ივანე ჯავახიშვილის სახელობის...

1

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტიჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტი

საბაკალავრო პროგრამის დასახელება: ბიზანტიური ფილოლოგია / Byzantine Philology

მისანიჭებელი კვალიფიკაცია: ფილოლოგიის ბაკალავრი (ბიზანტიური ფილოლოგია) / BA inPhilology (Byzantine Philology)

პროგრამის მოცულობა კრედიტებით: 240 ECTS კრედიტი.

ბაკალავრის აკადემიური ხარისხის მისანიჭებლად საჭირო 240 ECTS კრედიტი ნაწილდებაშემდეგნაირად:50 ECTS კრედიტი ეთმობა ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის ყველა სტუდენტისათვისსავალდებულო ე.წ. საფაკულტეტო სასწავლო კურსებს.120 ECTS კრედიტი განკუთვნილია სტუდენტის მიერ არჩეული ძირითადი (მაპროფილებელი)სპეციალობისათვის (საბაკალავრო პროგრამისათვის).60 ECTS კრედიტის ფარგლებში სტუდენტს შეუძლია მისთვის სასურველი დამატებითისაბაკალავრო პროგრამის (სპეციალობის) არჩევა. დამატებითი პროგრამის არჩევა შესაძლებელიაროგორც ძირითადი სპეციალობის განმახორციელებელ ჰუმანიტარულ მეცნიერებათაფაკულტეტზე, ისე თსუ–ს სხვა ფაკულტეტებზეც. დამატებითი პროგრამის არ არჩევისშემთხვევაში სტუდენტს შესაძლებლობა აქვს 60 კრედიტი გამოიყენოს თავისი ან სხვასაბაკალავრო პროგრამის სასწავლო კურსების/მოდულების შესაწავლად (ეს შეიძლება იყოს მისიძირითადი ან დამატებითი სპეციალობის, მისივე ფაკულტეტის რომელიმე სხვა სპეციალობის,სხვა ფაკულტეტის ამა თუ იმ სპეციალობის საგანი/მოდული. საგნის ასარჩევად დაბრკოლებაშეიძლება გახდეს ამ საგნის შესწავლის წინაპირობა, ან ადამიანური და მატერიალურირესურსებიდან გამომდინარე მსმენელთა რაოდენობის შეზღუდვა, ან ამ საგანზედარეგისტრირებულ სტუდენტთა სიმცირე).დამატებითი პროგრამის არ არჩევის შემთხვევაში სტუდენტს შეუძლია კრედიტების გარკვეულირაოდენობა (მაქს. 40 კრედიტი) გამოიყენოს უცხო ენის შესასწავლად ან უცხო ენის ცოდნისგასაღრმავებლად.10 ECTS კრედიტი განსაზღვრულია ე.წ. თავისუფალი კრედიტებისთვის (სტუდენტს ეძლევაშესაძლებლობა, რომ თავისი პროფესიული თუ პიროვნული განვითარების მიზნით, მთელიუნივერსიტეტის მასშტაბით აირჩიოს ნებისმიერი სასწავლო კურსი (მათ შორის უცხო ენა).ძირითადი (მაპროფილებელი) სპეციალობის 120 ECTS კრედიტი ნაწილდება შემდეგნაირად:20 ECTS კრედიტი განკუთვნილია ე.წ. საკომპეტენციო კურსებისათვის (იგულისხმება ძირითადიფილოლოგიური კომპეტენციები), 80 ECTS კრედიტი ეთმობა სპეციალობის სავალდებულოსასწავლო კურსებს, მათ შორის 10 ECTS კრედიტი – საბაკალავრო ნაშრომს, ხოლო 20 ECTSკრედიტი – სპეციალობის არჩევით საგნებს.ბაკალავრის აკადემიური ხარისხის მიჭების წინაპირობაა სტუდენტის მიერ არანაკლებ 240 ECTSკრედიტის დაგროვება და ძირითადი პროგრამის 170 კრედიტის (50+120) შესრულება.

სწავლების ენა: ქართული.

მიზანი: პროგრამის მიზანია ბიზანტიურ ფილოლოგიასთან, ზოგადად ჰუმანიტარულ დაფილოლოგიურ მეცნიერებებთან დაკავშირებული, ფუნდამენტური და იმავდროულადინტერდისციპლინური და კომპლექსური ცოდნის გადაცემა და პრაქტიკული უნარებისგამომუშავება შემდეგი მიმართულებებით: ენათმეცნიერების, ლიტერატურათმცოდნეობის,

2

ლიტერატურის თეორიისა და თარგმანთმცოდნეობის საფუძვლები, ძველი ბერძნული დალათინური ენები, ანტიკური ფილოსოფია და ქრისტიანობის საფუძვლები, ბიზანტიის ისტორია,ბიზანტიური ლიტერატურა, კერძოდ, ბიზანტიური აგიოგრაფია, ჰომილეტიკა, ჰიმნოგრაფია,ისტორიოგრაფია, ეპოსი და ბიბლიური ეგზეგეტიკა, ქართულ–ბიზანტიური ისტორიული,ლიტერატურული და კულტურული ურთიერთობები, ბიზანტიური ცივილიზაციის გავლენათანამედროვე ქართულ და ევროპულ ლიტერატურაზე, ხელოვნებასა და კულტურაზე, ქართველმოღვაწეთა წვლილი ბიზანტიურ კულტურაში, და სხვ.პროგრამა მიზნად ისახავს ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ერთ–ერთი მნიშვნელოვანი დარგის,ბიზანტიური ფილოლოგიის სპეციალისტების მომზადებას, რომელთა როგორც ზოგადადჰუმანიტარული, ისე ვიწრო დარგობრივი ცოდნა, პრაქტიკული უნარები და ზოგადიკომპეტენციები უზრუნველყოფს მათ დასაქმებას დიდაქტიკურ და სამეცნიერო,მთარგმნელობით, საგამომცემლო, მასმედიის სფეროებში, სასულიერო–საგანმანათლებლო დაარასამთავრობო ორგანიზაციებში და სხვ. ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამაიძლევა ფართო ჰუმანიტარულ–ფილოლოგიურ განათლებას და სამეცნიერო–კვლევითისაქმიანობის ჩვევებს, ხოლო პროგრამის მულტიდისციპლინური პროფილის გამოკურსდამთავრებულებს აქვთ არა მხოლოდ ბიზანტიური ფილოლოგიის, არამედ ჰუმანიტარულდა სოციალურ მეცნიერებათა პროფილით სწავლის გაგრძელების პერსპექტივა.ბიზანტიური ფილოლოგიის სპეციალობის კურსდამთავრებულთა თეორიული და პრაქტიკულისაქმიანობა მომავალში ხელს შეუწყობს როგორც ბიზანტიური კულტურული ფასეულობებისშესწავლასა და ბიზანტიური ფილოლოგიის განვითარებას, ისე ქართული ლიტერატურის,ხელოვნებისა და კულტურის სიღრმისეულ გააზრებას ბიზანტიური ცივილიზაციისკონტექსტში.

პროგრამაზე დაშვების წინაპირობა: ერთიანი ეროვნული გამოცდები.

სწავლის შედეგი: ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამის კურსდამთავრებულიფლობს შემდეგ დარგობრივ და ზოგად (ტრანსფერულ) უნარებს:

1.ცოდნა დაგაცნობიერება

აქვს სფეროს ფართოცოდნა, რომელიც მოიცავსთეორიებისა დაპრინციპების კრიტიკულგააზრებას. სფეროსკომპლექსური საკითხებისგაცნობიერება.

კურსდამთავრებულმა იცის:

1.1. ფილოსოფიური აზროვნებისგანვითარების ძირითადიეტაპები, კონცეპტები დამეთოდები, ფილოსოფიისისტორიის, პოლიტიკისა დარელიგიის ფილოსოფიის, ეთიკის,ესთეტიკისა და ლოგიკის,ფილოსოფიურიანთროპოლოგიის საფუძვლები;

1.2. საქართველოს ისტორიისძირითადი ეტაპები, ფაქტები დამოვლენები მსოფლიოსგეოპოლიტიკურ კონტექსტში;

1.3. აკადემიური წერის ძირითადიპრინციპები;

1.4. რომელიმე სხვა(არამაპროფილებელი)

3

სპეციალობის საფუძვლები,ძირითადი თეორიები, პრინციპებიდა კვლევის მეთოდები (არჩევით);

1.5. ძირითადი ენათმეცნიერული დალიტერატურათმცოდნეობითითეორიები, პრინციპები და კვლევისმეთოდები;

1.6. ლიტერატურის თეორიისსაფუძვლები;

1.7. ლინგვისტური კომპარატივისტიკისძირითადი თეორიები დაპრინციპები, ბერძნულიენათმეცნიერების საფუძვლები;

1.8. თარგმანთმცოდნეობის ძირითადითეორიები და პრინციპები, ძველიბერძნული ენიდან ქართულადთარგმნის თავისებურებები;

1.9. ინგლისური ენა საშუალო (B1) ანსაშუალოზე მაღალ (B2) დონეზე;არჩევის შემთხვევაში რომელიმესხვა ევროპული ენა მინიმუმ A2დონეზე.

