Educational Publications Department - øÁPÐ® G11 T...C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõP 4 C»Á\...

$: Educational Publications Department - øÁPÐ® G11 T...C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõP 4 C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõP 5 Euõµn® :&]À»øÓ Â¯õ£õ›US 50 Q÷»õQµõ® A›] ÂØ£øÚ$
C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõPPB

C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõP1

Â¯õ£õµ•®

xøna ÷\øÁPÐ® 1

CÆÁzv¯õ¯zvÀ ¤ßÁ¸® Âh¯[PÒ öuõhº£õPU P»¢xøµ¯õh¨£k®.

1'1 Â¯õ£õµ® ©ØÖ® xøna ÷\øÁPÎß AÔ•P®

1'2 Â¯õ£õµ®

* EÒ|õmk Â¯õ£õµ®

* öÁÎ|õmk Â¯õ£õµ®

1'3 xøna ÷\øÁPÒ

1'4 Á[Qa ÷\øÁ

* øÁ¨¦UPÐhß öuõhº£õÚ ÷\øÁPÒ

* C»zvµÛ¯À £nzxhß öuõhº£õÚ ÷\øÁPÒ

1'5 Põ¨¦Öva ÷\øÁ

1'6 öuõhº£õhØ ÷\øÁ

1'7 ÷£õUSÁµzxa ÷\øÁ


C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõP

1.1 Â¯õ£õµ® ©ØÖ® xøna÷\øÁPÎß AÔ•P®

©Ûu ÷uøÁPÒ, Â¸¨£[PøÍ {øÓ÷ÁØÖ® G¢uöÁõ¸ |hÁiUøP²®

ÁoPö©Ú GÎø©¯õP AÔ•P¨£kzu •i²®. ÁoPzvß ‰»® Ch®

ö£Ö® |hÁiUøPPÐÒ Â¯õ£õµ÷© ªPÄ® •UQ¯©õÚuõPÄÒÍx. Â¯õ

£õµzøu C»S£kzxÁuØS® ÂøÚzvÓÝhß ÷©ØöPõÒÁuØS® xøna

÷\øÁPÎß £[PÎ¨¦ ªPÄ® •UQ¯©õÚuõS®. xøna ÷\øÁPÎØS®

Â¯õ£õµzvØSªøh÷¯ ªP ö|¸[Q¯ öuõhº¦ Põn¨£kQßÓx. AuõÁx

Â¯õ£õµzvß ÁÍºa]USz xøna ÷\øÁPÐ® xøna ÷\øÁPÎß ÁÍºa

]US Â¯õ£õµ•® xøn¯õP Aø©²®.

1.2 Â¯õ£õµ®

ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPøÍU öPõÒÁÚÄ ö\´x ÂØ£øÚ ö\úÀ Â¯õ£õµ®

GÚ¨£k®. AuõÁx, EØ£zv¨ ö£õ¸ÒPøÍU öPõÒÁÚÄ ö\ú¾® ÂØ£øÚ

ö\ú¾® Â¯õ£õµ® GÚ GÎø©¯õPU SÔ¨¤h»õ®. Â¯õ£õµzvß÷£õx

ö£õ¸ÒPÎß E›ø©¯õÚx J¸ ¤›ÂÚ›hª¸¢x ©Ø÷Óõº ¤›ÂÚ¸USU

øP©õØÖuÀ Ch®ö£Ö®. ¯õ÷uÝ® {v¨ ö£Ö©õÚö©õßÔß Ai¨£øh

°÷»÷¯ AÆÁõÖ øP©õØÓ® Ch®ö£ÖQßÓx.

Â¯õ£õµ©õÚx EÒ|õmk Ÿv¯õP ©mk©ßÔ \ºÁ÷u\ Ÿv¯õPÄ® Â¯õ¤zxÒ

Íx. Â¯õ£õµzvß ÁøPPøÍU PõmhUTi¯ £õá\À ÷Põmk AmhÁøn

R÷Ç Põmh¨£mkÒÍx.

E¸ 1.1 Â¯õ£õµzvß ÁøPPÒ

Â¯õ£õµ®

EÒ|õmk Â¯õ£õµ® öÁÎ|õmk Â¯õ£õµ®

]À»øÓ Â¯õ£õµ® ö©õzu Â¯õ£õµ® HØÖ©v

Â¯õ£õµ®

CÓUS©v

Â¯õ£õµ®

EÒ|õmk Â¯õ£õµ®

|õöhõßÔß GÀø»USÒ £À÷ÁÖ ¤›ÂÚºPÐUQøh÷¯ Ch®ö£Ö® Â¯õ

£õµ[PÒ AøÚzx® EÒ|õmk Â¯õ£õµ©õS®. EÒ|õmk Â¯õ£õµzvß÷£õx

öPõk¨£ÚÄ |hÁiUøPPÒ A¢|õmiÀ £¯ß£kzu¨£k® £n A»SPÒ

‰»÷© ÷©ØöPõÒÍ¨£kQßÓÚ. EÒ|õmk Â¯õ£õµ® ¤ßÁ¸©õÖ Ç

ÁøP¨£k®. AøÁ¯õÁÚ



]À»øÓ Â¯õ£õµ®

ö©õzu Â¯õ£õµ®

]À»øÓ Â¯õ£õµ®

~Pº÷Áõµx Â¸¨£[PøÍ¨ §ºzvö\´ÁuØS¨ £À÷ÁÖ ö£õ¸ÒPÒ ÷\øÁPÒ

AÁ]¯©õQßÓÚ. CuØPø©¯, CÖv ~PºÂØPõP¨ ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPøÍ

ÂØ£øÚ ö\úÀ ]À»øÓ Â¯õ£õµ® GÚ¨£k®.

Euõµn® :&

£õh\õø» TmkÓÄa \[P® JßÖ AÀ»x ÷ÁÖ ÂØ£øÚ

{ø»¯ö©õßÖ £õh\õø» ©õnÁöµõ¸Á¸US A¨¤¯õ\¨

¦zuP[PøÍ ÂØ£øÚ ö\úÀ ]À»øÓ Â¯õ£õµ©õS®.

]À»øÓ Â¯õ£õµ |hÁiUøPPÎÀ Dk£k£Áº ""]À»øÓ Â¯õ£õ›'' BÁõº.

|øh•øÓ°À ªPa ]Ô¯ AÍÂ»õÚ ]À»øÓ Â¯õ£õµ {ø»¯[PøÍ¨

÷£õßÖ £õ›¯ÍÂÀ ö\¯Ø£k® ]À»øÓ Â¯õ£õµ {ø»¯[PøÍ²® PõnU

Ti¯uõP EÒÍx.

]À»øÓ Â¯õ£õµzvß £s¦PÒ

CÖv ~PºÂØPõP¨ ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPÒ ÂØ£øÚ ö\´¯¨£kuÀ.

~Pº÷Áõº u©USz ÷uøÁ¯õÚ ö£õ¸ÒPøÍz ÷uøÁ¯õÚ AÍÄPÎÀ

÷uøÁ¯õÚ ÷|µ[PÎÀ ö£ØÖUöPõÒÍ •iuÀ.

~Pº÷Áõ¸US AsªzuuõPU Põn¨£hÀ.

~Pº÷Áõº u©x ÷uøÁø¯ {øÓÄ ö\´¯UTi¯ÁõÖ G¢uöÁõ¸ ¤µ÷u\z

v¾® ]À»øÓ Â¯õ£õµ {ø»¯[PøÍU PõnUTi¯uõP ÇUQßÓx.

~Pº÷Áõµx Ç¨¤h[PÐUS ªPÄ® AsªzuuõPa ]À»øÓ ÂØ£øÚ

{ø»¯[PÒ E¸ÁõUP¨£mkÒÍÚ.

£À÷ÁÖ£mh ö£õ¸Ò ÁøPPÒ Põn¨£hÀ

A÷|P ]À»øÓ ÂØ£øÚ¯P[PÎÀ ÂØ£øÚ ö\´ÁuØPõP J÷µ ÷uøÁø¯¨

§ºzvö\´¯UTi¯ £À÷ÁÖ ÁøP¨ ö£õ¸ÒPøÍU PõnUTi¯uõP

EÒÍx. {PÌPõ»zvÀ ~Pº÷Áõº u©x ÃmiØSz ÷uøÁ¯õÚ GÀ»õ

ÁøP¨ ö£õ¸ÒPøÍ²® öPõÒÁÚÄ ö\´¯UTi¯ÁõÖ ]À»øÓ ÂØ£øÚ

{ø»¯[PÒ Â¯õ¤zxÒÍÚ.

]À»øÓ Â¯õ£õµzvß •UQ¯zxÁ®

¤ßÁ¸® ÷\øÁPÒ ]À»øÓ Â¯õ£õµ {ø»¯[PÒ ‰»® §ºzv ö\´¯¨£kÁ

uÚõÀ ]À»øÓ Â¯õ£õµ® •UQ¯zxÁ® Eøh¯uõP EÒÍx.



~Pº÷Áõµx AßÓõhz ÷uøÁPÒ, Â¸¨£[PøÍ¨ §ºzvö\´ÁuØSz

÷uøÁ¯õÚ ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPøÍ ÁÇ[PÀ.

ÂØ£øÚUS øÁUP¨£mkÒÍ ¦v¯ ÁøP¯õÚ ö£õ¸ÒPøÍ ~Pº÷Áõ

¸US AÔ•P¨£kzuÀ.

]» ÷ÁøÍPÎÀ PhÝUS® ö£õ¸ÒPøÍ ÂØ£øÚ ö\úÀ.

EØ£zv¨ö£õ¸Ò öuõhº£õP ~Pº÷Áõß Põmk® x»[PÀPøÍ EØ£zv

¯õÍÝUS AÔÂ¨£uß ‰»® ö£õ¸ÒPÎß uµzvøÚ E¯ºzxÁuØSz

xøn ¦›uÀ.

]À»øÓ Â¯õ£õµzvß ÁøPPÒ

]ØÓÍÄ ]À»øÓ ÂØ£øÚ {ø»¯[PÒ ©mk©ßÔ¨ £õ›¯ÍÂ»õÚ ]Ó¨¦a

\¢øuPÒ ÷£õßÓ £À÷ÁÖ ÁøP°»õÚ ]À»øÓ Â¯õ£õµ {ø»¯[PøÍz

uØPõ»zvÀ PõnUTi¯uõP EÒÍx. ]À»øÓ Â¯õ£õµ[PøÍ AÁØÔß

ußø©UPø©¯¨ ¤ßÁ¸©õÖ ÁøP¨£kzu •i²®.

{ø»¯õÚ £õ›¯ÍÂ»õÚ ]À»øÓ

Â¯õ£õµ[PÒ

Euõµn® :&

]Ó¨¦a \¢øu

{ø»¯õÚ ]ØÓÍÄ ]À»øÓ Â¯õ£õ

µ[PÒ

Euõµn® :&

£»\µUSU PøhPÒ, AÇSUPø»

{ø»¯[PÒ.

|h©õk® ]ØÓÍÄ ]À»øÓ Â¯õ£õµ®

Euõµn® :&

1' ÃmkUS Ãk ö\ßÖ ö£õ¸ÒPøÍ ÂØ£øÚ ö\úÀ

2' \¢øuUSa \¢øu ö\ßÖ ö£õ¸ÒPøÍ ÂØ£øÚ ö\úÀ

3' Aø©¨£õUP¨£mh ÁõPÚ[PøÍ¨ £¯ß£kzv |h©õk® ÂØ£øÚ

{ø»¯[PÒ ‰»® ÂØ£øÚ ö\úÀ.

ö©õzu Â¯õ£õµ®

«Ò ÂØ£øÚ AÀ»x ÷ÁÖ ÁoP ÷|õUP[PÐUPõP¨ ö£õ¸ÒPøÍU öPõÒÁ

ÚÄ ö\´x ÂØ£øÚ ö\úÀ ""ö©õzu Â¯õ£õµ®'' GÚ¨£k®. ö©õzu Â¯õ

£õµ |hÁiUøPPÎÀ Dk£k£Áº ""ö©õzu Â¯õ£õ›'' GÚ AøÇUP¨£kÁº.

E¸ 1.2 ]À»øÓ ÂØ£øÚ {ø»¯ö©õßÔß Põm]



Euõµn® :&

]À»øÓ Â¯õ£õ›US 50 Q÷»õQµõ® A›] ÂØ£øÚ ö\úÀ.

J¨£¢uUPõµöµõ¸Á¸USU Pmhh {º©õnzvØSz ÷uøÁ¯õÚ

^ö©¢x Ç¨ö£õßøÓ ÂØ£øÚ ö\úÀ.

ö©õzu Â¯õ£õµzvß £s¦PÒ

«Ò ÂØ£øÚ ö\´²® ÷|õUQÀ ö£õ¸Ò

PøÍ öPõÒÁÚÄ ö\úÀ.

ö£¸®£õ¾® ö£¸¢öuõøP¯õP¨ ö£õ¸Ò

PÒ ÂØ£øÚUSU Põn¨£hÀ.

öu›Ä ö\´¯¨£mh ]»ÁøP¨ ö£õ¸ÒPÒ

©mk÷© ÂØ£øÚUS øÁzv¸zuÀ.

ö£õxÁõP A»SUPõÚ ÂØ£øÚ Âø»

SøÓÁõP ÇzuÀ.

Â¯õ£õµU PÈÄPøÍ ÁÇ[SuÀ. AuõÁx ö£õ¸ÒPÎß SÔUP¨£mh

Âø»°¼¸¢x SÔ¨¤mh Ãuö©õßøÓU SøÓzx ÂØ£øÚ ö\úÀ.

]À»øÓ Â¯õ£õµzvØS® ö©õzu Â¯õ£õµzvØSªøh°»õÚ ÷ÁÖ£õkPÒ.

]À»øÓ Â¯õ£õ›PÐ® ö©õzu Â¯õ£õ›PÐ©õÚ Ç ¤›ÂÚ¸® ~Pº÷Áõ

¸USz ÷uøÁ¯õÚ ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPøÍ Â{÷¯õQ¨£vÀ Dk£k®

Cøh|kÁºPÍõPU P¸u¨£kQßÓÚº. ÁoP |hÁiUøPPÒ Ch®ö£Ö®

ußø©UPø©¯ ]À»øÓ Â¯õ£õµzvØS® ö©õzu Â¯õ£õµzvØSªøh÷¯

¤ßÁ¸® ÷ÁÖ£õkPøÍU Põn •i²®.

]À»øÓ Â¯õ£õµ® ö©õzu Â¯õ£õµ®

CÖv ~PºÂØPõP ~Pº÷ÁõÝUS¨

ö£õ¸ÒPøÍ ÂØ£øÚ ö\úÀ ]À

»øÓ Â¯õ£õµzvß ÷|õUP©õS®.

«Ò ÂØ£øÚ ÷|õUP® P¸v¨ ö£õ¸Ò

PøÍ ÂØ£øÚ ö\úÀ ö©õzu Â¯õ

£õµzvß ÷|õUP©õS®.

£À÷ÁÖ ÁøP°»õÚ ö£õ¸ÒPÒ

ÂØ£øÚ ö\´¯¨£k®.

A÷|P©õP J÷µ ÁøP¯õÚ ö£õ¸Ò

AÀ»x ©mk¨£kzu¨£mh ]» ÁøP¨

ö£õ¸ÒPÒ ÂØ£øÚ ö\´¯¨£k®.

E¸ 1.3 ö©õzu ÂØ£øÚ {ø»¯®



ö©õzu Â¯õ£õ›PÎhª¸¢x ö£õ¸Ò

PøÍU öPõÒÁÚÄ ö\´x «sk® ÂØ

£øÚ ö\´²®÷£õx ]À»øÓ Â¯õ

£õ›PÐUS ÷©»vPa ö\»öÁõßÖ

HØ£kuÀ, C»õ£zøu¨ ö£Ó ÷Ási

ÇzuÀ ÷£õßÓ Põµn[PÍõÀ ]À»

øÓ Â¯õ£õµ Âø»¯õÚx E¯ºÁõP

ÇUS®.

ö£õ¸ÒPÎß ö©õzu Âø»¯õÚx

J¨¥mhÍÂÀ ]À»øÓ Âø»ø¯

ÂhU SøÓÁõÚx. £õ›¯ÍÂÀ

öPõÒÁÚÄ ö\´²®÷£õx QøhU

P¨ö£Ö® Â¯õ£õµU PÈÂß Põµn

©õP ö©õzu Â¯õ£õµ Âø»¯õÚx

ö£õxÁõPU SøÓÁõÚuõS®.

A÷|P©õP¨ ö£õ¸Ò ÂØ£øÚPÎß

÷£õx ö£õ¸ÒPÎÀ SÔ¨¤mkÒÍ

Âø»U÷P ÂØ£øÚ ö\´¯¨£k®

A÷|P©õP ö©õzu Â¯õ£õµzvß

÷£õx Â¯õ£õµU PÈÄ ÁÇ[P¨£k®.

]À»øÓ Â¯õ£õ›PÒ ~Pº÷ÁõºPÐ

hß ÷|µi¯õPU öPõkUPÀ Áõ[PÀPÒ

ö\´QßÓÚº. GÚ÷Á, ~Pº÷ÁõÛß

÷uøÁPÒ, Â¸¨£[PøÍ CÚ[Psh

ÁºPÍõP Ç¨£º.

÷|µi¯õP ~Pº÷Áõ¸hß öPõkUPÀ

Áõ[PÀPÒ Ch®ö£Óõv¸¨£uÚõÀ

]À»øÓ Â¯õ£õ›PÒ ‰»® ~Pº÷Áõº

öuõhº£õÚ uPÁÀPøÍ¨ ö£ØÖU

öPõÒÁº.

öÁÎ|õmk Â¯õ£õµ®

Ç |õkPÎøh÷¯ AÀ»x £À÷ÁÖ |õkPÐUQøh÷¯ Ch®ö£Ö® Â¯õ£õµ®

öÁÎ|õmk Â¯õ£õµ® GÚ¨£k®. |õmiß ÷uøÁø¯ {øÓÄ ö\´ÁuØS EÒ

|õmk EØ£zvø¯¨÷£õßÖ öÁÎ|õmk EØ£zv¨ö£õ¸ÒPÐ® ÷\øÁPÐ®

÷uøÁ¯õP ÇUQßÓÚ. ÷uøÁ¯õÚ ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPÒ AøÚzøu²®

J÷µ |õmiÀ EØ£zv ö\´¯ •i¯õø©÷¯ CuØPõÚ Põµn©õS®. AÆÁõ÷Ó

¯õ÷uÝ® |õöhõßÖ uÚx ÷©»vP EØ£zv¨ö£õ¸ÒPøÍ öÁÎ|õkPÎÀ

ÂØ£øÚ ö\´ÁuØPõÚz ÷uøÁ¨£õk® Põn¨£kQßÓx. GÚ÷Á E»Q¾ÒÍ

AøÚzx |õkPÐ® HøÚ¯ |õkPÐhß Â¯õ£õµ |hÁiUøPPÎÀ

Dk£kQßÓÚ.

öÁÎ|õmk Â¯õ£õµzøu ÇÁøP¨£kzu •i²®

CÓUS©v Â¯õ£õµ®

HØÖ©v Â¯õ£õµ®

CÓUS©v Â¯õ£õµ®

¯õ÷uÝ® |õöhõßÖ ©Ø÷Óõº |õmi¼¸¢÷uõ AÀ»x £À÷ÁÖ |õkPÎ¼¸¢÷uõ

ö£õ¸ÒPøÍ / ÷uøÁPøÍ A¢|õmiØSU öPõsk Á¸uÀ CÓUS©v

Â¯õ£õµ® GÚ¨£k®.

Euõµn® :&

©zv¯ QÇUS |õkPÎ¼¸¢x ©\S Gsönø¯U öPõÒÁÚÄ

ö\úÀ.

C¢v¯õÂ¼¸¢x ÷©õmhõº ÁõPÚ[PøÍU öPõÒÁÚÄ ö\úÀ.



HØÖ©v Â¯õ£õµ®

¯õ÷uÝ® |õöhõßÖ ©Ø÷Óõº |õmiØ÷Põ AÀ»x £À÷ÁÖ |õkPÐU÷Põ

EÒ|õmk EØ£zv¨ö£õ¸ÒPøÍ / ÷uøÁPøÍ ÂØ£øÚ ö\úÀ HØÖ©v

Â¯õ£õµ® GÚ¨£k®.

Euõµn® :&

C»[øP°ß ÷u°ø» EØ£zv¨ö£õ¸ÒPøÍ I÷µõ¨¤¯ |õkPÐUS

ÂØ£øÚ ö\úÀ.

C»[øP°À øuUP¨£mh Bøh EØ£zvPøÍ I÷µõ¨¤¯ |õkP

ÐUS ÂØ£øÚ ö\úÀ

ö\¯Ø£õk 01

¤ßÁ¸® TØÖPÒ \›¯õ°ß ( ) GÚÄ® uÁÓõ°ß ( ) GÚÄ® SÔ¨¤mkU PõmkP.

öuõhº

C»TØÖPÒ

£õh\õø»U TmkÓÄa \[Pzvß ‰»® ©õnÁºPÎØS ÂØ£øÚ

ö\´ÁuØPõP A¨¤¯õ\¨ ¦zuP[PøÍU öPõÒÁÚÄ ö\ú»õÚx

]À»øÓ Â¯õ£õµzvØS›¯ öPõkUPÀÁõ[PÀ JßÓõS®.

C»[øP°À EØ£zv ö\´¯¨£kQßÓ øuUP¨£mh BøhPøÍ

öÁÎ|õkPÎØS ÂØ£øÚ ö\úÀ HØÖ©v Â¯õ£õµzvØS

Euõµn©õS®.

~Pº÷ÁõÝUS AßÓõhz ÷uøÁPÐUS AÁ]¯©õÚ ö£õ¸Ò

PøÍz ÷uøÁ¯õÚÍÂÀ ÂØ£øÚ ö\úÀ ö©õzu Â¯õ£õµzvß

£sö£õßÓõS®.

G[PÍx |õmiØSz ÷uøÁ¯õÚ £õÀ©õ, G›ö£õ¸Ò ÷£õßÓ

ÚÁØøÓ öÁÎ|õkPÎ¼¸¢x öPõÒÁÚÄ ö\úÀ CÓUS©v

Â¯õ£õµ©õS®.

]À»øÓ Â¯õ£õµzvØS® ö©õzu Â¯õ£õµzvØS©õÚ ÷ÁÖ

£õk öPõÒÁÚÄ ö\ú¼ß ÷|õUP Ai¨£øh°÷»÷¯ u[Q

°¸UQßÓx.

]À»øÓ Â¯õ£õ›PÒ ~Pº÷Áõ¸hß ÷|µi¯õPz öuõhº¦£kÁº.

ö£õ¸ÒPÍx ö©õzu Â¯õ£õµ Âø»¯õÚx A÷|P©õPa ]À

»øÓ Âø»ø¯ ÂhU Tku»õP ÇUS®.

G[PÍx |õmiÀ EØ£zv ö\´¯¨£k® CÓ¨£øµ ^ÚõÂØS

ÂØ£øÚ ö\´x ^ÚõÂ¼¸¢x C¯¢vµzvøÚU öPõÒÁÚÄ

ö\úÀ öÁÎ|õmk Â¯õ£õµ® JßÔØPõÚ Euõµn® BS®.

]À»øÓ Â¯õ£õµzvÀ £À÷ÁÖ ö£õ¸Ò ÁøPPÒ Põn¨£k®

A÷u÷ÁøÍ ö©õzu Â¯õ£õµzvÀ Áøµ¯øÓUSm£mh ö£õ¸Ò

PÎß ÁøPP÷Í Põn¨£k®.

G[PÍx |õmiÀ ]À»øÓ Â¯õ£õµ®, ö©õzu Â¯õ£õµ® BQ¯

Ç ÁøP¯õÚ Â¯õ£õµ[PøÍU PõnUTi¯uõPÄÒÍx.

01

02

03

04

05

0607

08

09

10



1.3 xøna ÷\øÁPÒ

©ÛuÝUSz ÷uøÁ¯õÚ ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPøÍ EØ£zv ö\´uÀ, Â{÷¯õP®

ö\´uÀ Gß£Ú öuõhº£õÚ P¸©[PÎÀ ÁoP[PÒ Dk£kQßÓÚ. G¢uöÁõ¸

ÁoPzvøÚ²® öÁØÔPµ©õP |hzva ö\ÀÁuØS¨ £À÷ÁÖ ÷\øÁPÎß

EuÂ ÷uøÁ¨£kQßÓx. AÆÁõÖ EuÂ ÁÇ[S® ÷\øÁPøÍ÷¯ xøna

÷\øÁPÒ GÚ AøÇUQß÷Óõ®. xøna ÷\øÁPÎÀ HØ£mkÒÍ ¦µm]

Pµ©õÚ ©õØÓ[PÒ Põµn©õP uØ÷£õx E»P©õÚx "§÷PõÍU Qµõ©®' GÚU

P¸u¨£k® {ø»US ©õÔ²ÒÍx.

xøna ÷\øÁPÐÒ ¤ßÁ¸® ÷\øÁPÒ öuõhº£õP ©mk÷© uØ÷£õx \õuõµ

nz uµzvÀ AÔ¢x öPõÒÁuØS Gvº£õºUP¨£kQßÓx. AøÁ¯õÁÚ,

Á[Qa ÷\øÁ

Põ¨¦Öva ÷\øÁ

öuõhº£õhØ ÷\øÁ

÷£õUSÁµzxa ÷\øÁ Gß£ÚÁõS®.

1.4 Á[Qa ÷\øÁ

ÁoPºPÒ u©x P¸©[PøÍ öÁØÔPµ©õP |hzva ö\ÀÁuØS Á[QPÎÚõÀ

ÁÇ[P¨£k® ÷\øÁPÒ ""Á[Qa ÷\øÁPÒ'' GÚ AøÇUP¨£k®. |øh•øÓ°À

Á[QzxøÓ°À HØ£mkÒÍ £õ›¯ÍÂ»õÚ ÁÍºa]¯õÚx ÁoP |hÁiU

øPPÎß öÁØÔUS AvP E¢xuÀPøÍ ÁÇ[Q EÒÍx. |øh•øÓ°À Põn¨

£k® £À÷ÁÖ Á[Q ÁøPPÐÒ ÁoP Á[QPÎÚõÀ ÁÇ[P¨£k® ÷\øÁPÒ

öuõhº£õP ©mk÷© C[S P»¢xøµ¯õh¨£k®.

ÁoP Á[QPÒ

|øh•øÓU PnUS ©ØÖ® HøÚ¯ PnUS ÁøPPøÍ¨ ÷£o ÁoP |hÁiU

øPPÐUS›¯ £À÷ÁÖ Á[Qa ÷\øÁPøÍ ÁÇ[S® {ÖÁÚ® ""ÁoP

Á[QPÒ'' GÚ AøÇUP¨£h •i²®. CøÁ C»[øP ©zv¯ Á[Q°ÚõÀ

ÁÇ[P¨£mh AÝ©v¨ £zvµzvß Ai¨£øh°À P¸©©õØÖÁuß Põµn©õP

AÝ©v¨ £zvµ® ö£ØÓ ÁoP Á[Q GÚÄ® AøÇUP¨£k®. ÁoP Á[QPÒ

ÁoPºPÐUS A÷|P ÷\øÁPøÍ ÁÇ[SQßÓÚ. Aa÷\øÁPÐÒ ¤ßÁ¸®

÷\øÁPÒ öuõhº£õP AÔ¢x öPõÒÁ÷u C[S Gvº£õºUP¨£kQßÓx.

1' øÁ¨¦UPÒ öuõhº£õÚ ÷\øÁPÒ

2' C»zvµÛ¯À £n® öuõhº£õÚ ÷\øÁPÒ



1. øÁ¨¦UPÒ öuõhº£õÚ ÷\øÁPÒ

ÁoPºPÒ u©x ÷©»vP¨ £nzvøÚ øÁ¨¦a ö\´Áx ©mk©ßÔ öPõkUPÀ

Áõ[PÀPÒ ÷©ØöPõÒÁøu C»S£kzxÁuØPõPÄ® £À÷ÁÖ Á[QU PnU

SPøÍ ÁoP Á[QPÒ ÷£qQßÓÚ. AzuøP¯ ÷ÁÖ£mh Á[QU PnUS

ÁøPPÒ R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

÷\ª¨¦ øÁ¨¦U PnUSPÒ

{ø»¯õÚ øÁ¨¦U PnUSPÒ

|øh•øÓU PnUSPÒ

÷\ª¨¦ øÁ¨¦U PnUSPÒ

ÁoPºPÒ ©mk©ßÔ G¢uöÁõ¸ |£¸® uõ® Â¸®¤¯ ö£õÊx £nzøu

øÁ¨¤¼kÁuØS® Â¸®¤¯ö£õÊx øÁ¨¤¼h¨£mh £nzøu «Í

Gk¨£uØS® C¯¾©õÚ Á[QU PnUS ÁøP¯õS®. CUPnUQØS Á[Q°ÚõÀ

SÔ¨¤mhÍÄ Ámi²® ÁÇ[P¨£kQßÓx. uÛ¯õP÷Áõ AÀ»x TmhõP÷Áõ

CUPnUS ÁøPPøÍ Bµ®¤UP •i²®. {PÌPõ»zvÀ ÁoP Á[QPÒ

ö£õxÁõP \õuõµn ÷\ª¨¦ øÁ¨¦U PnUSPÐUS ÷©»õP¨ £À÷ÁÖ uµ¨¤

Ú¸® £n® øÁ¨¤¼hU Ti¯ÁõÖ £À÷ÁÖ ö£¯ºPÎß Ai¨£øh°À

Â÷\h ÷\ª¨¦U PnUS ÁøPPøÍ²® AÔ•P¨£kzv²ÒÍÚ.

Euõµn® : &

•u½mka ÷\ª¨¦U PnUSPÒ

ö£sPÐUPõÚ ÷\ª¨¦U PnUSPÒ

]÷µèh ¤µø\PÒ PnUSPÒ

]ÖÁº ÷\ª¨¦U PnUSPÒ

ÁoPºPÒ ©mk©ßÔ \õuõµn |£ºPÐ® CÆÁõÓõÚ ÷\ª¨¦U PnUSPøÍ

Bµ®¤zx |hzva ö\ÀÁuÚõÀ £À÷ÁÖ £¯ßPøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

CÆÁõÓõÚ £¯ßPÒ ]» R÷Ç Põmh¨£mkÒÍÚ. AøÁ¯õÁÚ.

£nzvØS¨ £õxPõ¨¦U QøhzuÀ

Ámi Á¸©õÚö©õßÖ QøhzuÀ

Ga\¢uº¨£zv¾® £nzøu øÁ¨¤¼hÄ® «Í¨ö£ÓÄ® •i²®.

AÁ\µ ÷uøÁPÎß÷£õx C»SÁõP¨ £nzøu¨ ö£ØÖU öPõÒÍ

•iuÀ.

ußÛ¯UP öµ»º C¯¢vµzvß ‰»® öPõkUPÀÁõ[PÀ |hÁiUøP

PøÍ ÷©ØöPõÒÍÀ.

ÁµÄ AmøhPÒ ‰»® öPõk¨£ÚÄ ö\´¯ •iuÀ.



÷\ª¨¦U PnUöPõßøÓ Bµ®¤zuÀ

÷\ª¨¦U PnUöPõßøÓ Bµ®¤¨£uØPõÚ |øh•øÓPÒ ªP C»SÁõÚuõS®.

CuØPõP Á[QPÎÚõÀ PnUSPøÍ Bµ®¤¨£uØS›¯ Âsn¨£¨£iÁ®,

Põ_ øÁ¨¦z xsk, ÁõiUøP¯õÍº öuõhº£õÚ uPÁÀPøÍ AÔ¢x öPõÒÐ®

£iÁ® (KYC form), EÒ|õmk Á¸©õÚ Á›a\mhzvØPø©¯ EÖv¨£kzu¨£k®

TØÖ Gß£ÚÁØøÓa \›¯õÚ •øÓ°À §µn¨£kzv ÷u]¯ Aøh¯õÍ

Amøh²hß J¨£øhzuÀ ÷Ásk®. A÷u ÷£õßÖ Á[Q°ÚõÀ SÔUP¨£mh

BPUSøÓ¢u öuõøP AÀ»x Av¾® Ti¯ öuõøPø¯ PnUQÀ øÁ¨¤¼h

÷Ásk®. Cz÷uøÁPøÍ¨ §ºzv ö\´uuß ¤ßÚº Á[Q°ÚõÀ ÷\ª¨¦U

PnUS¨ ¦zuPö©õßÖ ÁõiUøP¯õÍ¸US ÁÇ[P¨£k®. A¨¦zuPzvÀ Põ_

øÁ¨¦UPÒ, Põ_ «Ò GkzuÀ, «v Gß£Ú £v¯¨£k®.

{ø»¯õÚ øÁ¨¦U PnUS / Põ» øÁ¨¦

SÔzu Põ»Áøµ¯øÓ JßÔØPõP {ø»¯õÚ Ámi Ãuzvß Ai¨£øh°À

Bµ®¤UPUTi¯ øÁ¨¦UP÷Í {ø»¯õÚ øÁ¨¦UPÒ GÚ AøÇUP¨£k®.

ÁõiUøP¯õÍºPÒ u®ªh® ÷©»vP©õP EÒÍ £nzøu øÁ¨¤¼h •i²®.

Chº SøÓ¢u •u½mk ÁÈ •øÓö¯õßÓõP C¸¨£x CÆøÁ¨¦ •øÓ°ß

Â÷\h A®\©õS®. {ø»¯õÚ øÁ¨¦UPÒ £» £s¦PøÍU öPõskÒÍÚ.

AøÁ ¤ßÁ¸©õÖ

¯õ÷uÝ® SÔ¨¤mh Põ» Áøµ¯øÓö¯õßÔØPõP øÁ¨¦UPøÍ¨

÷£nÀ.

øÁ¨¦UPÎß Põ»®, £nzöuõøPUS Aø©¯ Ámi Ãu® ÷ÁÖ£k®.

\õuõµn ÷\ª¨¦U PnUSPøÍ Âh AvP Ámi Ãu® QøhUS®.

{ø»¯õÚ øÁ¨¦a \õßÔuøÇ¨ ¤øn¯õP øÁzx SÔ¨¤mh Ãu®

Áøµ PhßPøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

Ámi ©õuõ¢u® AÀ»x Põ»® •iÁøh¢uuß ¤ßÚº J¨£¢uzvß

£i ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

øÁ¨¤¼h¨£mh vPv, øÁ¨¤¼h¨£mh öuõøP, •iÁøh²® Põ»®

Gß£Ú ÷£õßÓ Â£µ[PÒ EÒÍhUP¨£mh øÁ¨¦a \õßÔuÌ JßÖ

Á[Q°ÚõÀ ÁÇ[P¨£k®.



ö\¯Ø£õk 02

¤ßÁ¸® TØÖUPÒ \›¯õ°ß ( ) GÚÄ® ¤øÇ¯õ°ß ( ) SÔzxU PõmkP.

öuõhº

C»TØÖPÒ $

01 {ø»¯õÚ øÁ¨¦ Ámi ©õuõ¢u® AÀ»x Põ»® •iÁøh¢u

¤ß AÀ»x J¨£¢uzvß£i ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

02 {ø»¯õÚ øÁ¨¦a \õßÔuøÇ G¢uöÁõ¸ |£¸US® \õm-

kuÀ ö\´¯ •i²®.

03 {ø»¯õÚ øÁ¨¤ØPõPU QøhUS® Ámi Ãu® øÁ¨¦U

Põ»zvØPø©¯ ÷ÁÖ£k®.

04 {ø»¯õÚ øÁ¨¦a \õßÔuøÇ¨ ¤øn¯õP øÁzx

Á[Q°¼¸¢x SÔ¨¤mh ÃuzvøÚU PhÚõP¨ ö£ØÖU

öPõÒÍ •i²®.

05 {ø»¯õÚ øÁ¨¤ØPõÚ Ámi ö£õxÁõP \õuõµn ÷\ª¨¦U

PnUQØPõPa ö\¾zx® Ámiø¯ Âh AvP©õS®.

06 {ø»¯õÚ øÁ¨¦PÐhß öuõhº¦øh¯ {£¢uøÚPøÍ

Á[Q°ß Â¸¨£zvß Ai¨£øh°À ©õØÓ® ö\´¯

•i²®.

07 ¯õ÷uÝ® ÷uøÁPÐUPõP {ø»¯õÚ øÁ¨ö£õßÔß £nz-

vØPõÚ Põ»® •iÁøhÁuØS •ßÚº A¨£nz öuõøPø¯

«Í¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •i¯õx.

08 ÷\ª¨¦U PnUQØPõP Á[Q°ÚõÀ ö\¾zu¨£k® Ámi Ãu®

Á[Q {¯©[PÎØPø©¯ ÷ÁÖ£h •i²©õP C¸¨¤Ý®

{ø»¯õÚ øÁ¨¦PÐUPõP Ehß£mh Ámi Ãu® øÁ¨¦U

Põ»zvÚi¨£øh°À ÷ÁÖ£k®.

{ø»¯õÚ øÁ¨¦U PnUöPõßøÓ Bµ®¤zuÀ

{ø»¯õÚ øÁ¨¦U PnUöPõßøÓ Bµ®¤US® ö£õÊx Á[Q°ÚõÀ ÁÇ[P¨

£k® øÁ¨¦UPøÍ Bµ®¤¨£uØPõÚ Âsn¨£¨£iÁ®, Põ_ øÁ¨¦z

xsk, EÒ|õmk Á¸©õÚ Á›a\mhzvØPø©¯ ÷©ØöPõÒÍ¨£k® TØÖ,

ÁõiUøP¯õÍº öuõhº£õÚ uPÁÀPøÍ AÔ¢x öPõÒÐ® £iÁ® Gß£Ú

ÁØøÓ¨ §µn¨£kzv øPö¯õ¨£ªmk ÷u]¯ Aøh¯õÍ Amøh²hß

J¨£øhzuÀ ÷Ásk®. Cz÷uøÁPøÍ¨ §µn¨£kzv¯uß ¤ßÚº Á[Q°

ÚõÀ {ø»¯õÚ øÁ¨¦a \õßÔuÌ JßÖ ÁõiUøP¯õÍ¸US ÁÇ[P¨£k®.



|øh•øÓU PnUS

ÁoP Á[Q°ÚõÀ |øh•øÓ¨£kzu¨£k® £À÷ÁÖ PnUS ÁøPPÐÒ

ÁoPºPÐUS AvP©õP •UQ¯zxÁ® Eøh¯uõP C¸¨£x |øh•øÓU

PnUSPÍõS®. øÁ¨¤¼h¨£mkÒÍ £nzøuU Põ÷\õø»PÒ ‰»® öPõkU

PÀÁõ[PÀ ö\´²® PnUöPõßÓõP÷Á |øh•øÓU PnUöPß£x P¸u¨£k®.

|øh•øÓU PnUöPõßøÓ Bµ®¤zuÀ

|øh•øÓU PnUSPøÍz uÛ¯õP÷Áõ AÀ»x Tmka ÷\º¢÷uõ ÁoP[PÎß

ö£¯›÷»õ Bµ®¤UP •i²®. A÷|P ÁoPºPÒ u©x ÁoP |hÁiUøPPøÍ

C»S£kzvU öPõÒÁuØPõP |øh•øÓUPnUSPøÍ¨ £¯ß£kzxQßÓÚº.

CÆÁõÓõÚ PnUSPøÍ Bµ®¤US® ö£õÊx AÆÁoP Á[Q°À |øh•øÓU

PnUöPõßøÓU öPõskÒÍ ÁõiUøP¯õÍº J¸Á›ÚõÀ EÖv¨£kzxuÀ

AÁ]¯©õÚuõS®. |øh•øÓU PnUöPõßøÓ Bµ®¤US®÷£õx AuØS›¯

Âsn¨££iÁ®, £n øÁ¨¦zxsk Gß£ÁØøÓ¨ §µn¨£kzv ÷u]¯

Aøh¯õÍ Amøh²hß J¨£øhzuÀ ÷Ásk®.

|øh•øÓU PnUöPõßÔØS Ámi ÁÇ[P¨£kÁvÀø». |øh•øÓU

PnUQß «v SÔ¨¤mh BPU SøÓ¢u öuõøPø¯ ÂhU SøÓ²® ö£õÊx

Á[Q°ÚõÀ PnUS E›ø©¯õÍºPÐUS ÁÇ[P¨£k® ]» ÷\øÁPÐUPõPÄ®

Pmhn® AÓÂh¨£k®.

ö\¯Ø£õk 03

¤ßÁ¸® PnUS ÁøPPøÍ Bµ®¤¨£uØSz ÷uøÁ¯õÚ ©õv›¨ £iÁ[PøÍ

E[PÒ ¤µ÷u\[PÎÀ Põn¨£k® ÁoP Á[QPÎ¼¸¢x ö£ØÖU öPõÒÍÄ®.

1' ÷\ª¨¦U PnUS

2' |øh•øÓU PnUS

3' {ø»¯õÚ øÁ¨¦U PnUS

01' C®©õv›¨ £iÁ[PÎÀ ÷PmP¨£mkÒÍ uPÁÀPÎß«x PÁÚg ö\¾z

uÄ®.

02' E[PÍx |s£ºP÷Íõk P»¢xøµ¯õi AzuPÁÀPøÍ¨ £iÁ[PÎÀ

§µn¨£kzuÄ®.

|øh•øÓU PnUöPõßøÓ¨ ÷£qÁuõÀ QøhUS® |ßø©PÒ

P Põ÷\õø»PÒ ‰»® £õxPõ¨£õPU öPõkUPÀÁõ[PÀPøÍa ö\´¯ •iuÀ.

ÁoPºPÒ £À÷ÁÖ öPõk¨£ÚÄPøÍU Põ÷\õø»PÒ ‰»® ÷©Ø

öPõÒÍ •iÁuÚõÀ öPõk¨£ÚÄPÒ C»SÁõÚuõP C¸¨£xhß

£nzvØS¨ £õxPõ¨¦® QøhUQßÓx.



Euõµn® :&

FÈ¯º \®£Í®, ªß\õµU Pmhn®, Põ¨¦ÖvU Pmhn®

Á[Q ÷©»vP¨ £ØÖ Á\vPøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •iuÀ

uÚx |øh•øÓU PnUQÀ C¸US® «vø¯ Âh Ti¯ £nzöuõøP

ö¯õßÔØSU Põ÷\õø» GÊxÁuØS Á[Q AÝ©v ÁÇ[SÁuß

‰»® Á[Q ÷©»vP¨ £ØÖ Á\vPøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

CÆÁÝ©v°ß Ai¨£øh°À PnUQÀ Põn¨£k® PnUS «vø¯

ÂhU Tku»õÚ öuõøPUS E›ø©¯õÍ›ÚõÀ Á[QUSa ö\¾zu

÷Ási²ÒÍ £nzöuõøP Á[Q ÷©»vP¨ £ØÖz öuõøP GÚ¨£k®.

A÷|P©õP ÁoPºPÐUSU SÖQ¯ Põ»U Phß ÷uøÁ¨£õkPøÍ

Cuß ‰»® §ºzvö\´x öPõÒÍ •i²®.

÷|µi øÁ¨¦UPøÍ |øh•øÓ¨£kzuÀ

|øh•øÓU PnUöPõßøÓ¨ ÷£q® ÁoPºPÐUS ÷ÁÖ {ÖÁÚ[

PÎ¼¸¢x® uÛ¨£mh |£ºPÎhª¸¢x® QøhUS® £n® Á[Q

°ÚõÀ E›¯Áµx PnUQÀ ÷\ºzxU öPõÒÍ¨£k®.

Euõµn® :&

£[Q»õ£®, Ámi Á¸©õÚ®, Phß£m÷hõº ÷|µi øÁ¨¦

{ø»°¯Ø PmhøÍPøÍa ö\¯Ø£kzxuÀ

ÁoPºPÐUS¨ £À÷ÁÖ |hÁiUøPPÒ Põµn©õPU SÔ¨¤mh

ÁøP°À öuõhºa]¯õPa ö\¾zu ÷Ási¯ ö\¾zxuÀPÐ® Esk.

CÆÁõÖ H÷uÝ® SÔ¨¤mh vPvö¯õßÔÀ öuõhºa]¯õPa ö\¾zu

÷Ási²ÒÍ £nzöuõøPø¯a ö\¾zx©õÖ Ax öuõhº£õÚ ©õv›¨

£iÁzvß ‰»® Á[QUS GÊzx ÁiÂÀ ÷Ásk÷PõÒ ÂkUP¨£h

•i²®. CÆ÷Ásk÷PõÐUPø©¯ Á[Q°ÚõÀ ÷©ØöPõÒÍ¨£k®

öPõk¨£ÚÄ ""{ø»°¯Ø PmhøÍ°ß ö£¯›»õÚ öPõk¨£ÚÄ'' GÚ

AøÇUP¨£k®.

Euõµn® :&

Põ¨¦ÖvU Pmhn®, Phß uÁønU PmhnU öPõk¨£ÚÄ

Á[QU TØøÓ¨ ö£ÖuÀ

|øh•øÓU PnUS›ø©¯õÍº AUPnUQß ‰»® ÷©ØöPõÒÍ¨£mh

öPõkUPÀÁõ[PÀPøÍ EÒÍhUQ¯ uPÁÀPÍx _¸UPö©õßÖ

Á[Q°ÚõÀ |øh•øÓU PnUS E›ø©¯õÍ¸US AÝ¨£¨£k®.

CUTØÖ ©õuõ¢u® AÀ»x Põ»õskUöPõ¸ •øÓ AÀ»x

PnUS›ø©¯õÍ¸USz ÷uøÁ¯õÚÁõÖ ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

CuÞhõP Á[Q°ÚõÀ ÁoPzvØS›¯ PnUQÀ £vÄ ö\´¯¨£mh

øÁ¨¦UPÒ (ö\»Ä £vÄPÒ) öPõk¨£ÚÄPÒ (ÁµÄ¨ £vÄPÒ)

Gß£ÁØøÓ²® PnUS «vø¯²® AÔ¢x öPõÒÍ •i²®. AÆÁõ÷Ó

ÁoPzvß Á[QU PnUQ¾ÒÍ «vUS® Á[QU TØÔÀ Põn¨£k®



«vUSªøh°À ÷ÁÖ£õk Põn¨£k©õ°ß AuØS›¯ Põµn[PøÍ

AÔ¢x öPõÒÁuØS CUTØÖ xøn¯õP Aø©²®.

ö\¯Ø£õk 04

¤ßÁ¸® TØÖPÒ \›¯õ°ß ( ) GÚÄ® ¤øÇ¯õ°ß ( ) GÚÄ® SÔzxU

PõmkP.

öuõhº

C»TØÖPÒ

01 |øh•øÓU PnUS E›ø©¯õÍº Á[Q÷¯õk ÷©ØöPõsh

öPõkUPÀÁõ[PÀPøÍ EÒÍhUQ¯uõP ÁoP Á[QPÎÚõÀ

AÝ¨£¨£k® AÔUøP Á[QU TØÖ GÚ AøÇUP¨£k®.

02 ÁoPzvß Á[QU PnUQÀ uÁÖPÒ AÀ»x Âk£kuÀ

Gß£Ú Põn¨£k©õ°ß AÁØøÓa ^µõUQU öPõÒÁuØS

Á[QU TØÖ xøn¯õP Aø©QßÓx.

03 Á[QU TØÔß CÖv°À Põmh¨£k® «v GÆ÷ÁøÍ°¾®

ÁoP›ß Á[QU PnUQÀ Põmh¨£k® CÖv «vUSa

\©©õÚuõS®

04 ÁoPzvß Phß£m÷hõ›ÚõÀ ÷|µi¯õP Á[Q°À

ö\»Ä øÁUP¨£k® Põ_ Phß£m÷hõº ÷|µi øÁ¨¦ GÚ

AøÇUP¨£k®.

05 ÁoP Á[Q°ÚõÀ AÓÂh¨£mh Põ÷\õø»¨ ¦zuPU

Pmhn®, Á[QU Pmhn® Gß£Ú öuõhº£õP Á[QU

TØÔß ‰»÷© ÁoPº AÔ¢x öPõÒÁõº.

Põ÷\õø»PÒ

|øh•øÓU PnUöPõßÖ Bµ®¤UP¨£mhx® Á[Q°ÚõÀ Põ÷\õø»¨

¦zuPö©õßÖ ÁÇ[P¨£k®. |øh•øÓU PnUS›ø©¯õÍ›ÚõÀ SÔzu £nz

öuõøPø¯U SÔ¨¤mh |£¸US AÀ»x öPõsk Á¸£Á¸USa ö\¾zx®£i

Á[QUS AÔÂzuÀ ÂkUP¨£k® GÊzx ‰»©õÚ PmhøÍ÷¯ Põ÷\õø»

GÚ¨£k®.

Põ÷\õø» öuõhº£õÚ öPõkUPÀÁõ[PÀPÎß÷£õx Au÷Úõk öuõhº¦øh¯

•UQ¯ ‰ßÖ ¤›ÂÚº Põn¨£kÁº. A¨¤›ÂÚºPÒ ¤ßÁ¸©õÖ.

1' PmhøÍ°k£Áº & Põ÷\õø»ø¯ GÊv AvÀ øPö¯õ¨£®

Ck£Á÷µ PmhøÍ°k£Áº BÁõº. A÷|P©õP |øh•øÓU PnUS

E›ø©¯õÍ÷µ PmhøÍ°k£ÁµõP C¸¨£õº.



2' PmhøÍø¯¨ ö£Ö£Áº & PmhøÍ Ck£Á›ß Á[Q÷¯

PmhøÍø¯¨ ö£Ö£ÁµõÁõº. AuõÁx |øh•øÓU PnUøP |hzva

ö\À¾® ÁoP Á[Q÷¯ PmhøÍø¯¨ ö£Ö£ÁµõÁõº.

3' £n® ö£Ö£Áº / öPõko & Põ÷\õø» ‰»©õP ÷©ØöPõÒÍ¨£k®

öPõk¨£ÚøÁ¨ ö£ÖÁuØS E›ø© EÒÍ Põ÷\õø»°À ö£¯º

SÔ¨¤h¨£mh |£÷µ £n® ö£Ö£Áº / öPõko BÁõº.

Põ÷\õø» JßøÓ ÁøµuÀ

£nU öPõkUPÀÁõ[PÀPÐUPõP¨ £¯ß£kzxÁuØS Á[Q°ÚõÀ ÁÇ[

P¨£k® \mh Ÿv¯õÚ BÁn÷© Põ÷\õø» GÚ¨£k®. Põ÷\õø»ø¯

Áøµ²®ö£õÊx P¸zvØ öPõÒÍ÷Ási¯ Âh¯[PÒ R÷Ç uµ¨£mh

Euõµnzvß ‰»® ÂÍUP •i²®.

Euõµn® :&

CÛ¨¦¨ £sh[PøÍ EØ£zv ö\´x ÂØ£øÚ ö\´²® ÁoPzvÀ Dk£k® AQ»õ uÚx |øh•øÓU PnUøP ÁÓPõö£õøÍU QøÍ¯õÚ C»[øP Á[Q°÷» ÷£o Á¸QßÓõÒ. AÁÒ uÚx ÁoPzøu Â›Ä£kzx® ö£õ¸mk

¹. 80 000 ö£Ö©v¯õÚ E£Pµn[PøÍ 20xx'01'16 B® vPv ]Áµõ©Ûh® C¸¢x öPõÒÁÚÄ ö\´uõÒ. CuØPõÚ öPõk¨£ÚøÁU Põ÷\õø» ‰»÷© öPõk¨£uØS GsqQÓõÒ.

