Endüstriyel Sistemler için Soğutma Kompresörü Yağı · PDF...

Endüstriyel Sistemler için Soğutma Kompresörü Yağı Seçimi

Teknik Konu

R12 CFC -40 +40 7 8 5

R502 CFC -50 -20 7 16 8 18

R22 HCFC -25 +10 7 16 2* 8 18 8

R22 HCFC -30 +10 16 2* 18 8

R22 HCFC -40 +10 16 18 8

R22 HCFC -50 +10 16 17 8

R123 HCFC R11 0 +20 8

R124 HCFC R114 0 +80 8 18

R401a HCFC R12 -20 +10 7 16

R402a HCFC R502 -50 -30 16

R408a HCFC R502 -50 -30 16 18

R409a HCFC R12 -20 +10 7 16

R290 C3H8 (propane) -30 +20 8 15 15

R600/600a Butane, Iso Butane -30 +20 8 15 15

R717 NH3 (ammonia) -30 +10 8 2* 6** 8 2* 6** 8

R717 NH3 (ammonia) -50 +10 2* 6** 2* 6** 8

R744 CO2 -55 -10

R23 HFC -100 -40 9

R134a HFC R12 -20 +10 10 14 12

R134a HFC R12 -30 +10 9 13 12

R404a HFC R502 -40 -30 10 14 12

R404a HFC R502 -50 -30 9 13 12

R407c HFC R22 0 +10 12 14

R410a HFC -45 +10 9 13 12

R410a HFC -25 +10 10 14 12

R410b HFC -25 +10 10 14 12

R417a (Isceon M059) HFC R22 -15 +15 12 14 12

R422a (Isceon M079) HFC R22 -45 -5 9 13 12

R422a (Isceon M079) HFC R22 -25 -5 10 14 12

R422d (Isceon M029) HFC R22 -45 +10 9 13 12

R422d (Isceon M029) HFC R22 -25 +10 10 14 12

R427a (FX 100) HFC R22 -40 +10 9 13 12

R427a (FX 100) HFC R22 -20 +10 11 14 12

R507/507a HFC -40 0 9 13 12

R507/507a HFC -20 0 11 14 12

Mobil Zerice S SeriesPremium synthetic refrigeration compressor lubricants for ultralow temperature applications

Features and BenefitsOutstanding solubility with halocarbon refrigerants, helping avoid oil separation and congealing on the valve and heat-transfer surfaces of the refrigeration system. Very low pour and floc points prevent harmful wax precipitation blocking expansion valves.

Mobil Gargoyle Arctic SHC 200 SeriesSupreme performance synthetic lubricants for refrigeration compressors and heat pumps

Features and BenefitsSuperb low temperature capability provides excellent fluidity at low temperatures. Resistance to viscosity loss due to refrigerant absorption under pressure for excellent bearing-film thickness and shaft-sealing properties.

Technology

PAO (Polyalphaolefin)





Technology

POE (Polyol Ester)

POE (Polyol Ester)

POE (Polyol Ester)

POE (Polyol Ester)

POE (Polyol Ester)

POE (Polyol Ester)

Technology

AB (Alkylbenzene)

AB (Alkylbenzene)

AB (Alkylbenzene)

Technology

MN (Mineral Naphthenic)

MN (Mineral Naphthenic)

Technology

PAO/AB (Alkylbenzene)

Technology

PG (Polyglycol)

ISO VG

32

68

100

220

400 cSt at 40°C

ISO VG

22

32

46

68

100

220

ISO VG

32

68

100

ISO VG

32

68

ISO VG

68

ISO VG

150

Lubricant

Mobil Gargoyle Arctic SHC 224

Mobil Gargoyle Arctic SHC 226 E




Lubricant

Mobil EAL Arctic 22 or 22CC***

Mobil EAL Arctic 32

Mobil EAL Arctic 46

Mobil EAL Arctic 68

Mobil EAL Arctic 100

Mobil EAL Arctic 220

Lubricant

Mobil Zerice S 32

Mobil Zerice S 68

Mobil Zerice S 100

Lubricant

Mobil Gargoyle Arctic Oil 155

Mobil Gargoyle Arctic Oil 300

Lubricant

Mobil Gargoyle Arctic SHC NH 68

Lubricant

Mobil Glygoyle 22

N°

N°

N°

N°

N°

N°

Mobil Glygoyle 22Synthetic Polyalkylene Glycol–based (PAG) lubricant suitable for specific refrigeration applications

