Cahiliyeden Asrı Saadete Geçiş Dönemi Bağlamın- da Edebi ...
Edebi Sanatlar3
-
Upload
derslopedi -
Category
Health & Medicine
-
view
655 -
download
11
Transcript of Edebi Sanatlar3
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
EDEBİ SANATLAREDEBİ SANATLAR
Anlatımı güçlendirmek ve Anlatımı güçlendirmek ve zenginleştirmek , söyleyişe güzellik zenginleştirmek , söyleyişe güzellik katmak için başvurulan söz ve anlam katmak için başvurulan söz ve anlam oyunlarına edebi sanatlar diyoruz.oyunlarına edebi sanatlar diyoruz.
Edebi sanatların çoğu şiirde ve düz yazıda Edebi sanatların çoğu şiirde ve düz yazıda ortak kullanılır.Edebi sanatlar üç ana ortak kullanılır.Edebi sanatlar üç ana kümede incelenebilir:kümede incelenebilir:
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
A- A- MECAZ ANLAMA DAYALI MECAZ ANLAMA DAYALI SANATLARSANATLAR
MECAZ ( DEĞİŞMECİ)MECAZ ( DEĞİŞMECİ)MECAZ-I MÜRSEL ( DÜZ DEĞİŞMECE)MECAZ-I MÜRSEL ( DÜZ DEĞİŞMECE)TEŞBİH ( BENZETME)TEŞBİH ( BENZETME)İSTİARE ( EĞRETİLEME)İSTİARE ( EĞRETİLEME)KİNAYE ( DEĞİNMECE)KİNAYE ( DEĞİNMECE)TEŞHİS ( KİŞİLEŞTİRME)TEŞHİS ( KİŞİLEŞTİRME)İNTAK ( KONUŞTURMA)İNTAK ( KONUŞTURMA)TARİZ ( İĞNELEME )TARİZ ( İĞNELEME )
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
GERÇEK ANLAMA DAYALI SANATLARGERÇEK ANLAMA DAYALI SANATLAR
TEZAT (KARŞITLIK)TEZAT (KARŞITLIK)TEVRİYE (İKİ ANLAMLILIK )TEVRİYE (İKİ ANLAMLILIK )MÜBALAĞA ( ABARTMA)MÜBALAĞA ( ABARTMA)HÜSN-İ TALİL ( GÜZEL NEDEN BULMA)HÜSN-İ TALİL ( GÜZEL NEDEN BULMA)TENASÜP( UYGUNLUK)TENASÜP( UYGUNLUK)TECAHÜL-İ ARİF( BİLMEZDEN GELME)TECAHÜL-İ ARİF( BİLMEZDEN GELME)İSTİFHAM( SORU SORMA)İSTİFHAM( SORU SORMA)TERDİT ( ŞAŞIRTMA)TERDİT ( ŞAŞIRTMA)
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
TELMİH( ANIMSATMA)TELMİH( ANIMSATMA)
LEFF Ü NEŞR ( SIRALI AÇIKLAMA)LEFF Ü NEŞR ( SIRALI AÇIKLAMA)
TEDRİC( DERECELEME)TEDRİC( DERECELEME)
TEKRİR( YİNELEME)TEKRİR( YİNELEME)
RÜCU ( GERİYE DÖNÜŞ)RÜCU ( GERİYE DÖNÜŞ)
İRSAL-İ MESEL İRSAL-İ MESEL
KATKAT
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
SESE DAYALI SANATLARSESE DAYALI SANATLAR
CİNAS ( SESTEŞLİK)CİNAS ( SESTEŞLİK)
SECİ (İÇ UYAK )SECİ (İÇ UYAK )
AKİS ( ÇAPRAZLAMA )AKİS ( ÇAPRAZLAMA )
AKROSTİŞAKROSTİŞ
LEBDEĞMEZ ( DUDAK DEĞMEZ )LEBDEĞMEZ ( DUDAK DEĞMEZ )
ALİTERASYON ( SES YİNELEMESİ)ALİTERASYON ( SES YİNELEMESİ)
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
MECAZ ( DEĞİŞMECE)MECAZ ( DEĞİŞMECE)
Sözcükleri veya sözcük gruplarını bilinen Sözcükleri veya sözcük gruplarını bilinen gerçek anlamlarından başka anlamlarında gerçek anlamlarından başka anlamlarında kullanılmasına mecaz denir.kullanılmasına mecaz denir.