öPõk¨£ÚÄ ö\´ÁuØPõP AÁÎÚõÀ \›¯õP¨ §µn¨£kzu¨£mh Põ÷\õ

ø»ö¯õßÔß ©õv› R÷Ç uµ¨£mkÒÍx. AvÀ PÁÚg ö\¾zuÄ®.

E¸ 1.4 Põ÷\õø»ö¯õßÔß ©õv›

CuØPø©¯ Põ÷\õø»ö¯õßøÓ Áøµ²®ö£õÊx PÁÚzvØ öPõÒÍ÷Ási¯

•UQ¯ Âh¯[PÒ ]h» R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

1' \›¯õPz vPvø¯ ChÀ

2' öPõko°ß ö£¯øµz öuÎÁõÚ GÊzvÀ GÊxuÀ



3' C»UPzv¾® GÊzv¾® ö£Ö©õÚzøua \›¯õP GÊxuÀ.

4' Áøµ£Á›ß øPö¯õ¨£zøua \›¯õP CkuÀ.

5' Põ÷\õø»°À v¸zu[PÒ Ç¨¤ß AÁØøÓz öuÎÁõPU SÔ¨¤mk

•Êø©¯õÚ øPö¯õ¨£zøu Cmk EÖv¨£kzu¨£hÀ ÷Ásk®.

6' Ai CuÈÀ SÔzu ÷uøÁ¯õÚ uPÁÀPøÍ¨ §µn¨£kzuÀ.

7' Põ÷\õø»°À Põn¨£k® Põ¢uø©¨¦»zvÀ GxÄ® GÊuõx ÂhÀ.

8' ö£õ¸zu©õÚ ÁøP°À SÖUSU ÷PõihÀ.

Põ÷\õø» ÁÇ[P¨£mhuß ¤ßÚº Põ÷\õø»°À Gg]¯ £Sv "Ai°uÌ' GÚ

AøÇUP¨£k®. C¨£Sv°À, E›¯ öPõkUPÀÁõ[PÀPÒ öuõhº£õÚ Âh¯[

PÒ EÒÍhUP¨£hÀ ÷Ásk®. ÷©÷» Põmh¨£mh ©õv›U Põ÷\õø»°À

xøÍ°h¨£mh ¦ÒÎU ÷PõmiÚõÀ öuõhº¦£mi¸¨£x Ai CuÇõS®.

Põ÷\õø»°À ©õØÓ[PÒ ö\´¯¨£mi¸¨¤ß AÁØøÓ²® Ai°uÈÀ SÔ¨

¤kuÀ ÷Ásk®.

CßÖ AøÚzx ÁoP Á[QPÎß ‰»•® ÁÇ[P¨£k® Põ÷\õø»PÎÀ

Põ¢uø©¨¦»¨£Svö¯õßøÓU (MAGNETIC INK CHARACTER RECOGNITION) PõnUTi¯uõP EÒÍx. A¢{µ¼À ¤ßÁ¸® Â£µ[PÐUS›¯ C»UP[PÒ

JÊ[S •øÓ¯õP EÒÍhUP¨£mkÒÍx.

A Põ÷\õø» C»UP®

B Á[Q°ß C»UP®

C Á[QU QøÍ°ß C»UP®

D Á[QU PnUQß C»UP®

÷©ØPõmi¯ Põ÷\õø»°ß ©õv›°À AÆÂ»UP[PÒ Em£kzu¨£mkÒÍ

•øÓø¯¨ £›^»øÚ ö\´x £õºUPÄ®.

Põ÷\õø»°À SÖUSU ÷PõihÀ

Põ÷\õø»°ß •P¨¤À Ç \©õ¢uµU ÷PõkPÒ CkÁ÷u SÖUSU ÷PõihÀ

GÚ AøÇUP¨£k®. Ç \©õ¢uµU ÷PõkPÐUQøh°À AÀ»x \©õ¢uµU

÷PõkPÎßÔ Á[Qö¯õßÔß ö£¯øµ ©õzvµ® SÔ¨¤kÁx® SÖUSU

÷Põih»õPU P¸u¨£k®. Põ÷\õø»USU Ti¯ £õxPõ¨ø£¨ ö£ØÖU

öPõk¨£uØPõPU Põ÷\õø»°À SÖUSU ÷Põih¨£k®. CÆÁõÖ SÖUSU

÷Põih¨£mh Põ÷\õø»US Á[QU P¸© ¥hzv¼¸¢x Põø\¨ ö£ØÖU öPõÒÍ

•i¯õx. Põø\¨ ö£ØÖU öPõÒÁuØPõPU SÖUSU ÷Põih¨£mh Põ÷\õ

ø»ø¯ Á[QU PnUöPõßÔÀ øÁ¨¤¼h ÷Ásk®. Põ÷\õø»ö¯õßÔÀ

SÖUSU ÷PõikÁuß ‰»® Põ÷\õø»°À SÔ¨¤h¨£mh öuõøP E›¯

|£¸USU QøhUS® Gß£uøÚ EÖv¨£kzvU öPõÒÍ•i²®.



Põ÷\õø»°À SÖUSU ÷PõihÀ Ç•øÓPÎÀ ÷©ØöPõÒÍ¨£h •i²®.

1' ö£õx •øÓU SÖUSU ÷PõihÀ

2' ]Ó¨¦ •øÓU SÖUSU ÷PõihÀ

ö£õx•øÓU SÖUSU ÷PõihÀ

Põ÷\õø»°ß •ß¦ÓzvÀ Ç \©õ¢uµU ÷PõkPøÍ Áøµ¢x AuÝÒ õ÷uÝ®

{£¢uøÚö¯õßøÓU SÔ¨¤kuÀ AÀ»x SÔ¨¤hõv¸zuÀ ö£õx•øÓU

SÖUSU ÷PõihÀ GÚ¨£k®. ö£õx•øÓU SÖUSU ÷PõihÀ £À÷ÁÖ

•øÓPÎÀ Ch¨£h»õ®. ö£õxÁõP¨ £¯ß£kzu¨£kQßÓ ö£õx•øÓU

SÖUSU ÷Põih¼ß ©õv›PÒ R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

E¸ 1.5 ö£õx•øÓU SÖUSU÷PõihÀ •øÓPÒ

øP©õÓzuPõux

ö£Ö÷Áõß PnUS

©mk®

]Ó¨¦ •øÓ°»õÚ SÖUSU ÷PõihÀ

Põ÷\õø»°ß •ß¦ÓzvÀ Áøµ¯¨£kQßÓ Ç \©õ¢uµU ÷PõkPÐUQøh÷¯

AÀ»x AU÷PõkPÎßÔ ÁoP Á[Qö¯õßÔß ö£¯º SÔ¨¤h¨£mi¸zuÀ

]Ó¨¦ •øÓU SÖUSU ÷Põih»õS®. Cx ¤ßÁ¸® •øÓPÎÀ Ch®ö£Ó

•i²®.

©UPÒ Á[Q

E¸ 1.6 ]Ó¨¦ SÖUSU ÷PõihÀ •øÓPÒ

ö£Ö÷Áõß PnUS ©mk®

C»[øP Á[Q ©UPÒ Á[Q

CÆÁõÓõÚ •øÓPÎÀ SÖUSU ÷Põih¨£mh Põ÷\õø»ö¯õßøÓU SÔ¨¤mh

AÆÁ[QU PnUQÀ ©mk÷© øÁ¨¤¼mk¨ £n©õUQU öPõÒÍ •i²®.

Põ÷\õø»°À ¦ÓUSÔ¨¤hÀ

Põ÷\õø»°À •ß¦ÓzvÀ SÔ¨¤h¨£mkÒÍ ö£¯øµ A÷u •øÓ°À

Põ÷\õø»°ß ¤ß¦ÓzvÀ AÁµx øPö¯ÊzvÚõÀ GÊxÁx Põ÷\õø»°À

¦ÓUSÔ¨¤hÀ GÚ¨£k®. ÁoP¸USU QøhUP¨ö£ØÓ Põ÷\õø»ø¯

¯õ÷uÝ® öPõkUPÀÁõ[PÀ JßÔØPõP HøÚ¯ ÁoP¸US ÁÇ[S®



ö£õÊ÷uõ AÀ»x Á[QU PnUQÀ øÁ¨¤¼k® ö£õÊ÷uõ CÆÁõÖ

¦ÓUSÔ¨¤hÀ ÷Ásk®. ¦ÓUSÔ¨¤hÀ ‰»® u©US›¯ Põ÷\õø»

öuõhº£õP E›ø© ©õØÓö©õßÖ |øhö£ÖÁøu EÖv¨£kzu •iQßÓx.

ö\¯Ø£õk 05

}[PÒ A›] Â{÷¯õPzvÀ Dk£k® ÁoPº J¸ÁöµÚ Gsq[PÒ. E[PÒ

|s£º A›] ÁÇ[SÚº J¸ÁöµÚÄ® P¸vU öPõÒÐ[PÒ. E[PÒ |s£›h®

ö£ØÖUöPõsh A›]UPõPU Põ÷\õø» ‰»® öPõk¨£ÚÄ ö\´ÁuØS Gso

°¸¨£uõPU öPõsk ¤ßÁ¸® ö\¯Ø£õmiÀ Dk£kP.

01' Põ÷\õø»ö¯õßÔß ©õv› JßøÓz u¯õ›²[PÒ.

02' AUPõ÷\õø»°À uPÁÀPøÍ¨ §µn¨£kzx[PÒ.

03' Põ÷\õø»ø¯¨ §µn¨£kzv Ea\ £õxPõ¨¤øÚ¨ ö£ØÖU öPõÒÍU

Ti¯ÁõÖ SÖUSU ÷PõöhõßøÓ Ck[PÒ.

04' Põ_ ‰»® öPõk¨£ÚÄ ö\´Áøu ÂhU Põ÷\õø»PÎß ‰»® öPõkUPÀ

Áõ[PÀ ö\´ÁuÚõÀ QøhUS® AÝT»[PøÍ E[PÒ |s£ºPÐhß P»¢

xøµ¯õk[PÒ

2. C»zvµÛ¯À £n® öuõhº£õÚ ÷\øÁPÒ

ö£õ¸öÍõßøÓ÷¯õ AÀ»x ÷\øÁö¯õßøÓ÷¯õ ö£ØÖU öPõÒÐ® ö£õÊx

ö\¾zu ÷Ási¯ öPõk¨£ÚÄz öuõøPø¯¨ £n©õP÷Áõ AÀ»x ÷ÁÖ

Hx® P¸Âö¯õßÔß ‰»÷©õ ö\¾zu •i²®. ªP Asø©U Põ»® Áøµ°À

ÁoPºPÒ öPõk¨£ÚÄ |hÁiUøPPÐUPõP¨ ö£õxÁõPz uõÒ, SØÔ

|õn¯[PÒ ©ØÖ® Põ÷\õø»PøÍ÷¯ ö£¸®£õ¾® £¯ß£kzv Á¢uÚº.

{PÌPõ»zvÀ Á[QPÎÚõÀ C»zvµÛ¯À öuõhº£õhÀ öuõÈÝm£[PøÍ¨

£¯ß£kzvU Põ_U öPõkUPÀÁõ[PÀPÐUPõP ÁõiUøP¯õÍºPÐUS £À÷ÁÖ

÷\øÁPøÍ AÔ•P¨£kzu¨£mkÒÍÚ. Aa÷\øÁPøÍ "C»zvµÛ¯À £n®

öuõhº£õÚ ÷\øÁPÒ' GÚ AøÇUP •i²®.

£nzvØS® Põ÷\õø»PÐUS® £v»õP¨ £¯ß£kzuUTi¯ C»zvµÛ¯À

•øÓ÷¯ C»zvµÛ¯À £n® (e - cash) GÚ AøÇUP¨£kQßÓx. C»zvµÛ¯À

£n® öuõhº£õÚ ÷\øÁPÎß Ai¨£øh°À |øh•øÓ°À ¤µ£À¯©õÚ

ÁøP°À £¯ß£kzu¨£mk Á¸QßÓ ¤ßÁ¸® AmøhPÒ öuõhº£õPU

P»¢xøµ¯õk÷Áõ®.

PhÚmøhPÒ (Credit cards) ÁµÁmøhPÒ (Debit cards) ußÛ¯UP öµ»º C¯¢vµ AmøhPÒ (Automated Teller Machine cards)



PhÚmøhPÒ

ÁoP Á[QPÎÀ Phß Ai¨£øh°À ÁÇ[P¨£k® Amøh ÁøPPÍõS®.

CÆÁõÓõÚ AmøhPøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÁuØPõP ÁõiUøP¯õÍºPÐUS

Á[QU PnUöPõßÖ ÇUP ÷Ásk® GßÓ AÁ]¯® CÀø». A[RPõµ®

ö£ØÓ Â¯õ£õµ {ø»¯[PÎÀ Phß Amøhø¯a \©º¨¤zxU SÔ¨¤mh

ö£Ö©õÚz öuõøP Áøµ°À ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPøÍU PhÚõP¨ ö£ØÖU

öPõÒÍ •i²®. A÷u ÷£õßÖ PhÚmøhPøÍ¨ £¯ß£kzvz ußÛ¯UP

öµ»º C¯¢vµzvß ‰»® (ATM) SÔ¨¤mh öuõøP Áøµ°À £nzøu¨ ö£ØÖU

öPõÒÍÄ® •i²®. Phß Amøhø¯¨ £¯ß£kzv¨ ö£ØÓ Phß ö£Ö©õÚz

öuõøPPÒ öuõhº£õP Á[Q°ÚõÀ Phß Amøh E›ø©¯õÍ¸US¨ ¤ßÚº

AÔÂUP¨£k®. AUPhß ö£Ö©õÚz öuõøPø¯¨ ¤ßÚº Á[QUSa ö\¾zvz

wº¨£uØSU PhÚmøh E›ø©¯õÍº Ph¨£õk öPõshÁµõP Ç¨£õº.

C»zvµÛ¯À Áø»¯ø©¨¤ÞhõPz ußÛ¯UP •øÓ°À Phß Amøh

öuõhº£õÚ öPõkUPÀÁõ[PÀPÒ Ch®ö£ÖQßÓÚ. \ºÁ÷u\ Ÿv¯õP¨

£¯ß£kzu¨£mk Á¸QßÓ ¤µuõÚ PhÚmøh Áø»¯ø©¨¦PÍõP Ã\õ,

©õìhº, Aö©›UPß GUì¤µì, iìPÁº ÷£õßÓÁØøÓU SÔ¨¤h»õ®.

ÁoP Á[QPÒ PhÚmøh Áø»¯ø©¨¤ß AÝ\µøn²hß Phß Amøh

PøÍ ÁÇ[SQßÓÚ. G[PÍx |õmiÀ ÁÇ[P¨£mkÒÍ PhÚmøh ÁøP

PÎØ ]» ¤ßÁ¸® Euõµnzvß ‰»® Põmh¨£mkÒÍÚ.

Euõµn® :&

C»[øP Á[Q & ^ ÷£[ Ã\õ

©UPÒ Á[Q & ¥£À Ã\õ

ÁµÁmøh

Á[QU PnUQÀ Põn¨£k® £n¨ö£Ö©õÚzvøÚ ÷|µi¯õPU öPõk¨£ÚÄ

ö\´ÁuØS C¯¾©õÚ ÁøP°À ÁoP Á[QPÎÚõÀ uÚx ÁõiUøP¯õÍ¸US

ÁÇ[P¨£k® AmøhPÒ "ÁµÁmøhPÒ' GÚ AøÇUP¨£k®. CuØPø©¯

ÁµÁmøhø¯¨ ö£ØÖU öPõÒÁuØPõP Á[QU PnUöPõßÖ ÇzuÀ

÷Ásk®. CÆÁmøhPÒ ‰»® PnUQ¾ÒÍ Põ_ «vUS ©mk® ö£õ¸ÒPÒ,

÷\øÁPøÍU öPõÒÁÚÄ ö\´¯ •i²®. Cuß ‰»® ö£õ¸ÒPÒ ÷\øÁ

PøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÐ®÷£õx SÔzu ö£Ö©õÚ©õÚx ÷|µi¯õP Á[QU

PnUQØS ÁµÄ øÁUP¨£k®. öPõkUPÀ Áõ[P»õP SÔzu ö£Ö©õÚz

öuõøPø¯U öPõÒÁÚÁõÍ›ß PnUQ¼¸¢x SøÓUP¨£mk Á[Q°ÞhõP

ÂØ£øÚ¯õÍ›ß PnUQØS ©õØÓ¨£kÁx C¢u AmøhPÎß Â÷\h £s£õP

ÇUQßÓx. CÆÁõÓõÚ ÁµÄ AmøhPøÍ¨ £¯ß£kzvz ußÛ¯UP

C¯¢vµzvß ‰»® £nzvøÚ²® «Í¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

C»[øP°À ÁoP Á[QPÎÚõÀ ÁÇ[P¨£k® ÁµÁmøhPÐUS Euõµn[PÒ

]» R÷Ç uµ¨£mkÒÍøu AÁuõÛUP»õ®.



Euõµn® :&

\®£z Á[Q & ö\m (SET) öPõ©º]¯À Á[Q & öPm_£º (GET SUPER)

ußÛ¯UP öµ»º C¯¢vµ AmøhPÒ

÷\ª¨¦U PnUQ¼¸¢x ÁõiUøP¯õÍºPÒ £nzøu¨ ö£ØÖU öPõÒÍU

Ti¯ÁõÖ Á[QPÍõÀ ÁÇ[P¨£k® Â÷\h Amøh ÁøPö¯õßÓõS®. PoÛz

xøn²hß C¯[S® ußÛ¯UP öµ»º C¯¢vµzøu¨ £¯ß£kzv (ATM) ÷\ª¨

¦U PnUQ¼¸¢x £nzvøÚ¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®. Á[QPÍõÀ ÁÇ[P¨

£mh ußÛ¯UP öµ»º AmøhPÐUPõÚ Euõµn[PÒ ]» R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

Euõµn® :&

©UPÒ Á[Q PET C»[øP Á[Q CEY NET \®£z Á[Q SET

CÆÁmøhPÒ ‰»® PnUöPõßÔ¼¸¢x ©ØöÓõ¸ PnUQØS¨ £nzvøÚ

©õØÓ •i²®.

C»zvµÛ¯À £n® \õº¢u ÷\øÁPÎß •UQ¯zxÁ®

öPõkUPÀÁõ[PÀPÐUPõP C»zvµÛ¯À £n® £¯ß£kzxÁuß ‰»®

¤ßÁ¸® AÝT»[PøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

x›u©õÚx

C»zvµÛ¯À £n® \õº¢u ÷\øÁPÒ ÂøÚzvÓß öPõshuõPÄ®

JÊ[S •øÓ¨£kzu¨£mhuõPÄ® ÇUQßÓx. AøÚzx |hÁiU

øPPÐ® C»zvµÛ¯À FhPzvß ‰»® Ch®ö£ÖÁuÚõÀ

Á[Q°Úx® ÁoPzvÚx® ÁõiUøP¯õÍºPÎÚx® P¸©[PÒ

C»SÁõÚuõP Aø©²®. ÷|µa ]UPÚ•® HØ£k®.

|mh Aa\® SøÓÁõÚx.

£nzøuU PõÂa ö\À¾®ö£õÊx HØ£k® ChµõÚx Ca÷\øÁ°ß

‰»® SøÓÁøhQßÓx.

AøÚzxz uPÁÀPÐ® ußÛ¯UP Ÿv°À AÔUøP¨£kzuÀ

GÀ»õU P¸©[PÐ® ußÛ¯UP Ÿv°÷» ö\¯Ø£kÁuÚõÀ öPõkUPÀ

Áõ[PÀPøÍ AÔUøP¨£kzxÁx C»SÁõÚuõPÄ® \›¯õÚuõPÄ®

ÇUS®.

|õÎÀ G¢÷|µzv¾® öPõkUPÀÁõ[PÀ ö\´¯UTi¯uõP ÇUS®.

E¸ 1.7 C»zvµÛ¯À £n® öuõhº£õÚ

©õv›ö¯õßÖ



C»zvµÛ¯À £n® öuõhº£õÚ ÷\øÁPÎÀ Põn¨£k® Áøµ¯øÓPÒ

uµÄPÒ AÈÄÓU Ti¯ ußø© Põn¨£hÀ

öuõÈÝm£z uÁÖPÒ Ch®ö£ÖÁvÞhõPa ]» \¢uº¨£[PÎÀ

uµÄPÒ AÈÄÓUTi¯ ußø© Põn¨£kÁuÚõÀ ¤µa]øÚPÒ

HØ£hUTk®.

¦v¯ ÁiÁø©¨¤À C»zvµÛ¯À ÷©õ\iPÐUS Em£hUTi¯ {ø»ø©²®

HØ£h»õ®.

Euõµn® :&

C»zvµÛ¯À AmøhPÎß CµP]¯ C»UPzøu (PIN) ÷©õ\i

ö\´x ÷ÁÖ J¸Áº £¯ß£kzuUTi¯uõP C¸zuÀ.

÷©»vPa ö\»öÁõßøÓ¨ ö£õÖ¨÷£ØP ÷Ási HØ£k®.

A÷|P©õP PhÚmøhPÎß öPõk¨£ÚÄPÒ Põ»uõ©u©õS® ö£õÊx

Ámi²hß uõ©uU Pmhn•® AÓÂh¨£h ÷Ási HØ£k®.

AøÚzx ÂØ£øÚ¯P[PÎ¾® öPõk¨£ÚÄPøÍ ÷©ØöPõÒÍ •i¯õx.

ö\¯Ø£õk 06

öPõk¨£ÚÄ ö\´ÁuØPõP¨ £¯ß£kzuUTi¯ P¸ÂPÒ ]» R÷Ç uµ¨£m

kÒÍÚ. AUP¸ÂPÒ öuõhº£õPU PÁÚg ö\¾zuÄ®.

¹. 2000 ö£Ö©v¯õÚ uõÒ |õn¯[PÒ

Põ÷\õø»

PhÚmøh

ÁµÁmøh

01' ÷©ØPõmi¯ JÆöÁõ¸ P¸ÂPøÍ²® _¸UP©õP AÔ•P¨£kzuÄ®.

02' öPõk¨£ÚÄPøÍz wº¨£uØPõP JÆöÁõ¸ öPõk¨£ÚÄU P¸ÂPøÍ¨

£¯ß£kzx® ö£õÊx® HØ£hUTi¯ AÝT»[PÒ, ¤µvT»[PøÍ

EÒÍhUQ¯ AmhÁønø¯z u¯õ›USP.

1.5 Põ¨¦Öva ÷\øÁ

\P» ©mhzvøÚa ÷\º¢u uÛ|£ºPÒ ©mk©ßÔ ÁoPºPÐ® Th £À÷ÁÖ

ChºPÐUS •P[öPõkUP ÷Ási¯ {ø» HØ£h»õ®. AÆÂhºPÍõÚøÁ

Ga\¢uº¨£[PÎÀ GÆ÷ÁøÍPÎÀ Ch®ö£Ö® GÚU TÓ•i¯õx.

vjº w Â£zx, `ÓõÁÎ, öÁÒÍ®, BÈ¨ ÷£µø», §ª¯vºa], vjº

Â£zxUPÒ, P»Áµ[PÒ ÷£õßÓÚ AÆÁõÓõÚ ChºPÐÒ ]»ÁõS®.

CÆÂhºPÐUS •P[öPõk¨£uØS JÊ[S •øÓ¯õÚ Âv•øÓPøÍ¨

¤ß£ØÖuÀ ÷Ásk®. ChºPøÍ JßÔønzx CÇ¨¥miøÚ ÁÇ[SÁ÷u



Põ¨¦Öv°ß Ai¨£øh¯õS®. AuõÁx £À÷ÁÖ ChºPÐUS •P[öPõkUP

÷Ási HØ£k® GÚ Gvº£õº¨£ÁºPÎÚõÀ ö\¾zu¨£k® uÁønU

Pmhn[PøÍ JßÖvµmi¯ ö£õx{v°¼¸¢x AÆÂhºPÐUSU SÔ¨£õP

•P[öPõk¨£ÁºPÐUS CÇ¨¥k ÁÇ[SÁx Põ¨¦Öv°ß ‰»® Ch®

ö£ÖQßÓx. AøÚÁµx ChºPÐ® J¸ Põ¨¦Öv {v¯zvßRÌ JßÔøn

ÁuõÀ Põ¨¦Övø¯ ChºPÒ JßÔønzuÀ GÚÄ® P¸u¨£k®.

GÚ÷Á, |£º J¸Á¸US AÀ»x £»¸US C»SÁõP¨ ö£õÖ¨÷£ØP

•i¯õv¸US® {v |mh[PøÍ AUPõ¨¦Öv {v¯zvØS¨ £[PÎ¨¦a ö\ú

¤›ÂÚºPÐUQøh÷¯ £µÁ»õUS® ÷|õUQÀ Põ¨¦Öv E¸ÁõQ EÒÍx.

ChºPøÍ JßÔønzx J¸ ¤›ÂÚ¸US HØ£k® ÷\u® AÀ»x |mhzøu

J¸•P©õP¨ £Qº¢x öPõÒÁx Põ¨¦Öv¯õS®. Põ¨¦Öv Gß£x Põ¨¦Öv

ö\´÷Áõß, Põ¨¦Özx÷Áõß GßÝ® Ç ¤›ÂÚºPÐUQøh÷¯ HØ£k®

J¨£¢u® JßÓõS®.

Põ¨¦Öv²hß öuõhº¦£k® ¤›ÂÚº

1' 1 B® ¤›ÂÚº & Põ¨¦Övø¯¨ ö£ØÖU öPõÒÐ® ¤›ÂÚº GÝ® Põ¨

¦Öv ö\´÷Áõß.

2' 2 B®¤›ÂÚº & Põ¨¦Övø¯ ÁÇ[S® ¤›ÂÚº GÝ® Põ¨¦Özx÷Áõß

Põ¨¦ÖvU P®£Û÷¯ Põ¨¦Özx÷ÁõÚõP ÇUS®.

3' 3 B® ¤›ÂÚº & Põ¨¦Öv J¨£¢uzvÀ uõUPzøu HØ£kzx® HøÚ¯

AøÚzx¨ ¤›ÂÚ¸® EÒÍh[SÁº. Euõµn©õP ÁõPÚ

ö©õßÖ Põ¨¦Öv ö\´¯¨£k©õ°ß Ãv°À £¯oUS®

HøÚ¯ ÁõPÚ[PÒ, ¤µ¯õoPÒ ö\õzxUPÒ Gß£Ú

C¨¤›ÂØSÒ EÒÍh[S®.

Põ¨¦Övz uzxÁ®

Põ¨¦Öva ÷\øÁ¯õÚx Põ¨¦Övz uzxÁzvÚi¨£øh°À Pmiö¯Ê¨£¨

£mkÒÍx. AÁØÖÒ ]» Á¸©õÖ :

01' Põ¨¦Öv ö\´¯zuUP E›ø©

02' E¯º |®¤UøP

03' CÇ¨¥mkz uzxÁ®

Põ¨¦Öv ö\´¯zuUP E›ø©

E°¸US AÀ»x ö\õzxUSU Põ¨¦Öv ö\´ÁuØSU Põn¨£kQßÓ \mh

Ÿv¯õÚ E›ø©÷¯ Põ¨¦Öv ö\´¯zuS¢u E›ø©¯õS®.

Euõµn® :&

PnÁß, ©øÚÂUQøh÷¯ J¸Á¸UöPõ¸Áº AÁºPÍx E°º «x

Põ¨¦Öv ö\´ÁuØS E›ø© ÇUQßÓx.



ö\õzxU Põ¨¦Öv°ß÷£õx Aaö\õzvß «x \mhŸv¯õÚ E›ø©¯õÍ

¸USU Põ¨¦Öv ö\´²® E›ø© QøhUQßÓx.

Phß ÁÇ[Q¯ J¸Á¸US ÁÇ[P¨£mh Phß öuõøP°ß ö£Ö©vUSU

Phß ö£ØÖU öPõshÁ›ß E°¸USU Põ¨¦Öv ö\´ÁuØS E›ø©

QøhUQßÓx.

E¯º |®¤UøP

Põ¨¦Öv J¨£¢uzvØS Ehß£k® Ç¤›ÂÚ¸® AÆöÁõ¨£¢uzvØS›¯

uPÁÀPøÍa \›¯õP AÁµÁºPÐUS öÁÎ¨£kzxuÀ ÷Áskö©Ú Czuz

xÁ® ÂÍUSQßÓx. C[S J¨£¢uzxhß öuõhº¦øh¯ ¤›ÂÚºPÍõPU P¸u¨

£kÁx Põ¨¦Öv ö\´÷Áõ¸® Põ¨¦Özx÷Áõ¸©õS®. Põ¨¦Özx÷Áõß Gß£x

Põ¨¦Öv ö\´²® {ÖÁÚzøuU SÔ¨£÷uõk, Põ¨¦Öv ö\´÷Áõº Gß£x

Põ¨¦Öv ö£ØÖU öPõÒÐ® ¤›ÂÚøµU SÔUS®. C[S G¨¤›ÂÚºP÷ÍÝ®

¯õ÷uÝ® PõµnzvÚõÀ •UQ¯ Âh¯[PøÍ öÁÎ¨£kzuõv¸¨£x E¯º

|®¤UøPø¯ «ÖÁuõP Aø©²®. AÆÁõÖ uPÁÀPÒ £µì£µ® \›¯õP öÁÎ¨

£kzu¨£hõv¸¨¤ß Põ¨¦Öv J¨£¢uzøua ö\À¾£i¯ØÓuõUSÁuØSa

\mhŸv¯õÚ E›ø© Ç¤›ÂÚºPÐUS® Põn¨£kQßÓx.

CÇ¨¥mkz uzxÁ®

Põ¨¦Öv ö\´¯¨£mh ö\õzöuõßÔØS ¯õ÷uÝ® ÷\uö©õßÖ HØ£k©õ°ß

Aa÷\uzvØS •ß¤¸¢u {ø»USU öPõsk Á¸ÁuØS HØ£k® CÇ¨¥k

©mk® ö\¾zu¨£k® Gß£x CzuzxÁzvß P¸zuõS®. CzuzxÁ©õÚx

B²Ò Põ¨¦ÖvUS¨ ö£õ¸zu©ØÓuõS®. Põ¨¦Öv°ß ‰»® Põ¨¦Öv

ö\´£Áº C»õ£zøu¨ ö£ÖQßÓ \¢uº¨£® CzuzxÁzvß Ai¨£øh°

÷»÷¯ uÂºUP¨£kQßÓx.

Euõµn® :&

¹. 2 000 000 ö£Ö©v¯õÚ ÷©õmhõº ÁõPÚ® A¨ö£Ö©õÚz öuõøPUSU

Põ¨¦Öv ö\´¯¨£mi¸¨¤ß A®÷©õmhõº ÁõPÚzvØS ¹. 500 000

ö£Ö©v¯õÚ ÷\u® HØ£k©õ°ß CuØPõÚ CÇ¨¥mkz öuõøP¯õP

¹. 500 000 Áøµ°»õÚ öuõøPø¯ ©mk÷© ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

B²Ò Põ¨¦Öv

ÁoP[PÐUS ©mk©ßÔ uÛ |£ºPÐUS® Põ¨¦Öv¯õÚx •UQ¯©õÚ

÷\øÁø¯ ÁÇ[SQßÓx. |£›ß E°¸US HØ£k® CÇ¨¦PÒ öuõhº£õP

÷©ØöPõÒÍ¨£k® Põ¨¦Öv B²Ò Põ¨¦Öv¯õS®. ¯õ÷uÝ® PõµnzuõÀ

|£›ß E°º CÇUP¨£k©õ°ß AÁ›ß ¤ßÝ›zuõÍº CÇ¨¥mkz öuõøPø¯U

Põ¨¦ÖvU P®£Û°hª¸¢x ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®. Põ¨¦Öv J¨£¢u

•vºÄz vPv°À B²mPõ¨¦Öv¯õÍß E°¸hß Ç¨¤ß AÁº J¨£¢uz

öuõøPø¯ Cuµ AÝT»[PÐhß ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.



|£ºPÐUS HØ£k® vjº Â£zx, _Põuõµ¨ ¤µa]øÚPÒ, AÖøÁa ]Qaø\,

øÁzv¯\õø»U Pmhn® ÷£õßÓøÁPÐ® B²Ò Põ¨¦Öv J¨£¢uzvÀ

÷©»vPU Põ¨¦UPÍõP EÒÍhUP¨£h •i²®.

B²Ò Põ¨¦Öv°ß •UQ¯zxÁ[PÒ

B²Ò Põ¨¦Öv •øÓ¯õÚx ÷\ª¨¦ •øÓö¯õßÓõP÷Áõ AÀ»x

•u½mk ÁÈ•øÓö¯õßÓõP÷Áõ £¯ß£kzvU öPõÒÍ •i²®.

B²Ò Põ¨¦Öv •øÓ°À J¨£¢uU Põ»® •i²® Áøµ°À Põ¨¦Öv

ö\´÷Áõº E°¸hß C¸¨¤ß Põ¨¦Öv ö\´u öuõøP²hß HøÚ¯

AÝT»[PøÍ²® ÷\ºzx Põ¨¦Öv ö\´÷Áõß ö£ØÖöPõÒÍ

•i²®.

B²Ò Põ¨¦Öv J¨£¢u[PÎß÷£õx Põ¨¦Öv ö\´÷Áõß ©µn

©øhÁõÚõ°ß AÁµx ¤ßÝ›zuõÍ¸US CÇ¨¥mkz öuõøPø¯¨

ö£ØÖUöPõÒÍ •i²®.

¤ÒøÍPÎß v¸©n®, PÀÂ |hÁiUøPPÎß÷£õx {v EuÂPøÍ¨

ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

{v {ÖÁÚ[PÎhª¸¢x Phß ö£Ö®ö£õÊx {v {ÖÁÚ[PÐUS¨

¤øn¯õP CÆöÁõ¨£¢uzøu¨ £¯ß£kzvU öPõÒÍ •i²®.

BuÚU Põ¨¦Öv

Pmhh®, C¯¢vµ E£Pµn[PÒ, ÷©õmhõº ÁõPÚ®, \µUQ¸¨¦PÒ ÷£õßÓ

ö\õzxUPÐUS Ch®ö£ÓUTi¯ ChºPÎ¼¸¢x Põ¨¦¨ ö£ÖÁuØPõP¨

ö£ØÖU öPõÒÐ® Põ¨¦Öv÷¯ BuÚU Põ¨¦Öv¯õS®.

Põ¨¦Öv {ÖÁÚ[PÒ CÆÁõÓõÚ Põ¨¦Öv°ßRÌ £À÷ÁÖ ÁøP°»õÚ

Põ¨¦Öv J¨£¢u[PøÍ ÁÇ[SQßÓÚ.

Euõµn® :&

wUPõ¨¦Öv,÷©õmhõº ÁõPÚU Põ¨¦Öv, Ph»£õ¯U Põ¨¦Öv,

C¯ØøP AÚºzuU Põ¨¦Öv



BuÚU Põ¨¦Öv°ß •UQ¯zxÁ®

ÁoP[PÐUS HØ£hUTi¯ £À÷ÁÖ ChºPÎÞhõP ÷©ö»Ê® {v

Ÿv¯õÚ |mh[PÎ¼¸¢x £õxPõ¨¦¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

Euõµn® :&

w¯õÀ AÈÄÖuÀ, PÒÁº / £øPÁ›ÚõÀ HØ£k® AÈÄ, öuõÈÀŸv

¯õÚ Â£zx

ÁoPU P¸©[PøÍz öuõhºa]¯õP

|hzva ö\À»z xøn¯õP Aø©uÀ.

ÁoPºPÍõÀ uõ[QU öPõÒÍ

÷Ási÷¯Ø£hUTi¯ £õ›¯ÍÂ

»õÚ |mh[PÐUPõPU Põ¨¦ÖvU

P®£Û°hª¸¢x CÇ¨¥miøÚ¨

ö£ØÖU öPõÒÍ •iÁuõÀ ÁoP®

C¯À¦ {ø»US ©õØÓ¨£mk Auß

P¸©[PøÍz öuõhºa]¯õP |hzva

ö\À» EÖxøn¯õP C¸US®.

EÒ|õmiÀ ©mk©ßÔ \ºÁ÷u\ ÁoP |hÁiUøPPÐUS® xøn¯õP

Aø©uÀ

Euõµn® :&

Ph»£õ¯U Põ¨¦Öv, \µUQ¸¨¦U Põ¨¦Öv, HØÖ©vU Phß Põ¨¦Öv,

ÁÈa\µUSUPõÚ Põ¨¦Öv

£o¯õÍºPÎÚx® ~Pº÷Áõ›Úx® £õxPõ¨ø£ EÖv¨£kzxÁuØSz

xøn¯õP Aø©²®.

Euõµn® :&

öuõÈÀ ÁÇ[SÚºPÎÚõÀ FÈ¯ºPÒ \õº£õP¨ ö£ØÖU öPõÒÐ®

\‰P |»ß Põ¨¦Öv J¨£¢u®, EØ£zv¨ö£õ¸Ò ö£õÖ¨¦U Põ¨¦Öv

J¨£¢u®.

B²mPõ¨¦ÖvUS® BuÚU Põ¨¦ÖvUSªøh°»õÚ ÷ÁÖ£õkPÒ

Põ¨¦ÖvUS Em£k® Âh¯zvß ußø©UPø©¯ B²Ò Põ¨¦Öv¯õÚx

£õxPõ¨¦U öPõsh AµnõS®. BÚõÀ, E°º uÂº¢u HøÚ¯ ö\õzxUPÒ

\õº£õPÄ® Põ¨¦Öv ö\´¯¨£kQßÓx. Põ¨¦Öv C¸ ÁøPPøÍU öPõshx.

CÆÂ¸ ÁøPPÐUQøh÷¯ Põn¨£k® ÷ÁÖ£õkPÒ ]» ¤ßÁ¸®

AmhÁøn ‰»® Põmh¨£mkÒÍÚ.

E¸ 1.8 Â£zöuõßÔØSm£mh

ÁõPÚö©õßÖ



B²Ò Põ¨¦Öv BuÚU Põ¨¦Öv

Põ¨£Öv J¨£¢uz öuõøP¯õÚx Á¯x,

Pmhn®, E°¸UPõÚ Ch›ß ußø©

öPõk¨£ÚÄ ö\´¯UTi¯ C¯¾ø©

Gß£øÁPÎß Ai¨£øh°À wº©õÛU

P¨£k®.

SÔzu ö\õzvß {vŸv¯õÚ ö£Ö©õÚz

vß Ai¨£øh°÷» Põ¨¦Öv J¨£¢

uzvß ö£Ö©õÚz öuõøP wº©õÛU

P¨£k®.

CÇ¨¦ HØ£iÝ® HØ£hõÂiÝ® CÇ¨

¥mkz öuõøP ÁÇ[P¨£k®

J¨£¢u Põ»zvÝÒ CÇ¨¦ HØ£mhõÀ

©mk÷© CÇ¨¥mkz öuõøP EÒÁõ[

P¨£k®.

CÇ¨¥mkzuzxÁ® ö£õ¸zu©ØÓxS®. CÇ¨¥mkz uzxÁ® ¤µ÷¯õQUP¨£k®.

Põ¨¦Öv ö\´¯¨£mh ö£Ö©õÚz öuõøPUS

÷©»vP©õPU öPõk¨£ÚÄPÐhß E£

Põµ¨ £n•® ÷\ºzx ÁÇ[P¨£k®.

C[S HøÚ¯ AÝT»[PÐUS E›zx

CÀø».

¤ßÁ¸® TØÖUPÒ \›¯õ°ß ( ) GÚÄ® uÁÓõ°ß ( ) GÚÄ® AUTØÔß

•ßÝÒÍ Aøh¨¦USÔ°ÝÒ SÔzxU PõmhÄ®.

öuõhº

C»TØÖ

B²m Põ¨¦Övö¯ß£x uÛ |£›ß E°º öuõhº£õP HØ

£hUTi¯ CÇ¨¦ \õº£õP ÷©ØöPõÒÐ® Põ¨¥k JßÓõ

S®.

Põ¨¦Öv {v¯zvØS¨ £[PÎ¨¦a ö\´²® ¤›ÂÚ¸US

HØ£hUTi¯ CÇ¨¤øÚ A¨£[PÎ¨¦a ö\´¯¨£k®

|£ºPÐUQøh÷¯ J¸ø©¨£õmkhß £Qº¢x öPõÒÐuÀ

Põ¨¦Öv°À Ch®ö£ÖQßÓx.

BuÚ®, B²Ò Gß£ÁØÔÀ Põ¨¦Öv ö\´ÁuÚõÀ AÁØ

ÔØPõÚ ChºPÒ HØ£hõv¸US®.

BuÚU Põ¨¦Öv J¨£¢uö©õßÔß ö£Ö©õÚ® uÛ|£›ß

Â¸¨£zvÚx® öPõk¨£ÚÄz vÓøÚ²® Ai¨£øh¯õPU

öPõsk wº©õÛUP •i²®.

Põ¨¦Öv J¨£¢u® ö£ØÖU öPõÒÐ®÷£õx Põ¨¦Özx

÷ÁõÝ®, Põ¨¦Öv ö\´÷ÁõÝ® J¨£¢uzxUS›¯

AøÚzxz uPÁÀPøÍ²® öÁÎ¨£kzu ÷Ásk®.

÷©õmhõº ÁõPÚö©õßÔÀ ¹. 25 00 000ØS Põ¨¦Öv ö\´

¯¨£mh÷£õx ¹. 10 00 000 |mh® HØ£k©õ°ß CÇ¨¥m

kzöuõøP ¹. 25 00 000 ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

CÇ¨¥mkz uzxÁ® B²mPõ¨¦ÖvUS¨ ö£õ¸zu©ØÓx.

uÛ|£¸USz uÚx G¢uöÁõ¸ EÓÂÚøµ²® Põ¨¦Öv

ö\´ÁuØSa \mhŸv¯õÚ E›ø©²sk.

ö\¯Ø£õk 07

01

02

03

04

05

06

07

08



1.6 öuõhº£õhØ ÷\øÁ

ÁoPö©õßøÓ öÁØÔPµ©õP |hzva ö\ÀÁuØSz ÷uøÁ¯õÚ •UQ¯©õÚ

xøna ÷\øÁPÎö»õßÓõPz öuõhº£õhØ ÷\øÁ Põn¨£kQßÓx. ö\´v,

uPÁÀ, P¸zx Gß£Ú ¯õ÷uÝ® FhPö©õßÔß ‰»® Ç ¤›ÂÚºPÐU

Qøh÷¯ £›©õØÔU öPõÒÐ® ö\¯ß•øÓ÷¯ öuõhº£õhÀ GÚU SÔ¨¤h

•i²®.

ÁoP |hÁiUøPPÎÀ öuõhº£õh¼ß •UQ¯zxÁ®

|øh•øÓ°À uPÁÀ öuõÈÝm£zvß ÁÍºa]÷¯õk öuõhº£õh¼¾® ¦µm]

Pµ©õÚ A¤Â¸zvö¯õßøÓU PõnUTi¯uõP EÒÍx. CuØPø©¯ ÁoP[PÒ

£À÷ÁÖ öuõhº£õhÀ •øÓPøÍ¨ £¯ß£kzv Á¸QßÓÚ. ÷£õmiz ußø©

öPõsh \¢øu°À ÁoP[PÎß öÁØÔUS® ÁõÌußø©US® öuõhº£õhØ

öuõÈÝm£©õÚx ªPÄ® •UQ¯©õÚ ÷\øÁ¯õS® {ø»US ©õÔ²ÒÍx.

ÁoPU P¸©[PÐUSz ÷uøÁ¯õÚ uPÁÀPøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÁuØS

©mk©ßÔ ÁoPzxhß öuõhº¦£k® £À÷ÁÖ ¤›ÂÚºPÐUS® uPÁÀ

PøÍ¨ ö£ØÖU öPõk¨£uØS® öuõhº£õhÀ ªP •UQ¯©õÚuõP ÇUQßÓx.

|øh•øÓ°À uPÁÀ öuõÈÝm£ ²Pzv÷» ÁõÌÁuÚõÀ £À÷ÁÖ wº©õÚ[

PøÍ ÷©ØöPõÒÁuØS ÁoPºPÐUS öuõhº£õh»õÚx ªP •UQ¯©õÚ

xøna ÷\øÁö¯õßÓõPU Põn¨£kQßÓx.

ÁoP {ÖÁÚ[PÐhß öuõhº¦PøÍ¨ ÷£q® £À÷ÁÖ ¤›ÂÚºPøÍ

Ai¨£øh¯õPU öPõsk öuõhº£õhØ P¸©[PÒ ÇÁøP¯õP¨ ÁøP

£kzu¨£k®.

1' APz öuõhº£õhÀ / EÒÍPz öuõhº£õhÀ

2' ¦Óz öuõhº£õhÀ / öÁÎ¯Pz öuõhº£õhÀ

APz öuõhº£õhÀ

{ÖÁÚö©õßÔÀ Põn¨£k® £À÷ÁÖ ¤›ÂÚºPÐUQøh÷¯ £À÷ÁÖ öuõhº

£õhÀ FhP[PÎÞhõPa ö\´vPÒ, uPÁÀPÒ, P¸zxUPÒ Gß£ÚÁØøÓ¨ £›

©õØÓ® ö\úÀ APzöuõhº£õhÀ GÚ¨ ö£õ¸Ò£k®. Czöuõhº£õh»õÚx

E›ø©¯õÍºPÒ, •Põø©¯õÍºPÒ, FÈ¯ºPÒ BQ÷¯õºPÐUQøh°À Ch®

ö£Ö®. ÁoPU P¸©[PøÍ {øÓ÷ÁØÔU öPõÒÁuØPõP Czöuõhº£õhÀ ªP

•UQ¯©õÚuõP Ç¨£uÚõÀ APz öuõhº£õhÀ Ch®ö£Ö® uhøÁPÎß

GsoUøP ªPU Ti¯uõPU Põn¨£kQßÓx. A÷u÷£õßÖ APz

öuõhº£õh¼À A÷|P©õP AÝ¨¦£Á¸US® ö£Ö£Á¸US® Cøh°»õÚ

yµ® ©mk¨ £kzu¨£mhuõP ÇUS®.



¦Óz öuõhº£õhÀ

ÁoP {ÖÁÚö©õßÖ öÁÎ|£ºPÒ ©ØÖ® ÷ÁÖ {ÖÁÚ[P÷Íõk

Ch®ö£ÖQßÓ öuõhº£õhÀ ¦Óz öuõhº£õhÀ GÚ¨£k®. £À÷ÁÖ

ÁõiUøP¯õÍºPÒ, ÁÇ[SÚºPÒ, ]À»øÓ ©ØÖ® ö©õzu Â¯õ£õ›PÒ,

•PÁºPÒ ÷£õßÓ |£ºPÒ, Aµ_ ©ØÖ® HøÚ¯ öÁÎ {ÖÁÚ[PÒ

Gß£ÁØÔØQøh÷¯ Czöuõhº£õhÀ Ch®ö£ÖQßÓx. APzöuõhº£õhÀ

•øÓø©²hß J¨¤k® ö£õÊx ¦Ózöuõhº£õhÀ Ch®ö£Ö® uhøÁPÎß

GsoUøP²® ©mk¨£kzu¨£mhuõP C¸US®. A÷u ÷£õßÖ A÷|P©õP

C[S uPÁÀ AÝ¨¦£Á¸US® ö£Ö£Á¸USªøh°»õÚ yµ® AvP©õPU

Põn¨£k®.

ÁoP[PÎÚõÀ £¯ß£kzu¨£k® öuõhº£õhÀ FhP[PÒ

ÁoP {ÖÁÚö©õßÖ AP, ¦Ó ¤›ÂÚºPÐhß ÷©ØöPõÒÐ® öuõhº£õhÀ

|hÁiUøPPÐUPõP¨ £À÷ÁÖ FhP[PøÍ¨ £¯ß£kzxQßÓx. öuõhº

£õhÀ FhPö©õßøÓ AÁØÔß ußø©UPø©¯ RÌU SÔ¨¤mhÁõÖ ÁøP¨

£kzvU Põmh •i²®.

öuõhº£õh¼ß

ußø©öuõhº£õhÀ FhP[PÐUPõÚ Euõµn[PÒ

Áõ´ö©õÈTmh[PÒ, P»¢xøµ¯õhÀPÒ, ö\¯»©ºÄPÒ, P¸zuµ[

SPÒ, öuõø»÷£] Eøµ¯õhÀPÒ.

GÊzxPiu®, AÔÂzuØ £»øP, AÔUøPPÒ, xsk¨¤µ_µ®,

£zv›UøP, \g]øP, £uõøP, _ÁöµõmiPÒ

C»zvµÛ¯À

J¼ö£¸UQ C¯¢vµ®, Gs©õÚ¨£»øP, ªß Ag\À,

öuõø»|PÀ, JÎ£µ¨¦ FhP[PÒ, J¼£µ¨¦ FhP[

PÒ, Cøn¯®, \‰P Áø»zuÍ[PÒ (Twitter, Face book, Viber, Skype), SÖgö\´va ÷\øÁ (SMS)

\ªUøbPÐ®

SÔ±kPÐ®

Ãv \ªUøb, ©o, HØÖU öPõÒÍ¨£mh Aøh¯õÍ[

PÒ

÷©ØPõmi¯ÁõÖ öuõhº£õhÀ FhP[PÒ Â›ÁõP |õßS ¤›ÄPÍõP ÁøP¨

£kzvU Põmh¨£mhõ¾® A÷|P \¢uº¨£[PÎÀ AøÁ J¸ öuõhº£õhÀ

ußø©US ©mk® Áøµ¯ÖzxU PõmkÁx ]µ©©õÚuõS®.

Euõµn® :&

öuõø»÷£] Eøµ¯õhÀ

(C»zvµÛ¯À /Áõ´ö©õÈ)

ªß Ag\À (C»zvµÛ¯À / GÊzx)

ìøP¨ (Skype)(C»zvµÛ¯À / Áõ´ö©õÈ / GÊzx)E¸ 1.9. øP¯hUPz öuõø»÷£]PÒ



öuõhº£õhØ ö\¯ß•øÓ

öuõhº£õh»õÚx J¸ uÛzu ö\¯ß•øÓ¯ßÔ ö£õx Ai¨£øhU PõµoPÒ

£»ÁØÔß ÷\ºUøP¯õÀ E¸ÁõUP¨£mh ö\¯ß•øÓö¯õßÓõS®. CÆ Ai¨

£øhPÒ R÷Ç uµ¨£mkÒÍx.

AÝ¨¦£Áº - ö\´vø¯ AÝ¨¦® |£º AÀ»x {ÖÁÚ®

ö\´v - AÝ¨¦£Á›ÚõÀ AÝ¨£¨£k® uPÁÀ

FhP® - ö\´vø¯ AÝ¨¦ÁuØPõP¨ £¯ß£kzu¨£k® öuõhº£õ

hÀ \õuÚ©õS®.

