Εξετάσεις 9 Ιουνίου 2017 Μαθηματικά Προσανατολισμού Γ’...
Transcript of Εξετάσεις 9 Ιουνίου 2017 Μαθηματικά Προσανατολισμού Γ’...
Εξετάσεις 9 Ιουνίου 2017
Μαθηματικά Προσανατολισμού Γ’ Λυκείου
(Θετικών Σπουδών και Σπουδών Οικονομίας-Πληροφορικής)
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΤΣΙΜΙΣΚΗ & ΚΑΡΟΛΟΥ ΝΤΗΛ ΓΩΝΙΑ THΛ: 270727–222594 ΑΡΤΑΚΗΣ 12 - Κ. ΤΟΥΜΠΑ THΛ: 919113–949422
www.syghrono.gr
Σύγχρονο Φροντιστήριο Πανελλαδικές Εξετάσεις 2017
Σελίδα 2 από 11
ΘΕΜΑ Α
Α1. Απόδειξη σελίδα 135 (νέο βιβλίο) ή σελίδα 253 (παλιό βιβλίο)
Α2. α) Η πρόταση που διατυπώθηκε ήταν Ψ (ψευδής)
β) αν θεωρήσουμε την συνάρτηση
x , x 0
f x x
x , x 0
διαπιστώνουμε ότι είναι
συνεχής στο σημείο 0x 0 αφού x 0 x 0
f 0 lim f x lim f χ 0
αλλά δεν είναι
παραγωγίσιμη στο 0x 0 αφού
x 0 x 0 x 0 x 0
f x f 0 f x f 0x xlim lim 1 lim lim 1
x 0 x x 0 x
(είναι τα γνωστά γωνιακά σημεία μιας συνάρτησης)
Α3. Θεωρία σελίδα 73 (νέο βιβλίο) ή σελίδα 191 (παλιό βιβλίο)
Α4.
α) Λ
(το όριο όπως διατυπώνεται είναι απροσδιοριστία άρα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την
τελική του τιμή)
β) Σ
(είναι θεωρία που διατυπώνεται με σαφήνεια όταν ορίζεται η σύνθεση συναρτήσεων)
γ) Λ
(η συνθήκη 0f x 0 είναι μια αναγκαία συνθήκη αλλά όχι ικανή για την ύπαρξη
ακροτάτου)
δ) Σ
(είναι θεωρία που διατυπώνεται με σαφήνεια στα όρια)
ε) Σ
(είναι θεωρία που διατυπώνεται με σαφήνεια στα θεωρήματα συνέχειας)
Σύγχρονο Φροντιστήριο Πανελλαδικές Εξετάσεις 2017
Σελίδα 3 από 11
ΘΕΜΑ Β
Β1.
Αρχικά προσδιορίζουμε το πεδίο ορισμού της f g
g ff g
xΑ x A /g x A x 1/ 0
1 x
Επιλύουμε την
Άρα f gΑ 0,1 , ορίζεται η σύνθεση και έχει τύπο
x
f g x f g x ln1 x
B2.
Η συνάρτηση x
h x ln1 x
είναι παραγωγίσιμη στο διάστημα 0,1 με
2 2
x 1 x x 1 x1 x 1 x 1 x 1 x x 1h x 0
x 1 x x x x 1 x1 x 1 x1 x
άρα η
συνάρτηση h x είναι γνησίως αύξουσα στο διάστημα Δ 0,1 άρα είναι 1-1 και συνεπώς
είναι μια αντιστρέψιμη συνάρτηση.
