18 ოქტომბერი, პარასკევი 2013 წ. >jdtkrdbhtekb lfvjerblt,tkb ufptsb ufvjlbc !))( okbc vfhnblfy afcb %_ stshb№38 (561)

www.chkh.org

მერაბ კოსტავას გარდაცვალებიდან 24 წელი გავიდა

ვაშლევის საჯარო სკოლა ჭაჭარაქის სომხურენოვან სკოლასთან მეგობრობს

სოციალური თემები პრეზიდენტობის კანდიდატთა პროგრამებში

დავით V დევდარიანის ნასახლარზე მირონწმინდაში

3 გვ.

3 გვ.

4 გვ.

5 გვ.

„2014 წლის ბიუჯეტის პროექტი ახლოსაც არაა პროგრამულ ბიუჯეტთან”

2 გვ.

დღეს ნომერშია

12 ოქტომბრიდან საქართვე-ლოს ყველა სკოლაში მეთორმე-ტეკლასელთა საატესტატო გამო-ცდები ოთხ საბუნებისმეტყველო საგანში - გეოგრაფია, ფიზიკა, ბიოლოგია, ქიმია - ჩატარდა. გამოცდებს ესწრებოდნენ გამო-ცდების ეროვნული ცენტრის დამკ-ვირვებლები.

ხარაგაულის №2 საჯარო სკო-ლის მეთორმეტეკლასელი მარიკა ლურსმანაშვილი ქიმიის გამო-ცდის წინ ძალიან ნერვიულობდა. მარიკა ამბობს, რომ ტესტები საკ-მაოდ რთული იყო ყველა საგანში.

ხარაგაულის №2 საჯარო სკო-ლაში გამოცდებს მედეა რუხბაია და ვლადიმერ ახობაძე ესწრე-ბოდნენ. მათი ინფორმაციით, გამოცდები მშვიდ გარემოში და მაღალ დონეზე ჩატარდა. დაიწე-რა რამდენიმე ათიანი. მხოლოდ ორმა მოსწავლემ ვერ გადალახა ორ საგანში ბარიერი. არც ერთ მოსწავლეს არ დაუმსახურებია შენიშვნა.

ხარაგაულის №2 საჯარო სკო-ლის დირექტორი ვალერი გოგ-ნაძე თვლის, რომ გამოცდები წარმატებით ჩატარდა. იგი მოს-წავლეთა შედეგებით კმაყოფი-ლია - საერთო ჯამში დაიწერა 5 უმაღლესი ქულა. ორი მოსწავლე მაისში ხელახლა ჩააბარებს ორ გამოცდას. ბიოლოგიის მასწავლე-ბელი ლია რამინიშვილი ამბობს, რომ მიუხედავად ტესტების სირ-თულისა, ბიოლოგიაში გამოცდამ წამატებით ჩაიარა. „ხარაგაულის მუნიციპალიტეტში 15 საგამოცდო ცენტრი მოქმედებდა. საატესტატო გამოცდებში მონაწილეობდა 207

მეთორმეტეკლასელი, - აღნიშნა ხარაგაულის საგანმანათლებლო რესურსცენტრის უფროსის მოვა-ლეობის შემსრულებელმა დავით კიკნაძემ, - ერთ-ერთი რთული გამოცდა იყო ფიზიკაში და ყველა-ზე მეტმა სწორედ ფიზიკაში ვერ გადალახა ბარიერი. სულ მუნიცი-პალიტეტში ჩაიჭრა მოსწავლეთა 7%. თუმცა ვინც ვერ ჩააბარა, 2014 წლის მაისში ჩააბარებენ განმე-ორებით გამოცდებს.

გამოცდების მიმდინარეობისას არანაირ ექსცესს ადგილი არ ჰქონია. ბორითის საჯარო სკო-ლაში ინტერნეტის არქონის გამო მოსწავლეები გადავიყვანეთ ვერ-ტყვიჭალის საგამოცდო ცენტრში.

მათ ემსახურებოდა სკოლის ავტო-ბუსი. ამის შესახებ შევუთანხმდით გამოცდების ეროვნულ ცენტრს. დამკვირვებლები გამოცდების ეროვნული ცენტრიდან სკოლებში მოსწავლეთა რაოდენობის მიხედ-ვით გაანაწილეს. გამოცდების მიმ-დინარეობის პროცესში აქტიურად ვთანამშრომლობდით მუნიციპალი-ტეტის თვითმმართველობასთან, შინაგან საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენლებთან, გამოცდებს რომ მშვიდ გარემოში ჩაევლო. აქტიურად გვეხმარებოდა ენერგო-კომპანია. ერთადერთი ხუთწუთი-ანი შეფერხება დენის მიწოდების გამო დაფიქსირდა ნადაბურში. თუმცა, ყველა საგამოცდო ცენტრი

აღჭურვილი იყო ელექტროენერ-გიის დამატებითი წყაროთი.“

დავით კიკნაძის ინფორმაციით, 16-17 ოქტომბერს ხარაგაულის №2 საჯარო სკოლაში ჩატარდა პრეტესტი და გამოცდა პროფე-სიულ სასწავლებლებში სწავლის გაგრძელების მსურველთათვის. პროფესიულ სასწავლებელში მისაღები გამოცდა ამ ფორმით წელს პირველად გაიმართა. ხარა-გაულიდან გამოცდის ჩაბარების 24 მსურველია დარეგისტრირებული.

თამთა გოგოლაძეფოტოზე: საატესტატო გამო-

ცდის დაწყებამდე ხარაგაულის №2 საჯარო სკოლაში

ხარაგაულელ მეთორმეტეკლასელთა 93 %-მა საატესტატო გამოცდები ჩააბარა

ხარაგაულში გაზიფიცირების მეორე ეტაპი მიმდინარეობს

გასულ პარასკევს ხარაგაულში „სოკარჯორჯია გაზის“ დირექტორის პირველი მოადგილე ანტონ სამსონიძე, „იმერეთგაზის“ მთავარი ინჟინერი შოთა ჯაჯიაშვილი და „იმერეთგაზის“ მშე-ნებლობის უფროსი ვახტანგ სამხარაძე ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის გამგებ-ლის მოადგილე მიხეილ ჭიპაშვილსა და პარლამენტარ ნოდარ ებანოიძეს შეხვდნენ. შეხვედრაზე განიხილეს ხარა-გაულში გაზიფიკაციის საკითხები.

ამჟამად მიმდინარეობს გაზიფიცი-რების მეორე ეტაპი. „სოკარჯორჯია გაზი - იმერეთის“ ზესტაფონი-ხარაგა-ულის უბნის წარმომადგენლის მიხეილ ბანცაძის ინფორმაციით, „15 ნოემბ-რამდე მოხდება 9 აპრილის ქუჩისა და ამავე ქუჩის ჩიხების, გალაკტიონის, ჭავჭავაძის ქუჩების გაზიფიცირება; ასევე 15 ნოემბრამდე იგეგმება რ. თაბუკაშვილის ქუჩაზე მდებარე ორი მრავალბინიანი კორპუსის, გიმნაზიის მოპირდაპირედ მდებარე მრავალ-ბინიანი საცხოვრებელი კორპუსის, მდინარე ჯიხველას ორივე მხარეზე მცხოვრებთა საცხოვრებელი სახლების (ყოფილ ფურნემდე) გაზიფიცირება.

ჩვენი ერთადერთი შესაძლო დაბრ-კოლებაა ამინდი. დარიანი ამინდების შემთხვევაში, შესაძლოა, 15 ნოემბრის შემდეგაც გაგრძელდეს სამუშაოები.“

მიხეილ ბანცაძის ინფორმაციით, მოსახლეობას მიეცემა განვადებით სარგებლობის შესაძლებლობა.

„სოკარჯორჯია გაზის“ დირექტორის პირველი მოადგილე ანტონ სამსო-ნიძის ინფორმაციით, გაზიფიცირების მესამე ეტაპი ხარაგაულში 2014 წლის გაზაფხულზე გაგრძელდება.

ხარაგაულელები მარგველაშვილთან შეხვედრაზე

ზესტაფონში13 ოქტომბერს ზესტაფონში პრეზი-

დენტობის კანდიდატი გიორგი მარგ-ველაშვილი ამომრჩევლებს შეხვდა. შეხვედრაზე ავტობუსებით, ორგანიზებუ-ლად, მიიყვანეს ამომრჩევლები ხარაგა-ულის მუნიციპალიტეტის სოფლებიდან. გაჩნდა შეკითხვები: - ხარაგაულში, 23 სექტემბერს გიორგი მარგველაშვილის ამომრჩევლებთან შეხვედრაზე მოსახ-ლეობა ზესტაფონიდან მოიყვანეს? რატომ გახდა საჭირო ხარაგაულელი ამომრჩევლების ზესტაფონში ჩაყვანა?

ამ შეკითხვებით პრეზიდენტობის კანდიდატ გიორგი მარგველაშვილის ხარაგაულის საარჩევნო შტაბის უფ-

როსს მერაბ შათირიშვილს დავუკავ-შირდით.

მერაბ შათირიშვილი: „ცენტრალურ შტაბთან ჩემი შეთანხმებაა და არ ვარ ვალდებული, ვიღაცას გავუშიფრო. ჩვენ ერთმანეთს ვამხნევებთ და „ქართული ოცნება“ თავის ელექტორატს აფიქსი-რებს ყველგან. ამაში რა პრობლემას ხედავთ? თქვენი შეკითხვები არ ჯდება ჩემს პოლიტიკურ დღევანდელობასა და ამ ვითარებაში. არანაირად არ მაინტერე-სებს, აქ ხარაგაულელების გარდა იყვნენ თუ არა ზესტაფონელები. მე რაც მქონდა ცენტრალურ შტაბთან ნათქვამი, რომ ხარაგაულში 2 500 ადამიანი შეხვდება მარგველაშვილს, შეხვდა. დანარჩენი რაში მაინტერესებს? ზესტაფონში, 13 ოქტომბერს, ხარაგაულიდან 600 ადამი-ანი იყო წასული თავისი სურვილითა და ნებით. ეგონათ, რომ ივანიშვილი ჩამო-დიოდა. ივანიშვილისა და გიორგი მარგ-ველაშვილის სახელი „ქათული ოცნების“ ამომრჩევლისთვის არის დიდი პატივი.“

რაც შეეხება 23 სექტემბერს ხარა-გაულში პრეზიდენტობის კანდიდატ გიორგი მარგველაშვილთან შეხვედ-რას, „სამართლიანი არჩევნების“ რა-იონული კოორდინატორის, ქეთევან პავლაძის ინფორმაციით, ხარაგაულში ის იმ დღეს აკვირდებოდა შეხვედრას და უცხო ტრანსპორტი ან ამომრჩევ-

ლები მეზობელი მუნიციპალიტეტები-დან არ დაუფიქსირებია.

„გონივრული დაფინანსება”„გულითად მადლობას ვუხდი ხა-

რაგაულის რაიონის გამგებელს კობა ლურსმანაშვილს, - ნათქვამია ნინო მიქიაშვილის ახლადგამოცემული წიგნის „მერაბ კოსტავა“ ბოლოთქ-მაში, - ეს წიგნი ასე სწრაფად დღის სინათლეს ვერ იხილავდა, რომ არა მისი თანადგომა. წიგნის დაკაბადონე-ბისა და დაბეჭდვის თანხა ხარაგაულის რაიონის გამგეობამ გაიღო. მადლი-ერებას გამოვხატავ ხარაგაულის რეზო თაბუკაშვილის სახელობის სახალხო ლიტერატურული თეატრის მხრიდან გამოჩენილი კეთილი ნებისადმი.“

პარლამენტის საფინანსო-საბიუჯე-ტო საკითხთა კომიტეტის თავმჯდო-მარის პირველი მოადგილის, ნოდარ ებანოიძის, თქმით, „ასეთი გონივრული დაფინანსება იშვიათია ხოლმე.“

სასწრაფო სამედიცინო დახმარების სამსახური სახელმწიფოს

მართვაში გადადისმთელი საქართველოს მასშტაბით

სასწრაფო დახმარების სამსახურის ავ-ტოპარკის განახლებისთვის ბიუჯეტიდან 11 მილიონი ლარი გამოიყოფა. „სასწ-

რაფოებთან მიმართებაში უკვე ერთი თვეა, სამოქმედო გეგმა დავასრულეთ, რომლის თანახმადაც, მთელი ქვეყნის მასშტაბით სასწრაფო დახმარების სამსახური სახელმწიფოს მართვაში გადმოვა. მრავალწახნაგოვანი ანალი-ზის შედეგად ჩვენ მივედით დასკვნამდე, რომ ეს აუცილებელია, განსხვავებით სტაციონარული ინფრასტრუქტურის-გან იმიტომ, რომ ეს სისტემა ერთიან კოორდინაციას საჭიროებს. ბიუჯეტში უკვე ჩადებულია თანხა მთელი საქართ-ველოს მასშტაბით მთლიანი ავტოპარ-კის განახლებისთვის, მოლაპარაკებები სრულდება კერძო სადაზღვევო კომპა-ნიებთან, მათ შორის, „ალდაგთანაც“და ვფიქრობ, წლის ბოლოს ეს საკითხი საბოლოოდ მოგვარდება განახლებუ-ლი ავტოპარკით, ერთიანი მართვით და იმისი მიღწევით, რომ პაციენტი სავაადმყოფოებში კარდაკარ კი არ დაჰყავდეთ, არამედ უმოკლეს ვადაში კვალიფიციური მომსახურება მიიღოს“, - განაცხადა ჯანდაცვის მინისტრმა დავით სერგეენკომ 9 ოქტომბერს გამართულ პრესკონფერენციაზე.

ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის მა-ჟორიტარი დეპუტატის, ნოდარ ებანო-იძის ინფორმაციით, ასევე მალე გადა-წყდება ხარაგაულში 15-20 საწოლიანი საავადმყოფოს აშენების საკითხი.

ამბების აკიდო

2 xtvb [fhfufekb 18 ოქტომბერი, 2013 წ.

ნოდარ ებანოიძე აღნიშნავს, რომ მომავალი წლის ბიუჯეტი კონსტ-რუქციაში იგივეა, რაც 2013 წლის ბიუჯეტი. ბიუჯეტი 8 მილიარდი ლარით განისაზღვრა. ფაქტობრივად, მხარჯავი დაწესებულებების დაფინანსება არ იცვლება. მნიშვნელოვნად იზრდება მხოლოდ ჯანდაცვის, განათლებისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო-ების დაფინანსება. ნოდარ ებანოიძის თქმით, ქვეყანა პროგრამულ ბიუჯეტზე გადავიდა, რაც იმას ნიშნავს, რომ ბი-უჯეტში ყველაფერი უნდა იკითხებოდეს და გასაგები იყოს. მისივე განცხადებით, სამწუხაროდ, 2014 წლის ბიუჯეტს მხოლოდ ჰქვია პროგრამული, და ზოგადად ის ახლოსაც არ არის პროგ-რამულ ბიუჯეტთან. ამჟამად უცხოელ ექსპერტებთან ერთად მიმდინარეობს ბიუჯეტის ხარისხობრივი გაუმჯობესება და დეპუტატი იმედოვნებს, რომ ბიუჯე-ტის პროექტის საბოლოო ვარიანტი უფრო მეტად მიახლოებული იქნება პროგრამულთან.

ნოდარ ებანოიძის ინფორმაციით, წინა წლების ბიუჯეტებისგან განს-

ხვავებით, წარმოდგენილია ინფორ-მაცია სახელმწიფო ვალების შესახებ. მომავალ წელს 584 მილიონი ლარი ვალი გვაქვს გადასახდელი. ამაში შე-დის პროცენტიც და ძირითადი თანხაც. 508 მილიონი ლარი საგარეო სახელმ-წიფო ვალდებულებების დაფარვაზეა მიმართული, 76 მილიონი ლარი - შიდა სახელმწიფო ვალებზე. დეპუტატის გან-მარტებით, სახელმწიფო 630 მილიონ ლარ ახალ ვალს აიღებს. მსოფლიო ბანკთან და სავალუტო ფონდთან მიმ-დინარებს ამ მიზნით მოლაპარაკება.

„2013 წელს მთლიანი შიდა პრო-დუქტის 6%-იანი ზრდა და სამპროცენ-ტიანი ინფლაცია იყო დაგეგმილი, - ამბობს ნოდარ ებანოიძე, - რეალურად მივიღეთ მშპ-ის 1.9%-იანი ზრდა და 0,8%-ით დეფლაცია ანუ ფასები კი-დევაც გამყარდა ზოგიერთი მიმართუ-ლებით. 2014 წლის ბიუჯეტში მთლიანი შიდა პროდუქტის ზრდა 5%-ით წარმო-ადგინა მთავრობამ, ხოლო ინფლაცია 3%-ით განსაზღვრა. ამ პარამეტრზე არ ვეკამათებით მთავრობას.“

დეპუტატის ინფორმაციით, 200 მილიონი ლარია გათვა-

ლისწინებული დაუბეგრავი საარსებო მინიმუმის ასანაზღაურებლად. მათ, ვისაც 500 ლარზე ნაკლები ხელფასი ჰქონდა, უკან დაუბრუნდება საშემოსავ-ლო გადასახადი.

