DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu...

31
GKDA 2012 1 Donör Akciğeri Nasıl Korunmalı Mert Şentürk 1 GKDA2012

Transcript of DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu...

Page 1: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 20121

Donör Akciğeri Nasıl Korunmalı

Mert Şentürk

1GKDA2012

Page 2: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 2

Ajanda

• İdeal donör akciğer ve sıkıntılar

• Donör ve donör organ korunması

• Donör akciğer korunması

• Donör akciğer havuzunu artırma alternatifleri

2GKDA2012

Page 3: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 3

Toronto’da neler oluyor?

• 2/3 pompasız; 1/3 pompalı

• Çift akciğer ile daha iyi prognoz

• Takım ve organizasyon işi

• Anesteziyoloji =perioperatif bakım (3 evre)

GKDA2012 3

Page 4: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 4

Niçin bu kadar önemli?

• Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre Curr Opin CritCare2005

• Akciğerin önceliği?

• 48 saat MV sonrası % 90.5 VIP Ruiz Am J Transplant 2006

• Beyin ölümü sürecinde en çok zarar gören organ Van Raemdonck Proc Am Thorac Surg 2009

• «Akciğer alokasyon sistemi»

GKDA2012 4

Page 5: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 5

İdeal donör

• < 55 yaş• Sigara içmemiş (20 sigara-yılı?)• «Temiz» akciğer filmi• «Temiz» bronkoskopi• PaO2 / FiO2 > 300 (5 mmHg PEEP ile)

• ABO uyumlu• Aspirasyon veya sepsis bulgusu olmayan• Daha önce CV cerrahi geçirmemiş• Pürülan sekresyonu olmayan; (-) balgam boyaması• Boyutu uygun

• Beyin travması (-), astım (-), kısa MV,

GKDA2012 5

Page 6: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 6

Ne yapsak?

• Olanı iyi korumak: Organ/akciğer koruma kılavuzları

• Olmayanı oldurmak:

– «Genişletilmiş» (ideal olmayan) donör

– Kalbi durmuş donör

– Canlı donör

– Küçültülmüş donör

– Kötü akciğeri iyileştirmek

GKDA2012 6

Page 7: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 7

Olanı koruma: Donör/Organ koruma

• KİBAS sonucu art hiperrtansiyon: nitroprussid ve esmolol• Normovolemi.. Sonra gerekirese katekolamin• Hemodinamik stabilite; EF > % 40; PAK• SvO2 > %60; laktat monitorizasyonu• Normoglisemi kontrol: 4-8 mmol/l• Besleme: dextroz• Na < 150 mmol/l• T4: 20 μg IV bolus + 10 μg/h IV infusion• Vasopressin, 1 U IV bolus + 2.4 U/h IV infusion (2 amaçlı)• Metilprednizolon, 15 mg/kg IV / 24 h (max doz 1 g)• Hb > 7 g/dL . (hem anemi olmaması için, hem de kristalloid

vermemek için (alveolo-kapiler leak’i önlemek için)

Page 8: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 8

• Puls oksimetre• Seri kan gazları, • akciğer röntgeni, • Sık aspirasyon, • bronkoskopi, • gram boyama • BAL.

GKDA2012 8

Olanı koruma: Organ koruma (akciğer koruma?)

Page 9: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 9

Mekanik ventilasyon

• FiO2 (SpO2 > 95% ve PaO2 > 80 mm Hg sağlayacak kadar)• pH: 7.35–7.45, PaCO2: 35–45 mm Hg• PEEP: 5 cm H2O.• Eğer PaO2/FiO2 > 300 ise:

– 2 saatte bir değişen lateral pozisyon– Aspirasyon ve fizyoterapi– PEEP 15 cm H2O’ya kadar çıkılabilir– Recruitment manevrası

• Normovolemi sağlayana kadar diürez (0.5–3 mL/kg/ h)

• Recruitment manevrası• ARDS/ALI varsa: “koruyucu” ventilasyon

Page 10: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 10

Koruduğumuz nedir?Akciğer mi / Oksijenlenme mi?

• FiO2 nasıl ayarlayalım?

• PEEP nasıl ayarlayalım?

• Volüm durumu nasıl olsun? (“yaş” vs “kuru”)

• Apneik oksijenizasyon zararlı olabilir mi?

• İskemi-reperfüzyon: akciğer sadece hedef organ mı?

Page 11: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

Koruyucu ventilasyon

• Düşük TV

• Düşük havayolu basınçları

• PEEP

• RM

GKDA 2012 11

Page 12: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 12

Apneik ventilasyon

GKDA2012 12

Page 13: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 13

Koruma: Soğutma ve solusyonlar ile

• Soğutma– Vücut soğutması vs arteryel flush

– PGE1 veya PGI2

– Ventilasyon

– Topikal soğutma

• Retrograd flush– Daha iyi dağılım

– Kanın temizlenmesi

– Trombüslerin uzaklaştırılması

GKDA2012 13

Page 14: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 14

Koruma solusyonları

• İntrasellüler solusyonlar

– Euro-Collins

– Wisconsin

• Ekstrasellüler solusyonlar

– Düşük Potasyum-dekstran-glikoz

– Celsior

– Papworth

– Ep4

GKDA2012 14

Okada 2009Van Raemdock2010

Page 15: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 15

Ne yapsak?

