjetri i bie n krah apo n dor dhe i bie apo gjuhet gurinuk konsiderohet gjuajtje.


23/61

23

KOHA E GJUAJTJEVE

Gjujtja e guralecave e ka kohn dhe ditt e caktuara dhe t kufizuara.- Koha e gjuajtjeve t guralecave sht dita e prerjes s Kurbanit dhe triditt tjera t cilat vazhdojn pas e q quhen EJAMU TESHRIKE.- Fillimi i kohs s gjuajtjeve sht agimi i dits s prerjes s Kurbanit.

- Mbarimi i kohs s gjuajtjeve sht me perndimin e diellit mirpolejohet edhe pas perndimit t diellit edhe pse sht keq.

ZVENDSIMI PR GJUAJTJEN EGURALECAVE

Kush nuk mundet me i gjuajt guralecat pr shkak t ndonjsmundje apo ndonj arsye tjetr lejohet me e autorizue dikend tjetr mei gjuajt.

Pyetje:1. Cili sht argumenti i gjuajtjeve t guralecave n haxh?2. Cilat jan shartet e gjuajtjeve t guralecave n haxh?3. Cila sht koha e gjuajtjeve t guralecave n haxh?4. Kur sht fillimi i gjuajtjeve t guralecave n haxh?5. Kur sht mbarimi i gjuajtjeve t guralecave n haxh?6. A lejohet zvendsimi pr gjuajtjen e guralecave n haxh?


24/61

24

VAXHIBI I KATRT I HAXHIT

T RRUAJTURIT E KOKS OSESHKURTIMI I FLOKVE

Argument pr t rruajturit e flokve ose shkurtimin e tyre kemi ajetinKuranor:Nse dshiron Allahu ju gjithsesi do t hyni n Mesxhidul Haram(Qabe) t sigurt me flokt e rruajtura dhe t shkurtuara

SURETUL FETH 37Po ashtu kemi argument edhe sunetin e Muhamedit a.s.:

Transmetohet nga Enesi r.a. se i Drguari i Allahut s.a.v.s. arriti nMine i gjuajti guralecat pastaj shkoi te vendbanimi i tij n Mine e prejti

Kurbanin dhe i tha rrojtarit: Merr nga ktu, dhe sinjalizoi n ann edjatht t koks s tij pastaj i tha: Vepro ashtu edhe n ann e majtpastaj iu tha edhe tjerve t veprojn ashtu.

(AHMEDI, MUSLIMI DHE EBU DAVUDI)- T qethurit sht m e vlevshme se shkurtimi i flokve psetransmetohet nga Ibn Amri r.a. se Muhamedi a.s. ka thn:

O Zoti yn mshiroj t rruajturitT tjert q ishin prezent than lutu edhe pr ata q i shkurtojn.Muhamedi a.s. tha:O Zoti yn mshiroj t rruajturit

T tjert q ishin prezent prap i than: lutu edhe pr ata q ishkurtojn.Muhamedi a.s. tha:O Zoti yn mshiroi t rruajturit

T tjert q ishin prezent prap i than lutu edhe pr ata q ishkurtojn.Muhamedi a.s. tha: Edhe ata t cilt i shkurtojn flokt.

MUTEFEKUN ALEJHI

Pr grat nuk sht vaxhib me e qeth kokn por ata vetm ishkurtojn flokt. Pr kt kemi argument thnjen e Muhamedit a.s. kuthot:

Grat nuk e rruajn kokn e tyre por vetm i shkurtojn flokt etyre.


25/61

25

- Vaxhibi i shkurtimit t flokve arrihet me shkurtimin e 1 t 4-tn tflokve n koh duke krahasu 1\4 e mes-hit t koks gjat abdestit.

- Ai i cili nuk ka flok fare (qeli) vetm e vendos briskun mbi kok dhevepron si me qethje t koks me qllim me u lirue nga ihrami.

- Koha e qethjes s flokve apo shkurtimit t tyre sht gjat tri ditvet Bajramit ka d.m.th. nse vonohet m shum ai vaxhib e ka me pre

Kurban pr vonimin e vaxhibit.- Vendi i t qethurit t flokve apo shkurtimit t tyre sht Qabja dhe

Mina pse Muhamedi a.s. me haxhin lamtumirs sht qethur n Mine.Kush qethet n ndonj vend tjetr prpos ktyre dy vendeve prenKurban.

Pyetje:

1. Cili sht argumenti pr t qethurit ose rruarjen e flokve n haxh?2. ka sht m e vlefshme t qethurit apo rruarja e flokve n haxh?3. A sht vaxhib grat me i qeth flokt n haxh?4. Sa sht vaxhib me i shkurtue flokt5. Kur sht vaxhib me i qeth apo me i shkurtue flokt?6. Cili sht vendi i shkurtimit t flokve n haxh?


26/61

26

VAXHIBI I PEST I HAXHIT

TAVAFI LAMTUMIRS

Ndryshe Tavafi Lamtumirs sht edhe veprimi i fundit i haxhit, dheka pr qllim nderimin e Qabs pasi q haxhiu bhet gati me u kthye nvendlindjen e tij.

Argument pr Tavafin Lamtumirs kemi hadithin:Transmetohet nga Ibni Abasi se ka thn: Deri sa njerzit (haxhinjt)shprndaheshin n t gjitha drejtimet Muhamedi a.s. u tha: Mos tlargohet askush prej juve deri sa mos ta bn veprimin e fundit Tavafinrreth shtpis s shenjt (Qabes).