ö£Ö£Áº - ö\´vø¯¨ ö£Ó ÷Ási¯ |£º

x»[PÀ - ö\´vø¯¨ ö£Ö£Áº ö\´v öuõhº£õPa ö\¯Ø£k®

•øÓ

«ÍÁ¼²ÖzuÀ / ¤ßÞmhÀ - ö£ØÓ ö\´v öuõhº£õP¨ ö£Ö£Á›ÚõÀ

AÝ¨¦£Á¸US Áõ´ö©õÈ ‰»÷©õ

AÀ»x Áõ´ö©õÈ AÀ»õu •øÓPÎÀ

ÁÇ[P¨£k® x»[PÀPÒ.

Caö\¯ß•øÓø¯¨ ¤ßÁ¸® Áøµ£hzvß ‰»® ÂÍUP •i²®.

AÝ¨¦£Áº

«Í Á¼²ÖzuÀ x»[PÀ

ö£Ö£ÁºFhP®ö\´v

E¸ 1.10 öuõhº£õhØ ö\¯ß•øÓ

ö£õ¸zu©õÚ öuõhº£õhÀ FhPö©õßøÓz öu›Äö\´²®ö£õÊx PÁÚz

vØ öPõÒÍ ÷Ási¯ Âh¯[PÒ.

G¢uöÁõ¸ |£¸® AÀ»x {ÖÁÚ•® u©x öuõhº£õhØ P¸©[PøÍ¨

ÂøÚzvÓß öPõshuõP ÷©ØöPõÒÁuØSz öuõhº£õhÀ FhPö©õßøÓz

öu›Ä ö\´²® ö£õÊx P¸zvØ öPõÒÍ ÷Ási¯ PõµoPÒ £»ÁõS®.

AøÁ¯õÁÚ.

ö£õ¸zu©õÚ ußø©

öuõhº£õhÀ •øÓ°ÚõÀ £›©õØÓ¨£h Gvº£õºUQßÓ uPÁÀPÒ, ÷|õU

P[PÐUPø©¯ ö£õ¸zu©õÚ öuõhº£õhÀ FhPö©õßøÓz öu›Ä

ö\´uÀ ÷Ásk®.



ÂøµÄ

AÝ¨£¨£k® uPÁÀPÒ G¢uÍÂØS ÂøµÁõP AÝ¨£¨£h ÷Ásk®

Gß£uÚi¨£øh°À ö£õ¸zu©õÚ öuõhº£õhÀ FhPö©õßøÓz

öu›Ä ö\úÀ ÷Ásk®.

Qµ¯®

öuõhº£õhØ P¸©zvØPõP HØ£k® ö©õzua ö\»ÄPÎÀ PÁÚg ö\¾zu

÷Ási¯x ªP •UQ¯©õÚuõS®. |ÃÚ öuõÈÝm£ Â¸zv°ß Põµn

©õPU SøÓ¢u Qµ¯zv»õÚ öuõhº£õhÀ •øÓø©PÒ E¸ÁõQ EÒÍÚ.

Euõµn® :&

SÖgö\´va ÷\øÁ (SMS)

öuÎÁõÚ ußø©

AÝ¨¦£Á›ÚõÀ AÝ¨£¨£k® ö\´v ö£Ö£Á¸USz öuÎÁõÚ •øÓ

°À ÂÍUP® ö£ÓUTi¯ÁõÖ FhP® Põn¨£kuÀ.

£¯ß£kzxÁvÀ C»Sz ußø©

öuõhº£õhÀ FhP©õÚx C»SÁõP¨ £¯ß£kzuUTi¯ÁõÖ ÇzuÀ

÷Ásk®. AÝ¨¦£Á›h•® ö£Ö£Á›h•® ÇUS® AÔÄ, vÓß

Gß£ÁØÔß Ai¨£øh°À C»SÁõP¨ £¯ß£kzuU Ti¯ öuõhº£õhÀ

FhPö©õßÓõP ÇzuÀ ÷Ásk®.

ÁoP |hÁiUøPPøÍ¨ ÷£õßÖ PÀÂ |hÁiUøPPÎ¾® Thz öuõhº£õhÀ

ªP•UQ¯zxÁ® öPõshuõP EÒÍx. CUTØÔøÚ EÖv¨£kzxÁuØPõÚ

Põµn[PøÍ¨ £mi¯Ø£kzxP.

ö\¯Ø£õk 08

1.7 ÷£õUSÁµzxa ÷\øÁ

¯õ÷uÝ® Kº Chzv¼¸¢x ¤Ô÷uõº ChzvØS¨ ö£õ¸ÒPøÍ²®

¤µ¯õoPøÍ²® Gkzxa ö\ÀÁøu¨

÷£õUSÁµzx GÚ AøÇUP •i²®.

ÁoP |hÁiUøPPÐUS ©mk©ßÔ¨

ö£õxÁõP •Ê ©Ûu \•uõ¯zvß

Â¸zvUS® ÷£õUSÁµzx ªP •UQ¯

÷\øÁö¯õßÓõQßÓx. |øh•øÓ°À

÷£õUSÁµzxa ÷\øÁPÎß ÁÍºa]

Põµn©õP ÁoP |hÁiUøPPÐ®

ÂøÚzvÓß, ÂøÍvÓß öPõshøÁ

¯õPU Põn¨£kQßÓÚ.E¸ 1.11 xøÓ•Pö©õßÖ



÷£õUSÁµzvß Ai¨£øh ‰»P[PÒ

÷£õUSÁµzx Gß£x ÷©õmhõº ÁõPÚz öuõSvö¯õßøÓ ©mk® EÒÍhU

Q¯uÀ». Cx Ai¨£øh ‰»P[PÒ £»ÁØøÓU öPõsk E¸ÁõUP¨£mh •øÓ

ø©ö¯õßÓõS®. ÷£õUSÁµzvß Ai¨£øh ‰»P[PÍõP ¤ßÁ¸ÁÚÁØøÓ

TÓ•i²®.

ÁÈ / ©õºUP®

÷£õUSÁµzx FhP®

\Uv / Á¾

u›¨¤h®

ÁÈ/ ©õºUP®

÷£õUSÁµzxU P¸©[PÐUPõP¨ £¯ß£kzu¨£k® £À÷ÁÖ £õøuPøÍ

Cx SÔUQßÓx. CøÁ ¤µuõÚ©õP¨ ö£¸¢öu¸, ¦øP°µu¨ £õøu,

}º ÁÈ, BPõ¯ ÁÈ GßÓÁõÖ ÁøP¨£kzvU Põmh •i²®. ]»

£õøuPÒ ©ÛuÚõÀ {º©õoUP¨£mkÒÍxhß ©ØÖ® ]» £õøuPÒ

C¯ØøP¯õP÷Á Põn¨£kQßÓÚ.

÷£õUSÁµzx FhP®

£À÷ÁÖ ÷£õUSÁµzx •øÓPÐÒ ÷£õUSÁµzx |hÁiUøPPÐUPõP¨

£¯ß£kzu¨£kQßÓ \õuÚ[PÒ ÷£õUSÁµzx FhP® GÚ¨£k®.

Euõµn® :&

÷£¸¢x Ási, ¦øP°µu®, P¨£À, Â©õÚ®

\Uv/ Á¾

÷£õUSÁµzx FhPö©õßøÓa ö\¾zxÁuØS Á¾\Uv £¯ß£kzu¨£hÀ

÷Ásk®. |øh•øÓ°À öuõÈÝm£ •ß÷ÚØÓzvß Põµn©õP¨ £À

÷ÁÖ \UvPøÍ¨ £¯ß£kzxQßÓx.

Euõµn® :&

`›¯ \Uv, Áõ², ªß\õµ®, ö£Ø÷Óõ¼¯¨ ö£õ¸ÒPÒ, P»¨¦z

öuõÈÝm£® (Hybrid technology).

u›¨¤h®

÷£õUSÁµzx FhP[PøÍa ö\¯Ø£kzxÁuØPõP¨ £¯ß£kzu¨£k®.

ChzvøÚz u›¨¤h® AÀ»x {Özxªh® GÚ AøÇUP¨£k®. ÷£õUS

Áµzx FhP[PøÍ¨ ö£õÖzx AÁØÔß u›¨¤h¨ ö£¯ºPÒ ÷ÁÖ£k®.

Euõµn® :&

÷£¸¢xz u›¨¤h®, xøÓ•P®, ¦øP°µu {ø»¯®, Â©õÚ {ø»¯®

÷©ØSÔ¨¤h¨£mh Ai¨£øhU PõµoPÎß ÁÍºa]PÒ ÷£õUSÁµzxz

xøÓ°Úx ÁÍºa]US® EÖxøn¯õP Aø©²®.



ö£õ¸zu©õÚ ÷£õUSÁµzx •øÓö¯õßøÓz öu›Äö\´²® ö£õÊx

P¸zvØ öPõÒÍ¨£h ÷Ási¯ Âh¯[PÒ.

ÁoPºPÒ ö£õ¸ÒPøÍU öPõsk ö\ÀÁuØPõP¨ £¯ß£kzu¨£k® ÷£õUS

Áµzx FhPö©õßøÓz öu›Ä ö\´²® ö£õÊx ¤ßÁ¸® PõµoPÒ «x®

PÁÚg ö\¾zxuÀ ÷Ásk®.

ö£õ¸ÒPÎß ußø©

C[S ö£õ¸Îß ußø©, }izu £õÁøÚ, {øÓ, ö£Ö©õÚ® ÷£õßÓ

PõµoPÎß Ai¨£øh°À £¯ß£kzu¨£k® ÷£õUSÁµzx FhP©õÚx

÷ÁÖ£k®.

Euõµn® :&

PÛ¯ Gsön´ ÁøPPøÍU öPõsk ö\ÀÁuØPõP Gsön´z

uõ[Q ö£õ¸zu¨£mh PÚµP Fºv £¯ß£kzu¨£kuÀ.

÷£õUSÁµzvØPõÚ ö\»Ä / Qµ¯®

Gkzxa ö\ÀÁuØPõP HØ£kQßÓ ö©õzua ö\»ÂøÚU P¸zvØöPõÒÍ

÷Ási¯x ªP •UQ¯©õÚuõS®. ÷£õUSÁµzxa ö\»Ä AvP›US®

ö£õÊx Auß CÖv ÂøÍÁõP¨ ö£õ¸ÒPÎß Âø» AvP›US®.

C¯»ÍÄ / öPõÒÍÍÄ

÷£õUSÁµzx FhPzvß ‰»® öPõsk ö\À»UTi¯ ö£õ¸ÒPÎß

AÍ÷Á C¯»ÍÄ GÚ¨£k®. ÁoPº öPõsk ö\ÀÁuØS Gvº£õºUS®

ö£õ¸ÒPÎß AÍÂß Ai¨£øh°÷» ö£õ¸zu©õÚ ÷£õUSÁµzx

•øÓ²® FhP•® öu›Äö\´¯¨£k®.

Euõµn® :&

£õµÅºv ‰»® öPõsk ö\ÀÁøu Âh AvPÍÂ»õÚ ö£õ¸Ò

PøÍ¨ ¦øP°µu® ‰»® Gkzxa ö\À» •i²®.

£õxPõ¨¦

Gkzxa ö\À»¨£k® ö£õ¸ÒPøÍ¨ £õxPõ¨£õÚ •øÓ°À öPõsk

ö\À»UTi¯ vÓß ÷£õUSÁµzx FhPzvÀ Põn¨£h ÷Ásk®.

ÂøµÄ / ÷ÁP®

•iÄ¨ ö£õ¸ÒPøÍ²® ‰»¨ö£õ¸ÒPøÍ²® ©mk©ßÔ FÈ¯º

PøÍ²® ªP ÂøµÁõPU öPõsk ö\À»UTi¯uõP¨ ÷£õUSÁµzx

FhP® Põn¨£h ÷Ásk®. ÂøµÁõÚ ÷£õUSÁµzvß FhõP ÷|µ®

÷\ªUP¨£kÁuÚõÀ ÁoP |hÁiUøPPÐ® ÂøÚzvÓß ªUPuõP

÷©ØöPõÒÁuØPõÚ \¢uº¨£® QøhUQßÓx.



Qøh¨£ÚÄz ußø©

ÁoPºPÒ u©x ÷uøÁPÐUS HØÓÁõÖ ÷£õUSÁµzx FhPö©õßøÓ¨

ö£ØÖU öPõÒÁuØPõÚ C¯¾ø© ÇUQßÓuõ Gß£vÀ PÁÚg

ö\¾zxuÀ ÷Ásk®. H÷uÝ® FhPö©õßÖ ö\»Ä GßÝ® ÁøP°À

AÝT»[PøÍU öPõshuõP Ç¨¤Ý® C»SÁõP¨ ö£ØÖU öPõÒÍ

•i¯õx Ç¨¤ß AuøÚ Âh C»SÁõP¨ ö£ØÖUöPõÒÍUTi¯

÷£õUSÁµzx FhPö©õßÔß«÷u PÁÚg ö\¾zxuÀ ÷Ásk®.

Euõµn® :&

SÔ¨¤mh ÷|µzvÀ öu›Ä ö\ú £õøuPÎÀ ©mk® ¦øP°µu¨

÷£õUSÁµzx Ch®ö£ÖÁuÚõÀ ÷uøÁ¯õÚ AøÚzxa \¢uº¨£[P

Î¾® ÷£õUSÁµzx FhPö©õßÓõP¨ ¦øP°µuzøu¨ £¯ß£kzu

•i¯õx.

ÁoPU P¸©[PøÍ ÂøÚzvÓß öPõshuõP ÷©ØöPõÒÁuØS¨ ÷£õUS

ÁµzuõÚx £[PÎ¨¦a ö\´²® •øÓ :&

xøna ÷\øÁPÐÒ JßÖ GßÝ® ÁøP°À ÷£õUSÁµzuõÚx ÁoP

|hÁiUøPPøÍ ÂøÚzvÓß öPõshuõP ÷©ØöPõÒÁuØS ªP¨ £õ›¯

ö£õÖ¨ö£õßøÓ {øÓ÷ÁØÖQßÓx. {PÌPõ»zvÀ \¢øu°ß Â›ÁõU

P[PÐUS Cx ö\ÀÁõUSa ö\¾zxQßÓx. ÷£õUSÁµzxa ÷\øÁPøÍ¨

£¯ß£kzv ÷©ØöPõÒÍ¨£k® £À÷ÁÖ¨£mh ÁoPU P¸©[PÎØ ]»

R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

EØ£zv |hÁiUøPPÎØSz ÷uøÁ¯õÚ ÁÍ[PøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÍÀ

EØ£zv |hÁiUøPPÐUSz ÷uøÁ¯õÚ ‰»¨ö£õ¸ÒPøÍ²®

C¯¢vµ E£Pµn[PøÍ²® öPõskÁ¸ÁuØS®, ÁoPºPÎß EØ

£zv |hÁiUøPPÐUSz ÷uøÁ¯õÚ ÁÍ[PøÍ E›¯ ÷|µzvÀ

£õxPõ¨£õP¨ ö£ØÖU öPõÒÁuØS® ÷£õUSÁµzøu¨ £¯ß£kzvU

öPõÒÁº. ]» ÁÍ[PøÍ EÒ|õmiÀ ©mk©ßÔ öÁÎ|õkPÎ¼¸¢x®

ö£ØÖU öPõÒÍ ÷Ási Á¸®.

•iÄ¨ ö£õ¸ÒPøÍa \¢øuUS Gkzxa ö\À»À

ÁoP |hÁiUøPPøÍ ÷©ØöPõÒÐ® ö£õÊx •iÄ¨ ö£õ¸ÒPøÍ

EÒ|õmiÀ ©mk©ßÔ öÁÎ|õmka \¢øuPÐUS® Th \¢øu¨£kz

xÁuØS¨ ÷£õUSÁµzvß ÷uøÁ AÁ]¯©õP ÇUQßÓx.

£o¯õÍºPøÍU öPõsk ÁµÀ

ÁoP |hÁiUøPPøÍ ÂøÚzvÓß öPõshuõP ÷©ØöPõÒÁuØS¨

£o¯õÍºPÒ SÔ¨¤mh ÷|µzvÀ ÷\øÁUSa \‰P©ÎzuÀ ÷Ásk®.

]» ÁoP[PÒ u©x FÈ¯ºPÐUPõÚ Â÷\h ÷£õUSÁµzxa ÷\øÁ°

øÚ²® HØ£kzv²ÒÍÚ.



ö£õ¸ÒPøÍ ~Pº÷ÁõÛß ChzvÀ J¨£øhzuÀ

Ãmkz uÍ£õh[PÒ, C»zvµÛ¯À E£Pµn[PÒ, EnÄ, Si£õÚ[PÒ

Gß£ÚÁØøÓ EØ£zv ö\´²® ]» ÁoP[PÒ ÂØ£øÚ ö\´¯¨£mh

ö£õ¸ÒPøÍ ~Pº÷ÁõÛß ÃmiØ÷Põ AÀ»x ÷uøÁ¯õÚ ChzvØ÷Põ öPõsk

ö\ÀÁuØPõP¨ ÷£õUSÁµzxa ÷\øÁø¯ ÁÇ[SQßÓÚ.

÷£õUSÁµzx •øÓPÒ

ÁoP |hÁiUøPPøÍ¨ ÷£õßÖ uÛ¨£mh ÷uøÁPøÍ²® {øÓ÷ÁØÔU

öPõÒÁuØS® £¯ß£kzu¨£kQßÓ £À÷ÁÖ £õøuPÒ ÷£õUSÁµzx

•øÓPÒ GÚ¨£k®. CÆÁøP°À ÷£õUSÁµzx ÁÈPÒ / £õøuPÒ ]» R÷Ç

Põmh¨£kÒÍÚ.

1' öu¸UPÒ

2' ¦øP°µu¨ £õøu

3' }º ÁÈ

4' Áõß ÁÈ

öu¸¨ ÷£õUSÁµzx

{»¨£µ¨¤À öu¸UPøÍ¨ £¯ß£kzv ÷©ØöPõÒÐ® ÷£õUSÁµzx •øÓ¯õP

Cx P¸u¨£kQßÓx. C»[øP°À ÷£õUSÁµzx •øÓø©°ÝÒ öu¸¨

÷£õUSÁµzuõÚx Av\°UPzuUP ÁøP°À •UQ¯zxÁ® öPõshuõS®.

HøÚ¯ ÷£õUSÁµzx •øÓP÷Íõk J¨¤k®÷£õx öu¸¨ ÷£õUSÁµzvÀ

¤ßÁ¸® AÝT»[PÒ, ¤µvT»[PøÍU PõnU Ti¯uõP EÒÍx.

öu¸¨ ÷£õUSÁµzvß AÝT»[PÒ

¤µ¯õn® •i²® Áøµ°À £¯ß£kzu •iuÀ.

A÷|P©õP¨ ¤µ¯õn® •i²® Áøµ°À £¯ß£kzuU Ti¯ J÷µö¯õ¸

÷£õUSÁµzx•øÓ öu¸¨ ÷£õUSÁµzuõS®.

GÆ÷ÁøÍ°¾® £¯ß£kzuU Ti¯uõP C¸zuÀ

ÁoPºPÒ ©mk©ßÔ uÛ |£ºPÐ® ÷uøÁ¯õÚ Ga\¢uº¨£zv¾® £¯ß

£kzuU Ti¯uõPU Põn¨£kuÀ.

öu¸¨ ÷£õUSÁµzvß ¤µv T»[PÒ

Ãvz uøhPÒ/ ö|›\ÀPÍõÀ HØ£k® uõ©u®.

ö£¸¢vµÍõÚ ÁõPÚ[PÒ ÷£õUSÁµzxa ö\´ÁuÚõÀ ÃvPÎÀ HØ£k®

uøhPÒ / ö|›\ÀPÒ Põµn©õPU Põ»uõ©u[PÒ HØ£k®.



Â£zxUPÒ AvP©õP HØ£hÀ.

]» ÁõPÚa \õµvPÒ Ãva

\mh vmh[PøÍ¨ ¤ß£ØÓõx

ÁõPÚ[PøÍa ö\¾zxÁuÚõÀ

Ãv Â£zxUPÒ HØ£kÁuØS

Áõ´¨¦PÒ AvP©õP ÇUS®.

`ÇÀ ©õ\øhÁvÀ uõUPzøu

HØ£kzxuÀ.

ÁõPÚ[PÒ ‰»® öÁÎÂh¨

£k® ¦øP ©ØÖ® ÁõPÚ[PÎ

¼¸¢x öÁÎ÷¯Ö® PÈÄ¨

ö£õ¸ÒPÒ ‰»® `ÇÀ ©õ\øhÁuØPõÚ Áõ´¨¦PÒ Põn¨£kQßÓÚ.

¦øP°µu¨ ÷£õUSÁµzx

ö£õ¸ÒPÒ, ¤µ¯õoPøÍU öPõsk ö\ÀÁuØPõP¨ ¦øP°µu¨ £õøuPøÍ¨

£¯ß£kzv¨ ÷£õUSÁµzxa ö\úÀ ¦øP°µu¨ ÷£õUSÁµzx GÚ¨£k®.

C»[øP°À PhØPøµ÷¯õµ¨ ¦øP°µu¨ £õøu C÷u ÷£õßÖ ©ø»|õmk¨

¦øP°µu¨ £õøu, ÁhUS ©ØÖ® PÍÛ öÁÎ¨ ¦øP°µu¨ £õøuPÒ GÚ

Áøµ¯ÖUP¨£mh AÍÂÀ Põn¨£kQßÓÚ. HøÚ¯ ÷£õUSÁµzx •øÓ

P÷Íõk J¨¤kªhzx ¦øP°µu¨ ÷£õUSÁµzvÀ ¤ßÁ¸® AÝT»[PÒ,

¤µvT»[PøÍU PõnUTi¯uõP EÒÍx.

¦øP°µu¨ ÷£õUSÁµzvß AÝT»[PÒ

AvP GsoUøP°»õÚ ¤µ¯õoPøÍ²® ö£õ¸ÒPøÍ²® J÷µ uhøÁ°À

öPõsk ö\À» •i²®.

öu¸¨ ÷£õUSÁµz÷uõk J¨¤kªhzx ¦øP°µuzvÀ AvPÍÂ»õÚ

AøÓPøÍ / ö£miPøÍ¨ £¯ß£kzuUTi¯uõP Ç¨£uÚõÀ J÷µ

uhøÁ°À öPõsk ö\À»U Ti¯ C¯»ÍÄ® AvP©õP ÇUS®.

}sh yµ¨ ¤µ¯õn[PÐUPõP ]» Â÷\h Á\vPÒ Põn¨£kQßÓÚ.

Â÷\h©õP AÁuõÛ¨¦U Th®, EÓ[PÀ ÇUøPPÒ, SÎ¹mi¯ AøÓ,

]ØÖsia\õø», PÈ¨£øÓ ÷£õßÓ £À÷ÁÖ Á\vPøÍ¨ ö£ØÖU

öPõÒÍ •i²®.

¦øP°µu¨ ÷£õUSÁµzvÀ Ãvz uøhPÒ HØ£kÁvÀø».

SÔ¨¤mh ÷|µ AmhÁøn°ß£i SÔ¨¤mh GsoUøP°»õÚ ¦øP

°µu[PÒ ©mk® ö\ÀÁuÚõÀ ¦øP°µu¨ ÷£õUSÁµzvÀ Ãvz uøhPÒ/

ö|›\ÀPÒ HØ£kÁuØS Áõ´¨¤Àø».

E¸ 1.12 Ãv ö|›\À



¦øP°µu¨ ÷£õUSÁµzvß ¤µvT»[PÒ

A÷|P©õPz uzu©x ¤µ¯õn® •i²® Áøµ°À £¯ß£kzu •i¯õv¸zuÀ.

¦øP°µu Ãv¯õÚx |õk §µõPÄ® £µÂU Põn¨£hõø©°ÚõÀ

÷uøÁ¯õÚ Ch[PÐUS¨ ¤µ¯õn® ö\´¯ •i¯õx. GÚ÷Á ¦øP°µu

÷£õUSÁµzxhß ÷ÁÖ ÷£õUSÁµzx •øÓPøÍ²® Cønzx¨ £¯ß

£kzu ÷Ási¯ {ø» HØ£k®.

SÔ¨¤mh ÷|µ AmhÁønUPø©¯ ÷£õUSÁµzxa ö\´ÁuÚõÀ ¤µ¯õo

PÐUSz ÷uøÁ¯õÚ AøÚzx ÷|µ[PÎ¾® ¦øP°µua ÷\øÁø¯¨

ö£ØÖU öPõÒÍ •i¯õx.

Â£zöuõßÖ HØ£k©õ°ß Ãvø¯ C¯À¦ {ø»ø©USU öPõsk Á¸Á

uØS }sh Põ»® GkUS®.

ªß\õµ \ªUøb uøh¨£hÀ, ¦øP°µu¨ £õøu £ÊuøhuÀ AÀ»x

÷ÁÖ £õøuPÎÀ HØ£k® Â£zxUPÒ Põµn©õP Ch®ö£Ö® Põ»

uõ©u[PøÍ C¯À¦ {ø»USU öPõsk Á¸ÁuØPõP¨ ö£õxÁõP HøÚ¯

Ãv •øÓP÷Íõk J¨¤kªhzxU Ti¯ Põ»® GkUS®.

ÁõßÁÈ¨ ÷£õUSÁµzx

ö£õ¸ÒPøÍ²® £¯oPøÍ²® ÁõßÁÈ ‰»® Gkzxa ö\ÀÁøu "Áõß

ÁÈ¨ ÷£õUSÁµzx' GÚ AøÇUP¨£k®. J¸ |õmiß EÒÍP¨ ÷£õUSÁµzx

|hÁiUøPPøÍ¨ ÷£õßÖ \ºÁ÷u\ Ÿv¯õPÄ® ÷£õUSÁµzx |hÁiUøPPÐUPõP

Áõß ÁÈ¨ ÷£õUSÁµzx •øÓ°øÚ¨ £¯ß£kzxQßÓÚº.

HøÚ¯ ÷£õUSÁµzx •øÓPÐhß J¨¤kªhzx BPõ¯ ÁÈ¨ ÷£õUSÁµzvÀ

¤ßÁ¸® AÝT»[PÐ® ¤µvT»[PÐ® Põn¨£kQßÓÚ.

Áõß ÁÈ¨ ÷£õUSÁµzvß AÝT»[PÒ

ÂøµÁõÚx

ÂøµÁõP¨ £Êuøh¯UTi¯ ö£õ¸ÒPøÍU öPõsk ö\ÀÁuØS

C¨÷£õUSÁµzx •øÓ ö£õ¸zu©õÚx. A÷u ÷£õßÖ ÁoPºPÒ, Aµ\

AvPõ›PÒ ÷£õßÓ G¢uöÁõ¸ uÛ|£¸US® uÚx AÁ\µz ÷uøÁUPõP

öÁÎ|õmk, EÒ|õmk¨ £¯n[PøÍ ÷©ØöPõÒÁuØS ÁõßÁÈ¨

÷£õUSÁµzx •øÓø¯÷¯ AvP©õP¨ £¯ß£kzxQßÓÚº.

¤µ¯õoPÐUPõÚ Á\vPÒ AvP©õPU Põn¨£hÀ.

Á\vPÐhß Ti¯ C¸UøPPÒ, öuõø»UPõm], Áø»¯ø©¨¦¨ ÷£õßÓ

Á\vPøÍ Â©õÚzvÀ ¤µ¯õoUS®÷£õx ¤µ¯õoPÍõÀ ö£ØÖU

öPõÒÍU Ti¯uõ´ C¸UQßÓx.



\ºÁ÷u\ Â¯õ£õµzvØS E¢x \Uv¯õP ÂÍ[SQßÓx.

ÁoPzvØSz ÷uøÁ¯õÚ ‰»¨ ö£õ¸ÒPÒ, •iÄ¨ ö£õ¸ÒPøÍa \º

Á÷u\ \¢øuPÐUS Â{÷¯õQzuÀ ÷£õßÓ |hÁiUøPPÐUS EÖxøn

¯õP ÇUQßÓx.

ÁõßÁÈ¨ ÷£õUSÁµzvß ¤µvT»[PÒ

÷£õUSÁµzxa ö\»Ä AvP©õP ÇzuÀ.

HøÚ¯ ÷£õUSÁµzx ÁÈ•øÓPøÍ Âh

ÁõßÁÈ¨ ÷£õUSÁµzvß÷£õx ¤µ¯õo

PÒ Ti¯ ö\»öÁõßøÓz uõ[QU öPõÒÍ

÷Ási HØ£kQßÓx.

Â£zxUPÒ HØ£k®÷£õx Ti¯

÷\uzøu ÂøÍÂUS®.

öu¸¨ ÷£õUSÁµzøu¨ ÷£õ»ßÔ BPõ¯z

vÀ ÷£õUSÁµzxa ö\´²® ö£õÊx

Â£zöuõßÖ HØ£k©õ°ß £õ›¯ ÷\u® HØ£k®.

{øÓ°À Ti¯ ö£õ¸ÒPøÍ Gkzxa ö\À» •i¯õx.

A÷|P©õP {øÓ°À Ti¯ ö£õ¸ÒPøÍU öPõsk ö\ÀÁuØS BPõ¯ Â©õÚ¨

÷£õUSÁµzx •øÓø©ø¯¨ £¯ß£kzu •i¯õx.

}ºÁÈ¨ ÷£õUSÁµzx

BÖ, PhÀ, H›, SÍ® ÷£õßÓ }º {ø»PøÍ

÷£õUSÁµzvØPõP¨ £¯ß£kzx® •øÓ÷¯

}º ÁÈ¨ ÷£õUSÁµzuõS®. J¸ |õmiß EÒÍP,

\ºÁ÷u\ ÷£õUSÁµzx |hÁiUøPPÐUPõP

}º ÁÈ¨ ÷£õUSÁµzx •øÓø¯¨ £¯ß£kzu

•i²®. G[PÍx |õmiÀ £µÁ»õPU PhÀ

ÁÈ¨ ÷£õUSÁµzx •øÓø¯÷¯ £¯ß£kzu¨

£kQßÓx. HøÚ¯ ÷£õUSÁµzx •øÓP÷Íõk

J¨¤kªhzx PhÀÁÈ¨ ÷£õUSÁµzuõÚx

¤ßÁ¸® AÝT»[PÒ, ¤µv T»[PøÍ²®

EÒÍhUQ¯uõP ÇUQßÓx.

}º ÁÈ¨ ÷£õUSÁµzvß AÝT»[PÒ

J÷µ uhøÁ°À AvP©õÚ ö£õ¸ÒPøÍ²® ¤µ¯õoPøÍ²® öPõsk

ö\À» •iuÀ.

P¨£À, öu¨£®, ÁÒÍ® ÷£õßÓ FhP[PÎÞhõP AvPÍÂÀ ö£õ¸Ò

PøÍ²® ¤µ¯õoPøÍ²® Gkzxa ö\À» •i²®.

E¸ 1.13 Â©õÚ Â£zöuõßÖ

E¸ 1.14 £sh¨ ÷£õUSÁµzx



÷£õUSÁµzxa ö\»Ä SøÓÁõP ÇUS®.

BPõ¯ ÁÈ¨ ÷£õUSÁµzxU Qµ¯zxhß J¨¤kªhzx ªPU SøÓ¢uÍ

Â»õÚ ö\»÷Á HØ£k®.

\ºÁ÷u\ Â¯õ£õµzvØS E¢x \Uv¯õP ÇzuÀ.

\ºÁ÷u\ Â¯õ£õµzvß ÁÍºa]USU PhÀ ÁÈ¨ ÷£õUSÁµzvß ÁÍºa]

¯õÚx EÖxøn¯õP ÇUQßÓx.

Ti¯ {øÓ öPõsh ö£õ¸ÒPøÍU öPõsk ö\À» •iuÀ.

ÁõßÁÈ¨ ÷£õUSÁµzxhß J¨¤kªhzxU P¨£ÀPÎÀ {øÓ°À Ti¯

ö£õ¸ÒPøÍ AvPÍÂÀ Gkzxa ö\À»U Ti¯uõP ÇUS®.

}ºÁÈ¨ ÷£õUSÁµzvß ¤µvT»[PÒ

ö£õ¸ÒPøÍU öPõsk ö\ÀÁuØSU Ti¯ Põ»® GkUS®.

P¨£ÀPÎß ÷ÁP® ªPU SøÓÁõP Ç¨£uÚõÀ yµ® Ti¯ |õkPÐUS¨

÷£õUSÁµzxa ö\´²® ö£õÊx Ti¯ Põ»zøu GkUS®.

AøÚzx¨ ¤µ¯õn[PÐUS® £¯ß£kzu •i¯õø©.

E»PzvÀ ]» |õkPÎ¾® ]» ¤µ÷u\[PÎ¾® PhÀ öuõhº£ØÔ¸¨£

uÚõÀ C¨÷£õUSÁµzx •øÓø©ø¯¨ £¯ß£kzu •i¯õv¸US®.

ö\¯Ø£õk 09

C»[øP°À ÷£õUSÁµzxz xøÓ²hß öuõhº¦øh¯ \®£Á[PÒ ]»ÁØÔØ

PõÚ Euõµn[PÒ R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ. A¢{PÌÄPÎØS›¯ ÷£õUSÁµzx

Ai¨£øh ‰»P[PøÍ¨ ö£¯›mkU PõmkP.

01' öPõÊ®¦z xøÓ•Pzøu Â›Ä£kzuÀ.

02' j\À, ö£Ø÷ÓõÀ, ©sönsön´ Gß£ÁØÔß Âø»ø¯U SøÓzuÀ.

03' ©õzuøÓ, PvºPõ©® ¦v¯ Ãvö¯õßøÓ {º©õo¨£uØSz vmhªh¨£hÀ.

04' C»[øP¨ ÷£õUSÁµzxa \ø£¯õÚx Qµõ©¨ ¤µ÷u\[PÎÀ ÷£õUSÁµzxa

ö\´ÁuØPõPa ]Ô¯ ÷£¸¢x ÁsiPÒ 200 I CÓUS©v ö\úÀ.

05' ÷£õUSÁµzxa ö\´ÁuØPõP ÁÍ[PøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÍ `›¯ \Uv

Á¾øÁ AÔ•P¨£kzuÀ.

06' AøÚzx Á\vPÐ® Ti¯ ¦v¯ ¦øP°µu {ø»¯[PÒ 2 I E¸ÁõUSuÀ.

07' C»[øP°À Â©õÚU P®£Û°ß ‰»® ¦v¯ 3 Â©õÚ[PøÍU öPõÒÁÚÄ

ö\úÀ

08' Qµõ©¨ ¤µ÷u\[PÎÀ Põn¨£k® µØÓ £õøuPøÍa ö©¢x £¯ß£kzva

ö\¨£ÛhÀ.



ö\¯Ø£õk 10

÷£õUSÁµzxa ÷\øÁø¯z xøn¯õP ö£ØÖUöPõÒÍTi¯ |õßS

\¢uº¨£[PÒ R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

1. öÁÒÍ¨ö£¸UQÚõÀ Ch®ö£¯º¢u QÇUS¨ ¤µ÷u\ ©UPÐUS E»º

EnÄ¨ ö£õvPøÍ ÁÇ[PÀ.

2. ^ÚõÂ¼¸¢x ¦øP°µu GßâßPÒ 10 CøÚ CÓUS©v ö\´uÀ.

3. vjºz ÷uøÁPÒ P¸vU Põ¼°¼¸¢x öPõÊ®¤ØSa ö\À¾uÀ.

4. ¯õÌ¨£õnzv¼¸¢x ö£¸©ÍÄ E¨¦ öPõÊ®¤ØSU öPõsk ö\À»¨

£hÀ.

01' ÷©ØPõmi¯ JÆöÁõ¸ \¢uº¨£[PÐUS® £¯ß£kzuUTi¯ ÷£õUSÁµzx

•øÓPøÍU SÔ¨¤mkU PõmkP.

02' A®•øÓPÎÀ ÷£õUSÁµzxa ö\´²® FhP[PÒ 2 Ãu® u¸P.

03' E›¯ P¸©[PÐUPõP E[PÍõÀ •ßö©õÈ¯¨£k® ªPÄ® ö£õ¸zu©õÚ

÷£õUSÁµzx FhPö©õßøÓz öu›Äö\´x AÆÁõÖ öu›Äö\´uuØPõÚ

Põµn[PøÍ ÂÍUPÄ®.



•Põø©zxÁ® 2


2'1 zz•Põø©zxÁ®ZZ Kº AÔ•P®

2'2 •Põø©zxÁU P¸©[PÒ

& vmhªhÀ

& JÊ[Pø©zuÀ

& ö|Ô¨£kzuÀ

& Pmk¨£kzuÀ



2.1 ""•Põø©zxÁ®'' Gß£uß AÔ•P®

{PÌPõ»¨ ö£õ¸Íõuõµa \‰P Â¸zvP÷Íõk Â›Áøh¢x Á¸® ©Ûuz

÷uøÁPÒ, Â¸¨£[PøÍ²® §ºzv ö\´ÁuØS E»P® §µõPÄ® £õ›¯ÍÄ

GsoUøP°»õÚ ÁoP[PÒ E¸ÁõQ²ÒÍÚ. CÆÁoP[PÍõÚøÁ ©Ûuz

÷uøÁPÒ, Â¸¨£[PøÍ {øÓÄ ö\´Áuß ‰»® AÁØÖUS E›zuõÚ Â÷\h

÷|õUP[PøÍ²® {øÓ÷ÁØÔU öPõÒÐ® Gvº£õº¨¦hß ö\¯Ø£kQßÓÚ.

CÆÁõÖ £õ›¯ÍÂ»õÚ GsoUøP öPõsh ÁoP[PÒ Põn¨£mhõ¾®

Th CÆÁøÚzx ÁoP[PÐ® öÁØÔPµ©õPa ö\¯Ø£kÁøuU Põn•i¯õx

EÒÍx. ]» ÁoP[PÒ ÷uõÀÂ¯øh¢x ‰h¨£kQßÓ \¢uº¨£[PøÍ²®

ThU PõnUTi¯uõP EÒÍx. ÁoP©õÚx uÚx ÷|õUPzøu G¢uÍÂÀ

Aøh¢x öPõskÒÍx GßÝ® Ai¨£øh°÷»÷¯ AÆÁoPzvß öÁØÔ

AÀ»x ÷uõÀÂ u[Q°¸UQßÓx. ÁoP®, uõß {øÓ÷ÁØÔU öPõÒÁuØS

Gvº£õºUQßÓ ÷|õUP[PøÍ Aøh¢x öPõÒÍ ÷Ásk©õ°ß AÆÁoPzvh®

Põn¨£k® ÁÍ[PøÍa ]Ó¢u •øÓ°À £¯ß£kzvU öPõÒÍ ÷Ásk®.

Áøµ¯øÓ AØÓ ©Ûu ÷uøÁPÐU÷PØ£ ÁÍ[PÒ ÷£õx©õÚ AÍÂÀ Põn¨

£hõø© ÁÍ[PÎÀ Põn¨£k® ö£õxÁõÚ C¯À£õS®. ÁoP[PÎÀ

Põn¨£k® ÁÍ[PÐ® Áøµ¯øÓ¯ÖUP¨£mh ußø© öPõshøÁ¯õP÷Á

EÒÍÚ. ÁoPzvh® Põn¨£k® EøÇ¨¦, ‰»¨ö£õ¸Ò, £n® ÷£õßÓ

ÁÍ[PÒ Áøµ¯øÓUSm£mhuõP C¸¨£uÚõÀ ÃsÂµ¯[PøÍ C¯ßÓ

AÍÂÀ SøÓUPa ö\´Áøu¨ ÷£õßÖ Ea\¨ £¯ßPøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÍU

Ti¯ÁõÖ AÆÁÍ[PøÍ¨ £¯ß£kzuUTi¯ C¯¾ø© ÁoP[PÎh®

Põn¨£kuÀ ÷Ásk®. GÚ÷Á, ÁoP[PÒ u©x Áøµ¯ÖUP¨£mh ÁÍ[PøÍ

ªPÄ® ]Ó¢u •øÓ°À £¯ß£kzuUTi¯ ~m£ •øÓPøÍ GÆ÷ÁøÍPÎ¾®

£¯ß£kzvU öPõÒÍ ÷Ásk®. AuõÁx, ÁoPzvß Áøµ¯ÖUP¨£mh

ÁÍ[PÎ¼¸¢x AvP öÁÎ±kPøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÁuØS •¯Ø]zuÀ

÷Ásk®. CuØPõÚ ÁÈPõmhÀ ö\¯ß•øÓö¯õß÷Ó •Põø©zxÁ©õS®.

•Põø©zxÁ® Gß£x ÁoPzvß ÷|õUP[PøÍ

ÂøÚzvÓÝhÝ® ÂøÍvÓß öPõshuõP {øÓ

÷ÁØÔU öPõÒÁuØPõP ÁoPzvh® Põn¨£k®

AøÚzx ÁÍ[PøÍ²® vmhªmk JÊ[Pø©zx,

ö|Ô¨£kzv, Pmk¨£kzvU öPõÒÐ® J¸ ö\¯ß

•øÓ BS®.

Cx öuõhº¤À Gvº£õºUP¨£mh ÷|õUP[PøÍ Aøh¢x öPõÒÁuØPõP

ÁÍ[PøÍ¨ £¯ß£kzxuÀ ÂøÍvÓß GÚÄ® SøÓ¢uÍÁõÚ ÁÍ[PÎÀ

C¸¢x BPU Tku»õÚ öÁÎ±kPøÍ¨ ö£ØÖUöPõÒÁuØPõP ÁÍ[PøÍ¨

£¯ß£kzxuÀ ÂøÚzvÓß GÚÄ® AøÇUP¨£k®.



2.2 •Põø©zxÁU P¸©[PÒ

•Põø©zxÁ® Gß£x öuõhºa]¯õÚ ö\¯ß•øÓö¯õßÓõP Põn¨£kÁxhß

|õßS ¤µuõÚ ö\¯ß•øÓPøÍ AÀ»x •Põø©zxÁU P¸©[PøÍ Cx EÒÍ

hUQ²ÒÍx.

01' vmhªhÀ

02' JÊ[Pø©zuÀ

03' ö|Ô¨£kzuÀ

04' Pmk¨£kzuÀ

•Põø©zxÁa ö\¯ß•øÓPÒ / P¸©[PÒ JÆöÁõßøÓ²® CÚ[Põs÷£õ®.

vmhªhÀ

ÁoPö©õßÔß ÷|õUPzvøÚz wº©õÛUQßÓ ©ØÖ® C¢÷|õUP[PøÍ

Aøh¢xUöPõÒÁuØPõÚ |hÁiUøPPøÍz wº©õÛUQßÓ J¸ ö\¯ß•øÓ

"vmhªhÀ' GÚ¨£k®.

Euõµn® :&

ÃkPøÍ {º©õozx ÂØ£øÚ ö\´

²® ÁoPö©õßÖ uÚx |hÁiUøP

PøÍz vmhªk® ö£õÊx uµzvÀ

Ti¯ ÃkPøÍz uÚx ~Pº÷ÁõÝUS

ÁÇ[SÁvÞhõP C»õ£® EøÇ¨£uØS

Gvº£õºUQßÓx.

C¢÷|õUPzøu {øÓ÷ÁØÖÁuØS¨ ¤ßÁ¸® •øÓPÎÀ P¸©[PøÍz vmhªhÀ

÷Ásk®.

GÆÁõÖ {¸©õozuÀ ©ØÖ® ÂØ£øÚ |hÁiUøPPøÍ ÷©ØöPõÒÍ

÷Ásk® Gß£øuz wº©õÛzuÀ.

÷uøÁ¯õÚ ÁÍ[PÒ, FÈ¯ºPøÍz wº©õÛzuÀ.

÷uøÁ¯õÚ ÁÍ[PøÍ GÆÁõÖ ö£ØÖU öPõÒÍ ÷Ásk® Gß£øuz

wº©õÛzuÀ.

JÊ[Pø©zuÀ

ÁoPzvß ÷|õUPzøu Aøh¢x öPõÒÐ® ö£õ¸mkz vmhªh¨£mh

|hÁiUøPPøÍ A•À£kzxÁuØSz ÷uøÁ¯õÚ ÁÍ[PÒ, £uÂPÒ, £o

PøÍ¨ £Qº¢uÎzuÀ öuõhº£õÚ ö\¯ß•øÓ÷¯ JÊ[Pø©zu»õS®. ÷©÷»

SÔ¨¤h¨£mh Euõµnzvß vmhzvøÚa ö\¯Ø£kzxÁuØS® ¤ßÁ¸®

•øÓ°À |hÁiUøPPøÍ JÊ[Pø©zuÀ ÷Ásk®.

£h® 2.1

£h® 2.2



ÁoPzvß {¸©õozuÀ ©ØÖ® ÂØ£øÚ

|hÁiUøPPÐUPõP •Põø©¯õÍºPøÍ

{¯ªzuÀ ÷Ásk®.

JÆöÁõ¸ ¤›ÄUS•›¯ FÈ¯ºPÐUS®

•Põø©¯õÍ¸US® ÷uøÁ¯õÚ ÁÍ[PøÍ

²® JxUSuÀ.

ö|Ô¨£kzuÀ

vmhªh¨£mh ö\¯ß•øÓø¯ A•À£kzx®÷£õx ÁoPzv¾ÒÍ ©Ûu

ÁÍ[PøÍ ö£õ¸zu©õÚ •øÓ°À ]Ó¨£õP ÁÈ¨£kzuÀ ö\¯ß•øÓ÷¯

ö|Ô¨£kzuÀ BS®. AÁºPÒ ö£õ¸zu©õP |hÁiUøPPøÍ ö\´¯zuUP

ÁøP°À AÁºPÐUSz ÷uøÁ¯õÚ uPÁÀPÒ, AÔÄÖzuÀPÒ ©ØÖ®

FUSÂ¨¦PøÍ ÁÇ[SÁuØPõÚ uø»ø©z xÁzøu ÷©ØöPõÒÍ ÷Ásk®.

÷©ØPõmi¯ EuõµnzvÀ ö|Ô¨£kzuÀ ö\¯ß•øÓ ¤ßÁ¸©õÖ |øh

•øÓ¨£kzu¨£h •i²®.

EØ£zv •Põø©¯õÍ¸® ÂØ£øÚ •Põ

ø©¯õÍ¸® u©x £o¯õÍºPÐUSz

÷uøÁ¯õÚ uPÁÀPøÍ²® B÷»õ\øÚ

PøÍ²® ÁÇ[PÀ.

AÁºPÐhß \õuP©õÚ öuõÈÀ\õº EÓ

öÁõßøÓ¨ ÷£qÁuß ‰»® AÁºPÒ

uzu©x P¸©[PøÍa \›¯õÚ •øÓ°À

{øÓ÷ÁØÖÁuØS FÈ¯ºPøÍ FUSÂz uÀ.

Pmk¨£kzuÀ

Pmk¨£kzuÀ Gß£x ÁoPzvÚx |hÁiUøPPÒ vmhªh¨£mh •øÓ

°À Ch®ö£ÖQßÓuõ Gß£uøÚz ÷ui¨ £õºzu¾®, AÆÁõÖ Ch®

ö£Óõv¸¨¤ß SøÓ£õkPøÍ CÚ[Psk AÁØÖUPõÚ £›Põµ |hÁiUøP

PøÍ ÷©ØöPõÒÐ® ö\¯ß•øÓ BS®.

÷©Ø SÔ¨¤mh EuõµnzvØPø©¯ Pmk¨£kzuÀ ö\¯ß•øÓ ¤ßÁ¸©õÖ

Ch®ö£Ó •i²®.

Gvº£õºUP¨£mh uµzvÀ ÃkPÒ {º©õoUP¨£mkÒÍuõ Gß£øu Psh

ÔuÀ.

vmhªh¨£mhÁõÖ AÆÃkPÒ ÂØ£øÚ ö\´¯¨£mkÒÍÚÁõ Gß£

uøÚU PshÔuÀ.

£h® 2.4

£h® 2.3



vmhªh¨£mhÁõÖ {¸©õn¨ £oPÒ ©ØÖ® ÂØ£øÚ |hÁiUøPPÒ

Ch®ö£ÓõxÂiß AuØPõÚ Põµn[PøÍz ÷ui¯ÔuÀ.

AUSøÓ£õkPøÍz wºUS®ö£õ¸mkz ÷uøÁ¯õÚ £›Põµ |hÁiUøPPøÍ

÷©ØöPõÒÍÀ.

ö\¯Ø£õk 01

•Põø©zxÁa ö\¯ß•øÓ öuõhº£õP¨ ¤ßÁ¸® TØÖPÒ \›¯õ°ß GßÝ® Aøh¯õÍzøu²® uÁÓõ°ß GßÝ® Aøh¯õÍzøu²® ChÄ®.

öuõ.

C»TØÖPÒ

01 Áøµ¯ÖUP¨£mh ÁÍ[PÎ¼¸¢x Ea\¨ £¯øÚ¨ ö£ØÖU

öPõÒÐ® ö£õ¸mk ÁoPzvØS •Põø©zxÁa ö\¯Ø£õk

AÁ]¯©õÚuõS®.

02 AøÚzx ÁoP[PÐ® ¯õ÷uÝ® Â÷\h ÷|õUPö©õßøÓ

AÀ»x £» ÷|õUP[PøÍ {øÓ÷ÁØÖ® ö£õ¸m÷h |hÁ

iUøPPøÍ ÷©ØöPõÒQßÓÚ.

03 E»PzvÀ A¤Â¸zv¯øh¢u |õkPÎÀ Áøµ¯ÖUP¨£hõu

©Ûuz Â¸¨£[PøÍ {øÓÄö\´ÁuØPõP ÁÍ[PÒ QøhU

QßÓÚ.

04 •Põø©zxÁ©õÚx P¸©[PÒ ]»ÁØøÓU öPõsh

öuõhºa]¯õP |øhö£Ö® ö\¯ß•øÓ JßÓõS®.

05 ÁoPzvß ÷|õUP[PøÍz wº©õÛ¨£øu¨÷£õßÖ ÷|õU

P[PøÍ {øÓ÷ÁØÖ® ÁÈ•øÓPøÍz wº©õÚ® ö\´Áx

vmhªhÀ ö\¯ß•øÓ¯õS®.

06 vmhªh¨£mh ö\¯ß•øÓö¯õßøÓ {øÓ÷ÁØÔU

öPõk¨£uØS ÷Áø»PøÍ¨ £Qº¢uÎzu¾® AÆ÷Áø»¨

£SvPÐUPõÚ uÛ |£ºPøÍ {¯ªzu¾® AÁºPÐUPõÚ

AvPõµ[PÒ ö£õÖ¨¦PøÍ J¨£øhzu¾® öuõhº£õÚ

|hÁiUøPPøÍ EÒÍhUQ¯÷u JÊ[Pø©zu»õS®.

07 ÁoPö©õßÔß FÈ¯ºPÎÚõÀ ÷©ØöPõÒÍ÷Ási¯

P¸©[PÒ öuõhº£õP AÁºPÐUS •Põø©¯õÍºPÍõÀ ÁÈ

PõmkuÀ Gß£x ö|Ô¨£kzu»õS®.

08 vmhªh¨£mh •øÓ°À |hÁiUøPPÒ Ch®ö£ÓõÂiß

AuØS›¯ Põµn[PøÍz ÷ui¯Ô¢x «sk® vmhªkuÀ

öuõhº£õÚ |hÁiUøPPøÍ ÷©ØöPõÒÍÀ Pmk¨£kzuÀ

GÚ¨£k®.



