D:MUDRA COMPUTERSMAGAZINESK- · ¼q÷tE òÞ íÞthu ™nª …hk‚w ¼q÷™tu ßÞthu ƒ[tð...

• yu.xe.yu{. {þe™™e þtuÄ .................................................... 13• ‘htuƒtux’ rðþu ytx÷wk òýtu Atu? ............................................ 13• rð{t™™wk ç÷ufƒtuõË fuðwk ntuÞ? .............................................. 13• zÙtu™ rð{t™ fuðwk ntuÞ? ......................................................... 14• R÷ufrxÙf fth fuðe he‚u [t÷u Au? ........................................... 14• R÷uõrxÙf ËtÄ™tu{tk W…Þtu„e rh{tux fkxÙtu÷ ............................... 14• {tR¢tuðuð ytuð™™wk rð¿tt™ ................................................... 14• fBÃÞwxh rðþu yt …ý òýtu ................................................. 15• ftuBÃÞwxh™u Xkze ht¾‚e nex rËLf™wk rð¿tt™ ............................. 15• „úunt{ ƒu÷™t Vtu™Úte {tuƒtR÷ ËwÄe™e ‚ðthe¾ ....................... 16• yts™tu {tuƒtR÷ Vtu™ : yuf yŒT¼w‚ ËtÄ™ ........................... 16• rzrsx÷ …u™™e yŒT¼w‚ xuf™tu÷tuS ........................................ 16• {tuƒtR÷ Vtu™™e ƒuxhe fuðe he‚u …tðh yt…u Au? ..................... 17• Mfu™h {þe™ fE he‚u ft{ fhu Au? ....................................... 17• {þe™tu™wk y™tu¾wk rðï htuƒturxõË .......................................... 17• f{t÷™e xufr™f : …u™ zÙtRð ................................................ 17• LCD M¢e™{tk ytkfzt fuðe he‚u ƒŒ÷tÞ Au? ........................... 18• yu[.ze. xe.ðe. þwk Au? ........................................................ 18• Út{tuo{exh rðþu yt òýtu Atu? .............................................. 18• yuf ytfÂM{f þtuÄ : {ux÷ rzxuõxh ...................................... 19• ÷uƒtuhuxhe™t Ët{tLÞ …ý yr‚ W…Þtu„e ËtÄ™tu ....................... 19• sux yuÂLs™™e yŒT¼w‚ h[™t ............................................... 20• yðftþÞtºteytu™e htu{tk[f M…uËðtuf ...................................... 20• yuBçÞw÷LË™e ËtRh™™wk yð™ðwk ............................................ 20• ztuÕƒe Mxerhytu rËMx{ þwk Au? ............................................. 20• ÷t÷ ÷e÷t Íƒftht {th‚tk rzytuz ......................................... 21• ÷tun[wkƒf fuðe he‚u ƒ™u Au? ................................................. 21• s{e™Úte 3 $[ yæÄh hne Œtuz‚e {uø÷uð xÙu™ ........................ 21• {uø™ux yk„u yt òýtu Atu? ................................................... 21• ™ûtºt y™u htrþ þwk Au? ....................................................... 22• [tu¬Ë Ë{Þ ƒ‚tð‚e ËurËÞ{ õ÷tuf .................................... 22• yk‚heût™e yòÞƒe ............................................................ 22• …]Úðe™wk „whwíðtf»toý yðftþ{tk õÞtk ËwÄe ÷t„u? ....................... 23• yðftþ{tk Ëti «Út{ ........................................................... 23• rðï{tk ËtiÚte ðÄw W…Þtu„e Wòo : ðes¤e ............................... 23• ‘ŒqÄ„k„t’ „u÷uõËe™wk òýðt suðwk ............................................ 24• ËqÞo«ftþ{tkÚte Wòo {u¤ððt™e þtuÄ ....................................... 24• ytftþ{tkÚte ¾h‚t ‚tht õÞtkÚte ytðu Au? ............................... 24• Ëuxu÷tRx™e ¼ú{ý fûtt yux÷u þwk? ........................................ 24• yðftþ{tkÚte fqŒftu : …uhuþqx ................................................. 25• rðï™e ËtiÚte {tuxe ËqÞo ½rzÞt¤ – sÞ…wh™wk Ë{útx Þkºt ........... 25• „r‚™t r™Þ{ ..................................................................... 25• fux÷tf „tu„ÕË{tk ËqÞo«ftþÚte hk„ fuðe he‚u ƒŒ÷tÞ Au? .......... 26• nur÷ftuÃxh nðt{tk ÂMÚth fuðe he‚u hnu Au? .............................. 26

su{™u òuE™u yt…ýt niÞt Xh‚t ntuÞ, ‚u™u ytí{eÞs™ fne þftÞ.

7sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚

“fåA©wr‚” sw÷tE-2019 : ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf

ði¿ttr™f {trn‚e : “A”Úte “N”™e rðM‚]‚ y™w¢{rýft

…t™t ™k.

ði¿ttr™f þtuÄtu y™u fthýtu• ntRzÙtur÷f rËMx{ þwk Au? ‚u™tu þwk W…Þtu„? ............................ 26• yðts y™u «ftþ{tk ztuÃ÷h RVuõx ....................................... 26• ¼qfk…™t yur…ËuLxh™wk rð¿tt™ ................................................ 27• htufux ÷tuL[ fhðt™t MÚt¤™wk rð¿tt™ ....................................... 27• hËtuzt™tu ËtÚte : r{õËh ..................................................... 27• Mftux÷uLz™t ŒrhÞt{tk ‚h‚e …ð™[¬e .................................... 27• ƒw÷ux«wV ft[ fuðe he‚u ƒ™u Au? ........................................... 28• snts …týe{tk fuðe he‚u yt„¤ ðÄu Au? ............................... 28• ŒrhÞt™t ‚r¤Þu [t÷‚wk ðtn™ : Ëƒ{he™ ............................... 28• …uhuþqx™t yòÞƒ huftuzo ....................................................... 28• RÂLzÞ™ MxtLzzo xtR{ õÞthu þY ÚtÞtu? ................................. 29• rðrðÄ Œuþtu™tu Ë{Þ ƒŒ÷tð‚e rŒ™tk‚h hu¾t („úe™e[ ÷tR™) .... 29• ‚usMðe ^ÕÞwhtuËuLx hk„ þu{tkÚte ƒ™u Au? ................................ 29• hM‚t …h …e¤t «ftþ™e ËturzÞ{ ÷tRx™wk rð¿tt™ ..................... 30• hý™e hu‚e™e ÷nuhtu™wk rð¿tt™ ................................................ 30• õðtxoÍ ½rzÞt¤ yux÷u þwk? ................................................... 30• r«®Lx„ «uË™tu xqkftu Rr‚ntË ................................................ 30• ðtn™tu™tk xtÞh rðþu yt òýtu Atu? ....................................... 31• hu÷ðu™t …txt™e ytË…tË …tÚthu÷t ftkfht : ƒu÷tMx .................. 31• „uË ®M«„ y™u ‚u™tu W…Þtu„ ................................................ 31• hƒh …uÂLË÷™t zt½ fuðe he‚u Œqh fhu Au? .............................. 31• ¾tkz™t Œtýt [tuhË y™u ËVuŒ fuðe he‚u ƒ™u Au? .................... 32• ¼th‚™e «t[e™ y™u yŒT¼w‚ þtuÄ ........................................ 32• ytk¾™e yŒT¼w‚ þÂõ‚ : hk„tu™e ytu¤¾ ................................. 32• ™¾ þu™t ƒ™u÷t Au? ‚u™tu W…Þtu„ þwk? ................................... 33• yðts þwk Au? .................................................................... 33• …]Úðe …h Sð™™t rðftË™wk ysƒ „sƒ ................................ 33• yt…ýt ft™ yðts fuðe he‚u Ëtk¼¤u Au? ............................... 34• …]Úðe …h {týË fuðe he‚u ytÔÞtu? ........................................ 34• V¤tu …tfu íÞthu ‚u™t hk„ fu{ ƒŒ÷tÞ Au? ............................... 34• rðxtr{™ yux÷u þwk? ‚u™wk þheh{tk þwk ft{? .............................. 34• Xkze ÷t„u íÞthu Äúwòhe fu{ ÚttÞ Au? ...................................... 35• ƒtÞtuzeÍ÷ þwk Au? ‚u þu{tkÚte ƒ™u? ........................................ 35• Ëtƒw™t Veý y™u ƒƒÕË™wk rð¿tt™ ........................................ 35• ½ô fu [tu¾t ðå[u {qfu÷t V¤tu ðnu÷tk fu{ …tfu Au? .................. 35• XkzeÚte hûtý : „h{ f…ztk™wk rð¿tt™ ...................................... 36• VŠ™[h{tk ð…ht‚wk Ë™{tRft þwk Au? ...................................... 36• htu®sŒt W…Þtu„{tk ytð‚tu yheËtu ......................................... 36• htuz …h™tu zt{h þwk Au? ...................................................... 37• rðï™e «„r‚™wk {tuxwk …rhƒ¤ : …iztk y™u Ähe ......................... 37• f…zt™wk zÙtÞÂõ÷®™„ yux÷u þwk? .............................................. 37• r¢fux ðÕzof…™e xÙtuVe rðþu yt …ý òýtu ............................... 37

• yýw rÚtÞhe™tu þtuÄf : sntu™ ztÕx™ ..................................... 38

rð„‚ …t™t ™k.rð„‚

A

ði¿ttr™f þtuÄtu™t þtuÄfB

¾tuxt ntu ‚tu fƒq÷ fhe ÷tu, Ët[t ntu ‚tu {ti™ hne òytu – yu ËkƒkÄ Ët[ððt™t ©uc rðfÕ… Au.

8 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚

• MRI {þe™™tu þtuÄf : hu{Lz zu{urzÞ™ ................................. 38• ÷uËh Wí…Òt fhðt™e rÚtÞhe™tu þtuÄf : [tÕËo yu[. xtur™Ë ........ 39• Mfu™h™tu þtuÄf : YztuÕV nu÷ ................................................ 39• fBÃÞwxh ™uxðfo™tu þtuÄf : …ti÷ ƒtht™ ................................... 40• xeðe™e fuÚttuz hu xâwƒ™tu þtuÄf : ft÷o ƒútW™ .......................... 40• r¢Mx÷tu„útrVf {tR¢tuMftu…™tu þtuÄf : yuhtu™ õ÷„ ................... 41• z÷u™ ÷tRx™tu þtuÄf : r™ÕË z÷u™ ........................................ 41• MxÙtuƒtuMftu…™tu þtuÄf : nuhtuÕz ÞwS™ yusxo™ ........................... 41• ÷tRx®™„ Mðe[™tu þtuÄf : ËuBÞw÷ VuË .................................. 42• {hõÞwhe ÷uB…™tu þtuÄf : …exh fq…h nurðx ............................. 42• ÔÞðnthw Mxe{ yuÂLs™™tu þtuÄf : Úttu{Ë LÞwftu{™ ................... 43• R÷ufrxÙf ½rzÞt¤™tu þtuÄf : yu÷ufÍtLzh ƒuR™ ....................... 43• rs™urxf rð¿tt™™tu «ýu‚t : „úu„tuh {uLzu÷ ................................ 44• yuRzTË™e «Út{ Œðt™e þtuÄf : „txTÞqoz Rr÷Þ™ ...................... 44• fu{tuÚtuht…e™tu þtuÄf : …tu÷ yuŠ÷f ......................................... 45• õ÷tuhtuVtu{o™tu þtuÄf : suBË Þk„ rËBÃË™ ............................... 45• 40 htu„™e hËe™tu þtuÄf : {turhË rn÷{u™ ............................ 45• Ëqû{ Sðs„‚ ƒuõxurhÞt™tu þtuÄf : htuƒxo ftu[ ...................... 46• rzÃÚturhÞt™e hËe™tu þtuÄf : yur{÷ ƒun®h„ ............................ 46• ytpÂõËs™™e yËhtu™tu þtuÄf : yuLxtuR™ ÷uðtuRrÍÞh ............... 47• „uË {tMf™tu þtuÄf : „uhux ytu„MxË {tu„o™ ........................... 47• ntEzÙtus™ ƒ÷q™™tu þtuÄf : suõðeË yu÷ufÍtLzh [tÕËo ............ 48• zqƒfe{th™t …tu»ttf yuõðt÷k„™tu þtuÄf: suõðeË ftuMxtu ............. 48• ƒwÂæÄ{¥tt™t ytkf™tu þtuÄf : ytÕ£uz rƒ™u ............................... 49• f]rºt{ ƒhV™tu þtuÄf : Ëh sntu™ ÷uË÷e ............................... 49

• ŒrhÞt{tk ðnu‚t swŒt swŒt «ðtntu .......................................... 50• …Þtoðhý{tk þwk þwk ntuÞ Au? .................................................. 50• Äh‚e : …Þtoðhý™wk {n¥ð™wk yk„ .......................................... 50• {tuË{ rðþu yt …ý òýðt suðwk ........................................... 51• …]Úðe™t yûttkþ y™u hu¾tkþ rðþu òýtu ................................... 51• …]Úðe™t „tu¤t ‘ø÷tuƒ’™tu y™tu¾tu Rr‚ntË .............................. 51• …]Úðe …h™wk ƒŠVM‚t™ Œrûtý Äúwð (yuLxtforxft) ........................ 52• ¼z¼z yt„ ytuf‚tu …ðo‚ : yux™t ßðt¤t{w¾e ...................... 52• swhtrËf Þw„ rðþu yt ðt‚ òýtu Atu? ................................... 52• Vuƒúwythe {tË™t rŒðË 28 fu{? .......................................... 53• ËqÞo{t¤t™tu [tuÚttu „ún : {k„¤.............................................. 53• {k„¤ „ún rðþu òýðt suðwk ................................................. 53• ÷t÷ „ún {k„¤™wk yð™ðwk .................................................... 53• „úntu™tu htò „whw ................................................................ 54• „whw „ún™wk rðhtx ðtðtÍtuzwk : huz M…tux ................................... 54• …]Úðe™tu …tztuþe „ún : ƒwÄ ................................................... 54• …]Úðe fh‚tk 63 „ýtu {tuxtu : Þwhu™Ë ..................................... 54• y{urhft™e {tu‚™e ¾eý : zuÚt ðu÷e ....................................... 55• …]Úðe™e su{ ºttkËe Äheðt¤tu „ún : Þwhu™Ë .............................. 55• ËqÞo{t¤t™tu AuÕ÷tu „ún : ™uÃåÞw™ (ðhwý) ................................ 55• ƒúñtkz{tk ½q{‚t …qkArzÞt ‚tht : Äq{fu‚w ................................. 55• ËqÞo{t¤t{tk ÷½w„úntu™tu y™tu¾tu Ë{qn : yuMxÙtuRz ƒuÕx ............. 56• „úntu „tu¤tfth ntuÞ Au, ‚tu ÷½w„úntu fu{ ™nª? ........................ 56• ƒúñtkz™tu ËtiÚte „h{ ‚thtu : ÔntRx zTðtVo .............................. 56• ËqÞo„úný fuðe he‚u ÚttÞ Au? ................................................. 56

…t™t ™k.rð„‚ …t™t ™k.rð„‚

• ËqÞo{t¤t™e ËhnŒ : ftE…h ƒuÕx ......................................... 57• ËqÞo{t¤t™t ytk‚rhf „úntu .................................................... 57• [kÿ W…h™t rŒðË y™u ht‚ ................................................. 57

• …]Úðe™tu ƒtÞtuzuxt ................................................................ 58• …]Úðe …h ËtiÚte Ÿ[t, ËtiÚte ™e[t MÚt¤tu ................................ 58• …]Úðe rðþu ytx÷wk ÞtŒ ht¾tu ................................................ 58• …ÚÚth y™u ¾zftu™t …ý «fth ntuÞ Au ................................... 59• hu‚e™tu {ntËt„h : hý «Œuþ ............................................... 59• …ðo‚tu rðþu yt òýtu Atu? ................................................... 60• rðhtx rn{t÷Þ …ðo‚{t¤t rðþu ytx÷wk òýtu ........................... 60• ßðt¤t{w¾e …ðo‚tu™wk yð™ðwk ................................................. 60• …ntztu{tk „wVtytu fuðe he‚u ƒ™u Au? ...................................... 61• ytkÄú «Œuþ™e …t‚t¤„k„t : ƒu÷w{ „wVtytu .............................. 61• ¼th‚™e ËtiÚte sq™e „wVt : ƒthtƒth ..................................... 61• ¼qfk… rðþu yt òýtu Atu? .................................................... 61• …]Úðe™e yá~Þ [wkƒfeÞ þÂõ‚ ............................................... 62• s{e™{tkÚte ÷t¾tu x™ ¢qz ftZe ÷eÄt …Ae ¾t÷e …z‚e søÞt™wk þwk? ..... 62• ¼ti„tur÷f yòÞƒe ............................................................. 62• ¼th‚™wk {æÞ®ƒŒw : ™t„…wh™tu Mxtu™ Íehtu ............................... 63• rŒþtytu™t ™t{ fuðe he‚u ™¬e ÚttÞ? ..................................... 62

• …]Úðe …h™wk yŒT¼w‚ hËtÞý : …týe ...................................... 64• ðhËtŒ™t «fth y™u {t… .................................................... 64• n¤ðt ¼thu ðhËtŒ™wk rð¿tt™ ................................................ 65• ðhËtŒ{tk …z‚tk fht þwk Au? ................................................. 65• f]rºt{ ðhËtŒ fuðe he‚u …zu Au? ............................................ 65• [tu{tËt …h yËh fh‚wk y÷™e™tu þwk Au? ............................... 65• Œuþ™e ËtiÚte {tuxe ™Œeytu : rðM‚th y™u ÷kƒtR ...................... 66• {tuxe ™Œeytu™t {q¤{tk hnu÷e rðhtx rn{™Œeytu ...................... 66• ŒrhÞt{tk ‚h‚t ƒhV™t …ntz : ytRËƒ„o ............................. 66• ¼th‚™tu ËtiÚte Ÿ[tu ÄtuÄ : ŒqÄËt„h .................................... 67• ŒrhÞt™t …týe™wk yð™ðwk ...................................................... 67• rðï™t ËtiÚte Ÿ[t …tk[ ÄtuÄ ................................................ 67• {eXt …týe™wk ËtiÚte {tuxwk ‚¤tð : ÷tufxtf ‚¤tð ...................... 68• ¼th‚™wk yt„ðwk s¤tþÞ : ðtð ............................................. 68• {tuË{ rðþu yt …ý òýtu ................................................... 68• ŒrhÞt™t …uxt¤™t htu{tk[f yðtòu ......................................... 69• …ð™™e Íz… fE he‚u {t…ðt{tk ytðu Au? .............................. 69• …ð™ rðþu yt òýtu Atu? .................................................... 69• ËSð Ë]rü™tu «tý : ytpÂõËs™ ........................................... 70• ËtŒt{tk ËtŒtu …ý yŒT¼w‚ ðtÞw ntRzÙtus™ .............................. 70• ËSð Ë]rü™tu fwŒh‚e ytÄth : ™tRxÙtus™ [¢ ........................ 70• «ðtne ðtÞw y™u ‚u™t W…Þtu„ .............................................. 70• Wòo™t rðrðÄ MðY… ........................................................... 71

• ð]ûttu yt…ýt {txu þwk þwk fhu Au? ........................................... 72

ƒúñtkzC

…]ÚðeD

ðtÞw - nðt - ðhËtŒ - …týe - ŒrhÞtu - ËhtuðhE

ð™M…r‚ - Vq÷ÍtzF

¼q÷tE òÞ íÞthu ™nª …hk‚w ¼q÷™tu ßÞthu ƒ[tð fhðt{tk ytðu íÞthu ‚u ¼Þkfh ƒ™e þfu Au.

9sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚…t™t ™k.rð„‚ …t™t ™k.rð„‚

• ð]ûttu™e ô{h™wk rð¿tt™ ......................................................... 72• rðï™tu ËtiÚte ð]æÄ, 12 nòh ð»to™tu Atuz: ®f„ õ÷tu™ ............. 72• rðï™wk ËtiÚte {tuxwk ð]ût : ftu÷ft‚t ƒtuxr™f÷ „tzo™™tu ðz÷tu ...... 73• ËtiÚte ÷tkƒt …t™ðt¤wk ð]ût : htrVyt …t{ ................................ 73• ð™M…r‚™t ƒes™t ykfwh s{e™ W…h y™u {q¤

s{e™™e ™e[u™e ‚hV s fu{ ðÄu Au? .................................... 73• hý«Œuþ™e ð™M…r‚ : fufxË .....................................................• ò‚ò‚™e rþfthe ð™M…r‚ .................................................. 74• ËqftE „Þt ƒtŒ …ý …týe {¤‚tk

ËSð™ Út‚e ð™M…r‚ : …tu÷e…turzÞ{ .................................... 74• nòhtu ð»to Sð‚tu yòÞƒe Atuz : ðuÕðurþÞt .......................... 74• ËtiÚte ðÄw W…Þtu„e ð™M…r‚ : ðtkË ....................................... 75• ËtiÚte Ÿ[t fufxË : Ët„wythtu ............................................. 75• rn{t÷Þ™e yŒT¼w‚ ð™M…r‚ : ƒúñf{¤ ................................ 75• ¾tht …týe™t sk„÷ : {uL„úwð ............................................... 75• rð&ð™e ËtiÚte ™t™e ð™M…r‚ : ðtuÂÕVÞt ................................. 76• ð™M…r‚ s„‚™e yòÞƒe ................................................... 76• «f]r‚ [¢{tk ð™M…r‚™e yŒT¼w‚ ¼qr{ft ................................ 76• ÷tufr«Þ Vq÷ „w÷tƒ rðþu yt …ý òýtu ................................. 77• ð™M…r‚™e yòÞƒe : ËqÞo{w¾e™wk Vq÷ .................................... 77• ËqÞo{w¾e™wk Vq÷ ËqÞo ‚hV s fu{ hnu Au? ................................ 77• Œrûtý ytr£ft™wk rðhtx Vq÷ : òÞLx «tuxe .............................. 78• ËtiÚte {tuxwk rþfthe Vq÷ : htò…e[h ....................................... 78• rðï™wk ËtiÚte {tuxt ƒesðt¤wk V¤ : ftuftu Œ {uh ........................ 78• ÷tufr«Þ ^÷uðh : …tR™u…÷ .................................................. 79• ÷tufr«Þ y™u ytf»tof V¤ : xt{uxtk ....................................... 79

• {t™ð þheh™t yŒT¼w‚ yðÞðtu ............................................ 80• {t™ð þheh rðþu yt …ý òýtu ........................................... 81• {t™ð þheh™e òýðt suðe ðt‚tu .......................................... 81• VuVËt{tk ÷tune fuðe he‚u þwæÄ ÚttÞ? ...................................... 81• ÷tune rðþu yt …ý òýtu ..................................................... 81• yt…ýt þheh™tu ytÄth : yÂMÚt…ªsh ................................... 82• ËSð Ë]rü™tu W…Þtu„e yðÞð : ntzftk ................................. 82• ntz®…sh y™u ntzftk™t ËtkÄt ............................................... 82• {t™ð {„s rðþu òýðt suðwk .............................................. 83• {„s swŒe swŒe ðM‚wytu™u fuðe he‚u ÞtŒ ht¾u Au! ................... 83• ytk¾™wk yòÞƒ ft{ : hk„tu™e ytu¤¾ ................................... 83• ytk¾ rðþu yt …ý òýtu ..................................................... 84• S¼ rðþu òýðt suðwk ......................................................... 84• þheh™u nh‚wk Vh‚wk ht¾‚t {ËÕË (M™tÞw) .............................. 84• {t™ð þheh™t ðt¤™wk yð™ðwk ............................................... 85• yt…ýu …eÄu÷tk …týe™wk þheh{tk þwk ÚttÞ Au? ............................ 85• …hËuðtu fu{ ð¤u Au? ........................................................... 85

• ¼th‚™wk ËtiÚte ÷tkƒt þª„ztðt¤wk ft¤wk nhý ............................. 86• {týË™t ðVtŒth r{ºt ït™™t yð™ðt huftuzo .......................... 86• rn{t÷Þ{tk 19000 Vqx™e Ÿ[tEyu hnu‚t yt„uo÷e ½uxtk .......... 86

• yZthu yk„ ðtkft : hý«Œuþ™wk «týe Ÿx ................................ 87• rðï «rËæÄ yòÞƒe : sBƒtu ntÚte ...................................... 87• Äúwð «Œuþ™wk ËVuŒ hªA ......................................................... 87• rðï™wk ËtiÚte Íz…e «týe : r[¥ttu .......................................... 88• ËtiÚte {tuxwk nhý : ytr£f™ ƒtU„tu ......................................... 88• Œrûtý ytr£ft™t r…ø{e rnÃ…tu .............................................. 88• ytr£f™ ËVthe™wk ytf»toý : Íeƒút ........................................ 88• ytuMxÙur÷Þt™wk …uxu ftuÚt¤eðt¤wk yòÞƒ «týe : ftk„tY ................ 89• ztR™tuËtuh rðþu ðÄw òýtu .................................................... 89• ytuõxtu…Ë rðþu yt …ý òýtu .............................................. 89• …rù{e Œuþtu™wk …t÷‚w «týe : r„Þt™t r…„ .............................. 90• …uËurVf {ntËt„h™t ‚h‚t ntÚte : zwytuL„ ............................. 90• zÙu„™ yux÷u fÞwk «týe? ....................................................... 90• Võ‚ fezeytu ¾tE™u Sð‚wk : feze¾tW ................................... 90• yð™ðwk «týe s„‚ ............................................................ 91• s„‚™t ËtiÚte Íz…e Sð .................................................... 91• ¼th‚™t ðLÞSð™ rðþu ytx÷wk òýtu .................................... 91• «týeytu rðþu ™ðtR™e ðt‚ .................................................. 92• yux÷tÂLxf Ët„h™t ŒrhÞtR ®Ën : Ëe ÷tÞ™ ........................ 92• yòÞƒ Q¼ÞSðe : Ëu÷t{tLzh .......................................... 92• ŒrhÞt{tk hnu‚tu yòÞƒ ½tuztu : ËentuËo .................................. 92• yzÄwk Sð™ …týe{tk y™u yzÄwk Sð™ s{e™ …h : W¼ÞSðe «týeytu .......... 93• yðts Ëtk¼¤ðt{tk WM‚tŒ «týeytu ....................................... 93• ŒrhÞt™e yòÞƒ SðË]rü ................................................... 93• ŒrhÞt™tu ËtiÚte {tuxtu rþfthe Sð : þtfo ................................. 94• …]Úðe …h™tu ËtiÚte ¼Þkfh Sð : „úux ÔntRx þtfo .................... 94• rðfht¤ rþfthe þtfo™wk ysƒ„sƒ ........................................ 94• h{r‚Þt¤ y™u {¤‚tðze : zMfe ztuÂÕV™ ............................... 95• ft…uoLxh rVþ : yux÷tÂLxf™e fhð‚ suðt szƒtkðt¤e {tA÷e ..... 95• Xkzt ÷tuneðt¤wk ®nËf «týe : {„h ........................................ 95• ¼th‚™tu rðrþü {„h{åA : ½rhÞt÷ .................................... 95• r[ºtrðr[ºt {tA÷eytu ......................................................... 96• 500 ðtux™tu R÷ufrxÙf fhkx : R÷ {tA÷e .............................. 96• rðï™wk ËtiÚte {tuxwk {tA÷e½h ................................................ 96• ™t™fzwk …ý yòÞƒ «týe : ôŒh ......................................... 96• ôŒh™e …qkAze ÷tkƒe fu{? .................................................... 97• ytuMxÙur÷Þt™tu þhehu ftkxtðt¤tu ftkr[ztu : Úttu™eo zurð÷ ................. 97• LÞwÍe÷uLz™wk ºtý ytk¾ðt¤wk : xwytxtht .................................... 97

• ¼th‚™t ytu¤¾ðt suðt …ûteytu ............................................ 98• …ûte s„‚™wk òýðt suðwk ..................................................... 98• …ûteytu™wk yòÞƒ s„‚ ...................................................... 98• ÷tfzt ‚tuz‚wk …k¾e : ÷¬z¾tuŒ .............................................. 99• ËtiÚte {tuxwk [t{t[erzÞwk : {u„t ƒux ........................................ 99• Ët…™tu rþfth fh‚wk […¤ …ûte : Ëu¢uxhe ƒzo .......................... 99• ËtiÚte {tuxe [tk[ðt¤wk …ûte : xtuftu xwft™ ............................... 100• ytuMxÙur÷Þt™wk ËwkŒh …ûte : ft¤t nkË .................................... 100• ƒeò …ûteytu™u ÷qkxe ÷u™tht [tkr[Þt : r£„ux ƒzo ................... 100• ytuMxÙur÷Þt™wk nw{÷t¾tuh …ûte : ftËtuðhe ............................... 100• fu™uzt™wk þª„ztðt¤wk ½wðz .................................................... 101

{t™ð þhehG

«týe s„‚H

…ûte s„‚I

{t-ƒt…™t Ë{Þ™e ¾U[{tkÚte Ëk‚t™tu{tk ËkMfthtu™e ¾U[ Q¼e ÚttÞ Au.