Features and BenefitsShear-stable with outstanding resistance to thermal degradation and the formation of sludge and deposits. Suitable for HC (hydrocarbon) or CO2 refrigerant fluid applications.

Mobil EAL Arctic SeriesHigh performance Polyol Ester (POE) for refrigeration compressors and systems

Features and BenefitsSpecifically designed for use with ozone-friendly HFC refrigerant fluids. Formulated from synthesized Polyol Esters to provide outstanding lubricity and wear protection, as well as chemical and thermal stability.

Mobil Gargoyle Arctic 155 & 300High performance naphthenic mineral oils for refrigeration compressors

Features and BenefitsLow pour point and good fluidity at very low temperatures. Good chemical stability. Suitable for both cylinder and bearing lubrication.

Mobil Gargoyle Arctic SHC NH 68Supreme performance synthetic lubricant for refrigeration compressors with ammonia refrigerant

Features and BenefitsWax-free for excellent low temperature fluidity and evaporator efficiency. Outstanding thermal/oxidative and chemical stability for long oil life and extended drain intervals. Compatibility with seals previously used with mineral lubricant for limited risk of oil leakage.

© 2009 Exxon Mobil CorporationMobil, Mobil EAL Arctic, Mobil Gargoyle Arctic, Mobil Glygoyle, Mobil SHC, and Mobil Zerice are trademarks of Exxon Mobil Corporation or one of its subsidiaries. In this document, the terms ExxonMobil and Mobil are used for convenience only and may refer to Exxon Mobil Corporation or one of its affiliates. Nothing in this material is intended to override the corporate separateness of local entities.

Some products may not be available locally.

Mobil-branded Refrigeration Lubricant Selection Guide for Industrial SystemsHigh performance Mobil Industrial Lubricants for refrigeration applications are listed below, each one formulated to offer outstanding equipment protection and extended oil life. These charts are designed to help you determine which lubricant is most suitable for your system, based on the type of refrigerant fluid, evaporator temperature and compressor type. Please visit www.mobilindustrial.com for more information.

See other side for additional charts.

HOW TO USE THIS REFRIGERATION LUBRICANT SELECTOR1. Obtain/confirm the following

information:a. REFRIGERANT FLUID in use

(ASHRAE designation)b. Evaporator is of dry type (oil carryover

less than 15%) and EVAPORATOR TEMPERATURE in °C

c. COMPRESSOR TYPE and outlet temperature

2. To identify the suitable Mobil-branded lubricant(s) refer to the row that corresponds to the refrigerant fluid and the evaporator temperature.

3. If mineral and synthetic lubricants are both indicated, synthetic lubricants will in general offer a higher level of performance than mineral oils with respect to equipment protection, particularly at high and low operating temperatures, compressor efficiency, and oil life.

4. For information on builder approvals for Mobil-branded refrigeration lubricants, please refer to Table 2 on the back page.

5. For further clarification, please contact your local ExxonMobil lubricants representative or the Technical Help Desk.

NOTE:a. For equipment under warranty,

please refer to equipment builder recommendations.

b. In changing refrigeration oil technology or brands, ensure thorough flushing of the system to minimize contamination with the previous technology or brand.