ö\¯Ø£õk 02

©mhUPÍ¨¦ ©zv¯ ©Põ Âzv¯õ»¯zvÀ ÁoP ©ßÓzvß ‰»® Á¸hõ¢u®

ÁoP vÚ® öÁØÔPµ©õP |hzva ö\À»¨£kQßÓx. CuØPõP ¤ß£ØÓ¨£mk

Á¸® £À÷ÁÖ |hÁiUøPPÎß £i•øÓPÒ ]» R÷Ç uµ¨£kQßÓÚ.

ÁoP vÚzvØPõÚ uø»¨ø£z wº©õÛzuÀ.

|hzu¨£k® vÚ®, ÷|µ®, Ch® Gß£ÁØøÓz wº©õÛzuÀ.

ÁoP vÚzøu |hzxÁuØPõP ÷©ØöPõÒÍ ÷Ási¯

|hÁiUøPPøÍz wº©õÛzuÀ.

£oPÐUPø©¯ SÊUPøÍ {¯ªzuÀ.

SÊUPÐUPõÚ uø»Áøµ {¯ªzuÀ.

SÊÂØPõÚ A[PzuÁºPøÍ {¯ªzuÀ.

÷uøÁ¯õÚ {v ©ØÖ® ÁÍ[PøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÐ® •øÓPøÍz

wº©õÛzuÀ.

{v ©ØÖ® ÁÍ[PøÍ JÆöÁõ¸ SÊUPÐUS® JxUSuÀ.

SÊz uø»ÁºPÒ ‰»® u©x SÊ A[PzuÁºPÐUSz ÷uøÁ¯õÚ

B÷»õ\øÚPøÍ ÁÇ[PÀ.

SÊzuø»ÁºPÒ SÔ¨¤mh £oPÎÀ A[PzuÁºPøÍ Dk£ha ö\´uÀ.

GÀ»õU SÊUPÐ® \›¯õÚ •øÓ°À ö\¯Ø£kQßÓÚÁõ Gß£uøÚz

÷ui AÔuÀ.

ÁoP vÚ® |øhö£Ö® \¢uº¨£zvÀ A[S HuõÁx SøÓ£õkPÒ

HØ£mkÒÍÚÁõ Gß£uøÚz ÷ui¯Ô¢x AÁØøÓa ^º£kzxÁuØSz

÷uøÁ¯õÚ £i•øÓPøÍ GkzuÀ.

ÁoP vÚ CÖv°÷» Auß öÁØÔ°À ö\ÀÁõUSa ö\¾zv¯ Âh

¯[PøÍ¨ ÷£õßÖ SøÓ£õkPÒ öuõhº£õÚ AÔUøPö¯õßøÓz

u¯õ›zuÀ.

•Põø©zxa ö\¯ß•øÓ°ß JÆöÁõ¸ ö\¯ß•øÓ°ß RÊ® ÷©÷» uµ¨£mh

|hÁiUøPPÒ JÆöÁõßøÓ²® ÁøP¨£kzxP.



\¢øu¨£kzuÀ 3


3'1 ""\¢øu¨£kzuÀ'' öuõhº£õÚ AÔ•P®

3'2 C»USa \¢øu

3'3 \¢øu¨£kzuÀ P»øÁ



3.1 \¢øu¨£kzuÀ öuõhº£õÚ AÔ•P®

~Pº÷Áõß GßÝ® ÁøP°À ÁoPö©õßÔß ‰»® E[PÍx ÷uøÁPÒ, Â¸¨

£[PøÍz v¸¨vPµ©õÚ •øÓ°À {øÓ÷ÁØÔU öPõÒÁuØSz ÷uøÁ¯õÚ

uµ©õÚ ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPøÍ {¯õ¯©õÚ Âø»°À ö£ØÖU öPõÒÁøu÷¯

}[PÒ Gvº£õº¨¥ºPÒ. C¢u Gvº£õº¨¦z ÷uøÁø¯ {øÓ÷ÁØÖÁuØPõP

ÁoP[PÒ £À÷ÁÖ P¸©[PÎÀ Dk£kQßÓÚ. AUP¸©[PÎÀ J¸

P¸©©õP \¢øu¨£kzuø» CÚ[Põn •i²®. CuØPø©¯ ~Pº÷ÁõÛß

÷uøÁPÒ, Â¸¨£[PøÍ¨ §ºzv ö\´ÁuØSz ÷uøÁ¯õÚ ö£õ¸ÒPÒ

÷\øÁPøÍ E¸ÁõUQ Â{÷¯õQ¨£xhß Cøn¢u ö\¯ß•øÓö¯õß÷Ó

\¢øu¨£kzu»õS®.

EØ£zv¨ ö£õ¸ÒPøÍ EØ£zv ö\´Áv¼¸¢x AÁØøÓ ~Pº÷Áõµx

øPPÐUSU QøhUS® Áøµ°À ©mk©ßÔ ÂØ£øÚ°ß ¤ßÚµõÚ ÷\øÁ

ÁÇ[S® |hÁiUøPPÐ® \¢øu¨£kzu¾USÒ EÒÍh[S®.

CøÁPÐUPø©¯ \¢øu¨£kzuÀ GsnU P¸øÁ¨ ¤ßÁ¸©õÖ GÎø©¯õP

ÂÍUP •i²®.

©Ûu ÷uøÁPÒ , Â¸¨£[PøÍ¨ §ºzv ö\´ÁuØPõP¨ ö£Ö©õÚ[PÐhß

Ti¯ EØ£zv¨ ö£õ¸öÍõßøÓ EØ£zv ö\´x ÁÇ[S® ö\¯ß•øÓ÷¯

\¢øu¨£kzuÀ GÚ¨£k®.

\¢øu¨£kzu¾US›¯ |hÁiUøPPÒ

©Ûu ÷uøÁPÒ Â¸¨£[PøÍ ªPÄ®

]Ó¢u •øÓ°À {øÓÄ ö\´¯U Ti¯ÁõÖ

ö£õ¸ÒPÒ AÀ»x ÷\øÁPøÍ E¸ÁõU

SuÀ.

E¸ÁõUP¨£mh ö£õ¸ÒPÒ AÀ»x ÷\øÁ

PøÍ ~Pº÷ÁõÛh® PÁºa]Pµ©õÚ •øÓ

°À AÔ•P¨£kzxuÀ.

{¯õ¯©õÚ Âø»ö¯õßøÓU SÔzuÀ.

ªPÄ® GÎø©¯õÚx® ö£õ¸zu©õÚx©õÚ •øÓ°À ö£õ¸ÒPÒ AÀ»x

÷\øÁPøÍ ~Pº÷ÁõÝUS ÁÇ[SuÀ.

ö£õ¸Ò AÀ»x ÷\øÁ öuõhº£õP ~Pº÷ÁõÛß A[RPõµzøu¨ ö£Öu¾®

ÂØ£øÚ°ß ¤ßÚº ÷uøÁ¯õÚ Á\vPøÍ ÁÇ[P¾®.

£h® 3.1



\¢øu¨£kzu»õÚx ÁoP[PÎß •UQ¯ GsnU P¸öÁõßÓõS®. HöÚÛÀ

~Pº÷Áõµx ÷uøÁPøÍ²® Â¸¨£[PøÍ²® {øÓÄ ö\´ÁvÞhõP÷Á

ÁoP[PÒ öÁØÔ¯øhQßÓÚ. ¦v¯ ÁõiUøP¯õÍºPøÍ ÁoPzvß£õÀ

DºzxU öPõÒÁx ©mk©ßÔ, uØ÷£õøu¯ ÁõiUøP¯õÍºPøÍ ÁoPz÷uõk

uUP øÁzxU öPõÒÁuØS©õP ÁoP[PÐUSa \¢øu¨£kzuÀ ªP •UQ¯©õ

ÚuõP ÇUQßÓx.

3.2 C»USa \¢øu

\¢øu¨£kzu¼ß÷£õx \¢øu ªP •UQ¯ Põµoö¯õßÓõS®. öPõÒÁÚ

ÁõÍºPÐ® ÂØ£øÚ¯õÍºPÐ® \¢vUQßÓ AÀ»x öuõhº¦£k® G¢uöÁõ¸

•øÓ²® \¢øu GÚ AøÇUP¨£k®. \¢øu¯õÚx ö£ÍwP Chö©õßÓõP÷Áõ

AÀ»x Áø»¯ø©¨¤ÞhõPz öuõhº¦£k® \¢uº¨£ö©õßÓõP÷Áõ Põn¨£h

•i²®. \¢øu°À £À÷ÁÖ ÷uøÁPÐhß Ti¯ ö£¸® GsoUøP°»õÚ

ÁõiUøP¯õÍºPÒ Põn¨£kQßÓÚº. J¸ ÂØ£øÚ¯õÍ›ÚõÀ \¢øu°À ÇU

QßÓ AøÚzx ÁõiUøP¯õÍºPÎß GÀ»õz ÷uøÁPøÍ²® §ºzv ö\´¯

•i¯õx. GÚ÷Á, ÁoPö©õßÖ \¢øu°À EÒÍ ö©õzu ~Pº÷ÁõºPÎ¼¸¢x

ußÚõÀ ]Ó¢u •øÓ°À v¸¨v ö\´x öPõÒÍU Ti¯ ~Pº÷Áõº SÊøÁz

öu›Ä ö\´x öPõÒÍ ÷Ásk®.

ÁoPzvØS ªPÄ® PÁºa]Pµ©õPÄ® C»õ£zußø©²hß v¸¨v¨£kzuU

Ti¯ ~Pº÷ÁõºPøÍ EÒÍhUQ¯ \¢øu¨ £õ[÷P C»USa \¢øu GÚ AøÇUP¨

£k®. AuõÁx ÁoPzvÚõÀ CÚ[Põn¨£mh ÷uøÁPøÍ {øÓÄ ö\´ÁuØS

Gvº£õºUP¨£k® ~Pº÷Áõº ¤›ÂÚøµ÷¯ Cx SÔUS®.

Euõµn® :&

P.ö£õ.u (\õ.u)¨ £Ÿmø\UPõP ©õnÁºPÐUS ©õv› ÂÚõzuõÒPÒ

Ah[Q¯ ¦zuPö©õßÖ Aa]h¨£mk ÂØ£øÚ ö\´¯¨£kuÀ.

}›ÈÄ ÷|õ¯õÎPÐUPõP Â÷\hzxÁ® öPõsh EnÄPøÍ EØ

£zv ö\´x ÂØ£øÚ ö\úÀ.

3.3 \¢øu¨£kzuÀ P»øÁ

\¢øu¨£kzuÀ P»øÁ Gß£x C»USa \¢øu°ÝÒ \¢øu¨£kzuÀ

÷|õUPzvøÚ {øÓ÷ÁØÔU öPõÒÁuØPõP¨ £¯ß£kzu¨£kQßÓ ©õÔPÎß

öuõSvø¯U SÔUS®. A÷u ÷£õßÖ {ÖÁÚzvß E›ø©¯õÍºPÎÚõÀ A®

©õÔPøÍU Pmk¨£kzuU Ti¯uõPÂ¸US®. \¢øu¨£kzuÀ P»øÁ°ß

©õÔPÒ |õßS BS®. A®©õÔPÒ 4 P' S GÚ AøÇUP¨£k®. AøÁ¯õÁÚ,



1' EØ£zv¨ö£õ¸Ò - - Product 2' Âø» - Price3' Ch® - Place4' ÷©®£kzuÀ - Promotion

EØ£zv¨ ö£õ¸Ò

©Ûuz ÷uøÁPÒ, Â¸¨£[PøÍ {øÓ÷ÁØÖÁuØPõPa \¢øuUS •ßøÁUP¨

£k® G¢uöÁõßÖ® EØ£zv¨ö£õ¸Ò GÚ AøÇUP¨£k®. C[S EØ£zv¨

ö£õ¸öÍß£x ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPÒ Gß£øÁ¯õS®.

E[PÍx ÷uøÁPÒ, Â¸¨£[PøÍ¨ §ºzv ö\´ÁuØPõP CøÁ £¯ß£kzu¨

£k®. £À÷ÁÖ£mhøÁPÒ GøÁ GÚa \ØÖ ]¢vzx¨ £õ¸[PÒ. EnÄ¨

ö£õ¸ÒPÒ, Si£õÚ[PÒ, EøhPÒ, £õuoPÒ, ¦zuP[PÒ, \g]øPPÒ, B]›

¯›ß ÷\øÁ, øÁzv¯÷\øÁPÒ, £õhÀPÒ Ah[Q¯ CÖÁmøh vøµ¨£h®

|õmi¯ {PÌa] ÷£õßÓ AøÚzx® EØ£zv¨ö£õ¸Ò GÚU P¸u¨£k®.

Âø»

\¢øu¨£kzu¼À ¯õ÷uÝ® ö£õ¸öÍõßÔß AÀ»x ÷\øÁö¯õßÔß

\õº£õP ~Pº÷ÁõÚõÀ Â¸¨£zxhß ö\¾zxÁuØS›¯ ö£Ö©õÚ® Âø»

ö¯ÚU P¸u¨£kQßÓx. ~Pº÷Áõß EØ£zv¨ö£õ¸öÍõßøÓU öPõÒÁÚÄ

ö\´²® ö£õÊx •UQ¯©õÚ Põµo¯õP C¸¨£x Âø»¯õS®. A÷u ÷£õßÖ

\¢øu¨£kzuÀ P»øÁ ©õÔPÐÒ ÁoPzvØS Á¸©õÚzøu Dmiz u¸QßÓ

J÷µ ©õÔ¯õP C¸¨£x® CÆÂø»¯õS®.

Ch®

©Ûuz ÷uøÁPÒ, Â¸¨£[PøÍz v¸¨v¨£kzu ÷Ásk©õ°ß ~Pº÷Áõ¸USz

÷uøÁ¯õÚ £À÷ÁÖ EØ£zv¨ ö£õ¸ÒPÒ AÁºPÎh® ö\ßÓøhuÀ

÷Ásk®. EØ£zv¨ö£õ¸ÒPøÍ ~Pº÷ÁõÝUS¨ ö£ØÖUöPõkzu¾®

AuÝhß öuõhº¦øh¯ P¸©[PÐ® ""Ch®'' GÚ AøÇUP¨£k®. EØ£zv¨

ö£õ¸ÒPøÍ ~Pº÷Áõ¸US¨ ö£ØÖU öPõk¨£uØS¨ £À÷ÁÖ •øÓPøÍ¨

£¯ß£kzu •i²®. AøÁ¯õÁÚ.

Euõµn® :&

÷|µi Â{÷¯õP®

EØ£zv¯õÍ›ÚõÀ ~Pº÷ÁõÝUS EØ£zv¨ ö£õ¸ÒPÒ ÷|µi¯õP

Â{÷¯õQUP¨£k®.

£h® 3.2



Cøh |kÁºPÒ ‰»® Â{÷¯õP®

EØ£zv¯õÍß uß EØ£zv¨ö£õ¸ÒPøÍ ö©õzu Â¯õ£õ›PÒ, ]À»øÓ Â¯õ

£õ›PÒ ÷£õßÓ Cøh|kÁºPÒ ‰»® ~Pº÷ÁõÝUS ÂØ£øÚ ö\´uÀ.

÷©®£kzuÀ

ÁoP® uÚx ÂØ£øÚø¯ AvP

›¨£uØPõP¨ £À÷ÁÖ E£õ¯ •øÓP

øÍ¨ £¯ß£kzxÁuøÚ }[PÒ

AÔÃºPÒ. u©x EØ£zv¨ö£õ¸Ò

öuõhº£õP ÂÍ®£µ AÔÂzuÀPøÍ¨

¤µ_›zuÀ, C»Á\©õP ©õv›PøÍ

Â{÷¯õQzuÀ, EØ£zv¨ö£õ¸ÒPøÍ

AÔ•P¨£kzxÁuØPõP ö\¯»©ºÄ

PøÍ |hzxuÀ, ÂøÍ¯õmk¨ ÷£õmi,

|õhP®, |hÚ® ÷£õßÓ {PÌa]PÐUPõÚ AÝ\µøn ÁÇ[SuÀ Gß£Ú

CÁØÖÒ ]»ÁõS®. CÆÁõÖ ÁoPö©õßÖ uÚx ÂØ£øÚø¯ AvP›zxU

öPõÒÁuØS¨ £¯ß£kzu¨£k® £À÷ÁÖ E£õ¯ •øÓPÒ "÷©®£kzuÀ' GÚ

AøÇUP¨£k®.

÷©÷» ÂÍUP¨£mh \¢øu¨£kzuÀ P»øÁ°ß ©õÔPÒ öuõhº£õPU PÁÚg

ö\¾zu ÷Ási¯ Âh¯[PÒ £ØÔz uÛzuÛ¯õPU SÔ¨¤mkU Põmh

•i²®. AuõÁx JÆöÁõ¸ \¢øu¨£kzuÀ ©õÔPÐ® P»øÁ°ß E¸¨£iPÒ

£»ÁØøÓ EÒÍhUQ¯uõS®. CøÁ ¤ßÁ¸® Áøµ£hzvß ‰»® Põmh¨

£kQßÓÚ.

\¢øu¨£kzuÀ P»øÁ

uµ®

£s¦PÒ

ÁiÁ®

ö£õv

Â¯õ£õµ

ö£¯º

Âø»

£mi¯À Âø»

PÈÄPÒ

÷©»vP öPõk¨£Ú

ÄPÒ

Phß {£¢uøÚPÒ

öPõk¨£ÚÄ •øÓ

PÒ

Ch®

Â{÷¯õQzuÀ

PÍg]¯¨£kz

uÀ

÷£õUSÁµzx

EÒÍh[S®

¤µ÷u\®

÷©®£kzuÀ

ÂÍ®£µ®

uÛ¯õÒ ÂØ£øÚ

ö£õx©UPÒ öuõhº¦

ÂØ£øÚ ÷©®£kzuÀ

E¸ 3.4 \¢øu¨£kzuÀ P»øÁ°ß JÆöÁõ¸ ©õÔPÐUS©õÚ

E¸¨£iPÒ

EØ£zv¨

ö£õ¸Ò

£h® 3.3



ö\¯Ø£õk 01

1' ¤ßÁ¸® TØÖPøÍ |ßÓõP Áõ]zx AUTØÖPÒ \›¯õ°ß — ˜ GÚÄ®

¤øÇ¯õ°ß ¤øÇ — ˜ GÚÄ® Aøh¯õÍªkP. C» TØÖPÒ

01' ©Ûuz ÷uøÁPÒ Â¸¨£[PøÍz v¸¨v¨£kzx® ÷|õUQ÷»÷¯

\¢øu¨£kzuÀ GsnUP¸ÁõÚx ö\¯Ø£kQßÓx.

02' ~Pº÷ÁõÛß ÷uøÁPÒ Â¸¨£[PøÍ {øÓ÷ÁØÖÁuØPõP

ÂØ£øÚ¯õÍºPÎÚõÀ £À÷ÁÖ EØ£zv¨ö£õ¸ÒPÒ \¢øuUS

•ßøÁUP¨£kQßÓÚ.

03' \¢øu Gß£x öPõÒÁÚÁõÍºPÐ® ÂØ£øÚ¯õÍºPÐ®

\¢vUQßÓ SÔzu ChzøuU SÔUQßÓx.

04' EØ£zv¯õÍºPÎÚõÀ ÷|µi¯õP¨ ö£õ¸ÒPÒ ~Pº÷Áõ¸US

Â{÷¯õQUP¨£k® \¢uº¨£[PÐ® Esk.

05' ö£õ¸ÒPøÍ Â{÷¯õQUS® ö\¯ß•øÓ°À Cøhz uµPöµõ¸

ÁµõPÄ® ö©õzu Â¯õ£õ› öuõÈØ£kQßÓõº.

06' EØ£zv¨ö£õ¸öÍõßÖ ~Pº÷ÁõÝUS Â{÷¯õQUP¨£m

hxhß \¢øu¨£kzuÀ ö\¯ß•øÓ¯õÚx {øÓÁøh¢x

ÂkQßÓx.

07' ÂÍ®£µ AÔÂzuÀPøÍ¨ ¤µ_›zu»õÚx EØ£zv¨ö£õ¸Îß

ÂØ£øÚ ÷©®£kzu¾UPõP¨ £¯ß£kzu¨£k® E£õ¯

ÁÈ•øÓö¯õßÓõS®.

08' EØ£zv¨ö£õ¸öÍõßøÓ ÷©®£kzx® •øÓPøÍz wº©õ

ÛUS® ö£õÊx AÆÄØ£zv¨ö£õ¸øÍ ~P¸® ~Pº÷Áõº ¤›Ä

öuõhº£õPÄ® PÁÚ® ö\¾zu¨£hÀ ÷Ásk®.



ö\¯Ø£õk 02

}[PÒ vÚ¢÷uõÖ® £¯ß£õmiØSm£kzx® EØ£zv¨ö£õ¸ÒPÒ 10 CøÚ

ö£¯›mk AÁØÔß Âø», öPõÒÁÚÄ ö\´²® Ch®, AÆÄØ£zv¨

ö£õ¸øÍ ÷©®£kzx® ö£õ¸mk £¯ß£kzu¨£mh EzvPÒ Gß£ÁØøÓ

AmhÁøn°ß xøn öPõsk GÊvU Põmk[PÒ.

öuõ.

C»

EØ£zv¨

ö£õ¸Ò

Âø»

¹.

öPõÒÁÚÄ

ö\´u Ch®

÷©®£kzuÀ

EzvPÒ

1' Põ£ß ÷£øÚ 15 ]À»øÓ Â¯õ£õµ

{ø»¯®

öuõø»UPõm] ÂÍ®£

µ®

ö\¯Ø£õk 03

01' E[PÒ ¤µ÷u\zvÀ Põn¨£k® ÷uøÁPøÍ {øÓÄ ö\´ÁuØPõP EØ£zv

ö\´¯ ÷Áskö©Ú }[PÒ P¸x® EØ£zv¨ö£õ¸öÍõßÔß ö£¯øµU

SÔ¨¤hÄ®.

02' AÆÄØ£zv¨ö£õ¸ÐUS Âø» SÔUS® ö£õÊx P¸zvØ öPõÒÍ¨£h

÷Ási¯ Âh¯[PÒ GøÁ?

03' AÆÄØ£zv¨ö£õ¸øÍ ~Pº÷ÁõÝUS Â{÷¯õQ¨£uØPõP¨ £¯ß£kzuU

Ti¯ £À÷ÁÖ ÁÈ•øÓPÒ GøÁ GÚU TÖP.

04' EØ£zv¨ö£õ¸øÍ ÷©®£kzxÁuØPõP ªPÄ® ö£õ¸zu©õÚ ÁøP°À

öuõø»UPõm]US AÀ»x £zv›øPUS J¸ ÂÍ®£µ AÔÂzuø» E¸

ÁõUS[PÒ.



Áoö©õßÔß

{vU TØÖUPÒ 4


4'1 {vU TØÖUPÐUPõÚ AÔ•P®

4'2 C»õ£ |mhU TØÖ / Á¸©õÚU TØÖ

4'3 {v {ø»ø©U TØÖ



4.1 {vU TØÖUPÐUPõÚ AÔ•P®

PnURmka ö\¯ß•øÓ°ß Ai¨£øh°À ÁoPU öPõkUPÀ Áõ[PÀPÒ

•u¼À •ußø© HkPÎÀ £v¯¨£mk, ¤ßÚº AøÁ ÷£÷µmkU PnUS

PÐUSz uõUPÀ ö\´¯¨£k®. A¨÷£÷µmkU PnUSPøÍa \©¨£kzv¨

ö£Ó¨£k® «vPøÍ EÒÍhUQ "£Ÿmø\ «v' JßÖ u¯õ›UP¨£kÁx £ØÔ

HØPÚ÷Á uµ® 10 CÀ PØÖÒ÷Íõ®.

A÷|P ÁoP[PÎß ÷|õUP©õÚx, C»õ£zøu EøÇ¨£uß ‰»® u©x ÁoP

|hÁiUøPPøÍ öÁØÔPµ©õP •ßöÚkzxa ö\ÀÁuõS®. CuÚõÀ, ö\¯Ø

£õmk¨ ö£Ö÷£ÓõP EøÇUP¨£mh C»õ£® ÷£õv¯ÍÂÀ EÒÍuõ Gß£øu

AÔ¢x öPõÒÁx ªP •UQ¯©õÚuõS®. ÷©¾®, ÁoPzvß ö\õzxUPÒ,

E›ø© ©ØÖ® ö£õÖ¨¦UPÎß ‰»® öÁÎ¨£kzu¨£k® {v {ø»ø© £ØÔ

AÔ¢x öPõÒÁx® AÁ]¯©õÚuõS®. ÁoP® £ØÔ¯ GvºPõ»z wº©õÚ[PøÍ

÷©ØöPõÒÁuØS CÆÁõÓõÚ uPÁÀPÒ AÁ] ¯©õÚøÁ¯õS®.

{v¯õsöhõßÔÀ ÁoPzvÚõÀ EøÇUP¨£mh ö\¯Ø£õmk¨ ö£Ö÷£Ö

PøÍ EÖv ö\´ÁuØS® {v {ø»ø© £ØÔ AÔ¢x öPõÒÁuØS©õPz u¯õ›U

P¨£k® PnUS AÔUøPPÒ ""{vU TØÖUPÒ'' GÚ AøÇUP¨£k®.

ÁoPö©õßÔÀ {vU TØÖUPÒ u¯õ›UP¨£kÁx, SÔzu Põ»¨ £Svö¯õßøÓ

Áøµ¯øÓUSm£kzv¯õS®. AUPõ»¨£Sv {v¯õsk GÚ¨£k®. Cx ö£õx

ÁõP J¸ Á¸h Põ»zøuU öPõshuõP Aø©²®. PnURmka ö\¯ß•øÓ°ß

öÁÎ±hõP {vUTØÖUPÒ Aø©²®.

EÒÏk

öPõkUPÀ

Áõ[PÀPÒ

PnURmka ö\¯ß•øÓ öÁÎ±k

{vU TØÖUPÒ

• ‰» HkPÎÀ £vÄ ö\´uÀ.

• öPõkUPÀ Áõ[PÀPøÍ¨

÷£÷µmkU PnUSPÎÀ

uõUPÀ ö\´uÀ

• £Ÿmø\ «vø¯z u¯õ›zuÀ.

• ö\®ø©¯õUPÀPÒ

£À÷ÁÖ Aø©¨¦UPÒ £À÷ÁÖ Âu©õÚ {vUTØÖUPøÍz u¯õº¨£kzx

Áxhß, CÆÁzv¯õ¯zvß ‰»® uÛ²øhø© ÁoP Aø©¨¦PÎÚõÀ u¯õ

›UP¨£kQßÓ {vUTØÖUPÒ öuõhº£õP ©õzvµ÷© ÷|õUP¨£kQßÓx.

uÛ²øhø© ÁoPö©õßÔÀ {v¯õsk JßÔØPõPz u¯õ›UP¨£k® {vU

TØÖUPÒ Cµsk ¤µuõÚ TÖPøÍU öPõshuõP Aø©²®.



1' C»õ£ |mhU TØÖ / Á¸©õÚU TØÖ

2' {v {ø»ø©U TØÖ / I¢öuõøP

4.2 C»õ£ |mhU TØÖ / Á¸©õÚU TØÖ

ÁoPö©õßÔÚõÀ SÔzu {v¯õsiÀ EøÇUP¨£mh C»õ£® AÀ»x

|mhzøuU Po¨¤mk, •ßøÁ¨£uØPõPz u¯õ›UP¨£k® PnUPÔUøP÷¯

C»õ£ |mhU TØÖ GÚ AøÇUP¨£k®. Ph¢u Põ»[PÎÀ CUTØøÓ Á¸

©õÚU TØÖ GßÓøÇUP¨£mhõ¾® |øh•øÓ°À C»õ£ |mhU TØÖ GÚ

AøÇUP¨£kQßÓx.

ÁoPzvÚõÀ EøÇUP¨£mh ö\¯Ø£õmk¨ ö£Ö÷£ØøÓU Po¨¥k ö\´ÁuØ

PõP¨ ¤ßÁ¸® Ç £i•øÓPÒ ¤ß£ØÓ¨£kQßÓÚ.

01' ö©õzu C»õ£zøuU PozuÀ

02' ÷uÔ¯ C»õ£zøuU PozuÀ

01. ö©õzu C»õ£zøuU PozuÀ

ÂØ£øÚ Á¸©õÚzv¼¸¢x ÂØ£øÚU Qµ¯zøuU PÈ¨£uß ‰»® ö©õzu

C»õ£® Po¨¤h¨£k®.

ÂØ£øÚ Á¸©õÚ®

{v¯õsiÀ ÷©ØöPõÒÍ¨£mh Põ_ ÂØ£øÚ ©ØÖ® Phß ÂØ£øÚ BQ¯

CµsiÚx® Tmkz öuõøP ÂØ£øÚ Á¸©õÚ©õS®.

Euõµn® :&

¹.

EhßPõ_ ÂØ£øÚ 58 000

Phß ÂØ£øÚ 76 000

ÂØ£øÚ Á¸©õÚ® 134 000

ÂØ£øÚU Qµ¯®

ÂØ£øÚUPõPz u¯õº {ø»°À Ç¢u ö£õ¸ÒPÒ AøÚzx® ÂØ£øÚ ö\´¯¨

£mi¸¢uõÀ AÆÁõÖ ÂØ£øÚ ö\´¯¨£mh ö£õ¸ÒPÎß Qµ¯® ÂØ£øÚU

Qµ¯©õS®. GÛÝ®, ÁoPö©õßÔÀ SÔzu {v¯õsk •iÁøh¢x®

]» ö£õ¸ÒPÒ ÂØ£øÚ ö\´¯¨£hõ©¾® Põn¨£h •i²®. AzuøP¯

\¢uº¨£zvÀ, ÂØ£øÚUPõPÂ¸¢u ö£õ¸ÒPÎß Qµ¯zv¼¸¢x ÂØ£øÚ

ö\´¯¨£hõxÒÍ ö£õ¸ÒPÎß ö£Ö©õÚzøuU PÈzx ÂØ£øÚU Qµ¯®

ö£Ó¨£k®.

{vU TØÖUPÒ u¯õ›UP¨£k®÷£õx, SÔzuöÁõ¸ {v¯õsiß CÖv°À

ÂØ£øÚ ö\´¯¨£hõxÒÍ ö£õ¸ÒPÎß ö£Ö©õÚ® CÖv°¸¨£õPU P¸u¨

£kÁ÷uõk Ax J¸ ö\õzuõPU P¸u¨£k®. Cx Akzx Á¸® {v¯õsiß

Bµ®£ Ç¨£õPU P¸u¨£k®.



Euõµn® :&

20xx'12'31 B® vPv°À EÒÍÁõÓõÚ CÖv°¸¨¦, Akzx Á¸®

Põ»¨£Sv°ß {v¯õsk Bµ®£z vPv¯õÚ 20xx'01'01 B® vPv

°À Bµ®£ Ç¨£õPU Põn¨£k®.

¦vuõP Bµ®¤UP¨£mh ÁoPö©õßöÓÛÀ Bµ®£ Ç¨¦ Põn¨£h

©õmhõx.

ÁoP {ÖÁÚ[PÎÀ {v¯õskU Põ»zvÀ Bµ®£ Ç¨£õPÄÒÍ £sh[PÒ

ö£õxÁõP ÂØ£øÚUS¨ ÷£õx©õÚuõPU Põn¨£kÁvÀø». CuÚõÀ £sh[

PøÍ¨ ¦vuõPU öPõÒÁÚÄ ö\´¯ ÷Ási²ÒÍx. AÆÁõÖ ÷©ØöPõÒÍ¨£k®

Ehß Põ_U öPõÒÁÚÄ ©ØÖ® Phß öPõÒÁÚÄ BQ¯ CµsiÚx® Tmkz

öuõøP ö©õzuU öPõÒÁÚÁõPU P¸u¨£k®.

Euõµn® :&

¹.

Ehß Põ_U öPõÒÁÚÄ 24 000

Phß öPõÒÁÚÄ 58 000

ö©õzuU öPõÒÁÚÄ 82 000

öPõÒÁÚÄ ö\´¯¨£mh ö£õ¸ÒPøÍ ÁoP {ø»¯zxUSU öPõsk Á¸®

÷£õx ]» ö\»ÄPøÍ ÷©ØöPõÒÍ ÷Ási HØ£k®. EmöPõsk Á¸® T¼

(Em_ø©U T¼), HØÔ°ÓUPØ Pmhn® Gß£øÁ CÁØÔØPõÚ Euõµn[PÒ

]»ÁõS®. Á¸hzvÀ ö£ØÖU öPõsh öPõÒÁÚÄ öuõhº£õÚ ö©õzuU

Qµ¯zøuU Po¨¤kÁuØPõP AuõÁx, öPõÒÁÚÄ ö\ú ö£õ¸ÒPøÍ uØ

÷£õøu¯ {ø»US öPõsk Á¸ÁuØPõÚ öPõÒÁÚÄ öuõhº£õÚ ö\»ÄPÒ

AøÚzx® Tmh¨£kuÀ ÷Ásk®.

Euõµn® :&

¹'

öPõÒÁÚÄ 82 000

Em_ø© T¼ 9 000

HØÔ°ÓUPØ Pmhn® 6 000

öPõÒÁÚÄ ö\´¯¨£mh ö£õ¸ÒPÎß ö©õzua ö\»Ä 97 000

Cuß£i, ÂØ£øÚU Qµ¯zøuU PoUS®÷£õx ¤ßÁ¸® E¸¨£iPÒ

PÁÚzvÀ öPõÒÍ¨£k®.

Bµ®£ Ç¨¦UPÒ

öPõÒÁÚÄ (Põ_U öPõÒÁÚÄPÒ, Phß öPõÒÁÚÄPÎß ö©õzu®)

öPõÒÁÚÄa ö\»ÄPÒ

CÖv Ç¨¦PÒ



Euõµn® :&

ÁoP {ÖÁÚö©õßÔÀ ¤ßÁ¸® uPÁÀPÒ Põn¨£kQßÓÚ.

¹.

Bµ®£ Ç¨¦UPÒ 15 000


Em_ø©U T¼ 9 000

HØÔ°ÓUPØ T¼ 6 000

CÖv Ç¨¦UPÒ 22 000

÷©¾ÒÍ uPÁÀPÎß Ai¨£øh°À ÂØ£øÚU Qµ¯zøuU PoUS® •øÓ

RÌU Põmh¨£kQßÓx.

¹.

Bµ®£U øP°¸¨¦UPÒ 15 000


Tmk : Em_ø©U T¼ 9 000

HØÔ°ÓUPØ T¼ 6 000

ÂØ£øÚUSz u¯õµõPÂ¸¢u ö£õ¸ÒPÎß ö£Ö©v 112 000

PÈ : CÖvU øP°¸¨¦UPÒ 22 000&

ÂØ£øÚU Qµ¯® 90 000

ö©õzu C»õ£®

ö©õzu C»õ£® Gß£x ÂØ£øÚ Á¸©õÚzv¼¸¢x ÂØ£øÚU Qµ¯zøuU

PÈzuuß ¤ßÚº QøhUP¨ö£Ö® ö£Ö©v¯õS®.

ö©õzu C»õ£® /ö©õzu |mh® = ÂØ£øÚ Á¸©õÚ® & ÂØ£øÚU Qµ¯®

ÂØ£øÚ Á¸©õÚ®, ÂØ£øÚU Qµ¯zv¾® AvP©õP Ç¨¤ß, AÆÁvP›zu

ö£Ö©õÚ® ö©õzu C»õ£©õS®.

Euõµn® :&

ÂØ£øÚ Á¸©õÚ® ¹. 134 000 BPÄ® ÂØ£øÚU Qµ¯®

¹. 90 000 BPÄ® Ç¢uõÀ ö©õzu C»õ£® ¹. 44 000 BS®.

ÂØ£øÚ Á¸©õÚ® - ÂØ£øÚU Qµ¯® = ö©õzu C»õ£®

134 000 - 90 000 = 44 000ÂØ£øÚ Á¸©õÚ®, ÂØ£øÚU Qµ¯zv¾® SøÓÁõP Ç¨¤ß AUSøÓ¢u

ö£Ö©õÚ® ö©õzu |mh©õS®.

Euõµn® :&

ÂØ£øÚ Á¸©õÚ® ¹. 134 000 BPÄ®, ÂØ£øÚU Qµ¯®

¹. 140 000BPÄ® Ç¢uõÀ ö©õzu |mh® ¹. 6 000 BS®.

ÂØ£øÚ Á¸©õÚ® - ÂØ£øÚU Qµ¯® = ö©õzu |mh®

134 000 - 140 000 = ^6 000&



ÂØ£øÚ Á¸©õÚ®, ÂØ£øÚU Qµ¯® öuõhº£õÚ ö£Ö©õÚ[PøÍ EÒÍ

hUQ¯ ö©õzu C»õ£® AÀ»x ö©õzu |mh® PoUP¨£k® •øÓ°øÚ R÷Ç

Põmh¨£k® Euõµnzvß ‰»® AÔ¢x öPõÒÍÄ®.

›\õm ÁoPzvß {v¯õskU Põ»® 20xx'12'31 CÀ •iÁøhÁxhß, ¤ßÁ¸®

uPÁÀPÐ® E©USz uµ¨£kQßÓx. ¹. ¹.

öPõÒÁÚÄ 75 000 Em_ø© T¼ 9 500

ÂØ£øÚ 168 000 20xx'01'01 C¸¨¦ 15 000

HØÓØ T¼ 8 500 20xx'12'31 C¸¨¦ 20 000

›\õm ÁoP®

20xx'12'31 CÀ •iÁøh¢u Á¸hzvØPõÚ

Â¯õ£õµU PnUS

Â£µ® öuõøP ¹. öuõøP ¹.

ÂØ£øÚ

PÈ : ÂØ£øÚU Qµ¯®

Bµ®£ øP°¸¨¦

öPõÒÁÚÄ

Em_ø© T¼

HØÔ°ÓUPØ Pmhn®

ÂØ£øÚUPõPÂ¸¢u ö£õ¸Ò Qµ¯®

PÈ : CÖv øP°¸¨¦

ÂØ£øÚU Qµ¯®

ö©õzu C»õ£®

15 000

75 000

9 500

8 500

108 000

^20 000&

168 000

^88 000&

80 000

£õh\õø»US›¯ GÊxP¸ÂPøÍU öPõÒÁÚÄ ö\´x «Ò ÂØ£øÚ°À

Dk£k® {åõ¢v°ß GÊxP¸ÂPÒ ÁoP {ø»¯zvß {v¯õsk

20xx'12'31CÀ •iÁøhQßÓx. ¤ßÁ¸® uPÁÀPÒ E©USz uµ¨£kQßÓÚ.

¹. ¹.

EhßPõ_ ÂØ£øÚ 80 000 20xx'01'01 øP°¸¨¦ 15 000

Phß ÂØ£øÚ 120 000 20xx'12'31 øP°¸¨¦ 18 000

EhßPõ_U öPõÒÁÚÄ 45 000 HØÔ°ÓUPØ T¼ 6 000

Phß öPõÒÁÚÄ 75 000 Em_ø© T¼ 7 000

01' 20xx'12'31CÀ •iÁøh¢u Á¸hzxUPõÚ ¤ßÁ¸® ö£Ö©õÚ[PøÍU

Po¨¤kP.

ÂØ£øÚUSz u¯õµõPÂ¸¢u ö£õ¸Ò Qµ¯®

ÂØ£øÚU Qµ¯®

ö©õzu C»õ£®

02' ÷©÷» Po¨¤h¨£mh ö£Ö©õÚ[PøÍ TØÖ JßÔÀ SÔ¨¤kP.

ö\¯Ø£õk 01



02. ÷uÔ¯ C»õ£®

{v¯õsöhõßÔß ö©õzu C»õ£® AÀ»x ö©õzu |mhzøuU Pozuuß

¤ßÚº ÷uÔ¯ C»õ£® AÀ»x ÷uÔ¯ |mhzøuU PozuÀ ÷Ásk®.

÷uÔ¯ C»õ£® AÀ»x ÷uÔ¯ |mhzøuU PozxU öPõÒÁuØPõP PÁÚzvØ

öPõÒÍ¨£kQßÓ ¤µuõÚ ‰»P[PÍõÚ Á¸©õÚ[PÒ, ö\»ÄPÒ £ØÔ¯ Â£µ®

RÌz uµ¨£kQßÓx.

Á¸©õÚ[PÒ

E›ø©¯õÍµõÀ Dk£kzu¨£k® ‰»uÚzøuz uÂºzx, E›ø©¯õsø©°À

HØ£kQßÓ AvP›¨¦ Á¸©õÚ® GÚ¨£k®.

{ÖÁÚzuõÀ EøÇUP¨£mh ö©õzu C»õ£® uÂº¢u EøÇUP¨£mh Á¸©õÚ[

PÒ HøÚ¯ Á¸©õÚ[PÒ GÚ AøÇUP¨£k®. HøÚ¯ Á¸©õÚ[PÐUPõÚ ]»

Euõµn[PÒ R÷Ç uµ¨£kQßÓx.

Euõµn® :&

• ÁoPzvß ÷©»vP {v°øÚ {ø»¯õÚ øÁ¨¤¼kÁuß ‰»®

ö£Ó¨£kQßÓ Ámi Á¸©õÚ®

• ÁoP {ø»¯U Pmhhzvß J¸ £Svø¯ ÁõhøPUSU öPõk¨£uß ‰»®

ö£ÖQßÓ ÁõhøP Á¸©õÚ®

• Áøµ¯Özu ö£õxU P®£ÛPÎ¼À öPõÒÁÚÄ ö\´¯¨£mh £[S

PÎ¼¸¢x ö£Ó¨£kQßÓ £[Q»õ£ Á¸©õÚ[PÒ

• ö£ØÓ PÈÄ ©ØÖ® uµS Á¸©õÚ[PÒ ÷£õßÓÚ.

ÁoPö©õßÔß ÷uÔ¯ C»õ£® AÀ»x ÷uÔ¯ |mhzøuU PoUS®÷£õx

÷©ØTÔ¯ AøÚzx Á¸©õÚ[PøÍ²® EÒÍhUSÁx AÁ]¯©õS®.

ÁoPö©õßÔß {v¯õskU Põ»zvÝÒ ö£Ó¨£mh Á¸©õÚ[PÒ ©ØÖ®

ÂØ£øÚU Qµ¯® RÌU Põmh¨£kQßÓx.

¹. ¹.

Põ_ ÂØ£øÚ 70 000 Pmhh ÁõhøP Á¸©õÚ® 30 000

Phß ÂØ£øÚ 48 000 ö£ØÓ PÈÄ 6 000

ÂØ£øÚU Qµ¯® 52 000 Ámi Á¸©õÚ® 7 000

£[Q»õ£ Á¸©õÚ® 5 000

¤ßÁ¸ÁÚÁØøÓU PoUSP.

1' ÁoPzvß ö©õzu C»õ£® / ö©õzu |mh®

2' HøÚ¯ Á¸©õÚ[PÎß TmkzöuõøP

ö\¯Ø£õk 02



ö\»ÄPÒ

÷uÔ¯ C»õ£zøuU Po¨¤k®÷£õx P¸zvØ öPõÒÍ¨£k® ©ØöÓõ¸ •UQ¯

A®\® ""ö\»ÄPÒ'' BS®. E›ø©¯õÍµx £ØÖUPÍõÀ HØ£kQßÓ ‰»uÚU

SøÓøÁz uÂºzx E›ø©°À (‰»uÚzvÀ) HØ£k® SøÓÄPÒ "ö\»ÄPÒ'

GÚ¨£k®. Põ¨¦ÖvU Pmhn®, Pmhh ÁõhøP, FÈ¯º \®£Í®, |øh•øÓ

AÀ»õa ö\õzxUPÎß ö£Ö©õÚz ÷u´ÄPÒ, AÓÂh •i¯õU PhßPÒ ÷£õß

ÓÚ ö\»ÄPÐUS Euõµn©õS®. Caö\»ÂÚ[PøÍ¨ ¤ßÁ¸® •øÓ°À

ÁøP¨£kzvU Põmh»õ®.

1' Â{÷¯õPa ö\»ÄPÒ

2' {¸ÁõPa ö\»ÄPÒ

3' HøÚ¯ ö\»ÄPÒ

4' {va ö\»ÄPÒ

Caö\»ÄPÎß ÁøP £ØÔ¯ _¸UP ÂÍUPö©õßÖ RÌz uµ¨£kQßÓx.

Â{÷¯õPa ö\»ÄPÒ

ÁoPö©õßÔß ÂØ£øÚ ©ØÖ® Â{÷¯õP® öuõhº£õÚ |hÁiUøPPÐUPõP

÷©ØöPõÒÍ¨£k® ö\»ÄPÒ Â{÷¯õPa ö\»ÄPÍõS®. £sh[PøÍ ÂØ£uØ

PõÚ ö\»ÄPÒ, ÂØ£øÚø¯ ÷©®£kzuÀ ö\»ÄPÒ ©ØÖ® £sh[PøÍ

ÁõiUøP¯õÍµx ChzvÀ J¨£øh¨£uØS HØ£mh ö\»ÄPÒ ÷£õßÓÁØøÓU

SÔ¨¤h»õ®.

Euõµn® :&

ÂÍ®£µa ö\»Ä, ÂØ£øÚ FÈ¯ºPÐUPõÚ \®£Í®, AÓÂh •i¯õU

Phß, öPõkzu PÈÄ, Â{÷¯õP ÁõÛß ö£Ö©õÚz ÷u´Ä, ÂØ£øÚz uµS

{¸ÁõPa ö\»ÄPÒ

ÁoP {ÖÁÚ® \õº£õP AuÚx {¸ÁõP |hÁiUøPPÐUPõP ÷©ØöPõÒÍ¨

£kQßÓ ö\»ÄPÒ {¸ÁõPa ö\»ÄPÍõS®.

Euõµn® :&

Pmhh ÁõhøP, Põ¨¦ÖvU Pmhn®, GÊx P¸Âaö\»Ä, Pmhh¨

ö£Ö©õÚz ÷u´Ä, v¸zua ö\»ÄPÒ, ªß\õµU Pmhn®, A¾Á»P

E£Pµn¨ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä.

HøÚ¯ ö\»ÄPÒ

Â{÷¯õP, {¸ÁõP, {va ö\»Ä ÁøPPÒ uÂºzu ö\»ÄPÐ® |mh[PÐ® HøÚ¯

ö\»Ä ÁøPPÐUSÒ Ah[S®.

Euõµn® :&

Põ_ ÷©õ\i¯õÀ HØ£k® |mh®, w¯ÈÄ |mh®



{va ö\»ÄPÒ

ÁoPzvØSz ÷uøÁ¯õÚ PhßPÒ öuõhº£õPÄ® ©ØÖ® ÁoPzvØS›¯

Á[QU PnUSPøÍz öuõhºa]¯õP¨ ÷£oa ö\ÀÁuØPõPÄ® HØ£kQßÓ

ö\»ÄPÒ {va ö\»ÄPÍõS®.

Euõµn® :&

Á[QU Phß Ámi, Á[Q ÷©»vP¨ £ØÖ Ámi, Á[QU Pmhn® ÷£õßÓÚ

CÁØÖÒ Ah[S®.

\®£¢uß Â¯õ£õµzvß {v¯õskU Põ»® 20xx'12'31 CÀ •iÁøhQßÓx.

¤ßÁ¸® uPÁÀPÒ E©USz uµ¨£kQßÓÚ.

AÓÂh •i¯õU Phß Â{÷¯õP Áõß ö£Ö©õÚz ÷u´Ä

ÂÍ®£µa ö\»Ä PõQuõvPÒ ö\»Ä

ÂØ£øÚ¨ £Sv FÈ¯º \®£Í® Põ¨¦ÖvU Pmhn®

Á[QU Phß Ámi Á[QU Pmhn®

ªß\õµU Pmhn® Pmhh ÁõhøP

öPõkzuU Põ_U PÈÄ Põ_ ÷©õ\i |mh®

÷©ØTÓ¨£mh ö\»ÄPøÍ, R÷Ç Põmh¨£mkÒÍ AmhÁøn°¾ÒÍ

uø»¨¦UPÐUS Aø©¯ ÁøP¨£kzvU Põmk©õÖ }º ÷PmP¨£kQßÕº.

Â{÷¯õPa

ö\»ÄPÒ

{¸ÁõPa

ö\»ÄPÒ {va ö\»ÄPÒ HøÚ¯ ö\»ÄPÒ

ö\¯Ø£õk 03

Á¸©õÚ[PÒ ©ØÖ® ö\»ÂÚ[PøÍ EÒÍhUQ ÷uÔ¯ C»õ£zøu PoUS®

•øÓ°øÚ R÷Ç uµ¨£mkÒÍ Euõµnzvß ‰»® AÔ¢xU öPõÒÍ •i²®.

Euõµn® :&

C®Úõ Â¯õ£õµzvß {v¯õskU Põ»® 20xx'12'31CÀ •iÁøh

QßÓx. Â¯õ£õµzvß ¤ßÁ¸® uµÄPÒ E©USz uµ¨£kQßÓÚ.

¹.

ö©õzu C»õ£® 230 000

ö£ØÓU Põ_ PÈÄ 12 000

uµS Á¸©õÚ® 5 000

Ámi Á¸©õÚ® 8 000

Põ¨¦ÖvU Pmhn® 16 000

{¸ÁõPa \®£Í® 32 000

¹.

Pmhh v¸zuØ ö\»Ä 45 000

ÂÍ®£µa ö\»Ä 30 000

ÂØ£øÚ FÈ¯º \®£Í® 24 000

Á[QU Phß Ámi 12 000

Põ_ ÷©õ\i |mh® 8 000



C®Úõ ÁoP®

20xx'12'31 CÀ •iÁøh²® Á¸hzvØPõÚ

÷uÔ¯ C»õ£U Po¨¥k

Â£µ® öuõøP¹.

öuõøP¹.

öuõøP¹.

ö©õzu C»õ£®

Tmk : HøÚ¯ Á¸©õÚ[PÒ

ö£ØÓ PÈÄ

ö£ØÓ uµS Á¸©õÚ®

Ámi Á¸©õÚ®

PÈ : ö\»ÄPÒ


ÂÍ®£µa ö\»Ä

ÂØ£øÚ FÈ¯º \®£Í®


Põ¨¦ÖvU Pmhn®

{¸ÁõPa \®£Í®

Pmhh v¸zuØ ö\»Ä

HøÚ¯ ö\»ÄPÒ

Põ_ ÷©õ\i |mh®

{va ö\»ÄPÒ

Á[QU Phß Ámi

÷uÔ¯ C»õ£® ‰»uÚU PnUQØS ©õØÔ¯x.

30 000

24 000

16 000

32 000

45 000

8 000

12 000

12 000

5 000

8 000

54 000

93 000

8 000

12 000

230 000

25 000

255 000

^167 000&

88 000

C»õ£ |mhU TØøÓ / Á¸©õÚU TØøÓz u¯õ›zuÀ

ÁoPö©õßÔß ö\¯Ø£õmk¨ ö£Ö÷£ØøÓU PõmkÁuØPõP C»õ£

|mhU TØÖz u¯õ›UP¨£kuÀ ÷Ásk® Gß£øu }[PÒ CxÁøµ AÔ¢xU

öPõsjºPÒ.

C»õ£ |mhU TØøÓz u¯õ›¨£uß ‰»® ö©õzu C»õ£®, ÷uÔ¯ C»õ£®

BQ¯ÁØøÓU Po¨¤mka \©º¨¤zuÀ £ØÔ¯ C¸ £i•øÓPøÍ |õ® AÔ¢xU

öPõs÷hõ®.

