Trng i hc Cng nghip thc phm tp.HCM - Khoa Cng ngh ha hc

TRNG I HC CNG NGHIP THC PHM TP.HCM

Khoa Cng ngh ha hc

B CNG THNGTRNG I HC CNG NGHIP THC PHM TP.HCMKHOA CNG NGH HA HC-----(((((-----

BO CO N MN HC

TI:

QUY TRNH TCH CHIT TINH DU BIGVHD: TS. PHAN TH THANH DIU

SVTH: NGUYN THC HUYN

LP: 02DHHH2

MSSV: 2004110466

LI M U

Bi l mt loi qu c rt nhiu ngi u chung bi v ngt thanh, d n v rt tt cho sc khe. Ngoi cng dng l thc phm, nhng tinh cht chit xut t qu bi to nn tinh du bic cng dng tt hn rt nhiu nhng sn phm cng ngh khc.

V tinh du bi c s dng rng ri trong i sng nn cht lng ca tinh du l iu cn ch . Do , vic chn la phng php tch chit sao cho ph hp, c th ly c cc thnh phn qu cng nh m bo tnh kinh t cng rt quan trng. Vic nghin cu cc phng php ny s gip cho vic la chn chnh xc hn.

Trong qu trnh thc hin n, em c s gip tn tnh t c Thanh Diu cng cc bn trong lp hon thnh n ny. Tuy c gng hon thnh n ca mnh nhng em vn cn nhiu thiu st trong qu trnh thc hin. Mong c ch bo thm cho em.

Em xin chn thnh cm n.NHN XT CA GIO VIN HNG DN

Sinh vin:MSSV:

Nhn xt:

im nh gi:

Ngy....... thng....... nm 2014

( k tn, ghi r h v tn)

NHN XT CA GIO VIN PHN BIN

Sinh vin:MSSV:

Nhn xt:

im nh gi:

Ngy.thngnm 2014

( k tn, ghi r h v tn)

MC LC

Li m u

iiDanh mc cc bngvi

Danh mc cc hnhvii

7CHNG 1. TNG QUAN V TINH DU BI

71.1. Tnh cht ca tinh du bi

71.2. Thnh phn ha hc c trong tinh du bi

71.3. Cc hp cht hu c trong tinh du bi

11CHNG 2. MT S NG DNG CA TINH DU BI

112.1. Trong m phm

122.2. Trong dc phm

122.3. Trong thc phm

142.4. Mt s ng dng khc ca tinh du bi

16CHNG 3. CC PHNG PHP TCH CHIT TINH DU BI

163.1. Phng php chng ct li cun hi nc

163.1.1. S cng ngh

183.1.2. Thuyt minh

183.1.3. Thit b

213.2 Trch ly tinh du

213.2.1. S cng ngh

223.2.2. Thuyt minh

223.2.3. Dung mi

233.2.4. Thit b

CHNG 4. 25KT LUN

26Ti liu tham kho

DANH MC CC BNG

Bng 1.1. Thnh phn ha hc ca tinh du t v bi8

Bng 1.2. Thnh pn chnh ca tinh du t hoa bi8

DANH MC CC HNH

Hnh 1.1. Limonene9

Hnh 1.2. Myrcene9

Hnh 1.3. Octanone9

Hnh 1.4. (-caryophyllen9

Hnh 1.5. Octanol10

Hnh 1.6. Nootkatone10

Hnh 1.7. Nerolidol10

Hnh 1.8. Farnesol11

Hnh 1.9. Linalol11

Hnh 1.10. 1-p-menthene-8-thiol11Hnh 2.1. Mt s ng dng ca tinh du bi trong m phm12

Hnh 2.2. Mt s ng dng ca tinh du bi trong dc phm13

Hnh 2.3. Ru bi Nhn Ha14

Hnh 2.4. Mc v bi14

Hnh 2.5. G hp tri bi15

Hnh 3.1. Thit b chng ct tinh du trong phng th nghim18

Hnh 3.2. Thit b chng ct bng nc19

Hnh 3.3. Thit b chng ct bng hi nc khng c ni hi ring20

Hnh 3.4. Thit b chng ct bng hi nc c ni hi ring20

Hnh 3.5. Thit b trch ly tinh du23

Hnh 3.6. Thit b trch ly tinh du kiu thng quay24

CHNG 1. TNG QUAN V TINH DU BI1.1. Tnh cht ca tinh du bi

Tinh du bi tn ti dng lng nhit thng, c mi thm nh, khng mu hoc mu vng nht. 20oC, tinh du bi c t trng 0,923 - 0,926, nh hn t trng ca nc nn nh hn nc.