1.10. ერთ–ერთი აღმოსავლური ანლათინური ენის საფუძვლები(არჩევით);

1.11. ერთ–ერთი ევროპულილიტერატურის განვითარებისძირითადი ეტაპები, ჟანრები,მნიშვნელოვანი ავტორები და მათინაწარმოებების კონცეპტუალური დასტილისტური მახასიათებლები(არჩევით);

1.12. ბიზანტიური სამყაროს კვლევისისტორია, ბიზანტიურფილოლოგიაში გამოყენებულიკვლევის მეთოდები, ბიზანტიისათასწლოვანი ისტორიისა დაკულტურის ძირითადი ეტაპები,ბიზანტიურ–ქართულიისტორიული და კულტურულიურთიერთობები, ბიზანტიის როლიაღმოსავლეთ დადასავლეთქრისტიანული ქვეყნების,მათ შორის საქართველოსკულტურული ფორმირებისპროცესში;

1.13. ძველი ბერძნული და

4

ლათინური ენების მორფოლოგია,სინტაქსი, სტილისტიკა, ლექსიკა დაფრაზეოლოგია, ძველი ბერძნულისენტენციები;

1.14. დოგმატურ–საღვთისმეტყველოტერმინოლოგია ძველ ბერძნულ,ძველ და ახალქართულად;

1.15. ბიზანტიური ლიტერატურისგანვითარების ძირითადი ეტაპები,ჟანრები, მნიშვნელოვანი ავტორები,მათი შემოქმედების ძირითადიპრობლემატიკა და კვლევისთანამედროვე მდგომარეობა,ცალკეული ნაწარმოებებისკონცეპტუალური და სტილისტურიმახასიათებლები;

1.16. ბიზანტიური პერიოდისსხვადასხვა ჟანრისბერძნულენოვანი ტექსტებისლინგვისტური,ლიტერატურათმცოდნეობითი,ტექსტოლოგიური დასაღვთისმეტყველოთავისებურებები;

1.17. ბიზანტიური ეპოსის,ჰაგიოგრაფიის, ისტორიოგრაფიის,მსოფლმხედველობრივი დამხატვრული მახასიათებლები დათავისებურებები მსოფლიოლიტერატურის კონტექსტში;

1.18. ქრისტიანული მოძღვრებისარსი, მართლმადიდებლურიეკლესიის კატეხიზმო,ქრისტიანული ღვთისმეტყველებისსაფუძვლები;

1.19. ქრისტიანული ეგზეგეტიკისა დადა დოგმატიკის საფუძვლები;

1.20. ქრისტიანულისაღვთისმეტყველო და ზნეობრივისწავლებები;

1.21. ანტიკური ფილოსოფიისძირითადი სკოლები (პლატონიზმი,არისტოტელიზმი, სტოიციზმი,ეპიკურეიზმი, ნეოპლატონიზმი),მათი ძირითადი ნიშნები,წარმომადგენლები და შრომები;

1.22. ორი სააზროვნო სისტემის –

5

ანტიკურობისა და ქრისტიანობის –ურთიერთმიმართებები;

1.23. კომპარატივისტულიტექსტოლოგიის საფუძვლები;

1.24. ბიზანტიური ფილოლოგიისსაფუძვლები, რაც იძლევაბიზანტიური ლიტერატურის,კულტურისა და ზოგადადცივილიზაციის ფართო ცოდნას,ენათმეცნიერებისა დალიტერატურათმცოდნეობისთეორიებისა და პრინციპებისკრიტიკული გააზრებისა და სფეროსკომპლექსური საკითხებისგაცნობიერების საშუალებას.

1.25. შუა საუკუნეების ლათინურიენის მორფოლოგიური დასინტაქსური თავისებურებები(არჩევის შემთხვევაში);

1.26. რომანის ჟანრის წარმოშობისა დაგანვითარების ძირითადი ეტაპები,ბიზანტიურ–ქართულილიტერატურული ურთიერთობებისძირითადი მახასიათებლები,ბერძნული რომანისა და„ვეფხისტყაოსნის“ურთიერთმიმართებები (არჩევისშემთხვევაში);

1.27. შუა საუკუნეების ფილოსოფიისძირითადი თავისებურებები,მთავარი პრობლემატიკა დამნიშვნელოვანი წარმომადგენლები;ანტიკური და შუა საუკუნეებისფილოსოფიისურთიერთმიმართებები;ქრისტიანული შუა საუკუნეებისაღმოსავლური და დასავლურიფილოსოფიების ძირითადითავისებურებები, მიმდინარეობებიდა ძირითადი წარმომადგენლები(არჩევის შემთხვევაში);

1.28. ბიზანტიის ისტორიისძირითადი ეტაპები, ბიზანტიისა დადასავლეთის საერთომახასიათებლები დათავისებურებები, ბიზანტიისსახელმწიფოს საზოგადოებრივ–

6

პოლიტიკური, სოციალური დაკულტურული მახასიათებლები(არჩევის შემთხვევაში);

1.29. შუა საუკუნეების ევროპისხელოვნების ძირითადიმახასიათებლები, დარგთამრავალფეროვნება, იკონოგრაფიისსახეები, ეკლესიათა ტიპებიკულტურულ და რელიგიურკონტექსტში (არჩევის შემთხვევაში);

1.30. ეკლესიის ისტორიისმნიშვნელოვანი მოვლენები,მართლმადიდებელი დაკათოლიკური ეკლესიისთავისებურებები და გავლენასაზოგადოებრივ ცხოვრებასა დაყოფაზე; ეკლესიის როლიბიზანტიის და დასავლეთ ევროპისპოლიტიკურ, სოციალურ დაკულტურულ ცხოვრებაში;მართლმადიდებელი ეკლესია,პაპობის ისტორია, ქრისტიანულიეკლესიის ევოლუციის ყველა ეტაპიუძველესი დროიდან დღემდე(არჩევის შემთხვევაში);

1.31. საქართველოს ეკლესიისჩამოყალიბება-განვითარებისისტორია და ევოლუციური ეტაპები,საქართველოს ეკლესიის ისტორიამსოფლიო ეკლესიებისა დაკულტურულ-პოლიტიკურიისტორიის, საქართველოსისტორიის კონტექსტში (არჩევისშემთხვევაში);

1.32. ანტიკური (ძველი ბერძნული დარომაული) კულტურისგანვითარების ძირითადი ეტაპებიდა მახასიათებლები (არჩევისშემთხვევაში);

1.33. ანტიკური (ძველი ბერძნული დარომაული) მითოსისფუნდამენტური სახეები დასიმბოლოები: ღმერთები, გმირები,მითოსური ციკლები;მითოლოგიური სახე–სიმბოლოებისმეცნიერული ახსნის თეორიები;მითოლოგიის კვლევის

7

სტრუქტურალისტური,სემიოტიკური, შედარებითიმეთოდები (არჩევის შემთხვევაში);

2. ცოდნის პრაქტიკაშიგამოყენების უნარი

შეუძლია სფეროსათვისდამახასიათებელი დაასევე ზოგიერთიგამორჩეული მეთოდისგამოყენება პრობლემებისგადასაჭრელად,კვლევითი ანპრაქტიკული ხასიათისპროექტის განხორციელებაწინასწარ განსაზღვრულიმითითებებისშესაბამისად.

კურსდამთავრებულს შეუძლია:

2.1. ძირითადი ენათმეცნიერული დალიტერატურათმცოდნებითი,აგრეთვე ბიზანტიურიფილოლოგიის მეთოდებისგამოყენება ამა თუ იმ პრობლემისგადასაჭრელად, კვლევითი ანპრაქტიკული ხასიათის პროექტის(ნაშრომის) განსახორციელებლად,წინასწარ განსაზღვრულიმითითებების შესაბამისად;

2.2. ინგლისური ენის ცოდნისგამოყენება აკადემიურიმიზნებისათვის;

2.3. ერთ–ერთი ევროპული ენის(ინგლისურის გარდა) ცოდნისგამოყენება აკადემიურიმიზნებისთვის (არჩევისშემთხვევაში);

2.4. ერთ–ერთი აღმოსავლური ენის(არჩევით) ცოდნის გამოყენებააკადემიური მიზნებისთვის;

2.5. ბიზანტიური პერიოდის საშუალოსირთულის სხვადასხვა ჟანრისბერძნულენოვანი ტექსტებისთარგმნა ბერძნულიდან ქართულადლექსიკონის დახმარებით დაშესაბამისი ლინგვისტური,ლიტერატურათმცოდნებითი,ტექსტოლოგიური დასაღვთისმეტყველო კომენტარებისმომზადება;

2.6. საშუალო სირთულის ტექსტებისთარგმნა ქართულიდან ძველბერძნულად;

2.7. შუა საუკუნეების ლათინურენოვანიტექსტების კითხვა ლექსიკონისდახმარებით და შესაბამისილინგვისტური,ლიტერატურათმცოდნებითი,ტექსტოლოგიური დასაღვთისმეტყველო კომენტარების

8

მომზადება (არჩევის შემთხვევაში);2.8. ძველი და ბიზანტიური პერიოდის

ბერძნული ენის სხვადასხვა ტიპისლექსიკონების, მათ შორისეტიმოლოგიური ლექსიკონების,გამოყენება;

2.9. ხელოვნების ნაწარმოებებისფორმალურ-სტილისტური დაიდეური ანალიზი (არჩევისშემთხვევაში);

3. დასკვნისუნარი

სფეროსათვისდამახასიათებელიმონაცემების შეგროვებადა განმარტება, ასევეგანყენებულიმონაცემებისა და/ანსიტუაციების ანალიზისტანდარტული დაზოგიერთი გამორჩეულიმეთოდის გამოყენებით,დასაბუთებული დასკვნისჩამოყალიბება.