CÁØøÓ J¸ C»õ£ |mhU TØÔÀ GÆÁõÖ EÒÍhUP»õ® Gß£øu¨ £ØÔ

AÔ¢x öPõÒ÷Áõ®.




C»õ£ |mhU TØÖ / Á¸©õÚUTØÖ

Â£µ® öuõøP ¹.

öuõøP ¹.

öuõøP ¹.

ÂØ£øÚ


Bµ®£ \µUQ¸¨¦

öPõÒÁÚÄ

Em_ø© T¼

HØÓØ T¼

ÂØ£øÚUSz u¯õµõÚ ö£õ¸Ò Qµ¯®

PÈ : CÖv C¸¨¦

ÂØ£øÚU Qµ¯®

ö©õzu C»õ£®


Pmhh ÁõhøP Á¸©õÚ®

Ámi Á¸©õÚ®

ö£ØÓ PÈÄ

PÈ : ö\»ÄPÒ


ÂÍ®£µa ö\»Ä


öPõkzu PÈÄ

AÓÂh •i¯õU Phß

Â{÷¯õP Áõß ö£Ö©õÚz ÷u´Ä


ªß\õµU Pmhn®

Põ¨¦ÖvU Pmhn®

{¸ÁõPa \®£Í®

öuõø»÷£]U Pmhn®

C¯¢vµ E£Pµnz ÷u´Ä

HøÚ¯ ö\»ÄPÒ

Põ_ ÷©õ\i |mh®

C¸¨¦ AÈÄ |mh®

{va ö\»ÄPÒ

Á[QU Phß Ámi

Á[Q ÷©»vP¨ £ØÖ Ámi

Á[QU Pmhn®

÷uÔ¯ C»õ£® ‰»uÚU PnUQØS ©õØÔ¯x

xxxxxxxxxx

xxxxxxxxxx

xxxx

xxxxxx

xxxxxx

xxx(xx)

xxxxxx

xx

xx

xx

xx

xxxx

(xxx)xxx

xxxxxx

(xxx)xx



£Ÿmø\ «vö¯õßÔÀ Põn¨£k® ö£Ö©õÚ[PøÍ øÁzx, C»õ£ |mhU TØÖ

u¯õ›UP¨£k® •øÓ £ØÔU RÌÁ¸® Euõµnzvß ‰»® ÂÍUP¨£kQßÓx.

Euõµn® :&

|Á}uß Â¯õ£õµ {ø»¯zvß 20xx'12'31 CÀ EÒÍÁõÓõÚ

£Ÿmø\ «v

PnUQß ö£¯º ÁµÄ

¹.

ö\»Ä

¹.

20xx'01'01 CÀ C¸¨¦

öPõÒÁÚÄ

Em_ø© T¼

HØÔ°ÓUPØ T¼

ÂØ£øÚ

10% {ø»¯õÚ øÁ¨¦

{ø»¯õÚ øÁ¨¦ Ámi Á¸©õÚ®

C¯¢vµ E£Pµn[PÒ

ö£ØÓ PÈÄ

öPõkzu PÈÄ

Põ¨¦ÖvU Pmhn®

GÊxP¸Âa ö\»Ä

ÂÍ®£µa ö\»Ä


{ø»¯ ÁõhøP

Phß£m÷hõº


Põ_ «v

Á[Q ÷©»vP¨ £ØÖ

10% Á[QU Phß

Á[QU Phß Ámi


‰»uÚ®

8 000

145 000

6 000

3 000

40 000

140 000

6 000

8 000

5 000

20 000

36 000

30 000

50 000

2 000

61 000

6 000

1 000

567 000

456 000

4 000

7 000

20 000

60 000

20 000

567 000

SÔ¨¦ : öPõÒÁÚÄ ö\´¯¨£mh ö£õ¸ÒPÒ AøÚzx® ÂØ£øÚ¯õQ

ÂmhÚ.



|Á}uß Â¯õ£õµ {ø»¯®

20xx'12'31CÀ •iÁøh¢u Á¸hzvØPõÚ

C»õ£ |mhU TØÖ

Â£µ® öuõøP¹.

öuõøP¹.

öuõøP¹.

ÂØ£øÚ


20xx'01'01 C¸¨¦

öPõÒÁÚÄ

Em_ø© T¼

HØÔ°ÓUPØ T¼

ÂØ£øÚU Qµ¯®

ö©õzu C»õ£®


{ø»¯õÚ øÁ¨¦ Ámi Á¸©õÚ®

ö£ØÓ PÈÄ

PÈ : ö\»ÄPÒ


öPõkzu PÈÄ

ÂÍ®£µa ö\»Ä




Põ¨¦ÖvU Pmhn®

GÊxP¸Âa ö\»Ä

{ø»¯ ÁõhøP

{va ö\»ÄPÒ

Á[QU Phß Ámi



6 000

20 000

36 000

2 000

8 000

5 000

30 000

6 000

1 000

8 000

145 000

6 000

3 000

162 000

4 000

7 000

64 000

43 000

7 000

456 000

^162 000&

294 000

11 000

305 000

^114 000&

191 000



E©x ÷©»vP AÔÂØPõP

ÁoPö©õßÔß ö\¯Ø£õmk¨ ö£Ö÷£ØøÓ C¸ •øÓPÎÀ

•ßÛø»¨£kzu •i²®. }[PÒ CxÁøµ°À AÔ¢x öPõsh

TØÖ •øÓ°ß ‰»® •ßøÁ¨£x J¸ •øÓ¯õS®. uØ÷£õx

C®•øÓ°÷»÷¯ ö\¯Ø£õmk¨ ö£Ö÷£Ö •ßÛø»¨£kzu¨

£kQßÓx.

B°Ý® Ph¢u Põ»zvÀ PnUS ©õv› •øÓ°ß ‰»÷©

uPÁÀPøÍ EÒÍhUQ ÁoPö©õßÔß ö\¯Ø£õmk¨ ö£Ö÷£ØøÓ Po¨¤

kÁx •ßøÁUP¨£mhx.

uØ÷£õx C®•øÓ ]» \¢uº¨£[PÎÀ £¯ß£kzu¨£mk Á¢uõ¾® E[PÍx

÷©»vP AÔÂØPõP÷Á ÷©÷» uµ¨£mkÒÍ EuõµnzøuU PnUöPõßÔß

©õv›°ß ‰»® C[S •ßøÁUP¨£kQßÓx.

|ÁÜuß Â¯õ£õµ {ø»¯®

20xx'12'31 CÀ •iÁøh|u Á¸hzvØPõÚ Â¯õ£µ C»õ£ |mhU PnUS,

¹. ¹. ¹.

20xx'01'01 C¸¨¦

öPõÒÁÚÄPÒ

Tmk : Em_ø©U T¼

HØÔ°ÓUPm T¼

ÂØ£øÚU Qµ¯®

ö©õzu C»õ£® «.R.ö\

Â{÷¯õPa ö\»Ä

öPõkzu PÈÄ

ÂÍ®£µ®




Põ¨¦ÖvU Pmhn®

GÊxP¸Âa ö\»ÄPÒ

Pmhh ÁõhøP

{va ö\»ÄPÒ

Á[Q Phß Ámi


÷uÔ¯ C»õ£® ‰»uÚU

PnUQØS ©õØÔ¯x

145 000

6 000

3 000

6 000

20 000

36 000

2 000

8 000

5 000

30 000

6 000

1 000

8 000

154 000

162 000

294 000

456 000

64 000

43 000

7 000

114 000

191 000

305 000

ÂØ£øÚ

ö©õzu C»õ£®

«/R/öPõ/Á

Ámi Á¸©õÚ®

ö£ØÓ PÈÄ

456 000

456 000

294 000

4 000

7 000

305 000



20xx'01'01 CÀ ©õ¼Û ÁoP® Bµ®¤UP¨£mhx. 20xx'12'31 CÀ •iÁøh¢u

Á¸hzvØPõÚ ©õ¼Û ÁoPzvß ¦zuP[PÎ¼¸¢x GkUP¨£mh «vPÒ

Á¸©õÖ,

‰»uÚ®

ÂØ£øÚ

Á[QU Phß

HØÔ°ÓUPØ T¼

ö£ØÓ uµS Á¸©õÚ®

öPõÒÁÚÄ

Em_ø© T¼

10% {ø»¯õÚ øÁ¨¦

Põ¨¦ÖvU Pmhn®

Ámi Á¸©õÚ®

300 000

650 000

80 000

15 000

6 000

200 000

5 000

60 000

12 000

6 000

A.•. Phß

{¸ÁõPa \®£Í®

ÂÍ®£µa ö\»Ä

Á[QU Phß Ámi

Á[QU Pmhn®

Phß£kÚº

Pmhh®

GÊxP¸Âa ö\»Ä

Põ_ «v

Põ_ ÷©õ\i |mh®

9 000

40 000

60 000

6 000

2 000

45 000

280 000

8 000

301 000

2 000

öPõÒÁÚÄ ö\´¯¨£mh AøÚzx¨ ö£õ¸ÒPÐ® ÂØ£øÚ¯õQ²ÒÍÚ.

÷Ásh¨£kÁÚ :

1' RÌU Põmh¨£mkÒÍÁØÔß ö£Ö©õÚ[PøÍ öÁÆ÷ÁÓõPU Po¨¥k

ö\´P.

1' ÂØ£øÚU Qµ¯® 5' {¸ÁõPa ö\»ÄPÒ

2' ö©õzu C»õ£® 6' HøÚ¯ ö\»ÄPÒ

3' HøÚ¯ Á¸©õÚ[PÒ 7' {va ö\»ÄPÒ

4' Â{÷¯õPa ö\»ÄPÒ 8' ÷uÔ¯ C»õ£®

2' 20xx'12'31 CÀ •iÁøh¢u BskUPõÚ C»õ£ |mhU TØøÓz u¯õ›USP.

ö\¯Ø£õk 04

4.3 {v {ø»ø©U TØÖ

C»õ£ |mhU TØÔøÚz u¯õ›zuuß ¤ßÚº £Ÿmø\ «v°À Gg]°¸¨£x

ö\õzx, E›ø©, ö£õÖ¨¦ ÷£õßÓ PnUSPÎß «vPÒ ©õzvµ÷©¯õS®.

Aaö\õzxUPÒ, E›ø© ©ØÖ® ö£õÖ¨¦U PnUSPÎß «vPøÍ Em

£kzv ÁoPzvß {v {ø»ø©ø¯U PõmkÁuØPõP SÔzuöuõ¸ vÚzvÀ

u¯õ›UP¨£kQßÓ AÔUøP ""{v {ø»ø©U TØÖ'' GÚ¨£k®. Ph¢u Põ»[

PÎÀ I¢öuõøP Gß£uõÀ SÔ¨¤h¨£mhx. C¢{v{ø»ø©U TØÔøÚ÷¯

BS®. CUTØÔß ‰»® ÁoPzvß {v\õº BØÓÀ ©ØÖ® {v¨£»® Gß£Ú

öÁÎ¨£kzu¨£k®.



ÁoPö©õßÔß |hÁiUøPPÎÀ AUPøÓ ö\¾zx® ÁoPzvß E›ø©¯õÍº

PÒ, Phß öPõkz÷uõº, {v {ÖÁÚ[PÒ ÷£õßÓ £» ¤›ÂÚ¸US AÁ]¯©õÚ

wº©õÚ[PøÍ Gk¨£uØS {v {ø»ø©U TØÔÀ Põn¨£kQßÓ uPÁÀPÒ

ªP •UQ¯zxÁ® öPõshuõP C¸UQßÓx.

{v {ø»ø©U TØöÓõßÔß Ai¨£øhU TÖPÒ

SÔzu vÚö©õßÔÀ Põn¨£kQßÓ ö\õzxUPÒ, E›ø©, ö£õÖ¨¦UPÒ

PnUSPÎß «vPÒ PnURmka \©ß£õmiß ‰»•® Põmh •i²® GÚ

•ßÚº P»¢xøµ¯õi EÒ÷Íõ®. Ax ¤ßÁ¸©õÖ Aø©²®.

ö\õzxUPÒ = E›ø© + ö£õÖ¨¦UPÒ

CUPnURmka \©ß£õmiÀ \õµõ®\¨£kzu¨£mkÒÍ ö\õzxUPÒ, E›ø©PÒ,

ö£õÖ¨¦UPÒ BQ¯ PnUSPÎß ö£Ö©õÚ[P÷Í •øÓ¯õÚöuõ¸ Aø©¨¤À

{v {ø»ø©U TØÔß ‰»® Põmh¨£kQßÓx.

{v {ø»ø©U TØöÓõßÔÀ EÒÍh[Q²ÒÍ TÖPÒ AÀ»x £SvPÒ ‰ßÖ

ÁøP¨£k®. AøÁ¯õÁÚ,

P ö\õzxUPÒ

P E›ø©

P ö£õÖ¨¦UPÒ

ö\õzxUPÒ

Ph¢u Põ» öPõkUPÀ Áõ[PÀPÎß ö£Ö÷£ÓõP GÊ¢ux®, GvºPõ»zvÀ

ÁoPzvØS¨ ö£õ¸Íõuõµ |ßø©PøÍz u¸Á÷uõk ÁoPzuõÀ Pmk¨

£kzuU Ti¯uõPÄ•ÒÍ ÁÍ[PÒ ö\õzxUPÍõS®.

ÁoPzvÀ Põn¨£kQßÓ ö\õzxUPÒ £ØÔ²® AÁØøÓ |øh•øÓ¯À»õu

ö\õzxUPÒ, |øh•øÓa ö\õzxUPÒ GÚ ÁøP¨£kzu»õ® GÚÄ® uµ® 10 CÀ

}[PÒ PØÖÒÏºPÒ, {v{ø»ø©U TØöÓõßÔÀ ö\õzxUPÒ ÁøP¨£kzu¨

£mk Põmh¨£mkÒÍ •øÓ £ØÔ RÌÁ¸® Euõµnzvß ‰»® £›^»øÚ

ö\´x £õºUPÄ®.

Euõµn® :&

PõºzvU ÁoP ìuõ£Úzvß {v¯õsk 20xx'12'31 CÀ •iÁøh

QßÓx. 20xx'12'31 CÀ {ÖÁÚzvÀ ¤ßÁ¸® ö\õzxUPÒ

Põn¨£mhÚ.



Â£µ® ¹.Â£µ® ¹.

\µUQ¸¨¦ «v 20xx'12'31 30 000

Põo, Pmhh® 280 000

uÍ£õh[PÒ 20 000

Phß£m÷hõº 45 000

Á[Q «v 15 000

C¯¢vµ[PÒ 60 000

Â{÷¯õP Áõß 400 000

Põ_ «v 80 000

{ø»¯õÚ øÁ¨¦ (5 Á¸h[PÒ)50 000

{ø»¯õÚ øÁ¨¦ (6 ©õu[PÒ) 20 000

PõºzvU ÁoP {ÖÁÚzvß

20xx'12'31 CÀ EÒÍÁõÓõÚ {v {ø»ø©U TØÖ

Â£µ® öuõøP ¹. öuõøP ¹.

|øh•øÓ¯À»õu ö\õzxUPÒ

Põo, Pmhh®

uÍ£õh[PÒ

C¯¢vµ®

Â{÷¯õP Áõß

{ø»¯õÚ øÁ¨¦ (5 Á¸h[PÒ)

|øh•øÓa ö\õzxUPÒ

CÖva \µUQ¸¨¦

Phß£m÷hõº

{ø»¯õÚ øÁ¨¦ (6 ©õu[PÒ)

Á[Q «v

Põ_ «v

ö©õzua ö\õzxUPÒ

280 000

20 000

60 000

400 000

30 000

45 000

20 000

15 000

80 000

760 000

50 000

190 000

1 000 000

{v {ø»ø©U TØöÓõßÔÀ vµÁz ußø©°ß Ai¨£øh°÷»÷¯ ö\õzxUPÒ

•ßÛø»¨£kzu¨£k®. |mh[PÎßÔa ö\õzöuõßøÓ ªP ÂøµÁõP £n

©õUQU öPõÒÍU Ti¯ BØÓ÷» vµÁz ußø© GÚ¨£kQßÓx. vµÁz ußø©

SøÓ¢u ö\õzxUP÷Í •u¼À öÁÎ¨£kzu¨£k®.

Euõµn® :&

vµÁz ußø© SøÓ¢u CÖva \µUQ¸¨¦z öuõøP |øh•øÓa

ö\õzxUPÐUSU RÌ •u¼À Põmh¨£kÁxhß, vµÁz ußø©

100% BPÄÒÍ Põ_ «v CÖv°À Põmh¨£kQßÓx.

Cx |øh•øÓ¯À»õu ö\õzxUPÐUS® ö£õ¸¢x®.



_uº©ß ÁoPzvß {v¯õskU Põ»® 20xx'01'01 CÀ Bµ®£©õQ 20xx'12'31 CÀ •iÁøhQßÓx. 20xx'12'31 CÀ ¤ßÁ¸® «vPÒ Põn¨£kQßÓÚ.

¹.

C¯¢vµ E£Pµn[PÒ 185 000

uÍ£õh® 25 000

CÖva \µUS ^20xx'12'31& 65 000

Â¯õ£õµU Phß£m÷hõº 52 000

Põ_ «v 65 000

÷©õmhõº ÁõPÚ® 340 000

Á[Q «v 40 000

QøhUP ÷Ási¯ Á¸©õÚ[PÒ 16 000

{v {ø»ø©U TØÔÀ ö\õzx E¸¨£iPøÍ ÁøP¨£kzvU PõmkP.

ö\¯Ø£õk 05

E›ø©

SÔzuöÁõ¸ vÚzvÀ ÁoPzvÀ Põn¨£kQßÓ ö©õzua ö\õzxUPÎ¼¸¢x

öÁÎ¯õº ö£õÖ¨¦UPøÍz wº¨£uØPõP¨ £¯ß£kzu ÷Ási¯ öuõøP uÂº¢u

«vz öuõøP÷¯ E›ø©¯õÍ¸US E›¯uõS®. Cuß£i, ÁoPö©õßÔÀ

E›ø©¯õÍÝUPõP «v¯õPÄÒÍ ö\õzxUPÎß ö£Ö©v E›ø©¯õsø© GÚ¨

£kQßÓx. ÷uÔ¯ C»õ£zvÚõÀ E›ø©¯õsø© AvP›¨£xhß, ÷uÔ¯

|mh® ©ØÖ® £ØÖUPÎÚõÀ E›ø©¯õsø© SøÓÁøh²®.

{v{ø»ø©U TØöÓõßÔÝÒ E›ø©ø¯U PnUQmkU Põmk® •øÓ £ØÔ

RÌU Põmh¨£k® Euõµnzvß ‰»® £›^¼zx¨ £õºUPÄ®.

Euõµn® :&

20xx'01'01CÀ öuõh[Q 20xx'12'31CÀ {v¯õskU Põ»® •iÁøhQßÓx.

20xx'01'01 CÀ ‰»uÚ® 150 000

Põ_¨ £ØÖ 12 000

ö£õ¸Ò £ØÖ 8 000

Põ»¨¤›Âß ÷uÔ¯ C»õ£® 50 000

20xx'12'31 vPv°¾ÒÍ E›ø©ø¯U PoUPÄ®.



Â£µ® öuõøP ¹ öuõøP ¹

20xx'01'01 ‰»uÚ®

Tmk : ÷uÔ¯ C»õ£®

PÈ : £ØÖUPÒ

20xx'12'31 CÀ E›ø©¯õsø©

150 000

50 000

200 000

^20 000& 180 000

180 000

20xx'12'31 CÀ ‰»uÚ® ¹£õ 180 000 Gß£x E›ø©¯õÍ›ß E›ø©¯õsø©

(E›ø©)BS®.

20xx'01'01 B® vPv P¤»ß ¹. 240 000 Põ_, ¹. 30 000 ö£Ö©v¯õÚ uÚUS›zuõÚ

uÍ£õh[PÐhß, ¹. 300 000 ö£Ö©v¯õÚ Pmhh® Gß£ÚÁØøÓ Dk£kzv,

öPõÒÁÚÄ ö\´x «Ò ÂØ£øÚ°À Dk£k® ]ÖÁº BøhPÒ ÁoP®

JßøÓ Bµ®¤zuõº.

20xx'06'30 CÀ •iÁøh¢u Põ»zvØSÒ ¹. 360 000 Á¸©õÚ©õP EøÇzuxhß

AuØöPÚ ¹. 210 000 ö\»öÁõßÖ ÷©ØöPõÒÍ¨£mi¸¢ux. P¤»ß,

¹. 18 000 Põ]øÚ²® ¹. 7000 ö£Ö©v¯õÚ ]ÖÁº BøhPøÍ²® uÚx

ö\õ¢uz ÷uøÁUPõP¨ ö£ØÖU öPõskÒÍõº.

¤ßÁ¸ÁÚÁØøÓU PoUS©õÖ }º ÷PmP¨£kQßÕº.

1' 20xx'01'01 CÀ ‰»uÚ®

2' Põ»¨ ¤›ÂÝÒ EøÇzu ÷uÔ¯ C»õ£®

3' Põ»¨ ¤›ÂÝÒ ÷©ØöPõÒÍ¨£mh ö©õzu¨ £ØÖz öuõøP

4' 20xx'06'30 B® vPv¯ßÖ P¤»Úx E›ø©

ö\¯Ø£õk 06

ö£õÖ¨¦UPÒ

Ph¢u Põ»U öPõkUPÀÁõ[Pö»õßÔß AÀ»x {PÌöÁõßÔß ö£Ö÷£ÓõP

GÊ¢ux® ÁoPzvÚõÀ wºUP¨£h ÷Ási¯x©õÚ ö£Ö©õÚ® ö£õÖ¨¦UPÒ

GÚ Áøµ¯ÖUP»õ®.

ÁoPö©õßÔÀ Põn¨£kQßÓ ö£õÖ¨¦UPøÍ |øh•øÓ¯À»õu ö£õÖ¨

¦UPÒ, |øh•øÓ¨ ö£õÖ¨¦UPÒ GÚ ÁøP¨£kzu •i²® GÚ }[PÒ uµ® 10

CÀ PØÖÒÏºPÒ.

{v {ø»ø©U TØöÓõßÔÝÒ ö£õÖ¨¦UPøÍ ÁøP¨£kzvU Põmk® •øÓ

£ØÔU RÌU Põmh¨£k® Euõµnzvß ‰»® £›^¼zx¨ £õºUPÄ®.



Euõµn® :&

ÁoPö©õßÔÀ 20xx'12'31 CÀ Põn¨£mh ö£õÖ¨¦UPÒ ¤ß

Á¸©õÖ.

¹.

Â¯õ£õµU Phß öPõkz÷uõº 25 000

öPõkUP ÷Ási¯ {ø»¯ ÁõhøP 8 000

3 Á¸hzvß ¤ß wºUP ÷Ási¯ Á[QU Phß 50 000

öPõkUP ÷Ási¯ Põ¨¦ÖvU Pmhn® 4 000

ö\¾zu ÷Ási¯ Phß Ámi 6 000

2 Á¸hzvß ¤ß wºUP ÷Ási¯ AhSU Phß 30 000

20xx'12'31 vPv°¾ÒÍ ö£õÖ¨¦UPÒ öuõhº£õÚ AmhÁøn


|øh•øÓ¯À»õu ö£õÖ¨¦UPÒ

Á[QU Phß

AhSU Phß

|øh•øÓ¨ ö£õÖ¨¦UPÒ

Â¯õ£õµU PhßöPõkÚº

öPõ.÷Á. Pmhh ÁõhøP

öPõ.÷Á. Põ¨¦ÖvU Pmhn®

öPõ.÷Á. Phß Ámi

50 000

30 000

25 000

8 000

4 000

6 000

80 000

43 000

©³µß Gß£Áº 5 Á¸h[PÎÀ Á¸hõ¢uz uÁønU Pmhn Ai¨£øh°À

wºUS® Ehß£õmkhß ¹. 480 000 Á[QU PhöÚõßøÓ¨ ö£ØÖÒÍõº.

uØ÷£õøuUS 3 Á¸h[PÐUPõÚ Pmhn® ö\¾zu¨£mkÒÍx. ÷©¾®

CÆÁoP {ø»¯zvÀ ¹. 60 000 ö£Ö©v öPõsh Phß öPõkÚ¸®, ö\¾zu

÷Ási¯ \®£Í® ¹. 9000, öuõø»÷£]U Pmhn® ¹. 4000 Gß£Ú {¾øÁ

¯õPU Põn¨£kQßÓÚ.

÷©ØTÔ¯ ö£õÖ¨¦UPøÍ AmhÁønö¯õßÔß ‰»® |øh•øÓ, |øh

•øÓ¯À»õu ö£õÖ¨¦UPÒ GÝ® ÁøP°À ÁøP¨£kzvU PõmkP.

ö\¯Ø£õk 07

Cuß£i, ÁoPö©õßÔÀ SÔzu vÚö©õßÔÀ Põn¨£kQßÓ {v {ø»

ø©ø¯, {v {ø»ø©U TØöÓõßÔÀ •øÓ¯õPU SÔzxU PõmkÁuØPõPU

{ø»USzx Ÿv¯õÚ ©õv› Aø©¨¦ R÷Ç Põmh¨£kQßÓx.



''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' ÁoP®

''''''''''''''''''''''''' vPv°À EÒÍÁõÓõÚ

{v {ø»ø©U TØÖ

|øh•øÓ¯À»õa ö\õzxPÒ

Põo, Pmhh®

÷©õmhõº ÁõPÚ®

uÍ£õh E£Pµn[PÒ

C¯¢vµ®

}sh Põ» •u½k

|øh•øÓa ö\õzxPÒ

CÖvU øP°¸¨¦

Phß£kÚº

QøhUP ÷Ási¯ Á¸©õÚ®

Á[Q «v

Põ_ «v


E›ø©²® ö£õÖ¨¦UPÐ®

20xx'01'01 ‰»uÚ®


PÈ : £ØÖUPÒ

|øh•øÓ¯À»õu ö£õÖ¨¦PÒ

Á[QU Phß

|øh•øÓ¨ ö£õÖ¨¦PÒ

Phß öPõkz÷uõº

öPõkUP ÷Ási¯ ö\»ÄPÒ


ö©õzu E›ø©²® ö£õÖ¨¦UPÐ®

xxxxxxxxxxx

xxxxxxxxxx

xxxx

xxx(x)

xxxxxx

xxx

xxxxx

xxxxxx

xx

xx

xxxxxx

Euõµn® :&

•íßÚõ ÁoP {ø»¯zvß {v¯õskU Põ»® 20xx'01'01 C¼¸¢x 20xx'12'31 Áøµ°»õÚ Põ»¨ ¤›øÁU öPõshuõS®.

RÌ Á¸® uPÁÀPÒ 20xx'12'31 B® vPvUS E›¯ÚÁõS®.



¹.

Põo, Pmhh® 280 000

Â¯õ£õµ Phß£m÷hõº 60 000

Â¯õ£õµ PhßöPõkz÷uõº 73 000

uÍ£õh, E£Pµn[PÒ 30 000

{ø»¯õÚ øÁ¨¦(5 Á¸h®)120 000

QøhUP÷Ási¯ Á¸©õÚ® 16 000

öPõkUP ÷Ási¯ ö\»ÄPÒ 15 000

¹.

Põ_ «v 90 000

£ØÖUPÒ 12 000

(CÖv)\µUQ¸¨¦^20xx'12'31& 55 000Â{÷¯õP ÁõPÚ® 550 000

20xx'01'01 ‰»uÚ® 600 000

Põ»zvØS›¯ ÷uÔ¯ C»õ£® 325 000

Á[QU Phß 200 000

(3 Á¸h[PÐUS¨ ¤ß ö\¾zu

÷Ási¯x.)

•íßÚõ ÁoP {ø»¯zvÀ 20xx'12'31 CÀ u¯õº ö\´¯¨£mh {v {ø»ø©U

TØÖ R÷Ç Põmh¨£kQßÓx. AuøÚ |ßS AÁuõÛUPÄ®.

•íßÚõ ÁoP {ø»¯®

20xx'12'31 CÀ

{v {ø»ø©U TØÖ


|øh•øÓ¯À»õa ö\õzxUPÒ Põo, Pmhh®

uÍ£õh, E£Pµn[PÒ

Â{÷¯õP ÁõPÚ®

{ø»¯õÚ øÁ¨¦ (5 Á¸h®)


CÖva \µUQ¸¨¦

Â¯õ£õµ Phß£m÷hõº

QøhUP ÷Ási¯ Á¸©õÚ®

Põ_ «v


E›ø©, ö£õÖ¨¦UPÒ

20xx'01'01 ‰»uÚ®


PÈ : £ØÖ


Á[QU Phß


Phß öPõkz÷uõº

öPõkUP ÷Ási¯ ö\»ÄPÒ

ö©õzu E›ø©²® ö£õÖ¨¦PÐ®

280 00030 000

550 000

55 00060 00016 00090 000

600 000325 000925 000^12 000&

73 00015 000

860 000

120 000

221 0001 201 000

913 000

200 000

88 0001 201 000



÷©»vP AÔÂØPõP

E©x ÷©»vP AÔÂØPõP ÷©÷» uµ¨£mh Euõµnzøu¨ £¯ß£kzvU Ph¢u

Põ»zvÀ £¯ß£kzu¨£mh ©ØÖ÷©õº Aø©¨¦ •øÓ R÷Ç uµ¨£kQßÓx.

•íßÚõ ÁoP {ø»¯®

20XX'12'31 CÀ EÒÍÁõÓõÚ {v{ø»ø©U TØÖ

20XX'01'01 CÀ ‰»uÚ®


PÈ : £ØÖ

|øh•øÓ¯À»õu

ö£õÖ¨¦UPÒ

Á[QU Phß

|øh•øÓ¨

ö£õÖ¨¦UPÒ

Phß öPõkz÷uõº

öPõ.÷Á. ö\»ÄPÒ

600 000

325 000

925 000

12 000

73 000

15 000

913 000

200 000

88 000

1 201 000


ö\õzxUPÒ

Põo Pmhh®

Â{÷¯õP ÁõPÚ®

uÍ£õh®

{ø»¯õÚ øÁ¨¦ (5

Á¸h®)

|øh•øÓa ö\õzx

CÖv \µUQ¸¨¦

Phß£m÷hõº

Q.÷Á.Á¸©õÚ®

Põ_ «v

Qµ¯® ¹.

55 000

60 000

16 000

90 000

280 000

550 000

30 000

860 000

120 000

221 000

1 201 000

_÷µì ÁoPzvß 20xx'12'31 CÀ EÒÍ {v {ø»ø©ø¯U PnURmka

\©ß£õöhõßÔß ‰»® Põmh¨£mh÷£õx ¤ßÁ¸©õÖ Aø©¢v¸¢ux.

Pmhh® + C¯¢vµ® + uÍ£õh® + \µUQ¸¨¦ + Phß + Põ_ = ‰»uÚ® + Á[QU + Phß

£m÷hõº Phß öPõkz÷uõº

240 000 + 60 000 + 20 000 + 30 000 + 50 000 + 80 000 = 300 000 + 100 000 + 80 000

÷©ØPõmh¨£mh uPÁÀPøÍU öPõsk, {v {ø»ø©U TØöÓõßøÓz

u¯õ›USP.

ö\¯Ø£õk 08



¥ØÓº ÁoP {ø»¯zvß {v¯õsk 20xx'01'01 öuõhUP® 20xx'12'31 Áøµ°»õÚ Põ»¨£Sv¯õS®. ¤ßÁ¸® uPÁÀPÒ E©USz uµ¨£kQßÓÚ.

¹.

20xx'01'01 ‰»uÚ® 320 000

Põo, Pmhh® 340 000

uÍ£õh[PÒ 92 000

\µUQ¸¨¦ 20xx'01'01 56 000Phß£kÚº 48 000

£ØÖUPÒ 15 000

•u½k (2 Á¸h[PÒ) 60 000

¹.

Põ_ 24 000

C¯¢vµ E£Pµn® 40 000

BskUPõÚ ÷uÔ¯ C»õ£® 140 000

Á[Q Phß (5 Á¸h®) 80 000

Phß öPõkÚº 80 000

Á[Q ÷©»vP¨ £ØÖ 35 000

öPõkUP ÷Ási¯ ö\»ÄPÒ 20 000

E[PÍõÀ

1' C» 1 C¼¸¢x 5 Áøµ°»õÚ AmhÁønPÎÀ E›¯ E¸¨£iPøÍU

PõmkP.

1'

|øh•øÓ¯À»õa ö\õzxUPÒ ¹. ¹.

2'

|øh•øÓa ö\õzxUPÒ ¹. ¹.

3'

E›ø© ¹. ¹.

4'

|øh•øÓ¯À»õu ö£õÖ¨¦UPÒ ¹. ¹.

5'

|øh•øÓ¨ ö£õÖ¨¦UPÒ ¹. ¹.

02' 20xx'12'31 CÀ EÒÍÁõÓõÚ {v {ø»ø©U TØøÓz u¯õ›USP.

ö\¯Ø£õk 09



A¤µõª ÁoPzvß {v¯õskU Põ»® 20xx'12'31CÀ •iÁøh²® Á¸h©õS®.

AzvÚzvÀ EÒÍÁõÓõÚ ÁoPzvß £Ÿmø\ «v ¤ßÁ¸©õÖ Põn¨£mhx.

PnUQß ö£¯º ÁµÄ ¹. ö\»Ä ¹.

‰»uÚ®

Phß£m÷hõº

Phß öPõkz÷uõº

20xx'01'01 \µUQ¸¨¦

öPõÒÁÚÄ

Em_ø©U T¼

ÂØ£øÚz uµS

Põ¨¦ÖvU Pmhn®

Pmhh ÁõhøP Á¸©õÚ®

ö£ØÓ PÈÄ

ÂØ£øÚ

öPõkzu PÈÄ

C¯¢vµ, E£Pµn®

Pmhh®

Á[QU Phß (4 Á¸h[PÎÀ wºUP¨£h

÷Ási¯x.)

Ámia ö\»ÄPÒ


Põ_ «v


{¸ÁõPa \®£Í®

Á[QU Pmhn®

34 000

16 000

395 000

15 000

9 000

12 000

3 000

120 000

500 000

16 000

155 000

7 000

25 000

4 000

1 311 000

400 000

45 000

30 000

6 000

650 000

160 000

20 000

1 311 000

öPõÒÁÚÄ ö\´¯¨£mh AøÚzx¨ ö£õ¸ÒPÐ® ÂØ£øÚ¯õQ²ÒÍÚ GÚU

P¸xP.

1' 20xx'12'31 CÀ •iÁøh²® BskUPõÚ C»õ£ |mhU TØÖ.

2' 20xx'12'31 vÚzvØPõÚ {v {ø»ø©U TØÖ.

ö\¯Ø£õk 10



5 ö\®ø© õUPÀ £vÄPÐhÚõÚ

{vU TØÖUPÒ

CÆÁzv¯õ¯zvÀ ¤ßÁ¸® Âh¯[PÒ öuõhº£õPU P»¢xøµ¯õh¨£kQÓx.

5'1 ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPÒ & AÔ•P®

5'2 ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPøÍ £vÄ ö\´uÀ

AmkÖ / {¾øÁa ö\»ÄPÒ

AmkÖ / Á¸©v Á¸©õÚ[PÒ

AÓÂh•i¯õU Phß

ö£Ö©õÚz ÷u´Ä

5'3 |øh•øÓ¯À»õu ö\õzxUPøÍ {v {ø»ø©U TØÔÀ

•ßÛø»¨£kzuÀ.

5'4 ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPøÍ EÒÍhUQ¯uõP {vU TØÖUPøÍz

u¯õ›zuÀ.



5.1 ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPÒ & AÔ•P®

ÁoPU öPõkUPÀÁõ[PÀPøÍ Cµmøh¨ £vÄ Ai¨£øh°À ÷£÷µmkU

PnUSPÎÀ £vÄ ö\´QßÓ •øÓ, A¨÷£÷µmkU PnUSPøÍa \©¨£kzv¨

ö£Ó¨£k® «vPøÍU öPõsk £Ÿmø\«vø¯z u¯õ›US® •øÓ Gß£Ú

£ØÔ •ßÚº ÂÍUP¨£mkÒÍx. {v¯õskUS›¯ \P» {v\õº öPõkUPÀ

Áõ[PÀPÐ® PnUSPÎÀ £v¯¨£h ÷Ásk®. GÛÝ®, J¸ ]» öPõkUPÀ

Áõ[PÀPÒ PnU÷PkPÎÀ £v¯¨£hõ©¾® Põn¨£h •i²®. A÷u ÷£õßÖ

]» öPõkUPÀÁõ[PÀPÒ {v¯õskU Põ»zvØS›¯øÁ ö\®ø©¯õUP¨

£hõ©¾® C¸UP»õ®. CÆÁõÖ, HuõÁöuõ¸ Põ»¨¤›Âß •iÂÀ £Ÿmø\

«v°À Põn¨£kQßÓ PnUSPÒ ]»ÁØÔß «vPøÍ, AøÁ Põn¨£kQßÓ

{ø»°÷»÷¯ AÁØøÓ {vUTØÖUPøÍz u¯õ›¨£uØPõP¨ £¯ß£kzvU

öPõÒÍ •i¯õu÷£õx, {vU TØÖUPÐUS E›¯ v¸zu©õÚ ö£Ö©õÚ[PÒ

QøhUPU Ti¯ÁõÖ AÁØÔÀ E›¯ ©õØÓ[PÒ ö\´¯¨£h ÷Ási²ÒÍx.

{vU TØÖUPÎÀ öÁÎ¨£kzuUTi¯ ÁøP°À \›¯õÚ ö£Ö©vPÒ

QøhUPzuUPÁõÖ ÷©ØöPõÒÍ ÷Ási¯ ©õØÓ[PÎØPõP PnUSPÎÀ

ö\´¯¨£kQßÓ ^µõUP[PÒ ""ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPÒ'' GÚ¨£kQßÓx.

HuõÁöuõ¸ Põ»¨ ¤›ÄUS E›¯uõÚ ö\õzxUPÒ, ö£õÖ¨¦UPÒ, Á¸©õÚ[

PÒ, ö\»ÄPÒ ©ØÖ® E›ø© BQ¯ PnUSPÎÀ SÔzu Põ»¨ ¤›Âß •iÂÀ

Põn¨£h ÷Ási¯ öuõøPPøÍa ^µõUS® |hÁiUøPP÷Í ö\®ø©¯õUPÀ

£vÄPÎÞhõP ÷©ØöPõÒÍ¨£kQßÓx. PnURmka ö\¯ß•øÓ°À

\›¯õÚ ö\¯Ø£õmk ÂøÍøÁU Po¨¤k®÷£õx, {v¯õsk Põ»zvØS

E›¯ ö\»ÄPÐUSU Põ_ ö\¾zu¨£hõv¸¨¤Ý® AÆÁõ÷Ó ö£Ó÷Ási¯

Á¸©õÚ[PÐUPõPU Põ_ ö£Ó¨£hõv¸¨¤Ý® AøÁ SÔzu {v¯õsiØ

S›¯øÁ¯õPU P¸u¨£kuÀ ÷Ásk®. CÆÁõÖ P¸u¨£kÁuõÚx, AmkÖÂß

Ai¨£øh°»õS®.

Á¸©õÚ[PÒ öuõhº¤À GÆÁÍÄ öuõøP Qøhzv¸¨¤Ý®, ö\»ÄPÒ

öuõhº¤À GÆÁÍÄ öuõøP ö\¾zv°¸¨¤Ý® {vU TØÖUPÎÀ

EÒÍhUP¨£kÁx, SÔzu Põ»¨ ¤›ÄUS›¯uõÚ ö£Ö©vPÒ ©õzvµ÷©¯õS®

GÚ AmkÖ GsnUP¸ SÔ¨¤kQßÓx.

ö£õxU SÔ¨÷£miÞhõP÷Á ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPÒ PnUSPÎÀ Em£kz

u¨£kQßÓÚ.

{vU TØÖUPÒ u¯õ›US®÷£õx, ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPøÍ¨ £¯ß£kzvU

öPõÒÁuß •UQ¯zxÁzøu¨ ¤ßÁ¸©õÖ \õµõ®\¨£kzvU Põmh»õ®.

÷£÷µmkU PnUSPÎß ö£Ö©õÚ[PøÍ {v¯õskU Põ»zvß CÖvz

vÚzvØS E›¯uõP CØøÓ¨£kzuÀ.

{v¯õskU Põ»zvÀ EøÇzu C»õ£® AÀ»x |mhzøu (ö\¯Ø£õm

k¨ ö£Ö÷£ÖPÒ) \›¯õPU Po¨¤hU Ti¯uõ°¸zuÀ.



{v¯õskU Põ»zvß CÖvz vÚzvÀ ÁoPzvß ö\õzxUPÒ,

ö£õÖ¨¦UPÒ ©ØÖ® E›ø© AÀ»x {v {ø»ø©°øÚ ªPz xÀ¼

¯©õP öÁÎ¨£kzuU Ti¯uõP C¸zuÀ.

ÁoPzvß «x AUPøÓ ö\¾zx® £À÷ÁÖ ¤›ÂÚ¸US®, ÁoP®

öuõhº£õÚ uPÁÀPøÍ¨ £¯ß£kzva \›¯õÚ wº©õÚ[PøÍ ÷©Ø

öPõÒÍU Ti¯uõPÂ¸zuÀ.

{vU TØÖUPøÍ¨ ö£õxÁõP HØÖU öPõÒÍ¨£mh PnURmk Ai¨

£øh GsnUP¸UPÒ ©ØÖ® {¯©[PÐUS Aø©ÁõPz u¯õ›UPU

Ti¯uõ°¸zuÀ.

5.2 ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPøÍ £vÄö\´uÀ

uÛ²øhø© ÁoPzvß {vUTØÖUPøÍz u¯õ›¨£x \®£¢u©õP ©õzvµ÷©

C[S P»¢xøµ¯õh¨£kÁxhß, AUTØÖUPøÍz u¯õ›US®÷£õx öuõhº¦

£kQßÓ ¤ßÁ¸® ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPÒ ©õzvµ® R÷Ç Põmh¨£kQßÓÚ.

AmkÖa ({¾øÁa) ö\»ÄPÒ

AmkÖ (Á¸©v) Á¸©õÚ[PÒ

AÓÂh•i¯õU Phß


AmkÖa ö\»ÄPÒ / ö\ß©va ö\»ÄPÒ / {¾øÁa ö\»ÄPÒ

SÔzu {v¯õskU Põ»¨ £Svö¯õßÔÀ ÁoPö©õßÔÚõÀ ö£ØÖU öPõÒÍ¨

£mh ÷\øÁUPõP {v¯õsk •iÄØÓ vÚzvß÷£õx® ö\¾zu¨£hõxÒÍ

ö\»ÄPÒ ""AmkÖa ö\»ÄPÒ'' GÚ¨£k®. CøÁ ö\ß©va ö\»ÄPÒ

AÀ»x {¾øÁa ö\»ÄPÒ GÚÄ® AøÇUP¨£k®. C¢u AmkÖa ö\»Ä¨

ö£Ö©õÚ® ÁoPzvß ö£õÖ¨ö£õßÓõS®.

AmkÖ ö\»ÄPøÍ PnUSPÎÀ £vÁuØPõÚ¨ ö£õxU SÔ¨÷£mk¨ £vÄ

¤ßÁ¸©õÖ Aø©²®.

SÔzu ö\»ÄU PnUS ÁµÄ

AmkÖa ö\»ÄU PnUS ö\»Ä

""ö\»Ä AvP›¨¦ ÁµÄ¨ £vÁõS®'' GßÝ® Cµmøh¨ £vÄz uzxÁzvß

Ai¨£øh°À AmkÖa ö\»ÄPÒ E›¯ ö\»ÄU PnUQß ÁµÂÀ £v¯¨£k®.

""AmkÖa ö\»Ä ö£õÖ¨ö£õßÓõS®'' Gß£uõÀ AzöuõøP E›¯ AmkÖU

PnUQß ö\»ÂÀ £v¯¨£k®. ö£õÖ¨¦ AvP›¨¦ ö\»Ä¨ £vÁõS® GßÓ

Cµmøh¨ £vÄz uzxÁ® CuØS¨ ö£õ¸zu•øh¯uõS®.

£h® 5.1



Euõµn® :&

í›Pµß ÁoPzvß {v¯õskU Põ»® 20xx'01'01 C¼¸¢x 20xx'12'31 Áøµ

°»õÚ J¸ Á¸h Põ»¨£Sv¯õS®. Auß AmkÖa ö\»ÄPÒ öuõhº£õÚ

uPÁÀPÒ RÌU Põmh¨£mkÒÍÚ.

1' Á¸hõ¢u Põ¨¦ÖvU Pmhn©õÚ ¹. 6 000 CÀ ¹. 4 000 ©õzvµ÷© Põ\õP

ö\¾zu¨£mi¸¢ux.

2' ÂØ£øÚ FÈ¯›ß ©õua \®£Í® ¹. 8 000 BS®. 10 ©õu[PÐUPõÚ

\®£Í® ©õzvµ÷© ö\¾zu¨£mi¸¢ux.

3' 20xx.01.01 CÀ 12% Ámi°À ¹. 50 000 Á[QU Phß ö£Ó¨£mhx. 2

©õu[PÐUS›¯ Phß Ámi ö\¾zu¨£hÂÀø».

÷©ØTÔ¯ Euõµn[PÎß£i 20xx'12'31 CÀ ÁoPzvß AmkÖa ö\»ÄPÒ

Á¸©õÖ,

1' AmkÖU Põ¨¦ÖvU Pmhn®: ¹. ^6 000 - 4 000& = ¹. 2 000

2' AmkÖa \®£Í® : ¹. ^8 000 x 2& = ¹. 16 000

3' AmkÖ Á[QU Phß Ámi : ¹. ^50 000 x 12100

x 212

& = ¹. 1 000

÷©ØSÔzu Euõµn[PÐUPõÚ ö£õxU SÔ¨÷£mk¨ £vÄPÒ ¤ßÁ¸©õÖ

Aø©²®.

ö£õxU SÔ¨÷£k

vPv£.

C»Â£µ®

ÁµÄ

¹.

ö\»Ä

¹.

20xx'12'31

20xx'12'31

20xx'12'31

Põ¨¦ÖvU PmhnU P/S

AmkÖU Põ¨¦Öv PmhnU P/S

(AmkÖU Põ¨¦ÖvU Pmhn® ¹.

2000 PnUSPÎÀ £v¯¨£mhx.)

FÈ¯º \®£ÍU PnUS

AmkÖ FÈ¯º \®£ÍU P/S

(AmkÖ \®£Í® ¹. 16 000 PnUS-

PÎÀ £v¯¨£mhx.)

Á[QU Phß ÁmiU P/S

AmkÖ Á[QU Phß Ámi P/S

(AmkÖ Á[QU Phß Ámi ¹. 1000

PnUSPÎÀ £v¯¨£mhx.)

2 000

16 000

1 000

2 000

16 000

1 000

í›Pµß ÁoPzvß AmkÖ ö\»ÄPÐUS›¯ ÷£÷µmkU PnUSPÒ ¤ßÁ

¸©õÖ Aø©²®.



ÁµÄ Põ¨¦ÖvU PmhnU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx.......20xx'12'31

Põ_

AmkÖU Põ¨¦ÖvU

PmhnU P/S

4 000

2 000

ÁµÄ AmkÖU Põ¨¦ÖvU PmhnU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 Põ¨¦ÖvU Pmhn® 2 000

ÁµÄ \®£ÍU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx.......20xx'12'31

Põ_

AmkÖ \®£Í®80 000

16 000

ÁµÄ AmkÖ \®£ÍU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 \®£Í® 16 000

ÁµÄ Á[QU Phß ÁmiU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx....... 20xx'12'31

Põ_AmkÖ Á[QU Phß Ámi

5 000

1 000

ÁµÄ AmkÖ Á[QU Phß ÁmiU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 Á[QU Phß

Ámi 1 000

PnUPõskU Põ»zvØS›¯ ö\»ÄPÒ (AmkÖa ö\»ÄPÒ Em£h)

Á¸©õÚU TØÔÀ EÒÍhUP ÷Ási¯ •øÓ ©ØÖ® {v {ø»ø©U TØÔÀ

|øh•øÓ¨ ö£õÖ¨¦UPÒ öÁÎ¨£kzu¨£h ÷Ási¯ •øÓ Gß£Ú RÌU

Põmh¨£kQßÓx.



Á¸©õÚU TØÖ (¤›zöukUP¨£mhx)¹. {v {ø»ø©U TØÖ (¤›zöukUP¨£mhx) ¹.

Põ¨¦ÖvU Pmhn®

\®£Í®

Á[QU Phß Ámi

6 000

96 000

6 000

|øh•øÓ¨ ö£õÖ¨¦

AmkÖU Põ¨¦ÖvU Pmhn®

AmkÖa \®£Í®

AmkÖ Á[QU Phß Ámi

2 000

16 000

1 000

ö\¯Ø£õk 01

|ÎÛ ÁoPzvß {v¯õskU Põ»® 20xx'12'31 CÀ •iÁøhQßÓx.

ÁoPzvß ‰»® ÷©ØöPõÒÍ¨£mh öPõkUPÀ Áõ[PÀPÒ ¤ßÁ¸©õÖ.

1' ©õuõ¢u {ø»¯ ÁõhøP ¹. 5000 BS®. CvÀ 8 ©õu[PÐUPõÚ ÁõhøP

©õzvµ® ö\¾zu¨£mi¸¢ux.

2' ªß\õµU Pmhn® ¹. 18 000 ö\¾zu¨£mi¸¨¤Ý® iö\®£º ©õuzvØPõÚ

Pmhn® ¹.3000 ö\¾zu¨£mi¸UPÂÀø».

3' 20xx'12'01 CÀ 12% Ámi°À Á[QU Phß ¹. 80 000 ö£Ó¨£mhx. i\®£º

©õuzvØPõÚ Ámi ö\¾zu¨£hÂÀø».

4' 20xx'12'31 CÀ AmkÖ öuõø»÷£]U Pmhn® ¹. 3 000 BS®.

5' Em_ø©U T¼ ¹. 2000 ö\¾zu¨£h ÷Ási²ÒÍx.

6' Á¸hzvØPõÚ GÊxP¸ÂPÒ «uõÚ ö\»Ä ¹. 19 000 CÀ ¹. 5000 ©õzvµ÷©

ö\¾zu¨£mi¸¢ux.

¤ßÁ¸ÁÚÁØøÓU PõsP :

1' ö\»ÄU PnUSPÐUS›¯uõÚ v¸zu©õÚ ö£Ö©õÚ[PøÍU PnUQmk

¤ßÁ¸® AmhÁønø¯¨ §µn¨£kzxP.

ö\»ÄU PnUSPõ\õPa ö\¾zu¨

£mh ö\»ÄPÒ

AmkÖ

ö\»Ä

ö\®ø©¯õUP¼ß ¤ßÚº {v

¯õskUPõÚ ö\»Ä

1'

2'

3'

4'

5'

6'



2' ö\®ø©¯õUP¨£h ÷Ási¯ ö£Ö©õÚ[PÐUPõÚ \›¯õÚ Cµmøh¨

£vÄPøÍ (PnUSPøÍ) ö£Ö©õÚ[PÐhß GÊxP.