10 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚…t™t ™k.rð„‚ …t™t ™k.rð„‚

• rðï™tu ËtiÚte {tuxtu …tu…x : …t{ftufuxw .................................. 101• {tzt„tMfh™wk htûtËe …ûte : yur÷VLx ƒzo ............................. 101

• sk‚w s„‚™wk òýðt suðwk .................................................... 102• sk‚w s„‚™e yòÞƒe ....................................................... 102• Œuzftk™e yòÞƒ Ëw»twÃ‚tðMÚtt ............................................. 102• ™t™fztk …ý òuhŒth Sðztk ................................................ 103• «ftþ …uŒt fh‚t Sðztk : ytr„Þt ...................................... 103• ËtiÚte ™ƒ¤t fexf WÄE™wk yŒT¼w‚ ƒtkÄft{ : htVztu .............. 103• þÂõ‚þt¤e yòÞƒ sk‚w : ðtkŒt .......................................... 103• sk‚wytu{tk ËtiÚte Íuhe : ðªAe .............................................. 104• ðªAe y™u fux÷tf fexftu zk¾ fu{ {thu Au? ........................... 104• Ët… rðþu yt òýtu Atu? ................................................... 104• ftr‚÷ Íuhðt¤t fhtur¤Þt : V™u÷ ðuƒ M…tRzh ...................... 104• RrsÃ‚™tu rðhtx fhtur¤Þtu : fu{÷ M…tRzh ........................... 105• hk„ ƒŒ÷‚t fhtur¤Þt : ¢uƒ M…tRzh ................................... 105• ËtiÚte ÷tkƒt …„ðt¤tu fhtur¤Þtu : ......................................... 105• zuze ÷tU„ ÷u„ M…tRzh ...................................................... 105

• Œuþ rðŒuþ™wk yð™ðwk .......................................................... 106• yt ðt‚ òýtu Atu? ........................................................... 106• …Þtoðhý yux÷u þwk? ‚u{tk þwk þwk ntuÞ? .................................. 107• yðts rðþu ytx÷wk òýtu ................................................... 107• ¼th‚{tk ËtiÚte {tuxwk .......................................................... 107• ¼th‚ Œuþ {nt™ ............................................................. 107• rðrðÄ «fth™e fwŒh‚e Wòo ................................................ 108• RÂLzÞ™ MxtLzzo xtE{™e þYyt‚ ....................................... 108• rðï™wk y™tu¾wk ‚kºt : ¼th‚eÞ hu÷ðu ..................................... 108• yk„úuS {tË™t ™t{tu™e Wí…r¥t ........................................... 109• rðï™e yÄ..Ä... 2700Úte ðÄw ¼t»ttytu ............................. 109• ÷kƒtR™t yòÞƒ rð¢{ .................................................... 109• ƒhAx $xtu™wk ƒ™u÷wk rðï™wk ËtiÚte Ÿ[wk MÚtt…íÞ : fw‚wƒ r{™th .................... 110• ‚tS [ýtÞu÷e Œeðt÷ …h …týe fu{ Atkxðt{tk ytðu Au? ......... 110• …týe{tk ™t¾‚t s …ÚÚth ÚtE s‚e òŒwE hu‚e : yuõðt ËuLz ... 110• rn{t[÷ «Œuþ™tu «t[e™ {X : fe „tuBÞt ............................. 111• yuf s ¾zf{tk ftu‚htÞu÷e {wkƒE™e yur÷VLxt™e „wVtytu ......... 111• rðï™e sq™e y™u ÷tkƒe fu™t÷ : [e™™e „útLz fu™t÷ .............. 111• …]Úðe …h™wk òŒwE ‚¥ð : ftƒo™ .......................................... 112• htËtÞrýf ‚¥ðtu™wk rð¿tt™ .................................................. 112• «Œq»tý yux÷u þwk? ‚u fuðe he‚u ÚttÞ y™u þwk ™wfËt™ fhu? ........ 112• …]Úðe …h ËSð™e Wí…r¥t™wk «Út{ …„rÚtÞwk : «ftþ Ëk&÷u»tý ........................ 112• Ëeyu™S þwk Au? ‚u þu{tkÚte ƒ™u Au? .................................... 113• Ë{wÿ{tk ‚h‚wk Ëtu™wk : yuBƒh„úeÍ ........................................ 113• ƒuxhe™t Rr‚ntË™wk yð™ðwk ................................................ 113• ƒuxhe fu …tðh rð™t ft{ fh‚wk „uË ÷tRxh .......................... 114• ™tu™Mxef ðtËýtu fE he‚u ƒ™u Au? ..................................... 114• „úe™ yu™So yux÷u þwk? ...................................................... 114• „úe™ ntWË RVuõx þwk Au? .................................................. 115• ¼usðt¤t ðt‚tðhý{tk …hËuðtu fu{ ðÄe òÞ Au? ................. 115

• «tf]r‚f ËtIŒÞo™wk hnMÞ : ¼qr{r‚ ........................................ 115• hu÷ðu rËø™÷™e yŒT¼w‚ ft{„ehe ....................................... 116• …ðo‚eÞ rðM‚th™e Œtk‚tðt¤t xÙuf™e yòÞƒ htuf hu÷ðu ............ 116• yuh…tuxo{tk h™ðu y™u ‚u™wk rð¿tt™ ........................................ 116• yu.xe.yu{. y™u ¢urzx ftzo …h ft¤e …èe þu™e ntuÞ Au? ........ 117• ¾u‚h™u ¾uzq‚ Œh ð»tuo þt {txu ¾uzu Au? ................................ 117• ŒrhÞt{tk Ëòo‚t {tu‚™t fqðt : ð{¤ (Ôn÷o…q÷) ..................... 117• [fztu¤ suðe htRzTË{tk ƒuËeyu ‚tu [¬h fu{ ytðu Au? .......... 118• {eXwk y™u ÷tufr«Þ V¤ : ÿtût ............................................. 118• {Ä™e {eXtþ™wk hnMÞ ....................................................... 118• {eXtR{tk ð…ht‚tu {tU½tu {Ët÷tu : fuËh ................................ 118• yt…ýt ¾tuhtf™e þÂõ‚ : fu÷he .......................................... 119• {nUŒe™t ÷e÷t …t™{tkÚte ÷t÷ hk„ fuðe he‚u ƒ™u Au? .............. 119• Yr…Þt y™u rË¬t™wk yð™ðwk ............................................... 119• yt…{u¤u …týe …e‚wk h{fzwk : rzÃ…e ƒzo ................................ 119

• ½»toý{tkÚte yÂø™ Wí…Òt fhðt™tu Rr‚ntË ............................ 120• «t[e™ M{thftu™tu ¾ò™tu : nB…e ........................................ 120• {ŒwhtR™wk rðþt¤ r{™tûte {krŒh .......................................... 120• ‚r{÷™tzw™tu «t[e™ ‚tkòðwh {htXt …u÷uË ............................. 121• {ntƒr÷…wh{™wk «t[e™ {krŒh : Ët‚ …u„tuzt .......................... 121• ¼th‚™wk ËtiÚte …wht‚™ þnuh : {ntƒr÷…wh{ ......................... 121• rºt…wht™tu ¼ÔÞ hts{nu÷ : WßsÞL‚t …u÷uË ......................... 122• „tu÷ftuLzt™tu «t[e™ y™u ¼ÔÞ rfÕ÷tu ................................... 122• Ë{útx yþtufu ƒkÄtðu÷wk rƒnth™wk {ntƒturÄ {krŒh .................... 122• htsMÚtt™™wk ™shtýwk : nðt {nu÷ ........................................ 122• ftu÷ft‚t™wk ¼ÔÞ rðõxturhÞt {u{turhÞ÷ ................................. 123• ¼q÷¼q÷t{ýeðt¤e «t[e™ R{th‚ : ÷¾™W™e ¼q÷¼q÷iÞt {ÂMsŒ ................ 123• rðï«rËØ ‚ts{nu÷ rðþu ðÄw òýtu .................................... 123• sB{w y™u ft~{eh™wk …t™„tU„ íËtu÷uf ................................... 123• ¼th‚eÞ ™týtk™wk ‘Yr…Þtu’ ™t{ fu{ …zâwk? ............................. 124• Íehtu™e þtuÄ õÞthu ÚtE n‚e? ............................................. 124• ytŠfxuõ[h™e yòÞƒe : LÞwÞtufo™tu ƒúwf÷e™ rƒús .................. 124• ðtu®þ„ {þe™™tu Rr‚ntË .................................................. 124

• ™h{ y™u ðs™Œth Ät‚wk : ËeËwk ......................................... 125• {uø™ux™t rðrðÄ ytfth y™u W…Þtu„ ................................... 125

• ¼th‚™e «t[e™ MðtMÚÞ«Œ h{‚tu ........................................ 126• h{‚ðeh™t Ÿ[t fqŒft{tk ðtkË™wk rð¿tt™ ............................... 126• r¢fux{tk xtuË WAt¤ðt™e «Útt ............................................. 127• r¢fux™e …e[ rðþu yt òýtu Atu? ........................................ 127• ¼th‚™wk ËtiÚte {tuxwk MxurzÞ{ : Þwðt ¼th‚e r¢ztk„ý ............... 127• ytur÷ÂB…f h{‚tu rðþu yt òýtu ......................................... 128• yt™kŒ {u¤t™wk ytf»toý : htu÷h ftuMxh ................................. 128• ƒwÂæÄþt¤e ƒt¤ftu™wk h{fzwk : rxLfh xtuÞ .............................. 128

Sð sk‚wJ

s™h÷K

Rr‚ntËL

Ät‚wM

h{‚„{‚N


ði¿ttr™f þtuÄ¾tu¤tu™t ûtuºtu ¼th‚ Œuþ™wk Þtu„Œt™ fux÷wk?‚kºte÷

u¾

yþtuf {nu‚t

‘fåA©wr‚’™tu sw÷tE-2019™tu ykf “ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf” ‚hefu ƒnth …tzðt{tk ytðe hnu÷ Au.ËtÚtu ËtÚtu yLÞ {trn‚eytu™wk …ý Ëk…tŒ™ fhðt{tk ytðu÷ Au. yt {trn‚eytu™wk rð&÷u»tý fhðt{tk ytðu ‚tu ytÄwr™fÞw„{tk yux÷u fu AuÕ÷t 500 ð»to™t Þw„{tk ði¿ttr™f þtuÄ¾tu¤tu™t ûtuºtu ¼th‚ Œuþ™wk Þtu„Œt™ ™rnð‚ s hnuðt…t{u÷ Au. þõÞ Au fu AuÕ÷t y™uf ð»ttuo™e „w÷t{eyu yt…ýe ði¿ttr™f rð[th Ë]rü™u r™{toÕÞ fhu÷ ntuÞ. ytsÚte15-20 ËŒe …nu÷t y™u íÞth y„tW™t Ë{Þ{tk yýw rð¿tt™ rËæÄtk‚™t «ýu‚t {nŠ»t ft™tzt, ðtZft… þt†™tr…‚t yt[tÞo Ëw©w‚, rð¿tt™™t rð[thf y™u rð¿tt™e {nŠ»t ¼thîts, Þtu„ rð¿tt™™t r…‚t{n yt[tÞo …‚ks÷e,yti»trÄytu™t r…‚t yt[tÞo [hf, ¾„tu¤ rð¿tt™e ‚u{s „rý‚þt†e ytÞo¼è, yuMxÙtu÷tush ðhtn r{rnh,…tht™e hËrðãt™t r™…wý ™t„tswo™ (ƒeò), yuÂÕsƒút™t r™…wý ¼tMfht[tÞo (ƒeò) ð„uhu ði¿ttr™ftu ÚtE„Þt. …hk‚w ‚uytuyu «MÚttr…‚ fhu÷t rËØtk‚tu™t ûtuºtu yt…ýu òuEyu ‚uðt yt„¤ ðÄe þfu÷ ™Úte. ‚u™tu ÔÞðntrhfy{÷ fhtðe þfu÷ ™Úte. yu {tºt yuf „tihð…qýo ¼q‚ft¤ hne sðt …t{u÷ Au.

yu Ë{Þu yt…ýt Ë{ts „whwytuyu rð¿tt™™t ƒŒ÷u ytæÞtÂí{õ‚t™u ðÄthu {n¥ð ytÃÞwk fu su™t fthýuË{„ú Œuþ{tk ði¿ttr™f yr¼„{™t ƒŒ÷u ytæÞtÂí{f yr¼„{ y™u ‚u™t …rhýt{ Mðhw…u ÄtŠ{f yr¼„{ ðÄwVu÷tR sðt …tBÞtu.

ytÄwr™f s{t™t™e ðt‚ fheyu ‚tu ði¿ttr™f þtuÄ¾tu¤{tk «tuíËtn™ {¤e hnu ‚uðwk {t¤¾wk nsw yt…ýu «MÚttr…‚fhe þõÞt ™Úte. yt…ýtu rð¿tt™e ytsu rðŒuþ{tk sR yt rŒþt{tk yt„¤ ðÄe hnu÷ Au …hk‚w yt Œuþ{tk ytuAtð¥ttykþu M…uË xuf™tu÷tuS rËðtÞ yLÞ xuf™tu÷tuS™wk {t¤¾wk òuEyu ‚uðt «{tý{tk „tuXðe þõÞt ™Úte. ytÄwr™fþtuÄ¾tu¤tu™e ðt‚ fheyu ‚tu ftuBÃÞwxh, xur÷Vtu™, {tuƒtR÷ Vtu™, ðtìxTË yu…, VuËƒwf, RLMxt„út{, R-{uR÷,yu÷.Ëe.ze. M¢e™, R÷ufrxÙrËxe, R÷ufrxÙf fth, yu.xe.yu{. {þe™, htuƒtux, rð{t™, nur÷ftuÃxh, zÙtu™ rð{t™,R÷ufrxÙf ËtÄ™tu™t rh{tux fLxÙtu÷, {uø÷uð xÙuR™, …uhuþqx, yðftþÞt™, yðftþ Þtºteytu™e M…uË ðtìf, ¼qfk…™tyur…ËuLxh™wk rð¿tt™, {tR¢tuðuð ytìð™, Út{tuo{exh – fu su™tu W…Þtu„ yt…ýu htusƒhtus™t Sð™{tk fheyu Aeyuyuðe y™uf ði¿ttr™f þtuÄtu™t «ýu‚t y{urhft, rƒúx™, £tkË, s{o™e, Mftux÷uLz, …tu÷uLz ð„uhu Œuþtu™t ði¿ttr™ftuAu. ¼th‚™t ði¿ttr™ftu ¼th‚{tk hne™u yt «fth™t rðrðÄ ûtuºtu …Œt…oý fhu yu rŒþtytu ¾tu÷ðt™e ytÍtŒe™t70 ð»toÚte …ý ðÄw™t Ë{Þ„t¤t …Ae …ý nsw ƒtfe hnu Au. nt, ¼th‚™tu rð[thðk‚ ™t„rhf rðŒuþ{tk sR,y™wfq¤ ‚f {¤‚tk, yt ûtuºtu yt„¤ ðÄe hnu÷ Au.

ftuBÃÞwxh ™uxðfo™tu þtuÄf …ti÷ ƒtht™ …tu÷uLz™tu n‚tu. ÷tRx®™„ Mðe[™tu þtuÄf ËuBÞw÷ VuË y{urhft™tðŠsr™Þt™tu n‚tu. {hõÞwhe ÷uB…™tu þtuÄf …exh fq…h nuðex y{urhft™t LÞwÞtufo™tu n‚tu. yu{.yth.ytE. {þe™™tuþtuÄf hu{Lz zu{urzÞ™ y{urhft™t LÞwÞtufo™tu n‚tu. yýw rÚtyhe™tu þtuÄf sntu™ ztÕx™ $ø÷uLz™tu n‚tu. R÷ufrxÙf½rzÞt¤™tu þtuÄf yu÷ufÍtLzh ƒúuR™ Mftux÷uLz™tu n‚tu. r¢Mx÷tu„útrVf {tR¢tuVtu™™tu þtuÄf yuhtu™ õ÷„

ðnt÷, ðVtŒthe y™u rðïtË…qðof™t ËkƒkÄtu {qÕÞðt™ ƒ™e þfu Au.

r÷ÚtwÞtr™Þt™tu n‚tu. Mfu™h {þe™™tu þtuÄf YztuÕV nu÷ s{o™e™tu n‚tu. f]rºt{ ƒhV (fu su yt…ýu Œhhtusðt…heyu Aeyu)™tu þtuÄf Ëh sntu™ ÷uË÷e Mftux÷uLz™tu n‚tu. õ÷tuhtuVtu{o™tu þtuÄf suBË Þk„ rËBÃË™ Mftux÷uLz™tun‚tu. ƒwrØ{¥tt™t ykf (RLxur÷sLx õðtuþLx - ytE.õÞw. xuMx)™tu þtuÄf ytÕ£uz rƒ™u £tkË™tu n‚tu. Ëqû{Sðsk‚w™t ƒuõxurhÞt™tu þtuÄf htuƒxo ftu[ s{o™e™tu n‚tu. yuRzTË™e Œðt™e þtuÄf „txTÞqoz Rr÷Þ™ y{urhft™en‚e. ntRzÙtus™ ƒ÷q™™tu þtuÄf suõðeË yu÷ufÍtLzh [tÕËo £tLË™tu n‚tu. fu{tuÚtuht…e™tu þtuÄf …tu÷ yuŠ÷fs{o™e™tu n‚tu. Mxe{ yuÂLs™™tu þtuÄf Úttu{Ë LÞwftu{™ $ø÷uLz™tu n‚tu. yt «fth™t ‚tu nsw y™uf Œt¾÷tyt…e þftÞ.

W…htuõ‚ ði¿ttr™f þtuÄtuyu Ë{„ú Œwr™Þt™u ƒúñtkz™e h[™t™t hnMÞ ‚hV™e þtuÄ™t îth ¾tu÷e ™t¾u÷ Au.yt «fth™e ði¿ttr™f þtuÄtu y™u ‚u™t ði¿ttr™ftu™t ™t{tu™t r÷Mx{tk ytÄwr™f ¼th‚™t ftuE …ý ûtuºtu Œþo™Út‚t ™Úte. ‚u™wk fthý yt…ýe Ëhfth ™nª …ý yt…ýtu Ë{ts Au. yt…ýu Ä{o-yÄ{o, {krŒh - {ÂMsŒ, r¢Þtftkz,Mð„o - ™hf, …t…-…wÛÞ, ©Øt - ykÄ©Øt ð„uhu™e rÚtyhe{tkÚte ði¿ttr™f yr¼„{ ‚hV sux÷t sÕŒe árü fheþwk‚ux÷t sÕŒe ytÄwr™f s„‚ ËtÚtu ‚t÷{u÷ ËtÄe þfeþwk. yt…ýtu ði¿ttr™f ¼th‚{tk hne™u s «tuíËtn™ {u¤ðeþfu ‚uðwk ðt‚tðhý þõÞ íðhtyu Q¼wk ™nª fhe þfeyu ‚tu yt Œuþ ytÄwr™f‚tÚte y™uf òus™tu Œqh hnuðt™tu.‚u™t y™wËkÄt™u “ƒúuR™ zÙuR™”™tu «tuç÷u{ …ý rŒðËt rŒðË ðÄ‚tu sðt™tu. yt …rhÂMÚtr‚™tu r™ft÷ yt Ë{ts™tr¢Þtþe÷ {nt™w¼tðtu s ÷tðe þfu.

203, Ërð‚t yuLf÷uð, Ë{…oý ƒkø÷tuÍ™e ƒtsw{tk, sSË ƒk„÷tu [th hM‚t …tËu,

ƒtuzfŒuð, y{ŒtðtŒ-380 015. {tu. 98253 22689

¢{ rð„‚ f÷h yt¾w …t™wk Yt. yzÄwk …t™wk Yt. 1/4 …t™wk Yt. ykŒh ƒtux{ …èe

1. ykf™e ykŒh™wk …t™wk {Õxe f÷h 5,000/- 3,000/- 2,000/- —

2. ykŒh™wk ËtŒw …t™wk ç÷uf yuLz ÔntEx 2,000/- 1,500/- 1,000/- —

3. ykŒh ƒtux{ …èe 7” x 1” ç÷uf yuLz ÔntEx — — — 500/-

©e fåAe Ë{ts - y{ŒtðtŒ : {trËf {w¾…ºt ‘fåA©wr‚’ {txu ònuht‚™t {trËf Œh

(1) yuf ËtÚtu 12 {rn™t™e ònuht‚ yt…™th™u 10 xft rzMftWLx yt…ðt{tk ytðþu.

(2) yuf ËtÚtu 06 {rn™t™e ònuht‚ yt…™th™u 7.5 xft rzMftWLx yt…ðt{tk ytðþu.

(3) yuf ËtÚtu 03 {rn™t™e ònuht‚ yt…™th™u 5 xft rzMftWLx yt…ðt{tk ytðþu.

nnnnn fðh …uEs ™k.-4 : Yt. 20,000/- (rðrÍ®x„ ftzo ËtRÍ)nnnnn fðh …uEs ™k.-3 : Yt. 15,000/- (rðrÍ®x„ ftzo ËtRÍ)

rðrÍ®x„ ftzo ËtEÍ ònuht‚™e rð„‚

nnnnn fðh …uEs ™k.-2 : Yt. 15,000/- (rðrÍ®x„ ftzo ËtRÍ)nnnnn ykŒh™wk …t™wk : Yt. 10,000/- (rðrÍ®x„ ftzo ËtRÍ)

ònuht‚™e ËtEÍ : 90 mm x 60 mm • f÷h : {Õxe f÷h

™t{ / Name : ©e fåAe Ë{ts – y{ŒtðtŒ / Shri Kacchhi Samaj – Ahmedabad.

ƒUf : ¼th‚eÞ Mxux ƒUf, …t÷ze, y{ŒtðtŒ.Bank : State Bank of India, Paldi, Ahmedabad (05306)

A/C No. : : 10011315039 • IFS Code : SBIN0005306 SWIFT

Ë{ts ftÞto÷Þ ðtuxTËy… ™kƒh : 96012 75078

©e fåAe Ë{ts - y{ŒtðtŒ™t ƒUf ¾t‚t{tk hf{ s{t fhtððt yk„u



ði¿ttr™f þtuÄtu y™u fthýtuA

rð¼t„

ƒUf{tkÚte yzÄe htºtu …iËt W…tzðt {txu™wk {þe™ òýe‚wk

Au. þnuhtu{tk {wÏÞ MÚt¤tuyu {qfðt{tk ytð‚t y™u furþÞh™e

{ŒŒ rð™t …iËt yt…‚t yt {þe™™wk yt¾wk ™t{ ‘ytuxtu{uxuz

xu÷h {þe™’ Au. yt {þe™™e þtuÄ R.Ë. 1939{tk ÕÞwÚth

rË{rÍÞt™t ™t{™t xufr™rþÞ™u fhu÷e. ‚uýu yt «fth™t

½ýt {þe™tu ƒ™tðu÷t. òu fu ‚uýu ƒ™tðu÷wk {þe™ ƒUf{tk

W…Þtu„e ÚtÞwk ™ntu‚wk. …ý ‚u™t {þe™{tkÚte «uhýt ÷R sntu™

ÔntRx ™t{™t yuÂLsr™Þhu ™ðwk {þe™ ƒ™tÔÞwk. ƒUf{tk

W…Þtu„e ÚttÞ ‚uðwk {þe™ ÷kz™™e ƒfo÷u ƒUf{tk {qfðt{tk

ytðu÷wk. su™wk nw÷t{ýwk ™t{ ‘ntu÷ R™ Ä ðtu÷’ n‚wk. ytsu

ykŒtsu rðï{tk Œh 3000 ÔÞÂõ‚yu yuf yu.xe.yu{. {þe™

yÂM‚íð{tk Au. y{urhft, fu™uzt, Þwhtu… y™u ò…t™{tk ËtiÚte

ðÄw yu.xe.yu{. {þe™ Au. ‚{u ™nª {t™tu …ý ƒhVtåAtrŒ‚

Œrûtý Äúwð «Œuþ{tk …ý yuf yu.xe.yu{. Au. ‚u LÞwÍe÷uLz™t

htuË rzM…uLzuËe{tk ytðu÷wk Au. fux÷tf «ðtËe sntòu{tk …ý

yu.xe.yu{. {þe™ ntuÞ Au. rðï{tk {tuxt¼t„™t yu.xe.yu{.

{tR¢tuËtu^x rðLztuÍ Ëtu^xðuh ðzu [t÷u Au.

ytÄwr™f yu.xe.yu{. {þe™{tk rðrzÞtu ftuLVhLË fu su

ƒUf™t yrÄfthe ËtÚtu {w÷tft‚ fhtðe yt…u ‚uðt {þe™tu

…ý Au. ‚u nS rðïÔÞt…e ƒLÞt ™Úte.

yu.xe.yu{. {þe™™e þtuÄ

‘htuƒtux’ rðþu ytx÷wk òýtu Atu?

1. R.Ë. 1921{tk ‘htuÍBË Þwr™ðËo htuƒtux’ ‚hefu ™txf{tk

htuƒtux þçŒ™tu W…Þtu„ ÚtÞtu. ‚u{tk htuƒtux ‚u™t ƒ‚tð™tht

{týËtu W…h fƒòu ÷u‚t ntuÞ ‚uðwk r™Y…ý n‚wk.

2. R.Ë. 1939{tk R÷uõxÙtu ™t{™tu «Út{ {týË™t

ytfth™tu htuƒtux ƒLÞtu.

3. R.Ë. 1948{tk {týË suðt ft{ fh‚t ‘yuÕËe’ y™u

‘yuÕ{h’ htuƒtux ƒLÞt.

4. ÷„¼„ R.Ë. 1495™t Ë{Þ{tk r÷Þtu™tztuo z

rðLËeyu htuƒtux™e fÕ…™t fhe r[ºt ƒ™tðu÷wk. su{tk

{t™ð ytf]r‚™tu htuƒtux QXƒuË fhe þf‚tu, ntÚt y™u

szƒt n÷tðe þfu ‚uðe Þtkrºtf „tuXðý hsq fhu÷e.

‚u™t ytÄthu 2002{tk {tfo nturþ{ ™t{™t rð¿tt™eyu

™tËt {txu nt÷‚tu [t÷‚tu htuƒtux ƒ™tÔÞtu.

5. R.Ë. 1990{tk ‘ytEhtuƒtux’ fk…™eyu ðtM‚rðf

W…Þtu„e htuƒtux ƒ™tÔÞt. ½h™e ËVtE fhe yt…ðt

suðt y™uf ft{ fh‚tk ÷„¼„ ƒu fhtuz htuƒtux

rðï¼h{tk ðu[tÞt.

6. R.Ë. 2014{tk y{urhft™e Ëu™t {txu sk„÷{tk

W…Þtu„e ÚttÞ ‚uðt htuƒturxf ntuËo ƒ™tÔÞt. [th …„u

[t÷‚t ½tuzt suðt yt htuƒtux ÷„¼„ 200 rf÷tu ðs™

÷R™u ¾tƒz ¾qƒz hM‚t …h …ý [t÷e þfu Au.

7. htuƒuh ™t{™tu htuƒtux ð]æÄtu y™u yþõ‚ {týËtu™u

WXðt ƒuËðt{tk xuftu yt…u Au y™u sYh …zâu ‚u{™u

Ÿ[fe™u …ý ÷E òÞ Au.

rð{t™™t yfM{t‚ …Ae ‚u™wk ç÷ufƒtuõË þtuÄe™u {trn‚e

{u¤ððt{tk ytðu Au. ç÷uf ƒtuõË{tk yfM{t‚ y„tW™e

ÂMÚtr‚ y™u yðts ‚u{s ðt‚[e‚™wk huftu‹z„ ntuÞ Au. ‚u

rð{t™™wk ç÷ufƒtuõË fuðwk ntuÞ?

½x™tytu™wk ‚xMÚt¼tðu yÚto½x™ fhðt{tk {™™e ËtÚtof‚t Ë{tÞu÷ Au.

14 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚yfM{t‚™t fthýtu òýðt{tk W…Þtu„e ÚttÞ Au.

ç÷uf ƒtuõË Ät‚w™e ƒ™u÷e ™t™fze …uxe suðwk ntuÞ Au.

‚u{tk ƒu ËtÄ™ ntuÞ Au. yuf ËtÄ™ ftuf…ex{tk Út‚t yðts™wk

huftu‹z„ fhu Au, ßÞthu ƒeswk ËtÄ™ rð{t™™t yuÂLs™ y™u

yLÞ ËtÄ™tu ËtÚtu ËuLËh ðzu òuztÞu÷wk ntuÞ Au. ‚u Œhuf

…qòo™e ÂMÚtr‚™e ™tUÄ ht¾u Au. ƒk™u ËtÄ™tu Œh 30 r{r™xu

zuxt ¼qkËe™u ™ðtu zuxt ‚iÞth fhu Au. yfM{t‚ y„tW™e

30 r{r™x™e ÂMÚtr‚ ç÷uf ƒtuõË{tk ™tUÄtÞu÷e ntuÞ Au.

yfM{t‚ Ë{Þu rð{t™{tk {tuxt¼t„™e Ët{„úe ™tþ

…t{u Au fu Ë¤„e òÞ Au, ‚qxe òÞ Au. ç÷ufƒtuõË yt

ƒÄe ÂMÚtr‚{tk Ë÷t{‚ hnu ‚u{ {sƒq‚ ƒ™tðu÷wk ntuÞ Au.

‚u{tk huftu‹z„™e [e…™e ytË…tË yuÕÞwr{r™Þ{™wk …z [ztðu÷wk

ntuÞ Au. ç÷uf ƒtuõË™e ƒnth™wk ytðhý yuf $[ òzwk

rËr÷ft™wk ƒ™u÷wk ntuÞ Au su „h{e{tk …e„¤‚wk ™Úte. yt¾wk

ç÷ufƒtuõË Mxe÷™e {sƒq‚ …uxe{tk ht¾u÷wk ntuÞ Au. ç÷ufƒtuõË

ft¤wk ntuÞ Au yux÷u ‚u™u ç÷ufƒtuõË ™t{ y…tÞwk Au. fux÷tf

Œuþtu{tk fth{tk …ý ç÷ufƒtuõË ht¾ðt™e «Útt þY ÚtE Au.

ÞwæÄ Œhr{Þt™ fux÷tf nur÷ftuÃxh suðt ™t™t fŒ™t

rð{t™{tk …tR÷x™e sYh ntu‚e ™Úte. ‚u™u zÙtu™ rð{t™ fnu

Au. ‚u s{e™ …hÚte he{tux îtht fLxÙtu÷ ÚttÞ Au. yt

rð{t™{tk þ†tu fu ŒtY„tu¤tu ¼he r™rù‚ MÚt¤u nw{÷tu fhe

þftÞ Au. Ët{tLÞ he‚u zÙtu™ rð{t™ 12Úte 13 Vqx ÷kƒtR™t

ntuÞ Au. ‚u™tu …k¾tu 20 Vqx ÔÞtË™tu ntuÞ Au. ‚u 150

rf.{e.™e Íz…u Wzu Au y™u 200 rf.{e.™t rðM‚th{tk nw{÷t

fhe þfu Au. ÞwæÄ{tk ð…ht‚t rð{t™ {tuxt fŒ™t ntuÞ Au

…hk‚w nðu òËwËe suðt ft{tu{tk …ý ‚u™tu W…Þtu„ Útðt ÷tøÞtu

Au. þtu¾e™ ÷tuftu yurhÞ÷ ‚Mðehtu ÷uðt {txu …ý ‚u™tu

W…Þtu„ fhu Au. …ý ‚u zÙtu™ ™t™t fŒ™t ntuÞ Au.

zÙtu™ rð{t™ fuðwk ntuÞ?

fth y™u yLÞ ðtn™tu …uxÙtu÷ fu rzÍ÷ ðzu [t÷u Au. …uxÙtu÷

y™u rzÍ÷ ƒ¤u yux÷u «Œq»tý ÚttÞ. rð¿tt™eytuyu «Œq»tý …uŒt

™ ÚttÞ y™u fth [t÷u ‚uðe þtuÄ fhe y™u R÷ufrxÙf ðzu [t÷‚e

R÷ufrxÙf fth fuðe he‚u [t÷u Au?

fth ƒ™tðe Au. R÷ufrxÙf fth yLÞ fth suðe s Au. …ý ‚u{tk

…uxÙtu÷™e xtkfe™t MÚtt™u ntRzÙtus™ ^Þwy÷ Ëu÷ ™t{™e ƒuxhe

ntuÞ Au. yt ƒuxhe nðt{tkÚte ytuÂõËs™ {u¤ðe ðes¤e …uŒt

fhu Au. ƒuxhe™u ntEzÙtus™ …qhtu …tzðt {txu ntRzÙtus™™e xtkfe

ntuÞ Au. ƒuxhe{tkÚte {¤‚tk R÷ufrxÙf …tðh îtht ‚u™e ËtÚtu

òuztÞu÷e {tuxh Vhu Au y™u fth™t yt„÷t Ône÷™u Vuhðu Au.

yt fth™e ƒuxhe he[tso ÚtR þfu Au. ntRzÙtus™ ¾÷tË ÚttÞ

íÞthu ðÄw ntRzÙtus™ ¼hðt{tk ytðu Au. yt fthÚte «Œqr»t‚ ðtÞw

Wí…Òt Út‚tk ™Úte …hk‚w ðht¤ MðY…u Äq{tztu …uŒt fhu Au.

rð¿tt™eytuyu fth™t At…ht …h Ëtu÷th …u™÷ ƒuËtze™u Ëtu÷th

…tðh ðzu [t÷‚e fth …ý ƒ™tðe Au su Ëtu÷th …tðh™u ƒuxhe{tk

Ëk„ún fhu Au y™u …Ae ‚u™tu W…Þtu„ fhu Au.

xe.ðe., yu.Ëe., …k¾t suðt R÷ufrxÙf ËtÄ™tu™u ƒkÄ

fu [t÷w fhðt fu RÂåA‚ VuhVth fhðt ðthkðth WXƒuË

fhðt{tkÚte {wÂõ‚ y…tð‚wk rh{tux fkxÙtu÷ W…Þtu„e ËtÄ™ Au.

