EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ RADYASYON ... Güvenliğ… · 4 EGE...

EGE UumlNİVERSİTESİ TIP FAKUumlLTESİ HASTANESİ

RADYASYON GUumlVENLİĞİ EL KİTABI

2014

1

İCcedilİNDEKİLER

Boumlluumlm I Radyasyon Hakkında Genel Bilgiler

1 Radyasyonun Tanımı ve Tuumlrlerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip4

11 Radyasyon Kaynaklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip5

111 Doğal Radyasyon Kaynaklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip5

112 Yapay Radyasyon Kaynaklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip6

2 Radyasyon Ccedileşitlerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip7

21 İyonlaştırıcı Radyasyonhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip8

211 Elektromanyetik Radyasyonhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip9

2111 Roumlntgen (X) Işınlarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip9

2112 Gama Işınlarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip12

212 Partikuumller Radyasyonhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip12

2121 Alfa Parccedilacıklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip13

2122 Beta Parccedilacıklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip13

2123 Noumltronlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip14

2124 Protonlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip14

22 Noniyonize Radyasyonhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip14

221 Goumlruumlnuumlr Işıkhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip15

222 Ultraviyole Işınlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip15

223 İnfrared Işınlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip15

3 Radyasyon Doz Birimlerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip16

4 Radyobiyolojihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip18

5 Radyasyondan Korunmahelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip18

51 Temel Prensiplerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip18

52 Radyasyondan Korunma Standartlarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip18

53 X ndash Işını Odasının Duumlzenlenmesihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip19

54 Radyasyondan Koruyucu Aygıtlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip20

55 Monitoringhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip20

56 Radyasyon Alanlarının Sınıflandırılmasıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip20

57 Radyasyondan Korunma Yasalarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip21

58 Hamile Radyasyon Goumlrevlisi İccedilin Doz Sınırlarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip21

Boumlluumlm II Yasal duumlzenlemeler ve Sorumluluklar

1 Amaccedilhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22

2 Goumlrev Ve Sorumluluklarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22

21 Radyasyon Guumlvenliği Komitesi Ccedilalışma Esaslarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22

22 Radyasyon Guumlvenliği Youmlnetimihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22

23 Radyasyon Guumlvenliği Komitesi Goumlrev ve Sorumluluklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip23

3 Radyasyon Alanlarının İzlenmesihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip24

4 Işınlamalarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip24

5 Radyasyon Cihazı Ccedilalışırken Ve Goumlruumlntuumlleme Sırasında Yapılması Gerekenlerhelliphelliphelliphelliphellip25

2

6 Lisans İzin Denetim ve Kayıtlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip25

7 X- Işını Kullanılan Alanlarda Ccedilalışma Talimatıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip27

8 Kayıtlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip29

Boumlluumlm III ldquo3153rdquo Nolu Yasaya Tabi Olan Boumlluumlmler

1 Nuumlkleer Tıphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip31

11 Nuumlkleer Tıp Laboratuvarında Ccedilalışırken TAEK Tarafından Uyulması Gereken

Kurallarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip31

12 Nuumlkleer Tıp Ve Emzirmehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip32

13 Hasta Taburcu İşlemlerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip32

14 Radyonuumlklit Tedavisi Sonrası Hamilelikhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip33

15 Radyoaktif Atıklarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip33

151 Radyoaktif Atıkların Youmlnetimine İlişkin TAEK Tarafından Belirlenen

Hususlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip33

16 Tehlike Ve Acil Durum Nedenlerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip35

17 Tehlike Durumu ve Olağan Dışı Durumlarda İzlenecek Youmlntemlerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip35

18 Radyoaktif Maddenin Ccedilalınması Veya Kaybolmasıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip37

19 Yanlış Radyoformasik Veya Yanlış Doz Uygulamasıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip37

110 Radyoiyot Tedavisi Goumlrmuumlş Hastalara Acil Muumldahale ve oumllmesi Durumuhelliphelliphelliphellip37

2 Radyasyon Onkolojisihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip38

21 Lineer Hızlandırıcı Cihazı İccedilin Tehlike Ve Olağan Dışı Durumlarda İzlenecek

Youmlntemlerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip38

211 Lineer Hızlandırıcı Cihazında Ccedilalışma Prensibihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip38

212 Lineer Hızlandırıcı Cihazı İccedilin Tehlike Durum Planıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip39

22 Simuumllatoumlr Cihazı İccedilin Tehlike ve Olağan Dışı Durumlarda İzlenecek Youmlntemlerhellip40

221 Simuumllatoumlr Cihazında Ccedilalışma Prensibihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip40

222 Simuumllatoumlr Cihazı İccedilin Tehlike Durum Planıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip41

3 Radyolojihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip42

31 Radyoloji Boumlluumlmuumlnde TAEK Tarafından Uyulması İstenen Kurallarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip42

311 Ccedilalışanların Uyması Gereken Kurallarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip42

312 Hastanın Radyasyon Guumlvenliğihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip44

313 Radyasyon Korunmasında Temel Kurallarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip45

314 Radyasyon Korunmasında Cihaz Kullanılmasında Dikkat Edilmesi

Gereken Kurallarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip46

315 Kaza ve Tehlike Durumunda Yapılması Gerekenlerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip49

316 Kazaya İlişkin kayıtlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip50

317 Dozimetre Kullanma Talimatıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip50

3

EUumlTF Radyasyon Guumlvenliği Komitesi (RGK)

Prof Dr Yavuz ANACAK Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı Başkanı

(RGK Başkanı)

Prof Dr Sait EĞRİLMEZ Başhekim Yardımcısı

Prof Dr Zeynep BURAK Nuumlkleer Tıp Anabilim Dalı Başkanı

Prof Dr Nevra ELMAS Radyoloji Anabilim Dalı Başkanı

Doccedil Dr Oğuz YAVUZGİL Kardiyoloji Anabilim Dalı

Doccedil Dr Mehmet ARGIN Radyoloji Anabilim Dalı

Doccedil Dr Meral TUumlRK Halk Sağlığı Anabilim Dalı

Doccedil Dr Şafak TANER Halk Sağlığı Anabilim Dalı

Dr Fizikccedili Nezahat OLACAK Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

Fizik Muumlh İbrahim OLACAK Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

Sağlık Fizikccedili Hakan EREN Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

Sağlık Teknikeri Adnan ZEYBEK Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

Dr Fizikccedili Kamil KOumlSEOĞLU Nuumlkleer Tıp Anabilim Dalı

Fizikccedili Mesut SAPAZ Nuumlkleer Tıp Anabilim Dalı

Başhemşire İsmihan İNCE Radyoloji Anabilim Dalı

Başteknisyen Fuumlgen SUumlMER Radyoloji Anabilim Dalı

Başhemşire Deniz KARADENİZ Hastane Başhemşire Yardımcısı

Teknisyen Ertuğrul PAKSOY Radyoloji Anabilim Dalı

Fizikccedili Yusuf Ziya HAZERAL Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

Doccedil Dr Taner DAĞCI Klinik Muumlhendislik

Şef Ahmet BECEREN Radyasyon Guumlvenlik Komitesi Sekreteri

4



BOumlLUumlM I RADYASYON HAKKINDA GENEL BİLGİLER

1 RADYASYONUN TANIMI VE TUumlRLERİ

Radyasyon dalga parccedilacık veya foton olarak adlandırılan enerji paketleri ile yayılan

enerjidir Yayılan enerjinin miktarına ve bu enerjinin kaynağına goumlre değişen ccedileşitli radyasyon

tipleri vardır Radyasyon atomlardan meydana gelir

Şekil 1 Radyasyon meydana gelişi

Canlı veya cansız tuumlm varlıklar atomlardan oluşurlar Yetişkin bir insan vuumlcudunu

yaklaşık 4x1027 oksijen karbon hidrojen nitrojen fosfor potasyum ve diğer elementlerin

atomlarının oluşturduğu bir paket gibi duumlşuumlnebiliriz

bull Enerjisi duumlşuumlk ve yuumlksek enerjili radyasyon

bull Tuumlruuml parccedilacık radyasyonu ve elektromanyetik radyasyon

bull Kaynağı doğal ve yapay radyasyon kaynakları

Şekil 2 Radyasyonun ccedileşitleri

Yuumlksek enerjili radyasyon iyonize radyasyon olarak da tanımlanır ve atomdan elektron

koparabilen dolayısıyla atomu iyonize edebilen radyasyon tuumlruumlduumlr Bunlar Alfa Beta Gama ve X-

Işınlarıdır

5

Duumlşuumlk enerjili ya da iyonize olmayan radyasyon ise etkileştiği materyal iccedilindeki atomları

yeteri kadar enerjisi olmadığı iccedilin iyonize edemez ve sadece uyarmakla yetinir Mikrodalgalar

goumlruumlnuumlr ışık radyo dalgaları kızıloumltesi ve (ccedilok kısa dalga boyluları hariccedil olmak uumlzere) moroumltesi ışık

iyonize olmayan radyasyona oumlrnektir

Elektromanyetik spektrumu oluşturan buumltuumln radyasyonlarda (Şekil 2) enerji yuumlksuumlz ve

kuumltlesiz fotonlar tarafından taşınmaktadır Eğer iyonize edici elektromanyetik radyasyon

ccedilekirdekten yayımlanıyorsa gama youmlruumlngeden yayımlanıyorsa X-ışını adını alır

11 RADYASYON KAYNAKLARI

Yeryuumlzuumlndeki tuumlm canlılar ve cansızlar havada suda toprakta hatta kendi vuumlcutları

iccedilerisindeki doğal radyasyon kaynakları ve bunlara ek olarak insanlar tarafından uumlretilen yapay

radyasyon kaynaklarının her guumln ışınımına maruz kalmaktadırlar (Şekil 3)

Şekil 3 Radyasyon kaynakları

İnsanoğlu var oluşundan bu yana suumlrekli olarak radyasyonla iccedil iccedile yaşamak zorunda

kalmıştır Duumlnyanın oluşumuyla birlikte tabiatta yerini alan ccedilok uzun oumlmuumlrluuml (milyarlarca yıl)

radyoaktif elementler yaşadığımız ccedilevrede normal ve kaccedilınılmaz olarak kabul edilen doğal bir

radyasyon duumlzeyi (doğal fon) oluşturmuşlardır Geccediltiğimiz yuumlzyılda bu doğal duumlzey nuumlkleer bomba

denemeleri ve bazı teknolojik uumlruumlnlerin kullanımı ile bir hayli artış goumlstermiştir Maruz kalınan

doğal radyasyon seviyesinin buumlyuumlkluumlğuumlnuuml belirleyen birccedilok neden vardır Yaşanılan yer bu yerin

toprak yapısı barınılan binalarda kullanılan malzemeler mevsimler kutuplara olan uzaklık ve hava

şartları bu nedenlerden bazılarıdır Yağmur kar alccedilak basınccedil yuumlksek basınccedil ve ruumlzgacircr youmlnuuml gibi

etkenler de doğal radyasyon seviyesinin buumlyuumlkluumlğuumlnuuml belirler

Radyasyon kaynaklarını doğal ve yapay olmak uumlzere iki sınıfa ayırabiliriz

111 DOĞAL RADYASYON KAYNAKLARI

Doğal radyasyonun bir kısmını uzaydan gelen kozmik ışınlar oluşturur Bu ışınların buumlyuumlk bir

kısmı duumlnya atmosferinden geccedilmeye ccedilalışırken tutulurlar Sadece kuumlccediluumlk bir miktarı yerkuumlreye

ulaşır Bir dağın tepesinde veya havada yol alan bir uccedilakta bulunan bir kişi deniz seviyesinde

bulunan bir kişiden ccedilok daha fazla kozmik ışına maruz kalır Bu yuumlzden bir pilot uccediluş suumlresi

boyunca deniz seviyesinde ccedilalışan bir kişinin maruz kaldığı doğal radyasyon duumlzeyinden yaklaşık

6

20 kat daha fazla bir radyasyon dozuna maruz kalır Guumlnluumlk yaşantımızda kozmik ışınlar nedeniyle

maruz kaldığımız radyasyon dozunun duumlnya ortalaması 039 mSv yılrsquodır

Fosil yakıtlar doğal ve uzun oumlmuumlrluuml radyoaktif elementler iccedilerirler Bu tuumlr elementler yakıt

iccedilinde iken bir radyasyon tehlikesi yaratmazlar Ancak fosil yakıtlar yakıldıklarında bu elementler

atmosfere yayılır ve daha sonra toprağa doumlnerek doğal radyasyon duumlzeyinde az da olsa bir artışa

neden olur Doğada mevcut kısa oumlmuumlrluuml radyoaktif elementlerin yaydığı gama ışınlarının da

katkısıyla topraktan maruz kaldığımız radyasyon dozunun duumlnya ortalaması 046 mSv yılrsquodır

Vuumlcudumuzda bulunan radyoaktif elementlerden (oumlzelikle Potasyumndash40 radyoaktif

elementinden) dolayı da belli bir radyasyon dozuna maruz kalırız Bir yıl boyunca bu şekilde maruz

kaldığımız iccedil (dacirchili) radyasyon dozunun duumlnya ortalaması 023 mSv kadardır

Yiyecek iccedilecek ve teneffuumls ettiğimiz havadan maruz kaldığımız dozun duumlnya ortalaması

yaklaşık 025 mSv yılrsquodır Oumlzellikle kabuklu yiyecekler daha fazla radyoaktif madde iccedilerirler ve bu

uumlruumlnleri fazla miktarda tuumlketen insanlar bu ortalamanın uumlzerinde bir radyasyon dozu alırlar Doğal

radyasyon duumlzeyini arttıran en oumlnemli sebeplerden biri yer kabuğunda yaygın bir şekilde bulunan

radyoaktif radyum elementinin bozunması sırasında salınan radon gazıdır Bu bozunma sırasında

oluşan diğer radyoaktif maddeler toprak iccedilerisinde kalırken maalesef radon toprak yuumlzeyine doğru

yuumlkselir Eğer bu gaz yayılmalar sonucu seyrelirse herhangi bir sorun oluşturmaz Ancak radon

gazının yayıldığı yuumlzey uumlzerinde bulunan evlerde iyi bir havalandırma sisteminin olması gerekir

Boumlyle bir havalandırma yoksa radon gazı evin iccedilinde dışarıdakinden yuumlz kat hatta bin kat daha fazla

olacaktır Bu gaz teneffuumls edildiği takdirde akciğerlere geccedilici olarak yerleşip tuumlm dokuların

radyasyona maruz kalmasına neden olabilir Radon gazından dolayı duumlnya genelinde maruz kalınan

ortalama doz 13 mSv yılrsquodır Radon gazı hariccedil doğal radyasyonun sağlık uumlzerinde zararlı bir etkisi

goumlruumllmez

112 YAPAY RADYASYON KAYNAKLARI

Gelişmiş enduumlstriyel ekonomilerin ve yuumlksek yaşam standartlarının doğada mevcut

olmayan bazı radyasyon kaynakları kullanılmadan suumlreklilik goumlsterebileceğini duumlşuumlnmek şimdilik

pek muumlmkuumln goumlzuumlkmemektedir İşte bu yuumlzden insanoğlu teknolojik gelişiminin gereği olarak bazı

radyasyon kaynaklarını yapay yollarla uumlretme ihtiyacı duymuştur Bu kaynaklar birccedilok işin daha iyi

daha kolay daha ccedilabuk daha ucuz ve daha basit yapılmasına olanak sağlar Bazı durumlarda ise

alternatifleri yok gibidir

Yapay radyasyon kaynakları da tıpkı doğal radyasyon kaynakları gibi belli miktarlarda

radyasyon dozuna maruz kalınmasına neden olurlar Ancak bu doz miktarı talebe bağlı olarak artsa

da doğal kaynaklardan alınan doza goumlre ccedilok daha duumlşuumlktuumlr Doğal radyasyon kaynaklarının aksine

tamamen kontrol altında olmaları da maruz kalınacak doz miktarı accedilısından oumlnemli bir oumlzelliktir

Tıbbi zirai ve enduumlstriyel amaccedilla kullanılan X ışınları ve yapay radyoaktif maddeler nuumlkleer

bomba denemeleri sonucu meydana gelen nuumlkleer serpintiler ccedilok az da olsa nuumlkleer guumlccedil

uumlretiminden salınan radyoaktif maddeler ile bazı tuumlketici uumlruumlnlerinde kullanılan radyoaktif

maddeler bilinen başlıca yapay radyasyon kaynaklarıdır

7

2 RADYASYON CcedilEŞİTLERİ

Radyasyon madde uumlzerinde oluşturdukları etkilere goumlre iyonlaştırıcı olan ve olmayan olmak

uumlzere ikiye ayrılır Yuumlksek enerjili ışınlar başka bir atoma ccedilarptıklarında o atomun dış youmlruumlngesinde

bulunan elektronu koparabiliyorsa diğer bir deyişle bu atomu iyon haline getirebiliyorsa bunlara

iyonlaştırıcı radyasyon (iyonizan radyasyon) adı verilir

Şekil 4 İyonize radyasyonun oluşumu

Diğer yandan herhangi bir kaynaktan ccedilıkan (oumlrneğin guumlneş) ancak iyonizasyona neden

olmayan radyasyona iyonlaştırmayan radyasyon (non-iyonizan radyasyon) adı verilir Atomları

iyonlaştıracak kadar yuumlksek enerjiye sahip radyasyon hedef madde uumlzerinde bir miktar ısı artışına

yol accedilar ve bilindiği kadarıyla canlı organizmalar uumlzerinde olumsuz bir etkiye sahip değildir

Şekil 5 İyonize olmayan radyasyonun oluşumu

İyonlaştırıcı radyasyon atomları iyonlaştırabildiğinden molekuumll bağlarını da kırabilir Accedilığa

ccedilıkan serbest radikaller diğer huumlcrelere de sızarak olumsuz kimyasal tepkimelere yol accedilar

Boumlylelikle canlı organizmaların huumlcre yapılarında ve mekanizmalarında hasar oluşur

8

Şekil 6 Radyasyon Ccedileşitleri

İyonlaştırıcı radyasyonlar kozmik radyasyonlar ya da kozmik ışınları (uzaydan gelen X ve

gama ışınları) Roumlntgen ışınları olarak adlandırdığımız X-ışınları ve radyoaktif maddelerden ccedilıkan

alfa beta noumltron gama ışınları gibi ccedileşitli tuumlrdeki radyasyonları kapsamaktadır

X-Işınları dışındaki radyasyonlar atom ccedilekirdeğinden ccedilıkmakta ve bundan dolayı bunlara

nuumlkleer radyasyonlar da denilmektedir

Şekil 7 İyonize radyasyonların orijini

İyonlaştırıcı olmayan radyasyonlar ultraviyole ışık (moroumltesi ışık) guumlneş ışınları radyo

dalgaları bilgisayar ve televizyonların ccedilalıştığı elektromanyetik dalgalar radar dalgaları cep

telefonlarından yayılan elektromanyetik dalgalar mikro dalgalar baz istasyonlarından yayılan

elektromanyetik sinyaller ve benzerlerini iccedilermektedir

21 İYONLAŞTIRICI RADYASYONLAR

İyonize radyasyon ccedilevre atomlara enerji aktarır ve elektron kopmasına neden olur

Elektromanyetik ve partikuumller olmak uumlzere ikiye ayrılır

9

Şekil 8 Atomun İyonizasyonu

211 ELEKTROMANYETİK RADYASYON

Elektromanyetik radyasyon X ışınları ve gamma ışınları gibi iyonize radyasyonlar ile

ultraviyole ışık (moroumltesi ışık) infrared ışık (kızıloumltesi) radar mikrodalga radyo dalgaları

goumlruumlnen ışık ve benzerlerini iccedileren non-iyonize radyasyonları iccedilermektedir

2111 ROumlNTGEN (X) IŞINLARI

X ışınları Alman Fizikccedili Wilhelm Roumlntgen (1895) tarafından keşfedilmiştir

X ışınlarının elde edilmesinde William David Coolidge (1913) tarafından geliştirilen sıcak katodlu