öPõkUPÀ

Áõ[PÀ

ÁµÄ øÁUP ÷Ási¯

PnUS

ö\»Ä øÁUP ÷Ási¯

PnUS

1'

2'

3'

4'

5'

6'

3' ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPÐUPõÚ E›¯ ö£õxU SÔ¨÷£mk¨ £vÄPøÍz

u¯õº ö\´Áxhß, öPõkUPÀ Áõ[PÀPøÍ ÷£÷µmkU PnUSPÎÀ

uõUPÀ ö\´P.

4' {vU TØÖUPÐUS›¯uõÚ E¸¨£iPøÍU PõmkP.

C»õ£|mhU TØÖ (¤›zöukUP¨£mhx) ¹. {v{ø»ø©U TØÖ (¤›zöukUP¨£mhx)¹.

AmkÖ Á¸©õÚ[PÒ / Á¸©v Á¸©õÚ[PÒ

{v¯õskU Põ»zxUSÒ QøhUP ÷Ási°¸¨¤Ý® {v¯õskU Põ»®

•iÁøh¢x® ÁoPzvØSU QøhUP¨ ö£ÓõxÒÍ Á¸©õÚ[PÒ ""AmkÖ

Á¸©õÚ[PÒ'' GÚ AøÇUP¨£k®. CøÁ ""Á¸©v Á¸©õÚ[PÒ'' GÚÄ®

SÔ¨¤h¨£k®. AmkÖ Á¸©õÚ® ÁoPzvß ö\õzöuõßÓõPU P¸u¨£k®.

{v¯õskU Põ»¨¤›ÄUS›¯ v¸zu©õÚ ö\¯Ø£õmk¨ ö£Ö÷£ØÔøÚ²®

\›¯õÚ {v {ø»ø©°øÚ²® öÁÎ¨£kzxÁuØPõP AmkÖ Á¸©õÚ[PÒ

ö\®ø©¯õUP¨£kuÀ ÷Ásk®. AmkÖ Á¸©õÚ[PÒ ö£õxU SÔ¨÷£mi

ÞhõPa ö\®ø©¯õUP® ö\´¯¨£k®.

AmkÖ Á¸©õÚ[PøÍ¨ £vÄ ö\´ÁuØS›¯ ö£õxU SÔ¨÷£mk¨ £vÄ


Á¸©v (AmkÖ) Á¸©õÚU P/S & ÁµÄ

E›¯ Á¸©õÚU PnUS & ö\»Ä



AmkÖ Á¸©õÚ[PÒ {v¯õskU Põ»¨¤›ÄUS›¯ Á¸©õÚ[PÍõS®.

""Á¸©õÚ® AvP›¨£x ö\»Ä¨ £vÁõS®'' GßÓ Cµmøh £vÄz uzx ÁzvØS

Aø©¯ E›¯ Á¸©õÚU PnUQÀ ö\»Ä øÁUP¨£k®. ""ö\õzxUPÒ AvP›¨£x

ÁµÄ¨ £vÁõS®'' GÝ® Cµmøh¨ £vÄz uzxÁzvß£i QøhUP ÷Ási¯

Á¸©õÚ[PÒ AUPnUSPÎÀ ÁµÂÀ £v¯¨£k®.

Euõµn® :

©õ»v ÁoPzvß {v¯õsk 20xx'12'31CÀ •iÁøhQßÓx.

1' ÁõhøP Á¸©õÚ©õP ¹. 12 000 QøhUP¨ ö£ØÔ¸¨£xhß ÷©¾®

¹. 3000 ÁõhøP QøhUP ÷Ási²ÒÍx.

2' 10% Ámi²hÚõÚ ¹. 120 000 C»õÚ {ø»¯õÚ øÁ¨ö£õßÖ

20xx'04'01 CÀ Bµ®¤UP¨£mkÒÍxhß, iö\®£º ©õuzvØS›¯

Ámi Á¸©õÚ® AmkÖÁõP EÒÍx.

÷©¾ÒÍ Euõµn[PÎß£i, ©õ»v ÁoPzvß 20xx'12'31 CÀ AmkÖ Á¸

©õÚ[PÒ RÌÁ¸©õÖ,

1' ö£Ó ÷Ási¯ ÁõhøP Á¸©õÚ® & ¹. 3000

2' ö£Ó ÷Ási¯ Ámi Á¸©õÚ® & ¹. 1000

Cuß£i ÷©À Euõµn[PÐUPõÚ ö£õxU SÔ¨÷£mk¨ £vÄ ¤ßÁ¸©õÖ

Aø©²®.

ö£õxU SÔ¨÷£k

vPvö£õ.S

C»Â£µ® ÷£.£

ÁµÄ

¹.

ö\»Ä

¹.

20xx'12'31

20xx'12'31

Á¸©v ÁõhøP Á¸©õÚU PnUS ÁõhøP Á¸©õÚU PnUS

(ö£Ó ÷Ási¯ ÁõhøP Á¸©õÚ®

¹. 3000 PnUSPÎÀ £v¯¨£mhx.)

Á¸©v Ámi Á¸©õÚU PnUS

Ámi Á¸©õÚU PnUS

(ö£Ó ÷Ási¯ Ámi Á¸©õÚ® ¹.

1000 PnUSPÎÀ £v¯¨£mhx.)

3 000

1 000

3 000

1 000

AmkÖ Á¸©õÚ[PøÍ¨ ÷£÷µmkU PnUSPÎÀ £vÄ ö\´QßÓ •øÓ RÌU

Põmh¨£kQßÓx.

ÁµÄ ÁõhøP Á¸©õÚU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx.......20xx'12'31

Põ_

Á¸©v ÁõhøP

Á¸©õÚ®

12 000

3 000



ÁµÄ AmkÖ ÁõhøP Á¸©õÚU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 ÁõhøP Á¸©õÚU

PnUS3 000

ÁµÄ Ámi Á¸©õÚU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx.......20xx'12'31

Põ_

Á¸©v Ámi

Á¸©õÚ PnUS

8 000

1 000

ÁµÄ AmkÖ Ámi Á¸©õÚU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 Ámi Á¸©õÚU

PnUS1 000

CÆÁõÖ ö£Ó ÷Ási¯ öuõøPPøÍ Á¸©õÚU PnUSPÎÀ ö\®ø©¯õUQ¯uß

¤ßÚº {v¯õsk Põ»zvØPõÚ Á¸©õÚ® Qøh¨£xhß, AuøÚ Á¸©õÚU

TØÔÀ Á¸©õÚ©õPU Põmh¨£h ÷Ásk®.

{v¯õskU Põ»zvØS›¯ ÁõhøP Á¸©õÚ©õP ¹£õ 15 000 CøÚ,

Á¸©õÚU TØÔÀ Põmh¨£h ÷Ási¯xhß, ö£Ó ÷Ási¯

ÁõhøP Á¸©õÚ©õÚ ¹. 3000 CøÚ {v{ø»ø©U TØÔß |øh

•øÓa ö\õzxUPÐUSU RÌ Põmh¨£h ÷Ásk®.

{v¯õskU Põ»zvØS›¯ Ámi Á¸©õÚ©õP ¹. 9 000 CøÚ Á¸

©õÚU TØÔÀ Põmh¨£h ÷Ási¯xhß ö£Ó ÷Ási¯ Ámi Á¸

©õÚ©õÚ ¹. 1000 CøÚ {v {ø»ø©U TØÔß |øh•øÓa ö\õz

xUPÐUSU RÌU Põmh¨£h ÷Ásk®.

{vU TØÖUPÐUS E›¯uõÚ E¸¨£iPÒ :


ÁõhøP Á¸©õÚ®

Ámi Á¸©õÚ®15 000

9 000


AmkÖ ÁõhøP Á¸©õÚ®

AmkÖ Ámi Á¸©õÚ®3 000

1 000



ö\¯Ø£õk 02

]®»õ ÁoPzvß {v¯õskU Põ»® 20xx'11'31CÀ •iÁøh²® Á¸hzøuU

öPõshuõS®.

1' 20xx'01'01 CÀ ©õuõ¢u® ¹. 6 000 Ãu®, {ø»¯zvß AøÓö¯õßÖ

ÁõhøPUS Âh¨£mhx. 08 ©õu[PÐUPõÚ ÁõhøP ©õzvµ÷© Põ\õP¨

ö£Ó¨£mkÒÍx.

2' 20xx'05'01 CÀ ¹. 50 000 {ø»¯õÚ øÁ¨¦U PnUQÀ øÁ¨¤¼h¨£mk

¹. 4000 Ámi¯õP¨ ö£Ó¨£mkÒÍx. ÷©¾® Ámi¯õP ¹. 2000 ö£Ó

÷Ási²ÒÍx.

3' QøhUP ÷Ási¯ ¹. 8000 £[Q»õ£ Á¸©õÚzvÀ ¹. 6000 ©õzvµ÷©

QøhUP¨ ö£ØÖÒÍx.

4' ¤Ôöuõ¸ ÁoPzvØS›¯ ¹. 80 000 ö£Ö©v¯õÚ £sh[PøÍ ÂØ£øÚ

ö\´xöPõkzuø©UPõÚ uµS Á¸©õÚ® ¹. 4000 ö£Ó ÷Ási²ÒÍx.

÷Ásh¨£kÁx,

1' öPõkUPÀÁõ[PÀPÐUS›¯ \›¯õÚ ö£Ö©õÚ[PøÍU Po¨¤mk ¤ßÁ¸®

AmhÁønø¯¨ §ºzv ö\´P.

öPõkUPÀ

Áõ[PÀ

Põ\õP¨

ö£Ó¨£mh

Á¸©õÚ® ¹.

AmkÖ

Á¸©õÚ® ¹.

{v¯õskU

Põ»zvØS›¯

Á¸©õÚ® ¹.

1'2'3'4'

2' ö\®ø©¯õUP¨£h ÷Ási¯ öuõøPPÐUPõÚ Cµmøh¨ £vÄU PnUSPøÍ

\›¯õÚ ö£Ö©õÚ[PÐhß ¤ßÁ¸® AmhÁøn°À GÊxP.

öPõkUPÀ

Áõ[PÀ

ÁµÄ øÁUP¨£h

÷Ási¯ PnUS

ö\»Ä øÁUP¨£h

÷Ási¯ PnUS

1'

2'

3'

4'



3' ö\®ø©¯õUP¾UPõÚ E›¯ ö£õxU SÔ¨÷£miøÚz u¯õº ö\´x ÷£÷µmkU

PnUSPÎÀ ¤µv ö\´P.

4' {vU TØÖUPÐUS›¯ ¤›zöukUP¨£mh £SvPÎÀ SÔ¨¤mkU PõmkP.



ÁoPö©õßÔß Â¯õ£õµ¨ ö£õ¸ÒPøÍU PhÝUS ÂØ£øÚ ö\´²®÷£õx

QøhUP ÷Ási¯ Á¸©vPÒ, Phß£m÷hõº ö£¯ºPÎÀ ö\õzxUPÒ GßÝ®

{ø»US ©õÖ®. J¸ ]» Phß£m÷hõ›ß ©µn®, Phß£m÷hõº Á[S÷µõzx

{ø»ø¯ AøhuÀ, •ÔÁøhuÀ ÷£õßÓ Põµn[PÍõÀ QøhUP ÷Ási¯

Á¸©vPÐÒ ]» QøhUPõx ÷£õP»õ®.

HuõÁöuõ¸ PõµnzvÚõÀ Phß£m÷hõ›hª¸¢x QøhUP

÷Ási¯ öuõøPö¯õßøÓ {a\¯©õP AÓÂmkU öPõÒÍ

•i¯õu {ø»ö¯õßÖ ÷uõßÔÚõÀ, AzöuõøP ""AÓÂh

•i¯õU Phß'' GÚ¨£k®.

AÓÂh•i¯õU Phß Põµn©õPU Phß£m÷hõº GßÝ®

ö\õzvß ö£Ö©v SøÓÁøhÁxhß, A¨ö£Ö©õÚ® ÁoPzvØS J¸

|mh©õPU Põn¨£k®. A¢|mh®, ö\»ÂÚ® GÚU öPõÒÍ¨£k®.

AzöuõøP¯õÚx Á¸hzvÝÒ HØ£mh J¸ ö\»ÁõP Á¸©õÚU TØÔÀ

Em£kzu¨£kQßÓx.

GÚ÷Á, Phß£m÷hõ›hª¸¢x {a\¯©õPU QøhUP¨ö£Óõu Á¸©vz

öuõøPø¯U Phß£m÷hõº PnUQ¼¸¢x }UQ, AÓÂh•i¯õU Phß

PnUQÀ ÁµÄ øÁUP¨£h ÷Ásk®. AuØPõÚ ö£õxUSÔ¨÷£mk¨ £vÄ


AÓÂh•i¯õU Phß PnUS ÁµÄ

E›¯ Phß£m÷hõº PnUS ö\»Ä



Euõµn® :

P¤»ß ÁoP® 20xx'08'01 CÀ ¹. 8500 ö£Ö©v¯õÚ £sh[PøÍ \«º

ÁoPzxUSU PhÝUS ÂØ£øÚ ö\´xÒÍx. vjº Â£zöuõßÔÀ \«º

©µn©øh¢uuõÀ, AÁ›hª¸¢x QøhUP ÷Ási°¸¢u Phß öuõøPø¯

20xx'12'31 CÀ ¦zuP[PÎ¼¸¢x }UQ ÂkÁöuÚz wº©õÛUP¨£mhx.

CuØS›¯ ö£õxU SÔ¨÷£k ©ØÖ® ÷£÷µmkU PnUSPÒ Á¸©õÖ,

ö£õxU SÔ¨÷£k

vPv£.^

C»Â£µ®

÷£.

£

ÁµÄ

¹.

ö\»Ä

¹.

20xx'12'31 AÓÂh •i¯õU Phß PnUS ÁµÄ

\«º PnUS

(\«›hª¸¢x QøhUP ÷Ási¯

Á¸©v ¹. 8 500 A. •. PhöÚÚ £v

ÁÈUP¨£mhx.)

8 500

8 500

ÁµÄ AÓÂh•i¯õU Phß PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 \«º PnUS 8 500

ÁµÄ \«º PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£.

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£.

£

öuõøP

¹.

20xx'08'01 ÂØ£øÚU P/S 8 500 20xx'12'31 A.•. Phß P/S 8 500


ÁoP[PÎß {v {ø»ø© ©ØÖ® ö\¯Ø£õmk¨ ö£Ö÷£ØÔøÚ ªPÄ®

v¸zu©õPU PõmkÁuõ°ß, AÆÁoP[PÎ¾ÒÍ ]» ö\õzxUPÐUS¨

ö£Ö©õÚz÷u´ÂkÁx AÁ]¯©õS®. Pmhh®, C¯¢vµ E£Pµn[PÒ,

uÍ£õh[PÒ, Põ›¯õ»¯ E£Pµn[PÒ , ÷©õmhõº ÁõPÚ[PÒ ÷£õßÓ |øh

•øÓ¯À»õa ö\õzxUP÷Í ö£Ö©õÚz÷u´ÂØS Em£hUTi¯øÁ¯õS®.

ö\õzöuõßÔß £¯ß£k B²mPõ»zvÝÒ £¯ß£õk Põµn©õP AÀ»x

Põ»[ Ph¢uuß PõµnzvÚõÀ HØ£kQßÓ ö£Ö©õÚU SøÓÄ ö£Ö©õÚz

÷u´Ä BS®. E¸USø»uÀ, x¸¨¤izuÀ ÷£õßÓ ö£ÍwPU PõµoPÒ ©ØÖ®

Põ»õÁv¯õuÀ ÷£õßÓ ö£õ¸ÍõuõµU PõµoPÒ ö\õzxUPÒ ÷u´ÁøhÁuØPõÚ

Põµn[PÍõS®.



ö\õzöuõßøÓ¨ £¯ß£õmiØS EP¢u {ø»US® E›¯ ChzxUS® öPõsk

Á¸ÁuØPõP ÷©ØöPõÒÍ¨£k® AøÚzxa ö\»ÄPøÍ²® ÷\ºz÷u SÔzu

ö\õzvß Qµ¯® PoUP¨£kQßÓx. Aaö\õzvß ‰»® ÁoPzvØS

}sh Põ»® £¯ßö£ÓUTi¯uõP ÇUS®. AUPõ»® •iÁøh¢ux®

Aaö\õzvøÚ ÂØ£øÚ ö\´x SÔzuöuõ¸ öuõøPø¯ «Í¨ ö£ØÖUöPõÒÍU

Ti¯uõ°¸US®. CÆÁõÖ «Í¨ ö£ØÖUöPõÒÍUTi¯ ö£Ö©v÷¯ ö\õzvß

""Gg]¯ ö£Ö©v'' BS®.

GÆÁõöÓÛÝ® ö\õzxUPõÚ Qµ¯zvß ö£¸® £Svö¯õßÔøÚ «Í¨ ö£ØÖU

öPõÒÍ •i¯õxÒÍx. CÆÁõÖ «Í¨ ö£ØÖUöPõÒÍ •i¯õxÒÍ Qµ¯¨

£Sv AUPõ»¨ £Sv°ß ö\»öÁõßÓõPU öPõÒÍ¨£k®. AuõÁx, SÔzu

ö\õzöuõßÔß ‰»® £» Á¸h[PÐUS¨ £¯ßö£ÓUTi¯uõP Ç¨£uõÀ,

ö\õzvÀ HØ£hUTi¯ ö£Ö©õÚz ÷u´ÄPøÍ E›¯ Á¸h[PÎß ö\»Ä

PÍõPU öPõÒÁx AÁ]¯©õS®.

Euõµn® :

¹. 500 000 Qµ¯zvÀ öPõÒÁÚÄ ö\´¯¨£mh C¯¢vµ® JßÖ 05

Á¸h[PÐUS¨ £¯ß£kzuU Ti¯uõS®. AUPõ» •iÂÀ AuøÚ

¹. 100 000US ÂØ£øÚ ö\´¯ •i²©õ°ß, ö\õzvß ö£Ö©v°À

¹. 400 000 CøÚ «Í AÓÂmkU öPõÒÍ •i¯õx. Caö\õzx 05

Á¸h[PÐUS £¯ßuµU Ti¯uõP Ç¨£uÚõÀ, SÔzu ¹. 400

000 ö£Ö©õÚ•® 05 Á¸h[PÐUS©õÚ ö\»öÁÚU öPõÒÍ¨£h

÷Ásk®. CuÚõÀ Caö\»ÂøÚ HuõÁöuõ¸ Ai¨£øh°À 05

Á¸h[PÐUS©õP¨ £Qº¢uÎzuÀ ÷Ásk®.

CÆÁõÖ, ö\õzöuõßÔß Qµ¯zv¼¸¢x AuÚx Gg]¯ ö£Ö©õÚ® AÀ»x

CÈÄ¨ ö£Ö©õÚzøuU PÈzuuß ¤ßÚµõÚ «vz öuõøPø¯ AuÚx £¯ß

£õmk Á¸h[PÐUQøh÷¯ ö\»ÂÚö©õßÓõP¨ £Qº¢uÎ¨£x "ö£Ö©õÚz

÷u´Ä' GÚU P¸u¨£k®.

÷©¾ÒÍ Euõµnzvß£i, ö\õzvß ö£Ö©v¯õÚ ¹. 500 000 C¼¸¢x

CÈÄ¨ ö£Ö©õÚ©õÚ ¹. 100 000 CøÚU PÈzuuß ¤ßÚ¸ÒÍ ¹. 400 000

÷u´©õÚªhzuUP öuõøP°øÚa, ö\õzvß £¯ß£õmk B²mPõ»©õÚ

05 Á¸h[PÐUS •øÓ¯õP¨ £Qº¢uÎUS® ö\¯Ø£õk ö\õzxUPÎß

""ö£Ö©õÚz ÷u´Ä'' GÚU P¸u¨£k®.

SÔ¨¤mh ö\õzöuõßÔß «x JÆöÁõ¸ Á¸h•® ö£Ö©õÚz ÷u´

Âh¨£h ÷Ási¯ öuõøPø¯z wº©õÛ¨£vÀ £» PõµoPÒ ö\ÀÁõUSa

ö\¾zxQßÓÚ. AøÁ¯õÁÚ :

1' ö\õzvß Qµ¯®

2' ö\õzvß £¯ß£k B²mPõ»®

3' ö\õzvß Gg]¯ ö£Ö©v



ö\õzöuõßÔß Qµ¯® Gß£x, SÔzu ö\õzvß öPõÒÁÚÄa ö\»Ähß

Aaö\õzvøÚ¨ £¯ß£õmiØS EP¢u {ø»US® E›¯ ChzxUS® öPõsk

Á¸ÁuØS©õÚ ö\»ÄPøÍ²® Tmi¨ ö£Ö® öuõøP¯õS®.

Euõµn® :

ÁoPö©õßÔß EØ£zvz ÷uøÁUPõPU öPõÒÁÚÄ ö\´¯¨£mh

C¯¢vµö©õßÔØS ÷©ØöPõÒÍ¨£mh ö\»ÄPÒ Á¸©õÖ,

¹.

C¯¢vµzvß öPõÒÁÚÄ Âø» 200 000

Em_ø© T¼ 20 000

ö£õ¸zxuØ ö\»Ä 30 000

C¯¢vµzvß Qµ¯® 250 000

ö\õzöuõßÔß £¯ß£k B²mPõ»® GÚ¨£kÁx, Aaö\õzvß ‰»©õPa

÷\øÁö¯õßøÓ¨ ö£ØÖUöPõÒÍUTi¯uõÚ Põ»® AÀ»x Auß ‰»®

EØ£zv ö\´¯¨£hU Tk® GÚ Gvº£õºUP¨£k® A»SPÎß GsoUøP¯õS®.

Euõµn® :-&

¹. 250 000 Qµ¯zøuU öPõsh C¯¢vµzvøÚ 10 Á¸h[PÐUS¨ £¯ß

£kzvU öPõÒÍ •i²©õ°ß, C¯¢vµzvß £¯ß£k B²m Põ»® 10

Á¸h[PÍõS®.

CÈÄ¨ ö£Ö©õÚ® Gß£x, ö\õzvß £¯ß£k B²mPõ» •iÂÀ, Aa

ö\õzvøÚ ÂØ£uß ‰»® ö£ØÖUöPõÒÍ •i²ö©Ú Gvº£õºUS® ÷uÔ¯

ö£Ö©v¯õS®.

Euõµn® :-&

¹. 250 000 ö£Ö©v¯õÚ C¯¢vµzøu 10 Á¸h[PÐUS £¯ß £kzvU

öPõshuß ¤ßÚº, Aaö\õzvøÚ ÂØ£uß ‰»® ¹. 30 000 ÷uÔ¯

ö£Ö©vö¯õßøÓ¨ ö£ØÖU öPõÒÍU Ti¯uõP C¸¨¤ß ¹. 30 000

Gß£x Aaö\õzvß Gg]¯ ö£Ö©v BS®.

ö\õzöuõßÔß Qµ¯zv¼¸¢x Gg]¯ ö£Ö©vø¯U PÈzx¨

ö£Ó¨£k® ö£Ö©õÚ®, ö£Ö©õÚz ÷u´ÂhUTi¯ ö£Ö©v AÀ»x

ö£Ö©õÚz ÷u´Ä¨ ö£Ö©v GÚ¨£k®. Gg]¯ ö£Ö©v ÷£õx©õÚ

AÍÂÀ Põn¨£hõv¸¨¤ß (•UQ¯zxÁ® Áõ´¢u ö£Ö©õÚ©õP

CÀ»õv¸¨¤ß) AuøÚU P¸zvØ öPõÒÍõx ö\õzvß •ÊU Qµ¯z

øu²® ö£Ö©õÚz ÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚ©õPU P¸vU öPõÒÍ ÷Ásk®.

CuÚi¨£øh°À, ö\õzöuõßÔß Qµ¯®, £¯ß£k B²m Põ»® ©ØÖ®

ö\õzvß Gg]¯ ö£Ö©v Gß£ÁØøÓU P¸zvØ öPõshuß ¤ßÚº,

ö\õzvß Á¸hõ¢u ö£Ö©õÚz ÷u´Ä GÆÁÍÄ Gß£øuz wº©õÛ¨£uØS¨

ö£õ¸zu©õÚ Po¨¥mk •øÓö¯õßøÓz öu›Äö\´¯ ÷Ásk®. CuØPõP



£À÷ÁÖ •øÓPøÍ¨ £¯ß£kzvUöPõÒÍUTi¯uõP C¸¨¤Ý® ""÷|º ÷Põm

kU Po¨¥mk •øÓ°»õÚ ö£Ö©õÚz ÷u´ÂhÀ'' •øÓ ©õzvµ÷© C[S

PÁÚzvÀ öPõÒÍ¨£kQßÓx.

ö\õzöuõßÔ¼¸¢x ÷u´Âh¨£hU Ti¯ ö£Ö©vø¯ AuÚx £¯ßu¸®

B²mPõ»® •ÊÁuØS©õPa \›\©©õP¨ £Qº¢uÎ¨£x ""÷|º ÷Põmk

•øÓ°»õÚ ö£Ö©õÚz ÷u´ÂhÀ'' (©õÓõ¨£õP •øÓ AÀ»x GÎ¯ •øÓ)

GÚ¨£kQßÓx.

Cuß£i, C®•øÓ°ß ‰»® ö\õzöuõßÔß «uõÚ Á¸hõ¢uz ÷u´Ä¨

ö£Ö©õÚ® AøÚzx Á¸h[PÎ¾® \©©õÚuõPU Põn¨£k®. C®•øÓ°ß RÌ

Á¸hõ¢u ö£Ö©õÚz ÷u´Äz öuõøP°øÚU Po¨£uØPõP RÌU Põmh¨£k®

`zvµzøu¨ £¯ß£kzvU öPõÒÍ»õ®.

Á¸hõ¢uz ÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚ® = Qµ¯® & Gg]¯ ö£Ö©v

£¯ß£k B²m Põ»®

Euõµn® :&

ÁoPö©õßÔÚõÀ £sh[PÒ Â{÷¯õQ¨£uØPõPU öPõÒÁÚÄ

ö\´¯¨£mh ÷©õmhõº ÁõPÚö©õßÖ öuõhº£õÚ uPÁÀPÒ

RÌz uµ¨£kQßÓx.

¹.

÷©õmhõº ÁõPÚU Qµ¯® 820 000

ö£õ¸zxuØPõÚ ö\»ÄPÒ 30 000

Gg]¯ ö£Ö©v 50 000

£¯ß£k B²mPõ»® Á¸h[PÒ 10

850 000 - 50 000 800 000 = =

10 Á¸h[PÒ 10

= ¹. 80 000

Á¸hõ¢uz ÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚ®

£¯ß£k B²mPõ»zvØS¨ £v»õP \uÃuö©õßøÓ²® £¯ß£kzvUöPõÒ

Í»õ®. ÷©¾ÒÍ Euõµnzvß£i, £¯ß£k B²mPõ»® 10 Á¸h[PÒ Gß£uõÀ

÷u´Âh¨£h ÷Ási¯x 10 Á¸h[PÍõS®. Cuß£i Á¸hzvØS›¯ ÷u´Ä¨

ö£Ö©õÚ®, •Êz ÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚzvß £Sv¯õS®. Gß£x 1-0%BS®.

^ 110

x 100&. 05 Á¸h[PÐUPõPz ÷u´Âh¨£kÁöuÛß, ÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚ®,

110

110



÷u´Âh¨£hUTi¯ ö£Ö©õÚzvß £Sv¯õS®. Gß£x 20% BS®.

^ 1 5

x 100&. AÆÁõÖ \uÃuö©õßÔøÚ¨ £¯ß£kzx®÷£õx, `zvµ® ¤ßÁ

¸©õÖ Aø©²®.

Á¸hõ¢uz ÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚ® = (Qµ¯® & Gg]¯ ö£Ö©v) x ö£Ö©õÚz÷u´Ä Ãu®

ö\¯Ø£õk 03

ÁoPö©õßÔß {¸ÁõP |hÁiUøPPÐUPõPU öPõÒÁÚÄ ö\´¯¨£mh

÷©õmhõº ÁõPÚzvØS›¯ uPÁÀPÒ RÌz uµ¨£kQßÓx.

÷©õmhõº ÁõPÚzvß öPõÒÁÚÄ Âø» ¹. 800 000

öPõsk Á¸ÁuØPõÚ T¼ ¹. 20 000

ÁõPÚzvß Gg]¯¨ ö£Ö©v ¹. 70 000

£¯ß£k B²m Põ»® 5 Á¸h[PÒ

¤ßÁ¸ÁÚÁØøÓU PoUSP.

1' ÷©õmhõº ÁõPÚzvß Qµ¯®

2' ÷©õmhõº ÁõPÚzvß ÷u´ÂhUTi¯ ö£Ö©õÚ®

3' ÷|º ÷Põmk •øÓ¨£i ö£Ö©õÚz ÷u´Âh¨£iß Á¸hõ¢u

÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚ®.

ö£Ö©õÚz ÷u´ÄPÐUPõÚ PnUS¨ £vÄPÒ

{v¯õskU Põ»zvØS›¯ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚ® ö\»öÁõßöÓÚU

P¸v E›¯ ö\»ÄU PnUQß ÁµÂÀ £v¯¨£k®. ö\»Ä¨ £vøÁ ÷©ØöPõÒ

ÁuØPõP ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õmkU PnUS GßÓ ö£¯›À PnUöPõßøÓz

vÓUP ÷Ásk®. AÆÁõÖ ö\´Áx, ö£Ö©õÚz ÷u´ÁõP C»õ£zv¼¸¢x

}[SQßÓ öuõøPø¯ AUPnUQØS ©õØÔ, SÔzu ö\õzvøÚ }US® ÁøµUS®

øÁzv¸UP ÷Ásk® Gß£uÚõ»õS®.

Cuß£i {v¯õskUS›¯ ö£Ö©õÚz ÷u´ÄUPõÚ Cµmøh¨ £vÄ ¤ßÁ¸

©õÖ Aø©²®.

E›¯ ö£Ö©õÚz ÷u´ÄU PnUS ÁµÄ

E›¯ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õmkU PnUS ö\»Ä

1 5

1 5



Euõµn® :&

CèPõ ÁoPzvß {v¯õsk 20xx'12'31 CÀ •iÁøhQÓx. ÁoPz

vÀ |øh•øÓ¯À»õu ö\õzxUPÒ ÷|º÷Põmk •øÓ°À Á¸hõ¢u® 10%

ö£Ö©õÚz ÷u´Âh¨£kÁxhß, ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õmkU PnU

öPõßÖ® ÷£n¨£mk Á¸QßÓx.

÷©õmhõº ÁõPÚ® (Qµ¯zvÀ) ¹. 800 000

C¯¢vµ E£Pµn® (Qµ¯zvÀ) ¹. 250 000

Á¸hõ¢u¨ ö£Ö©õÚz ÷u´ÄPøÍ¨ ö£õxU SÔ¨÷£miÀ £vÄ ö\´²®

•øÓø¯²® ÷£÷µmkU PnUSPÎÀ uõUPÀ ö\´²® •øÓø¯²® AÔ¢x

öPõÒ÷Áõ®.

ö£õxU SÔ¨÷£k

vPv C» Â£µ®÷£

£

ÁµÄ

¹.

ö\»Ä

¹.

20xx'12'31

20xx'12'31

÷©õ.ÁõPÚ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä& PnUS

÷©õmhõº ÁõPÚ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä

HØ£õmkU PnUS

(Á¸hõ¢u ÷©õm. ÁõPÚ. ö£. ÷u´Ä ¹.

80 000 PnUSPÎÀ £v¯¨£mhx)

C¯¢vµ ö£Ö©õÚz ÷u´ÄU PnUS

C¯¢vµ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õmk

PnUS

(C¯¢vµ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õk

¹. 25 000 PnUSPÎÀ £v¯¨£mhx.)

80 000

25 000

80 000

25 000

ÁµÄ ÷©õmhõº ÁõPÚU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 «/öPõ/Á 800 000

ÁµÄ ÷©õmhõº ÁõPÚ ö£Ö©õÚz ÷u´ÄU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 ÷©õm. ÁõPÚ.

ö£. ÷u. HØ.

PnUS

80 000



ÁµÄ ÷©õmhõº ÁõPÚ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õmk PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 ÷©õm. ÁõPÚ.

ö£. ÷u. PnUS80 000

ÁµÄ C¯¢vµU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 «/öPõ/Á 250 000

ÁµÄ C¯¢vµ¨ ö£Ö©õÚz ÷u´ÄU PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 C . ö£. ÷u´Ä HØ.

PnUS25 000

ÁµÄ C¯¢vµ¨ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õmk PnUS ö\»Ä

vPv Â£µ®÷£

£

öuõøP

¹.vPv Â£µ®

÷£

£

öuõøP

¹.

20xx'12'31 C¯. ö£. ÷u´Ä

PnUS

25 000

{v¯õskUS›¯ ö\¯Ø£õmk¨ ö£Ö÷£ØÔøÚz wº©õÛUS®÷£õx ö£Ö

©õÚz ÷u´ÄU PnUSPÎß «vPÍõÚøÁ ö\»ÄPÒ GÚU öPõÒÍ¨£mk

C»õ£ |mhU PnUQÀ EÒÍhUP¨£h ÷Ásk®. ö£Ö©õÚz ÷u´Ä

HØ£õmkU PnUSPøÍa \©¨£kzv¨ ö£Ó¨£k® ö\»Ä «vPÒ •ßöPõsk

ö\À»¨£k®. Akzx Á¸® Á¸hzvÀ AÆÁ¸hzvØS›¯ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä®

CzöuõøP²hß Tmh¨£k®. Cuß£i G¢uöÁõ¸ {v¯õsiß CÖv°¾®

ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õmkU PnUSPÎÀ Põn¨£k® «vPÒ, AxÁøµ°À

Á¸hõ¢u® ö\´¯¨£mh ö£Ö©õÚz ÷u´ÄPÎß TmkzöuõøPø¯

¤µv£¼¨£uõP Aø©²®. CuÚõÀ, ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õmkU PnUQß

ö\»Ä «v¯õÚx vµsh ö£Ö©õÚz ÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚzøuU SÔzx {ØS®.

C¨ö£Ö©õÚ® {v{ø»ø©U TØÔÀ SÔzu ö\õzvß Qµ¯zv¼¸¢x PÈzxU

Põmh¨£k®.

÷©ØSÔzu Euõµnzvß£i, {v¯õsk Põ»zvØS›¯ ö\¯Ø£õmk¨ ö£Ö

÷£ØøÓU PoUS®÷£õx, ÷©õmhõº ÁõPÚ¨ ö£Ö©õÚz ÷u´ÁõP ¹. 80 000

©ØÖ® C¯¢vµ¨ ö£Ö©õÚz ÷u´ÁõP ¹. 25 000 Gß£Ú Á¸©õÚU TØÔÀ /

C»õ£ |mhU PnUQÀ Em£kzu¨£k®.



{v {ø»ø©U TØÔÀ, ÷©õmhõº ÁõPÚ¨ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õhõÚ

¹. 80 000 ÷©õmhõº ÁõPÚU Qµ¯zv¼¸¢x PÈUP¨£kÁxhß, C¯¢vµ¨

ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õhõÚ ¹. 25 000 C¯¢vµU Qµ¯zv¼¸¢x PÈzxU

Põmh¨£k®. Cx •u»õÁx Á¸h® Gß£uõÀ, Á¸hzvØS›¯ ö£Ö©õÚz

÷u´Ä ©ØÖ® vµsh ö£Ö©õÚz ÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚ® Gß£Ú \©©õPU

Põn¨£k®. Qµ¯zv¼¸¢x vµsh ö£Ö©õÚz ÷u´øÁU PÈzuuß ¤ßÚµõÚ

«v¨ ö£Ö©õÚ® ö\õzvß ÷uÔ¯ ö£Ö©v BS®.

ö\¯Ø£õk 04

ÁoPö©õßÔß EØ£zv |hÁiUøPPÐUPõP¨ ö£ØÖUöPõÒÍ¨£mh

C¯¢vµö©õßÖ öuõhº£õÚ uPÁÀPÒ RÌU Põmh¨£kQßÓx.

C¯¢vµzvß öPõÒÂø» ¹. 300 000

öPõsk Á¸uØ T¼ ¹. 20 000

{ÖÄÁuØPõÚ ö\»Ä ¹. 90 000

£¯ß£k B²m Põ»® 10 Á¸h[PÒ

Gg]¯ ö£Ö©õÚ® ¹. 60 000

¤ßÁ¸ÁÚÁØøÓU PoUP.

1' C¯¢vµzvß Qµ¯®.

2' C¯¢vµzvØPõÚ ö£Ö©õÚz ÷u´ÂhUTi¯ ö£Ö©õÚ®.

3' ÷|º ÷Põmk •øÓ°À ö£Ö©õÚz ÷u´ÂkÁuõ°ß,

i. C¯¢vµzvß Á¸hõ¢u¨ ö£Ö©õÚz ÷u´Äz öuõøP.

ii. •uÀ Á¸hzvØPõÚ ö£Ö©õÚz ÷u´Äa ö\®ø©¯õUPø»¨

ö£õxUSÔ¨÷£miÀ £vQßÓ •øÓø¯a _miU Põmi, E›¯

÷£÷µmkU PnUSPøÍz u¯õº ö\´P.



5.3 |øh•øÓ¯À»õu ö\õzxUPøÍ {v {ø»ø©U TØÔÀ

•ßÛø»¨£kzuÀ.

|øh•øÓ¯À»õua ö\õzxUPÐUSU RÌ Põmh¨£kQßÓ ö£Ö©õÚz ÷u´ÄUS

Em£k® ö\õzxUPøÍ {v {ø»ø©U TØÔÀ •ßÛø»¨£kzx®÷£õx

Qµ¯®, vµsh ö£Ö©õÚz ÷u´Ä, ÷uÔ¯ ö£Ö©v GßÓ ÁøP°À ‰ßÖ

{µÀPøÍU öPõshuõP •ßÛø»¨£kzu¨£k®. AzuøP¯ ©õv›ö¯õßÖ

RÌU Põmh¨£kQßÓx. AuøÚ |ßS AÁuõÛUPÄ®.


ö\õzxUPÒ

Qµ¯®

¹.

vµsh ö£Ö

©õÚz ÷u´Ä ¹.

÷uÔ¯ ö£Ö©v

¹.

Pmhh®


xxxxxx

xxxx

(xx)(xx)(xx)

xxxxxx

Euõµn® :

|õuß ÁoPzvß {v¯õskU Põ»® 20xx'12'31 CÀ •iÁ

øhQßÓx. 20xx'12'31 CÀ ÁoPzvÀ Põn¨£mh |øh•øÓ

¯À»õu ö\õzxUPÎß Â£µ® RÌU Põmh¨£kQßÓx.

|øh•øÓ¯À»õu ö\õzxUPÒ Qµ¯® 20xx'01'01 CÀ vµsh

¹' ö£Ö©õÚz ÷u´Ä

Pmhh® 400 000 60 000

÷©õmhõº ÁõPÚ® 500 000 100 000

C¯¢vµ® 60 000 6 000

uÍ£õh[PÒ 30 000 3 000

|øh•øÓ¯À»õu ö\õzxUPÒ Qµ¯zvß «x Á¸hõ¢u® 5% £i ö£Ö©õÚz

÷u´Âh¨£kÁxhß, ÷u´ÂøÚ¨ £vÁuØPõP¨ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õmkU

PnUöPõßøÓ¨ ÷£o Á¸QßÓx.

{v¯õsk Põ»zvØS E›¯uõP {vU TØÔÀ ö\»öÁõßÓõP

EÒÍhUP¨£k® ÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚ® ¤ßÁ¸©õÖ Aø©²®.

Pmhh¨ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä 400 000 x = 20 000

÷©õmhõº ÁõPÚ¨ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä = 25 000 C¯¢vµ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä = 3 000 uÍ£õh ö£Ö©õÚz ÷u´Ä = 1 500

20xx'12'31 CÀ •iÁøh²® vÚzvÀ ö\õzxUPÎß vµsh ö£Ö©õÚz

÷u´Ä¨ ö£Ö©õÚ® ¤ßÁ¸©õÖ,

5

100



ö\õzxUPÒ 20xx'01'01 vPv°ß + Á¸hzvØS›¯ = 20xx'01'01 vµsh ö£Ö©õÚz ö£Ö©õÚz vPv°À

÷u´Ä ÷u´Ä vµsh ö£Ö

©õÚz ÷u´Ä

Pmhh® 60 000 + 20 000 = 80 000÷©õmhõº ÁõPÚ® 100 000 + 25 000 = 125 000C¯¢vµ® 6 000 + 3 000 = 9 000uÍ£õh[PÒ 3 000 + 1 500 = 4 500

20xx'12'31 CÀ {v {ø»ø©UTØÔÀ |øh•øÓ¯À»õua ö\õzxUPÒ ¤ß

Á¸©õÖ öÁÎ¨£kzu¨£k®.

|õuß ÁoP®

20xx'12'31 CÀ EÒÍÁõÓõÚ {v {ø»ø©U TØÖ(¤›zöukUP¨£mhx)


ö\õzxUPÒ

Qµ¯®

¹.

v.ö£.÷u´Ä

¹.

÷uÔ¯ ö£Ö©v

¹.

Pmhh®

÷©õm. ÁõPÚ®

C¯¢vµ®

uÍ£õh[PÒ

400 000

500 000

60 000

30 000

990 000

80 000

125 000

9 000

4 500

218 500

320 000

375 000

51 000

25 500

771 500

5.4 ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPÐhß {vU TØÖUPøÍz

u¯õ›zuÀ.

÷©÷» ÂÍUP©ÎUP¨£mkÒÍ ö\®ø©¯õUPÀ £vÄPøÍ E£÷¯õP¨£kzv

{vU TØÖUPøÍz u¯õ›US® •øÓ £ØÔU RÌÁ¸® Euõµnzvß ‰»® ÂÍU

P¨£kQßÓx. AuøÚ AÁuõÛUSP.

Euõµn® :&

\µÁnß Â¯õ£õµzvß {v¯õsk 20xx'12'31CÀ •iÁøhÁxhß,

AzvÚzvÀ EÒÍÁõÓõÚ £Ÿmø\ «v RÌU Põmh¨£kQßÓx.



\µÁnß Â¯õ£õµzvß

20xx'12'31CÀ EÒÍÁõÓõÚ

£Ÿmø\ «v

Â£µ® ÁµÄ ¹. ö\»Ä ¹.

20xx'01'01 C¸¨¦

öPõÒÁÚÄ

Em_ø©U T¼

ÂØ£øÚ

{ø»¯ ÁõhøPU öPõk¨£ÚÄ

Põ¨¦ÖvU Pmhn®

ÂÍ®£µa ö\»Ä


öPõkzu PÈÄ

ö£ØÓ PÈÄ

Á[QU Phß Ámi

Á[QU Pmhn®

Â{÷¯õQUS® ÷©õmhõº ÁõPÚ®

Põ›¯õ»¯ ÁõPÚ[PÒ

Phß£m÷hõº

Phß öPõkz÷uõº

3 Á¸h[PÎÀ wºUP ÷Ási¯

Á[QU Phß

Põ_


‰»uÚ®

6 000

185 000

4 000

20 000

8 000

14 000

30 000

4 000

6 000

2 000

300 000

40 000

17 000

20 000

70 000

726 000

385 000

9 000

32 000

50 000

250 000

726 000

÷©»vPz uPÁÀPÒ R÷ÇU Põmh¨£kQßÓx.

1' 20xx'12'31 CÀ AmkÖ ö\»ÄPÒ

Põ¨¦ÖvU Pmhn® ¹. 2 500

{ø»¯ ÁõhøPa ö\»Ä ¹. 4 000

2' 20xx'12'31 CÀ QøhUP ÷Ási¯ Ámi Á¸©õÚ® ¹. 7000

3' Phß£m÷hõ›À ¹. 3000 CøÚ AÓÂh •i¯õU PhÚõP¨ £vÁÈzuÀ

÷Ásk®.

4' ÷©õmhõº ÁõPÚ[PÒ, Põ›¯õ»¯ E£Pµn[PÒ BQ¯ÁØÖUS •øÓ÷¯ Qµ¯zvÀ

8% , 10% GßÓ ÁøP°À Á¸hõ¢u® ö£Ö©õÚz ÷u´ÂkuÀ ÷Ásk®.

5' 20xx'12'31 CÀ \P» C¸¨¦PÐ® ÂØ£øÚ¯õQ²ÒÍÚ.



÷©¾ÒÍ uPÁÀPÎß Ai¨£øh°À,

1' ö\®ø©¯õUPÀPÐUPõÚ SÔ¨÷£mk¨ £vÄPÒ

2' 20xx'12'31 CÀ •iÄÖ® Á¸hzvØPõÚ C»õ£|mhU TØÖ.

3' 20xx'12'31 CÀ EÒÍ£i {v{ø»ø©U TØÖ Gß£Ú u¯õº

ö\´¯¨£mkÒÍ •øÓPÒ £ØÔ |ßS AÁuõÛUSP.

1. ö\®ø©¯õUPÀPÐUPõÚ SÔ¨÷£mk¨ £vÄPÒ

ö£õxU SÔ¨÷£k

vPv£.^

C»Â£µ®

÷£

£

ÁµÄ

¹.

ö\»Ä

¹.

Põ¨¦ÖvU PmhnU PnUS

AmkÖ Põ¨¦ÖvU Pmhn PnUS

(AmkÖ Põ¨¦ÖvU Pmhn® PnUSPÎÀ

£v¯¨£mhx.)

{ø»¯ ÁõhøPU PnUS

AmkÖ {ø»¯ ÁõhøPU PnUS

(AmkÖ {ø»¯ ÁõhøPU Pmhn®

PnUSPÎÀ £v¯¨£mhx)

Á¸©v Ámi Á¸©õÚU PnUS

Ámi Á¸©õÚU PnUS

(QøhUP ÷Ási¯ Ámi Á¸©õÚ®

PnUSPÎÀ £v¯¨£mhx.)

AÓÂh •i¯õU Phß PnUS

Phß£m÷hõº PnUS

(AÓÂh •i¯õU Phß PnUSPÎÀ

£v¯¨£mhx.)

÷©õ.Áõ. ö£.÷u PnUS

÷©õ.Áõ. ö£.÷u HØ£õmkU PnUS

(÷©õ. ÁõPÚ ö£Ö.÷u´Ä PnUSPÎÀ

£vÄ ö\´¯¨£mhx)

Põ›¯õ»¯ E£Pµn ö£.÷u. PnUS

Põ›¯õ»¯ E£Pµn ö£.÷u. HØ£õmkU PnUS

(Põ›. E£. ö£. ÷u´Ä PnUSPÎÀ

£v¯¨£mhx.)

2 500

4 000

7 000

3 000

24 000

4 000

2 500

4 000

7 000

3 000

24 000

4 000



2' 20xx'12'31 CÀ •iÁøh²® Á¸hzvØPõÚ C»õ£ |mhU TØÖ

\µÁnß Â¯õ£õµzvß

20xx'12'31 CÀ •iÄÖ® Á¸hzvØPõÚ

C»õ£|mhU TØÖ

Â£µ® öuõøP

¹.

öuõøP

¹.

öuõøP

¹.

ÂØ£øÚ


20xx'01'01 & C¸¨¦

öPõÒÁÚÄ

Em_ø© T¼

ö©õzu C»õ£®


ö£ØÓ PÈÄ

Ámi Á¸©õÚ®

PÈ : ö\»ÄPÒ


ÂÍ®£µa ö\»Ä


öPõkzu PÈÄ

÷©õm. ÁõPÚ ö£.÷u´Ä



{ø»¯ ÁõhøP

Põ¨¦ÖvU Pmhn®

Põ›. E£Pµn ö£.÷u

{va ö\»ÄPÒ

Á[QU Phß Ámi

Á[QU Pmhn®

÷uÔ¯ C»õ£® ‰»uÚU PnUQØS

©õØÔ¯x

14 000

30 000

4 000

24 000

3 000

24 000

10 500

4 000

6 000

2 000

6 000

185 000

4 000

9 000

7 000

75 000

38 500

8 000

385 000

^195 000&

190 000

16 000

206 000

^121 500&

84 500



3' 20xx'12'31 CÀ {v {ø»ø©U TØÖ

\µÁnß Â¯õ£õµ®


|øh•øÓ¯À»õu ö\õzxUPÒ


Põ›¯õ»¯ E£Pµn®

{ø»¯õÚ øÁ¨¦


Phß£m÷hõº

Qøh. ÷Ási¯ Ámi Á¸©õÚ®

Põ_


E›ø©¯õsø©

20xx'01'01 ‰»uÚ®



Á[QU Phß


Phß öPõkz÷uõº

AmkÖ Põ¨¦ÖvU Pmhn®

AmkÖ {ø»¯ ÁõhøP


Qµ¯®

¹.

vµsh

ö£.÷u.

¹

÷uÔ¯

ö£Ö©v

¹.

300 000

40 000

340 000

24 000

4 000

28 000

14 000

7 000

20 000

250 000

84 500

32 000

2 500

4 000

276 000

36 000

312 000

70 000

382 000

41 000

423 000

334 500

50 000

38 500

423 000

÷©÷»²ÒÍ EuõµnzvÀ Põmh¨£mkÒÍ \µÁnß Â¯õ£õµzvÀ, ÂØ£øÚUPõP

øÁUP¨£mi¸¢u \P» £sh[PÐ® ÂØ£øÚ ö\´¯¨£mi¸¢u£i¯õÀ,

CÖv C¸¨¦z öuõøPö¯õßÖ Põn¨£hÂÀø». CuÚõÀ, ÂØ£øÚUSz

u¯õµõPÂ¸¢u £sh[PÎß öuõøP÷¯ ÂØ£øÚU Qµ¯©õPU PoUP¨£mkÒ

Íx.

Euõµn® :&

C¨µõ ÁoPzvß {v¯õsk 20xx'12'31 CÀ •iÁøhÁxhß,

AzvÚzvß £Ÿmø\ «v ¤ßÁ¸©õÖ.



Â£µ®ÁµÄ

¹.

ö\»Ä

¹.

ÂØ£øÚ

20xx'01'01 CÀ Ç¨¦

öPõÒÁÚÄ

C¯¢vµ E£Pµn® (Qµ¯zvÀ)

Â{÷¯õP Áõß (Qµ¯zvÀ)

Phß£kÚº

Phß öPõkÚº

10%, 4 Á¸h[PÎÀ wºUP¨£h ÷Ási¯

Á[QU Phß


20xx'01'01 vµshö£Ö©õÚz ÷u´Ä


C¯¢vµ E£Pµn®

£ØÖ


GÊxP¸Âa ö\»Ä

ªß\õµU Pmhn®

ÂØ£øÚa ö\»Ä

Põ_

20xx'01'01 CÀ ‰»uÚ®

18 000

230 000

80 000

600 000

36 000

4 000

18 000

80 000

9 000

12 000

35 000

18 000

1140 000

520 000

44 000

120 000

90 000

16 000

350 000

1140 000

÷©»vPz uPÁÀPÒ RÌz uµ¨£mkÒÍx.

1' 20xx'12'31 CÀ Ç¨¦z öuõøP ¹. 24 000

2' {ø»¯õÚ øÁ¨¦U PnUQß «v Á¸h Bµ®£zv¼¸¢÷u Ç¢x

Á¸QßÓx. AuØS 10% Ámi QøhUP ÷Ási²ÒÍx.

3' 20xx'12'31 CÀ •iÁøh²® Á¸hzvØPõÚ Á[QU Phß Ámi

AmkÖÁõP EÒÍx.