Θα ορίσουμε το πεδίο ορισμού της αντίστροφης, το οποίο είναι το σύνολο τιμών της h x
και επειδή είναι γνησίως αύξουσα θα είναι 1h x 0 x 1
h Δ Α lim h x , lim h x
Υπολογίζουμε τα όρια:
Επειδή x 0
xlim 0
1 x
και x
01 x
, αν θέσουμε x
ω1 x
θα έχουμε
x 0 ω 0
lim h x lim lnω
Επειδή x 1
xlim
1 x
(αφού 1 x 0 και x 1
lim 1 x 0
) , αν θέσουμε x
ω1 x
θα
έχουμε
ωx 1
limh x lim lnω
Συνεπώς καταλήξαμε ότι 1h x 0 x 1
h Δ Α lim h x , lim h x
Σύγχρονο Φροντιστήριο Πανελλαδικές Εξετάσεις 2017
Σελίδα 4 από 11
Για να βρούμε τον τύπο της αντίστροφης συνάρτησης έχουμε:
y
y y y
y
x x eh x y ln y e x e x e x
1 x 1 x e 1
Και έτσι έχουμε ότι x
1
x
eh x
e 1
, x
B3.
Η συνάρτηση x
x
eΦ x
e 1
είναι παραγωγίσιμη με
Η συνάρτηση
x
2x
eΦ x
e 1
είναι παραγωγίσιμη με
2 2 2x x x x x x x x x x x x
4 4 4x x x
e e 1 e e 1 e e 1 2e e 1 e e e 1 1 eΦ x
e 1 e 1 e 1
Το πρόσημο της Φ το καθορίζει η παράσταση x1 e και
x x1 e 0 e 1 x 0
Κατασκευάζουμε τον πίνακα μεταβολών της δεύτερης παραγώγου
Η συνάρτηση στρέφει τα κοίλα άνω (κυρτή) στο διάστημα ,0
Η συνάρτηση στρέφει τα κοίλα κάτω (κοίλη) στο διάστημα 0,
Και έχει σημείο καμπής το σημείο Μ 0,Φ 0 δηλαδή το σημείο 1
Μ 0,2
αφού
0
0
e 1Φ 0
2e 1
Σύγχρονο Φροντιστήριο Πανελλαδικές Εξετάσεις 2017
Σελίδα 5 από 11
Β4.
Αναζητούμε την οριζόντια ασύμπτωτη στο
x
xx x
elim Φ x lim 0
e 1
αφού x
xlim e 0
Αναζητούμε την οριζόντια ασύμπτωτη στο
x x
x xx x deL x
e elim Φ x lim lim 1
e 1 e
αφού x
xlim e
Άρα η συνάρτηση έχει στο οριζόντια ασύμπτωτη την ευθεία y 0 (άξονας x'x )
και έχει στο οριζόντια ασύμπτωτη την ευθεία y 1
Η συνάρτηση Φ x είναι γνησίως αύξουσα στο (αφού
x
2x
eΦ x 0
e 1
)
Και η γραφική της παράσταση είναι
Σύγχρονο Φροντιστήριο Πανελλαδικές Εξετάσεις 2017
Σελίδα 6 από 11
ΘΕΜΑ Γ
Γ1.
f x ημx , f x συνx
Έστω 0 0Μ x ,f x το σημείο επαφής. Η εξίσωση της εφαπτομένης στο σημείο Μ είναι
0 0 0y f x f x x x την οποία την επαληθεύει το σημείο π π
Α ,2 2
άρα έχουμε
0 0 0 0 0 0
π π π πημx συνx x x συνx ημx 0
2 2 2 2
Αναζητούμε λοιπόν τις ρίζες της συνάρτησης π π
Φ x x συνx ημx2 2
, x 0,π
Η συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη με
π π
Φ x συνx x ημx συνx x ημx2 2
Άρα η συνάρτηση είναι γνησίως αύξουσα στο π
,π2
και γνησίως φθίνουσα στο π
0,2
Φ 0 0 , π π
Φ 12 2
, Φ π 0
Για κάθε π
x 0,2
έχουμε Φ x Φ 0 0 και για κάθε π
x ,π2
έχουμε
Φ x Φ π 0
Άρα οι μοναδικές ρίζες της Φ x 0 είναι 1x 0 και 2x π
Δηλαδή υπάρχουν μόνο δύο εφαπτόμενες που άγονται από το σημείο Α.