Œqh ƒuXt ƒuXt ytht{Úte xe.ðe.™e [u™÷tu Vuhððt™tu yt™kŒ

rh{tux fkxÙtu÷Úte {¤u Au. òu fu Œhuf ËtÄ™tu {txu y÷„

rh{tux fkxÙtu÷ òuEyu.

ntÚt{tk hne þfu ‚uðt ™t™fzt yt ËtÄ™{tk [tu¬Ë

ËkÏÞt™t rËø™÷tu Ë‚‚ ðnu‚t ntuÞ Au. y„tW 30Úte 50 rf÷tu

nxTÍo™t yÕxÙtËtur™f ËtWLz {tuò ð…ht‚t n‚t …hk‚w nðu RL£t

huz fu yu÷.R.ze. suðt R÷uõxÙtur™f {tuòðt¤t rh{tux ƒLÞt Au.

rh{tux fLxÙtu÷™t {tuò Ët{u™t ËtÄ™{tk hnu÷t heËeðh™u {¤u

Au y™u heËeðh ‚u™t ytÄthu ËtÄ™{tk VuhVth fhu Au.

nðu Þwr™ðËo÷ rh{tux …ý ƒLÞt Au. yt rh{tux y™uf

ËtÄ™tu™wk Ëk[t÷™ fhe þfu Au. …hk‚w Þwr™ðËo÷ rh{tux ½ýwk

{tU½w ntuðtÚte ÔÞðnth{tk W…Þtu„ Út‚tu ™Úte.

R÷uõxÙtur™f ËtÄ™tu{tk W…Þtu„e rh{tux fkxÙtu÷

1947{tk ƒ™u÷wk …nu÷wk {tR¢tuðuð ytuð™ huzthuLs 5

Vqx 11 $[ Ÿ[wk y™u 340 rf÷tu ðs™™wk n‚wk. ‚u ºtý

rf÷tuðtux …tðh™tu ð…htþ fh‚wk. «Út{ðth ‚u yu™.yuË.

Ëðt™t snts{tk «ðtËeytu {txu {qfðt{tk ytðu÷wk. íÞthƒtŒ

{tR¢tuðuð ytuð™™wk rð¿tt™

{™{tk „tkX …tzðt™e [t÷w ÚttÞ yu ƒ[…ý „Þt™e r™þt™e Au.

15sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚ytuAtu ðes ð…htþ fhu ‚uðt ™t™t {tR¢tuðuð ytuð™ 1950

…Ae ƒ™ðt ÷tøÞt. 1970 …Ae ò…t™, y{urhft y™u

ƒeò Œuþtu{tk rðrðÄ fk…™eytuyu ò‚ò‚™t {tR¢tuðuð ytuð™

ƒ™tÔÞt. 1975 …Ae ‚u™wk ðu[tý ðÄðt ÷tøÞwk. {tR¢tuðuð

ytuð™ ™t{ …ý ‚u Ë{Þ„t¤t{tk ytÔÞwk.

{tR¢tuðuð ytuð™ {uø™uxtu™ ™t{™t ËtÄ™Úte ðes

«ðtn™u {tR¢tuðuð{tk Vuhðe ¾tuhtf W…h VUfu Au. {tR¢tuðuð

ytuð™ Ët{tLÞ hurzÞtu r£õðLËe suðt 2.45 „e„t nxTÍo™t

122 yu.yu.™t {t uò ðntðu Au. yt {t uò ™tu™

ytÞtu™tR®Í„ ntuÞ Au. ¾tuhtf{tk hnu÷t …týe y™u [hƒe

suðt ½ýt ÿÔÞtu™t {tu÷uõÞw÷{tk ðes¼th ntuÞ Au. {tR¢tuðuð™u

fthýu yt {tu÷uõÞw÷ ½w{ðt ÷t„u Au y™u Wòo Aqxe …ze

„h{e …uŒt ÚttÞ Au. yt r¢Þt ¾tuhtf™t {æÞ ¼t„{tkÚte

þY ÚttÞ Au y™u AuÕ÷u Ë…txe „h{ ÚttÞ Au. {tR¢tuðuð™e

yt yËh …týe …h ËtiÚte ðÄw ÚttÞ Au. {tuxt ytiãtur„f

{tR¢tuðuð ytuð™ …týe™u Wft¤e …ý þfu Au.

{tR¢tuðuð ytuð™{tk hurzyuþ™™e r£õðLËe RLzrMxÙy÷

ËtÞÂLxrVf y™u {urzf÷ (ytE.yuË.yu{.) W…Þtu„{tk

÷uðt‚e {tLÞ r£õðLËe™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au. ‚u W…htk‚ ytìð™

{txu ƒeS ºtý r£õðLËe …ý {tLÞ ÚtÞu÷ Au. Wí…tŒftu

yt Ätuhý™u ð¤„e hnu Au.

{tR¢tuðuð ytuð™™wk ƒthýwk ft[™wk ƒ™u÷wk Au. …hk‚w ‚u™e

…tA¤ Ëqû{ ‚th™e ò¤e ntuÞ Au. ¾hu¾h ‚tu yt fw®f„

[uBƒh yuf ò‚™wk fuhtzu fus Au suu {tR¢tuðuð™u ƒnth ytððt

Œu‚wk ™Úte.

* rðï™wk «Út{ fBÃÞwxh [tÕËo ƒuçsu R.Ë. 1822{tk

ƒ™tðu÷wk.

* fBÃÞwxh {txu™wk «Út{ {tWË 1964{tk yuLs÷ƒxuo

ƒ™tðu÷wk ‚u ÷tfzt™wk n‚wk.

* Ët{tLÞ he‚u {týË yuf r{r™x{tk 20 ð¾‚ ytk¾

…÷fthu Au …hk‚w fBÃÞwxh Ët{u ƒuXu÷tu ÔÞÂõ‚ {tºt

r{r™x™t Ët‚ …÷ftht {thu Au.

* fe ƒtuzo™e yuf s ÷tR™™tu W…Þtu„ fhe™u ËtiÚte ÷tkƒtu

÷¾t‚tu þçŒ ‘xtR… htRxh’ (Typewriter) Au.

fBÃÞwxh rðþu yt …ý òýtu

* rðï™e «Út{ ntzo rzMf 1979{tk ƒ™e n‚e su™e

ût{‚t …tk[ yu{.ƒe.™e s n‚e.

* 1980{tk yuf S.ƒe.™e «Út{ ntzo rzMf ƒ™e ‚u™wk

ðs™ y™u ®f{‚ ¾qƒ s ðÄw n‚t.

* òýe™u ™ðtE ÷t„u …hk‚w fBÃÞwxh Ëtu^xðuh {txu ËtiÚte

ytŒþo ¼t»tt ËkMf]‚ {™tÞ Au.

* «Út{ fBÃÞwxh ðtRhË {hu÷e {t¾e n‚e ytsu Œhhtus

nòhtu ™ðt ðtRhË™t Ëtu^xðuh ƒ™u Au.

* rzËuBƒh™e 30 ‚the¾ “fBÃÞwxh rËõÞwrhxe zu”

‚hefu y™u rzËuBƒh™e ƒeS ‚the¾ “fBÃÞwxh

Ëtûth‚t rŒ™” ‚hefu WsðtÞ Au.

* ¼th‚{tk «Út{ fBÃÞwxh 1952{tk ftu÷ft‚t ¾t‚u

÷ðtÞu÷wk. ¼th‚™wk ƒ™u÷wk «Út{ fBÃÞwxh ‘rËØtÚto’ n‚wk.

Ät‚w™t ðtÞh{tkÚte R÷ufrxÙrËxe …Ëth ÚttÞ íÞthu ‚u

ðes¤e™tu «r‚fth fhu Au y™u ‚uÚte „h{ ÚttÞ Au. R÷ufrxÙf™t

ËtÄ™tu xe.ðe., r£s, fBÃÞwxh y™u {tuƒtR÷ Vtu™ …ý [t÷w

ntuÞ íÞthu „h{ ÚttÞ Au. ftuBÃÞwxh …ý ðes¤e ðzu [t÷u Au.

ftuBÃÞwxh™t «tuËuËh Íz…Úte Y{{tk ðt…hðt Ë÷tn¼ÞwO Au. ‚u{

A‚tk ftuBÃÞwxh™t Ëe…eÞw{tkÚte „h{e Œqh fhðt ™t™fzt …k¾t

ntuÞ Au. «tuËuËh W…h nex rËLf ™t{™wk ËtÄ™ ntuÞ Au.

nex rËLf {n¥ð™wk Au. ‚u™t rð™t «tuËuËh [t÷u s

™nª. nex rËLf yuÕÞwr{r™Þ{™t y™uf M‚h™e „tuXðýeðt¤wk

ËtŒwk ËtÄ™ Au. ‚u fth™t hurzÞuxh suðwk ft{ fhu Au.

yuÕÞwr{r™Þ{ Íz…Úte „h{ ÚttÞ Au y™u yLÞ „h{ …ŒtÚto™e

™Sf ytðu íÞthu ‚u{tkÚte „h{e™w k þtu»tý fhu Au.

yuÕÞwr{r™Þ{{tk „h{e Íz…Úte ðnu Au y™u …ð™ ÷t„u ‚tu

Íz…Úte Xkzwk …ý ÚttÞ Au. «tuËuËh™e ™Sf ht¾u÷e nex rËLf

«tuËuËh{tkÚte Ë‚‚ „h{e þtu»tu Au y™u …k¾t™e {ŒŒÚte

r™ft÷ fhu Au. nex rËLf yuÕÞwr{r™Þ{™t y™uf …t‚¤t

…zðt¤wk ntuÞ Au. ‚u™tu ytfth [tuhË fu „tu¤tfth ntuÞ Au.

…z™e ðå[uÚte nðt™e ytð ò ÚtE þfu Au. ‚u sux÷e „h{e

{u¤ðu Au, yux÷e s Íz…Úte „w{tðu Au. yux÷u «tuËuËh™u

„h{ Út‚wk yxftðu Au.

ftuBÃÞwxh™u Xkze ht¾‚e nex rËLf™wk rð¿tt™

yt s„‚{tk {™™u ™tÚtu yu ™tÚt, ƒtfe™t ƒÄt y™tÚt.


• R.Ë. 1876 : yu÷ufÍtLzh „úunt{ ƒu÷u xur÷Vtu™™e

þtuÄ fhe.

• R.Ë. 1900 : xur÷Vtu™ ÷tR™{tk ÷tu®z„ ftuRÕË™tu

W…Þtu„ ÚtÞtu y™u ÷tkƒt yk‚h ËwÄe ðt‚ þõÞ ÚtR.

• R.Ë. 1904 : ðuõÞw{ rzytuz™e þtuÄ ÚtÞt …Ae ðÄw

÷tkƒt yk‚h™e ðt‚ þõÞ ƒ™e y™u Œuþ rðŒuþ™tu

xur÷Vtu™ ÔÞðnth þõÞ ƒLÞtu.

• R.Ë. 1915 : „úunt{ ƒu÷u LÞwÞtufoÚte Ët™ £tÂLËMftu

ËwÄe™e xur÷Vtu™ ÷tR™ MÚtt…e. rðï™e ËtiÚte ÷tkƒe

yt ÷tE™{tk 1,30,000 Úttk¼÷t n‚t y™u 2500

x™ ‚tkƒt™tu ðtÞh ð…htÞu÷tu Au.

• R.Ë. 1919 : „tu¤tfth ztÞ÷ðt¤t Vtu™ ƒLÞt. ‚u{tk

ytu…huxh™e sYh …z‚e ™nª. „útnftu ztÞ÷ Vuhðe ™kƒh

òuz‚t ÚtÞt.

• R.Ë. 1920 : rðrðÄ r£õðLËeðt¤t ƒuLz þtuÄtÞt y™u

yuf s ÷tR™ …h y™uf Vtu™ …h ðt‚ þõÞ ƒ™e.

• R.Ë. 1947 : rðï{tk xur÷Vtu™™t „útnftu ðæÞt.

y{urhft{tk Ët‚ ytkfzt™t ™kƒhðt¤t Vtu™ þY ÚtÞt.

• R.Ë. 1951 : ytu…huxh™e {ŒŒ rð™t ÷tU„ rzMxLË

ftu÷ þY ÚtÞt.

• R.Ë. 1956 : yux÷tÂLxf {ntËt„h{tk fuƒ÷ ÷tR™

™t¾ðt{tk ytðe. y{urhft y™u Þwhtu… ðå[u xur÷Vtu™

Ëuðt þY ÚtE.

• R.Ë. 1962 : rzrsx÷ xÙtLËr{þ™ þY ÚtÞwk. «Út{

Ëuxu÷tRx xu÷Mxth îtht «Ëthý þY ÚtÞwk.

• R.Ë. 1963 : „tu¤tfth ztÞ÷™u MÚtt™u …wþ ƒx™ ƒLÞt.

• R.Ë. 1973 : rþft„tu{tk ËuÕÞw÷h rËMx{ þY ÚtR

y™u 2000 „útnftuyu ÷t¼ ÷eÄtu.

• R.Ë. 1990 : y™u íÞthƒtŒ {tuƒtR÷ fk…™eytuyu

Vtu™ ûtuºtu rðþt¤ «„r‚ fhe.

„úunt{ ƒu÷™t Vtu™Úte {tuƒtR÷ ËwÄe™e ‚ðthe¾

* M{txoVtu™ rðrðÄ «fth™e 2,50,000 þtuÄ¾tu¤tu yufXe

fhe™u ƒ™tðu÷wk yŒT¼w‚ ËtÄ™ Au.

* yts™t {tuƒtR÷ Vtu™{tk ™tËt îtht [kÿ W…h

{tuf÷tÞu÷t «Út{ yu…tu÷tu-11{tk ð…htÞu÷t fBÃÞwxh

fh‚tk …ý ðÄw ût{‚t Au.

* rðï{tk ÷tuftu …tËu xtuR÷ux fh‚tk …ý ðÄw Vtu™ Au.

* {tuƒtR÷ …h ðerzÞtu - Vtuxt-zuxt ËtiÚte ðÄw y…÷tuz ÚttÞ

Au. ðuƒ xÙtrVf™tu 27 xft ¼t„ {tuƒtE÷ htufu Au.

* ò…t™{tk ÷tuftu ƒtÚtY{{tkÞ {tuƒtE÷ ðt…hu yux÷u

{tuxt¼t„™t {tuƒtR÷ ðtuxh«wV ntuÞ Au.

* {tuƒtR÷ Vtu™ …h «Út{ ðt‚[e‚ Ë™u 1976{tk {tŠx™

fq…hu fhu÷e. ‚u™tu Vtu™ ¼thu y™u fŒtðh n‚tu …ý ytsu

nÚtu¤e{tk Ë{tÞ yuðt {tuƒtR÷{tk y™uf „ýe ËwrðÄt Au.

* {tuƒtR÷ ƒ„zu íÞthu „wMËtu y™u htu»t …uŒt ÚttÞ Au.

yt ÂMÚtr‚™u ‘™tu{tuVtur÷Þt’ {t™rËf ÂMÚtr‚ fnu Au.

ft„¤ W…h ÷¾u÷wk ÷¾tý ËeÄwk s ðtÞh÷uË …Ør‚Úte

ftuBÃÞwxh{tk Mxtuh fhe yt…‚e rzrsx÷ …u™ ytÄwr™f

R÷uõxÙtur™f ËtÄ™ Au. Ët{tLÞ …u™ fh‚tk Úttuze ½ýe òze

yuðe yt …u™{tk R÷uõxÙtur™f ËŠfx, ytuÂÃxf÷ rzðtRË y™u

çÕÞw xqÚt ntuÞ Au. ‚u™wk ft{ …ý òýðt suðwk Au.

rzrsx÷ …u™ ytze y™u Q¼e ÷exeytuðt¤t ¾tË

«fth™t …uz W…h [÷tððe …zu Au. yt …u™ ftuBÃÞwxh ËtÚtu

òuze þftÞ Au. ƒuxheðt¤e …u™ Mð‚kºt he‚u ft{ fhu Au. …u™{tk

¾tË «fth™e þtne …ý ntuÞ yux÷u ‚{u ÷¾tu ‚u òuE þftÞ

Au. ‚u™e yýe™e ƒtsw{tk VtuxtuËu÷ ntuÞ Au. ‚u yýe™e „r‚

y™u rŒþt™e ™tUÄ ÷R {tR¢tu[e…™u {tuf÷u Au. {tR¢tu[e…{tk

‚u™t yûthtu ƒ™u Au y™u ‚u çÕÞw xwÚt îtht ftuBÃÞwxh{tk òÞ

Au. yt yûth „útrVf ‚hefu Ëk½htÞ Au, VtuLx ‚hefu ™nª.

rzrsx÷ …u™™t Ztkfý{tk þtne™wk herV÷, ztu®f„ f™uõxh,

RÂLzfuxh ÷tRx ntuÞ Au. yt …u™ r¾MËt{tk hne þfu ‚uðt

y™wfq¤ ytfth™e ntuÞ Au.

rzrsx÷ …u™™e yŒT¼w‚ xuf™tu÷tuS

yts™tu {tuƒtR÷ Vtu™ : yuf yŒT¼w‚ ËtÄ™

su Rïh fu su Ä{o ftuR rðÄðt™t ytkËwytu ÷qAe

™ þfu fu ftuE y™tÚt™t {w¾{tk htux÷t™tu xwfztu {qfe ™

þfu ‚uðt ftuE Rïh fu Ä{o{tk nwk {t™‚tu ™Úte.

– Mðt{e rððuft™kŒ

©{ þheh™u y™u {w~fu÷eytu {™™u {sƒq‚ ƒ™tðe þfu.


R÷uõxÙtur™f ËtÄ™tu, ðtn™tu ð„uhu{tk R÷ufrxÙf …tðh

{txu ƒuxhe ntuÞ Au. ËtÄ™™t fŒ y™u ðes¤e™e sYrhÞt‚

{wsƒ ƒuxhe™t ½ýt «fth Au.

…tðh Ëu÷ y™u ƒuxhe R÷ufrxÙf …tðh …uŒt fhðt™t

™t™tk ËtÄ™tu Au. {tuƒtR÷ Vtu™{tk ™t™fze zçƒe suðze

r÷rÚtÞ{ ƒuxhe ntuÞ Au. r÷rÚtÞ{ ‚h‚ s «r‚r¢Þt fh‚e

{ux÷ Au. {tuƒtR÷™e ƒuxhe{tk r÷rÚtÞ{ y™u ftƒo™™t …t‚¤t

…z ntuÞ Au. r÷rÚtÞ{ …turÍrxð y™u ftƒo™ ™u„urxð M‚h™wk

ft{ fhu Au. ƒk™u òuztÞ yux÷u r÷rÚtÞ{ ‚hVÚte ytÞ™tu ftƒo™

‚hV ðnuðt ÷t„u y™u ðes«ðtn …uŒt ÚttÞ. r÷rÚtÞ{ ƒuxhe{tk

ftƒo™ …tu‚u {u¤ðu÷t …turÍrxð ytÞ™ …h‚ yt…‚wk hnu Au

y™u ƒuxhe Ë‚‚ …tðh yt…u Au. r÷rÚtÞ{™t ytÞ™tu LÞwxÙ÷

ÚttÞ yux÷u ƒuxhe ztW™ ÚttÞ. ‚u™u ƒnthÚte n¤ðtu ðes«ðtn

yt…e VheÚte rh[tso fhe þftÞ. {tuƒtR÷™e ƒuxhe Ët{tLÞ

he‚u 24 f÷tf [t÷u. òu fu {tuƒtR÷™t ð…htþ y™u xtufxtE{

…ý ‚u{tk ¼t„ ¼sðu. {tuƒtR÷™e ƒuxhe Ët{tLÞ he‚u yuf

nòh ð¾‚ rh[tso fhe þftÞ Au.

{tuƒtR÷ Vtu™™e ƒuxhe fuðe he‚u …tðh yt…u Au?

Mfu™h {þe™ ‚{u {wfu÷t ft„¤tu …h™t r[ºt fu ÷¾tý™e

ytƒunqƒ ™f÷ ƒeò ft„¤ …h ÷R yt…u Au. „ý‚he™e

r{r™xtu{tk s yt ™f÷ fuðe he‚u ‚iÞth ÚttÞ Au ‚u òýtu Atu?

Íuhtuût {þe™{tk ðes¤e™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au. R÷ufrxÙf fhkx

ƒu «fth™t ntuÞ Au. Mxurxf R÷ufrxÙrËxe yux÷u fu Mðex rðÄuÞ

…turÍrxð y™u ™u„urxð [tso Wí…Òt fhu Au. ÷tun[wkƒf™e su{

yt ƒk™u [tso …ý ytf»toý fu y…tf»toý fhu Au. ƒu …turÍrxð

[tso ™Sf ytðu ‚tu {tºt yufƒeò™u ytf»ttoR™u [tUxe òÞ

Au. Íuhtuût {þe™{tk yt rËØtk‚tu™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

Mfu™ {þe™{tk ËtŒt ft[ W…h ft„¤ {qfðt{tk ytðu Au.

ft[™e ™e[u yuf …ètu ntuÞ Au su™u VtuxtuheËuÃxh fnu Au. yt

…èe r[ºt™u Mfu™ fhu Au. Mfu™ Út‚e ð¾‚u ft[ W…h …z‚t

«ftþ ‚{u òuÞt nþu. yt «ftþÚte ft[™e Ë…txe …h …turÍrxð

R÷ufrxÙf [tso Wí…Òt ÚttÞ Au. «ftþ™t rfhýtu Vtuxtu™ fýtu™tk

ƒ™u÷t Au. Mfu®™„ ð¾‚u yt fýtu {tºt ft„¤™t ËVuŒ

Mfu™h {þe™ fE he‚u ft{ fhu Au?

¼t„{tkÚte …Ëth ÚttÞ Au. ft„¤{tk r[ºt fu ÷¾tý™t ft¤t

¼t„{tk hnu÷t [tso™u ‚u Œqh fhu Au fu ‚xMÚt fhe ™t¾u Au.

yt{ Vtuxtu heËuÃxh{tk {tºt ft¤t hk„ðt¤t r[ºt™wk ykf™

ÚttÞ Au. Vtuxtu heËuÃxh{tk Mxtuh ÚtÞu÷wk yt r[ºt ftuBÃÞwxh

Wfu÷e yt…u Au y™u ytƒunqƒ ™f÷™e r«Lx yt…u Au.

[tðe fu R÷ufrxÙf ðzu nt÷‚t [t÷‚t Zª„÷t - Zª„÷e

fu «týe™t h{fztk™u yt…ýu htuƒtux …ý fneyu Aeyu. htuƒtux

yu {tºt h{fztk ™nª …hk‚w W…Þtu„e ËtÄ™ Au. xufr™rþÞ™tu

½h{tk f[htu ƒt¤e yt…ðtÚte {tkze ŒŒeo™t ytu…huþ™ fhe

yt…u ‚uðt htuƒtuxTË ƒ™tðu Au. htuƒtux {týË™t ytfth™t

s ntuÞ ‚uðwk ™Úte. su nu‚wÚte ‚u ƒLÞt ntuÞ ‚u{tk W…Þtu„

ÚttÞ ‚ux÷t yk„tu ƒ™u yux÷u htuƒtux ‚iÞth. RLxh™uþ™÷

M…uË Mxuþ™{tk ‘fu™uzt yt{o’ ™t{™tu htuƒtux yuf ntÚt suðtu

Au y™u ‚u rh…u®h„™wk ft{ fhu Au.

htuƒtux™e Œwr™Þt y™tu¾e Au. htuƒtux ƒ™tððt y™u

ËkþtuÄ™tu fhðt™t ûtuºt™u ‘htuƒturxõË’ fnu Au. ½ýtk htuƒtux

‚tu {tLÞt{tk ™ ytðu ‚uðt ft{ fhu Au. rðï¼h{tk rðrðÄ

fth¾t™t, ÷uƒtuhuxhe, ntuÂM…x÷, ½htu y™u ytìrVË{tk 10

÷t¾ÚteÞ ðÄw htuƒtux ft{ fhu Au.

ò…t™™e yuf fk…™eyu rhÞ÷ ƒuƒe htuƒtux ƒ™tÔÞtu Au

su nËu Au, ƒtu÷u Au, „e‚ „tÞ Au y™u hzu Au ‚u{s ntð¼tð

…ý Œþtoðu Au.

rðï{tk ËtiÚte ðÄw ð…ht‚e ytE htuƒtu htuBƒt ™t™fze

„tu¤tfth rzMf suðtu Au. su yt…{u¤u yt¾t ½h{tk Vhe™u

f[htu ËtV fhe yt…u Au.

sk„÷tu, r…htr{ztu suðt Œw„o{ MÚt¤tu™e Vtuxtu„útVe fu

‚…tË {txu fu{uhtÚte Ëßs htuƒtux …ý òuðt {¤u Au.

{þe™tu™wk y™tu¾wk rðï htuƒturxõË

zuxt™t Ëk„ún y™u nuhtVuhe {txu …u™ zÙtRð òýe‚wk

ËtÄ™ Au. yk„wXt™t ™¾ suðze …u™ zÙtRð …¤ðth{tk s

zuxt™e nuhtVuhe fhu Au. r…¥t¤™e ƒu …èeytu Ë{tk‚h òuzu÷e

f{t÷™e xufr™f : …u™ zÙtRð

{™™u h{tzu yu Þtu„e, {™ su™u h{tzu yu ¼tu„e.

18 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚ntuÞ ‚uðwk Œu¾tð{tk ËtŒw yt ËtÄ™ yux÷wk {tuxwk ft{ fE

he‚u fhu Au ‚u …ý òýðt suðwk Au.

…u™ zÙtRð{tk Út‚e «r¢Þt Ëk…qýo R÷uõxÙtur™f Au. yuf

…ý …txo n÷™ [÷™ fÞto rð™t {tºt ðes «ðtnÚte s

ft{ fhu Au. yt {u{he™u ^÷uþ {u{he fnu Au. …u™ zÙtRð{tk

fLxÙtu÷ „eÞh Au. …u™ zÙtRð fBÃÞwxh{tk òuztÞ íÞthu ‚u{tk

10 ðtuÕx™tu ðes«ðtn ðnu Au. yt Ë{Þu fw÷tu®x„ „ux™t

xÙtÂLÍMxh R÷uõxÙtu™ „™™wk ft{ fhu Au. zuxt™t «{tý{tk ‚u{tk

ðes«ðtn™e ðÄ½x ÚttÞ Au y™u ‚u ‚h‚ ËuLËh{tk ™tUÄtÞ

Au. yt ðes«ðtn™e ðÄ½x™e ™tUÄ yu s zuxt™tu Ëk„ún.

…u™ zÙtRð{tk rzMf fu hezh ntu‚tk ™Úte. ƒÄt s ft{ xÙtÂLÍMxh

fhu Au. yt xÙtÂLÍMxh ™shu ™ Œu¾tÞ ‚uðt Ëqû{ ntuÞ Au.

fLxÙtu÷ „eÞh {trn‚e W…h ykfwþ ht¾e r™Þr{‚ fhu Au.

Ët{tLÞ he‚u …u™ zÙtRð{tk ƒuÚte {tkze™u ƒºteË S.ƒe.™tu

zuxt Ëk„ún ÚtE þfu Au. R÷uõxÙtur™f Þw„{tk yt ntÚtð„wk ËtÄ™

¾qƒ s W…Þtu„e Ëtrƒ‚ ÚtÞwk Au.

R÷uõxÙtur™f ½rzÞt¤, fuÕõÞw÷uxh, ðs™ftkxt suðt

ËtÄ™tu{tk M¢e™ …h {tºt ytkfzt™e s sYh ntuÞ Au. ytze

y™u Q¼e hu¾tÚte ƒ™u÷t ytkfzt ‚{u òuÞt nþu. yt M¢e™™u

yu÷.Ëe.ze. fnu Au. yu÷.Ëe.ze. yux÷u r÷õðez r¢Mx÷

rzMÃ÷u. yt ytkfzt {tuxu¼t„u ft¤t fu ÷t÷ hk„™t ntuÞ Au.

ytkfzt ¾hu¾h ‚tu hk„™t ƒ™u÷t ™Úte …hk‚w «ftþ yðhtuÄtÞ

‚u «{tý™t su ‚u MÚtt™™t ƒ™u÷t Au.

yu÷.Ëe.ze. M¢e™{tk ft[™t ytðhý ðå[u r÷õðez

r¢Mx÷ ¼hu÷wk ntuÞ Au. r÷õðez r¢Mx÷™t r¢Mx÷ ðes«ðtn

{¤u yux÷u yt„¤ …tA¤ f‚thƒkÄ „tuXðtR™u …tA¤Úte

ytð‚t «ftþ™u htufu Au. ytkfzt ntuÞ ‚ux÷t ¼t„{tk «ftþ

™ ntuÞ yux÷u ‚u ¼t„ ft¤tu Œu¾tÞ. [tu¬Ë MÚtt™u r¢Mx÷

„tuXðtR™u ytkfztu ƒ™u Au. rðrðÄ ËtÄ™tu{tk R÷uõxÙtur™f

ËŠfx ðzu ÞtuøÞ ðes«ðtn {tuf÷e™u [tu¬Ë søÞt™t r¢Mx÷™u

Ër¢Þ fhe ytkfztu ƒ™u Au. yt ƒÄwk ½ýe Íz…Úte ÚttÞ Au.

yt M¢e™ rzMÃ÷u{tk ½ýe …æÄr‚ Au. …hk‚w {q¤ rËæÄtk‚

y…thŒþof r÷õðez r¢Mx÷ „tuXðtR™u ytkfzt ƒ™ðt™tu Au.

LCD M¢e™{tk ytkfzt fuðe he‚u ƒŒ÷tÞ Au?

xe.ðe.™e M¢e™ W…h ™Sf sE™u òuþtu ‚tu ‚u™wk yt¾wk

r[ºt Ëqû{ x…ft™wk ƒ™u÷wk òuðt {¤þu. yt x…ft ytze y™u

Q¼e hu¾t{tk ‚Æ™ ™Sf ™Sf ntuÞ Au. yux÷u ŒqhÚte Ë¤k„

r[ºt Œu¾tÞ Au. yt x…ft™u r…õË÷ fnu Au.

yt…ýe ytk¾{tk «ftþ™t rfhýtu òuðt {txu 13 fhtuz

sux÷t ftuþtu ntuÞ Au. yt ftuþtu™u htuz y™u ftu™ fnuðtÞ

Au. yt…ýe ytk¾ ‚Æ™ ™SfÚte x…ft òuE þfu Au. ytk¾™e

ût{‚t 130 {u„t r…õË÷™e Au. Ët{tLÞ xe.ðe. yuf $[{tk

70% Q¼t y™u 500 ytzt r…õË÷™e nhtu¤Úte ƒ™u÷t

ntuÞ Au. yux÷u ‚u 0.33 {u„t r…õË÷ fnu Au. yu[.ze.

xe.ðe. yux÷u ntE zurV™uþ™ M¢e™. ‚u{tk 1920 ytzt

y™u 1080 Q¼t r…õË÷Úte r[ºt ƒ™u Au. …rhýt{u x…ft

™Sf ™Sf y™u ½è ntuÞ Au. yt…ýu yu[.ze. xe.ðe.™u

™SfÚte òuEyu ‚tu …ý x…ft Œu¾tÞ ™nª. ð¤e xe.ðe.™t

M¢e™™wk {t… …ý yt…ýe ytk¾™t árü ÔÞt…™u y™wfq¤ ntuÞ

Au. ‚Æ™ [tuhË M¢e™ ftuE™u òuðt „{u ™nª. yu[.ze.

xe.ðe.{tk ðÄw {tuxt M¢e™ W…h M…ü r[ºttu {u¤ðe þftÞ

Au y™u r[ºttu Äúws‚t ™Úte. Ët{tLÞ xe.ðe. fh‚tk yu[.ze.

M¢e™™wk Íz…Úte Mfu®™„ Út‚wk ntuÞ Au. yux÷u r[ºttu ÂMÚth

÷t„u Au.

yu[.ze. xe.ðe. þwk Au?

