Fysische geneeskunde en revalidatie - Ergotherapie

ReumabrochurePraktische tips

PATI

ËNTE

NIN

FO

2 3

Inhoudstabel

Basisprincipes ............................................................................................................................ 3

Zitten ............................................................................................................................................ 4

Rechtstaan .................................................................................................................................. 5

Werktafel ..................................................................................................................................... 6

Slapen ........................................................................................................................................... 7

Stappen ........................................................................................................................................ 8

Zich wassen ................................................................................................................................ 9

Aankleden .................................................................................................................................12

Toilet............................................................................................................................................13

Eten en drinken .......................................................................................................................14

Huishouden ..............................................................................................................................15

Kleine gebruiksvoorwerpen ...............................................................................................20

Deze brochure is bedoeld om personen met reuma een leidraad te geven bij algemene en praktische dagdagelijkse handelingen.

Basisprincipes

Plotse scherpe pijn is een waarschuwingssignaal Door een mogelijk onjuiste uitvoering van een beweging. Dat kan duiden op een ontsteking. Raadpleeg uw arts bij aanhoudende klachten.

Zorg voor een goed evenwicht tussen werk en rustVerdeel uw werk over een volledige dag of week.Wissel zwaar met licht werk af.Schakel voldoende rustperiodes in.Ga niet boven uw krachten.Plan voldoende tijd en energie voor activiteiten buitenshuis.Herwerk uw schema naargelang uw toestand en de thuissituatie.Werk doordacht.Plan uw werk, zo verliest u minder kostbare energie.Regelmaat is belangrijk.Let op een goede houding.

Onderhoud uw spierkracht en gewrichtsbeweeglijkheidBlijf bewegen.Bij moeilijkere dagen: voer alle mogelijke bewegingen uit zonder weerstand of krachtzetting.

Beoefen geen statisch, maar zoveel mogelijk dynamisch spierwerk Statisch spierwerk betekent dat er geen beweging zichtbaar is (bijvoorbeeld staan of zitten).Dynamisch spierwerk betekent dat u beweging ziet (bijvoorbeeld gaan).

Gebruik zoveel mogelijk de sterkste (en grootste) gewrichten.

Vermijd houdingen die misvormingen in de hand werken.

•

000

•

0000000000

•

00

•

0

0

•

•

4 5

Relaxstoel

De ideale relaxstoel kan ingesteld worden volgens uw lichaamsbouw:

De zitvlakhoogte ter hoogte van de knieholte in-stellen.De zitdiepte veranderen door de rugleuning naar voor of naar achter te plaatsen.De lumbale steun verhogen of verlagen. Uw rug en hoofd volledig laten steunen.De armleuningen ondersteunen volledig uw ar-men en handen. Hou uw knieën zoveel mogelijk in een ontspannen houding, maak gebruik van een voetenbankje of ga in een relaxzetel zitten waarbij de beensteunen opengeklapt kunnen worden.

Rechtstaan

Zet één voet onder de stoel.Verplaats uw gewicht naar voor.Breng uw hoofd in één lijn op dezelfde hoogte als uw knieën.Duw u recht met beide benen.Gebruik de armsteunen van uw stoel (als die er zijn) of duw u aan de tafel op, maar gebruik dan steeds uw onderarmen.Vermijd het opduwen op uw vuisten.Trek u niet op aan de tafelrand.Draai niet naar één kant.U kunt gebruik maken van een klapzit.Er bestaan ook zetels die u helpen bij het rechtkomen.

•

0

0

000

0

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Zitten

Algemeen

Zet uw voeten niet onder uw stoel.Kruis uw benen niet.Steun niet met uw hoofd op uw handen.Leg uw handen in een ontspannen houding.Leg uw armen op de armsteun van uw stoel of op tafel.Zit met rechte rug.

Werkstoel

Een ideale werkstoel beantwoordt aan de volgende vereisten:

Kan ingesteld worden volgens uw lichaamsbouw en het soort werk.De hoogte van uw zitvlak moet ter hoogte van uw knieholte ingesteld kunnen worden.Het zitvlak kan naar voor gekanteld worden (+/- 10°), zodat er een open hoek in uw heupen en knieën ontstaat.De zitdiepte kan veranderd worden door de rugleuning naar voor of naar achter te plaatsen.De lumbale steun kan verhoogd of verlaagd worden.