Στο 1x 0 έχουμε την 1εφ : y f 0 f 0 x 0 y x
Στο 2x π έχουμε την 2εφ : y f π f π x π y x π
Σύγχρονο Φροντιστήριο Πανελλαδικές Εξετάσεις 2017
Σελίδα 7 από 11
Γ2.
Θα κατασκευάσουμε ένα γράφημα με την συνάρτηση και τις ευθείες του προηγούμενου
ερωτήματος
ππ π
2 2 2π 22
1 ππ0
022
x x πE ημx χ dx ημχ x π dx συνx συνx π x 2
2 2 4
π
π
2 00
Ε ημχ dx συνx 2
Και έτσι
2
21
2
π2
Ε π4 1Ε 2 8
Γ3.
x π
f x x πlim
f x x π 0
Αναζητούμε το πρόσημο του παρονομαστή στην παράσταση του ορίου:
f x συνx , f x ημχ 0 για κάθε x 0,π άρα η συνάρτηση f είναι κυρτή στο
0,π και σύμφωνα με την θεωρία θα είναι πάνω από την εφαπτομένη
Δηλαδή f x x π και το ίσον ισχύει μόνο στο σημείο επαφής δηλαδή στο x π
Επειδή x πlim f x x π 0
και x πlim f x x π 0
αλλά f x x π 0 στην περιοχή
του π θα έχουμε ότι
x π
f x xlim
f x x π
Σύγχρονο Φροντιστήριο Πανελλαδικές Εξετάσεις 2017
Σελίδα 8 από 11
Γ4.
Εφόσον f x x π με το ίσον ισχύει μόνο στο σημείο επαφής δηλαδή στο x π για κάθε
x 1,e θα ισχύει f x f xπ π
f x x π 1 1 0x x x x
Άρα και
e e e ee
11 1 1 1
e
1
f x f x f xπ π1 dx 0 dx 1 dx dx x π lnx
x x x x x
f xdx e π 1
x
ΘΕΜΑ Δ
Δ1.
Η συνάρτηση είναι συνεχής στα διαστήματα 1,0 και 0,π . Θα εξετάσουμε την συνέχεια
της συνάρτησης στο 0x 0 με τον ορισμό.
3 4
x 0 x 0
lim f x lim x 0
x
x 0 x 0
f 0 lim f x lim e ημx 0
και αφού x 0limf x f 0
η συνάρτηση είναι συνεχής στο 0
και κατά συνέπεια είναι συνεχής και στο πεδίο ορισμού της το 1,π
Τα κρίσιμα σημεία της συνάρτησης είναι τα σημεία στα οποία μηδενίζει η πρώτη παράγωγος
ή δεν ορίζεται η πρώτη παράγωγος (όντας όμως συνεχής)
Εξετάζουμε με τον ορισμό αν η συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη στο 0x 0
x
x 0 x 0
f x f 0 e ημxlim lim 1
x 0 x
αφού είναι γνωστό ότι
x 0
ημxlim 1
x
Για x 0 πρέπει να θυμηθούμε ότι 4 4
3 43 3x x x και
4 4
13 33
3
x 0 x 0 x 0 x 0 x 0
f x f 0 x xlim lim lim lim x lim x 0
x 0 x x
Άρα η συνάρτηση δεν είναι παραγωγίσιμη στο 0x 0
Όταν x 1,0 , 4
3f x x και 1
34
f x x 03
Σύγχρονο Φροντιστήριο Πανελλαδικές Εξετάσεις 2017
Σελίδα 9 από 11
Όταν x 0,π , xf x e ημx και xf x e ημx συνx
π
f x 0 ημx συνx 0 συνx ημx συνx συν x2
και έχουμε
πx 2κπ x
2
ή
πx 2κπ x
2
η πρώτη μορφή δεν αποδίδει λύσεις ενώ από την 2η μορφή έχουμε
π πx 2κπ x x κπ
2 4 και για κ 1 προκύπτει η λύση
π 3πx π
4 4
Άρα τα κρίσιμα σημεία της συνάρτησης είναι τα 1x 0 και 2
3πx
4
Δ2.
