Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek...
Transcript of Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek...
![Page 1: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/1.jpg)
Esra 1:1-4
Fokus: Esra 1:1
Die tyd van die boek Esra, die HERE se werk in hierdie tyd, en sy doel daarmee.
Junie 2013
![Page 2: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/2.jpg)
1
Ps-vooraf Ps 85: 1, 2
Ontmoetingsdiens.
Votum.
“Ons slaan ons oë op na die berge: waar sal ons hulp vandaan kom? Ons hulp is
van die HERE wat hemel en aarde gemaak het.”
Amen
Seëngroet
Gemeente van ons Here Jesus:
“Genade vir julle en vrede van God, onse Vader,
en die Here Jesus Christus
deur die kragvolle werking van die Heilige Gees”
Amen.
Lofprysing – Ps 85: 3, 4
Geloofsbelydenis
Verootmoediging en Versoeningsdiens.
Ons gaan nou luister na die wet van die HERE soos ons dit vind in Eks 20.
Psalm na die wet – Ps 79: 1, 2, 3, 5, 6
![Page 3: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/3.jpg)
2
Gebed om skuldbelydenis en verligting.
Psalm na gebed – 106: 1, 19, 20
![Page 4: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/4.jpg)
3
Woorddiens.
Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4
(sê iets oor reeks uit Esra)
Psalm as antwoord op die Woord na verklaring en toepassing – Ps 126: 1
Ons Fokus op Esra 1:1.
Skrifverklaring
Inleiding Geliefdes Esra 1:1 sê:
―En in die eerste jaar van Kores, die koning van Persië, het die HERE
sodat die woord van die HERE
uit die mond van Jeremía vervul sou word
die gees van Kores, die koning van Persië, opgewek ...‖
En net hier staan ons by een van die groot boodskappe van die boek Esra.
Dis dat die HERE soewerein-almagtig in mense en deur mense
aan die werk is met die groot doel
om sy Woord werklikheid te maak.1
Verduidelik
Sy Woord
wat vertel van sy verlossende Koningsheerskappy
wat kom deur sy Oorwinnaar Messias
en dat die HERE deur dit alles sy volk verlos
om by die HERE die ewige lewe te hê in die verbond.
En met hierdie werk is die HERE deur die eeue besig.
Uiteindelik sal die HERE dit wonderlik klaar maak.
1 Vgl Reformation study Bible bl 644; Williamson se Esra komm blk xlviii-l; Fensham se Esra komm bl19; Expositor’s Bible comm vol 4 bl 368; Fyall se Esra komm bl 23; Kidner se Esra komm bl 23-24.
![Page 5: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/5.jpg)
4
Dan sal ons sien
soos Johannes in Openb 21:1 gesien het:
―‗n nuwe hemel en ‗n nuwe aarde ...‖
En saam met Johannes
hy vertel daarvan in Openb 21:3
sal ons ―‗n groot stem uit die hemel hoor sê:
Kyk, die tabernakel van God is by die mense,
en Hy sal by hulle woon, en hulle sal sy volk wees;
en God self sal by hulle wees as hulle God.‖
**************
En nou vertel die boek Esra
hoe die HERE met hierdie werk besig is
in ‗n spesifieke tyd van die HERE se geskiedenis.
Toepassing
En met dit alles moet ons die HERE beter leer ken.
Die manier waarop Hy werk moet ons beter leer ken.
Ons moet sy wil beter leer ken.
En so gaan die Heilige Gees geloof in ons opwek.
En ‗n lewe vir die HERE vanuit die geloof.
**************
So geliefdes kom ons begin dan met vers 1 van Esra 1
waarin ons meer leer oor die tyd van die boek Esra.
En die HERE se werk in hierdie tyd.
En dit gaan ook ons tema wees.
Die tyd van die boek Esra
die HERE se werk in hierdie tyd
en die HERE se doel daarmee.
![Page 6: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/6.jpg)
5
1. So kom ons begin by die tyd van die boek Esra.
Esra 1:1 vertel daarvan:
―En in die eerste jaar van Kores, die koning van Persië ...‖
Opmerking
En nou‘s hier vier dinge
wat vers 1 ons leer oor die tyd van die boek Esra.
A. Die eerste is dat die boek Esra nie in die lug hang nie.
Dis nie ‗n boek op sy eie nie.
Mens kan nie Esra los maak van die res van die Bybel nie.