Tinh du bi bay hi c, t tan trong nc nhng tan tt trong cc dung mi hu c nh etanol, eter,...

1.2. Thnh phn ha hc c trong tinh du biBng 1.1. Thnh phn ha hc ca tinh du t v bi

Thnh phn T l %

Limonene 83 - 93

Myrcene1,4 - 1,6

(-caryophyllen0,2 - 0,7

Nootkatone0,1 - 1,0

Octanone0,1 - 0,3

Octanol0,1 - 0,2

Ngoi ra, trong tinh du v bi cn c pinen, geraniol, citral, cc alcol, pectin, acid citric v cc vitamin nh A, B, B2, C,...

Bng 1.2. Thnh phn chnh ca tinh du t hoa bi

Thnh phnT l %

Nerolidol30,91 - 40,04

Famesol14,30 - 23,47

Linalol 9,22 - 23,76

Trong v bi, thnh phn chnh l Limonone nhng cu t to mi c trng cho v bi l sesquiterpene ketone nootkatone. Ngoi ra, phn bit mi v bi vi cc mi khc th da trn hp cht 1-p-menthene-8-thiol.

1.3. Cc hp cht hu c trong tinh du bi

Hnh 1.1. Limonene

Limonene l thnh phn chnh trong tinh du v bi, vi hot tnh c kh nng c ch phng chng ung th. Limonene cng c s dng ph bin trong cc sn phm m phm (nc hoa, sa tm,...) trong sn xut thc phm (che v cay ng ca alkaloid,...) v mt s loi thuc gip gim bnh tro ngc d dy v nng,...

Hnh 1.2. Myrcene

Myrcene l mt cht trung gian quan trng c s dng trong ngnh cng nghip nc hoa. N c mi d chu nhng him khi c s dng trc tip do c xu hng d b polymer ha. Ngoi ra, Myrcene cn c tc dng gim au v khng vim,...

Hnh 1.3. Octanone

Octanone c s dng to hng v v mi thm.

Hnh 1.4. (-caryophyllen

(-caryophyllen c mt trong nhiu loi tinh du nh inh hng, hng tho,... v n to nn v cay c trng ca ht tiu en. Trong tinh du v bi, vi hm lng (-caryophyllen nh, cng to nn v cay nh cho tinh du.

Hnh 1.5. Octanol

Octanol c tnh st trng, khng khun cao, rt tt cho thn kinh v kch thch phn ng min dch trong c th.

Hnh 1.6. Nootkatone

Nootkatone l thnh phn quan trng nht ca bi, l mt trong nhng thnh phn ha hc chnh to nn mi v hng v ca bi. Nootkatone c s dng lm thuc chng tr su b, cn trng,... mt cch thn thin vi mi trng v n rt d bay hi. Nootkatone khng c hi vi con ngi nn c s dng lm ph gia thc phm, m phm v dc phm,...

Hnh 1.7. Nerolidol

Nerolidol c mi thm nh, c s dng lm hng liu v nc hoa. Nerolidol cng ang c th nghim lm cht tng cng s thm thu ca thuc qua da.

Hnh 1.8. Farnesol

Farnesol c mt trong nhiu loi tinh du nh s, hoa hng, hoa hu,... c s dng lm tng thm mi nc hoa. Farnesol cn l mt loi thuc tr su t nhin, cng nh l thnh phn hng liu v ph gia cho thuc l,...

Hnh 1.9. Linalol

Linalol c dng lm hng liu trong 60 - 80 % cc sn phm v sinh thm v cht ty ra: x phng, du gi,... Ngoi ra, linalol cn c s dng nh thuc dit su b,...

Hnh 1.10. 1-p-menthene-8-thiol

1-p-menthene-8-thiol rt d bay hi, l thnh phn to nn mi thm c trng ca cho bi.

CHNG 2. MT S NG DNG CA TINH DU BI

2.1. Trong m phm

Hnh 2.1. Mt s ng dng ca tinh du bi trong m phm

Tinh du bi l thnh phn quan trng trong cc sn phm: du gi, sa tm, nc hoa,...

Lm se da, gip da p mn mng hn, tr vim da, chng mn. Gip mi tc chc khe, mm mi, mt m.

To mi thm nh cho nc hoa.2.2. Trong dc phm

Hnh 2.2. Mt s ng dng ca tinh du bi trong dc phm

Tinh du bi cng l thnh phn chnh trong nhiu loi thuc, c tc dng:

Gip gim cn: cc hot cht tinh du trong v bi c tc dng lm gim m trong mu, gim gan nhim m.