W»ý‚t{t™ {t…ðt {txu Út{tuo{exh™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

ðt‚tðhý, ftuE …ý ðM‚w fu þheh™wk ‚t…{t™ òýðt {txu

swŒe swŒe ò‚™t Út{tuo{exh W…Þtu„{tk ÷uðtÞ Au y™u {t…

…ý ËuÂÕËÞË, Vuh™nex fu fuÂÕð™ suðt swŒt swŒt «{tý{tk

÷uðtÞ Au.

Út{tuo{exh™e þtuÄ™tu Rr‚ntË …ý hË«Œ Au. ƒu nòh

ð»to …nu÷tk R.Ë. 129{tk ÚtE „Þu÷t rð¿tt™e „u÷™™u

…nu÷eðth „h{e™wk {t… òýðt™tu rð[th ytðu÷tu. ‚u Ë{Þu

„h{e rðþu ÷tuftu™u ƒnw ¿tt™ ™ntu‚wk. „h{ ÷t„u fu ŒtÍe

sðtÞ yux÷e s ¾ƒh. ‚u s{t™t{tk „u÷™u Wf¤‚t …týe

y™u ƒhV ðå[u™e „h{e™t «{tý™t [th ¼t„ …tze

„h{e™wk {t… ftZðt™e …æÄr‚ þtuÄu÷e. 15{e ËŒe™t

rð¿tt™eytu „h{e rðþu ðÄw òý‚t ÚtÞt. òýe‚t „u÷ur÷Þtuyu

Út{tuo{exh rðþu yt òýtu Atu?

…÷¤‚t ƒ[tðu yu Aºte, ƒ„z‚t ƒ[tðu yu rþhAºt.

{uŒt™™e nth fh‚tk {™™e nth ¼Þkfh Au.

19sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚16{e ËŒe{tk „h{e™wk {t… òýðt «Út{ Út{tuoMftu… ƒ™tðu÷wk.

‚u{tk «ðtne ¼hu÷ ðtËý{tk ft[™e ™¤e Q¼e {qfðt{tk

ytð‚e. yux÷u „h{ ÚtÞu÷wk «ðtne ™¤e{tk Ÿ[u [z‚wk.

íÞthƒtŒ yt Ÿ[tE y™u {q¤ «ðtne™e Ë…txe ðå[u™t

yk‚h W…hÚte „h{e™wk {t… fZt‚wk. …hk‚w yt ËtÄ™{tk

[tuõËtR hnu‚e ™ntu‚e. R.Ë. 1608{tk ÚtR „Þu÷t rð¿tt™e

R™tÔsur÷Mxt xtuheËu÷eyu ft[™e Ëe÷ fhu÷e ™¤e{tk «ðtne

¼he™u ™ðwk Út{tuo{exh ƒ™tÔÞwk. íÞthƒtŒ htuƒxo nqf ™t{™t

rð¿tt™eyu hk„e™ ytÕftuntu÷ ¼hu÷wk Út{tuo{exh ƒ™tÔÞwk. ‚uýu

…týe ÚteS™u ƒhV ƒ™u íÞtkÚte þqLÞ þY fhe™u 500 ËwÄe™t

ytkf ÷ÏÞt. $ø÷uLz™e htuÞ÷ ËtuËtÞxeyu yt Út{tuo{exh™u

{tLÞ‚t yt…e n‚e. íÞthƒtŒ R.Ë. 1702{tk ytu÷Ëhtu{h ™t{™t rð¿tt™eyu …ý ™ðe ò‚™wk Út{tuo{exh þtuÄu÷wk.

Út{tuo{exh™e þtuÄ ƒtŒ zur™Þ÷ Vuh™nex ™t{™t rð¿tt™eyu

Mxu™nex rz„úe™t {t…™e þtuÄ fhe. íÞthƒtŒ ËuÂÕËÞË y™u

fuÂÕð™ «{týu {t…tu þtuÄtÞt. ËuÂÕËÞË y™u Vuh™nex suðt

{t…tu ytsu W…Þtu„{tk ÷uðtÞ Au ßÞthu fuÂÕð™ «{tý{t…,

rð¿tt™eytu «Þtu„ Œhr{Þt™ W…Þtu„{tk ÷u Au.

{tuxt {tì÷, rÚtÞuxh, yìh…tuxo suðt ònuh MÚt¤tuyu

«ðuþîth …h Ë÷t{‚e f{eo ÷tuftu™t þheh™e ytË…tË Œkzt

suðwk ËtÄ™ Vuhðe ‚…tË fh‚t ntuÞ Au. Œkzt suðwk yt ËtÄ™

ftuE ÔÞÂõ‚yu Ät‚w™e r…M‚tu÷ fu Ahe Aq…tðe ntuÞ ‚tu ‚h‚

s …fze …tzu Au y™u yu÷t{o ðt„u Au. yt ËtÄ™™u {ux÷

rzxuõxh fnu Au. ‚u ftuE …ý søÞtyu Ät‚w þtuÄðt{tk W…Þtu„e

ÚttÞ Au. ðes¤e y™u [wkƒfíð yuf ËtÚtu ÚttÞ íÞthu [{íftrhf

ft{tu fhu Au. ‚u™u R÷uõxÙtu {uø™ux …ý fnu Au.

òýe™u ™ðtE ÷t„u …ý {ux÷ rzxuõxh™e þtuÄ yfM{t‚

s ÚtE n‚e. R.Ë. 1881{tk y{urhft™t «{w¾ suBË

„thrVÕz …h „tu¤eƒth ÚtÞu÷tu. yuf „tu¤e ‚u{™t þheh{tk

Ÿzu ËwÄe W‚he „E. ztìõxhtuyu ½ýe {nu™‚ fhe …ý Ÿzu

W‚he „Þu÷e „tu¤e ‚u{™u {¤e ™nª. ‚u{ýu „tu¤e þtuÄðt

«ÏÞt‚ rð¿tt™e „úunt{ ƒu÷™u ƒtu÷tÔÞtu. xur÷Vtu™™t þtuÄf

‚hefu Ëw«rËæÄ yuðt ƒu÷u Ät‚wytu™u þtuÄe þfu ‚uðwk ËtÄ™

‚tíftr÷f ƒ™tðe ™tÏÞwk y™u «urËzuLx™t þheh{tkÚte ƒw÷ux

þtuÄe ftZe. «urËzuLx™wk {]íÞw ÚtÞwk n‚wk. …hk‚w ƒu÷u fhu÷e þtuÄ

yuf ytfÂM{f þtuÄ : {ux÷ rzxuõxh

W…Þtu„e ÚtR. ‚uýu yt ËtÄ™™u ‘RLzõþ™ ƒu÷uLË’ ™t{

yt…u÷wk. yt þtuÄ™t ytÄthu yLÞ rð¿tt™eytuyu …ý {ux÷

rzxuõxh ƒ™tÔÞt. R.Ë. 1933{tk s{o™e™t „uxntxo rVþh u

s{e™{tkÚte ¾™es Ät‚wytu, …tR… ÷tR™ ð„uhu þtuÄe ftZðt

ËtÄ™ ƒ™tðu÷wk. íÞthƒtŒ [tÕËo „uhux ™t{™t rð¿tt™eyu

ytÄwr™f {ux÷ rzxuõxh ƒ™tÔÞwk. yt ËtÄ™™u [kÿ W…h Ät‚w

þtuÄðt yu…tu÷tu Þt™{tk {qfðt{tk ytðu÷wk.

{ux÷ rzxuõxh ƒuxhe ðzu [t÷u Au. ÷tkƒt Œkzt{tk ƒuxhe™tu

fhkx Auzt ËwÄe ðnu‚tu ntuÞ Au. Auzt …h™e Ät‚w™e ftuE÷{tk

ðes«ðtn ðnu íÞthu ‚u™e ytË…tË {uø™urxf rVÕz h[tÞ

Au. ftuE …ý Ät‚w™e [es ™Sf ytðu y™u yt rVÕz{tk

«ðuþu yux÷u ‚u{tk …ý ðes«ðtn Œt¾÷ ÚtE òÞ y™u ƒeswk

{uø™urxf rVÕz h[tÞ. {ux÷ rzxuõxh{tk yuf rhËeðh ntuÞ

Au. ‚u ™ðt {uø™urxf rVÕz™u …fze …tzu Au y™u ƒe… ƒe…

suðt yðts ËtÚtu ÷t÷ ÷tRx Íƒftht {thu Au. yt{ ƒu÷u

ytfÂM{f he‚u þtuÄu÷wk {ux÷ rzxuõxh ytsu …ý W…Þtu„e

ËtÄ™ ƒ™e „Þwk.

(1) ƒuhtu{exh : ðt‚tðhý{tk nðt™wk Œƒtý {t…ðt {txu™wk

yt ËtÄ™ R.Ë. 1643{tk xturhËu÷eyu þtuÄu÷wk.

nðt{t™™e yt„tne fhðt {txu™wk yt {n¥ð™wk y™u

yr™ðtÞo ËtÄ™ Au. nðt™t Œƒtý™u ƒuhtu{urxÙf «uþh

…ý fnu Au.

(2) yur{xh : R÷ufrxÙf fhkx™e {tºtt {t…ðt™wk ËtÄ™

R÷ufrxÙrþÞ™ {txu {n¥ð™wk Au. yt ËtÄ™ R÷ufrxÙf

fhkx™u yuÂB…Þh™t {t…{tk Œþtoðu Au. yt ËtÄ™ [tu¬Ë

søÞtyu ÂMÚth ÚtÞu÷ R÷ufrxÙf fhkx™u {t…u Au. rVrÍõË™e

÷uƒtuhuxhe{tk yt ËtÄ™ W…htk‚ ðtuÕx{exh, ytun{T {exh

y™u „uÕðu™tu{exh …ý W…Þtu„{tk ÷uðtÞ Au.

(3) ðŠ™Þh fur÷…h : ðM‚w™e ÷kƒtE, …ntu¤tR y™u òztR

{t…ðt {txu Ët{tLÞ Vqx…èe ð…htÞ …hk‚w ÷uƒtuhuxhe{tk

…tR…, ™¤tfth, „tu¤t ð„uhu™u …ý [tuõËtR…qðof

{t…ðt {txu fur÷…h ð…htÞ Au. fur÷…h ðzu ™¤tfth™tu

ƒnth™tu y™u ykŒh™tu ÔÞtË, „tu¤t™tu ÔÞtË, rAÿ™e

ŸztR ð„uhu [tuõËtR…qðof {t…e þftÞ Au.

÷uƒtuhuxhe™t Ët{tLÞ …ý yr‚ W…Þtu„e ËtÄ™tu

{™ su RåAu Au ‚u RÂåA‚, Sð™ {txu su rn‚fthe ntuÞ yu Rü.


htRx ¼tEytuyu rð{t™™e þtuÄ fÞto …Ae y™uf

rð¿tt™eytuyu ËwÄtht-ðÄtht fhe™u ytÄwr™f rð{t™tu ƒ™tÔÞt.

ytsu Ëw…h Ëtur™f rð{t™tu …ý ƒLÞt Au. rð{t™™u ytftþ{tk

Qzðt y™u „r‚{tk hnuðt ‚u™t …k¾t {wÏÞ ¼qr{ft ¼sðu Au.

…k¾t yt„¤™e nðt™u …tA¤ Äfu÷u yux÷u nðt™t Ä¬tÚte rð{t™

yt„¤ ðÄu. …k¾t™e Íz… sux÷e ðÄthu ‚ux÷e rð{t™™u ðÄw „r‚

{¤u. …k¾t™u Íz…Úte Vuhððt yu Ënu÷e ðt‚ ™Úte. ºttkËt

…tkr¾Þtðt¤t …k¾t yuf r{r™x{tk …tk[ nòh fh‚tkÞ ðÄw ytkxt

Vhu íÞthu rð{t™ yt„¤ Äfu÷tÞ. rð{t™tu™t …k¾t™e h[™t

sxe÷ n‚e. ‚u™u ½Ëthtu ÷t„‚tu y™u ðthkðth ƒŒ÷ðt …z‚t.

rð¿tt™eytuyu rð{t™™t …k¾t™e h[™t …h æÞt™ yt…e

rðrðÄ ËkþtuÄ™tu fÞto. R.Ë. 1939{tk s{o™e™t rð¿tt™e

ntLË ðtu™u sux yuÂLs™ ƒ™tÔÞwk. íÞthƒtŒ ‚u{tk ËwÄtht

ðÄtht ÚtÞt. ytsu ƒu «fth™t sux yuÂLs™ ƒLÞt xƒtuo sux

y™u xƒtuo Vu™. ƒk™u «fth™t rð{t™{tk …k¾t ™nª …ý ftuB«uËh

ntuÞ Au. yufƒeò™e ™Sf hnu÷t y™u nhtu¤{tk „tuXðtÞu÷t

ftuB«uËh nðt™u yuf xtkfe{tk Äfu÷u Au. Ëtkfze [uBƒh{tk

¼htÞu÷e nðt „h{ ÚttÞ íÞthu ‚u™u …uxÙtu÷ {¤u Au y™u

rðMVtuxÚte «[kz „h{e …uŒt ÚttÞ Au. yt „h{ ÚtÞu÷e nðt

ðu„…qðof ƒnth Äfu÷tÞ Au y™u rð{t™™u yt„¤ Äfu÷u Au.

yt sux rð{t™{tk …uxÙtu÷™tu ¾qƒ s ð…htþ ÚttÞ Au y™u

‚u Ëu™t{tk s W…Þtu„e ÚttÞ Au. «ðtËe rð{t™{tk xƒtuoVu™

yuÂLs™ ð…htÞ Au. ‚u{tk …qhu…qhe nðt™wk Œn™ Út‚wk ™Úte yux÷u

ytuAwk …uxÙtu÷ ð…htÞ Au y™u „r‚ …ý {ÞtorŒ‚ hnu Au.

sux yuÂLs™ «[kz „r‚Úte ÷tkƒtu «ðtË fhe þfu Au.

sux yuÂLs™™e yŒT¼w‚ h[™t

yðftþÞt™{tk ƒuËe™u ¾tË «fth™t M…uË Ëqx …nuhe™u

yðftþ™e Þtºtt fh™th yðftþ Þtºteytu õÞthuf Þt™™e

ƒnth ÷xth {thðt ™ef¤u Au, ‚u™u M…uËðtuf fnu Au. òu fu ‚u

¾t÷e Vhðt {txu s ™Úte ™ef¤‚t, …ý y„íÞ™t ft{u ™ef¤‚t

ntuÞ Au. yðftþe {Útf{tk ƒnthÚte rh…uhª„ fhðt {txu

‚tsu‚h{tk yux÷tÂLxË™t yðftþÞtºteytu Þt™{tkÚte ƒnth

™ef¤e 6 f÷tf ËwÄe yðftþ{tk hÌtt. „whwíðtf»toý y™u nðt

yðftþÞtºteytu™e htu{tk[f M…uËðtuf

rð™t™t yu ðt‚tðhý{tk yðftþÞtºteytu nðt{tk ‚h‚t ntuÞ

‚u he‚u Vh‚t n‚t y™u rðrðÄ M…uh …txoË ÷R yðftþ {Útfu

ƒnth {ht{‚ fh‚t n‚t. ntÚt{tk hnu÷ M…uh …txoË™wk …ý

‚u{™u shtÞ ðs™ ™ ÷t„u ‚u …ý fuðe ™ðtR!

yuBçÞw÷LË, …tu÷eËðt™ y™u VtÞh VtRxh hM‚t …h

Íz…Úte …Ëth Út‚e ð¾‚u ÷tuftu™u [u‚ðýe yt…‚e ËtRh™

ð„tzu Au. yt òýe‚e ðt‚ Au. yt ËtRh™™tu Rr‚ntË

y™u ft{ fhðt™e he‚ …ý hË«Œ Au.

ËtRh™™e þtuÄ R.Ë. 1799{tk Mftux÷uLz™t rð¿tt™e

sntu™ hturƒLË™u fhu÷e. ‚u{tk Íz…Úte Vh‚t [¢ ™Sf

™¤e ht¾u÷e. yt ™¤e™tu Auztu ðthkðth W½tzƒkÄ ÚtR™u ‚eðú

yðts Út‚tu. ËtRh™™tu rËæÄtk‚ ËtŒtu Au. …Ëth Út‚e nðt™u

yðhtuÄðtÚte yðts …uŒt ÚttÞ. ƒuhtu™ [tÕËo ™t{™t

rð¿tt™eyu Ät‚w™e ƒu rzMf ðzu ËtRh™ ƒ™tðu÷e. ËtRh™

™t{ fu{ …zâwk ‚u …ý òýðt suðwk Au. „úef Œk‚fÚttytu{tk

ËtRhLË ™t{™e s¤ fLÞt™wk …tºt Au. þheh {tA÷e™wk y™u

{tÚtwk †e™wk yuðwk yt ŒrhÞtR «týe ‚eðú yðtòu fhe™u

¾÷tËeytu™u ytf»tuo …Ae …fze™u {the ™t¾u yuðe ðt‚toytu

Au. [tÕËuo þtuÄu÷e ËtRh™ …týe™t ‚r¤Þu …ý ‚eðú yðts

fh‚e. yux÷u ‚uýu yt ËtÄ™™u ‘ËtRh™’ ™t{ ytÃÞwk.

ðes¤e™e þtuÄ ÚtÞt …Ae ytÄwr™f ËtRh™{tk R÷ufrxÙf

{tuxh ðzu Íz…Úte Vh‚t …tkr¾Þt™t ËqËðtxtÚte yðts Út‚tu.

R÷uõxÙtur™f ËtRh™ ð…htÞ Au su{tk yuÂBÃ÷VtÞhÚte yðts

{tuxtu ÚttÞ Au. ‚u™e ‚eðú‚t ðÄthe fu ½xtze þftÞ Au y™u

xâq™ …ý Vuhðe þftÞ Au. …tu÷eË, VtÞh VtRxh y™u

yuBçÞw÷LË {txu y÷„ y÷„ yðtòuðt¤e ËtRh™ ntuÞ Au.

ËtRh™ {tºt R{hsLËe ðtn™tu{tk s ƒuËtze þftÞ Au y™u

‚u …ý ftÞŒtfeÞ «{tý¼q‚ ÚtÞu÷e ËtRh™ s W…Þtu„{tk

÷E þftÞ Au.

yuBçÞw÷LË™e ËtRh™™wk yð™ðwk

rVÕ{tu{tk yðts™e ðÄw „wýð¥ttðt¤e ztuÕƒe ËtWLz

rËMx{ òýe‚e Au. ztuÕƒe rËMx{ 1967{tk hu{™ ztuÕƒe

ztuÕƒe Mxerhytu rËMx{ þwk Au?

™fthtí{f r[¥t rðæðkË fhe þfu Au, Ëso™ ™nª.

21sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚™t{™t y{urhf™u þtuÄu÷e. rVÕ{™t ËtWLz{tkÚte rƒ™sYhe

½tU½tx yt rËMx{ Œqh fhu Au. rVÕ{™t þq®x„ Œhr{Þt™

yðts™wk huftu‹z„ fh‚e ð¾‚u Þkºttu™t Íeýt yðts, …ð™™t

ËwËðtxt, …k¾t fu yu.Ëe.™t Ëqû{ yðts …ý huftu‹z„{tk

Ët{u÷ ÚttÞ y™u {q¤ yðts™u yËh fhu.

ztuÕƒe rËMx{ yuf yuðe [e… Au fu su huftu‹z„ ÚtÞu÷t

yðts™u [t¤e™u rƒ™sYhe ½tU½tx Œqh fhe {q¤ yðts™u

[tuÏ¾tu fhu Au. ztuÕƒe rËMx{™t W…Þtu„Úte yðts™wk huftu‹z„

M…ü y™u yËhfthf ÚttÞ Au. {tuxt¼t„™t huftu‹z„{tk ztuÕƒe

rËMx{™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

xe.ðe., xu… huftuzo y™u hurzÞtu suðt R÷uõxÙtur™f ËtÄ™{tk

÷t÷, ÷e÷t, …e¤t, Íƒftht {th‚e x[wfze ÷tRx™u rzytuz fnu

Au. rzytuz «ftþ Wí…Òt fh‚tk ƒÕƒ suðe ntu‚e ™Úte …hk‚w yuf

«fth™e Ät‚w™t ðtÞh™tu xwfztu s Au. Ët{tLÞ he‚u Ät‚w™t

ðtÞh{tk ƒk™u rŒþt{tk ðes«ðtn ðnu Au. yt ð™-ðu «ðtn ‚u™u

rðþu»t‚t yt…u Au. rzytuz™e ƒeS yuf ¾qƒe …ý Au ‚u{tk ðes

«ðtn ðnu íÞthu «ftþ Wí…Òt ÚttÞ Au ‚u s he‚u ‚u™t …h «ftþ

™t¾ðtÚte ‚u{tk ðes«ðtn …ý Wí…Òt ÚttÞ Au.

÷t÷ ÷e÷t Íƒftht {th‚tk rzytuz

÷tu¾kz™e ðM‚wytu™u ytf»teo™u …tu‚t™e ‚hV ¾U[‚t ÷tun[wkƒf

fu {uø™ux yu ÷tu¾kz™tu xwfztu s Au. …hk‚w ‚u{tk [wkƒfeÞ þÂõ‚

ntuÞ Au. yt þÂõ‚ fuðe he‚u ytðu Au ‚u òýtu Atu? rðãw‚ «ðtn

ðnu‚tu ntuÞ íÞthu ‚u™e ytË…tË rðãw‚ ûtuºt h[tÞ Au. yt ûtuºt{tk

÷tu¾kz™tu xwfztu {qfðt{tk ytðu ‚tu ÷tu¾kz™t yýwkytu [tu¬Ë

rŒþt{tk „tuXðtE òÞ Au y™u ‚u [wkƒf ƒ™e òÞ Au. [wkƒf ƒu

he‚u ƒ™u Au y™u ƒu «fth™t ntuÞ Au. ÷tu¾kz™e ytË…tË Ät‚w™t

‚th™wk „wk[¤wk ®ðxt¤e ‚u{tk ðes¤e Œt¾÷ fhðtÚte ‚u ft{[÷tW

[wkƒf ƒ™u. yux÷u fu ðes«ðtn ntuÞ íÞtk ËwÄe ‚u{tk [wkƒf™t „wý

hnu Au. {tuxt [wkƒf™u ƒeò ÷tu¾kz ËtÚtu yuf s rŒþt{tk ½ËðtÚte

÷tu¾kz™tu xwfztu [wkƒf ƒ™u Au y™u ‚u ftÞ{e „wý Ähtðu Au. [wkƒf™t

xwfzt™tu yuf Auztu Œrûtý Äúwð y™u ƒeòu W¥th Äúwð fnuðtÞ Au.

[wkƒf™t yt „wý™tu W…Þtu„ ½ýt R÷uõxÙtur™f ËtÄ™tu{tk ÚttÞ Au.

rŒþt ƒ‚tð‚t ntuft Þkºt, ztuhƒu÷, M…efh, R÷uõrxÙf {tuxh,

s™hxuh, ztÞ™u{tu ð„uhu ËtÄ™tu{tk [wkƒf {wÏÞ ¼t„ Au.

÷tun[wkƒf fuðe he‚u ƒ™u Au?

ƒu ÷tun[wkƒf™t Ë{t™ Äúwðtu yufƒeòÚte Œqh ¼t„u y™u

yË{t™ Äúwðtu yufƒeò™e ™Sf ¾U[tÞ - yt òýe‚e ðt‚

Au. yuÂLsr™yhtuyu þÂõ‚þt¤e [wkƒf™tu W…Þtu„ xÙu™

Œtuzððt{tk fÞtuo Au. yt xÙu™ s{e™Úte ºtý $[ yæÄh hne™u

Œtuzu Au. ‚u™t …txt [wkƒf™t ƒ™u÷t ntuÞ Au y™u zçƒt™t

‚r¤Þu …ý [wkƒf ntuÞ Au. yt ƒk™u [wkƒftu™t Äúwðtu™e „tuXðýe

yuðe he‚u fhe Au fu xÙu™{tk zçƒt y…tf»toý …t{e™u …txtÚte

ºtý $[ Ÿ[t hnu. yt xÙu™™u {uø÷uð xÙu™ fnu Au. yt

xÙu™ fE he‚u Œtuzu Au ‚u …ý òýðt suðwk Au.

{uø÷uð xÙu™™t …txt …h Ë¤k„ {uø™urxf ftuE÷ ÷„tzu÷e

ntuÞ Au. ‚u™u …txt fu xÙuf ™nª …ý „tEz ðu fnu Au. xÙu™™t

zçƒt™t ‚r¤Þu …ý f‚thƒkÄ {uø™ux ÷t„u÷t ntuÞ Au. ƒk™u

Ë{t™ Äúwðtu ðå[u ytf»toý ÚttÞ yux÷u xÙu™™t zçƒt …txtÚte

Œqh 3 $[ Ÿ[ftR™u nðt{tk ÷xfu Au. yt Œhr{Þt™ …txt

W…h™e ftuE÷{tk ðes«ðtn Œt¾÷ ÚttÞ yux÷u ‚u™t [wkƒfeÞ

Äúwðtu ðthkðth ƒŒ÷tÞ Au. …rhýt{u xÙu™™t zçƒt™u ytf»toý

y™u y…tf»toý™tu rË÷rË÷tu [t÷w ÚtR xÙu™ yt„¤ ðÄu Au.

yt xÙu™ 5txtÚte yæÄh hnu‚e ntuðtÚte ‚u™u ½»toý ÷t„‚wk

™Úte. yux÷u f÷tf™t 500 rf÷tu{exh™e Íz…u Œtuzu Au. ð¤e

yt xÙu™ shtÞ yðts fÞto ð„h s [t÷u Au. s{o™e y™u

ò…t™{tk yt xÙu™™t ÔÞt…f …heûtýtu y™u W…Þtu„ ÚtÞt Au.

‚u{tk ½ýe ™ðe …æÄr‚ytu …ý ™ef¤e Au.

s{e™Úte 3 $[ yæÄh hne Œtuz‚e {uø÷uð xÙu™

{uø™ux fu ÷tun[wkƒf ÷tu¾kz™e ðM‚wytu™u ytf»tuo Au.

{uø™ux{tk ƒeòu …ý yuf „wý Au. ÷tkƒe ËtuÞ ytfth™t

{uø™ux™u AqxÚte Vhe þfu ‚u{ {qftu ‚tu ‚u™t yuf Auztu W¥th

y™u ƒeòu Œrûtý Äúwð ‚hV s hnu Au. {uø™ux™t fk…tË

ƒ™‚tk y™u ‚u™tu W…Þtu„ ðntýðxeytu rŒþt òýðt fh‚t.

{uø™ux s{e™{tkÚte Ät‚w MðY…u {¤u Au. «t[e™ ft¤{tk

{uø™urþÞt «tk‚™e s{e™{tkÚte {¤‚t ÷tu¾kz{tk yt „wý

ntuðtÚte ‚u™wk ™t{ {uø™ux …zâwk. 16{e ËŒe{tk rðr÷Þ{

r„Õƒxo ™t{™t rð¿tt™eyu ‚u™t rðrðÄ W…Þtu„ þtuÄe

ftZât.

{uø™ux yk„u yt òýtu Atu?

{tkŒwk y™u {tÞftk„÷wk {™ MðMÚt þheh™u …ý {tkŒwk …tze þfu Au.

22 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚{uø™ux ƒu «fth™t ntuÞ Au : ftÞ{e y™u ft{[÷tW.

ft{[÷tW {uø™ux ÷tu¾kz™t Ër¤Þt™e ytË…tË ðes«ðtn

Œt¾÷ fhðtÚte ƒ™u Au. ðes«ðtn ntuÞ íÞtk ËwÄe s ‚u™t

„wýÄ{tuo hnu Au.

{uø™urxÍ{ fwŒh‚™e yŒT¼w‚ þÂõ‚ Au y™u

rð¿tt™eytuyu ‚u™tu W…Þtu„ fhe™u ½ýe ytþeðtoŒs™f þtuÄtu

fhe Au.

ßÞtur‚»tþt†™t ™ûtºt y™u htrþ þçŒtu òýe‚t Au.

htrþ W…hÚte ¼rð»Þ fÚt™ ‚{u ðtk[‚t nþtu. «t[e™ ft¤{tk

Ér»t{wr™ytuyu ËqÞo, [kÿ y™u ‚thtytu™e „r‚ y™u MÚtt™™tu

yÇÞtË fhe™u …k[tk„™e h[™t fhu÷e. …k[tk„{tk fÞt rŒðËu

ËqÞo, [kÿ y™u ‚thtytu õÞtk ntuÞ Au ‚u™e [tu¬Ë {trn‚e

ntuÞ Au. …]Úðe y™u [kÿ™e «Œrûtýt y™u Ähe ¼ú{ý™tu Ë{Þ

r™rù‚ ntuÞ Au. yux÷u Ë{„ú ËqÞo{t¤t™e „r‚rðrÄ [tu¬Ë

y™u r™Þr{‚ ntuÞ Au. ytftþ{tk [kÿ ‚thtytu™e ðå[u

Ëhf‚tu ntuÞ Au. [kÿ™e ¼ú{ý fûtt™t 27 ¼t„ …tze

¾„tu¤þt†eytuyu ‚u™u ™t{ ytÃÞt Au. yt ™t{ òýe‚t

Au. Œhuf ¼t„{tk ‚tht ntuÞ Au. ‚tht™t Íw{¾t™t ytfth

W…hÚte ‚u™u ™t{ y…tÞ Au. [kÿ su Íw{¾t{tk ntuÞ Au ‚u

™ûtºt{tk Au ‚u{ fnuðtÞ Au. ™ûtºttu™t ™t{ W…hÚte fth‚f,

{t„Ëh, …tu»t ð„uhu {rn™t™t ™t{ …zât Au. rð¢{ Ëkð‚

[kÿ™e „r‚rðrÄ™t ytÄthu „ýtÞ Au. ‚u™u [tkÿð»to fnu Au.

[kÿ™e ¼ú{ýfûtt™e su{ ËqÞo Vh‚u «Œrûtýt …Út™t

ð‚wo¤™t 12 ¼t„ …tze ‚u™u htrþ ™t{ ytÃÞwk. htrþ yux÷u

fu Z„÷tu fu Ë{qn. htrþ{tk ‚tht™tu Ë{qn ntuÞ Au. ‚u™e

„tuXðýe{tk ƒ¤Œ, ®Ën, ºttsðt, {tA÷e suðt ytfthtu™e

fÕ…™t fhe™u ƒth htrþ™t ™t{ y…tÞt Au. ƒÄwk [¢tfth

Au …hk‚w yrï™e™u …nu÷wk ™ûtºt y™u {u»t™u …nu÷e htrþ

„ýðt{tk ytðu Au.

™ûtºt y™u htrþ þwk Au?

½rzÞt¤tu Ë{Þ ƒ‚tðu Au. …hk‚w Ë{Þ s‚tk yt„¤

…tA¤ …ý ÚtE òÞ Au y™u ¾tuxtu Ë{Þ ƒ‚tðu. yuf Ëufkz

[tu¬Ë Ë{Þ ƒ‚tð‚e ËurËÞ{ õ÷tuf

yux÷u ¾hu¾h fux÷tu Ë{Þ? ytk¾™t …÷ftht sux÷tu!

ytk‚hht»xÙeÞ Ë{Þ™wk {t… …]Úðe™e «Œrûtýt™t Ë{Þ ËtÚtu

òuztÞu÷wk n‚wk. …]Úðe ËqÞo™u Vh‚u yuf [¢ …qhwk fhu yux÷u

yuf ð»to™tu Ë{Þ rðíÞtu yu{ „ýt‚wk. …hk‚w ‚u{tkÞ [tuõËtR

hnu ™nª. 1967{tk ËurËÞ{ õ÷tuf ™t{™e yýw ½rzÞt¤™t

Ë{Þ™u ytk‚hht»xÙeÞ Ë{Þ „ýðt™wk «{tý y…™tðtÞtu.