Uw rug wordt tot onder de schouderbladen gesteund.De rugleuning veert lichtjes mee.De stoel heeft geen of korte armsteunen die in de hoogte kunnen verzet worden en die het werk aan tafel niet hinderen.Gebruik een stoel met vijf zwenkwielen.

•

•

•

•

•

•

•

00

0

0

0•

•

•

•

6 7

Werktafel

Zorg voor een goede werkhoogtehouding en hou-ding: uw bovenarmen verticaal naast uw lichaam, uw ellebogen op 90° plus drie centimeter.Een te hoge werktafel? U voert dan statisch spierwerk uit in uw schouders en nek.Een te lage werktafel? U voert dan statisch spierwerk uit in uw rug en nek -> statisch spierwerk moet zo veel mogelijk vermeden worden.Zorg voor een schuin werkvlak om de rug minimaal te belasten:

Bij schrijftaken: 10° tot 15°Bij leestaken: 45°

Zorg voor voldoende licht, bij voorkeur rechtstreeks gericht op uw werk. Zet uw werkmateriaal op een logische plaats.Zet voorwerpen die u vaak nodig heeft vlakbij en andere verder weg.Om draaibewegingen in de rug te vermijden, legt u best uw taak lijnrecht voor u.

Slapen

Tijdens de slaapfase krijgen uw lichaam en hersenen de kans om van de dag te herstellen. Terwijl u ligt, is de druk op de tussenwervelschijven en gewrichten het kleinst. Een goed bed (matrasdrager en matras) steunt uw lichaam en hand-haaft daarbij de natuurlijke lichaamsvormen. Dit is individueel bepaald, u zal zelf voelen wat goed is.

Bedhoogte

De bedhoogte komt bij voorkeur overeen met de hoogte van de grond tot aan de kniehol te.U kunt het bed verhogen door blokken onder de poten te plaatsen (zoals met Ytong, hout of speciaal ontworpen bedverhogers).

•

•

•

•

00

•

•

•

•

•

•

Matras

De matras moet de juiste dikte en densiteit hebben om zich aan uw lichaams-vorm aan te passen.Matras en matrasdrager moeten goed op elkaar afgestemd zijn: een harde ma tras-drager moet gecompenseerd worden met een dikke matras, die toelaat dat de lichaamsvormen in de matras gevormd kunnen worden, een zachte ma tras drager vraagt een dunne matras zodat de matrasdrager zijn functie kan behouden.Een te harde matras? dan worden vooral enkel het bekken en de schouders ondersteund. Een te zachte matras? dan zakt het li chaam door zodat u in een kuil slaapt.

Hoofdkussen

Het kussen moet uw nek en hoofd goed ondersteunen, zorg dat uw hals-wervels in het verlengde van uw rug-gengraat liggen.U kunt eventueel een voor ge vormd kussen uitproberen.Leg nooit een kussen onder uw schouders.

Dekens

Gebruik zo licht mogelijke dekens om druk te vermijden.Een donsdeken komt hiervoor in aanmerking en zorgt ervoor dat uw bed gemakkelijker op te maken is.

Lakens

Gebruik bij koud weer fl anellen lakens en verwarm het bed voor met een kruik of elektrisch verwarmd deken.

Liggen

BuikligBuiklig wordt afgeraden omdat u dan met een holle rug neerligt en de nekrotatie groot is.Wil u toch in buiklig slapen, leg dan een kus-sen onder uw buik.Ge bruik geen hoofdkussen, laat uw voeten over de matras hangen.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

0

0

0

8 9

ZijligStrek hierbij uw onderste been, zorg dat uw bovenste been meer gebo-gen is en kan rusten op een kussen.Of leg een kussen tussen uw benenwaardoor u het naar voor overschui-ven van het bovenste been voorkomt, zo vermijdt u ook rotatie in de wer-velzuil en het naar binnen draaien van de bovenliggende heup.