Θα μελετήσουμε το πρόσημο της πρώτης παραγώγου.
Έχουμε δει ότι όταν x 1,0 , 1
34
f x x 03
Όταν x 0,π , xf x e ημx συνx η οποία έχει μία ρίζα την 3π
4
Η f x είναι συνεχής και διατηρεί σταθερό πρόσημο στο διάστημα 3π
0,4
Όμως π 3π
0,2 4
και π
2π
f e 02
άρα f x 0 στο 3π
0,4
Η f x είναι συνεχής και διατηρεί σταθερό πρόσημο στο διάστημα 3π
,π4
Όμως 3π
π ,π4
και πf π e 0 άρα f x 0 στο3π
,π4
Τώρα θα κατασκευάσουμε τον πίνακα μεταβολών της συνάρτησης
Σύγχρονο Φροντιστήριο Πανελλαδικές Εξετάσεις 2017
Σελίδα 10 από 11
Η συνάρτηση είναι γνησίως φθίνουσα στα διαστήματα 1,0 και 3π
,π4
Η συνάρτηση είναι γνησίως αύξουσα στο διάστημα 3π
0,4
Στο 1x 1 παρουσιάζει τοπικό μέγιστο το f 1 1
Στο 2x 0 παρουσιάζει τοπικό ελάχιστο το f 0 0
Στο 3
3πx
4 παρουσιάζει τοπικό μέγιστο το
3π
43π 2
f e4 2
Στο 4x π παρουσιάζει τοπικό ελάχιστο το f π 0
Επειδή όμως η συνάρτηση είναι ορισμένη σε κλειστό διάστημα θα παρουσιάζει
ολικά ακρότατα
Άρα η συνάρτηση έχει ελάχιστη τιμή την τιμή 0 και μέγιστη τιμή την τιμή 3π
42
e2
Δηλαδή το σύνολο τιμών της είναι το 3π
42
f Α 0, e2
Δ3.
π π π
5x x 5x x 4x
0 0 0
Ε f x e dx e ημx e dx e ημx e dx
Θα πρέπει να βρούμε το πρόσημο της παράστασης 4xημx e
Γνωρίζουμε ότι 4x xe e x 1 x ημx x 0
Άρα π π π
5x x 5x x
0 0 0
Ε e e ημx dx e dx e ημx dx
Θα υπολογίσουμε χωριστά τα δύο ολοκληρώματα:
Σύγχρονο Φροντιστήριο Πανελλαδικές Εξετάσεις 2017
Σελίδα 11 από 11
π5x 5ππ
5x
10
0
e e 1Ι e dx
5 5
π π πκ.π. π πx x x x x
2 0 00 0 0
π
2
Ι e ημx dx e ημx e συνx dx e συνx e ημx dx
e 1 Ι
Άρα π
π
2 2
e 12Ι e 1 Ι
2
Και έτσι 5π π
1 2
e 1 e 1Ε Ι Ι
5 2
Δ4.
Την εξίσωση 3π 3π
24 416 e f x e 4x 3π 8 2
θα προσπαθήσουμε να την συνδέσουμε
με την συνάρτηση. Αρχικά πολλαπλασιάζουμε με το 3π
4e και έχουμε
3π
2416 f x 4x 3π 8 2 e τώρα παρατηρούμε ότι το δεύτερο μέλος μπορεί να γίνει η
μέγιστη τιμή που υπολογίσαμε αρκεί να διαιρέσουμε με το 16. Έτσι έχουμε
2 2 23π 3π
4 44x 3π 4x 3π 4x 3π2 2 3π
f x e f x e f x f16 2 2 16 4 16
Η παραπάνω εξίσωση έχει προφανή ρίζα την 3π
x4
και δεν έχει άλλη ρίζα αφού για κάθε
3πx
4 θα είναι
2
4x 3π0
16
και επειδή
3πf
4
είναι η μέγιστη τιμή της συνάρτησης η
ποσότητα
2
4x 3π3πf f Α
4 16