(EBU DAVUDI, MUSLIMI, IBN HAXHE)

Pyetje:1. Trego ka sht Tavafi Lamtumirs?2. Cili sht argumenti i Tavafit Lamtumirs?


27/61

27

SHARTET E TAVAFIT LAMTUMIRS

1. Q ai i cili e kryen haxhin mos me qen banor i Mekes pse Mekelijanuk ka nevoj Tavaf Lamtumirs pse ai vazhdimisht sht n Mek.

2. Q ai i cili ka qen n Meke ka qen n kryerjen e haxhit pa marrparasysh se cilin lloj t haxhit e ka kry, IFKAD, KIRAN apoTEMETU. Ndrsa nse sht krye Umreja jo n kohn e haxhit nuksht vaxhib Tavafi Lamtumirs.

3. Mos me qen me Hajd apo Nifas gruaja. Kjo sht pr grat t cilat ekan kry haxhin mirpo pas haxhit i vin menstruacionet ajo mund talshoj Meken pa e kry haxhin lamtumirs. Pse kur sht informueMuhamedi a.s. pr Safijen se ajo e ka kry Tavafin Thelbsor dhe ikan ardh menstruacionet, Muhamedi a.s. e ka leju me udhtu prame u largu prej Mekes pa e kry Tavafin Lamtumirs.

Koha e Tavafit Lamtumirs sht pasi ti kryej haxhiu t gjithaobligimet dhe ka vendos me u largu prej Meks.

Pyetje:1. Cilat jan shartet e Tavafit Lamtumirs?2. Kur sht koha e Tavafit Lamtumirs?


28/61

28

SUNETET E HAXHITSunetet e haxhit jan njherit t gjitha sunetet t cilat jan t

farzeve dhe vaxhibeve t haxhit t cilat i kemi prmend m par si:- sunetet e Ihramit t haxhitsunetet e qndrimit n Arafat t haxhitsunetet e Tavafit t haxhitsunetet e Sajit t haxhit etj.

Mirpo tani do ti prmendim edhe sunetet tjera t haxhit e atojan:- Tavafi Prshndets- Pastrimi (Gusli) para Ihramit- Parfymosja para Ihramit- Pas Ihramit me thn: LEBEJKEALLAHUME

LEBEJK q quhet TELBIJE.- Me qndru tr natn n Mine gjat tri ditve t

Kurban Bajramit, pra deri sa t gjuhen guralecat.- N ditn e tet t Dhul Hixhes (ditn e TERVIJES)

ME QNDRU n Mine dhe mi fal pes koht enamazit; drekn, ikindin, akshamin, jacin dhe

sabahun pastaj me shku n Arafat ditn e Arafatit,pra ditn e nnt t Dhul Hixhes.- Me qndru natn n Muzdelife ndrsa pas agimit

dhe para lindjes s diellit me e lshu Minen pr meshku me i gjuajt guralecat.

- Renditja e gjuajtjeve t guralecave.Pyetje:1. Cilat jan sunetet e haxhit?


29/61

29

IHRAMI

Ihram quhet qshtjet e lejuara t cilat ia ndalon njeriu vetess tij pr kryerjen e haxhit ose umres.

Ihrami sht shart i haxhit sikurse sht Abdesti shart i namzit.

KA DUHET T VEPROJ NJERIUPARA SE T HYJ N IHRAM

Para se t hyj n ihram haxhiu, mustehab jan:

1. Me u pastru plotsisht, pra me marr gusl2. Me u parfymos3. Me vesh rroba t cilat nuk jan t qepura4. Me i fal dy rekate dhe me b nijetin pr Ihram. sht vrtetu se

Muhamedi a.s. kur e ka vesh Ihramin n Dhul Hulejfe i ka fal dyrekate namaz.

5. Me thn TELBIJEN.a. Argument pr pastrimin e trupit kemi hadithin e Muhamedit a.s. kur

ka arrit n Dhul Hulejfete sht pastru, pra ka marr gusl prIhram.b. Argument pr kt kemi hadithin e Aishes r.a. e cila ka thn: E

kam parfymosur t Drguarin e Allahut s.a.v.s. para se me veshIhramin me parfymin m t mirin t cilin e posedoja.

- Me u parfymos pas veshjes s Ihramit sht e ndaluar.

Pyetje:

1. ka quajm Ihram?2. ka sht Ihrami n haxh?3. far duhet t bj njeriu para se me vesh Ihramin?


30/61

30

VESHJA E DY MBSHTJELLSVET PA QEPURA

Pas pastrimit (Guslit) apo Abdestit haxhiu i vesh apo mbulohet medy mbshtjellsa. Njerin pr pjesn e poshtme t trupit, tjetri n pjesn e

eprme t trupit. Ne sot i quajm peshkira t mdhenj.Transmeton Ibn Umeri se Muhamedi a.s. ka thn:Secili prej juve le t hyj n Ihram me IZARIN (mbshtjells tposhtm t trupit) dhe me RIDAE (mbshtjells t eprm t trupit) dheme nalle (papuqe t sotme), kush nuk ka papuqe ather le t vesh mestepor le ti bj si papuqe.

FALJA E DY REKATEVE

Sunet sht q kur t vishet Ihrami me i fal dy rekate. Pse Muhamedia.s. kur e ka vesh Ihramin n DHUL HULEJFE i ka fal dy rekate.

Pyetje:

1. ka vesh haxhiu n Ihram?2. Cili sht argumenti i dy mbshtjellsve t mdhenj?3. ka sht sunet me vepru kur t vishet Ihrami?