შეიცვალა ტრანსფერების განა-წილების სქემა და მუნიციპა-

ლიტეტებისთვის გამოთანაბრებითი ტრანსფერი გაიზარდა. ხარაგაულის

მუნიციპალიტეტი 2014 წელს 4 306 100 ლარს მიიღებს გამოთანაბრებითი ტრანსფერის სახით.

რაც შეეხება სამინისტროებს, ჯანდაცვის სამინისტროსთვის

სოციალურ და სახელმწიფო უზრუნ-ველყოფაზე მილიარდ 921 მილიონი ლარია გამოყოფილი, საყოველთაო ჯანდაცვისთვის - 300 მილიონ ლარზე მეტი, სხვადასხვა კატეგორიის დაზღ-ვევებზე - 280 მილიონი ლარი, სხვა-დასხვა პროგრამებზე - 132 მილიონი ლარი. „ამის მიუხედავად, ძალიან ბევრი მიმართულებით პრობლემებია, - აღნიშნავს ნოდარ ებანოიძე, - რაც უნდა ვიტრაბახოთ, ხარაგაულში მოკლებული ვართ ელემენტარული სამედიცინო მომსახურების პირობებს.“

მომავალ წელს, დეპუტატის ინ-ფორმაციით, საქართველოს ტერი-ტორიული მთლიანობისთვის ომში დაღუპულთა ოჯახები ყოველთვიურად მიიღებენ 500 ლარს.

2014 წლის ბიუჯეტით იზრ-დება განათლების

სამინისტროს დაფინანსება. საჯარო სკოლების მშენებლობა-რეაბილიტა-ციაზე 90 მილიონ ლარზე მეტია გამო-ყოფილი. მომავალ წელს, დეპუტატის ინფორმაციით, ალბათ, ზვარეში ახალი სკოლა აშენდება, რადგან ის რკინიგზის მშენებლობის არეალში ხვდება. სხვა სკოლებში კი არსებული ბაზის განახ-ლება მოხდება. 22 მილიონი ლარი სჭირდება პირველკლასელთა კომპი-უტერებით დასაჩუქრებას. მოსწავლეთა სახელმძღვანელოებით უზრუნველყო-ფა გრძელდება და ამ მიმართულებით 9 მილიონი ლარია გათვალისწინებუ-ლი, 10 მილიონი ლარი - მოსწავლე-ების ტრანსპორტირებისთვის.

მომავალი წლის ბიუჯეტში 23 მილიონი ლარია გათვალისწინებუ-ლი პროფესიული სასწავლებლების შესაქმნელად. დეპუტატი იმედოვნებს, რომ ამ მიმართულებით ხარაგაულში პროექტები განხორციელდება.

მომავალ წელს 76 მილიონ ლარზე მეტი დაიხარჯება სასწავლო, სამაგისტ-რო და დოქტორანტურის გრანტებზე.

ნოდარ ებანოიძის ინფორმაციით, სოფლის მეურნეობის სამინისტ-

როს დაფინანსება მიმდინარე წელთან შედარებით 49 მილიონი ლარით იზრ-დება. მომავალ წელს საგაზაფხულო სამუშაოებისთვის ვაუჩერების გაცემა აღარ იგეგმება. საგაზაფხულო სამუ-შაოების პროგრამის შესახებ პროექტს პარლამენტში უახლოეს ხანში წარად-გენს სოფლის მეურნეობის სამინისტრო. 2014 წლისთვის სერიოზული თანხებია გათვალისწინებული სამელიორაციო

სისტემასა და შეღავათიან აგროკრედი-ტებზე. მომავალი წლის დასაწყისიდან იგეგმება მიკრობლოკების შეძენა.

„ძირითადი ყურადღება კოოპე-რატივების შექმნასა და კოოპერატი-ული მეურნეობების განვითარებაზეა. უმნიშვნელოვანესი ცვლილებაა ამ მიმართულებით. შვიდწლიანი, ძალიან მნიშვნელოვანი შეღავათებია კოოპე-რატიებისთვის. გათავისუფლებულია ყოველგვარი გადასახადისგან, რამაც სერიოზულად უნდა წაახალისოს კოოპერატიული მეურნეობა. იმედი მაქვს, კოოპერატივები ხარაგაულშიც შეიქმნება,“ - ამბობს დეპუტატი.

ნოდარ ებანოიძემ განმარტა, რომ „მომავალ წელს ინფრასტ-

რუქტურული პროექტების დაფინანსება მოიკლებს. ამის მიზეზი გახლავთ ამ მიმართულებით წელს თანხის ათვი-სების მაჩვენებელი. წლის დასაწყისში ინფრასტრუქტურულ პროექტებზე 400 მილიონ ლარზე მეტი დაიგეგმა. ფაქტობრივად, ხელშეკრულებები გაფორმდა 200 მილიონი ლარის ფარგლებში. ათვისებულია 100 მი-ლიონი, - განმარტავს დეპუტატი, - ეს განაპირობა იმან, რომ შეიცვალა პრიორიტეტების დადგენის წესი, უარი ითქვა ერთ პირთან მოლაპარაკებაზე და საკმაოდ გახანგრძლივდა შესყიდ-ვის პროცედურები.“

შესყიდვების კანონმდებლობა, დე-პუტატის თქმით, არის აბსოლუტურად არაოპერატიული და სერიოზულად ფიქ-რობენ მისი კონფიგურაციის შეცვლაზე.

„ყველა უნდა ჩავერთოთ ხარაგა-ულის მუნიციპალიტეტიდან პროექ-ტების სწორად და კვალიფიციურად დაგეგმვის პროცესში,“ - აღნიშნავს დეპუტატი ნოდარ ებანოიძე. მან წუ-ხილი გამოთქვა, რომ საკრებულოს სოციალურ საკითხთა კომისიაში არც

ერთი პროექტი არ შესულა.

2014 წ ლ ი ს ბ ი უ ჯ ე ტ ი ს პროექტის განხილვი-

სას საკრებულოს წევრი რუსუდან გურ-გენიძე დაინტერესდა სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებათა დაფინან-სების წესით. მანვე აღნიშნა, რომ პენსია არ მოემატა მესამე ჯგუფის ინვალიდებს. როგორც ნოდარ ებანოიძემ განმარ-ტა, საბავშვო ბაღები ადგილობრივი ბიუჯეტიდან დაფინანსდება, რადგან სკოლამდელთა აღზრდა თვითმმართ-ველობის უფლებამოსილებაა. პენსიის საკითხზე კი განაცხადა, რომ ამ თემით აუცილებლად დაინტერესდება.

სოფლის მეურნეობის სამინისტ-როს საინფორმაციო-საკონსულ-

ტაციო სამსახურის უფროსმა ზურაბ მაჭავარიანმა აღნიშნა, რომ ხარა-გაულში სულ 95 ტრაქტორი ჰყავთ, მაგრამ აქედან მხოლოდ ცხრა არის გამართულ მდგომარეობაში. მისივე თქმით, საგაზაფხულო სამუშაოების წარმართვა, თუ რაიმე პროგრამა არ შემუშავდა, გლეხს ძალიან გაუჭირდე-ბა. ზურაბ მაჭავარიანის თქმით, ვაზის სანერგე მეურნეობა აუცილებლად უნდა განვითარდეს ხარაგაულის მუ-ნიციალიტეტში.

პარლამენტარის ინფორმაციით, იგეგმება მოტობლოკების შეძენა და არსებული ტექნიკის განსახელმწიფოებ-რიობა. მისივე თქმით, საინვესტიციო ფონდიდანაც უნდა ველოდეთ სიკეთეს.

საკრებულოს წევრმა იური ლურ-სმანაშვილმა მოითხოვა, რომ

განსხვავება, თუნდაც ხუთი ლარის ოდე-ნობით, უნდა იყოს პენსიებში სტაჟისა და დამსახურების მიხედვით. მანვე ისაუბრა მეორე მსოფლიო ომის მონაწილეთა პენსიის გაზრდის თაობაზე. ის გეგმავს, რომ ამ წინადადებით ადგილობრივ თვითმმართველობასაც მიმართოს.

გავრცელებული ინფორმაციით, მესამე შვილის გაჩენის შემთხ-

ვევაში ოჯახს ასლარიანი დახმარება ენიშნება ბავშვის 6 წლის ასაკამდე. ნოდარ ებანოიძემ განმარტა, რომ „პარლამენტისთვის წარდგენილ 2014 წლის ბიუჯეტის პროექტში ეს არ იყო გათვალისწინებული. ამიტომ, დემოგრა-ფიული ფონდის თავმჯდომარის, დიმიტ-რი ხუნდაძის წინადადებით, იმ დათქმით დავუჭირეთ ბიუჯეტის პროექტს მხარი, რომ ამ კუთხით პროექტის ჩასწორებულ ვარიანტში იქნება ცვლილება. ფინანს-თა მინისტრის პირველი მოადგილეც დაგვპირდა, რომ ამ მიმართულებით იმუშავებს მთავრობასთან.“

ხარაგაულის მუნიციალიტეტის საკრებულოს წევრი იუზა კე-

ლენჯერიძე დაინტერესდა, იგეგმება თუ არა მტკნარი წყლის წარმოებაზე აქციზის გაზრდა. მან დეპუტატს კიდევ ერთხელ შეახსენა, რომ მუნიციპალი-ტეტმა უნდა დაიბრუნოს სოფელ ბორ-ში მიწის ნაკვეთი, სადაც ვაზის სანერგე მეურნეობას განავითარებენ.

ნოდარ ებანოიძის განცხადებით, მტკნარ წყალზე აქციზის გაზრდა არ იგეგმება. რაც შეეხება სანერგე მეურ-ნეობას და მიწის ნაკვეთის გადმოცემის საკითხს, დეპუტატი იუზა კელენჯერიძეს დაჰპირდა, რომ ამ თემაზე მასთან ერთად ნოემბერში იმუშავებს.

„თემატური შეხვედრები აუცილებე-ლია. ინფორმაცია მჭირდება, თუ რო-გორ ვიმოქმედო. ჩვენ ხელი უნდა შევუწ-ყოთ ხარაგაულში თუნდაც ერთი მცირე საწარმოს ამოქმედებას. ამ კუთხით არის დაინტერესება. აუცილებლად უნდა ვიმს-ჯელოთ კოოპერატივებზე. ხარაგაულში ბევრი საინტერესო ადამიანია, რომელიც შეიძლება ჩაებას ამ პროექტში,“ - აღნიშ-ნა დეპუტატმა შეხვედრის დასასრულს.

ნინო კაპანაძე

„2014 წლის ბიუჯეტის პროექტი ახლოსაც არაა პროგრამულ ბიუჯეტთან”გასულ პარასკევს ხარაგაულის მაჟორიტარმა დეპუტატმა,

პარლამენტის საფინანსო-საბიუჯეტო საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარის პირველმა მოადგილემ, ნოდარ ებანოიძემ

ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენლებთან და დაინტერესებულ პირებთან ერთად 2014 წლის

ბიუჯეტის პროექტი განიხილა. პროექტი პარლამენტში იხილება და დღეს ის შენიშვნებით დაუბრუნდება მთავრობას.

ბიუჯეტის პროექტის განხილვაზე

ქვეყნის პრეზიდენტობის ერთ-ერთი კანდიდატი, „დემოკრატიული მოძრა-ობის“ ლიდერი ნინო ბურჯანაძე „ქარ-თულ ოცნებას“ „ნაციონალურ მოძრა-ობასთან“ გარიგებასა და შეთანხმებულ მოქმედებაში ადანაშაულებს. ამის შესა-ხებ ბურჯანაძემ ქართული და უცხოური მედიის ჟურნალისტებთან პრესკონფე-რენციაზე განაცხადა. მისი თქმით, რე-გიონებში შეხვედრისას ამომრჩეველი ღიად აცხადებს, რომ ეს ორი პარტია ერთმანეთთან მჭიდრო კავშირშია. ამის მაგალითად ბურჯანაძემ ხონის მუნიცი-პალიტეტის მაგალითი მოიყვანა, სადაც „ნაცმოძრაობის“ ერთ-ერთმა ლიდერმა აკაკი ბობოხიძემ პირდაპირ მოუწოდა ამომრჩეველს, რომ ხმა დავით ბაქრა-ძეს მისცენ, თუ არა და მაშინ გიორგი მარგველაშვილს. გურიის რეგიონში ქართული ოცნების მხარდამჭერთა დარბაზს „ნაცმოძრაობის“ ელიტის წარმომადგენლები ხელმძღვანელო-ბენ. ახალციხეში კი „ქართული ოცნების“ რამდენიმე წარმომადგენელმა პარტიის რიგები მათი პარტიისა და „ნაცმოძ-რაობის“ წინასაარჩევნო გარიგების გამო დატოვა. ნინო ბურჯანაძე ეჭვს გამოთქვამს, რომ შესაძლოა ეს ყვე-ლაფერი ბიძინა ივანიშვილის ზურგს

უკან ხდება, ამიტომ მოუწოდა ქვეყნის პრემიერს ყურადღება მიაქციოს ამ პროცესებს. ამასთანავე ბურჯანაძე აც-ხადებს, რომ ქვეყანაში წინასაარჩევნო გარემო ისევ არ არის სამართლიანი, კონკურენტული და „ნაციონალური მოძ-რაობის“ მმართველობის პერიოდთან შედარებით შეფარულად, თუმცა მაინც ხდება ადმინისტრაციული რესურსის გამოყენება. ეს კი უშუალოდ ბიძინა ივანიშვილის პირდაპირი მოწოდების საფუძველზე ხდება. „როცა ქვეყნის პრემიერი მუდმივად აცხადებს, რომ გიორგი მარგველაშვილი პირველსავე ტურში ხმების მინიმუმ 60%-ს მიიღებს და გაიმარჯვებს, ეს გამგებლებისა და მერების მიერ პირდაპირ ბრძანებად აღიქმება, რომ მათ რაიონებსა და ქა-ლაქებში სახელისუფლებო კანდიდატმა ამ მაჩვენებელზე ნაკლები ხმა არ უნდა მოაგროვოს“,- აცხადებს ბურჯანაძე.

მედიასთან შეხვედრისას „დემოკრა-ტიული მოძრაობის“ ლიდერმა ოპო-ნენტები ტელედებატებში გამოიწვია, თუმცა განაცხადა, რომ ეს რამდენ-ჯერმე შესთავაზა პრეზიდენტობის სხვა კანდიდატებს და უარი მიიღო: „ჩემთან დებატების ეშინიათ. ბაქრაძემ კარგად იცის, რომ მასთან მაქვს კითხვები,

მას კი არ აქვს პასუხები. რაც შეეხება მარგველაშვილს, მან შეთავაზებაზე ისეთი გაურკვეველი პასუხი გამცა, რომ საბავშვო ბაღის მოსწავლესაც არ შეეფერება.“

ჟურნალისტის შეკითხვაზე, როგორ მოიქცევა ნინო ბურჯანაძე არჩევნებზე დამარცხების შემთხვევაში, პრეზიდენტო-ბის კანდიდატმა განაცხადა, იგი გამარჯ-ვებაში დარწმუნებულია და თუკი ქვეყანა-ში სამართლიანი არჩევნები ჩატარდება, იგი აუცილებლად გაიმარჯვებს, რადგან იცის, რა რაოდენობის მომხრე ჰყავს და მათ ხმებს ბოლომდე დაიცავს.

მედიის კითხვები სოჭის ოლიმპი-ადაზე საქართველოს მონაწილეობის საკითხსაც შეეხო. ბურჯანაძის განცხა-დებით სოჭის ოლიმპიადის თემა ემო-ციურად რთული, თუმცა პოლიტიკურად აბსოლუტურად უმნიშვნელო საკითხია. იგი ხელოვნურად „აგორებულია“ და რომ არა არჩევნები, ასეთი რეზონან-სული არ იქნებოდა. მისი თქმით, როცა დიცში მავთულხლართები გაჩნდა, ხე-ლისუფლებამ ეფექტური რეაქციის ნაც-ვლად, მოსახლეობას სიმშვიდისკენ მო-უწოდა. სოჭის ოლიმპიადა კი ფართო განხილვის საგანი გახადა. ბურჯანაძის განცხადებით, დიცში განვითარებული

მოვლენების ფონზე ხელისუფლებას არ ეყო გამბედაობა, რომ პირდაპირ და-ლაპარაკებოდა რუსეთის მთავრობას და „მცოცავი ოკუპაცია“ შეეჩერებინა. „მე პირდაპირ დავურეკავდი პუტინს. არ შემეშინდებოდა, რომ „პრორუსულის“ იარლიყს მომაკერებდნენ, არ შემეშინ-დებოდა არც დასავლეთის მითითე-ბების. დიახ, მე ზუსტად ვიცი, როგორ მოვაგვარო რუსეთთან ურთიერთობა და ნამდვილად მაქვს ამის უნარი და გამოცდილება. ჩვენი ხელისუფლება კი როგორ იქცევა? მუხლები უკანკალებთ, გაბუტული ბავშვებივით დგანან და იძა-ხიან რუსეთს არ დაველაპარაკებითო. მაშინ ნურც ბაზრების გახსნაზე ელაპა-რაკებიან. მაგრამ ეს სჭირდებათ, რათა მოსახლეობაში ქულები დაიწერონ და საკუთარ ჯიბეებზეც იზრუნონ. ამ მთავ-რობას არ ესმის, რომ სოციალური და ეკონომიკური პრობლემების მოგვარება მნიშვნელოვანია, მაგრამ ქვეყანას ტე-რიტორიული მთლიანობა სჭირდება. დღევანდელ სიტუაციაში კი რუსეთის ბაზარი როგორც გაიხსნება, ასევე მალე შეიძლება დაიხუროს“- აცხადებს ბურჯანაძე.