კურსდამთავრებულს აქვს:

3.1. ბიზანტიური ფილოლოგიის,ფილოლოგიური დაჰუმანიტარული მეცნიერებების ამათუ იმ აქტუალურ საკითხთანდაკავშირებით მასალებისა დამონაცემების შეგროვების,გააზრების, სისტემატიზაციისა დამათ საფუძველზეარგუმენტირებული დასკვნისჩამოყალიბების უნარი, ზოგადადჰუმანიტარულ და ფილოლოგიურმეცნიერებათა, კერძოდბიზანტიური ფილოლოგიისათვისდამახასიათებელი მეთოდებისგამოყენებით;

3.2. ბიზანტიური ფილოლოგიისსფეროში არსებული საშუალოსირთულის პრობლემებისიდენტიფიკაციისა და თანამედროვემეთოდების გამოყენებით მათიგადაჭრის გზების მოძიების უნარი;

3.3. ბიზანტიური ფილოლოგიის,ფილოლოგიური დაჰუმანიტარული მეცნიერებებისსფეროში როგორც პირველადი, ისემეორადი საინფორმაციოწყაროებიდან მიღებულიინფორმაციის, სხვადასხვამეცნიერული მოსაზრებების,ჰიპოთეზებისა და თეორიებისკრიტიკული შეფასებისა დასაკუთარი პოზიციისჩამოყალიბების უნარი;

3.4. შუა საუკუნეების

9

საღვთისმეტყველო მოძღვრებათაგანმარტებების ისტორიულპერსპექტივაში დანახვის უნარი;მათი თანამედროვეინტერპრეტაციებთან შედარებისშედეგად საკუთარი პოზიციისჩამოყალიბების უნარი;

3.5. ბერძნული ენის გრამატიკისგანმარტების, ბიზანტიურიტექსტების სინტაქსური დასტილური თავისებურებებისგააზრების უნარი მშობლიურენასთან მიმართებით.

4. კომუნიკაციისუნარი

იდეების, არსებულიპრობლემებისა დაგადაჭრის გზების შესახებდეტალური წერილობითიანგარიშის მომზადება დაინფორმაციისსპეციალისტებისა დაარასპეციალისტებისათვისზეპირად გადაცემაქართულ და უცხოურენებზე, თანამედროვესაინფორმაციო დასაკომუნიკაციოტექნოლოგიებისშემოქმედებითადგამოყენება.


4.1. ბიზანტიური ფილოლოგიისსფეროში არსებული იდეების,პრობლემებისა და მათი გადაჭრისგზების შესახებ დეტალურიწერილობითი ანგარიშის, საჯაროგამოსვლის ტექსტის მომზადებისუნარი როგორც ქართულ, ისეინგლისურ ენაზე;

4.2. ბიზანტიური ფილოლოგიისსფეროში ქართულ ენაზესაკვალიფიკაციო ნაშრომისმომზადების უნარი;

4.3. სპეციალისტებისა დაარასპეციალისტებისათვისბიზანტიურ ფილოლოგიასთანდაკავშირებული ინფორმაციისზეპირად გადაცემის უნარი როგორცქართულ, ისე ინგლისურ ენაზე;

4.4. დისკუსიაში პროფესიულიტერმინოლოგიის გამოყენებითმონაწილეობის და აუდიტორიისკითხვებზე არგუმენტირებულიპასუხის გაცემის უნარი;

4.5. სწავლისა და კვლევის პროცესშითანამედროვე საინფორმაციო დასაკომუნიკაციო ტექნოლოგიების,ბიზანტიურ ფილოლოგიასა დაზოგადად ფილოლოგიურმეცნიერებებში არსებული უახლესიელექტრონული რესურსებისგამოყენების უნარი;

10

5. სწავლის უნარი საკუთარი სწავლისპროცესისთანმიმდევრულად დამრავალმხრივად შეფასება,შემდგომი სწავლისსაჭიროებების დადგენა.


5.1. ბიზანტიური ფილოლოგიისსფეროში, ისევე როგორც ზოგადადფილოლოგიურ და ჰუმანიტარულკონტექსტში საკუთარი ცოდნისთანმიმდევრულად დამრავალმხრივად შეფასებისა დაშემდგომი სწავლის საჭიროებებისგანსაზღვრის უნარი;

5.2. დამოუკიდებლად ან მინიმალურიდახმარებით, სპეციალური,ქართული და ინგლისურენოვანილიტერატურის გამოყენებითცოდნის მიღების უნარი;

5.3. წინასწარ შეთანხმებულირეკომენდაციების/ინსტრუქციებისმიხედვით, ხელმძღვანელისმეთვალყურეობით კვლევითისამუშაოს, საკვალიფიკაციონაშრომის შესრულების უნარი;

5.4. სამუშაო დროის რაციონალურადდაგეგმვისა და ორგანიზების უნარი;

6. ღირებულებები ღირებულებებისფორმირების პროცესშიმონაწილეობა და მათდასამკვიდრებლადსწრაფვა.


6.1. ბიზანტიური ფილოლოგიისა დაზოგადად ფილოლოგიურ,ჰუმანიტარულ მეცნიერებებშიარსებული ეთიკური პრობლემებისამოცნობის, გააანალიზების,შესაბამისი გადაწყვეტილებებისშერჩევისა და დაცვის უნარი;

6.2. პროფესიული ეთიკის ნორმებისცოდნა, ინტელექტუალურისაკუთრებისადმი პატივისცემისგრძნობა და აკადემიურიპატიოსნების პრინციპების დაცვისუნარი;

6.3. საკუთარი პროფესიისადმი დასამუშაო გარემოსადმიპატივისცემის გრძნობა;

6.4. დაკისრებული მოვალეობებისადმიპასუხისმგებლობის გრძნობა;

6.5. პიროვნების თავისუფლებისპატივისცემა, ტოლერანტობისა დასაკუთარი ერის წინაშე

11

მოქალაქეობრივიპასუხისმგებლობის გრძნობა;

6.6. ქრისტიანულიღირებულებებისადმი პატივისცემისგრძნობა;

6.7. ზოგადსაკაცობრიო, ევროპული დაეროვნული ღირებულებებისადმიპატივისცემის გრძნობა;

სწავლის შედეგების მიღწევის მეთოდები: სწავლების პროცესში გამოყენებულია დასავლეთისწამყვანი უნივერსიტეტების გამოცდილება და განათლების მეცნიერებების განვითარებისუახლესი ვითარების გათვალისწინებით ჩამოყალიბებული შემდეგი მიდგომები:დისკუსია/დებატები, ჯგუფური მუშაობა, თანამშრომლობითი სწავლება, შემთხვევის ანალიზი,გონებრივი იერიში, დემონსტრირების მეთოდი, ანალიზი და სინთეზი, ახსნა–განმარტებითიმეთოდი და სხვ. აღნიშნული მეთოდების გამოყენება ხდება ლექციის, სამუშაო ჯგუფის,სემინარის, პრაქტიკუმის, საშინაო დავალების, შუალედური შეფასების, პრეზენტაციის,რეფერატის, თარგმანის, საბაკალავრო ნაშრომის და სხვ. ფორმატში.სისტემატურად ეწყობა ექსკურსიები საქართველოს იმ მუზეუმებში, სადაც დაცულიაბიზანტიურ სამყაროსთან დაკავშირებული სხვადასხვა ტიპის ექსპონატები. პროგრამაითვალისწინებს აგრეთვე საქართველოს იმ ადგილებისა და ისტორიული ძეგლებისმონახულებას, რომლებიც ბიზანტიურ კულტურას და ქართულ–ბიზანტიურ ურთიერთობებსუკავშირდება.გარდა ამისა, სასწავლო პროცესის გაღრმავებისა და გამრავალფეროვნების მიზნითყოველწლიურად ეწყობა სტუდენტთა სამეცნიერო კონფერენციები, ლიტერატურულისაღამოები. სტუდენტთა სამეცნიერო კონფერენციებში გამარჯვებული მოხსენებები ქვეყნდებასტუდენტთა სამეცნიერო კრებულ „მნემოსინეში“.ქართველ პედაგოგებთან ერთად ლექციებსა და სემინარებს სისტემატურად ატარებენსაბერძნეთიდან, იტალიიდან, გერმანიიდან, დიდი ბრიტანეთიდან, კვიპროსიდან და სხვაქვეყნებიდან მოწვეული სპეციალისტები. წარჩინებული სტუდენტები კვალიფიკაციისასამაღლებლად იგზავნებიან საბერძნეთის უმაღლეს სასწავლებლებსა და საზაფხულოსკოლებში.