Lm gim tc gy rng, kch thch mc tc, c tr chng hi u, gy rng v tha tc, phc hi tc b h tn, gip tc chc khe v bng mt.

Gip li tiu, li niu, gii c c th.

Gip gim au, tr cc chng au u, vim khp, khng khun, chng vim, chng nhim trng.

Gim huyt p, h cholesterol trong mu, chng ung th.

2.3. Trong thc phm

Hnh 2.3. Ru bi Nhn Ha

Ru bi c tc dng kch thch tiu ho, gii cm, tng cng vitamin cho ngi mi m dy, rt tt cho ngi mun gim cn hoc dng h tr iu tr m mu cao.

Hnh 2.4. Mc v bi

V bi c cha hm lng ln cht cellulose, pectin, cc loi vitamin v cht ng khc. Cht cellulose c tc dng phng ung th rut kt, x va ng mch, si mt. Vi ngi tha cn, cellulose ng vai tr quan trng trong vic ci thin vc dng v c cng dng lm gim m mu, tan m tha v ngn chn s tch t cht bo gy bo ph. Pectin thuc nhm cc cht lm ng t, ng vai tr cc k quan trng trong vic lm mng bao bc cc sn phm, to ra cu trc gel c ng dng c bit vi cc mn mt. V vy, mn mt v bi sau khi bo ch s cc k an ton chosc khe, d bo qun v khng b mt i cc tinh cht vn c trong v bi t nhin. Mt v bi cn c tc dng nhun trng, tnh st khun cao nn c th ngn nga vim hng, vim ming hiu qu.

Hnh 2.5. G hp tri bi

Khi hp, nc do g v v bi tit ra, ha quyn vo nhau xen k mt cht v ng ca bi, mt cht v ngt nc g. Mn n va c cht dinh dng, va gip h tr cha bnh gan nhim m, rt tt cho sc khe ngi dng.

Bn cnh , tinh du bi cn c th tiu dit cc tc nhn gy bnh, ng thi ly i lng thuc tr su cn tn ng trong thc phm bng cch nh 20 git tinh du bi vo mt chai xt, c cha 1 tha canh bt ni, 1 chn dm trng v 1 chn nc, sau xt dung dch trn ln b mt ca thc phm v trong 5 pht.

2.4. Mt s ng dng khc ca tinh du bi Gip th gin, lm gim cng thng, gip trn tnh, ly li tinh thn. Hng thm ca tinh du bi cn c tc dng gii ru gip tnh to, minh mn. Khi tm cho vi git tinh du bi gip mu huyt lu thng. L mt cht kh mi rt hiu qu nn tinh du bi thng c dng xng hi phng, gip mang li tinh thn sng khoi, th gin cho ngi s dng.

C tc dng gii cm rt tt, c bit khi kt hp vi hn hp tinh du chanh, hng nhu, khuynh dip, s, dng tm hoc xng.

Kh mi t: nc lc bnh thng vo my khuch tn theo mc thp nht hoc cao nht, cho t 1-3 git tinh du vo, sau bt my khuch tn ln.

C th ha t 1-3 git tinh du bi vo 2 lt nc m ngm chn trc khi i ng, gip gim au nhc bn chn, tng tun hon mu.CHNG 3. CC PHNG PHP TCH CHIT TINH DU BI

3.1. Phng php chng ct li cun hi nc

3.1.1. S cng ngh

3.1.2. Thuyt minh

V bi c ra sch, ct nh s b, sau cho vo my xay, thm nc. Xay nh. Thm NaCl vo nguyn liu xay nh vi nng thch hp ri chuyn vo thng cha nguyn liu ca thit b chng ct li cun hi nc, y kn, yn.

Tin hnh chng ct hn hp nguyn liu x l. Hn hp hi nc v tinh du thot ra c i vo ng sinh hn ca thit b chng ct, ri chy xung b phn ngng t. yn cho hn hp thu c tch hon ton thnh 2 pha. Lp tinh du trn chy xung bnh hng thu tinh du th. Nc bn di qua b phn hon lu tr li phn chng ct.

Thm Na2SO4 khan vo bnh cha tinh du th, va thm va khuy u cho n khi thy cc tinh th Na2SO4 bt u ri ra. lng hn hp trn. Cho phn tinh du lm khan bn trn chy vo bnh cha sn phm.

Sn phm tinh du c cho vo cc bnh cha hay l sm mu, y kn, bo qun trong ti.