Hoekom nie? Wel omdat vers 1 begin met En.
Opmerking
Ek dink my Afrikaanse juffrouens kry ‗n oorval.
Waar in jou lewe kom mens daaraan om ‗n sin te begin met en!
Dis mos geen goeie Afrikaans nie!
En om alles erger te maak is vers 1 se en
nie net aan die begin van ‗n sin nie.
Nee, dis hoe die boek Esra begin!! Met en!
Maar weet u: Hierdie en van die boek Esra wys
dat ons nie hier te doen het met ‗n Afrikaanse opstel nie.
Nee! Hier lees ons die geïnspireerde Woord van die HERE
waarmee die HERE ons wys hoe Hy aan die werk is in sy geskiedenis
en hoe Hy sy geskiedenis laat voortgaan met en en en en
totdat die HERE dit bring by Openb 21 se nuwe aarde.
![Page 7: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/7.jpg)
6
Verduidelik2
So met hierdie en in Esra 1:1 wat ‗n koppel-woord3 is
wys die HERE ons
dat wat nou in die boek Esra gebeur
nie in die lug hang nie!
Nee! met hierdie en bind die HERE sy geskiedenis in die boek Esra
vas aan dit wat vooraf gebeur het.
Ja iets het vooraf gebeur en nou volg die gebeure in die boek Esra.
**************
Maar wat het vooraf gebeur?
Wel dit leer ons
as ons net een bladsy terug blaai na 2Kron 36:22.
Kyk wat staan daar:
―En in die eerste jaar van Kores, die koning van Persië, het die HERE
sodat die woord van die HERE deur die mond van Jeremía in vervulling sou gaan
die gees van Kores, die koning van Persië, opgewek …‖
Sien u dit? 2Kron 36:22 sê die selfde as Esra 1:1.
En wat leer ons hieruit?
Verduidelik4
Wel dat die HERE se geskiedenis is die boek Esra
nie losstaan van dit waaroor 2Kronike gaan nie.
So oor die gebeure vooraf
waaraan die geskiedenis van die boek Esra vasgebind is met vers 1 se en
gaan ons meer leer uit 2Kronieke.
2 Vgl BHNG bl 244-245; Fensham se Esra komm bl 42.
3 Vgl BHNG bl 244-245
4 Vgl Hill & Walton, A survey on the OT bl 268; Fyall se Esra komm bl 17
![Page 8: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/8.jpg)
7
En kyk mens bietjie na 2Kronieke kom ons agter
dat net voor 2Kron 36:22 met die selfde woorde as Esra 1:1
2Kron 36:11-21 vertel van Juda se finale ballingskap in 586 vC.5
Bewys
2Kron 36:19-21 vertel bv
hoe die Babiloniese weermag van Nebukadneser
want dis hulle wat Juda in ballingskap weggevoer het
―die huis van God verbrand (het)
en die muur van Jerusalem omgegooi (het) ...
En die wat van die swaard oorgebly het,
het hy na Babel in ballingskap weggevoer,
en hulle het vir hom en sy seuns slawe geword ...‖
**************
Terugblik
En oor hierdie skrikwekkende ballingskap
kon ons verlede jaar vanuit Jeremia en Daniël meer leer.
Ons kon leer
dat die Babiloniese ballingskap die straf gerig
van die HERE oor Juda6 was
omdat Juda haar rug
in ongeloof en aaklige liefdeloosheid gedraai het
op die HERE en sy Woord.
Sonder bekering het dit vir jare so aangegaan.
En as die HERE hulle in al hierdie jare
5 Iets wat al reeds begin het hier in die jare 605 vC (Vgl Dan 1,1-2&21.docx; Reformation studdy Bible bl 641).
6 En kom ons maak net gou hier ‘n voetnota ... Onthou nou ... Juda, wat Juda en Benjamin ingesluit het, was mos die suidelike-ryk ...
in die suide van Kanaän ... Die tien-stamme-ryk, of Israel, was in die noorde van Kanaän. En so was dit na die skeuring van die koninkryk van Israel net na die tyd van koning Salomo ... Ons lees daarvan in 1Kon 11.En teen die tyd van Juda se ballingskap ... was die tien-stamme-ryk alreeds heeltemal iets van die verlede. Hulle was toe al omtrent 200 jaar te vore in 722 vC
6 deur die
Assiriërs in ballingskap weggevoer. En die Asiriërs was die wêreldryk net voor die Babiloniërs.