İşe geç kalan çırağı görünce , usta iyice İşe geç kalan çırağı görünce , usta iyice köpürmüştü.köpürmüştü.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Artık seni görünce Artık seni görünce çenesi açılır.çenesi açılır.Bize karşı nedenBize karşı neden soğuk soğuk davrandığınızı davrandığınızı anlayamadıkanlayamadık
Kardeşlerimi çok Kardeşlerimi çok sıcak sıcak buldu.buldu.
İnceİnce davranışı hepimizi etkiledi. davranışı hepimizi etkiledi.
Bu davranışlarına artık Bu davranışlarına artık gözyummuyor.gözyummuyor.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
MECAZ-I MÜRSELMECAZ-I MÜRSEL
Bir sözün , benzetme amacı Bir sözün , benzetme amacı güdülmeden , başka bir söz yerine güdülmeden , başka bir söz yerine kullanılmasına denir.kullanılmasına denir.
Bu sanatta sözler gerçek anlamının Bu sanatta sözler gerçek anlamının dışına çıkmaktadır.Bu sanat dışına çıkmaktadır.Bu sanat söylenen ile kastedilen sözcükler söylenen ile kastedilen sözcükler arasındaki anlam ilgisine arasındaki anlam ilgisine dayanmaktadır.dayanmaktadır.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
ÇaydanlıkÇaydanlık kaynıyor, ocağı kapatabilirsin. kaynıyor, ocağı kapatabilirsin.
KandilliKandilli yüzerken uykulardayüzerken uykularda
Mehtabı sürükledik sulardaMehtabı sürükledik sularda
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilalhilalGenç şairlerimizden Genç şairlerimizden Mahmut Bayar’ıMahmut Bayar’ı
mutlaka okumalısınız.mutlaka okumalısınız.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Evet, oğlum Hoca sevmezdi bilirim Evet, oğlum Hoca sevmezdi bilirim sarayısarayı Ama sövmezdi de hoşlanmadığından Ama sövmezdi de hoşlanmadığından
dolayı.dolayı.
Önündeki Önündeki tabağı tabağı bitirmelisin.bitirmelisin.
AnkaraAnkara yarın çok önemli bir konuğunu yarın çok önemli bir konuğunu ağırlayacak.ağırlayacak.
Hava iyice soğudu , Hava iyice soğudu , sobayı sobayı yak.yak.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
TEŞBİH ( BENZETME)TEŞBİH ( BENZETME)
Aralarında ilgi kurulan iki kavramdan , ilgili Aralarında ilgi kurulan iki kavramdan , ilgili oldukları konuda zayıf olanı güçlü olana oldukları konuda zayıf olanı güçlü olana benzetme sanatıdır.benzetme sanatıdır.Dört öğesi vardır.Dört öğesi vardır.
BENZEYENBENZEYENKENDİSİNE BENZETİLENKENDİSİNE BENZETİLENBENZETME YÖNÜBENZETME YÖNÜBENZETME EDATIBENZETME EDATI
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Ah türküler, köy türküleriAh türküler, köy türküleri Ana sütü gibi candanAna sütü gibi candan Ana sütü gibi temiz.Ana sütü gibi temiz.Benzetme edatı olarak gibi, sanki, kadar, Benzetme edatı olarak gibi, sanki, kadar,
güya, nitekim, misal gibi sözcükler güya, nitekim, misal gibi sözcükler kullanılabilirkullanılabilir
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Sular öyle temiz ki, annemin yüzü gibi.Sular öyle temiz ki, annemin yüzü gibi.