Roumlntgen tuumlpleri kullanılmaktadır

Resim 1 William David Coolidge (1873-1975)

Tıpta kullanılan roumlntgen cihazlarında elde edilen X-ışını temelde X-ışını tuumlpuuml adı verilen bir

tuumlp iccedilinde bulunan elektron tabancasından ccedilıkan yuumlksek enerjili elektronlar yuumlksek hızlarda

tungsten (wolfram) atomu gibi ağır bir atom hedefe ccedilarptırılır Bu devreden sonra iki farklı

mekanizma ile x-ışını accedilığa ccedilıkar Birinci mekanizmaya goumlre hızla gelen elektron tungsten atomun

ccedilekirdeği etrafında salınmaya başlar ve yavaşlar bu sırada enerjisinin bir kısmını X-ışını şeklinde

yayarak kaybeder İkinci mekanizma elektron youmlruumlngelerindeki enerji duumlzeyleri ile ilgilidir Buna

goumlre ccedilekirdeğe en yakın olan K youmlruumlngesi en duumlşuumlk enerji durumunda bulunur Elektron

tabancasından gelen hızlı ve yuumlksek enerjili elektron hedefteki tungsten atomunun K youmlruumlngesine

10

ccedilarptığında buradaki elektronu fırlatır burada bir elektronluk boş yer kalır ve elektronunu

kaybeden atom uyarılmış atom hale gelir

Ayrıca K youmlruumlngesinde oluşan boş yer yuumlksek enerjili diğer youmlruumlngedeki oumlrneğin L

youmlruumlngesinden gelen elektron tarafından doldurulur L youmlruumlngesinde bulunan elektronun enerjisi

fazla olduğundan daha duumlşuumlk enerjili K youmlruumlngesine geccedilerken aradaki enerji farkı kadar bir

enerjinin yayılmasına neden olur Bu yayılan enerji X-ışınıdır Bu olay suumlrekli tekrarlanırsa duumlzenli

bir şekilde aynı enerjiye sahip X-ışınları ccedilıkar

X Işınlarının Oumlzellikleri

- X ışınlarının dalga boyu 004-1000 A0 arasında değişmekle birlikte tanısal alanda

kullanılanları 05 A0 dalga boyundadır İnsan goumlzuuml 3800 7800 A0 arasındaki dalga boyundaki

ışığı seccedilebildiğinden X ışınları goumlzle goumlruumllmezler ve merceklerle saptırılamazlar

- Elde edildikleri enerji duumlzeyleri farklı olduğundan aynı demet iccedilinde farlı dalga boyunda X

ışınları bulunabilmektedir Bu nedenle X ışını heterojen bir ışın demeti şeklinde ve

polikromatik oumlzelliktedir

- Dalga boyları kuumlccediluumlk girginlik dereceleri fazla X ışınlarına Sert X ışınları denir Dalga boyları

buumlyuumlk girginlik dereceleri az X ışınlarına Yumuşak X ışınları denir

- Hızları c = 3x1010 cmsn olup ışık hızı kadardır

- Yuumlksuumlz oldukları iccedilin manyetik ve elektrik alanlardan etkilenmezler

- Kırınım girişim ve kutuplaşma gibi oumlzellikler goumlsterirler

- X ışını fotografik etkiye sahip olup goumlruumllebilen ışık gibi guumlmuumlş tuzlarının kararmasına yol

accedilar Bu etki tanısal radyolojinin temel kavramlarından birini teşkil eden Roumlntgen

filimlerinin ccedilekimini sağlamaktadır X ışınının bu etkisi sayesinde Roumlntgen filmlerinde latent

imaj meydana gelmekte ve latent imaj iccedilinde değişik kimyasal maddelerin bulunduğu

banyolarda goumlruumllebilen imajlara doumlnuumlştuumlruumllmektedir

Resim 2 X ışınlarının fotografik oumlzelliği

- X ışınları uumlzerlerine duumlştuumlğuuml bazı maddelerde ışınlama suumlresince parıldama meydana

getirmektedir Buna X ışınlarının floresans oumlzelliği adı verilmektedir X ışınlarının bu oumlzelliği

sayesinde floroskopik incelemelerin yapılabilmesi sağlanmıştır

11

Resim 3 X ışınlarının floroskopik oumlzelliği

- X ışını kimyasal etkiye sahiptir X ışınına maruz kalan maddenin kimyasal yapısında bazı

değişiklikler oluşur Yapısında değişiklik oluşan maddelerden en oumlnemlisi canlı vuumlcudunun

da buumlyuumlk kısmında bulunan sudur Suda iyonlaşma sonucunda serbest radikaller meydana

gelir X ışınının kimyasal etkisi ile bazı madensel tuzlar renk değişikliği goumlsterir

- X ışınları biyolojik etkilere sahip olup canlı huumlcrelerde kromozomların yapısındaki DNA

molekuumlluumlnde genetik mutasyon veya oumlluumlmle sonuccedillanabilecek oumlnemli hasarlar meydana

getirebilir Vuumlcutta radyasyona en duyarlı huumlcreler uumlreme ve hematopoetik sistem huumlcreleri

olup mutlak korunmaları zorunludur Bu karşın ccedilok guumlccedilluuml X ışınlarının canlı huumlcreleri yok

etme oumlzelliğinden de faydalanılmakta ve radyoterapide kullanılmaktadır

- Maddeyi nuumlfuz etme (penatrasyon) oumlzelliği fazla olduğundan madde iccedilinden kolaylıkla

geccedilerler Bu esnada bir kısmı yollarından saparlar ve saccedilılırlar Saccedilılıma uğrayan kısmı

sekonder radyasyon adı ile etkileşime devam eder

- Atom numarası yuumlksek maddeler tarafından absorplanırlar (Demir beton kurşun gibi)

Resim 4 Farklı radyasyonların absorbsiyon maddeleri

- Maddeyi iyonize ederek biyolojik ve kimyasal hasarlar meydana getirirler

- Roumllatif Biyolojik Etkinlik değeri 1rsquodir (RBE 1)

- X ışınları madde iccedilinden geccedilerken enerjilerini Fotoelektrik Compton ve Ccedilift oluşum

etkileşmeleri ile kaybederler

- Şiddeti mesafenin karesi ile ters orantılı olarak değişir

12

- Duumlşuumlk enerjili ışınlar (50-500 KV) değişik voltaj ve amperli Roumlntgen cihazlarıyla sağlanarak

teşhis ve yuumlzeysel tuumlmoumlrlerin ( 3cm derinlikten az) tedavisinde kullanılmaktadır

- Yuumlksek enerjili X ışınları (4 - 25 MV) ise guumlnuumlmuumlzde Lineer Hızlandırıcılarda elde

edilmektedir ve derine yerleşmiş tuumlmoumlrlerin tedavisinde kullanılmaktadır

- X ışınları ayrıca maddenin yapısının incelenmesinde (oumlrneğin kristel duumlzeni karmaşık

organik maddelerin molekuumll yapıları) teknik malzeme kontroluumlnde kimya ve fizik

araştırmalarında kullanılmaktadır

2112 GAMMA IŞINLARI

Gamma ışınları 1900 yılında Paul Villard tarafından ccedilekirdeklerin yayınladığı

elektromanyetik dalgalar olarak keşfedilmiştir Gamma ışınlarının kaynağı atomun ccedilekirdeğidir Bu

ışınlar atom ccedilekirdeğinin enerji seviyelerindeki farklılıklardan meydana gelir Atom ccedilekirdeğinden

bir alfa veya bir beta parccedilacığı ayrıldıktan sonra ccedilekirdekte fazladan enerji oluşur Gama ışınları

atomun fazladan sahip olduğu enerjiyi ccedilekirdeğinden ayırmasından oluşur Yuumlksek enerji

seviyesine sahip olan atom ccedilekirdeğinin yapısı kararsız olur Kararlı bir yapıya sahip olmak iccedilin

ccedilekirdekten enerji ayrılır Gamma ışınları ccedilekirdekten ayrılan elektromanyetik enerjidir

Gamma Işınlarının Oumlzellikleri

Gamma ışınları bilinene roumlntgen ışınlarına benzerdir Tek farkı ccedilekirdeğin enerjisinden

oluşmasıdır

- Roumlntgen ışınlarından daha kısa dalga boylu olup (005 ndash 1 A0) penatrasyon ve iyonizasyon

yetenekleri daha fazladır (Roumllatif Biyolojik Eşdeğer RBE = 1)

- Radyoaktif elementlerin yaydıkları gamma ışınlarının enerjileri 12 KeV- 25 MeV

arasındadır

- Elektrik ve manyetik alanlardan etkilenmezler

- Enerji şiddetleri mesafenin karesi ile ters orantılı olarak değişir ve madde ile etkileşerek

enerjilerini Fotoelektrik Compton ve Ccedilift oluşum olaylarıyla kaybederler

- Gama ve x ışınlarının alfa ve beta parccedilacıklarına goumlre madde iccediline nuumlfuz etme kabiliyetleri

ccedilok daha fazla (betalara goumlre 100 kat daha fazla) iyonlaşmaya sebep olma etkileri ise ccedilok

daha azdır Ancak birkaccedil santimetre kalınlığındaki kurşun tuğlalarla ve sadece belli bir kısmı

durdurulabilir Madde iccedilerisinden geccedilerken uumlstel bir fonksiyon şeklinde bir şiddet

azalmasına uğrarlar Tıpta teşhis ve kanser tedavisinde yaygın olarak kullanılır

212 PARTİKUumlLER RADYASYON

Partikuumller radyasyonlar alfa beta proton noumltron ve elektronlardır

13

2113 ALFA (Α) PARCcedilACIKLARI (ALFA IŞINLARI)

- 1903rsquo yılında Rutherford tarafından keşfedilen alfalar Uranyum Radyum Toryum gibi

atomik numaraları yuumlksek olan elementlerin parccedilalanmaları esnasında ccedilekirdek tarafından

dışarı atılırlar 2 proton ve 2 noumltrondan meydana gelmiş olup bir Helyum atomunun

ccedilekirdeğidir

Şekil 9 Alfa partikuumlluuml alfa parccedilacığı kacircğıt parccedilası tarafından absorblanır

- Madde ile etkileşerek enerjilerini uyarılma ve iyonlaşma olayları ile kaybederler

- Roumllatif Biyolojik Eşdeğeri (RBE =15)

- Tanı ve tedavide kullanılmaz

-

2114 BETA PARCcedilACIKLARI (Β) (BETA RADYASYONU)

Bir elementin ccedilekirdeğindeki proton veya noumltronların fazlalığından dolayı kararlı olmayan

atom ccedilekirdekleri tarafından uumlretilen yuumlksek enerjili ve ccedilok kuumlccediluumlk kuumltleli parccedilacıklar olup eksi yuumlkluuml

beta ışını elektron (negatron) artı yuumlkluuml beta ışını pozitron adını alır

- 05 mm Platin veya 3 mm Aluumlminyum buumltuumln betaları tutar

Şekil 10 Beta plastik tarafından absorblanır

14

- Uyarılma ve iyonlaşmanın yanı sıra betalar ccedilekirdeğin yakınından geccedilerken ccedilekilirler ve

hızları birden azalır enerjisi kaybolur Bu enerji bir X ışını (Bremsstrahlung) olarak yayınlanır

Atomun youmlruumlngelerinde bulunurlar (atom konusunda ayrıntılarıyla anlatıldı) Negatif yuumlkluuml

olduğu iccedilin elektrik ve manyetik sahalarda saparlar Atomun youmlruumlngelerinde elektronlar yer

değiştirirse X ışınları elde edilir Tedavide kullanılan elektronlar Lineer hızlandırıcı cihazlarda

uumlretilmektedir

Şekil 37 Lineer Aksilatoumlr ve Elektron aplikatoumlruuml

2115 NOumlTRONLAR

Noumltron radyasyonu veya noumltron ışını (0n1) oumlzellikle atomik fisyon (nuumlkleer parccedilalanma-

boumlluumlnme) ve nuumlkleer fuumlzyon ( atomik kaynaşma-birleşme ) esnasında kararsız yacircda aktif atom

ccedilekirdeği tarafından bir noumltronun yayınlanmasıdır Kozmik ışınlardaki bileşeninden başka

noumltronlar genellikle yapay şekilde oluşmaktadır

Noumltron doğal hidrojen dışındaki buumltuumln atomların ccedilekirdeklerinde yer alan temel

parccedilacıktır 1932 yılında James Chadwick tarafından Berilyum elementinin (4Be9) alfa parccedilacıkları

ile bombardımanı sonucunda bulunmuştur

2116 PROTONLAR

Pozitif ışınlar adı verilen bu artı yuumlkluuml iyon demetleri ilk defa 1886 da Eugen Goldstein

tarafından bulundu Pozitif ışınların elektrik ve manyetik alanların etkisinde sapmaları ise 1898 de

Wilhelm Wien ve 1906 da JJ Thomson tarafından incelenmiştir Ccedilekirdeğin yapısında bulunan

protonlar +1 birim yuumlkluuml ve kuumltle numarası 1 olduğu iccedilin Hidrojen atomunun ccedilekirdeğidir (1H1)

22 NONİYONİZE RADYASYONLAR

İyonizasyona neden olmayan non-iyonizan radyasyonlar goumlruumlnuumlr ışık ultraviyole infrared

radyo dalgaları radar dalgaları mikro dalgalar bilgisayar ve televizyonların ccedilalıştığı

elektromanyetik dalgalar cep telefonlarından yayılan elektromanyetik dalgaları iccedilerir

15

221 GOumlRUumlNUumlR IŞIK

Spektrumda goumlzle algılanabilen elektromanyetik ışınların olduğu boumllgeye ldquogoumlruumlnuumlr ışık

spektrumurdquo denir Goumlruumlnen ışık dalga boyu 4000-8000 Angstroumlm (08-04 mm) arasındadır

Frekansı ise 4-8 1014 Hz civarıdır İnsan goumlzuuml 400 nm ile 700 nm aralığında ki elektromanyetik

radyasyona duyarlıdır Goumlruumllebilir ışığı geccediliren maddeler saydam (transparent) yarı geccedilirgen

maddeler translusent geccedilirmeyen maddeler ise opak olarak adlandırılır Radyoloji pratiğinde

kullanılan tanısal amaccedillı x-ışınını fazla geccediliren vuumlcut yapıları (akciğerler yağ dokusu gibi)

radyolusent az geccediliren vuumlcut yapıları (kemik kalsifikasyon gibi) ise radyoopaktır

222 ULTRAVİYOLE IŞINLAR (MOR OumlTESİ IŞINLAR)

Ultraviyole ışınların varlığı ilk defa 1801 yılında Ritter adındaki Alman fizikccedilisi tarafından

bulunmuştur Goumlruumlnen ışın ile X- ışınları arasında kalan elektromanyetik radyasyonlardır

Ultraviyole (mor oumltesi) ışınların dalga boyları X- ışınlarınınkinden uzun goumlruumlnen ışınlarınkinden ise

kısadır Dalga boylarının kısalığı sebebiyle insan goumlzuumlyle goumlruumllemezler

223 İNFRARED IŞINLAR ( KIZIL OumlTESİ IŞINLAR)

Goumlruumllebilen kırmızı ışıktan daha uzun dalga boyuna sahip goumlzle goumlruumllmeyen ışınlardır

Yaklaşık olarak dalga boyları yaklaşık 0760 microm ile 1000 microm arasında değişiklik goumlstermektedir

Belli sıcaklıktaki bir cisim titreşen atomlardan oluşur Titreşimin derecesi cismin sıcaklığı ile

bağlantılıdır Cismi oluşturan atomlar titreşim enerjisini transfer etmek suretiyle birbirleriyle ve

ccedilevreleriyle etkileşirler Atom enerjiyi absorbe eder (soğurur) ve titreşimini arttırarak ısınır ya da

alternatif olarak titreşimi yavaşlatarak enerjiyi bırakır yani soğur Bu işlem sadece enerji uygun bir

biccedilimde verildiği zaman yani doğru dalga boyunda soumlz konusu olur Isı transferi soumlz konusu

olduğunda radyasyonun dalga boyu boumllgesi kızıl oumltesi boumllgedir Normal fotoğraf filmlerine tesir

etmezler ve normal optik aletlerle fark edilmezler Bunun sebebi enerjilerinin goumlruumllen ışığın

enerjisinden oldukccedila duumlşuumlk olmasıdır Fark edilmeleri ancak ortaya ccedilıkardıkları ısı sonucu olur Pek

ccedilok maddenin kimyasal analizi bu tuumlr ışınların yardımıyla gerccedilekleştirilmektedir Bu tuumlr ışınların ısı

etkisini kullanan fırınlar ve cilt hastalıkları tedavisinde kullanılan lambalar yapılmıştır

Infrared ışınları vuumlcut dokularının 2-3 cm derinliğine kadar etkileşir Işınlanan alanın dolaşım

kalitesine goumlre oluşan ısının bir kısmı dolaşımla vuumlcudun diğer dokularına dağıtılır bu da kan

dolaşımını arttırdığı anlamına gelir Işınlanan boumllgede dolaşım artışı ile birlikte

akyuvarların (loumlkosit) onları fagositoz (bakterileri yok etme) aktivitesi de artar Bu etki ciddi

olmayan iltihaplarda kullanılır

16

3 RADYOTERAPİDE KULLANILAN DOZ BİRİMLERİ

1977rsquode ICRU (ınternational Commission on Radiation Units and Measurements) SI (The

International system of Units) birimlerinin kullanılmasını tavsiye etmiştir SI birimlerine geccedilişin

sebebi ise brakiterapi doz hesaplarında ortaya ccedilıkan belirsizliklerin en aza indirgenmesini

sağlamaktır

Aktivite Birimi Bir radyoaktif izotopun her bir birim zaman iccedilinde parccedilalanma sayısını

belirler Parccedilalanmanın boyutları olmadığı iccedilin aktivite saniye başına oumllccediluumlluumlr Aktivite birimi Cuire

(Ci) olarak ifade edilmektedir

1 Ci 1 grrsquolık Ra226 nin sahip olduğu aktivite miktarıdır

SI birim sisteminde aktivite birimi Becquerelrsquodir Her bir parccedilalanmaya (desintegrasyon) bir

Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1

Doz Miktarı (Exposure = Işınlama) Birimi X ışını tuumlpuumlnden ccedilıkan radyasyonun ccedilıkış

miktarını tanımlamak iccedilin kullanılan bir oumllccediluumlduumlr Uluslararası kabul edilen ilk exposure (ışınlama)

birimi Roumlntgendir

Roumlntgen X ışınlarının ve gamma ışınlarının miktarı olup normal şartlarda (0 0C 760 mm Hg

basıncında) havanın 0001293 (1cm3) gramında tanecik şeklindeki emisyonun katılması ile

meydana gelen iyonların taşıdığı her iki işaretteki elektrik miktarı bir esb (elektrostatik yuumlk birimi)

eşitse radyasyon miktarı 1 Roumlntgendir

SI birimlerinde exposure birimi Coulomb Kg olarak tanımlanır

1 R = 258 x 10-4 Coulomb Kg 1 C Kg = 3876 R

Absorbe Doz Birimi Materyalin bir birim kuumltlesinde depo edilen enerji olarak tanımlanır

Eski birimi Radrsquotır

1 Rad Gram başına 100 ergrsquolik bir enerji absorbsiyonu meydana getiren her hangi bir

radyasyon miktarı olarak tanımlanır

1 Rad = 100 erg gr

1 R = 0873 Rad = 000873 Gyrsquodir

Absorbe dozun SIrsquodaki birimi Gray (Gy) dir

Gray Bir kilogram doku tarafından absorbe edilen bir Joulersquolik enerjidir Birimi Joule

kilogram (J Kg)

1 Gray = 100 Radrsquotır 1 Rad = 10-2 J kg 1 Gy = 1 J kg

3 MeVrsquotan daha yuumlksek enerjilerdeki radyasyonlar iccedilin ve nuumlkleer partikuumlller iccedilin lsquoKerma

(from kinetik energy relased in material)rsquo nın kullanılması oumlnerilir

17

Kerma Işınlanan materyal tarafından serbest bırakılan enerjidir Kerma rad birimine

benzer Bu birim sadece maddeye verilen enerjiyi ihtiva etmeyip aynı zamanda ışınlama esnasında

yuumlksek enerjili partikuumlller tarafından madde iccedilinde meydana getirilen (Bremsstrahlung) Bremss