4' Phß£kÚ›À ÷©¾® ¹. 2000 CøÚ AÓÂh •i¯õU PhÚõP¨

£vÁÈ¨£uØSz wº©õÛUP¨£mkÒÍx.

5' ÷©õmhõº ÁõPÚ®, C¯¢vµ E£Pµn[PÐUSU Qµ¯zvß «x

Á¸hõ¢u® 10% ö£Ö©õÚz ÷u´Ä HØ£õk ö\´¯ ÷Ásk®.



÷©ØPõmi¯ uPÁÀPøÍU P¸zvØöPõsk 20xx'12'31 CÀ •iÁøh²®

Á¸hzvØPõÚ C»õ£|mhU TØÖ ©ØÖ® 20xx'12'31 CÀ EÒÍÁõÓõÚ {v

{ø»ø©U TØÖ Gß£Ú u¯õ›UP¨£mkÒÍÁØøÓ |ßS AÁuõÚzvÀ öPõÒP.

C¨µõ ÁoP®


C»õ£|mhU TØÖ

Â£µ® ÁµÄ

¹.

ÁµÄ

¹.

ÁµÄ

¹.

ÂØ£øÚ


20xx'01'01 CÀ C¸¨¦

öPõÒÁÚÄ

ÂØ£øÚUSz u¯õµõ°¸¢u ö£õ¸Ò Qµ¯®

PÈ : 20xx'12'31 CÀ C¸¨¦

ö©õzu C»õ£®

Ámi Á¸©õÚ®



÷©õmhõº ÁõPÚ ö£.÷u´Ä

ÂØ£øÚa ö\»ÄPÒ


C¯¢vµ ö£.÷u´Ä

GÊxP¸ÂPÒ ö\»Ä

ªß\õµU Pmhn®

{va ö\»ÄPÒ

Á[QU Phß Ámi


6 000

60 000

35 000

8 000

9 000

12 000

12 000

18 000

230 000

248 000

^24 000&

101 000

29 000

12 000

520 000

^224 000&

296 000

8 000

304 000

^142 000&

162 000



C¨µõ ÁoP®


|øh•øÓ¯À»õu ö\õzxUPÒQµ¯®

¹.

vµsh

ö£.÷u.¹.

÷uÔ¯

ö£Ö©v ¹.


C¯¢vµ E£Pµn®

{ø»¯õÚ øÁ¨¦(5 Á¸h[PÒ)


C¸¨¦

Phß£kÚº

QøhUP ÷Ási¯ Ámi Á¸©õÚ®

Põ_


E›ø©¯õsø©

20xx'01'01 ‰»uÚ®


PÈ : £ØÖ


10% Á[QU Phß


Phß öPõkÚº

AmkÖ Á[QU Phß Ámi


600 000

80 000

680 000

150 000

24 000

174 000

24 000

34 000

8 000

18 000

350 000

162 000

512 000

^18 000&

44 000

12 000

450 000

56 000

506 000

80 000

586 000

84 000

670 000

494 000

120 000

56 000

670 000



ö\¯Ø£õk 05

\s•P® ÁoPzvß {v¯õskU Põ»® 20xx'12'31 CÀ EÒÍÁõÓõÚ £Ÿmø\

«v RÌÁ¸©õÖ,

Â£µ® ÁµÄ

¹.

ö\»Ä

¹.

20xx'01'01 ‰»uÚ®

öPõÒÁÚÄPÐ® ÂØ£øÚPÐ®

Phß£kÚºPÐ® Phß öPõkÚºPÐ®

{¸ÁõPa \®£Í®


Em_ø© T¼

20xx'01'01 C¸¨¦

öPõkzu PÈÄ, ö£ØÓ PÈÄ

8% {ø»¯õÚ øÁ¨¦

÷£õUSÁµzxa ö\»Ä

Â{÷¯õP Áõß (Qµ¯zvÀ)

ÂÍ®£µa ö\»Ä

uÍ£õh E£Pµn® (Qµ¯zvÀ)

12% Á[QU Phß (5 Á¸h[PÒ)

ö\¾zu¨£mh Phß Ámi

20xx'01'01 CÀ vµsh ö£. ÷u´Ä HØ£õk

Â{÷¯õP Áõß

uÍ£õh E£Pµn®

ªß\õµU Pmhn®

Põ_, Á[Q «vPÒ

340 000

65 000

34 000

42 000

12 000

28 000

5 000

150 000

5 000

500 000

7 000

60 000

12 000

8 000

44 000

1 312 000

300 000

660 000

82 000

8 000

200 000

50 000

12 000

1 312 000

RÌU Põmh¨£mkÒÍ uPÁÀPøÍU P¸zvÀ öPõsk {vU TØÖUPøÍz

u¯õ›UP.

1' 20xx'12'31 CÀ CÖv C¸¨¦z öuõøP ¹. 30 000

2' 20xx'12'31 CÀ AmkÖa ö\»ÄPÒ Á¸©õÖ

{¸ÁõPa \®£Í® ¹. 2000

ªß\õµU Pmhn® ¹. 6000

3' 20xx'12'31 CÀ AÓÂh •i¯õU PhÚõP ¹. 1000 CøÚ £vÁÈUSP.

4' Â{÷¯õP Áõß ©ØÖ® uÍ£õh E£Pµn[PÐUPõP Qµ¯zvÀ 10%

ö£Ö©õÚz ÷u´ÂkP.



ö\¯Ø£õk 06

©õuÁß ÁoPzvß 20xx'12'31 CÀ EÒÍÁõÓõÚ £Ÿmø\ «v RÌz

uµ¨£kQßÓx.

öPõÒÁÚÄ

ÂØ£øÚ

Pmhh® (Qµ¯®)

E£Pµn® (Qµ¯®)

20xx'01'01 CÀ vµsh ö£Ö©õÚz ÷u´Ä

Pmhh®

E£Pµn®

HØÓØ T¼PÒ

20xx'01'01 CÀ C¸¨¦ «v

öPõkzu PÈÄ

ö£ØÓ PÈÄ

Põ¨¦ÖvU Pmhn®

ÂÍ®£µa ö\»Ä

Á[QU Phß

Á[QU Phß Ámi


Phß£m÷hõº

Phß öPõkz÷uõº

Põ_

20xx'01'01 ‰»uÚ®

350 000

300 000

40 000

13 000

30 000

8 000

6 000

42 000

8 000

4 000

70 000

292 000

1 163 000

725 000

45 000

6 000

5 000

80 000

52 000

250 000

1 163 000

÷©»vPz uPÁÀPÒ Á¸©õÖ,

1' 20xx'12'31 CÖv C¸¨¦ ¹. 40 000

2' 20xx'12'31 CÀ AmkÖ ö\»ÄPÒ

Põ¨¦ÖvU Pmhn® 2 000

ÂÍ®£µa ö\»Ä 3 000

3' Pmhh®, E£Pµn[PÐUS Qµ¯zvß«x 5% ö£Ö©õÚz ÷u´Ä

HØ£õk ö\´P.

¤ßÁ¸ÁÚÁØøÓz u¯õº ö\´P.

1' 20xx'12'31CÀ •iÁøh¢u BskUPõÚ C»õ£|mhU TØÖ

2' 20xx'12'31 CÀ EÒÍ£i¯õÚ {v{ø»ø©U TØÖ.



C»õ£ ÷|õUP©ØÓ

{ÖÁÚ[PÒ 6

CÆÁzv¯õ¯zvÀ ¤ßÁ¸® Âh¯[PÒ öuõhº£õPU P»¢xøµ¯õh¨£kQßÓx.

6.1 C»õ£ ÷|õUPØÓ {ÖÁÚ[PÒ £ØÔ¯ AÔ•P®

6.2 C»õ£ ÷|õUPØÓ {ÖÁÚ[PÎß {vU TØÖPÒ



6.1 C»õ£ ÷|õUPØÓ {ÖÁÚ[PÒ (Aø©¨¦PÒ) £ØÔ¯

AÔ•P®

ÁoP® GÝ®÷£õx ö£õxÁõP G©x GsnzvÀ ÷uõßÖÁx C»õ£® EøÇU

S® J¸ •¯Ø] Gß£uõS®. ö£¸®£õ»õÚ ÁoP {ÖÁÚ[PÒ C»õ£®

EøÇ¨£øuz u©x ¤µuõÚ ÷|õUP©õPU öPõsk C¯[Q Á¸Á÷u CuØSU

Põµn©õS®. GÛÝ®, ÷ÁÖ ÷|õUP[PøÍ Aøh¢x öPõÒÁuØPõPa ö\¯Ø

£kQßÓ Aø©¨¦UPÐ® Põn¨£kQßÓÚ. \‰P |»ß¦›a ö\¯Ø£õkPøÍ

÷©ØöPõÒÁx AzuøP¯ ÷|õUP[PÎÀ JßÓõS®.

}[PÒ PØQßÓ £õh\õø»°À C¯[SQßÓ Aø©¨¦UPøÍ¨ £ØÔ²® ©ØÖ®

}[PÒ A[PzxÁ® ÁQUQßÓ HøÚ¯ Aø©¨¦PøÍ¨ £ØÔ²® ]¢vzx¨ £õ¸[

PÒ. ÁoP ©ßÓ®, ][PÍ C»UQ¯ ©ßÓ®, uªÌ C»UQ¯ ©ßÓ®, ö£Ízu

\[P®, •ì¼® ©ä¼ì, QÔìuÁ ©ßÓ® Gß£Ú AÁØÖÒ ]»ÁõS®.

÷©¾® }[PÒ ÁõÊ® ¤µ÷u\zvÀ Põn¨£kQßÓ £À÷ÁÖ Aø©¨¦UPÒ £ØÔ

Gso¨ £õ¸[PÒ. ]»÷ÁøÍ E©x uõ´, u¢øu AÀ»x \÷Põuµöµõ¸Áº

AzuøP¯ Aø©¨ö£õßÔß A[PzuÁµõP C¸UP»õ®. AÆÁõÖ A[PzxÁ®

ÁQUPUTi¯uõÚ Aø©¨¦UPÍõP ÂøÍ¯õmkU PÇP[PÒ, CøÍbº

Aø©¨¦UPÒ, ©õuº \[P[PÒ, Qµõ© A¤Â¸zva \[P® ©ØÖ® ©µn |»ß¦›a

\[P® Gß£ÁØøÓU SÔ¨¤h»õ®.

CÆÁø©¨¦UPÎß ö\¯Ø£õkPÒ £ØÔ |ßS AÁuõÛzx¨ £õ¸[PÒ, CzuøP¯

AøÚzx Aø©¨¦UPÎÚx® ÷|õUP©õP Aø©Áx A[PzuÁº |»ßPÒ,

A¤Â¸zv ©ØÖ® \‰Pz öuõhº¦PÒ Gß£ÁØøÓ ÁÍºzxU öPõÒÁuØPõPa

ö\¯Ø£kÁuõS®.

CÆÁø©¨¦UPÎß PnURmka ö\¯ß•øÓPÎß÷£õx, C»õ£ ÷|õUPØÓ

Aø©¨¦UPÒ GßÓ ÁøP°÷» PnUSPÒ øÁUP¨£kQßÓÚ.

C¢÷|õUP[PøÍ Aøh¢x öPõÒÁuØPõP ö\¯Ø£kzu¨£kQßÓ |hÁiUøP

PÎÀ \‰P ÷\øÁ, öÁÒÍ {Áõµn® ÁÇ[SuÀ, Áµm] {Áõµn®, ©õnÁº

EuÂ ©ØÖ® ¦»ø©¨ £›]À ÁÇ[SuÀ ÷£õßÓ ö\¯Ø£õkPøÍU SÔ¨¤mkU

Põmh»õ®.

ö\¯Ø£õk 01

01' E©x £õh\õø»°À AÀ»x }º Á]US® ¤µ÷u\zvÀ ö\¯Ø£kQßÓ

C»õ£ ÷|õUP©ØÓ Aø©¨¦UPÎß ö£¯º¨ £mi¯ö»õßøÓz u¯õ›U

SP.

02'AÆÁø©¨¦UPÒ uzu©x ÷|õUP[PøÍ Aøh¢x öPõÒÁuØPõPa ö\¯Ø£kz

x® |hÁiUøPPøÍU SÔ¨¤mkU PõmkP.



6.2 C»õ£ ÷|õUPØÓ {ÖÁÚ[PÎß {vUTØÖUPÒ

C»õ£ ÷|õUP©ØÓ {ÖÁÚ[PÎß |õÍõ¢u |hÁiUøPPøÍ ÷©ØöPõÒÁuØPõP

÷£õx©õÚÍÄ Á¸©õÚö©õßÖ Põn¨£h ÷Ásk®. AuØöPÚ AøÁ

£À÷ÁÖ ÁÈ•øÓPÎÀ Á¸©õÚzøu DmiU öPõÒQßÓÚ. AÆÁõ÷Ó

Aø©¨¤ß ö\¯Ø£õkPøÍ |hzva ö\À¾®÷£õx £À÷ÁÖ ö\»ÄPøÍ

÷©ØöPõÒÍ ÷Ási²® HØ£k®. C»õ£ ÷|õUPØÓ Aø©¨¦UPÎß ¤µuõÚ

Á¸©õÚ ‰»[PÒ Á¸©õÖ :

Euõµn® :&

A[PzxÁU Pmhn® ÷\ºzuÀ.

öPõi ÂØ£øÚ.

Cø\ {PÌa] ©ØÖ® ÂÇõUPøÍ

|hzxuÀ.

]ØÖsia\õø» |hzxuÀ.

£À÷ÁÖ ÷£õmiPøÍ HØ£õk

ö\úÀ.

PsPõm]PøÍ JÊ[Pø©zuÀ.

uÛ|£º ©ØÖ® Aø©¨¦UPÎ¼¸¢x |ßöPõøhPÒ ö£ÓÀ.

÷©ØPõmi¯ÁõÖ CÆÁø©¨¦UPÒ £À÷ÁÖ ÁÈPÎÀ {vø¯z vµmiU

öPõÒQßÓÚ. C»õ£ ÷|õUPØÓ Aø©¨¤¾® {v\õº uPÁÀPøÍ JÊ[PõÚ

•øÓ°À £vÄö\´x øÁzuÀ AÁ]¯©õÚuõS®. AÆÁõÖ £vÄö\´Áuß

‰»® ¤ßÁ¸® ÷|õUP[PøÍ Aøh¢x öPõÒÍ •i²® GÚ Gvº£õºUP¨£k

QßÓx.

Aø©¨¦z öuõhº£õÚ ÂÍUPzøu A[PzuÁºPÐUS® HøÚ¯ AUPøÓ

ö\¾zx® ¤›ÂÚºPÐUS® ÁÇ[SÁuØS.

A[PzuÁºPÎß |®¤UøPø¯¨ ÷£oU öPõÒÁuØS.

Aø©¨¤ß GvºPõ» |hÁiUøPPøÍz vmhªkÁuØS.

Aø©¨¤ß |hÁiUøPPøÍ JÊ[PõÚ •øÓ°À |hzva ö\ÀÁuØS.

Cz÷uøÁPøÍU P¸zvØöPõsk C»õ£ ÷|õUP©ØÓ Aø©¨¦UPÎÚõÀ {vU

TØÖUPÒ u¯õ›UP¨£kQßÓÚ. {v¯õskU Põ» CÖv°À {vU TØÖUPøÍz

u¯õ›¨£uØPõP Aø©¨¤ÚõÀ ÷©ØöPõÒÍ¨£mh AøÚzxU öPõkUPÀ

Áõ[PÀPøÍ²® £vÄ ö\úÀ ÷Ásk®. CuØPõPa ]» Aø©¨¦UPÒ JÊ[

PõÚ •øÓ°À PnUS¨ £vÄPøÍ ÷©ØöPõsh ÷£õv¾® ]» Aø©¨¦UPÒ

JÊ[PõÚ •øÓ°À PnUS¨ £vÄPøÍ ÷©ØöPõÒÁvÀø». AøÁ GÆÁõÓõÚ

Aø©¨ö£õßÓõP Ç¨¤Ý® ö£ÖÁÚÄPÒ öPõk¨£ÚÄPøÍ¨ £vÄ

ö\´ÁuØPõPU Põ_UPnUS AÀ»x ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄ PnUöPõßøÓz

u¯õº ö\´Áx •UQ¯©õS®.

£h® 6.1



Põ_UPnUS / ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄU PnUS / öPõÒÍÀ öPõkzuÀ

PnUS

C»õ£ ÷|õUPØÓ Aø©¨¦UPÎÀ, H÷uÝ® Põ»¨¤›öÁõßÔÝÒ ö£ØÖU

öPõÒÍ¨£mh ©ØÖ® ö\»Ä ö\´¯¨£mh \P» Põ_U öPõkUPÀ Áõ[PÀPÒ

£ØÔ¯ £vÄPÎß \õµõ®\÷© Põ_UPnUS AÀ»x ""ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄU

PnUS'' GÚ AøÇUP¨£kQßÓx. Cx C»õ£ ÷|õUP•øh¯ Aø©¨¦UPÎÚõÀ

u¯õ›UP¨£kQßÓ Põ_U PnUQß _¸UPzøu JzuuõP C¸US®. Cx ö\õzxU

PnUS ÁøPø¯a \õº¢uuõS®. CUPnUQÀ Põ_¨ ö£ÖÁÚÄPÒ ÁµÂ¾®

Põ_U öPõk¨£ÚÄPÒ ö\»Â¾® £vÄ ö\´¯¨£k®. ö£ÖÁÚÄ, öPõk¨£ÚÄ

PÎß ÷ÁÖ£õhõÚx {v¯õsiß CÖvU Põ_ «v¯õPU öPõÒÍ¨£k®.

ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄU PnUøP u¯õ›¨£uß ‰»® ¤ßÁ¸® ÷|õUP[

PøÍ Aøh¢x öPõÒÍ»õ®.

Põ»¨¤›Âß •iÂÀ Põ_ «vø¯ AÔ¢x öPõÒÍ»õ®.

•øÓ¯õÚ Põ_ •Põø©zxÁzøu ÷©ØöPõÒÍ»õ®.

Põ_ \®£¢u¨£mh ÷©õ\iPÒ, •øÓ¯ØÓ öPõkUPÀÁõ[PÀPøÍz

uÂºUP»õ®.

{ÖÁÚzvß ÷|õUPzøu Aøh¢x öPõÒÐ® ÁøP°À {v ÁÍzøu E›¯

ÂuzvÀ £¯ß£kzvU öPõÒÍ •i²®.

Põ_¨ ö£ÖÁÚÄPÒ ©ØÖ® öPõk¨£ÚÄPÎß ÁÈ•øÓPÒ öuõhº£õÚ

uPÁÀPøÍ AÔ¢x öPõÒÍ •i²®.

|õÍõ¢u |hÁiUøPPÎß÷£õx Ch®ö£ÖQßÓ \P» öPõkUPÀ Áõ[PÀPøÍ

²® AøÁ Ch®ö£ØÓ JÊ[QÀ Põ_U PnUQÀ £v¯¨£k®. Á¸h •iÂÀ

{vU TØÔøÚz u¯õ›US®÷£õx JÆöÁõ¸ ÁSvUS©õÚ ö£ÖÁÚÄPÐ®

öPõk¨£ÚÄPÐ® öÁÆ÷ÁÓõPa ÷\P›UP¨£mk, ö£ÖÁÚÄPÒ ©ØÖ®

öPõk¨£ÚÄPÒ öuõhº£õÚ \õµõ®\U SÔ¨ö£õßøÓz u¯õºö\´x, {vU

TØÖhß \©º¨¤UP ÷Ásk®. CuÚõÀ, C»õ£ ÷|õUPØÓ Aø©¨¦UPÎß

\õµõ®\¨£kzu¨£mh ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄU PnUS {vU TØÓÔUøP°ß

Kº A[Pö©ÚU P¸u •i²®.

ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄU PnUøPz u¯õ›zuÀ

Euõµn® :&

A¸ÍõÚ¢uß Âzv¯õ»¯zvß ÁoP ©ßÓzvÚõÀ 20xx Á¸hz

vÀ ÷©ØöPõÒÍ¨£mh Põ_U öPõkUPÀ Áõ[PÀPÒ RÌU Põmh¨

£mkÒÍÚ.



ö£ÖÁÚÄPÒ ¹. öPõk¨£ÚÄPÒ ¹.

A[PzxÁU Pmhn® ö£ØÓx 6 200 \g]øP Aa]hÀ 2 800

\g]øP ÂØ£øÚ¯õÀ Qøhzu Põ_ 4 100 PõQuõvPÒ 800

|ßöPõøhPÒ 2 300 ÷£õUSÁµzxa ö\»Ä 200

ÂÍ®£µzvß ‰»® 14 400 |ßöPõøh ÁÇ[PÀ 400

÷©¾ÒÍ uPÁÀPÎß Ai¨£øh°À Põ_UPnUS / ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄ

PnUS u¯õ›UP¨£k® •øÓ RÌU Põmh¨£kQßÓx.

ÁoP ©ßÓ®


Põ_UPnUS /ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄU PnUS

Â£µ® öuõøP

¹.Â£µ® öuõøP

¹.

A[PzxÁU Pmhn®

\g]øP ÂØ£øÚ

|ßöPõøhPÒ

ÂÍ®£µ®

«v / R / öPõ /Á

6 200

4 100

2 300

14 400

27 000

22 800

\g]øP Aa]hÀ

PõQuõQPÒ


|ßöPõøh ÁÇ[PÀ

«v R/ öPõ/ ö\

2 800

800

200

400

22 800

27 000

Euõµn® :&

£¸zv³º Qµõ© •ß÷ÚØÓa \[Pzvß 20xx'12'31 CÀ •i¢u

Á¸hzvØS›¯ Põ_¨ ö£ÖÁÚÄPÒ, öPõk¨£ÚÄPÒ öuõhº£õÚ

uPÁÀPÒ RÌU Põmh¨£kQßÓÚ.

¹.

20xx'01'01 CÀ Põ_ «v 12 300

A[PzxÁU Pmhn® ö£ØÓx 27 000

ÁõhøP ö\¾zv¯x 12 000

Aµ\ |ßöPõøh Qøh¨£ÚÄ 150 000

ÂÇõa ö\»ÄPÒ 11 400

£Çaö\iPÐUPõÚ öPõk¨£ÚÄ 4 200

£\øÍPÐUPõÚ öPõk¨£ÚÄ 3 500

¹.

•u½mk Ámi Á¸©õÚ® 15 000

Á[QU Phß Ámi 1 200

E£PµnU öPõÒÁÚÄ 12 000

\®£ÍU öPõk¨£ÚÄ 10 000

ªß\õµU Pmhn® 400

AÔÂzuÀPÒ ¤µ_›zuÀ 6 200

÷£õUSÁµzxa ö\»Ä 1 700

÷©¾ÒÍ uPÁÀPÎß£i, ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄU PnUSz u¯õ›UP¨£mkÒÍ

•øÓ £ØÔ |ßS AÁuõÛUPÄ®.



£¸zv³º Qµõ© •ß÷ÚØÓa \[Pzvß

20xx'12'31 CÀ •iÁøh²® Á¸hzxUPõÚ

ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄU PnUS

«v/ R/öPõ/Á

A[PzxÁU Pmhn®

|ßöPõøh

Ámi Á¸©õÚ®

«v / R / öPõ /Á

12 300

27 000

150 000

15 000

204 300

141 700

ÁõhøPa ö\»Ä

ÂÇõa ö\»Ä

£Ça ö\iPÒ

£\øÍPÒ

Á[QU Phß Ámi

E£PµnU öPõÒÁÚÄ

\®£Í®

ªß Pmhn®

AÔÂzuÀ ö\»Ä


«v/R/öPõ/ö\

12 000

11 400

4 200

3 500

1 200

12 000

10 000

400

6 200

1 700

141 700

204 300

ö\¯Ø£õk 02

CÍ®¤øÓ CøÍbº Aø©¨¤ß ö£õ¸ÍõÍµõÀ 20xx'03'31 CÀ u¯õ›UP¨£mh

Põ_U PnUS RÌzuµ¨£kQßÓx. PnUS¨ £vÄ \®£¢u©õP¨ ÷£õv¯ AÔøÁU

öPõsiµõu AÁº, PnUøPz u¯õº ö\´x \©¨£kzv¯uß ¤ßÚº A[S ¹.

78 300 ö£Ö©õÚa ö\»Ä «vö¯õßÖ (SøÓöÁõßÖ) Põn¨£mhx. GÛÝ®,

Aø©¨¤ØS›¯ ¹. 26 900 C»õÚ Põ_z öuõøP AÁ›h® «v¯õP øP°À

C¸¢ux. AÁ›ÚõÀ ¤øÇ¯õP u¯õ›UP¨£mh ö£ÖÁÚÄU öPõk¨£ÚÄ

PnUS RÌU Põmh¨£kQßÓx. u¯õ›UP¨£mh PnUQøÚa \› ö\´x «sk®

ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄU PnUQøÚz u¯õ›USP.

CÍ®¤øÓ CøÍbº Aø©¨¤ß



A[PzxÁU Pmhn®

ÂøÍ¯õmk E£Pµn®

öPõÒÁÚÄ

«/R/öPõ/ö\

190 000

40 000

78 300

308 300

«v/R/öPõ/Á

\®£Í®, T¼PÒ

|ßöPõøh Qøhzux

öPõi ÂØ£øÚ

E£\µøna ö\»Ä

PõQuõQPÒ

E£Pµn[PÒ öPõÒÁÚÄ

öPõi Aa_¨£vÄ ö\»Ä

|õÚõÂua ö\»ÄPÒ

ÂøÍ.ø©uõÚ® £µõ©›zuÀ

ÂøÍ. ©zv¯ìuº ö\»Ä

7 400

99 000

24 300

8 200

5 400

7 500

4 800

5 600

15 000

8 200

17 500

308 300



ö\¯Ø£õk 03

©»¸® ö©õmk® ]ÖÁº \[Pzvß A[PzuÁº GsoUøP 450 ÷£ºPÍõÁº.

A[PzuÁº EÖ¨¦›ø©U Pmhn® ©õuõ¢u® ¹. 100 BS®. 20xx áÚÁ›

©õuzxUPõÚ Põ_U öPõkUPÀ Áõ[PÀPÒ ¤ßÁ¸©õÖ,

¹.

PõQuõvPÒ öPõÒÁÚÄ 2 400

Cøn¯ Á\vPÐUPõÚ ö\»Ä 70

]ÖÁº \g]øP ÂØ£øÚ Á¸©õÚ® 6 400

u£õØ ö\»Ä 60

÷£õUSÁµzxa ö\»Ä 200

Aa\izuØ ö\»Ä 700

|ßöPõøh Qøhzux 1 000

RÌU Põmh¨£k® ÷©»vPz uPÁÀPÐ® ÁÇ[P¨£mkÒÍÚ.

\g]øP ÂØ£øÚ Á¸©õÚ® ¹£õ.200 ö£Ó ÷Ási²ÒÍx.

15 A[PzuÁºPÒ áÚÁ› ©õuzvØPõÚ A[PzxÁU Pmhnzøua

ö\¾zuõxÒÍÚº.

÷©ØTÔ¯ uPÁÀPøÍU P¸zvØ öPõsk ©»¸® ö©õmk® ]ÖÁº \[Pzvß

20xx áÚÁ› ©õuzvØPõÚ Põ_UPnUS ö£ÖÁÚÄPÒ öPõk¨£ÚÄPÒ

PnUøPz u¯õº ö\´P.

IUQ¯ CøÍbº ©ßÓzvß 20xx B® Bsiß •uÀ ‰ßÖ ©õu[PÐUS›¯

Põ_U öPõkUPÀ Áõ[PÀPÒ öuõhº£õP ©ßÓzvß ö£õ¸ÍõÍ›ÚõÀ \©º¨¤UP¨

£mh SÔ¨¦PÎ¼¸¢x ö£¯ºzöukUP¨£mh uPÁÀPÒ RÌUPõmh¨£kQß

ÓÚ. CuÚi¨£øh°À ©ßÓzvß ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄU PnUøPz u¯õº

ö\´P.

20xx'01'01 CÀ AÁµx øP°¾ÒÍ Põ_ «v ¹£õ 12 400 BS®.

¹.

01'04 {ºÁõPa \®£Í® 10 200

01'07 A[PzuÁº Pmhn® 3 200

01'10 ªß Pmhn® 1 400

01'15 CøÓ²® Á›²® 300

01'20 A[PzxÁU Pmhn® 7 300

01'23 ÷£õmi ©zv¯ìuº ö\»Ä 1 500

01'30 ÷£õUSÁµzxa ö\»Ä 1 200

02'01 A[PzxÁU Pmhn® 15 800

¹.

03'03 PõQuõvPÒ ö\»Ä 300

03'07 £zv›øP, \g]øPa ö\»Ä 600

03'10 |ßöPõøh Qøhzux 20 000

03'10 Cø\ {PÌa] Á¸©õÚ® 94 200

03'13 Cø\ {PÌa]a ö\»Ä 27 500

03'16 Cø\ {PÌa] Á¸©õÚ® 42 200

03'20 CøÓ²® Á›²® 300

03'21 ªß Pmhn® 1 300

ö\¯Ø£õk 04




02'10 {ºÁõPa \®£Í® 10 200

02'13 PõQuõQPÒ ö\»Ä 400

02'15 ªß Pmhn® 1 200


02'24 öÁÎ|õmk¨ ¤µ¯õnU

öPõk¨£ÚÄ 5 000

02'26 A[PzxÁU Pmhn® 17 200

02'28 ÂÇõa ö\»ÂÚ® 11 400


03'24 ÷£õmi ©zv¯ìuº ö\»Ä 1 500

03'25 £zv›øPa ö\»Ä 1 200


03'29 Cø\ {PÌa]a ö\»Ä 1 800

03'30 }ºU Pmhn® 1 300

Á¸©õÚU TØÖ / Á¸©õÚa ö\»ÄU PnUS

C»õ£ ÷|õUPØÓ Aø©¨¦UPÒ SÔzu Põ»¨ £Svö¯õßÔÀ ÷©ØöPõsh

ö£õ¸Íõuõµ |hÁiUøPPÎß ö£Ö÷£ØÔøÚU Po¨¥k ö\´ÁuØPõPz

u¯õ›UP¨£kQßÓ TØÖ ""Á¸©õÚU TØÖ / Á¸©õÚa ö\»ÄU PnUS''

GÚ¨£kQßÓx. Põ»¨£SvUS›¯ AøÚzx Á¸©õÚ[PÒ, ö\»ÄPøÍ Ai¨

£øh¯õPU öPõsk u¯õ›UP¨£kQßÓ AmhÁøn°ß ‰»® C»õ£ ÷|õUPØÓ

Aø©¨ö£õßÔß HuõÁöuõ¸ Põ»¨¤›ÂØS›¯ Á¸©õÚ ªøP°øÚ AÀ»x

Á¸©õÚU SøÓÂøÚU Po¨¥k ö\´x öPõÒÍ»õ®. Á¸©õÚ® Tku»õP

C¸¨¤ß Á¸©õÚ ªøP (ö\»Â¾® Ti¯ Á¸©õÚ®) GÚÄ® Á¸©õÚzøu

Âha ö\»ÄPÒ AvP©õP C¸¨¤ß Á¸©õÚU SøÓÄ (Á¸©õÚzv¾® Ti¯

ö\»Ä) GÚÄ® SÔ¨¤h¨£k®.

C»õ£ ÷|õUP©ØÓ Aø©¨¦UPÎÚõÀ u¯õ›UP¨£kQßÓ ©ØÖ® ö£ÖÁÚÄ

öPõk¨£ÚÄU PnUS Gß£ÚÁØÔØQøh÷¯ ÷ÁÖ£õkPÒ EÒÍÚ. AÁØÖÒ

]» RÌU Põmh¨£kQßÓÚ.

ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄU PnUS Á¸©õÚU TØÖ

Põ÷\miß _¸UPzøu Jzv¸US®.ö£¸®£õ¾® C»õ£ |mhU PnUøP

Jzv¸US®.

Põ_¨ ö£ÖÁÚÄPÒ, öPõk¨£ÚÄ

PÒ £vÄ ö\´¯¨£k®.

Põ»¨¤›Âß Á¸©õÚ[PÒ ©ØÖ®

ö\»ÄPÒ ©õzvµ® £vÄ ö\´¯¨£k®.

‰»uÚ ©ØÖ® Á¸©õÚ C¯À¦

öPõsh ö£ØÓ Á¸©õÚ[PÒ ©ØÖ®

öPõkzu ö\»ÂÚ[PÒ £vÄ ö\´¯¨

£k®.

Á¸©õÚ C¯À¦ öPõsh BskU

S›¯ Á¸©õÚ[PÒ ©ØÖ® ö\»Ä

PÒ ©õzvµ® £vÄ ö\´¯¨£k®.

PnUPõsiß •iÂÀ CÖv Põ_

«vø¯U Põmk®.

CÖv «v Á¸©õÚ ªøP°øÚ

AÀ»x Á¸©õÚU SøÓÂøÚU

Põmk®

Põ_ Ai¨£øh°À u¯õº ö\´¯¨

£k®.

AmkÖ Ai¨£øh°À u¯õº ö\´¯¨

£k®.



A[PzxÁU Pmhn®

C»õ£ ÷|õUPØÓ Aø©¨¦UPÎß ¤µuõÚ Á¸©õÚ ÁÈ¯õPU P¸u¨£kÁx

A[PzuÁºPÎhª¸¢x AÓÂh¨£kQßÓ A[PzxÁU Pmhn©õS®. A[

PzxÁU Pmhn® ©õuõ¢u®, Põ»õsk, Aøµ¯õsk AÀ»x Á¸hõ¢u

Ai¨£øh°À AÓÃk ö\´¯¨£k®. J¸ ]» A[PzuÁºPÒ, u©x ÷uøÁ¨£õk

P¸v •Ê B²mPõ»zvØSö©Ú J¸ •øÓ ©õzvµ® A[PzxÁU Pmhnzøua

ö\¾zxÁuß ‰»® B²mPõ» A[PzxÁ E›ø©ø¯¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

Á¸hõ¢u \¢uõ Á¸©õÚ® = A[PzuÁº GsoUøP – Á¸ha \¢uõ Pmhn®

Euõµn® :&

A¸÷nõu¯® ©Põ Âzv¯õ»¯ ÁoP \[PzvÀ 420 ©õnÁºPÒ A[Pz

xÁ® ÁQUQßÓÚº. Aa\[P® Á¸hõ¢u® ¹. 60 Ãu® A[PzxÁU

Pmhn® AÓÂkQßÓx. Á¸hõ¢u A[PzxÁ¨ £nzöuõøPø¯

¤ßÁ¸©õÖ Po¨¤h»õ®.

A[PzuÁº GsoUøP x A[PzxÁU Pmhn®

= 420 x ¹. 60

= ¹. 25 200

Euõµn® :&

ÂøÍ¯õmkU PÇPö©õßÔß Á¸hõ¢u A[PzxÁU Pmhn® ¹ 200 BS®. ö©õzu A[PzuÁº öuõøP 400 ÷£ºPÍõÁº. AÁºPÐÒ 20

÷£º E›¯ Á¸hzvØPõÚ A[PzxÁU Pmhnzøua ö\¾zuÂÀø».

Qøhzu A[PzxÁ¨ £n® + QøhUP¨ ö£Óõu A[PzxÁ¨ £n®

= 380 x 200 + 20 x 200

¹. 76 000 + ¹. 4 000

Á¸hzvØS›¯ A[PzxÁ¨ £n® ¹. 80 000

ö\¯Ø£õk 05

v¸¨£v ÂøÍ¯õmkU PÇPzvß 20xx B® Á¸hzvØPõÚ A[PzuÁº

GsoUøP 120 ÷£ºPÍõS®. A[PzuÁº J¸Á›hª¸¢x AÓÂh¨£kQßÓ

Á¸hõ¢u A[PzxÁU Pmhn® ¹. 350 BS®. 15 A[PzuÁºPÒ Á¸h CÖv

ÁøµUS® A[PzxÁ¨ £nzøua ö\¾zv°¸UPÂÀø». ¤ßÁ¸ÁÚÁØøÓU

PoUS©õÖ ÷PmP¨£kQßÓx.

1' 20xx B® Á¸hzvØPõP¨ ö£ØÓ A[PzxÁ¨ £nzøuU Po¨¤hÄ®.

2' 20xx B® Á¸hzvß CÖvz vÚzußÖ QøhUP ÷Ási¯ ({¾øÁ)

A[PzxÁ¨ £nz öuõøP GÆÁÍÄ?

3' 20xx B® Á¸hzvØPõÚ ö©õzu A[PzxÁ¨ £nz öuõøPø¯U Po¨¤hÄ®.

=



Á¸©õÚa ö\»ÄU PnUQøÚ u¯õº ö\´uÀ

CuøÚ u¯õº ö\´QßÓ •øÓ £ØÔU R÷Ç Põmh¨£k® Euõµnzvß ‰»®

AÔ¢x öPõÒÍÄ®.

Euõµn® :&

•áõîuõ ©Põ Âzv¯õ»¯ ÂgbõÚ ©ßÓzvß ö£õ¸ÍõÍ›ÚõÀ

20xx B® BsiÀ ÷©ØöPõÒÍ¨£mh Á¸©õÚ, ö\»Ä Â£µ[PÒ RÌU

Põmh¨£mkÒÍÚ.

Á¸©õÚ[PÒ ¹. ö\»ÄPÒ ¹.

A[PzxÁU Pmhn® 25 200 \g]øP Aa\izuÀ 2 800

\g]øP ÂØ£øÚ Á¸©õÚ® 4 100 PõQuõvPÒ ö\»Ä 800

|ßöPõøhPÒ 2 300 ÷£õUSÁµzx 200

ÂÍ®£µ® 14 400 |ßöPõøh ÁÇ[PÀ 400

÷©¾ÒÍ uPÁÀPøÍU P¸zvØ öPõsk ÂgbõÚ ©ßÓzvß ö£õ¸ÍõÍ›ÚõÀ

u¯õ›UP¨£mh Á¸©õÚU TØÖ RÌUPõmh¨£kQßÓx.

•áõîuõ ©Põ Âzv¯õ»¯ ÂgbõÚ ©ßÓzvß



Á¸©õÚ®

A[PzxÁ¨ £n®

\g]øP ÂØ£øÚ

|ßöPõøhPÒ

ÂÍ®£µ®

PÈ : ö\»ÄPÒ

\g]øP Aa\izuÀ

PõQuõvPÒ

÷£õUSÁµzx

|ßöPõøh öPõkzux

Á¸©õÚ ªøP

¹.

25 200

4 100

2 300

14 400

2 800

800

200

400

¹.

46 000

4 200

41 800

Euõµn® :&

áÚ\Uv PÇPzvß ö£õ¸ÍõÍ›ÚõÀ ÁÇ[P¨£mkÒÍ ¤ßÁ¸® uPÁÀ

PÎøÚ Ai¨£øh¯õPU öPõsk u¯õ›UP¨£mh Á¸©õÚUTØøÓ

£›^»øÚ ö\´x £õºUPÄ®.



¹.

20xx'01'01 Põ_ «v 12 300

A[PzxÁU Pmhn®

Qøh¨£ÚÄ 74 300

|ßöPõøh ÁÇ[Q¯x 1 200

PõQuõvPÒ öPõÒÁÚÄ 520

|ßöPõøh Qøhzux 40 000

{Áõµn® ÁÇ[Q¯x 2 500

¹.

öPõi ÂØ£øÚ Á¸©õÚ® 86 400

ªß Pmhn® 1 450

£zv›øPPÒ öPõÒÁÚÄ 1 280

öuõø»÷£]U Pmhn® 720

£øÇ¯ £zv›øP ÂØ£øÚ 200

Pmhh ÁõhøP 7 000

E£\µøna ö\»Ä 640

÷©»vPz uPÁÀPÒ

1' A[PzuÁº GsoUøP 746 ÷£ºPÍõÁxhß, Á¸hõ¢u A[PzxÁU Pmh

n® ¹. 100 BS®. 03 A[PzuÁºPÒ CÆÁ¸hzvØPPõÚ A[PzxÁU

Pmhn® ö\¾zv°¸UPÂÀø».

2' Á¸hzvØPõÚ öuõø»÷£]U Pmhn® ¹. 840

3' öPõi ÂØ£øÚ°ß ‰»® ÷©¾® ¹. 1600 QøhUP ÷Ási²ÒÍx.

4' ªß\õµU Pmhn©õP ¹. 150 ÷©»vP©õPa ö\¾zu¨£mkÒÍx.

áÚ\Uv PÇPzvß

20xx'12'31 CÀ •iÄØÓ Á¸hzvØPõÚ


A[PzxÁU Pmhn®

£zv›øP ÂØ£øÚ

|ßöPõøhPÒ

öPõi ÂØ£øÚ

PÈ : ö\»ÄPÒ

|ßöPõøh ÁÇ[Q¯x

PõQuõvPÒ öPõÒÁÚÄ

£zv›øPPÒ öPõÒÁÚÄ


{Áõµn® ÁÇ[PÀ

ªß\õµU Pmhn®

Pmhh ÁõhøP

E£\µøna ö\»Ä

ªøP Á¸©õÚ® (ö\»Â¾® Ti¯ Á¸©õÚ®)

¹.

74 600

200

40 000

88 000

1 200

520

1 280

840

2 500

1 300

7 000

640

¹.

202 800

(15 280)187 520



ö\¯Ø£õk 06

Pø»©o "]¢uøÚ' Áõ\Pº Ámhzvß A[PzuÁº GsoUøP 50 ÷£ºPÍõS®.

Kº A[PzuÁ¸UPõÚ Á¸hõ¢u A[PzxÁU Pmhn® ¹. 300 BS®. Aø©¨¤ß

ö£õ¸ÍõÍº ‰»® 20xx'12'31 CÀ \©º¨¤UP¨£mh ö£ÖÁÚÄPÒ öPõk¨

£ÚÄPÒ PnUS RÌU Põmh¨£kQßÓx.


01'01'20xx Á[Q «v

Qøhzu A[. Pmhn®

©sh£ ÁõhøP

\g]øP ÂØ£øÚ

1 500

12 000

9 370

5 600

28 470


Pmhh ÁõhøP

E£\µøna ö\»Ä

E£Pµnz v¸zu ÷Áø»

PõQuõQPÒ ö\»Ä


Aa_¨ £v¨¦a ö\»Ä

«v/R/öPõ/ö\

1 200

1 600

2 200

3 500

350

1 200

6 100

12 320

28 470

¤ßÁ¸® uPÁÀPÐ® E©USz uµ¨£kQßÓx.

1' ö\¾zu ÷Ási¯ Pmhh ÁõhøP ¹. 400 BS®.

2' ¤µuõÚ ©sh£zøu ÁõhøPUS ÁÇ[Q¯uß ‰»® ¹. 200 •Ø£n©õPU

QøhzxÒÍx.

3' Áõ\Pº Ámhzvh® ¹. 8000 ö£Ö©v¯õÚ E£Pµn[PÒ EÒÍÚ. 5%

ö£Ö©õÚz ÷u´ÂØS Em£kzu ÷Ási¯øÁ¯õS®.

4' •Ø£n©õPa ö\¾zu¨£mkÒÍ Aa_¨ £v¨¦a ö\»Ä ¹. 600 BS®.

"]¢uøÚ' Áõ\Pº Ámhzvß 20xx'12'31 CÀ •iÁøh¢u BskUPõÚ Á¸©õÚU

TØÔøÚz u¯õ›USP.(Á¸©õÚa ö\»Ä PnUS)

ö\¯Ø£õk 07

""\zv¯ £õ©õ'' ©õuº \[Pzvß 20xx'12'31 CÀ •iÄØÓ BskUS›¯ Põ_U

öPõkUPÀÁõ[PÀPÎß \õµõ®\zøua \[Pzvß ö£õ¸ÍõÍº E©US¨ ¤ßÁ¸®

ÁøP°À \©º¨¤UQßÓõº.

¹.

20xx' 01'01 CÀ «v 30 000

Qøhzu A[PzxÁU Pmhn® 75 000

Pmhh ÁõhøP 30 000

öuõø»÷£]U Pmhn® 7 500

E£PµnU öPõÒÁÚÄ 25 000

öuõÈ»õÍº T¼ 2 800

¹.

PõQuõvPÒ Áõ[Q¯x 600

\g]øPPÒ ÂØÓx 400

uÍ£õh[PÒ öPõÒÁÚÄ 7 500

E£\µøna ö\»Ä 2 000

|»ß Â¸®¤PÎhª¸¢x

Qøhzux 23 000

÷£õUSÁµzxU Pmhn® 1 200



÷©»vPz uPÁÀPÒ

01' \[Pzvß A[PzuÁº GsoUøP 400 BS®. J¸Á¸US›¯uõÚ Á¸hõ¢u

A[PzxÁU Pmhn® ¹. 200

02' öuõø»÷£]U Pmhn® ¹. 600 ©ØÖ® E£\µøna ö\»Ä ¹. 1500 Gß£Ú

ö\¾zu¨£h ÷Ási²ÒÍÚ.

03' Pmhh ÁõhøP°À ¹. 5000 Akzx Á¸® Á¸hzvØS›¯uõS®.

04' 20xx'12'31 |øh•øÓ¯À»õu ö\õzxUPÎß «vPÒ ¤ßÁ¸©õÖ Põmh¨

£mhÚ.

E£Pµn[PÒ ¹. 24 500

uÍ£õh[PÒ ¹. 7 125

¤ßÁ¸ÁÚÁØøÓz u¯õ›US©õÖ }º ÷PmP¨£kQßÕº.

1' 20xx'12'31 B® Á¸hzvØS›¯ ö£ÖÁÚÄ öPõk¨£ÚÄa PnUS

2' 20xx'12'31 CÀ •iÁøh¢u Á¸hzvØPõÚ Á¸©õÚa ö\»ÄU

PnUS / Á¸©õÚU TØÖ

ö\¯Ø£õk 08

ªßÝ® uõµøP ÂøÍ¯õmkU PÇPzvß 20xx'12'31 B® Á¸hzvØPõÚ

öPõÒÍÀ öPõkzuÀ PnUS \©º¨¤UP¨£mkÒÍx.

ö£ÖÁÚÄPÒ öPõk¨£ÚÄPÒ PnUS

Põ_ «v

Qøhzu A[PzxÁU

Pmhn®

ÂøÍ¯õmk ø©uõÚ

ÁõhøP

~øÇÄa ^mk ÂØ£øÚ

1 500

12870

22 500

7 300

44 170

PõQuõQPÒ ö\»Ä

ÂøÍ. ø©uõÚ v¸zua ö\»Ä

CøÓUPmhn•® Á›²®

\®£ÍU öPõk¨£ÚÄ

ªß\õµU Pmhn®

÷£õmiPÐUPõÚ ö\»Ä

«v/R/öPõ/ ö\ßÓx

1 100

1 600

6 600

11 200

2 400

3 500

17 770

44 170

÷©»vPz uPÁÀPÒ

01' ÂøÍ¯õmkU PÇPzvß 12 A[PzuÁºPÒ CÆÁ¸hzvØPõÚ A[PzxÁU

Pmhnzøua ö\¾zv°¸UPÂÀø». Á¸hõ¢u A[PzxÁU Pmhn®

¹. 400 BS®.

02' Á¸h Bµ®£zvÀ C¸¢u E£Pµn[PÎß ö£Ö©v ¹. 64200 BS®. Á¸h

CÖv°À AÁØÔß ö£Ö©v ¹. 58 800 GÚ ©v¨¤h¨£mkÒÍx.

03' ö\¾zu ÷Ási²ÒÍ Á›²® wºøÁ²® ¹. 800 BS®.

04' •Ø£n©õPU QøhzxÒÍ ÂøÍ¯õmk ø©uõÚ ÁõhøP Á¸©õÚ®

¹. 2500 BS®.

÷©¾ÒÍ uPÁÀPøÍ Ai¨£øh¯õPU öPõsk 20xx'12'31 CÀ •iÁøh¢u

Á¸hzvØPõÚ ÂøÍ¯õmkU PÇPzvß Á¸©õÚa ö\»ÄU PnUQøÚ u¯õº

ö\´P.

C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõPPB 121


EØ£zvU Qµ¯U TØÖ 7


7'1 EØ£zvU Qµ¯zvØPõÚ AÔ•P®

7'2 EØ£zvU Qµ¯zvøÚ ÁøP¨£kzxuÀ

7'3 EØ£zvU Qµ¯zvøÚU Po¨¤kuÀ

7'4 EØ£zvU Qµ¯U TØÔøÚz u¯õ›zuÀ

7'5 PoÛ Â›uõÒ (Spread Sheet) ‰»©õPU Qµ¯U TØÔøÚz

u¯õ›zuÀ

C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõP122 123

7.1 EØ£zvU Qµ¯zvØPõÚ AÔ•P®

ö£õ¸ÒPøÍU öPõÒÁÚÄ ö\´x ÂØ£øÚ ö\´QßÓ {ÖÁÚ[PøÍ¨

÷£õß÷Ó ö£õ¸ÒPøÍ EØ£zv ö\´x ÂØ£øÚ ö\´²® {ÖÁÚ[PÐ®

{PÌPõ»zvÀ £µÁ»õPU Põn¨£kQßÓÚ.ö£õ¸ÒPøÍ EØ£zv ö\´x

ÂØ£øÚ ö\´²® {ÖÁÚzøu÷¯ ""EØ£zv {ÖÁÚ®'' GÚU SÔ¨¤kÁº.

‰»¨ ö£õ¸ÒPøÍ¨ £¯ß£kzv ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPøÍ EØ£zv ö\´Á÷u

EØ£zv {ÖÁÚ[PÎß ¤µuõÚ P¸©©õS®. GÚ÷Á ö£õ¸ÒPøÍ²® ÷\øÁ

PøÍ²® EØ£zv ö\´ÁuØS¨ ö£õ¸Íõuõµ ÁÍ[PøÍ¨ £¯ß£kzu ÷Ási

Ç¨£÷uõk, CÆÁÍ[PøÍ¨ ö£ÖÁuØSU Qµ¯[PÐ® HØ£kQßÓÚ.

EØ£zvU Qµ¯® Gß£x SÔzu Põ»¨£Sv°À ö£õ¸ÒPÒ, ÷\øÁPøÍ EØ£zv

ö\´ÁuØS HØ£kQßÓ ö\»ÂÚ[PÎß TmkzöuõøPö¯Ú GÎø©¯õPU

SÔ¨¤h»õ®.

7.2 EØ£zvU Qµ¯zvøÚ ÁøP¨£kzuÀ

EØ£zvU Qµ¯[PÒ, öuõhº¦Ö® •øÓ AÀ»x Qµ¯[PÎß ußø©U÷PØ£

÷|ºUQµ¯®, ÷|›À Qµ¯® GÚ Ç ÁøP¨£k®. ÷|›À Qµ¯zvøÚ EØ£zv

÷©¢uø»U Qµ¯©õP Aøh¯õÍ® Põn•i²®. EØ£zvU Qµ¯zvß ÁøP¨

£kzuø»U R÷Ç PõnUTi¯uõP EÒÍx.

EØ£zvU Qµ¯®

÷|ºUQµ¯® ÷|›À Qµ¯®

÷|ºö£õ¸Ò

Qµ¯®

÷|ºU T¼U

Qµ¯®

HøÚ¯

÷|º

Qµ¯®

÷|›À

T¼U

Qµ¯®

÷|›À

ö£õ¸Ò

Qµ¯®

HøÚ¯

÷|›À

Qµ¯®

E¸ 7.1 EØ£zvU Qµ¯ ÁøPPÒ

÷©¾ÒÍ £õá\Ø ÷Põmk¨ £hzvÀ Põmh¨£mkÒÍ E¸¨£iPÒ öuõhº£õP

Akzx ÷|õUS÷Áõ®.