31/61

31

NIJETI I IHRAMIT

Haxhiu patjetr duhet ta bj nijetin, pse vetm veshja e Ihramit dheqndrimi n t sht ibadet.

Nijeti bhet:- ose vetm pr haxh (IFRAD)- ose pr haxh dhe umre s bashku prnjher (KIRAN)- ose pr haxh dhe umre veq e veq (TEMETU)

Pas nijetit haxhiu fillon me thn TELBIJE-n pandrprer.

Telbija sht kshtu:

LEBEJKALLAHUME LEBEJKLEBEJKE LA SHERIKE LEKE LEBEJKINEL HAMDE VE NIMETELEKE VEL MULKLA SHERIKE LEK.

Pyetje:

1. Trego pr nijetin e Ihramit?2. ka duhet br haxhiu pasi ta vesh Ihramin?


32/61

32

VENDET E IHRAMIT (MIKATET)

Veshja e Ihramit para Mikatit sht vaxhib.Vendet e Ihramit mvaren prej cils an shkon haxhiu apo nga cili vend.- Nga ana e Medins fillon prej vendit Dhul Hulejfe- Nga ana e Siris fillon prej vendit Xhuhfe- Nga ana e Nexhdit fillon prej vendit Karnil Menazil- Nga ana e Jemenit fillon prej vendit Jelmam- Nga ana e Irakut fillon prej vendit Dhati Uruk.

Argument pr kt kemi hadithin e Muhamedit a.s. ku thot:

Mikati i Medinasve sht n Dhul Hulejfe, i Siris n Xhuhfe, iNexhdit n Karnil Menazil, i Jemenit n Jelmam. Pastaj ka thnMuhamedi a.s. kta jan Mikate edhe pr t gjith ata t cilt vijn

nga ajo an pr me kry haxhin dhe Umren.BUHARIU

Kush vesh Ihramin para Mikatit (vendeve t caktuara) lejohetposaqrisht ata t cilt udhtojn me aeroplan pra mund t vishetIhrami edhe n shtpi.

- Kush e kalon kufirin e Mikatit, dhe e ka vesh Ihramin ai kthehet prapn Mikat dhe e rivesh Ihramin.

- Kush e kalon kufirin e Mikatit dhe nuk rikthehet n vendin e veshjess Ihramit por e vazhdon haxhiu, ai pren Kurban se e ka ln njvaxhib t Ihramit me fjal t tjera nj vaxhib t haxhit.


33/61

33

KOHA E VESHJES S IHRAMIT

Koha e veshjes s Ihramit respektivisht koha e fillimit t haxhit shtprej fillimit t muajit Sheval dhe prfundon n ditn e par t KurbanBajramit.

Mundet veshja e Ihramit para muajit Sheval por sht mekruh.

Pyetje:

1. Cilat jan vendet e veshjes s Ihramit?2. ka sht veshja e Ihramit para Mikatit?3. A mund t vishet Ihrami n shtpi?4. ka duhet t veproj ai i cili e kalon kufirin e Ihramit?5. ka duhet t veproj haxhiu nse e kalon kufirin e Mikatit dhe nuk

kthehet?


34/61

34

NDALESAT E IHRAMIT

Ndalesat e Ihramit jan:1. KONTAKTIMI SEKSUAL dhe do gj q ka nxit at; si t

prekurit, t puthurit, t prqafuarit etj.- Kontaktimi me gruan para qndrimit n Arafat e prish haxhin qd.m.th. ai person e ka vaxhib me b kada n vitin tjetr, dhe n tnjejtn koh e pren edhe nj Kurban pr shtat persona; pra ose njdeve, ose nj lop ose shtat dele.

2. EL FUSUK. Pandgjueshmria ndaj urdhrave t Allahut dhelargimi prej rrugs s Allahut sht e ndaluar gjat gjith jets, praedhe jasht haxhit por posaqrisht sht e ndaluar edhe n kohn ehaxhit.

3. EL XHIDAL jan t ndaluara t gjitha qshtjet t cilat hidhrojnshokun apo haxhiun, si ngatrresat, fyerjet, sharjet, ofendimet etj.etj.4. VESHJA E RROBAVE T QEPURA - Muhamedi a.s. na ka msu

ka me vesh dhe ka mos me vesh pasi t bhet nijeti i Ihramitedhe pr burrat por edhe pr grat.- do gj ka sht e epur pa marr parasysh; kmish, pantallona,pallto etj.etj.- sht e ndaluar me mbulu kokn me kapel- sht e ndaluar me vesh kpuc, patika etj.- pr grat sht e ndaluar veshja e dorzave- pr grat sht e ndaluar mbulimi i fytyrs ndrsa pr ta sht e

lejuar veshja e rrobave t qepura.


35/61

35

KA SHT E NDALUAR N TRUP

Pr trup jan t ndaluara:- hjekja apo qethja e flokve,- prerja e thonjve,- prdorimi i parfymit,- prdorimi i masteve.

NDALIMI I GJUETIS

Argument pr ndalimin e gjuetis kemi ajetin Kuranor:O ju besimtar mos gjuani (mos vritni) deri sa ju jeni n haxh meIhram.

Suretul Maide 95

Pyetje:

1. Cilat jan ndalesat kur haxhiu e vesh Ihramin?2. ka sht e ndaluar n trup pr haxhiun gjat Ihramit?3. Trego argumentin e ndalimit t gjuetis gjat Ihramit?