![Page 9: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/9.jpg)
8
in groot liefde en genade en lankmoedigheid
deur sy Profete na Hom toe terug geroep het?
Wel 2Kron 36:16 sê dan het ―hulle die boodskappers van God uitgelag
en sy woorde verag en met sy profete gespot,
totdat die grimmigheid van die HERE teen sy volk opgekom het,
totdat daar geen genesing meer was nie.‖
En toe? Toe het die ballingskap begin
in die 70 jaar van Babiloniese wêreld oorheersing,7
net soos die HERE deur sy profeet Jeremia
in Jer 25 en 29 daaroor geprofeteer het.
**************
Maar weet u: Nou‘sie wonder
dat alles nie daar gestop het nie.
En hoekom nie?
Wel omdat ons God die HERE Jahwe ‗n en het.
Die boek Esra se en.
‗n En wat vir ons sê
dat die boek Esra nie in die lug hang nie.
‗n En wat vir ons sê
dat die boek Esra aan die verlede gekoppel is.
=> ‗n Verlede vol sonde en liefdelose opstand teen die HERE.
=> ‗n Verlede van oordeel en smart.
Maar dan gaan die HERE
in sy groot liefde en genade en onveranderlike trou
van die verlede af aan met Esra 1:1 se en.
7 Vgl Noordtzij se KV op Esra bl 41; Fensham se Esra komm bl 43
![Page 10: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/10.jpg)
9
Want in Esra 1:1 staan daar:
―En in die eerste jaar van Kores, die koning van Persië ...‖
*************
Oorgang
So hoor u dit? Dinge het nou verander.
Ons hoor nie meer van die Babiloniërs nie.
Die HERE se geskiedenis het aangegaan
en dis nou die eerste jaar van Kores, die koning van Persië.
B. En dis‘ie tweede ding van die tyd van die boek Esra.
Vir 70 jaar het die Babiloniërs die wêreld van daardie tyd beheers.
Maar nou het alles anders geword.
Kores is aan bewind.
Hy was die stigter van die Persiese-ryk.
In 539 vC het hy Babilon in geneem.
En nou was die Perse onder leiding van Kores die wêreld-heersers.8
Sê iets oor kaartjie in Basuin
**************
So waar Juda se ballingskap onder die Babiloniese wêreld-ryk
die geskiedenis voor die boek Esra is
is ons in die boek Esra binne in die tyd van die Persiese wêreld-ryk.9
Oorgang
En dan‘sit so asof ‗n moedeloosheid oor mens kom.
Die tyd van die Babiloniese wêreld-ryk is verby.
Maar nou in die tyd van die boek Esra
sit ons maar weer net onder ‗n nuwe wêreld-ryk.
8 Kores was die stigter van die volgende wêreld-mag na die van die Babiloniërs – die ryk van die Perse. As koning heers hy vanaf 550
vC. Op 12 Oktober in 539 vC neem hy Babilon in. Hy heers daarna tot in 530 vC, toe hy in ‘n veldslag sterf (NIDOTTE vol 4 bl
493;Rata se Esra komm bl 11). 9 Reg deur die boek Esra is die wêreldmag wat domineer die van Persië – vgl Esra 6:14; 7:7-8.
![Page 11: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/11.jpg)
10
Baie van ons sou dalk mismoedig gewonder het
wat van Ps 72:8 geword het
waarmee die kerk deur die eeue sing oor ons Messias
wat ―heers van see tot see
en van die Rivier tot by die eindes van die aarde.‖
Ja waar is ons Christus se wêreld-ryk?
Waarom hoor ons net van die Babiloniërs en die Perse?10
*************
C. Maar tog tog was daar iets nuuts.
Onder die Persiese ryk het daar iets nuuts gebeur.
Opmerking
En dis die derde ding oor die tyd van die boek Esra.
Hierdie ‗iets-nuuts‘.
En dit was dat Kores en ook die Persiese konings na hom,11
‗n beleid gehad het
wat ingehou het dat elke volk in hulle eie tuis-land sou kon bly.