სტუდენტის ცოდნის შეფასების სისტემა: ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამისსტუდენტთა ცოდნის შეფასება ხდება „უმაღლესი საგანმანათლებლო პროგრამების კრედიტებითგაანგარიშების წესის დამტკიცების შესახებ“ საქართველოს განათლებისა და მეცნიერებისმინისტრის 2007 წლის 5 იანვრის N3 ბრძანების და უნივერსიტეტში მოქმედი სასწავლო პროცესისმარეგულირებელი წესის შესაბამისად. პროგრამის სტუდენტთა დატვირთვა მოიცავს: ა)ლექციებზე დასწრებას, სამუშაო ჯგუფში მუშაობას, სასემინარო და პრაქტიკულ მეცადინეობას;ბ) დამოუკიდებელ მეცადინეობას; გ) გამოცდების მომზადება–ჩაბარებას; დ) სასწავლო–სამეცნიერო ნაშრომზე (საბაკალავრო ნაშრომი, თარგმანი, მოხსენება კონფერენციაზე და სხვ.)მუშაობას; ე) საბაკალავრო ნაშრომის დაცვას და გამოსაქვეყნებლად მომზადებას; ვ) სხვა სახისსასწავლო–სამეცნიერო საქმიანობას ბიზანტიური ფილოლოგიის საგანმანათლებლო პროგრამისსპეციფიკის გათვალისწინებით.სტუდენტის საქმიანობის შეფასება ითვალისწინებს შუალედურ შეფასებებსა და დასკვნითიგამოცდის შეფასებას. სტუდენტის შეფასების სისტემა მოიცავს რამდენიმე კომპონენტს(დასწრება, დასკვნითი გამოცდა და შუალედური შეფასება სავალდებულოა). სასწავლო კურსისმაქსიმალური შეფასება განისაზღვრება 100 ქულით. დასკვნითი გამოცდა შესაძლებელია

12

შეფასდეს არანაკლებ 30 და არა უმეტეს 40 ქულით. დასკვნითი სემესტრული გამოცდისჩატარების სავალდებულო ფორმაა წერითი ან კომბინირებული წერა/ზეპირი გამოცდა. დასკვნითგამოცდაზე გასვლის უფლება ეძლევა სტუდენტს, რომელსაც შუალედური შეფასებებისა დადასკვნითი გამოცდის მაქსიმალური ქულის გათვალისწინებით შესაძლებელია დაუგროვდეს 51ქულა.სტუდენტთა ცოდნის შეფასების პროცესში გამოყენებული შეფასების მეთოდები სრულშესაბამისობაშია როგორც მთლიანად პროგრამით, ისე მისი ცალკეული კომპონენტით/სასწავლოკურსით/მოდულით განსაზღვრულ სწავლის შედეგებთან, შესაბამის დარგობრივ და ზოგად(ტრანსფერულ) უნარებთან. სასწავლო კურსების შეფასების ფორმები და კრიტერიუმებიმოცემულია შესაბამის სილაბუსებში.დასაქმების სფეროები: ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამის ფარგლებშიშეძენილი მრავალმხრივი დარგობრივი და ზოგადი (ტრანსფერული) უნარების დახმარებით,საინფორმაციო–ბიბლიოგრაფიული, სარედაქტორო, სარეფერენტო, მეთოდიკური, მხატვრულ–კრიტიკული საქმიანობისათვის კურსდამთავრებულს საშუალება ექნება დასაქმდესმთარგმნელობით ცენტრში, სასწავლო და სამეცნიერო–კვლევითი პროფილის მქონეორგანიზაციაში (ასისტენტად, ლაბორანტად და სხვ.), გამომცემლობაში, მასობრივიინფორმაციის საშუალებებში (პრესა, ტელევიზია, რადიო, ინტერნეტ–გამოცემები და სხვ.),სხვადასხვა პროფილის ფონდში, არასამთავრობო ორგანიზაციასა და სახელმწიფო სექტორში,კერძო კომპანიაში, სასულიერო–საგანმანათლებლო ცენტრებში და სხვ.

სასწავლო გეგმა: იხ. დანართი.

სილაბუსები: იხ. დანართი.

პროგრამის ხელმძღვანელი: პროფესორი თინა დოლიძე.

დამატებითი ინფორმაცია: ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამაზე სწავლისდაწყება რეკომენდირებულია სწავლების მეორე სემესტრიდან. ძირითად სპეციალობადბიზანტიური ფილოლოგიის არჩევის ბოლო ვადაა სწავლების მესამე სემესტრი. დამატებითსპეციალობად სასურველია არჩეულ იქნას: კლასიკური ფილოლოგია, ახალი ბერძნულიფილოლოგია, არქეოლოგია, ქართული ფილოლოგია, ისტორია, ფილოსოფია,ხელოვნებათმცოდნეობა, რაც სტუდენტს საშუალებას მისცემს კიდევ უფრო მეტადგაიფართოვოს და გაიღრმავოს ზოგადჰუმანიტარული განათლება, გაზარდოს სწავლისგაგრძელებისა და დასაქმების შესაძლებლობები.ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამა სტუდენტებს სთავაზობს როგორც ვიწროპროფილურ, ისე ფართო, ინტერდისციპლინურ კურსებს, რომლებიც განკუთვნილიაჰუმანიტარული განათლების საფუძვლების, ბიზანტიური და ქრისტიანული კულტურულიღირებულებების შესწავლით დაინტერესებული ნებისმიერი სპეციალობის სტუდენტისათვის.

ინფორმაცია პროგრამის განხორციელებისათვის აუცილებელი ადამიანური რესურსების შესახებ:ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამის განხორციელებაში მონაწილეობენ:უნივერსიტეტის აკადემიური პერსონალი, შესაბამისი კვალიფიკაციის მქონე მოწვეულილექტორები და მასწავლებლები, რომელთაც აქვთ ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავროპროგრამის სწავლის შედეგების გამომუშავებისთვის აუცილებელი კომპეტენცია, პროგრამისპროფილის შესაბამისი აკადემიური ხარისხი, სწავლებისა და კვლევის გამოცდილება.მასწავლებლები უძღვებიან უცხოური (მათ შორის კლასიკური) ენების პრაქტიკულმეცადინეობებს.

13

კერძოდ, ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამას წარმართავს: ჰუმანიტარულმეცნიერებათა ფაკულტეტის 2 პროფესორი, 3 ასოცირებული პროფესორი, 4 მოწვეული ლექტორიდა ენების ცენტრის 1 მასწავლებელი (პროფ. ლევან გიგინეიშვილი, პროფ. ლელა ალექსიძე,პროფ. თინა დოლიძე, ასოც. პროფ. იამზე გაგუა, ასოც. პროფ. ქეთევან ნადარეიშვილი, ასოც.პროფ. ნანა ტონია, ასისტენტ- პროფ. თამარ აფციაური, მოწვეული ლექტორები: ფილოლ. მეცნ.კანდ. მაგდა მჭედლიძე, და ფილოლ. მეცნ. დოქტ. გვანცა კოპლატაძე, ფილოლ. მეცნ. კანდ. მაიაკაკაშვილი, ენების ცენტრის მასწ. ქეთევან აბესაძე და სხვ.).

პროგრამის მატერიალურ–ტექნიკური ბაზა: ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამახორციელდება ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის კლასიკური ფილოლოგიის,ბიზანტინისტიკისა და ნეოგრეცისტიკის ინსტიტუტის ბაზაზე, რომელიც აღჭურვილიაპროგრამის განხორციელებისათვის აუცილებელი მატერიალურ–ტექნიკური რესურსით.კერძოდ, ინსტიტუტში ფუნქციონირებს: სპეციალიზებული, ძირითადად, ბერძნულ–რომაულიდა ბიზანტიური პროფილის ბიბლიოთეკა – სიმონ ყაუხჩიშვილის სახელობის კაბინეტი,ნეოგრეცისტიკის სპეციალიზებული ბიბლიოთეკა, საინფორმაციო–კომპიუტერული ცენტრი(სტუდენტებისათვის კომპიუტერებისა და ინტერნეტის თავისუფალი წვდომით), ორისაკონფერენციო დარბაზი, სამეცნიერო–კვლევითი ლაბორატორია (რომელიც განახორციელებსეროვნული და საერთაშორისო გრანტებით დაფინანსებულ სამეცნიერო–კვლევით პროექტებს),საგამომცემლო პროგრამა „ლოგოსი“ (რომელიც ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავროპროგრამას უზრუნველყოფს როგორც ორიგინალური, ქართული, ისე უცხო ენებიდანთარგმნილი უახლესი სახელმძღვანელოებით).ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის კლასიკური ფილოლოგიის, ბიზანტინისტიკისა დანეოგრეცისტიკის ინსტიტუტის სასწავლო და სამეცნიერო–კვლევითი საქმიანობისათვის დაბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამის განხორციელებისათვის გამოიყენებაინსტიტუტის ბაზაზე არსებული 14 კომპიუტერი, ერთი რიზოგრაფი, ერთი პროექტორი, ორიმაგნიტოფონი, ორი ტელევიზორი.