36/61

36

LIRIMI NGA IHRAMI

Prej momentit kur vishet Ihrami pr haxhiun ndalohen gjrat elejuara, mirpo kur ta kryej haxhin i lejohen prsri gjrat e lejuaramirpo edhe gjrat e lejuara lejohen shkall shkall gradualisht. Pr kt

arsye edhe quhen:- lirimi i par- lirimi i dyta. Lirimi i par: quhet lirimi nga Ihrami i t gjitha qshtjeve prpos

kontaktimit me gruan.b. Lirimi i dyt: quhet lirimi edhe i t kontaktuarit me gruan.

Pyetje:

1. Trego pr lirimin nga Ihrami si bhet?2. Sa lloje t lirimit nga Ihrami i kemi?3. ka lejohet dhe ka nuk lejohet pas lirimit t par?4. ka lejohet pas lirimit t dyt nga Ihrami?


37/61

37

LLOJET E HAXHIT

Ihram quhet fillimi i ndalimit t qshtjeve t lejuara pr shkakt kryerjes s haxhit ose umres, ose nijeti i haxhit apo i umres.Nga kto kuptojm se i kemi tri lloje t ihramit ose mund tiuajm tri lloje t haxhit e ato jan:

1.Haxhi Ifrad2.Haxhi Temetu dhe3.Haxhi Kiran

Pyetje:

1. Cilat jan llojet e Ihramit, me fjal tjeracilat jan llojet e haxhit ?


38/61

38

HAXHI IFRAD

Zoti i Lartmadhruar n Kuran thot:Dhe, plotsone haxhin dhe umren pr Allahun.Nga ky ajet kuptojm se Haxhi dhe Umreja jan q t dyja kryerja e

detyrave dhe obligimeve gjat vizits s Qabs (shtpis s Allahut) nkoh t caktuar mbrenda vitit, ashtu siq sht e parapar obligimi iagjrimit gjat muajit Ramazan t vitit, apo kryerja e namzit t Xhumasn dit t javs s caktuar, apo falja e namazit t akshamit (shembull) nkoh t caktuar.

Kshtu edhe Haxhi i ka kohn e caktuar po ashtu edhe Umreja. Sa iprket Haxhit, haxhi sht farz gjat muajve t kalendarit t hixhretit e atomuaj jan: Sheval, Dhulkade, Dhul hixhe.

Prpos ktyre muajve gjat tet muajve tjer bhet Umreja. Ndrsa nkto tre muaj bhet ose vetm haxhi, ose haxhin me umren ve e ve osehaxhin dhe umren s bashku.

Nse gjat ktyre tre muajve bhet vetm haxhi me fjal tjeravishet Ihrami vetm pr haxh ky lloj haxhi quhet Haxh Ifrad.

Pyetje:1. Sa lloje t haxhit i kemi?2. ka quajm haxh IFRAD?


39/61

39

HAXHI TEMETU

HAXHI ME UMREN VEQ E VEQ

Nse banort q jetojn jashta Meks dhe jashta vendeve t caktuarapr veshjen e Ihramit (Mikatit) gjat muajve t haxhit e veshin Ihramindhe shkojn n Qabe e bjn Umren dhe lirohen prej Ihramit dhe prapn Meke natn e Kurban Bajramit ose edhe m hert e veshin Ihramindhe e bjn haxhin ky lloj haxhi quhet Haxh Temetu.

Pra Haxh Temetu quhet: veshja e Ihramit kryerja e Umres,lirimi prej Ihramit. Pastaj prap veshja e Ihramit dhe kryerja eHaxhit. Ndrsa pr shkak t lirimit t Ihramit pren Kurban,

siq thot Zoti i Madhruar:E kur t qetsoheni, ai q prej jush e kryen Umren deri n Haxh

le t therr Kurban. Suretul Bekare 196

SHARTET E HAXHIT TEMETU

Haxhi Temetu i ka tre sharte:1. Me qen banor jashta Meks dhe jashta vendeve t Mikatit.2. Q haxhiu me krye Umren gjat muajve t haxhit Sheval, Dhul Kade

dhe Dhul Hixhe dhe n t njejtin vit me kry haxhin.3. Q haxhiu pasi ta kryej Umren me qndrue n Meke dhe mos me u

kthy n shtpi, n vendlindje ose jashta vendeve t Mikatit d.m.th.jashta vendeve t veshjes s Ihramit.

Pyetje:

1. ka uajm haxh Temetu?2. Cilat jan shartet e haxhit Temetu?


40/61

40

HAXHI KIRAN

HAXHI DHE UMREJA S BASHKU

KIRAN quhet kryerja e Haxhit dhe e Umres me veshjen enj Ihrami gjat muajve t Haxhit.

Haxhi Kiran po ashtu ka t bj me banort jashta Meks dhe jashtavendeve t Mikatit (vendeve t veshjes s Ihramit)

N llojin e haxhit t Kiranit haxhiu e bn nijetin n kryerjen e haxhitdhe t Umres s bashku, pra me veshjen e nj ihramit ndrsa kryerjen edy tavafeve dhe dy Sajave.

SHARTET E HAXHIT KIRAN

Haxhi Kiran i ka tre sharte:1. Q haxhiu me krye Umren dhe Haxhin s bashku gjat muajve

Sheval, Dhul Kade dhe Dhul Hixhe

2. Q edhe Haxhi dhe Umreja t bhen me veshjen e nj Ihrami3. Me qen banor jashta Meks dhe jashta vendeve t Mikatit

Pyetje:

1. ka quajm haxh Kiran?

