0,50

“Ti idi pravim putem, kao što ti je naređeno, i nek tako postupe i vjernici koji su uz tebe,

i obijesni ne budite, jer On dobro vidi ono što radite”

Kur’an

• Podgorica • godina X • broj 66 • jul, oktobar, 2010. • viti X • numri 66 • korrik - tetor, 2010.

redakcijaelif@t-com.me

Bajram mubarek!

Donatorske akcije u Njujorku i Čikagu:

Njujork, Podgorica - Donatorskim akci-jama dijaspore Islamske zajednice izCrne Gore, u Njujorku i Čikagu, obezbje-đeno je 170 hiljada dolara za nastavakradova na Islamskom centru u Baru. Delegacija Mešihata Islamske zajed-nice u Crnoj Gori i Odbora za igradnjuIslamskog centra u Baru, predvođenareisom Rifatom ef. Fejzićem, tokomdonatorskih susreta u Njujorku i Čik-agu, krajem oktobra ove godine, pred-stavila je projekat džamije i njenih pra-tećih sadržaja, koji će činiti jedan odnajvećih Islamskih centara naBalkanu

Podgorica, 29. oktobra (MINA) -Mešihat Islamske zajednice u CrnojGori osudio je danas demoliranje iskrnavljenje islamskog vjerskog obje-kta u Tivtu.

U noći između četvrtka i petka,

nepoznate osobe pokušale su da ob-iju objekat Islamske zajednice, javl-jeno je iz Mešihata.

Reis Rifat Fejzić je u saopštenjunaveo da su te osobe polomile prozo-rska stakla i ubacile svinjski izmet u

molitveni dio objekta. On je pozvao državne organe da

otkriju i osude počinioce ovg nedjelai da islamskim vjernicima u Boki Ko-torskoj omoguće nesmetano obavlja-nje vjerskih dužnosti.

Oskrnavljen objekat Islamske zajednice u Tivtu

NdërmjetRamazanitdhe Haxhit

faqe 10str. 27

str. 27

Za Islamski centar u Baru prikupljeno170.000 dolara

Za Islamski centar u Baru prikupljeno170.000 dolara

EELLIIFF jul - oktobar, 2010.islamske novinegazetë islame 2DRUGA STRANA

DIREKTOR: Behljulj KanaćevićREDAKCIJSKI KOLEGIJUM: Zamjenik gl. urednika: Džemo Redžematović; tehnički urednik: Samir Kajošević; članovi: Bajro Agović, Omer Kajoshaj, Enis Burdžović, Rifat Jusufi, Ramiz Luboder; Lektori: Zuvdija Hodžić, Brunilda Brasha "ELIF" izlazi na bosanskom i albanskom jezikuAdresa: "Elif", Gojka Radonjića 42, P.Fah 54, 81000 Podgorica · Tel/fax: 381 81 623 813, fax: 381 81 623 812 · E-mail: redakcijaelif@t-com.meUplata: Žiro račun za Crnu Goru 55100-672-8-383 Mešihat Islamske zajednice,za inostranstvo: Field 56A: COBADEFF Commerzbank AG Frankfurt, Field 57A: /400876894701 EUR PDBPYU2P Podgorička banka ad Podgorica, Field 59: /22498080-02039257 MESIHAT ISLAMSKE ZAJEDNICE CRNE GORE PODGORICA SERBIA AND MONTENEGRO; sa naznakom "Za Elif"Uvjerenjem Ministarstva Kulture br. 05-2079/2, «Elif» je oslobođen plaćanja poreza na dodatnu vrijednost Štampa: NJP "Pobjeda" · Rukopisi i fotografije se ne vraćaju (84504070)

IZDAVAČ: Mešihat Islamske zajednice u Republici Crnoj GoriGLAVNI I ODGOVORNI UREDNIK: Muharem DEMIROVIĆ

Plav, 9. oktobra - U organi-zaciji Odbora IZ-e Plav i Odbo-ra za izgradnju džamije, u seluBogajiće kod Plava, upriličenaje svečanost povodom postavl-janja kamena-temeljca.

Nakon klanjanja podne na-maza, u ime organizatora sveč-anosti, goste je poselamio i do-brodošlicu im poželio Muha-med ef. Cecunjanin.

Delegaciju Mešihata Islam-ske zajednice u Crnoj Gori susačinjavali: Bajro ef. Agović,sekretar Mešihata, Enis ef. Bu-rdžović, rukovodilac vjersko-prosvjetne službe, Rahman ef.Kačar, pomoćnik direktoraMedrese u Podgorici, Amer ef.Šukurica, sekretar Medrese,Fuad Čekić ispred Pravne slu-žbe Mešihata, Ismail Dacić,

Džemal Dacić i Sadmir Ha-džić, profesori Medrese. IspredIslamske zajednice u Srbijiprisustvovao je muftija Mua-mer ef. Zukorlić sa saradnici-ma.

Program je otpočet učen-jem Kur’ana. Uvodno ašere jeproučio Sead ef. Jasavić. Uime organizatora prisutnimase obratio predsjednik odboraza izgradnju, Bajazit Cecunja-

nin. Prisutne je poselamio i gl-avni imam Odbora Islamskezajednice Plav, Sinan ef. Latić,koji je naglasio da, izgradnjomove džamije, plavski kraj dobi-ja četrnaestu džamiju. Izaslan-ik Reisa, Rukovodilac vjersko-prosvjetne službe, Enis ef. Bu-rdžović je prisutnima i organi-zatoru prenio selame reisa Isl-amske zajednice u Crnoj Gori,Rifata ef. Fejzića, njegove čes-titke povodom ovog mubarekčina, te izvinjenje što reis, zb-og službenog puta nije bio uprilici da prisustvuje ovoj sveč-anosti. On je naglasio da u isla-mu imamo dva aspekta razu-mijevanja temelja: jedni teme-lji stoje na zemlji, a drugi, kojiljude navode da grade džamije- jesu temelji na takvaluku,

bogobojaznosti. Na svečanostije govorio i muftija Muameref. Zukorlić, koji je izraziozadovoljstvo što prisustvujeovakvom činu, te ukazao nabrojne aspekte vrijednosti dža-mije za okruženje u komeživimo.

Potom se pristupilo postav-ljanju kamena-temeljca, kojegsu postavili većinski vakifi,Dževat Cecunjanin i DževatCanović. Jedan je za novu dža-miju uvakufio svoju parcelu, adrugi je uvakufio imetak kojimće džamija biti podignuta. Za-jedničkom dovom, koju je pr-oučio Enis ef. Burdžović, oko-nčan je zvanični dio svečanos-ti. Za sve prisutne, organiza-tori su upriličili prigodan ru-čak.

Rožaje - Dana 20. okto-bra, ove godine, učinjen jejoš jedan korak ka infra-strukturnom jačanju Islam-ske zajednice u Crnoj Gori.Potpisan je ugovor o izgra-dnji Islamskog centra uRožajama između Islamskezajednice u Crnoj Gori ifirme BERING d.o.o. Isp-red Islamske zajednice ug-ovor je potpisao Omer Ka-joshaj, direktor kancelarijeza odnose sa inostranst-vom, a ispred BERING ko-mpanije direktor MirsadDžudžević.

Radi se o projektu površine 983 m2, a vrijednost potpisanog ugovora je 699.445eura. Islamska banka za razvoj iz Džedde je za ovaj projekat izdvojila 444.000 dolara.Kako je predviđeno, objekat bi trebao biti dovršen u roku od dvije godine, ukoliko sepostigne predviđena dinamika izvođenja radova.

KURBAN za Medresu u Podgorici

PPooddggoorriiccaa - Mešihat Islamske zajednce u Crnoj Gori i ove godine orga-nizuje akciju klanja kurbana za potrebe ishrane učenika Medrese u Podgori-ci. Kako iz godine u god-inu broj učenika ove Me-drese raste, time rastu ipotrebe za kurbanskimmesom.

Zato se i ove godineorganizuje akcija klanjakurbana za pomenutusvrhu.

Mešihat poziva svemuslimane u zemlji i ino-stranstvu koji žele dariva-ti svoj kurban učenicimaMedrese, da to učine pos-redstvom Mešihata ili lok-alnih odbora Islamske za-jednice. Cijena kurbanaove godine je 140 eura.

Postavljen kamen-temeljac zaizgradnju džamije u Bogajićima

Akcija 2010Potpisan ugovor o izgradnji Islamskog centra u Rožajama

SSaa ssvveeëëaannoossttii

KKaajjooššeevviićć ii DDžžuuddžžeevviićć

EELLIIFFjul - oktobar, 2010.islamske novine

gazetë islame3 HUTBA

Zahvala pripada Jednom iJedinom, Allahu Uzvišenom,koji suparnika ni pomagačaniti ikog ravnog sebi nema.Zahvalnost mu dugujemo nasvemu što nam je dao, a svešto imamo Njegov je dar. Ne-brojena hvala neka je Njemuna blagodati islama i blago-dati porodice. Zahvalimo je-zikom priznanja Onom ko usrca roditelja spušta čistu,bistru i plemenitu ljubav pre-ma potomstvu. Neka je sala-vat i selam, neprekinuti mir ispas na posljednjeg Allaho-vog miljenika i poslanika,Muhammeda, s.a.v.s., na nje-govu porodicu čistu, ashabeuzorite, i sve vjernike i vjer-nice do Sudnjeg dana!

Braćo u dinu, Znajmo da se vjernik ne-

će osjećati istinskim vjerniko-m ako njegov život nije na str-ani pravde. Neće se moći pri-maći takvaluku, i biti blizaksa ovim plemenitim svojstvo-m, ako nije pravedan. Kur’an-ski ajet kaže, "Pravedni bud-ite, to je bliže bogobojaznosti".Vjernik, braćo draga, nijeonaj koji je u jednoj dolini apravda u drugoj. Nedostatakpravde u odnosima prema dr-ugima, najčešći je uzrok na-šeg neuspjeha. Kada nisi nastrani pravde i pravednosti,onda si bliži propast negouspjehu!

ZZnnaajj ddaa ččeessttoo ppuuttaa,, AAllllaahhUUzzvviiššeennii ssvvoojj ooddnnooss pprreemmaa ttee--bbii uusslloovvii ttvvoojjiimm ooddnnoossoomm pprr--eemmaa ddrruuggiimm lljjuuddiimmaa.. Pa, kobude milostiv prema ljudima,Allah bude milostiv premanjemu. Ko bude od pomoćibratu muslimanu, Allah jenjemu pomoćnik. Ko učininasilje ljudima, Allah mupošalje za to osvetu, makar inakon vremena izvjesnog...

Razborit vjernik je onajkoji će potragati za uzrocimakoji mu ne dozvoljavaju danapreduje. Kad vjernik prim-ijeti da njegovi ibadeti, njego-ve dove, njegova usrdna pre-danost traženju od Allaha nedaje rezultat, odmah će se ok-renuti sebi pitanjem: „Jesamli nekom nepravdu učinio“?Pa će, analizirajući svoje odn-ose prema ljudima najprije

početi od onih njemu najbliž-ih - roditelja. Čovječe, oni suti najbliži, jer su kod tebe na-jzaslužniji. Koliko su te putapazili, čuvali, noći probdjelipazeći na tebe.

Odnos prema roditeljimaje jedan od najčešćih uzrokauspjeha ili neuspjeha čovje-ka. Roditelji bivaju čestokapijom primanja ili odbijan-ja ibadeta, dova, svekolike po-kornosti. Argumenti valjano-sti ove tvrdnje su mnogobro-jni. Pomenimo Uvejs el-Kar-nija. Čovjeka koji je žarkoželio da se susretne sa Posla-nikom, s.a.v.s. Ali, uspio jedoći iz Jemena u Medinu, teknakon smrti Poslanika,.s.a.v.s. No, Poslanik, s.a.v.s.,je prije smrti povjerio Ome-ru, r.a., jednu oporuku. Upo-znao ga je da postoji Uvejs el-Karni, čovjek iz Jemena, izplemena Murad, bolovao jeod zarazne bolesti kojom muje bilo prekriveno čitavo tije-lo, osim prostora na stomakuveličine dirhema. Ovdje Posl-anik, s.a.v.s., Omeru podvlačijednu bitnu osobinu Uvejsa –imao je majku kojoj je biodobročinitelj. Zašto Poslanikpriča Omeru o Uvejsku, ko-jeg nikada nije vidio? Oporu-čuje mu: „Ako se budeš sreosa njim, zamoli ga da uputidovu (Allahu) za tebe“! Zaš-to, jer sam Poslanik, s.a.v.s.,

veli da je Uvejs bio od onihkojima se dova prima. Ako biAllaha zamolio zakletvom,odmah bi mu uslišio“! Uvejs,r.a., nije bio onaj čije su doveuslišane bez odlaganja zatošto je bio iz Jemena. Niti zatošto je pripadao plemenuMurad. Niti zato što je bolo-vao zaraznu bolest pa preživ-io. Već, krunski razlog njego-ve primljene dove je – njego-va poslušnost majci!

Ako hoćemo da nam Alla-h uslišava dove, da se našeruke prazne ne vraćaju kadih moleći podignemo, budi-mo dobročinitelji svojim ro-diteljima. Potrudimo se današi roditelji budu nama za-dovoljni, olakšaćemo uzdiza-nje naših dova k nebesima, iprimanje naših dobrih djela.Ovo će najbolje potvrditiriječi Poslanika, s.a.v.s.:„Allahovo zadovoljstvo je uzadovo-ljstvu roditelja, iAllahova srdžba je u srdžbiroditelja.“ (Bilježi ga Tir-mizi)

U predajama se navodi daje Musa, a.s., zamolio Allahadž.š.: „Gospodaru, pokaži mimog prijatelja u Džennetu“.Allah Uzvišeni mu je objav-om ukazao na jednog, sasvimobičnog, skromnog i neprim-jetnog i povučenog mladića.Musa, a.s., se začudio, vidje-

vši da se radi o mladiću kojegne poznaju po mnogo ibade-ta, pokornosti i znanja ovjeri. Pratio ga je. Mladić jesa tržnice donio namirnice,spremio majci hranu, pospre-mio kuću. Bio je poput smj-ernog sluge u kući svoje ma-jke. Smjerno joj je služio.Ona tada diže ruke i zamoliAllaha: „„GGoossppooddaarruu mmoojj,, uuččii--nnii mmoogg ssiinnaa MMuussaaoovviimm pprriijjaatt--eelljjeemm uu DDžžeennnneettuu““.. Majčin-ska hair-dova je ovog mladićaučinila prijateljem Musa a.s.,u Džennetu.

Pomislimo nekad: - dobr-očinstvo možemo činiti svo-jim roditeljima dok su živi. Ašta da činimo ako su oni većpreselili Ahiretu, hoće linaša djela propasti, jer imnismo bili pokorni dok subili živi?

Islamska ulema kaže dase roditeljima može činiti do-bro i nakon njihove smrti, kr-oz tri vida zahvalnosti: Prvi jeda čovjek bude vjernik, jerako je uspio kod Allaha, to jenajveće zadovoljstvo roditel-ja. Drugi je da čovjek povežerodbinske veze i obilazi onesa kojima su njegovi roditeljidrugovali. Treći, krunski vidzahvalnosti je – doviti za um-rle roditelje. Svako od nas,kome su roditelji preselili naAhiret, neka sebe učini teku-ćom, trajnom sadakom. Kako

kaže Poslanik, s.a.v.s.: „Kadaumre sin Ademov, prekidamu se djelo osim u tri slučaja:„Ako ostavi trajni vakuf zasobom, ako ostavi znanje koj-im se drugi koriste, i ako ost-avi dobro dijete koje će moliti(Allaha) za njega.“

Nemojmo hitati da mijen-jamo čitav svijet, počnimo odsopstvenog praga, koji je ne-kada najveća planina koju sv-ako od nas ikad prekorači.Često vidimo mladića punogenergije i gorljivosti kakobrine i bori se za pravdu, želida pravdu unese u svako ćošedunjaluka, a nepravedan jeprema onima kojima najvišezahvalnosti duguje. Mnogidanas pričaju kako bi mnogošta promijenili u svom dže-matu, svojoj Islamskoj zajed-nici, svom ummetu... a nika-ko da učine prvi korak-promi-jeni svoj odnos prema rodit-eljima. Uzdah roditelja je ne-probojna brana, koja nas mo-že udaljiti od Allahova zado-voljstva a približiti srdžbi Nje-govoj, pa ga se dobro čuvaj-mo ako uspjeti želimo!

Molimo Allaha Uzvišenogda nas poštedi djela koja na-gradu upropaštavaju, i da nassigurne i spašene u milostSvoju uvede!

Enis Burdžović

Uzdah roditelja

EELLIIFF jul - oktobar, 2010.islamske novinegazetë islame 4ISLAMSKO DRUŠTVO

DR MUHAMED IMARA

Uvod

Kada od Gane na jugoza-padu krenemo ka Fergani nasjeveroistoku, kada od Filipinana 120° ekvatora na istoku, kr-enemo do krajnjeg zapadnogdijela Afrike, kada sjeverno odvrhova rijeka Feldža na 60°meridijana, krenemo ka sred-njoj Africi na jugu, te kada odMilke na Malajima istočno, kr-enemo ka Meleki u Andaluzijizapadno, kada od Nove Gvine-je na dalekom azijskom istoku,krenemo ka Republici Gvinejina dalekom afričkom zapadu,svuda će nas susresti islamskisvijet i teritorije muslimanakoje povezuju muslimanske ze-mlje sa površinom od35.000.000 km2, a na kojimaegzistiraju 57 država sa veomavažnim položajem za pomors-ki, vazdušni i kopneni saobra-ćaj.

U njima su različite klimat-ske zone, umjerena, tropska,pustinjska i interkontinental-na, a njihova zemlja u sebikrije razna prirodna bogatstva.

Islamske zemlje su:- prve po posjedovanju pet-

rola i proizvode 60% od ukup-ne svjetske proizvodnje;

- prve po posjedovanju ma-gnezijuma i proizvode 24% odukupne svjetske proizvodnje;

- prve po posjedovanju hro-ma i proizvode 40% od ukup-ne svjetske proizvodnje;

- prve po posjedovanju kala-ja i proizvode 25% od ukupnesvjetske proizvodnje;

- treće po posjedovanju gvo-žđa i proizvode 12% od ukup-ne svjetske proizvodnje;

-pete po posjedovanju olovai proizvode 10% od ukupnesvjetske proizvodnje;

- sedme po posjedovanjuuglja, čija se vrijednost smanji-la u odnosu na petrol.

Na toj zemlji - zemlji isla-ma, važnom strateškom mjestui zemlji velikih prirodnih res-ursa, živi više od milijardu i dv-ije stotine hiljada muslimana,odnosno 1/4 ukupne svjetskepopulacije. Procenat natalitetakod muslimana je najveći u svi-jetu i iznosi 2,25% što jeaksiom koji islamskom svijetuotvara mogućnost da njegovi

stanovnici predstavljaju jednutrećinu ukupne svjetske popu-lacije. Pored važnog strateškogpoložaja, velike površine, prir-odnih resursa, velikog kapita-la, radne snage i vrsnih intele-ktualaca, stanovnici toga Svij-eta posjeduju karakteristikejednog Ummeta, njegove snagei potencijala. Sve njih spajajukarakteristike jedne islamskekulture, vjere u jednog Boga,Poslanika, Knjige i kible. Tavjera je od okorjelih džahilanapravila najbolju ljudsku zaje-dnicu koja se ikada pojavila.Od nomada je napravila najve-ći kulturni svjetionik kojegistorija ljudske civilizacije poz-naje. Od raznih plemena i nar-oda, napravila je jedno civiliza-cijsko tijelo koje, kada obolijedan njegov organ, ostali djel-ovi pate od nesanice i tempera-ture.

Ta vjera se nije izmijenilaniti izvitoperila, jer Onaj kojiju je objavio, obećao je da će ječuvati: „Mi, uistinu, Kur’anobjavljujemo i zaista ćemo Minad njim bdjeti!“ (El-Hidžr: 9).

Zašto nam se onda dešava-ju prevrati u suprotnost?

Ummet jedinstva je doživioda se njegovi duhovni, ekono-mski, kulturni, politički i vojnikapaciteti pretvaraju u neisla-mske centre moći od kojih naj-manje koristi imaju muslima-ni.

Umjesto da najglavnije stra-teško područje ima prednost usnazi i odbrani, ono je postalo

izazov drugim narodima za os-vajanje, otimačinu i cjepkanje.Ogromni prirodni resursi, kaoi strateški položaj, nisu izvoribogatstva, snage, progresa i ne-zavisnosti Ummeta, već su ok-ovi i lanci koji naš svijet i Um-met stežu ekonomskom ekspl-oatacijom puneći tako svjetskebudžete nemuslimana. Zaštosu zemlje osvajanja i osvajačakoji su za osamdeset godina os-vojili više nego što su Rimljaniosvojili za osam vjekova, i kojisu, za razliku od Rimljana idrugih osvajača, oslobodili čov-jeka; njegovu dušu, zemlju,duh, volju, snagu rada, te boga-to duhovno nasljeđe, da bi odsvega toga, po islamskim mjer-ilima i propisima, napravilinovu civilizaciju za jedan novisvijet; zašto su, dakle, te slo-bodne zemlje i ti slobodni ljudipali u ropstvo i okove? Zašto suistjerani iz svojih domova, ne-kada silom, a nekada iz ne-moći da koriste prirodna boga-tstva svoje zemlje? Pored toga,zašto su dočekali da tražesmještaj i ropstvo u toj mjeri dapomažu potčinjenost onimakoji ih zbog vjere i dunjalukaubijaju i iz domova izgone?

Enegrija i prirodni potenci-jali se nisu istrošili. Nasuprottoga, oni su se povećali i, pre-ma savremenim istraživanji-ma, oni se stalno povećavaju.Vjera koja je stvorila civilizaci-ju, kada se utjelovila u ovosv-jetsku zbilju, služeći ljudskojgenijalnosti u kultivisanju ze-mlje i civiliziranju društva tepolitičkom uređivanju države

(hilafet) koji je ekvivalent Alla-hovoj vlasti na zemlji, dakle, tavjera se nije promijenila. Nap-rotiv, njena znanost i spoznajasu nam otkrile nove potenci-jale i mogućnosti.

Gdje je onda problem?

Zašto se onda ponovo javl-ja problem vjere i civilizacijs-kog preporoda? Zašto, kako ikada je ovaj Ummet ušao ukrug zastajanja, dekadence ilatentnosti? Kako otvoriti putislamskom buđenju koje ćeponovo oživjeti našu islamskukulturu i civilizaciju? Onooživljavanje koje će učiniti da,po drugi put sa islamom, jedi-no ovaj Ummet korača ka civi-lizaciji i da iznova učestvuje uizbavljenju ljudskoga roda izcivilizacijskog ćorsokaka u kojije upao?

Da li su muslimanijedan Ummet?

Međutim, iako se priznajepostojanje materijalnih moguć-nosti i ekonomskih potencijalanekih islamskih zemalja, poje-dini ljudi sumnjaju da musli-mani posjeduju karakteristike,snagu i potencijale jednogUmmeta, već ih smatraju mno-gobrojnim ummetima.

Jedan dio ljudi koji se baviovom problematikom se supro-tstavlja idejama zapadne civi-lizacije koja zagovara nacional-ni ummet i nacionalni iden-titet, jer takve ideje, inače do-

padljive veoma velikom brojuintelektualne elite današnjihmuslimana, bacaju sumnju ujedinstvo islamskog ummeta iporiču postojanje muslimanakao jednog Ummeta, govorećida je to Ummet bez ljudi!

Ove zapadnjačke ideje i sh-vatanja Ummeta formirale supravce i škole koje jako oponi-raju i negiraju parolu jedinstvaislamskog Ummeta, a iz nji-hove literature saznajemo zafraze poput: egipatski ummet,sirijski ummet, tunižanskiummet, perzijanski ummet,afganistanski ummet, itd. Čaku dnevnim listovima, a ponek-ad i u stručnim i naučnim čla-ncima, spiminju se nezavisninacionalni arapski, libijski, tu-nižanski, alžirski, identitetikoji nisu djelovi jednog islam-skog ummeta, već zasebni nac-ionalni bitak koji sam o sebiopstoji i ima zasebne i nezav-isane nacionalne identitete.

Šta je istina u svemu tome?Da li su muslimani jedanUmmet, kako bi se prematome usmjerio govor o buđen-ju i renesansi sa zajedničkimspecifičnostima i uslovima? Dali se radi o brojnim ummetima,shodno broju država, narod-nosti, rasa koje nudi velikiislamski svijet?

Postoji mnogo leksikona irječnika koji izlažu definicijuriječi Ummet, naročito oni kojisu pod uplivom zapadnih zn-ačenja, a te definicije se odlik-uju tačnošću i preciznošću, ra-zlikujući se po svojstvima, pod-jelama, uslovima koje su post-avili i postavljaju za ljudskuzajednicu koja je dostojna dabude Ummet različit od drugihzajednica (ummeta). Tako usvjetovnim enciklopedijama ileksikonima javljaju se materi-jalistički uslovi i svojstva kojičine ljudsku zajednicu umme-tom. U tom smislu, pijaca i za-jednički ekonomski život sukalupi u kojima se oblikujeummet; oni su poput matericekoja, pomoću zajedničke zeml-je na kojoj rađaju plodovi naintelektualnom i kulturnompolju, rađa zajedničko duhov-no biće. Taj ummet je među-sobno povezan osjećanjima,emocijama, vrlinama, naravi-ma, vrijednostima, uspomena-ma, baštinama, bolovima, nad-ama, itd.

Neki od tih rječnika i lek-

Put islamskog buđenja

EELLIIFFjul - oktobar, 2010.islamske novine

gazetë islame5 ISLAMSKO DRUŠTVOsikona idu daleko u postavljan-ju uslova i odlika Ummeta u to-likoj mjeri da miješaju izmeđuUmmeta i države: „Ummet jenezavisna politička skupinakoja živi na određenom podr-učju u kome članovi učestvujuu uređenju institucija, što vodiosjećaju jedinstva i zajedništva.Za Ummet nije neophodno danjegovi članovi budu zajed-ničkog korijena ili da govorejednim jezikom, imaju istuvjeru ili porijeklo. Iako seummeti obično oslanjaju nazajedničku istoriju i postojanjesličnih kulturoloških osnova“.Slično ovoj definiciji je i slje-deća: „Ummet je skupina poje-dinaca koji čine političko jedi-nstvo, a veže ih jedinstvo do-movine, baštine, nadanja i str-adanja“.

Ova sinteza između Umm-eta i države, u arapskim rječn-icima i leksikonima, plod jezapadnog intelektualnog utica-ja na definisanje toga naziva.Isto tako, ona služi zapadnimciljevima da, šireći sadržine ta-kvih definicija, oblikuju arap-sku i muslimansku misao, anaročito misao onih istraživ-ača koje interesuje značenje,smisao i okvir Ummeta.

Zapadna civilizacija je osm-islila definiciju ummeta pomi-ješavši ga sa državom, jer suneki od tih ummeta, uglavn-om, postigli slobodu i državnunezavisnost. Dok neke državete civilizacije, iako u sebisadrže razne ummete, nemajuu svojim okvirima one umm-ete koji su kolonizatorskim ter-orom razjedinjeni. To je razlogšto oni nemaju jednu državuza jedan ummet. Tako postojistvarna podudarnost izmeđuummeta i države.

Publicitet shvatanja kojepoistovjećuje državu sa umme-tom postoji u leksikonima irječnicima naroda koje jepogodila kolonizatorska gorči-na i uski lokalni interesi, teplemenska i klasna nadmetan-ja koja su iznjedrila „kraljeveplemena“ a koje štiti koloniza-torska prevlast zapadne civi-lizacije. To vodi sumnji u jedin-stvo ummeta i gubitku nam-jere ujedinjenja ummeta iuspostavljanja jedne državekoja bi ukorjenila jedinstvoummeta i pospješila njegovespecifičnosti i ljepote.

Zapadne ideje se afirmišukada izvan svojih okvira i ze-malja posiju smutnje i intrige,te kada putem kolonizacijenanose pljačku i otimačinu. Uovom okviru i svjetlu trebamoposmatrati vrijednost i razul-

tate tvrdnje zapadne civilizaci-je o ummetu, kako bi opovrglijedinstvo muslimana koje se unjemu ogleda!

Među tim rječnicima i lek-sikonima postoje i oni koji suse sačuvali od miješanja izm-eđu umeta i države, definira-jući ummet savremenom logi-kom koja pokušava navestiodlike, prednosti, uslove i lim-ite, kako ta bi definicija bilašto bolja i tačnija. Tako nalazi-mo da se, zakonski, ummet de-finira kao: zajednica ljudi kojeokupljaju zajednički elementi,poput, porijekla, jezika, ub-jeđenja, duhovne baštine, štoih čini integralnim civilizaci-jskim jedinstvom, rađajući pritom osjećaje pripadnosti jedin-stva i vezivanja za njega. Um-met je socijalna i civilizacijskaistina, za razliku od državekoja se smatra političkim izakonskim jedinstvom. Primje-tno je da katkada jedan ummetbiva prisutan u mnogo država,kao što je bio slučaj sa arap-skim ummetom. Isto takojedna država u sebi sadrži mn-oge ummete, poput Osmanskeimperije, ranije, ili Švajcarske,sada.

To su najizraženije metodedefiniranja ummeta u savre-menim rječnicima, leksikoni-ma i enciklopedijama koje su,pored nekih razlika i odstu-panja, jedinstvene u tačnosti,preciznosti i navođenju uslova,prednosti i specifičnosti ljud-ske zajednice ili ummeta.