ışınları tarafından verilen enerjiyi de ihtiva eder Bremss ışınları super voltaj tedavide klinik

uygulamalarda ihmal edilir Bu sebepten Rad ve Kerma birimi birbirine eşdeğerdir Fakat yuumlksek

atom numaralı (Z) dokular ışınlandığı zaman goumlz oumlnuumlne alınmalıdır

Eşdeğer Doz Birimi Bu oumllccediluumlm hem fiziksel hem biyolojik faktoumlrleri iccediline alan bir oumllccediluumlduumlr

Eski birimi Remrsquodir

Rem Suyun her mikronunda ortalama olarak 100 iyon ccedilifti meydana getirecek spesifik

iyonizasyona sahip olan X ışının 1 Radrsquoının aynı biyolojik etkisini meydana getiren her hangi bir

radyasyonun absorbe olan miktarıdır Radyasyonun biyolojik etkisi sadece ortalama doku dozu

Radrsquoa bağlı olmayıp

- LET (Lineer enerji transferi)

- Doku iccedilindeki dozun dağılımına

- Verilen doz miktarına

- Dozun verilme sayısına (fraksinasyon) gibi parametrelere bağlıdır Aynı zamanda Rem

birimi Rad ile Roumllatif Biyolejik Etkinlik (RBE) bağlıdır

Rem= Rad x RBE

RBE Belirli bir biyolojik etkiyi meydana getirmek iccedilin 250 Kvrsquoluk X ışını dozunun herhangi bir

radyasyonun aynı biyolojik etkiyi meydana getirmesi iccedilin gerekli olan doza oranıdır RBE

radyasyonun tipine goumlre faktoumlr 1- 20 arasında değişir RBE değeri X ışınları gamma ışınları ve beta

tanecikleri iccedilin 1 hızlı noumltronlar iccedilin 10 yavaş noumltronlar iccedilin 3 alfalar iccedilin 15 ağır iyonlar iccedilin

20rsquodir

SI birim sisteminde renrsquoin karşılığı sievert (Sv)rsquodir Sievert (Sv) Bir kilogram doku tarafından

absorbe edilen bir joulersquolik enerjidir Birimi joule kilogram (J kg) dır

1 Sievert = 100 Rem 1 Sv = 1 J kg

Tablo 1 Radyasyon Doz Birimleri

Oumllccediluuml (Miktar ) Yeni Birim

(Semboluuml )

SI Birimi Eski Birim

(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi

Exposure ------ C kg Roumlntgen ( R ) 1 R = 258 x 10-4 Ckg

Absorbe Doz Gray ( Gy ) J kg Rad ( Rad ) 1 Rad = 001 Gy

Eşdeğer Doz Sievert ( Sv ) J kg Rem ( Rem ) 1 Rem = 001 Sv

Aktivite Becquerel ( Bq ) Sn-1 Curie ( Ci ) 1 Ci = 37 x 1010 Bq

18

4 RADYOBİYOLOJİ

Elektromanyetik radyasyonun biyolojik sistemler uumlzerindeki etkilerinin araştıran bilim

dalıdır İyonizan radyasyonun huumlcrede serbest radikaller oluşturur kimyasal bağları koparır makro

molekuumlllerde ccedilapraz bağlar oluşturur ve yaşam iccedilin gerekli molekuumlllere hasar verir (DNA RNA

proteinler) Radyasyondan ccedilok etkilenen organlar kemik iliği genital organlar goumlz merceği cilt

sindirim sistemi epitelidir Az etkilenen organlar ise sinir sistemi ve kaslardır Radyasyon oumlncelikle

huumlcreyle etkileşir huumlcreler dokuları dokular da organları etkiler

5 RADYASYONDAN KORUNMA

- Radyasyona karşı korunmada ana fikir tahammuumll edilebilen (tolere edilebilen) dozları

bilmek ve radyasyon ccedilalışanları ile ccedilevre halkının bunun uumlstuumlnde doz almasını oumlnlemektir

- Radyasyon korunmasının hedefi ise

- Doku hasarına sebep olan deterministik etkileri oumlnlemek

- Stokastik etkilerin meydana gelme olasılıklarını kabul edilebilir duumlzeyde sınırlamak

- Uluslararası Radyolojik Korunma Komisyonu (ICRP) tarafından Muumlsaade Edilebilir

Maksimum Doz (MEMD) bir insanda oumlmuumlr boyunca hiccedilbir oumlnemli vuumlcut arazı ve bir genetik

etki meydana getirmesi beklenmeyen iyonlaştırıcı radyasyon dozu olarak tarif edilir

- ICRPrsquonin oumlnerilerine goumlre radyasyon ccedilalışanları iccedilin muumlsaade edilen maksimum doz sınırı

birbirini takip eden beş yılın ortalaması 20 mSvrsquoi geccedilemezken (yılda en fazla 50 mSv)

toplum uumlyesi diğer kişiler (halk) iccedilin aynı şartlardaki bu sınır 1 mSvrsquoin altında tutulmaktadır

51 TEMEL PRENSİPLER

a) Gereklilik (Justification) Net fayda sağlamayan hiccedilbir radyasyon uygulamasına izin

verilmemelidir

b) Etkinlik (Optimizasyon-ALARA) Maruz kalınacak dozlar muumlmkuumln oldukccedila duumlşuumlk

tutulmalıdır

c) Kişisel Doz-Risk Sınırları Alınmasına izin verilen dozlar sınırlandırılmalıdır

52 RADYASYONDAN KORUNMA STANDARTLARI

- Radyasyondan korunmanın sınırlarını belirlemek amacıyla 1931 yılında toplanan Amerikan

ulusal radyasyondan korunma konseyince bir kişinin yılda tuumlm vuumlcudunun alabileceği

maksimum muumlsaade edilebilir doz 50000 mrem olarak belirlenmiştir

- Bu rakam o doumlnemden guumlnuumlmuumlze ccedilok sayıda değişiklikler geccedilirerek son olarak 5000

mremyıl olarak değişmiştir

- Mesleği nedeniyle radyasyon alan binlerce kişi araştırılmış ve oldukccedila az kişinin bu rakamın

biraz uumlzerine ccedilıktığı goumlruumllmuumlştuumlr

- Bu ccedilalışmalarda radyoloji teknisyenlerinin 70rsquoinin yılda 10 mremrsquoden az doz aldığı ve

yalnız 3rsquouumlnuumln 1000 mremyıl dozunu geccediltiği goumlsterilmiştir

19

- Maksimum muumlsaade edilebilir doz sınırı 5000 mremyıl olarak yaklaşık 30 yıldır

kullanılmaktadır

- Bu değerin gerccedilekten ccedilalışanların sağlığını uygun şekilde koruyacak bir sınırda olduğu

guumlnuumlmuumlzde artık iyice kabul edilmiş ve benimsenmiştir

- Maksimum muumlsaade edilebilir doz tuumlm radyasyon ccedilalışanları iccedilin standardize edilmiş ve bu

dozun tuumlm ccedilalışma hayatı boyunca alınacağı da goumlz oumlnuumlne alınmıştır

Tablo 2 Doz sınırlamaları

Goumlrevli Halk

Yıllık Etkin Doz 20 mSv 1 mSv

Yıllık Eşdeğer

Doz

Goumlz 150 mSv 15 mSv

Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv

Tablo 3 Muumlsaade edilen maksimum doz

53 X-IŞINI ODASININ DUumlZENLENMESİ

- Roumlntgen uumlnitelerini kurarken yer seccediliminde muumlmkuumln olduğunca zemin kat ve dış mekacircnlara

komşu kesimler tercih edilmelidir

- Radyasyon uumlnitelerinin duvarlarında delikli tuğlalara goumlre ccedilok az radyasyon

geccedilirdiklerinden dolgu tuğlalar tercih edilmelidir

- Duvarların radyasyon geccedilirgenliğinin hesaplanması uzman bir radyasyon fizikccedilisi tarafından

yapılmalıdır

- Duvarlar 05-1 ya da 2 mm kurşun plakalarla kaplanabilmektedir

20

- Genellikle sekonder radyasyon alanlarında 15 mm lik primer radyasyon alanlarında ise 2

mm kurşun plakalar kullanılır

- Teknisyen koruyucu bariyerinin de 2 mmrsquolik kurşun plakalarla kaplanması gerekir

- Kurşunlamanın yanı sıra roumlntgen uumlnitelerinde iyi bir havalandırma sistemi olmalıdır

- X-ışınlarının havayı iyonize etmesi sonucu toksik gazlar oluşur

- Bu gazlar havadan ağır olduğundan zemine yakın birikir

- Bu toksik gazlar nedeniyle x-ışını odalarının zemine yakın kesimde emici tavana yakın

kesimde ise uumlfleyici sistemlerle havalandırılması gerekir

54 RADYASYONDAN KORUYUCU AYGITLAR

- Bu amaccedilla kurşun oumlnluumlk eldiven goumlzluumlk boyunluk paravanlar gonadal koruyucular ve

kurşun camlar yaygın olarak kullanılmaktadır

- Koruyucu aygıtların kalınlıkları 025-05-1 mm gibi kurşun eşdeğeri olarak belirlenmiştir

- Kurşun oumlnluumlk olarak pratikte en ccedilok 050 mm kurşun eşdeğeri koruyucu oumlnluumlkler kullanılır

- 1 mm oumlnluumlkler daha iyi korudukları halde oldukccedila ağırdırlar

- Kurşun koruyucuların iccedilerisindeki kurşun tabakalarının ccedilatlama riski nedeniyle kurşun

oumlnluumlkler katlanmamalı saklanırken askıya asılmalıdır

55 MONİTORİNG

Monitoring iyonlaştırıcı radyasyonların ve radyoaktif kontaminasyonun varlığını ve

derecesini tayin etmektir

Personel monitoring Kişiler tarafından alınan toplam vuumlcut dozunun rutin olarak

oumllccediluumllmesidir (Film Dozimetreleri TLD Dozimetreleri Ekzo-elektrodozimetreleri Kimyasal

Dozimetreler Cam Dozimetreleri)

Personel Monitoring Hizmetinin Amaccedillari

1- Personelin maruz kaldığı kişisel radyasyon dozlarının maksimum muumlsaade edilen

seviyenin altında tutulabilmesi iccedilin alınan dozları oumllccedilmek ve kayıtlarını tutmak

2- Personele radyasyon bakımından sağlığının korunduğu guumlvencesini vermek

3- Kuruluş ve personel arasındaki fazla doz alma anlaşmazlıklarında kanuni koruma olanağı

sağlamak

56 RADYASYON ALANLARININ SINIFLANDIRILMASI

Maruz kalınacak yıllık dozun 1 mSv değerini geccedilme olasılığı bulunan alanlar radyasyon alanı

olarak nitelendirilir ve radyasyon alanları radyasyon duumlzeylerine goumlre sınıflandırılır

Denetimli Alanlar

Radyasyon goumlrevlilerinin giriş ve ccedilıkışlarının oumlzel denetime ccedilalışmalarının radyasyon

korunması bakımından oumlzel kurallara bağlı olduğu ve goumlrevi gereği radyasyon ile ccedilalışan kişilerin

21

yıllık doz sınırlarının (ardışık beş yılın ortalaması) 310rsquoundan (6 mSv) fazla radyasyon dozuna

maruz kalabilecekleri alanlardır

Goumlzetimli Alanlar

Radyasyon goumlrevlileri iccedilin yıllık doz sınırlarının 120rsquosinin aşılma olasılığı olup 310rsquounun

aşılması beklenmeyen kişisel doz oumllccediluumlmuumlnuuml gerektirmeyen fakat ccedilevresel radyasyonun izlenmesini

gerektiren alanlardır

57 RADYASYONDAN KORUNMA YASALARI

Radyasyon ve radyoaktif maddelerin kullanılması sonucu meydana gelebilecek tehlikeli

durumlardan korunmak iccedilin tuumlm uumllkeler yasal duumlzenlemeler yapmışlardır Uumllkemizde Radyasyon

Sağlığı ve guumlvenliği konusundaki tuumlzuumlk ve youmlnetmeliklerin hazırlanması goumlrevi Tuumlrkiye Atom

Enerjisi Kurumu (TAEK) na verilmiştir İyonlaştırıcı radyasyon kaynaklarını bulunduran kullanan

imal ithal ve ihraccedil eden alan satan taşıyan ve depolayan resmi oumlzel kurum ve kuruluşlar ve

gerccedilek kişilerce uyulması gereken kurallar hazırlanan tuumlzuumlkte belirtilmiştir Bu tuumlzuumlk uyarınca

radyasyondan etkilenebilecek insanlar uumlccedil gruba ayrılmış ve yıllık maksimum doz değerleri şoumlyle

belirtilmiştir

- Goumlrevi gereği radyasyon kaynaklarıyla ccedilalışan ve radyasyona maruz kalan kişilerin iccedil ve dış

radyasyon kaynaklarından buumltuumln vuumlcutlarının alacağı yıllık doz 5 remi (50 mSv)

geccedilmeyecektir

- Radyasyon goumlrevlisi sayılmayan kişilerin maruz kalacakları ve toplumdaki diğer kişilerin

maruz kalacakları iccedil ve dış radyasyon dozları toplamı buumltuumln vuumlcut iccedilin yılda 05 remi (5

mSv) geccedilmeyecektir Madde 6- Onsekiz (18) yaşından kuumlccediluumlkler bu tuumlzuumlk kapsamına giren

işlerde ccedilalıştırılamazlar Tablo 4te Alman radyasyondan korunma kuralları uyarınca

radyasyona maruz kalabilecek insan gruplarının alabilecekleri maksimum doz değerleri

verilmiştir Tabloda belirtilen Ccedilalışma grubu A yıllık ışınlamaların doz eşdeğer sınırlarının

onda uumlccediluumlnuuml geccedilebileceği ccedilalışma alanlarınlarında ccedilalışanları Ccedilalışma grubu B ise yıllık

ışınlamaların doz eşdeğer sınırlarının onda uumlccediluumlnuuml aşılmasının beklenmediği ccedilalışma

alanlarınlarında ccedilalışanları tanımlamaktadır İnsan vuumlcudu iccedilin zararlı radyasyon alt sınırı

genel olarak 025 Sv olarak saptanmıştır Ama yinede insan vuumlcudu iccedilin hiccedil bir hasara yol

accedilmayacak radyasyon alt sınırının olmadığı akıldan ccedilıkartılmayıp muumlmkuumln olduğunca

radyasyondan kaccedilınılmalıdır

58 HAMİLE RADYASYON GOumlREVLİLERİ İCcedilİN DOZ SINIRLARI

Hamileliği belirlenmiş kadın ccedilalışan ccedilalışma şartlarının yeniden duumlzenlenebilmesi amacıyla

youmlnetimi haberdar eder Hamileliğin bildirilmesi kadın ccedilalışanın ccedilalışmasına engel teşkil etmez

gerekiyorsa ccedilalışma koşulları yeniden duumlzenlenir Bu nedenle doğacak ccedilocuğun alacağı dozun

muumlmkuumln olduğu kadar duumlşuumlk duumlzeyde tutulması sağlanır ve toplum iccedilin belirlenen doz sınırlarına

uyulur Emzirme doumlnemindeki kadın ccedilalışanlar radyoaktif kontaminasyon riski taşıyan işlerde

ccedilalıştırılmaz

22

BOumlLUumlM II YASAL DUumlZENLEMELER VE SORUMLULUKLAR

1 AMACcedil

Bu kitapccedilıkta Ege Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi (EUumlTF) Hastanesi Radyasyon Guumlvenliği

Komitesinin (RGK) oumlrguumltlenme politika işlem ve kuralları tanımlanmaktadır Ege Uumlniversitesi Tıp

Fakuumlltesi (EUumlTF) Hastanesirsquonde radyoaktif maddelerin ve radyasyon uumlreten aygıtların sağlık

eğitim ve araştırma amacıyla guumlvenli ve etkin kullanımına katkıda bulunmak iyonlaştırıcı

radyasyon ve etkilerine karşı ccedilalışanların hastaların ve ccedilevrenin radyasyon guumlvenliğini sağlayacak

politika youmlntem ve kuralları belirlemektir

Bu kitapccedilık EUumlTFrsquode tıbbi amaccedillı iyonlaştırıcı radyasyon kaynakları ile ışınlamaların denetimi

iccedilin gerekli duumlzenlemelerin yapılması ve radyasyonun zararlı etkilerinden ccedilalışanların ve ccedilevrenin

korunması guumlvenliğinin sağlaması iccedilin alınması gereken her tuumlrluuml oumlnlemi ve yapılması gereken

etkinliklerle ilgili konuları kapsar

2 GOumlREV VE SORMLULUKLAR

21 RADYASYON GUumlVENLİĞİ KOMİTESİ GOumlREV VE CcedilALIŞMA ESASLARI

2690 sayılı ldquoTuumlrkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) Kanunuldquo 4-d Maddesi gereğince

İyonlaştırıcı Radyasyon Cihazları radyoaktif maddeler ve benzeri radyasyon kaynakları kullanılarak

yapılan ccedilalışmalarda iyonlaştırıcı radyasyonların zararlarına karşı korunmayı sağlayıcı ilkelerin

oumlnlemlerin ve hukuki sorumluluk sınırlarını saptamanın kurumların goumlrevleri arasında olduğunu

belirtmiştir Bu sebeple TAEK Radyasyon Guumlvenliği Komitesi usul ve esaslarını belirleyen bir

ccedilalışma yaparak hastanemizden ldquoRadyasyon Guumlvenliği Komitesirdquo kurulmasını talep etmiştir

Ege Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Hastanesi bu talep doğrultusunda ldquoEge Uumlniversitesi Tıp

Fakuumlltesi Hastanesi Radyasyon Guumlvenlik Komitesirsquoni kurmuştur Bu youmlnerge Ege Uumlniversitesi Tıp

Fakuumlltesi Hastanesine radyasyon kaynağı cihazlarının ve radyoaktif maddelerin tanı tedavi ve

araştırma amacıyla kullanımında radyasyon guumlvenliğinin sağlanması ortak sorunların belirlenmesi

ve ccediloumlzuumlme youmlnelik faaliyetlerin bir buumltuumlnluumlk iccedilinde duumlzenlenip yuumlruumltuumllmesi hastaneler duumlzeyinde

alınması gereken oumlnlemlerin ve uygulamaların belirlenerek ilgili birimlere iletilmesi goumlrevlerini

yerine getirmek uumlzere lsquoHastane Radyasyon Guumlvenlik Komitesininrsquo oluşturulması amacıyla

duumlzenlenmiştir

22 RADYASYON GUumlVENLİĞİ YOumlNETİMİ

Ege Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Hastanesi Başhekimliğinin radyasyon guumlvenliği konusunda

goumlrev ve sorumluluğu kurum iccedilinde hasta sağlık ccedilalışanı ve ccedilevre accedilısından radyasyon guumlvenliğinin

sağlanmasıdır

Bunun iccedilin

a Hastane Radyasyon Guumlvenliği Komitesini goumlrevlendirir ve ccedilalışmalarını denetler

23

b Hastane iccedilindeki ccedilalışan dağılımının planlanmasında radyasyon guumlvenliğini sağlayacak

duumlzenlemeler yapar Radyasyon guumlvenliği konusunda uygun eğitim almış kişilerin bu alanda

ccedilalışmasını sağlar

c Radyasyon Guumlvenliği Komitesirsquonin gerekli goumlrduumlğuuml yatırımlara kurum olanakları iccedilinde

oumlncelik tanır

d Radyasyon Guumlvenliği Komitesirsquonin bilimsel ccedilalışmalarını kurum olanakları iccedilinde

destekler

Radyasyon Guumlvenliği Komitesi Başhekim ya da Başhekim yardımcısı başkanlığında

iyonlaştırıcı radyasyon ile ccedilalışan uumlccedil ana birim (Radyoloji Radyasyon Onkolojisi Nuumlkleer Tıp)

temsilcileri olan hekimler ve medikal fizik uzmanları rutin işlerinde radyasyonu kullanan birim