2. Cilat jan shartet e haxhit Kiran?


41/61

41

KA DUHET VEPRU N HAXHIN KIRANDHE TEMETU

Haxhiu i cili e kryen haxhin Kiran ose Temetu e pren nj deleKurban (Hedj). Ky lloj Kurbani quhet Kurban Dhurate dhe

Falenderimi ndaj Allahut. Argument pr kt e kemi ajetin Kuranor:E kur t qetsohen (nga Haxhi Temetu ose Kiran) Pra ai q ekryen Umren deri n Haxh le t pren Kurban.

El Bekare 196Kurbani e pren n ditn e Kurban Bajramit dhe at n Meke pse

kshtu ka veprue Muhamedi a.s.Kush nuk ka mundsi me pre Kurban i agjron tri dit gjat haxhit

dhe shtat dit pasi t kthehet n shtpin e tij, pra Kurbanin ezvendson me dhjet dit t plota t agjrimit. Pr kt kemi argument

ajetin Kuranor:Ndrsa ai q nuk ka mundsi (me pre Kurban) sht i detyruart agjroj tri dit n haxh dhe shtat dit pas kthimit nga haxhi tgjitha ditt s bashku dhe t plotsohen dhjet dit.

El Bekare 196

Pyetje:

1. ka duhet vepru pr haxhin Kiran dhe Temetu?2. Cili sht argumenti i prerjes s Kurbanit pr haxhin Kiran dheTemetu?

3. Ku dhe kur e pren Kurbanin e haxhit Kiran dhe Temetu?4. Kush nuk ka mundsi me pre Kurban pr haxhin Kiran dhe Temetu

ka duhet t bj?


42/61


43/61

43

T PRISHURIT E HAXHIT PR SHKAKT MOSQNDRIMIT N ARAFAT

Nse haxhiu prej mngjesit t dits s nnt t Dhul Hixhes e deri nagim t dits s par t Kurban Bajramit nuk qndron n Aarafat, pa

marr parasysh me qllim ose pa qllim, me vetdije apo pa vetdije iprishet haxhi. Pr kt arsye ai vitin tjetr i nevojitet me b haxhin Kada.Pr kt kemi argument hadithin e Muhamedit a.s.:Haxhi sht Arefat.

Jan pajtue t gjith dijetart se kush nuk qndron n Arafat ditn ennt t Dhul Hixhes i prishet Haxhi.

Pyetje:

1. ka e prish haxhin?2. Cili sht argument i prishjes s haxhit pr shkak t mos qndrimit

n Arafat?


44/61

44

T PRISHURIT E HAXHIT PR SHKAKKONTAKTIT MARTESOR

T gjith dijetart jan t pajtimit se kontakti martesor mebashkshortn e prish haxhin dhe duhet me b haxhin kaza vitin tjetr.

Mirpo kontakti martesor mund t ndodh n tri raste:- para qndrimit n Arafat- pas qndrimit n Arafat dhe para Tavafit Thelbsor- pas Tavafit Thelbsor

Nse ndodh kontakti martesor para qndrimit n Arafat haxhiprishet, edhe pse haxhiu vazhdon kryerjen e obligimeve tjera t haxhit.

Haxhiu n kt rast e kryen haxhin kaza.Haxhiu kur ta ban haxhin kaza vaxhib e ka gjithashtu me pre nj deleKurban.

- Nse ndodh kontakti martesor pas qndrimit n Arafat dhe paraTavafit Thelbsor, nuk prishet haxhi por ata e kan vaxhib me prenga nj deve Kurban.

- Nse ndodh kontakti martesor pas Tavafit Thelbsor nuk prishethaxhi por ata e kan vaxhib me pre nj dele Kurban.

- Nse haxhiu nuk kryen mardhnje bashkshortore por vetmprqafim, puthje apo ledhatim ai me bashkshorten e kan vaxhib mepre kurban nga nj dele.

Pyetje:

1. ka ndodh me haxhin nse bhet kontakti martesor para qndrimitn Arafat?

2. ka ndodh me haxhin nse bhet kontakti martesor pas qndrimitn Arafat?

3. ka ndodh me haxhin nse bhet kontakti martesor pas TavafitThelbsor?


45/61

45

T PRISHURIT E HAXHIT PR SHKAK TIHSARIT (SMUNDJES APO PAMUNDSIS

S KRYERJEVE T FARZEVE)

Nse haxhiu e bn nijet me kry Haxhin ose Umren mirpo m von

paraqitet armiku i cili e pengon ose smundja e cila e pengon, atherhaxhi prishet dhe nevojitet me b kaza vitin tjetr, mirpo pr kt prenKurban.

Argument pr kt kemi ajetin Kuranor:Kryene Haxhin dhe Umren pr Allahun. Nse n kt rrugpengoheni (n arritjen e ktij qllimi) ather preni Kurban.

El Bekare 196Argument tjetr kemi hadithin e Muhamedit a.s.:

Muhamedi a.s. me shokt e tij e kan ba nijet me vizitue Qaben dhe me

b Umren mirpo kur i jan afru Meks n vendin e quajtur Hudejbijepengohen nga idhujtart Kurejsh t Meks pr me shkue n Qabe, dhekur vjen dita e par e Bajramit Muhamedi a.s. e pren nj deve Kurbandhe i qeth flokt dhe lirohet nga Ihrami.

BUHARIUKur t pengohet haxhiu me i krye obligimet e Haxhit ose t Umres

pr shkak t armikut ose t smundjes i kryen tri veprimet, e ato jan:

1. Lirohet nga Ihrami, qeth flokt dhe vishet me rroba t rndomta.2. E bn Haxhin ose Umren kaza kur t plotsohen kushtet. Nse nuk

plotsohen kushtet nuk e ka pr obligim me kry Haxhin Kaza.3. E pren nj dele Kaza.