TABLE 1: Refrigeration Lubricant Selector

This guide is for refrigeration lubricant selection for industrial systems with dry type evaporators (i.e., oil carryover into evaporator is less than 15%). To select a lubricant for other types of refrigeration systems, please contact the Technical Help Desk on [email protected] or visit www.mobilindustrial.com

* For new units ** For existing units *** For Emerson Copeland pistons compressors or where indicated ***, use only 22CC

REFRIGERANT FLUID COMPRESSOR TYPE EVAPORATOR TEMPERATURE

ASHRAE Name PistonFrom (°C)Type ScrewTo (°C)Transition

or Substitute of Centrifugal

1

2

3

4

5

9

10

11

12

13

14

16

17

18

7

8

6

15

Code Transflow

Endüstriyel Sistemler için Mobil Soğutma Kompresörü Yağı Seçme Kılavuzu

Sisteminiz için gereken uygun soğutma kompresörü yağını tespit etmenize yardımcı olması için, ExxonMobil Teknik

Destek Mühendisinden temin edebileceğiniz Mobil Marka Soğutma Kompresörü Yağı Seçme Kılavuzumuzu kullanın.

© 2009 Exxon Mobil Corporation

ExxonMobil, Mobil, Mobil Gargoyle Arctic, Mobil EAL Arctic, Mobil SHC, Mobil Zerice ve Pegasus tasarımı, Exxon Mobil Corporation’ın veya bağlı kuruluşlarından birinin ticari markalarıdır. Bu belgede “ExxonMobil” ve “Mobil” terimleri sadece okuma kolaylığı sağlamak için kullanılmıştır ve bu terimlerle Exxon Mobil Corporation ya da bağlı kuruluşlarından biri kastedilebilir. Bu materyaldeki hiçbir şey yerel kişilerin şirket ayrılığını geçersiz kılmak amacında değildir.

04.0

9.TE

C.R

EF.

TR.X

TR

Mobil Endüstriyel Yağları

Uygulama Uzmanlığı

Mobil markalı soğutma kompresörü yağları ve çeşitli

soğutucu sıvılar için karışabilirlik ve VPT eğrileri Teknik

Destek Mühendisinden edinilebilir. Uygulamanız için

doğru yağ tercihini yapmada size ve yağ satış temsilcinize

yardımcı olacak bir seçim kılavuzu da ayrıca mevcuttur.

Sonuç

Yüksek kaliteli soğutma kompresörü yağı seçimi;

kompresör tipi, uygulama parametreleri ve en önemlisi de

soğutma sıvısına göre yapılır.

ExxonMobil, ekipman üreticisi onaylı ve birçok endüstriyel

soğutma uygulaması için uygun çok sayıda sentetik ve

mineral yağ bazlı soğutma kompresörü yağı sunar.

Bu ve diğer Mobil endüstriyel yağlar ve hizmetlerle ilgili daha fazla bilgi için lütfen Teknik.destek@

exxonmobil.com adresinden Teknik Destek Mühendisi ile temas kurun veya www.mobilindustrial.com

adresindeki web sitemizi ziyaret edin

Endüstriyel Soğutma Sistemleri: Giriş

Günümüzün endüstriyel soğutma sistemlerinin çoğu,

soğutmanın Freon, amonyak veya karbondioksit (CO2)

gibi bir soğutma sıvısının buharlaşmasıyla sağlandığı

(emilimin aksine) sıkıştırma tipli sistemlerdir.

Aşağıdaki resim, bir soğutma ünitesinin dört temel

elemanı olan kompresör, yoğuşturucu, genleşme valfı ve

buharlaştırıcıyı göstermektedir.

Soğutma sıvısı, genleşme valfından buharlaştırıcıya basınç

altında akar ve burada, soğutma etkisini yaratmak için

sıvı halden buhar haline dönüşür. Düşük basınçlı soğuk

soğutma buharı daha sonra sıkıştırılarak sıcaklığı ve

basıncı arttırılır. Ardından, soğutulduğu ve sıvılaştırıldığı

yoğuşturucuya geçer. Soğutulmuş akışkan, sonraki

döngü için genleşme valfından yüksek basınç altında

yeniden akar.