3.1.3 Thit b

3.1.3.1 Trong phng th nghim

Hnh 3.1 Thit b chng ct tinh du trong phng th nghim

Trong :

1. Bnh chng ct li cun hi nc

2. Bnh cha nguyn liu chng ct

3. Lp tinh du

4. Lp nc

Hi nc nng t bnh (1) qua bnh (2), lm nng dung dch trong bnh. Hi tinh du c hi nc li cun theo, qua ng sinh hn, ngng t to thnh 2 pha lng tch lp ring bit: lp tinh du (3) nm pha trn, lp nc (4) nm pha di.

3.1.3.2 Trong cng nghip:

Thit b chng ct bng hi nc

Hnh 3.2 Thit b chng ct bng nc

Nguyn liu va nc cung cho vao mt thit bi. Khi un si, hi nc bay ra se cun theo tinh du, ngng tu hi bay ra se thu c hn hp gm nc va tinh du, hai thanh phn nay khng tan vao nhau nn d dang tach ra khoi nhau.

Phng phap nay n gian, thit bi re tin va d ch tao, phu hp vi nhng c s san xut nho, vn u t it. Tuy nhin, phng phap nay con mt vai nhc im nh hiu sut thp, cht lng tinh du khng cao do nguyn liu tip xuc trc tip vi thit bi nn d bi chay khet, kho iu chinh cac thng s ky thut nh tc va nhit chng ct.

Thit b chng ct bng hi nc khng c ni hi ring

Hnh 3.3 Thit b chng ct bng hi nc khng c ni hi ring

Nguyn liu va nc cung cho vao mt thit bi nhng cach nhau bi mt vi ni. Khi un si, hi nc bc ln, qua khi nguyn liu keo theo tinh du va i ra thit bi ngng tu. nguyn liu khoi ri vao phn co nc ta co th lot trn vi 1 hay nhiu lp bao tai tuy theo tng loai nguyn liu. Phng phap nay phu hp vi nhng c s san xut co qui m trung binh.

So vi phng phap trn, phng phap nay co u im hn, nguyn liu it bi chay khet vi khng tip xuc trc tip vi ay thit bi, cac nhc im khac vn cha khc phuc c.

Thit b chng ct c ni hi ring

Hnh 3.4 S chng ct c ni hi ring

Phng phap nay phu hp vi nhng c s san xut ln, hi nc c tao ra t mt ni hi ring va c dn vao cac thit bi chng ct.

Phng phap nay cung mt luc co th phuc vu c cho nhiu thit bi chng ct, iu kin lam vic cua cng nhn nhe nhang hn, d c khi hoa va t ng hoa cac cng oan san xut, khng ch tt hn cac thng s cng ngh, rut ngn c thi gian san xut. Ngoai ra, phng phap nay a khc phuc c tinh trang nguyn liu bi kh, khet va nu theo yu cu cua cng ngh thi co th dung hi qua nhit, hi co ap sut cao chng ct. Tuy nhin, thit bi s dung trong phng phap nay kha phc tap va t tin.

3.2 Trch ly tinh du3.2.1 S cng ngh

3.2.2 Thuyt minh

Nguyn liu dng cho trch ly phi ro nc. Sau khi cho dung mi v nguyn liu vo thit b trch ly, em lc, ta s c mitxen (mitxen l hn hp gm tinh du v dung mi). em lng v lc mitxen tch cc tp cht nh cc mnh nguyn liu. Trong trng hp mitxen c nc, cn phi tch nc. Sau , dng hi ct thu hi li dung mi. Dung mi t b trch ly v dung mi thit b ct thu hi c em i tinh ch s dng tr li. Mitxen tch dung mi xong gi l cancrt, cancrt l mt hn hp gm tinh du, sp, nha thm v mt s tp cht khc (axit hu c) dng st. tch sp v tp cht, ngi ta ha tan cancrt bng etanol, sau em lm lnh -15oC, sp v tp cht s ng c li, sau ta lc tch. Lc ny hn hp ch cn li etanol v tinh du, dng phng php ct tch etanol, ta thu c tinh du tuyt i, etanol c em i tinh ch dng li. Sp l cht nh hng c gi tr trong tinh du, nhng khi c sp trong tinh du, tinh du thng b c. Do phi tin hnh tch sp trong tinh du.

3.2.3. Dung mi

Yu cu ca dung mi:

Nhit si thp d dng tch tinh du ra khi dung mi bng phng php chng ct, nhng khng c thp qu v s gy tn tht dung mi, d gy chy v kh thu hi dung mi (kh ngng t).

Dung mi khng tc dng ha hc vi tinh du.

nht ca dung mi b rt ngn thi gian trch ly ( nht nh khuch tn nhanh).

Dung mi ha tan tinh du ln nhng ha tan tp cht b.

Dung mi khng n mn thit b, khng gy mi l cho tinh du v c bit khng gy c hi.