Pyetje:

1. ka ndodh me haxhin nse pengohet haxhiu nga armiku osesmundja?

2. Trego argumentin si ka veprue Muhamedi a.s. kur sht pengue mekrye Umren?

3. Cilat obligime i kryen haxhiu nse pengohet me krye Haxhin?


46/61

46

KA NUK E PRISH HAXHIN POR PAGUHETDENIMI

- Nse n haxh nuk kryhet ndonj vaxhib paguhet me dnim d.m.th.kompenzohet dhe haxhi nuk prishet.

- Nse n haxh veprohet ndonj ndales e rnd, ather paguhet mednim d.m.th. kompenzohet dhe haxhi nuk prishet.Dnimi mundet me qen:- me prerje t Kurbanit- me dhnje t Sadakas ose- me Agjrim.Dnimet e ndalesave t haxhit jan:

- dnimi pr shkak t veshjes s rrobave t qepura- dnimi pr shkak t prdorjes s parfymit- dnimi pr shkak t prerjes s flokve- dnimi pr shkak t prerjes s thonjve- dnimi pr shkak t gjuetis

Pyetje:

1. Cilat jan dnimet pr mos kryerjen e veprimeve n haxh?2. Numro dnimet pr shkak t ndalesave t haxhit?


47/61

47

DNIMI PR SHKAK T VESHJES SRROBAVE T QEPURA

- Nse haxhiu (mashkull) vesh rroba t qepura dhe i mban nj dit tplot ose nj nat t plot e pren nj dele Kurban.

- Nse haxhiu (femr) e mbulon fytyrn e saj nj dit t plot ose njnat t plot pren nj dele Kurban.- Veshja e rrobave t qepura sht ndales prej ndalesave t haxhiut n

Ihram. Pse Muhamedi a.s. e ka ndalu me u vesh rrobat e qepura prhaxhiun n Ihram.


48/61


49/61

49

DNIMI PR SHKAK T SHKURTIMIT TFLOKVE

Zoti i Madhruar n Kuran thot:Dhe mos i rruani kokat tuaja, pr derisa t mos arrij Kurbani n

vend (n therrtoren e caktuar n Mine). El Bekare 196Nga ky ajet kuptohet se rruarja e flokve apo shkurtimi i tyre gjat

haxhit sht i ndaluar.- Nse flokt e koks ose kimet e mjekrrs bien vetvetiu nuk ka dnim.- Nse haxhiu i shkurton apo e qeth nj t katrtn e flokve e m

shum pren nj dele Kurban.- Nse haxhiu i shkurton apo i qeth m pak se nj t katrtn e flokve

jep Sadaka.

- Edhe rrojtari edhe i rruari q t dy denohen siq prmendm m lart.


50/61

50

DNIMI I PRERJES S THONJVE

- Nse haxhiu i pren thonjt e njrs dor e pren nj dele Kurban.- Nse haxhiu i pren thonjt e nj, dy, tre apo katr gishtave pr secilin

gisht jep Sadaka.- Nse i pren thonjt e pes gishtave por jo t njrs dor por t

duarve dhe t kmbve ather pr secilin gisht jep Sadaka.


51/61

51

DNIMI PR SHKAK T GJUETIS

Zoti i Madhruar n Kuran thot:E ju sht ndaluar gjuetia e toks derisa t gjindeni n Ihram. (gjatkryerjes s haxhit). Frigojuni Allahut para t cilit t gjith ju do t

tuboheni. El Maide 96

Pr shkak t gjuetis gjat kohs s ihramit jan tri lloje denimi:- dnimi me Kurban- dnimi me i ushqye t varfrit- dnimi me agjrim

Mvarsisht far kafshe gjuan n t njejtn mas pren Kurban prejkafshve t buta ose e paguan vlern e kafshs s gjuajtur.

- Dnimi sht i parapar pr haxhiun pa marr parasysh a gjuan meqllim, pa qllim ose pse ka harru.- Kush e gjuan gjahun por nuk e vret por vetm e plagos ather

shiqohet gjendja e gjahut nse sht plagosur rnd ather prehetKurban mirpo nse sht plagosur leht, ather ipet Sadaka.

Pyetje:

1. far dnimi ka haxhiu nse i vesh rrobat e qepura nj dit tplot?2. far dnimi ka haxhika (femr) nse e mbulon fytyrn nj dit t

plot?

3. far denimi ka haxhia nse e parfymos nj pjes t plot ttrupit?

4. far dnimi ka haxhiu nse e parfymos nj pjes t nj pjese ttrupit?

5. Masti pr shrimin e plagve a obligon Kurban?6. far dnimi ka haxhiu nse e qeth apo i shkurton nj t katrtn eflokve t koks?7. far dnimi ka haxhiu nse i qeth apo i shkurton m pak se nj t

katrtn e flokve?


52/61

52

DNIMI PR SHKAK T MOSKRYERJEST NDONJ VAXHIBI T HAXHIT

Haxhi nuk prishet nse nuk kryhet nj vaxhib prej vaxhibeve thaxhit por egziston denimi.

Denimet e vaxhibeve t haxhit jan:1. Dnim pr mos qndrimin n Muzdelife.2. Dnimi pr mos gjuajtjen e gurve.3. Dnimi pr papastrtin gjat Tavafit dhe4. Dnimi pr moskryerjen e Sajit.


53/61

53

DNIMI PR MOSQNDRIMIN NMUZDELIFE

Kush nuk qndron n Muzdelife pa arsye ai e pren nj dele Kurbanpr shkak t lnjes s vaxhibit.