÷|ºUQµ¯®

ö£õ¸Ò EØ£zvUS ÷|µi¯õP HØ£k® Qµ¯[PÒ ÷|ºUQµ¯[PÒ GÚ¨£k®.

G¨ö£õ¸øÍ EØ£zv ö\´°Ý® Caö\»ÂÚ[PÒ HØ£k®.



÷|ºUQµ¯[PÒ AÁØÔÚx ußø©°ß Ai¨£øh°À 3 ¤›ÄPÍõP ÁøP¨£kz

u¨£k®.

÷|º¨ ö£õ¸ÒQµ¯®

÷|º T¼U Qµ¯®

HøÚ¯ ÷|ºU Qµ¯®

÷|º ö£õ¸Ò Qµ¯®

ö£õ¸Ò EØ£zv°ß÷£õx EØ£zv A»öPõß÷Óõk öuÎÁõP CÚ[PõnU

Ti¯ ÁÍ[PÎß £n¨ ö£Ö©v÷¯ ÷|º ö£õ¸Ò Qµ¯©õS®.

Euõµn® :&

¦zuP® Aa]k® {ÖÁÚö©õßÔÀ £¯ß£kzu¨£k® Phuõ] ©ØÖ®

ø© ÁøP

©µzuõ»õÚ ÷©ø\ EØ£zv°À £¯ß£kzu¨£k® ©µ¨£»øP

÷|ºUT¼U Qµ¯®

ö£õ¸öÍõßøÓ E¸ÁõUSÁvÀ ÷|µi¯õP¨ £[S öPõsh öuõÈ»õÍ¸USa

ö\¾zv¯ T¼a ö\»ÂÚzøuU SÔUS®. EÒÏkPøÍ öÁÎ±kPÍõP

©õØÖÁuØS›¯ ö\¯Ø£õmiÀ ÷|µi¯õP¨ £[PÎ¨¦a ö\´²® öuõÈ»õÍ¸US

ÁÇ[P¨£k® AøÚzxU öPõk¨£ÚÄPÐ® CuÝÒ Ah[S®.

Euõµn® :&

¦zuP® Aa]k® öuõÈ»õÎUS ÁÇ[S® T¼

©µzuõ»õÚ ÷©ø\ö¯õßÖ EØ£zv ö\´²®÷£õx ua\ÝUSU öPõkUS®

T¼

HøÚ¯ ÷|ºU Qµ¯®

ö£õ¸Ò EØ£zv°ß÷£õx £¯ß£kzu¨£k® ÷|º ö£õ¸Ò Qµ¯®, ÷|ºU

T¼U Qµ¯® uÂº¢u ÷|µi¯õP HØ£mh ÷ÁÖ ö\»ÄPÒ HøÚ¯ ÷|ºU Qµ¯®

GÚ¨£k®.

Euõµn® :&

¦zuP¨ £v¨¦›ø©UPõP BUQ÷¯õÝUSa ö\¾zv¯ uÛ²›ø©U

Pmhn®

‰»U Qµ¯®

ö£õ¸öÍõßÔß EØ£zv°ß÷£õx HØ£k® ÷|ºö£õ¸Ò Qµ¯®, ÷|ºUT¼U

Qµ¯®, HøÚ¯ ÷|º ö\»ÄPÒ Gß£ÁØÔß ö©õzu® ‰»U Qµ¯® AÀ»x

•ußø©U Qµ¯® GÚ¨£k®.


‰»UQµ¯® = ÷|º ö£õ¸Ò Qµ¯® + ÷|ºU T¼U Qµ¯® + HøÚ ÷|ºa ö\»ÄPÒ

Euõµn® :&

÷©ØTÓ¨£mhÁõÖ ¦zuP öÁÎ±öhõßÔØPõÚ ‰»UQµ¯zvøÚU

RÌPõq® •øÓ¨£i Po¨¤h»õ®.

¹.

÷|º ‰»¨ ö£õ¸ÒQµ¯®(Aa]k® Phuõ] ©ØÖ® ø© ÁøP) = xx ÷|º T¼U Qµ¯® (Aa]k® öuõÈ»õÍº T¼) = xx HøÚ¯ ÷|ºU Qµ¯® (BUQ÷¯õÝUSa ö\¾zv¯ £v¨¦›ø©U Pmhn®)= xx ‰»UQµ¯® xxx Euõµn® :&

¤›¯õ ¦zuP öÁÎ±mk {ÖÁÚzvÚõÀ ¦zuPzøu Aa]hÀ Phuõ]

PÐUPõÚ ö\»ÁõP ¹. 40 000 E®, ø© ö\»ÂØPõP ¹. 5000 E®,

Aa_ C¯¢vµ C¯USÚ¸UPõÚ T¼ ¹. 15000 E®, ¦zuP öÁÎ±mk

£v¨¦›ø©U Pmhn©õP ¹. 15000 E® ö\»Âh¨£mkÒÍx.

(¦zuP® JßÔØS ¹.150 Ãu® 100 ¦zuP[PÐUPõÚx.)

‰»UQµ¯® = ÷|º¨ ö£õ¸Ò + ÷|ºU T¼U + HøÚ¯

Qµ¯® Qµ¯® ÷|ºa ö\»ÄPÒ

= 45 000 + 15 000 + 15 000 = ¹. 75 000

EØ£zv ÷©¢uø»U Qµ¯® / ÷|›À Qµ¯®

EØ£zv A»SU÷PØ£ öuÎÁõP CÚ[Põn •i¯õu EØ£zv öuõhº£õÚ

AøÚzx¨ ö£õxÁõÚ ö\»ÂÚ[PÐ® ""EØ£zv ÷©¢uø»U Qµ¯®'' GÚ¨£k®.

‰»UQµ¯® uÂº¢u EØ£zv |hÁiUøPUS›¯ HøÚ¯ ö\»ÂÚ[PÒ AøÚzx®

CuÝÒ Ah[S®.

÷|›À Qµ¯® AÀ»x ÷©¢uø»U Qµ¯® AÁØÔß ußø©°ß Ai¨£øh°À

‰ßÖ ¤›ÄPÍõP ÁøP¨£kzu¨£k®.

÷|›À ö£õ¸ÒQµ¯®

÷|›À T¼U Qµ¯®

HøÚ¯ ÷|›À ö\»ÄPÒ

÷|›À ö£õ¸ÒQµ¯®

EØ£zv°ß÷£õx £¯ß£kzx® EØ£zv A»öPõßÖhß ÷|µi¯õP CÚ[ Põn

•i¯õu ö£õ¸ÐUPõP HØ£k® ö\»ÄPøÍU SÔUS®.



Euõµn® :&

Aa_ C¯¢vµzvØS Ch¨£k® Eµõ´Ä }UQ Gsøn´

÷©ø\ EØ£zv°ß÷£õx £¯ß£kzu¨£k® ©nØ Phuõ]UPõÚ

(Sand Paper) ö\»Ä

÷|›À T¼UQµ¯®

EØ£zv |hÁiUøP²hß ÷|µi¯õPz öuõhº¦£kzu •i¯õu FÈ¯¸UPõÚ

öPõk¨£ÚÄPÒ BS®.

Euõµn® :&

÷©Ø£õºøÁ¯õÍ¸US ÁÇ[S® \®£Í®

GÊxÂøÚbºPÐUS ÁÇ[S® \®£Í®

HøÚ¯ ÷|›À ö\»ÄPÒ

EØ£zv A»öPõßÖhß vmhÁmh©õP CÚ[Põn •i¯õu ÷|›À ö£õ¸Ò

Qµ¯•®, ÷|›À T¼U Qµ¯•® uÂº¢u HøÚ¯ ö\»ÄPÒ ""HøÚ¯ ÷|›À

ö\»ÄPÒ'' GÚ¨£k®.

Euõµn® :&

öuõÈØ\õø» ÁõhøP

öuõÈØ\õø»U Põ¨¦ÖvU Pmhn®

EØ£zv

÷©¢uø»PÒ

Qµ¯®

=÷|›À ö£õ¸Ò

Qµ¯®+

÷|›À T¼U

Qµ¯®+

HøÚ¯ ÷|›À

ö\»ÄPÒ

Euõµn® :&

÷©ØPõmi¯ÁõÖ ¦zuP öÁÎ±öhõßÔØPõÚ EØ£zv ÷©¢uø»U

Qµ¯zvøÚU RÌUPõq® •øÓ¨£i Po¨¤h»õ®.

÷|›À ö£õ¸ÒQµ¯® (C¯¢vµ Eµõ´Ä }UQ Gsøn´) = xx ÷|›À T¼U Qµ¯® (÷©Ø£õºøÁ¯õÍºPÎß \®£Í®) = xx HøÚ¯ ÷|›À ö\»Ä (öuõÈØ\õø»U Põ¨¦Öv) = xx EØ£zv ÷©¢uø»U Qµ¯® = xxx

Euõµn® :&

¤›¯õ ¦zuP öÁÎ±mhPzvß ö\»ÂÚ[PÎÀ C¯¢vµ Eµõ´Ä

}UQ Gsøn´ ¹. 12 000E® ÷©Ø£õºøÁ¯õÍ¸UPõÚ \®£Í® ¹. 20 000

E® , öuõÈØ\õø» ÁõhøP ©ØÖ® Põ¨¦Öv Gß£ÁØÔØS •øÓ÷¯

¹. 30 000, ¹. 15 000 E® JxUP¨£mkÒÍx GÛß EØ£zv ÷©¢uø»U

Qµ¯zvøÚU Po¨¤kP.


÷|›À ö£õ¸Ò + ÷|›À T¼U + HøÚ¯÷|›À Qµ¯® ö\»Ä Qµ¯®

= 12 000 + 20 000 + 45 000

L EØ£zv ÷©¢uø»U Qµ¯® = ¹. 77 000

]» \¢uº¨£[PÎÀ EØ£zv {ÖÁÚ[PÎß •Põø©÷¯ ÷|º, ÷|›À GÚ ö\»

ÂÚ[PøÍ ÁøP¨£kzx® wº©õÚzøu ÷©ØöPõÒÐ®.

ö\¯Ø£õk 01

R÷Ç uµ¨£mkÒÍ ö\»ÂÚ[PøÍ ÷|ºU Qµ¯©õ, ÷|›À Qµ¯©õ GÚ ÁøP¨

£kzvU PõmkP.

EØ£zv ö\»ÂÚ[PÒ ÷|º ÷|›À

\¨£õzx

÷uõÀ ªÝUQ²® Bo²®

\¨£õzxz øu¨£Á›ß T¼

C¯¢vµ¨ £Êx £õºzuØ ö\»Ä

£õs

(öÁx¨¤)

÷Põxø© ©õ

}ºU Pmhn®

£õs u¯õ›¨£õÍº T¼

£õxPõ¨¦ FÈ¯º \®£Í®

ö\¯Ø£õk 02

£µ_µõ® ©µ ÷Áø»£õkPÒ ö\´£Áº. ©µ ÷Áø»¨£õkPøÍ {º©õo¨£uØPõP

AÁº Pmhhö©õßøÓ ÁõhøPUS¨ ö£ØÖ ]Ô¯ £mhøÓö¯õßÔøÚ

{ÖÂÚõº. E¸ÁõUS® \P» ÷Áø»¨£õkPÎØS® A»[Põµ Áºn® wmhÄ®.

£mhøÓ°À ÷Áø» ö\´¯Ä® C¸Áº ÷Áø»UP©ºzu¨£mkÒÍÚº. Azxhß

GÊxÂøÚbº J¸Áøµ²® ÷Áø»UP©ºzv²ÒÍõº. ÷Áø»zuÍzvØSz

÷uøÁ¯õÚ ©µ¨£»øPø¯¨ ö£ÖÁuØS¨ £õµ Fºv JßÔøÚ ÁõhøPUS¨

ö£ØÖÒÍõº. Cx uÂµ öÁÎ°¼¸¢x A»[Põµ ©µ ÷Áø»¨£õkPøÍa

ö\´ÁuØS® PmhøÍPÒ QøhUQßÓÚ.

1' ©µ ÷Áø»¨£õkPøÍa ö\´ÁuØPõP GÊQßÓ ö\»ÂÚ[PøÍ {µØ£kzv

AÁØøÓ ÷|ºU Qµ¯©õ, ÷|›À Qµ¯©õ GÚ ÁøP¨£kzxP.

2' E[PÍõÀ ö£¯›h¨£mh P¸x÷PõÍõPU öPõÒÍ¨£mh Qµ¯¨ ö£Ö©vPøÍ

EÒÍhUQ •uØ (‰»UQµ¯) Qµ¯zøu²® EØ£zv ÷©¢uø»U Qµ¯zøuU

Po¨¤kP.



ö\¯Ø£õk 03

""Asnõ'' GÒÐ AÀÁõ EØ£zv ö\´²® {ø»¯zvÀ J¸ ©õuzvÀ {PÌ¢u

uPÁÀPÒ R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

¹. ¹.

‰»¨ ö£õ¸Ò 80 000 £õxPõ¨¦ FÈ¯º \®£Í® 7 000

öuõÈ»õÍº \®£Í® 20 000 _øÁ³miPÒ 1 500

ö£õv PmhÀ ö\»Ä 4 000 ªß\õµa ö\»ÄPÒ 1 500

öuõÈØ\õø» ÁõhøP11 000 C¯¢vµ¨ £µõ©›¨¦ 5 000

÷©ØSÔ¨¤mh uPÁÀPÎ¼¸¢x ‰»U Qµ¯zøu²®, EØ£zv ÷©¢uø»U

Qµ¯zvøÚ²® Po¨¤kP.

7.3 EØ£zvU Qµ¯zøuU Po¨¤kuÀ

ö©õzu EØ£zvU Qµ¯®

G¢uöÁõ¸ ö£õ¸øÍ²® EØ£zv ö\´ÁuØS GÊQßÓ •Êa ö\»ÂÚ[PÐ®

ö©õzu EØ£zvU Qµ¯® GÚ¨£k®.

ö©õzu EØ£zvU Qµ¯® = ‰»U Qµ¯® + EØ£zv ÷©¢uø»U Qµ¯®

A»SU Qµ¯® / J¸ A»SUPõÚ EØ£zvU Qµ¯®

J¸ A»SUPõÚ EØ£zvU Qµ¯® Gß£x ö©õzu EØ£zvU Qµ¯zøu EØ£zv

ö\´u ö©õzu A»SPÍõÀ ¤›US®÷£õx ö£Ó¨£k® öuõøP¯õS®. J¸

A»SUPõÚ EØ£zvU Qµ¯zøuU Po¨¤k® •øÓ R÷Ç Põmh¨£mkÒÍx.

= J¸ A»SUPõÚ Qµ¯® ö©õzu EØ£zvU Qµ¯®

EØ£zv ö\´u ö©õzu A»SPÒ

A»SUPõÚ C»õ£ GÀø»

EØ£zv {ÖÁÚ® u©x EØ£zv¨ö£õ¸ÒPøÍa \¢øu¨£kzx® ö£õÊx

Auß Qµ¯zxhß ÷\ºUS® ö£Ö©v C»õ£©õS®. C[S öPõÒÁÚÁõÍºPøÍ

Dº¨£uØS® \¢øu°À }izx {ø»¨£uØS® HØÓÁõÖ C»õ£ GÀø» wº©õÛU

P¨£k®.

C»õ£ GÀø» AvP©õP {ºn°UP¨£iß ö£õ¸Îß Âø» AvP›US®.

CuÚõÀ ö£õ¸ÐUPõÚ ~Pº÷Áõº ÷PÒÂ SøÓÁøh²®.


C»õ£ GÀø» SøÓÁõP {ºn°UP¨£iß ö£õ¸Îß Âø» SøÓ²®. CuÚõÀ

ö£õ¸ÐUPõÚ ~Pº÷Áõº ÷PÒÂ AvP›US®.

A»SUPõÚ ÂØ£øÚ Âø»

EØ£zv¨ ö£õ¸øÍa \¢øu°À •ßøÁ¨£uØSz wº©õÛUP¨£mh Âø»÷¯

A»SUPõÚ ÂØ£øÚ Âø»¯õS®. CuøÚ¨ ¤ßÁ¸©õÖ Po¨¥k ö\´¯

»õ®.

A»SUPõÚ ÂØ£øÚ Âø» = A»SU Qµ¯® + A»SUPõÚ C»õ£

GÀø»

EØ£zv {ÖÁÚö©õßÖ ö£õ¸Îß Âø»ø¯z wº©õÛUS®ö£õÊx

Qµ¯zxhß SÔzu C»õ£ GÀø»ø¯U Tmi Âø»ø¯z wº©õÛUS®. Cx

Qµ¯ Ai¨£øh°»õÚ Âø»°hÀ GÚ AøÇUP¨£k®.

A»öPõßÔß ÂØ£øÚ Âø»ø¯z wº©õÛUS®÷£õx A»öPõßÔß Qµ¯®

•UQ¯ Põµo¯õ°Ý® C[S P¸zvØ öPõÒÍ ÷Ási¯ ÷ÁÖ PõµoPÐ®

EÒÍÚ. AøÁ¯õÁÚ :

EØ£zv¨ ö£õ¸ÎØSa \¢øu°¾ÒÍ ÷PÒÂ°ß AÍÄ

\¢øu°À Põn¨£k® C÷u ©õv›¯õÚ ©ØÖ® ¤µv±mk¨

ö£õ¸ÒPÎß Âø»PÒ

{ÖÁÚzvß Âø»°hØ öPõÒøP

\mhU PõµoPÒ

EØ£zv {ÖÁÚzvß ö©õzu EØ£zvU Qµ¯®, J¸ A»SUPõÚ Qµ¯®, J¸

A»SUPõÚ C»õ£ GÀø» J¸ A»QØPõÚ ÂØ£øÚ Âø» Gß£Ú Po¨¤k®

•øÓ£ØÔU R÷Ç Põmh¨£mh Euõµnzvß ‰»® AÁuõÛ¨÷£õ®.

Euõµn® :&

¤ßÁ¸® ö\»ÄPÒ öuõÈØ\õø» JßÔß EØ£zv²hß öuõhº£õÚøÁ BS®.

‰»U Qµ¯® ¹. 120 000

EØ£zv ÷©¢uø»U Qµ¯® ¹. 80 000

EØ£zv ö\´u A»SPÒ 200

J¸ A»SUPõÚ C»õ£ GÀø» 10% BS®.

01' ö©õzu EØ£zvU Qµ¯®

‰»U Qµ¯® + EØ£zv ÷©¢uø»UQµ¯® = ¹. 120 000 + 80 000 = ¹. 200 000



02' A»SUPõÚ Qµ¯®

A»SUPõÚ Qµ¯®

= ö©õzu EØ£zvU Qµ¯®

EØ£zv ö\ú A»SPÎß GsoUøP

= 200 000 200

¹. 1 000 =

03' J¸ A»SUPõÚ ÂØ£øÚ Âø»

J¸ A»SUPõÚ ÂØ£øÚ Âø» = A»SUPõÚ Qµ¯® + J¸ A»SUPõÚ

C»õ£ GÀø»

= 1 000 + 1 000 x 10 100

= 1 000 + 100 = ¹. 1 100

Euõµn® :&

A¾©õ› EØ£zv ö\´²® {ø»¯ö©õßÔÀ áÚÁ› ©õu® ö£Ó¨£mh

Âh¯[PÒ ]» R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

ö©õzu EØ£zvU Qµ¯® ¹. 400 000'

©õuzvÀ EØ£zv ö\ú A¾©õ›PÒ 100

A¾©õ›US›¯ C»õ£ GÀø» ö©õzu EØ£zvU Qµ¯zvß 20% BS®.

÷©÷»²ÒÍ uPÁÀPÎß £i

01' J¸ A¾©õ›°ß EØ£zvU Qµ¯®.

02' A¾©õ› JßÔß ÂØ£øÚ Âø» Gß£ÁØøÓU Po¨¤kP.

J¸ A¾©õ›°ß Qµ¯®

J¸ A¾©õ›US›¯ C»õ£ GÀø» = 4 000 x 20 100

= ¹. 800

J¸ A¾©õ›°ß ÂØ£øÚ Âø» = J¸ A¾©õ›UPõÚ Qµ¯® + J¸ A¾

©õ›US›¯ C»õ£ GÀø» = 4 000 + 800 = ¹. 4 800


EØ£zv ö\ú A»SPÒ

400 000 100

¹. 4 000

=

=

=


7.4 EØ£zvU Qµ¯ AmhÁønø¯z u¯õ›zuÀ

HØPÚ÷Á P»¢xøµ¯õi¯£i EØ£zv {ÖÁÚ[PÎß Qµ¯U Po¨¥mkUS›¯

¤µuõÚ Âh¯[PøÍU SÔzu Põ»¨£SvUPõÚ Qµ¯ AmhÁønö¯õßÔÀ

EÒÍhUQz u¯õº¨£kzx® •øÓ£ØÔ ÷|õUS÷Áõ®.

ö©õP©m ©µz uÍ£õh EØ£zv {ÖÁÚzvß 20xx B® BsiØPõÚ Pvøµ

EØ£zv öuõhº£õÚ uPÁÀPÒ R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

¹.

©µ¨ £»øPPÒ 120 000

ua\º \®£Í® 40 000

HøÚ¯ ÷|º ö\»ÄPÒ 15 000

Bo²® Áºn¨ §a_® 5 000

÷©Ø£õºøÁ¯õÍº \®£Í® 30 000

¹.

öuõÈØ\õø» ÁõhøP 12 000

G›ö£õ¸Ò ªß\õµ® 8 000

öuõÈØ\õø»U Põ¨¦Öv 14 000

C¯¢vµz ÷u´Ä 6 000

CÆÄØ£zv {ÖÁÚ® {v¯õskUSÒ 250 PvøµPøÍ EØ£zv ö\´xÒÍx.

J¸ PvøµUS 20% C»õ£® øÁ¨£uõPz wº©õÛzxÒÍx.

ö©õP©m ©µz uÍ£õh EØ£zv {ø»¯zvß 20xx Bsk i\®£º ©õuU Qµ¯

AmhÁønø¯z u¯õ›US® •øÓ°À PÁÚzøua ö\¾zx÷Áõ®.

ö©õP©m ÁoP®

20xx i\®£º ©õu

Qµ¯U TØÖ

‰»U Qµ¯®

÷|º ‰»¨ ö£õ¸Ò

÷|ºU T¼ & ua\º T¼

HøÚ¯ ÷|ºa ö\»ÄPÒ

öuõÈØ\õø» ÷©¢uø»

÷|›À ö£õ¸Ò & Bo, Áºn¨ §a_

÷|›À T¼ & ÷©Ø£õºøÁ¯õÍº \®£Í®

HøÚ¯ ÷|›À Qµ¯® & öuõÈØ\õø» ÁõhøP

G›ö£õ¸Ò ªß

öuõÈØ\õø»U Põ¨¦Öv

C¯¢vµ¨ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä


120 000

40 000

15 000

5 000

30 000

12 000

8 000

14 000

6 000

175 000

75 000

250 000



J¸ A»SUPõÚ Qµ¯®

J¸ PvøµUPõÚ ÂØ£øÚ Âø» = J¸ A»SUPõÚ Qµ¯® + J¸ A»SU

PõÚ C»õ£®

= 1 000 + 1 000 x 20 100

= 1 000 + 200 = ¹. 1 200

ö\¯Ø£õk 04

1' EØ£zv {ÖÁÚ[PÒ EØ£zvU Qµ¯ AmhÁønø¯z u¯õ›¨£uß £¯ß

PøÍU SÔ¨¤kP.

2' ]µg^Â Kk EØ£zv ö\´²® {ÖÁÚzvß 20xx Á¸hzvÀ HØ£mh

Qµ¯[PÒ öuõhº£õÚ Â£µ[PÒ R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

¹.

‰»¨ ö£õ¸Ò öPõÒÁÚÄ 353 500

EØ£zv öuõÈ»õÍº \®£Í® 85 000

÷©Ø£õºøÁ¯õÍº \®£Í® 48 000

öuõÈØ\õø» ªß\õµ® 12 000

ø©¨§a_ 5 000

¹.

BUPÄ›ø©U Pmhn® 10 000

£õxPõ¨¦ FÈ¯º \®£Í® 20 000

C¯¢vµ® 7 000

öuõÈØ\õø»U Põ¨¦Öv 3 000

öuõÈØ\õø» £µõ©›¨¦a ö\»Ä 5 000

Á¸hzvØSÒ KkPÒ 100 000 EØ£zv ö\´¯¨£mhÚ. J¸ KmiØS 10% C»õ£®

øÁzx ÂØ£uõPz wº©õÛUP¨£mhx.

ÂÀ¤µm ]µg^Â ÁoPzvß ÷©Øuµ¨£mh uµÄPøÍ EÒÍhUQ 20xx áÚÁ› ©õuU Qµ¯ AmhÁønø¯z u¯õ›USP.

1' ‰»U Qµ¯®

2' EØ£zv ÷©¢uø»U Qµ¯®

3' ö©õzu EØ£zvU Qµ¯®

4' J¸ A»SUPõÚ ÂØ£øÚ Âø»

ö©õzuU Qµ¯®

EØ£zv ö\´u A»SPÎß GsoUøP

250 000

250

¹. 1 000

=

=

=


ö\¯Ø£õk 05

£õuo EØ£zv ö\´²® öuõÈØ\õø» JßÔß R÷Ç uµ¨£mh Qµ¯[PÒ

GUQµ¯ ÁøPUSÒ Gß£uøÚ ÁøP¨£kzxP.

i. ÷uõÀ ©ØÖ® ¡À öuõhº£õÚ ö\»Ä

ii. £õuo øu¨£Áº T¼

iii. öuõÈØ\õø» ÁõhøP

iv. £õuo EØ£zv ÁiÁø©¨£õÍ¸US EØ£zv ö\´u JÆöÁõ¸ £õu

oUS® ÁÇ[P¨£mh ¹. 20 £i¯õÚ CøÓUPmhn[PÒ

v. öuõÈ»õÍº \®£Í®

vi. Jmk® ö£õ¸ÒPÒ (£ø\) \®£¢u©õÚ ö\»Ä

ö\¯Ø£õk 06

|Ãß Gß£ÁµõÀ Bµ®¤UP¨£mh Bøh u¯õ›US® {ø»¯zvß 20xx |Á®£º ©õuzvÀ GÊ¢u Qµ¯[PÒ R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

xoU öPõÒÁÚÄ 64 000

øu¨£Á›ß T¼ 20 000

÷©Ø£õºøÁ¯õÍº \®£Í® 23 000

£õxPõ¨¦ FÈ¯º \®£Í® 12 000

øu¯À C¯¢vµ¨ £Êx£õºzuÀ 8 500

öuõÈØ\õø»UPõÚ G›ö£õ¸Ò 1 500

Pmhh ÁõhøP 7 500

ªß\õµ® 2 500

øu¯À C¯¢vµzvß ö£Ö©v 500 000

J¸ ©õuzvØSÒ 100 BøhPÒ øuzx •iUP¨£mkÒÍx. øuzu Bøhö¯õß

ÔØS 15% C»õ£® øÁUPz wº©õÛUP¨£mkÒÍx.

C¯¢vµzvØS Á¸hõ¢u® 12% ö£Ö©õÚz ÷u´Âh¨£kQßÓx.

20xx |Á®£º ©õuU Qµ¯ AmhÁønø¯z u¯õ›UPÄ®.



7.5 PoÛ Â›uõÎß EuÂ²hß Qµ¯ AmhÁønø¯z

u¯õº ö\´uÀ

PoÛ Â›uõÎß (Spreat Sheet) EuÂ²hß Qµ¯ AmhÁønø¯z

u¯õ›¨£uØSz ÷uøÁ¯õÚ Âh¯[PøÍ AÔÁ÷u C¨£Sv°À PØ£uØS

Gvº£õºUP¨£kQÓx. R÷Ç uµ¨£mh ]» £i•øÓPøÍ¨ ¤ß£ØÓ ÷Ásk®.

01' PoÛ°À Spreat sheet JßøÓz vÓzuÀ.

02' Qµ¯ AmhÁønø¯z u¯õº ö\´uÀ.

03' ‰»U Qµ¯zvÚx®, EØ£zv ÷©¢uø»U Qµ¯zvÚx® ö©õzuz öuõøP

ø¯¨ ö£ÖÁuØS, ^ & AÀ»x ^sum& PmhøÍø¯ E£÷¯õQ²[PÒ.

04' A»SU Qµ¯® Po¨£uØS ö©õzuU Qµ¯zøu²® A»SPÎß

GsoUøP²® EÒÁõ[P AuøÚ ÁS¨£uØPõÚ PmhøÍø¯ CkP.

J¸ Kmk EØ£zvz öuõÈØ\õø»°ß 20xx áÚÁ› ©õuzvÀ {PÌ¢u

Qµ¯® öuõhº£õÚ uPÁÀPÒ R÷Ç uµ¨£mkÒÍx.

¹.

‰»¨ ö£õ¸ÒPÒ 145 000

EØ£zvz öuõÈ»õÍº \®£Í® 25 000

HøÚ¯ ÷|ºa ö\»ÄPÒ 5 000

÷©Ø£õºøÁ¯õÍº \®£Í® 20 000

{Ó¨§a_ 12 000

£õxPõÁ»º \®£Í® 8 000

öuõÈØ\õø» G›ö£õ¸Ò 7 000

ªß\õµa ö\»Ä 2 500

C¯¢vµ¨ ö£Ö©õÚz ÷u´Ä 500

öuõÈØ\õø» ÁõhøP 25 000

áÚÁ› ©õu® 10 000 KkPÒ EØ£zv ö\´¯¨£mkÒÍxhß, J¸ KmiØS 10%

C»õ£® øÁUP¨£mkÒÍx.

C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõP134 PB

C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõPPB 135


8 •u½k


8'1 •u½k öuõhº£õÚ AÔ•P®

8'2 •u½mk ÁÈ•øÓö¯õßøÓz öu›Ä ö\´²®ö£õÊx

P¸zvØ öPõÒÍ¨£h ÷Ási¯ PõµoPÒ

8'3 £À÷ÁÖ ÁøP¯õÚ •u½mk ÁÈ•øÓPÒ

8'4 •u½mk ÁÈ•øÓPÎß ‰»® QøhUS®

AÝT»[PÒ


8.1 •u½k öuõhº£õÚ AÔ•P® GÁ÷µÝ® |£öµõ¸Áº uõ® Dmk® Á¸©õÚ® •ÊÁøu²® ~PºÂØPõPa ö\»

Âhõv¸¨¤ß AÆÁ¸©õÚzvß J¸ £Sv Gg]°¸US®. AÆÁõÖ Gg]¯

£nzøu¨ £n ÁiÂ÷» ußÛh® øÁzv¸¨£uÚõÀ GÆÂu AÝT»[

PøÍ²® ö£ØÖUöPõÒÍ •i¯õx. GÚ÷Á, ÷\ªUP¨£k® £nzøu H÷uÝ®

AÝT»ö©õßÔß Gvº£õº¨¦hß ÂøÚzvÓß öPõsh ÁÈ•øÓö¯õßÔÀ

Dk£kzxÁuØS¨ £À÷ÁÖ •u½mk ÁÈ•øÓPÒ •UQ¯zxÁ® Eøh¯øÁ

¯õPU Põn¨£kQßÓÚ.

CÆÁõÖ |£öµõ¸Áº Dmk® Á¸©õÚzv¼¸¢x ÷\ªUP¨£k® £nz öuõøPø¯

¯õ÷uÝ® ö£õ¸Íõuõµ |»öÚõßøÓ¨ ö£ØÖUöPõÒÐ® Gvº£õº¨¦hß

ÂøÚzvÓß öPõsh ÁÈ•øÓö¯õßÔÀ Dk£kzxÁøu "•u½k' GÚU SÔ¨

¤kÁº.

8.2 •u½mk ÁÈ•øÓö¯õßøÓz öu›Ä ö\´²®÷£õx

P¸zvØöPõÒÍ ÷Ási¯ PõµoPÒ

£À÷ÁÖ •u½mk ÁÈ•øÓPÐÒ ö£õ¸zu©õÚ •u½mk ÁÈ•øÓö¯õßøÓz

öu›Ä ö\´²® ö£õÊx ¤ßÁ¸® PõµoPÒ P¸zvØöPõÒÍ¨£h ÷Ásk®.

•u½miß ÷|õUP®

G¢÷|õUPzvØPõP •u½k ö\´¯¨£kQßÓx Gß£x öuõhº£õPU P¸zvØ

öPõÒÍ¨£k®.

•u½miÚx Ch›ß ußø©

uõß •u½k ö\´²® £nzøu «Í¨

ö£ØÖU öPõÒÍ •iÁxhß Ez÷u\

AÝT»[PøÍ²® ö£ØÖU öPõÒÍ •i

²©õ Gß£x öuõhº£õP C[S P¸zvØ

öPõÒÍ¨£k®.

•u½miß ‰»® QøhUS® |ßø©PÒ

uÚx •u½miØSU QøhUS® ÂøÍÄ ÷uøÁ¯õÚ AÍÂÀ EÒÍuõ

Gß£x £ØÔ C[S P¸zvØ öPõÒÍ¨£k®. |£öµõ¸Á›ß •u½kPÎÞ

hõP HØ£k® Ch¸U÷PØ£ {¯õ¯©õÚ AÝT»ö©õßÖ Gvº£õºUP¨

£kQßÓx.

£h® 8.1



8.3 £À÷ÁÖ ÁøP¯õÚ •u½mk ÁÈ•øÓPÒ

uÛ |£ºPÒ u©x •u½kPøÍ ÷©ØöPõÒÁuØS¨ £À÷ÁÖ ÁÈ•øÓPÒ

Põn¨£kÁxhß AÁØÖÒ ]» R÷Ç Põmh¨£mkÒÍÚ.

÷\ª¨¦U PnUöPõßÔÀ £nzøu øÁ¨¤¼hÀ

{ø»¯õÚ øÁ¨ö£õßøÓ Bµ®¤zuÀ

BuÚ[PøÍU öPõÒÁÚÄ ö\úÀ

£[Sa \¢øu°À •u½k ö\úÀ

vøÓ÷\› Esi¯ÀPÎÀ •u½k ö\úÀ

uÚU÷P E›zuõÚ ÁoPö©õßøÓ Bµ®¤zx |hzva ö\À»À

8.4 •u½mk ÁÈ•øÓPÎß ‰»® QøhUS® AÝT»[PÒ

÷\ª¨¦ øÁ¨¦U PnUS

•u½mk ÁÈ•øÓö¯õßÓõP |£öµõ¸Áº uÚx ÷©»vP £nzøu Á[Q°¾®

HøÚ¯ {v {ÖÁÚ[PÎ¾® ÷\ª¨¦U PnUSPÎÀ øÁ¨¤¼h •i²®.

÷\ª¨¦ øÁ¨¦U PnUöPõßÔß £s¦PøÍ²® AUPnUøP Bµ®¤¨£x

öuõhº£õÚ •øÓPÒ £ØÔ²® }[PÒ HØPÚ÷Á ÂÍUPzøu¨ ö£ØÔ¸UQßÕºPÒ.

•u½mk ÁÈ•øÓö¯õßÓõPa ÷\ª¨¦U PnUöPõßÔÀ £nzøu øÁ¨¤¼

kÁuß ‰»® QøhUS® AÝT»[PÒ R÷Ç uµ¨£mkÒÍÚ.

øÁ¨¤ØPõP Ámi Á¸©õÚö©õßÖ QøhUS®.

£›_ AÀ»x miÊ¨¦UPÒ ÷£õßÓøÁPÒ ‰»® ÷©»vP |ßø©PøÍ¨

ö£ØÖUöPõÒÍ •iuÀ.

{ø»¯õÚ øÁ¨¦UPÒ

GÁ÷µÝ® |£öµõ¸Áº SÔ¨¤mh £nz öuõøPö¯õßøÓU SÔzu Ámi

Ãuö©õßÔß RÌU SÔ¨¤mh Põ» Áøµ¯øÓö¯õßÔØPõP øÁ¨¦a ö\´x

{ø»¯õÚ øÁ¨ö£õßøÓ Bµ®¤zu¾® •u½mk ÁÈ•øÓö¯õßÓõPU

P¸u¨£k®.

{ø»¯õÚ øÁ¨¦U PnUöPõßÔß £s¦PÒ £ØÔ²® AUPnUøP Bµ®¤US®

•øÓ öuõhº£õPÄ® }[PÒ HØPÚ÷Á ÂÍUPzøu¨ ö£ØÖÒÏºPÒ. •u½mk

ÁÈ•øÓö¯õßÓõP {ø»¯õÚ øÁ¨ö£õßÔÀ £nzøu øÁ¨¤¼kÁuõÀ

¤ßÁ¸® AÝT»[PøÍ¨ ö£Ó»õ®.


÷\ª¨¦ øÁ¨¦U PnUöPõßÔß Ámi²hß J¨¤kªhzxU Ti¯

Ámi Ãuö©õßøÓ¨ ö£Ó •iuÀ.

Põ»zuÁøn •iÁøh¢uuß ¤ßÚº AÀ»x AuØS •ßÚº

÷uøÁ¯õ°ß £nzøu «Í¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •iuÀ.

{ø»¯õÚ øÁ¨¦a \õßÔuøÇ¨ ¤øn¯õPU öPõkzxU PhßPøÍ¨

ö£ØÖU öPõÒÍ •iuÀ.

£õxPõ¨£õÚ •u½mk ÁÈ•øÓö¯õßÓõP ÇzuÀ.

BuÚ[PøÍU öPõÒÁÚÄ ö\úÀ

Põo, u[P B£µn[PÒ, ÁõPÚ[PÒ, Ãk ÷£õßÓ BuÚ[PøÍU öPõÒÁÚÄ

ö\´ÁuØS¨ £nzøu Dk£kzxÁuõÚx ÂøÚzvÓß öPõsh •u½mk

ÁÈ•øÓö¯õßÓõS®.

CÆÁõÓõÚ BuÚ[PøÍU öPõÒÁÚÄ ö\´ÁuØPõPz uÚx £nzøu Dk£kz

xÁuß ‰»® |£öµõ¸Á¸US¨ ¤ßÁ¸® AÝT»[PøÍ¨ ö£ØÖUöPõÒÍ

•i²®.

ö\õzöuõßÔØS E›ø©¯õÍµõÁuß Põµn©õP AuøÚ¨ £¯ß£kzxÁuØ

PõÚ C¯¾ø© QøhzuÀ.

BuÚ[PøÍU SzuøPUS AÀ»x ÁõhøPUS ÁÇ[SÁuß ‰»÷©õ AÀ

»x AhS øÁ¨£uß ‰»® Á¸©õÚö©õßøÓ DmiU öPõÒÍ •i²®.

£nz ÷uøÁ¨£õkPÒ HØ£k®ö£õÊx BuÚ[PøÍ ÂØ£øÚ ö\´x

£nzøu¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •iuÀ.

öPõÒÁÚÄ ö\ú £nzöuõøPø¯ ÂhU Ti¯ £n¨ ö£Ö©õÚzvØS

BuÚzøu ÂØ£øÚ ö\´Áuß ‰»® ‰»uÚ C»õ£zøu DmiU öPõÒÍ

•iuÀ.

Phß öuõøPö¯õßøÓ¨ ö£ØÖUöPõÒÐ®÷£õx ¤øn¯õP ÁÇ[P

•iuÀ.

£[SPÎÀ •u½k ö\úÀ

Áøµ¯ÖUP¨£mh P®£Ûö¯õßÔß

E›ø©ø¯a ]Ô¯ A»SPÍõP¨ ¤›US®

÷£õx J¸ A»Qß ö£Ö©v "£[S'

JßÓõPU P¸u¨£k®. £[SPøÍ ÁÇ[S

Áuß ‰»® P®£ÛPÒ ‰»uÚzøuz

vµmiU öPõÒQßÓÚ. •u½mhõÍºPÒ

A¨£[SPøÍU öPõÒÁÚÄ ö\´Áuß

‰»® u©x £nzøu AUP®£ÛPÎÀ E¸ 8.2 £[Sa \¢øu ö\¯Ø£õkPÒ

öuõhº£õÚ Põm]ö¯õßÖ



•u½k ö\úÀ Ch®ö£ÖQßÓx. P®£Ûö¯õßÖ £À÷ÁÖ ÁøP¨£mh

£[SPøÍ ÁÇ[P •i²®. AÆÁøPPÐÒ \õuõµn £[SP÷Í ªPÄ®

•UQ¯zxÁ® Áõ´¢uuõP EÒÍÚ. \õuõµn £[SPøÍU öPõÒÁÚÄ ö\´²®

•u½mhõÍºPÐUSU P®£Û°À E›zxU QøhUQßÓx.

CuØPø©¯ \õuõµn £[SPøÍU öPõÒÁÚÄ ö\´²® •u½mhõÍº P®£Û°ß

E›ø©¯õÍº J¸ÁµõS® {ø»US ©õØÓ¨£kÁ÷uõk AUP®£Û°ß C¯USÚº

\ø£°À Ch®ö£Ö® Áõ´¨¦® ÁõUS›ø©ø¯¨ £¯ß£kzx® AvPõµ•®

QøhUQßÓx.

\õuõµn £[SPÎÀ •u½k ö\´ÁuÚõÀ •u½mhõÍºPÒ ¤ßÁ¸® AÝ

T»[PøÍ¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •i²®.

£[Q»õ£zøu¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •iuÀ.

öPõÒÁÚÄ ö\ú Âø»ø¯ ÂhU Ti¯ ö£Ö©õÚzvØS £[SPøÍ

ÂØ£øÚ ö\´Áuß ‰»® ‰»uÚ C»õ£zøu¨ ö£ØÖU öPõÒÍ

•iuÀ.

G¢uöÁõ¸ \¢uº¨£zv¾® \õuõµn £[SPøÍ ÂØ£øÚ ö\´x

£nzvøÚ¨ ö£ØÖU öPõÒÍ •iuÀ.

Phß ö£ÖÁÚÄPÎß÷£õx ¤øn¨ £zvµ[PÍõP •ßøÁUP •iuÀ.

ÁõUS›ø©ø¯¨ £¯ß£kzv C¯USÚº \ø£ø¯ {¯ª¨£uØS •i²©õP

ÇzuÀ.

C¯USÚº \ø£°À {¯©Ú® ö£ÖÁuß ‰»® P®£Û²hß öuõhº¦øh¯

wº©õÚö©k¨£vÀ £[PÎ¨¦a ö\´¯UTi¯ Áõ´¨¦U Põn¨£hÀ.

P®£Ûö¯õßÖ £[SPøÍ ÁÇ[S®÷£õx •u½mhõÍºPÒ AÁØøÓU öPõÒ

ÁÚÄ ö\´ÁuØS® , AÆÁõÖ öPõÒÁÚÄ ö\ú £[SPøÍz u©USz ÷uøÁ¨

£k® \¢uº¨£zvÀ ÷ÁöÓõ¸Á¸US ÂØ£øÚ ö\´ÁuØS©õP E¸ÁõUP¨£mkÒÍ

\¢øu "£[Sa \¢øu' GÚ¨£k®. CÆÁõÖ P®£Ûö¯õßÔ¼¸¢x öPõÒÁÚÄ

ö\ú £[SPøÍ ÷ÁöÓõ¸Á÷µõk £›©õØÓ® ö\´²®÷£õx Aa\¢øu¯õÚx

öPõkUPÀÁõ[PÀPøÍ HØ£kzxÁx öPõÊ®¦ £[S¨ £›©õØÖ {ÖÁÚzvß

‰»÷©¯õS®. CuøÚ÷¯ öPõÊ®¦ £[Sa \¢øu GÚU SÔ¨¤kÁº.

C»[øP¨ ¤ønPÒ £›ÁºuøÚ BønUSÊ

öPõÊ®¦¨ £[Sa \¢øu |hÁiUøPPøÍ ÷©Ø£õºøÁ ö\´ÁuØS® •øÓø©¨

£kzxÁuØS©õP¨ £õµõÐ©ßÓa \mhzvÚi¨£øh°À C»[øP¨ ¤ønPÒ

£›ÁºuøÚ BønUSÊ E¸ÁõUP¨£mhx. •u½mhõÍºPøÍ¨ £õxPõUS®

÷|õUPzxhß £[Sa \¢øu |hÁiUøPPøÍ •øÓø©¨£kzv {¯õ¯©õÚ

•øÓ°À |hzva ö\ÀÁ÷u C¢{ÖÁÚzvß ¤µuõÚ ÷|õUP©õP ÇUQßÓx.


vøÓ÷\› Esi¯ÀPøÍU öPõÒÁÚÄ ö\úÀ

Aµ]ß SÖ[Põ» {vz ÷uøÁ°øÚ {øÓ÷ÁØÖ® ö£õ¸mk Aµ]ß \õº£õP

C»[øP ©zv¯ Á[Q°ÚõÀ ÁÇ[P¨£k® ¤øn¨ £zvµ ÁøPPÐÒ Jß÷Ó

vøÓ÷\› Esi¯ÀPÒ GÚ AøÇUP¨£k®. C»[øP ©zv¯ Á[Q°ÚõÀ

vøÓ÷\› Esi¯ÀPÒ •u»õ¢uµ©õP¨ £vÄ ö\ú Â¯õ£õ›PÐU÷P

ÁÇ[P¨£k®. GÁ÷µÝ® •u½mhõÍºPÐUS •u»õ¢uµ Â¯õ£õ›PÒ

‰»÷© vøÓ÷\› Esi¯ÀPøÍU öPõÒÁÚÄ ö\´¯ •i²®. A÷|P©õP

•u»õ¢uµ Â¯õ£õ›PÒ GßÝ® ÁøP°À AÝ©v ö£ØÓ A[RPõµ ÁoP

Á[QP÷Í P¸©©õØÖQßÓÚ. ‰ßÖ ©õu®, BÖ ©õu® AÀ»x J¸ Á¸hzvÀ

•vºÁøh¯U Ti¯ÁõÖ vøÓ÷\› Esi¯ÀPÒ ÁÇ[P¨£k®.

vøÓ÷\› Esi¯ÀPÎÀ •u½k ö\´Áuß ‰»® QøhUS® AÝT»[PøÍ

²® ¤ßÁ¸©õÖ SÔ¨¤mkUPõmh •i²®.

{ø»¯õÚ Ãu Ámi Á¸©õÚö©õßøÓ¨ ö£ÖÁuØPõÚ E›ø© Qøhz

uÀ.

G¢uöÁõ¸ \¢uº¨£zv¾® £n® GßÝ® {ø»US ©õØÓU Ti¯uõP

ÇzuÀ.

•u½k ö\´¯¨£mh £nzøu «Í¨ ö£ØÖU öPõÒÍÀ öuõhº£õP

•Êø©¯õÚ Aµ]ß £õxPõ¨¦¨ ö£ØÖU öPõÒÐ® E›ø© QøhzuÀ.

ö\¯Ø£õk 01

P©»|õuß Gß£Áº K´Ä ö£ØÓ Aµ\ Tmkz uõ£Ú AvPõ›ö¯õ¸ÁµõÁõº.

AÁ¸US AÁµx FÈ¯º ÷\©»õ£ {v¯z öuõøP GvºÁ¸® K›¸ vÚ[PÎÀ

QøhUPU Ti¯uõP ÇUQßÓx. AÁ›h® Cx Áøµ°À ÷\ªzx øÁUP¨£mh

GÆÂu £nzöuõøP²® CÀ»õv¸¢uxhß HøÚ¯ Á¸©õÚ ÁÈ•øÓPÐ®

Th CÀ»õv¸¢ux. GvºPõ»zvÀ uÚx ÁõÌUøPø¯U öPõsk |hzxÁuØSz

÷uøÁ¯õÚ {ø»¯õÚ ©õuõ¢u Á¸©õÚö©õßøÓ¨ ö£ØÖU öPõÒÍU Ti¯x®

uÚx £nzvØS¨ £õxPõ¨¦® QøhUQßÓ •u½mk ÁÈ•øÓö¯õßÔ¾®

uÚx FÈ¯º ÷\©»õ£ {v¯zøu •u½k ö\´ÁuØS AÁº GsqQÓõº.

÷©ØTÓ¨£mh uPÁÀPÎ¼¸¢x ÂÍUPzøu¨ ö£ØÖ ¤ßÁ¸® ÂÚõUPÐUS

Âøh¯ÎUPÄ®.

1' P©»|õuÛß FÈ¯º ÷\©»õ£ {v¯zøu •u½k ö\´ÁuØS¨ ö£õ¸zu

©õÚ ÁÈ•øÓö¯õßøÓ •ßö©õÈ²[PÒ.

2' A®•u½mk ÁÈ•øÓø¯ •ßö©õÈÁuØPõÚ Põµn[PøÍ ÂÍUPÄ®.



ö\¯Ø£õk 02

{ø»¯õÚ AÀ»x \õuõµn ÷\ª¨¦U PnUöPõßÔÀ £nzøu øÁ¨¤¼kÁøu

Âh BuÚ[PøÍU öPõÒÁÚÄ ö\´ÁvÀ £nzøu •u¼kÁx AÝT»®

Ti¯uõS®.

÷©ØTÔ¯ TØÖUSa \õº£õPÄ® GvµõPÄ® Põn¨£k® Âh¯[PøÍ •ß

øÁUPÄ®.

ö\¯Ø£õk 03

¤ßÁ¸® TØÖUPøÍ Áõ]zx Ti¯ ÂÍUPzøu¨ ö£ØÖ AUTØÖUPÎß

Esø©z ußø©US ªPÄ® ö£õ¸zu©õÚ {µ¼À p& GßÝ® Aøh¯õÍªkP.

öuõ.C»

01

02

03

04

05

06

07

08

TØÖUPÒ

Áøµ¯ÖUP¨£mh P®£Ûö¯õßÔÚõÀ ÁÇ[P¨

£k®.

C»[øP ©zv¯ Á[Q°ÚõÀ ÁÇ[P¨£k®.

•u½miß AÝT»ö©õßÓõP¨ £[S»õ£® QøhU

S®

•Êø©¯õÚ Aµ\ £õxPõ¨¦hß Ti¯ •u½mk

ÁÈ•øÓ¯õS®.

•u½miØPõÚ Ámi Á¸©õÚö©õßøÓ¨ ö£ØÖU

öPõÒÍ •i²®.

•u½k ö\´Áuß ‰»® P®£Ûö¯õßÔß E›ø©

¯õÍº J¸ÁµõÁuØPõÚ uøPø© QøhzuÀ.

•u½k \õº£õPU QøhUS® AÝT»©õÚx {ø»

¯õÚ Ãuö©õßÓõP C¸UPõx.

J¸ Á¸hzvß AÀ»x Av¾® SøÓ¢u Põ»¨£Sv

ö¯õßÔÀ •vºa]¯øh¯U Ti¯uõS®.

\õuµn

£[SPÒ

vøÓ÷\›

Esi¯À

(C¨£õh ¡¼À CønUP¨£mh AøÚzx¨ £h[PÐ® Áø»zuÍzv¼¸¢x

uµÂÓUP® ö\´¯¨£mhøÁPÍõS®.)

Educational Publications Department - øÁPÐ® G11 T...C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõP 4 C»Á\...

Documents

Transcript of Educational Publications Department - øÁPÐ® G11 T...C»Á\ Â{÷¯õPzvØPõP 4 C»Á\...