Dung mi phi r tin v d mua.

C th s dng dung mi d bay hi nh etanol, du ha, acetol,... hay cc dung mi kh bay hi nh m ng vt, vaselin,... Gn y, ngi ta cn s dng kh t dng lng hoc CO2 lng trch ly tinh du.

3.2.4 Thit b

Hnh 3.5. Thit b trch ly tinh du

Trong :

1. Thit b cha hnh tr

2. V ngn cch nguyn liu

3. Ca cho nguyn liu vo

4. Ca tho b

5. Bm ly tm

6. Li lc c ph lp vi mu

7. Vi hi lu dung dch

Nguyn liu c a vo ca (3), ng kn ca li v m van cho dung mi (etanol) vo ngm trong 2 gi. Ht thi gian ngm, dng bm bm dch chit vo, cho chy tun hon nhm khuy trn dung dch v v. bm khng b tc nghn do v qu bm vo, ngoi lp v (2), ngi ta cn lm thm 1 li lc chn y thit b. Ht thi gian ngm chit quy nh, dung dch ngm chit c tho ra, em lng lc.

Ngoi ra, cn c thit b trch ly kiu thng quay c s cu to nh sau:

Hnh 3.6. Thit b trch ly tinh du kiu thng quay Trong :

1. Ca nhp liu

2. ng dn dung mi vo

3. Hi nc trc tip vo

4. Gi cha nguyn liu

5. Ca tho b

6. ng tho mitxen

Nguyn liu c cho vo cc gi cha (4) lp trn mt khung quay bn trong thit b. Dung mi qua ng (2) nm c nh phn di ca thit b, nh khung quay nn cc gi cha nguyn liu c nhng lin tc vo dung mi, khi nguyn liu ht tinh du, mitxen c tho ra ca (6), sau cho hi nc vo v nhit ca thit b theo ng (3) tch dung mi t b trch ly.

CHNG 4. KT LUN

Phng php trch ly c u im l hiu sut thu hi sn phm cao v gi c mi thm t nhin ca bi. Tuy nhin, yu cu v thit b li cao, tht thot dung mi, quy trnh phc tp,... khin cho phng php ny khng tr nn ti u.

Phng php chng ct li ko hi nc li khc phc c cc khuyt im : thit b gn, d ch to; quy trnh tng i n gin; cc dung mi v ha cht s dng r v thn thin; thi gian chng ct tng i nhanh.

Trong tng lai, nu c iu kin, s tip tc tin hnh nghin cu chit xut tinh du bi bng cc phng php hin i hn nh chit bng vi sng, chit bng CO2 siu ti hn,...

TI LIU THAM KHO

[1] V Ngc L (1996), "Nhng cy tinh du Vit Nam - khai thc - ch bin - ng dng", NXB Khoa hc k thut H Ni.

[2] Nguyn Th Tm (2003), "Nhng tinh du lu hnh trn th trng", NXB Khoa hc k thut H Ni.

[3] Nguyn c Pht (2011), "Lun vn tt nghip: Quy trnh tch chit tinh du bi bng phng php chng ct li cun hi nc", Nha Trang.

[4] Nguyn Th Thy (2007), " n chuyn mn: Phng php trch l mt s sn phm", Nng.

Ngm

X l

Bo qun

Tinh du

Lng, gn

Lm khan

Tinh du th

Ngng t

Xay

Chng ct li cun hi nc

V bi

Phn ly

Na2SO4 khan

NaCl

V bi

X l

Trch ly

Mitxen

Lng, lc

Tch dung mi

Cancrt

Tch sp bng etanol

Lm lnh

Etanol

B

B thi

Dung mi

Tch dung mi

Dung mi

Dung mi

Tinh ch

Lc

Sp

Tch etanol

Tinh du thnh phm

Tp H Ch Minh, Thng 12/ 2014

Np c th tho

Ni ng yn

Nguyn liu

Nc lnh vo

V ni

Thit b ngng t

Tinh du

Nc ngng t

Nc nng ra

Nc

La

Hi nc

Nc v tinh du bay hi

Nc lnh vo

Nc nng ra ra

Tinh du

Nc ngng

Nc nng ra

Nc ngng t

Tinh du

Thit b ngng t

Nguyn liu v nc

Ni ng yn

Np c th tho

Nc lnh vo

3

4

2

1

6

5

Nc

GVHD: TS. Phan Th Thanh Diu26

_1474409740.cdx

_1474410188.cdx

_1474410247.cdx

_1474411004.cdx

_1474409898.cdx

_1474410098.cdx

_1474409805.cdx

_1474409377.cdx

_1474409485.cdx

_1474409278.cdx