(kardiyoloji vb) temsilcileri olan hekimler hastane muumlduumlr ya da muumlduumlr yardımcısı teknik

hizmetler sorumlusu Hemşirelik Hizmetleri Muumlduumlrluumlğuumlrsquonden sorumlu bir kişiden oluşur

24 RGK GOumlREV VE SORUMLULUKLARI

a Erişilebilen en duumlşuumlk doz (ALARA - As Low As Reasonably Achiveable) ilkelerine uygun

olarak goumlrevli personelin hasta ve hasta yakınları ile ccedilevrenin radyasyondan korunmasını

sağlamak amacıyla gerekli duumlzenlemeleri yapmak

b Radyasyonlu alanlarda oumllccediluumlm ve izlemi denetlemek

c Radyasyon korunmasında optimizasyon radyoaktif madde kullanılan alanların

guumlvenliğinin sağlanması radyasyon kaynaklarının ccedilalınması ve kaybolmasını engelleyecek guumlvenlik

sisteminin oluşturulmasını sağlamak

d Radyoaktif kaynakların depolanması kayıt ve taşınması ile ilgili kurallarının uygulamasını

belirlemek

e Radyasyonlu alanlarda ccedilalışan personelin denetimli alanlarda ccedilalıştığı sırada kullanmak

zorunda olduğu TLD veveya film dozimetrelerini sağlamak ve denetlemek

f Denetimli ve goumlzetimli alanlarda radyasyon duumlzeyine uygun uyarı ve etiketlerin ccedilalışma

kurallarının ve kaza durumu girişim planının bulunmasını ve kolayca goumlruumllebilecek biccedilimde

yerleştirilmesini sağlamak

g Radyasyonlu alanlarda bulunan cihazların bakım-onarım kalibrasyon ve nitelik

denetimlerinin yapılmasını sağlamak ve izlemek

h Radyasyonla ccedilalışan kişilerin RGK tarafından oluşturulmuş protokollerle sağlık

taramalarının yapılmasını tasarlamak ve denetlemek

ı Radyasyonla ccedilalışan tuumlm birimlerden yıllık durum değerlendirme bildirimi almak

i Denetimli ve goumlzetimli alanlarda ccedilalışan kişilerin hizmet iccedili eğitimlerini sağlamak Eğitim

izlencelerinin guumlncellemesini yapmak ve uygulamak

24

j Radyasyon Guumlvenliği El Kitabını hazırlamak ve guumlncellemek

3 RADYASYON ALANLARININ İZLENMESİ

Radyasyon alanlarının izlenmesinde uygun radyasyon oumllccediluumlm cihazları ve dozimetreler

kullanılır Radyasyon alanlarının radyasyonradyoaktivite duumlzeyi oumllccediluumlmleri Kurum tarafından

belirtilen sıklık ve youmlntemlere uygun olarak yapılır Bu oumllccediluumlmlerde kullanılan cihazların

kalibrasyonları Kurum tarafından uygun goumlruumllen aralıklarla Kurumun İkincil Standart Dozimetre

Laboratuvarırsquonda yapılır

Oumlğrenciler

16-18 yaşları arasındaki oumlğrenci ve stajyerlere sadece goumlzetimli alanlarda eğitim izni verilebilir

Ziyaretccedililer

Ziyaretccedililer denetimli alanlara kesinlikle goumlzetimli alanlara ise radyasyondan korunma

sorumlusundan izin almadan giremezler İzin verilen ziyaretccedililerin giriş ve ccedilıkış saatlerinin

kayıtlarının tutulması radyasyondan korunma sorumlusu tarafından sağlanır

4 IŞINLANMALAR

Goumlrev Gereği Işınlanmalar

Goumlrev gereği ışınlanmalarda yıllık doz sınırları bu Youmlnetmeliğin 10 uncu oumlzel durumlardaki

ışınlanmalar 11 inci radyasyon alanları 15 inci kayıtlar 70 inci sorumluluklar ise 71 inci

maddesinde belirtilmiştir

Ccedilalışma koşulları

Goumlrevleri gereği radyasyona maruz kalan kişilerin ccedilalışma koşulları aşağıdaki şekilde

sınıflandırılır

Ccedilalışma Koşulu A Yılda 6 mSvrsquoden daha fazla etkin doza veya goumlz merceği cilt el ve ayaklar

iccedilin yıllık eşdeğer doz sınırlarının 310rsquoundan daha fazla doza maruz kalma olasılığı bulunan ccedilalışma

koşuludur

Ccedilalışma Koşulu B Ccedilalışma Koşulu Arsquoda verilen değerleri aşmayacak şekilde radyasyon dozuna

maruz kalma olasılığı bulunan ccedilalışma koşuludur

Kişisel Dozimetre zorunluluğu

Ccedilalışma Koşulu A durumunda goumlrev yapan kişilerin kişisel dozimetre kullanması zorunludur

Dozimetri hizmeti Kurum ve Kurum tarafından uygun goumlruumllen kuruluşlar tarafından verilir ve

dozimetrik değerlendirme sonuccedilları merkezi doz kayıt sistemine işlenir Dozimetri hizmeti verecek

kuruluşların uygunluk oumllccediluumltleri ile ccedilalışma usul ve esasları Kurum tarafından belirlenir

25

Koruyucu giysi ve teccedilhizat

Yapılan işin niteliğine uygun koruyucu giysi ve teccedilhizat kullanılır Tıbbi goumlzetim Ccedilalışma koşulu

Arsquoda ccedilalışan radyasyon goumlrevlilerinin sağlık durumlarının yapacakları goumlreve uygunluğunu

belirlemek amacıyla işe başlamadan oumlnce ve ccedilalıştığı suumlre boyunca yılda en az bir kez tıbbi

muayeneleri yaptırılır

5 RADYASYON CİHAZI CcedilALIŞIRKEN VE GOumlRUumlNTUumlLEME SIRASINDA YAPILMASI GEREKENLER

1 Acil durum butonuna basılır

2 Sisten ana elektrik girişi kapatılır

3 Kapı elle accedilılır

4 Tedavi masası varsa hastanın ccedilıkabileceği konuma getirilir

5 Hasta en kısa suumlrede goumlruumlntuumlleme odasından dışarı ccedilıkartılır

6 Sorumlu radyasyon koruma goumlrevlisine ve hastane youmlnetimine haber verilir Gerekli tutanak

boumlluumlm başkanı imzası ile tutulur

7 Tehlike durumuna goumlre (deprem sel yangın elektrik arızası) ilgili kurum ve kuruluşlara

haber verilir yardım istenir

8 Tehlike durumuna goumlre TAEK bilgilendirilir

9 Tehlike geccediltikten sonra eski ccedilalışma duumlzenine geccedilmeden oumlnce tuumlm acil durum anahtarları

guumlvenlik sistemleri mekanik ve optik sistemler kontrol edilir dozimetrik oumllccediluumlmler yapılır Gerekli

duumlzeltmeler yapılır

10 Kaza sonucu hasta yacircda personelin istenmeyen ışınlara maruz kalmaları durumunda

saccedilılan doz ve risk dozları hesaplamaları yapılır ve gerekli kişi ve kuruluşlar bilgilendirilir

6 LİSANS İZİN DENETİM KAYITLAR

Radyasyon Guumlvenliği Tuumlzuumlğuuml ve bu Youmlnetmelik kapsamına giren radyasyon kaynaklarının imal

ithal ve ihraccedil edilmesi alınması satılması taşınması depolanması bakımı onarımı kurulması

soumlkuumllmesi değiştirilmesi radyasyon kaynaklarıyla ccedilalışılabilmesi ve her tuumlrluuml amaccedilla

bulundurulması ve kullanılması iccedilin Kurumrsquodan lisans alınması zorunludur Bu lisans başvurusu

yapılan kaynakların Kurum tarafından onaylanan kişilerin sorumluluğu altında ve başvuruda

belirtilen adresteki faaliyetini kapsar

Bu faaliyetler diğer bakanlık veveya kuruluşlardan da izin ruhsat veya bir belge alınmasını

gerektiriyorsa bunların verilmesi Kurum tarafından lisans verilmesi oumlnkoşuluna bağlıdır 721993

tarihli ve 21489 sayılı Resmicirc Gazetersquode yayımlanan Ccedilevresel Etki Değerlendirmesi (CcedilED)

Youmlnetmeliğine tabi olan faaliyetler iccedilin Ccedilevre Bakanlığırsquonın olumlu kararı alınmadan lisans işlemi

başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu

Bu Youmlnetmeliğin 50 nci maddesi kapsamına giren faaliyetleri yuumlruumltecek kişiler lisans almak iccedilin

lisanslama uumlcretini Kurum hesabına yatırarak Kurum tarafından duyurulan radyasyon

uygulamasına oumlzguuml olarak istenen bilgi ve belgelerle birlikte Kuruma başvuruda bulunur

Başvuruların İncelenmesi

Başvuru belgeleri Kurumrsquoun Radyasyon Sağlığı ve Guumlvenliği Dairesi tarafından incelenir

başvuru belgelerinde eksiklik varsa başvuru kabul edilmez ve başvurana eksiklikleri bildirilerek

tamamlanması istenir Eksikliklerin en fazla uumlccedil ay iccedilinde tamamlanmaması durumunda bu

Youmlnetmeliğin 75 inci maddesinde belirtilen huumlkuumlmler uygulanır ve lisans başvuru uumlcreti Kurumrsquoa

gelir olarak kayıt edilir

Lisansın Verilmesi

Başvuru belgelerinin yeterli olması durumunda Kurumun ilgili personeli tarafından yerinde

radyasyon kontroluuml yapılarak kontrol raporu duumlzenlenir Raporun uygun olarak değerlendirilmesi

sonucunda Kurum tarafından lisans belgesi verilir Lisans beş yıl suumlreyle geccedilerlidir Lisans

belgesinin kuruluşa ulaşmadığı durumda veya belgenin kuruluş tarafından teslim alınması sonrası

kaybedilmesi durumunda ise belge duumlzenleme uumlcreti ile birlikte Kuruma yazılı olarak başvurulması

halinde lisans belgesi yeniden duumlzenlenir

Kontrol raporunda eksik hususların belirtilmesi halinde eksikliklerin giderilmesi iccedilin kontrol

tarihinden itibaren uumlccedil ay suumlre verilerek başvuru sahibine bildirilir Kuruma yazılı olarak yapılan ve

mazereti iccedileren başvurunun Kurum tarafından uygun goumlruumllmesi halinde bu suumlre uzatılabilir

Bildirilen suumlre iccedilerisinde eksikliklerin giderildiğinin yazılı olarak bildirilmesi durumunda yapılacak

değerlendirme sonucu gerekirse tekrar radyasyon kontroluuml yapılır ve eksikliklerin giderildiği

belirlenirse lisans belgesi verilir Aksi takdirde lisans başvurusu iptal edilerek Youmlnetmeliğin 75

inci maddesinde belirtilen huumlkuumlmler uygulanır ve yatırılan uumlcret Kurumrsquoa geri kayıt edilir

Lisans Koşullarında Değişiklik

Lisans sahibi radyasyon kaynağının bulunduğu ve kullanıldığı yerde veya lisans koşullarında

herhangi bir değişiklik olması halinde değişiklik yapılmadan oumlnce en az 15 (onbeş) guumln iccedilerisinde

Kuruma yazılı başvuruda bulunmak zorundadır Aksi takdirde bu Youmlnetmeliğin 59 uncu ve 75 inci

maddelerinde belirtilen huumlkuumlmler uygulanır

Lisans Sahibinin Veya Radyasyondan Korunma Sorumlusunun Değişmesi

Lisans suumlresi iccedilinde lisans sahibinin veya radyasyondan korunma sorumlusunun değişmesi

durumunda Kurum tarafından istenen bilgi ve belgelerle birlikte Kuruma başvurulur Lisans belgesi

uumlzerinde değişiklik yapılması gereken durumlarda uumlcreti karşılığında yeni lisans belgesi

duumlzenlenir Lisansın geccedilerlilik suumlresi değişmez

27

Lisansın Yenilenmesi

Lisans suumlresi iccedilerisinde kullanılan radyasyon kaynağında veya bulunduğu yerde değişiklik

olması durumunda lisanslama uumlcreti Kurum hesabına yatırılarak istenen bilgi ve belgelerle birlikte

Kuruma Başvurulur Lisans Yenileme İşlemleri Bu Youmlnetmeliğin 53 Uumlncuuml Maddesine Goumlre Yapılır

Lisansın Vize Edilmesi

Lisans sahibi tarafından lisans koşullarında değişiklik olmadığının bildirilerek lisansın vize

edilmesi iccedilin suumlre bitiminden oumlnceki altı ay iccedilerisinde vize uumlcreti Kurum hesabına yatırılarak istenen

bilgi ve belgelerle birlikte Kuruma başvurulur Suumlresi iccedilinde yapılan başvurular Kurum tarafından

incelendikten sonra gerekirse yapılacak denetim sonucunda lisans belgesi vize edilir

Vize Suumlresinin Aşılması

Suumlresi iccedilinde vize edilmeyen lisans geccedilersizdir Bu Youmlnetmeliğe goumlre yeniden lisans alınıncaya

kadar faaliyet goumlsterilemez Aksi takdirde lisanssız faaliyet goumlsterdiği tespit edilen lisanslama

işlemlerini tamamlamayan veya denetimlerde tespit edilen eksikliklerini gidermeyen gerccedilek ve

tuumlzel kişiler hakkında Kurum radyasyon uygulamasının durdurulması ve gerekli tedbirlerin

alınması iccedilin muumllki idare amirlerine kanuni ya da idari soruşturmaya geccedililmesi iccedilin ilgili makamlara

veya Cumhuriyet Savcılığına ihbarda bulunur

Lisansın İptali

Tuumlzuumlğuumln l3 uumlncuuml maddesi huumlkuumlmlerine goumlre lisansı iptal edilen kişi ve kuruluşlar bu alanda

faaliyet goumlstermek uumlzere lisans başvurusunda bulunamazlar Lisansın iptal edilmiş olması Kurum

tarafından belirlenen hususlar yerine getirilinceye kadar lisans sahibinin yuumlkuumlmluumlluumlklerini ortadan

kaldırmaz Lisans sahibi radyoaktif kaynaklarını mahrecine veya atık işleme tesisine goumlnderir veya

bir başka kişiye satardevreder Satışdevir işlemi satışdevir yapılacak kişinin lisans almak uumlzere

yaptığı başvurunun Kurum tarafından uygun bulunması durumunda gerccedilekleşir Aksi takdirde bu

Youmlnetmeliğin 75 inci maddesi huumlkuumlmleri uygulanır

İstek Uumlzerine Lisans İptali

Lisans sahibi radyasyon kaynağı ile ilgili faaliyetini sonlandırmak istemesi durumunda lisans

belgesi ile birlikte radyasyon kaynağının son durumu hakkındaki bilgiyi Kuruma iletir Lisansın iptal

edilmiş olması Kurum tarafından belirlenen hususlar yerine getirilinceye kadar lisans sahibinin

yuumlkuumlmluumlluumlklerini ortadan kaldırmaz Lisans sahibinin radyoaktif kaynaklarını satması veya

devretmesi durumunda satışdevir işlemi satışdevir yapılacak kişinin lisans almak uumlzere yaptığı

başvurunun Kurum tarafından uygun bulunması durumunda gerccedilekleşir Aksi takdirde bu


7 X-IŞINI KULLANILAN ALANLARDA CcedilALIŞMA TALİMATI

1 X Işını tuumlpuuml ccedilalışırken odada hasta hekim ve tekniker dışında hiccedil kimse bulunmamalıdır

2 Odanın kapısı ccedilalışma anında suumlrekli kapalı tutulmamalıdır

28

3 Faydalı ışın demeti yalnızca ccedilekim alanına sınırlandırılmalıdır Bunun iccedilin ccedilekim alanını iccediline

alacak kolimatoumlr kon veya diyaframlar kullanılmalıdır

4 Radyologlar radyoloji teknisyenleri hemşireler gibi X-ışını uygulamaları yapan radyasyon

goumlrevlileri bazı durumlarda hastanın dolayısıyla X-ışını demetinin yakınında bulunabilir Anjiyografi

ve fluoroskopi eşliğinde yapılan girişimsel işlemler baryumlu uumlst gastrointestinal sistem

incelemeleri kardiyak anjiyografi ameliyathanede fluoroskopi uygulamaları gibi bazı oumlzel durumlar

dışında personel vuumlcutlarının herhangi bir boumlluumlmuumlnuuml asla doğrudan X-ışını demete maruz

bırakmamalıdır Bu gibi durumlarda mutlaka kurşun oumlnluumlk giyilmeli tiroid ve lens koruyucular

kullanılmalıdır

5 Skopi işlemleri en fazla radyasyona maruz kalınan tetkikler olduğu iccedilin aşağıdakilere dikkat

edilmelidir

a İşlem sırasında mutlaka kurşun oumlnluumlk giyilmeli tiroid koruyucu ve kurşun goumlzluumlk takılmalıdır

Skopik işlemlerinde kullanılan oumlnluumlk en az 025 mm kurşun eşdeğerinde olmalıdır

b Ellerin doğrudan radyasyona maruz kaldığı durumlarda muumlmkuumln olduğunca kurşun eldiven

kullanılmalı muumlmkuumln değilse fluoroskopi yapılan suumlre minimumda tutulmaya ccedilalışılmalıdır Kurşun

eldiven kalınlığı en az 025 mm olmalıdır

c Skopide palpasyon ccedilıplak el veya kurşun eldivenle yapılmamalıdır Eldivenler yalnızca saccedilılan

veya sızıntı radyasyona karşı yeterli korumayı sağlar Hiccedilbir zaman birincil radyasyona karşı yeterli

korunmayı sağlamazlar Bunun iccedilin ekran kenarından palpasyon kaşığı bulunmalı ve kesinlikle bu

kaşık kullanılmalıdır

d Skopi ccedilalışmalarında tuumlp akımı hiccedilbir zaman 4-5 mAden fazla kullanılmamalıdır İdeal

ccedilalışma koşulları 70kVlik tuumlp potansiyeli iccedilin 3 mA 80kV iccedilin 25 mA ve 90 kV iccedilin 2 mA olmalıdır

e Fluoroskopi yapılırken hastanın aldığı doz ortalama 3-5Rdakika en fazla 20Rdakika

olmalıdır

f Son imaj tutulması youmlntemi kullanılarak fazla fluoroskopi yapılmamalıdır Personel X ışını

kaynağına 1 metreden fazla yaklaşmamalıdır Bu boumllgede ccedilalışılacaksa mutlaka kurşun oumlnluumlk tiroid

koruyucu ve kurşunlu goumlzluumlk takılmalıdır Ters kare yasasının sonucu olarak hastadan 3 m Uzaklık

civarında saccedilılma duumlzeyleri hızla duumlşer ve kurşun oumlnluumlk giymek gerekmeyebilir

g Ekran altındaki saccedilaklar yeterli korumayı sağlayacak şekilde kullanılmalıdır

h Toplam ışınlama zamanını oumllccedilmek iccedilin zaman ayarlayıcı kullanılmalıdır

6 Ccedilocuklarda ilgilenilen alan iccedilinde değilse mutlaka gonad koruması iccedilin yapılan kurşun

aparatlar kullanılmalıdır Bu aparatlar ccedilocuk ccedilekimlerinin yapıldığı odalarda bulunmaktadır

7 Radyasyonla ccedilalışan personel ccedilekim sırasında asla hastaları tutmamalıdır Eğer hastanın

ccedilekim sırasında mutlaka tutulması gerekiyorsa radyasyon ccedilalışanı olmayan yakınları veya hastayı

getirenler tarafından tutulmalıdır Bu kişiye mutlaka kurşun oumlnluumlk giydirilmelidir