• Olanı iyi korumak: Organ/akciğer koruma kılavuzları

• Olmayanı oldurmak:

– «Genişletilmiş» (ideal olmayan) donör

– Kalbi durmuş donör

– Canlı donör

– Küçültülmüş donör

– Kötü akciğeri iyileştirmek

GKDA2012 15

Page 16: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 16

Olmayanı oldurmak

GKDA2012 16

İdeal donör

Genişletilmiş kriter

Kötü lojistik

Onam aranmaması

Uygun olmayan akciğer

Kabul edilemeyen akciğer

Snell Clin Chest Med 2011

Page 17: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 17

Olmayanı oldurmak

GKDA2012 17

İdeal donör

Genişletilmiş kriter

Kötü lojistik

Onam aranmaması

Uygun olmayan akciğer

Kabul edilemeyen akciğer

Yaş 70-75ABO uyumsuz olabilir Boylar düzeltilirminör infiltratHarowitz < 250-20040 sigara yılıGöğüs travması Asp veya minör sepsis Pürülan sekresyon

Snell Clin Chest Med 2011

Page 18: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 18

Ne yapsak?

• Olanı iyi korumak: Organ/akciğer koruma kılavuzları

• Olmayanı oldurmak:

– «Genişletilmiş» (ideal olmayan) donör

– Canlı donör

– Küçültülmüş donör

– Kalbi durmuş donör

– Kötü akciğeri iyileştirmek

GKDA2012 18

• YBÜ ve hastane yatış süresi ↑• İlk yıl sonunda (bile) daha kötü akciğer

fonksiyonları• Erken mortalitede anlamlı fark (%17 vs % 6)

Page 19: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 19

Canlı donör veya küçültülmüş donör

• Canlı donör: 2 verici…– Bekleme listesinde rahatlama

– Verilen akciğer daha sağlıklı

– İskemi süresi kısa

• Küçültülmüş akciğer: akciğer yerine lob tx…– Pulmoner fibrozis

– Kistik fibrozlu çocuklar

– İki taraflı alt loblar

– Ya da bir vericiden iki TX…

GKDA2012 19

Page 20: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 20

Ne yapsak?

• Olanı iyi korumak: Organ/akciğer koruma kılavuzları

• Olmayanı oldurmak:

– «Genişletilmiş» (ideal olmayan) donör

– Canlı donör

– Küçültülmüş donör

– Kalbi durmuş donör

– Kötü akciğeri iyileştirmek

GKDA2012 20

Page 21: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 21

«beyin ölümü» vs «kalp ölümü»

• Beyin ölümünden en fazla etkilenen organ: akciğer

• Aerobik metabolizma için perfüzyona bağımlı olmayan, alveollerden pasif difüzyon ile oksijenlenebilen tek organ: akciğer

• 12 h oksijen solutulan kadavralarda, akciğer hücrelerinin % 74 ü «canlı» kalır. D’Armini 1994

GKDA2012 21

Page 22: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 22

Kalp ölümü sonrası organ vericiliği sınıflaması (Maastricht)

1. (kontrolsüz) Hastaya ulaşıldığında ölü idi

2. (kontrolsüz) Başarısız resüsitasyon

3. (kontrollü) Beklenen kardiak arrest

4. (kontrollü) Beyin ölümü gerçekleşen hastada kardiak arrest

Page 23: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 23

Kardiak arrest sonrası

• Sıcak iskemi süresi ≈ 60 dakika

• Ani ölüm olmayıp, “agonal periyod” olursa, başarı şansı azalıyor.

• İnflamatuar yanıt daha az

• “Kontrollü” kardiak arrestlerde en fazla

• Süreç, beyin ölümüne benziyor

• Ancak, onam ve etik sorunlar sıkıntılı olabilir

Page 24: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 24

Ne yapsak?

• Olanı iyi korumak: Organ/akciğer koruma kılavuzları

• Olmayanı oldurmak:

– «Genişletilmiş» (ideal olmayan) donör

– Canlı donör

– Küçültülmüş donör

– Kalbi durmuş donör

– Kötü akciğeri iyileştirmek

GKDA2012 24

Page 25: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 25GKDA2012 25

Yeung 2009

Page 26: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 26

EVLP, akciğeri nasıl “iyileştiriyor?” Cypel 2011

• Atelektatik alanların açılması için ideal

• Sekresyonların en etkin temizlenmesi

• Pıhtıların temizlenmesi

• Volüm ve basınçlar, -direkt ve sadece- akciğere

• Solusyondaki dekstran, pulmoner mikrodamarlardaki perfüzyonu kolaylaştırır

• “Normal” metabolizma

Page 27: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 27

Ex-vivo normotermik akciğer perfüzyonu

Önce LA kanül ve retrograd flush ile hava boşaltma

150 ml/dak anterograd

30 dak içinde 37Oye çık

32O de vent başla; eş zamanlı perfuzat’a gaz göndermeye de başla

GKDA2012 27

Page 28: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 28

EVLP: diğer avantajları

• Farmakolojik uygulamalar– Daha az sistemik (istenmeyen) etki

– Katekolamin

– Beta mimetik

– Ürokinaz

– Antimikrobial

• Moleküler uygulamalar– Gen tedavisi; normotermi sayesinde mümkün

– IL-10 uygulaması

Page 29: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 29

Page 30: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 30

Son sözler

• Donör akciğer bulmak (daha da) zor

• Bulunanı iyi korumalı

• Diğer organlar ile denge

• Donör havuzunu büyütmekte yeni yaklaşımlar dikkate alınmalı (!!: kalp ölümlü hasta)

Page 31: DonörAkciğeriNasılKorunmalıgkda.org.tr/congress/18/sunumlar/a17.pdf · GKDA 2012 4 Niçin bu kadar önemli? •Multiorgan vericilerin sadece % 10-15’inin akciğeri uygun Pierre

GKDA 2012 31

… teşekkür ederim….

[email protected]