პროგრამის ფინანსური უზრუნველყოფა: ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამისფინანსური უზრუნველყოფა ხდება ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის ბიუჯეტიდან,რომელიც თსუ–ს ბიუჯეტის შემადგენელ ნაწილს წარმოადგენს. სწორედ საფაკულტეტობიუჯეტი უზრუნველყოფს პროგრამის განხორციელებაში ჩართული აკადემიური პერსონალისადა მოწვეული ლექტორების შრომის ანაზღაურებას, პროგრამის მატერიალურ–ტექნიკური ბაზისმოვლასა და სრულყოფას.გარდა ამისა, დაფუძნებულია ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფოუნივერსიტეტის კლასიკური ფილოლოგიის, ბიზანტინისტიკისა და ნეოგრეცისტიკისგანვითარების ფონდი, რომელიც ფუნქციონირებს საქართველოში საბერძნეთის საელჩოს,საბერძნეთის უწყვეტი განათლების, რელიგიურ საქმეთა და მეცნიერების სამინისტროს,საბერძნეთის საგარეო და კულტურის სამინისტროების, სხვადასხვა ბერძნული ფონდისა დაორგანიზაციის დახმარებით. აღნიშნული ფონდი უზრუნველყოფს ინსტიტუტის ყველასაფეხურის და მათ შორის ბიზანტიური ფილოლოგიის საბაკალავრო პროგრამის მატერიალურ–ტექნიკური ბაზის მუდმივ განახლებას და ინსტიტუტის საგამომცემლო პროგრამებისგანხორციელებას, რომლებიც უზრუნველყოფს სასწავლო პროცესს უახლესი ქართულენოვანისახელმძღვანელოებითა და ლექსიკონებით.საგანგებოდ უნდა აღინიშნოს ინსტიტუტის ბაზაზე განხორციელებული საერთაშორისოპროგრამა ,,დიონისიოს ვარელასი ბიზანტინისტიკის განვითარებისათვის”, რომელსაცაფინანსებს ბერძნული ფარმაცევტული კომპანია „გალენიკა“ და რომლის მიზანიც

14

ბიზანტინისტიკის მიმართულებით სასწავლო და სამეცნიერო–კვლევითი, საგამომცემლოსაქმიანობის ფინანსური მხარდაჭერაა.

15

სწავლის შედეგების რუკა (ბიზანტიური ფილოლოგია)

კომპეტენციებისაგნის/მოდულისსახელწოდება

1.1

1.2

1.3

1.4

1.5

1.6

1.7

1.8

1.9

1.10

1.11

1.12

1.13

1.14

1.15

1.16

1.17

1.18

1.19

1.20

1.ენათმეცნიერებისშესავალი

X

2.აკადემიური წერა

X

3.ფილოსოფიისშესავალი

X

4.საქართველოსისტორია

X

5.უცხო ენა X X6.შესავალიკურსები(ბიზანტიურიფილოლოგიის,ლიტმცოდნეობის დასხვ.)7.ლიტერატურისთეორია

X X

8.ლინგვისტურიკომპარატივისტიკა

X

9.მსოფლიოლიტერატურისისტორია(ქვეყნისარჩევით)

X X

10.შუასაუკუნეებისბერძნულენ

X

16

ოვანიტექსტებისთარგმნისთეორია დაპრაქტიკა11.ძველიბერძნულიენა 1, 2, 3

X

12.ბიზანტიურილიტერატურისისტორია 1,2

X

13.ბიზანტიური ტექსტები

X X

14.ქრისტიანობისსაფუძვლები

X X

15.ბიზანტიურიაგიოგრაფია

X

16.ბიზანტიურიჰომილეტიკა

X

17.ბიზანტიურიჰიმნოგრაფია

X

18.ბიზანტიურიისტორიოგრაფია

X

19.ბიზანტიური ეპოსი

X

20. ბიბლიისეგზეგეტიკა

X X

21.

17

ანტიკურიფილოსოფია22. შუასაუკუნეებისლათინურიტექსტები23.ბერძნულირომანი და„ვეფხისტყაოსანი“24. შუასაუკუნეებისფილოსოფია25.ბიზანტიურითანამეგობრობისისტორია26. შუასაუკუნეებისქრისტიანულიდასავლეთის ხელოვნება27.ეკლესიისისტორია28.საქართველოსსამოციქულომართლმადიდებელიეკლესიისისტორია29.ანტიკურიკულტურისმწვერვალები

18

30.ანტიკურიმითოლოგია31.საბაკალავრონაშრომი


1.21

1.22

1.23

1.24

1.25

1.26

1.27

1.28

1.29

1.30

1.31

1.32

1.33

2.1

2.2

2.3

2.4

2.5

2.6

2.7

1.ენათმეცნიერებისშესავალი2.აკადემიური წერა3.ფილოსოფიისშესავალი4.საქართველოსისტორია5.უცხო ენა X X X6.შესავალიკურსები(ბიზანტიურიფილოლოგიის,ლიტმცოდნეობის დასხვ.)

X X

7.ლიტერატურისთეორია8.ლინგვისტურიკომპარატივისტიკა9.მსოფლიოლიტერატურისისტორია(ქვეყნისარჩევით)

19

10.შუასაუკუნეებისბერძნულენოვანიტექსტებისთარგმნისთეორია დაპრაქტიკა11.ძველიბერძნულიენა 1, 2, 3

X X

12.ბიზანტიურილიტერატურისისტორია 1,2

X X


X

14.ქრისტიანობისსაფუძვლები15.ბიზანტიურიაგიოგრაფია

X


X


X


X

19. X

20

ბიზანტიური ეპოსი20. ბიბლიისეგზეგეტიკა

X

21.ანტიკურიფილოსოფია

X X

22. შუასაუკუნეებისლათინურიტექსტები

X X

23.ბერძნულირომანი და„ვეფხისტყაოსანი“

X

24. შუასაუკუნეებისფილოსოფია

X

25.ბიზანტიურითანამეგობრობისისტორია

X

26. შუასაუკუნეებისქრისტიანულიდასავლეთისხელოვნება

X

27.ეკლესიისისტორია

X

28.საქართველოსსამოციქულომართლმადი

X

21

დებელიეკლესიისისტორია29.ანტიკურიკულტურისმწვერვალები

X

30.ანტიკურიმითოლოგია

X X

31.საბაკალავრონაშრომი

X X X


2.8

2.9

3.1

3.2

3.3

3.4

3.5

4.1

4.2

4.3

4.4

4.5

5.1

5.2

5.3

5.4

6.1

6.2

6.3

6.4

1.ენათმეცნიერების შესავალი2.აკადემიურიწერა3.ფილოსოფიის შესავალი4.საქართველოს ისტორია5.უცხო ენა6.შესავალიკურსები(ბიზანტიურიფილოლოგიის,ლიტმცოდნეობის და სხვ.)

X X X X X

7.ლიტერატურის თეორია8.ლინგვისტურიკომპარატივისტიკა9.მსოფლიოლიტერატურის ისტორია(ქვეყნის

22

არჩევით)10.შუასაუკუნეებისბერძნულენოვანი ტექსტებისთარგმნისთეორია დაპრაქტიკა11.ძველიბერძნული ენა1, 2, 3

X X X X X X

12.ბიზანტიურილიტერატურის ისტორია 1,2

X X X X X X X

13.ბიზანტიურიტექსტები

X X X X X X X X X


X X X X X

15.ბიზანტიურიაგიოგრაფია

X X X X X X X X X X X







19.ბიზანტიურიეპოსი


20. ბიბლიისეგზეგეტიკა


21. ანტიკურიფილოსოფია

X X X X X X X X X X

22. შუასაუკუნეებისლათინურიტექსტები


23. ბერძნული X X X X X X X X X X

23

რომანი და„ვეფხისტყაოსანი“24. შუასაუკუნეებისფილოსოფია

X X X X X X X X X X

25.ბიზანტიურითანამეგობრობის ისტორია

X X X X X X X X X X

26. შუასაუკუნეებისქრისტიანულიდასავლეთისხელოვნება


27. ეკლესიისისტორია

X X X X X X X X X X

28.საქართველოსსამოციქულომართლმადიდებელიეკლესიისისტორია

X X X X X X X X X X

29. ანტიკურიკულტურისმწვერვალები

X X X X X X


X X X X X X X

31.საბაკალავრო ნაშრომი

X X X X X X

24


6.5 6.6 6.7

1.ენათმეცნიერებისშესავალი2.აკადემიური წერა3.ფილოსოფიისშესავალი4.საქართველოსისტორია5.უცხო ენა6.შესავალი კურსები(ბიზანტიურიფილოლოგიის,ლიტმცოდნეობის დასხვ.)