Kush nuk qndron n Muzdelife pr shkak t ndonj arsye tshndosh nuk pren Kurban. Prej ktyre arsyeve jan: smundja, paaftsia dhe pamundsia pr shkak t pleqris dhe turma e madhe prgrat. Argument pr kt e kemi hadithin e Muhamedit a.s. kur e ka lirufamiljen e tij pr shkak t turms s madhe.

Argument tjetr sht edhe baza e sheriatit e cila sht ndrtue ntoleranc dhe mshir pr robrit.

Pyetje:

1. Me ka dnohet haxhiu nse nuk qendron n Muzdelife?2. A dnohet haxhiu nse me arsye t shndosh nuk qndron n

Muzdelife dhe cilat jan ato arsye?

3. Pse Muhamedi a.s. i ka lirue mos me qndru n Muzdelife familjen etij?


54/61

54

DNIMI PR MOS GJUAJTJEN EGURALECAVE

Gjuajtja e guralecave sht vaxhib prej vaxhibeve t haxhit dhe mosgjuajtja e tyre obligon prerjen e nj dele Kurban.

- Nse haxhiu nuk i gjuan guralecat n katr ditt e para t KurbanBajramit pren nj dele Kurban.

- Nse prej njzet e nj guralecave sa sht e parapar me i gjuajt ndit, haxhiu i gjuan vetm shtat, ather e pren nj dele Kurban pseshumica e merr dispozitn e t trs.

- Nse prej njzet e nj guralecave sa sht e parapar me i gjuajt ndit nuk i gjuan katr, ather jep vetm Sadaka.


55/61

55

DNIMI PR SHKAK T MOSKRYERJESS SAJIT N MES T SAFS DHE

MERVS

Kush nuk e kryen Sajin ai pren Kurban nj dele se Saji sht

vaxhib prej vaxhibeve t haxhit. Ndrsa lnja e vaxhibit pr denim kaprerjen e nj Kurbanit.

Pyetje:

1. Me ka dnohet haxhiu nse nuk i gjuan guralecat?2. Me ka dnohet haxhiu nse n katr ditt e para t Kurban Bajramit

nuk i gjuan guralecat?3. Me ka dnohet haxhiu nse nuk e kryen Sajin?


56/61

56

DNIMI PR SHKAK T KRYERJES STAVAFIT I PAPASTR T (PA GUSL DHE

PA ABDEST)

Kemi tri lloje t tavafeve:

1. Tavafi Thelbsor ( IFADA)2. Tavafi Prshndets dhe Lamtumirs dhe3. Tavafi i Umres1. Tavafi Thelbsor (Ifada)- Tavafi thelbsor sht pjes prbrse e haxhit (rukn). Nse haxhiu

e kryen kt tavaf i papastrt (xhunub) ose gruaja me menstruacionduhet t prehet nj deve Kurban.

- Nse haxhiu e prsrit tavafin para prfundimit t ditve t haxhit (triditt e Kurban Bajramit) nuk pren deve kurban.

- Nse haxhiu e prsrit tavafin pas prfundimit t ditve t haxhit (pastri ditve t Kurban Bajramit) e pren nj dele Kurban.

- Nse haxhiu nuk sht i papastrt (xhunub) por e kryen kt tavaf paAbdest e pren nj dele Kurban, por nse merr Abdest dhe e prsritather nuk pren asgj Kurban.

2. Tavafi Prshndets dhe Lamtumirs- Nse haxhiu e bn Tavafin Prshndets ose Lamtumirs(xhunub) i papastrt e pren nj dele Kurban.- Nse haxhiu kt tavaf e kryen pa Abdest ai jep vetm Sadaka.3. Tavafi i Umres- Nse haxhiu Tavafin e Umres e bn i papastrt (xhunub) ose pa

Abdest e pren nj dele Kurban.


57/61

57

Pyetje:

1. Sa lloje t tavafeve kemi?2. Me ka dnohet haxhiu nse tavafin thelbsor e kryen i papastrt

(xhunub)?

3. Me ka denohet haxhika nse tavafin thelbsor e kryen memenst56ruacione?

4. Me ka denohet haxhiu nse mbrenda tri ditve t Kurban Bajramit eprsrit tavafin thelbsor t cilin e ka kry i papastrt (xhunub)?

5. Me ka dnohet haxhiu nse pas tri ditve t kurban bajramit eprsrit tavafin thelbsor t cilin e ka krye i papastrt (xhunub)?

6. Me ka dnohet haxhiu nse e kryen tavafin thelbsor pa abdest?7. Me ka dnohet haxhiu nse tavafin prshndets ose lamtumirs e

kryen i papastrt (xhunub)?

8. Me ka dnohet haxhiu nse i papastrt (xhunub) e kryen tavafin eUmres?


58/61

58

VIZITA E XHAMIS DHE VARRIT TMUHAMEDIT A.S.

Vizita e xhamis dhe varrit t Muhamedit a.s. sht e vlefshme dheka bazn n hadithet e Muhamedit a.s. t cilat po i prmendim:

Transmeton Ebu Hurejre se Muhamedi a.s. ka thn:Angazhohuni dhe prforcohuni pr me i vizitue tri xhamit e shenjta eato jan: Kjo xhami e imja, Qabja e Madhruar dhe Mesxhidi Aksaja.