29

8 Doğurganlık ccedilağındaki hastaların uumlreme organları inceleme alanı dışında kalıyorsa hastanın

uumlzeri kurşun oumlnluumlkle oumlrtuumlluumlr

9 Ccedilekim odalarının girişlerinde hamile olanları veya olasılığı olanları uyaran bilgilendirme

levhaları asılıdır Tetkik oumlncesi hastaya bu olasılık mutlaka sorulmalıdır

8 KAYITLAR

Kayıt Tutma Ve Saklama Yuumlkuumlmluumlluumlğuuml

Bu Youmlnetmelik kapsamına giren gerccedilek kişiler resmi oumlzel kurum veya kuruluşlar aşağıda

belirtilen esaslara uygun olarak kayıt tutmakla yuumlkuumlmluumlduumlrler Bu kayıtlar 30 yıl suumlre ile saklanır

a) Personele İlişkin Kayıtlar

1) Verilen lisans belgelerinin tarih sayı ve iccedileriği ile lisans belgesi uumlzerinde ismi belirtilen

kişiler

2) Radyasyon goumlrevlilerinin isimleri ile işe giriş ve işten ayrılış tarihleri

3) Radyasyon goumlrevlilerinin kişisel dozimetri raporları

4) Radyasyon goumlrevlilerinin ilk defa işe başlamadan oumlnce bu Youmlnetmeliğin 23 uumlncuuml maddesine

goumlre yapılan tuumlm tıbbi muayene sonuccedilları

5) Radyasyon goumlrevlilerinin bu Youmlnetmeliğin 23 uumlncuuml maddesine goumlre yaptırılan periyodik tıbbi

muayeneleri ile Kurum tarafından gerekli goumlruumllen durumlarda yaptırılan tıbbi muayenelerin

sonuccedilları ve varsa diğer tıbbi ışınlanma sonuccedilları

b) Radyasyon Kaynaklarına İlişkin Kayıtlar

1) Verilen lisans belgelerinin tarih sayı ve kullanım amaccedilları ile lisans belgesi uumlzerinde

belirtilen radyasyon kaynaklarının cinsi ve radyoaktiviteleri

2) Radyasyon kaynağının yurda girişi satın alınması kurulması ve kalibrasyonuna ilişkin tarih

ve işlemler ile konu ile ilgili kişilerin isimleri

3) Radyasyon kaynağının bakımı onarımı sızıntı testi tuumlp ve kaynak değişimi gibi

işlemlerinin tarihleri yapılan işlerin iccedileriği ve konu ile ilgili kişilerin isimleri

c) Radyoaktif Atıklara İlişkin Kayıtlar

1) Meydana gelen radyoaktif atığın cinsi miktarı radyoaktivitesi ve tarihleri

2) Depolanmak ve işlenmek uumlzere Kuruma goumlnderilen veya ccedilevreye verilen radyoaktif atıkların

miktarları

d) Kazaya İlişkin Kayıtlar

1) Kazanın yeri ve tarihi

30

2) Kazanın oluş şekli

3) Kazaya neden olan radyasyon kaynağının cinsi ve radyoaktivitesi

4) Vuumlcuda alınan radyoaktif maddeler ve alınış nedenleri

5) Maruz kalınan suumlre ve radyasyon dozları

6) Kazaya maruz kalan kişilerin tıbbi muayene sonuccedilları ve yapılan tıbbi uygulamalar

7) Kazaya ilişkin rapor

31

BOumlLUumlM III ldquo3153rdquo NOLU YASAYA TABİ OLAN BOumlLUumlMLER

Hastanemizde Radyasyonla Ccedilalışan Birimler

1 NUumlKLEER TIP

Nuumlkleer Tıp Anabilim Dalı halen eğitim fonksiyonunun yanı sıra TAEK lisansı ile tanı (in-vitro

in-vivo) ve ayaktan tedavi amaccedillı sağlık hizmetleri vermektedir Yataklı Tedavi uumlnitesi de planlama

aşamasındadır Nuumlkleer Tıp Anabilim Dalında sıcak odaradyofarmasoumltik odası (1 adet)

uygulamaenjeksiyon odası (1 adet) hasta bekletmekardiyolojik stres odası (1 adet) ve

goumlruumlntuumlleme odaları (3 adet) tiroid poliklinik kemik densitometre odası (1 adet) steril loumlkosit

işaretleme odası (1 adet) ve RIA Hormon laboratuar boumlluumlmuuml gibi birimler bulunmaktadır Merkezin

havalandırma (ccedileker ocak aspiratoumlr vs) ve sıhhi tesisat (radyoaktif lavabolar temiz lavabolar

hasta tuvaletleri lavabo bağlantıları vs) altyapısı TAEKrsquoin belirlediği standartlardadır

11 NUumlKLEER TIP LABORATUARINDA CcedilALIŞIRKEN TAEK TARAFINDAN UYULMASI İSTENİLEN

KURALLAR

1 Laboratuvarla ilgili envanter tutulmalıdır Bu envanter aşağıdaki hususları iccedilermelidir

- Tesise giren radyoaktif maddelerin kayıtları

- Radyoaktif madde verilen hastaların kayıtları (miktarı tuumlruuml ve tarihi)

- Ccedilalışanların dozimetre değerlerinin kayıtları

- Radyoaktif atık kayıtları (miktarı tuumlruuml ve tarihi)

- Goumlruumlntuumlleme cihazlarının bakım onarım ve kalibrasyon kalite kontrol kayıtları

- Doz kalibratoumlruuml ve radyasyon oumllccediluumlm cihazlarının kalibrasyon kayıtları

- Tehlike ve olağanuumlstuuml durum kayıtları

- Ccedilevresel radyasyon oumllccediluumlm kayıtları

2 Goumlrevli olmayan personelin laboratuara giriş-ccedilıkışları oumlnlenmelidir

3 Radyoaktif maddeler ile ccedilalışma başlamadan oumlnce masa uumlzerini plastik oumlrtuuml ile kaplamalı

uumlzerine emici kacircğıtlar yerleştirilip bunların uumlzerinde ccedilalışılmalıdır

4 İşlemler kenarlı kuumlvetler iccedilinde emici kacircğıtlar uumlzerinde yapılmalıdır

5 Laboratuarda ccedilalışırken laboratuar oumlnluumlğuuml lastikplastik eldiven gibi koruyucu giysiler

giyilmelidir İş bitiminde kullanılan eldivenler dikkatli şekilde ccedilıkartılarak radyoaktif atık kutusuna

atılmalıdır

6 Eldiven kullanıldığında kontaminasyonu oumlnlemek amacıyla iccedil kısımlar dışta kalacak şekilde

ccedilıkartılmalıdır

7 Laboratuarda temizlik iccedilin kacircğıt havlu ve mendil kullanılmalı kullanımdan sonra derhal

radyoaktif atık kutusuna atılmalıdır

32

8 Laboratuarda kullanılan giysilerin laboratuar dışına ccedilıkarılması oumlnlenmeli koruyucu giysiler

ccedilıkarılıp eller ayaklar monitoumlrize edildikten sonra laboratuar dışına ccedilıkılmalıdır

9 Laboratuar iccedilinde yiyecek iccedilecek ve kişisel eşyaların bulundurulmamasına oumlzen

goumlsterilmelidir

10 Ellerde yara varsa bandajlı bile olsa laboratuarda ccedilalışılmamalıdır

11 Elektrik duumlğmeleri musluklar kapı kolları telefon ahizelerinin kontamine olmamalarına

dikkat edilmelidir

12 Ccedilalışırken vuumlcutta kesik ve ccediliziklere neden olabilecek keskin uccedillu malzeme kullanmaktan

kaccedilınılmalıdır (kırık ve ccedilatlak cam eşyalar gibi)

13Laboratuarda kullanılan şişelerin muhafaza kaplarının kapaklarının kolay accedilılabilir olmasına

dikkat edilmeli ve uygun etiketleme işlemi yapılmalıdır

14Laboratuar radyasyon monitoumlruuml ile suumlrekli taranarak radyasyon korunması iccedilin gerekli

oumlnlemler alınmalıdır Ccedilalışma saatlerinde radyasyon monitoumlruuml sıcak odada ve devamlı ccedilalışır

durumda bulundurulmalı veya alarm seviyesi ayarlanabilir sesli uyarı istemi ile bir laboratuar

monitoumlruuml sağlanmalıdır Kontaminasyon saptanması halinde de-kontaminasyona gidilmelidir

15Radyofarmasoumltik uygulama seyreltme ve diğer ccedilalışmalar ccedileker ocak iccedilerisinde ve kurşun

eşdeğeri camdan yapılmış paravan arkasında yapılmalıdır

12 NUumlKLEER TIP VE EMZİRME

Nuumlkleer tıp uygulamalarında kullanılan birccedilok radyonuumlklid anne suumltuumlnden salgılanır Bu

nedenle inceleme sonrası emziren bayanların bebeğini aşağıda belirtilen suumlrelerle emzirmeyi

durdurması yacircda tamamen kesmesi oumlnerilir

- I-131 (radyo iyot) tedavisi sonrası tamamen

- I-131 I-123 Ga-67 ve Tl-201 sonrası 3 hafta

- Aşağıda belirtilenler dışındaki tuumlm Tc-99m bileşikleri sonrası 12 saat

- Tc-99m ile işaretli eritrosit DTPA ve fosfonatların (MDP HDP PYP) gibi) sonrası 4 saat

13 HASTA TABURCU İŞLEMLERİ

Tanısal amaccedillı nuumlkleer tıp uygulamaları iccedilin efektif doz 1-10 mSv ve ortalama 3 mSv dır Bu

değerler yıllık oumlnerilen doz limitlerini aşmadığı gibi guumlnluumlk uygulamalar sonrası hasta iccedilin 1

metreden doz ışılama oumllccediluumlm değerleri de oumlnerilen sırlar iccedilinde olduğundan hastanın taburcu

işlemleri sonrası toplum iccedilin oumlzel oumlnlemlerin alınması ccediloğunlukla gerekmemektedir Nuumlkleer tıp

boumlluumlmuumlmuumlzde tanısal uygulamalarda radyoaktif madde kullanılması nedeniyle oumllccediluumlm sonuccedillarımız

normal sınırlarda bile olsa hastalarımıza 1 guumlnuuml korunma prensiplerine uyulmasını yatan hasta ise

ilgili servis doktoruna korunma prensiplerini bildiriyoruz Ancak tedavi amaccedillı doz uygulamaları

sonrası aile uumlyeleri yacircda toplum radyasyon guumlvenliği accedilısından bir takım sınırlandırmalar

gerekebilir Ayakta tedavi doz uygulaması sonrası I-131 radyoaktif maddesi verilen hastalarımızı

33

TAEK mevzuatında belirlenen 1 metre uzaklıktaki doz hızı 30microSvsaatrsquoin altına duumlşuumlnceye kadar

oda projesi uygun bulunan izolasyonlu bekletme odasında bekletilir 1rsquoer saat ara ile doz ışınlama

oumllccediluumlmleri yapılarak oumlnerilen doz sınırlarına inildiğinde hastaya ayakta tedavi sonrası uyulması

gerekli form verilerek goumlnderilir Hastanemiz Nuumlkleer Tıp departmanında yataklı servisimiz

bulunmadığından sadece ayaktan tedavi protokolleri (I-131) uygulanmaktadır

14 RADYONUumlKLİD TEDAVİSİ SONRASI HAMİLELİK

Radyonuumlklid tedavi sonrası hamilelik duumlşuumlnen kadınların vuumlcudundaki reziduumlel

radyoaktivitenin 1 mGyrsquolik potansiyel fetal dozu geccedilmemesi oumlnerilir Ccedileşitli ajanlara goumlre

radyonuumlklid tedavi sonrası hamilelik iccedilin beklenmesi gereken suumlreler (1 mCi = 37 MBq)

Radyonuumlklid Tedavi Doz (MBq) Beklenecek suumlre

131-I Hipertiroidi 800 4 ay

131-I Tiroid kanseri 6000 4 ay

I-131 MIBG Feokromositoma 7500 3 ay

P-32 Fosfat Polisitemi vb 200 3 ay

Sr-89 Kloruumlr Kemik metastaz 150 24 ay

Y-90 Kolloid Artritik eklem 400 0

Y-90 Kolloid Malignite 4000 1 ay

Er-169 Kolloid Artritik eklem 400 0

15 RADYOAKTİF ATIKLAR

Radyoizotop ve radyoaktif atıkların bekletilmesi ve izolasyonu iccedilin Ege Uumlniversitesi

Başhekimliğince Nuumlkleer Tıp Anabilim Dalına oumlzel kilitli Radyoaktif Atık Deposu tahsis edilmiştir

Genel olarak nuumlkleer tıp laboratuvarlarında uygulanan youmlntem ve radyoaktif kaynağa bağlı olarak

- Kuru ve katı radyoaktif atık

- Sıvı atık

- Biyolojik ve keskin atıklar

- Havaya yayılan atıklar bulunabilmektedir

151 RADYOAKTİF ATIKLARIN YOumlNETİMİNE İLİŞKİN TAEK TARAFINDAN BELİRLENEN

HUSUSLAR

Katı Radyoaktif Atıkların Biriktirilme Ve Bekletilmelerinde Uyulması Gerekli Hususlar

- Guumlnluumlk ccedilalışmalar iccedilin kullanılacak olan katı radyoaktif atık biriktirme kabının kapağı ayak

pedalı ile accedilılır olmalıdır Kapağın accedilılması ve kapanması iccedilin el kullanılmaz Kullanılan

radyoaktif maddenin yaydığı radyasyon tipine ve enerjisini goumlre atık biriktirme kabının iccedil

34

kısımları kapağı ve tabanı da dahil olmak uumlzere uygun malzeme ile zırhlanmalıdır Kabın dış

kısmında uluslararası standart radyasyon uyarı işareti bulunmalıdır Kabın buumlyuumlkluumlğuuml ve

geometrik şekli oluşan radyoaktif atığın miktarına goumlre ayarlanmalıdır

- Yukarıda belirtilen oumlzelliklere sahip atık biriktirme kabının iccedilerisinde yeterli buumlyuumlkluumlkte ve

uccedil kısımları kabın uumlst kısmından dışarı taşacak şekilde bir plastik torba yerleştirilir

- Radyoaktif katı atık biriktirme kabının bulunduğu ortamda radyoaktif olmayan katı atıklar

iccedilin ayrı bir biriktirme kabı bulundurulur Radyoaktif olmayan atıklar hiccedil bir şekilde

radyoaktif atık kutularına atılmazlar Şuumlphe edilen atıklar radyoaktif atık kabul edilir

- Biriktirme kabı dolduğunda plastik torbanın ağzı sıkı şekilde bağlanarak etiketlenir

- Radyoaktif atık iccedilerisinde tehlikeli kimyasal maddeler veya başka zehirleyici maddeler

karıştırılmaz Ancak kaccedilınılmaz olarak meydana gelen karışmalar etiketler uumlzerinde belirtilir

- Torbalar uzun suumlreli atık bekletme yerlerine nakledilerek uumlzerlerindeki etiketlere goumlre

bekletilir Uzun suumlreli atık bekletme yerleri bina iccedilerisinde bodrum katı gibi insanlar

tarafından fazla kullanılmayan bir oda şeklinde olabileceği gibi bina dışında girişi kontrolluuml

ayrı oda şeklinde de yapılabilir Buharlaşma yapabilecek atıklar iccedilin havalandırma sistemi

sağlanır

- Katı radyoaktif atıklar uzun suumlreli atık bekletme yerlerinde plastik depoların yuumlzeylerindeki

radyasyon doz şiddeti 1 microSvsaat değerine duumlşuumlnceye kadar bekletilir Bu koşullar

sağlandıktan sonra atıkların imha youmlntemi hakkında bilgi almak uumlzere TAEKrsquoe

başvurulmalıdır

Sıvı Radyoaktif Atıkların Biriktirilme Ve Bekletilmelerinde Uyulması Gerekli Hususlar

Sıvı radyoaktif atıklar aşağıda belirtilen hususlar sağlandıktan sonra belirtilen aktivite

sınırlarına goumlre kanalizasyon sistemine goumlnderilebilir

Uyulması Gerekli Hususlar

- Sıvı radyoaktif atıklar uumlnite iccedilerisinde belirlenecek ve altında (T) dirsek olmayan bir

lavabodan kanalizasyona bırakılır Bu lavabo uluslararası standart radyoaktif madde

semboluuml ile işaretlenir Bu lavaboda radyoaktif olmayan ccedilalışmalar yuumlruumltuumllemez

- Kanalizasyona bırakılacak buumltuumln radyoaktif sıvılar su iccedilerisinde ccediloumlzuumllebilir ve dağılabilir

oumlzellikte olmalıdır Radyoaktif sıvı ccediloumlzuumlnmeyen katı parccedilacık veya tortu bulunduruyorsa

kanalizasyona bırakmadan oumlnce filtre edilir Filtre malzemesi katı atık olarak işleme tabi

tutulur

- Asidik ccediloumlzeltiler kanalizasyona bırakılmadan oumlnce noumltralize edilirler

- Kanalizasyona bırakılan sıvı zehirli maddeleri veya diğer eczaları bulunduruyorsa

kanalizasyona bırakılmadan oumlnce boumllgesel yetkili otoritelerden (belediye) izin alınır

Kanalizasyona Bırakma Sınırları

- Sadece H-3 (trityum) veveya C-14 (karbon-14) iccedileren sintilasyon ccediloumlzeltilerinin

radyoaktivite konsantrasyonları 100 Bqml değerini aşmıyorsa kanalizasyon sistemine

bırakılabilir

35

- İlk maddede belirtilen sınırların dışında sıvı atıklar iccedilin radyoaktivite değerleri aşağıda

verilmiştir

- Kanalizasyon sistemine her bir goumlndermede radyoaktivite miktarı 1 ALI min değerinden

fazla olamaz

- Her bir laboratuarda veya eşdeğeri uumlniteden her ay kanalizasyona goumlnderilecek olan

toplam aktivite 10 ALI min değerini geccedilemez

- Bu değerler hiccedilbir zaman ayda 100 MBq değerinden fazla olamaz

- Bu değerlerdeki radyoaktif sıvılar kanalizasyona bırakılmaları sırasında en az 10 katı su ile

seyreltilir

- Radyoaktif sıvı atığın birden fazla radyonuumlklid bulundurması halinde kanalizasyona

goumlnderilecek toplam radyoaktivite aşağıdaki şekilde hesaplanır

16 TEHLİKE VE ACİL DURUM NEDENLERİ

1 Yangın deprem patlama ve benzeri acil durumlar

2 Siparişi verilen radyoaktif maddenin zamanında merkeze ulaşmaması

3 Kullanılan radyoaktif maddenin ccedilalışma alanı dışında bulaşmaya sebep olacak şekilde

doumlkuumlluumlp saccedilılması

4 Kullanılan radyoaktif maddenin ccedilalışanların vuumlcuduna bulaşması

5 Radyoaktif maddenin ccedilalınması veya kaybolması

6 Hastalara yanlış radyofarmasoumltik veya yanlış doz uygulanması

7 Radyo iyot tedavisi goumlrmuumlş hastalara acil muumldahale gerekmesi veya oumllmesi durumu

TAEK tarafından tehlike durumu veya olağandışı durumlar olarak değerlendirilir

17 TEHLİKE DURUMU VE OLAĞANDIŞI DURUMLARDA İZLENECEK YOumlNTEMLER

Yangın Deprem Patlama Gibi Acil Durumlar

Uygulama merkezinde yangın olması durumunda elektrik ana şalterden kesilmeli tuumlm

cihazlar kapatılarak hasta oda dışına ccedilıkartılmalıdır

Yangın soumlnduumlrme cihazı kullanılarak yangına muumldahale edilmelidir Muumldahale sırasında

radyasyon kaccedilaklarına karşı itfaiyeye rehberlik yapılmalıdır Kurtarma işlemini yapacak olan teknik

personel radyoaktif maddelerin bulunduğu alanlar ve acil durumlarda radyasyonun sebep

olabileceği tehlikeler hakkında bilgilendirilir ve uyulması gereken hususlar belirlenir Bu gibi acil

durumlarda derhal hastane youmlnetimi haberdar edilerek gerekli oumlnlemler alınır Radyoaktif

maddeler korucu kaplarının iccedilinde taşınır Ancak ortamda doğal duumlzeyin uumlzerinde radyasyon

bulunması halinde bile kurtarma ve ilkyardım işlemleri hiccedilbir şekilde engellenmez