X X

7.ლიტერატურისთეორია8.ლინგვისტურიკომპარატივისტიკა9.მსოფლიოლიტერატურისისტორია (ქვეყნისარჩევით)10.შუა საუკუნეებისბერძნულენოვანიტექსტების თარგმნისთეორია და პრაქტიკა11.ძველი ბერძნული ენა1, 2, 312. ბიზანტიურილიტერატურისისტორია 1,2

X X X

13. ბიზანტიურიტექსტები14. ქრისტიანობისსაფუძვლები

X

15. ბიზანტიურიაგიოგრაფია16. ბიზანტიურიჰომილეტიკა17. ბიზანტიურიჰიმნოგრაფია18. ბიზანტიურიისტორიოგრაფია

25

19. ბიზანტიური ეპოსი20. ბიბლიისეგზეგეტიკა21. ანტიკურიფილოსოფია22. შუა საუკუნეებისლათინური ტექსტები23. ბერძნული რომანიდა „ვეფხისტყაოსანი“24. შუა საუკუნეებისფილოსოფია25. ბიზანტიურითანამეგობრობისისტორია

X

26. შუა საუკუნეებისქრისტიანულიდასავლეთისხელოვნება

X

27. ეკლესიის ისტორია X X28. საქართველოსსამოციქულომართლმადიდებელიეკლესიის ისტორია

X

29. ანტიკურიკულტურისმწვერვალები

X X


X X

31.საბაკალავრონაშრომი

26

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტიჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტი

დამატებითი საგანმანათლებლო პროგრამის დასახელება: ბიზანტიური ფილოლოგია / ByzantinePhilology

პროგრამის მოცულობა კრედიტებით: 60 ECTS კრედიტი.

სწავლების ენა: ქართული.

მიზანი: პროგრამის მიზანია ბიზანტიურ ფილოლოგიასთან დაკავშირებული ცოდნის გადაცემადა პრაქტიკული უნარების გამომუშავება შემდეგი მიმართულებებით: ძველი ბერძნული ენა,ბიზანტიური ლიტერატურა, ბიზანტიური ჰომილეტიკა, ჰიმნოგრაფია, ქართულ–ბიზანტიურიისტორიული, ლიტერატურული და კულტურული ურთიერთობები, ბიზანტიურიცივილიზაციის გავლენა თანამედროვე ქართულ და ევროპულ ლიტერატურაზე, ხელოვნებასადა კულტურაზე, ქართველ მოღვაწეთა წვლილი ბიზანტიურ კულტურაში და სხვ.პროგრამის კურსდამთავრებულთა დარგობრივი ცოდნა, პრაქტიკული უნარები და ზოგადიკომპეტენციები უზრუნველყოფს მათ დასაქმებას დიდაქტიკურ და სამეცნიერო,მთარგმნელობით, საგამომცემლო, მასმედიის სფეროებში, სასულიერო–საგანმანათლებლო დაარასამთავრობო ორგანიზაციებში და სხვ. პროგრამის კურსდამთავრებულებს აქვთ არა მხოლოდბიზანტიური ფილოლოგიის, არამედ ჰუმანიტარულ და სოციალურ მეცნიერებათა პროფილითსწავლის გაგრძელების პერსპექტივა.ბიზანტიური ფილოლოგიის სპეციალობის კურსდამთავრებულთა თეორიული და პრაქტიკულისაქმიანობა მომავალში ხელს შეუწყობს როგორც ბიზანტიური კულტურული ფასეულობებისშესწავლას, ისე ქართული ლიტერატურის, ხელოვნებისა და კულტურის გააზრებას ბიზანტიურიცივილიზაციის კონტექსტში.

პროგრამაზე დაშვების წინაპირობა: წინაპირობის გარეშე.

სწავლის შედეგი: ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითი პროგრამის კურსდამთავრებულიფლობს შემდეგ დარგობრივ და ზოგად (ტრანსფერულ) უნარებს:

1.ცოდნა დაგაცნობიერება

აქვს სფეროს ფართოცოდნა, რომელიც მოიცავსთეორიებისა დაპრინციპების კრიტიკულგააზრებას. სფეროსკომპლექსური საკითხებისგაცნობიერება.

კურსდამთავრებულმა იცის:

6.8. ძველი ბერძნული და ლათინურიენების მორფოლოგია, სინტაქსი,სტილისტიკა, ლექსიკა დაფრაზეოლოგია, ძველი ბერძნულისენტენციები;

6.9. დოგმატურ–საღვთისმეტყველოტერმინოლოგია ძველ ბერძნულ,ძველ და ახალქართულად;

6.10. ბიზანტიური ლიტერატურისგანვითარების ძირითადი ეტაპები,ჟანრები, მნიშვნელოვანი ავტორები,მათი შემოქმედების ძირითადიპრობლემატიკა და კვლევის

27

თანამედროვე მდგომარეობა,ცალკეული ნაწარმოებებისკონცეპტუალური და სტილისტურიმახასიათებლები;

6.11. ბიზანტიური პერიოდისსხვადასხვა ჟანრისბერძნულენოვანი ტექსტებისლინგვისტური,ლიტერატურათმცოდნეობითი,ტექსტოლოგიური დასაღვთისმეტყველოთავისებურებები;

6.12. ბიზანტიური ჰომილეტიკისა დაჰიმნოგრაფიისმსოფლმხედველობრივი დამხატვრული მახასიათებლები დათავისებურებები მსოფლიოლიტერატურის კონტექსტში;

6.13. ქრისტიანული მოძღვრებისარსი, მართლმადიდებლურიეკლესიის კატეხიზმო,ქრისტიანული ღვთისმეტყველებისსაფუძვლები;

6.14. ქრისტიანული ეგზეგეტიკისა დადა დოგმატიკის საფუძვლები;ქრისტიანული საღვთისმეტყველოდა ზნეობრივი სწავლებები;

7. ცოდნის პრაქტიკაშიგამოყენების უნარი

შეუძლია სფეროსათვისდამახასიათებელი დაასევე ზოგიერთიგამორჩეული მეთოდისგამოყენება პრობლემებისგადასაჭრელად,კვლევითი ან პრაქტიკულიხასიათის პროექტისგანხორციელება წინასწარგანსაზღვრულიმითითებებისშესაბამისად.

კურსდამთავრებულს შეუძლია:

7.1. ბიზანტიური ფილოლოგიისმეთოდების გამოყენება ამა თუ იმპრობლემის გადასაჭრელად,კვლევითი ან პრაქტიკულიხასიათის პროექტის (ნაშრომის)განსახორციელებლად, წინასწარგანსაზღვრული მითითებებისშესაბამისად;

7.2. ბიზანტიური პერიოდის საშუალოსირთულის სხვადასხვა ჟანრისბერძნულენოვანი ტექსტებისთარგმნა ბერძნულიდან ქართულადლექსიკონის დახმარებით დაშესაბამისი ლინგვისტური,ლიტერატურათმცოდნებითი,ტექსტოლოგიური დასაღვთისმეტყველო კომენტარების

28

მომზადება;7.3. საშუალო სირთულის ტექსტების

თარგმნა ქართულიდან ძველბერძნულად;

7.4. ძველი და ბიზანტიური პერიოდისბერძნული ენის სხვადასხვა ტიპისლექსიკონების, მათ შორისეტიმოლოგიური ლექსიკონების,გამოყენება;

8. დასკვნისუნარი

სფეროსათვისდამახასიათებელიმონაცემების შეგროვება დაგანმარტება, ასევეგანყენებულიმონაცემებისა და/ანსიტუაციების ანალიზისტანდარტული დაზოგიერთი გამორჩეულიმეთოდის გამოყენებით,დასაბუთებული დასკვნისჩამოყალიბება.


8.1. ბიზანტიური ფილოლოგიის ამა თუიმ აქტუალურ საკითხთანდაკავშირებით მასალებისა დამონაცემების შეგროვების,გააზრების, სისტემატიზაციისა დამათ საფუძველზეარგუმენტირებული დასკვნისჩამოყალიბების უნარი, ზოგადადჰუმანიტარულ და ფილოლოგიურმეცნიერებათა, კერძოდბიზანტიური ფილოლოგიისათვისდამახასიათებელი მეთოდებისგამოყენებით;

8.2. ბიზანტიური ფილოლოგიისსფეროში როგორც პირველადი, ისემეორადი საინფორმაციოწყაროებიდან მიღებულიინფორმაციის, სხვადასხვამეცნიერული მოსაზრებების,ჰიპოთეზებისა და თეორიებისკრიტიკული შეფასებისა დასაკუთარი პოზიციისჩამოყალიბების უნარი;

8.3. შუა საუკუნეებისსაღვთისმეტყველო მოძღვრებათაგანმარტებების ისტორიულპერსპექტივაში დანახვის უნარი;მათი თანამედროვეინტერპრეტაციებთან შედარებისშედეგად საკუთარი პოზიციისჩამოყალიბების უნარი;

8.4. ბერძნული ენის გრამატიკისგანმარტების, ბიზანტიურიტექსტების სინტაქსური დასტილური თავისებურებების

29

გააზრების უნარი მშობლიურენასთან მიმართებით.