Htjeli smo da ukažemo naovu novu i specifičnu definici-ju ummeta kako bi naglasilinjeno razlikovanje sa arapsko-islamskom metodom defini-ranja ummeta. Jer ta metoda jenamjerno i smišljeno odstupilaod skučenog i ograničenogdefiniranja ummeta, smatra-jući bilo koju zajednicu sa svo-jim vezivnim elementima, gla-vnom odlikom ummeta koja garazlikuje od ostalih ummetâ.To iz razloga što iza arapsko-islamske metode postoje idejnisimptomi oslikavanja civilizaci-jske specifičnosti brilijantnogarapsko-islamskog ummeta,koji se javljaju kada tragamo zaposebnim shvatanjem Umme-ta u našoj arapsko-islamskoj ci-vilizaciji. Takav specifičan na-čin definiranja ummeta upra-vo svjedoči jedinstvo musli-mana u okviru jednog ummetai jedne civilizacije.

(nastavlja se)S arapskog preveo:

Džemo Redžematović

Neka je neizmjerna hvala Uzvišenom Alla-hu, Gospodaru svih svjetova! Neka je salavat iselam na najboljeg Allahovog roba i najodabran-ijeg poslanika, Muhammeda, s.a.v.s., njegovučasnu porodicu i plemenite, istinoljubiveashabe.

Ovim susretom, uz Allahovu dozvolu, imam-o namjeru da se upoznamo sa jednim priličnonapuštenim sunnetom (praksom) Allahova Po-slanika, s.a.v.s. Kada čitamo siru (životopis Pos-lanika, s.a.v.s.), nalazimo da ovaj sunnet naziva-ju „sredstvom za pridobijanje i mekšanje srca“.Iz njegova, s.a.v.s., života saznajemo da je koris-tio sva valjana sredstva kojima je ljude mogaoprivući u Allahovu vjeru.

Od tih sredstava je i jedan pokret...Taj pokr-et, napušteni sunnet o kome govorimo je veomalako izvršiti. To je, kako ga zovu, riječ bez glasai slova...Ne traje duže od treptaja oka. Polazi sausana, prolazi kroz kapiju tuđih očiju, i završa-va u srcu onog kome je usmjeren. Ovaj sunnetje sadaka, a ova sadaka je stalno tekla sa usanavoljenog Poslanika, s.a.v.s. To je osmjeh. Moždazvuči čudno da je osmjeh sadaka, ali Poslanik,s.a.vs., nas, upozorava: „Nemoj smatrati bezvri-jednim ništa od dobrih djela, makar to bilo dasretneš svog brata (u vjeri) vedrim licem“. (Bilje-že ga Hakim i Bejheki) U drugom hadisu, Muh-ammed, s.a.v.s., osmjeh poredi sa sadakom, po-dstičući nas da ovakvu sadaku uvijek udjeljuje-mo: „Osmjeh tvom bratu (muslimanu) je sada-ka“. (Tirmizi i ibn Hibban) Koliko je osmjehzauzimao ogromno mjesto u životu Poslanika,s.a.v.s., govori nam imam Buhari, koji je u svomSahihu odvojio posebno poglavlje „O osmjehu ismijanju“. (babu tebessum we-dahik)

Osmjeh se pominje i u Kur’anu, kada se Su-lejman, a.s., osmjehnuo na riječi mrava. Osmjehje bio stalna praksa Poslanika, s.a.v.s. Osmjehiv-ao bi se kad bi sretao svoje ashabe, dočekivao ihje sa osmjehom. Osmjehivao bi se kada bi vidiočovjeka da suzbija svoju srdžbu. Osmjehivao bise kada bi neko pogriješio, ispravljajući njegovupogrešku blagim osmjehom. Govorimo da slijed-imo njegov sunnet, a kada neko pogriješi, čestoga ispravljamo galamom, grubim riječima inamrgođenim licem. Poslušajmo Džerira, r.a.,koji pripovijeda, kako stoji u Sahihima Buharijei Muslima. „...I nikada me Poslanik, .s.a.v.s.,nije vidio, nakon što sam primio islam, a da mise nije osmjehnuo u lice“. Jedne prilike došaomu je beduin, poznat po svojoj prirođenoj gru-bosti, obratio mu se grubim riječima, ali ga jePoslanik, s.a.v.s., privukao nježnošću i osmje-hom. Beduin mu je rekao: „O Muhammede,naredi da mi se da od Allahovog imetka koji jekod tebe“. Poslanik, .s.a.v.s., se na ove gruberiječi okrenuo, nasmiješio se beduinu i naredioda mu se da sadaka. Time je smekšao srcebeduina, i navikao ga da mu se obraća riječimapoštovanja, kako su ashabi činili, zovući ga: „OAllahov Poslaniče“.

Poslanik, s.a.v.s., je jedne prilike u džamijinaišao pored grupe ashaba koji su pričali nekedogađaje iz džahilijjeta, pa se osmjehnuo na tošto su pričali.

Njegovog osmjeha nije nestalo ni u posljed-

njim trenucima njegovog ovosvjetskog života.Poslanik, s.a.v.s., se osmjehom oprostio od asha-ba i Dunjaluka! Enes, r.a., priča, kako je zabil-ježeno u Sahihima Buharije i Muslima: „Dok sumuslimani bili na sabah namazu, u ponedeljak(na dan kad je Poslanik, s.a.v.s., preselio naAhiret) dok je Ebu Bekr predvodio namaz, izne-nadio ih je Poslanik, s.a.v.s. Sklonio je zastor saAišine, r.a., sobe. Gledao je u njih poređane usafove, pa se osmjehnuo.“

Osmjeh je, kako vidimo iz brojnih slučajeva,sunnetom Allahovog Miljenika, s.a.v.s., bio putdo srca. Topio je njime led sa osornih i grubihsrca, činio je da iz kamenih srca provre voda mi-losti i saosjećanja. Danas srećemo ljude kod ko-jih je osmjeh rijetkost. Kao da su im zubi awret,pa ih ne smiju otkriti drugima, osmjehujući se.Jasno je da čovjek nekada prolazi kroz ličnekrize, teškoće, nevolje i iskušenja, te da se u tak-vom stanju teško može okititi osmjehom. Ali, dačovjek čitavog života bude mračan i namrgo-đen, uskraćujući osmjeh drugima, to je dalekood prakse Allahova Poslanika, s.a.v.s.

I nemuslimani su danas svjesni ljepote skri-vene u osmjehu. Kažu da osmjeh pozitivno uti-če na psihičko stanje smirenosti i opuštanja. Da-nas kada je stres bolest savremenog doba, osm-jeh kojem nas je naučio nas Poslanik, s.a.v.s., jesavršena preventiva! Kaže psiholog Dejl Ka-rin-dži. „Tražio sam od svojih učenika da odaberupo jednu osobu kojoj će se svakodnevno osmje-hivati, u toku jedne sedmice. Jedan od učenikaje bio trgovac, i odabrao je da se osmjehuje svo-joj supruzi, koja od njega nije navikla da vidiosmjeh. Rezultat je bio, nakon istraživanja, ka-ko kaže učenik – otkrio sam novu sreću kojunisam okusio godinama unazad. To me je pod-staklo da se osmjehujem svima sa kojima dolaz-im u dodir. Ljudi su mi zbog osmjeha uzvraćalipoštovanjem i trudili se da mi budu na usluzi.Osjetio sam da je život postao ljepši, svjetliji, apreko toga, moja zarada u trgovini se povećalazbog osmjeha“.

Ako nemuslimani jedni drugima preporuču-ju osmjeh, onda mi muslimani imamo potrebuviše zbog koje osmjeh trebamo učiniti svojomstalnom praksom – osmjehom slijedimo sunnetnašeg Poslanika, s.a.v.s.!

Na kraju, nemojmo zaboraviti da: - Osmjeh traje samo trenutak, a drugima mo-

že ostati kao lijepa uspomena do kraja života, iuspomena da nas po dobru pamte i nakon našesmrti

- Niko ne može reći da je toliko siromašan dadrugima ne može udijeliti osmjeh

- Niko ne može reći da je toliko bogat, da muosmjeh nije potreban

- Osmjeh je sadaka koja neće osiromašitionoga ko ga daje, a može obogatiti onoga komese daje.

- Osmjeh je riječ bez glasa i slova, a kodAllaha vrijedi kao udijeljena sadaka

- Osmjeh je sunnet Allahova Poslanika,s.a.v.s., i pored nagrade za udijeljenu sadakuosmjehom, imamo nagradu za slijeđenje sun-neta Allahova Miljenika, s.a.v.s.

Seniha Burdžović

Osmjeh u praksiMuhammeda, s.a.v.s.

EELLIIFF jul - oktobar, 2010.islamske novinegazetë islame 6EDUKACIJA

Uvod

Hvala Allahu dž.š., Gospo-daru svih svjetova. Neka jesalavat i selam na Božijegposlanika Muhammeda a.s.

Edeb u kur'anskim tek-stovima i hadisima AllahovogPoslanika s.a.v.s., znači cjel-ovitu brigu o djetetu u prvimrazdobljima njegovog života;težnju ka lijepom.

Termin edeb, odražava istoznačenje kao i terbijjet i čišćenje.

Odgoj je, u islamskim dje-lima, u uskoj i neraskidivojvezi s učenjem i poučavanje-m, i poklanja cjelovitu briguduševnoj izgradnji muslima-na, u općem značenju, i onaje potpuno oslonjena naKur'an i hadis Alahovog Pos-lanika a.s., što se jasno vidi izdjela Ebu Hamida El-Gazalija,Muhammeda Kutba i mnogihdrugih islamskih autoriteta.

U posmatranju Poslaniko-ve, a.s., pedagoške ličnosti,neophodno je proučavati svo-jstva specifična Poslaniku,s.a.v.s., koja su ga učinila ped-agogom najvećeg kalibra, dabismo, nakon toga, mogli izl-ožiti pedagoški i odgojni pro-gram koji je Poslanik, a.s., pr-aktikovao i na negovim osno-vama uspio ostvariti izvan-redan odgojni preobražaj.1

U ovakvom osvrtu teško jeizložiti sve definicije odgojakoje su iznijeli učenjaci, bud-ući da bi nas one, s obziromna mnoštvo, udaljile od cilja.

A naš cilj je da izložimo Po-slanikovu, a.s., pedagošku lič-nost i njegovo podsticanje svo-jih sljedbenika na lijep odgoj.

Poticaj odgoja uhadisima Poslanikas.a.w.s

Islamski autori u brojnimdjelima ukazuju na nasušnostpotrebe za islamskim odgo-

jem.O tome se govori i u djelugrupe aurora : et-terbijjetu-d-dinijetu-l-islamijje bejne-l-esal-eti ve-l-muasare, iz kojeg izd-vajamo raspravu o savremen-oj potrebi za islamskom peda-gogijom i odgojem.Ovom pri-likom navest ćemo neke odnajznačajnijih izazova i pojas-niti ulogu i značaj islamskogodgoja.

Na početku svih rasprava oislamskom odgoju i pedagogijikao autentičnoj islamskojnauci neophodno je zastati naznačenju odgoja i obrazovanjau okrilju tekstova Kur'ana isuneta, te tekstova autoritetaislamske pedagogije. Samoznačenje tih pojmova u ovomkontekstu umnogome će otk-loniti nejasnoće i zbunjenostkoji nastaju samom upotre-bom pojma islamska pedagogi-ja, odnosno islamski odgojno-obrazovni proces, i svih idejau vezi s tim.

Činjenica je da se riječ ter-bijjet-pedagogija ne navodiizravno u časnom Kur'anukao ni u hadisima AllahovogPoslanika s.a.v.s., ali se zato i

u Kur'anu i u hadisima kor-iste termini rebba-nurebbi-uznačenju odgajati, poučavati,razvijati; juzekki-rasti, uspije-vati, napredovati, itd. Navestćemo neke ajete i hadise kojigovore o tome. Tako UzvišeniAllah kaže:

Gospodar tvoj zapovije-da da se samo Njemu klan-jate i da roditeljima dobroč-instvo činite. Kad jedno odnjih dvoje ili oboje,kod tebestarost dožive ne reci im ni:UH!- i ne povikni na njih, iobraćaj im se sa riječima po-štovanja punim. Budi premanjima pažljiv i ponizan ireci: Gospodaru moj, smilujim se, oni su mene, kad sambio dijete njegovali! ( El-Isra',23.-24.)2

Zar te među nama nismogajili dok si dijete bio...(Eš-Šu'ara,18.)3

Navedeni ajeti ukazuju nasamu srž odgoja i pedagogije,a to je proces pripremanja ibrige o odgajniku u prvomrazdoblju njegovog života. Aj-eti iz sure el-Isra' da je prven-stvena obaveza i zadaća por-

odice u okviru koje se oba ro-ditelja, otac i majka, zajed-ničkim snagama brinu odjetetu koje je još malo i nej-ako, osiguravajući mu prijekopotrebnu nježnost i zadovol-jenje ostalih potreba.

Roditelji su startni i ujed-no ključni faktor koji svojuenergiju nesebično zalažu dabi opskrbili svoje dijete hra-nom, odjećom, obućom, i dr.,da bi mu omogućili igru, od-mor i razonodu; oni ga pouč-avaju temeljem cjelokupnogponašanja, i zajednički sud-jeluju u izgradnji temeljnihodrednica dječije ličnosti.Upravo zbog svega navedenogroditelji zaslužuju da se dijetelijepo ohodi prema njimakada ostare, te da često moliAllaha dž.š., da im podari Sv-oju milost, kao nagradu zasve ono što su učinili da bi p-ripremili svoje dijete za život.

U drugom ajetu, u dijelukazivanja o faraonu i Musaua.s., riječ murebbi koristi sekao faraonova opaska Musaua.s., u značenju da ga je onodgajao i brinuo se o njemu

dok je bio mali, i da ga nijepogubio kao što je u to vrije-me činio sa ostalom izrae-lćanskom djecom. Faraon munapominje da je on uz njegaproveo niz godina. Taj govordošao je kao faraonova reak-cija na Musaov a.s, poziv uislam koji mu je, po Allaho-vom naređenju, dosljedno pr-enio Musa a.s.

Edeb je riječ koja se mno-go upotrebljava u hadisima ičesto susreće u islamskim dje-lima i u vrlo tijesnoj je vezi saznačenjem „oblikovanje du-še“ - ličnosti svake osobe.

Ona je, u stvari, potpunopodudarna riječi terbijjet-odgoj, adekvatno je zamjenju-je. Kako je spomenuto ovariječ i njena značenja često senavode u hadisima:

„Roditelj ne može svomdjetetu podariti ništa bolje odlijepog odgoja.“4

„Plemenito postupajte pr-ema svojoj djeci i što ljepše ihodgojite.“5

Muhammed a.s. u jednomhadisu daje pedagoški savjetsvim roditeljima:

Hranite svoju djecu sedamgodina,odgajajte ih sedam go-dina a zatim ih uzmite za sar-adnike sedam godina.

Kako kažu islamki učen-jaci ovaj hadis Allahovog Posl-anika s.a.v.s., obuhvata dvaznačenja:

- Ukazuje na prirodu pr-vih perioda ljuckog života;

- Ukazuje na obavezu ro-ditelja čemu da daju prednostu svakom od tih perioda.

Usame b. Šerik prenosi dasu ashabi jednog dana sjedilisa Poslanikom i u tom tren-utku došla je jedna nepozna-ta grupa ljudi. Sjeli su poredPoslanika i postavili su mupitanje:

- Koji je čovjek najdraži

Poticaj odgoja u hadisimaPoslanika a.s.

1 - Muhammed REWWAS QALAHDZI, Ličnost posljednjeg Allahovog poslanika, El-Kalem, Sarajevo - Zenica, 2006., str.239.2 - Ku’ran, El-isra, 23-24.3 - Kur’an, Eš-šu’ara,18.4 - Tako je govorio Muhammed resulullah, Isanbul, 1994.,str.238.5 - Tako je govorio Muhammed resulullah, Istanbul, 1994.,str.237.6 - Tako je govorio Muhammed resulullah, Isanbul, 1994..str.154.

7 - Tako je govorio Muhammed resulullah, Isanbul, 1994.,str.155.8 - Tako je govorio Muhammed resulullah, Istanbul, 1994., str.155.9 - Tako je ovorio Muhammed resulullah, Istanbul, 1994.,str.203.(es-semani u djelu „Edeul-umelai“)10 - Shihu-l-Buhari, knjiga 1.,Sarajevo, 1995.,str.124.11 - Kur’an, El-Ahzab,21.

EELLIIFFjul - oktobar, 2010.islamske novine

gazetë islame7 EDUKACIJA

Uzvišenom Allahu? Poslanikje odgovorio:

- Allahu je najdraži onajčovjek koji je najljepše odgo-jen. (taberani)6

Poslan sam da usavršimplemenite ćudi kod ljudi.(Malik: Muveta)7

Abdulah ibn Amr prenosiAlahov Poslanik nije bio nep-ristojan, besraman, niti je bionemoralan, bestidan (u svo-me govoru i ponašanju), i go-vorio je: Zaista su međuvama najbolji oni koji su njl-jepše ćudi. (muttefekun ale-jhi)8

Aiša r. a., prenosi da ječula Allahovog Poslanika a.s. kako kaže: Zaista, vjernik sljepotom svog ponašanjadostiže stepen postača i klan-jača. (ebu Davud)

Iz navedenih hadisa se jas-no vidi da riječ edeb u pot-punosti odgovara značenjunaše riječi odgoj, pogotovo usegmentu koji govori o nad-gradnji prirode ličnosti, nje-nog uzdizanja, i njenog razvo-ja u okrilju Allahovog dž.š.,plana i programa zacrtanog učasnom Kur'anu. Pa ipak,riječ edeb u jednom hadisuPoslanika s.a.v.s., dobila jejoš jedno značenje, tačnije :znanje, tj. obrazovanje.

Navodi se da je skupina izJemena došla Allahovom Po-slaniku saws, a on bi uobi-čavao svakome se obraćati najeziku koji razumije. Taskupina je harf lam zamjenji-vala harfom mim, pa izmeđuostalog, ti ljudi su ga pitali i opostu na putovanju, pa jeAllahov Poslanik saws, rekao: “ Ne spada u dobročinstvopostiti za vrijeme putovanja.“Na to je Alija b. Ebi Talib,r.a., primijetio: „Allahov Posl-aniče, vidimo da se svakomnarodu obraćaš na njihovomjeziku, pa ko te poučio to-me?“ Allahov Poslanik s.a.-v.s., mu reče: “Odgojio me jemoj Gospodar i uljepšao mojodgoj.“9 Odnosno: Podučiome je moj Gospodar i usa-vršio moje obrazovanje.

Ovo posljednje značenjeriječi edeb se vremenomčvrsto ispreplelo sa značen-jem riječi znanje, spoznaja iobrazovanje, tako da se mual-im-učitelj, počeo nazivatimuedibom-odgajateljem, ata'lim-obrazovanje se počelonazivati te'dibom-odgojem, tose posebno odnosilo za učitel-je i odgajatelje u dvorcima i

kućama namjesnika i halifa. Imam Gazali,u svom jez-

grovitom djelu Ejjuhel vele-du-l-muhibbu savjetuje svogučenika riječima :

Znaj da sebi treba da na-đeš učitelja koji će te upući-vati i odgajati, koji će ti po-moći u otklanjanju svegalošeg i ružnog i pomoći ti dausvojiš i da se okitiš svimlijepim osobinama. Procesodgoja, sliči poslu zemljorad-nika koji obrađuje usjeve,kopa korov kako bi tlo zausjev bilo što plodnije, a usjevpotpuniji i izražajniji. Timoraš sebi naći učitelja...Onće te odgajati, savjetovati iupućivati na Pravi put, jerUzvišeni Allah je Svojimrobovima poslao Svogposlanika da ih uputi naPravi put, pa kada jeon,s.a.v.s., preselio na ahiret,iza sebe je ostavio svoje halifeda upućuju na Allahov put.

Zaključak

Iz navedeng možemo za-ključiti da je Allahov Poslan-ik, s.a.v.s., sav svoj život pos-vetio poučavanju i upućivan-ju na ona djela koja su najvri-jednija kod Uzvišenog Allahadž.š., i najkorisnija za stvore-nja, a to je lijep ahlak, lijepodgoj čovjeka.

U Buharijinim Sahihu senavodi hadis da će na Sud-nem danu tri vrste ljudi imatipo dvije nagrade, među njimai čovjek koji je imao sluškinjupa je lijepo odgajao i pouč-avao i time poboljšao njenoobrazovanje.10

I pored toga što je izrekaoveliki broj hadisa koji suzabilježeni i preneseni vjero-dostojnom predajom, Muha-mmed a.s. je, najčešće je svo-jim primjerom pokazivao ka-ko se musliman treba pon-ašati. Zbog toga je h. Aiša r.a.rekla za Poslanika a.s., da jenjegov moral bio Kur'an.

Zbog činjenice da mi uPoslaniku a.s. imamo najl-jepši uzor, kako Uzvišeni Go-spodar kaže: „Vi u AllahovomPoslaniku imate divan uzor“(el-Ahzab,21.)11, treba da setrudimo da ga u svemu slijed-imo.

Dužni smo se odnositiprema ovome na taj načinkao da opstanak naše vjere inašeg naroda zavisi od našegponašanja.

RRaahhmmaann KKaaččaarr

Muhamed a. s. nam je svojim vlastitim prim-jerom ukazao na smisao života i ključni sebetinsanskog bitisanja na dunjaluku. Ukazao jekako devamiti dunjaluk i spoznati njegov pravismisao, kako okusiti iskonsku sreću. Muhamedje čovjek koga Gospodar najviše voli, a njegovoslijeđenje uzrokuje pridobijanje aška Uzvišenog.Slijediti čovjeka koji ni u Dženet ne želi da uđe,dok ne vidi šta će biti sa nama, njegovim umem-tom, budi osjećaj i potrebu da ostanemo u sug-lasju sa njegovim načinom života.

Kroz Resulullahov lik, naučih da budem mil-ostiv i da volim Milostivog i onog koga je Milos-tivi poslao kao milost svim svjetovima. Dok Dr-agi Bog nije moje srce obasjao ljubavlju premaNjemu i Njegovom poslaniku, bio sam neprave-dan prema svojoj porodici, pa čak i prema sebisamome. Neumorno sam tragao da dosegnemsve te vrijednosti. Najlakše dođoh do ljepote ihs-anijeta putem koji mi je trasirao Muhamed,(a.s.). Tek tada dosegnuh ljepotu Muhamedovogprefinjenog nefsa, na koji se nastojim ugledati.Hikmet u blagosti i osmjehu duše spoznah krozživotni primjer tog velikana. Kada bi se insan sanjim poselamio, doživio bi srdačan pristup, isk-ren pogled i bratski stisak njegove mubarek ru-ke. Takav osjećaj je imao svaki čovjek koji se sel-amio sa njim. Zapravo, u tom trenutku bi pomis-lio da baš njega Poslanik, (a.s.) najviše gotivi ivoli. Kada sam okitio svoj nefs sa pejkamber-skim ihsanom, počeo sam razmišljati i razumije-vati stvari kroz taj ihsan, počeo sam sva stvoren-ja voljeti i posmatrati ih kroz tu dobrotu, pron-ašavši taj njihov blistavi dragulj, duboko skrivenu njima samima, koji tek kada postade vidan,najsjajnije zablista.

Nakon što je kao pobjednik ušao u Meku, svisu bili preplašeni, jer su znali šta su mu radili,proganjali ga, morao je zbog njih napustiti vol-jeni grad, davali nagradu od stotinu deva samoda njega ne bude. A Poslanik im se tada nasmi-ja osmijehom, nježnijim od latice cvijeta i reče:Idite, slobodni ste. Pa i ja nastojim da svojimponašanjem oslobađam ljude depresija i srdžbikoje su bile bezrazložno usmjerene prema meni.Svojom blagošću, saburom i praštanjem postaosam poput vode koja gasi njihovu rasplamsaluvartu, punu mržnje, zlobe i pakosti.

Kad god budem počašćen nečim lijepim uživotu, ubijeđen sam da je to zbog Muhameda,(a.s.). Da bi više volio tog velikog čovjeka, trud-im se provoditi vrijeme sa onima koji ga slijedei vole. Kroz druženje sa njima polako razotkri-vam sebi vidik ko je zapravo bio Muhamed,(a.s.). I već od sada imam osjećaj da se on brineza mene i kad dođem u tešku situaciju i kadame tegoba poklopi. On je moj pravi roditelj, koji

me uči kako da duševni lik u meni bude vječitomlad, uči me da budem tolerantan, kako dakomuniciram i da iz moje unutrašnjosti izlazesamo slatkorječive, blage i lijepe riječi, koje ćeplijeniti srca ljudi. Muhamed, a.s. je bio svjetločovječanstva i najbolji životni učitelj. Čim bi gaoči vidjele, odmah bi ga zavoljele. Samo jedandašak Muhamedove ljubavi, odstranjivao bisvaku nep-rijateljsku mržnju. Za njim i Bilalovosrce od tuge prepuče. Žestoko zajeca i panj odpalme, čiji plač odjeknu dolinom Hidžaza. Daga Poslanik ne pomilova njegovom mubarekrukom, plakao bi do Sudnjega dana. Bio jesrećan i kamen na kojeg je Resulullah noguspustio.

I ja, svoju žednu dušu razgaljujem i napajamsa njegovog vrela mudrosti. Najznačajniji znakmoje ljubavi prema Muhamedu, a.s., je zapravomoje nastojanje da radim ono što je on radio. Jase kroz njegov lik i karakter duhovno nadgrađu-jem i usmjeravam ka ispravnom putu, ka smisluživota i sreći. Ponosan sam što mi je pripala ovaneizrečiva čast da budem sljedbenik Muhame-da, a.s., nura koji me vodi uspjehu na ovom ibudućem svijetu. Na mom mjestu su priželjki-vali biti svi božiji poslanici. Svi su se oni moliliBogu da im podari tu čast da budu poput menesljedbenici Muhamedovi. Oni si najpodrobnijeznali njegovu pravu vrijednost i njegov stepenkoji je imao kod Uzvišenog. Jedino dova Isa, a.s.,bi kabul, u čemu je hikmet njegovog ponovnogdolaska na Zemlju.

Od prevelike žudnje za Muhamedom, a.s.,pokušavam uvakufiti riječi, sazdane od ljubaviprema njemu. To je samo djelić ljubavi kojuosjećam. Osjećanja se ne mogu zapisati, ona sesamo mogu doživjeti.

Džemal Dacić

Želim ići pejgamberovim

stopama

EELLIIFF jul - oktobar, 2010.islamske novinegazetë islame 8ISLAMSKA ARHITEKTURA

ERIC BROUG

Iza džamije Al-Azhara nala-zi se nekoliko zdanja koja susagrađena od strane memlučk-og sultana Al-Asraf Qaytbay-akrajem 15. stoljeća. Među nji-ma je wikala, srednjovjekovnaprodavnica ili trgovinski cen-tar i sebilu-kuttab. Ova poslje-dnja građevina je tradiciona-lna memlučka, višenamjenskastruktura na kojoj se, na prize-mlju iza metalnih mušebaka,nalazi fontana za piće (sebil).Na spratu više, sa duplim stub-ovima na obje strane, nalazi seosnovna škola (kuttab). Zidovisa ulične strane su dekorisanibogatim geometrijskim dizajn-ima. Na njemu su dizajniraneploče koje natkrivaju vrata,prozore i frontalne djelove.Ali, sve su to zasebni dizajni.Čak i glavna kamena ploča uzvjezdanom zasvodnom ulazu(voltu), u wikali, ima geometri-jski dizajn. Između sebila naprizemlju i kuttaba na prvomspratu nalazi se geometrijskaploča koja obuhvata uglove,kao što se vidi na slici. Nekešare se ponavljaju, ali veći dionjih je različit od ostalih. Onošto oni imaju zajedničko jesudvije crte koje su karakteris-tične za geometrijske šarenapravljene za vrijeme vla-davine memlučkih sultana(1250.-1517.). Prije svega, diza-jn pokazuje samo jedan dioveće kompozicije i on redovnopokazuje samo polovinu iličetvrtinu tradicionalnog zvjez-dastog dizajna.

Drugo, većina šara ima ob-lik zmaja koji imaju ulogu da,poput karika u lancu, povezu-ju odvojene zvjezdaste oblike.Wikala i sebilu-kuttab datirajuod samog kraja vladavine Me-mluka i izgrađeni su tokomperioda za koji se uveliko sma-tra zlatnim dobom memlučkeumjetnosti i arhitekture: vri-jeme vladavine sultana Qayt-bay-a. Ovaj sultan je naručioizgradnju mnogih lijepih građ-evina u Kairu a njegov patr-onat je bio ohrabrenje nižim

sultanima i emirima da učinenešto slično tokom i nakonnjegove vladavine. Njegov ma-uzolej je jedno od najprefin-jenijih zdanja u Kairu. On senalazi na sjevernom groblju aprepoznatljiv je po svojoj izvr-snoj kupoli na kojoj se pre-pliću geometrijske šare sabiljnim motivima.

Na spoljašnjoj strani sebilu-kuttaba (vidi sliku lijevo) nal-azi se nekoliko kamenih pločakoje pokazuju detalje većeg ge-ometrijskog zvjezdastog dizaj-na. Polje koje se nalazi direkt-no oko ovih relativno običnihvrata je detaljno dizajnirano.Sve one su nadalje naglašenedvostrukim prepletenim kam-enim prstenovanjem. Izvišekamenog prstenovanja i izvanokvira slike je velika cvjetnarozeta koja ima dijametar naj-manje 150 cm. Kamena orna-mentika je tu da obrati pažnjuna ulaz u zdanje.