En daar in hulle tuis-land hulle eie Godsdiens sou kon beoefen
en hulle eie tempels sou kon bou vir die diens aan hulle god.12
En dit het Kores-hulle gedoen
om die volke binne die Persiese wêreld-ryk
aan die Persiese konings se kant te kry.13
*************
En so het dit dan ook gebeur so hoor ons in Esra 1:2-4
dat Kores op ‗n goeie dag in die jaar 538 vC14
―‗n oproep deur sy hele koninkryk laat gaan het, 10
Vgl Fyall se Esra komm bl 18 11
Vgl Kidner se Esra komm bl 20-22; Rata se Esra komm bl 12 12
Sien voetnoot 11 13
Sien voetnoot 11 14
Vgl Reformation Study Bible bl 644
![Page 12: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/12.jpg)
11
selfs ook skriftelik, om te sê:
So sê Kores, die koning van Persië:
Al die koninkryke van die aarde het die HERE ... aan my gegee;
en Hy het my opgedra om vir Hom ‗n huis te bou in Jerusalem ...
Enigeen onder julle wat aan sy volk behoort—mag sy God met hom wees,
en laat hom optrek na Jerusalem ...
en die huis van die HERE, die God van Israel, bou! ...‖
**************
Ja dit is die ‗iets-nuuts‘ wat gebeur het.
En is dit nie wonderlik nie!!
Opmerking
En as die HERE wil sal ons volgende week meer hieroor leer.
Maar vir nou moet ons raaksien
dat die tyd van die boek Esra ‗n tyd is van nuwe dinge.
Die volk van die HERE was vry
om weer terug te gaan na die land van die belofte na die land Kanaän.
Hulle kon weer die tempel van die HERE gaan bou.
**************
D. Maar dadelik voel mens ongemaklik nie waar nie?
Opmerking
En hierdie ongemaklikheid is die vierde ding
by die tyd van die boek Esra.
Maar hoekom hierdie ongemaklik?
Wel omdat wat Kores sê so mooi klink.
![Page 13: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/13.jpg)
12
As hy in Esra 1:2 praat van:
―Al die koninkryke van die aarde het die HERE ... aan my gegee;
en Hy het my opgedra om vir Hom ‗n huis te bou in Jerusalem ...‖
dan klink dit so mooi so reg.
Maar was dit nie maar net Kores se manier
om ook die volk van die HERE aan sy kant te kry nie
van hulle goeie gehoorsame belastingbetalers te maak nie
ouens wat nie sommer in opstand sal kom nie?
****************
Wel vanuit Jes 45:4 weet ons
dat Kores die HERE nie gelowig-in-liefde geken het nie.15
Gevolgtrek
So Kores sê nie al hierdie mooi goed van vers 2
omdat hy die HERE regtig wil dien nie.
So heel waarskynlik het hy
vanuit sy totaal verdorwe bose hart
vers 2 se mooi woorde alleen maar gesê
omdat hy besig was met sy slim selfgesentreerde politiek.16
**************
Oorgang
Maar weet u: Nou maak dit nie saak nie.
Die vraag oor of Kores nou opreg was of nie
moet eintlik glad nie vir ons belangrik wees nie.
Wat vir ons belangrik moet wees in hierdie tyd van die boek Esra ...
Hierdie tyd na die Babiloniese wêreld-ryk
Hierdie tyd van die Persiese wêreld-ryk
15
Vgl Waltke, An OT theology bl 776; Reformation study Bible bl 1017. 16
Vgl Waltke, An OT theology bl 776; Fyall se Esra komm bl 32
![Page 14: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/14.jpg)
13
Hierdie tyd van nuwe dinge
wat inhou dat Kores volke wat in ballingskap was
weer laat terug keer na hulle land
2. Ja wat vir ons belangrik moet wees in hierdie tyd
is nie al ons vrae nie maar dit wat Esra 1:1 sê
en waaruit ons leer
dat die HERE in hierdie tyd almagtig-soewerein aan die werk was.
Opmerking
En dis ons tweede hoofpunt
wat gaan oor die werk van die HERE in die tyd van die boek Esra.
Ja geliefdes of Kores nou opreg was of nie
en of hy die HERE geken het of nie
en of hy as ongelowige besig was
met selfgesentreerde slinkse politiek of nie
is eintlik totaal onbelangrik.
Wat belangrik is en wat ons moet aangryp
is dat die HERE soewerein-almagtig besig was
om deur Kores te werk.
Bewys
Want kyk wat sê die teks van Esra 1:1. Daar staan:
―En in die eerste jaar van Kores ...
het die HERE ... die gees van Kores ... opgewek ...‖
Verduidelik
En as die HERE opwek dan‘sit almagtig dis kragtig.