Kaza ile ilgili tuumlm kayıtlar ve raporlar muntazam bir şekilde tutulmalı ve TAEK-RGD veya

CcedilNAEM sağlık boumlluumlmuumlne bildirilmelidir

36

Sipariş Edilen Radyoaktif Maddenin Gelmemesi

Sipariş edilmiş olan radyoaktif madde belirtilen zamanda veya kabul edilebilir bir zaman

geccedilmiş olmasına rağmen gelmemişse oumlnce hastanedeki tuumlm olasılıklar kontrol edilir sonra firma

aranarak siparişin gelmediğini bildirilir boumlylece firma radyoaktif maddenin izini takip ederek

nerede olduğunu bulabilir Bulunamadığı takdirde TAEKrsquoe haber verilir

Az Miktarda Radyoaktif Madde Doumlkuumllmesi (Minoumlr Kontaminasyon)

- Doumlkuumllen sıvının uumlzerine hemen emici bez veya kacircğıt konularak yayılmasını oumlnlenir ccedilevresi

işaretlenir ve uumlzerinden geccedilişler engellenir

- Temizlik esnasında mutlaka eldiven giyilir ve bulaşmış malzemelerin ve ıslak kacircğıtların iccediline

konulabileceği plastik bir torba bulundurulur

- Doumlkuumllen maddenin uumlzerine konulmuş olan bez veya kacircğıt alınır ve bir havlu ile bulaşma

alanı dıştan iccedile doğru olmak uumlzere kurulanır

- Alan iyice kurulandıktan sonra temizleme malzemeleri (dekontaminasyon ilaccedilları) ile

ıslatılmış kacircğıt havlu ile silinir

- Havlunun radyoaktivitesi uygun oumllccediluumlm cihazı kullanılarak kontrol edilir Ortam sayımının iki

katını geccedilen sayımlar bulaşma olduğunun goumlstergesidir Bulaşma bulunuyorsa kacircğıt

havlularla temizlemeye devam edilir Yumuşak bir temizleyici sıvı kullanılabilir ancak

aşındırıcı temizleyicilerden sakınmalıdır Temizlik sonunda silme testi tekrarlanır

- Temizleme ve silme testi silme işlemi yapılan havludaki radyasyon duumlzeyi ortam sayımının

iki katından daha kuumlccediluumlk bir değere ulaşıncaya kadar devam ettirilir

- Radyasyon korunması goumlrevlisi durumdan haberdar edilir

Fazla Miktarda Radyoaktif Madde Doumlkuumllmesi (Majoumlr Kontaminasyon)

(Radyoaktif madde şişesinin kırılması doumlkuumllmesi hastanın idrarını kaccedilırması kusması

durumu vb )

- Odadaki herkes kapıya gider ayakkabılar ayaklar kullanılarak ccedilıkarılır ve kapı dışına ccedilıplak

ayakla ccedilıkılır Şayet doumlkuumllen maddeye değmişse eldivenler ve koruyucu giysiler ccedilıkarılır ve

bulaşma olasılığı olan diğer eşyalarla bir arada bırakılır Kapı kapatılır

- Yardım ccedilağırılır şayet duyan olmazsa ancak yalnız bir kişi radyasyon korunması goumlrevlisini

ccedilağırmak ve bir uygun oumllccediluumlm cihazı bulacak birisini bulabilmek iccedilin bir yere kadar

yuumlruumlyebilir

- Uygun oumllccediluumlm cihazı kullanılarak odada bulunan herkesin el ve ayaklarına oumlzellikle dikkat

edilerek buumltuumln vuumlcutlar oumllccediluumlluumlr

- Bulaşmış giysiler hemen ccedilıkarılır ve buumlyuumlk plastik torbalara veya başka uygun kapların iccediline

konularak radyoaktif atık işlemi uygulanır

- Eğer cilt radyoaktif madde ile bulaşmış ise yumuşak bir sabun ve bol su ile yıkanır sert fırccedila

ve tahriş edici sabun kullanılmaz Yıkandıktan sonra tekrar uygun bir oumllccediluumlm cihazı ile vuumlcut

oumllccediluumlmuuml yapılır Ortam sayımının uumlzerinde olmayan değerler alınıncaya kadar yıkanma ve

oumllccedilme işlemi tekrarlanmalı veya uumlccedil kez yıkandıktan sonra oumllccediluumlm değerleri değişmiyorsa

37

yıkanmaya son verilmelidir Muumlmkuumln olursa yıkanmalar arasında nemlendirici losyon

kullanılmalıdır

- Genel vuumlcut bulaşmalarında tuumlm vuumlcut oumllccediluumlluumlr ve yuumlksek bulaşma boumllgeleri işaretlenir

Bulaşmamış tuumlyluuml boumllgelerin bulaşmamasına ve vuumlcut accedilıklıklarına dikkat edilerek hızlıca

duşa girilir bol su ve sabun ile yıkandıktan sonra tekrar oumllccediluumlm alınır

- Radyoaktif madde goumlze sıccedilramış ise bol su ile ve serum fizyolojik ile durulanır ve durulama

suyu oumllccediluumlluumlr Temizlik sağlandıktan sonra goumlz tahrişi iccedilin oumlnlem alınır

- Saccedillarda bulaşma varsa yumuşak bir deterjanla en iyi şekilde temizlenir Saccedilları yıkarken

sabunlu suyun goumlzlere kulaklara veya ağza girmemesine oumlzen goumlsterilmelidir Tıraş

yapılmamalıdır

- Olay mutlaka kayda geccedilirilmeli ve tekrarlanmaması veya yaygınlaşmaması iccedilin alınması

gerekli ilave oumlnlemler belirlenmelidir Temizleme işlemi başarılamıyorsa TAEKrsquoe haber

verilmelidir

18 RADYOAKTİF MADDENİN CcedilALINMASI VEYA KAYBOLMASI

Radyoaktif maddenin bulunabilmesi iccedilin araştırma başlatılmalı ve TAEKrsquoe haber verilmelidir

Aranan radyoaktif madde bulunduğunda taşıma kabının hasar goumlruumlp goumlrmediği incelenmeli ve

orijinal aktivitenin bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir (Yarılanma suumlresi goumlz oumlnuumlnde

tutulmalıdır) Kabın zarar goumlrmuumlş olması ve aktivite miktarının azalmış olması durumunda TAEKrsquoe

haber verilmelidir

19 YANLIŞ RADYOFARMASOumlTİK VEYA YANLIŞ DOZ UYGULANMASI

Yanlış hastaya radyofarmasoumltik verilmesi hastaya yanlış dozda radyofarmasoumltik verilmesi

hastaya yanlış radyofarmasoumltik verilmesi veya radyofarmasoumltik yanlış youmlntemle uygulanması gibi

durumlarda hastanın en az zararı goumlrmesi iccedilin gerekli muumldahale yapılmalı ve bu durumların

kayıtları tutulmalıdır Tedavi uygulamalarında uygulanması gereken dozun 10rsquoundan fazlasının

teşhis uygulamalarında ise uygulanması gereken dozun 50rsquoden fazlasının uygulanması yanlış doz

verilmiş olduğunu goumlsterir

110 RADYO İYOT TEDAVİSİ GOumlRMUumlŞ HASTALARA ACİL MUumlDAHALE GEREKMESİ VE OumlLMESİ

DURUMU

I-131 tedavisi goumlren hastanın vuumlcudunda yuumlksek aktivite bulunduğu esnada acil tıbbi

muumldahale gerektiği durumlarda muumldahaleyi yapacak olan personel radyasyondan korunmak ve

kontaminasyonun oumlnlemek iccedilin alınacak oumlnlemler hakkında bilgilendirilmeli ve gerekli korunma

giysileri kullanılmalı ve muumldahale esnasında ccedilalışma alanında ccedilevresel radyasyon oumllccediluumlmleri

alınmalıdır Hastanın oumlluumlmuuml halinde hastanın vuumlcudundaki aktivite muumlsaade edilen sınır duumlzeyine

duumlşuumlnceye kadar bekletildikten sonra defin işlemleri yapılmalı ve hasta yakınları radyasyondan

korunmak iccedilin alınacak oumlnlemler hakkında bilgilendirilmelidir Otopsi yapılması gereken

durumlarda vuumlcuttaki aktivite otopsi yapacak olan kişileri etkilemeyecek duumlzeye duumlşuumlnceye kadar

beklenmelidir

38

2 RADYASYON ONKOLOJİSİ

21 LİNEER HIZLANDIRICI CİHAZI İCcedilİN TEHLİKE VE OLAĞAN DIŞI DURUMLARDA İZLENECEK

YOumlNTEMLER

211 LİNEER HIZLANDIRICI CİHAZINDA CcedilALIŞMA PRENSİPLERİ

- Cihaz eğitim almış deneyimli teknisyen ve fizikccedililer tarafından kullanılmalıdır

- Cihaz bakım-onarımı lisanslı ve eğitimli kişilerce yapılmalıdır

- Cihaz ilk accedilıldığında sorumlu teknisyen tarafından havalandırma soğutma sisteminin ccedilalışıp

ccedilalışmadığı su sıcaklığı basıncı seviyesi gaz basıncı kontrol edilmelidir

- Cihazın bulunduğu oda sıcaklığı ve basıncı kontrol edilerek kayıt tutulmalıdır

- Gantri ve kolimatoumlr 0degrsquoye getirilmelidir

- Elektron ve foton enerjilerinde sabah kontrolleri sorumlu teknisyen tarafından yapılmalıdır

- Cihazın mekanik kontrolleri sorumlu teknisyen tarafından yapılmalı ve sorumlu fizikccediliye

onaylattırılmalıdır

- Foton enerjileri iccedilin 5 cm derinlikte elektron enerjileri iccedilin d max derinliğinde doz verimi

kontrolleri yapılmalıdır Sonuccedillar sorumlu fizikccediliye bildirildikten sonra hasta tedavisine

başlanmalıdır

- Tedaviler bittikten sonra cihaz gantri ve kolimatoumlr 90degrsquode STANBY konumuna getirilmelidir

Bilgisayarlar kapatılmalıdır

- Hasta tedavisi ayarlanırken gantri ve masa hareketleri sırasında ccedilarpma ve vurmalara dikkat

edilmelidir (gantrinin ccedilarpabileceği veya sıkışabileceği materyallerin olmamasına dikkat

edilmelidir)

- Tedavi sırasında herhangi bir ccedilarpma ve sıkışma durumunda acil durum butonları

kullanılarak hastanın ve tedavinin zarar goumlrmesi engellenmelidir

- Hasta tedavi suumlresince teknisyenler tarafından monitoumlrden izlenmeli ve tedaviyi hatalı hale

getirecek koşulların oluşmasına izin verilmemelidir

- İlk hasta tedavilerinde sorumlu fizikccedili ve sorumlu doktora haber verilmeli ve tedavi bu

koşullarda gerccedilekleştirilmelidir

- Tedavi boyunca belirtilen guumlnlerdeki hasta kontrollerinin yapılmasına dikkat edilmelidir

- Tedavi boyunca hastada beklenmedik reaksiyonlar iccedilin sorumlu fizikccedili ve sorumlu doktor

haberdar edilmelidir

- Emin olunamayan hiccedilbir hasta set-uprsquoı ve tedavisi gerccedilekleştirilmemelidir Boumlyle

durumlarda sorumlu fizikccedili ve sorumlu doktor haberdar edilmelidir

- Cihaz arıza ve hata mesajları guumln saat ve oluşma koşulu laboratuar bulundurularak kayıt

edilmeli ve bakım-onarım soumlzleşmesi olan firmaya sorumlu fizikccedili denetiminde haber

verilmelidir

- Cihazın guumlnluumlk aylık 3 aylık 6 aylık ve yıllık kontrolleri duumlzenli olarak yapılmalı ve kayıtları

saklanmalıdır

- Herhangi bir arıza ve bakım sonrası cihazın tuumlm kontrolleri sorumlu fizikccedili ile birlikte

yapıldıktan sonra hasta tedavisi başlamalıdır

39

- Cihaz ile ilgili tuumlm dokuumlmanlar gerektiğinde kullanılabilecek şekilde uygun yerlerde

bulundurulmalıdır

- Tedavide kullanılan yardımcı cihazlar (kol tutacağı kurşun bloklar yasta yatakları vs)

uygun koşullarda yerleştirilmelidir Hasar goumlrenler sorumlu fizikccediliye ve doktora bildirilerek

tedavi koşulları yeniden sağlanmalıdır

- Cihaz odası ccedilalışma koşullarını kolaylaştıracak şekilde duumlzenlenmeli ve tedavi boyunca

hasta ve ccedilalışanı rahatsız edecek ayrıntılar bulundurulmamalıdır

- Cihazda bulunan bilgisayarlara dışarıdan hiccedilbir disket veya CD takılmamalıdır

- Temel prensip guumlvenli doğru ve sistemli ccedilalışma olmalıdır

212 LİNEER HIZLANDIRICI CİHAZI İCcedilİN TEHLİKE DURUM PLANI

Yangın

- Işınlama suumlresi kaydedilerek cihaz durdurularak hasta tedavi odasının dışına ccedilıkarılmalıdır

Durumdan boumlluumlm sorumlusu ve İlgili fizikccedili haberdar edilerek hastane sorumlusu

bilgilendirilmelidir

- Yangın alarmı duumlğmesine basılarak boumlluumlm boşaltılmalıdır

- Elektrik ana şalterden kapatılmalıdır

- Eldeki yangın soumlnduumlruumlcuumllerle yangına muumldahale edilirken yangın durumuna goumlre 110

numaradan itfaiye haberdar edilmelidir

- İtfaiye goumlrevlilerine yol goumlsterilmelidir

- Cihazlar yangından hasar goumlrmuumlş ise TAEK-RGD ve CcedilNAEM aranarak haberdar edilmelidir

- Sorumlu kişi ayrıntılı raporları hazırlayarak TAEKrsquoe goumlndermelidir

- Yangın halinde elektrik ve binada kullanılan materyale uygun soumlnduumlruumlcuuml kullanılması ve

yangın soumlnduumlruumlcuumllerin periyodik kontrollerinin yapılması gereklidir Yangın soumlnduumlruumlcuumller

kolay ulaşılabilir yerlerde bulundurulmalıdır Tuumlm ccedilalışanlar yangın anında yapılacak

işlemler konusunda eğitilmelidir

- Olay sonrası cihaz ccedilalıştırılmadan oumlnce genel bakımdan geccedilmeli kalite kontrol ve doz

oumllccediluumlmleri yapılmalıdır

Su Basması

- Tedavi odasının zemin ve kablo kanallarına su girmiş kablolar ıslanmış ise cihaz kesinlikle

ccedilalıştırılmamalıdır

- Elektrik ana şalterden kesilmelidir

- Suyun boşaltılmasını takiben sorumlu teknik personel tarafından cihazın kontrolleri

yapılmalıdır

- Hasta tedavi odasında iken su basarsa cihaz hemen kapatılmalı ve hasta dışarı alınmalıdır


- Sorumlu kişilere hastane sorumlusuna ve yetkili firma elemanlarına haber verilmelidir

- Hasar tespiti yapılarak ve gerekli raporlar hazırlanmalı ve TAEKrsquoe goumlnderilmelidir

40

Deprem

- Tuumlm ccedilalışanlar deprem anında yapılacak işlemler konusunda eğitilmelidir

- Depremin tedavi sırasında olması halinde ccedilalışan kişiler asla paniğe kapılmamalıdır

Işınlama hemen durdurulmalıdır Bu işlem sırasında sadece ışın kesilmeli sistemin elektriği

kesilmemelidir Aksi halde cihaza muumldahale etmek imkacircnsız hale geleceğinden hasta

masası hareket ettirilemez

- Hastaya sakin olması soumlylenmelidir

- Guumlvenli bir yerde sarsıntının geccedilmesi beklenmelidir

- Sarsıntı geccediler geccedilmez hasta derhal tedavi odasından dışarı alınmalı ve ana şalterden

elektrik kesilmelidir

- Sorumlu kişilere haber verilmelidir

- Hasar tespiti yapılmalıdır

- Bina hasar goumlrmuumlş ise itfaiye ve polisten yardım istenmelidir

- Cihazın koruyucu zırhı hasar goumlrmuumlş ise TAEKrsquoten yardım istenmelidir

- Herhangi bir hasar yoksa ilgili firma elemanlarıyla birlikte cihazın tuumlm parametreleri kontrol

edilmelidir

- Deprem sonrası ayrıntılı rapor hazırlanarak TAEKrsquoe goumlnderilmelidir

- Depremin tedavi saatleri dışında meydana gelmesi durumunda hasar tespiti yapılır cihaza

ait parametreler kontrol edilir durum TAEKrsquoe rapor edilir

22 SİMUumlLATOumlR CİHAZI İCcedilİN TEHLİKE VE OLAĞAN DIŞI DURUMLARDA İZLENECEK

YOumlNTEMLER

221 SİMUumlLATOumlR CİHAZINDA CcedilALIŞMA PRENSİPLERİ

Cihaz İle İlgili Olarak

- Oumlncelikle UPS accedilılarak şebekenin cihaza gelmesi sağlanmalıdır

- Ana şalterden accedilma duumlğmeleri devreye sokulduktan sonra bilgisayar sistemi accedilılmalı ve

skopi ekranına elektrik gelip gelmediği kontrol edilmelidir

- Bilgisayar sistemi accedilılırken ilk accedilılışta bilgisayar şifresi konulmadığı iccedilin ldquotamamrdquo veya

ldquoiptalrdquo denilerek geccedililebilir

- Bilgisayar accedilıldıktan sonra programa girmek iccedilin kullanıcı ldquoservicerdquo şifre ldquo3rdquo olarak girilmeli

ve programın accedilılması sağlanmalıdır

- Bu sırada iccedileride maske eritme potasının accedilılıp accedilılmadığı kontrol edilmelidir İccedilerisindeki su

miktarının yeterli seviyede olması sağlanmalı eğer su ccedilok kirlenmiş ise simuumllasyonlar

bittikten sonra buumltuumln su boşaltılıp temiz su ile değiştirilmeli ve ertesi guumlne hazır durumda

bırakılmalıdır

- Mobil konturmetrede kullanılmak uumlzere hazırda kacircğıt bulunmasına dikkat edilmelidir

- Simuumllatoumlr cihazının guumlnluumlk kalite kontrol formlarının her guumln cihaz accedilıldıktan sonra duumlzenli

olarak yapılması gerekmektedir Değerlerde limit dışında duumlzensizlikler olduğunda sorumlu

fizikccediliye haber verilmelidir Son olarak hasta alınmadan oumlnce cihazın skopi yapıp yapmadığı

ve goumlruumlntuuml kalitesinin durumu kontrol edilerek cihaz hasta alır duruma getirilmelidir

41

- Akşam mesai bitiminde simuumllatoumlr odası ertesi guumlne hazır olacak şekilde buumltuumln kullanılan

malzemeler yerlerine kaldırılmalı ve Gantry 0deg olacak şekilde cihaz kapatılmalıdır Maske

eritme potasının (potanın iccedilerisinde maske bırakılmamalıdır) banyo cihazının kapalı olup

olmadığı kontrol edilmeli ve iccedilerideki ısıtıcılar accedilıksa mutlaka kapatılmalıdır

Karanlık oda ile ilgili olarak

- Banyo cihazının ccedilalışır durumda olması ve filmlerin kaliteli goumlruumlntuuml vermesi iccedilin

soluumlsyonlarının yeterli seviyede olması sağlanmalıdır Bir tane boş filmin banyo edilmesi ile

cihaz kontrol edilmelidir Karanlık odada kutulardaki filmlerin kapaklarının accedilık

bırakılamamasına mutlaka oumlzen goumlsterilmelidir

Hasta Alımı İle İlgili Olarak

- Simuumllatoumlr randevu defterinden o guumlne ait hastaların listesi alınmalı ve randevu saatinde

hastanın doktoru ile iletişime geccedililerek simuumllasyona başlanmalıdır

- Oumlncelikle hastanın dikkatli bir şekilde masaya yatması sağlanmalıdır Maske yapılması

gerekiyorsa baş veya baş-boyun olmak uumlzere hastadan sorumlu asistanı ile birlikte hastaya

accedilıklama yapılarak maske hazırlanmalıdır

- Simuumllasyon işleminin hangi cihaza goumlre yapılacağı doktorundan oumlğrenilerek sistem ona

goumlre ayarlanmalıdır (SSD alan goumlstergesi tepsisi)