Iznad ulaza, sa obje straneprozora, nalaze se dvije ugao-

ne ploče koje jedna drugu os-likavaju kao u ogledalu. Tedvije table su tipične za mem-lučki dizajn jer pokazuju dioveće kompozicije. One nepokazuju tradicionalne zvjez-daste šare, već samo polja izm-eđu zvjezdanih umjetničkihoblika. Ova ista ploča se pok-azuje na zidu kible u džamijiQiqmas al-Ishaq (sagrađenatokom vladavine sultana Qayt-bay-a), gdje je obojena plavom,zlatnom i bijelom bojom. Sl-ično tome, dizajn grede iznadvrata liči u velikoj mjeri na ku-polu mauzoleja sultana Qaus-aha Ebu Saida, na sjevernomdijelu groblja u Kairu. Oba ovaprimjera pokazuju da su odre-đene šare bile popularne ili dasu zanatlije koje su izrađivalete šare, bile popularne. Moždasu emiri niži od sultana u Ka-iru htjeli da uživaju u veličinisultana Qaytbay-a koja se odra-žavala upotrebljavajući istešare koje su bile na njegovimzdanjima.

Ovo je ploča (vidi sliku de-sno) koja se pojavljuje na des-noj strani prozora u preth-odnoj slici. Ploča sadrži tri ele-menta unutar dizajna koji sunaznačeni raznim bojama radinamjere ove teme. Plava linija,označena zvjezdastim diza-jnom, pokazuje četvrtinu zvi-jezde na svakom uglu ploče.Crvena linija daje oblike zmajakoji djeluju poput karika u la-ncu, jer drže elemente zajednou kompoziciji. Crne linije otkr-ivaju svoj oblik i imaju zadaćumanje primjetnosti a to će bitijasno kada se kompozicija rek-onstruiše. Da bi se napravilapotpuna plava zvijezda, četvrt-ina sekcije mora da se uredi natakav način da se moraju spo-jiti. Da bi se to uradilo, pločamora da svoj oblik odražava uogledalu. U ovom detaljnompregledu ploče (gro-planu), cvj-etne dekoracije postaju vidlj-ive. Cvjetovi sa pet latica i tra-dicionalni „vino i list“ motiviupotpunjuju praznine izmeđuisprepletenih lanaca dizajna.Upotreba floralnih motiva je usrcu tradicionalnog islamskogdizajna. Oni obezbjeđuju pro-tivtežu pravim linijama geom-etrijskog obrasca.

Postoji mnogo ploča poputonih iz memlučkog Kaira, me-đutim, one se razlikuju u vel-ičini, mjestu i materijalu. Gla-vno pitanje koje čovjeku padana pamet je pitanje: zašto sumemlučki zanatlije pravili plo-če koje su pokazivale samo de-talje većeg dizajna? To je, zai-sta, stil dizajniranja koji je un-ikatan i svojstven samo Meml-ucima. Ploče demonstrirajusposobnost i kreativnost zana-tlija Kaira u to vrijeme koji su,zaista, bili nenadmašni u svo-joj struci. Oni su bili veomadobro isprobani u geometri-jskom dizajnu da su mogliinovirati način koji je prikazani razviti nove načine pokaziva-nja tradicionalnog i zajednič-kog umjetničkog izraza.

Evidentno je da su mem-lučke zanatlije htjele da izume

geometrijske šare koje suangažovale stanovnike Kaira,namjerno pokazujući male dje-love velike kompozicije. Onisu izazivali prolaznike kairsk-ih sokaka da dovrše tu šaru usvojoj mašti. To je kao da zan-atlija govori: „Ovdje je manjidetalj. Hajde da vidimo da li timožeš zamisliti kako izgledacijela slika?“. Oni su izazivalistanovnike Kaira da upotrije-be svoj intelekt, memoriju ikreativnost. Oni su ih ohrabr-ili da kontempliraju i odgonet-nu geomertijski dizajn, i, mo-guće radeći to, da im dozvoleneko vrijeme da se osvrnu nanešto drugo pored njihovednevne grozničave okoline.

Srednjovjekovni Kairo je,izgleda, imao na pretek akt-ivnosti, kao što je ima i danas.Prolazeći gradom srest ćetemnogo zdanja. Neka su pre-krasna a neka prašnjava. Mno-ga od tih zdanja su ukrašenasa veoma puno različitih geo-metrijskih šara. Srednjovjeko-vni stanovnici su bili u stanjuraspoznati ponavljanje istihšara na različitim građevina-ma. Sveprisutnost geometri-jskog dizajna u gradovimaislamskog svijeta pokazuje dasu ljudi koji su živjeli u njimaimali afiniteta prema geometr-ijskom dizajnu, a da je to teškopriuštiti nama danas u 21. stol-jeću. Prožimanje geometrijs-kog dizajna u srednjovjekovn-im islamskim društvima usadi-la je u svijest stanovnika dub-oku prisnost za bogatstvomrazličitih dizajna. Kakav diza-jn su majstori željeli da stano-vnici Kaira zamisle kada sunapravili dvije kamene ploče?Taj dizajn se stvara pomoćuodražavanja slike ploče u ogle-dalu, tako da dobijemo četiričetvrtine dizajna plave zvi-jezde u centru. Tako dizajnsam sebe otkriva. Plave linije(vidi sliku desno) su formiraledesetokraku zvijezdu u sredi-ni. Crvene šare u obliku zmajaispunjaju prazninu izmeđudizajna plave zvijezde i njihovauloga je da održi kompoziciju

Kontemplacija islamskoggeometrijskog dizajna

AAll--AAzzhhaarr

EELLIIFFjul - oktobar, 2010.islamske novine

gazetë islame9 ISLAMSKA ARHITEKTURAzajedno. Crne linije su neuo-bičajene jer nisu prepoznatlji-vi element tradicionalnog geo-metrijskog dizajna.

Njihova namjera je da stv-ore oblike koji su prepoznatlj-ivi, naročito, takozvani „leptir-mašna“ oblik koji se ističetamo gdje se crvena, crna i pl-ava linija susreću. Sada kada jekompletan dizajn vidljiv sazna-jemo šta su memlučki sultani skraja 15. vijeka u Kairu htjelida vidimo percepcijom našegrazuma. Dizajn koji je napravl-jen pomoću odražavanja slikejedne kamene ploče u ogled-alu može se opet staviti predogledalo, a ona se ponovo mo-že odražavati u drugom ogled-alu. Taj proces se može ponavl-jati beskonačno i predstavljaglavnu odliku islamskog dizaj-na. Srećom, nisu svi geometri-sjki dizajni tako kompleksnikao ovi memelučki. U većinislučajeva majstori su upotrebl-javali geometrijske dizajne zaornamentiranje površina. Ta-kvi crteži, obično, sadrže jeda-n, dva ili tri elementa dizajnakoji su kombinovani i ponavl-jani mnogo puta. Obično tielementi mogu da se formirajuu oblicima koji se mogu pon-avljati beskrajno tako što će sesmjestiti odmah jedan poreddrugog. U većini slučajeva onisu četverougaoni, trougaoni ilišestougaoni. Po pitanju mem-lučke ploče, četverougao je bioelement koji je dozvolio besk-rajno ponavljanje.

Dizajn iz Alhambre u Špa-niji (vidi sliku gore) je napravl-jen na oštro zasječenom gipsui pokriva unutrašnju površinu.Konstruisan je ponavljanjemzvjezdastih šara kako bi prek-rio veliku površinu. U ovomslučaju nema šara u obliku zm-aja koje bi povezivale sve linijekoje idu od vrha do dna, te odlijeve do desne strane zida. Ka-da se ona uporedi sa tako razr-ađenom kompozicijom prvošto pada na pamet je pitanje:kako su oni to uradili? Kakosu oni postigli takvu perfekci-ju i tačnost? To je primamlju-juće i za nas u 21. stoljeću; davidimo islamske geometrijskešare i da koristimo naše vla-stite analitičke sprave da ihbolje razumijemo. Ali je vrlovažno da shvatimo da starezanatlije nisu računali. Oninisu računali uglove da bi nap-ravili svoje kompozicije; njiho-vo poznavanje geometrije jebilo praktično a ne teorijsko.

Njihov alat za izradu je bio šes-tar i lenjir. Sa tim pomagalimacrtali su kružnice i linije a spa-janjem presjeka tih krugova ilinija pravili su šare. Kada pos-matramo islamske geometri-jeske oblike uočavamo da lje-pota i kompleksnost idu jednouz drugo. Međutim, da li su tidizajni kompleksni zato štonemamo isti afinitet premanjima kao što su imali ljuditradicionalnih islamskih druš-tava? Ono što mi danas sma-tramo kompleksnim da li bibilo isto tako kompleksno kodsrednjovjekovnih stanovnikaKaira, Konye ili Granade? Ko-mpleksnost, poput ljepote,nalazi se u očima posmatrača.Moguće je da su oni bili umogućnosti da vide i razlikujuaspekte geometrijskih šara ko-je mi više ne možemo vidjeti.To je zapravo istina za geom-etrijski panel iz Kaira kojegsmo gledali; on ne iskazujerado svoje tajne. Uz to, istinaje da mi nismo navikli da sva-kodnevno posmatramo geome-trijeske šare niti imamo takvubliskost kao što su je imaliljudi iz tradicionalnih islam-skih zajednica.

Perfekcija, tačnost i harm-onična proporcija koja je evi-dentna u kompozicijama Alh-ambre postignuta je uparvoizgradnjom obične temeljnekompozicije izvan heksagona.Ta kompozicija nije ostala vi-dljiva sve dok geometrijskidizajn nije završen. Temeljnakompozicija ili „rešetka“ doz-voljava zanatliji da smjestikompoziciju na površinu i dase uvjeri da je veličina individ-ualnih komponenata u odgo-varajućoj proporciji na cijelompovršinskom prostoru. Samo

srednjovjekovne islamske za-natlije su koristile sistemrešetke da naprave kompozici-ju. Ta ista tehnika dizajniranjase može koristiti za razgradnjukompozicije.

Posmatrajući dizajn (vidisliku dolje) i otkrivajući gdjese elementi dizajna ponavljaju,moguće je vidjeti heksagonal-nu rešetku koja se koristitla –crvene linije pokazuju njenulokaciju. Zanatlije su koristiletu rešetku prije formiranja fin-alnog dizajna. Ona pokazujeda svaki heksagon sadrži istušaru. Dizajn koji je korišćen zaovu kompoziciju je dvanaest-okraka. Krajnja kompozicijase, nadalje, može dekonstru-isati gledajući kako je dvanaes-tokraka šara napravljena uheksagonu.

Kao sve islamske zanatlijeoni u Alhambri su koristili šes-tar i lenjir da naprave rešetkui dizajn. Sve geometrijske šarepočinju sa horizontalnom lini-jom gdje je smješten krug.Stručnjak tad odlučuje da li dapodijeli krug na 5, 6 ili 8 jed-nakih djelova. Ta odluka ćeodrediti kako će se dizajnrazvijati i da li će se smjestiti upentagon, heksagon ili četver-ougao. Kompozicija iz Alham-bre se može na isti način rek-onstruisati praveći iste korakedizajniranja koje su pravilistručnjaci.

Slijedi instrukcije (ispod,od lijeva na desno) kako ilus-tracije ukazuju i napravit ćešdizajn.

• Nacrtaj krug i podijeli gana dvanaest jednakih djelova.

• Nacrtaj heksagon kojegćeš smjestiti u krug.

• Nacrtaj drugi heksagonu krugu kako se pokazuje nailustraciji.

• Nacrtaj dva trougla kojaćeš smjestiti u krug (imaj u vi-du da trouglovi ne dotiču kr-ug).

• Nacrtaj još dva trouglakoji će stati u heksagonu (lini-je koje označavaju trougaopružaju se do same ivice hek-sagona).

Sve potrebne linije konstr-ukcije su nacrtane.

• Sada uzmi drugačijuolovku.

• Nacrtaj oblik zvijezdekako se pokazuje na ilustraciji.

• Nacrtaj drugi oblik zvije-zde kako se pokazuje na ilus-traciji.

• Kompletan dizajn sa lin-ijama.

• Završni dizajn kako izgl-eda u Alhambri.

Ishod ovakvog dizajna nampokazuje da je sasvim moguće,čak i lakše, da se nacrta tradi-cionalni dizajn na način na ko-ji su islamski stručnjaci vjeko-vima radili. Matematički pror-ačuni pomažu samo kada že-limo da razumijemo geometri-jsku šaru na način koji zahtije-va naš moderni pristup geom-etriji i matematici. Ako želimorazumijeti islamski geometrijs-ki dizajn kao tradicionalnusposobnost, potrebno je bitipraktičar a ne teoretičar: mor-amo učiti djelovanjem.

Na svim geometrijskim ko-mpozicijama nalaze se različi-te naslage (layers) preko kojihse posmatrač poziva na ogled.Neke su odmah vidljive, aneke se otkrivaju nakon pom-nijeg ogleda. Svi oni dijele svoj

poziv na kontemplaciju dizaj-na i šta on u stvari predstavljai simbolizira za svakog ponao-sob. Oni pozivaju posmatračada odgonetne pitanja vidljivogi nevidljivog, ljepote i reda, be-skrajno malog i beskrajno ve-likog, temelj i strukturu i, nar-avno, samu poruku kreacije.Različiti periodi i predjeli uhistoriji islamskog svijeta sukoristitli geometriju na svojvlastiti i specifični način daiskažu te koncepte i pitanja.

Mala ploča iz Kaira i kom-pozicija iz Alhambre nas zajed-no pozivaju da odgonetnemnoveliko i malo, dio i cjelinu. Pl-oča iz Kaira može se razumi-jeti kao nosilac sljedeće poru-ke: „Razumjećeš cijeli dizajnako razumiješ važnost malogdijela i njegove uloge u cijelomdizajnu.“ Kompozicija u Alha-mbri se može razumijeti kaonosilac sljedeće ideje: „Nemojstajati mnogo daleko pa da vi-diš kompletan dizajn. Nemojstajati mnogo blizu pa da vidišsamo detalj“.

Mnogo je više stvari kojene znamo o islamskom geome-trijskom dizajnu od onih kojeznamo. Zaista, bilo koja histo-rijska dokumentacija koja pos-toji može nam kazati kako sustručnjaci radili ili kakvu suinterakciju imali sa svojim kli-jentima. Mi ne znamo kakav jebio njihov status u zajednici ilikakvo znanje je prenošenomeđu stručnjacima od genera-cije do generacije. Niti znamoda li su stručnjaci koji sunapravili geometrijske dizajnena zidovima bili u mogućnostinapraviti šare na savijenim po-vršinama poput kupola. Izazovkoji nam daje manjak zapis-anih historijskih informacija oislamskoj umjetnosti i arhitek-turi uopšte, potreba je da nau-čimo posmatranjem zdanja isamih objekata. Oni imaju ve-liki izvor informacija ako ihbudemo posmatrali izbliza iotvorenog razuma.

Preveo:Džemo Redžematović

Autor je izučavao islamskugeometriju preko petnaest god-ina. Obrazovanje je stekao naVITA i SOAS a njegova novaknjiga o islamskoj geometriji jeizdata od strane BulaagPublishers u Danskoj. Za višeinformacije posjetite:

www.broug.com

EELLIIFF jul - oktobar, 2010.islamske novinegazetë islame 10HRONIKA

Putujući bar u mislimaod Ivangrada do Berana, raz-mišljajući o vremenu unaza-d, o Ivangradu, imam osjećajda se mijenjanjem tog imenai vraćanjem na staro imeBerana, mnogo toga promije-nilo.

Islamska zajednica u Iva-ngradu bila je na ivici opst-anka. Ko se o njoj brinuo, da-vao joj podršku, ko je razu-mijevao njene potrebe i radioda se održi i sačuva? Ni jedanuslov za njen rad nije posto-jao, stari mesdžid oronuo,samo što se na nekog nijestropoštao. A koga - osim naono malo starih koji su dol-azili da u njemu obave vjer-ske obrede, džumu namaz iliodrže sastanak. Razmišljalisu kako ući i da li će izaći či-tavi i zdravi iz mesdžida, učijem prizemlju je hair čes-mu za sve Berance dogradioAhmed Hamdi-paša, čija vo-da vremenom presuši, a dže-zve vezane za lančić, iz kojihse pila voda, vremenomnestale. Okolišilo se po avli-jama opremanje umrlih, stid-no ili u kasnim ponoćnimsatima da se ne primijeti, dase ne zamjeri, da ne izgubi-mo bratstvo i jedinstvo i dane prestane kumstvo. Dolaz-ili su ovdje i hodže, ali zakratko, da ih neko ne vidi. Azašto? Da se može popiti ko-

ja čaša alkohola kod porodiceumrlog, da se počaste prija-telji i komšije, jer je čast čast,da je ne izgubimo, ili da sene osramotimo. Dvije džam-ije, ekspropriisane ili nacio-nalizovane, kao i dućani,zgrade, vakufi, tek islamskazajednica osta jetim. A tajjetimluk je pratio dugi peri-od, nekoliko decenija. Govo-rilo se kako društvena zajed-nica sa Islamskom zajedni-com nema nikakvih proble-ma, da su odnosi na zavid-nom nivou, da se temelji nadobroj tradiciji i tome sl. Nosve ima svoj početak i kraj.Jedna arapska poslovica ka-že:’’Čovjek snuje a Bog odr-eđuje’’.

Berane Kako je dugi niz godina

Islamska zajednica u Ivangr-adu, bila bez osnovnih uslo-va za rad, godine 1997. odlu-čiše, a u dogovoru sa Meš-ihatom Islamske zajednice uCrnoj Gori i njenim rukovod-stvom, da se na dijelu musli-manskog groblja na Jasik-ovcu sagradi džamija, sapratećim sadržajima, abde-sthanom, gasulhanom, pros-torijama za primanje hatara,kancelarijom, učionicom zavjersku pouku i prostorijomza održavanje sastanaka. Biloje tim povodom i nekoliko sa-

stanaka i planova. Shvativšida se lokacija ne može dobitina drugom mjestu jer ’’Opš-tina nije donijela detaljni ur-banistički plan za džamiju’’,lokacija na groblju nije podli-jegala tom planu, pa se našlojedino ovako rješenje. Džam-ija je rađena uz dosta riz-ičnosti, sa manjim ili većimproblemima tokom njeneizgradnje, intervencijama, alizahvaljujući podršci pojedi-naca, radom mještana, dobr-ovoljnim i organizovanim ak-cijama, prilozima, te raznimdonacijama. Ona je danasjedinstven kompleks i objek-at za potrebe svih muslimanau Beranama.

Shvativši vrijednost oču-vanja starog Mesdžida u Ber-anama, sklonog padu, ali jed-instvenog po orjentalnoj ar-hitekturi, uz podršku i po-moć izvršnih organa Opštineu Beranama, što treba istaći,pristupilo se, 2008. godine,temeljitoj sanaciji, i ti se ra-dovi privode kraju. Završetk-om ovog Mesdžida ponovo ćepoteći voda na česmi, onakokako je nekada tekla i napa-jala Berance.

Nakon višegodišnjih obr-aćanja nadležnim u OpštiniBerane za dodjelu lokacije zanovo muslimansko groblje,jer je staro popunjeno, zah-tjeve Islamske zajednice Opš-

tina je prihvatila 2006. god-ine, dodijelivši u neposred-noj blizini beranskog izletiš-ta Jasikovac 1.470 m2 (hek-tar i pol) zemljišta koje je uk-njiženo u posjed Islamske za-jednice. Nosilac ovih aktivn-osti bio je tadašnji predsjed-nik Odbora Hakija Ramded-ović, uz podršku ostalih čla-nova i pojedinaca iz Berana.Betonski temelji oko čitavelokacije podignuti su 2007.godine, a nedavno je sazidani ogradni zid oko čitave lo-kacije. Od džamije i posto-jećeg mezarja na Jasikovcuizvršeno je probijanje putačija širina prelazi 4 metra itime se povezuje džamija,staro muslimansko groblje sabudućom gasulhanom kojase predviđa na novoj lokacijii lokaciji novog musliman-skog groblja na Jasikovcu.Put je za sada nasut šutom aradi se na elektrifikaciji putaod džamije do novog groblja.I sa istočne starne Jasikovcaproširen je prilazni put, takode se iz dva smjera može pri-laziti.

U toku 2009. godine, oddžamije do novog musliman-skog groblja vodu je svojimsredstvima doveo RasmirHuremović, kao hajrat zadušu svoga oca Feka.

Za ovako složene i odgov-orne projekte i njihovu real-

izaciju, svakako treba zahval-iti akterima i entuzijastimakoji nesebičnim radom i zala-ganjem daju doprinos posto-jećim i budućim generacija-ma. S toga sam u obavezi dapomenem njihova imena. UOdbor za izgradnju novogmuslimanskog groblja su: drFahrudin Hadrović, inicija-tor i predsjednik Odbora, ičlanovi: Faruk Pačariz, Rem-zija Ramhusović, Sefer Međ-edović, Zumreta Ramhus-ović, Rifat Ličina, HafizNovalić, Osman Hadrović iRahim ef. Muratović.

No, kako predstoji još do-sta zadataka, materijalnihsredstava na kompletiranjuzapočetih i predviđenih pla-nova i radova, želio bih daposebno istaknem primjergospođe Angeline Cemović,rođene Beranke, sa stalnimmjestom boravka u Beogra-du, koja je svoje najljepše da-ne djetinjstva provela u Ber-anama, družeći se i sa svojimsugrađanima muslimanima,te iz zahvalnosti i osjećajnos-ti prema njima, darivala je2009. godine Islamskoj zaje-dnici 5.000 eura što zaistazaslužuje duboko poštovanje.Ova sredstva je islamska zaj-ednica uložila u podizanjeogradnog zida oko novog mu-slimanskog groblja.

Bajro Agović

Primjer za primjer

Od Ivangrada do BeranaBBeerraannee -- nnoovvoo ggrroobblljjeeSSttaarrii mmeessddžžiidd

EELLIIFFislamske novinegazetë islame

Muslimanët, ashtu si e pri-tën me gëzim muajin e bekuartë Ramazanit, ashtu edhe epërcollën, pra, të lumtur qëAllahu i Madhërishëm ua mu-ndësoi që të agjërojnë këtëmuaj të bekuar dhe të kryejnëedhe ibadete tjera me të cilatsynojnë që të afrohen sa mëafër Allahut. Mirëpo, përcjell-ja e muajit të bekuar nuk du-het të paraqesë afatin e fundittë paraqitjes sonë në xhamidhe lamtumirën e fundit meaktivitetet fetare. Është evide-nt fenomeni i aktivizimit sezo-nal, gjegjësisht ngjalljes së nd-jenjave fetare vetëm në kohëne Ramazanit, e pastaj të shuh-et çdo gjë. Por, besimtari ivërtetë nuk guxon të pajtohetme këtë realitet të hidhur dheai duhet ta kuptojë këtë muajtë bekuar dhe çdo ibadet tjet-ër si moment i rikapitullimittë veprimeve dhe sjelljeve tëveta, gjegjësisht bilancit të ve-primtarisë së tij fetare, të anal-izojë lëshimet dhe të mbledhenergji për të vazhduar meintensitet edhe më të madh nëkryerjen e detyrave fetare, eme këtë pashmangërisht do tëdemonstron perceptimin e tijtë drejtë të mesazhit Islamdhe mbizotërimin e orientim-it të drejtë fetar në jetën e tij.

Asnjë njeri, i cili ka sadopak njohuri rreth Islamit, nuke ka rëndë të kuptojë se tiparparimor i mësimeve të kësajfeje është kontinuiteti dhe tëqenit parimor, gjegjësisht sekjo fe nuk njeh përkohshmëridhe sezone, e edhe nëse gjen-den në gjirin e saj tipa të këtil-lë, ata janë vetëm model i tëkuptuarit të gabuar të fesëdhe besimtarë me të meta ser-ioze në besim.

Nëse u bëjmë një vështrimtë shkurtër dhe përshkrim te-legrafik ibadete-adhurimevepraktike fetare, do të vërejmëse këto ibadete apriori syno-jnë kontinuitetin e lidhjes sënjeriut me Zotin dhe thellim-in e ndjenjës së përgjegjësisëpara Zotit të Madhërishëmpër veprimet.

Kështu, namazi pesë herë

në ditë e lidh njeriun me Krij-uesin, pastaj namazi javor ixhumasë në një mënyrë edhemë te përgjithshme dhe maso-vike bën lidhjen e besimtarë-ve me Zotin dhe ngritjen e ve-tëdijes fetare të njeriut. Kjo,ngase në ditën e Xhuma mba-hen ligjërata nga imamët kushpjegohen të vërtetat fetare,kurse e tërë kjo ndikon që be-simtari ta forcon lidhjen e tijme Zotin, t’i pasuron njohu-ritë e tij fetare dhe njëkohë-sisht t’i forcon edhe raportetme vëllezërit e tij muslimanëduke qëndruar në radhë pra-në njëri-tjetrit. Pastaj, kemi ib-adete vjetore siç është muaji ibekuar i Ramazanit, muaj nëtë cilin besimtari e pasuronsfondin e adhurimit të vet mevepra të mira dhe e shtonibadetin.

Po ashtu, krahas këtyre ad-hurimeve, e kemi edhe Ha-xhin i cili është farz për mus-limanët të cilët i plotësojnëkushtet e parapara, një herënë jetë. Me të drejtë ky adhu-rim, simbolikisht është quaj-tur kongres vjetor i muslima-nëve.

Pra, të gjitha këto ibadetesynojnë lidhjen e njeriut meZotin në forma të ndryshmedhe kohë të ndryshme, e prejkësaj duhet të kuptohet mirëfakti i pamohueshëm se Isla-mi kërkon kontinuitet e jo pë-rkohshmëri.

Nëse parashtrohet sot pye-tja: Pse ne jemi në këtë gjend-je të palakmueshme nga të gj-itha aspektet? Përgjigja ështëshumë e qartë: Sepse ne nukjemi parimor dhe nuk i krye-jmë obligimet fetare në konti-nuitet, kur flasim për aspek-tin fetar, e kjo e njëjta vlen ed-he për sferat tjera ku çalojmë.

Do ta parashtrojmë një py-etje, të cilës çdo njëri mund t’ipërgjigjet: A mund të presimrezultate nëse një muaj puno-jmë, ndërkaq njëmbëdhjetëmuaj pushojmë? Përgjigja ës-htë shumë e thjeshtë: Jo. Tëgjithë tjerët, njëmbëdhjetëmuaj punojnë e një muaj pu-shojnë, ndërkaq ne që jemi të

obliguar prej Allahut të Madh-ërishëm të punojmë pa u nd-alë një muaj, pra në muajin eRamazanit, e pastaj njëmbëd-hjetë muaj pushojmë, e pastajpyesim pse vallë jemi në këtëgjendje.

Ata të cilët e kuptuan Isla-min si duhet dhe ishin musli-manë gjat tërë vitit, gjegjësishti praktikonin me seriozitet de-tyrat fetare në kontinuitet, ebartën flamurin e Islamit nëLindje e Perëndim; ata e ndri-çuan Evropën; ia çelën sytënjerëzimit; i mbushën raftetme libra dhe dhanë kontributsolid në sfera të ndryshme tëmendimit njerëzor. Ndërkaq,ata prej nesh, e që për fat tëkeq të tillët janë të shumtë, qëe kuptuan Islamin sezonal-isht, jo vetëm që nuk arritëntë kontribuojnë diçka në fu-sha të ndryshme të mendimitbashkëkohor, por që ështëedhe më e keqja, nuk arritënas ta zbulojnë vetveten dhe taidentifikojnë atë para opinion-it botëror; ata nuk e gjetënveten në mësimet e tyre origji-nale, por vrapuan pas mod-eleve të huaja duke u shndër-ruar në kukulla që dirigjohennga të huajt.

Gjeneratat e sotme të këtijumeti që e harruan veten dheqë e bënë zakon ta adhurojnëAllahun vetëm në Ramazan,jo vetëm që mungojnë në ar-enën ndërkombëtare në pla-nin ekonomik, politik, shken-cor, teknologjik, etj, por ata ihumbën edhe detyrat parimo-re fetare si namazi, zekati, ha-xhi etj.

Edhe pse në muajin e Ra-mazanit me të madhe flitetpër devotshmërinë, megjitha-të devotshmëria paraqet mar-garitar të humbur për musli-manët për muslimanët e dit-ëve tona. Muslimanët e ditëvetona, normalisht me përjash-time, nuk arritën ta kuptojnëse devotshmëria artikulon pë-rcaktimin strategjik për zhvil-lim permanent në të gjitha fu-shat e jetës, i cili pason si

rezultat i ngritjes së vetëdijesfetare dhe pastrimit shpir-tëror të besimtarit. Për atë,garancë e vetme e rikthimit tëprestigjit dhe autoritetit tonenë arenën botërore, është zba-timi i detyrave që na i përcak-ton Kur’ani dhe Suneti dhekuptimi i drejtë i esencës sëmësimeve të kësaj feje mad-hështore. Në këtë mënyrë dotë mund ta marrim veten paskëtyre goditjeve të rënda që imorëm si rezultat i neglizhen-cës sonë, e poashtu do të mu-nd t’i ringjallim zemrat tonapas kësaj letargjie, do të mundta kthejmë optimizmin dhe el-anin tonë pas dëshprimit epesimizmit që na ka kapluar.

Allahu i Madhërishëm nëKur’an këtë fe dhe mësimet esaj i quan jetë dhe thotë:”O juqë besuat, përgjigjuni (thirrjessë) Allahut dhe të të dërguaritkur ai (i dërguari) ju fton përatë që ju jep jetë (për fenë edrejtë)…” (El-Enfal: 24).