პრესკონფერენციაზე პრეზიდენ-ტობის კანდიდატს ჟურნალისტებმა

რამდენიმე კითხვა ქვეყნის სოციალურ-ეკონომიკურ განვითარებაზე დაუსვეს. „ჩემი ხარაგაულის“ შეკითხვაზე, რა უნდა გაკეთდეს იმისთვის, რომ დოტა-ციური რეგიონების მოსახლეობა და-საქმდეს და სოციალური დახმარების პროგრამასა და ვაუჩერებზე არ იყოს დამოკიდებული, ბურჯანაძეს კონკ-რეტული პასუხი არ ჰქონდა, თუმცა განაცხადა, რომ ქვეყანა ვაუჩერიზაციის და სოციალური შემწეობების გზით არ უნდა ვითარდებოდეს. ამისათვის კი სწორი ეკონომიკური პოლიტიკა უნდა გატარდეს, შეიქმნას საკანონმდებლო ბაზა და დაწესდეს გონივრული სა-გადასახადო ტარიფები, რაც ბიზნესს გამოაცოცხლებს.

რაც შეეხება სოფლის მეურნეობას, ბურჯანაძის განცხადებით, მისი პრე-ზიდენტობის პირობებში სუბსიდირება გაგრძელდება. „ეს კი იმ ფულით მოხდება, რომელიც ნაციონალებმა მმართველობის პერიოდში მოიპარეს და რომელსაც უკან დავაბრუნებინებთ. ჩვენ შევძლებთ იმას, რაც ვერ შეძლო ქართულმა ოცნებამ თავისი უკბილო და უსუსური გამოძიებებით“ - განაცხადა ბურჯანაძემ.

სოფო დვალი

„მე პირდაპირ დავურეკავდი პუტინს“- აცხადებს ბურჯანაძე და ხელისუფლებას უსუსურობაში ადანაშაულებს

3xtvb [fhfufekb18 ოქტომბერი, 2013 წ.

24 წელი გავიდა მას შემდეგ, რაც ბორითში ავტოკატასტროფაში ტრაგიკულად დაიღუპა ეროვნული გმირი მერაბ კოსტავა. 13 ოქტომ-ბერს ბორითში, მერაბ კოსტავას დაღუპვის ადგილზე აღმართულ მემორიალთან პარაკლისი აღავ-ლინეს სასულიერო პირებმა. პოლიტიკოსებმა, ცენტრალური და ადგილობრივი ხელისუფლე-ბის წარმომადგენლებმა, მერაბ კოსტავას თანამებრძოლებმა და მეგობრებმა პატივი მიაგეს ეროვ-ნული გმირის ხსოვნას. ბორითში, მერაბ კოსტავას ხსოვნისადმი მიძღვნილ ღონისძიებაში მონაწი-ლეობდნენ პარლამენტის თავმჯ-დომარე დავით უსუფაშვილი და პრეზიდენტობის კანდიდატები.

დეკანოზი მირიან სამხარაძე:

-24 წელი გავიდა ქართველი ერის-თვის ტრაგიკული დღიდან. ბევრი დააკლდა საქართველოს მერაბის გარდაცვალებით. ის ერთიანობა, რომელიც საჭირო იყო და ვერ შევინარჩუნეთ, მერაბის დანაკ-ლისითაა გამოწვეული. 24 წელია დავდივართ ისევ უდაბნოში და ერთ ადგილს ვტკეპნით. როგორც მოსემ გამოიყვანა ხალხი და 40 წელი იარეს უდაბნოში, ჩვენც, ალ-ბათ, კიდევ გვჭირდება გარკვეული წლები, რომ მივიდეთ აღთქმულ ქვეყანაში. მწამს და მჯერა, რომ მერაბისა და ზვიადის ბრძოლა უშედეგოდ არ ჩაივლის და საქარ-თველო მეორედ მოსვლის ჟამს გაბრწყინებული შეხვდება უფალს.

ზვიად ძიძიგური: -ძალიან მნიშვნელოვანი დღეა დღეს - მე-რაბის დაღუპვის დღე. ქვეყანამ თავისი გმირები არ უნდა და-ივიწყოს. ათ წელზე მეტია, ჩვენ, კონსერვატორები, ყოველ წელს მოვდივართ ამ ჯვართან, სადაც პანაშვიდს ვიხდით, შესანდობარს ვამბობთ და ვცდილობთ, გავახსე-ნოთ ქვეყანას მერაბ კოსტავა. ამ ქვეყანას ჰყავდა შავლეგო რაინდი, რომელიც დილიდან საღამომდე ერთადერთი საზრუნავით იყო და-კავებული - როგორ შეერიგებინა ქართველები, როგორ დაემთავრე-ბინა მათ შორის ქიშპი, კინკლაობა; რაღაც წვრილმანის უფრო მაღლა დაყენება, ვიდრე სამშობლოს ინტერესებია. მერაბ კოსტავა არ იყო კაცი, რომელიც მარტოოდენ

მორალს გვიკითხავდა. ის თავისი ცხოვრებით, საკუთარი მაგალითე-ბით ყველას გვამხნევებდა. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ჩვენმა მომავალმა თაობამ არასოდეს და-ივიწყოს მერაბ კოსტავასა და ზვიად გამსახურდიას ღვაწლი ქვეყნის წინაშე. ეროვნული სულის გაძლი-ერება ყოველთვის სჭირდება ყვე-ლა ქვეყანას. მერაბ კოსტავასა და ზვიად გამსახურდიას ცხოვრებისა და გმირობის მაგალითებზე ჩვენ შეგვიძლია გავამხნევოთ მთელი ქვეყანა.

იმავე დღეს გაიმართა ჟურ-ნალისტ ნინო მიქიაშვილის

წიგნის „მერაბ კოსტავა“ პრეზენ-ტაცია, ხარაგაულის ადმინისტრა-ციული შენობის სააქტო დარბაზში კი - ხარაგაულის რეზო თაბუკაშვი-ლის სახელობის სახალხო ლიტე-რატურული თეატრის სპექტაკლი „საქართველოს შიშველი სატევა-რი“ (რეჟისორი და მსახიობი იზა ვეფხვაძე, მუსიკალური გამფორ-მებელი დალი მერაბიშვილი). სპექტაკლის მიმდინარეობისას ფოლკლორულმა ანსამბლმა

„უბისი“ (ხელმძღვანელი ზაქარია ბერაძე) შეასრულა პატრიოტული სიმღერები.

მწერალმა და მერაბ კოსტავას თანამებრძოლმა გურამ დოჩანაშ-ვილმა, პარლამენტარებმა ელისო ჩაფიძემ და ნოდარ ებანოიძემ, პედაგოგმა მერი გიორგიძემ და ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის გამგებელმა კობა ლურსმანაშვილ-მა ღონისძიებაზე გაიხსენეს მერაბ კოსტავა და შეაფასეს ეროვნული გმირის ღვაწლი.

ლაურა გოგოლაძე

„მერაბ კოსტავა თავისი ცხოვრებით, საკუთარი მაგალითებით გვამხნევებდა“

მერაბ კოსტავას მემორიალთან ბორითში

ვაშლევის საჯარო სკოლა ჭაჭარა-ქის სომხურენოვან საჯარო სკოლას-თან მეგობრობს. სომხური სოფელი ჭაჭარაქი ახალციხიდან ხუთ კილომეტ-რში მდებარეობს. ჭაჭარაქელმა მეგობ-რებმა ვაშლევის სკოლის მოსწავლეები და მასწავლებლები 12 ოქტომბერს, ვარძიაში, „შოთაობაზე“ მიიწვიეს.

-უფლის ნებით დავმეგობრდით, - გვიამბობს ჭაჭარაქის საჯარო სკოლის დირექტორი მარინე ოქრომელიძე, - 2011 წლის შემოდგომის ერთ კვირა დღეს, ოქტომბერში, ჩემს ეზოში, კარ-გად შეფუთნული, ვადუღებდი ჭანჭურის ჯემს. ჭიშკართან გაჩერდა მიკროავტო-ბუსი, საიდან გადმოვიდა ქალბატონი ქეთინო ლურსმანაშვილი. თქვენ ჭაჭა-

რაქის სკოლის დირექტორი ხართო? - მკითხა, - დირექტორს ვგავდი ზუსტად, რაღა უნდა მეთქვა... - გვინდა, რომ თქვენს სკოლას დავუმეგობრდეთო. სახლში შევიპატიჟე.

-მარტო კი არ ვარ, ერთი მიკროავ-ტობუსით ხალხი მახლავსო.

-მობრძანდით-მეთქი. მოვიდნენ, ვისაუბრეთ, მოგვეწონა

ერთმანეთი და გადავწყვიტეთ, რომ სკოლებით დავმეგობრებულიყავით, ქართველი და სომეხი ბავშვები დაგვე-მეგობრებინა - ეს იყო ჩვენი მთავარი მიზანი. საქართველოს დამოუკიდებ-ლობის აღდგენის დღეს, 26 მაისს, მიგ-ვიწვიეს ვაშლევში. დიდი სიხარულით წავედით. ვაშლევის სკოლას საჩუქრად

გადავეცით „ვეფხისტყაოსანი,“ ყველა-ზე ძვირფასი საჩუქარი ქართველების-თვის. ისეთი კმაყოფილები დარჩნენ ჩვენი მასწავლებლები ამ შეხვედრით, რომ მთელი წლის მანძილზე ვაშლევში სტუმრობაზე ვსაუბრობდით. ძალიან თბილი და გულითადი მიღებით მოგ-ვხიბლეს. მშვიდი, წყნარი, კეთილი ადამიანები არიან. მათი ცხოვრების სტილი მოგვეწონა - უბრალოება და სითბო. შინაგანად ჩვენც არანაკლებ თბილები ვართ, მაგრამ, შესაძლოა, ვერ გამოვხატოთ. იმერლების სითბო გარეგნულადაც ჩანს. ძალიან მოგვე-წონა ზრდილობა - მასწავლებლისაც და მოსწავლისაც.

სომხურენოვანი სკოლის დირექტო-რი ამბობს, რომ მათი მოსწავლეები დაწაფებულები არიან ქართული ენისა და ფოლკლორის შესწავლას და ამა-ყობს კურსდამთავრებულთა წარმა-ტებებით: „წელს ჯულიეტა ელბაქიანი და ლუსინე ბეგოიანი თსუ ახალციხის ფილიალში ასპროცენტიანი გრანტით ჩაირიცხნენ.“

ვაშლევის საჯარო სკოლის დი-რექტორი ქეთინო ლურსმანაშვილი იხსენებს, რომ სომხურენოვან სკო-ლასთან განათლების სამინისტროსგან გამოცხადებული პროექტით „პარტ-ნიორი სკოლები“ დამეგობრდნენ. ამ სკოლასთან დამეგობრება კი იმიტომ გადაწყვიტეს, რომ ახალციხელია ვაშ-ლევის საჯარო სკოლის ერთ-ერთი მასწავლებელი - ციცინო ბუცხრიკიძე. სამინისტროში წარსადგენი პროექტი ქალბატონმა მარინემ და ქეთინომ ერ-თობლივად შეადგინეს. იმის მიუხედა-ვად, რომ გამარჯვებულთა შეზღუდულ რაოდენობაში ვერ მოხვდა, ქართულ და სომხურ სკოლებს შორის მჭიდრო მეგობრობა დამყარდა.

მინას ვირაბიანი, ჭაჭარაქის სკო-ლის მასწავლებელი: -ქართველები და სომხები ერთ მიწაზე ძმურად, როგორც ერთი ოჯახის წევრები, ისე ვცხოვრობთ. მე სომეხად დავიბადე და სომეხად მოვკვდები, მაგრამ ჩემი სამშობლო საქართველოა. 43 წელი ჭაჭარაქის სკოლის დირექტორად ვი-მუშავე. 48 წლის პედაგოგიური სტაჟი

მაქვს. განათლების განყოფილებაში თათბირებზე სომხური სკოლების მას-წავლებლები და დირექტორები მეკით-ხებოდნენ, - რა საკითებზე ისაუბრეს, რა უნდა გავაკეთოთ. მე მათ ვეხმარე-ბოდი. კარგია სომხური და ქართული სკოლების მეგობრობა.

სამველ მინასიანი, ჭაჭარაქის სკო-ლის მასწავლებელი: -შთამომავლობას უნდა გადავცეთ ეს სიყვარული და ურთიერთობა. მთელი საქართველოს მასშტაბით უნდა დამეგობრდნენ სკო-ლები. მსოფლიოში 3 ათასზე მეტი ენაა, მაგრამ დამწერლობა არის მხო-ლოდ თოთხმეტი. მათგან ორი ჩემთ-ვის ახლობელია - ერთი მშობლიური, მეორე ჩემი სახელმწიფოს ენაა.

ქართულ-სომხურ სუფრასთან ვაშ-ლევის საჯარო სკოლის დირექტორ ქე-თევან ლურსმანაშვილს გაუჩნდა იდეა და კოლეგებს მიმართა - „ვაშლევში ისტორიის ერთობლივი გაკვეთილი ორ ენაზე ჩავატაროთ.“

ორი წელია, მეგობრობის ხიდი გავდეთ ჭაჭარაქის საჯარო სკოლას-თან, - გვიამბობს ვაშლევის საჯარო სკოლის მასწავლებელი დარეჯან ქურციკიძე, - ვაშლევში მათი სტუმ-რობისას ერთობლივი გაკვეთილი ჩავატარეთ მეორე კლასში. ერთ-მანეთს პედაგოგიურ გამოცდილებას ვუზიარებთ და ამ მეგობრობით ძალიან კმაყოფილები ვართ.

ჭაჭარაქის სკოლაში გამართული შეხვედრის შემდეგ გეზი ავიღეთ ვარ-ძიისკენ, სადაც სახალხო დღესასწა-ული „შოთაობა“ აღინიშნა. ქართველმა და სომეხმა მოსწავლეებმა საათნა-ხევრიანი გზის ერთი ტრანსპორტით გავლა მოისურვეს.

თვითონ გვთხოვეს ბავშვებმა, ჩვენს ტრანსპორტში ჩაჯექითო, ამბობს ვაშ-ლევის საჯარო სკოლის მეცხრეკლა-სელი სულხან გამცემლიძე, - გზაში მათი მასწავლებლები გვაცნობდნენ ისტორიული ძეგლების ისტორიას. ერთმანეთს შეგვაჯიბრეს სიმღერებ-ში. სომეხი მოსწავლეები, უმეტესად, ქართულ სიმღერებს მღეროდნენ. დარწმუნებული ვარ, ჩვენი მეგობრობა მომავალშიც გაგრძელდება.

-დღევანდელი დღით ძალიან კმაყოფილი ვარ, - ამბობს ვაშლევის საჯარო სკოლის მეცხრეკლასელი ნინო კურტანიძე, - დავათვალიერეთ ვარძია და ახალციხეში რაბათის ციხე. დავესწარით „შოთაობას.“ ჭაჭარაქის სკოლის მოსწავლეები ძალიან მე-გობრული ბავშვები არიან. ისინი ჩვენს სკოლაში, ვაშლევში, გავიცანით. ახლა ტელეფონის ნომრებიც გავცვალეთ. ქართულად კარგად საუბრობენ. სო-მეხ მეგობრებს ახლა უკვე ვაშლევში ველოდებით.

ლაურა გოგოლაძე

ქეთინო ლურსმანაშვილი სამველ მინასიანს - „ვაშლევში ისტორიის გაკვეთილი ორ ენაზე ჩავატაროთ“

ვაშლევის საჯარო სკოლის დირექტორი ქეთინო ლურსმანაშვილი და მასწავლებელი ნინო წიქარიშვილი ჭაჭარაქის სკოლის

სუვენირების კუთხეს ქართული სასმისებით ამდიდრებენ

ქართველი და სომეხი მეგობრები ვარძიაში

4 xtvb [fhfufekb 18 ოქტომბერი, 2013 წ.

აშშ-ის ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის (NDI) დაკვეთით +/- 2%-ის ცდომილების მქონე კვლევა 18 აგვისტოდან 3 სექტემბრის პერიოდში ჩატარდა. კვლევის ფარგლებში 3 838 რესპოდენტი გამოიკითხა ქვეყნის მასშ-ტაბით. პროცენტული მონაცემები დათ-ვლილია გამოკითხულთა იმ 73%-დან, ვინც აცხადებს, რომ მიიღებს 27 ოქტომ-ბრის არჩევნებში მონაწილეობას.

გთავაზოთ ამ კვლევის მიხედვით გამოვლენილი რეიტინგული

კანდიდატების საარჩევნო პროგრამები-დან ყველაზე მნიშვნელოვან ასპექტებს სოციალურ საკითხებზე. კანდიდატების ხედვა და პოზიციები სხვადასხვა თემებ-ზე ვრცლად შეგიძლიათ იხილოთ www.prezidenti.ge

-როგორია თქვენი ხედვა განათ-ლების პოლიტიკის მიმართ? როგორ უნდა გაუმჯობესდეს დაწყებითი, სა-შუალო, პროფესიული და უმაღლესი განათლების ხარისხი?