![Page 15: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/15.jpg)
14
Dit werk regtig Dit het gevolge.17
Daarom dat vers 1 nie net sê
dat die HERE die gees van Kores opgewek het nie.
Nee! vers 1 vertel ook van die gevolge.
Bewys
Want kyk wat staan daar:
―En in die eerste jaar van Kores ...
het die HERE ... die gees van Kores ... opgewek ...
dat (met ander woorde: met die gevolg dat18) hy (daardie) oproep
(dat die volk van die HERE mag terug gaan en tempel mag gaan bou)
deur sy hele koninkryk laat gaan het ... ‖
**************
En net hier staan ons by een
van die groot boodskappe van die boek Esra.
Opmerking
Ons sien dit ook baie sterk in Esra 6:22
en in Esra 7:6 en 9 en 27
en in Esra 8:18 en 22 en 31.19
Ja ons staan hier by die ontsaglike wonderlike waarheid
dat ons God in mense en deur mense soewerein-almagtig werk 17 (1a’) = hifil perf 3de ev van . in die hifil met Jahwe as subjek het die betekenis van ‘Jahwe het iemand opgewek tot
karagtige optrede’ (NIDOTTE vol 3 bl 357). Dit is veral die geval waar die objek is – soos hier (NIDOTTE vol 3 bl 359). Die
groot saak wat by na vore moet kom is Jahwe se absolute soewereiniteit en almagtigeheid. Hy, ons God, is in hierdie wêreld
soewerein besig om mense kragtig op te wek om sy wil en verlossingsplan tot uitvoering te bring (NIDOTTE vol 3 bl 357-358). By
waar Jahwe se subjek is, gaan dit dan ook daarom dat my geloof op hierdie waarheid gerig moet wees – dit is die groot saak
wat ek hier moet raaksien en daaruit moet leef (NIDOTTE vol 3 bl 357-358). 18 In 1c begin die ruggraat van die vertelling met die wayiqtol ww – (OTES 611 bl 86). Ek sien ook hier die gevolg van Jahwe se
(1a’) van Kores se gees. kan ook doel-en-gevolgaanduidend wees (BHNG bl 245). Die OAV vertaling vertaal dan ook: “... die
gees van Kores, die koning van Persië, opgewek, dat hy ‘n oproep deur sy hele koninkryk laat gaan het, selfs ook skriftelik, om te sê:” Die ESV vertaal met: “... the LORD stirred up the spirit of Cyrus king of Persia, so that he made a proclamation throughout all his kingdom and also put it in writing:”
19 Vgl ook Reformation study Bible bl 644
![Page 16: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/16.jpg)
15
om sy goeie plan en sy goeie doel te bereik.20
Ja! Dit is hoe ons God is.
Voorbeelde
In Spr 16:9 sê die Spreuke-digter:
―Die hart van die mens dink sy weg uit,
maar die HERE rig sy voetstappe.‖
En in Spr 21:1 sê hy:
―Die koning se hart is in die hand van die HERE soos waterstrome:
Hy lei dit waarheen Hy wil.‖
***************
Toepassing
En weet u: Nou inspireer die HERE nie verniet vir Esra
of vir wie ook al hier skryf
om hierdie waarheid in die boek Esra neer te skryf nie.
Opmerking21
En ek sê Esra en wie ook al
omdat nie almal presies seker is wie hier geskryf het nie.
Die Joodse rabis meen dis Esra.
Ander weer dink dat Esra net hfst 7-10 geskryf het.
Want daar gaan dit spesifiek oor Esra en sy werk.
En dat iemand anders hfst 1-6 geskryf het.
En dat nog iemand anders
uiteindelik die hele boek Esra bymekaar gesit het.
20
Vgl voetnoot 1. 21
Vgl Hill&Walton, A survey on the OT, bl 268-270; Rata se Esra komm bl 36-38; The Expositor’s Bible commentary, vol 4 bl 354.
![Page 17: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/17.jpg)
16
Maar hoe ook-al:
Paulus leer ons in 2Tim 3:16
dat ―Die hele Skrif is deur God ingegee en is ...‖
En dit het ons HERE God beslis nie verniet gedoen nie.
Nee! In Esra 1:1 wys die HERE ons
dat al is die wêreld-heersers van hierdie eeu
besig met hulle slinkse politiek
die HERE steeds almagtig deur hulle aan die werk is
om sy goeie plan en doel te bereik.