Po ashtu, në këtë drejtimjanë edhe fjalët e Omerit r.a.drejtuar njërit prej shokëve tëtij:”Ne jemi popull që na kalartësuar Allahu me Islam, esadë që të kërkojmë prestigjintonë në diçka tjetër, do të naposhtërojë Allahu”.

Shokët e të dërguarit tëAllahut vazhdimisht janë lu-tur. Para se të vijë Ramazanijanë lutur gjashtë muaj që taarrijnë këtë muaj të bekuar, epasi ka mbaruar ai, gjashtëmuaj janë lutur që Allahu t’uapranojë adhurimet që i kanëbërë në këtë muaj. Kjo ka qe-në gjenerata e artë e këtij um-eti, këta ishin njerëzit që nuku gjunjëzuan para furtunavetë kohës, por ishin krenarë qëishin muslimanë dhe këtë kre-nari me dinjitet e mbrojtën.Këta burra të rrallë, arritënsuksese marramendëse nësfera të ndryshme sepse u ed-ukuan në frymën e pastër ku-r’anore dhe në shkollën pejga-mberike që siguron ardhmëritë ndritshme për nxënësit esaj të zellshëm dhe të sinqe-

rtë.Jo rastësisht e zgjodhëm

kë-të titull, sepse mu në kupti-min e këtyre dy farzeve çalo-jmë dukshëm.

Ramazanin e përcollëm,ndërkaq jemi në pritje të njëibadeti tjetër të rëndësishëm,kongresit vjetor të muslim-an-ëve- Haxhit. Mirëpo, derisaRamazanin e kuptojmë gabi-misht me atë që vetëm gjatëRamazanit e shtojmë adhur-imin, e pastaj çdo gjë ngecdhe pushojmë nga adhurimetpas mbarimit të tij, me Ha-xhin kemi problem me peri-udhën para kryerjes së Hax-hit. Me fjalë tjera, te muslima-nët, normalisht me përjash-time, ekziston një bindje e ga-buar se deri para kryerjes sëHaxhit mund të bëhen shumëpunë që nuk pëlqehen apondalohen rreptësisht në fe, epas Haxhit u vehet pikë atyre.

Kjo është gabim sa edhe epara, sepse muslimani nuk gu-xon të bëhet i dëgjueshëm ve-tëm pas Haxhit, por dëgjuesh-mëria e tij fetare detyrohet ed-he para Haxhit.

Pra, me Ramazanin kemiproblem pasi ai të mbaron, eme Haxhin para se të kryhet.

Po ashtu, një gabim tjetërqë bëhet në kuptimin e Ha-xhit, është edhe bindja e disanjerëzve se pas Haxhit mënuk duhet të preket punë medorë. Kjo është gabim në njëekstrem tjetër prej të parit,gjegjësisht thirren në lënien epunës që mos të gabohet.Njeriu duhet të punojë vazh-dimisht, por asnjiherë nukguxon të bëjë hile, as paraHaxhit e as pas Haxhit. Nukguxon të bëhen gabime të qël-limshme, e nëse gjatë punësbëhen gabime pa qëllim,inshallah Allahu na i falë dheato nuk e dëmtojnë Haxhin.

Allahu na udhëzoftë qëmos të jemi as sezonal e as tëvonuar në zbatimin e detyravefetare.

MMrr.. BBaasshhkkiimm AAlliiuu

NdërmjetRamazanit dhe

Haxhit

EELLIIFF korrik - tetor, 2010.islamske novinegazetë islame 12RINIA ISLAME

MR. MUHIDIN AHMETI

A ishit ju dëshmitarë kurJakubit iu afrua vdekja, e aibijve të vet u tha: "Çka do tëadhuroni pas meje"? Ata than-ë: "Do ta adhurojmë Zotin të-nd dhe Zotin e prindërve tuaj:Ibrahimit, Ismailit, Is'hakut,një të vetmin Zot dhe ne, ve-tëm Atij i jemi dorëzuar"! (El-Bekare, 133)

Zoti i Lartësuar e krijoi nje-riun që të jetojë në Tokë dhe tëjetë mëkëmbës në të, i cili dota ndërtojë Tokën dhe do tëvendosë rend e rregull në rru-zullin e saj. Formula sipas tëcilës njeriu duhet ta ndërtojëTokën dhe ta organizojë jetënnë të, në mënyrë që ta realizo-jë lumturinë edhe në këtë botëedhe në botën tjetër, përbëhetprej dy pjesëve. Nuk ka zottjetër përveç All-llahut dhe Mu-hammedi është Pejgamberi iZotit. Me pjesën e parë të kësajformule shprehet pranimi iplotë i bindjes ndaj Zotit (xh.sh.) në të gjitha segmentet ejetës tokësore të njeriut. Mepjesën e dytë të formulës sëjetës përcaktohet kualiteti iasaj bindjeje. Natyrisht, formu-lën e përmendur në këtë kon-tekst nuk do të ketë nevojë mëgjerësisht ta elaborojmë, porajo është gurthemel për shqyr-timin e temës së shtruar dheproblematikës që trajtohet nëkëtë libër. Ai, i cili e pranonZotin për Krijues, Zot (Zotër-ues) dhe Mirëmbajtës të gjithëUniversit dhe kush e pranonqë bindja e tij nënshtruese tëjetë në mënyrën si e ka shp-jeguar Muhammedi (a.s.), prejtij mund të pritet realizimi iqëllimit të Zotit në Tokë, për-katësisht ai meriton të mbartepitetin e mëkëmbësit të Zotit(halife).

Që nga fillimi i njerëzimit ederi më sot, në kontinuitet,njerëzve u është komunikuar evërteta e besimit në Një Zot tëVetëm, All-llahut (xh. sh.),Krijuesit të çdo gjëje që ekzis-ton në këtë botë.

Mirëpo, duhet theksuar segjatë tërë kohës në historikanë ekzistuar edhe sot e kësajdite ekzistojnë grupe te caktu-ara njerëzish, të cilët duke nd-jekur rrugën e shejtanit, nëmënyrë aktive janë bërë peng-

esë për përhapjen e misionitme të cilin Zoti i obligoi të dër-guarit e Tij që t’ia përcjellinmbarë njerëzimit. Ata duke ilarguar njerëzit nga besimi nëAll-llahun (xh. sh) trilluan njëvarg hyjnish të rreme. Të tillëtnuk e përfillen paralajmërimine All-llahut (xh. sh) që ua bërigjithë njerëzve në rruzullintokësor:

“All-llahu ua zgjodhi fenëjuve, pra mos vdisni ndryshe,por vetëm duke qenë musli-manë"!( El-bekare, 132)

Në historinë e shekullitnjëzet do të mbetën të shënu-ara dy dukuri, të cilat i dhanëatij vulën më të errët në his-tori, e ato janë:

1. Përpjekja e instalimit tësistemit ateist si sistem jete, icili kishte filluar me revolu-cionin e Tetorit,

2. Ai sistem ofroi një varghyjnish të rrejshme (si kulti ipersonalitetit etj.)

Gjithnjë sa herë që ata nje-rëz vinin në pushtet, në Tokëzotëronte rrëmujë:

“E kur atyre u thuhet:"Mos e prishni rendin në to-kë"! Ata thonë: "Ne jemi vetëmpërmirësues (paqësues)!" Venire, ata në të vërtetë janë shka-tërruesit, por nuk e kuptojnë.”(El-Bekare, 11-12)

Me dekada të tëra në shpi-rtin dhe zemrën e njeriut të riishte hedhur helm. Shkolla,kinemaja, teatri, vendet e dë-frimeve, gazetat, revistat, lib-

rat - me forcat e bashkuarapunonin për çrrënjosjen e bes-imit, për “çlirimin” e të rinjvenga “lajthitjet” fetare. Jeta,njeriu, natyra interpretohes-hin vetëm shkencërisht, ishtekrijua një “moral i ri”, ishtezhdukur përgjegjësia, çdo gjëishte bërë e lejuar. Të rinjtë ubënë invalid të vërtetë, shpi-rtërisht dhe moralisht të gjym-tuar, qenie pavullnet, pa orien-tim në jetë, pa fuqi rezistuesekundër të keqes në vete dherreth vetes, nuk shihnin as-kund zgjidhje, s’kishin përgjig-je, nuk kishte gjë që vlente përta. Duke rënë në haram edhevetes edhe të tjerëve u përsëris-nin “Më lër në qetësi!”

Në kohën e sotme, pasi ka-oi periudha e shtrëngimit tënjerëzve dhe presionit të madhpër t’i larguar nga rruga e Zo-tit, sot jemi të pushtuar ngavlerat e dynjasë, veçanërishtnga grumbullimi i pasurisë.Nuk i kushtojmë rëndësi më-nyrës së fitimit të saj, duke ufrikësuar se mos varfërohemi.E harrojmë që All-llahu (xh.sh.) e jep riskun dhe në këtëështë i pavarur nga askush.

Në këtë preokupimin tonë,me vetëdije apo pa vetëdije, iharrojmë obligimet tona ndajvetvetes dhe bashkësisë sonë.Harrojmë që në qoftë se nukjemi të vetëdijshëm për rrënjëte ekzistencës sonë dhe besimittonë, grumbullimi i pasurisëmateriale nuk do të ketë dobi,përkundrazi do kthehet ku-

ndër nesh, në mënyrë të veça-ntë nëse i harrojmë obligimettona ndaj pasardhësve tonë.

Duhet të jemi të vetëdi-jshëm për faktin që një rini qëështë e orientuar dhe edukuarmirë, me ndihmën e All-llahut,është garanci për mbijetesëntonë në fenë dhe moralin to-në...

Problemi i rinisë dhe edukimi

Një problem i madh meshtrirje të pakufishme hapësi-nore e kohore. I përjetshëm,përherë i pranishëm në jetënshoqërore të çdo epoke histo-rike, të çdo vendi, të çdo pop-ulli.

Ai ka preokupuar gjithmo-në mendjet e njerëzve dheaksionin shoqëror. E kanë traj-tuar dhe e trajtojnë mendim-tarë e dijetarë, sociologë, poli-tikanë e veprimtarë shoqëror.E, patjetër, edhe parti politikee shtete, që nga lashtësia an-tike e deri në ditët e sotme.

Sigurisht ky problem uni-versal me motiv unik, në ep-oka të ndryshme historike e nëvende të veçanta, ka pasuredhe trajtime e përgjigje tëndryshme, në varësi nga epokahistorike, nga natyra e renditshoqëror si dhe nga kushtet ezhvillimit të çdo vendi.

Të folurit për problemet erinisë në kohën e sotme ështëi nevojshëm dhe i rëndësishëmpër shumë arsye.

I pari prej tyre është faktiqë rinia në këtë etapë të jetëspërjeton ndryshime truporedhe shpirtërore, pastaj ndrys-hime në mënyrën dhe stilin ejetës e të ngjashme. Këto ndry-shime fiziologjike, në rastetmë të shpeshta bëhen shkak-tare që te rinia të paraqitenlloje të ndryshme problemeshpër shkak të cilave rinia ndjennevojë të domosdoshme përzgjidhjen e tyre.

Arsyeja e dytë është faktitjetër që në këtë moshë njeriuështë në shkallën më të lartëtë fuqisë, e cila përbëhet prej:fuqisë fizike, aftësisë së vroj-timit dhe gatishmërisë që tësakrifikohet për qëllimet eveta, etj. Kjo fuqi mund të ndi-kojë për shumëçka në bashk-ësi dhe të japë rezultate të më-dha. Po ashtu, kjo fuqi mundtë jetë e dëmshme dhe fatalepër tërë bashkësinë nëse lihettë bredhë nëpër rrugët e errë-ta të lajthitjes.

Arsyeja e tretë është që ri-nia, për dallim nga të tjerët, kamë shumë kohë të lirë, e nësegjatë asaj kohe nuk çlirohetnga neglizhenca dhe përtaciadhe nuk e shfrytëzon atë kohëtë lirë në gjëra të mira, atëherëajo ka humbur shumë.

Nga sa u tha më lart, të fol-urit për rininë bëhet i domos-doshëm. Në hadithin e trans-metuar nga Abdullah in Mes’u-di, Pejgamberi i All-llahut (s)thotë:

“Në ditën e Gjykimit, i birii Ademit nuk do ta bëje as ed-he një hap përpara për derisa tëmerret në pyetje për katërgjëra: për vitet e tija ku i kakaluar, për rininë e vet si e kashfrytëzuar, për pasurinë tij si eka fituar dhe ku e ka harxhuar,dhe a ka punuar sipas asaj që eka mësuar.” (Termidhiu)

Të flasësh mbi temën eofruar kërkon seriozitet, kom-petencë dhe gatishmëri që t’ipërkushtohesh asaj tërë jetën,sepse veprat flasin më së miripër realitetin dhe kërkesat.Këtë temë mund ta vështrojmënëpërmjet disa aspekteve tëndryshme, të cilët njëkohësis-ht janë të përafërt në përcak-timin e njeriut. Ato aspekte dotë mund të ishin si vijon: as-pekti antropologjik (kuptimi ijetës së kësaj bote, a ka nevojënjeriu për edukim dhe arsim-im...), kulturologjik (përmb-

Balsami i rinisë

EELLIIFFislamske novinegazetë islame13 RINIA ISLAMEkorrik - tetor, 2010.

E pranoi Islamin një dja-losh i bukur i medinasëve i ciliquhej Tha'lebeh b. Abdurrah-man. Ai vazhdimisht i shërbe-nte të dërguarit të Allahut [pa-qja qoftë mbi të] me dashuri tëmadhe dhe në çdo çast ishtepranë tij.

Një ditë Profeti i Allahut edërgoi këtë djalosh për një ne-vojë të tij, dhe ai si zakonishtme kënaqësi i përgjigjej fjalëvetë dërguarit të Allahut, dhe rr-ugës kaloi pranë derës së shtë-pisë të një medinasi, ku dëgjoizhurmën e pikave të ujit, kurktheu kokën pa një grua laku-riq duke u pastruar në shtëp-inë e saj dhe për një çast utmerrua nga kjo ndodhi e shë-mtuar, dhe frikësohej se do tizbriste vahji të dërguarit tëAllahut dhe të lajmërohej përatë se çfarë veproi.

Kështu ky djalosh u larguame shpejtësi nga Medina dukeiu shmangur fytyrës së Profetittë Allahut, dhe u fsheh në disakodra në mes Mekës dheMedinës.

I dërguari i Allahut filloi tandjej mungesën e këtij djaloshidhe vazhdimisht i pyeste sho-kët e tij nëse e kanë par Tha'le-ben por asnjeri nga ta nuk di-nin gjë rreth tij, derisa pas kat-ërdhjetë ditësh zbriti Xhibrili[paqja qoftë mbi të] te i dër-guari i Allahut dhe i tha: OMuhamed Zoti yt të përshën-det me selam dhe të thotë senjë njeri prej Umetit tënd gjen-det në mesin e këtyre kodravedhe kërkon mbrojtje prejMeje.

Atëherë i dërguari i Allah-ut e urdhëroi Omerin dhe Sel-manin që të shkonin dhe tamerrnin Tha'leben dhe ua tre-goi vendndodhjen e tij.

Kur dolën ata prej Medinëstakuan një prej barinjve të Me-dinës i cili quhej Dhefafe dheOmeri e pyeti atë: A di ndonjëgjë për një djalosh i cili gjendejdiku rreth këtyre kodrave dhequhet Tha'lebe. Ai i tha: ndo-shta e ke për qellim të arratis-urin prej Xhehenemit. Omeri itha: ç'të beri ty të dish se aiështë i arratisur prej Xhehene-mit? Ai tha: sepse kur të vjenmesnata ai del prej këtyrekodrave e kap me dy duar ko-kën e tij qan dhe thërret: Ahmjerë për mua, sikur t'më mer-rej shpirti im dhe të bashkohej

me shpirtra, e trupi im të ba-shkohej me trupa, dhe mos tëparaqitesha në Ditën e Gjyki-mit para Zotit tim.

Omeri tha pikërisht këtë ekërkojmë.

Dhe u afruan afër vend-ndodhjes së tij dhe qëndruanaty, derisa erdhi mesnata dhedoli ky djalosh duke e mbajtkokën e tij e duke qar dhe thi-rrur: Ah mjerë për mua, sikurt'më merrej shpirti im dhe tëbashkohej me shpirtra, e trupiim të bashkohej me trupa, dhemos të paraqitesha në ditën egjykimit para Zotit tim.

Doli me shpejtësi Omeridhe shtrëngoi këtë djalosh nëkrahët e tij.

E ky duke vajtuar i tha: OOmer a ka dijeni i dërgu-ari iAllahut për mëkatet e mia?

Omeri i tha: Nuk e di, ve-tëm se ai mbrëmë të përmendidhe na dërgoi mua dhe Selma-nin të të kërkojmë.

Kurse Tha'lebe i tha: OOmer mos më fusni te i dërgu-ari i Allahut përveç kur aiështë në namaz.

Kur u afruan afër xhamisënë Medine i dërguari i Allahutgjendej në namaz dhe porsa edëgjoi Tha'lebe zërin e Muha-medit a.s. ra për toke pa vetë-dije.

Kur e përfundoi Profeti iZotit namazin u drejtua kahOmeri e Selmani dhe i pyeti seçfarë u bë me Tha'leben. Atady i thanë: Ja ku është o i dër-guar i Allahut. Muhamedi a.s.e lëvizi ngadalë Tha'leben dhe

atij iu kthye vetëdija, dhe Pro-feti e pyeti: Çka të beri të mu-ngosh kaq gjatë prej meje odjalosh?

Ai me zë të çjerrur tha:mëkatet e mia o i dërguar i All-ahut.

I tha: A nuk do të ta tregojnjë ajet i cili i fshin mëkatetdhe gabimet.

Tha'lebe tha: Gjithsesi o idërguari i Allahut.

Profeti a.s. i tha: thuaj:"Zoti ynë na jep të mira në kë-të jetë, të mira edhe në botëntjetër dhe na ruaj prej dënimitme zjarr"![ el-bekareh 201].

Ai tha: Mëkati im është mëi madh o i dërguar i Allahut.

Muhamedi a.s. i tha: Fjalëte Allahut janë më të madhër-ishme.

Pas kësaj e këshilloi tëshkoj në shtëpinë e tij, dhe kydjalosh u dergj në shtëpinë etij për tetë ditë.

Erdhi me nxitim Selmanir.a. te Muhamedi a.s. dhe itha: o i dërguar i Allahut ejadhe shikoje Tha'leben se ai ga-ti përfundoj nga gjendja e tij emjerë.

I dërguari i Allahut tha:Ejani të shkojmë ta vizitojmëatë djalosh.

Kur hyri i dërguari i Alla-hut tek ai, e mori kokën e tijduke e ledhatuar dhe e vend-osi në prehrin e tij, kurse djal-oshi e largoi kokën e tij prejMuhamedit a.s.

Profeti e pyeti: Pse po elargon kokën prej prehrit tim.

Tha: sepse koka ime është

e mbushur me gjynahe.Profeti e pyeti: prej çka po

ankon?Djaloshi tha: më duket sik-

ur milingonat po zvarriten nëmes ashtit e mishit dhe lëku-rës time.

[Profeti e kuptoi se ishinçastet e tij të fundit] Andaj epyeti: çfarë dëshiron?

Djaloshi tha: Faljen prejZotit tim.

Dhe zbriti Xhibrili te i dër-guari i Allahut dhe i tha: "OMuhamed Zoti yt të përshën-det me selam dhe thotë: Sikurky robi im të më takoj me gjy-nahe sa madhësia e tokës, dota takoj po me aq falje".

Kur e përgëzoi Muhamedia.s. djaloshin me këto fjalë, aime zë të dobët thirri njëherë"Falënderimi i takon Allahut"dhe ndërroi jetë.

Profeti i Zotit i urdhëroi sho-kët e tij ta pastrojnë djaloshindhe ta mbështjellin me qefin.

Kur shkoi i dërguari i Alla-hut për t'ia falur namazin exhenazes këtij djaloshi ecte nëmaje të gishtave. Pasi e varros-en djaloshin, e pyetën të dër-guarin e Allahut dhe i thanë: oi dërguar i Allahut të pamë du-ke ecur në maje të gishtave!

Tha: Pasha Atë i cili mëdërgoi Profet, me të vërtetënnuk mundesha t'i lëshoj këm-bët e mia mbi tokë prej mela-qeve të shumta të cilat kishinzbrit ta përcjellin xhenazen ekëtij djaloshi.

Përgatiti:Rijad Imeri

Shija e Pendimitajtje, e cila trajton kulturën epërgjithshme dhe atë nacion-ale...), shoqëror-kritik ( të rela-tivizohet çdo gjë që është eçastit dhe kalimtare...), teol-ogjik (synimi i fesë dhe përcak-timi i qartë i qëllimeve...). Që-llimi im është që të tregoj përdisa përcaktime teorike dhepraktike lidhur me periudhënrinore në jetën e njeriut shik-uar kryesisht nga aspekti te-ologjik, por duke mos lënë an-ash edhe aspektet tjera të për-mendura dhe ato që për objektstudimi kanë këtë moshë.

Nga aspekti i Sheriatit tërëjeta njerëzore është e ndarë nëkatër periudha dhe ato janë:

1. Devrul-xhenin – periud-ha në barkun e nënës

2. Devrul infisali ilet-teme-izi – periudha nga lindja derite mosha shkollore

3. Devruttemeizi ilel bulu-gi – periudha nga mosha shko-llore deri në pjekuri

4. Devrul bulugi – periud-ha e pjekurisë

Në mënyrë të veçantë ështëi rëndësishëm fundi i periudhëssë tretë dhe fillimi i të katërtës,e cila gjendet ndërmjet dy peri-udhave të dobësisë: fëmijërisëdhe pleqërisë. Për këtë periud-hë në Kur’an thuhet:

“All-llahu është Ai që jukrijoi të dobët, pastaj pas asajdobësie ju dha fuqi, e pas fuq-isë, dobësi e pleqëri. Ai krijonçka të dojë, Ai është më i dijsh-mi, më i fuqishmi.” (Err-Rrum, 54)

Kjo është pikërisht periud-ha e rinisë. Islami i kushtonrëndësi të veçantë kësaj peri-udhe në të cilën Muhammedi(s) thotë se do të ketë llogarid-hënie të veçantë vetëm përkëtë moshë, për rininë. Kës-htu, njeriu në ditën e Gjykimitdo te pyetet në përgjithësi përjetën e vet, e në veçanti përrininë e vet. Rinia është gjëjamë e shtrenjtë që e posedojmënë jetën tonë. Rinia është peri-udha më e bukur e jetës sënjeriut. Dikush ka thënë: Fëm-ijëria është shëndet pa mend,e pleqëria është mendje pashëndet. Rinia është e vetmjaperiudhë në të cilën ne pose-dojmë edhe shëndetin edhemendjen. Mbase dikush do tëthotë: Nëse do të japë llogaripër tërë jetën, përse të pyetemedhe për rininë? Kjo është përarsye se ajo është periudha mëe rëndësishme në jetë, ajoështë periudha e aktivitetit mëtë madh, sepse e dimë se mesiështë pjesa më e fuqishme nëtë gjitha gjërat.

EELLIIFF islamske novinegazetë islame 14EDUKATA ISLAME korrik - tetor, 2010.

"Fëmijës duhet dhënë atëqë i duhet, jo atë që e kërk-on” (Sami Frashëri)

Zhvillimi i teknikës dhe iteknologjisë e kanë bërë qëjeta dhe puna e njeriut të nd-ryshojë shumë. Në kuadër tëzhvillimeve dhe përsosjes sëteknologjisë në përgjithësi,dhe asaj informative në veça-nti, bën pjesë edhe televiz-ioni. Televizioni është bashk-imi i fotografisë, zërit, lëviz-jeve dhe ngjyrave. Ky kom-binim e bënë shumë më int-eresantë dhe më tërheqëspër fëmijët, por edhe për tërriturit. Ngjyra dhe lëvizja, sidhe përmbajtjet që jepen,tërheqin shumë vëmendjen efëmijës. Ndikimi në të tresferat e pranimit të informat-ës, dëgjimi, pamja dhe efek-tet lëvizëse janë formë më elehtë për t’u shikuar dhe mëlehtë për t’u pranuar nga anae fëmijëve. Shpesh edhe psenuk kuptohet gjuha në tëcilën emetohet një emisionai kuptohet nga ana e fëmi-jëve.

Me përjashtim të emisio-neve të veçanta edukative earsimore, në kuptimin e zh-villimit të kreativitetit, fëmi-jët marrin përgjigjet e gat-shme. Këtu edhe mund të th-emi se televizioni ka bërëshumë ndryshime në jetën enjeriut, na bënë më të lehtëmarrjen e informatave tëshumta dhe interesante. Por,shtrohet pyetja se çfarë ështëndikimi i televizionit nëmoshat parashkollore dhe ci-lat janë efektet e tij në shën-detin e fëmijës? A po keqpër-doret TV dhe a jemi sa duhettë kujdesshëm me të kurështë fjala për qëndrimin efëmijëve para tij? A është mëmirë të mos shikohet farenga fëmijët apo të vendosimrregulla për shikimin e tij?

Televizioni, pa mëdyshje,ushtron ndikim pozitiv dhenegativ në fëmijët e vegjël.Ana pozitive e televizionitmund të jetë argëtues, edu-kativ dhe mund të hap dri-tare të reja informimi për fë-mijët duke u mundësuar aty-re për të udhëtuar edhe atjeku nuk mund të jenë për mo-mentin, të mësojnë leximindhe shkrimin, gjuhë të tjera,

dukuritë e natyrës, kulturate popujve të ndryshëm, tëpërcjellin emisione të ndry-shme edukative, të mësojnëpër ato gjëra në të cilat atanuk kanë qenë pjesëmarrës,për kafshët që nuk i kanëparë, etj.

Përzgjedhja e programeve dhepërmbajtjeve

Te ne, ende nuk ështëndërtuar kultura për përcjell-jen e programit televiziv.Nuk kemi vënë kritere, nëfamilje, për përzgjedhjen eprogrameve të cilat janë tëpërshtatshme edhe për fëmi-jët. Me shumë rëndësi dhedomosdoshmëri, është që tëpërzgjidhen programet që ipërgjigjen moshës së fëmijës.

Emisionet në TV, duhet tëjenë në përshtatshmëri memoshën kalendarike të fëmi-jës. Çdo shmangie nga kjomund të ketë më shumëefekte të dëmshme se sa poz-itive. Në këtë mënyrë fëmijëtparashkollorë (por edhe tëtjerët), mund të mësojnë gjë-ra të dobishme dhe të padobishme të cilat ndihmojnëtë zhvillojnë imagjinatën etyre. Nuk ka dyshim se tele-vizioni mund të jetë një më-sues i shkëlqyer dhe argët-ues. Efekti parësor i tij qën-dron në faktin se ndikon nësferën e perceptimin vizualdhe dëgjimor.

Pamja vizuale ushtronndikim të lartë tërheqës përfëmijët dhe të rriturit, për tëgjitha moshat. Këtë fëmijët e

përcjellin pa kurrfarë shtytjenga të tjerët, shtytje të cilënnë shumë raste ata mund tamarrin si imponim. TV-në eshikojnë me dëshirë dhe mekureshtje të lartë. Por a janëtë gjitha emisionet me përm-bajtje pozitive apo negativepër fëmijët. Si ndikojnë këtopërmbajtje të televizioni tefëmijët parashkollor? Ështëshumë e vërtetë që sot shu-mica e fëmijëve parashkol-lorë kalojnë kohë të gjatëpara televizionit. Sipas Fond-acionit Kaiser Family (KFF):

• Dy të tretat e foshnjavedhe të vegjëlve shikojnë nëTV me një mesatare prej 2orësh në ditë.

• Fëmijët nën moshëngjashtë vjeçare mesatarishtshikojnë rreth 2 orë në ditë

në ekran, kryesisht TV dhevideo ose DVD.

• Fëmijët dhe adoleshen-tët e moshës 8-18vjeç shpen-zojnë gati 4 orë në ditë paraekranit televiziv dhe gati 2orë shtesë në kompjuter dheduke luajtur video lojëra.

Por çfarë statistike kemine në Kosovë, kur nuk kemindonjë të dhënë se sa kohëkalojnë fëmijët duke parëTV-në? Kjo është shqetë-suese kur kemi parasysh ko-hën që fëmijët e kalojnë paraTV-së, por dhe kur e dimë seçfarë janë llojet e progra-meve në të cilat fëmijët para-shkollor janë të ekspozuar.Qëndrimi i gjatë para ekran-it shkakton varësi të fëmi-jëve ndaj televizionit. Sidom-os kjo varësi mund të shpre-het te fëmijët parashkollor tëcilët qëndrojnë gjatë paratelevizorit kur dihet se per-sonaliteti i tyre është në for-mim e sipër. Në shumë raste,në realitetin kosovar, fëmijëtjetojnë në familjet ku tele-vizioni është gjithmonë, aponë pjesën më të madhe tëkohës i ndezur edhe pse nukështë duke e shikuar askush.Fatkeqësisht, në këto raste,“kontribuojnë” edhe prindë-rit, në mënyrë të pavetëdi-jshme apo në mungesë të in-formimit apo të kulturës përpërcjelljen e televizionit.

Prindërit shpesh, në mu-ngesë të kohës që t’u përku-shtohen fëmijëve, si mjet përt’i qetësuar ata, zgjedhin si“kujdestar-edukator “ televi-zorin. Fëmijët parashkollorkanë nevojë të hulumtojnërrethin, të lëvizin, manipulo-jnë dhe të mësojnë duke qe-në në kontakt të drejtpërdre-jtë dhe duke i prekur gjëratqë i rrethojnë. Por duke shi-kuar televizor, ata mbërthe-hen për vendin ku janë ulurdhe nuk shprehin interesimapo vëmendje në gjëra të tje-ra, nuk krijojnë raport soc-iale, por edhe nuk i nxisinaftësitë krijuese të tyre. Nëkëtë fazë të zhvillimit atajanë imitues, atë që e shohinedhe e shfaqin duke imituar.