Soğutucu (gaz + yağ)Kompresör

(aşınma önleyici)

Yüksek sıcaklıkta soğutucu gazın çözünürlüğü

Yoğuşturucu

Yağ

Sıvı SoğutucuGaz Soğutucu

Genleşme

Valf

Düşük sıcaklıkta sıvı soğutucuya karışabilirlik (örn: -30°C)

Gaz – Yüksek basınç + yağ buharı (yağ taşıma)

Yüksek sıcaklıkta (60°C civarı)

sıvıya karışabilirlik

Buharlaştırıcı (yağ kompresöre geri döner)

Temel Soğutma İşlemi (kompresör uygulaması)

Tank

Soğutma Sıvıları

Soğutma sıvısı teknolojileri genellikle ASHRAE

sınıflandırması ile anılır (ANSI-ASHRAE Standardı

34-2001). İşte bazı örnekler:

R717 — Amonyak •

R12 — Kloroflorokarbon(CFC) •

R22 — Hidrokloroflorokarbon(HCFC) •

R600a — İzobütan •

R744 — Karbondioksit (CO2) •

R134a, R404a, R507 — Hidroflorokarbonlar (HFC) •

CFC’ler, Ozonu Yok etme Potansiyeli(ODP) dolayısıyla

Montreal Protokolü (1989) uyarınca yasaklanmıştır.

HCFC’ler, Küresel Isınma Potansiyeli(GWP) nedeniyle iptal

edilme sürecindedir.

Aşağıdaki grafik, soğutma sıvılarının ODP ve GWP

derecelerini göstermektedir.

Belli bir uygulama için soğutma sıvısı aşağıdaki kriterlere

göre seçilir:

Uygulama gereksinimleri — soğutmanın yapısı ve •

miktarı, buharlaştırıcı sıcaklık aralığı, vs.

Soğutucu sıvının termodinamik özellikleri •

Yanıcılık ve toksisite gibi güvenlik özellikleri •

Maliyet — soğutucu sıvı ve işletme maliyetleri •

Yönetmeliklere uygunluk •

Çözünürlük (kompresörde önemlidir):

Gaz halindeki soğutucunun yüksek kompresör

sıcaklığında emiliminden sonra, yağın viskozitesinin

kompresörün etkili biçimde yağlanması için yeterli

olduğundan emin olunması önem taşır.

Çizelge B’de gösterilen Viskozite/Basınç/Sıcaklık

(VPT) eğrileri bu amaç için kullanılır ve yağ/soğutucu

kombinasyonlarına özeldir. Kompresör çıkışının sıcaklığı

ve basıncında, yağ/soğutucu karışımının viskozitesi

çizelgeden okunur ve kompresörün yağlanması için

üretici tarafından önerilen en uygun viskozite değeri ile

karşılaştırılarak doğrulanır.

Mobil marka Yağ Teknolojileri

Her soğutucu tipi için, aşağıdaki tablo uyumlu yağ

teknoloji seçeneklerini ve Mobil markalı soğutma ürününü

göstermektedir.

Önemli tek bileşenli soğutucular için ozon inceltme potansiyelinin (ODP) global ısınma potansiyeliyle (GWP) karşılaştırması. CFC’ler genellikle yüksek ODP ve GWP değerine sahiptir. HCFC’ler genellikle çok daha düşük ODP ve GWP değerine sahiptir. HFC’lerin ODP değeri sıfıra yakındır, fakat bazılarının GWP değerleri nispeten daha yüksektir.

Çizelge A

Çizelge BR-134a ile Mobil EAL Arctic 22

Tüm ürünler bölgesel olarak mevcut olmayabilir

Soğutma Kompresörü Yağlarının Seçimi

Teknik açıdan, bir soğutma sistemi için seçilen yağ:

soğutma sisteminde kullanılan kompresör tipini etkili •

şekilde yağlamak için uygun olmalıdır

soğutma sıvısı ile uygun karışabilirlik ve çözünürlük •

özelliklerine sahip olmalıdır

Soğutma Kompresörün Yağlanması

Endüstriyel soğutma sistemlerinde ağırlıklı olarak üç tip

kompresör kullanılır:

Pistonlu • — yağ silindirleri, piston kollarını, kaymalı

ve baskı yataklarını yağlar; soğutucuyu sıkıştırarak iyi

sızdırmazlık sağlar

Vidalı • — yağ vidayı (kuru vidalı üniteler hariç), kaymalı

ve baskı yataklarını yağlar; iyi sızdırmazlık sağlar;

sıkıştırılmış gazı soğutur

Santrifüjlü • — yağ kaymalı, rulmanlı ve baskı yataklarını,

şaft contasını ve dişlileri yağlar; uygun sızdırmazlığı

sağlar; kompresör parçalarını soğutur

Bazı soğutma sistemlerinde scroll veya döner paletli

kompresörler de kullanılır.