- Filmler ccedilekildiğinde FFD mesafesi ve diğer gerekli bilgilerin film uumlzerine yapıştırılan etikette

olmasına dikkat edilmelidir

- Eğer hastanın konturu alınacaksa simuumllasyon işlemi bittikten sonra kontur alımı

tamamlanmalıdır

- Hastanın tedavi randevusu hangi cihazda tedaviye başlayacaksa cihaza ait teknisyen ile

goumlruumlşuumllerek saati hastaya ve ilgili kişilere bildirilmelidir

- Hastaya ait filmler tedavi dosyası ve varsa konturunun sorumlu fizikccediliye ulaşması

sağlanmalıdır

- Hasta işlemleri bittikten sonra yakınları ccedilağırılarak guumlvenli bir şekilde odadan ccedilıkması

sağlanmalı ve hastanın odada tek başına bırakılmamasına oumlzen goumlsterilmelidir

- Gerekli duumlzenlemeler yapıldıktan sonra diğer hasta alımı iccedilin doktoru ile iletişime

geccedililmelidir

- Sorumlu teknisyen mesai saatleri iccedilerisinde daima cihazı başında bulunmak zorundadır

222 SİMUumlLATOumlR CİHAZI İCcedilİN TEHLİKE DURUM PLANI

Tehlike ve Acil Durum Nedenleri Olası tehlikeler Elektrik Arızası Yangın Deprem Su basması

Simuumllasyon sırasında odaya girilmesi

- Yukarıda belirtilen kaza durumlarında Simuumllatoumlruumln buumltuumln fonksiyonlarını durdurabilen

kırmızı renkli acil butonları kumanda paneli uumlzerinde ayrıca odanın prizleri de dacirchil tuumlm

elektrik akımını kesen acil duumlğmesi kumanda odası duvarında bulunan elektrik panosunda

42

bulunmaktadır Ayrıca sadece masanın elektrik akımını keserek masanın hareketini

durduran butonlar masanın her iki yanında bulunan panel uumlzerinde bulunmaktadır

- Kaza halinde goumlrevli kişi acil butonları ile cihazın elektrik akımını keserek hastayı hızla

odadan dışarı ccedilıkarmalı ve derhal yetkili kişilere haber vermelidir

- Yangın durumunda acil butonları ile cihazın elektrik bağlantısı kesilir Acil yangın ccedilıkışı

kapısının yanında iki tip yangın tuumlpuuml vardır Elektrikli cihazların soumlnduumlruumllmesi gerekiyorsa

halokarbon yangın tuumlpuuml ile değilse normal yangın soumlnduumlrme tuumlpuuml ile muumldahalede

bulunulur Ana şalter kapatılarak tesisin elektrik akımı kesilmiş olur

- Simuumllatoumlr odasının kapısı uumlzerinde bulunan kırmızı radyasyon uyarı lambası hasta

simuumllasyonu sırasında yanar Bu durumda oda kapısı hiccedil bir şekilde accedilılmamalı simuumllasyon

işlemi bitiminde ışığın soumlnmesi beklenmelidir

Kaza Durumunda İzlenecek Youmlntemler

- Kaza gerccedilekleştiğinde ccedilalışanların ve hastaların kazayı hangi şiddette yaşadıkları araştırılır

Radyasyona maruz kalıp kalmadıklarının tespiti iccedilin derhal yetkili otoriteye haber verilir

Simuumllatoumlr cihazında mekanik ve fiziksel kontroller yapılarak hasar tespiti yapılır Cihazın

bakım ve onarımından sorumlu servis ile temasa geccedililerek cihazın parametrelerinde

değişiklik olup olmadığı ışın ccedilıkış şiddeti ve goumlruumlntuumlleme fonksiyonlarının durumu

araştırılır Simuumllasyon işlemine başlamadan oumlnce cihazın buumltuumln kalite kontrol testleri

yapılarak kabul edilebilir seviyede olduğu tespit edildikten sonra hasta simuumllasyonuna izin

verilir

Kaza Durumunda Başvurulacak Ve Muumldahalede Goumlrev Alacak Personel

- Kaza yacircda olağanuumlstuuml durum sorumlu kişilere bildirilerek halledilebilecek tuumlrde ise dacirchili

telefon numaraları aranarak yardım istenir

3 RADYOLOJİ

31 RADYOLOJİ DEPARTMANINDA TAEK TARAFINDAN UYULMASI İSTENİLEN KURALLAR

311 CcedilALIŞANLARIN UYMASI GEREKEN KURALLAR

Radyasyondan korunmaya ilişkin uygulama ve oumlnlemler uumlccedil temel ilkeye goumlre duumlzenlenir

Radyasyon Uygulamasının Gerekccedilelendirilmesi Işınlanmanın zararlı sonuccedilları goumlz oumlnuumlnde

bulundurularak net bir fayda sağlamayan hiccedilbir radyasyon uygulamasına izin verilmez

Radyasyon Uygulamasının Optimizasyonu Radyasyon ışınlanması gerektiren

uygulamalarda olası tuumlm ışınlanmalar iccedilin muumlmkuumln olan en duumlşuumlk dozun alınması sağlanır

Doz Sınırları Halk ve radyasyonla ccedilalışanlar iccedilin ilgili youmlnetmeliklerde verilen doz sınırları

aşılamaz Tanı ve tedavi amaccedillı radyasyon ışınlanmasına maruz kalanlara ve doğal radyasyon

seviyelerine doz sınırlamaları uygulanmaz

43

Radyasyondan korunma ve radyasyon guumlvenliğinin optimizasyonunun sağlanması iccedilin kişisel

dozlar ilgili youmlnetmeliklerde verilen yıllık doz sınırları altında kalmak koşuluyla kaynak oumlzelliklerine

bağlı olarak sınırlandırılır

Denetimli ve goumlzetimli alanlarda yuumlruumltuumllen faaliyetlerde ilgili youmlnetmeliklerde verilen hususlara

uyulur

- 18 yaşından kuumlccediluumlkler bu alanlarda ccedilalıştırılamaz 16-18 yaş arası stajyer ve oumlğrenciler ancak

goumlzetimli alanlarda ccedilalıştırılabilir

- Hamileliği belirlenmiş olan ccedilalışanlar ancak ilgili youmlnetmeliklerde verilen koşullarda ve


- Emzirme doumlneminde bulunan ccedilalışanlar radyoaktif maddenin solunum veya sindirim

sistemine geccedilebileceği alanlarda ccedilalıştırılamaz

- Geccedilici goumlrevlilere yaptıkları goumlrevler esnasında almaları gereken radyasyondan korunma

youmlntemleri hakkında yeterli eğitim verilir

Yıllık doz sınırları sağlığa zarar vermeyecek şekilde uluslararası standartlara uygun olarak TAEK

tarafından radyasyon goumlrevlileri ve toplum uumlyesi kişiler iccedilin ayrı ayrı belirlenmiştir Yıllık toplam

doz aynı yıl iccedilindeki dış ışınlama ile iccedil ışınlamadan alınan dozların toplamıdır Kişilerin denetim

altındaki kaynaklar ve uygulamalardan dolayı bu sınırların uumlzerinde radyasyon dozuna maruz

kalmalarına izin verilemez ve bu sınırlara tıbbi ışınlamalar ve doğal radyasyon nedeniyle maruz

kalınacak dozlar dacirchil edilemez

Ccedilocuk doğurma ccedilağındaki radyasyon goumlrevlilerinin maruz kaldıkları radyasyon dozunun

muumlmkuumln olduğu kadar duumlşuumlk duumlzeyde tutulması iccedilin gerekli oumlnlemlerin alınması zorunludur

Hamileliği belirlenmiş olan radyasyon goumlrevlileri ancak goumlzetimli alanlarda ccedilalıştırılır Fetuumlsuuml

korumak amacıyla hamile radyasyon goumlrevlisinin batın yuumlzeyi iccedilin hamilelik boyunca ilave eşdeğer

doz sınırı 1 mSvrsquodir

Goumlrevi gereği ışınlamalar iccedilin ikincil sınırlar

- Goumlrevi gereği ışınlanmalar iccedilin doz sınırları ile uygunluğu sağlamak uumlzere eşdeğer doz

indisleri ve yıllık vuumlcuda alınma sınırları değerleri (ALI) kullanılır

- Yetişkinlerden oluşan kritik grup uumlyesi kişiler iccedilin uygun ldquoALIrdquo değerlerinin 110rsquou ve iccedil

ışınlanma durumunda bebek ve ccedilocuklardan oluşan kritik grup uumlyesi kişiler iccedilin ise uygun

ldquoALIrdquo değerlerinin 1100rsquouuml kullanılır

Radyasyon alanlarının sınıflandırılması yapılmalıdır Maruz kalınacak yıllık dozun 1 mSv

değerini geccedilme olasılığı bulunan alanlar radyasyon alanı olarak nitelendirilir ve radyasyon alanları

radyasyon duumlzeylerine goumlre aşağıdaki şekilde sınıflandırılır

Denetimli Alanlar

Denetimli alanların girişlerinde ve bu alanlarda aşağıda belirtilen radyasyon uyarı levhaları

bulunması zorunludur

44

- Radyasyon alanı olduğunu goumlsteren temel radyasyon simgeleri

- Radyasyona maruz kalma tehlikesinin buumlyuumlkluumlğuumlnuuml ve oumlzelliklerini anlaşılabilir şekilde

goumlstermek uumlzere gerekli bilgi simge ve renkleri taşıyan işaretler

- Denetimli alanlar iccedilinde radyasyon ve bulaşma tehlikesi bulunan boumllgelerde geccedilirilecek

suumlrenin sınırlandırılması ile koruyucu giysi ve araccedillar kullanılması gerekliliğini goumlsteren uyarı

işaretleri



kullanılır Radyasyon alanlarının radyasyonradyoaktivite duumlzeyi oumllccediluumlmleri TAEK tarafından


kalibrasyonları TAEK tarafından uygun goumlruumllen aralıklarla Kurumun İkincil Standart Dozimetre


- 16-18 yaşları arasındaki oumlğrenci ve stajyerlere sadece goumlzetimli alanlarda eğitim izni

verilebilir

- Ziyaretccedililer denetimli alanlara kesinlikle goumlzetimli alanlara ise radyasyon korunması


kayıtlarının tutulması radyasyon korunması sorumlusu tarafından sağlanır

- Goumlrev gereği ışınlanmalarda youmlnetmeliklerde belirtilen yıllık doz sınırlarına uyulması

zorunludur Tanı tedavi eğitim ve araştırma amaccedillı ışınlanmalarda mesleki ve toplumsal

sağlık taramalarındaki ışınlanmalarda kişilerin alacağı radyasyon dozu TAEK tarafından

oumlngoumlruumllen rehber duumlzeylerine uygun olmalıdır

- Goumlrevleri gereği radyasyona maruz kalan kişilerin ccedilalışma koşulları aşağıdaki şekilde


312 HASTANIN RADYASYON GUumlVENLİĞİ

1Tanı ve tedavi amacıyla radyasyon uygulamalarının amacına ulaşması oumlncelikli olmak uumlzere

hastanın radyasyon guumlvenliğini sağlamak uumlzere aşağıdaki hususlara uyulur

- Hekimin yazılı kararı olmayan hiccedilbir ışınlama yapılamaz

- Hastanın alacağı veya alması gereken doz miktarının tayini ve tıbbi ışınlama suumlresince

hastanın radyasyon guumlvenliğini sağlamak uumlzere gerekli tuumlm bilgiler hekim tarafından yazılı

olarak oumlnceden belirlenir ve bunlar kesinlikle uygulanır

- Goumlrevli tuumlm personel tanı ve tedavinin gerektirdiği radyasyon guumlvenliği konularında

eğitilmiş olmalıdır

- Kalibrasyon dozimetri ve cihazların kalite kontroluuml bu konuda yetkili kişilerin denetimi

altında yapılır

2 Radyolojik incelemelere aşağıdaki koşullarda izin verilir

- Alternatif tekniklerle karşılaştırıldığında radyasyonla yapılacak tanı ve tedavinin yararları

radyasyonun hasarlarına goumlre daha ağırlık kazandığı durumlarda tıbbi ışınlamalar uygulanır

45

- Mesleki yasal veya sağlık sigortası amaccedillı tıbbi ışınlanmalar sağlıkla ilgili belirgin bir

beklenti olmadıkccedila ve uygulama tipi hakkında profesyonel kişi veya kuruluşların goumlruumlşleri

alınmadan yapılamaz

- Toplumun sağlık taramalarında radyolojik youmlntemler ekonomik ve sosyal bedelin sağlık

riskini karşılaması halinde ve kişiler iccedilin net bir yarar sağlayacak ise uygulanır

- Sağlık kuruluşlarının Etik Komite oumlnerileri ve yazılı onayları ile araştırma yapılacak kişinin

yazılı onayı alınmadan araştırma amacıyla tıbbi ışınlanmalarına izin verilemez

3 Kişiye net bir yarar sağlamayan alacakları doz ve risk hakkında kişilerin bilgilendirildiği

kişilerin ve Etik Komitersquonin yazılı onayı alınmış araştırma amaccedillı goumlnuumllluuml ışınlanmalarda halk iccedilin bir

yıllık en yuumlksek izin verilen doz duumlzeyi aşılamaz Ccedilok oumlzel durumlarda TAEK tarafından onaylanmak

koşuluyla radyasyon goumlrevlileri iccedilin izin verilen ortalama yıllık doz duumlzeyine izin verilebilir

4 Gerek goumlruumllen hallerde tıbbi tanı ve tedavi altındaki hastalara goumlnuumllluuml ve bilinccedilli olmak

koşuluyla yardım etmek isteyen veya hasta ziyareti iccedilin gelen kişilerin alacakları etkin doz tanı ve

tedavi suumlresince 5 mSv değerini aşamaz

313 RADYASYON KORUNMASINDA TEMEL KURALLAR

1 Asemptomatik hastalarda rutin amaccedillı tetkiklerden kaccedilınılmalıdır

2 Eksposur faktoumlrlerinin yanlış seccedilimi yanlış pozisyon gibi teknik hatalar nedeniyle tetkik

tekrarına yol accedilılmamalıdır

3 Radyasyon kontroluumlnde zaman mesafe ve bariyerin oumlnemini iyi anlaşılmalı ve pratikte

kullanılmalıdır

4 X-ışını oluşması ekspojur parametresi olan zamanla doğru orantılıdır

5 Eksposur suumlresi arttıkccedila aynı oranda x-ışını miktarı artar

6 Mesafe ise karesi oranında alınan radyasyonu azaltır yani ters orantılıdır Bir metre

mesafede eksposur 2 R ise 4 metrede 013 R olur (2R x 142) = 013 R

7 Kurşun veya beton bariyerler radyasyon korunmasında paravan oluştururlar

8 Primer ışının yolunda kesinlikle durulmamalıdır Koruyucu bariyer arkasında değil ise

mutlaka kurşun oumlnluumlk giyilmelidir

9 Devamlı dozimetre kullanılmalı ve bunu kurşun oumlnluumlğuumln dışına takmalıdır

10 Ccedilekim esnasında hastayı tutulmamalı muumlmkuumlnse metalik tespitleyiciler kullanılmalıdır

Hastanın tutulması gerekli ise bu yakınlarına yaptırılmalıdır Rutin olarak hastanın tutulması iccedilin hiccedil

kimseyi goumlrevlendirmemek Hastayı tutan kişiye kurşun oumlnluumlk ve muumlmkuumlnse kurşun eldiven

giydirilmelidir

11 Doğum ccedilağındaki herkes iccedilin tetkike engel olmuyorsa gonad koruyucu kullanılmalıdır

46

12 Kesin gereklilik mevcut değilse gebelikte inceleme yapılmamalıdır Doğurgan kadında

pelvis ve alt abdominal inceleme menstruasyondan sonraki ilk 10 guumlnde yani gebelik şansının en az

olduğu doumlnemde uygulanmalıdır Gebelikte bu tip inceleme gebelik sonrasına veya muumlmkuumlnse

gebeliğin 2 yarısına ertelenmelidir

13 İncelemeler sırasında muumlmkuumln olan en kuumlccediluumlk kolimasyonu kullanmak radyasyon dozunu

azaltacaktır

314 RADYASYONDAN KORUNMADA CİHAZ KULLANILMASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN

HUSUSLAR

Radyografi Cihazları

- Radyografi tekrarlarından kaccedilınmak gerekir

- Bazı tekrar nedenleri Yetersiz pozisyonlandırma uygun olmayan ekspojur faktoumlrleri (aşırı

ya da duumlşuumlk doz) hasta hareketi yetersiz kolimasyon kaset ve ranforsatoumlr hataları banyo

hataları grid hataları aynı kasete birden fazla ekspojur yapılması yanlış boumllgeye radyografi

yapılması

Radyografik teknik

- Yuumlksek kVp ile ccedilalışmak hasta dozunu azaltır

- Oumlrnek 64 kVp 80mAs kullanılan bir incelemede deri dozu 400 mradrsquodır

Bunun yerine 74 kVp ve 40 mAs ile dansite değeri aynı olan film elde ediliyor Bu durumda

hasta dozu ne kadar olur

64kVp 40 mAs iccedilin

400 x (4080) = 200 mrad

74kVp 40mAs iccedilin

200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon

- Kolimatoumlr sadece ilgilenilen alanı iccediline alacak kadar accedilılmalıdır Işın alanı ile film uyumuna

dikkat edilmeli ve bu amaccedilla film boyutuna uygun kolimasyon sağlayan otomatik

kolimatoumlrler kullanılmalıdır

- Kolimasyon hastanın aldığı dozu azaltmasının yanı sıra saccedilılmanın azalmasına bağlı

goumlruumlntuuml kalitesini de arttırır

Filtrasyon

- X-ışını tuumlpuumlnden ccedilıkan tanı değeri olmayan duumlşuumlk enerjili ışınların vuumlcuda ulaşmadan filtre

edilmesi gerekir Bu amaccedilla roumlntgen cihazındaki kaccedilınılmaz ve eklemeli filtrasyonun toplam

miktarı 25 mm Al eşdeğeri olmalıdır

47

Fokus-obje mesafesi

- Portabl incelemelerde 30 cmrsquoden fluoroskopide 45 cmrsquoden radyografide ise 100 cmrsquoden

az olmamalıdır

Trifaze jeneratoumlrlerin kullanılması

- Alınan radyasyon dozunu azaltır

Banyo kalite kontroluuml

- Filmin dansite-ekspojur ilişkisini en iyi duumlzeyde tutmak iccedilin banyolarda guumlnluumlk kalite

kontroluuml yapılmalıdır

Koruyucu bariyerler

- Radyografi cihazlarının primer ve sekonder koruyucu bariyerleri vardır ve teknisyenin aldığı

doz bu şekilde en aza indirilmiştir

Roumlntgen masaları

- Roumlntgen masalarının iyi ışın geccediliren maddelerden yapılmış olması gerekir Bu amaccedilla en sık

ldquokarbon fiberrdquo kullanılır Absorbsiyon oumlzelliği az olan karbon fiber oldukccedila dayanıklı bir

maddedir

Grid tuumlruuml

- Ccedilok yuumlksek oranlı gridlerin kullanılması hasta dozunu arttırır Goumlruumlntuuml alıcı (film

ranforsatoumlr ve dedektoumlrler)

- Ranforsatoumlrler hastanın aldığı dozu buumlyuumlk oranda azaltırlar (95) Yuumlksek hızlı

ranforsatoumlrler ve bunlara uyumlu filmlerin kullanılması alınan dozu daha da azaltmaktadır