Mbjella e ndjenjës sëdhunës nga TV

Shikimi i TV-së pa njëpërzgjedhje të emisioneve

Fëmijët parashkollor dhe televizioni

EELLIIFFoktobar 2008.islamske novine

gazetë islame15 EDUKATA ISLAME

Në fillim, po vdisja të mbaroja gjimnazin për të filluar universitetin....Dhe pastaj, po vdisja që të mbaroja universitetin për të filluar punën Pastaj po vdisja të martohem dhe të kem fëmijë Dhe pastaj po vdisja që të rriteshin fëmijët Që të kthehesha përsëri në punëPor pastaj po vdisja që të dilja në pension Dhe tani unë po vdes......Por papritmas mu kujtua Që kam harruar të jetoja.....

Ju lutem mos lejoni që kjo t'u ndodh dhe juve Vlerësoni gjendjen tuaj realeDhe shijojeni çdo ditë

...... mik i vjetër

Për të fituar para humbim shëndetinPër të rikthyer shëndetin humbim para Jetojmë sikurse kurrë s'do të vdesim Dhe vdesim sikurse kurrë nuk jetuam.

Ka thënë Muhamedi a.s: " Shfrytëzoni pesë gjëra para pesë të tjerave, rin-inë para pleqërisë, shëndetin para sëmundjes, pasurinë para varfërisë, kohëne lirë para se të jesh i zënë, jetën para vdekjes"

Perktheu:Brunilda Kajoshaj

Në fillim

Poezi

dhe kanaleve, ka mundësi qëfëmija të shoh edhe raste tëparaqitjes të skenave të dhu-nës. Kësi kanalesh ka mebollëk në TV. Qysh nga fil-mat e ndryshëm, aksion etj.,deri te dokumentarët oseemisionet e veçanta. Eksp-ozimi i dhunës në TV rritnivelin e rrezikut për sjelljeagresive edhe të fëmijës dhetendenca për tu frikësua ngabota që i rrethon. Te ai krijo-het, ose ngulitet bindja, seajo që shfaqet në ekran ështëreale dhe se mund të ndodhëedhe në realitet. Dihet se fë-mijët e moshës parashkollorejanë në fazën e zhvillimitemocional dhe se ndikimet ejashtme mbi ta janë të fuqi-shme, por edhe shpesh mepasoja për të ardhmen emo-cionale të tyre.

Këtu duhet të kemi kuj-des të shtuar sepse ndikiminegativ i TV-së mund të jetëi pashmangshëm kur dihetse shumë fëmijë nuk kanëkapacitet mendor për të dal-luar realitetin nga fantazia.Ata gjithashtu shikojnë filmavizatimor, shumë të dashurpër fëmijët, videot muzikoree shumë të tjera të cilat nukjanë reale, por imagjinatëapo trillime të kreatorëve tëtyre. Për shkak të mungesëssë përvojës jetësore e men-dore, ata thjeshtë nuk mundta dallojnë botën reale dhepërmbajtjen që u shfaqet

përmes ekranit të TV-së. Përkëtë arsye ata(fëmijët) mundtë më pak krijues dhe imagji-nativ, nëse përmbajtjet e tyrenuk përkojnë me moshëndhe kapacitetet absorbuesetë tyre .

Ky është një problem sh-qetësues sepse ka implikimeshëndetësore. Qëndrimi igjatë i fëmijëve para ekranitë TV-së, bënë që ata të mosjanë aktiv në aktivitete fizikedhe të mos kërkojnë aktivi-tete të reja në të cilat ata dotë ishin më aktiv dhe në lëv-izje më të gjatë. Kështu atakonsumojnë ushqim, pornuk bëjnë lëvizje të cilat dotë shpenzonin kaloritë etepërta. Sipas hulumtimevenjë gjendje e këtillë ka shka-ktuar edhe problemin e para-qitjes së mbipeshës në mos-ha të reja.

Në TV-të tona shpesh ke-mi edhe reklama e paraqitjetë skenave në të cilat aktorëtkonsumojnë duhan, alkool,drogë e të ngjashme, por ed-he sjellje të tjera të rrezik-shme e të pahijshme, të cilatpo nuk u biseduan e sqaruanme fëmijët, ato mund të mer-ren si diçka që edhe ai duhetti bëjë, ti provojë ose edhe tëmerren si diçka që aktori apersonazhi i tyre i bënëprandaj edhe ai duhet ta imi-tojë atë.

Mund të përfundojmë sezhvillimi i teknikës dhe i

teknologjisë ka quar parazhvillimin njerëzor. Ka lehtë-suar shumë punën e tij dheka shkurtuar rrugën e ard-hjes deri te informata. Përp-arimi që është bërë në fus-hën e zhvillimit të mjeteveaudio vizuale ka ndikuar qëato të bëhen pjesë e jetës sëpërditshme të njeriut. Kyhap kaq i madh për njeriutka edhe pjesën tjetër jo tëmirë. Ka ndikuar që njeriunë një farë mënyre të bëhetrob i teknologjisë. Në këtëmes viktima më të mëdha ja-në fëmijët të cilët po rritenme teknologjinë audio vizua-le elektronike. Ky nuk do tëishte ndonjë problem i madhsikur të vendosej ndonjë ko-ntroll mbi pjesën e progra-meve të cilat ndikojnë keq nëzhvillimin e fëmijës.

Pasojat e këtyre ndikime-ve sot janë bërë objekt ihulumtimeve të shumta nëbotë. Sidomos brengosëse ës-htë vartësia e fëmijëve ngaekrani, qoftë TV ose kom-pjuter. Kjo sindromë ështëduke prekur me të madhe,ndoshta edhe më me vrull,edhe familjen kosovare dhefëmijët. Prandaj do të ishte errugës që të parandalojmëndikimin negativ të TV-së,duke u përkujdesur për ko-hën e qëndrimit të fëmijëvepara televizorit dhe lojëraveelektronike. Prindërit, pordhe edukatorët janë faktorë

kryesor në këtë drejtim.Prindërit duhet t’i ndih-

mojnë fëmijët e tyre në as-pektin pozitiv duke u përfsh-irë në shikimin e përbashkëttë TV-së, duke përzgjedhurprogramet dhe së bashku mefëmijët duhet diskutuar përatë çfarë shohin, për të miratpor edhe për anët e këqija tëasaj që shohin në TV. Ata du-het të përcaktojnë rregullatnë raport me shikimin dhekohën e qëndrimit para tele-vizorit si dhe ambientet kuqëndrojnë fëmijët, kryesishttë ketë libra, revista të fëmi-jëve, lodra të ndryshme etj.Por assesi në dhomat e gju-mit të ketë TV dhe gjatëngrënies të shikohet ai.

Në qoftë se fëmijët duantë shohin TV-në sugjeronifëmijëve ndonjë lojë, shëtitjetë vogël, lexoni së bashku meta,të vizatojnë ose ndonjëaktivitet që fëmijët kanë dës-hirë e pse jo edhe të dëgjonimuzikë e të vallëzoni së ba-shku me ta, e shumë mënyratë tjera. Pra përdorni tak-tikën e orientimit pozitiv tëdë-shirave dhe të kërkesavetë fëmijës. Samiu ynë i madhpat thënë:” Fëmijës duhetdhënë atë që i duhet, jo atëqë e kërkon”.

Duhet shmangur situatënkur ne të biem në pozitën efëmijës e fëmija në pozitën eprindit. Nëse ata përfitojnëndjenjat dhe emocionet tona

dhe në një mënyrë ata mar-rin frenat e komandimit nëdorë, ndërsa ne si prindër,vetëm plotësojmë dëshirat etyre, nuk do të arrijmë që tëndërtojmë personalitete tëpërshtatshëm për shoqërinë.Me këtë nuk do të nënkup-tonim tutorizmin ose ndonjëformë të kontrollit të përher-shëm mbi ta, por një zhvil-lim normal, mjedis kreativdhe mbjellje e ndjenjës së pë-rgjegjësisë në varësi me poz-itën që zë fëmija në familje,kopsht, shkollë e më vonë nërrethin e gjerë shoqëror.

Jeta pa rregulla dhe pap-ërgjegjësi nuk garanton ndë-rtimin e brezit të shëndosh.Këtu bën pjesë patjetër edhekrijimi i mjedisit pedagogjiknë raport me mjetet audiovizuale si dhe raportin e tyreme fëmijët, kohën e qëndri-mit para ekranit, llojin dhecilësinë e emisionit çfarë bëndhe nuk bën të jetë materialedukativ për fëmijët.

Edhe pse nganjëherë gjë-rat teorike është vështirë tëzbatohen në praktikë nuk dotë thotë se nuk është e do-mosdoshme të punojmë, tëpërpiqemi që të gjejmërrugë, të debatojmë e të disk-utojmë që ta ndërtojmë njëurë, duke ndihmuar fëmijëtqë në këtë drejtim të zhvillo-jnë aftësitë dhe predispozitate tyre.

KKaaddrriiee AAssllllaannii

EELLIIFF korrik - tetor, 2010.islamske novinegazetë islame 16FEMRA MUSLIMANE

Dije që je motër e mash-kullit dhe gjysma e njerëzim-it. Ti je nënë, grua, vajzë, m-otër, teze, mbesë apo gjyshe.Profeti a.s ka thënë: "Femratjanë vërtet partnere të bur-rave". (Ebu Davud). Ti je pje-sëtare e qytetërimit të madhIslam, popullit më të mirë tëkrijuar ndonjëherë nga njer-ëzimi. Asnjë popull në botënuk ka më shumë njerëz tëshquar, liderë dhe fitimtarsesa ky. Është popull udhë-zues dhe i besimit të drejtë, icili drejton njerëzimin në tëdrejtën dhe të vërteten. Tra-nsformon njerëzit nga adhu-ruesit e robërve në adhuruestë Zotit të robërve, nga sh-typjet e jetës tek kënaqësitë ebotës tjetër dhe nga padrejtë-sia e feve të tjera tek drej-tësia e Islamit.

Paraardhëset tuaja, gratëe shquara në Islam ishin njënga shkaqet kryesore përkëtë popull që të arrij vendinmë të lartë nga të gjithë tjer-ët. Allahu i cili e zgjodhi Isl-amin për këtë popull, bërinjë vend të lartë për gratëmuslimane, dhe dekretoi qëato të kenë të përbashkët pë-rgjegjësitë për të shijuar tëvërtetën, ndalimin e të keqesdhe ngritjen e flamurit Isl-am. Ai ka thënë: ""BBeessiimmttaarrëëttddhhee bbeessiimmttaarreett jjaannëë ttëë ddaasshh--uurr ppëërr nnjjëërrii ttjjeettrriinn,, uurrddhhëërroo--jjnnëë ppëërr ttëë mmiirrëë,, ee nnddaalloojjnnëënnggaa ee kkeeqqjjaa,, ee ffaalliinn nnaammaazziinnddhhee jjaappiinn zzeeqqaattiinn,, rreessppeekkttoo--jjnnëë AAllllaahhuunn ddhhee ttëë ddëërrgguuaarriinnee TTiijj.. TTëë ttiillllëëtt ddoo tt''ii mmëësshhiirroojjëëAAllllaahhuu.. AAllllaahhuu ëësshhttëë nnggaadd--hhëënnjjyyeess,, ii uurrttëë.."" (9:71).

Allahu iu ka dhënë fem-rave muslimane atë që atomund të përballojnë nga urd-hrat dhe detyrat. Ai është Zo-ti i cili njeh krijimin e Tij, ""AAnnuukk ee ddii AAii qqëë kkaa kkrriijjuuaarr,, kkuurrddiihheett ssee AAii ddeeppëërrttoonn nnëë tthheell--llëëssii ttëë sseekkrreetteevvee,, ii nnjjeehh hhooll--llëëssiittëë.."" (67:14).

E dashur motra ime mus-limane, ti je e thirrur sot qëme të vërtetë të bëhesh njëpjesëtare aktive e kombit

Musliman, përpiqu të krijoshfitore për fjalën e Allahut,zbatoje Kur'anin dhe ndih-mo për krijimin e gjeneratëssë Imanit.

Çfarë duan armiqtëe tu nga ty?

Ata janë që duan të tëshkëpusin nga detyra jote.Duan të të ndalojnë nga pl-otësimi i detyrës sate mad-hështore, e cila është mbrojt-ja e fesë së Allahut dhe ngrit-ja e Fjalës së Tij sa më lart.

Këta armiq përdorin shu-më metoda:

E para: Ata të shkëpusinty nga shkaku që Allahu nakrijoi, nga kryerja e adhurim-it, besimit dhe davves (thirr-jes në Islam). Ata e përdorinjetën në këtë botë si mbajtëstë tyre: dyqanet e gurëve tëçmuar, modelet që vijnë ngavende jo-muslimane, modeletë reja, dëshirat e tyre, uri qëkurrë nuk mund të shuhet,kënaqësi dhe konkurencëpër ta dhe rrugë të pafundpër gëzim. Allahu nuk na kr-ijoi për këtë. Plotësimi i kë-tyre është zakonisht i lidhurme humbjen e kohës dheparave dhe nxitë armiqësidhe konkurrencë mes të pas-urit dhe të varfrit.

E dyta: Ata nxisin armiqë-

si mes juve dhe meshkujve.Tek mëkatarët ti je një vajzë eulur, nënë e poshtëruar, gruae shpërdorur, dhe motër eshtypur. Sipas tyre, meshkujtjanë gjithmonë të pa-drejtë,hipokritë, diktatorë, shtypësdhe parandalues të lirisë.Është një luftë e fabrikuar qëata të këqijtë e fillojnë paasnjë shkak tjetër vetëm që tëbëjnë ty të rebelohesh kund-ër babait tuaj, të jesh arroga-nte me vëllain tënd dhe e pa-dëgjuar ndaj burrit tënd. Atanuk thërrasin për drejtësi,mëshirë dhe bashkim. Ata th-ërrasin për urrejtje, arrogan-cë dhe shkatërrim.

E treta: Ata nuk ndalojnësë thirruri për rebelim kun-dër prindërve, vëllezërvedhe burrave, gjithashtu kom-plotojnë kundër Islamit. Atatë thërrasin ty për rebelimkundër obligimeve të Islamitdhe në harrimin apo humb-jen e Zotit të Gjithëditur. Is-lami për ta, është i padrejtëdhe ligjet islamike janë jopër-fekte dhe të kufizuara. Atathërrasin në ty, ditë e natë,që të rebelohesh dhe të këm-bëngulësh në mosbindje nëfe. Ata mundohen të largojnënga feja jote. Mundohen tëlargojnë nga qetësia dhe sig-uria e familjes, martesës sëlumtur dhe relacionet vël-lazërorë.

Ata paraqesin devocionin

dhe nderin si pranga të liri-së. Për ta Hixhabi nuk mbu-lon kokën por gjithashtu ed-he trurin; namazi, agjërimidhe zeqati janë kohë dhepërpjekje të humbura; dhebindja ndaj bashkëshortitështë skllavëri e prapambe-tur si në kohën e gurit. Atashtrembërojnë të gjitha fak-tet dhe ndryshojnë të gjithatë vërtetat, vetëm që të arri-jnë qëllimet e tyre të këqija.

E dashur motër!

Qëllimet e armiqve të tudhe armiqve të fesë tënde qëata kërkojnë të arrijnë janëshumë të njohura. Ata duanqë ju të jeni në dispozicionine tyre për të përmbushurdëshirat e tyre të këqija. Ataduan që të jesh një femër epander. Duan që ju të gjen-deni gjithkund, në rrugë dhenë vendet e mëkatit, pa nder,fe apo sjellje. Ata kërkojnë qëtë bëni çfarë iu thonë ata.Bota e Perëndimit ka shkuargjatë gjithë kësaj. Femrat ePerëndimit janë pjesë e shoq-ërisë që po përjetojnë padr-ejtësi dhe çnderim. Ata për-piqen t'ju bëjnë qefin atyreburrave të cilët vazhdojnë tëndërrojnë femrat dhe të cilëtkërkojnë kënaqësi por papërgjegjësi dhe jokonsiderimtë pasojave të këqija përshkak të veprimeve të tyremëkatare.

O motër muslimane, lexodhe vëju në dijeni për ato fe-mra të cilat kanë lënë turpindhe nderin dhe ndjekin dës-hirat e tyre, çfarë ishte rezul-tati i punëve të tyre? A ishtepërfundimi i tyre i ndërgje-gjshëm dhe i dëshiruar, apo iturpshëm dhe i urryer?

Një këshillë përmotrën time nëIslam

Bëhu krenare për fenë të-nde dhe fenë e paraardhësvetë tu. Bëhu një shembull imirë për djemtë dhe vajzattua, dhe bëhu e sinqertë nëpjesëmarrjen e këtij populli

të madh. Dije që nderi ështënder tek të gjithë njerëzit emençur, dhe tradhtia ështëçnderim tek të gjitha kom-bet, edhe pse këtë disa e qua-jnë liri. Dije që tradhtia bë-het gjithashtu me sy, dukeparë, me veshë, duke dëg-ju-ar, dhe me gojë, duke put-hur, sikurse është përmen-dur në një hadith transmetu-ar nga Imam Muslim. Lum-turia jote është që të jesh njëvajzë e dëgjuar dhe e besuar,një bashkëshorte besnikedhe bujare dhe një nënë emëshirshme dhe e devotsh-me. Agjërimi i një dite përhir të Allahut, bën që ti tëjesh 70 vjet larg nga zjarri ixhehnemit (Nga një hadith itransmetuar nga Bukharidhe Muslimi).

Bamirësia është shkak kr-yesor për të fituar falje dhepranim pendimi. Ato femratë cilat ekspozojnë pjesë tëtrupit tek meshkujt, nuk dotë futen ne parajsë dhe nukdo të nuhasin erën e kënd-shme të saj, siç thuhet edhenë hadithin e transmetuarnga Imam Muslim. Hixhabiështë nder dhe mbrojtje përty. Ai duhet të jetë modest nëngjyra dhe jo ekzotik, i gjerëdhe i trashë dhe jo i tejduk-shëm, të jetë ndryshe nga ve-shja e burrave dhe grave jomuslimane.

MMoottrraa iimmee ee ddaasshhuurr!!

Këto janë fjalë nga zem-ra. Këto janë fjalë nga një kë-shillë e mirë dhe e sinqertë.Kujdesu nga besnikët e shej-tanit të cilët duan tju marrinme vete. Bëhu robëreshë edrejtë e Allahut, dhe pasard-hëse e femrave të drejta dhedije rolin tënd për të ngriturkëtë popull të madh. Përm-bush detyrën tënde dhe mosu bë shkak për shkatërrim.Bëhu prodhuese e gjeneratëssë drejtë që do ta drejtojënjerëzimin tek ajo që është edrejtë dhe e duhur, tek feja emadhe e Islamit.

Perktheu:BBrruunniillddaa KKaajjoosshhaajj

Disa fjalë për motrën time muslimane

EELLIIFFislamske novinegazetë islame17 EDUKATËkorrik - tetor, 2010.

Nëse pyetemi se pse ndo-dhi i gjithë ky ndryshim nëmesin tonë, që shoqëria ushndërrua prej një shoqëri ecila kishte në suazat e vetamoralin dhe format e ndry-shme te nderit në një shoqë-ri ku prishet nderi i secilitpër secilën ditë, përgjigjendo e gjejmë shumë lehtë. Ve-ndi ynë, për një periudhë tëgjatë, u sundua prej sistemiti cili nuk dëshironte, madje,të dëgjonte për fetë. Ai sis-tem ishte i lidhur ngushtëme të gjitha lozhat masone tëcilat ekzistojnë në rruzullintokësor. Rreth kësaj lidhjejedhe ngjashmërive të kësaj li-dhjeje në veprim, dijetarimusliman Fet’hi Jeken, në li-brin e tij “Si të thërrasim nëIslam” thekson:” Për t’ia arr-itur qëllimit komunizmi endien të nevojshme vepri-min me dredhi, tradhti, mas-htrim dhe me mënyra të tje-ra të shëmtuara. Lenini th-otë: “Të gjithë ata që janë tëlidhur me komunizmin du-het t’i dinë të gjitha dredhi-të dhe mashtrimet. Realizimii komunizmit e bën të domo-sdoshëm përdorimin e çdomjeti. Duhet të dihet se ko-munizmi ka shumë ideale tëpastra për arritjen e të cilaveduhen përdorur dredhi tëshëmtuara. Për këtë arsye,komunizmi do t’i përdorë tëgjitha rrugët e pamoralshmepër t’ia arritur qëllimit.”Derisa jemi këtu, të cekim seedhe në protokollin e parë tësionistëve thuhen të njëjtatgjëra: “Ata që janë të lidhurme ne, duhet të jenë të zgj-uar pranë qeverive dinakedhe inteligjente. Për arritjene qëllimit të mirë, këto të kë-qija mund të bëhen caku nu-mër një. Pra, njerëzit nukduhet të qëndrojnë larg rysh-fetit, tradhtisë dhe dredhi-së.”( Shkup, 2000, f. 52)

Vizioni komunist, që sun-doi disa dekada në vendintonë, u mundua që të naçrrënjosë prej zemrës dhefaqes së dheut të gjitha vleratqë janë të lidhura me fenë,moralin dhe familjen. Komu-nistët kishin një shpjegim tëngjashëm si për moralin,fenë, ashtu edhe për famil-jen. Vizioni i tyre për famil-jen ishte shumë i ngurtë dhemjaft përbuzës. I ngjashëm

me vizionin sionist për shka-tërrimin e shoqërisë përmesfamiljes.

Zhan Frifil në librin e tij“Gruaja dhe socializmi” tho-të: “Familja nuk përbën njëformë shoqërore të përjet-shme. Asaj i kanë ndodhurshumë ndryshime gjatë she-kujve. Ky zhvillim përcakto-het në analizën e fundit nëfaktorin ekonomik. Pastajvizatojnë një vijë zhvillimi tëfamiljes që, në etapat e para,bazohet në atë që është zbu-luar nga gjendjet e fiseve tëfundit, në kontinente tëndryshme të tokës, apo atoqë imagjinojnë prej gjendjessë tyre në disa raste.”

(Bota në fokusin islam,Muhamed Kutub, Tiranë,2007, f. 214)

Pra, kemi një lidhje di-rekte midis komunizmit dhesionizmit botëror, të cilëtkanë një synim të vetëm:shkatërrimin e popujve tëndryshëm në rruzullin tokë-sor, përmes shkatërrimit tëfamiljes. Komunistët famil-jen e shohin në aspektin eko-nomik dhe social. Po ashtunë ditët tona edhe vetë kon-ceptet dhe idetë e sionistëve,familjen praktikisht, e sho-hin si pjesë të propagandaveekonomike. E në këtë mëny-rë, këto ideologji tentojnë qëtë nxjerrin në botën e tra-dhtisë dhe dredhisë, femrën,gruan, djalin, vajzën dhekështu ta shkatërrojnë sho-qërinë. Ata i kanë të lejuaratë gjitha mjetet e mundshmepër të arritur deri tek caku ityre final. Madje e përdorinedhe dredhinë, tradhtinë,dinakërinë, vetëm e vetëmqë të arrijnë deri tek nën-shtrimi i popujve të tjerë dhearritja e udhëheqësisë së bo-tës përmes tyre. Nuk duhetharruar se shoqërinë tonëshqiptare, një periudhë tëgjatë, e sunduan njerëz meide të këtilla, me platformapër zhdukjen e çdo gjëje qëka vlerë morale dhe, në këtëmënyrë, me ideologjizimin eskajshëm të jetës së shqipta-rit të thjeshtë. Ne si popullishim në një terr të madhpër një periudhë të gjatë dhepasojat e këtij terri, po i vuaj-më në ditët e sotshme.Pasojat janë katastrofale në

krahasim me mundin e tyretë dhënë për zhdukjen e vle-rave morale në mesin tonë.Ata përdornin edhe dhunënkundër fesë, ndërsa parimetislame dëshmojnë se në fenuk ka dhunë. Ata përdor-nin incestin për të arritur de-ri tek bindshmëriandaj Pa-rtisë, ndërsa në fe incestiështë gjë e shëmtuar dhe edëmshme. Ata e detyroninfemrën që të bënte punë tënjëjta me mashkullin, bileshumë herë edhe më të rën-dat, ndërsa në fenë islame,femra trajtohet si mbretëre-shë. Shërbëtorë të saj janëburri, djali, nipi dhe ajo nukështë shërbëtore e tyre, pasiqë vetë natyra e saj është etillë që të mos e rëndojë ve-ten me punë që nuk ka fuqit’i realizojë. Ajka e këtij po-pulli u strehua nën greminate frikshme të devijimeve tënjëpasnjëshme, devijime tëcilat ishin si rezultat i siste-mit të kohës.Prej njerëzve ulargua me dhunë dashuria,dhembshuria dhe të gjithacilësitë e mira që kanë lidhjeme fenë. Edhe pse sistemi ulargua, pasojat e tij gjendensot e kësaj dite. Shumë famil-je janë gjymtuar prej një me-ntaliteti të atillë, që errësoijetën e shqiptarit të thjeshtë.

* * *

Në vitet e nëntëdhjeta,sistemi komunist ra prej sun-dimit dhe vendet e Gadishu-llit Ballkanik dhe e një pjesetë madhe të Evropës Lindoreu liruan prej kthetrave tëkëtij sistemi. Pas rënies sësistemit ateist-komunist, du-kej sikur po lindte një frymëe re në Evropë, me pikëpam-je të reja demokratike, të cil-at do t’i dërgonin vendet to-na drejt zhvillimit dhe mir-ëkuptimit. Këtij gëzimi përrënien e sistemit komunistiu qasën të gjithë njerëzitdhe instancat politike nëkëtë pjesë të rruzullit tokë-sor. Njerëzit filluan që të ec-in dhe të flasin lirshëm. Disatë hutuar dhe të mbyllur njëperiudhë të gjatë nën ide-ologjinë titiste, e kishin shu-më të vështirë të përshtatenme frymën e re. Nga injoran-ca ose pavetëdija e këtyrenjerëzve, që dekada me

radhë ishin të shkëputur prejbotës, manipulues të ndrysh-ëm filluan të luajnë mendjenjat, dijet dhe jetët e tyrenë forma të ndryshme. Plur-alizmi fetar pa dritën e vetmë në fund, pas një errësiretë madhe që iu servua prejish sistemit. Njerëzit filluantë besonin Zotin lirshëm dhet’i realizonin të gjitha ritetfetare, ashtu si i kërkontefeja. Por, ishte dhe, ende sote kësaj dite, është i vështirëambientimi i njerëzve memendimin ndryshe. Njerëzit,të cilët e perceptojnë jetënndryshe prej atyre që jetuannë sistemin komunist, ekanë shumë të vështirë që tëgjejnë përkrahje institucio-nale. Në mungesë të kësajpërkrahjeje, këta njerëz janëtë destinuar që të kalojnë nërrugë dhe peripeci të cilat asdjalli i mallkuar nuk i kalonsepse frikësohet. Shumëçkaerdhi prej Perëndimit. Gjërattona na u bënë të huaja dhetë huajat u bënë të dashurapër ne. Kështu ndodhi menjerëzit të cilët, një kohë tëgjatë, ishin në burgun e ide-ologjisë majtiste. Populliynë, duke mos bërë zgjed-hjen e asaj që vinte prej Per-ëndimit, pranoi pa hezitimedhe vlerat edhe antivlerat .Pranoi edhe metodologjinë estudimit të shkencave tëndryshme, por edhe homose-ksualizmin, lezbizmin, inces-tet dhe veprimet tjera çnjer-ëzore të cilat janë shumë tëpërhapura në Perëndim. Nëkohën e komunizmit u hodhfara e shenjtërive të ndrysh-me të huaja për popullin to-në. Ndërsa frytet e asaj faretë helmuar ne po i shijojmëpërmes propagandave të ndr-yshme nëpër media dhe inst-itucionalisht prej person-aliteteve tona, që i kanëshndërruar në idhuj të pap-rekshëm. Familja ka marrëpërmasa shumë të rrezik-shme në këto ujëra, të cilatnuk po janë aspak të sigurta.Të gjitha dukuritë negativeqë u shfaqen tek familjet to-na, gjetën prehjen dhe rru-gën në momentet e lirisë dhemaksimës asimiluese të per-ëndimit: barazia gjinore. Kjomaksimë false dhe mjaft errezikshme për vetë gruan,gjeti prehje në vokabularin e

elitës politike dhe intelek-tuale tek populli ynë. Ndërsapjesët e mbetura jashtë vend-in amë, u ushqyen për vite tëtëra me nacionalizmin dheenverizmin e skajshëm i cilidukshëm ndikoi edhe nëedukimin e brezave të rinjnga familjet tona. Sot gjenshumë sheshe, rrugë, e insti-tucione me emra sllavësh,ose ateistësh, të cilët ndiku-an në prishjen e vlerave mo-rale të popullit tonë. Nësebëjmë hapa drejt sulmimit tëkëtyre antivlerave në popu-llin tonë, menjëherë gjejmënjë armatë të tërë mbrojtë-sish të këtyre antivlerave, qëkanë për qëllim ta mbajnëende më tej të varur shoqë-rinë tonë në idetë e zvetën-uara komuniste. Sot përmespolitikave të ndryshme gjenedhe ringjalljen e rinisë sipjesë të komunizmit e social-izmit. Si në Kosovë, po ash-tu edhe në Shqipëri e Maqe-doni, rinia e cila kërkonndryshime politike, po para-qitet haptazi me ide dhe pro-jekte marksiste, në këto ko-hë kur vetë bartësit e këtyreideve në Evropën Lindore ularguan ose u distancuanprej tyre. Gjen njerëz të cilëtthërrasin haptazi për logjik-ën marksiste të familjes dhepolitikës, e të gjithë këto gje-jnë përkrahje mediatike dheinstitucionale, ndërsa ata qëthërrasin për kthimin e pop-ullit tonë dhe të familjes ngavlerat morale, të nderit dherespektit të ndërsjellë, për-buzen, sulmohen e injoro-hen totalisht prej të gjithainstancave politike dhe med-iatike në vendet tona. Rastetë këtilla kemi shumë dhederi tek to kemi ardhur sirezultat i pasojave të sundim-it ateist në rrethet tona.Ndër rastet e fundit të këtijniveli ose lloji mund të për-mendim sulmet e vazhdues-hme të gazetës Ekspres nëKosovë kundër vlerave mora-le që urdhëron feja islamepër t’i realizuar në familje e,në këtë mënyrë, edhe në ko-mplet shoqërinë tonë shqipt-are.