**************
Bevinding
En hierdie waarheid van Esra 1:1
wat ons ook in die res van die boek Esra kry
moet ons vanoggend aangryp!
Dit moet geloof in ons God in ons opwek!!
Dit moet ons geloof in God versterk.22
Dit moet ons bemoedig.
Dit moet maak
dat ons nie net die hele tyd mistroostig moedeloos bid
dat die HERE ons tog maar uit hierdie bose-wêreld wil kom haal nie!
Nee!! Hierdie waarheid moet ons gelowig-moedig laat bid:23
‗HERE open ons oë om U almagtige werk
in en deur mense raak te sien
sodat ons U lofprysend kan verheerlik
vir U kragtige werk waarmee U altyd U goeie doel bereik.‘
***************
22
Sien voetnoot 17 23
Vgl Fyall se Esra komm bl 30.
![Page 18: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/18.jpg)
17
3. En dis ons 3de hoofpunt:
Die HERE se doel met sy werk in die tyd van die boek Esra.
Esra 1:1 vertel daarvan:
―En in die eerste jaar van Kores ... het die HERE
sodat die woord van die HERE
uit die mond van Jeremía vervul sou word
die gees van Kores ... opgewek ...‖
Verduidelik
So hoor u die HERE se doel.
Die HERE wek Kores op met die doel
dat die woord van die HERE uit die mond van Jeremía vervul sou word.24
*************
En hierdie doel van die HERE is die baie belangrike saak hier.
Dit staan uit. Dit moet ons aandag vasvang.
Bewys
Want kyk bietjie mooi hoe word Esra 1:1 geskryf.
Daar staan: ―En in die eerste jaar van Kores ... het die HERE
sodat die woord van die HERE
uit die mond van Jeremía vervul sou word
die gees van Kores ... opgewek ...‖
Gewoonlik skryf mens in Hebreeus eerder die doel agterna.
Mens sou eerder skryf:
―En in die eerste jaar van Kores ...
het die HERE die gees van Kores ... opgewek ...
sodat die woord van die HERE
uit die mond van Jeremía vervul sou word ...‖
24
Met – + Qal infin van – word vir my die doel gegee waarom Jahwe aan die werk is in 1a-‘a (BHNG bl 118, 234).
![Page 19: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/19.jpg)
18
Verduidelik25
Maar nou skryf die skrywer anders.
Die Heilige Gees inspireer hom anders
sodat hy die HERE se doel vooraan die sin laat staan.
En hoekom? Wel omdat dit die belangrike saak is.
En as jy in die Hebreeuse taal wil wys dat iets belangrik is
dan skryf jy dit voor aan jou sin
of op ‗n plek waar mens dit nie verwag nie.
*************
So dis hoekom die HERE soewerein-almagtig werk
in die tyd van die boek Esra.
Dis hoekom die HERE vir Kores opwek
om sy volk na Kanaän terug te laat trek
en hulle toe te laat om weer te die tempel te bou.
En dis so ontsettend belangrik. Ons moet dit raaksien.
Dis alles ―sodat die woord van die HERE
uit die mond van Jeremìa vervul sou word ...‖
**************
Maar nou‘sie vraag:
Watter Woord van die HERE uit die mond van Jeremia?
Wel dis‘ie woord van die HERE in Jer 29:10.26
Opmerking
Ons het verlede jaar in ons prediking uit Jeremia daarby stilgestaan.27
25
1b ( ) staan hier in die voorveld van die sin. Ek verwag dit eintlik na die hoof-ww. Dis die normale patroon
in ‘n Hebreeuse sin (BHNG bl 277-278; A grammer of BiblicalHebrew, bl 551). So word klem geplaas op die feit dat dit wat nou
gaan gebeur die vervulling is van (BHNG bl 282; Fyall se Esra komm bl 30). 26 Juis die verbintenis van Esra 1:1 aan 2Kron 36:22 neem my ook na 2Kron 36:20-21 waar daar staan: “En die wat van
die swaard oorgebly het, het hy na Babel in ballingskap weggevoer, en hulle het vir hom en sy seuns slawe geword, totdat die koninkryk van Persië tot heerskappy gekom het, sodat die woord van die HERE deur die mond van Jeremía vervul sou word: totdat die land vir sy sabbatte vergoeding gekry het; al die dae van die verwoesting het dit gerus om sewentig jaar vol te maak.” Dit wys my dat ek hier in Esra 1:1 te doen het met Jeremia se profesie oor die 70 jaar. Die konteks (Esra 1:2-4) lei my dan na Jer 29:10 toe (vgl Williamson se Esra komm bl 9-10; Fyall se Esra komm bl 30-31).