9. კომუნიკაციისუნარი

იდეების, არსებულიპრობლემებისა დაგადაჭრის გზების შესახებდეტალური წერილობითიანგარიშის მომზადება დაინფორმაციისსპეციალისტებისა დაარასპეციალისტებისათვისზეპირად გადაცემაქართულ და უცხოურენებზე, თანამედროვესაინფორმაციო დასაკომუნიკაციოტექნოლოგიებისშემოქმედებითადგამოყენება.


9.1. ბიზანტიური ფილოლოგიისსფეროში არსებული იდეების,პრობლემებისა და მათი გადაჭრისგზების შესახებ დეტალურიწერილობითი ანგარიშის, საჯაროგამოსვლის ტექსტის მომზადებისუნარი როგორც ქართულ, ისეინგლისურ ენაზე;

9.2. სპეციალისტებისა დაარასპეციალისტებისათვისბიზანტიურ ფილოლოგიასთანდაკავშირებული ინფორმაციისზეპირად გადაცემის უნარიროგორც ქართულ, ისე ინგლისურენაზე;

9.3. დისკუსიაში პროფესიულიტერმინოლოგიის გამოყენებითმონაწილეობის და აუდიტორიისკითხვებზე არგუმენტირებულიპასუხის გაცემის უნარი;

9.4. სწავლისა და კვლევის პროცესშითანამედროვე საინფორმაციო დასაკომუნიკაციო ტექნოლოგიების,უახლესი ელექტრონულირესურსების გამოყენების უნარი;

10. სწავლის უნარი საკუთარი სწავლისპროცესისთანმიმდევრულად დამრავალმხრივად შეფასება,შემდგომი სწავლისსაჭიროებების დადგენა.


10.1. ბიზანტიური ფილოლოგიისსფეროში საკუთარი ცოდნისთანმიმდევრულად დამრავალმხრივად შეფასებისა დაშემდგომი სწავლის საჭიროებებისგანსაზღვრის უნარი;

10.2. დამოუკიდებლად ანმინიმალური დახმარებით,სპეციალური, ქართული დაუცხოენოვანი ლიტერატურისგამოყენებით ცოდნის მიღებისუნარი;

10.3. სამუშაო დროისრაციონალურად დაგეგმვისა დაორგანიზების უნარი.

30

11. ღირებულებები ღირებულებებისფორმირების პროცესშიმონაწილეობა და მათდასამკვიდრებლადსწრაფვა.


11.1. ბიზანტიური ფილოლოგიისსფეროში არსებული ეთიკურიპრობლემების ამოცნობის,გააანალიზების, შესაბამისიგადაწყვეტილებების შერჩევისა დადაცვის უნარი;

11.2. პროფესიული ეთიკის ნორმებისცოდნა, ინტელექტუალურისაკუთრებისადმი პატივისცემისგრძნობა და აკადემიურიპატიოსნების პრინციპების დაცვისუნარი;

11.3. საკუთარი პროფესიისადმი დასამუშაო გარემოსადმიპატივისცემის გრძნობა;

11.4. დაკისრებულიმოვალეობებისადმიპასუხისმგებლობის გრძნობა;

11.5. პიროვნების თავისუფლებისპატივისცემა, ტოლერანტობისა დასაკუთარი ერის წინაშემოქალაქეობრივიპასუხისმგებლობის გრძნობა;

11.6. ქრისტიანულიღირებულებებისადმიპატივისცემის გრძნობა;

11.7. ზოგადსაკაცობრიო, ევროპულიდა ეროვნულიღირებულებებისადმიპატივისცემის გრძნობა;

სწავლის შედეგების მიღწევის მეთოდები: სწავლების პროცესში გამოყენებულია დასავლეთისწამყვანი უნივერსიტეტების გამოცდილება და განათლების მეცნიერებების განვითარებისუახლესი ვითარების გათვალისწინებით ჩამოყალიბებული შემდეგი მიდგომები:დისკუსია/დებატები, ჯგუფური მუშაობა, თანამშრომლობითი სწავლება, შემთხვევის ანალიზი,გონებრივი იერიში, დემონსტრირების მეთოდი, ანალიზი და სინთეზი, ახსნა–განმარტებითიმეთოდი და სხვ. აღნიშნული მეთოდების გამოყენება ხდება ლექციის, სამუშაო ჯგუფის,სემინარის, პრაქტიკუმის, საშინაო დავალების, შუალედური შეფასების, პრეზენტაციის,რეფერატის, თარგმანის და სხვ. ფორმატში.სისტემატურად ეწყობა ექსკურსიები საქართველოს იმ მუზეუმებში, სადაც დაცულიაბიზანტიურ სამყაროსთან დაკავშირებული სხვადასხვა ტიპის ექსპონატები. პროგრამაითვალისწინებს აგრეთვე საქართველოს იმ ადგილებისა და ისტორიული ძეგლებისმონახულებას, რომლებიც ბიზანტიურ კულტურას და ქართულ–ბიზანტიურ ურთიერთობებსუკავშირდება.

31

გარდა ამისა, სასწავლო პროცესის გაღრმავებისა და გამრავალფეროვნების მიზნითყოველწლიურად ეწყობა სტუდენტთა სამეცნიერო კონფერენციები, ლიტერატურულისაღამოები. სტუდენტთა სამეცნიერო კონფერენციებში გამარჯვებული მოხსენებები ქვეყნდებასტუდენტთა სამეცნიერო კრებულ „მნემოსინეში“.ქართველ პედაგოგებთან ერთად ლექციებსა და სემინარებს სისტემატურად ატარებენსაბერძნეთიდან, იტალიიდან, გერმანიიდან, დიდი ბრიტანეთიდან, კვიპროსიდან და სხვაქვეყნებიდან მოწვეული სპეციალისტები. წარჩინებული სტუდენტები კვალიფიკაციისასამაღლებლად იგზავნებიან საბერძნეთის უმაღლეს სასწავლებლებსა და საზაფხულოსკოლებში.

სტუდენტის ცოდნის შეფასების სისტემა: ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითი პროგრამისსტუდენტთა ცოდნის შეფასება ხდება „უმაღლესი საგანმანათლებლო პროგრამების კრედიტებითგაანგარიშების წესის დამტკიცების შესახებ“ საქართველოს განათლებისა და მეცნიერებისმინისტრის 2007 წლის 5 იანვრის N3 ბრძანების და უნივერსიტეტში მოქმედი სასწავლო პროცესისმარეგულირებელი წესის შესაბამისად. პროგრამის სტუდენტთა დატვირთვა მოიცავს: ა)ლექციებზე დასწრებას, სამუშაო ჯგუფში მუშაობას, სასემინარო და პრაქტიკულ მეცადინეობას;ბ) დამოუკიდებელ მეცადინეობას; გ) გამოცდების მომზადება–ჩაბარებას; დ) სასწავლო–სამეცნიერო ნაშრომზე (თარგმანი, მოხსენება კონფერენციაზე და სხვ.) მუშაობას; ე) სხვა სახისსასწავლო–სამეცნიერო საქმიანობას ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითი პროგრამისსპეციფიკის გათვალისწინებით.სტუდენტის საქმიანობის შეფასება ითვალისწინებს შუალედურ შეფასებებსა და დასკვნითიგამოცდის შეფასებას. სტუდენტის შეფასების სისტემა მოიცავს რამდენიმე კომპონენტს(დასწრება, დასკვნითი გამოცდა და შუალედური შეფასება სავალდებულოა). სასწავლო კურსისმაქსიმალური შეფასება განისაზღვრება 100 ქულით. დასკვნითი გამოცდა შესაძლებელიაშეფასდეს არანაკლებ 30 და არა უმეტეს 40 ქულით. დასკვნითი სემესტრული გამოცდისჩატარების სავალდებულო ფორმაა წერითი ან კომბინირებული წერა/ზეპირი გამოცდა. დასკვნითგამოცდაზე გასვლის უფლება ეძლევა სტუდენტს, რომელსაც შუალედური შეფასებებისა დადასკვნითი გამოცდის მაქსიმალური ქულის გათვალისწინებით შესაძლებელია დაუგროვდეს 51ქულა.სტუდენტთა ცოდნის შეფასების პროცესში გამოყენებული შეფასების მეთოდები სრულშესაბამისობაშია როგორც მთლიანად პროგრამით, ისე მისი ცალკეული კომპონენტით/სასწავლოკურსით/მოდულით განსაზღვრულ სწავლის შედეგებთან, შესაბამის დარგობრივ და ზოგად(ტრანსფერულ) უნარებთან. სასწავლო კურსების შეფასების ფორმები და კრიტერიუმებიმოცემულია შესაბამის სილაბუსებში.