Mutefikun AlejhiPo ashtu edhe falja e namazit n xhamin e Muhamedit a.s. ka vler t

madhe .Transmeton Ebu Hurejre se Muhamedi a.s. ka thn:

Namazi n xhamin Time ktu ka vler m t madhe se njmij namazen xhamit tjera prpos Qabes s Madhru.

Mutefekun AlejhiN xhamin e Muhamedit a.s. sht edhe varri i tij ku m parxhamia kishte siprfaqe t vogl ndrsa shtpia e Muhamedit a.s. ka qenafr dhe kur ka ndrrue jet Muhamedi a.s. sht varros aty.

Muhamedi a.s. ka thn:N mes t varrit tim dhe minberit n xhamin time sht bashqja prejbashqeve t xhenetit (REVDATUL XHENET)

BUHARIUDhe n fund po e prfundojm me hadithin e Muhamedit a.s. dhe e

lusim Allahun q t na bj t mundur ta vizitojm dhe ta takojm nxhenet.Kush m viziton Mua pasi q t vdes ai m ka vizituar mua sikurse prs gjall.

Teberani dhe Darikutni


59/61

59

PRMBAJTJA

Hyrje ........................................................................................ 5HAXHI ..................................................................................................... 7QLLIMI I HAXHIT ............................................................................... 8

SHARTET E HAXHIT ............................................................................ 9RUKNET E HAXHIT ............................................................................ 11QNDRIMI N ARAFAT ..................................................................... 12VENDI I QNDRIMIT N ARAFAT .................................................. 12SUNETET E QNDRIMIT N ARAFAT ............................................ 13TAVAFI THELBSOR (KRYESOR) .............................................. 14VAXHIBET E TAVAFIT ...................................................................... 15SUNETET E TAVAFIT ......................................................................... 15MEKRUHET E TAVAFIT .................................................................... 15

VAXHIBET E HAXHIT ........................................................................ 16T ECURIT N MES KODRAVESAFA DHE MERVA ............................................................................. 17SHARTET E SAJIT ............................................................................ 18VAXHIBET E SAJIT .......................................................................... 18SUNETET E SAJIT ............................................................................. 19QNDRIMI N MUZDELIFE .............................................................. 20SUNETET E QNDRIMIT N MUZDELIFE ..................................... 21GJUAJTJA E GURALECAVE .............................................................. 22

SHARTET E GJUAJTJEVE T GURVE ........................................... 22KOHA E GJUAJTJEVE ........................................................................ 23ZVENDSIMI PR GJUAJTJEN E GURALECAVE ....................... 23T RRUAJTURIT E KOKS OSESHKURTIMI IFLOKVE ..................................................................... 24TAVAFI LAMTUMIRS ...................................................................... 26SHARTET E TAVAFIT LAMTUMIRS ............................................. 27SUNETET E HAXHIT .......................................................................... 28IHRAMI ................................................................................................. 29

KA DUHET T VEPROJ NJERIU PARA SET HYJ N IHRAM ............................................................................ 29VESHJA E DY MBSHTJELLSVE T PA QEPURA ...................... 30FALJA E DY REKATEVE .................................................................... 30NIJETI I IHRAMIT ................................................................................ 31VENDET E IHRAMIT (MIKATET) ..................................................... 32


60/61

60

KOHA E VESHJES S IHRAMIT ........................................................ 33NDALESAT E IHRAMIT ..................................................................... 34KA SHT E NDALUAR N TRUP ................................................. 35NDALIMI I GJUETIS ......................................................................... 35LIRIMI NGA IHRAMI .......................................................................... 36LLOJET E HAXHIT .............................................................................. 37

HAXHI IFRAD ...................................................................................... 38HAXHI TEMETU ............................................................................... 39SHARTET E HAXHIT TEMETU ....................................................... 39HAXHI KIRAN ..................................................................................... 40SHARTET E HAXHIT KIRAN ............................................................. 40KA DUHET VEPRU N HAXHINKIRAN DHE TEMETU ...................................................................... 41KA E PRISH HAXHIN ....................................................................... 42T PRISHURIT E HAXHIT PR SHKAK

T MOSQNDRIMIT N ARAFAT .................................................... 43T PRISHURIT E HAXHIT PR SHKAKKONTAKTIT MARTESOR .......... 44T PRISHURIT E HAXHIT PR SHKAK T IHSARIT(SMUNDJES APO PAMUNDSIS S KRYERJEVET FARZEVE) ....................................................................................... 45KA NUK E PRISH HAXHIN POR PAGUHET DENIMI ................. 46DNIMI PR SHKAK T VESHJES SRROBAVE T QEPURA ...................................................................... 47

DNIMI PR SHKAK T PRDORJESS PARFYMIT ...................................................................................... 48DNIMI PR SHKAK T SHKURTIMIT T FLOKVE .................. 49DENIMI I PRERJES S THONJVE ................................................... 50DNIMI PR SHKAK T GJUETIS ................................................. 51DNIMI PR SHKAK T MOSKRYERJES TNDONJ VAXHIBI T HAXHIT ........................................................ 52DNIMI PR MOSQNDRIMIN N MUZDELIFE ........................... 53DNIMI PR MOS GJUAJTJEN E GURALECAVE .......................... 54

DNIMI PR SHKAK T MOSKRYERJES SSAJIT N MES T SAFS DHE MERVS ...................................... 55DNIMI PR SHKAK T KRYERJES S TAVAFITI PAPASTR T (PA GUSL DHE PA ABDEST) ............................. 56VIZITA E XHAMIS DHE VARRITT MUHAMEDIT A.S. ......................................................................... 58


61/61

Fikhu i Haxhit

Documents

Transcript of Fikhu i Haxhit