Bu nedenle nadir toprak ranforsatoumlrler ve diğer hızlı ranforsatoumlrlerin oumlncelikle seccedililmesi

gerekir

Portabl roumlntgen cihazları

- Bu cihazlarda koruyucu bariyerler olmaması nedeniyle birlikte koruyucu kurşun oumlnluumlk

bulundurulmalıdır Bu cihazların ekspojur duumlğmeleri x-ışını tuumlpuumlnden 180 cmrsquoye kadar

uzaklaştırılabilmelidir

Fluroskopi ve Anjiografi Cihazları

- Bu cihazlar radyografiden beklenen verileri elde etmek amacıyla kullanılmamalıdır

- Goumlruumlntuuml kuvvetlendirici tuumlpuuml hastanın aldığı dozu azaltmasının yansıra primer koruyucu

bariyer gibi rol yapar

- Goumlruumlntuuml tuumlpuumlnuumln operatoumlruumln bulunduğu tarafta olması ve hastaya temas edecek kadar

yakın olması gerekir

48

- Bu cihazlarda kullanılan fluoroskopi duumlğmesinin basınca radyasyon veren bırakınca

radyasyonu kesen tipte olması daha avantajlı olmaktadır

- Bu cihazlarda hastadan gelen radyasyonu azaltmak iccedilin koruyucu perdeler koruyucu

kurşunlu camlar kullanılabilmektedir

- Yine bu cihazlarda bulunan zaman uyarıcıları toplam skopi suumlresini belirler ve beş dakikalık

toplam skopi suumlresinde sesli sinyal verir

- Floroskopi cihazları masa uumlzerindeki x-ışını intaniyesi 10 Rdkrsquoyı geccedilmeyecek şekilde

ayarlanmıştır

- C kollu fluoroskopi ve anjiyografi sistemlerinde x-ışını tuumlpuuml masa uumlstuumlnde ise ccedilalışanın aldığı

doz daha fazladır

- Bu nedenle bu cihazlarla ccedilalışırken x-ışını tuumlpuuml masa altında ya da ccedilalışanın oumlbuumlr tarafında

olmalıdır

- Hasta yakınında personelin durması gereken masa kenarlarında doz değerlerinin en yuumlksek

olduğu unutulmamalıdır

- Radyolojik tetkik esnasında personelin hastanın yanında bulunması gerekiyorsa

vuumlcutlarını troid ve goumlzlerini korumaları gerekir Ters kare yasasının sonucu olarak

hastadan 3 m Uzaklık civarında saccedilılma duumlzeyleri hızla duumlşer ve kurşun oumlnluumlk giymek

gerekmeyebilir

- Radyoloji personeli asla hastaları tutmamalıdır Muumlmkuumln olduğunca mekanik tutma

aygıtları kullanılmalı ya da hastanın yakını veya arkadaşından yardımcı olması istenmelidir

Bu yardımı yapacak kişiye de uygun koruma sağlanmalıdır

Mamografi

- Mamografide radyasyonun oluşturduğu risk nedeniyle tarama amacıyla 35-40 yaşın

uumlzerinde kullanılması ve taramada her bir meme iccedilin tek projeksiyonda inceleme yapılması

oumlnerilmektedir

- Mamografi cihazlarında ranforsatoumlrlerin kullanılması hastanın aldığı dozu oldukccedila

azaltmıştır

- Goumlruumlntuuml kalitesi yuumlksek olan xeromammorafi tetkikinde hasta daha fazla doz alır

- Ranforsatoumlr kullanılarak yapılan tetkikte her bir projeksiyon iccedilin meme dozu 40 mRad iken

xeromammografide meme dozu 370 mRad olmaktadır

Bilgisayarlı Tomografi

- BT de kolime edilmiş x-ışını demeti kullanıldığı iccedilin saccedilılan radyasyon floroskopiye goumlre

daha azdır

- BTrsquode hasta dozu ardışık kesitlerin aldığı dozun toplamı şeklindedir

- Fakat saccedilılan radyasyon ve yetersiz kolimasyon bağlı olarak verilen radyasyon ilgili kesit

alanının dışına kısmen taşma goumlstermektedir

- Bunun sonucu olarak taranan boumllgenin almış olduğu total radyasyon miktarı bir kesitte

alınmış olan dozun uumlzerinde olmaktadır

- Bir BT kesitinin radyasyon dozu kesit alanı iccedilindeki tuumlm dokulara yaklaşık olarak eşit

oranda dağılır

49

- Bu doz 1-10 rad arasında değişir

- Bir BT kesitinde en yuumlksek dozu deri alır

- Deri dozu vuumlcudun merkezine oranla yaklaşık 20 daha fazladır

- Ardışık kesitler alınan bir ccedilalışmada her kesitin aldığı radyasyon dozu tek bir kesitte alınan

doza goumlre 40 daha fazladır

315 KAZA VEYA TEHLİKE DURUMUNDA YAPILMASI GEREKENLER

1 Radyasyon ile tanı amaccedillı uygulamalarda dozun rehber duumlzeyin belirgin şekilde uumlzerine

ccedilıkması veya cihaz arızası kaza hata gibi nedenlerle hastanın beklenenden fazla doz alması

durumunda

- Hasta dozu belirlenir

- Durum hakkında TAEK bilgilendirilir

- Durum hastaya radyasyon korunması sorumlusuna ve ilgili doktoruna bildirilir

- Oumlnlemler ve hastanın durumuna goumlre yapılması gerekenler belirlenerek uygulanması

sağlanır

- Tekrarlanmaması iccedilin oumlnlemler alınır

2Tehlike durumu veya kaza durumlarında Radyasyon Guumlvenliği Komitesinin hazırladığı

ldquoTehlike Durumu Planırdquo uygulamaya konulur

3Tehlike durumu veya kaza halinde alınması gerekli oumlnlemler derhal yerine getirilir ve durum

en hızlı haberleşme aracı ile TAEKrsquoe bildirilir

4Tehlike durumu veya kaza sona erdikten sonra kazanın oluş şekli radyasyon goumlrevlilerinin

ve diğer kişilerin maruz kaldıkları radyasyon dozları ve radyoaktif maddelerin vuumlcuda alınış şekli ve

nedeni araştırılarak radyasyon goumlrevlilerinin film veveya TLD dozimetre ve gerekirse kromozom

aberasyonu test sonuccedilları ile birlikte sonuccedil bir raporla en kısa zamanda TAEKrsquoe bildirilir

5 Radyasyon kazasından sonra youmlnetmelikte belirtilen sınırlar uumlzerinde radyasyona maruz

kalan radyasyon goumlrevlilerinin eski goumlrevlerine devam etmesinde bir sakınca bulunmadığının

resmi sağlık kuruluşu tarafından bir raporla belirlenmesi halinde bu kişiler eski goumlrevlerine devam

edebilirler Raporda eski goumlrevine devamı sakıncalı goumlruumllen radyasyon goumlrevlileri sosyal ve

ekonomik durumları yaşları ve oumlzel becerileri goumlz oumlnuumlne alınarak radyasyona maruz kalmasını

gerektirmeyecek başka bir goumlrevde ccedilalıştırılır

6 Tehlike durumu ve kaza soumlz konusu olmamakla birlikte doz sınırlarının aşılmasından şuumlphe

edilmesi halinde konuya ilişkin araştırma ve sonuccedillar bir raporla TAEKrsquoe yazılı olarak bildirilir

7 Radyasyon kaynaklarının kaybı ccedilalınması veya hasar goumlrmesi halinde ivedilikle gerekli

oumlnlemler alınır ve durum en hızlı haberleşme aracı ile TAEKrsquoe bildirilir

Tehlike Durumu ve Olağandışı Durumda Sorumlu Olacak Kişiler

50

316 KAZAYA İLİŞKİN KAYITLAR

1 Kazanın yeri ve tarihi

2 Kazanın oluş şekli

3 Kazaya neden olan radyasyon kaynağının cinsi ve radyoaktivitesi

4 Vuumlcuda alınan radyoaktif maddeler ve alınış nedenleri

5 Maruz kalınan suumlre ve radyasyon dozları

6 Kazaya maruz kalan kişilerin tıbbi muayene sonuccedilları ve yapılan tıbbi uygulamalar

7 Kazaya ilişkin rapor

317 DOZİMETRE (TERMOLUumlMİNESANS DOZİMETRE) KULLANMA TALİMATI

1 TLD (Termoluumlminesans Dozimetre) X (roumlntgen) gamma beta ışınları ve noumltronla ccedilalışan

personel tarafından kullanılır Taşıyıcı ve TLD kartı olmak uumlzere iki kısımdan oluşan dozimetre

(badge)rsquoler belirlenen periyot iccedilerisinde personelin aldığı radyasyon dozlarını oumllccediler

2 Taşıyıcı ve TLD kartı bir buumltuumlnduumlr Dozimetri Birimi tarafından her yeni periyot iccedilin kuruluşa

TLD kartları taşıyıcı iccediline yerleştirilmiş olarak goumlnderilir

3 TLDrsquolerin accedilılması oumlzel bir aparat gerektirdiğinden herhangi bir kişi tarafından

ACcedilILMAK İCcedilİN ASLA ZORLANMAMALI BASINCcedil VE FAZLA ISIYA MARUZ BIRAKILMAMALI

ISLATILMAMALI dır Aksi takdirde değerlendirilmesi ve kişi tarafında alınan radyasyon dozunun

oumllccediluumllmesi muumlmkuumln olmayacağı gibi dozimetre zarar goumlrecektir

4 Son derece hassas ve doz oumllccediluumlm aralığı geniş olan TLDrsquolerin maliyeti yuumlksek olup hasara

uğraması ve kaybolması halinde kuruluşunuzdan uumlcreti yeniden talep edilecektir

5 TLDrsquoler her yeni periyotta kuruluşunuzdaki sorumlu kişi tarafından kullanılmış dozimetreler

ile değiştirilecektir Kullanılmış dozimetreler en kısa zamanda bize ulaştırılacaktır

6 Yeni periyotta kullanılacak TLDrsquoler ile goumlnderilen TLD DAĞITIM LİSTESİ kişinin hangi

numaralı TLDrsquoyi kullanacağını goumlstermektedir Personel ismi karşısında yazılı numaralı TLDrsquoyi

kullanmalıdır

7 TLDrsquoler radyasyon alanı dışında belirli bir yerde muhafaza edilecek personel işe başlarken

dozimetrelerini buradan alarak kullanacaktır İş bitiminde dozimetreler gene aynı yere

bırakılmalıdır

8 Dozimetreler oumlnluumlk uumlst cebine yakaya veya kemere (dozimetre oumlne gelecek şekilde ) klips

ile takılarak tuumlm vuumlcudu temsil eden radyasyon dozunun oumllccediluumllmesi sağlanır

9 Ccedilalışma sırasında kurşun oumlnluumlk giyiliyorsa dozimetre oumlnluumlğuumln altına takılarak tuumlm vuumlcut

dozunun oumllccediluumllmesi sağlanır Dozimetrenin kurşun oumlnluumlk dışında taşınması durumunda ise kurşun

51

oumlnluumlk dışında kalan vuumlcut kısımlarının (troid goumlz lensi eller) aldığı dozlar oumllccediluumllmuumlş olur İdeal

olanı bu durumdaki personelin iki dozimetre taşımasıdır

10 TLD doz değerlendirme sonuccedilları DOZ RAPORU olarak yeni periyot dozimetreler ile

birlikte kuruluşa goumlnderilecektir Doz raporundaki doz değerlerinin oumlnceki periyotlarda

kullandığınız TLDrsquolere ait olduğuna dikkat ediniz

11 Yeni personele dozimetre sağlanması iccedilin ldquoDozimetre İstek Formurdquo ile dozimetre uumlcretinin

Kurumumuza yatırıldığını goumlsteren banka dekontunun bize ulaşması gerekmektedir Personelin

işten ayrılması halinde dozimetre bize bildirmek kaydı ile personeliniz iccedilin kullanılabilir

12 Ccedilalışma sırasında kazaya uğradığınızı veya yuumlksek radyasyon aldığınızı duumlşuumlnuumlyorsanız

durumu amirinize bildirerek desimetrenizin acil olarak değerlendirilmesini isteyebilirsiniz

Dozimetrenizin Merkezimize ulaştırıldığı guumln değerlendirilerek sonuccedil size ve kuruluşunuza

bildirilecektir

13 Radyasyon ve Dozimetre konularında her tuumlrluuml soru ve oumlnerileriniz iccedilin bize ulaşabilirsiniz

Saraykoumly Nuumlkleer Araştırma ve Eğitim Merkezi

Sağlık Fiziği Birimi

Saray Mah Atom Cad No27 06983

KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395

e-posta dozimetritaekgovtr

Dozimetre sonuccedil sorgulama httpwwwtaekgovtrdozindexhtml

TAEK ACİL TELEFONLARI

Tehlike durumu ve olağandışı durumlarda aranacak TAEK telefonları

TAEK Acil Durum Bildirim Hattı 172

TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER

- Ege Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Hastanesi hastaneegeedutr

- Tuumlrkiye Atom Enerjisi Kurumu wwwtaekgovtr

- International Atomic Energy Agency wwwiaeaorg

- International Commission on Radiological Protection wwwicrporg

- United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Rad wwwunscearorg

- World Health Organization wwwwhoint

1

İCcedilİNDEKİLER

Boumlluumlm I Radyasyon Hakkında Genel Bilgiler

1 Radyasyonun Tanımı ve Tuumlrlerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip4

11 Radyasyon Kaynaklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip5

111 Doğal Radyasyon Kaynaklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip5

112 Yapay Radyasyon Kaynaklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip6

2 Radyasyon Ccedileşitlerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip7

21 İyonlaştırıcı Radyasyonhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip8

211 Elektromanyetik Radyasyonhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip9

2111 Roumlntgen (X) Işınlarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip9

2112 Gama Işınlarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip12

212 Partikuumller Radyasyonhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip12

2121 Alfa Parccedilacıklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip13

2122 Beta Parccedilacıklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip13

2123 Noumltronlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip14

2124 Protonlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip14

22 Noniyonize Radyasyonhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip14

221 Goumlruumlnuumlr Işıkhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip15

222 Ultraviyole Işınlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip15

223 İnfrared Işınlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip15

3 Radyasyon Doz Birimlerihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip16

4 Radyobiyolojihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip18

5 Radyasyondan Korunmahelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip18

51 Temel Prensiplerhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip18

52 Radyasyondan Korunma Standartlarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip18

53 X ndash Işını Odasının Duumlzenlenmesihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip19

54 Radyasyondan Koruyucu Aygıtlarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip20

55 Monitoringhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip20

56 Radyasyon Alanlarının Sınıflandırılmasıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip20

57 Radyasyondan Korunma Yasalarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip21

58 Hamile Radyasyon Goumlrevlisi İccedilin Doz Sınırlarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip21

Boumlluumlm II Yasal duumlzenlemeler ve Sorumluluklar

1 Amaccedilhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22

2 Goumlrev Ve Sorumluluklarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22

21 Radyasyon Guumlvenliği Komitesi Ccedilalışma Esaslarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22

22 Radyasyon Guumlvenliği Youmlnetimihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip22

23 Radyasyon Guumlvenliği Komitesi Goumlrev ve Sorumluluklarıhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip23

3 Radyasyon Alanlarının İzlenmesihelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip24

4 Işınlamalarhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip24

5 Radyasyon Cihazı Ccedilalışırken Ve Goumlruumlntuumlleme Sırasında Yapılması Gerekenlerhelliphelliphelliphelliphellip25

2





































3



(RGK Başkanı)





















4


















Işınlarıdır

5





























6























goumlruumllmez
















7















8















9



















10





























11





















12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







2





































3



(RGK Başkanı)





















4


















Işınlarıdır

5





























6























goumlruumllmez
















7















8















9



















10





























11





















12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







3



(RGK Başkanı)





















4


















Işınlarıdır

5





























6























goumlruumllmez
















7















8















9



















10





























11





















12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







4


















Işınlarıdır

5





























6























goumlruumllmez
















7















8















9



















10





























11





















12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







5





























6























goumlruumllmez
















7















8















9



















10





























11





















12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







6























goumlruumllmez
















7















8















9



















10





























11





















12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







7















8















9



















10





























11





















12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







8















9



















10





























11





















12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







9



















10





























11





















12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







10





























11





















12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







11





















12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







12


















oluşmasıdır




arasındadır











13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







13





ccedilekirdeğidir





-







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







14






uumlretilmektedir


2115 NOumlTRONLAR








2116 PROTONLAR









15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







15
































16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







16





sağlamaktır






Becquerel denir

1 Ci = 37 x 1010 Bq 1 Bq = 1 s = s-1














1 Rad = 100 erg gr




kilogram (J Kg)




17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







17


















Rem= Rad x RBE





20rsquodir






(Semboluuml )


(Semboluuml)

Eski ve Yeni Birim

Birbiriyle İlgisi





18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







18

4 RADYOBİYOLOJİ





















verilmemelidir


tutulmalıdır












19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







19


kullanılmaktadır






Goumlrevli Halk


Yıllık Eşdeğer

Doz


Cilt 500 mSv 50 mSv

Kol-Bacak 500 mSv








yapılmalıdır


20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







20

















55 MONİTORİNG











sağlamak




Denetimli Alanlar



21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







21















belirtilmiştir



geccedilmeyecektir




















22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







22


1 AMACcedil


























duumlzenlenmiştir




sağlanmasıdır

Bunun iccedilin


23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







23





oumlncelik tanır


destekler















belirlemek













24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







24








Oumlğrenciler


Ziyaretccedililer




4 IŞINLANMALAR










koşuludur








25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







25

































başlatılamaz

26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







26

Lisans Başvurusu










Lisansın Verilmesi
























27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







27

















Lisansın İptali



















28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







28









kullanılmalıdır


edilmelidir













olmalıdır












29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







29





8 KAYITLAR






kişiler


















miktarları



30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







30







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







31



1 NUumlKLEER TIP










KURALLAR
















atılmalıdır





32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







32




goumlsterilmelidir



dikkat edilmelidir





























33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







33
























- Sıvı atık




HUSUSLAR





34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







34
















sağlanır




başvurulmalıdır











tutulur







bırakılabilir

35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







35


verilmiştir


fazla olamaz





seyreltilir


























36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







36
























durumu vb )






yuumlruumlyebilir









37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







37


kullanılmalıdır








yapılmamalıdır



verilmelidir






haber verilmelidir









DURUMU









beklenmelidir

38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







38



YOumlNTEMLER













başlanmalıdır





edilmelidir)














verilmelidir


saklanmalıdır



39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







39


bulundurulmalıdır









Yangın

















Su Basması





yapılmalıdır





40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







40

Deprem















edilmelidir





YOumlNTEMLER













bırakılmalıdır






41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







41





















tamamlanmalıdır




sağlanmalıdır




geccedililmelidir








42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







42




















verilir




3 RADYOLOJİ











43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







43





uyulur





























Denetimli Alanlar



44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







44






işaretleri








verilebilir




















altında yapılır




45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







45




















kullanılmalıdır












giydirilmelidir


46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







46






azaltacaktır


HUSUSLAR






yapılması

Radyografik teknik






400 x (4080) = 200 mrad


200x(7464)2 = 200x134= 267 mrad

Kolimasyon






Filtrasyon




47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







47

Fokus-obje mesafesi


az olmamalıdır






Koruyucu bariyerler






maddedir

Grid tuumlruuml






gerekir











48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







48








ayarlanmıştır


doz daha fazladır


olmalıdır






gerekmeyebilir




Mamografi



oumlnerilmektedir


azaltmıştır






daha azdır







oranda dağılır

49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







49









durumunda





sağlanır





















50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







50

























kullanmalıdır



bırakılmalıdır





51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







51












bildirilecektir





KAZAN ANKARA

Tel 0 (312) 8154306

Fax 0 (312) 8154395






TAEK Bşk (312) 2958907

RSGD Bşk (312) 2958973

Santral (312) 2958700

Faks (312) 2958947

52

İLGİLİ LİNKLER







52

İLGİLİ LİNKLER







EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ RADYASYON ... Güvenliğ… · 4 EGE...

Documents

Transcript of EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ RADYASYON ... Güvenliğ… · 4 EGE...