RugligLeg een driehoekig kussen onder uw benen zodat deze volledig onder steund worden.Leg geen kussentje onder uw knieën, hierdoor worden ze teveel gebo gen wat verkorting kan geven.Zorg er ook voor dat uw voeten goed onder steund worden.Een verstelbare matrasdrager is een goede oplossing.

Stappen

Gebruik onderarmkrukken als stappen een pro-bleem wordt.Met een gewone wandelstok of elleboogkruk neigt de hand te veel naar de pinkzijde en krijgt u alle druk op uw polsen en handen, vaak is de handgreep ook heel smal waardoor u de stok of kruk moeilijk kunt vastnemen.Indien u de handgreep moeilijk kunt vasthou-den, kunt u deze laten verdikken.

•

0

0

•

0

0

00

•

•

•

Zich wassen

Zich wassen aan de wastafel

Ga op een hoge stoel zitten en steun uw elle-bogen op de wastafelrand.Plaats de spiegel laag genoeg (met de onderste rand op de wastafel) of kies voor een kantelspiegel zodat u er zittend gebruik van kunt maken.De kranen moeten eenvoudig bedienbaar zijn, vermijd krachtig opendraaien: een keramische hefboomkraan met een lange hendel of kraan-handvat kan hiervoor een oplossing bieden.Bij bewegingsbeperking in de schouder kunt u een spons op een lange, gebogen steel gebruiken om uw rug te wassen.Gebruik een spons of borstel op een lange steel of een grote handdoek om uw voeten te wassen, er bestaan ook kleine modellen in de handel om tussen de tenen te wassen.

•

•

•

•

•

10 11

Gebruik voorwerpen met een dikkere hand-greep, bijv. bij een tandenborstel, waardoor fi jne, krachtige grepen zo vermeden worden en grijpen eenvoudiger wordt. Er bestaan in de handel speciale verdikkings-grepen in allerlei uitvoeringen. Om nagelknippen te vereenvoudigen, weekt u best eerst uw handen in water zodat uw nagels minder hard zijn, volgende hulpmiddelen bij het nagelknippen worden aangeraden:

Nagelvijltje/borsteltje met zuignappen dat wordt vastgezet op de wastafelrand waar-door fi jne grepen en statisch spierwerk ver-meden worden.Nagelknipper die u kunt vastklemmen op tafel, bedien deze met de duimmuis.Nagelschaartje met veer; zo wordt de druk verdeeld over de volledige handpalm, het schaartje opent zich vanzelf wanneer u uw hand ontspant, u kunt dit ook gebruiken om uw teennagels te knippen.

Wanneer u moeilijk een stuk zeep kunt han-teren, gebruik dan een zeepbusje met pomp-systeem dat u met de duimmuis kunt bedienen, u kunt ook gebruik maken van een stuk zeep aan een koord of steek uw zeepje in een netje voor citrusvruchten. Het gebruik van tandpastatubes wordt afgeraden, kies voor duwbusjes met een pompsysteem.Vouw uw washandje in vier en duw het dan uit, nooit uitwringen.Gebruik een badjas of een lange, smalle hand-doek met lussen om u af te drogen, zodat u ook bij moeilijk bereikbare plaatsen kunt. Bij een bewegingsbeperking in uw schouders, kamt u best uw haar met een kam op een steel met instelbare hoek.

•

•

•

0

0

0

•

•

•

•

•

Douchen

Leg een antislipmatje met zuignapjes in de douche en een badmatje met antislip ervoor.Maak gebruik van een douchezitje zodat u niet langdurig hoeft recht te staan; statisch spierwerk wordt hierdoor vermeden.Plaats handgrepen (voorzien van antislip) in en net buiten de douche zodat het in- en uitstappen veilig verloopt, deze handgrepen helpen u ook bij het op-staan en gaan zitten. Volg de juiste plaatsingsrichtlijnen. De handgreep moet 24 cm boven de zithoogte geplaatst worden zodat u zich kunt opduwen en niet op hoeft te trekken.Kranen (zie: zich wassen aan de wastafel).Let erop dat u steeds zeep in de buurt heeft, gebruik eventueel een stuk zeep aan een koord.