Yağın Soğutma Sıvısı ile Uyumluluğu

Karışabilirlik (buharlaştırıcıda önemlidir): Büyük soğutma

sistemlerinde, özellikle soğutucu olarak amonyak

kullanılanlarda yağ ayırıcılar bulunur. Bu nedenle soğutma

sıvısı ile karışmayan veya karışabilirliği düşük olan bir yağın

kullanılması tercih edilir. Yağ ayırma özelliği bulunmayan

sistemlerde, kompresörden buharlaştırıcıya taşınan

yağ, soğutucu/yağ sıvı karışımının buharlaştırıcıdaki

genleşmeden sonra bir fazda ve kompresörden geçmek

için yeterince düşük viskozitede kalması için buharlaştırıcı

sıcaklığında soğutucu ile yeterli ölçüde karışabilir olmalıdır.

Yağ, soğutma sıvısı ile karışabilirliğinin yetersiz olmasından

dolayı buharlaştırıcıda ayrılırsa veya karışım viskozitesi

yüksekse, sıvı buharlaştırıcıda kalabilir ve soğutma

kapasitesini ve verimliliğini olumsuz şekilde etkileyebilir.

Örneğin, Çizelge A, Mobil EAL Arctic 46’nın -40ºC ve

+57ºC arasındaki buharlaştırıcı sıcaklığında ve %15

oranında beklenen yağ taşımada R-410a soğutucu ile

kullanım için uygun olduğunu göstermektedir.

Karışabilirlik eğrileri, seçilen yağın uygulamaya yönelik

karışabilirlik gereksinimlerine uygun olduğundan

emin olmak için kullanılır ve bu eğriler yağ-soğutucu

kombinasyonlarına özeldir. Bunlar, buharlaştırıcı sıcaklığına

ve buharlaştırıcıya taşınan yağın yüzdesine bağlı olarak

belirlenir. Tipik endüstriyel sistemler için taşınan yağ

%15 veya daha azdır. Buharlaştırıcı sıcaklığında ve

beklenen yağ taşıma yüzdesinde yağ/soğutucu karışımı

tek fazda kalmalıdır.

Soğutucu Tipi

CFC ve HCFC

HFC

Amonyak

Carbon Dioxide

Hidrokarbon

Yağ Teknolojisi

Mineral Naftenik

Mineral Parafin

Polialfaolefin

PAO)

Alkilbenzen (AB)

Polyol Ester

Mineral Naftenik

Mineral Parafin

PAO/AB

PAO

Esterler

Polialkilen Glikol

(PAG)

PAG

Mineral Naftenik

Mobil Markalı Ürün

Mobil Gargoyle Arctic


SHC 200

Mobil Zerice S

Mobil EAL Arctic



SHC NH 68


SHC 200


ODP (R-11’E GÖRE) GWP (CO2’YE GÖRE)

SOğUTUCUDAKi YAğ YÜzDESi (% CinSinDEn hACMEn)

Karışır

Karışmaz

Karışmaz

fAz

AY

iRM

A S

iCA

KLi

ği (

°C)

Kİn

EM

AT

İK V

İSK

Oz

İTE

, cS

tB

AS

inÇ

, BA

R

SiCAKLiK (°C)

MOBiL EAL ARCTiC 46 VE SOğUTUCU R-410A

Endüstriyel Sistemler için Soğutma Kompresörü Yağı · PDF...

Documents

Transcript of Endüstriyel Sistemler için Soğutma Kompresörü Yağı · PDF...