Şu kutu gibi dairede oturuyorlar.Şu kutu gibi dairede oturuyorlar.
Selviler içinde bir alev EmirsultanSelviler içinde bir alev Emirsultan
Unutmakta haklısın kömür gözlüm.Unutmakta haklısın kömür gözlüm.
Koca Ali, kafese konmuş bir aslanı andırıyordu.Koca Ali, kafese konmuş bir aslanı andırıyordu.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
İSTİAREİSTİARE
Temel öğelerden benzeyen ya da Temel öğelerden benzeyen ya da benzetilenin biri söylenerek yapılan benzetilenin biri söylenerek yapılan benzetmeye denir.benzetmeye denir.
YUVAYI YAPAN DİŞİ KUŞTUR.YUVAYI YAPAN DİŞİ KUŞTUR.
İstiare iki türlü yapılır.İstiare iki türlü yapılır.AÇIK İSTİAREAÇIK İSTİAREKAPALI İSTİAREKAPALI İSTİARE
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Çatma kurban olayım çehreni ey Çatma kurban olayım çehreni ey nazlı hilal!nazlı hilal!
Can kafeste durmaz uçar,Can kafeste durmaz uçar,
Dünya bir han konan göçer.Dünya bir han konan göçer.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
KİNAYEKİNAYE
Bir sözün , benzetme amacı Bir sözün , benzetme amacı güdülmeden , hem gerçek hem mecaz güdülmeden , hem gerçek hem mecaz anlamını düşündürecek biçimde anlamını düşündürecek biçimde kullanılmasına denir.kullanılmasına denir.
Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
Gül dikensiz olmaz.Gül dikensiz olmaz.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Korkma sönmez bu Korkma sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak !şafaklarda yüzen al sancak !
Sönmeden yurdumun üstünde Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son tüten en son ocak.ocak.
Şu karşıma gögüs gerenŞu karşıma gögüs geren
Taş bağırlı dağlarTaş bağırlı dağlar mısın. mısın.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
TEŞHİSTEŞHİS
İnsan dışındaki varlıkları insan gibi İnsan dışındaki varlıkları insan gibi düşünerek, insana özgü nitelikleri o düşünerek, insana özgü nitelikleri o varlıklara yakıştırarak söz söyleme varlıklara yakıştırarak söz söyleme sanatına teşhis( kişileştirme) denir.sanatına teşhis( kişileştirme) denir.
Ne vakit Maçka’dan geçsemNe vakit Maçka’dan geçsem
Limanda hep gemiler olurdu,Limanda hep gemiler olurdu,
Ağaçlar kuş gibi gülerdi.Ağaçlar kuş gibi gülerdi.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Bütün kusurumu toprak gizliyor,Bütün kusurumu toprak gizliyor, Merhem çalıp yaralarım düzlüyor.Merhem çalıp yaralarım düzlüyor.
Gül , hasretinle yollara tutsun kulağını Gül , hasretinle yollara tutsun kulağını Nergis gibi kıyamete dek çeksin intizar.Nergis gibi kıyamete dek çeksin intizar.
Rüzgar şarkısını söylüyor, ağaçlar bildik Rüzgar şarkısını söylüyor, ağaçlar bildik oyununu sergiliyordu.oyununu sergiliyordu.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
İNTAK ( KONUŞTURMA)İNTAK ( KONUŞTURMA)
İnsan dışı varlıklara insan kişiliği İnsan dışı varlıklara insan kişiliği kazandırılırsa teşhis yapılır.Bu varlıklar kazandırılırsa teşhis yapılır.Bu varlıklar konuşturulursa intak yapılmış olur.konuşturulursa intak yapılmış olur.