Baden

Wanneer u het bad verkiest, gebruikt u best een badplank of eventueel badzitje

Zitten op de badbodem is vaak pijnlijk omwille van de grote buiging in de heup en knieën.Terug rechtstaan vanuit de bodem vraagt ook veel spierkracht.

Plaats handgrepen om het in- en uitstappen gemakkelijk en veilig te laten verlopen.Leg een antislipmatje met zuignapjes in het bad en een badmatje met antislip ervoor.Kranen (zie: zich wassen aan de wastafel).Overweeg eventueel een badlift.

•

•

•

•

•

•

0

0

•

•

•

•

12 13

Aankleden

Aankoop kledij

Bij nieuwe kledingaankoop let u er best op dat de kledij geschikt is, dit betekent dat u zo weinig mogelijk moet aanpassen om goed te zijn

De kleding moet ruim genoeg zijn.Geen sluitingen achteraan hebben.Vermijd kleine knopen, ritsen, haakjes en ogen. Koop lichtgewicht kleren.

Aan- en uitkleden

Voor moeilijke kledingsluitingen bestaan verschil-lende oplossingen:

Knopen kunt u sluiten of losmaken met behulp van een knopenhaak.Maak zo weinig mogelijk knopen los en trek het kledingsstuk over het hoofd indien mogelijk.U kunt ook aan de binnenzijde over de huidige sluiting klittenband naaien, als u dan de kno-pen op de knoopsgaten vastnaait, heeft men de indruk dat de knopen gesloten zijn wanneer de klittenband vast is.Het ritssluitingoogje kunt u vergroten door er een ring aan te bevestigen, zodat u uw vinger door de ring kunt steken om de rits open te trekken.Als uw schouder- en elleboogbewegingen beperkt zijn, maakt u best gebruik van een kledinghaak om bijvoorbeeld schouderbandjes of mouwen omhoog te brengen, ook jashaken kunnen helpenals uw knie- en heupbuigingen beperkt zijn, kunt u aanpassingen gebruiken om uw broek, rok of kousen aan te trekkenBij krachtverlies ter hoogte van uw handen kunt u gebruik maken van een speciale aantrekhulp.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Pas eventueel uw schoensluitingen aan met elastische of zelfkrullende veters.U draagt best geen schoenen met hoge hak-ken; deze verleggen het zwaartepunt van uw lichaam teveel naar voor waardoor uw knieën en teengewrichtjes te veel belast worden.Om uw schoenen aan te trekken kunt u een schoenlepel met lange steel gebruiken.Aangepaste schoenen voor pijn- en drukgevoe-lige voeten zijn verkrijgbaar in speciaalzaken.Draag bij voorkeur schoenen met een schokab-sorberende zool.Vermijd drukpunten in uw schoenen; schoenen met brede voorvoet zijn beter.

Toilet

Om het opstaan van het toilet te vereenvoudi-gen gebruikt u best een toiletverhoger, even-tueel in combinatie met een toiletframe, waar-door de heup- en kniebelasting vermindert.Eventueel kiest u voor een hoger toilet of een hangtoilet, dit laatste geeft een voordeel bij het kuisen.Handgrepen kunnen helpen bij het rechtstaan, plaats ze 25 tot 30cm boven de zithoogte.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

14 15

Eten en drinken

Eten

Neem uw bestek met een volle greep.Leg uw wijsvinger niet bovenop uw mes of vork om extra druk te geven, gebruik eventueel een steakmes.Een L-mes biedt voordelen omdat de hand-greep verticaal geplaatst is.Door een dik handvat te gebruiken, krijgt u een betere krachtspreiding over al uw vingers en vingergewrichtjes en u zult misvormingen min-der kans geven, minder pijn hebben en daar-door ook beter functioneren.In de handel kunt u aangepast bestek kopen met een stabiel, licht en goede greep. U kunt eveneens uw huidige bestek aanpassen met kunststofgrepen of isola-tiemateriaal.

Drinken

Gebruik licht drinkgerei met grote oren zoals campingservies of kunststof-bekers.Neem geen tassen of kopjes bij het oor, maar wel met een volle greep of met beide handen.In mediotheken kunt u aangepaste bekers kopen met anatomisch gevormde handvaten.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Huishouden

Keuken

Let op een goede werkhouding, wissel zitten en staan voldoende af.Een goede sta- of werkstoel is geen overbodige luxe.Zorg voor een praktische keukenindeling.Zet dagelijkse benodigdheden niet te ver, hoog of laag.Om bukken en reiken te beperken zijn uittrekbare laden en draaischijven in hoekkasten aan te raden.Gebruik licht, hittebestendig keukenmateriaal.