ËurËÞ{ Ät‚w™tu yýw yuf ËufLz{tk 9192631770

ð¾‚ Äúwsu Au y™u ‚u™t Ë{Þ„t¤t{tk fŒe ðÄ½x Út‚e ™Úte.

ËurËÞ{ õ÷tuf™e h[™t sxe÷ Au. ‚u{tk «ðtne ËurËÞ{™u „h{

fhe ðtÞw ƒ™tðtÞ Au. ðtÞw™t yýwytu ƒu R÷uõxÙtu{uø™urxf ðå[u

…Ëth ÚtR™u {tR¢tuðuð Wí…Òt fhtÞ Au. íÞthƒtŒ ‚u™u Œh

Ëufkzu yuf Íƒfthtu {thu ‚u{ „tuXðtÞ. yt¾wk ËtÄ™

ðt‚tðhý™t R÷uõxÙtu{uø™urxf VtuËoÚte hrût‚ ntuÞ Au.

* þr™™tu yuÂLË÷uzË ™t{™tu ™t™fztu [kÿ ËqÞo«ftþ™wk

90 xft rh^÷uõþ™ fhu Au yux÷u ƒhV™t [tuË÷t suðtu

…thŒþof Œu¾tÞ Au.

* „whw™u 67 fh‚tkÞ ðÄw [kÿ Au …hk‚w ‚u{tk™t 53™u s

ytu¤¾e™u ™t{ y…tÞt Au.

* Þwhu™Ë …h r{Útu™ ðtÞw ¼thtu¼th Au. ‚u ÷t÷ hk„™wk

þtu»tý fhu Au. yux÷u yt¾tu „ún ¼qhtu Œu¾tÞ Au.

* Ã÷wxtu nðu „ún „ýt‚tu ™Úte. …hk‚w ‚u™u …ý ‚u™t sux÷t

s fŒ™tu fuhtu™ ™t{™tu [kÿ Au.

* …]Úðe W…hÚte W¥th rûtr‚s{tk yuLzÙtu{uzt y™u xÙtÞk„w÷w{

„u÷uõËe ™he ytk¾u Œu¾tÞ Au.

* ËqÞo{t¤t™t ƒÄt „úntu™t [kÿtu {¤e™u fw÷ 166 fh‚tk

ðÄw [kÿtu ÚttÞ Au.

* ƒwÄ W…h ðt‚tðhý ™Úte yux÷u íÞtk …ð™ fu …týe

™Úte.

* ™u…åÞw™™t [kÿ xtRx™ ‚u™e Vh‚u yð¤e rŒþt{tk

«Œrûtýt fhu Au.

* Þwhtur…Þ™ M…uË yusLËe™wk “ytur÷B…Ë M…uË ¢t^x”

yuf {tºt yuðwk Au fu su WÕft…t‚{tk ™tþ …t{u÷wk.

yk‚heût™e yòÞƒe

rðrþü ƒ™ðt Œtuzu Au ‚u {™, rðþwØ hnuðt Œtuzu ‚u yk‚:fhý.

‚{t{ ©e{k‚tR™u …týe ¼htðe Œu ‚uðe ftuE ©e{k‚tR ntuÞ ‚tu ‚u rð[thtu™e ©e{k‚tE Au.


…]Úðe ¼{hzt™e su{ [¢tfth Vhu Au y™u ‚u …ý Œh

ËufLzu 450 {exh™e Íz…u. ytx÷e Íz… ntuðt A‚tkÞ

{týËtu Ërn‚™e …]Úðe …h hnu÷e ðM‚wytu ƒnth VUftE s‚e

™Úte fu{fu …]Úðe™wk „whwíðtf»toý ƒ¤ ‚{t{ [eòu™u …tu‚t™e

‚hV ¾U[e ht¾u Au.

…]Úðe™wk „whwíðtf»toý ƒ¤ Œqh yðftþ{tk hnu÷t [kÿ™u

…ý ¾U[e ht¾u Au y™u yux÷u s [kÿ …]Úðe™e ytË…tË

VÞto fhu Au. „whwíðtf»toý yux÷u fu „úurðxe. ‚{u Íehtu „úurðxe

þçŒ Ëtk¼éÞtu nþu. yðftþÞtºteytu yðftþe ËVh{tk

„whwíðtf»toý rð™t™e ÂMÚtr‚™tu y™w¼ð fhu Au. òu fu …]Úðe™t

„whwíðtf»toý™e ƒnth fþwk s sE þf‚wk ™Úte. …hk‚w ytftþ

‚hV Œh Ëufkzu 10 rf÷tu{exh™e Íz…u „r‚ fh‚t …ŒtÚto

W…h „whwíðtf»toý™wk ƒ¤ ‚tu ntuÞ s Au. …hk‚w [es™e Íz…

y™u fŒ «{týu ‚u{tk ðÄ½x™tu y™w¼ð ÚttÞ. rð¿tt™eytu™t

ykŒts {wsƒ …]Úðe™t „whwíðtf»toý™e ƒnth ™ef¤ðwk ntuÞ

‚tu [kÿ fh‚tk 17 „ýt yk‚hu sðwk …zu.

…]Úðe™wk „whwíðtf»toý yðftþ{tk õÞtk ËwÄe ÷t„u?

• rðï™tu «Út{ Ëuxu÷tRx M…wxr™f-1 R.Ë. 1957™t

ytuõxtuƒh™e [tuÚte ‚the¾u hrþÞtyu yðftþ{tk Atuzu÷tu.

• rðï™t «Út{ …whw»t yðftþÞtºte Þuhe „u„urh™u hrþÞt™t

ðtuM‚tuf-10 r{þ™{tk 1961™t yur«÷™e ƒth ‚the¾u

yuf f÷tf 48 r{r™x yðftþ{tk rð‚tðu÷e.

• rðï™e «Út{ {rn÷t yðftþÞtºte ðu÷uLxe™t

xuhu~ftuðtyu 1963™t ytX{e sq™u ƒu rŒðË 22 f÷tf

50 r{r™x yðftþ{tk rð‚tðu÷e.

• «Út{ M…uËðtuf fh™th yðftþÞtºte yu÷uõË ÷eytu™tuðu

1965™t {t[o™e 18 ‚the¾u ðtuh¾tuz-02 r{þ™{tk

M…uËðtuf fhu÷wk.

• [kÿ™e Ë…txe …h «Út{ {t™ðrðne™ Þt™ ÷q™t-2

1959™t ËÃxuBƒh™e 13 ‚the¾u [kÿ …h W‚hu÷wk.

yðftþ{tk Ëti «Út{

ðes¤e fu R÷ufrxÙrËxe™t W…Þtu„tu™e þtuÄtuyu rðï{tk

¢tkr‚fthe …rhð‚o™tu fÞto Au. ðes¤eÚte Ë{„ú rðï Í¤n¤u

Au ‚u{ fnuðtÞ. yt…ýwk htu®sŒwk Sð™ R÷ufrxÙrËxe rð™t

þõÞ s ™Úte. ËSð™t þheh{tk ¿tt™‚k‚wytu{tk ËkŒuþt

ÔÞðnth …ý ðes«ðtnÚte s [t÷u Au.

ðes¤e™wk yÂM‚íð …]Úðe™e Wí…r¥t ÚtR íÞthÚte s Au.

yt Wòo …h ykfwþ {u¤ðe™u rð¿tt™eytuyu ‚u™t W…Þtu„tu

þtuÄe ftZât Au. ‚u™e þYyt‚ „úeË{tk ÚtE n‚e.

ðes¤e fwŒh‚e …rhƒ¤ Au. ‚u™e «Út{ ytu¤¾ «t[e™

„úeË™t ÷tuftuyu {u¤ðe. yƒ™wË™t Ër¤Þt ËtÚtu huþ{

½ËðtÚte Ër¤Þtu …ªAt suðe n¤ðe [eòu™u ytf»tuo yt ðt‚

‚u Ë{Þ{tk òýe‚e n‚e …ý ‚u™wk hnMÞ ftuR™u ¾ƒh ™ntu‚wk.

R.Ë. 1660{tk s{o™ rð¿tt™e ytuxtuðt™ „urhfu ËÕVh™t

Œzt W…h f…zwk ½Ëe™u «Út{ðth ðes«ðtn …uŒt fÞtuo.

ËÕVh™tu Œztu …]Úðe Au y™u ðes«ðtn ‚u™tu ytí{t Au ‚u{

‚u fnu‚tu. „urhf™t «Þtu„ …Ae rðï¼h™t rð¿tt™eytu yt

yá~Þ þÂõ‚™t ËkþtuÄ™tu fhðt ÷tøÞt. ytsu yt…ýu

Ëh¤‚tÚte W…Þtu„ fheyu Aeyu ‚u™e …tA¤ ËUfztu

rð¿tt™eytuyu ð»ttuo ËwÄe {nu™‚ fhe Au. R.Ë. 1746{tk

ntu÷uLz™t ÷ez™ þnuh™t rð¿tt™e …exh {Útoƒútufu yuf ƒhýe

ƒ™tðe ‚u{tk ðes¤e™tu Ëk„ún fÞtuo. ‚u™u ÷ez™ òh fnu‚t.

yt…ýe ƒuxhe™tu ‚u …tÞtu n‚tu. ‚u s{t™t{tk yt ËtÄ™

W…Þtu„e ƒ™u÷wk. R.Ë. 1752{tk £urf÷e™u ytftþ{tk Út‚e

ðes¤e y™u W…Þtu„e ðes¤e yuf s Au ‚u{ Ëtrƒ‚ fÞwO.

R.Ë. 1780{tk ÷e„e „u÷ðt™eyu Œuzft™t …„{tk

ðes «ðtn ðnu‚tu ntuðt™wk þtuæÞwk. ‚uýu ËSð™t þheh{tk

…ý ðes¤e ntuÞ Au ‚u{ Ëtrƒ‚ fÞwO.

yu÷uËtLzÙe ðtuÕxt ™t{™t rð¿tt™eyu fux÷tf hËtÞýtu ðå[u

«r¢Þt ÚtðtÚte ðes¤e …uŒt ÚttÞ Au ‚uðe þtuÄ fhe™u Ät‚w™e

‚õ‚eytu y™u {eXt™t …týe ðzu ðes¤e …uŒt fhðt™e he‚ þtuÄe.

s„‚™e yt ðes¤e yt…ýe «Út{ ƒuxhe ƒ™e. R.Ë. 1820{tk

nuLË ytuhMxzu þtuÄe ftZâwk fu ðes«ðtn™e ËtÚtu ËtÚtu {uø™urxf

rVÕz …ý h[tÞ Au. yt{ ƒúñtkz{tk ÔÞtó R÷ufrxÙrËxe y™u

{uø™urxÍ™e ytu¤¾ ÚtE. íÞthƒtŒ Œhuf rð¿tt™eytuyu ËkþtuÄ™tu

fhe™u ‚u™t «ftþ, „h{e y™u yLÞ «fth™e Wòo {u¤ððt™t

y™uf ËtÄ™tu þtuæÞt y™u s„‚ R÷uõxÙtur™f Þw„{tk «ðu~Þwk.

rðï{tk ËtiÚte ðÄw W…Þtu„e Wòo : ðes¤e

…tu‚t™t …qßÞtu™u ytŒh-{t™ yt…ðtðt¤t™e ô{h,rðãt, Þþ ‚Útt ƒ¤ – [thu …ŒtÚttuo r™hk‚h ðÄu Au.

‚{t{ Œrhÿ‚t™u þh{tðe Œu yuðe ftuE Œrhÿ‚t ntuÞ ‚tu ‚u ði[trhf Œrhÿ‚t Au.


• yt…ýe ËqÞo{t¤t - ŒqÄ„k„t (r{Õfe ðu) „u÷uõËe™tu

yuf ¼t„ Au. yðftþ{tk ‚u ŒqÄeÞt hk„™t …èt suðe

Œu¾tÞ Au.

• R.Ë. 1620{tk „u÷ur÷ytuyu ŒqÄ„k„t „u÷uõËe™e þtuÄ

fhe n‚e.

• yuzrð™ nƒ÷u ƒúñtkz{tk yLÞ „u÷uõËeytu Au ‚uðe

þtuÄ fhu÷e.

• ŒqÄ„k„t™t fuLÿ{tk rðhtx ç÷uf ntu÷ Au.

• ŒqÄ„k„t{tk yƒòu ‚tht Au. …]Úðe …hÚte ‚u™tu Úttuztu

¼t„ s òuE þftÞ Au.

• ŒqÄ„k„t ‚u™e furLÿÞ Ähe …h [¢tfth Vhu Au.

• [e™{tk yt „u÷uõËe™u ‘Y…uhe ™Œe’ fnu Au.

• yt…ýe yt¾e ËqÞo{t¤t ŒqÄ„k„t{tk fuLÿ™e ytË…tË

827000 rf÷tu{exh™e Íz…u «Œrûtýt fhu Au.

‘ŒqÄ„k„t’ „u÷uõËe™wk òýðt suðwk

ËqÞo™t rfhýtu{tk „h{e ntuÞ Au. yt „h{e™tu W…Þtu„

fhðt™e rŒþt{tk R.Ë. 1878{tk $ø÷uLz™t rðr÷ÞBËytŒBË ™t{™t rð¿tt™eyu …nu÷ fhu÷e. ‚uýu [tkŒe™t

ytðhýðt¤t yheËtytu Ët{ Ët{u hnu ‚u he‚u „tu¤tfth

„tuXðe™u ðå[u ËqÞo™t rfhýtu yufrºt‚ fhe ƒtuR÷h „h{

fhðt{tk ËV¤‚t {u¤ðu÷e. R.Ë. 1883{tk sntu™yurhõË™ u yk‚„tuo¤ yheËt ðzu ËqÞo™e „h{e yufºt fhe™u

Ëtu÷th yuÂLs™ [÷tðu÷wk. ðes¤e™e þtuÄ ÚtÞt …Ae ËqÞo

«ftþ{tkÚte ðes¤e {u¤ððt {txu …ý y¾‚ht Útðt ÷tøÞt.

R.Ë. 1904{tk s{o™e™t ntu÷ y™u õÞw…hËu ytuõËtRz

ËqÞo «ftþ Ët{u ËkðuŒ™þe÷ Au ‚uðe þtuÄ fhe™u Ëtu÷th Ëu÷™e

þtuÄ™tu …tÞtu ™tÏÞtu. íÞthƒtŒ ytÕƒxo ytRLMxtR™,zuhe÷ [u…e™, fq÷h y™u …Ëo ™t{™t rð¿tt™eytuyu ¢{þ:

ËkþtuÄ™ fhe™u 1950{tk …]Úðe Ëtu÷th Ëu÷™e þtuÄ fhe. ytsu

yt…ýe …tËu ËqÞo «ftþ{tkÚte ËtiÚte ðÄw 30 xft ðes¤e {¤u

‚uðt þÂõ‚þt¤e Ëtu÷th Ëu÷ Au. Ëtu÷th …u™÷ ðzu yt¾t

„t{™u ðes¤e {¤e þfu Au. …hk‚w yt þtuÄ …tA¤ y™uf

rð¿tt™eytu™e 300 ð»to™e {nu™‚ Au.

ytftþ{tkÚte õÞthuf ftuE ‚thtu ¾he™u …]Úðe …h …z‚tu

ntuÞ Au ‚u ‚{u òýtu Atu? õÞthuf s ƒ™‚e yt ½x™t

Au y™u ½ýt ÷tuftu™u htºtu ytftþ{tkÚte ¾h‚t ‚tht òuðt

…ý {¤u Au. ¾h‚t ‚tht™u WÕft …ý fnu Au. ËqÞo{t¤t{tk

Vh‚tk ÷½w„ún y™u Äq{fu‚w{tkÚte õÞthuf ™t™fzt ¾zf Aqxt

…ze™u yðftþ{tk Vk„tu¤tÞ Au. yt xwfzt …]Úðe™t ðt‚tðhý{tk

«ðuþu íÞthu «ftþ™tu ‚usMðe ÷eËtuxtu òuðt {¤u Au. yt

÷eËtuxtu ykÄthe ht‚ ntuÞ ‚tu òuðt {¤u …hk‚w rŒðËu òuE

þft‚tu ™Úte. …]Úðe …h ¾he™u ytð‚e WÕftytu ¾qƒ s ™t™e

ntuÞ Au y™u {tuxu¼t„u Äq{fu‚w{tkÚte Aqxe …zu÷e ntuÞ Au.

fux÷ef søÞtyu ËkÏÞtƒkÄ WÕftytu yuf ËtÚtu ðhËtŒ™e su{

…zu Au. WÕftð»tto™t yt á~Þ òuðt suðt ntuÞ Au. ytftþ{tkÚte

¾h‚t Œu¾t‚t ‚tht{tk™t {tuxt¼t„™t ‚tht …]Úðe …h …z‚t

™Úte.

…]Úðe™t ðt‚tðhý{tk Œhhtus nòhtu WÕftytu «ðuþ‚e

ntuÞ Au. …hk‚w ‚u fŒ{tk ™t™e ntuÞ Au y™u ðt‚tðhý{tk

«ðuþ‚e ð¾‚u ðt‚tðhý ËtÚtu™t ½»toýÚte ™tþ …t{u Au.

{tuxt ¾zf suðe WÕft …]Úðe …h …zât™t Œt¾÷t …ý Au.

{tuxe WÕft …]Úðe …h …zu íÞthu s{e™{tk „tu¤tfth ¾tztu

…ze òÞ Au. ™tr{rƒÞt Œuþ™t ntuƒt rðM‚th{tk 60 x™

ðs™™e WÕft …zðtÚte rðþt¤ ¾tztu …ze „Þtu n‚tu.

yurhÍtu™{tk 50,000 ð»to …nu÷tk WÕft …zðtÚte 200 {exh

Ÿztu ¾tztu …ze „Þu÷tu. yts ËwÄe …]Úðe …h WÕftÚte …zu÷t

120 ¾tztytu {¤e ytÔÞt Au. 1908{tk ËtRrƒrhÞt™t

r™so™ rðM‚th xu„wMft{tk WÕft …zðtÚte 60 {exh ÔÞtË™tu

„tu¤tfth ¾tztu …ze „Þu÷tu. …]Úðe™e ytË…tË 1000 sux÷e

WÕftytu «Œrûtýt …ý fhu Au.

ytftþ{tkÚte ¾h‚t ‚tht õÞtkÚte ytðu Au?

yðftþ{tk hnu÷t Ëuxu÷tRx …]Úðe™e Vh‚u «Œrûtýt fhu

Au. ‚u™u yðftþ{tk Atuzât …Ae ¼ú{ýfûtt fu ytuŠƒx{tk

{qfðt{tk ytðu Au. Ëuxu÷tRx su {t„o W…h …]Úðe™e ytË…tË

Vhu ‚u {t„o™u ¼ú{ýfûtt fnu Au.

Ëuxu÷tRx …]Úðe™t ðt‚tðhý™e ƒnth òÞ …Ae …]Úðe™t

Ëuxu÷tRx™e ¼ú{ý fûtt yux÷u þwk?

{™w»Þ™e Wòo™t Wí…tŒ™™tu {wÏÞ †tu‚ nfthtí{f rð[thtu.

ËqÞo«ftþ{tkÚte Wòo {u¤ððt™e þtuÄ

25sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚„whwíðtf»toý™u fthýu yt…tuyt… «Œrûtýt fhðt ÷t„u Au.

Ëuxu÷tRx™u RÂåA‚ ¼ú{ýfûtt{tk {qfðt sYhe Au. yt {txu

rð¿tt™eytu ÷tuL[ fh‚e ð¾‚u ½ýe „ý‚he fhu Au. «tÚtr{f

he‚u Ëuxu÷tRx …]Úðe™e 320 rf÷tu{exh™e fu ‚uÚte ðÄw Ÿ[tEyu

{qftÞ ‚tu ¼ú{ý fûtt{tk „tuXðtR òÞ Au. Ëuxu÷tRx™u fux÷u

Ÿ[u {tuf÷ðtu ‚u rð¿tt™eytu ™¬e fhu Au y™u yu™t «{týu

htufux™tu W…Þtu„ fhu Au. Ëuxu÷tRx Œh ËufLzu ytX rf÷tu{exh™e

„r‚{tk hnu ‚u he‚u htufux{tkÚte Vk„tu¤tÞ Au. yt „r‚{tk ‚u

…]Úðe™t „whwíðtf»toý ƒ¤™t ƒu÷uLË{tk ytðu Au y™u «Œrûtýt

fhðt ÷t„u Au. ¼ú{ýfûtt Ët{tLÞ he‚u ÷kƒ„tu¤ ntuÞ Au.

ð¤e ‚u rð»twðð]¥t™u Ë{tk‚h y™u Äúwðtu™u Ë{tk‚h yu{ ƒu he‚u

…]Úðe™e Vh‚u [¢tðt ÷u Au. rð»twðð]¥t™u Ë{tk‚h ¼ú{ý fûtt™u

RõðuxturhÞ÷ ytuŠƒx y™u Äúwð™u Ë{tk‚h ¼ú{ý fûtt™u …tu÷th

ytuŠƒx fnu Au. 320 rf÷tu{exh™e Ÿ[tEyu Vh‚tu Ëuxu÷tRx

90 r{r™x{tk …]Úðe™e yuf «Œrûtýt fhu Au. 36,000

rf÷tu{exh™e Ÿ[tRyu ‚u 24 f÷tf{tk yuf «Œrûtýt fhu Au.

yux÷u fu ‚u …]Úðe™e Ähe ¼ú{ý ËtÚtu Vhu Au y™u nk{uþtk …]Úðe™t

yuf s MÚt¤ …h hnu Au.

rð{t™ fu nur÷ftuÃxh{tkÚte sYh …zu ‚tu fqŒe …zðt {txu

…uhuþqx™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au. …uhuþqx yux÷u {sƒq‚ ft…z fu

Ã÷tÂMxf™e ƒ™u÷e rðþt¤ Aºte. ‚u™e ™e[u {týË ÷xfe þfu

‚uðe Œtuhe y™u …ètu ntuÞ Au. ™e[u …z‚e ð¾‚u …uhuþqx™e Aºte{tk

nðt ¼htÞ y™u ‚u™u yðhtuÄ ÷t„u yux÷u ‚u s{e™ …h Äe{u

Äe{u W‚htý fhu Au. …uhuþqx™tu Rr‚ntË …ý hË«Œ Au.

…uhuþqx™e þtuÄ R.Ë. 1783{tk ËuƒtÂMxÞ™ ÷u™tu{oLz u

fhu÷e. ‚u Ë{Þu rð{t™ ™ntu‚t yux÷u …ðo‚tu fu Ÿ[e R{th‚tu

…hÚte fqŒftu {th‚t ntux yuh ƒ÷q™ n‚t. ‚u{tkÚte …ý

fqŒftu {thðt™t «Þtu„tu ÚtÞt. 1785{tk ntux yuh ƒ÷q™{tkÚte

fq‚ht™u fqŒftu {htðe …uhuþqx™t W…Þtu„™e þYyt‚ ÚtE.

ç÷tLÞtzo ™t{™t yuÂLsr™Þhu huþ{™t ft…z{tkÚte …uhuþqx

ƒ™tðu÷e. R.Ë. 1979{tk yuLzÙÞw „t™uxe ™t{™t ËtnrËfu

30 Vqx™t ÔÞtË™e rðþt¤ …uhuþqx îtht 8000 Vqx™e

Ÿ[tEyuÚte fqŒftu {thu÷tu. íÞthƒtŒ y™uf rð¢{tu ËòoÞt

Au. ft…z y™u rzÍtR™{tk VuhVth fhe™u ½ýt «fth™e

ytÄwr™f …uhuþqx ƒ™ðt ÷t„e Au.

yðftþ{tkÚte fqŒftu : …uhuþqx

htsMÚtt™™t sÞ…wh{tk 18{e ËŒe{tk {nthtò ËðtR

sÞ®Ënu sk‚h {k‚h ƒkÄtðu÷wk. sk‚h {k‚h{tk 14 sux÷t

¾„tu¤eÞ ËtÄ™tu Au. s{e™ W…h Œeðt÷tu™e rðrðÄ

„tuXðýeÚte ƒtkÄðt{tk ytðu÷ yt Þkºttu ËqÞo, [kÿ y™u

‚thtytu™e „r‚rðrÄ òýðt W…Þtu„e ÚttÞ Au. ‚u{tk Ë{útx

™t{™wk ËqÞo ½rzÞt¤ rðï «rËØ Au. ËqÞo ½rzÞt¤ Ëthe

h[™t Au. s{e™ …h ¾tuzðt{tk ytðu÷tu M‚k¼™tu …zAtÞtu

Ë{Þ òýðt {txu W…Þtu„e ÚttÞ Au.

sÞ…wh™wk Ë{útx Þkºt 27 {exh Ÿ[wk Au y™u ‚u™tu

…zAtÞtu Œh Ëufkzu yuf r{r÷{exh ¾Ëu Au. …zAtÞt™e yt

„r‚ ™he ytk¾u …ý òuE þftÞ Au. Ë{útx Þkºt sÞ…wh™t

hu¾tkþ 27 rz„úe sux÷wk ™{u÷wk Au. W¥th Œrûtý rŒþt{tk

„tuXðtÞu÷wk yt Þkºt [tuõËtE…qðof Ë{Þ Œþtoðu Au. sÞ…wh

¾t‚u ytð‚t «ðtËeytu {txu sk‚h{k‚h ytf»toý™wk fuLÿ Au.

rðï™e ËtiÚte {tuxe ËqÞo ½rzÞt¤

sÞ…wh™wk Ë{útx Þkºt

s„‚ yt¾w „r‚{Þ Au. …hk‚w Œhuf „r‚ fux÷tf

r™Þ{tu™u ytÄe™ Au. ytsÚte [thËtu ð»to …nu÷t rðÏÞt‚

rð¿tt™e ytEÍuf LÞwx™u yt r™Þ{tu þtuÄe ftZât n‚t.

R.Ë. 1686{tk LÞwx™u hsq fhu÷t yt ºtý r™Þ{tu ytsu

rð{t™ Wztððt{tk …ý {ŒŒY… ÚttÞ Au.

r™Þ{ …nu÷tu : ftuE…ý ðM‚w™u ftuE ƒ¤ fu yðhtuÄ

÷t„u ™nª íÞtk ËwÄe ‚u ÂMÚth ntuÞ ‚tu ÂMÚth y™u „r‚{t™

ntuÞ ‚tu nk{uþtk „r‚{t™ hnu Au. yt…ýu …ÚÚth™u Ÿ[feyu

™nª íÞtk ËwÄe s{e™ …h ÂMÚth hnu Au y™u VUfu÷t …ÚÚth™u

…]Úðe™wk „whwíðtf»toý ƒ¤ ¾U[u Au. yux÷u ‚u™e „r‚ yxfe™u

‚u s{e™ …h …zu Au.

r™Þ{ ƒeòu : ftuE…ý „r‚{t™ …ŒtÚto™e „r‚™wk

«{tý y™u rŒþt ‚u™u ÷t„u÷t ƒ¤™t «{tý{tk s ntuÞ

Au. yt…ýu ftuE ðM‚w™u Äfu÷eyu íÞthu ‚u yt…ýu Ä¬tu {tÞtuo

ntuÞ ‚u s rŒþt{tk ¾Ëu Au y™u ¾Ëðt™e „r‚ ‚u™u ÷t„u÷t

ƒ¤ sux÷e s ntuÞ Au.

r™Þ{ ºteòu : ftuE „r‚{t™ …ŒtÚto ‚u™e „r‚™e

„r‚™t r™Þ{

Ëk…r¥t ytuAe ntuÞ íÞthu ¾[o{tk y™u Ë{s ytuAe ntuÞ íÞthu [[to{tk {ÞtoŒt ht¾ðe.

26 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚rðhwæÄ rŒþt{tk ‚ux÷wk s ƒ¤ …uŒt fhu Au. ƒkŒqf™e „tu¤e

ƒkŒqf{tkÚte Aqxu íÞthu ‚u rðhwæÄ rŒþt{tk Ä¬tu {thu Au. sux

rð{t™ yt r™Þ{™u ytÄthu s „r‚{tk hnu Au.

½uht ÷e÷t fu ç÷q hk„™t „tu„ÕË ËqÞo™t «¾h ‚t…

W…htk‚ yÕxÙtðtÞtu÷ux rfhýtuÚte ytk¾™wk hûtý fhu Au. fux÷tf

„tu„ÕË ËqÞo«ftþ™e ‚eðú‚t {wsƒ ½uht{tkÚte …thŒþof ËVuŒ

ƒ™e s‚t ntuÞ Au. ËqÞo «ftþ™e ntshe{tk ‚u ½è hk„™t

ntuÞ Au y™u ËqÞo«ftþ ytuAtu Út‚tu òÞ ‚u{ ‚u{ yt…{u¤u

ËVuŒ …thŒþof ƒ™‚t òÞ Au. yt ¾qƒe ‚u{tk hnu÷t rËÕðh

nu÷tRz r¢Mx÷™u yt¼the Au. rËÕðh yux÷u fu [tkŒe™t ƒÄt

s ytuõËtRz, Y…tk‚h ËqÞo«ftþ ËtÚtu ËkðuŒ™þe÷ Au y™u

ËqÞo«ftþ {tkÚte yÕxÙtðtÞtu÷ux rfhýtu þtu»te™u ‚h‚ s hk„

ƒŒ÷u Au. Vtuxtu„útVe{tk …ý ‚u™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

rð¿tt™eytuyu „tu„ÕË™t ft[ W…h rËÕðh nu÷tRz r¢Mx÷™wk

Ëqû{ ytðhý [Ztðe™u yt ËwrðÄtðt¤t „tu„ÕË ƒ™tÔÞt Au.

fux÷tf „tu„ÕË{tk ËqÞo«ftþÚte hk„ fuðe he‚u ƒŒ÷tÞ Au?

nðt{tk ÂMÚth hnu ‚uðwk nur÷ftuÃxh ƒ™tððt {txu ½ýt

rð¿tt™eytuyu «ÞtËtu fhu÷t. …hk‚w W…Þtu„e ÚttÞ ‚uðt «Út{

nur÷ftuÃxh™e þtuÄ hrþÞt™t ytE„tuh rËftuMfeyu R.Ë.

1910{tk fhu÷e. ‚u™u htuxtu ftuÃxh fnu‚t. nur÷ftuÃxh™u

nðt{tk ÂMÚth ht¾ðt {txu ‚u™t {Útt¤u {qfu÷tu {tuxtu …k¾tu

{ŒŒY… ÚttÞ Au. yt …k¾t™t …tkr¾Þt Ënus {hze™u ºttkËt

fhu÷t ntuÞ Au. yux÷u ‚u Íz…Úte Vhu íÞthu ‚u™e ™e[u™e

nðt W…h™e ‚hV Äfu÷tÞ Au. …k¾t™e ËtÚtu nðt …ý Vhðt

÷t„u Au. yux÷u …tk¾tu™e ™e[u nðt™wk Œƒtý ËòoÞ Au.

…k¾t™e W…h™e nðt …ý [¢ðt‚™e su{ Vh‚e ntuÞ Au.

yt «[kz Œƒtý nur÷ftuÃxh™u nðt{tk Ÿ[fu Au. …tR÷tux

…k¾t™t …tkr¾Þt™tu {htuz ðÄ‚tu ytuAtu fhe™u nðt™wk RÂåA‚

Œƒtý ò¤ðe þfu Au. …tk¾tu W…h y™u ™e[u™wk Œƒtý Ë{t™

ÚttÞ íÞthu nur÷ftuÃxh nðt{tk ÂMÚth hnu Au.

nur÷ftuÃxh nðt{tk ÂMÚth fuðe he‚u hnu Au?