დასაქმების სფეროები: ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითი პროგრამის ფარგლებშიშეძენილი მრავალმხრივი დარგობრივი და ზოგადი (ტრანსფერული) უნარების დახმარებითკურსდამთავრებულს საშუალება ექნება დასაქმდეს მთარგმნელობით ცენტრში, სასწავლო დასამეცნიერო–კვლევითი პროფილის მქონე ორგანიზაციაში (ასისტენტად, ლაბორანტად და სხვ.),გამომცემლობაში, მასობრივი ინფორმაციის საშუალებებში (პრესა, ტელევიზია, რადიო,ინტერნეტ–გამოცემები და სხვ.), სხვადასხვა პროფილის ფონდში, არასამთავრობოორგანიზაციასა და სახელმწიფო სექტორში, კერძო კომპანიაში, სასულიერო–საგანმანათლებლოცენტრებში და სხვ.სასწავლო გეგმა: იხ. დანართი.

სილაბუსები: იხ. დანართი.

32

პროგრამის ხელმძღვანელი: პროფესორი თინა დოლიძე.

დამატებითი ინფორმაცია: ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებით პროგრამაზე სწავლისდაწყება რეკომენდირებულია სწავლების მესამე სემესტრიდან. ძირითად სპეციალობადსასურველია არჩეულ იქნას: კლასიკური ფილოლოგია, ახალი ბერძნული ფილოლოგია,არქეოლოგია, ქართული ფილოლოგია, ისტორია, ფილოსოფია, ხელოვნებათმცოდნეობა, რაცსტუდენტს საშუალებას მისცემს კიდევ უფრო მეტად გაიფართოვოს და გაიღრმავოსზოგადჰუმანიტარული განათლება, გაზარდოს სწავლის გაგრძელებისა და დასაქმებისშესაძლებლობები.ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითი პროგრამა სტუდენტებს სთავაზობს როგორც ვიწროპროფილურ, ისე ფართო, ინტერდისციპლინურ კურსებს, რომლებიც განკუთვნილიაჰუმანიტარული განათლების საფუძვლების, ბიზანტიური და ქრისტიანული კულტურულიღირებულებების შესწავლით დაინტერესებული ნებისმიერი სპეციალობის სტუდენტისათვის.

ინფორმაცია პროგრამის განხორციელებისათვის აუცილებელი ადამიანური რესურსების შესახებ:ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითი პროგრამის განხორციელებაში მონაწილეობენ:უნივერსიტეტის აკადემიური პერსონალი, შესაბამისი კვალიფიკაციის მქონე მოწვეულილექტორები და მასწავლებლები, რომელთაც აქვთ ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითიპროგრამის სწავლის შედეგების გამომუშავებისთვის აუცილებელი კომპეტენცია, პროგრამისპროფილის შესაბამისი აკადემიური ხარისხი, სწავლებისა და კვლევის გამოცდილება.მასწავლებლები უძღვებიან კლასიკური ენების პრაქტიკულ მეცადინეობებს.კერძოდ, ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებით პროგრამას წარმართავს: პროფ. თინა დოლიძე,პროფ. ლელა ალექსიძე, პროფ. ლევან გიგინეიშვილი, ასოც. პროფ. იამზე გაგუა, ასოც. პროფ.ქეთევან ნადარეიშვილი, ასოც. პროფ. ნანა ტონია, ასისტენტ- პროფ. თამარ აფციაური, მოწვეულილექტორები: ფილოლ. მეცნ. კანდ. მაგდა მჭედლიძე და ფილოლ. მეცნ. დოქტ. გვანცა კოპლატაძე,ფილოლ. მეცნ. კანდ. მაია კაკაშვილი, ენების ცენტრის მასწ. ქეთევან აბესაძე და სხვ.).

პროგრამის მატერიალურ–ტექნიკური ბაზა: ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითი პროგრამახორციელდება ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის კლასიკური ფილოლოგიის,ბიზანტინისტიკისა და ნეოგრეცისტიკის ინსტიტუტის ბაზაზე, რომელიც აღჭურვილიაპროგრამის განხორციელებისათვის აუცილებელი მატერიალურ–ტექნიკური რესურსით.კერძოდ, ინსტიტუტში ფუნქციონირებს: სპეციალიზებული, ძირითადად, ბერძნულ–რომაულიდა ბიზანტიური პროფილის ბიბლიოთეკა – სიმონ ყაუხჩიშვილის სახელობის კაბინეტი,ნეოგრეცისტიკის სპეციალიზებული ბიბლიოთეკა, საინფორმაციო–კომპიუტერული ცენტრი(სტუდენტებისათვის კომპიუტერებისა და ინტერნეტის თავისუფალი წვდომით), ორისაკონფერენციო დარბაზი, სამეცნიერო–კვლევითი ლაბორატორია (რომელიც განახორციელებსეროვნული და საერთაშორისო გრანტებით დაფინანსებულ სამეცნიერო–კვლევით პროექტებს),საგამომცემლო პროგრამა „ლოგოსი“ (რომელიც ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითპროგრამას უზრუნველყოფს როგორც ორიგინალური, ქართული, ისე უცხო ენებიდანთარგმნილი უახლესი სახელმძღვანელოებით).ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის კლასიკური ფილოლოგიის, ბიზანტინისტიკისა დანეოგრეცისტიკის ინსტიტუტის სასწავლო და სამეცნიერო–კვლევითი საქმიანობისათვის დაბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითი პროგრამის განხორციელებისათვის გამოიყენებაინსტიტუტის ბაზაზე არსებული 14 კომპიუტერი, ერთი რიზოგრაფი, ერთი პროექტორი, ორიმაგნიტოფონი, ორი ტელევიზორი.

33

პროგრამის ფინანსური უზრუნველყოფა: ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითი პროგრამისფინანსური უზრუნველყოფა ხდება ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის ბიუჯეტიდან,რომელიც თსუ–ს ბიუჯეტის შემადგენელ ნაწილს წარმოადგენს. სწორედ საფაკულტეტობიუჯეტი უზრუნველყოფს პროგრამის განხორციელებაში ჩართული აკადემიური პერსონალისადა მოწვეული ლექტორების შრომის ანაზღაურებას, პროგრამის მატერიალურ–ტექნიკური ბაზისმოვლასა და სრულყოფას.გარდა ამისა, დაფუძნებულია ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფოუნივერსიტეტის კლასიკური ფილოლოგიის, ბიზანტინისტიკისა და ნეოგრეცისტიკისგანვითარების ფონდი, რომელიც ფუნქციონირებს საქართველოში საბერძნეთის საელჩოს,საბერძნეთის უწყვეტი განათლების, რელიგიურ საქმეთა და მეცნიერების სამინისტროს,საბერძნეთის საგარეო და კულტურის სამინისტროების, სხვადასხვა ბერძნული ფონდისა დაორგანიზაციის დახმარებით. აღნიშნული ფონდი უზრუნველყოფს ინსტიტუტის ყველასაფეხურის და მათ შორის ბიზანტიური ფილოლოგიის დამატებითი პროგრამის მატერიალურ–ტექნიკური ბაზის მუდმივ განახლებას და ინსტიტუტის საგამომცემლო პროგრამებისგანხორციელებას, რომლებიც უზრუნველყოფს სასწავლო პროცესს უახლესი ქართულენოვანისახელმძღვანელოებითა და ლექსიკონებით.საგანგებოდ უნდა აღინიშნოს ინსტიტუტის ბაზაზე განხორციელებული საერთაშორისოპროგრამა ,,დიონისიოს ვარელასი ბიზანტინისტიკის განვითარებისათვის”, რომელსაცაფინანსებს ბერძნული ფარმაცევტული კომპანია „გალენიკა“ და რომლის მიზანიცბიზანტინისტიკის მიმართულებით სასწავლო და სამეცნიერო–კვლევითი, საგამომცემლოსაქმიანობის ფინანსური მხარდაჭერაა.

სწავლის შედეგების რუკა (დამატებითი პროგრამა: ბიზანტიური ფილოლოგია)კომპეტენციები

საგნის/მოდულისსახელწოდება

1.1

1.2

1.3

1.4

1.5

1.6

1.7

2.1

2.2

2.3

2.4

3.1

3.2

3.3

3.4

4.1

4.2

4.3

4.4

5.1

1.ძველიბერძნულიენა 1, 2, 3

X X X X X X X X X

2.ბიზანტიურილიტერატურისისტორია 1

X X X X X X X X X


X X X X X X X


X X X X X

5.ბიზანტიურ

X X X X X X

34

იჰომილეტიკა6.ბიზანტიურიჰიმნოგრაფია

X X X X X X


5.2 5.3 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7

1.ძველი ბერძნულიენა 1, 2, 3

X X X X

2. ბიზანტიურილიტერატურისისტორია 1

X X X X X

3. ბიზანტიურიტექსტები

X X X X X

4. ქრისტიანობისსაფუძვლები

X X X X X X

5. ბიზანტიურიჰომილეტიკა

X X X X X X

6. ბიზანტიურიჰიმნოგრაფია

X X X X X X

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის...

Documents

Transcript of ივანე ჯავახიშვილის სახელობის...