![Page 20: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/20.jpg)
19
Ja dis die Woord van Jer 29:10 waar Jeremia sê:
―so sê die HERE:
As eers sewentig jaar vir Babel verby is,
sal Ek op julle ag gee en aan julle my goeie woord vervul
om julle na hierdie plek terug te bring.‖
*************
En weet u:
Nou‘sit wanneer ons hoor dat dit die HERE se groot doel is
om sy volk weer teug te bring na Kanaän28 na hierdie plek
soos die HERE deur Jeremia geprofeteer het
dat ons diep en wonderlike Evangelie hoor.
Verduidelik29
Want die woord plek
soos die HERE dit gebruik in Jer 29:10 is altyd ‗n plek
waar die HERE by sy volk is,
waar die HERE in die verbond saam met sy vol is.
Dis ‗n plek waar die HERE verbondsgemeenskap met sy volk het
Dis ‗n plek waar jy uit genade alleen die HERE se volk is
en die HERE jou God is.
Voorbeeld30
So was dit in die paradys van Gen 2&3.
Gen 3:8 vertel
dat die HERE daar by Adam-en-Eva kom wandel het
―in die aandwindjie.‖
Aand vir aand het die HERE dit gedoen.
Dis asof die HERE vir Adam-hulle gaan kuier het.
27
Vgl Jer 29,10-14.docx 28
Hierdie plek in Jer 29:10 is die land Kanaän (NIDOTTE vol 3 bl 904). 29
Vgl Waltke, An OT theology bl 535 30
Vgl Waltke, An OT theology bl 255, 537; Fyall se Esra komm bl 33 voetnoot 12
![Page 21: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/21.jpg)
20
Ja die HERE het daar in die paradys in daardie plek
met Adam en Eva verbondsgemeenskap gehad.
**************
Verbondsgemeenskap wat ons met ons sonde verwoes het
vertrap het verag het
sodat ons nie meer in daardie paradys-plek by die HERE kan wees nie.
Openbaringshistories
Maar dan gee die HERE in sy genade Kanaän
wat terug wys paradys toe en vorentoe wys na die nuwe aarde toe.31
En daar in Kanaän moet die HERE se tempel staan.
Verduidelik32
Want in Lev 26:11-12 het die HERE gesê:
―Ek sal my tabernakel (of tempel) onder julle oprig ...
En Ek sal in jul midde wandel en vir julle ‗n God wees,
en júlle sal vir My ‗n volk wees.‖
Ja met Kanaän en die tempel daarin wys die HERE:
‗Ek gee my plek
my paradys
my mensdom en my Skeppingsdoel nie prys nie.
Ek los dit nie vir Satan en die sonde en die dood nie!
Nee! Ek sal ‗n gelowige volk hê.
En Ek sal in hulle midde wandel en vir hulle ‗n God wees,
en hulle sal vir My ‗n volk wees.‘
****************
En as Juda dan daar in Kanaän die HERE se liefde vertrap
en sy Woord verag
31
Vgl Robertson, The Israel of God, bl 4vv 32
Vgl Waltke, An OT theology bl 450-451
![Page 22: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/22.jpg)
21
en hulle 70 jaar in ballingskap gaan?
Wel dan gee die HERE sy groot doel nie prys nie
sodat ons uiteindelik in Esra 1:1 hoor:
―en in die eerste jaar van Kores ... het die HERE
sodat die woord van die HERE
uit die mond van Jeremía vervul sou word
die gees van Kores, die koning van Persië, opgewek ...‖
Sodat die HERE se volk terug kon gaan na die plek toe
en die HERE se tempel kon bou.
Want die HERE gee net nie sy skeppingsdoel prys nie!!
Hy sal ‗n gelowige volk hê by wie Hy bly.
En met wie Hy verbondsgemeenskap het.
***************
Opmerking
Daarom dat Esra1-6 gaan
oor hoe die volk van die HERE terugkeer Kanaän toe
en die tempel van die HERE weer bou.33
Want daar moet weer ‗n tempel wees in Kanaän staan
waarmee die HERE wys
dat Hy in ons midde wandel en vir ons ‗n God is,
en ons sal sy volk is.