ƒw÷ztuÍh y™u ¢uR™ suðt ËtÄ™tu «[kz ðs™ Ÿ[f‚tk

ntuÞ Au. yt…ý™u ™ðtE ÷t„u ƒw÷ztuÍh™e ytx÷e ƒÄe

‚tft‚ õÞtkÚte ytð‚e nþu? ¼thu ð[™ Ÿ[f‚t yt ËtÄ™tu{tk

ntRzÙtur÷f rËMx{ ntuÞ Au. ™¤tfth{tk ¼hu÷t ftuE…ý

«ðtne™e W…h Œƒtý fheyu, ‚tu ‚u Œƒtý «ðtne{tk [thu

‚hV Vu÷tÞ Au. òu yt ™¤tfth{tk ƒeS …tk[ ™¤eyu

òuzðt{tk ytðu ‚tu ™¤tfth{tk yt…u÷wk Œƒtý …tk[ „ýwk ÚtR™u

{¤u Au. yt r™Þ{ …tMf÷ ™t{™t rð¿tt™eyu þtuÄu÷tu.

ƒw÷ztuÍh y™u ¢u™{tk ð…ht‚e ntRzÙt ur÷f rËMx{™t

™¤tfth{tk ytuR÷ ¼hu÷wk ntuÞ Au. Ëtkfze ™¤e{tk ¼hu÷t

ytuR÷ W…h™wk Œƒtý …ntu¤e ™¤e{tk s‚tk y™uf„ýwk ÚtR

òÞ Au. yt{ ƒw÷ztuÍh™u þÂõ‚ {¤u Au. y„tW™t s{t™t{tk

…týe™e xtkfe{tk Œƒtý yt…e™u …týe îtht [t÷‚t ŒtƒÞkºttu

W…Þtu„{tk ÷uðt‚t.

ntRzÙtur÷f rËMx{ þwk Au? ‚u™tu þwk W…Þtu„?

ftuE …ý ËtR™ ƒtuzo fu r[ºt ŒqhÚte s Ítk¾wk y™u

ÄqkÄ¤wk Œu¾tÞ. su{ ™Sf sEyu ‚u{ ‚u ðÄw™u ðÄw M…ü

Út‚wk òÞ. yuBçÞw÷LË fu …tu÷eË ðt™™e ËtÞh™™tu yðts

Œqh ntuÞ íÞthu Äe{tu Ëk¼¤tÞ, ™Sf ytðu íÞthu {tuxtu

Ëk¼¤tÞ. yðts™t {tuò™e yt yËh™u ztuÃ÷h RVuõx fnu

Au. R.Ë. 1842{tk sntu™ r¢rùÞ™ ztuÃ÷h ™t{™t

rð¿tt™eyu ‚u™e þtuÄ fhe n‚e.

yðts y™u «ftþ™t {tuò™u ƒu he‚u òuðtÞ Au. ‚u™e

ðuð÷uLÚt yux÷u fu ‚hk„ ÷kƒtR y™u r£õðLËe fu fk…™ ËkÏÞt.

ðuð÷uLÚt yux÷u ƒu {tuò ðå[u™wk yk‚h y™u r£õðLËe yux÷u

yuf Ëufkz{tk fux÷t {tuò fu fk…™ ÚttÞ Au ‚u™wk «{tý. ztuÃ÷h

RVuõx™tu hzth y™u Ëtu™tu„útVe{tk W…Þtu„ ÚttÞ Au. yðts™t

{tuò™u Œqh ËwÄe {tuf÷e ‚u ftuE ðM‚w ËtÚtu yÚtztR™u …tAe

Vhu íÞthu ‚u™tu yÇÞtË fhe™u ‚u fE ðM‚w ËtÚtu yÚtztÞ Au

‚u™wk fŒ y™u ytfth™tu ykŒts {u¤ðe þftÞ Au. þheh™t

ytk‚rhf yðÞðtu™e Ëtu™tu„útVe{tk …ý ‚u™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

yðts y™u «ftþ{tk ztuÃ÷h RVuõx

Ë{]rØ{tk r{ºttu yt…ý™u òýu Au,rð…r¥t{tk yt…ýu yu{™u òýeyu Aeyu. rð[th™tu r[ht„ ƒwÍtE sðtÚte yt[th ytkÄ¤tu ÚtE òÞ Au.

Ë{Þ ËtÚtu …wÏ‚‚t ytðu, Ë{s ËtÚtu …rh…õð‚t.


¼qfk… ytu®[‚t s ytð‚e ytV‚ Au. yux÷u

¼qM‚hþt†e™e ÷uƒ{tk rËM{tu„útV ftÞ{ [t÷w ÂMÚtr‚{tk

ht¾ðt{tk ytðu Au. ßÞthu …ý ¼qfk… ytðu ‚tu ‚u™t …h

‚eðú‚t òýe þftÞ.

¼qfk…™e Äúwòhe ƒu fu [th Ëufkz s hnu Au. ytx÷t

xqkft Ë{Þ{tk ‚u™wk yur…ËuLxh fuðe he‚u þtuÄe þftÞ ‚u …ý

òýðt suðwk Au.

¼qfk… s{e™™t …uxt¤{tk ftuE yuf MÚt¤uÚte þY ÚttÞ Au.

‚u™u ‚u™wk fuLÿ fu yur…ËuLxh fnu Au. yt MÚtt™{tkÚte ºtý «fth™t

{tuò ™ef¤u Au y™u Äh‚e™u Äúwòðu Au. ‚u{tk …e-ðuð ™t{™t

{tuò s{e™™e Ë…txe ‚hV ËeÄe „r‚ fhu Au. yuË-ðuð ºttkËe

„r‚ fhu Au. yt ºtýu {tuò™e Íz… swŒe swŒe ntuÞ Au. …e-

ðuð ËtiÚte ðÄw Íz…u „r‚ fhu Au. s{e™™e ™¬h‚t™t ytÄthu

yt {tuò Ëufkz™t ºtýÚte {tkze 13 rf.{e.™e Íz…u „r‚ fhu

Au. rËM{tu„útV{tk ƒk™u «fth™t {tuò Ë…txe …h õÞthu …ntU[u

Au ‚u òýe þftÞ Au. rð¿tt™eytu …e-ðuð y™u yuË-ðuð ðå[u™t

Ë{Þ„t¤t™e sux÷e Ëufkz ÚttÞ ‚ux÷t rf÷tu{exh™e ŸztEyu

yur…ËuLxh ntuÞ ‚u{ ™¬e fhu Au. R.Ë. 1913{tk ÷q™tu

„wxu™ƒ„o ™t{™t rð¿tt™eyu yt …Ør‚ þtuÄu÷e.

¼qfk…™t yur…ËuLxh™wk rð¿tt™

yðftþ{tk Ëuxu÷tRx Atuzðt {txu htufux™tu W…Þtu„ ÚttÞ

Au. ‚u™u ÷tuL[ Ônef÷ …ý fnu Au. yt htufux ‚eðú ðu„

ËtÚtu ytftþ ‚hV Äfu÷tÞ Au. yt {txu «[kz ‚tft‚ y™u

ƒ¤‚ý™tu {tuxtu sÚÚttu ð…htÞ Au. ¼th‚™wk ©e nrhftuxt

÷tu®L[„ {Útf yt {txu òýe‚wk Au. ‚u ƒk„t¤™t W…Ët„h™t

xt…w …h ytðu÷wk Au.

htufux ÷tuL[ fhðt™t MÚt¤™e …ËkŒ„e ft¤S…qðof fhðe

…zu. …]Úðe …rù{Úte …qðo rŒþt ‚hV …rh¼ú{ý fhu Au.

rð»twðð]¥t W…h Q¼u÷tu {týË …]Úðe™t …rh¼ú{ý ËtÚtu

f÷tf™t 1660 rf.{e.™e Íz…u Vh‚tu ntuÞ Au. …]Úðe™tu yt

ðu„ htufux™u Atuzðt{tk W…Þtu„e ÚttÞ Au. rð»twðð]¥t W…hÚte

htufux Atuzðt{tk ytðu ‚tu ‚u™u f÷tf™t 1600 rf÷tu{exh™e

fwŒh‚e Íz… yt…tuyt… {¤e òÞ Au. yux÷u $Äý™e sYh‚

htufux ÷tuL[ fhðt™t MÚt¤™wk rð¿tt™

ytuAe …zu Au. ÷tu®L[„ {Útf rð»twðð]¥t™e ™Sf ntuÞ ‚tu

ðÄw y™wfq¤ s ™nª …ý W¥t{ „ýtÞ Au. Œhuf Œuþ htufux

÷tuL[ fhðt™wk MÚt¤ Œuþ™t …qðo ftkXu ht¾u Au. htufux …rù{Úte

…qðo ‚hV ºttkËe rŒþt{tk ytftþ{tk òÞ Au yux÷u yfM{t‚

ÚttÞ y™u ‚qxe …zu ‚tu ŒrhÞt{tk …zu Au. ð¤e ÷tu®L[„ MÚt¤

Ë÷t{‚e {txu ðËr‚Úte Œqh ht¾ðt{tk ytðu Au. ¼th‚™wk ©e

nrhftuxt yt ƒÄe ƒtƒ‚tu{tk ËtiÚte y™wfq¤ ÷tu®L[„ {Útf

„ýtÞ Au. ½ýt Œuþtu rð»twðð]¥t™e ™Sf MÚt¤ þtuÄe yLÞ

Œuþtu{tk …ý ÷tu®L[„ {Útf MÚtt…u Au.

ò‚ò‚™e [xýe …¤ðth{tk ‚iÞth fhe yt…‚wk r{õËh

hËtuzt™wk ¾qƒ s W…Þtu„e ËtÄ™ Au. R÷ufrxÙf {tuxh ðzu [t÷‚t

r{õËh™e h[™t Ëtð ËtŒe Au. r{õËh{tk swŒe swŒe ËtRÍ™t

ƒhýe ytfth™t òh ntuÞ Au. òh™t ‚r¤Þu Ät‚w™e ç÷uz ntuÞ

Au. yt ç÷uzÚte ƒÄwk ft{ ÚttÞ Au. …ŒtÚto™u ðtxðt, ft…ðt,

…tðzh ƒ™tððt fu ð÷tuððt {txu swŒt swŒt ytfth™e ç÷uz

ntuÞ Au. r{õËh™e W…h òh {qfðtÚte yt ç÷uz™tu ™e[u™tu

¼t„ {tuxh ðzu Vh‚t [¢ ËtÚtu ƒkÄ ƒuËe òÞ Au y™u òh™e

ç÷uz Vhu Au. òh{tk ™t¾u÷t …ŒtÚto{tkÚte yt [¢tfth Vh‚e

ç÷uz …¤ðth{tk s [xýe fhe ™t¾u Au. r{õËh™e þtuÄ

1922{tk MxeV™ …tux÷tðMfe ™t{™t rð¿tt™eyu fhu÷e.

hËtuzt™tu ËtÚte : r{õËh

…ð™[¬e yux÷u …ð™{tkÚte ðes¤e {u¤ððt™tu Ëútu‚.

ËkÏÞtƒkÄ …ð™[¬e ðzu …w»f¤ {tºtt{tk ðes¤e {u¤ðe þftÞ

Au. ½ýt Œuþtu{tk ytðt rðLzVt{o òuðt {¤u Au. ‚u s{e™

…h ntuÞ Au …hk‚w Mftux÷uLz™t …exËonuz™t ŒrhÞt{tk ‚h‚e

…ð™ [¬eytu ftkXt™t ÷„¼„ 20,000 ½htu{tk ðes¤e

…qhe …tzu Au. Mftux÷uLz™t yt rðLzVt{o{tk …tk[ …ð™[¬e

Au. Œhuf 830 Vqx Ÿ[e Au. ‚u™t …tÞt™t 256 Vqx …týe™e

™e[u Au. yuf …ð™[¬e A {u„t ðtux …tðh yt…u Au. yt

…tðh ð…htÞ ™nª ‚tu rðhtx r÷rÚtÞ{ ƒuxhe{tk Mxtuh ÚttÞ

Au. ŒrhÞt{tk ‚h‚e yt …ð™[¬e™t ‚r¤Þu 111 x™™t

÷k„h ƒtkÄe™u Q¼e ht¾ðt{tk ytðu Au. ÷k„h™tu ÔÞt… 16

Vqx Au. …ð™[¬e ŒrhÞt™t …týe{tk Q¼e ‚h‚e hnu Au.

Mftux÷uLz™t ŒrhÞt{tk ‚h‚e …ð™[¬e

Ë{qn{tk ntuEyu íÞthu þçŒ ûtuºtu yt…ýu ËtðÄ hnuðwk òuEyu.


ft[ ™tswf y™u ƒhz ðM‚w Au. {tuxtu yðts fu Äztftu

ÚttÞ ‚tu …ý ‚u{tk r‚htztu …ze òÞ. ði¿ttr™ftuyu Úttuzt {sƒq‚

ft[ …ý rðfËtÔÞt Au. xÙf y™u {tuxt ðtn™tu™t ft[{tk

ƒu ft[™t …z ðå[u …thŒþof hƒh™wk …z [tUxtzu÷wk ntuÞ Au.

yux÷u ft[ r‚htz …zu ‚tu …ý ‚qxe …z‚t ™Úte. …hk‚w ƒw÷ux«wV

ft[ ‚tu ™ðtE™e ðt‚ fnuðtÞ.

ƒkŒqf{tkÚte AtuztÞu÷e ÄË{Ë‚e ƒw÷ux ft[ ËtÚtu yÚtztÞ

íÞthu þwk ÚttÞ Au ‚u òýðwk …zu. ‚{u r¢fux h{‚t nþtu. Ët{uÚte

ytð‚t ƒtu÷™u fu[ fh‚e ð¾‚u ƒu ntÚt ðzu ƒtu÷™u htuftu

Atu. ƒtu÷{tk „r‚þÂõ‚ hnu÷e Au. ‚u þÂõ‚ ntÚt™u ™wfËt™

…ý fhe þfu Au. ntÚt{tk òzt ø÷tuÔÍ yt þÂõ‚™e yËh

½xtzu Au. …hk‚w ËtÚtu ƒtu÷ fu[ fh‚e ð¾‚u ntÚt™u yuftŒ

$[ …tA¤ …ý ¾U[u Au. suÚte ƒtu÷™e „r‚þÂõ‚ ½xe òÞ.

ft[ ËtÚtu „tu¤e yÚtztÞ íÞthu „tu¤e™e ‚eðú „r‚þÂõ‚

ft[{tk «ðuþu Au. „tu¤e™e Íz… ½xu y™u ‚u ft[ ‚tuze™u

yt„¤ ðÄu. ft[ yt „r‚þÂõ‚™u „úný fhe þf‚tu ™Úte

yux÷u ‚qxe òÞ Au. rð¿tt™eytuyu „r‚þÂõ‚™wk þtu»tý fhe

÷u ‚uðt ft[ ƒ™tÔÞt Au. su{tk ft[™t y™uf …z ðå[u …tu÷e

ftƒtuo™ux™t …thŒþof …z ntuÞ Au. yt …z™u ÷ur{™ux fnu Au.

ºtý [th ft[™t …z ðå[u ºtý [th …tu÷e ftƒtuo™ux™t …z

òuztE™u ƒw÷ux«wV ft[ ƒ™u Au. ƒw÷ux yt ft[ ËtÚtu yÚtztÞ

íÞthu ‚u™t yt½t‚ ‚u{s „r‚þÂõ‚ …tu÷e ftƒtuo™ux ft[{tk

yuf MÚtt™u furLÿ‚ ™ Út‚tk [thu ‚hV rð¾uhtE òÞ Au.

ƒw÷ux«wV ft[ 3Úte 4 ËuLxe{exh òzt ntuÞ Au.

{nt™w¼tðt u™e ftht u, ƒUft u y™u yLÞ Ë÷t{‚e™e

sYrhÞt‚ðt¤t {txu ƒw÷ux«wV ft[™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

ƒw÷ux«wV ft[ fuðe he‚u ƒ™u Au?

fth suðt ðtn™tu™t …izt s{e™ …h Vhe™u yt„¤ ðÄu …hk‚w

…týe{tk ‚h‚wk snts …týe{tk fE he‚u yt„¤ ðÄu ‚u òýtu Atu?

…týe ™¬h ðM‚w ™Úte yux÷u ‚u{tk …izt ™ [t÷u. snts™u yt„¤

Ä¬tu {thðt {txu «tu…u÷h ™t{™tu …k¾tu ntuÞ Au.

yt …k¾tu …uxÙtu÷ fu yLÞ $ÄýÚte [t÷‚t yuÂLs™ ðzu Vhu

Au. «tu…u÷h snts™e …tA¤ …týe{tk zqƒu÷wk hnu Au. ‚u™t …tk¾eÞt

ºttkËt ntuÞ Au. ‚{u M¢w òuÞt nþu. ‚u™t ð¤ [zu÷t ºttkËt ytkxt™u

snts …týe{tk fuðe he‚u yt„¤ ðÄu Au?

fthýu ‚u™u VuhððtÚte ÷tfzt{tk Ÿzu W‚hu Au. snts™wk «tu…u÷h

…ý ytðwk s ft{ fhu Au. ‚u …týe™u ft…e™u yt„¤ Äfu÷tÞ Au.

òu fu ‚u™t ƒ¤Úte 70 xft …týe …tA¤ Äfu÷tÞ Au y™u ƒtfe™wk

ƒ¤ «tu…u÷h™e ËtÚtu snts™u yt„¤ Ä…tðu Au.

snts™wk ðs™, snts™t …z¾t™wk ½»toý ð„uhu …ý

snts™e „r‚{tk yðhtuÄ fhu yux÷u «tu…u÷h ¾qƒ s {tuxt ht¾ðt

…zu. Ët{tLÞ he‚u «tu…u÷h r{r™x™t 80Úte 120 ytkxt Vhu.

{tuxt sntòu{tk 15 Vqx ÷tkƒt …tkr¾Þtðt¤t «tu…u÷h ntuÞ Au.

«tu…u÷h Íz…Úte Vhu yux÷u snts Íz…Úte [t÷u yuðwk ™Úte. õÞthuf

«tu…u÷h™e …tA¤ …týe{tk nðt™t …h…tuxt ‚u™t Ä¬t™wk ƒ¤

ytuAwk fhu Au. Ëhðt¤u snts™u «tu…u÷h™e þÂõ‚™tu {tkz 30 xft

¼t„ s yt„¤ Ä…tððt{tk ft{ ÷t„u Au. yt{, snts™u s{e™

…h [t÷‚tk ðtn™tu fh‚t ðÄw ƒ¤‚ý™e sYh …zu Au.

Ëƒ{he™ ŒrhÞt{tk [t÷‚wk ðtn™ Au. …hk‚w ‚u ŒrhÞt™e

Ë…txe ‚u{s zqƒfe {the ŒrhÞt™t ‚r¤Þu …ý sR™u [t÷e

þfu Au. Ëƒ{he™™u „r‚{tk ht¾ðt {txu snts suðt s

«tu…u÷h ntuÞ Au. zqƒfe {thðt {txu ‚u{tk …týe™e xtkfeytu

ntuÞ Au. yt xtkfeytu ¾t÷e ntuÞ íÞthu ‚u Ë…txe …h ‚hu

Au. ßÞthu ‚u™u zqƒfe ÷„tzðe ntuÞ íÞthu xtkfe{tk …týe

¼hðt{tk ytðu Au. ‚uÚte ‚u™wk ðs™ ðÄu y™u ‚r¤Þt ‚hV

yt„¤ ðÄu. RÂåA‚ {tºtt{tk …týe ¼he Ëƒ{he™™u [tu¬Ë

ŸztRyu fu ŒrhÞt™t ‚r¤Þu ÷R sE þftÞ Au.

Ëƒ{he™ …týe ™ «ðuþe þfu ‚uðt ƒkÄ ™¤tfth

ytfth™e ntuÞ Au. ‚u{tk nðt y™u ytuÂõËs™ …qh‚t «{tý{tk

hnu ‚uðe ÔÞðMÚtt ntuÞ Au. Ëƒ{he™ {tuxu ¼t„u ÞwæÄ™t

Ë{Þ{tk fu ŒrhÞt™t ‚r¤Þu ËkþtuÄ™ fhðt {txu ð…htÞ Au.

rðï™e ËtiÚte {tuxe Ëƒ{he™ hrþÞt™t xtÞVq™ õ÷tË

175 {exh ÷tkƒe Au. ‚u ƒu yýw yuÂLs™ ðzu [t÷u Au.

ŒrhÞt™t ‚r¤Þu [t÷‚wk ðtn™ : Ëƒ{he™

ytftþ{tk ËVh fhðt {txu rð{t™, ƒ÷q™, nur÷ftuÃxh

ð„uhu þtuÄtÞt ‚u™e ËtÚtu ËtÚtu yðftþ{tkÚte fqŒftu {thðt

{txu …uhuþqx™e þtuÄ ÚtR. …uhuþqx rð{t™{tk ¼Þs™f ÂMÚtr‚

…uŒt ÚttÞ ‚tu fqŒe …zðt {txu W…Þtu„e Au. Ëu™t™t sðt™tu

…uhuþqx™t yòÞƒ huftuzo

yuftk‚{tk ntuEyu íÞthu rð[thûtuºtu ËtðÄ hnuðwk òuEyu.


…]Úðe …h™t Œhuf Œuþtu{tk Ëðth-Ëtks swŒt swŒt Ë{Þu ÚttÞ

Au y™u Œhuf Œuþ™tu Ë{Þ swŒtu swŒtu ntuÞ Au. ¼th‚{tk rŒðË

ntuÞ íÞthu …]Úðe™t ƒeò ¼t„{tk ytðu÷t y{urhft{tk ht‚ ntuÞ

Au. Œhuf Œuþ …tu‚…tu‚t™tu yufËh¾tu Ë{Þ ht¾u Au. ¼th‚{tk

rƒúxeþ hts ð¾‚u RÂLzÞ™ MxtLzzo RÂLMxxâqþ™ ™t{™e ËkMÚtt

MÚtt…ðt{tk ytðu÷e. su{tk ðs™, yk‚h y™u Ë{Þ ð„uhu™t

Ë¥ttðth {t… ™¬e fÞto n‚t. ytÍtŒe {éÞt …Ae ‚h‚ s

¼th‚™tu MxtLzzo xtR{ ™¬e ÚtÞtu. ‚u rƒúx™™e „úe™ðeË fh‚tk

5 f÷tf 30 r{r™x {tuztu „tuXðtÞtu. Œuþ™e {wkƒE, f÷f¥tt,

{ÿtË y™u rŒÕne suðt {tuxt þnuhtu™e ½rzÞt¤tu yuf ËtÚtu

„tuXðtR. rŒÕne{tk ytðu÷e ™uþ™÷ rVrÍf÷ ÷uƒtuhuxhe{tk

{qftÞu÷e yýw ½rzÞt¤™u ytÄthu Œuþ™e ƒÄe ½rzÞt¤tu{tk yuf s

Ë{Þ fhðt{tk ytÔÞtu su™u RÂLzÞ™ MxtLzzo xtR{ fnu Au. ytsu

‚tu yt ½rzÞt¤ ø÷tuƒ÷ …turÍþ®™„ Ëuxu÷tRx ËtÚtu òuztÞu÷e Au

y™u MxtLzzo xtR{ ËufLz™e „ý‚he™e [tuõËtR ht¾u Au.

RÂLzÞ™ MxtLzzo xtR{ õÞthu þY ÚtÞtu?

…]Úðe ‚u™e Ähe …h [¢tfth Vhu Au yux÷u ‚u™tu ËqÞo ‚hV

ytð‚tu ¼t„ Ë‚‚ ƒŒ÷tÞ Au. su ¼t„ ËqÞo ‚hV ntuÞ Au

íÞtk rŒðË y™u su ¼t„ ËqÞoÚte rðhwæÄ rŒþt{tk ntuÞ íÞtk htrºt

rðrðÄ Œuþtu™tu Ë{Þ ƒŒ÷tð‚e rŒ™tk‚h hu¾t(„úe™e[ ÷tR™)

«ftþ …zðtÚte ðÄw ‚usMðe Œu¾tÞ ‚uðt …e¤t, fuËhe,

÷e÷t hk„™t f…zt ‚{u òuÞt nþu. xÙtrVf …tu÷eË ð„uhu ònuh

MÚt¤tuyu ft{ fh‚t ÷tuftu W…h ‚tíftr÷f æÞt™ òÞ ‚u {txu

^ÕÞwhtuËuLx hk„™t Þwr™Vtu{o yt…ðt{tk ytðu Au. fux÷tf

ËtR™ƒtuzo{tk …ý ytðt [{fŒth hk„ òuðt {¤u Au. yt

hk„ ykÄtht{tk …ý Úttuzt ½ýt [{fu Au.

^ÕÞwhtuËuLx hk„ yLÞ hk„™e su{ fwŒh‚e Au. fux÷ef

ð™M…r‚{tk ‚u ntuÞ Au. yt hk„ xqkfe ‚hk„ ÷kƒtE™t rfhýtu™wk

þtu»tý fhe ÷tkƒe ‚hk„ ÷kƒtRðt¤t rfhýtu™wk …htð‚o™ fhu Au.

Vtuh ytu õ÷tuf ™t{™wk Vq÷ ËtiÚte ðÄw ‚usMðe ntuÞ Au.

rð¿tt™eytuyu ‚u™tu yÇÞtË fhe™u yt hk„™wk hnMÞ þtuÄe ftZâwk.

yt Vq÷{tk ƒextÍuLÚte™ y™u ƒext™tR™ ™t{™t ‚¥ðtu òuðt

{¤u÷t. rð¿tt™eytuyu yt ‚¥ðtu y÷„ …tze™u ‚u{tkÚte

^ÕÞwhtuËLx ƒ™tÔÞwk. ‚u yLÞ hk„{tk ¼u¤ððtÚte ‚u hk„™e

‚usMðe‚t ðÄthu Au. nðu ‚tu f]rºt{ ^ÕÞwhtuËLx …ý ƒ™u Au y™u

‚u™tu ÔÞt…f W…Þtu„ ÚttÞ Au. yt ^ÕÞwhtuËLx ft…z, Ã÷tÂMxf

fu ÷tfzt™e Ë…txe W…h W…Þtu„e Út‚t hk„tu{tk …ý Ënu÷tRÚte

¼¤e òÞ Au.

‚usMðe ^ÕÞwhtuËuLx hk„ þu{tkÚte ƒ™u Au?

ÞtuøÞ MÚt¤u W‚hðt {txu …ý …uhuþqx™tu W…Þtu„ fhu Au.

n …uhuþqx™e þtuÄ ËuƒtMxeÞ™ ÷u™tu{uoLzu R.Ë. 1783{tk

fhu÷e. ‚uýu …uhuþqx™tu rËæÄtk‚ hsq fhu÷tu, fŒe W…Þtu„

fÞtuo ™ntu‚tu.

n …uhuþqx™e Ÿ[tEyuÚte fqŒftu {thðt™tu «Út{ «Þtu„

ður™Ë{tk VtuMx huÂLËfu fhu÷tu.

n R.Ë. 1785{tk S ç÷tL[tzuo ƒ÷q™{tkÚte fq‚ht ËtÚtu

…uhuþqx ðzu fqŒftu {the «Út{ W…Þtu„ fÞtuo.

n ç÷tL[tzuo s «Út{ huþ{™t ft…z™e …uhuþqx ƒ™tðu÷e.

n R.Ë. 1797{tk yuLzÙÞw „t™uheyu 30 Vqx ÔÞtËðt¤e

…uhuþqxÚte 8000 Vqx™e Ÿ[tEyuÚte fqŒftu {thðt™tu

«Þtu„ fhu÷tu.

ntuÞ Au. yt{, …]Úðe …h™t rðrðÄ MÚt¤tuyu yuf s Ë{Þu

swŒtu swŒtu Ë{Þ ntuÞ Au. yts™t Íz…e Þw„{tk rð{t™ îtht

…]Úðe™t yuf ¼t„{tkÚte ƒeò ¼t„{tk sðt™wk Íz…e ƒLÞwk Au

íÞthu «ðtËeytu™u Ë{Þ{tk „z{Út÷ ÚttÞ Au. yt Ë{Þ™wk

r™Þ{™ fhðt …]Úðe …h yuf ftÕ…r™f hu¾t ytkfðt{tk ytðe

Au y™u ‚u™t ytÄthu Œhuf Œuþ™tu Ë{Þ ™¬e ÚttÞ Au.

…]Úðe™t ƒu Äúwðtu™u òuz‚t hu¾tkþ yufƒeò™u Ë{tk‚h

™Úte. …]Úðe …h 360 hu¾tkþ Au. ‚u™e þYyt‚ „úe™e[ þnuh

W…hÚte ÚttÞ Au. rðï¼h™t Œuþtuyu „úe™e[ W…hÚte …Ëth

Út‚t hu¾tkþ™u yuf ykþ „ýðt™wk ™¬e fÞwO Au. yt hu¾tÚte

ƒk™u ‚hV 180 hu¾tkþ Au. …]Úðe …rù{Úte …qðo ‚hV Vhu.

…qðo ‚hV™t MÚt¤tu ËqÞo Ët{u ðnu÷t ytðu yux÷u íÞtk rŒðË

ðnu÷tu Q„u Au. ÔÞðntrhf W…Þtu„ {txu rðï™t Œuþtuyu «{tý

Ë{Þ ™¬e fÞto Au y™u ‚u „úe™e[ hu¾t ËtÚtu {u¤ Ähtðu

Au. ¼th‚™tu Ë{Þ „úe™e[ fh‚t …tk[ f÷tf ºteË r{r™x

yt„¤ Au. rð{t™tu y™u sntòu „úe™e[ hu¾t …Ëth fhu

íÞthu su ‚u Œuþ™t Ë{Þ y™u ‚the¾™u y™wËhu Au.

™ðhtþ™e …¤tu{tk yt…ýu su rð[theyu Aeyu yu yt…ýe Ët[e ytu¤¾ Au.


{tuxt þnuh™t hM‚tytu …h htrºt Œhr{Þt™ «ftþ

…tÚthðt ðÄw ût{‚tðt¤e ‚usMðe ÷tRx sYhe Au. {tuxt ¼t„u

yt …e¤tu «ftþ ðuh‚e ËturzÞ{ ÷tRx™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

{hõÞwhe, xâwƒ ÷tRx y™u nu÷tus™™t ytf»tof ËVuŒ «ftþ™u

ƒŒ÷u …e¤t «ftþ™e …ËkŒ„e …tA¤ rð¿tt™ Ë{tÞu÷wk Au.

ËVuŒ «ftþ fux÷tf {tæÞ{{tkÚte …Ëth ÚttÞ íÞthu Ët‚

hk„{tk ðnU[tR™u hk„ƒuhk„e fwkzt¤t Œu¾tÞ Au. ðt‚tðhý{tk

ðhËtŒ™t Vtuht ntuÞ íÞthu yt «r¢Þt ðÄw òuðt {¤u Au y™u

xÙtrVf™u yz[ýY… ÚttÞ Au. ËturzÞ{ ÷tRx™tu …e¤tu «ftþ

yufËh¾tu Vu÷tÞ Au y™u ð¢e¼ð™ Út‚wk ™Úte. ËturzÞ{ ÷tRx™e

ût{‚t …ý ðÄw Au. yuf ðtìx™e xâwƒ fh‚t yuf ðtìx™e ËturzÞ{

÷tRx ðÄw «ftþ yt…u Au. fth y™u yLÞ ðtn™tu™e nuz÷tRx

…ý …e¤t «ftþðt¤e ht¾ðt™wk fthý …ý ytðwk s Au.

hM‚t …h …e¤t «ftþ™e ËturzÞ{ ÷tRx™wk rð¿tt™

ŒrhÞtu …týeÚte ¼hu÷tu Au. ‚u{tk {tuòk y™u ‚hk„tu h[tÞ.