HHaammddii NNuuhhiijjuu

Redaktore gjuhesore:Mimoza SINANI

Familja, djep dhe rrugë e lumturisë (3)

EELLIIFF islamske novinegazetë islame 18jul - oktobar, 2010.IZ VJERSKOG žIVOTA

PPlljjeevvlljjaa - Ambasadorka Tur-ske u Crnoj Gori, Emina Birg-en Kešoglu, zajedno sa ekipomturske državne televizije TRT,koja pravi dokumentarnu em-isiju o Crnoj Gori, u subotu 9.oktobra 2010. godine, posjetilaje Pljevlja. Ambasadorku Turs-ke primio je gradonačelnikPljevalja, dr Filip Vuković.

Gradonačelnik Vuković jeambasadorku upoznao o društ-veno-ekonomskim, geografsk-im i istorijskim karakteristika-ma pljevaljske opštine. Ambas-adorka Turske se interesovalaza mogućnost daljeg privredno-g i društvenog razvoja ove sre-dine i u razgovoru sa gradon-ačelnikom, uvjerila se da opšti-

na Pljevlja raspolaže značajnimresursima, konstatujući da ovajregion predstavlja privredni iposlovni ambijent od interesaza turske investitore.

Ambasadorka Kešoglu je upratnji potpredsjednika opšti-ne Pljevlja, Avda Ajanovića, po-sjetila Husein-pašinu džamiju irazgovarala sa predstavnicimaIslamske zajednice.

Predsjednik Islamske zajed-nica u Pljevljima, Bahrija Bra-hić, ambasadorku je upoznaosa istorijatom i karakteristika-ma Husein-pašine džamije, kaoi funkcionisanjem Islamskezajednice na području plje-valjske opštine. Brahić je ist-akao da su sve džamije na plje-

valjskom prostoru, kojih je bilomnogo, izgrađene za vrijemeosmanske vladavine na ovimprostorima i da u posljednjih200 godina na pljevaljskom po-dručju nije izgrađena ni jednanova džamija. Istakao je da dosada praktično nije bilo nikak-ve saradnje između Pljevalja iinstitucija Turske i da od oveposjete očekuje mnogo boljusaradnju, kako na privrednomplanu, tako i na zaštiti kultu-rnog nasljeđa na ovim prostori-ma.

Ambasadorka Kešoglu sezahvalila na srdačnom prijemui izrazila zadovoljstvo što imapriliku da vidi prekrasnu Hus-ein-pašinu džamiju, koja je sač-

uvana u izvornom izgledu, čijepostojanje preko 400 godinapredstavlja simbol suživota naovim prostorima.

„Osmanlije su gradili džam-ije, crkve i manastire, od kojih

mnogi i danas svjedoče o su-životu i dobrim međukonfesi-onalnim odnosima između nar-oda koji žive na ovom prosto-ru“, rekla je ambasadorka Keš-oglu. Jakub Durgut

Ambasadorka Turske posjetila Husein-pašinu džamiju

Maurer obišaoHusein-pašinu

džamiju

Pljevlja, 24. septembra - Šef delegacije Evropske unije uCrnoj Gori, LLeeooppoolldd MMaauurreerr,, tokom boravka u Pljevljimaposjetio je Husein-pašinu džamiju. Maurer je prethodno pos-jetio Akademski centar, gdje je održao predavanje studenti-ma na temu „Proces evropskih integracija Crne Gore“.

Nakon toga je u glavnoj ulici u Pljevljima prisustvovaoperformansu, a potom je u pratnji gradonačelnika, ddrr FFiilliippaaVVuukkoovviiććaa,, i potpredsjednika Opštine, AAvvddaa AAjjaannoovviiććaa, posje-tio Husein-pašinu džamiju, gdje je razgovarao sa predstavnic-ima Islamske zajednice.

U knjizi utisaka u Husein-pašinoj džamiji, Maurer je zapi-sao da je oduševljen gostoljubivošću Pljevljaka i da je impresio-niran kulturnim bogatstvima Pljevalja.

Podgorica - U organizaciji Odbora IZ-e Pod-gorica, 10. septembra, u Zelenom salonu hotela“Crna Gora” upriličen je bajramski prijem. Pri-jemu su prisustvovale brojne zvanice iz kulturn-og i vjerskog života. Prisutne je poselamio pred-

sjednik Odbora IZ-e Podgorica, ddrr NNeerrmmiinnAAbbddiićć,, i poželio im dobrodošlicu a potom je na-javio glavnog imama, DDžžeemmaa eeff.. RReeddžžeemmaattoovviiććaa,,koji se prisutnima obratio bajramskom česti-tkom.

Svjesni odgovornosti pred Uzvišenim Alla-hom 13.08.2010. godine (03.ramazan 1431.g.h.) na ovaj hairli korak odlučili su se prof.Nijaz ef. Mušović iz Bijelog Polja i Mersiha Za-jmović iz Bijelog Polja, koja živi u Njemačkoj.Šerijatsko vjenčanje je obavljeno u Gradskoj

džamiji uz prisustvo porodica mladenaca, a činvjenčanja obavio je Glavni imam Odbora Isl-amske zajednice Bijelo Polje, prof. Enis ef. Bur-džović.

Mensur Kasumović

Plav/Gusinje - U organi-zaciji Odbora Islamske zajed-nice Gusinje, u velikoj saliCentra za kulturu u Gusinju,prvog dana ramazanskog baj-rama, 9. septembra 2010. go-dine, organizovana je bajra-mska svečanost.

Bajramsku svečanost subriljantnim izvođenjem ilahi-ja ukrasili članovi hora "GaziIsa-beg" iz Novog Pazara. Sv-ečanosti je prisustvao i reisIslamske zajednice u CrnojGori, Rifat ef. Fejzić.

Reis Fejzić je u svom obr-

aćanju obratio pažnju da pri-sutnom auditorijumu za sjeć-anje ostavi što više ramazan-skih praktičnih emaneta, ko-ji će biti sve do narednogRamazana dio njihovog vjer-skog identiteta. On je nagl-asio da u ovoj vjeri nije poen-ta samo početi, već i ustraja-ti. I za onoga kome je Rama-zan bio samo početak, ni-kako ne smije dozvoliti damu Bajram bude kraj, većmora ustrajati u vjeri i nakonRamazana, pa i nakon Ba-jrama.

Bajramski prijem u Podgorici Bajramskasvečanost u Gusinju

Šerijatsko vjenčanje u Bijelom Polju

EELLIIFFislamske novinegazetë islame19 jul - oktobar, 2010. IZ VJERSKOG žIVOTA

Tuzi, 5. septembra - Sveča-no je otvorena Stara nizams-ka džamija u Tuzima kao irestaurirano osmansko šehid-sko mezarje. Svečanosti suprisustvovali brojni pred-stavnici vjerskog, kulturnog,političkog i javnog života.Povodom ove svečanosti upr-iličen je iftar na otvorenomza sve prisutne, na kome jeprisustvovalo preko 500ljudi.

Pored rukovodstva Islam-ske zajednice u Crnoj Gori,predvođenim rreeiissoomm RRiiffaatt--oomm eeff.. FFeejjzziiććeemm, svečanostisu prisustvovali brojni predst-avnici vjerskog, kulturnog, p-olitičkog i javnog života: min-istar kulture i medija BBrraannii--ssllaavv MMiiććuunnoovviićć, ministar zaljudska i manjinska prava FFee--rrhhaatt DDiinnooššaa, ministar RRaaffeettHHuussoovviićć, generalni direktorturske Agencije TIKA MMuussaaKKuullaakkllýýkkaayyaa, direktor Agenc-

ije TIKA za Crnu Goru ddrr..GGookkcceenn KKaallkkaann, izaslanik rei-sa Islamske zajednice Repub-like Turske (Diyanet), gospo-din YYuukksseell, Ambasadorka Re-publike Turske u Crnoj GoriEEmmiinnaa BBiirrggeenn KKeessoogglluu, pred-sjednik gradske opštine Tuzi,NNiikkoollaa GGeeggaajj, nekoliko pos-lanika crnogorskog Parlam-

enta, a čitavoj manifestaciji jeprisustvovalo više od hiljaduljudi.

Poslije iftara, nastupio jekoncert Ansambla SultanMehmed Fatih iz Sarajeva.

Nastupanjem jacijskogvakta, klanjana je teravija uobnovljenoj džamiji, nakon79 godina od njenog rušenja

1931. godine. Teravih namazje predvodio pprrooff.. RRaahhmmaanneeff.. KKaaččaarr, pomoćnik direkto-ra za nastavu Medrese u Pod-gorici.

Obnovu džamije i šehid-skog mezarja započela jeNVO Šeher iz Tuzi, a zatim,2010.godine, preuzela turskavladina Agencija TIKA.

Tiho, kao što je či-tav život proveo, nap-ustio je ovaj prolaznisvijet, hadži Ćazimef. Cenović, 8. okto-bra 2010. godine u64 godini života, dug-ogodišnji imam u pe-nziji.

Hadži Ćazim (Tah-irov) Cenović, rođenje 1946. godine u Kr-avarima, opština Ulc-inj. Osnovno obrazo-vanje stekao je u Vladimiru. God-ine 1962. upisao se u ''Alaudin''medresu u Prištini, koju završava1967. Početna služba za imama bi-la je u džematu Donji Rastiš 1967-1968, kada odlazi na odsluženjuvojnog roka. Nakon povratka izJNA preuzima dužnost imama uGornjim Kravarima 1969, u kojimaradi do 1980. kada prelazi za ima-ma džamije ''Brijeg'' u Ulcinju.

Godine 1975. predsjednik Star-ješinstva Islamske zajednice u Crn-oj Gori, hadži hafiz Šukrija Bak-alović, organizovao je za imameučenje hifza na kojem je Ćazim ef.

prednjačio.Godine 1986. odl-

azi u invalidsku pen-ziju.

Kao honorarniimam radio je u Go-rnjim Kravarima od1986 do 1996. kadaprelazi u džemat Kol-onza u kome je radiodo 2010. godine. Uslužbi imama proveoje 43 godine.

Svoj životni putposvetio je vjeri i Islamskoj zajed-nici. U posljednjoj deceniji životanarušeno mu je zdravlje. Bio jeomiljen među kolegama – imami-ma, a imao je veliki ugled međudžematlijama.

Na njegovom ispraćaju okupiose veliki broj rodbine, prijatelja,imama Ulcinja, Ostrosa, Bara i dr-ugih mjesta. Dženazu mu je klan-jao reis u penziji, Hadži Idris ef.Demirović, a o njegovom životnomputu govorio je hadži Redžep ef.Lika, glavni imam iz Ulcinja. Po-kopan je u haremu džamije u Go-rnjim Kravarima. B.A.

Preselio na Ahiret hadži Ćazim ef. Cenović

Hadži Halil (Hasanov)Seferović, rođen je 1936. go-dine u Dobrim Vodama,Bar.

Osnovno obrazovanjestekao je u svom rodnommjestu. Godine 1949. upisu-je se u Gazi HusrevbegovuMedresu u Sarajevu, kojuzavršava 1957. godine, kadaodlazi na odsluženje vojnogroka. U martu 1959. godinestupa na dužnost imama uDonjim Agićima, opštinaBosanski Novi. Zbog porodičnih obavezanapušta Donje Agiće i premješta se u CrnuGoru i biva postavljen za imama džamije uTuzima. U tom džematu ostaje do 1965. ka-da je premješten za imama u Dobrim Vod-ama, a sljedeće - 1966. godine, postavljen jeza imama ''Omerbašića'' džamije u StaromBaru.

Godine 1972. premješten je za imama''Skender Čauševe'', poznate kao Starodoga-njske džamije u Titogradu i Sekretara Odb-ora.

Na vanrednoj sjednici Sabora , Starješi-nstva i Udruženja Ilmije u SRCG 14. 10.1975. godine, nakon smrti dotadašnjeg pr-edsjednika h. Hafiza Šukrije Bakalovića, iz-abran je za vršioca dužnosti predsjednika

Starješinstva.Ovu dužnost je obavljao

do 1976. godine i izbora pr-edsjednika Idrisa ef. Demir-ovića, kada je premješten zaimama ''Omerbašića'' džam-ije u Starom Baru. Pored im-amaske dužnosti, vršio je idužnost vjersko-prosvjetnogreferenta i sekretara Odb-ora. Bio je biran u najvišeorgane Islamske zajednice uCrnoj Gori, te u razne kom-isije Starješinstva.

Penzionisan je 1986. godine. Životni put posvetio je vjeri i Islamskoj

zajednici. U posljednjoj deceniji života bilomu je narušeno zdravlje a posebno nakonpreseljenja na Ahiret 2008. godine sina Ah-meta, imama u Dobrim Vodama kod Bara,čiji je gubitak teško podnio.

Umro je 15. septembra 2010. godine u74. godini života.

Na njegovom ispraćaju okupilo se mno-go džematlija, rodbine, prijatelja, imamaBara, Ulcinja i drugih mjesta. O njegovomživotnom putu u ime Mešihata govorio jeBajro Agović, a dženazu mu je klanjao gl-avni imam iz Ulcinja, Redžep ef. Lika. Po-kopan je na mezarju harema džamije u Do-brim Vodama. B.A.

Preselio na Ahiret h. Halil ef. Seferović

Svečano otvorena Stara nizamska džamija u Tuzima

SSaa ssvveeččaannoossttii

SSttaarraa nniizzaammsskkaa ddžžaammiijjaa

EELLIIFF islamske novinegazetë islame 20jul - oktobar, 2010.RAMAZAN

TuziOvaj Odbor je među prvima

po svojim aktivnostima. Prepozn-at je po domaćinskom odnosu.On je nezaobilazna stanica tokomposjeta musafira Mešihatu ili Od-boru IZ-e Podgorica. Tako je biloi ovog mubarek mjeseca. Džamijaje bila ispunjena do posljednjegmjesta prilikom posjete reisa Rif-at ef. Fejzić, hafiza iz Egipta She-kha Abdelaziza Abdelhamida Ab-delaziza Mohameda, službenikaMešihata i profesora medrese. Napodručju ovog odbora posjećenisu i džemati u Karabuškom polju,Vranju, Vladnama i Kodrobuda-nu. U posljednjih nekoliko godi-na, hafizi iz Turske obogate ram-azanske dane učenjem mukabelekoja se uči poslije podne namaza,a glavni imam Islam ef. Pepić, zadušu svojih roditelja organizuje uharemu džamije za 17. noć rama-zana iftar o svom trošku za džem-atlije, imame i mnoge zvaniceokolnih džemata, a za 21 i 22.noć ramazana Ismet i Kemal Pep-ić. Lijep primjer koji zaslužujesvaku pohvalu.

Dvdadeset sedma noć Ramaz-ana bila je poseban doživljaj. Nak-on 79 godina, Stara nizamskadžamija je svečano otvorena, irestaurirano šehidsko mezarje uharemu džamije. Tim povodompriređen je bogat program an-sambla Sultan Mehmeda Fatihaiz Sarajeva na čelu sa hadži Meh-medom Bajraktarevićem uz pris-ustvo brojnih predstavnika vjers-kog, kulturnog političkog i javnogživota. Povodom ove svečanostupriličen je iftar na otvorenom zasve prisutne, na kome je bilo pre-ko 500 osoba. Pored rukovodstvaIslamske zajednice u Crnoj Gori,glavnih imama, predsjednika od-bora, članova Mešihata i Sabora,profesora Medrese na čelu sa rei-som Rifatom ef. Fejzićem, sveča-nosti su prisustvovali i brojnipredstavnici, vjerskog, kulturnog,političkog i javnog života: minist-ar kulture i medija Branislav Mić-unović, ministar za ljudska i man-jinska prava Ferhat Dinoša, min-istar Rafet Husović, Generalni di-rektor Turske agencije TIKA Mu-sa Kulaklikaya, direktor agencijeTIKA za Crnu Goru dr GokčenKalkan, izaslanik reisa Islamskezajednice Republike Turske (Diy-anet) gosp. Yuksel, AmbasadorkaRepublike Turske u Crnoj GoriEmina Birgen Kesoglu, predsjed-nik gradske opštine Tuzi, NikolaGegaj i dr.

Nakon 79 godina, teravih na-

maz predvodio je profesor Rah-man ef. Kačar, direktor za nas-tavu u Medresi.

Podgorica - Dinoša- Nikšić

Posjeta džematu Starodoganj-ske džamije, kojeg predvodi Dže-mo ef. Redžematović, organizova-na je prvih dana ramazana, sa ha-fizom i članovima Mešihata, kao idžematu ’’Osmanagića ’’ džamijeu kojem službu obavlja imam Is-mail ef. Dacić. U oba ova džema-ta, na teravijama, a posebno utoku 17 i 27 noći ramazani-šerifa,džamije su bile male da prime svezainteresovane. U ovim prilikamaimami organizuju mevludske pro-grame uz interpretaciju ilahija ikasida u kojima učestvuju polazn-ici vjerske pouke iz Podgorice.Tako je bilo za 27 noć, u ''Osman-agića '' džamiji, koja je bila ispun-jena do posljednjeg mjesta, a uprogramu su učestvovali polazni-ci vjerske pouke sa imamom Ism-ail ef. Dacićem. Nezaobilazna je iposjeta džamiji u Dinoši i Milješu.I u ovim džematima džamije subile ispunjene do posljednjeg mje-sta. Džemat u Dinoši predvodiBećir ef. Đoković a u Milješu Dže-vahir ef. Arifaj. Zbog vrućina kojesu pratile ramazanske dane inoći, u Milješu se teravije klanjale

u haremu džamije.Pored posjeta Podgorici, Din-

oši i Melješu, za pamćenje je bilai posjeta džematu nikšićke džami-je u kojoj imamsku službu obavljaEdin Agović. U posjeti ovom dže-matu bili su Bajro Agović, FuadČekić, službenik i član Mešihata iSadmir Hadžijić, vaspitač u me-dresi, a u društvu sa hafizom Ab-delazizom. Teravih namaz je klan-jao hafiz Abdelaziz, a nakon ter-avije, Sadmir Hadžijić je održaoprigodni vaz prisutnim. Nakonvaza, hafiz Abdelaziz je učenjemKur’ani kerima oduševio prisut-ne.

BarBar je jedan od većih odbora

Islamske zajednice na područjuovog Mešhata. U prvim danimaramazana, reis Rifat ef. Fejzić po-sjetio je ovaj Odbor sa svojim sar-adnicima i predvodio džumu na-maz u ’’Omertbašića’’ džamijikoja je bila ispunjena do posljed-njeg mjesta. Učenje Kur’ani keri-ma hafiza Abdelaziza Abdelha-mid Abdelaziz Mohameda praće-no je s velikim interesovanjem ipažnjom. Zadovoljstvo ovom pos-jetom ispoljeno je i u komentari-

ma džematlija poslije izlaska izdžamije. I u ovom Odboru su seodvijale vrlo intenzivne aktivnostina vjerskom planu koje organizu-je glavni imam Muidin ef. Milai-mi. Za 27 noć ramazana u cen-tralnoj džamiji u Baru, u kojoj seokupilo preko 1500 vjernika, uizvođenju Hora iz Bara, priređenje bogat mevludski program, ilah-ije i kaside. Prvi put se u ovom jošnedovršenom centru klanjala ter-avija koju je predvodio glavniimam Muidin Milaimi. Zijaretinijesu izostali ni u drugim džema-tima, Mrkojevićima, Dobrima Vo-dama, Zaljevu, koje je zijaretiomuftija Jusuf ef. Đoković.

Kao i u drugim odborima, i uBaru se organizuju tokom mjese-ca ramazana razne vjerske sveča-nosti, drže predavanja i uče muk-abele.

UlcinjPodručje ovog Odbora ima 25

džemata u kojima je vrlo živa iaktivna ramazanska tradicija kojaje rijetkost na našim područjima išire. Odbor je organizovao poseb-na predavanja sedamnaeste noćiramazana u Anamalskom područ-ju pa je, povodom te noći, u Vlad-imiru organizovan iftar za sve im-ame, donacijom privatne firme’’Force’’. Za 25-tu noć ramazanau sali Doma kulture u Ulcinjuorganizovan je program u kojemsu predavanja održali profesorSami iz Egipta, koordinator primedresi u Podgorici, i magistarFerid Piku iz Tirane.

Posebno je bila zapažena pos-jeta reisa Rifat ef. Fejzića u Ulcin-ju i njegov nastup na lokalnoj tele-viziji. Zijarete u ovom džematuučinili su i Jusuf ef. Đoković, Re-džep ef. Ljuljanović, magistar AliBardhi i Omer Kojoshaj.

Na posljednjoj teraviji ramaz-

ana, džamiju ’’Brijeg’’, u kojoj ob-avlja imamsku službu Rifat ef. Ju-sufi, zijaretili su sekretar Mešiha-ta, Bajro Agović i hafiz AbdelazizAbdelhamid Abdelaziz Moham-ed. U prisustvu glavnog imama,Redžep ef. Like, u džamiji koja jeispunjena do posljednjeg mjesta,Agović je održao kraći vaz, a hafizje napajao srca prisutnih učenjemKur’ani kerima i završnom dov-om.

Ono što posebno treba istaćiza ovu priliku jeste učenje dvijemukabele, jedna poslije sabaha adruga poslije ikindije namaza ko-je su praćene prisustvom velikogbroja džematlija.

PljevljaRukovodilac vjersko-prosvjet-

ne službe u Mešihatu, Enis ef.Burdžović, Amer Šukurica, sekre-tar Medrese u Podgorici, sa hafi-zom šejhom Abdelalzizom, posje-tili su 15. ramazana Odbor Isla-mske zajednice Pljevlja. U ovomOdboru dočekali su ih predsjed-nik Odbora Islamske zajednice uPljevljima Bahrija Brahić, članMešihata, Jakub ef. Durgut i im-am Husein-pašine džamije Samiref. Kadribaćić.

Kandilji Husein-pašine dža-mije, osvijetljena sahat-kula ukra-šavaju ljepotom ovu varoš. Zaistalijep užitak za oko i osjećaj pre-poznatljivog ramazanskog ambi-jenta. Dok smo prilazili haremudžamije, njenom šadrvanu i žu-boru vode sa njegovih česama, do-brodošlicu su nam priredili mn-ogi džematlije koji su iskazali zad-ovoljstvo posjetom. A u džamiji ti-šina, smiraj, traži se mjesto u sa-fu. Jaciju i teravih namaz klanjaoje šejh Abdellaziz a fitr Amer ef.Šukurica. Nakon klanjanja fitr na-maza, prigodni vaz održali su pro-fesori Burdžović i Šukurica a za-

Ramazanska panoramaProgramom Mešihata u predramazanskoj pripremi, i dogovoru na sas-tanku održanom sa svim imamima u amfitetru Medrese, o potrebiramazanskih zijareta na terenu, realizovani su u cjelosti. SlužbeniciMešihata, Jusuf ef. Đoković, Bajro Agović, Omer Kajošević, Fuad Čekić,profesori Medrese: Rahman ef. Kačar, Džemo ef. Redžematović, SadmirHadžijić, u društvu sa hafizom iz Egipta Sheikh Abdelaziz AbdelhamidAbdelaziz Mohamedom, posjetili su sve odbore, a u većim odborima, kaošto su Bijelo Polje i Rožaje, zijaretilo se više dana. U organizaciji Mešihata,za studente i omladinu organizovani su iftari u Ulcinju, Bijelom Polju,Rožajama, Plavu, Podgorici, Tuzima. Mešihat je i ovom prilikom, u dogov-oru sa upravom Zavoda za izvršenje krivičnih sankcija (ZIKS-a) u Spužu,organizovao klanjanje bajram namaza za osuđenike. O intenzivnoj aktivnosti i izvršenju programskih zadataka koje je postavilavjersko-prosvjetna služba Mešihata, kojom rukovodi profesor Enis ef.Burdžović svjedoči i „Ramazanska panorama“.

HHaaffiizz MMoohhaammeedd

NNiikkššiićć

EELLIIFFislamske novinegazetë islame21 jul - oktobar, 2010. RAMAZAN

tim je šejh hafiz učio Kur’ani ker-im čije je učenje sa velikom pažn-jom i interesovanjem i zadovoljs-tvom popraćeno. PredsjednikOdbora, gospodin Bahrija Brahić,zahvalio se u ime Islamske zajed-nice u Pljevljima na posjeti koja jebila od velike važnosti, a što pok-azuje i veliko prisustvo džematlijaHusein-pašine i drugih gradskihdžemata.

Bijelo PoljeU toku ramazana na području

ovog Odbora teravih namaz se kl-anjao u 14 džemata. Aktivnosti suse odvijale i na održavanju vjerskepouke uz akcenat na radu sa žen-ama. U tom dijelu bile su angažo-vane tri muallime: Belmina Pilav-ac, Amina Suljević i Seniha Bur-džević. Sedmično su se održavalisastanci sa svim imamima na koji-ma se analizirao rad na terenu, auveden je i zajednički iftar saimamima.

Odbor je u toku ramazana po-sjetila delegacija Mešihata Islams-ke zajednice u Crnoj Gori: FuadČekić i Sadmir Hadžijić, u druš-tvu hafiza šejha Abdelaziza. Fuadef. Čekić održao je hutbu u centr-alnoj bjelopoljskoj džamiji, a zav-ršetkom džume namaza šejhAbdelaziz je učio Kur'an što je uprepunoj džmiji popraćeno soduševljenjem. S obzirom na brojdžemata i interesovanje džematli-ja, hafiz je boravio na ovompodručju 6 dana, kojom prilikomje posjetio džemate: Rasovo, Suti-van, Gubavač i Loznu u kojoj suse okupili džematlije iz Godijeva,Crnče i Ivanja. U društvu sa hafi-zom bili su profesor Enis ef. Bur-džović i sekretar Medrese, Ameref. Šukurica. Tokom ovih posjeta,pored učenja Kur'ani kerima, va-zili su Enis ef. i Amer ef. Imams-ku službu u ovom džematu obavl-ja Ragip ef. Ličina.

Povodom Lejletul-Kadra, Od-bor je u velikoj sali Cerntra za kul-turu upriličio svečanu akademiju''Noć Kadra''. U prepunoj sali Cen-tra, na akademiji su učestvovali

hor Firdews, iz Bijelog Polja, pre-dsjednik Odbora Amer ef. Šukur-ica i profesor Enis ef. Burdžović.U organizaciji Mešihata i NVO –Horizonti, organizovan je zajed-nički iftar sa omladinom kome jeprisustvovao reis Rifat ef. Fejzićsa saradnicima, Omerom ef.Kajoševićem i šejhom Samihomel-Džubbehom.

Rožaje Rijetko će se naći da je na pr-

ostoru jedne opštine u posljednj-ih nekoliko godina izgrađeno tol-iko džamija kao što je to na podr-učju opštine Ražaja. Do 1985.godine postojale su tri džamije,dvije u varoši i jedna u Biševu, asada ih ima 24. Teravije su se kla-njale u privatnim kućama, po seli-ma i zaseocima, koje nijesu omo-gućavale veće prisustvo džematli-ja. U toku ovog mubarek mjesecaodvijala se živa aktivnost u džem-atima, što potvrđuje i brojnoprisutvo džematlija. Posebno subile organizovane ramazanskesvečanosti u džamijama u toku 17i 27 noći, a u interpretaciji horailahija i kasida iz Rožaja. U Gorn-joj džamiji u varoši, poslije podnenamaza, hafiz iz Turske učio jemukabelu u prisustvu velikogbroja džematlija. On je sa glavnimimamom Ernadom Ramovićem ipredsjednikom Odbora, Ramiz-om Loboderom zijaretio džema-te, klanjao teravije. U toku ovihposjeta, predsjednik Odbora i gla-vni imam, održavali su vazove.Prisutnost je bila velika, a poseb-no u toku zijareta hafiza iz Egi-pta, šejha Abdulaziza Abdulham-ida Abdelaziza Mohameda, koji jena ovom području boravio 7dana.

Zijarete ovom Odboru učinilisu reis Rifat ef. Fejzić, rukovodi-lac vjersko-prosvjetne službe EnisBurdžović, sekretar Medrese,Amer Šukurica, direktor medreseza nastavu Rahman Kačar, služb-enici Mešihata, Fuad Čekić i Om-er Kajošaj, profesor Sadmir Had-žijić, i profesor iz Egipta koordi-

nator u Medresi, Samih Širbini el-Džubbeh.