გიორგი მარგველაშვილი: -განათ-ლების სისტემა ქვეყნის სტრატეგიულ ამოცანებს უნდა დაუკავშირდეს. სა-

ხელმწიფო ვალდებულია, ქვეყნის ინტერესების შესაბამისად მოაწყოს განათლების სისტემა. ის თავად უნდა გახდეს განათლებისა და სამეცნიერო კვლევების უმთავრესი დამკვეთი. ქართულ აკადემიურ სივრცეში რე-ალურად უნდა განვახორციელოთ უნივერსიტეტთა ავტონომიურობა და აკადემიური თავისუფლება. ამისათვის უნდა შეიქმნას შესაბამისი საკანონმ-დებლო გარანტიები და მექანიზმები. ქვეყნის წინსვლისა და სრულფასოვა-ნი განვითარებისთვის აუცილებელია პროფესიონალები, სპეციალისტები. სახელმწიფოს გრძელვადიანი განვი-თარება გადამწყვეტ როლს აკისრებს განათლებასა და მეცნიერებას.

დავით ბაქრაძე: -აუცილებელია, სასკოლო ინფრასტრუქტურის შემდ-გომი განახლება, ყველა სკოლის თა-ნამედროვე მოთხოვნათა შესაბამისად აღჭურვა და საჭირო რესურსებით მომა-რაგება. სასკოლო განათლების მართ-ვის დეცენტრალიზაციის პირობებში სახელმწიფო განსაზღვრავს ეროვნულ სასწავლო გეგმას და ახორციელებს განათლების ხარისხის კონტროლს, ხოლო უშუალოდ სკოლის მართვა, ბი-უჯეტის განკარგვა, საგანმანათლებლო მიზნების მიღწევისათვის აუცილებელი პედაგოგიური და მეთოდოლოგიური მიდგომების სრულყოფა, სკოლის თვითმმართველობის კომპეტენციას განეკუთვნება. როგორც საშუალო, ისე უმაღლესი განათლების დონეზე უნდა შენარჩუნდეს ერთ მოსწავლეზე/სტუდენტზე გამოყოფილი სასწავლო გრანტის მოდელი, ხოლო გრანტის ოდენობა გაიზარდოს.

„ნაციონალური მოძრაობის“ ხელი-სუფლებაში ყოფნის დროს განხორ-ციელებული რეფორმების მომდევნო ეტაპი უნდა იყოს ერთიანი ეროვნული გამოცდებისა და საშუალო სკოლის დამამთავრებელი გამოცდების ინტეგ-რაცია.

უმაღლესი განათლების მიმართუ-ლებით აუცილებელია უნივერსტეტების სრული აკადემიური, ადმინისტრაცი-ული და ფინანსური ავტონომიისა-კენ შემდგომი სვლა. პრიორიტეტულია ტექნოლოგიების სფეროში განათლე-ბისა და განვითარების სახელმწიფო მხარდაჭერა. უნდა გაგრძელდეს

მსოფლიოს საუკეთესო უნივერსიტე-ტებში სამაგისტრო პროგრამებზე ჩვენი სტუდენტების სწავლის დაფინანსება.

პროფესიული განათლების სისტემა უნდა პასუხობდეს ადგილობრივი და გლობალური ბაზრის მოთხოვნებს, უნდა იყოს მაქსიმალურად მრავალფე-როვანი და ყალიბდებოდეს ბიზნესთან მჭიდრო კოოპერაციის გზით.

ნინო ბურჯანაძე: -შევიმუშავებთ უწყვეტი განათლების კონცეფციას, რომელიც საფუძვლად დაედება ასევე ერთიან კანონს განათლების შესახებ; შევცვლით სასკოლო, საუნივერსიტეტო, პროფესიული და სკოლამდელი განათ-ლების შინაარსს (სტანდარტები, პროგ-რამები, სახელმძღვანელოები) ეროვ-ნული კონცეფციისა და განათლების მიზნების (დოქტრინის) მიღებით.

შეიქმნება ახალი სასკოლო-საატეს-ტატო საგამოცდო მრავალკომპონენტი-ანი (ატესტატის რეიტინგი, დახასიათე-ბა-რეკომენდაცია) სისტემა, რომლის საფუძველზეც მოხდება აბიტურიენტის ჩარიცხვა უმაღლეს სასწავლებლებში.

უნდა აღდგეს დაშლილი და გაყი-

დული სამეცნიერო და დარგობრივი ინსტიტუტები.

მასწავლებელთა მინიმალური ხელ-ფასი სამჯერ უნდა აღემატებოდეს საარსებო მინიმუმს.

შემოსაღებია ოცწლიანი იაფი სტუ-დენტური და საგანმანათლებლო კრედიტები.

სახელმწიფომ უნდა დააფინანსოს ორწლიანი პროფესიული კოლეჯე-ბი, სადაც ახალგაზრდები შეძლებენ პრაქტიკული სპეციალობის, ხელობის შესწავლას საშუალო სკოლის დამთავ-რების შემდეგ.

შალვა ნათელაშვილი: -მხარს ვუჭერ ბოლონიის პროცესის რეალურ დანერგვას და სახელმწიფო ბიუჯეტი-დან დაფინანსებულ განათლებას.

გიორგი თარგამაძე: -უნდა გაიზარ-დოს სკოლების ვაუჩერული დაფინანსება და მოხდეს პედაგოგების 900 ლარიანი საბაზისო ხელფასით, პორტატული კომპიუტერებით და სასკოლო სახელმ-ძღვანელოებით უზრუნველყოფა; ყველა სოფელში უნდა იყოს სკოლა; უნდა გაძლიერდეს მასწავლებელთა კვა-ლიფიკაციის ამაღლების სახელმწიფო მხარდაჭერა და მოხდეს მასწავლე-ბელთა საუნივერსიტეტო მომზადების სისტემის სრულყოფა; უნდა დაიწყოს მართლმადიდებლური კულტურის ისტორიის საგნის სწავლება სკოლებში; საატესტაციო გამოცდების ჩაბარებით და მინიმალური კომპეტენციის დაკმაყოფი-ლებით უნდა დაფინანსდეს სტუდენტ-თა სწავლის საფასურის მინიმუმ 70%, ხოლო მრავალშვილიანი, სოციალურად დაუცველი, მაღალმთიანი რეგიონების სტუდენტები 100 %-ით დაფინანსდებიან;

სწავლება შეჩერებულ სტუდენტებს უნდა მიეცეთ გამოცდების ჩაბარების უფლება და გარკვეული კრიტერიუმე-ბის დაკმაყოფილების შემთხვევაში, ექ-ნებათ სახელმწიფოს ხარჯზე სწავლის გაგრძელების შესაძლებლობა;

სკოლამდელი აღზრდის სისტემა უნდა დაუბრუნდეს განათლების სამი-ნისტროს და სკოლამდელი დაწესებუ-ლების აღმზრდელებს უნდა მიენიჭოთ პედაგოგის სტატუსი;

უნდა გაიზარდოს სახელობო სას-წავლებლების დაფინანსება და აღდ-გეს უკანასკნელ წლებში დახურული სასწავლებლები.

- რ ა კ ო ნ კ რ ე ტ უ ლ გ ა დ ა -წყვეტილებებს დაუჭერდით მხარს ჯანდაცვის ხელმისაწვდომობისა და ხარისხის ასამაღლებლად?

გიორგი მარგველაშვილი: -ჯან-დაცვის პოლიტიკის ამოცანებია, რო-გორც დაზღვევის სისტემის შემდგომი დახვეწა, ისე პრევენციული მედიცინის განვითარება. ამ მიზნით იგეგმება ხელ-მისაწვდომობის ზრდა ფასებსა და სერ-ვისებზე. აგრეთვე, რაოდენობრივი და ხარისხობრივი გაუმჯობესება: კვალი-ფიკაციის, ტექნოლოგიების ხარისხის ამაღლება, ახალი ამბულატორიების, საავადმყოფოების აშენება.

დავით ბაქრაძე: -პაციენტის უფ-ლებების დაცვასთან ერთად, პრი-ორიტეტი უნდა იყოს სამედიცინო პერსონალის უფლებებიც, - ღირსეულ პირობებში მუშაობა და სამართლიანი ანაზღაურება. უნდა გაგრძელდეს სამედიცინო ინფრასტრუქტურის რე-აბილიტაციის პროექტები, რათა ჩვენმა მოქალაქეებმა ყველა რეგიონში მაღა-ლი სტანდარტითა და ეფექტურად შეძ-ლონ მკურნალობა. აუცილებელია სადაზღვევო სისტემის მოდერნიზება და ამ სფეროში ჯანსაღი კონკურენციის დამკვიდრება.

აუცილებელია, სადაზღვევო პა-კეტები მოიცავდეს მედიკამენტების გაფართოებულ ჩამონათვალს, რაც სო-ციალურად დაუცველი მოსახლეობისთ-ვის ანაზღაურდება სახელმწიფოს მიერ, ხოლო მნიშვნელოვანი შეღავათებით ისარგებლებენ სხვადასხვა ჯგუფის წარმომადგენლები.

პირველადი ჯანდაცვა, სოფლის და ოჯახის ექიმის ინსტიტუტი მეტად უნდა იყოს მხარდაჭერილი ფინანსურად და სადაზღვევო სქემებში ფართო ჩართუ-ლობის გზით. აუცილებელია ძალისხმევა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დასამკვიდ-რებლად. განსაკუთრებულ ყურადღებას საჭიროებს დედათა და ბავშვთა ჯანმრ-თელობა, ორსულთა მეთვალყურეობა, რეპროდუქციული ჯანმრთელობის სერ-ვისების გაფართოება, რაც გააუმჯობესებს დემოგრაფიულ მაჩვენებლებს.

ნინო ბურჯანაძე: -გვინდა, რომ ჩვენი ხალხი იყოს ჯანმრთელი. ამისათ-ვის აუცილებელია: გამართული, მო-სახლეობის სამედიცინო საჭიროებებზე ორიენტირებული და საზოგადოებრი-ვად სამართლიანი ჯანდაცვის სისტემა. აქცენტი დაავადების პრევენციაზე უნდა გადავიტანოთ, მაგრამ, ჯანმრთელობის გაუარესების შემთხვევაში, თითოეულმა ადამიანმა უნდა იცოდეს, რომ ის ამ პრობლემასთან მარტო არ არის, მის გვერდითაა მთელი სახელმწიფო. არც ერთი ადამიანი არ უნდა დაიღუპოს გაუმართავი ჯანდაცვის სისტემის, გულ-გრილობის, უსახსრობის გამო.

შალვა ნათელაშვილი: -გადა -უდებელი სამედიცინო დახმარების საბიუჯეტო უზრუნველყოფა.

გიორგი თარგამაძე:-ჯანდაცვის ახა-ლი სისტემის ჩამოყალიბების მიზნით, მიზანშეწონილია მოხდეს საქართვე-ლოს მთელი მოსახლეობის გა მიჯ ვნა კა ტე გო რი ებ ად.

პირ ვე ლ ჯგუ ფში გაერთიანდება ად-ამ ი ან ე ბი, რომ ლე ბსაც ას აკ ის, ჯანმრთე-ლო ბისა და სო ცი ალ უ რი მდგო მა რე ობ-ის გა მო არ შე უძ ლი ათ უზრუნ ველ ყონ თა ვი ანთი ჯან მრთე ლო ბა;

მე ო რე ჯგუ ფი გააერთიანებს სა ქარ-თვე ლოს ყვე ლა და ნარ ჩე ნ მო ქა ლა ქეს (მათ შორის და საქ მე ბუ ლი, თვით და-საქ მე ბუ ლი).

ჯან დაც ვის სის ტე მის ფუნ ქცი ონ ირ ე ბა გან ხორ ცი ელ დე ბა რო გორც პროგ რა-მუ ლი და ფი ნან სე ბის წესით, ას ე ვე კერ-ძო სა დაზ ღვე ვო სექ ტო რის მეშ ვე ობ ით. სა ქარ თვე ლოს მთე ლი მო სახ ლე ო ბა, ორ ი ვე ჯგუ ფი, მი იღ ებს მომ სა ხუ რე-ბის უნ ივ ერ სა ლურ საბაზისო პაკეტს, რომლის მიწოდება გან ხორ ცილ დე ბა პროგ რა მუ ლი და ფი ნან სე ბის გზით. უნივერსალური საბაზისო პაკეტის

ზევით, პირველი ჯგუფი ასევე მიიღებს და მა ტე ბი თ პა კე ტს, რომელიც მო იც ავს აუც ილ ებ ელ სადიაგნოს ტი კო, სამ-კურ ნა ლო-სა მე დი ცი ნო, ამ ბუ ლა ტო-რი ულ, სტაციონ არ ულ გა და უდ ებ ელ (დამატებით) და გეგმი ურ დახ მა რე ბას, აუც ილ ებ ე ლი მე დი კა მენ ტებით უზრუნ-ველყოფას.

-თქვენი ინიციატივები (თუკი ასე-თი გაქვთ) და პოზიცია ქალთა პოლი-ტიკაში თანამონაწილეობის გაზრ-დისათვის საჭირო ღონისძიებების შესახებ.

გიორგი მარგელაშვილი: -საქართ-ველოში ქალთა პოლიტიკაში თანამო-ნაწილეობა მნიშვნელოვნად ჩამორჩება ევროპულ საშუალო მაჩვენებელს. ქალები მოსახლეობის ნახევარს შეად-გენენ, ამიტომ დემოკრატიული სა-მართლიანობა მოითხოვს, რომ მათი მონაწილეობა გადაწყვეტილების მი-ღების პროცესებში ადეკვატური იყოს. უპირველეს ყოვლისა, საჭიროა, მოხდეს ამ საკითხის საზოგადოებრივ და პოლი-ტიკურ დღის წესრიგში დაყენება. ამისთ-ვის მმართველი გუნდისა და, ზოგადად, პოლიტიკური ელიტის პოლიტიკური ნება უაღრესად მნიშვნელოვანია.

ძალზე მნიშვნელოვანია საზოგა-დოებასთან მუშაობა. ერთად უნდა დავძლიოთ სტერეოტიპული შეხე-დულებები ქალის როლის შესახებ და საზოგადოებრივი კონსესუსის საფუძველზე ისეთი საზოგადოება უნდა შევქმნათ, სადაც ყველა ქალს ექნება თვითრეალიზაციის შესაძლებ-ლობა. ქალები ჩაბმული უნდა იყვნენ

გადაწყვეტილებების მიღებაში, უნდა იმყოფებოდნენ ძალაუფლების ველ-ში. საქართველოს დემოკრატიულ, ადამიანის უფლებებზე დამყარებულ საზოგადოებად გარდაქმნაში ქალთა როლი ფასდაუდებელია.

დავით ბაქრაძე: -არ მიმაჩნია სწო-რად ქვოტირების და ე.წ. გენდერუ-ლი მეინსტრიმინგის ყველა ფორმის გადმონერგვის დაჩქარება, „ერთიანი ნაციონალური მოძრობა“ მიესალმება პოლიტიკაში ქალთა შემდგომ გააქტი-ურებას და ამ პროცესის წახალისებას.

ნინო ბურჯანაძე: -ჩემი ყოფნისას პარლამენტის თავმჯდომარის პოსტზე შეიქმნა გენდერული თანასწორობის კონცეფცია, რომელიც დღესაც აქტი-ურად ფუნქციონირებს.

ჩვენ მივესალმებით საქართვე-ლოში ისეთი გენდერული პოლიტი-კის განვითარებას, რომელიც ხელს შეუწყობს პოლიტიკურ სტრუქტურებში გენდერულ საკითხებზე დიალოგის წარმართვას, ქალთა აქტიურ მონაწი-ლეობას პოლიტიკურ პროცესებში და საპასუხისმგებლო თანამდებობებზე მათ დაწინაურებას.

შალვა ნათელაშვილი: -არ ვფიქ-რობ, რომ საქართველოში ეს პრობ-ლემა არსებობდეს. პოლიტიკაში უნდა მონაწილეობდეს ქალიც და კაციც, თუ ამის შესაძლებლობა და რესურსი აქვს.

გიორგი თარგამაძე: -„ქრისტიან-დემოკრატიული მოძრაობა“ დაარსების დღიდან მხარს უჭერს პოლიტიკაში ქალთა მონაწილეობის გაზრდას. პარტიაში ფუნქციონირებს ქალთა ორ-განიზაცია, რომლის მთავარი მიზანი პოლიტიკაში მეტი ქალის ჩართვაა. ორგანიზაცია ზრუნავს ახალი კანდიდა-ტების, აქტივისტების, რიგითი წევრების მოზიდვაზე, ქალი ლიდერების აღზრ-დასა და წარმოჩენაზე; ახორციელებს საგანმანათლებლო პროგრამებს, ტრენინგებს, სემინარებს და დისკუსიებს ქალებისთვის მნიშვნელოვან საკით-ხებზე; ხელს უწყობს ქალების დაწინა-ურებას პარტიაში გადაწყვეტილების მიმღებ პოზიციებზე. მიგვაჩნია, რომ პოლიტიკაში ქალთა მონაწილეობის გაზრდის მხარდაჭერა აუცილებელია საკანონმდებლო დონეზეც.