Akıl ersin , ermesin sevdamaAkıl ersin , ermesin sevdama
Senden yanayım , dedi yeşeren dal Senden yanayım , dedi yeşeren dal , senden yana., senden yana.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Küçük bir çeşmeyim yurdumunKüçük bir çeşmeyim yurdumun
Unutulmuş bir dağındaUnutulmuş bir dağında
Hiç kesilmeyecek suyumHiç kesilmeyecek suyum
Yıldızların aydınlığındaYıldızların aydınlığında
Boyuna akar dururum.Boyuna akar dururum.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
TARİZTARİZ
Bir kimseyi iğnelemek amacıyla , bir sözün Bir kimseyi iğnelemek amacıyla , bir sözün karşıt anlamını düşündürecek biçimde karşıt anlamını düşündürecek biçimde kullanılmasına tariz denir.kullanılmasına tariz denir.
Büyük romancımızın hemen her yapıtında Büyük romancımızın hemen her yapıtında tarihsel gerçeklere aykırı birçok şey tarihsel gerçeklere aykırı birçok şey bulabilirsiniz.bulabilirsiniz.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Aferin oğlum Ahmet ,Aferin oğlum Ahmet ,
Bu yolda devam et,Bu yolda devam et,
Herifçioğlu Sen Mişel’de koyuvermiş sakalıHerifçioğlu Sen Mişel’de koyuvermiş sakalı
Neylesin bizim köyüNeylesin bizim köyü
Nitsin Mahmut Makal’ıNitsin Mahmut Makal’ı
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
TEZATTEZAT
Aynı varlığın, olayın, durumun… birbirine Aynı varlığın, olayın, durumun… birbirine karşıt iki yönünü bir arada belirtmeye ya karşıt iki yönünü bir arada belirtmeye ya da birbirine karşıt kavramlar arasında ilği da birbirine karşıt kavramlar arasında ilği kurmaya denir.kurmaya denir.
Ömrümde Ömrümde zararsızzararsız günümü bilmem günümü bilmem
Her senede yüz milyonluk Her senede yüz milyonluk karımkarım var. var.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Aşk derdiyle hoşem el çek Aşk derdiyle hoşem el çek ilacımdan ilacımdan tabiptabip
Kılma derman kim helakim Kılma derman kim helakim zehr-i zehr-i dermanındadır.dermanındadır.
Nice Nice kafirdir kafirdir yüzün görüp yüzün görüp müselman müselman olmayanolmayan
Bir kız Bir kız vardıvardı yok yok gibi öyle güzelgibi öyle güzel
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
TEVRİYETEVRİYE
Birden çok gerçek anlamı olan bir sözü Birden çok gerçek anlamı olan bir sözü herkesçe bilinen anlamında değil de uzak herkesçe bilinen anlamında değil de uzak anlamını kastederek kullanmaya denir.anlamını kastederek kullanmaya denir.
Bu kadar letafet çünkü sende var Bu kadar letafet çünkü sende var
Beyaz gerdanında bir de Beyaz gerdanında bir de benben gerek gerek
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Bir buse mi bir gül mü verirsin dedi Bir buse mi bir gül mü verirsin dedi gönlümgönlüm
Bir nim tebessümle o afet Bir nim tebessümle o afet gülgülü verdi.ü verdi.
Avazeyi bu aleme Davud gibi salAvazeyi bu aleme Davud gibi sal
Baki Baki kalan bu kubbede hoş bir sada imiş.kalan bu kubbede hoş bir sada imiş.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
MÜBALAĞAMÜBALAĞA
Bir olayı, durumu ya da gerçeği Bir olayı, durumu ya da gerçeği olduğundan çok büyük ya da küçük olduğundan çok büyük ya da küçük göstererek anlatmaya denir.göstererek anlatmaya denir.
Gömelim gel seni tarihe! Desem sığmazsın.Gömelim gel seni tarihe! Desem sığmazsın.