Gusinje - PlavNakon višednevnog zijareta

džematima na području OdboraIslamske zajednice u Rožajama,uslijedila je posjeta OdboruIslamske zajednice u Gusinju. Bi-la je to 23 noć ramazana. Džem-atlije iz Čekića i Nove džamije suse okupili u ’’Vezirovoj’’ džamijikako bi zajednički i u što većembroju saslušali musafire. Jacijunamaz predvodio je Bajro Agović,teravih namaz šejh Abedelaziz afitr namaz rukovodilac vjersko-prosvjetne službe Mešihata, pro-fesor Enis Burdžović, koji je posli-je završetka namaza održao prigo-dan vaz. S posebnim interesovan-jem džematlije su pratile učenjeKurana, hafiza Abdelaziza. Preds-jednik Odbora, Ruždija Radonč-ić, sa svojim imamima i džematli-jama organizovali su ramazanskosijelo koje je trajalo do kasno unoć.

Sjutradan, 24-og ramazana, uPlavu, džumu namaz u ’’Sultan-ija’’ džamiji predvodio je profesorEnis ef. Burdžović, a sa njime udruštvu i hafiz šejh Abdelaziz.Enis ef. je održao prigodan vazposvećen Božijim blagodatimakoje Allah nudi vjernicima u zad-njih 10 dana ramazana. Nakondžume namaza, šejh hafiz je nap-ajao srca prisutnim učenjemKur’ana.

Džumu namaz u Redžepagićadžamiji, ispunjenoj do posljednjegmjesta, klanjao je Bajro Agović.On se sa hutbe obratio prisutni-ma, da ne zaborave na postojanjeMedrese, na obaveze prema njoj,njenom održavanju i pomoći.

U noći, istoga dana Mešihat jeorganizovao iftar u ovom Odb-oru, na kome su bili reis Rifat ef.sa svojim saradnicima, Omeromef. Kajoševićem i profesorom izEgipta, Samihom Širbinijem. Na

iftaru je bilo prisutno preko 80osoba sa područja Plava i Gusinja.Šabovića džamija je bila mala daprimi sve koji su željeli klanjatiteravih namaz koju je predvodioReis Rifat efendija koji je održao iprigodni vaz .

PetnjicaU Petnjici, džamiji jedinstven-

oj po svojoj arhitekturi, sa tri eta-že, (sprata) okupio se veliki brojdžematlija na teraviji iz susjednihdžemata: Vrbice, Vrševa, Kalice,S. Bora i ostalih sela i zaseoka.Imam Husein ef. Ramčilović izra-zio je zadovoljstvo i zahvalnost naposjeti članovaima Mešihata, pro-fesoru Enisu Burdžoviću, sekre-taru medrese Ameru Šukurici iBajru Agoviću na vazi nasihati-ma, s posebnim osvrtom na važn-ost postojanja Medrese. Posebnuzahvalnost uputio je hafizu izEgipta, šejhu Abdelazizu, koji jepredvodio klanjanje teravih nam-aza i učenje Kur’ana. Sijelo je nas-tavljeno uz kahvu i kolače u slas-tičarnici Alisa Adrovića u blizinidžamije.

BeraneU subotu veče, 25-te noći ra-

mazana, imam Rahim ef. Murato-vić, priredio je iftar u svome do-mu u Beranama na kome su, po-red musafira, bili i uži članovi ro-dbine. U džamiji, jaciju namaz pr-edvodio je Bajro Agović, teravihnamaz hafiz Abdelaziz a fitr nam-az, profesor Enis Burdžović. Prig-odan vaz održao je profesor Bur-džović, nakon čega je hafiz učioKur’an i dovu. Interesovanje jebilo veliko što pokazuje prisustvodžematlija i njihovo zadovoljstvoovom posjetom. Poseban utisakna prisutne ostavio je hafiz Abde-laziz.

TivatRamazanski zijaret ovom Od-

boru učinili su službenik Meših-

ata, Fuad Čekić, profesor u Me-dresi Sadmir Hadžijić sa hafizomiz Egipta šejhom Abdelazizom.Interesovanje džematlija bilo jeveliko što je pokazalo njihovo pr-isustvo na teravih namazu. Ter-avije se klanjaju u zakupljenoj pri-vatnoj kući, koja ne može da udo-volji svim potrebama vjernika Bo-kokotorskog zaliva.

Završetkom teravih namazaprisutnima su se obratili SadmirHadžijić i Fuad Čekić, nakon če-ga je šejh Abdelaziz učio Kur’anikerim.

Ovim aktivnostima se, shod-no okolnostima i mogućnostima,pridruživao i reis Rifat ef. Fejzić.Intenzitet posjeta nije jenjavao utoku čitavog mjeseca ramazana.Prisustvo predstavnika Islamskezajednice u džematima je pokaza-telj da je Islamskoj zajednici stalodo svojih pripadnika u svim dže-matima i opštinama.

U toku ramazana reis Rifat ef.Fejzić je bio gost na iftarudžemata Sulejmandžija u Istanb-ulu. Iftaru su prisustvovali preds-tavnici skoro svih Islamskih zaje-dnica sa Balkana i šire a na pozivprvog čovjeka ovog džemata, Ah-meta Arifa Denizlogun-a, unukavelikog alima i osnivača džemataSulejman efendije.

U podgoričkom restoranu’’Pod Volat’’, direktor turske nac-ionalne avio-kompanije TurkishAirlines za Crnu Goru, gospodinOguz Turkler, organizovao je zaj-ednički iftar, 22. avgusta, komesu prisustvovali muslimani izjavnog, kulturnog i političkogživota Crne Gore. Iftaru su pris-ustvovali i turski predstavnicimedija, novinari i publicisti. Naiftaru je posebno mjesto imao reisRifat ef. Fejzić sa svojim saradnic-ima.

Otpravnik poslova Američkeambasade u Crnoj Gori, BennettY. Lowenthal, organizovao je 25.avgusta 2010. godine u svojoj rezi-denciji u Podgorici iftar na kojemsu gosti bili reis Fejzić i glavniimam iz Podgorice, Džemo ef.Redžematović.

U toku ramazana, Mešihat jeorganizovao i omladinski iftar uBijelom Polju na kome je pris-ustvovao reis Fejzić, kao i OmerKajošaj, hafiz Samih el- Džubbeh,profesor Enis Burdžović i AmerŠukurica, sekretar Medrese.

Iiftari su u toku ramazanaorganizovani i u Odborima Islam-skih zajednica Ulcinja, BijelogPolja, Plava i Rožaja.

U organizaciji Mešihata orga-nizovan je iftar u Medresi za sveglavne imame i predsjednike odb-ora.

Bajro AgovićEnis Burdžović

PPeettnnjjiiccaa

UUllcciinnjj

EELLIIFF islamske novinegazetë islame 22jul - oktobar, 2010.OKO NAS

Gradonačelnica Frankfur-ta, gospođa Petra Roth, pris-ustvovala je iftaru priređenomu Islamskom kulturnom cen-tru, u Frankfurtu, 24. avgusta,ove godine.

Pored nje, među gostima subili i Gradski dekan Johanneszu Eltz (novi katolički predsta-vnik), njegov kolega WinfriedBecker, direktorica za integr-acije Dr. Nagres Eskandari-Gr-ünberg, naša stara poznanica,svećenica gospođa MariaSchmedt, Dr. Brigitta Sassin,Vera Klinger, Eva Triantafilli-dou, Nulf Schade-James, YusufColak, Farida el Qabs, BjornBischoff, Malek Bougibar i dr-ugi brojni gosti. Dva sata prijeiftara, obavljen je redovni sas-tanak tih organizacija, ovogaputa u našim prostorijama. In-ače sastanci se obavljaju svaka2 mjeseca i uvijek na različitim

mjestima. Akšam-namaz je predvodio

imam našeg Centra AAhhmmeedd eeff..KKaajjooššeevviićć. Namazu su prisust-vovali gosti islamske vjerois-povijesti, dok su ostali gosti st-ajali iza nas i skrušeno posma-trali naš način molitve Jedino-me Bogu, Allahu dž. š.

Poslije obavljenog namazagradonačelnica je bacila pogledna dugu, za muškarce postavl-jenu i serviranu sofru te se int-eresovala kako se zovu raličitajela.

Iako su u sali za iftar svi go-sti čekali na gradonačelnicu ra-di zajedničkog iftara, ona je

prvo navratila kod naših ženakoje se nijesu nadale njenoj po-sjeti te su već otpočele sa jel-om. Srdačno se pozdravila sanjima, pitala ih kako se koja hr-ana zove, od čega se spremaitd. Nije joj promaklo ni daproba nešto od hrane.

Vidjevši gospođu HHaajjrruu GGoo--ddiinnjjaakk, obučenu u „kat“ (dimi-je i bluza) te šarenu šamiju,prišla joj je i pitala može li se sanjom fotografisati. Njima jeprišla i gospođa NNaaggrreess EEsskkaann--ddaarrii--GGrrüünnbbeerrgg te su ih slikalisvi koji su htjeli ali i fotorepor-teri BBiilldd ZZeeiittuunnggaa,, NNeeuuee PPrree--ssssee ii FFrraannkkffuurrtteerr AAllllggeemmeeiinneeZZeeiittuunnggaa ((FFAAZZ)) koji su došli,jer su čuli da se kod nas odr-žava zajednički iftar.

Nakon dolaska gradonačel-nice u salu za iftar, njoj kao iostalim prisutnim gostimadobrodošlicu i ugodan boravak

je poželio naš član RRaammoo MMuuss--ttaaffii. „Gospođo gradonačelnice,dragi gosti, draga braćo i ses-tre. Drago mi je da vas mogusve srdačno pozdraviti i pose-lamiti i poželjeti dobrodošlicu.Naš džemat osnovan je 1979godine i trenutno brojimo oko300 članova i najstariji smodžemat iz nekadašnje Jugosla-vije u Njemačkoj. Naše su pros-torije male i nisu adekvatne zaovake događaje ali su namsrca velika i otvorena, još jed-nom dobrodošli“

Nakon toga, gradonačelni-ca je pohvalila naš vid saradnjesa multikulturnim, multina-cionalnim i multireligijskimzajednicama, te saradnju sa gr-adskim organima a posebno utoku proteklog rata u BiH.

Ovaj događaj prenijeli su injemački štampani mediji.

Meho Dogić

Akademik prof. dr. Ejup Ganić, bivšičlan Predsjedništva RBiH, u razgovoruza "Dnevni avaz", 11. oktobra, rekao je dabeogradski sud, ako je "htio da ostanesud", nije mogao donijeti drugu pravnuodluku osim da pusti Iliju Jurišića na slo-bodu.

Prof. Ganić podsjetio je da su tokomsudskog progona koji je Srbija vodila pro-tiv njega u Londonu, on i njegova odbra-na osigurali dva dokumenta. Jedan je do-kaz da je Srbija ratovala u BiH i da jeJNA bila njena vojska, a drugi je da nepostoji sporazum o mirnom povlačenjuJNA, kako je to tvrdila optužba protivJurišića.

- Nije se moglo preći preko ova dva ar-gumenta, pogotovo zato što su oni postalijavni. Dakle, oni u Beogradu nisu imalina osnovu čega da sude Jurišiću i ova su-dska odluka bila je neminovnost - izjavioje prof. Ganić.

Naglasio je i da su odluke suda u Lon-

donu stvorile pravnu bazu za sve budućeslučajeve u kojima Srbija bude htjelatužiti branioce Bosne i Hercegovine.

- Srbija je obavezana da poštuje odl-uku suda iz Londona, jer to je odluka čl-anice Evropske unije, a kada jedna člani-ca donese neku pravnu odluku, to važi zasve ostale članice EU, ali i kandidate začlanstvo u EU - istakao je naš sagovornik.

Prof. Ganić pozvao je državu BiH dase konačno probudi i iskoristi sve ovečinjenice.

- Naša država treba se prestrojiti iz tepasivne u aktivnu poziciju da bi odigralaistorijsku ulogu i osvijetlila svoju istorijuna osnovu ovih dokumenata, jer to jeveoma bitno. Njoj je neko, dakle, uzeonjenog čovjeka i više od tri godine ga jemučio u zatvoru, država ne smije šutjetina to - smatra prof. Ganić.

Precizirao je da je krajnje vrijeme daBiH tuži Srbiju za agresiju.

- Ona jeste bila tužena za genocid i misada moramo čekati deset godina daobnovimo tu tužbu. Ali, ne moramo ček-ati s tužbom za agresiju, jer u Londonu jepotvrđeno da je Srbija ratovala u BiHprotiv BiH i za to je naša država trebatužiti, a genocid ostaviti za kasnije - do-dao je prof. Ganić.

On je podsjetio i da je odmah po pov-ratku iz Londona sve dokumente predaoPredsjedništvu BiH, ali je razočaran štone vidi nikakvu reakciju.

(Avaz)

Kanadski parlament je, 19. okto-bra, jednoglasno usvojio rezolucijuo genocidu u Srebrenici, nakon petgodina lobiranja bošnjačko-kanad-ske zajednice.

U tekstu rezolucije (M-416)navodi se "da se, po mišljenjuPredstavničkog doma kanadskogparlamenta, 11. juli treba proglasitidanom sjećanja na Srebrenicu, uznak sjećanju na masakr jula 1995.,u kojem je više od 7.000 bošnjačk-ih muškaraca i dječaka bilo pobi-jeno, što je okarakterisano kao čingenocida u odluci Međunarodnogkrivičnog tribunala za bivšu Jugo-slaviju i Međunarodnog suda pra-vde, i kada su 25.000 drugih licasnage bosanskih Srba silom prog-nale iz njihovih domova ".

Kongres Bošnjaka Sjeverne Am-erike u saopštenju dostavljenommedijima navodi da je proces lobi-ranja kanadskih Bošnjaka za usva-janje rezolucije o genocidu u Bosnii Hercegovini u kanadskom parlam-entu počeo prije pet godina, tačnona desetu godišnjicu genocida u Sr-ebrenici.

Tadašnja članica kanadskog par-lamenta Jean Augustine, prva ženaafro-kanadskog porijekla izabrana ukanadski parlament, članica Liber-alne stranke Kanade i velika pri-

jateljica Bošnjaka i BiH, pročitala jeizjavu u parlamentu.

U izjavi je, između ostalog, staja-lo: "Masakr u Srebrenici bio je naj-gori genocidni zločin u Evropi odDrugog svjetskog rata. RezolucijaKongresa Bošnjaka Sjeverne Amer-ike u povodu desete godišnjice ge-nocida u Srebrenici navodi da poli-tika agresije i genocida što su jeprovele srpske snage u BiH ispun-javaju uslove definisanje zločinagenocida iz člana 2. Konvencije osprječavanju i kažnjavanju zločinagenocida. Pamćenje tih zlodjela sujoš uvijek vrlo živa u svijesti i srcimasvih prijatelja istine i pravde uKanadi."

Te iste godine tadašnji ministarvanjskih poslova Kanade PierrePettigrew, iz Liberalne stranke Ka-nade, obratio se kanadskoj javnos-ti posebnom izjavom u imekanadske vlade u kojoj se uz osta-lo kaže: "Ubistva u Srebrenicipredstavljaju najgori zločin počin-jen u Evropi od Drugog svjetskograta. Najprimjereniji način za oda-vanje počasti onima koji su ubijeniu Srebrenici jeste da svi arhitektigenocida u BiH budu privedenisudu pravde", navodi se u saop-štenju.

(24 sata.info)

Gradonačelnica na iftaru u IKC Frankfurt

Ganić: Krajnje jevrijeme da BiH tuži Srbiju za agresiju!

Kanadski parlamentusvojio rezoluciju o

genocidu u Srebrenici

OObbrraaććaannjjee ggrraaddoonnaaččeellnniiccee

pprriissuuttnniimmaa

GGaanniićć

EELLIIFFislamske novinegazetë islame23 jul - oktobar, 2010. OD MAŠRIKA DO MAGRIBA

U Njemačkoj su izjave TilaSaracina o muslimanima kojine žele da se integrišu ustalasa-le javnost. U Holandiji se GertuVildersu sudi zbog govora mržn-je. Širenje straha u Evropi odmuslimanskih useljenika neprestaje.

Predsjednik Njemačke, Kri-stijan Vulf je u govoru povodomDana ujedinjenja, istakao da seujedinjenje ne odnosi samo naNjemce iz istočnog i zapadnogdijela zemlje, već na sve ljudekoji žive u Njemačkoj, nezavis-no od porijekla i religije: “Nemasumnje da hrišćanstvo pripadaNjemačkoj, nema sumnje da je-vrejstvo takođe pripada Njema-čkoj. Ali, moje dame i gospodo,sada i islam pripada Njemačk-oj”.

Stvarnost je ipak drugačija.U Njemačkoj i drugim evrop-skim zemljama raste talas anti-islamskog desničarskog populiz-ma čiji predstavnici imaju utica-ja na formiranje vlada, i među-sobno se povezuju. Tako je sa-mo nekoliko sati prije govoranjemačkog predsjednika, hola-ndski islamofob Gert Vildersdošao u Berlin kako bi upozorioistomišljenike: “Njemački naci-onalni identitet, njegova demo-kratija i privredni progres ugr-oženi su političkom ideologijomislama”.

Nisu se samo slušaoci u salisložili sa Vildersom. Prema jed-noj anketi, 55 odsto Njemacasmatra da je useljavanje musli-mana "socijalno i finansijski zn-

atno više koštalo Njemačku ne-go što je doprinijelo privredi".Tu tezu su najviše zastupali Nje-mci iz istočnih saveznih pokraji-na - čak 70 odsto.

Etnolog Verner Šifauer saEvropskog univerziteta u Fran-kfurtu na Odri, ne vidi logičanrazlog za takvo mišljenje. Ali,on smatra da u društvu sve višedominira neka vrsta neoliber-alnog shvatanja prema kome je"svako kovač svoje sreće" i timeodgovoran za sopstvene prob-leme. Takav način posmatranjadovodi do jednog implicitnograsizma: "Formiraju se grupekoje se međusobno upoređuju,prema sposobnosti i doprinosu,i potom druge u cjelosti obezvr-jeđuju."

Takav način razmišljanjaŠifauer vidi kod liberala, ali isocijaldemokrata i demohrišća-nskih političara. Na primjer: uk-azuje se na visoku nezaposlen-ost među muslimanima koji, ka-ko se pretpostavlja, nijesu moti-visani da rade, iako je još oda-vno dokumentovano da se kval-ifikovana radna snaga sa turs-kim ili arapskim imenom kojatraži posao, zapošljava rjeđe oddrugih.

Političarimanedostaje hrabrost

I pored svih pohvala za gov-or njemačkog predsednika, poli-tičarima se prebacuje da ne uzi-maju u obzir ono što je odavno

poznato. Generalni sekretar Ce-ntralnog savjeta muslimana uNjemačkoj, Ajman Mazjek, ka-že: "Mi nemamo problem da uv-idimo stvari, već da ih sproved-emo. Na primjer, već odavnopostoji saznanje o potrebi uvođ-enja nastave islama u njem-ačkim školama. Ali, što se tičepolitike realizacije toga, još uvi-jek smo na početku..."

Političarima često nedostajehrabrost da donesu neophodneodluke i zato je sve veći rasko-rak između namjere i stvarnos-ti. To je problem koji pogađa idruge evropske države, a nesamo Njemačku. Taj razvoj zap-očeo je sa 11. septembrom, sma-tra profesor Šifauer, ali se po-jačava činjenicom da je Evrop-

ska unija u dubokoj krizi iden-titeta. EU se u kratkom perioduudvostručila, ali je sukob okoustava pokazao da je sve manjejasno za šta se Evropa zalaže: "Uovom trenutku je vrlo primam-ljivo definisati drugu stranu,onu od koje se ograđujemo –riječ je o klasičnom stvaranjuslike neprijatelja. Tako musli-man postaje sve ono što pro-tivriječi našim vrijednostima:homofob, ženomrzac, anti-semit, nedemokrata i privrednonekoristan".

Njemačka je "takvo razgra-ničavanje od drugih" dva putapraktikovala, prema Francuskoji prema Jevrejima. Neki odre-đeni krugovi i sada su pokušalida se odvoje od drugih ljudi igrupa, kaže etnolog Šifauer: "Utome zapravo vidim razlog za pa-nevropski anti-islamizam, kojise trenutno razvija kao virus."

Ne postoji razložno objašn-jenje za odbijanje islama, sma-tra Verner Šifauer. To se moževidjeti na primjeru istočneNjemačke u kojoj je neprih-vatanje islama posebno izraže-no. A baš tamo skoro da nemamuslimana, a time ni ličnih isk-ustava: "Isti fenomen imali smosa zabranom minareta u Švaj-carskoj. Protiv zabrane pro-te-stovali su građani u mjestima ukojima su zaista i živjeli musli-mani. Sa druge strane, zabranusu podržali građani koji timeuopšte nijesu bili pogođeni usvakodnevnom životu."

(DW)

Islamofobija se širi Evropom kao virus

Italija će uskoro postati jošjedna evropska zemlja koja ćezabraniti nošenje burkenakon što je vlada glasala ukorist predloženog zakona,piše "Daily Mail".

Poslanici iz antiimigraci-jske partije Sjeverna liga,koja je članica vladajuće des-ničarske koalicije italijanskogpremijera Silvija Berlusco-nija, prezentovali su ovaj pri-jedlog.

Prije nekoliko sedmica uFrancuskoj je zabranjeno noš-enje burki. Takođe je zabran-jeno nositi bilo kakav drugiveo.

U izvještaju Ministarstvaunutrašnjih poslova kojeg raz-matra Komisija za ustavnapitanja navodi se da se nošen-je burke i drugih pokrivačalica zabranjuje ne zbog religi-jskih, nego zbog sigurnosnihrazloga.

Nekoliko vodećih muslim-ana koji su učestvovali u istra-zi, rekli su da se nošenje bu-rke ne spominje nigdje uKur`anu.

Drugi ljudi iz Islamskogkomiteta tvrde da je burka ip-ak dio kulture muslimana.

"Vlada rizikuje širenje isla-mofobije uvodeći ovaj zakon.

Oni misle da će od ovoga opr-ati ruke tvrdnjama da ovaodluka ide u korist sigurnostigrađana", rekao je AhmadGianpiero Vincenzo.

U Italiji živi više od milionmuslimana, ali je rijetkomoguće vidjeti ženu koja jepotpuno pokrivena.

U Milanu i Veroni je biloslučajeva kada je od žena kojesu pokrivene bilo zatraženoda barem otkriju lice.

U Italiji je inače zabran-jeno u javnosti nositi neki dioodjeće koji onemogućava ide-ntifikaciju, pa je tako u pro-teklih par mjeseci bilo neko-

liko slučajeva u kojim su nov-čano kažnjene žene koje noseburku.

Početkom godine AmelMarmouri (36) je kažnjena sa490 eura jer je nosila burkuu lokalnoj pošti u Navari, anjen muž Ben Salah Braim jerekao da će je radije držatizatvorenu u kući nego jojdopustiti da ne bude pokrive-na.

Komisija za ustavna pitan-ja će se oglasiti krajem jeseni,a zakon će se naći pred parla-mentom početkom sljedećegodine.

(Sarajevo-x.com)

Italija zabranjuje nošenje nikaba u javnosti

Ubijao izzabave

Američka vojska je objavi-la da će pred vojnim sudomsuditi jednom vojniku optu-ženom za ubistvo troje civila uAvganistanu. Jeremy Mor-lock, 22-godišnjak, optužen jeza tri ubistva s predumišljaj-em, te mu prijeti smrtna kaz-na ako bude osuđen, prenijelaje VoA, 16. oktobra.

On je jedan od pet amer-ičkih vojnika optuženih zarazne zločine među kojima iubistva avganistanskih civilaiz zabave i uzimanje djelovanjihovih tijela kao trofeja.

Svih pet vojnika bilo je sta-cionirano u pokrajini Ka-ndahar.

(Fena)

EELLIIFF jul - oktobar, 2010.islamske novinegazetë islame 24OD MAŠRIKA DO MAGRIBA

Prodavac automobila izNju Džersija, Bred Benson,namjerava da održi obećanjekoje je dao lideru male hriš-ćanske zajednice iz Floride,pastoru Teriju Džonsu, da ćedobiti novi auto ako odusta-ne od javnog spaljivanja Ku-r'ana.

Benson je tu ponudu up-utio u jednoj od radio rekla-ma za svoju firmu, ali se izne-nadio kada je od predstavni-ka pastora Džonsa dobio tele-fonski poziv sa pitanjem gdjei kada on može da preuzmesvoj "Hjundai aksent 2011",čija je cijena u maloprodaji je14.200 dolara.

"Rekli su mi da, osim akone objavljujem lažne rekla-me, oni bi željeli da organizu-ju dolazak po kola", dodao jeBenson.

On je u početku mislio dase radi o prevari, pa je tražioda mu se pošalje fotokopijaDžonsove vozačke dozvole,što je i učinjeno. Datum uru-čivanja ključeva još nije od-ređen.

Pastor Džons, lider maleevangelističke novozavetnezajednice, koja se zove Crkva"Dove World Outreach Cen-ter", našao se u žiži javnostipočetkom prošlog mjesecakada je "proglasio" 11. sep-

tembar "Međunarodnim dan-om spaljivanja Kur'ana" i naj-avio da će tog dana organizo-vati javno spaljivanje islam-ske svete knjige u svom me-stu Gejzvilu, na Floridi.

Poslije više apela, uključu-jući i najviše predstavnikeadministaciije u Vašingtonu,on je odustao od tog plana.Džons je američkim mediji-ma rekao da nije odustao za-to što mu je obećan automo-bil, za šta je inače čuo tek po-sle 11. septembra.

Benson je podsjetio da jenjegova originalna ponudabila da Džons koristi kola be-splatno tokom godinu dana,ali da mu ih sada poklanjajer ne želi da ga povezuju sa

bilo čime u šta je pastor uk-ljučen.

Reklama je bila u vidu ta-kozvanih "idiotskih nagrada"koje Benson objavljuje naradiju, a namijenjene su poz-natim ličnostima, pod uslovo-m da promijene ponašanje,kao što su Mel Gibson ili Li-ndzi Lohan.

On je 2003. godine pon-udio takođe automobil irač-kom lideru Sadamu Husei-nu, ako napusti Irak.

Benson je, dijelom zahv-aljujući i takvim reklamama,postao jedan od najuspješni-jih auto-dilera u Nju Džersijui mjesečno proda izmedu 500i 600 automobila.

(Tanjug)

Muslimani koji svjedoče nasuđenju Geertu Wildersu zboggovora mržnje, tvrde da su anti-islamski govori holandskog posl-anika doveli do napada na hola-ndske muslimane i apelovali suna sudije da ga osude i kazne.

Mohammed Enait izjavio jeda se, kao rezultat Wildersovihkritika islama, muslimanskadjeca vrijeđaju na ulicama,žene koje nose marame prekoglave se pljuju, a napadi nadžamije postali su uobičajeni,

prenosi AP.Wilders se suočava s optužb-

ama za podsticanje na mržnju,uključujući poređenje islama snacizmom i pozivanje na zabr-anu Kur'ana. Njegovo suđenjesimbolični je test balansa izme-đu “slobode govora i slobode vj-eroispovjesti”.

Tužioci su priznali ranije danisu uspjeli dokazati njegovukrivicu i tražili su njegovo oslob-ađanje. Presuda se očekuje 5.novembra. (FENA)

Imami u njemačkim džamijama do sada subili školovani u islamskim zemljama i nakontoga su dolazili u Njemačku. Pri tome nijesupoznavali ni zemlju i ljude. Vlada u Berlinu toželi promijeniti.

- Želimo omogućiti školovanje što je mogućevećeg broja imama u Njemačkoj jer smo ubi-jeđeni u sljedeće: Imami su graditelji mostovaizmeđu njihovih džemata i društva u kojem oniegzistiraju. Uloga graditelja mostova će biti zna-čajna i stoga je važno da oni budu socijalizo-vani u zemlji u kojoj će obavljati svoju dužnost- smatra njemačka ministrica obrazovanja,Annete Schavan.

Formiranje odsjeka islamske teologije nanjemačkim univerzitetima predstavlja važnunadopunu u proučavanju islama, smatraju uBerlinu. Ministrica Schavan vjeruje da sunjemački univerziteti zbog iskustava na polju

teologije posebno pogodni za rad na ovompolju, a samim tim, i za preuzimanje centralneuloge u razvoju proučavanja islamske teologije.

Nastava na njemačkim univerzitetima tre-bala bi se odvijati u saradnji sa turskim visoko-školskim ustanovama.

- Vjerujem da odgovorni u Turskoj veomadobro znaju da želimo stvoriti prostor za razvojislamske teologije, želimo stvoriti ono što sekod nas u slučaju kršćanske teologije podrazu-mijeva - kaže Schavan.

Međutim, predstavnici turskih udruženja uNjemačkoj ipak su kritikovali ovu odluku. Onine žele prepustiti državi školovanje imama kojei dalje planiraju dovoditi iz Turske. U Njema-čkoj trenutno radi oko 2.000 imama koji imajuveliki uticaj na poglede muslimana koji žive uovoj zemlji.

(DW)

Bivši američki predsjednik, Jimmy Carter, izjavio je, 19 okto-bra, da Palestinci u Gazi "žive u kavezu" i da Hamas mora bitiuključen u svaki veći napor za postizanjem mira.

Carter je doputovao u Siriju na skup grupe državničkih veter-ana poznate kao "starješine", koja uključuje bivšu irsku predsjed-nicu, Mary Robinson.

„Vjerujemo da bi Hamas trebao biti uključen u sve veće naporena postizanju mira. On je dio palestinskog naroda“, izjavio jeCarter, a prenosi AP.

On je dodao da "1,5 miliona Palestinaca se drže u kavezu ili uzatvoru dok im se krše ljudska prava".