Schenken

Gebruik een lichte kan met een breed handvatLet bij drankaankoop op het gewicht van verpakkingsmateriaal, koop eventueel halve liter fl essenBij het schenken ondersteunt u de kan of fl es met uw andere hand of laat u ze rusten op het werkblad (plaats uw glas of tas iets lager).Voor warme dranken gebruikt u een pannenlap of ovenwant.

Dragen

Als het gaat om kleine verplaatsingen dan verschuift u de voorwerpen best door deze op een droge doek te plaatsen.Let bij het aanschaff en van potten en pannen zowel op het gewicht als op de handgrepen.Steelpannen zijn goed indien u ze ondersteunt met uw vrije hand.Een dienwagentje is erg handig bij verdere verplaatsingen.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

16 17

Snijden

Er zijn speciale keukenmessen in de handel met verticaal, ergonomisch handvat die een mini-mum aan kracht vragen, waarbij de voorarm en pols in neutrale stand blijven en de elleboog en het schoudergewricht minimaal belast worden.Als u etenswaren snijdt, moeten deze gefi xeerd worden want als u geen hulpmiddel gebruikt, vereist dit statisch spierwerk, om spanning te vermijden gebruikt u best een fi xeerplank met inox of stalen nagels.In de handel zijn kunststof fi xeerplanken te koop.Voor etenswaren zoals appels, uien of toma-ten volstaan drie stalen nagels, driehoekig geplaatst.Voor grote etenswaren gebruikt u beter twee à drie rijen stalen nagels.Gebruik een antislipmatje om plankverschui-ving tegen te gaan en statisch spierwerk te ver-mijden.Overweeg de aankoop van een keukenrobot.

Schillen

Om aardappelen te schillen en groenten te kui-sen, gebruikt u best een dunschiller met breed handvat.Er bestaan eveneens dunschillers op een statief.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Openen

Zet de fl es of bokaal op een antislipmatje of in een fi xeerbak zodat u minder tegenkracht hoeft te zetten en/of gebruik een antisliphoedje.Er bestaan heel wat hulpmiddelen voor het ope-nen van bokalen en fl essen, spijtig genoeg zijn deze niet geschikt voor mensen met reuma.Let bij aankoop op volgende aspecten:

Bij sommige tangen komen de handgrepen te ver van elkaar te staan bij het omvatten van grote bokalen.Zorg dat u het hulpmiddel naar de verpak-king moet brengen en niet omgekeerd.Het hulpmiddel moet vlot passen op ver-scheidene sluitingen.

Een hulpmiddel om lucht in een bokaal te laten, vereenvoudigt het openen en kan ook in combi-natie met andere hulpmiddelen gebruikt worden.Gebruik een kurkentrekker met een verdikt en horizontaal verlengd handvat voor het openen van wijnfl essen.Voor het openen van fl essen met kroonkurken gebruikt u best een fl esopener die aan de muur bevestigd is waardoor u de fl es met beide han-den omvatten en u vasthouden, duwen en trek-ken vermijdt bij het ontstoppen met een losse fl esopener.Een lichtgewicht schaar is erg handig voor het openen van drankkartons; deze scharen ope-nen zichzelf door middel van een veer en verei-sen zo weinig kracht.Voor het openen van blikjes of het losmaken van ‘lipjes’ rond plastic stoppen bestaat er een lichtge-wicht tangetje met veer, dat kan vastgezet worden zodat u met volle greep kracht kunt zetten.Een elektrische blikopener is geen overbodige luxe.

•

•

•

0

0

0

•

•

•

•

•

•

18 19

Voedselbereiding

Kookwater van aardappelen of groenten afgieten is moeilijk en belastendU kunt ze in een vergiet doen en in de pot met kokend water hangenof een kookmandje gebruiken, zo hoeft u enkel groentegewicht te dragen.U kunt de groenten met een schuimspaan uit de pot halen.Er bestaan afgietdeksels, die op normale potten en pannen geplaatst kunnen worden, en potten met aangepaste handvaten.