*************
Ja geliefdes dis die groot boodskap van die boek Esra.
Dis die boodskap van die HERE
wat soewerein-almagtig aan die werk is in mense en deur mense
ook deur koning Kores om sy groot doel te bereik.
33
Vgl Waltke, An OT theology bl 775
![Page 23: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/23.jpg)
22
Die doel waaroor ook Jeremia geprofeteer het.
Die doel dat die HERE ‗n gelowige volk sal hê
en dat die HERE by ons sal wees
en dat ons sy volk sal wees in die verbond.
En met hierdie werk
en met hierdie doel is die HERE deur die eeue besig.
Weer Openbaringshistories
Daarom dat die HERE in die volheid van die tyd sy Seun stuur.
En die Seun vir ons in Joh. 2:19-21 sê
dat Hy die ware tempel is.
Omdat Hy Emmanuel is God by ons is
Die Een wat waaragtige verbondsgemeenskap
‗n werklikheid maak vir sy gelowiges.
**************
En toe hulle Hom kruisig?
Wel toe was die HERE steeds almagtig aan die werk deur mense
om sy groot doel te bereik.
Nes Hy in Esra 1:1 aan die werk was deur Kores.
Bewys
Want Hand 4:27-28 vertel
dat Herodes en Pontius Pilatus saam met heidene en Israel
vergader het teen die Seun teen Christus en Hom gekruisig het
―om alles te doen wat (die HERE se) hand en (sy) raad
vooruit bepaal het om plaas te vind.”
Sodat die HERE se gelowige-volk eenmaal Openb 21:1-3 sal kan beleef.
Daar waar ons hoor
van die ―nuwe hemel en ‗n nuwe aarde ...‖
![Page 24: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/24.jpg)
23
En die ―groot stem (wat) uit die hemel ... sê:
Kyk, die tabernakel van God is by die mense,
en Hy sal by hulle woon,
en hulle sal sy volk wees;
en God self sal by hulle wees as hulle God.‖
***************
Slot
Ja geliefdes dis die groot boodskap van die boek Esra.
En ook van Esra 1:1.
Dis die boodskap van die HERE
wat soewerein-almagtig aan die werk is in mense en deur mense
ook deur koning Kores om sy groot doel te bereik.
Die doel waaroor ook Jeremia geprofeteer het.
Die doel dat die HERE ‗n gelowige volk sal hê
en dat die HERE by ons sal wees
en dat ons sy volk sal wees in die verbond.
Daarom dat die HERE koning Kores opgewek het
―dat hy ‗n oproep deur sy hele koninkryk laat gaan het,
selfs ook skriftelik, om te sê:‖
dat die HERE se volk kon terugkeer na Kanaän
om die tempel te bou.
En dit alles het gebeur
na die tyd van die Babiloniese wêreld-ryk
en in die tyd van Kores en die Persiese wêreld-ryk.
***************
Toepassing
En ons? Geliefdes kom ons glo hierdie Evangelie van die boek Esra!
En kom ons leef kragtig vanuit hierdie Evangelie.
![Page 25: Esra 1:1-4 - GK Daspoort 1,1.pdf · 3 Woorddiens. Broers en susters, die Woord van die HERE spreek tot ons uit Esra 1:1-4 (sê iets oor reeks uit Esra) Psalm as antwoord op die Woord](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022052020/6034292cded7781f725092e5/html5/thumbnails/25.jpg)
24
Hier in ons land onder verskriklike Goddelose wêreldheersers.
Die Evangelie van ons Onveranderlike verbondsGod
wat almagtig ook deur wêreldheersres werk
om sy groot doel
van ware lewe en verbondsgemeenskap ‗n werklikheid te maak.
*************
En as die HERE wil
leer ons volgende week in Esra 1:2-11 meer hieroor.
Antwoorddiens
Amen.
Psalm as antwoord op die Woord – Ps 126: 1
Gebed
Barmhartigheidsdiens
Psalm tydens kollekte : Ps 14: 4, 5, 6, 7
Slotpsalm : Ps 33: 5, 6
Wegstuurseën.
Ontvang nou die seën van die HERE en gaan in vrede.
“Die genade van die Here Jesus Christus
en die liefde van God
en die gemeenskap van die Heilige Gees
sy met julle almal!
Amen.