…hk‚w hý™e hu‚e{tk …ý Ë{tk‚h ðnu‚e ÷nuhtu™t ytfth òuðt

{¤u Au. yt ÷nuhtu hý«Œuþ™u ËwkŒh‚t yt…u Au. hý «Œuþ™t

¾wÕ÷t yVtx {uŒt™{tk ðu„e÷t …ð™tu ðnu‚t ntuÞ Au. hý«Œuþ

yux÷u hu‚e™t Íeýt fýtu™tu «Œuþ. …ð™™e ËtÚtu hu‚e …ý Wzu.

…hk‚w õÞtkf õÞtkf W„u÷t ™t™tk Ítk¾ht, ™t™t xufht ð„uhu

…ð™™u yðhtuÄu. …ð™ Äe{tu …zu yux÷u ‚u™e ËtÚtu Wzu÷e hu‚e

…ý ™e[u ƒuËu. ‚u™u Ë{tk‚h ÷tkƒe Ëuh{tk „tuXðtÞ. Äe{u Äe{u

yt Z„÷eytu ðÄ‚e òÞ y™u ÷tkƒe ÷nuhtu h[tÞ Au. hý™e

hu‚e™t yƒòu fýtu™t fŒ y™u ðs™ ÷„¼„ Ëh¾t s ntuÞ

Au. ð¤e yufŒ{ ÷e÷t y™u „tu¤tfth fýtu ÷„¼„ «ðtne™e

su{ hu÷tÞ Au. …ð™ yuftyuf yxfu íÞthu ‚u™e ËtÚtu Qz‚t

hu‚e™t fýtu™u y[t™f ƒúuf ÷t„u. ‚u s{e™ …h ytðu …hk‚w

…tA¤™t fýtu™u …ý Ä¬tu {thu. hu‚e™t fýtu™e yt Ä¬t{w¬e

r™Þr{‚ ntuÞ Au. yux÷u fýtu™e yuf nhtu¤ …Ae ƒeS nhtu¤

ƒ™u y™u Ë{tk‚h ƒ™u. ÷nuhtu™e hu¾t ¼÷u ðtkfe[qkfe ntuÞ …hk‚w

ƒ™u Ë{tk‚htu ntuÞ Au. yuf nhtu¤ ƒLÞt …Ae ‚u™tu yðhtuÄ

yu™u nhtu¤ ƒ™tðu. yt{ hý{tk hu‚e™e ÷nuhtu Œqh Œqh ËwÄe

Vu÷tÞ Au.

hý™e hu‚e™e ÷nuhtu™wk rð¿tt™

‚{u ½ýe ½rzÞt¤tu™t ztÞ÷ W…h õðtxoÍ þçŒ ÷¾u÷tu

ðtkåÞtu nþu. yt õðtxoÍ yux÷u þwk, ‚u ¾ƒh Au? ½rzÞt¤™e

þtuÄ ÚtR íÞthu ð»ttuo ËwÄe [tðe yt…ðt™e ½rzÞt¤™tu W…Þtu„

Útðt ÷tøÞtu. õðtxoÍ yu rËr÷ftu™ ztÞtuõËtRz ™t{™tu …ŒtÚto

Au. ½ýe s „h{e Ën™ fhe þf‚tu yt yuf òŒwE …ŒtÚto

Au. R÷ufrxÙf fhkx {¤u íÞthu rðãw‚«ðtn ‚u™e Ë…txe W…h

s hnu Au y™u rðãw‚«ðtn™u fthýu ‚u™e Ë…txe W…h [tu¬Ë

«{tý{tk VuhVth ÚttÞ Au. ™ðtR™e ðt‚ yu Au fu yt

õðtxoÍ™u ‚us ÂMÚtr‚{tk „tuXðtÞ ‚tu …tu‚u …ý R÷ufrxÙf «ðtn

Wí…Òt fhu Au su™u …eÍtu R÷ufrxÙf RVuõx fnu Au.

õðtxoÍ ½rzÞt¤ yux÷u þwk?

ytsu ‚tu ft„¤ W…h At…ft{ fhðt {txu ytÄwr™f

y™u Íz…e r«®Lx„ {þe™ ntuÞ Au, su™u «uË …ý fnu Au.

yt At…ft{™e f¤t ½ýe sq™e Au. rðï™wk …nu÷wk …wM‚f

R.Ë. 868{tk [e™{tk A…tÞwk n‚wk. …hk‚w ÔÞðÂMÚt‚ he‚u

…wM‚f At…ðt™wk ft{ R.Ë. 1450{tk s{o™e™t sntu™

„wx™ƒ„uo þtuÄe ftZâwk n‚wk. ËeËt™u ytu„t¤e™u ‚u™t ytfthtu

ftu‚he ftZðt{tk ytð‚t. ‚u …Ae yûthtu™u ðtõÞ «{týu

¢{Ëh „tuXðe™u ƒeƒwk ‚iÞth Út‚wk. yt ƒeƒt W…h þtne

÷„tze™u ‚u™u ft„¤ W…h {qfe™u ft„¤ Œƒtððt{tk ytð‚tu

yux÷u ƒeƒt W…h™e þtne ft„¤ W…h [tUxe s‚e y™u yûthtu

W…Ëe ytð‚t. yt he‚u yuf yuf ft„¤ ‚iÞth Út‚tu. ft„¤

W…h ƒeƒt îtht At… …tzðt™t {þe™tu …ý þtuÄtÞt su™t

îtht At…ft{ Íz…Úte Útðt ÷tøÞwk.

ytsu ‚tu yt {þe™tu™e søÞtyu ytÄwr™f {þe™tu ytðe

„Þt Au. Ät‚w™t ƒeƒt™e søÞtyu nðu ftuBÃÞwxh{tk s yûthtu

„tuXðtÞ Au y™u ‚u™e At… Vtuxtufk…tuÍ îtht …thŒþof rVÕ{ W…h

÷uðtÞ Au. yt rVÕ{™u …turÍrxð fnu Au. yt rVÕ{ W…hÚte

sË‚™e Ã÷ux W…h yûthtu ftu‚htÞ Au. yûthtu™e ËtÚtu ËtÚtu

Vtuxtytu …ý ftu‚htÞ Au. sË‚™e yt Ã÷ux™u „tu¤tfth rËr÷Lzh

W…h ®ðxt¤e™u {þe™{tk rVx fhtÞ Au. Ã÷ux™t rËr÷Lzh™u

yze™u s ƒeswk yuf rËr÷Lzh ntuÞ Au. su™t W…h þtne ÷„tzu÷e

ntuÞ Au. ƒk™u rËr÷Lzh yufƒeò™u yze™u Vhu íÞthu Ã÷ux W…h™e

At…{tk þtne ÷t„e òÞ Au. yt þtne ºteò rËr÷Lzh W…h

r«®Lx„ «uË™tu xqkftu Rr‚ntË

Ëtht rð[thtu fh‚t hnuðt yu Ëthwk Sð™ Sððt™e «tÚtr{f þh‚ Au.

31sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚[tUxe òÞ Au. su ft„¤ W…h …Ëth ÚttÞ Au. rËr÷Lzh W…h

hnu÷e …turÍrxð™e At… ft„¤ W…h W…Ëe ytðu Au. yt {þe™™u

ytìVËux «uË fnu Au. yt ƒÄt s rËr÷Lzh ¾qƒ s Íz…Úte …Ëth

Út‚t ntuÞ Au yux÷u r«®Lx„ …ý Íz…Úte ÚttÞ Au. yt {þe™{tk

hk„e™ ‚Ëðehtu …ý A…tÞ Au.

R.Ë. 1844{tk [tÕËo „wzRÞhu ðÕfu™tRÍ hçƒh™e

þtuÄ fÞto ƒtŒ ‚u™tu xtÞh{tk W…Þtu„ þõÞ ƒ™u÷tu. xtÞh™e

þtuÄ sntu™ ƒtuLz z™÷tu…u R.Ë. 1887{tk fhe n‚e.

z™÷tu… …tu‚u …þw r[rfíËf n‚tu. xtÞh™e þtuÄ rðþu yuf

hË«Œ ðt‚ òýe‚e Au. z™÷tu…u ‚u™t …wºt™u ºtý …iztðt¤e

ËtRf÷ ÷R yt…u÷e. ‚u s{t™t{tk ËtRf÷™t xtÞh ™ntu‚t.

…wºt™u ¾tzt xufhtðt¤t hM‚t …h ËtRf÷ [÷tððt{tk ‚f÷eV

…z‚e. ‚u òuE™u z™÷tu…u ‚u™t ËtRf÷™t ÷tfzt™t …izt …h

hçƒh™e ®h„ [Ztðe yt…e y™u yt{ xtÞh™e þtuÄ ÚtR.

1887{tk ƒ™u÷e yt ½x™tyu ðtn™ ÔÞðnth™u Ëh¤ ƒ™tðe

™tÏÞtu. z™÷tu…u …tu‚t™e xtÞh ƒ™tððt™e fk…™e MÚtt…e

n‚e. 1888{tk ‚uýu …uxLx {u¤ðe n‚e.

…hk‚w z™÷tu…u xtÞh™e þtuÄ fhe ‚u y„tW htuƒxo

rðr÷{Þ Úttu{Ë™ ™t{™t MftuxeË þtuÄfu 1846{tk y{urhft

y™u £tLË{tk xtÞh™e …uxLx ™tUÄtðe n‚e. z™÷tu…™e þtuÄ™t

ƒu ð»to ƒtŒ ‚u™e …uxLx hŒ fhðt{tk ytðe n‚e. …hk‚w

xtÞh™e þtuÄ ðtn™tu™t rðftË™t Ë{Þ„t¤t{tk ÚtE n‚e

yux÷u ‚u™wk ðu[tý W¥thtu¥th ðÄ‚wk „Þwk.

• 1904{tk xtÞh™e Vh‚u {tWLxuƒ÷ ®h„ ™t¾ðt{tk ytðe.

• 1908{tk hM‚t W…h ðÄw …¬z s{tð‚t ¾tk[t …tzu÷e

…ux™oðt¤t xtÞh £uLf Ëeƒh®÷„u ƒ™tÔÞt.

• 1911{tk rfr÷… MxtuËu xtÞh™e ykŒh nðt ¼hu÷e

xâwƒ {qfðt™e þtuÄ fhe. íÞthƒtŒ xtÞh y™u xâwƒ™tu

W…Þtu„ ÔÞt…f ƒLÞtu.

ðtn™tu™tk xtÞh rðþu yt òýtu Atu?

hu÷ðu™t …txt™e ytË…tË …ÚÚth™t xwfzt …tÚthu÷t ntuÞ

Au. …txt …hÚte „tze …Ëth ÚttÞ íÞthu ‚u™e ÄýÄýtxeÚte …txt

hu÷ðu™t …txt™e ytË…tË …tÚthu÷t ftkfht : ƒu÷tMx

fth™e zufe™wk ðs™Œth Ztkfý yuf ntÚtu Ÿ[fe Ëh¤‚tÚte

¾tu÷e þftÞ Au. ‚u™wk hnMÞ ‚u{tk hnu÷e „uË ®M«„ Au.

nðt™wk Œƒtý, «ðtne™e ‚h÷‚t, ƒu …ŒtÚttuo ðå[u™wk ½»toý

ð„uhu™tu Ÿztu yÇÞtË fhe™u rð¿tt™eytu htu®sŒt ft{tu Ëh¤ ƒ™u

‚uðe þtuÄtu fhu Au. Ëtð Ët{tLÞ ÷t„‚t ËtÄ™tu …ý ¼thu

W…Þtu„e ÚttÞ Au. fth™e zufe, Ÿ[e ™e[e ÚtE þf‚e rhðtu®Õð„

[uh, ðs™Œth ƒthýt ð„uhu{tk ð…ht‚e „uË ®M«„ ytðwk s

ËtÄ™ Au. ®M«„™u ‚tu Ëti ftuE ytu¤¾u. ‚u ŒƒtÞ fu ¾U[tÞ íÞthu

‚u{tk þÂõ‚™tu Ëk„ún ÚttÞ y™u Atuze ŒuðtÚte ‚u þÂõ‚™tu ƒeò

nu‚w{tk W…Þtu„ ÚttÞ. „uË ®M«„ sht swŒe h[™t Au. yuf

„tu¤tfth ¼qk„¤e{tk ƒkÄ ƒuËu ‚uðtu Ät‚w™tu Ër¤Þtu ƒuËtzu÷tu ntuÞ

Au. ¼qk„¤e{tk ytuR÷ y™u ™tRxÙtus™ „uË Ëkftu[tÞ Au y™u Atuze

Œu‚tk n¤ðu n¤ðu rðM‚th …t{e™u r…Mx™™u ƒnth Äfu÷u Au. ®M«„

yuf Íxft ËtÚtu ðAqxu …ý „uË ®M«„ Äe{u Äe{u rðM‚th …t{u

Au. rðrðÄ ËtÄ™tu{tk „uË ®M«„™e h[™t swŒe swŒe ntuÞ …ý

rËæÄtk‚ yuf Ëh¾tu s Au. ntuÂM…x÷{tk Ône÷[uh, MxÙu[h,

ytu…huþ™™t xuƒ÷{tk …ý „uË ®M«„™tu s W…Þtu„ ÚttÞ Au.

„uË ®M«„ y™u ‚u™tu W…Þtu„

Äúwsu Au. yt Äúwòhe yxftððt {txu ‚u™e ytswƒtsw ftkfht

…tÚthðt{tk ytðu Au. …txt™e ™e[u ÷tfzt™t M÷e…h ðå[u …ý

ftkfht ht¾ðt …zu Au. yt ðt‚ òýe‚e Au. yt …ÚÚthtu™u

ƒu÷tMx fnu Au. ƒu÷tMx 1.5 $[Úte ƒu $[ òzt ntuÞ Au.

yt {t… ò¤ðe h¾tÞ Au. yux÷us ‚tu yt ftkfht ÷„¼„

Ëh¾t fŒ™t òuðt {¤u Au. „tze …Ëth ÚttÞ íÞthu ‚{u òuòu

fu yt ftkfht Äúws‚t ntuÞ Au. yux÷u fu …txt™e Äúwòhe ‚u{ýu

þtu»te ÷eÄe ntuÞ Au. …txt™e ytswƒtsw ‚tu Xef …ý …txt™e

™e[u ƒu÷tMx™tu 8 $[ òztu Úth ntuÞ Au y™u ‚u™e ™e[u

ƒeòu 6 $[™tu ™t™t ftkfht™tu Úth ntuÞ Au y™u íÞthƒtŒ

s{e™™e {txe ntuÞ Au. yux÷u ƒu÷tMx yu {tºt …ÚÚtht ™Úte

…ý hu÷ðu™t yuÂLs™eÞ®h„™e {n¥ð™e [es Au. …ÚÚtht™t

yt xwfzt™u …nu÷t 2 $[™t rAÿðt¤t [thýtÚte [t¤e™u Vhe

ŒtuZ $[™t rAÿðt¤t [thýtÚte [t¤e™u {u¤ððt{tk ytðu Au.

ftuBÃÞwxh y™u rzrsx÷ s{t™t{tk ytsu …uÂLË÷ y™u

hƒh …uÂLË÷™t zt½ fuðe he‚u Œqh fhu Au?

…rhÂMÚtr‚ y™wfq¤ ™ Út‚e ntuÞ íÞthu …rhÂMÚtr‚™u y™wfq¤ {™:ÂMÚtr‚ ƒ™tðe ÷uðe òuEyu.


¾tkz™t Œtýt ™t™t {tuxt ntuÞ …ý ytfth{tk yuf Ëh¾t

[tuhË s ntuÞ Au. ¾tkz yu MVrxf Au. MVrxf yux÷u r¢Mx÷.

{eXt Ërn‚™t fux÷tf …ŒtÚttuo Ëqû{ MVrxf™t ƒ™u÷t Au. ‚u™t

ytfth [tuhË, rºtftuý, »txftuý fu ÷tkƒe Ë¤e suðt ntuÞ Au.

yt ÿÔÞtu fwŒh‚e he‚u s MVrxf ntuÞ Au. ŒrhÞt™t …týe{tk

hnu÷t ûtthtu …týe ËqftÞ íÞthu MVrxf MðY…u ƒtÍu÷t ntuÞ

Au. þuhze™t hË{tkÚte ¾tkz ƒ™u íÞthu ‚u …ý [tuhË MVrxf

ytfth™e ƒ™u Au. ¾tkz ƒ™tððt {txu þuhze™t hË™u ¾qƒ

s Wft¤ðt{tk ytðu Au. yux÷u ‚u{tk™wk …týe Wze òÞ Au y™u

„è h„ztu ƒ™u Au. yt h„zt™u Xthe™u ‚u™u þwØ fhðt {txu

hËtÞýtu W{uhtÞ Au. íÞthƒtŒ ‚u™u Vhe „h{ fhðt{tk ytðu

Au. yux÷u ƒtfe™wk …týe …ý Wze òÞ Au. yuf ½è h„zt™u

þqLÞtðftþ™e xtkfe{tk ht¾e ftuhe fhðt{tk ytðu Au. íÞthƒtŒ

‚u™u ç÷uLzh{tk ™t¾e [¢tfth ½q{tððt{tk ytðu Au. h„ztu

Íz…Úte Vhu íÞthu ‚u™t ðs™Œth fýtu rf™thu Äfu÷tÞ Au y™u

MVrxf MðY…u yufXt ÚttÞ Au. ËqftÞ íÞthu ¾tkz™t [tuhË y™u

ËVuŒ Œtýt ƒ™u Au. ‚u™u [t¤ýe ðzu [t¤e™u ™t™t {tuxt fŒ™t

Œtýt y÷„ fhðt{tk ytðu Au. ¾tkz™t fth¾t™t{tk yt «r¢Þt

{txu sk„e fŒ™t ðtËýtu ntuÞ Au. yux÷u sÚÚttƒkÄ ¾tkz Íz…Úte

ƒ™u Au.

¾tkz™t Œtýt [tuhË y™u ËVuŒ fuðe he‚u ƒ™u Au?

H ƒx™ : òýe™u ™ðtE ÷t„u …ý ft…z{tk ƒx™ xtkfðt™e

þtuÄ ¼th‚{tk ÚtE n‚e. {tUnu-òu-Œztu{tkÚte {¤u÷t yðþu»ttu{tk

…tk[ nòh ð»to …nu÷tk ƒ™u÷t þk¾ y™u Ae…÷t™t ƒx™ {éÞt

n‚t. ð¤e yt ƒx™ rðrðÄ ytfth™t y™u y÷kfthef n‚t.

H Y ®…sðt™e …ýA : Y™u ®…S™u ËtV fhe f…trËÞt

y÷„ …tzðt™e þtuÄ ƒu nòh ð»to …nu÷tk ¼th‚{tk ÚtE

n‚e. Ä™w»Þ™e f{t™ suðe …ýA™e Œtuhe Äúwòðe™u Y{tkÚte

f[htu Wztzðt™e yt …Ør‚™tu ÔÞt…f he‚u W…Þtu„ Út‚tu n‚tu.

H fur÷ftu : ft…z W…h hk„e™ At…ft{ fhðt™e f¤t™u

fur÷ftu fnu Au. f{¤ y™u Vq÷ðu÷e™e rzÍtR™ðt¤t f…zt

¼th‚{tk 11{e ËŒe{tk ƒ™‚t. ÷tfzt™t ftu‚hýe fhu÷t

ƒeƒt ðzu yufËh¾e …ux™o™wk At…ft{ Út‚wk.

H ¢wËeƒ÷ Mxe÷ : ftx ™ ÷t„u ‚uðt Mxe÷™e þtuÄ

{q¤ ¼th‚{tk ÚtÞu÷e. ft[wk ÷tu¾kz, ftu÷Ëtu y™u ft[ ¼u¤ðe™u

…ÚÚth™t {tuxt ðtËý{tk {qfe „h{ fhe ‚u™u …e„t¤e™u Mxe÷

ƒ™‚wk. …ÚÚth™t yt ðtËý™u ¢wËeƒ÷ fnu Au. ‚u{tk ÷tu¾kz

r…„t¤e™u «ðtne ƒ™tðtÞ Au.

H þtne : ÷¾ðt {txu f÷{ y™u …u™{tk W…Þtu„ Út‚e

¼qhe y™u ft¤e þtne™e þtuÄ [tuÚte ËŒe{tk ¼th‚{tk ÚtÞu÷e.

‚u™u ‘{Ëe’ fnu‚t. ¼th‚{tk «t[e™ ¾htuüe ¼t»tt{tk þtneÚte

÷¾u÷t …ºttu {¤e ytÔÞt Au.

H Vqx…èe : «t[e™ft¤{tk ®ËÄw ™Œe™e ¾eý{tk

ntÚteŒtk‚™e Vqx…èe ð…ht‚e. yuf $[™t Ëtu¤ ¼t„ fhe™u

‚u™e hu¾tytu Œþtoðt‚e. yt Vqx…èe™tu $xtu ƒ™tððt {txu

W…Þtu„ Út‚tu. ÷tuÚt÷ ¼qh¾e{tk ¾tuŒft{ Œhr{Þt™ R.Ë.

…qðuo 2400™t Ë{Þ™e Vqx…èe …ý Au.

¼th‚™e «t[e™ y™u yŒT¼w‚ þtuÄhƒh ÷„¼„ ¼q÷tE „Þt Au. …hk‚w ‚u{™tu W…Þtu„ ytsu

…ý ÔÞt…f òuðt {¤u Au. ‚{tht fk…tË ƒtuõË{tk …uÂLË÷

y™u hƒh …ý ntuðt™t s. ft„¤ W…hÚte …uÂLË÷™t zt½

fu ÷¾tý Œqh fhðt ¾tË fhe™u r[ºttu Œtuh‚e ð¾‚u hƒh

fu RhuÍh™e sYh …zu s. hƒh ½ËðtÚte …uÂLË÷™t zt½ fuðe

he‚u Œqh ÚttÞ ‚u òýtu Atu?

…uÂLË÷™e þtuÄ ƒnw sq™e Au …hk‚w ytsu …uÂLË÷ „úuVtRx

y™u [efýe {txe™e ƒ™u Au. ft„¤ W…h ÷¾tÞ Au, ‚u

„úuVtRx™t Ëqû{ fýtu™wk …z ntuÞ Au. zt½t Œqh fhðt™t RhuÍh

…tu÷erð™tR÷ õ÷tuhtRz fu f]rºt{ hƒh™t ƒ™u Au. yt …uxÙtur÷Þ{

…uŒtþ Au. ft„¤ W…h™wk …uÂLË÷™wk ÷¾tý ft„¤™t huËt ËtÚtu

[tUxu÷t „úuVtRx™t hsfýtu Au. ft„¤™t huËt {sƒq‚eÚte

„úuVtRx™t fýtu™u sfze ht¾u Au. …hk‚w f]rºt{ hƒh™t huËt

‚u™tÚte ðÄw þÂõ‚þt¤e ntuÞ Au. ‚u „úuVtRx™t fýtu™u …tu‚t™e

‚hV ytf»teo ÷u Au y™u hƒh ËtÚtu [tUxe òÞ Au.

«týe, …ûteytu y™u s¤[htu™e ytk¾ yŒT¼w‚ yðÞð Au.

rðrðÄ «týe - …ûteytu™e ytk¾™e h[™t …ý swŒe swŒe y™u

sYrhÞt‚ {wsƒ™e ntuÞ Au. {™w»Þ™e ytk¾{tk ÷t÷ hk„™t þuz

…th¾ðt™e yŒT¼w‚ þÂõ‚ Au. ytk¾™tu ÷uLË fE he‚u ft{ fhu

Au ‚u òýe‚e ðt‚ Au. hurx™t …h «r‚®ƒƒ …zu Au, ‚u™tu {„s™u

ËkŒuþ {¤u Au. {™w»Þ™t hurx™t™e h[™t f{t÷™e Au. su rðrðÄ

ytk¾™e yŒT¼w‚ þÂõ‚ : hk„tu™e ytu¤¾

r™»V¤‚t fh‚tk …ý r™hwíËtn yu ðÄw ¾‚h™tf …rhƒ¤ Au.


ntÚt y™u …„™e ytk„¤e y™u yk„qXt …h™t ™¾ ntzftk

suðt Ë¾‚ ntuÞ Au. ‚u ft…ðtÚte Œw:¾ Út‚wk ™Úte, ÷tune

…ý ™ef¤‚wk ™Úte. ™¾ þu™t ƒ™u÷t y™u þt {txu nþu

‚u …ý òýðt suðwk Au.

ytrŒ {t™ð™t yk„tu™tu rðftË ‚u™e W…Þtu„e‚t™t

ytÄthu ÚtÞtu Au. {týË ƒu …„ W…h Q¼t hnu‚t þeÏÞtu

y™u ntÚt™e ytk„¤e ðzu ½ýt ft{ fhðt ÷tøÞtu. yux÷u

ytk„¤e y™u yk„wXt™tu W…Þtu„ ðæÞtu. ft¤¢{u ytk„¤e™t

xuhðt™u ytÄth {txu ™¾ ƒLÞt. ™¾™u æÞt™Úte swytu. ‚u™t

{q¤{tk yÄo[kÿtfth ¼t„ Au ‚u «{tý{tk ÷t÷ ntuÞ Au. yt

¼t„ ytk„¤e ËtÚtu òuztÞu÷tu Au. ‚u{tk {]‚ftu»ttu Œt¾÷ Út‚tk

hnu Au y™u ™¾ ðÄu Au. ™¾Úte yt„¤™tu ¼t„ r™Soð

ntuÞ Au. ‚u fuhtxe™ ™t{™t ÿÔÞ™t ƒ™u÷t Au. Œhuf ËM‚™

«týeytu{tk ™¾ ntuÞ Au. [tu…„tk «týeytu{tk ¾he ntuÞ Au.

®nËf «týeytu{tk ™ntuh ntuÞ Au. {™w»Þ Ërn‚ ƒÄt

«týeytu™t ™¾ ‚u™e W…Þtu„e‚t {wsƒ ytfth Ähtðu Au.

™¾ þu™t ƒ™u÷t Au? ‚u™tu W…Þtu„ þwk?

ftuE…ý ðM‚w Äúqsu íÞthu ‚u{tkÚte …uŒt Út‚t ‚hk„tu nðt™u

…ý Äúwòðu Au. yt Äúwòhe nðt{tk [tu¬Ë {tºtt{tk yt„¤

yðts þwk Au?

hk„tu™u swŒt …tze {„s™u ËkŒuþtu {tuf÷u Au. 19{e ËŒe{tk Úttu{ËÞk„ y™u nu{tuÕxTÍ ™t{™t rð¿tt™eytuyu ytk¾™t hk„

ytu¤¾ðt™t srx÷ ft{™e Úttuze Ë{s yt…e n‚e y™u ‚u™u ‘Þk„

nu{tuÕxÍ rÚtÞhe’ fnu Au. ‚u y™wËth hurx™t …h hnu÷t ftu™

ytfth™t ftu»ttu ÷t÷, ÷e÷tu y™u ¼qhtu ‚u{s ‚u™e rðhwØ™t hk„tu

‚u{s ‚u™t r{©ý™u …th¾e þfu Au. ftu™ yu Ëwhrût‚ ftu»ttu Au.

‚u™t ºtý «fth ntuÞ Au. ‚u xqkfe, {æÞ{ y™u ÷tkƒe ‚hk„

÷kƒtR™t rfhýtu™u swŒt …tze ytu¤¾u Au. hurx™t {„s™u ËkŒuþtu

yt…u yux÷u {„s™t …tA÷t ¼t„{tk hnu÷wk ‘rðÍTÞwy÷ ftuxuût’

‚u™wk rð&÷u»tý fhe™u á~Þ Q¼wk fhu Au. swŒe swŒe ÔÞÂõ‚{tk hk„

…th¾ðt™e þÂõ‚ ðÄ‚e ytuAe ntuÞ Au. hË«Œ ðt‚ yu Au fu

{„s hk„tu™u ytu¤¾e™u «r‚r¢Þt …ý yt…u Au. fux÷tf hk„tu

r«Þ ÷t„u y™u {™™u «VwÂÕ÷‚ fhu Au ‚tu fux÷tf yý„{tu …uŒt

fhu Au. hk„tu™e {týË™t {wz W…h yËh ÚttÞ Au.

…]Úðe …h {™w»Þ W…htk‚ ò‚ò‚™t «týe …ûteytu y™u

sk‚wytu òuðt {¤u Au. ËSð Ë]rü™e þYyt‚ fuðe he‚u ÚtE

nþu ‚uðwk fw‚qn÷ ÚttÞ. rð¿tt™eytu fnu Au fu 4200 ÷t¾

ð»to …qðuo …]Úðe …h ðªAe, ft™¾sqht, ðkŒt suðt ™t™t

fexftu ðË‚t n‚t. ïtË ÷uðt {txu yt fexftu{tk xÙurfÞt

™t{™e „úkrÚt n‚e. ytsu …ý ½ýt sk‚wytu{tk ‚u òuðt {¤u Au.

…]Úðe …h ðt‚tðhý ƒkÄtÞwk y™u ð™M…r‚ rðftË …t{e.

™t™t Atuz ðÄe™u Ÿ[t ð]ûttu ƒ™ðt ÷tøÞt. ð™M…r‚ fexftu

{txu {wÏÞ ¾tuhtf n‚tu. ð™M…r‚ Ÿ[e ÚtE ‚u{ ¾tuhtf

{u¤ððt yt Sðtu …ý Ÿ[t ÚtÞt y™u ¾tuhtf {u¤ððt {txu

‚u{™t þheh{tk VuhVth ÚtÞt. yt ƒÄwk Út‚tk ÷t¾tu ð»to ÷tøÞt.

fux÷tf Sðtu{tk Ítz W…h [zðt™e f¤t …ý rðfËe. «týeytu™u

xèth Q¼t hnuðt fhtuzhßsw rðfËe. ½ýt «týeytu {tkËtnthe

ƒLÞt. yt ƒÄt «týeytuÚte ƒ[ðt fux÷tf ™t™t «týeytu{tk

MðhûtýÚte ò‚ò‚™e fht{‚tu …ý rðfËe. ytsu òuðt

{¤‚t zÙu„™ ^÷tÞ 30 fhtuz ð»to …nu÷t …ý n‚t

…ý íÞthu ‚u{™e …tk¾tu yufÚte ŒtuZ Vqx ÷tkƒe n‚e. ËSð

Ë]rü™tu Wí¢tkr‚™tu yt {n¥ð™tu ‚ƒ¬tu n‚tu.

…]Úðe …h Sð™™t rðftË™wk ysƒ „sƒ

ðÄu Au y™u ‚u yt…ý™u yðts fu æðr™ MðY…u Ëk¼¤tÞ Au.

yðts {tuòk, ‚hk„tu fu ðuÔÍ îtht nðt{tk Wí…r¥t

fuLÿ{tkÚte [thu ‚hV Vu÷tÞ Au y™u su{ Œqh Út‚t òÞ ‚u{ {kŒ

…zu Au. yt ðuÔÍ nðt{tk 1200 rf÷tu{exh™e Íz…e „r‚ fhu

Au. yðts™e ‚eðú‚t rðrðÄ ût{‚tÚte yðts Ëtk¼¤e þfu Au.

ðt‚tðhý{tk …ð™™t ËwËðtxt, ð]ût …hÚte …z‚t

…t™™tu, ™Œe-™t¤t Íhýtk suðt ò‚ò‚™t fwŒh‚e W…htk‚

{t™ðËŠs‚ yðtòu Ë‚‚ [t÷w ntuÞ Au. rð¿tt™eytuyu

yðts™t {tuò™u {t…ðt™e, huftu‹z„ fhðt™e y™u «Ëtrh‚

fhðt™e rðrðÄ xufr™ftu þtuÄe Au. yðts™e ‚eðú‚t zurËƒ÷Úte

{t…ðt{tk ytðu Au. {týË™t ƒtu÷ðt™tu yðts 30

zurËƒ÷™tu ntuÞ Au. {týË™t ft™ ðÄw{tk ðÄw 85

zurËƒ÷™tu yðts Ën™ fhe þfu Au.

yðts™t {tuò™e ÷kƒtR y™u r£õðLËe swŒe swŒe ntuÞ

Au. ‚u™u nxoÍ ðzu {t…ðt{tk ytðu Au.