U kunt de kookpot met groenten op een doek zetten en deze verschuiven tot aan de spoelbak, waar u een vergiet in plaatst en waarin u zo de potinhoud afgiet.Eten koken in de microgolfoven vereist geen water.Met een stoomkoker omzeilt u eveneens het afgietprobleem.

Afwassen

Vermijd kleine krachtige bewegingen en gebruik spoelborstels.

Winkelen

Laat zoveel mogelijk boodschappen aan huis bezorgen.Draag geen zware boodschappentas, gebruik eventueel een boodschappen-wagentje.Een handtas draagt u best diagonaal.

Kuisen

Vermijd wringbewegingen, gebruik eventueel een kleine droogzwierder.Gebruik een spons in plaats van een zeemvel of gebruik een schotelvod die u gemakkelijk kunt uitduwen met de vlakke hand.Maak gebruik van een synthetisch zeemvel indien toch nodig; het neemt meer water op en kan beter uitgeduwd worden.Uitwringen kunt u te allen tijde vermijden door een zeemvel rond de kraan te leggen en de twee uiteinden met beide handen rond elkaar te draaien.U kunt een dweil droogduwen door uw handen in de lengterichting te ver-plaatsen van boven naar beneden (zonder wringen).Gebruik een uitwringpers in combinatie met een vloerwisser, het uitwringen gebeurt met uw voet.Kleine doeken worden met een emmer met wringpers uitgewrongen.Een mop kan ook gebruikt worden in combinatie met een mopemmer.Gebruik een borstel en blik met lange steel om diep bukken te vermijden.

•

0

00

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Neem een stofzuiger met wielen en lange buis om rechtopstaand te werken.Een plumeau vermijdt het gebruik van een keukenhulpje en diep bukken.Gebruik een dienwagentje om kuisgerief over een wat langere afstand te ver-plaatsen.een emmer, vuilbak of wasmand zet u op een platform met wieltjes.

Wassen

Vermijd handwas; dat is te belastend voor pols-, hand- en vingergewrichten.Plaats de wasmand op een platform met wieltjes net voor de trommel.Ga naast de wasmand zitten en laad zo het wasgoed in of uit de machineGebruik indien mogelijk een droogkast.Hang het wasgoed aan een laag droogrek om hoog heff en te vermijden en maak gebruik van een kapstok indien de droogdraad hoog is.Gewone wasspelden zijn af te raden, maak zelf verlengde wasspelden, ge-bruik zwaluwstaartspelden of visspelden met tandjes die met de volledige hand worden vastgenomen en niet tussen duim en wijsvinger.Verlengde wasspelden maakt u als volgt: kleef aan beide zijden van de was-knijper een andere halve wasknijper met watervaste houtlijm.

Strijken

Maak gebruik van een strijktafel met strijkstoel of gebruik een werkstoel en zet de strijktafel op gepaste hoogte.Gebruik een stoomstrijkijzer met apart waterreservoir om het gewicht te beperken.De strijkbewegingen links en rechts zijn belastend voor pols-, hand- en schou-dergewrichten, vervang ze, waar mogelijk, door een op- en neerwaartse beweging in het verlengde van de voorarm en hand.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

20 21

Kleine gebruiksvoorwerpen

Sleutels

Vermijd krachtige sleutelgrepen door een sleutel hou der aan te brengen; zo blijven de kleinste gewrichten gespaard en heeft u minder kracht nodig wan-neer u de sleutel in het slot draait.Veel sleutelhouders zijn bestemd voor twee of drie sleutels.Een universele opener kan oplossing bieden in meerdere situaties.

Deurklink

Als het bedienen van de deurklink moeilijk is, kunt u deze verlengen met een hen del.

Stekkers

Gebruik een stekker met schakelaar zodat u deze niet steeds moet uit trek ken.Zorg dat stopcontacten voldoende hoog hangen.Verhoog uw stopcontacten door een ver deel stek ker op te hangen.