Izrael je nametnuo blokadu Gaze, gusto naseljenog priobalnogpojasa duž izraelske jugozapadne granice, nakon Hamasovogpreuzimanja te teritorije u junu 2007. godine. Suparnička palestin-ska grupa Fatah, koju predvodi prozapadni palestinski predsjed-nik, Mahmoud Abbas, kontroliše Zapadnu obalu. (FENA)

Nagrada za odustajanje od spaljivanja Kur'ana

Imami po njemačkim standardima

Holandija:Muslimani traže dase Wilders osudi

Carter: Palestincižive u kavezu

PPaassttoorr DDžžoonnss

VViillddeerrss

CCaarrtteerr

EELLIIFFjul - oktobar, 2010.islamske novine

gazetë islame25 SA MINBERE

Slabost ranogporodičnog vaspitanja

Ovakvo ponašanje nam uk-azuje na nevaspitanost i pogr-ješno usmjerenje kao i na sla-bost odgoja kod nas.

Kada bi postojao otac kojibi osjećao odgovornost spramsvojeg sina i koji bi ga pravilnoupućivao, dakle ako bi posto-jao otac koji bi sina vaspitavaood malehna, podučavao ga po-božnosti i pridržavanju vjer-skih kodeksa i koji bi u njemuusadio ljubav prema dobru imržnju spram zla i koji bi sv-oje dijete podučio simpatiji pr-ema dobru, a antipatiju premalošim osobinama, ne bi ovapojava danas postojala.

Ako bi postojao otac kojisvojem sinu kazuje šta je ha-lal, a šta haram, koji bi ga po-dučio namazu od sedme god-ine ili mu zaprijetio udarcemako ostavi namaz u desetojgodini, dakle ako bi bilo poro-dice koja bi pazila za njegabrinula o njegovom vaspitanjui odgoju, ovo se danas ne bidešavalo.

Ova pojava je žetva lošesjetve. Ova je rezultat ranijihpostupaka. Svi moraju dati sv-oje rezultate. Onaj koji posijezlo sažnjet će samo zlo.

Nedostatak vaspitanja djet-eta u njegovom ranom djet-injstvu i nedostatak nadzora umladalaštvu su glavni krivci zapravac negativnog trenda kojije u porastu i ekspanziji.

"Svi ste pastiri i bićete odg-ovorni za svoje stado. Imam jepastir i odgovoran je za svojestado. Čovjek je pastir u svojojporodici i odgovoran je zasvoje stado. Žena je pastirica ukući svojeg muža i odgovornaje za svoje stado."

Nažalost ne postoji intere-siranje, već nedostatak porod-ičnom nadgledavanju. Dijetene spava do pola noći. Gdjeono provodi to vrijeme?

Njegov otac ne poznaje

nikog od njegovih drugova,niti čak zna nešto o njemu.Puno puta loše društvo bivauzrokom nesreće, a takvo dru-štvo su šejtani u liku insana, aoni nekada bivaju opasniji odšejtana džinna. Oni mu uljepš-avaju propast, laž, nesreću irazvrat.

"Loš drug, ili sugovornik,sličan je mijehu kovača, akote ne sagori svojom vatrom na-udit će ti svojim dimom."

Porodica je nemarna. Nepazi na svoju djecu, niti kćeri.Telefon se mora staviti na mj-esto u kući gdje će ga svi vid-jeti, da se niko sa njim ne krijeili koristi bez znanja ostalih.

Neophodno je postojanjebudnog nadgledanja i odgov-ornosti.

Marljivost roditelja se neogleda u rađanju djece, apotom u njihovom bezobzirn-om ostavljanju. Ne! Allah,dž.š., veli: "O vi koji vjerujete,sebe i porodice svoje čuvajteod vatre čije će gorivo ljudi ikamenje biti, i o kojoj će semeleki strogi i snažni brinuti,koji se onome što im Allah za-povjedi neće opirati, i koji ćeono što im se naredi izvršiti.(Tahrim: 6)

Kao što si dužan da svojojdjeci obezbijediš hranu, jelo ipiće, odjeću, također si dužan

da im priuštiš lijep odgoj ivaspitanje.

U hadisu se veli: "Najbolješto roditelj svojem djetetu pru-ža jeste lijep odgoj."

Najljepši dar i poklon ko-jeg pružaš svojem djetetu jestelijep odgoj koji će biti uspome-na na tebe na dunjaluku iAhiretu a loš odgoj će ti don-ijeti prokletstvo na dunjalukui Ahiretu. Govorit će ljudi: All-ah ga prokleo, i onog ko garodio što mu nije pružio lijepovaspitanje.

Loše dijete donosi porodi-ci prokletstvo na dunjaluku iAhiretu.

Slabost školske pedagogije i vaspitanja

Nije samo odgovorno poro-dično vaspitanje. Nema sumn-je da postoji nedostatak i neis-pravnost u školskom odgoju.Škola ne ispunjava svoje zada-tak u upućivanju djece ka do-bru i njihovom odgajanju uvrlinama. Škola je izgleda pos-tala mjesto u kome se djecasusreću da bi im se glave na-punile određenim informaci-jama koje će izraziti na ispit-nom papiru, bez utjecaja tihinformacija na obrazovanjenjihovog intelekta, vaspitanje

njihove duše i podizanja nivoanjihovog vladanja. U većini sl-učaja djeca su izgubila uzorn-og učitelja koji svoje đake vas-pitava ponašanjem više negoriječima, koji lijepim i senzi-bilnim ophođenjem sa njimaviše doprinosi nego sa ovim ilionim govorom.

Slabost socijalnog idruštvenog nadzora

Pored nedostatka porodič-nog nadzora postoji također inedostatak u društvenom nad-zoru. Dakle, javno mnijenje uislamu je odgovorno. Islam jenaredio naređivanje dobra iodvraćanje od zla i učinio zaj-ednicu odgovornom za ostalesugrađane:

"A vjernici i vjernice su pri-jatelji jedni drugima: traže dase čine dobra djela, a od neva-ljalih odvraćaju, i molitvu ob-avljaju i zekat daju, i Allahu iPoslaniku Njegovu se pokorav-aju. To su oni kojima će seAllah sigurno smilovati. – All-ah je doista silan i mudar."(Tevba: 71)

Uz individualnu savjestmora postojati i kolektivna bu-dna savjest koja će afirmiratidobro, a negirati zlo, a kada sepojavi zlo u društvu mora doći

do izražaja javno mnijenje.Onaj koji govori šta me se tiče,i zatvara oči pred nemoralomi šutke preko toga prelazi, onje šutljivi šejtan, jer onaj kojine govori istinu isti je kao on-aj koji govori laž.

Kako možeš šutjeti naspr-am zla koje se dešava?!

Zašto ljudi ne utječu naone koji se ne ulicama nedol-ično ponašaju?

Zašto ih ljudi uporno nepodržavaju na istini?

Ako bi postojalo ljudi kojibi podržavali dobro, a odbaci-vali zlo, to bi spomenuta oml-adina primijetila i prestala bisa ustaljenom praksom, aliljudi su negativni i egoistični.Ne! To nije dopušteno da sedogađa u muslimanskoj zajed-nici koja uzajamno preporuču-je istinu i strpljenje. Muslima-nska zajednica je odgovornaza dešavanja u njoj. Ne postojisamo individualna odgovor-nost, već pored nje postoji ikolektivna: "I izbjegavajte onošto će dovesti do smutnje kojaneće pogoditi samo one međuvama koji su krivi, i znajte daAllah strašno kažnjava. (Al-Anfal: 25)

Kada nesreća dolazi zah-vatit će one koji su radili zlo ione koji su preko zla prelazilišutke.

Socijalni nadzor se moraojačati.

Odgovornost djevojaka u njihovomdotjerivanju i ponašanju

Postoji još jedna činjenicana koju moramo ovdje ukaza-ti. Ta činjenica jeste da mnogodjevojaka i žena koje izlaze naulice i javna mjesta svojim izg-

dr Jusuf el-Karadavi

Refleksije između momakai djevojaka (II)

EELLIIFF islamske novinegazetë islame 26jul - oktobar, 2010.SA MINBERE

ledom izazivaju refleksiju izavođenje.

Za ženom koja je stidljiva idjevojkom koja se pridržavaislamskog odgoja u odjeći,hodu, pokretu, govoru, pogle-du ne može zažudjeti gramzi-vac. Kur'an zato kaže: O ženeVjerovjesnikove, vi niste kaodruge žene! Ako se Allah boj-ite, na sebe pažnju govorom neskrećite, pa da u napast dođeonaj čije je srce bolesno, i neu-siljeno govorite! (Al-Ahzab:32)

Blago govoriti ovdje označ-ava prelamanje u otezanje gov-ora u namjeri zavođenja čovje-ka. Isti slučaj je i sa zanosnimhodom, kao i sa oblačenjemprozirne odjeće preko koje seocrtavaju oni dijelovi tijelakoji moraju biti pokriveni.

Sve kategorije zavođenjasu za pokvarenjaka, a Allah,dž.š., je u Kur'anu rekao: "Areci vjernicama neka oborepoglede svoje i neka vodebrigu o stidnim mjestima svo-jim; i neka ne dozvole da se odukrasa njihovih vidi išta osimonoga što je ionako spoljašnje,i neka vela svoja spuste nagrudi svoje; neka ukrase svojene pokazuju drugima, to mo-gu samo muževima svojim, iliočevima svojim, ili očevimamuževa svojih, ili sinovimasvojim, ili sinovima muževasvojih, ili braći svojoj ili sinovi-ma braće svoje, ili sinovimasestara svojih, ili prijateljica-ma svojim, ili robinjama svo-jim, ili muškarcima kojima ni-su potrebne žene, ili djeci kojajoš ne znaju koja su stidnamjesta žena; i neka ne udara-ju nogama svojim da bi se čuozveket nakita njihova kojipokrivaju. I svi se Allahu pok-ajte, o vjernici, da biste post-igli ono što želite. (Nur:31)

To je pokret nogu koji iza-ziva poglede i obraća pažnjuljudi. To nije dopušteno dauradi žena muslimanka. Allahdž.š., je u Kur'anu rekao: "OVjerovjesniče, reci ženama svo-jim, i kćerima svojim, i ženam-a vjernika neka spuste haljinesvoje niza se. Tako će se najla-kše prepoznati pa neće napas-tovane biti. A Allah prašta isamilostan je." (Ahzab: 59)

Kada se žena zastidi iobuče šerijatsku odjeću onadrugima daje do znanja da jeozbiljna žena ili djevojka kojadrži do islamskih propisa,tako da je niko ne uznemiruje.Mnogo djevojaka primamljujeone u čijim srcima je bolest;

bolest strasti i seksualnog nag-ona. Svojim ponašanjem oneih vuku za sobom bilo riječi-ma ili pokretima.

Odgovornost medija

Mediji su također odgov-orni, jer prikazuju filmove, se-rije, pjesme i scene koje pobu-đuju strasti i osjećanja. Neki

psiholozi su mišljenja da je se-ksualni nagon najdrskiji nag-on kod čovjeka. Stoga nemapotrebe za pobuđivanjem ipoticanjem strasti.

Šta će se tek desiti kad sete strasti pobuđuju slikama, ri-ječima, akordima, muzikom,romantikom, pričama, drama-ma i serijama?!

Sve ovo stimulira mladiće i

nadražuje ih tako da se to mo-ra odraziti u bilo kakvom pon-ašanju.

Kooperacija svihinstitucija

Dakle, svako je odgovorani svi se moraju potpomagati uotporu ovom negativnom tren-du: porodica, društvo, država,sredstva informiranja, sredst-va očuvanja omladine, škole,univerziteti i džamije. Sve oveinstitucije moraju biti sug-lasne i spojene u ovom nad-gledanju. Ne može neko gradi-ti, a neko rušiti, jer se trakoništa ne postiže, niti se na tajnačin ne može stići do cilja.

Situacija bi tada bila iden-tična riječima pjesnika kojiveli:

"Kada će građevina doživj-eti dan svog završetka kada tigradiš, a drugi je ruši."

A posebno je to što je ru-šenje lakše od gradnje.

Pjesnik je davno ispjevao: "Jedan rušitelj je dovoljan

da poruši ono što su hiljadumajstora sagradili."

To je karakteristično za na-še vrijeme, jer se ne ruši sje-kirom već dinamitom. Jednamina ruši ogromnu zgradu zatrenutak. Ovo važi za materi-ju, a također i za duhovnost,jer moćni mediji mogu srušitii smrviti. Zato se moraju svipomagati u suzbijanju ovogstranog i uvezenog trenda kojise ne slaže sa našom vjerom,moralom, kulturnim nasljeđ-em i običajima. Mora se kazni-ti svaki onaj za koga se ustvrdineozbiljnost i destrukcija.

Onaj koji utaji kaznu nar-ušava odgoj.

Neophodnost nadgledanja i kažnjavanja

Nužno je postojanje polici-je koja bi hapsila one koji suskloni takvim radnjama, a zat-im propisno bi ih morala kaz-niti bez obzira kakav ugled ireputaciju, odnosno statusuživali u zajednici.

Ako je učenik u školi trebaga škola isključiti iz nastave,ako je student na univerzitetutreba mu univerzitet dati iskl-jučenje i ostaviti ga na ulici,jer on i njemu slični, ne zaslu-žuju biti akademski građani.Ako je negdje upošljen trebamu uručiti otkaz.

Mora postojati kazna, jerju je Allah, dž.š., odredio. Toje Allahov sunnet i zakon nadunjaluku i Ahiretu. Dobri semoraju nagraditi, a loši kazni-ti. Tako da je kazna neophod-na, a onaj koji zataji kaznu od-štetit će obrazovanje i vaspi-tanje.

Draga braćo, mi smo naslj-ednici najbolje zajednice, za-j-ednice Poslanika, a.s., ashaba,tabi'ina i zajednice najboljegstoljeća. Zajednice koja jeosvojila svijet pravdom i dob-ročinstvom, naukom i vjero-vanjem, vrlinama i etikom. Ta-kvoj zajednici nije dopuštenoneozbiljnim ljudima da se sanjom poigravaju i uništavajunjene potencijale. Već omlad-inu trebamo paziti lijepimodgojem i nadzorom, pozitivn-im trendom i u slučaju potr-ebe kaznom. Ako tako pos-tupimo sačuvat ćemo naše sin-ove, kćeri, omladinu, društvoi ovo istinsko blago. Ako nepostupimo tako izgubit ćemonaše blago i tako postupitslično idiotima koji uništavajusvoj imetak.

Molim Allaha, dž.š., danam podari razumijevanjevjere i da nas poduči onomešto je korisno i da nas okoristionim čime nas je podučio. Onje Silan i On sve čuje.

Ovo kažem moleći Allahada meni i vama oprosti.

Molite Ga za oprost. On jeMilostiv i prašta.

Molite Ga odazvat će vam se.

Iz knjige „Džumanski biseri“

Preveo:Džemo Redžematović

EELLIIFFislamske novinegazetë islame27 jul - oktobar, 2010. MOZAIK EELLIIFF

Njujork-Podgorica - Donat-orskim akcijama dijaspore Isl-amske zajednice iz Crne Gore,u Njujorku i Čikagu, obezbje-đeno je 170 hiljada dolara zanastavak radova na Islamskomcentru u Baru. Delegacija Meš-ihata Islamske zajednice uCrnoj Gori i Odbora za igrad-nju Islamskog centra u Baru,tokom donatorskih susreta uNjujorku i Čikagu, krajem okt-obra ove godine, predstavila jeprojekat džamije i njenih prat-ećih sadržaja, koji će činiti je-dan od najvećih Islamskih cen-tara na Balkanu.

Reis RRiiffaatt FFeejjzziićć, MMuujjddiinnMMiillaaiimmii, predsjednik SaboraIZ-e, SSuulljjoo MMuussttaaffiićć, član Me-šihata i poslanik u SkupštiniCrne Gore i JJaakkuupp ĐĐeelljjooššeevviićć,predsjednik Odbora donatora,bili su gosti Albansko-američ-kog Islamskog centra Kvins,Islamskog centra u Steten Ajle-ndu i Bošnjačkog plavsko-gus-injskog centra u Astoriji.

U razgovoru sa vjernicimapredstavljen je budući barskiIslamski centar i razgovaranoje o drugim značajnim projke-tima Islmaske zajednice, kao io jačem povezivanju Islamskezajednice Crne Gore sa njen-om brojnom dijasporom. Pote-nciran je značaj stvaranja mr-eže iseljeničkih asocijacija ipotreba intezivnije saradnjena projektima kojima se

promoviše vrijednost očuvanjai njegovanja duhovnog iden-titeta.

Razgovarano je i o aktuel-nim društveno-političkim zbi-vanjima, posebno o sprovod-jenju manjinskih prava i slobo-da i potrebi veće zastupljenostimanjinskih naroda, ulaganji-ma u sredine gdje oni žive,procesu restitucije, te o ukup-noj demokratizaciji i regional-

nom razvoju u Crnoj Gori.Domaćin i organizator susretau Njujorku bio je ĆĆaazziimmDDžžaaffeerroovviićć, ugledni iseljenik izBara koji više od trideset godi-na živi u Njujorku.

Tokom boravka u Čikaguodržano je donatorsko veče uKulturnom centru „Rumija“sa barskim iseljenicina koji suod samog početka podržaliprojekat izgradnje Islamskogcentra u Baru i prednjačili udonatorkskim aktivnostima.

Delegacija Mešihata Isla-mske zajednice razgovarala jesa imamima bošnjačko-alban-skih džemata, porijeklom izCrne Gore, o potrebi jačanja iintenziviranja medjusobnihkontakta i proširivanju sarad-nje džemata bošnjačko-alba-nske islamske dijaspore saIslamskom zajednicom u Cr-noj Gori.

- Želimo da imao čvršćeveze sa našim džematima u dij-aspori, jer je naša brojna dijas-

pora neraskidivo vezana za sv-oj zavičaj. Ona je to pokazala imnogo puta dosada, svojomprivrženošću i kroz pomaganjebrojnih projekata. Potrebni sunam češći kontakti i institu-cionalna saradnja, koja će bitiod obostrane koristi – kazao jereis Fejzić.

Reis Fejzić sa saradnicimabio je i gost FFeettuullaahhaa GGuulleennaa,, uPensilvaniji, lidera organizaci-je Hizmet, jedne od najutica-jnijih turskih humanitarnih,prosvjetnih i vjerskih organi-zacija. Dogovorena je saradnjana različitim poljima, a njenprvi projekat biće stvaranje us-lova za otvaranje jedne viso-koškolske ustanove u CrnojGori, kakve već postoje u čita-vom regionu.

Tokom boravka u Njujorkudelegacija Islamske zajedniceposjetila je i konzulat Crne Go-re i razgovarala sa konzulomBBrraannkkoomm MMiilliiććeemm i njegovimasaradnicima.

Donatorske akcije u Njujorku i Čikagu:

Za Islamski centar u Baruprikupljeno 170.000 dolara

KKoodd ddoommaaććiinnaa uu KKvviinnssuu

Podgorica, 29. oktobra (MINA) - Mešihat Isla-mske zajednice u Crnoj Gori osudio je danas dem-oliranje i skrnavljenje islamskog vjerskog objekta uTivtu.

U noći između četvrtka i petka, nepoznate oso-be pokušale su da obiju objekat Islamske zajed-nice, javljeno je iz Mešihata.

Reis Rifat Fejzić je u saopštenju naveo da su teosobe polomile prozorska stakla i ubacile svinjskiizmet u molitveni dio objekta.

- Na taj način spriječeno je da se danas održi ce-ntralna nedjeljna molitva - džuma namaz. Ogorčenismo da se na ovakav način skrnavi objekat Islam-ske zajednice, koji je jedini molitveni prostor u

čitavoj Boki Kotorskoj, inače kupljen sredstvimaislamskih vjernika i Islamske zajednice - naveo jeon.

Fejzić je podsjetio da se Islamska zajednica višeputa obraćala lokalnoj upravi za obezbjedjivanje ilipomoć pri kupovini lokacije i prostora za vjerskiobjekat, kao i parcele za groblje, ali da nijesu naišlina bilo kakvo razumijevanje.

- Kada smo smogli snage da, vlastitim sredstvi-ma, obezbijedimo molitveni prostor, spriječenismo da obavljamo svoje vjerske dužnosti, i to nanajgrublji način, kazao je on.

On je od nadležne upitao da li je Crna Gora gr-ađanska i pravna država, je li zakonom zagaranto-vano ispovijedanje vjerskih prava i sloboda, kao ida li su svi građani jednaki pred zakonom.

- Na prethodno postavljena pitanja, potvrdanodgovor ćemo prihvatiti, ako se otkriju, uhapse iosude počinioci ovog nedjela i islamskim vjernici-ma u Boki Kotorskoj omogući da bez smetnji oba-vljaju svoje vjerske dužnosti, kazao je Fejzić.

U suprotnom, kako je dodao, u Islamskoj zajed-nici smatraće da Crna Gora još nije ni građanska,demokratska, niti pravna država.

- Tražićemo i od međunarodnih instanci da za-štite naša prava u ovoj državi - kazao je reis.

Oskrnavljen objekat Islamske zajednice u Tivtu

Kanadski muslimani izgradili su prvi minaret na Arktiku, umjestu Inuvik, na samom sjeveru te države.

"Ovo je prvi minaret na Arktiku. Neki će reći da je to novagranica Islama. Ipak, za mene je to značajno jer su se musli-mani ovdje petkom molili u katoličkoj crkvi i u prikolici, a sadaimaju pravo mjesto za molitvu, sa pravim minaretom", kazao jejedan od članova džamijskog komiteta Amier Suliman za AFP.

Muslimani iz Inuvika uglavnom su sudanskog, libanskog iegipatskog porijekla.

Prvi minaret na Arktiku

EELLIIFF islamske novinegazetë islame 28jul - oktobar, 2010.ZADNJA STRANAEELLIIFF

Sahat- kula uUlcinju

Sahat-kula u Ulcinjunalazi se iznad tzv. Novemahale. Izgrađena je sredstvi-ma sakupljenim u dobro-voljnoj akciji organizovanoj1754. godine, odmah nakonizgradnje sahat-kule u Baru.Podignuta je na zaravnjenomplatou, na dominantnompoložaju, tako da je vidljiva sagotovo svih mjesta ovog dijelagrada. Nije poznato ko ju jezidao, odakle su sat i zvononabavljeni. Oblikom, ve-ličinom, načinom gradnje,materijalom i drugim karak-teristikama, ne razlikuje odostalih sahat-kula podignutihu ovom periodu na prostoruCrne Gore, (Podgorica, StariBar). U osnovi je kvadratna, 4x 30 sa 4 x 30 m. Zidana je odlomljenog kamena uz upotre-bu krečnog maltera. Iznad sa-ta je formirana lođa sa po jed-nim velikim, lučnim otvoromna svakoj strani. Kula se zav-ršava osmostranom kupolomkoja se uzdiže iz četvorov-od-nog krova. U prizemlju, sa ist-očne strane, nalaze se manjalučna vrata, dimenzija 86 x140 cm., iznad kojih je posta-vljena ploča, sa tarihom naarapskom jeziku. Zbog ošteće-nja slova, tekst tariha je neči-tak. Na nivou prizemlja, lijevood vrata nalaze se dva otvora,jedan manji, kvadratni i jedanveći, lučni.

Dvadeset sedmog maja2006. godine obišao sam sah-at-kulu u Ulcinju. Snimio sam

i premjerio važne detalje.Prilaz je bio obrastao u korovi teško pristupačan; vrata otv-orena, što mi je olakšalo prist-up u nutrašnjost kule. Tarihiznad vrata, kao da je namjer-no izbrisan.

Unutrašnjost je drvenimplatformama izdijeljena na petetaža, ''katova'', odnosno odm-orišta, međusobno povezanihdrvenim stepenicama sa ruko-hvatom koji omogućava prilazsatu. Dužina podesta-stepeni-ca jednog ''kata'' je 2,50 m. izakojeg slijedi podest - drvenaplatforma po dužini, koja seoslanja na po dva kamena izb-ačena u unutrašnjost kule, itako se nastavlja, do zvonika.Drvena gazišta su po širini 27cm, a visina stope 30. Na isti-ma je rukohvat, čija je visinaod gazišta 90 cm. Na svakom''katu'' je, u zidu kule, probijenpo jedan uzani otvor oblikapuškarnice koji osvjetljava un-utrašnjost. Debljina zida je 1metar.

Viševjekovno postojanje,starost, prirodnih nepogoda isl. Uticali su na ruiniranje sa-hat-kule. Najviše je oštećenau zemljotresu 1979. godine,kada se gornji dio kulesrušio.

Sanirana je 1982, sa neštoizmijenjenim krovom. Satnimehanizam je postavljen nasve četiri strane kule, čije kaz-aljke pokazuju, u svako dobadana i noći isto vrijeme,12,05. sati. Sat nije u funkciji.Kao i druge na našem pros-toru, i sahat-kula u Ulcinju jepod zaštitom države.1

Sahat-kula uPodgorici

Orijentani ambijent StareVaroši sa mahalama: Osmana-gića, Ašik, Podgrad, Džuer,Ljubovića i Alivodića, dopin-javale su svojom ljepotom,izgledom i arhitekturom Osm-anagića džamija, Sahat-kula,Glavatovića džamija, a uz njusjedište muftijstva i medresa.

Sahat kula u Podgorici po-dignuta je kao zadužbina Ha-dži Mehmed-paše Osmanagićau drugoj polovini XVIII vijeka,kada nastaju i ostali njegovihajrati, među kojima je najz-načajnija džamija.2 Sahat nakuli Hafiz-paša Osmanagić na-ručio je iz Italije, dok su zvonoi teg za satni mehanizam, na-knadno ugrađeni.3 Visina jedvanaest metara, građena jena kvadratnoj osnovi od tesan-ih kamenih blokova, vezanihkrečnim malterom, sa lučnozasvedenim otvorima zvonikana sve šetiri strane i šestouga-onim krovom. Dimenzije sujoj 4,80 x 4,80 metara. Smješ-tena je na na raskršću ulica St-are varoši, koja je po vertikalipratila susjedne minarete Os-managića, Glavatovića i Star-odoganjske džamije. Domini-rala je okolinom kao lakouočljiv i prepoznatljiv simbolStare Varoši. Na jugozapadnojstrane kule, prema Staroj Var-oši, postavljen je sat. Ulaz usahat-kulu je sa istočne strane,sa drvenim jednokrilnim vrati-ma izrađenim u orijentalnomstilu. U prizemlju je smještenagalerija umjetničkih slika i

ikona. U toku Drugog svjetskog

rata, varoš je doživjela velikarazaranja. Tom prilikom stra-dali su i vjerski objekti. Obna-vljanjem i razvojem Varoši, ne-uvažavanjem istorijskog nas-ljeđa i estetskih zahtjeve oču-vanja ove arhitektonske cje-line, uništen je autentičniambijent i izbrisano obilježjeepohe u kojoj su pojedinispomenici kulture nastali, patako sada, i sahat-kula, madakonzervirana i statički ojačanastoji kao ''zalutala'' na poploča-nom trgu, koji je prije neko-liko godina dobio ime ''Trgvojvode Bećir-bega Osmana-gića''.

Kao i na drugim kulama,tokom vjekova, i na sahat-kuliu Podgorici nastajale su odr-

eđene promjene, bilo pri-likom sanacija, opravki ilidogradnji. Ako je uslovopstanka podgoričke sahat-kule bila promjena vjerskogsimbola na njenom vrhu, tonije skupa cijena, ali se pos-matraču tako šalje lažna infor-macija o njenom pripadanjudrugoj kulturi. U ovom sluča-ju, ona je vulgarno svedenana postament vjerskog simbo-la, što je, inače, mogao bitisvaki vertikalni građevinskielemenat.4

Prilikom rekonstrukcijetrga, preuređenja unutrašnjegdijela kule i sat je stavljen ufunkciju. Sahat-kulu održavaopštinska uprava u Podgorici.Pod zaštitom je države.

(nastavlja se)BBaajjrroo AAggoovviićć

KULTURNA BAŠTINA

Sahat kule (III)

1 Spomenici kulture Crne Gore, 1997. str. 366.2 Ilija Zlatičanin, Hronike, Podgorica 1999. str. 31.3 Istorijski leksikon Crne Gore, Podgorica , 2006. str. 1095.4 Rifat Alihodžić, ''Forum'', Glasilo o duhovnom, kulturološkom, nacionalnom identitetu i položaju Muslimana-Bošnjaka u Crnoj Gori, br. 2. 2006.

SSaahhaatt--kkuullaa uu PPooddggoorriiccii

- Njemačka bi se trebala više ori-jentisati ka islamskim finansijskimpropisima. Smrtni grijeh pohlepe jenevjerovatno naštetio našem finansi-jskom tržištu - kaže Reinhard Loffler,ekonomski stručnjak iz njemačkestranke CDU.

-Njemačka treba učiti od islam-skih finansijskih propisa – kaže on.

Nasuprot zapadnom,ekonomskomsvijetu, "šerijatsko usklađeni sistem,uključujući zabranu kamate i strogaetička pravila, kod derivata i poslovas robom, u velikoj mjeri je prevazišaokrizu," rekao je Loffler za internetportal "evangelisch.de"

Loffler daje prednost vrijednosti-ma islamskih banaka: "Jedna islams-

ka banka ne kupuje ništa što ustvarnosti ne postoji. Špekulacijenekretnina u SAD-u, koje su važile zauzrok krize, uopšte nijesu trebalepostojati po pravilima islamskihfinansija. I rad sa vrijednosnim harti-jama bez stvarne protivrijednosti jezabranjen - kao bilo koje igre nasreću".

Političar CDU-a želi šerijatske propise za finansije