-თქვენი აზრით, უნდა აიკრძალოს თუ არა ორსულობის ხელოვნური

შეწყვეტა - აბორტი? რატომ?გიორგი მარგველაშვილი: -ამ

ძალზე მგრძნობიარე საკითხს გან-საკუთრებული სიფრთხილით უნდა მოვეკიდოთ. იმ ქვეყნების პრაქტიკა, სადაც აბორტი არალეგალურია, აჩვე-ნებს, რომ აკრძალვა იწვევს არა მათი რიცხვის შემცირებას, არამედ არალეგა-ლური აბორტების ზრდას. ეს კი საფრ-თხეს უქმნის ქალთა ჯანმრთელობას, ხშირად, სიცოცხლესაც. აბორტის აკრ-ძალვა განსაკუთრებით მძიმე შედეგების მომტანია ღარიბი და სოციალურად დაუცველი ქალებისთვის.

აბორტის წინააღმდეგ ბრძოლის სტრატეგია არის არა აკრძალვა, არა-მედ რეპროდუქციული ჯანმრთელო-ბისა და უფლებების შესახებ ინფორ-მირებულობის გაზრდა და ოჯახის და-გეგმვის სერვისებზე ხელმისაწვდომობა. ნებისმიერი სხვა მიდგომა კიდევ უფრო გააუარესებს ქალთა ჯანმრთელობის მდგომარეობას საქართველოში, გაზრ-დის დედათა სიკვდილიანობას, გააღ-რმავებს გენდერულ უთანასწორობას და გააასმაგებს ისეთ შემთხვევებს, როდესაც არასასურველი ორსულობის შედეგად გაჩენილ ბავშვებს ნაგვისსაყ-რელზე ვპოულობთ. ამავე დროს, სა-კითხის გადაწყვეტა მჭიდრო კავშირშია ქვეყნის ეკონომიკურ განვითარებასთან, სოციალური უსაფრთხოების ზრდას-თან, განათლების და სამოქალაქო ცნობიერების ამაღლებასთან.

დავით ბაქრაძე: -იმპერატიული აკრძალვა პრობლემის გამაღრმავებე-ლია და არა გადამწყვეტი.

ნინო ბურჯანაძე: -რომ არაფერი ითქვას დემოგრაფიულ მდგომარეობა-ზე და აქ აბორტის, როგორც ერთ-ერთი ფაქტორის, უარყოფით როლზე, თავის-თავად სიცოცხლის მოსპობა ჩანასახში უმძიმესი ქმედებაა, თუმცააკრძალვა გამოსავალი არ არის. ყველაფერი უნდა გაკეთდეს იმისათვის, რომ იგი თავიდან ავიცილოთ. ქვეყანაში უნდა შეიქმნას ისეთი სოციალურ-ეკონო-მიკური გარემო, რაც აქ მცხოვრებთა მძლავრი, მრავალშვილიანი ოჯახების შექმნის წინაპირობაა; უნდა შეიქმნას არა მარტო ზოგადი პირობები, არამედ განსაკუთრებული მატერიალური სტი-მულებიერის გამრავლების, ახალშო-ბილთა აღზრდისა და მოვლის, ქალთა ჯანმრთელობის დაცვისთვის.

აღსანიშნავია განათლების უდიდესი მნიშვნელობა ამ თვალსაზრისით.

შესაძლოა, აიკრძალოს აბორტის გაკეთება პირველივე მისვლაზე, გადა-ვადდეს გარკვეული გონივრული ვადით, რომლის დროსაც მიეცემა ახსნა-გან-მარტება, ჩატარდება საუბარი და სხვა შესაძლო ღონისძიებები, რათა თავიდან ავიცილოთ აბორტი. გარკვეული ზომებია მისაღები სქესის გამო აბორტების რიცხ-ვის შესამცირებლად. გასათვალისწი-ნებელია ისეთი შემთხვევები, როდესაც აბორტის საჭიროება სამედიცინო ჩვენე-ბით არის განპირობებული.

შალვა ნათელაშვილი: -ვფიქრობ, ეს საკითხი რეფერენდუმზე უნდა გა-ვიდეს.

გიორგი თარგამაძე: -ქრისტიან-დემოკრატიული მოძრაობის წევ-რებისთვის, როგორც ტრადიციული ღირებულებების ერთგული, მორწმუნე ადამიანებისთვის, აბორტი ცოდვაა. სამედიცინო ჩვენების გარეშე ნაყოფის სიცოცხლის ხელყოფა განვითარების ნებისმიერ ეტაპზე დაუშვებელია. ქვეყ-ნის დემოგრაფიული პრობლემებიდან გამომდინარე აბორტის საწინააღმდეგო კამპანია ეროვნული მნიშვნელობის საქმედ გვესახება. ქვეყნის დემოგრა-ფიული განვითარებისთვის საფრთხეს წარმოადგენს ე.წ. შერჩევითი აბორ-ტები, ანუ სქესის დადგენის შემდეგ არასასურველი სქესის მქონე ნაყოფის სიცოცხლის შეწყვეტა.

მოამზადა ნინო კაპანაძემ

ეროვნული და საატესტატო გამოცდების ინტეგრაცია, ჯანდაცვა „ორი ჯგუფისთვის“ და აბორტის აკრძალვა რეფერენდუმით

აშშ-ის ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის (NDI) დაკვეთით არჩევნებამდე ორი თვით ადრე ჩატარებული კვლევის თანახმად,

პრეზიდენტობის კანდიდატების სამეულში 39%-ით „ქართული ოცნების” კანდიდატი გიორგი მარგველაშვილი ლიდერობს; 18%-ით მას მოჰყვება

„ნაციონალური მოძრაობის” კანდიდატი დავით ბაქრაძე, 7%-ით - „დემოკრატიული მოძრაობის” ლიდერი ნინო ბურჯანაძე.

„ლეიბორისტების” ლიდერს შალვა ნათელაშვილსა და „ქრისტიან-დემოკრატიული მოძრაობის” ლიდერს გიორგი თარგამაძეს 3-3%

ისურვებდა საქართველოს პრეზიდენტად, ხოლო სხვა კანდიდატებზე არჩევანს 4% აკეთებს; 4% კი აცხადებს, რომ არც ერთს არ დაუჭერს მხარს.

გიორგი მარგველაშვილი დავით ბაქრაძე ნინო ბურჯანაძე შალვა ნათელაშვილი გიორგი თარგამაძე

5xtvb [fhfufekb18 ოქტომბერი, 2013 წ.

ერთ დღეს, ჩემს მშობლიურ ხარა-გაულში, მეგობართან სტუმრობისას, ოჯახის ახლობლისგან - რაული თხე-ლიძისგან ასეთი ამბავი მოვისმინე: „მამაჩემი და ხარიტონი თანატოლები იყვნენ, მეზობელ სოფლებში (ღვერ-კი და სარგვეში) ცხოვრობდნენ და მეგობრობდნენ. ის პერიოდი იყო, როცა ლიხზე სამანქანო გზა იჭრებო-და. ახლო სოფლებში მცხოვრებთ გარკვეული ტერიტორია ჰქონდათ მონიშნული. ვალდებულნი იყვნენ, სამუშაოებში მონაწილეობა მიეღოთ. მამა იხსენებდა: მაშინ 14-15 წლის ბიჭები ვიქნებოდით, გზაზე სამუშაოდ რამდენჯერმე ხარიტონთან ერთად წავედი. ხარები გვყავდა და წინ ვუძღ-ვებოდით. ერთ დღეს გზად, სოფელ ლაშეში, სკოლასთან შეჩერდა. მთხო-ვა, სკოლის შენობაში შევალ, შენ აქ დამელოდე და მალე გამოვალო. ასე განმეორდა მეორე, მესამე, მეოთხე დღესაც. დავინტერესდი, სკოლაში რას აკეთებდა და უკან მალულად გავყევი. დავინახე ერთ-ერთ ოთახში შევიდა (რომელშიც დერეფნიდან 7-8-საფეხუ-რიანი კიბით უნდა ჩასულიყავი). იატაკ-ზე ხატები ელაგა, ყველა კედლისკენ იყო მიბრუნებული. ხარიტონი, ყოველი ხატის აღებისას პირჯვარს იწერდა, ემთხვეოდა და ისევ უკან დებდა. შე-მამჩნია, რომ ვუყურებდი და მთხოვა, რაც ვნახე, არავისთან მეთქვა“.

თურმე იმ ოთახში ახლომდებარე ეკლესიებიდან წამოღებული ხატები ელაგა. რა ბედი ეწია მათ, ცნობილი არ არის. ხარიტონი კი საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის, დავით V დევდარიანის (1972-1977 წლები) ერისკაცობის სახელია.

-გული მწყდება, დავით V-ს დღეს იშვიათად ახსენებენ. არადა, ურთულეს პერიოდში მოუწია ეკლესიის საჭეთმპყ-რობლობა. მის მშობლიურ სოფელში მხოლოდ მისი ნასახლარია შემორ-ჩენილი, - მითხრა ბატონმა რაულმა.

ლაშის საკრებულოს რწმუნე-ბულმა, ზურაბ კვინიკაძემ

ტრანსპორტით ჩვენი გადაადგილება უზრუნველყო და მეორე დღესვე სოფელ სარგვეშს ვესტუმრეთ. სარ-გვეშის ტერიტორიულ ერთეულში შედის სოფლები: ხორითი, საბე და მირონწმინდა. ადგილზე მისულებს სარგვეშის რწმუნებული, ამირან კამკამიძე დაგვხვდა და მეგზურობა გაგვიწია. როგორც მან გვითხრა, ამჟამად სოფელში 138 კომლი ცხოვ-რობს. სკოლაში 32 ბავშვი სწავლობს. სოფელში არ არის კეთილმოწყობი-ლი გზა, მაგრამ მომავალი წლიდან ასფალტის დაგება იგეგმება. ჩემი პირველი რესპონდენტი პატრიარქის ნათლული, ამავე სოფლის მკვიდრია.

გოგი ცისკაძე: -დავით V-მ სასუ-ლიერო მოღვაწეობა მირონწმინდის წმინდა ნიკოლოზის სახელობის ეკლესიაში დაიწყო. მაშინდელი ხე-

ლისუფლება დევნიდა და ბევრი გან-საცდელი გამოიარა. მამა იხსენებდა, - ერთ დღეს სოფელში კომუნისტები შემოვიდნენ. ყანის ხვნის დროს თავ-ზე ოთხი ცხენოსანი კაცი დამადგა. მკითხეს, - მირონწმინდის ეკლესია სად არის, როგორ მივიდეთო? მა-შინ დავით V დიაკვანი იყო და მისი ნახვა უნდოდათ. გზა ავურიე, სხვა სოფელში გავგზავნე. თავად კი მიწის ხვნა მივატოვე და ეს ამბავი მეგობარს სასწრაფოდ ვაცნობე. მან ეკლესიაში მისვლა, ხატების გამობრძანება და საიმედო ადგილზე გადამალვა მოასწ-როო. იმავე დღეს თურმე მამაჩემის ძებნაც დაუწყიათ, მაგრამ ვერ იპოვეს. მამას ალექსანდრე ერქვა. 1961 წელს გარდაიცვალა, დავითი უკვე მღვდე-ლი იყო და ხაშურში მოღვაწეობდა. დაკრძალვის დღეს სხვა მღვდლებ-თან ერთად მოვიდა. მიცვალებულს წესი აუგო. ამ სოფელში ახლა რო-გორი გზაა, ხომ ხედავთ და მაშინ საერთოდ ჭირდა გადაადგილება. სამანქანო გზის გაჭრა დავითის მონ-დომებითა და ძალისხმევით მოხდა.

-სოფელში პატრიარქს ბევრი ნათლული ჰყავდა?

-არა, იმ წლებში სარწმუნოებისად-მი სახელმწიფოს დამოკიდებულება როგორი იყო, ჩემგან არ გესწავლე-ბათ. დავითს სასულიერო მოღვაწე-ობის გამო, ბევრმა შეურაცხყოფაც კი მიაყენა. გული ბევრ ვინმეზე სწყდე-

ბოდა, მამასთან ხშირად მოდიოდა.-უფროსები რაზე ლაპარაკობდ-

ნენ, გახსოვთ?-ყველანაირ თემაზე ლაპარაკობ-

დნენ. ფულსაც ხშირად მჩუქნიდა. ექვსი დედმამიშვილი ვიყავით და ზრდილობისკენ და წესიერებისკენ მოგვიწოდებდა. გვლოცავდა, უფალი შეგეწიოთო! პატრიარქად კურთხევის შემდეგ სოფელში ყოველ ზაფხულს ჩამოდიოდა.

-არასდროს უამბნია, ეკლესიას როგორ დაუახლოვდა?

-იმ პეროდში მირონწმინდის ეკ-ლესიაში მღვდელი სამოელი (დევდა-რიანი) წირავდა. როგორც ვიცი, მან შეაყვარა სარწმუნოება. პატრიარქი კარგ ოჯახში იზრდებოდა, მამამისი ნამუსიანი კაცი იყო. სოფელში გული სწყდებათ, რომ დავით V-ს იშვიათად ახსენებენ. შეიძლება მისი ნასახლარი აღდგეს, ფოტოები გამოიფინოს, მცი-

რე მუზეუმი გაკეთდეს... მირონწმინდის ეკლესიაში წირვა

ბოლოს როდის ჩატარდა, სოფელში არ ახსოვთ. რესტავრაცია მოინდომეს, მაგრამ შენობა სამი წელია, ხარა-ჩოებშია. ვამაყობ, რომ პატრიარქის ნათლული ვარ. დავით V არ უნდა დავივიწყოთ. ის იყო პიროვნება, რომელსაც გამუდმებით დევნიდნენ, თავს ესხმოდნენ და სარწმუნოებაზე ხელი ვერ ააღებინეს.

ბატონ გოგის დავემშვიდობეთ და პატრიარქის ნასახლარის-

კენ გადავინაცვლეთ. იქ მხოლოდ სახლის ნანგრევია შემორჩენილი. მეზობელი მურმან ცისკაძე იხსენებს:

-პატრიარქი 1903 წელს დაიბადა, ჩემზე ბევრად უფროსი იყო, მაგრამ კარგად მახსოვს. ბავშვობაშიც გამო-რჩეული ყოფილა, სახლში ხატები ჰქონდა და ლოცულობდა.

-იმ პერიოდში ხატებს ოჯახებში იშვიათად ინახავდნენ.

-მგონი, მათ წინაპრებისგან ჰქონ-დათ დატოვებული. ოჯახში ყველა მორწმუნე იყო. პატრიარქი ქალაქი-დან რომ ჩამოვიდოდა, უბანში მისი გამოჩენა გვიხაროდა. მეზობლის ბავშვებს შემოგვიკრებდა და ქადა-გებდა. ეზოში ბლის ხე ედგათ. ჩვენ ხეზე ავდიოდით, ბალს ვუკრეფდით, ის ამბებს გვიყვებოდა, გვარიგებდა. კანფეტებიც ხშირად მოჰქონდა. სო-ფელში ყველა ვშრომობდით, მაგრამ

მაინც გაჭირვება იყო. თითო ოჯახში 5, 6 და მეტი შვილიც იზრდებოდა. კლასში 25 მოსწავლე ვიყავით და 3 პარალელური კლასი იყო. სოფელში 800 კომლი ცხოვრობდა. დღეს კი მხოლოდ მოხუცებიღა ვართ შემორ-ჩენილები. მიტოვებულ სახლებს რომ ვუყურებ, გული მტკივა. პატრიარქის დას ანიკო ერქვა, კარგი მზარე-ული იყო. ძმას მუდამ თან ახლდა, რადგან მხოლოდ მის დამზადებულ კერძებს მიირთმევდა. სახლის მეორე სართული ხის იყო, შვილმა - გოგი დევდარიანმა გაყიდა. ამ ეზოს ახლა მე ვპატრონობ. არადა, ერთ დროს აქ დიდი ხალხმრავლობა იყო.

-სანამ თქვენამდე მოვიდოდით, ორ ადგილზე შევნიშნე, სახლები შენდება.

-მიწა გაასწორეს და აშენებენ. აქედან წასულების შვილიშვილები აშენებენ. სოფელში ტრანსპორტი ძალიან ჭირს. რაიონის ცენტრამდე 10 კილომეტრია. ამბობენ, მომავალში ასფალტი დაიგებაო, იმედით ვცხოვ-რობთ. კარგი გზა რომ გვექნება, იქნებ ხალხი მერე უფრო დაბრუნდეს.

სოფლის გამგებელმა მითხრა, ამ სოფელში ას წელს მიტანებუ-

ლი ქალბატონი ცხოვრობს, თუ დაინ-ტერესდები, ვესტუმროთო. ვენერა ბებო დროის დიდ ნაწილს საწოლში ატარებს. ასაკთან შედარებით მხნედ გამოიყურება და კარგად აზროვნებს.

ვენერა დევდარიანი: -99 წლის ვარ, ბებო, საუკუნე გავლიე. წარსუ-ლიდან ცუდიც ბევრი მახსენდება და კარგიც. მოდი, ჩამოჯექი, ადამიანი მენატრება. ეს სოფელი ხალხისგან დაიცალა, არადა, სოფელი ქვეყნის სიძლიერეა, ვდარდობ, - მეუბნება და საწოლთან მდგარი სკამისკენ მანიშნებს.

-თუ არ დაიღლებით, მეც მინდა გელაპარაკოთ.