Uçtuk Mohaç ufkunda görünmek hevesiyle Uçtuk Mohaç ufkunda görünmek hevesiyle
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Dövüşüyorduk Üç ŞehitlerimizdeDövüşüyorduk Üç Şehitlerimizde
Zorluyordu derya gibi düşman Zorluyordu derya gibi düşman
Attığım boşa gitmiyorduAttığım boşa gitmiyordu
Lüzumsuzdu nişanLüzumsuzdu nişan
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Hüsn-i TalilHüsn-i Talil
Bir olayın ya da olgunun gerçek Bir olayın ya da olgunun gerçek nedenlerini bir yana bırakıp onu hoşa nedenlerini bir yana bırakıp onu hoşa gidecek bir nedenle açıklamaya denir.gidecek bir nedenle açıklamaya denir.
Yeni bir ülkede yem vermek için atlaraYeni bir ülkede yem vermek için atlara
Nice bin atlı kapılmıştı fetih rüzgarınaNice bin atlı kapılmıştı fetih rüzgarına
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Sen yoksun hiçbir şey yokSen yoksun hiçbir şey yok
Güneşin rengiGüneşin rengi
Ağustos yıldızlarının sıcaklığıAğustos yıldızlarının sıcaklığı
Karanfil kokusuKaranfil kokusu
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
TENASÜPTENASÜP
Anlamca birbiriyle ilgili sözcükleri bir arada Anlamca birbiriyle ilgili sözcükleri bir arada kullanma sanatıdır.kullanma sanatıdır.
Tenasüp olması için anlamca ilgili Tenasüp olması için anlamca ilgili sözcükler arasında karşıtlık ilgisi olmaması sözcükler arasında karşıtlık ilgisi olmaması gerekir.gerekir.
Mest oluptur çeşm ü ebrunun hayalinde Mest oluptur çeşm ü ebrunun hayalinde imaniman
Okumaz Okumaz mihrabdamihrabda bir harf-i bir harf-i Kuran-Kuran-ı dürüst.ı dürüst.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Suya versün Suya versün bağban gülzarıbağban gülzarı zahmet zahmet çekmesünçekmesün
Bir Bir gül açılmazgül açılmaz yüzün tek verse bin gülzare yüzün tek verse bin gülzare su.su.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
TECAHÜL-İ ARİFTECAHÜL-İ ARİF
Şairin çok iyi bildiği bir şeyi bilmiyor Şairin çok iyi bildiği bir şeyi bilmiyor görünerek söz söylemesine denir.görünerek söz söylemesine denir.
Dün gece yoktu kiDün gece yoktu ki
Bu dağ buraya nasıl gelmişBu dağ buraya nasıl gelmiş
Benim mi Allah’ım bu çizgili yüzBenim mi Allah’ım bu çizgili yüz
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Sular mı yandı neden tunca benziyor Sular mı yandı neden tunca benziyor mermer?mermer?
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
İSTİFHAMİSTİFHAM
Cevap bekleme amacı gütmeden , Cevap bekleme amacı gütmeden , duyguyu ve anlamı güçlendirmek için sözü duyguyu ve anlamı güçlendirmek için sözü soru biçiminde yöneltmeye denir.soru biçiminde yöneltmeye denir.
Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki vedaKim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki veda
Bana kara diyen dilber Bana kara diyen dilber
Gözlerin kara değil mi?Gözlerin kara değil mi?
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
TELMİHTELMİH
Söz arasında , herkesçe bilinen geçmişteki Söz arasında , herkesçe bilinen geçmişteki bir olaya, ünlü bir kişiye , bir inanca…bir olaya, ünlü bir kişiye , bir inanca…işaret etmeye , onu anımsatmaya telmih işaret etmeye , onu anımsatmaya telmih denir.denir.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
İnsanız , en şerefli mahlukuz !İnsanız , en şerefli mahlukuz !