Voorwerpen oprapen

Een ‘helping hand’ is een grijpstaaf die u bedient door middel van een brede hand vatgreep, deze bestaat met of zonder magnetische pick-up en gebruikt u om lichte voorwerpen van de grond op te rapen.

•

•

•

•

•

•

•

•

Telefoneren

Plaats de telefoonhoorn op een statief om statisch spierwerk tijdens het tele-foneren te vermijden .Met een handenvrije telefoon kunt u de hoorn neer leg gen.Een toestel met draaischijf kunt u vervangen door een toestel met druk toet sen.Grote druktoetsen helpen wanneer u moeilijkheden heeft bij het indrukken van kleine toetsen.Bij de meeste telefoons kunt u vaak ge bruikte num mers in het ge heugen plaat sen, zo hoeft u minder toetsen in te drukken.Voorzie een draadloze telefoonuitbreiding met dubbele batterij, eventueel kunt u ook een personenalarm aanvragen bij uw mutualiteit; zo kunt u bijv. bij een val steeds iemand laten oproepen.

Schrijven

Vermijd een fi jne pengreep omdat die een grote druk op de vingerge wrich ten veroorzaakt.In de handel vindt u speciale reumapennen met bolvormige aanpassingen en lichte handgrepen om op de pen te plaat sen.U kunt ook zelf een verdik king aanbrengen in licht materiaal.

•

•

•

•

•

•

•

•

•

22 23

Handelingen zoals schilderen en haken

Verdik fi jne handgrepen met licht materiaal.

Knippen

De speciale reumaschaar met veer kunt u be-dienen met uw vingers en duimmuis.

Lezen

Een boek vasthouden vraagt statisch spierwerk ter hoogte van de vingers, de hand wordt dan ook teveel in de polsrich ting gehouden.Leg het boek op tafel, op een kussen op uw schoot of plaats het op een lees stan daard.Leg uw krant op tafel of plaats het op een krantenhouder, u kunt de krant eventueel ook kleiner op vouwen.

Kaarten

Het vasthouden van speelkaarten geeft voort-durende belasting in de handgewrichten.Gebruik een kaartenplankje (recht of gebogen) of vouwmeter om de kaarten te fi xeren.

Gezelschapsspelen

Deze zijn vaak eenvoudig aanpasbaar door middel van een verdikking, ge-bruik eventueel grotere pionnen.

•

•

•

•

•

•

•

•

Verstelwerk

In de handel bestaan apparaatjes om de draad eenvoudig in de naald te steken.

In de tuin werken

Vermijd zwaar tuinwerk, licht tuinwerk daaren-tegen mag u wel uitvoeren.Veel tuingereedschap kan voorzien worden van een lange steel, waarop u ergono mische hand-vaten kunt aanbrengen.Om onkruid te trekken kunt u gebruik maken van een grijptang.De meeste snoeischaren zijn voorzien van een veer, waardoor de schaar automatisch terug opent wanneer u ze toeknijpt, voorzie u tevens van een goed geslepen, scherpe schaar.Probeer uw werk zoveel mogelijk te verhogen (bijvoorbeeld bij het verpotten van planten), zet ze op een tafel zodat u erbij kan zitten.Wanneer u de klus moeilijk kunt verhogen, mag u nog wel op uw knieën zitten, indien mogelijk, gebruik dan een matje of kussentje.Er bestaan knielbanken die voorzien zijn van hand va ten die u kunnen helpen bij het recht-komen.Voorkom lang werken in dezelfde houding.

Autorijden

Een auto met automatische versnelling en stuurbekrachtiging is minder be-lastend om te besturen.Met een dikke stuurhoes wordt de greep op het stuur vergemakkelijkt

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

© Universitair Ziekenhuis Antwerpen, jan 2009. Niets uit deze brochure mag worden overgenomen zonder uitdrukkelijke toestemming.XXXXXXXXX

Nog vragen?

U kunt ons steeds contacteren op tel. 03 821 35 88 van de dienst fysische geneeskunde - ergotherapie.

Therapeuten

Cook ClaraDe Vos KristinDupré AagjeMeese MirjamVerbiest HildeVerhaeghe Lies

Waarnemend diensthoofd

Prof. dr. G. Stassijns