-რა დამღლის, 4-5 წელია, შრომა აღარ შემიძლია. რა ვქნა, დროის დიდ ნაწილს საწოლში ვატარებ. 1936 წელს სიყვარულით გავთხოვდი. მაშინ პედაგოგად ვმუშაობდი, განათ-ლება თბილისში მივიღე. შესანიშნავი მეუღლე მყავდა, კულტურული და შეგნებული ვაჟკაცი იყო, კარგი მანე-რებით. ნაადრევად, 85 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

-ქორწილი გქონდათ?-მშობლებმა ორივეს კარგი ქორ-

წილი გადაგვიხადეს. ომი რომ დაიწ-

ყო, ჩემი ქმარი ომში წაიყვანეს. ორ შვილთან ერთად მარტო დავრჩი. ბუღალტერია შევისწავლე და მუშა-ობა დავიწყე. ჩემებთან ერთად ერთი სხვისი შვილიც გავზარდე. ომი რომ დამთავრდა, მეუღლეც დამიბრუნდა. უძლურება ცუდია, ზოგჯერ სიკვ-დილს ვნატრობ. სოცოცხლე მაშინაა ლამაზი, როცა მოქმედება შეგიძლია. როცა საკუთარ თავს ვეღარ მართავ, სიცოცხლის ხალისი გეკარგება. 2 შვილი მყავს, 3 შვილიშვილი და 6 შვილთაშვილი, მათ შევხარი. (პაუზის

შემდეგ) თვალწინ გადამეშლება ხოლმე, როგორ ვატარებდი გაკ-ვეთილებს. ლექსებიც კი მახსოვს. „როდესაც სიკვდილს მოვენატრები,/ მე არ ვინაღვლებ იმ წამს,/ ბელტად ვიქცევი, მივემატები,/ ჩემი სამშობლოს მიწას“, - ამ ლექსის ავტორი ვერიკო წერეთელია.

-ახალგაზრდებს რა ეტყვით?-ყველას დიდ სიყვარულს, სიხა-

რულსა და კეთილდღეობას გისურ-ვებთ. სწავლას ნუ დაიზარებთ. კულ-ტურულ ადამიანს რა სჯობს. შეიძლება ადამიანს ჰქონდეს განათლება, მაგ-რამ არ ჰქონდეს კულტურა. ეს ცუდია, მაგრამ როცა ეს ორი სიკეთე ერთად გაქვს, ბედნიერი ხარ. განათლებულ და კულტურულ ადამიანთან ურთიერ-თობა ყველასთვის სასიამოვნოა. ადამიანი რამეს უნდა ემსახურებოდეს. ჩემამდე როგორ მოხვედი?

-დავით V დევდარიანის ნასახ-ლარზე ვიყავი, თქვენთან კი სოფ-ლის რწმუნებულმა მომიყვანა. პატრიარქს იცნობდით?

-როგორ არ ვიცნობდი, მამაჩემის მოსწავლე იყო, მამა რუსულ ენას ას-წავლიდა. მამა ამბობდა, რელიგიით ბავშვობიდან დაინტერესებული იყოო. მუდმივად დევნას განიცდიდა, ბევრი გაჭირვება ნახა, მაგრამ ურჯულოებს არ შეეპუა.

-გული რაზე გწყდებათ?-გული მტკივა, რომ ხალხის სო-

ციალური მდგომარეობა რთულია. მმართველები მოდიან, მიდიან, ყვე-ლას მდიდრული ცხოვრება უნდა, ხალხის გასაჭირზე კი დიდად არავინ წუხს. ქუჩაში ხელგაწვდილი ბავშვები რომ დადიან და საჭმელს ითხოვენ, ქვეყნის მმართველები საცოდაობას სად მიუდიან? სოფელი დაცარიელ-და, ამ უბანში შვიდი კომლი დავრ-ჩით. ჩემს ახალგაზრდობაში 30-ზე მეტი ვიყავით. გული მწყდება, რომ მეუღლესთან ჯვარი არ მქონდა და-წერილი. ჩვენს ახალგაზრდობაში ეს აკრძალული იყო. არადა შინაგანად ღმერთის ყოველთვის მწამდა.

-მხნეობას გისურვებთ!-ყველას დაგლოცავთ! ამქვეყნი-

დან ჩემზე ახალგაზრდა არც ერთი თქვენგანი არ წასულიყოს! სიცოცხ-ლის ბოლომდე ენერგია არ მოგკ-ლებოდეთ! ცხოვრების ხალისი არ დაგეკარგოთ!

„ამავე სოფელშია სამსაუკუ-ნოვანი წყარო, უნიკალური

შემადგენლობის გამო, წითელ წიგნ-შია შეტანილი“, - მიხსნის სოფლის რწმუნებული. ადგილობრივები მას „ბიძინას წყაროს“ ეძახიან, რადგან იქ დგას სახლი, რომელშიც ერთ დროს ბიძინა დევდარიანი, დღეს კი მისი შთამომავლები ცხოვრობენ. რეზო დევდარიანი პენსიაზე გასვლის შემდეგ, დედაქალაქიდან სოფელში დაბრუნდა. „სტუმარი ღვთისაა, ეს ტრადიცია საქართველოში არ უნდა დაიკარგოს“, - გვეუბნება და წყაროს-თან იმერულ სუფრას გვიშლის. თან დასძენს: „ასე მხოლოდ თქვენთან კი არ ვიქცევი, აქ მოსულ ვერც ერთ უცხო ადამიანს გაუმასპინძლებლად ვერ გა-ვუშვებ“. მადლობა რეზო დევდარიანს გულთბილი მასპინძლობისთვის. ამ დღეს კიდევ ერთხელ დავრწმუნდი - მთიან სოფლებში სხვანაირი ადამი-ანები ცხოვრობენ, - ხალასი გულით, სითბოთი და უშუალობით გაოცებენ, რომ ცივილიზაციისგან შორს უფრო

დიდი ცივილიზაციაა.პატრიარქის თანასოფლელებმა

სუფრასთან ბებია-ბაბუებისგან მონათ-ხრობი ამბავი გაიხსენეს.

დაპატიმრების შიშით, დავითი საცხოვრებელს ხშირად იცვლიდაო. დიაკვნობის პერიოდიდანვე ავიწ-როებდნენ, პატრიარქად კურთხევის შემდეგ დაცვით გადაადგილდებოდა. ვიღაც ჩასაფრებული ყოფილა და მისთვის იარაღი უსროლია. დაცვას საპასუხო ცეცხლი გაუხსნია. ყველა უვნებლად გადარჩენილა, დავითს კი ხელზე ცხვირსახოცი გაუშლია, დაცვისთვის იარაღი გამოურთმევია და გადაუგდია. მე ეს რკინა კი არა, ღმერთი მიცავსო.

სარგვეშში მცხოვრები დევდარი-ანების წინაპრები სვანეთიდან

დაპირისპირების გამო წამოსულან. სოფელი ბუნებით სვანეთისთვის მიუმ-სგავსებიათ, სამი ძმა დასახლებულა, გამრავლებულა... სვანეთში დარჩე-ნილი წინაპრები კი ახლახან გვარის შეკრებაზე გაუცნიათ და ურთიერთობა აღუდგენიათ.

ასე დასრულდა ჩემი მოგზაურობა იმერეთის ერთ მთიან სოფელში. სოფელში, სადაც უფრო მეტი მი-ტოვებული სახლი თუ ნასახლარია, ვიდრე თბილი კერა. ნასახლარზე ცუდი სანახავი კი არაფერია.

თამუნა კვინიკაძეჟურნალი „გზა“

პატრიარქის ნასახლარი და საუკუნის ტოლი

ადამიანის დარიგება

მირონწმინდის ეკლესია

პატრიარქის ნასახლარი

დავით V დევდარიანი

ვენერა დევდარიანი სარგვეშის რწმუნებულ ამირან კამკამიძესთან ერთად

6 xtvb [fhfufekb 18 ოქტომბერი, 2013 წ.

dafinansebuli farTi

cxeli xazi: 2470101

yvelaze dasamaxsovrebeli rTveli saqarTveloSi~rTveli 2013~ dasasrulisken midis. am etapze, kaxeTis regionSi,

84 kompaniis mier, bolo aTeuli wlebis manZilze, rekorduli ra-

odenobis yurZenia miRebuli da gadamuSavebuli _ sul 88 584 tona

(SarSan gadamuSavda 52 000 tona). maT Soris: saferavi _ 25 725 tona,

rqawiTeli _ 59 369,4 tona, mwvane kaxuri _ 1 961,9 tona, sxva jiSe-

bi _ 1 527,7 tona.

eqsperti soflis meurneobis

sakiTxebSi nodar CxartiSvi-

li wlevandel rTvels yvelaze

dasamaxsovrebels uwodebs da

ambobs, rom procesebis or-

ganizebulad warmarTva mTav-

robis yuradRebam ganapiroba:

~marTlac dasamaxsovrebeli

rTveli Catarda, yovelgvari

daZabulobis gareSe, rac iSvi-

aTobas warmoadgens am bolo

wlebSi. me TviTon vmoZraob-

di kaxeTSi da Cemi TvaliT vxe-

davdi yvelafers. rac mTavar-

ia, araCveulebrivi xarisxis

yurZeni iyo. ra Tqma unda, xalx-

is Sromam da amindebmac Sedegi

gamoiRo. unaklo iyo yurZeni da

unaklo iyo mTlianad rTveli.

qarTul rTvels rom ekadreba,

swored iseTi ganwyoba gaxl-

daT mTel kaxeTSi. saxelmwifos

mxridan sesxebis gacemam sawar-

moebis msyidvelobiT unarze

dadebiTad imoqmeda. rac Seexe-

ba sesxebis dafarvas, ar mgonia,

amaze problema Seiqmnas. radgan

Rvinis kompaniebis Semosavali

amas uzrunvelyofs~, _ aRniSna

CxartiSvilma.

Rvinis erovnuli saagentos in-

formaciiT, rTvelis winaswari

prognozi srulad gamarTlda.

kerZo seqtoris iafi kreditiTa

da fasis subsidirebis Sedegad,

saferavze moTxovna Zalian didi

iyo, ris gamoc am jiSis yurZnis

aTviseba mTlianad kerZo seqto-

ris mier moxda. saxelmwifos mx-

olod Warbi TeTri yurZnis Cab-

areba mouxda (~gruzvinpromis~

mier mxolod 190 tona dazianeb-

uli saferavia Cabarebuli, xo-

lo danarCeni raodenoba TeTr

yurZenze modis).

gansakuTrebuli moTxovna mev-

enaxeobis specifikur zoneb-

Si (~mukuzani~, ~axaSeni~, ~qin-

Zmarauli~) moweul saferavis

jiSis yurZenze iyo, risga-

nac mzaddeba adgilwarmoSobis

dasaxelebis Rvinoebi. aRniSnu-

lis gamo, 1 kilogram saferavze

ukanasknel dReebSi dafiqsir-

da fasebis mniSvnelovani zrda

_ saferavis maqsimalurma fas-

ma 2,10 lari Seadgina. am fasad

SeZenili da gadamuSavebuli iq-

na 76 tona yurZeni.

rqawiTelis maqsimalurma fas-

ma 1,40 lars miaRwia. am fasad

SeZenili da gadamuSavebuli iq-

na 72 tona yurZeni, umetesad

winandlis mikrozonaSi. mwvane

kaxuris maqsimalurma fasma 1,45

lari Seadgina. am fasad SeZeni-

li da gadamuSavebuli iqna 98

tona yurZeni, ZiriTadad mana-

vis mikrozonaSi.

fasebis matebas rTvelis mim-

dinareobis procesSi erTaderT

mniSvnelovan problemas uwo-

debs kompania ~TbilRvinos~ dam-

fuZnebeli zurab margvelaSvi-

li: ~principSi, kaxeTSi rTveli

ukve davasruleT. 8 oqtombers

raWaSi daviwyeT aleqsandrou-

lis miReba. samwuxarod, kaxeT-

Si saferavis da raWaSi aleqsan-

droulis fasi sakmaod maRalia.

saferavis fasi daiwyo 1 lariT,

Semdeg gaxda larnaxevari, lari

da 80 da bolos 2 larzec avida.

raWaSi Rvino xvanWkarasTvis vi-

barebT 2 saxeobis yurZens _ es-

aa aleqsandrouli da mujire-

Tuli~.

zurab margvelaSvilma im

dadebiT Sedegebzec isaubra,

rac wina wlebisgan ~rTveli

2013~-s ganasxvavebda: ~praq-

tikulad dadebiTad SemiZlia

Sevafaso es rTveli. kaxeTSi

Cven gadavamuSaveT 4 aTas ton-

aze meti yurZeni. fasis prob-

lemis garda, yvelaferi kar-

gad warimarTa. pirvel rigSi,

moxda ise, rom soflis meurne-

obis saministrom da masSi Sema-

valma Rvinis erovnulma saa-

gentom CvenTan daiwyo aqtiuri

dialogi. Cven warvudgineT Cve-

ni argumentacia, rTvelis pro-

cesis dros risi gamosworeba

iyo saWiro. wina wels gviwev-

da iseTi yurZnis Cabareba, ro-

melic ar iyo teqnikur sim-

wifeSi. yurZeni erTdroulad

ikrifeboda kaxeTis mTels re-

gionSi da es qmnida problemas.

Cven SegveZlo xarisxiani Rvinos

miReba, magram es ar gamodioda.

wels moxda ise, rom Cveni dasab-

uTeba saministrom da saagentom

gaiTvaliswina da rTveli dai-

wyo ara mTel kaxeTSi, aramed

zonebis mixedviT. adre gvqon-

da SezRudva, rom ar SeiZle-

boda msxvili mevenaxeebisgan

yurZnis SeZena da es problemac

mogvarda. aseve saxelmwifom

kerZo kompaniebs konkurencia

aRar gagviwia.

zogadad, aseTi saxis Tanam-

Sromloba kargia sawarmoebi-

sTvis da qveynisTvis. arsebobs

sakiTxebi, romlebic momaval-

Si, Cemi azriT, kidev ufro daix-

veweba. Zalian kmayofili var

sawarmoebis gadasaiaraReblad

gamoyofili sesxebiT. zafxulis

dasawyisSi 1 milionamde kred-

iti aviReT da Cveni qarxnebi

Tanamedrove teqnikiT aRvWur-

veT~.

rTvelis dagegmilad da mSvi-

dad warmarTvaze saubrobs Rvi-

nis kompania ~bagrationis~ dam-

fuZnebeli giorgi ramiSvili:

~SevisyideT yurZeni, gavakeTeT

sesxze ganacxadi im formiT,

ra formiTac iyo SeTanxmeb-

uli proeqtis farglebSi. ax-

la, rTveli rom damTavrdeba,

daviTvliT, zustad ramdeni

Tanxa wavida sesxidan yurZnis

SeZenaze da mere daiTvleba im

procentis SeRavaTi, romelic

unda davfaroT 15 Tvis ganmav-

lobaSi. yurZeni sakuTari Tanx-

iT da nawilobriv aRebuli ses-

xiT SeviZineT. yvelaferi ise

ganviTarda, rogorc davgegmeT.

Seferxebebis gareSe~.

~rTveli 2013~-iT kmayofilia

mosaxleobac. maTi TqmiT, ase-

Ti kargi rTveli kaxeTSi jer

ar yofila. gansakuTrebiT, bo-

lo wlebSi.

daviT zukakiSvili. sagarejo:

~kargi xarisxis yurZeni mqon-

da da Cavabare yvarlis raio-

nis sofel SildaSi. aqac gaixs-

na qarxana, sagarejoSi, magram

morigebuli viyavi, transpor-

tic gamomiyves da waviRe yva-

relSi. saferavi 4 tonaze me-

ti momivida, rqawiTeli _ 5

tonamde. fasebs kiTxvac ar un-

da _ Sedarebac ar SeiZleba wi-

na wlebTan! 65 TeTrad vabareb-

diT da amasac gvamadlidnen.

axla 1 larsa da 60 TeTrad Cav-

abare saferavi. mag gansxvave-

bas rogor ver vxedav?! cota

rigSi dgoma ki momixda, qarx-

ana moumzadebeli iyo, magram

rigs ra uWirs, yurZeni ar dam-

rCa Casabarebeli. alag-alag

darCenilia, modian da vedroe-

biT krefen gasayidad, magram,

ZiriTadad, rTveli morCenil-

ia sagarejoSi~.

merab koCiaSvili. gurjaani:

~egeTi fasi, egeTi Tavisufle-

ba jer ar yofila. Zalian kmay-

ofili var. WandarSi Cavabare

yurZeni, zemo gurjaanTan aris

axlos. amxanagis manqaniT wa-

viRe, Tumca, TviTonac Semom-

Tavazes. 1 lari momces rqawi-

TelSi. rigebi ar yofila, meore

dRiT gadamixades fuli. gur-

jaanSi aqa-iqa, cot-cota kidev

aris yurZeni, Tumca Casabarebe-

li ar darCenila~.

rac Seexeba ~rTveli 2013~-is

statistikur monacemebs, is Sem-

degnairad gamoiyureba: wiTeli

yurZnis (saferavi) gadamuSavebis

piki 12 seqtembers dafiqsirda

_ erT dRe-RameSi gadamuSavda

4 500 tona, rac bolo 20 wlis

ganmavlobaSi ar momxdara. xo-

lo TeTri yurZnis (rqawiTeli,

kaxuri mwvane) gadamuSavebis pi-

ki dafiqsirda 25 seqtembers _

dRe-Ramis ganmavlobaSi 3 800

tona yurZeni gadamuSavda.

mTlianad kaxeTis regionis mo-

saxleobam, 5 oqtombris mdgo-

mareobiT, yurZnis realizaciis

Sedegad Semosavlis saxiT miiRo

daaxloebiT 100 milion larze

meti (gasul wels vauCerebiT

gacemuli iyo 15 000 000 lari

da industriulad gadamuSav-

da mxolod 52 000 tona yurZe-

ni. jamSi, daaxloebiT 50 mln.

laris yurZeni iqna Sesyiduli).

rTvelis organizebulad Cat-

arebis mizniT, qalaq gurjaan-

Si, 20 agvistodan funqcionireb-

da 24 saaTiani sakoordinacio

Stabi da ~cxeli xazi~. 24 saa-

Tis ganmavlobaSi dainterese-

bul pirebs miewodeboda saWiro

informacia.

saqarTvelos mTavrobis mier

gaxorcielebuli SeRavaTiani

agrosesxebis programas spe-

cialurad ~rTveli 2013~-sT-

vis daemata me-5 komponenti _

SeRavaTiani sesxi Rvinis mwar-

moeblebisTvis. dRevandeli md-

gomareobiT, sawarmoebze ukve

damatebiT gaica jamurad 43 688

024 laris odenobis 38 SeRava-

Tiani sesxi.

yurZnis miReba-gadamuSavebis

procesSi CarTuli 84 kompani-

idan 82 aris kerZo da 2 saxelm-

wifo (Sps ~gruzvinpromi~ da Sps

~akura~). saxelmwifo kompaniebis

mier Sesyiduli da gadamuSaveb-

ulia 15 285,2 tona yurZeni, rac

saerTo raodenobis 17%-s Sead-

gens (cnobisTvis, 2012 wels sax-

elmwifo kompaniebis mier gada-

muSavebuli yurZnis wili 65%-s

Seadgenda).