Deyip de pek fazlaDeyip de pek fazla
Övünmemiz haksızÖvünmemiz haksız
Atamız elma çaldı cennettenAtamız elma çaldı cennetten
Biz o hırsızların çocuklarıyız.Biz o hırsızların çocuklarıyız.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor tevhidiNe büyüksün ki kanın kurtarıyor tevhidi
Bedr’inBedr’in aslanları ancak bu kadar şanlı idi. aslanları ancak bu kadar şanlı idi.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Leff ü neşrLeff ü neşr
Genellikle bir beyit içinde , birinci sırada Genellikle bir beyit içinde , birinci sırada birkaç şeyi andıktan sonra , ikinci dizede birkaç şeyi andıktan sonra , ikinci dizede bunlarla ilgili benzerlik ve karşıtlıkları bunlarla ilgili benzerlik ve karşıtlıkları vermeye denir.vermeye denir.
Hakir olduysa millet, şanına noksan gelir Hakir olduysa millet, şanına noksan gelir sanmasanma
Yere düşmekle cevher , sakıt olmaz kadr ü Yere düşmekle cevher , sakıt olmaz kadr ü kıymetten.kıymetten.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
TEDRİCTEDRİC
Düşünceyi derece derece yükselten veya Düşünceyi derece derece yükselten veya indiren bir düzen içinde sıralamaya denir.indiren bir düzen içinde sıralamaya denir.
Geçsin Geçsin günler, haftalar, aylar, mevsimler, günler, haftalar, aylar, mevsimler, yıllar,yıllar,
Zaman sanki bir rüzgar ve bir su gibi aksın.Zaman sanki bir rüzgar ve bir su gibi aksın.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
TEKRİRTEKRİR
Anlatımın etkisini güçlendirmek için bir Anlatımın etkisini güçlendirmek için bir sözcüğü ya da sözcük grubunu art arda sözcüğü ya da sözcük grubunu art arda sıralamaya denir.sıralamaya denir.
MademkiMademki güzelsin güzeli güzelsin güzeli yaşatmak içinyaşatmak için
MademkiMademki iyisin iyiliği iyisin iyiliği yaşatmak içinyaşatmak için
Mademki Mademki umutlusun umudu umutlusun umudu yaşatmak içinyaşatmak için
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Bu yağmur…bu yağmur… bu kıldan ince Bu yağmur…bu yağmur… bu kıldan ince
Öpüşten yumuşak yağan bu yağmurÖpüşten yumuşak yağan bu yağmur
Bu yağmur… Bu yağmur… bu yağmurbu yağmur… bir gün dinince… bir gün dinince
Aynalar yüzümüzü tanımaz olur.Aynalar yüzümüzü tanımaz olur.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
RÜCURÜCU
Bir düşünceyi daha güçlü anlatmak için , Bir düşünceyi daha güçlü anlatmak için , söylenen sözden döner gibi davranmaya söylenen sözden döner gibi davranmaya rücu denir.rücu denir.
Bir şarkıdır söylediğiBir şarkıdır söylediği
Mavi bir sevda şarkısıMavi bir sevda şarkısı
Hayır mavi değil Hayır mavi değil
Ela bir şarkıdır söylediğiEla bir şarkıdır söylediği
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
İrsal-i meselİrsal-i mesel
Söylenen bir düşünceyi inandırıcı kılmak Söylenen bir düşünceyi inandırıcı kılmak ve pekiştirmek amacıyla söze bir atasözü ve pekiştirmek amacıyla söze bir atasözü ya da özdeyiş katmaya denir.ya da özdeyiş katmaya denir.
İnsana sadakat yaraşır görse de ikrahİnsana sadakat yaraşır görse de ikrah
Yardımcısıdır doğruların Hazret-i Allah.Yardımcısıdır doğruların Hazret-i Allah.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
CİNASCİNAS
Söylenişleri ve yazılışları bir, anlamları Söylenişleri ve yazılışları bir, anlamları farklı iki sözcüğü bir arada kullanmaya farklı iki sözcüğü bir arada kullanmaya cinas denir.cinas denir.
Bir güzel şüha dedim ki gözün Bir güzel şüha dedim ki gözün sürmelidir,sürmelidir,
Dedi vallahi seni Hind’e kadar Dedi vallahi seni Hind’e kadar sürmelidir.sürmelidir.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Kısmetindir gezdiren Kısmetindir gezdiren yer yer seniyer yer seni
Göğe çıksan akibet Göğe çıksan akibet yer yer seniyer yer seni
Bağ banaBağ bana
Bahçe sana Bahçe sana bağ banabağ bana
Değme zincir kar etmezDeğme zincir kar etmez
Zülfün teli Zülfün teli bağ banabağ bana
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
Her nefeste işledim ben Her nefeste işledim ben bir günahbir günah Bir günah için çekmedim Bir günah için çekmedim bir gün ahbir gün ah
YanalıYanalıHaylıca vakit olduHaylıca vakit olduBen bu derde Ben bu derde yanalıyanalıBinme namert atına Binme namert atına Ya mıhı deşer Ya mıhı deşer ya nalıya nalı
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
SECİSECİ
Cümlelerin ya da bir cümle içinde birden Cümlelerin ya da bir cümle içinde birden çok sözcüğün sonlarındaki ses çok sözcüğün sonlarındaki ses benzerliğine seci denir.benzerliğine seci denir.
SECİ DÜZ YAZIDA KULLANILAN SECİ DÜZ YAZIDA KULLANILAN UYAKTIR.UYAKTIR.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
AKİSAKİS
Bir cümle ya da dize içindeki sözleri ters Bir cümle ya da dize içindeki sözleri ters çevirerek söylemeye denir.çevirerek söylemeye denir.
Her inişin bir yokuşu, her yokuşun bir inişi Her inişin bir yokuşu, her yokuşun bir inişi vardır.vardır.
Yemek için yaşamamalı, yaşamak için Yemek için yaşamamalı, yaşamak için yemelidir.yemelidir.
Didem ruhunu gözler, gözler ruhunu didem.Didem ruhunu gözler, gözler ruhunu didem.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
AKROSTİŞAKROSTİŞ
Bir şiirde dizelerin ilk harflerinin yukarıdan Bir şiirde dizelerin ilk harflerinin yukarıdan aşağıya doğru anlamlı bir sözcük aşağıya doğru anlamlı bir sözcük oluşturmasına denir.oluşturmasına denir.
VVar olan bir sen bir ben bir de bu baharar olan bir sen bir ben bir de bu bahar
EElden ne gelir ki ? Güzelsin gençliğin var,lden ne gelir ki ? Güzelsin gençliğin var,
DDünyada aşkımız ölüm gibi mukaddesünyada aşkımız ölüm gibi mukaddes
İİnan ki bir daha geri gelmez bu günlernan ki bir daha geri gelmez bu günler
AAlemde bu andır bize dost esen rüzgar.lemde bu andır bize dost esen rüzgar.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
LEBDEĞMEZLEBDEĞMEZ
İçinde B,P ,F , M ,V gibi dudak ünsüzleri İçinde B,P ,F , M ,V gibi dudak ünsüzleri bulunmayan sözcüklerle yazılan şiirlere bulunmayan sözcüklerle yazılan şiirlere lebdeğmez denir.lebdeğmez denir.
www.sunuarsivi.comwww.sunuarsivi.com
ALİTERASYONALİTERASYON
Bir şiirde ya da düzyazıda ahenk yaratmak Bir şiirde ya da düzyazıda ahenk yaratmak amacıyla aynı ses ya da hecenin amacıyla aynı ses ya da hecenin yinelenmesine denir.yinelenmesine denir.
SSokaktayım ,kimokaktayım ,kimsseessiz iz ssokak ortaokak ortassındaında