7xtvb [fhfufekb18 ოქტომბერი, 2013 წ.

15 ოქტომბერს ცენტრალური, საოლქო და საუბნო საარჩევ-ნო კომისიების წევრებმა ეთიკის კოდექსს მოაწერეს ხელი. ცენტ-რალური საარჩევნო კომისიის მიერ შემუშავებული კოდექსი ქცევის ოთხ ძირითად ნორმას აერთიანებს: კანონის პატივისცემა; სამართლიანობა, მიუკერძოებ-ლობა, დამოუკიდებლობა; გამჭ-ვირვალობა; პროფესიონალიზმი.

კოდექსის თანახმად, საარ-ჩევნო კომისიები ვალდებულნი

არიან უზრუნველყონ საარჩევნო კანონმდებლობის ზუსტი და თან-მიმდევრული განხორციელება, ფუნქციების შესრულებისას იყვნენ დამოუკიდებლები და მიუკერძოებ-ლები, უზრუნველყონ საარჩევნო სუბექტების, ამომრჩევლებისა და საარჩევნო პროცესში მონაწილე სხვა პირთათვის თანაბარი და სამართლიანი გარემოს შექმნა.

ეთიკის კოდექსი არჩევნების დემოკრატიულად და გამჭვირვა-ლედ ჩატარებას და ამომრჩეველ-

თა ნდობის ამაღლებას ისახავს მიზნად.

„ეთიკის კოდექსი საარჩევნო კომისიის თითოეულ წევრს უნდა ჰქონდეს გათავისებული, გამო-იყენოს მუშაობის პროცესში და იმოქმედოს კანონის შესაბამისად,“ - ამბობს ხარაგაულის №1 საუბნო საარჩევნო კომისიის თავმჯდომე-რე თამარ წიქარიშვილი.

ფოტოზე: №48 ხარაგაულის საოლქო საარჩევო კომისიაში

საარჩევნო კომისიების წევრებმა ეთიკის კოდექსს

მოაწერეს ხელი

CENN, საქართველოს რეგი-ონების სკოლებისთვის აცხადებს მცირე გრანტების კონკურსს თე-მაზე: „ჩვენი მწვანე გარემო“, რომ-ლის მიზანია, ხელი შეუწყოს რე-გიონების სკოლების ინიციატივებს, რომლებიც მიმართულია საჯარო სკოლების სივრცეში მწვანე ინფ-რასტრუქტურის შექმნისაკენ.

კონკურსში მონაწილეობის მიღება შეუძლიათ საქართველოს ყველა რეგიონის საჯარო სკო-ლებს, ასევე სკოლის ბაზაზე შექმ-ნილ ეკოკლუბებს. მაქსიმალური საგრანტო თანხა შეადგენს 1 200

ლარს. პროექტის განხორციელე-ბის პერიოდი არ უნდა აღემატებო-დეს ერთ წელს.

საპროექტო განაცხადები სპეცი-ალური განაცხადის ფორმით მი-იღება 2013 წლის 1 ნოემბრამდე.

გრანტი გაიცემა CENN-ისა და თბილისის აეროპორტში ტყეების გადარჩენის მიზნით დადგმულ საქველმოქმედო ყუთში შეგრო-ვებული თანხიდან.

საპროექტო განაცხადები ელექ-ტრონული ფორმით შეგიძლიათ გამოაგზავნოთ შემდეგ მისამართ-ზე: nino.gaprindashvili@cenn.org

CENN-ის საგრანტო კონკურსი „ჩვენი მწვანე გარემო”

ქუთაისის განათლების განვითარებისა და დასაქმების ცენტრის ხელ-შეწყობით ბორითის საჯარო სკოლაში სამოქალაქო კლუბი დაფუძნდა. ცენტრის წარმომადგენელი მაკა ჩინიჯიშვილი მოსწავლეებს აცნობს სამოქალაქო კლუბის უფლებებსა და მოვალეობებს.

საქართველოში 2013 წლის ივლისიდან ახალი სამთავრობო უწყება ამუშავდა, რომლის მო-ვალეობაც მოქალაქეთა პირადი მონაცემების ხელშეუხებლობის დაცვაა. თუმცა, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის ძალაუფლება, შესაძლოა, არ იყოს საკმარისი შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ ელექტრონულ კომუნიკაციებზე სისტემატური უკანონო თვალთვალის შესაჩე-რებლად.

მოქალაქეების პირადი მონაცე-მები საქართველოში, ფაქტობრი-ვად, დაუცველია. კომპანიები მომხ-მარებლებს დიდი ოდენობით სპამ სარეკლამო SMS-ებს უგზავნიან, შინაგან საქმეთა სამინისტრო კი ელექტრონული კომუნიკაციების საშუალებებზე სისტემატურად ახორციელებს თვალთვალს სასა-მართლოს სათანადო მეთვალყუ-რეობის გარეშე. ახლადშექმნილი პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორი სწორედ ის ინსტიტუ-ტია, რომელსაც უნდა მიმართოთ, თუ მიგაჩნიათ, რომ თქვენი პირა-დი მონაცემები კანონის დარღ-ვევით არის შეგროვებული, შენა-ხული და გამოყენებული.

პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორად თამარ ქალდანი აირჩიეს. ქალდანმა, რომელიც ფონდ “ღია საზოგა-დოება საქართველოში” (ფონდი “ღია საზოგადოება საქართვე-ლო” „საერთაშორისო გამჭვირ-ვალობა - საქართველოს” დონო-რია) ადამიანის უფლებებისა და კანონის უზენაესობის პროგრამას ხელმძღვანელობდა, „პერსონა-

ლური მონაცემთა დაცვის შესა-ხებ” საქართველოს კანონის დაცვა უნდა უზრუნველყოს. ინსპექტორს შეუძლია კომპანიების საქმიანობა გამოიძოს, თუმცა მისი მანდატი არ ვრცელდება მონაცემებზე, რომელთა დამუშავებაც ქვეყნის ეროვნული უსაფრთხოების ან თავდაცვის (მათ შორის ეკონომი-კური უსაფრთხოების) ინტერესებს ემსახურება. ინსპექტორის მანდატს გარეთ რჩება ასევე საზოგადოებ-რივი უსაფრთხოებისა და დანაშა-ულის გამოვლინების, გამოძიებისა თუ აღკვეთის მიზნით მონაცემთა დამუშავება. შესაბამისად ინს-პექტორისთვის რთული იქნება მეთალყურეობა გაუწიოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საქმიანო-ბას, კერძოდ კი, სამინისტროს მიერ ელექტრონული კომუნიკა-ციების თვალთვალს.

რა არის ინსპექტორის როლი?კანონი პერსონალურ მონა-

ცემთა დაცვის შესახებ, რომელიც ძალაში 2012 წლის მაისში შევიდა, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის უფლება-მოვალე-ობებსაც განმარტავს.

ინსპექტორის სამუშაოს აღწერა მოიცავს:

-საჯარო და კერძო სექტორის ინსტრუქტირებას პერსონალური მონაცემების დაცვის უზრუნველ-ყოფის შესახებ;

-პერსონალურ მონაცემებთან დაკავშირებული საჩივრების გან-ხილვას;

-საჯარო და კერძო დაწესებუ-ლების საქმიანობის შესწავლას იმ მიზნით, რომ უზრუნველყოფილ

იქნას პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ კანონთან შესა-ბამისობა;

-მოსახლეობის ინფორმირებას პერსონალური მონაცემების დაც-ვის შესახებ.

ინსპექტორს აქვს უფლებამოსი-ლება მოითხოვოს:

-გამოსწორდეს მონაცემთა შეგ-როვების, დამუშავებისა და შენახ-ვისას აღმოჩენილი დარღვევები;

-დაცული იქნას კანონის დარღ-ვევით შეგროვებული მონაცემები და უზრუნველყოფილ იქნას მათი ანონიმურობა, წაშლა ან განად-გურება;

-დროებით ან სრულებით შეწყ-დეს მონაცემთა დამუშავება, თუ მონაცემთა დამმუშავებელი არ/ვერ ასრულებს კანონით დაწესე-ბულ ნორმებს.

დარღვევების აღმოჩენის შემთ-ხვევაში ინსპექტორი (2016 წლი-დან) უფლებამოსილია სანქციები დააწესოს. ინსპექტორის გადა-წყვეტილების აღსრულება სა-ვალდებულოა და იგი შეიძლება სასამართლოში გასაჩივრდეს.

ყოველწლიურად ინსპექტორი პერსონალურ მონაცემთა დაც-ვის კუთხით ქვეყანაში არსებული მდგომარეობის შესახებ ანგარიშს აქვეყნებს. ანგარიშში აღწერილი უნდა იყოს დარღვევები და მო-ცემული უნდა იყოს შესაბამისი რეკომენდაციები. ინსპექტორი ასევე უფლებამოსილია საკანონმ-დებლო გარემოს გაუმჯობესების მიზნით პარლამენტსა და მთავრო-ბას ინიციატივით მიმართოს.

ინსპექტორი სამი წლით პრე-მიერ-მინისტრის მიერ შექმნილმა

კომისიამ აირჩია, რომელშიც მთავრობის, პარლამენტის, სა-სამართლო ხელისუფლების, სა-ხალხო დამცველის ოფისისა და სამოქალაქო საზოგადოების („საერთაშორისო გამჭვირვალო-ბა - საქართველოს“ ჩათლით) წარმომადგენლები შედიოდნენ.

ინსპექტორს არ აქვს უფლება იყოს სხვა სამთავრობო უწყების თანამშრომელი ან ეწეოდეს სხვა ანაზღაურებად საქმიანობას, სა-მეცნიერო, საგანმანათლებლო და შემოქმედებითი საქმიანობის გარდა. იგი ასევე არ უნდა იყოს პოლიტიკური პარტიის წევრი და არ უნდა ეწეოდეს პოლიტიკურ საქმიანობას.

როგორ დავუკავშირდეთ პერ-სონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორს?

პერსონალურ დაცვის ინსპექ-ტორს რამდენიმე პირმა (მათ შო-რისაა მოქალაქე და ორგანიზაცია) უკვე მიმართა საჩივრით. კერძო და საჯარო პირები აქტიურად მიმარ-თავენ ინსპექტორის ოფისს კონ-სულტაციების მიღების მიზნით. მო-ქალაქეებს ინსპექტორთან დაკავ-შირება ელექტრონული ფოსტით office@pdp.ge ან ტელეფონით 2 14 68 31 შეუძლიათ. დაინტერე-სებულ პირებს ასევე შეუძლიათ ეწვიონ ინსპექტორის ოფიციალურ Facebook გვერდს. ინსპექტორის ოფისი სამთავრობო კანცელარიის შენობაშია განთავსებული.

თამარ ქალდანს, რომელიც საქმიანობას ივლისში შეუდგა, ექვ-სი თანამშრომელი ჰყავს.

პირადი ინფორმაციის ხელ-შეუხებლობის დაცვა საქართ-ველოში

მოსახლეობა პერსონალური მონაცემების დაცვის შესახებ სა-

თანადოდ არ არის ინფორმირე-ბული. ბევრმა არ იცის, რომ ინ-ტერნეტში ყოფნისას, იმეილის და SMS-ის გაგზავნისას, Facebook-ზე და Tweeter-ზე აქტიურობისას თუ სუპერმარკეტში ჩიპიანი ბარათით რაიმეს შეძენისას, ისინი ტოვებენ ინფორმაციას საკუთარი თავის შესახებ: ვინ არიან, სად არიან, რას ყიდულობენ და სად აპირებენ წასვლას. ამ მონაცემების საშუალე-ბით, რომლებსაც ახლა „ახალ ნავ-თობსა“ და „ციფრული სამყაროს ახალ ვალუტას“ ეძახიან, მთავ-რობები და კომპანიები - პირები, ვისაც მონაცემებზე ხელი მიუწვ-დებათ - მოქალაქეთა ქმედებების შესახებ ინფორმაციას აგროვებენ. მათ ადამიანების ქმედებების ანა-ლიზი და წინასწარმეტყველებაც კი შეუძლიათ. ციფრულ სამყაროში მონაცემთა ასეთი ხელმისაწვდო-მობა ერთის მხრივ ბევრ შესაძ-ლებლობას ქმნის, მეორეს მხრივ კი მონაცემთა არასათანადო მიზ-ნებით გამოყენების რისკს ზრდის.

მიუხედავად იმისა, რომ შინაგან საქმეთა მინისტრმა ირაკლი ღა-რიბაშვილმა აღმოაჩინა, რომ მის საკუთარ ტელეფონსაც უკანონოდ უსმენდნენ, სატელეკომუნიკაციო კომპანიების სერვერებზე დღემდე რჩება სამინისტროს ინფრასტრუქ-ტურა, ე.წ. „შავი ყუთები.”

ვიმედოვნებთ, რომ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორი სანდო ინსტი-ტუტად ჩამოყალიბდება, რომელიც არა მხოლოდ ხელს შეუწყობს ისეთი გარემოს ჩამაყალიბებას, სადაც სახელმწიფო და კერძო სექ-ტორი პატივს სცემს მოქალაქეების პირადი მონაცემების ხელშეუხებ-ლობას, არამედ ასევე გაზრდის მოქალაქეთა ცოდნას საკუთარი უფლებების შესახებ.

საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველო

პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის

უფლებები და მოვალეობები

ბორითში მოსწავლეთა სამოქალაქო კლუბი

დაფუძნდა

8 xtvb [fhfufekb 18 ოქტომბერი, 2013 წ.

vsfdfhb htlfMNjhb

kfehf ujujkf't

redaqtoris moadgile

nino kapanaZe 593 35 65 80

თთთTamTa gogolaZe 555 57 45 78

593 900 501

vbc5 xaragauli, 9 aprilis q. №17

ntk5 - $№№ @@ !^ @*%)№ )- -% -!

gogoladze.laura@gmail.comufptsb htubcnh81$*2%-,-!@

lfb,tzlf igc 3v,v gjkbuhfaib4

m8 mesfbcb ak. wereTlis q.1!(^

ntk8 %)) )% )^ (^Þ - $№! @№ $% %$

დიზაინერიშოთა ლომიძე

557 10 20 47 shotiko@lomidze.info

რედკოლეგიის წევრები:სოფო ფერაძე, ანი ჭიპაშვილი, სალომე ბუხნიკაშვილი, გიორგი ლომიძე, ნინო ბლიაძე, ნინო მჭედლიძე, მარიამ მაქაძე, ანა გოლუბიანი, ნინო ქველიაშვილი, გვანცა ლომიძე, თიკო ლურსმანაშვილი, ხვიჩა ჭყოიძე

დ. ხარაგაული18.10 - ცვალებადი მოღრუბლულობა

უნალექოდ, დღე +25ºC, ღამე +14ºC;19.10 - მოღრუბლულობა ნალექით,

დღე +16ºC, ღამე +11ºC;20.10 - მოღრუბლულობა ნალექით,

დღე +10ºC, ღამე +9ºC;21.10 - ცვალებადი მოღრუბლულობა

უნალექოდ, დღე +15ºC, ღამე +7ºC;22.10 - მზიანი დარი, დღე +19ºC,

ღამე +10ºC;23.10 - მზიანი დარი, დღე +18ºC, ღამე

+10ºC;

ბორითი18.10 - ცვალებადი მოღრუბლულობა

უნალექოდ, დღე +24ºC, ღამე +13ºC;19.10 - მოღრუბლულობა ნალექით,

დღე +16ºC, ღამე +11ºC;20.10 - მოღრუბლულობა ნალექით,

დღე +10ºC, ღამე +8ºC;21.10 - ცვალებადი მოღრუბლულობა

უნალექოდ, დღე +16ºC, ღამე +6ºC;22.10 - მზიანი დარი, დღე +19ºC,

ღამე +9ºC; 23.10 - მზიანი დარი, დღე +18ºC,

ღამე +11ºC;

კიცხი18.10 - ცვალებადი მოღრუბლულობა

უნალექოდ, დღე +26ºC, ღამე +15ºC;19.10 - მოღრუბლულობა ნალექით,

დღე +17ºC, ღამე +12ºC;20.10 - მოღრუბლულობა ნალექით,

დღე +11ºC, ღამე +10ºC;21.10 - ცვალებადი მოღრუბლულობა

უნალექოდ, დღე +16ºC, ღამე +7ºC;22.10 - მზიანი დარი, დღე +19ºC, ღამე

+10ºC;23.10 - მზიანი დარი, დღე +18ºC, ღამე

+9ºC;

მოლითი18.10 - ცვალებადი მოღრუბლულობა

უნალექოდ, დღე +22ºC, ღამე +11ºC;19.10 - მოღრუბლულობა ნალექით,

დღე +14ºC, ღამე +9ºC;20.10 - მოღრუბლულობა ნალექით,

დღე +9ºC, ღამე +6ºC;21.10 - ცვალებადი მოღრუბლულობა

უნალექოდ, დღე +14ºC, ღამე +4ºC;22.10 - მზიანი დარი, დღე +17ºC, ღამე

+7ºC;23.10 - მზიანი დარი, დღე +16ºC, ღამე

+6ºC;

amindi

„შვიდი დღე გავატარეთ გადა-ღებებზე მარელისში, - გვიამბობს მსახიობი ნიკო დეკანოსიძე, - საინ-ტერესოა ფილმის სიუჟეტი: დეპუ-ტატობის კანდიდატი სოფლის აქტი-ვისტების დახმარებით მოსახლეობას ხვდება. როგორც წესი, უხვად გასცა დაპირებები. ქართული ტრადიციის თანახმად, დეპუტატობის კანდიდატს დღის ბოლოს სუფრა გაუშალეს. ფილმში დღევანდელი აქტუალური საკითხები ნაჩვენებია იუმორით, თან დრამატიზირებულიც არის. ფილმი ძირითადად ეხება სოფლის გასა-ჭირს. მე სოფლის აქტიური მცხოვ-რების როლს ვთამაშობ. ვფიქრობ, კარგი ფილმი გამოვა.“

კულტურის ცენტრის თანამშ-რომელი დავით ჭყოიძე შესარჩევი კონკურსის დღეს იხსენებს და ამ-ბობს, რომ კულტურის ცენტრის დი-რექტორმა ვასილ კიკნაძემ ძალით მიიყვანა სინჯების გადასაღებად. „და-მირეკეს და მითხრეს, რომ როლზე ვარ დამტკიცებული. კინოში მონა-წილეობა და გადაღებები ჩემთვის ძალიან საინტერესო და სასიამოვნო

იყო,“ - ამბობს დავით ჭყოიძე და 30 წლის წინანდელ ამბავს იხსენებს, როცა ის რეჟისორ გივი ვეფხვაძის ფილმში „ხსოვნა“ გადაიღეს. მაშინ კამერის წინ გადაღების კომპლექსი რეზო ჩხიკვიშვილმა დააძლევინა, ახლა კი - სოხუმის თეატრის მსა-ხიობმა, მთავარი როლის შემსრუ-ლებელმა ნუგზარ ჩიქოვანმა. ფილში დავით ჭყოიძე სოფლის ერთ-ერთი აქტიური მკვიდრია - მოსახლეობასა და დეპუტატობის კანდიდატს შორის ურთიერთობს. „ფილმში მოცემულია ის, რაც რეალურად ხდება ცხოვ-რებაში: უფრო მეტად დეპუტატის სიამოვნებაზე ვფიქრობთ, რაც შეიძ-ლება მეტი ხალხი დავახვედროთ და მერე კარგი სუფრა გავუშალოთ,“ - ამბობს დავითი.

კინოგადაღებას, რა თქმა უნდა, ბევრი კურიოზი ახლავს. „დავტანჯე ნუგზარ ჩიქოვანი. ჩხუბის მომენტში ვერაფრით ვიკავებდი სიცილს. რვა დუბლი გავაფუჭე. ბოლოს ვასიკო დამეტაკა და პირზე ამაფარა ხელი, რომ არ გამცინებოდა,“ - იხსენებს დავითი და ფიქრობს, რომ რეჟი-

სორები და მთლიანად გადამღები ჯგუფი კმაყოფილები დარჩნენ: „ახალგაზრდები ახლა იწყებენ კი-ნომატოგრაფიულ ცხოვრებას და დაგვპირდნენ, რომ არ გაწყვეტენ ურთიერთობას ხარაგაულის საზო-გადოებასთან.“

ხარაგაულის კულტურის ცენტ-რის დირექტორი ვასილ კიკნაძე მიიჩნევს, რომ მისთვის ფილმში მონაწილეობა უფრო რთული აღმო-ჩნდა, ვიდრე სპექტაკლში თამაში. როგორც თავად ამბობს, ფილმის სიუჟეტისთვის ერთი ახსნით უნდა მიხვდე ყველაფერს. ის სოფლის თავკაცის როლს თამაშობს. ამბობს, რომ ეს სახასიათო როლია, თუმცა ცხოვრებაში ასეთი ტიპი არ არის. ვასილ კიკნაძე დარწმუნებულია, რომ ფილმი წარმატებული გამოვა.

მსახიობი ლუიზა კიკნაძე კას-ტინგის დღეს იხსენებს: -მოვიდნენ ახალგაზრდები, გადაგვიღეს ფოტო-ები და გვითხრეს, რომ ორ კვირაში გვაცნობებდნენ, ვის დაამტკიცებდნენ როლზე. იმ პერიოდში მობილური ტელეფონი გამიფუჭდა. მოგვიანე-ბით, როდესაც ჩემი თანამშრომლები როლებზე დაამტკიცეს, მეც დამი-კავშირდნენ. კასტინგის მენეჯერმა ირაკლი ხაბურძანიამ მორიდებით მითხრა, თუ შეძლებთ ერთი კვირა რომ იყოთ ჩვენთან გადაღებებზე, მცირე თანხაა ჰონორარიო. ვუთხა-რი, რომ რვა ლარად მიმუშავია და თან, როცა საქმე ხელოვნებას ეხება, თანხაზე როგორ ვისაუბრებ-მეთქი.

არაჩვეულებრივი ახალგაზრდები იყვნენ. ყველაზე უფროსი 28 წლის იყო. ერთი კვირის მანძილზე ისინი უზრუნველყოფდნენ ჩვენს ტრანს-პორტირებას და კვებას. ვფიქრობ, ისინიც გახარებულები დარჩნენ ჩვენთან ურთიერთობით. ცხონებუ-ლი პაშა გიორგაძისგან ბევრი რამ შევისწავლე და გადაღებაზე ისეთი მოწესრიგებული მივედი, ვიზაჟისტ-მა რომ მნახა, ძალიან კმაყოფილი დარჩა. ფილმში „კამპანია“ ლუიზა კიკნაძე სოფლის სკოლის მასწავ-ლებელია, რომელიც ქეიფის დროს

ისე გამოთვრება, რომ დირექტორს კისერში არაყს ჩაასხამს. ეს სცენა თა-ვად მსახიობმა მოიფიქრა. ფილმის გადაღების ხუთი დღე ლუიზა კიკ-ნაძისთვის დაუვიწყარია. ის ძალიან კმაყოფილია გადამღები ჯგუფის ორგანიზებულობითა და ყურადღე-ბით. ყველაზე დიდ მნიშვნელობას კი იმას ანიჭებს, რომ რეჟისორ დავით მაღრაძეში სოფლისადმი დიდი სიყ-ვარული დაინახა.

ფილმის კასტინგმენეჯერი ირაკ-ლი ხაბურძანია ამბობს, რომ ფილ-მი კომედიის ჟანრს განეკუთვნება, მაგრამ ის სირთულეები, რომელიც ფილმში ჩანს, რეალურია. რაც შეეხება მსახიობების არჩევას, ირაკ-ლის თქმით, გადამღები ჯგუფის სურ-ვილი იყო, ფილმში ხარაგაულელ მსახიობებს ეთამაშათ. „ქალბატონი ირინე ჩხეიძე ძალიან დაგვეხმარა და დაგვაკავშირა ხარაგაულელ მსახიობებთან. ფილმის რეჟისორები - დავით მაღრაძე და ნიკა მეგრე-ლიშვილი პირველ ნაბიჯებს დგამენ კინოინდუსტრიაში და ვთვლი, რომ საკმაოდ წარმატებულად. გადა-ღებები დინამიურად მიმდინარეობ-და. ხარაგაულელი მსახიობებით აღფრთოვანებული ვიყავით. ძალიან თბილი ურთიერთობა ჩამოყალიბდა ჩვენს შორის.“

ამ ეტაპზე, ირაკლი ხაბურძანიას ინფორმაციით, ფილმის მონტაჟი მიმდინარეობს. გადამღები ჯგუფის

სურვილია, ფილმი ადგილობრივ და საერთაშორისო ფესტივალზე აჩვენონ.

რეჟისორი ნიკა მეგრელიშვილი გვიმბობს, რომ ფილმის სცენარის იდეა დათო მაღრაძეს ეკუთვნის. მათ ერთად დაწერეს სცენარი, სხვადასხვა ფონდებიდან დაფინან-სება მოიპოვეს და ხარაგაულისკენ გამოემართნენ. „ფილმი „კამპანია“ ქართულ ყოფაზეა მორგებული. კომიკურია, მაგრამ საერთო ჯამში ყველაფერი რეალურია. ხალხი ელოდება მხსნელს, ბელადს. ამ დროს ხალხის გასაკეთებელია ყველაფერი და არავითარი მნიშვ-ნელობა არ აქვს, ხელისუფლებაში ვინ მოვა,“ - ამბობს ნიკა. ის ხარა-გაულელელი მსახიობებით ძალიან კმაყოფილია და ნასიამოვნებია აქაურებთან ურთიერთობით.

„მარელისელი ვარ და ძალიან მიყვარს ჩემი სოფელი, - გვიამბობს ფილმის რეჟისორი დავით მაღრაძე, - ყოველ ზაფხულს აქ ვისვენებ. სცე-ნარზე მუშაობისას სულ მარელისზე ვფიქრობდი. დიდი მადლობა ხარა-გაულელებს, რომ ასე დაგვიდგნენ გვერდით. ფილმი საფესტივალოა, მაგრამ მანამდე პრემიერა აუცილებ-ლად შედგება თბილისსა და, რა თქმა უნდა, მარელისში.“

ნინო კაპანაძეფოტოებზე: ფილმის „კამპანია“

გადაღებისას მარელისში

„სცენარზე მუშაობისას სულ მარელისზე ვფიქრობდი”სექტემბერში ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის სოფელ მარელისში

ფილმის „კამპანია” გადაღება მიმდინარეობდა. ფილმში მთავარ როლებს ხარაგაულის კულტურის ცენტრის თანამშრომლები:

ვასილ კიკნაძე, ნიკო დეკანოსიძე, ლუიზა კიკნაძე და დავით ჭყოიძე ასრულებენ. ფილმის რეჟისორი წარმოშობით მარელისელი დათო მაღრაძე და მისი მეგობარი ნიკა მეგრელიშვილი გახლავთ. ეს მათი

პირველი საავტორო ნამუშევარია.

მასწავლებლის დღესა და დი-რექტორობის სასერტიფიკაციო გამოცდის წარმატებით ჩაბარებას ვულოცავ ხიდრის საჯარო სკოლის დირექტორს ეთერ პაპავას.

გაოცებული ვარ შენი შემართებით, საქმისადმი უღალატო დამოკიდებულე-ბითა და უდიდესი პასუხისმგებლობით. მჯერა, კიდევ მრავალი წლის მანძილზე ასეთი ენერგიული და შრომისმოყვარე იქნები. ბედნიერი ვარ და ვამაყობ შენით, ჩემთვის მისაბაძი მაგალითის მომცემო, ჩემო საყვარელო მეგობარო.

ცისნარი შველიძე ხიდრის საჯარო სკოლის პედაგოგი

ვულოცავთ ნანა ლურსმანაშ-ვილს შვილის ლია ჯანიაშვილს ივ. ჯავახიშვილის სახელობის სახელმ-წიფო უნივერსიტეტის სოციალურ და პოლიტიკურ მეცნიერებათა ფაკულ-ტეტზე 50 %-იანი გრანტით ჩარიცხვას.

ვუერთდებით ლიას და მისი ოჯა-ხის ამ დიდ სიხარულს და ვუსურვებთ მომავალშიც დიდ წარმატებებს.

ცენტრალური ბიბლიოთეკის თანამშრომლები

ვულოცავ მანანა ჭანკოტაძეს და რამაზ ექსეულიძეს შვილების ნინოსა და სოსოს ქორწინებას. ვუ-სურვებ მყარი ოჯახის შექმნას, ულევ სიხარულს, სიყვარულს და შვილთა სიმრავლეს. ფარავდეს თქვენს ოჯახს უფლის კალთა.

პატივისცემით, ნორა შერგელაშვილი

ჩვენს ორ უსაყვარლეს, საამაყო და მისაბაძ ადამიანებს - ბებიას ციცო ციცქიშვილს და მამას უჩა მაქაძეს ვულოცავთ დაბადების დღეს. ვუსურ-ვებთ მათ სიხარულს, ბედნიერებას და ყოველივე საუკეთესოს. გვიყვარ-ხართ უზომოდ.

მარიამ და ვახო მაქაძეები

ბორითის საჯარო სკოლის მას-წავლებელს ელისო ბარბაქაძეს ვულოცავ დაბადების დღეს.

ვუსურვებ ყოველივე საუკეთესოს, ჯანმრთელობას და ულევ სიხარულს.

მეორე კლასის მოსწავლე მარიამ ბლუაშვილი

რამდენიმე დღის წინ ძალიან ცუდად გავხდი და რაიონის საავადმყო-ფოში დავრეკეთ. დროულად მომეშველა სასწრაფო დახმარების მანქანა. საავადმყოფოში გადმომიყვანეს, პროფესიონალმა ექიმმა ძვირფასმა აზა ფურცელაძემ, ახალგაზრდა ექთანმა მანანა ლურსმანაშვილმა, სანიტარმა ქეთევან გიორგაძემ დაღუპვას გადამარჩინეს. უღრმეს მადლობას ვუხდი მათ ასეთი სიკეთისა და გულისხმიერებისთვის. მედიცინის ამ ძვირფას მუშაკებს მძიმე პირობებში უხდებათ საქმიანობა, მაგრამ ისინი მედგრად და თავდადებულად დგანან ადამიანთა სიცოცხლის სადარაჯოზე.

ლენა სიდამონიძე სარგვეში

იმედის გმირებიხარაგაულის ივანე აბაშიძის სახელობის კულტურის ცენტრი აცხადებს მოს-

წავლეთა მიღებას 2013-2014 სასწავლო წლის ოქტომბრიდან შემდეგ წრეებში:ქორეოგრაფიული ანსამბლი „უბისი“ (ხელმძღვანელები ელისო და ზაზა

ლურსმანაშვილები);ფანდურის შემსწავლელი წრე (ხელმძღვანელი თამილა კირთაძე);სალამურის შემსწავლელი წრე (ხელმძღვანელი ამირან ლურსმანაშვილი);გიტარის შემსწავლელი წრე (ხელმძღვანელი რეზო ბაბლიძე);მხატვრული კითხვის შემსწავლელი წრე (ხელმძღვანელი ლუიზა კიკნაძე);დოლის შემსწავლელი წრე (ხელმძღვანელი ამირან ლურსმანაშვილი);ხელსაქმის შემსწავლელი წრე (ხელმძღვანელი ირმა ბუაჩიძე).მოგვმართეთ ხარაგაულის კულტურის ცენტრში

მიმდინარეობს მოსწავლეთა მიღება

***

***

***

ფარცხნალის ბარის უბნის მაცხოვ-რებლები, ღრმა მწუხარებით იუწყებიან უახლოესი მეზობლის, უაღრესად ღირ-სეული და კეთილშობილი პიროვნების

მურთაზ იჩქიტიძისგარდაცვალებას და სამძიმარს

უცხადებენ გარდაცვლილის მეუღლეს, შვილებსა და ახლობლებს.

ნინო სახვაძის სახელობის მოსწავ-ლე-ახალგაზრდობის სახლის თანამშ-რომლები თანაუგრძნობენ თორნიკე ბაკურაძეს მამის

როლანდ ბაკურაძისგარდაცვალების გამო.

ზვარეს საჯარო სკოლის მეშვიდე კლასის მოსწავლეები და ამავე კლასის ხელმძღვანელი ნანა უდესიანი თანაუგ-რძნობენ მიშიკო დალალიშვილის და ამავე სკოლის მასწავლებელს ირმა გერლიანს მამიდისა და მულის

ნინო დალალიშვილისგარდაცვალების გამო. ღმერთმა

დაუმკვიდროს საუკუნო სასუფეველი მის სულს.