þw¼ rð[thtu™wk ytÞw»Þ xqkfwk ntuÞ Au. hðt™t ÚtE òÞ yu …nu÷tk y{÷e ƒ™tðe Œuðt.


yt…ýe ytË…tË ½ýe ò‚™t yðtòu Út‚tk s hnu

Au. …]Úðe™wk ðt‚tðhý ò‚ò‚™t yðtòuÚte ¼htÞu÷wk Au.

yt…ýu ™ òuðwk ntuÞ íÞthu ytk¾tu ƒkÄ fhe þfeyu …ý ft™

yt yðts fuðe he‚u Ëtk¼¤u Au ‚u òýtu Atu? yðts ‚hk„tu

îtht ðt‚tðhý{tk Vu÷tÞ Au. yt…ýt ft™™e ƒtÌt h[™t

yðts™u furLÿ‚ fhe™u „úný fhu Au. yðts™t {tuòk ft™{tk

«ðuþe™u {æÞfýo{tk òÞ Au. {æÞfýo yux÷u ft™™tu ðå[u™tu

¼t„ fu su „¤t™e W…h™t ¼t„u ¾tu…he ™e[u ntuÞ Au.

{æÞfýo™t Auzu …t‚¤e [t{ze suðtu …zŒtu ntuÞ Au. yt …zŒtu

yðts™t ‚hk„tuÚte Äúwsu Au. yux÷u yðts Äúwòhe™t ‚hk„tu

ÚtE yt„¤ ðÄu Au. yðts™t yt ‚hk„tu yk‚:fýo{tk …ntU[u

Au. yk‚:fýo{tk ¾qƒ s ™tswf y™u ™t™fzt ºtý ntzftk

ntuÞ Au. yuhý, nÚttuze y™u …u„zt ytfth™t yt ntzftk

yðts™t ‚hk„tuÚte Äúwsu Au y™u ‚u™e ËtÚtu òuztÞu÷t

¿tt™‚k‚wytu yðts™u ytu¤¾e™u {„s{tk {tuf÷u Au.

yt…ýt ft™ yðts fuðe he‚u Ëtk¼¤u Au?

…]Úðe …h ztÞ™tuËtuh™tu ™tþ ÚtÞt ƒtŒ ™t™t ËM‚™

«týeytu™wk ð[oMð ðæÞwk. ‚u Ë{Þ™t «týeytu {tkËtnthe y™u

[th …„u [t÷™tht n‚t. ÞwhurþÞt{tk rðhtx fŒ™t ntÚte y™u

ytr£f™ rðM‚th{tk ðt™htu ƒLÞt. {týË™e Wí…r¥t

ðt™h{tkÚte ÚtE n‚e ‚u Ëðo Mðef]‚ rËæÄtk‚ Au. …]Úðe

…h s÷ðtÞw …rhð‚o™Úte ðt™htu Ítz W…hÚte s{e™ W…h

ðËðt ÷tøÞt y™u …Þtoðhý™u y™wfq¤ Útðt ÷tøÞt. …]Úðe

…h™t ðt‚tðhý™u y™wfq¤ Útðt {txu ‚u{™t þheh{tk VuhVth

Útðt ÷tøÞt. yt VuhVth [nuht y™u {tÚtt{tk ÚtÞt. [nuht

[…xt ÚtÞt, Œtk‚™e ©uýe ƒ™e. ‚uÚte ¾tuhtf™e …ËkŒ„e fhðt

÷tøÞt. fux÷tf ðt™htu ƒu …„u [t÷‚t ÚtÞt y™u ntÚte™tu

W…Þtu„ fhðt ÷tøÞt. ‚u{™t {„s þÂõ‚þt¤e ƒ™‚t „Þt.

‚uytu „wVt{tk hnu‚t ÚtÞt y™u ¾tuhtf þtuÄðt, þheh™wk hûtý

fhðt y™uf W…tÞtu fhðt ÷tøÞt. yt «Út{ {t™ð ntu{tu

nurƒr÷Ë fnuðtÞ Au. íÞthƒtŒ ntu{tu RhuõxË, r™yuLzhÚt÷

ƒLÞt. yts™tu {týË ntu{tu Ëur…ÞLË™tu ðkþs Au.

ythk¼ft¤™tu {týË {tkËtnthe n‚tu. þheh™u [t{ztÚte

Ztkf‚tu. ft¤¢{u ƒwÂæÄ™tu rðftË ÚtÞtu y™u Ët{trsf ƒ™ðt

…]Úðe …h {týË fuðe he‚u ytÔÞtu?

ft[e fuhe, ft[t ÷ªƒw ð„uhu ÷e÷t hk„™t ntuÞ Au.

Œhuf V¤tu ft[t ntuÞ íÞthu ÷e÷t hk„™t ntuÞ Au …hk‚w …tfu

íÞthu ™h{, Ëwkðt¤e Ë…txeðt¤t y™u ytf»tof hk„™t ÚtE

òÞ Au. V¤tu ft[t ntuÞ íÞthu ‚u™e At÷{tk õ÷tuhturV÷ ntuÞ

Au. yt õ÷tuhturV÷ ËqÞo«ftþ™e {ŒŒÚte Vtuxtu rËLÚturËË™e

«r¢Þt îtht V¤™u …fðu Au. V¤ …tfu íÞthu õ÷tuhturV÷ ¾‚{

ÚtE òÞ Au y™u õ÷tuhtuÃ÷tMx ™t{™wk ÿÔÞ ƒ™u Au.

õ÷tuhtuÃ÷tMx …e¤t, fuËhe, ÷t÷ y™u òkƒwze hk„™wk ntuÞ

Au. Œhuf V¤ rðrðÄ hk„™t ƒ™u Au. V¤™t ytf»tof hk„

ðkþðu÷tu ðÄthðt{tk W…Þtu„e ÚttÞ Au. ytf»tof hk„Úte rfxftu

y™u …þw …ûteytu ‚u™tÚte ytf»ttoÞ Au y™u ¾tÞ Au íÞthu

V¤™t ƒes s{e™ …h …ze™u ™ðt Atuz Q„u Au. yt{

rfxftu y™u «týe …ûteytu™u ytf»toðt {txu s V¤tu™tk hk„

ytf»tof ƒ™u Au. ‚u W…htk‚ ‚u{tk Ëw„kÄ …ý W{uhtÞ Au.

V¤tu …tfu íÞthu ‚u™t hk„ fu{ ƒŒ÷tÞ Au?

÷tøÞtu. ÷„¼„ 10 nòh ð»to …nu÷t …]Úðe …h rðrðÄ

ËkMf]r‚ytu™tu rðftË ÚtÞtu. ËkMf]r‚™e þYyt‚ {t™ðSð™

{txu ¢tkr‚fthe n‚e. {týË ¾u‚e fh‚tk þeÏÞtu y™u íÞthƒtŒ

rðftË™e ðt‚ òýe‚e Au.

‚kŒwhM‚ y™u htu„{wõ‚ hnuðt {txu rðxtr{™ðt¤t ¾tuhtf

÷uðt™e Ë÷tn y…tÞ Au. rðxtr{™™e Wý…Úte ½ýe þtherhf

‚f÷eVtu y™u htu„ …uŒt ÚttÞ Au. yt rðxtr{™ þwk Au ‚u

òýtu Atu?

yt…ýt ¾tuhtf{tk [hƒe, «tuxe™, ftƒtuontRzÙux ð„uhu

ÿÔÞtu ntuÞ Au. 12{e ËŒe{tk rð¿tt™eytuyu yuf ™ðwk ÿÔÞ

þtuÄe ftZâwk Au fu su htu„tuÚte ƒ[tðu Au ‚u™u rðxtr{™ ™t{

y…tÞwk Au. V¤tu, þtf¼tS, ŒqÄ ð„uhu{tk Úttuzt «{tý{tk

rðxtr{™ ntuÞ Au …ý ‚u ft{ {tuxwk fhu Au. rð¿tt™eytuyu

½ýt «fth™t rðxtr{™ þtuÄe ‚u™u yu, ƒe, Ëe, ze, R

y™u fu suðt ™t{ ytÃÞt. rðxtr{™ þheh{tk sE ËeÄe

þÂõ‚ yt…‚t ™Úte …hk‚w «tuxe™ y™u yuLÍtE{ ËtÚtu {¤e™u

htu„«r‚fthf þÂõ‚ ðÄthu Au. rðxtr{™™tu þheh{tk Ëk„ún

rðxtr{™ yux÷u þwk? ‚u™wk þheh{tk þwk ft{?

¢tuÄ {txu™tk fthýtu Ët[t ntuÞ ‚tu …ý ¢tuÄ ™nª fhðt™tu fu{fu ¢tuÄ™wk …rhýt{ Ëthwk ™Úte ntu‚wk.


yt…ý™u ðÄw Xkze ÷t„u íÞthu ntÚt…„ Äúwsðt ÷t„u Au

y™u fux÷tf™u ŒtZe Äúwsðt ÷t„e™u Œtk‚ …ý fxfxu Au. yt…ýwk

þheh ytË…tË™t nðt{t™ ËtÚtu …tu‚t™wk W»ý‚t{t™ ò¤ðe

ht¾‚wk ntuÞ Au y™u þheh™u sYhe W»ý‚t{t™{tk ht¾ðt

{txu ðt‚tðhý …ý y™wfq¤ ntuðwk òuEyu. ðt‚tðhý™t

W»ý‚t{t™{tk ðÄthtu fu ½xtztu ÚttÞ íÞthu þheh …tu‚t™wk

Ë{‚tu÷ W»ý‚t{t™ ò¤ðe ht¾ðt {txu «r‚r¢Þt fhu Au.

W™t¤t{tk …hËuðtu ð¤e™u W»ý‚t{t™ s¤ðtÞ Au, ßÞthu

Xkze{tk þheh™t M™tÞwytu „h{e {u¤ððt {txu Äúwsðt ÷t„u

Au. yr‚þÞ Xkze{tk þheh™e Äúwòhe yu þheh™e „h{e

{u¤ððt {txu™e «r‚r¢Þt Au.

Xkze ÷t„u íÞthu Äúwòhe fu{ ÚttÞ Au?

…uxÙtu÷ y™u zeÍ÷ ðtn™tu {txu™tk {wÏÞ ƒ¤‚ý Au. òu

fu ƒk™u™t yuÂLs™{tk Úttuztu Vhf ntuÞ Au. zeÍ÷ …ý ¢wz

ytuR÷{tkÚte ƒ™u Au. zeÍ÷ ðzu [t÷‚t yuÂLs™™e þtuÄ YztuÕV

zeÍ÷ ™t{™t rð¿tt™eyu fhu÷e. zeÍ÷™tu nu‚w ð™M…r‚ ‚u÷

ðzu [t÷‚t yuÂLs™ ƒ™tððt™tu n‚tu. ‚uýu Ëª„‚u÷ ðzu [t÷‚wk

yuÂLs™ ƒ™tðu÷wk. þYyt‚{tk Ëª„‚u÷ ðzu s yuÂLs™ [t÷‚wk.

…hk‚w zeÍ÷u ¢qz{tkÚte zeÍ÷ {u¤ððt™e he‚ þtuÄe, yuÂLs™{tk

zeÍ÷™tu ð…htþ þY fÞtuo. zeÍ÷{tk yþwÂæÄ™wk «{tý ðÄw ntuÞ

Au …hk‚w …uxÙtu÷ fh‚tk «{tý{tk ËM‚wk ntuÞ Au. …uxÙtu÷ y™u

zeÍ÷ ƒ¤u íÞthu «Œqr»t‚ ðtÞwytu …uŒt ÚttÞ Au y™u …Þtoðhý™u

™wfËt™ fhu Au. yux÷u rð¿tt™eytu ðtn™tu{tk …uxÙtu÷ y™u

zeÍ÷™t MÚtt™u ytuAwk «Œq»tý fhu ‚uðt ƒ¤‚ý™e þtuÄ fhu Au.

ƒtÞtuzeÍ÷ þwk Au? ‚u þu{tkÚte ƒ™u?

Ëtƒw y™u …týe ¼u„t ÚttÞ yux÷u Veý ð¤u. Veý yu

Ëqû{ …h…tuxt Au. Ëtƒw „{u ‚u hk„™tu ntuÞ …ý ‚u™t Veý

nk{uþtk ËVuŒ ƒ™u Au. …h…tuxt …thŒþof ntuÞ Au. …thŒþof

ðM‚w™u hk„ ntu‚tu ™Úte. Ëtƒw™t …týe{tk ¼qk„¤e ðzu nðt{tk

Wztzt‚t ƒƒÕË yu ƒt¤ftu™e ÷tufr«Þ h{‚ Au. …týe™e

…t‚¤e Ë…txe™t nðt{tk Qz‚t ƒƒÕË òuðt™e {ò …zu Au.

ƒƒÕË™e Œeðt÷ yufŒ{ …t‚¤e ntuðt A‚tkÞ ºtý …z™e ƒ™u÷e

ntuÞ Au. Ëtƒw™t yýwkytu™e fu huýwytu yuðe ¾trËÞ‚ Ähtðu

Au fu ‚u™wk {tÚtwk nk{uþtk …týe ‚hV hnu. yux÷u ƒÄt huýwytu

f‚thƒkÄ Œeðt÷ ƒ™tðu Au. Œeðt÷™wk ûtuºtV¤ ÷½w¥t{ ht¾ðt

‚u „tu¤tfth ƒ™u Au. nðt{tk Wz‚t ƒu ƒƒÕË yufƒeò ËtÚtu

yÚtztÞ íÞthu 120 ykþ™t ¾qýu [tUxe òÞ Au y™u ƒk™u ËtÚtu

nðt{tk ‚hu Au. ðt‚tðhý™e „h{eÚte yýw™wk ƒt»…e¼ð™ ÚttÞ

íÞthu ƒƒÕË ‚qxe òÞ Au. ƒƒÕË™u ÷tkƒtu Ë{Þ nðt{tk ‚h‚t

ht¾ðt ntuÞ ‚tu Ëtƒw™t …týe{tk Úttuzwk ø÷eËhe™ W{uhtÞ Au.

ø÷eËhe™Úte …týe™wk ƒt»…e¼ð™ Äe{wk …zu Au. yt™kŒ {u¤t{tk

½ýt VurhÞtytu ƒƒÕË Wztzðt™wk «ðtne ðu[‚t òuðt {¤u Au.

‚u{tk fux÷tf yLÞ hËtÞýtu …ý ntuÞ Au.

Ëtƒw™t Veý y™u ƒƒÕË™wk rð¿tt™

Út‚tu ™Úte yux÷u Œhhtus ¾tðt …zu.

rðrðÄ rðxtr{™tu rðrðÄ ft{ fhu. rðxtr{™ Ëe ntzftk™u

{sƒq‚ ht¾u, ‚tu rðxtr{™ yu ytk¾tu {txu VtÞŒtfthf Au.

rðxtr{™ fu y™u R [t{ze {txu Ëtht. rðxtr{™ ƒe y™u

Ëe …týe{tk ytu„¤u ßÞthu yLÞ [hƒe{tk ytu„¤u Au. {tºt

¾tuhtf s ™nª ËqÞo«ftþ îtht [t{ze{tk …ý rðxtr{™ ze

‚iÞth ÚttÞ Au. rð¿tt™eytuyu ËkþtuÄ™ fhe™u fÞt fÞt ¾tã

…ŒtÚttuo{tk fÞt rðxtr{™ ntuÞ Au ‚u þtuÄe ftZâwk Au.

ð™M…r‚™t ‚u÷ zeÍ÷™u MÚtt™u ð…htÞ ‚u™u ƒtÞtuzeÍ÷

fnu Au. ƒtÞtu yux÷u ËSð™u ÷„‚wk. ð™M…r‚ ËSð Au.

‚u™t ‚u÷ ƒ¤u íÞthu ytuAwk «Œq»tý fhu Au. Úttuzt «{tý{tk

zeÍ÷ ËtÚtu ‚u {u¤ððtÚte «Œq»tý ytuAwk ÚttÞ Au. ËqÞo{w¾e,

ËtuÞtƒe™, f…trËÞt ð„uhu™t ‚u÷{tkÚte ƒtÞtuzeÍ÷ ƒ™u Au.

ƒtÞtu zeÍ÷{tk ðÄw «{tý zeÍ÷™wk ntuÞ Au. ð™M…r‚ ‚u÷™wk

«{tý 15Úte 20 xft s ntuÞ Au. …hk‚w «Œq»tý ytuAwk fhðt

{txu™tu Ëthtu rðfÕ… „ýtÞ Au.

ytkƒt W…hÚte W‚thu÷e ft[e fuhe ‚u{s V¤tu™u …fððt

{txu y™ts ¼hu÷e ftuXe{tk {qfðt™e he‚ òýe‚e Au. V¤tu

fuðe he‚u …tfu Au ‚u òýtu Atu? ‚u{tk ½ýtk …rhƒ¤tu ft{

fhu Au. „h{e, ðt‚tðhý y™u nðt{tkÚte V¤ îtht þtu»tt‚tk

ðtÞwytu ‚u{tk {wÏÞ ¼qr{ft ¼sðu Au. V¤tu …tfu íÞthu ‚u{tkÚte

½ô fu [tu¾t ðå[u {qfu÷t V¤tu ðnu÷tk fu{ …tfu Au?

÷tu¼e™u …iËt y™u yr¼{t™e™u «þkËt nk{uþtk ytuAe ÷t„u Au.


Xkze Ët{u hûtý {u¤ððt Q™™t ƒ™u÷t Mðuxh, xtu…e ð„uhu

W…Þtu„e ÚttÞ Au. yt f…zt …nuhðtÚte þheh{tk nqkV {¤u Au.

yux÷u yt…ýu ‚u™u „h{ f…ztk fneyu Aeyu. …hk‚w ¾hu¾h

‚u „h{ ntu‚t ™Úte. „h{e™t yðtnf ntuðtÚte þheh™e „h{e™u

ƒnth s‚e htufu Au. „h{e hurzyuþ™ Au. ‚u yt…{u¤u {tæÞ{{tk

yt„¤ ðÄu Au. „h{ [t ¼hu÷tu f… Úttuzeðth ƒnth …zâtu

hnu ‚tu [t Xkze ÚtE òÞ. ‚u{tk™e „h{e ðne™u ytË…tË™e

nðt{tk ¼¤e òÞ Au. ytË…tË™wk ðt‚tðhý Xkzwk ntuÞ fu

‚t…{t™ ™e[wk ntuÞ íÞthu yt r¢Þt Íz…e ƒ™u Au. yux÷wk s

™nª, „h{ [t ðÄw Xkze ÚtE òÞ Au. yt s he‚u yt…ýt

þheh{tkÚte „h{e ðne™u ƒnth™e Xkze nðt{tk ¼¤‚e ntuÞ Au.

rþÞt¤t{tk yt r¢Þt ðÄw Íz…Úte ÚttÞ Au yux÷u yt…ý™u Xkze

÷t„u Au. „h{e nðt y™u Ät‚w™t {tæÞ{{tkÚte Íz…Úte yt„¤

ðÄu Au …hk‚w Q™™t huËt{tkÚte „h{e …Ëth ÚtE þf‚e ™Úte.

yt…ýt þheh™e ytË…tË Q™™wk ytðhý þheh™e „h{e™u

ƒnth s‚e htufe „h{e ò¤ðe ht¾u Au. W™™t f…ztk

ðt‚tðhý™e nðt y™u …ð™™t ËeÄt Ëk…foÚte ƒ[tðu Au. yt{,

W™™t f…ztk yt…ýt þheh™u ºtý he‚u XkzeÚte hûtý yt…u Au.

XkzeÚte hûtý : „h{ f…ztk™wk rð¿tt™

ò‚ò‚™t hk„tu y™u Ëwkðt¤e Ë…txeðt¤e Ë™{tRft™t

…trxÞt™tu W…Þtu„ òýe‚tu Au. Ë™{tRft ðtuxh«wV Au y™u

‚u{tk QÄE …ý ÷t„‚e ™Úte. yux÷u ÷tkƒtu Ë{Þ xfu Au.

Ë™{tRft þwk Au ‚u òýtu Atu? ÷tfzwk ‚tu ™Úte s.

Vtu{uoÕzentEz y™u {u÷u{tR™ ™t{™t hËtÞýtu™u „h{ fhe,

VŠ™[h{tk ð…ht‚wk Ë™{tRft þwk Au?

…whtýft¤{tk yheËt ™ntu‚tk íÞthu …ý {týË

s¤tþÞ{tk fu …týe ¼hu÷t …tºt{tk …tu‚t™t [nuht™wk «r‚®ƒƒ

òuR™u ‚tßswƒ Út‚tu. «t[e™ ðt‚toytu{tk ytðt «r‚®ƒƒ™e

òŒwR ðt‚tu …ý ðtk[ðt {¤u Au. ÷eËe Ë…txeðt¤e Ät‚wytu™tu

yheËt ‚hefu W…Þtu„ …ý «t[e™ft¤Úte þY ÚtÞtu Au. ytsu

yt…ýu yt…ýwk «r‚®ƒƒ òuðt, fth{tk heðh ÔÞq r{hh y™u

Ëwþtu¼™ {txu yheËt™tu W…Þtu„ fheyu Aeyu. …tu»ttf W…h

yt¼÷t xtkfðt™e ¼t‚e„¤ f¤t …ý òýe‚e Au.

yheËt y™u …týe{tk Œu¾t‚tk «r‚®ƒƒ™tu rËæÄtk‚ yu s

Au. ‚u™t …h …z‚tu «ftþ …htð‚o™ ÚtR™u …tAtu ytðu Au. ft¤t

ƒuf„útWLz …h [{f‚e Ë…txe{tk «r‚®ƒƒ Œu¾tÞ Au.

ft[™t yheËt ƒ™tððt™e þtuÄ 16{e ËŒe{tk ÚtE

n‚e. ft[™e …tA¤™t ¼t„u y…thŒþof ‚usMðe Ät‚w™wk

ytðhý [Ztðe yheËt ƒ™tðtÞ Au. ft[™e þwØ‚t sux÷e

ðÄw, ‚ux÷wk Ëthwk «r‚®ƒƒ Œu¾tÞ. [tkŒe y™u Ëtu™t suðe

Ät‚wytu™t ytðhý [Ztðe yheËt ƒ™tððt{tk ytð‚t.

íÞthƒtŒ …tht™e ht¾ [Ztðe yheËt ƒ™ðt ÷tøÞt.

rð¿tt™ s„‚{tk swŒt swŒt ËkþtuÄ™tu {txu W…Þtu„e

xur÷Mftu… y™u {tR¢tuMftu…{tk …ý yheËt™tu W…Þtu„ ÚttÞ

Au. fux÷tf ËkþtuÄ™tu {txu [tu¬Ë hk„™t rfhýtu™wk s …htð‚o™

ÚttÞ ‚uðt yheËt™e sYh ntuÞ Au. yÕxÙtðtÞtu÷ux yheËt

{txu yuÕÞwr{r™Þ{™wk ytðhý W…Þtu„e ÚttÞ Au.

yheËt …ý Ë…tx s ntuÞ ‚uðwk ™Úte. ðå[uÚte W…Ëu÷t

„tu¤tfth (ƒrn„tuo¤) yheËt{tk «r‚®ƒƒ ™t™wk Œu¾tÞ, ‚tu

yk‚„tuo¤ yheËt{tk «r‚®ƒƒ {tuxwk Œu¾tÞ.

ŒrhÞt™t ‚r¤Þu [t÷‚e Ëƒ{he™{tk Ë…txe™t á~Þtu

òuðt {txu ð…ht‚t …urhMftu…{tk yheËt™e s f{t÷ Au. {tuxt

xur÷Mftu…{tk rðþt¤ fŒ™t yk‚„tuo¤ yheËt s ð…htÞ Au.

htu®sŒt W…Þtu„{tk ytð‚tu yheËtu

RÚttR÷e™ ðtÞw Aqxtu …zu Au. ftuE…ý ƒkÄ …tºt{tk fu ft„¤™e

ftuÚt¤e{tk …uf fhu÷t V¤tu{tk yt ðtÞw Íz…Úte y™u ðÄw

«{tý{tk Aqxtu …zu. y™u ‚uÚte V¤tu ðnu÷t …tfu Au. …hk‚w

½ô fu [tu¾t ¼hu÷t …tºt{tk {qfðtÚte yt r¢Þt ðÄw Íz…Úte

ÚttÞ Au. ½ô y™u [tu¾t Ë‚‚ ftƒo™ ztÞtuõËtRz y™u Wòo™wk

«Ëthý fh‚t ntuÞ Au. ftƒo™ ztÞtuõËtRz ½ýt V¤tu™t

RÚttR÷e™™t WíËso™ …h yËh fhu Au. ‚uÚte fuhe, ÷ªƒw,

x{uxt, suðt V¤tu y™ts™e ftuXe{tk Íz…Úte …tfu Au. ð¤e

½ô fh‚tk [tu¾t™e ftuXe{tk ðÄw Íz…Úte …tfu Au.

Xthe™u ½è ƒ™tððtÚte Ë™{tRft ƒ™u Au. ‚u™e Ë…txe

Ëwkðt¤e ntuÞ Au. yt …trxÞt™u Ë™{tRft y™u Vtuh{tRft

suðt ™t{ ‚u™e Wí…tŒf fk…™eyu yt…u÷t Au. ‚u{tk W…Þtu„e

Vtu{uoÕzentEz QÄE y™u feze ™tþf Au. ÷urx™ ¼t»tt{tk

QÄE, feze suðt fexftu™u Vtuh{tRft fnu Au. {tRft yu

[¤f‚e Ë…txeðt¤wk ¾™es Au. ‚u rËr÷fux™tu yuf «fth

Au. ‚u™u yƒh¾ …ý fnu Au.

yt…ýe Út‚e ®™Œt ð¾‚u ®™Œt{tk su Ët[wk ntuÞ ‚u™u …fze ÷R™u ËwÄthe ÷uðwk.

37sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚{ursf þtu {tk òŒw„htu yheËt™t ½ýt W…Þtu„ fhe

árü¼ú{ W…òðe {™tuhks™ fhu Au. rVÕ{tu{tk …ý rxÙf rË™

÷uðt {txu yheËt™t ò‚ò‚™t W…Þtu„ Au. AuÕ÷u AuÕ÷u

ytuÂÃxf÷ fuƒ÷{tk rzrsx÷ «Ëthý …ý yheËt™t rËæÄtk‚

…h s ÚttÞ Au. ytuÂÃxf÷ fuƒ÷™t …t‚¤t ðtÞh™e ykŒh™wk

ytðhý yheËt™wk s ft{ fhu Au.

ft¤t hk„™tu [efýtu y™u …e„éÞt …Ae ò{e™u fXý

ÚtR s‚tu zt{h s{e™{tkÚte ™ef¤‚wk ytu„uor™f «ðtne Au.

fwŒh‚e zt{h ŒrhÞt™t ‚r¤ÞuÚte s{e™™t …uxt¤{tk {]íÞw

…t{‚t ŒrhÞtE Sðtu™t yðþu»ttu{tkÚte ƒ™u Au.

…]Úðe™t …uxt¤™t «[kz Œƒtý nuX¤ nòhtu ð»to™e «r¢Þt

ðzu fwŒh‚e ‚u÷, ftu÷Ët ð„uhu™e su{ zt{h …ý Ëk„ún ÚttÞ

Au y™u …]Úðe™e Ã÷uxtu™t n÷™[÷™Úte ‚u Ë…txe …h ytðu

Au. «t[e™ ft¤{tk ƒuƒe÷tu™, „úeË, RSó y™u htu{{tk

{ft™tu™e Œeðt÷tu™u ðhËtŒe …týeÚte hûtý yt…ðt zt{h™wk …z

[ztððt{tk ytð‚wk. fu™uzt{tk zt{h™t {tuxt ¼kzth Au. fwŒh‚e

‚u÷{tkÚte …ý zt{h {u¤ððt{tk ytðu Au. zt{h ËÕVhÞwõ‚ y™u

„kÄ {th‚tu …ŒtÚto Au. ‚u{tk Ëqû{ «{tý{tk Ät‚wytu …ý ntuÞ

Au. zt{h™tu W…Þtu„ htuz ƒ™tððt W…htk‚ snts, ðntýtu™t

÷tfzt™t …z¾t™u ðtuxh«wV fhðt {txu …ý Út‚tu ytÔÞtu Au.

htuz …h™tu zt{h þwk Au?

htu®sŒt Sð™{tk ËtýËe, [er…Þt, ft‚h, …¬z ð„uhu

y™uf ËtÄ™tu W…Þtu„{tk ytðu Au. rð¿tt™™e árüyu yt

ËtÄ™tu ËtŒt Þkºttu fnuðtÞ Au. yt ÞkºttuÚte yt…ýt y™uf

ft{ Ëh¤ ƒLÞt Au y™u Wãtu„™t rðftË{tk …ý Íz… y™u

Ëh¤‚t ytðe Au. …izwk y™u Ähe ËtÄ™tu{tk y„úýe Au. [¢tfth

Vh‚e ðM‚wytu™tu W…Þtu„ ‚tu ‚{u òýtu s Atu. ðtn™tu,

{u¤t™e htRzTË, ½rzÞt¤, ½ýt h{fztk y™u fBÃÞwxh{tk …ý

[¢tfth „r‚™tu W…Þtu„ ¼h…qh òuðt {¤u Au. [¢™e „r‚Úte

s s„‚ „r‚þe÷ ƒLÞwk Au ‚uðwk ÷t„u. …izt y™u Ähe™e fux÷ef

ðt‚tu …ý òýðt suðe Au. …izt y™u Ähe™wk òuztý ƒu he‚u

ÚttÞ Au : yuf ‚tu …izwk ÄheÚte {wõ‚ hne™u Ähe …h Vhu Au

y™u ƒeswk Ähe ËtÚtu òuztE™u Ähe ËtÚtu s Vhu. …k¾t,

rðï™e «„r‚™wk {tuxwk …rhƒ¤ : …iztk y™u Ähe

ftuE …ý ðM‚w Ätuðt {txu …týe ‚tu òuEyu s …ý

f…ztk …týe rð™t s ÄtuE þftÞ ‚uðe …Ør‚ Au ‚u™u zÙtÞ

Âõ÷®™„ fnu Au. zÙtÞ Âõ÷®™„™e ðt‚ fh‚t …nu÷tk …týe

ðzu f…zt fuðe he‚u ËtV ÚttÞ Au ‚u òýtu Atu? …týe y™u

Ëtƒw™t r{©ýÚte f…ztk ÄtuðtÞ Au.

Ëtƒw™e [eftþ{tk f…zt™tu [efýtu {u÷ …e„¤e™u Œqh

ÚttÞ Au. f…zt …h …zu÷tu zt½ y™u {u÷ [efýt ‚i÷e «fth™t

ntuÞ Au. zÙtÞ Âõ÷®™„{tk …týe™u ƒŒ÷u ‚wh‚ s ƒt»…e¼ð™

ÚttÞ ‚uðt …uxÙtu÷, ™uÃÚtt, fuB£u™ suðt «ðtne s ð…htÞ

Au. yt ƒÄt ÿÔÞtu{tk f…zt™tu ytu„uor™f {u÷ …e„¤e™u ‚u™e

ËtÚtu s Íz…Úte ƒt»…e¼ð™ ÚtE Qze òÞ Au. zÙtÞ

Âõ÷®™„™tu VtÞŒtu yu Au fu ‚u{tk f…zt™t hk„ Ítk¾t …z‚t

™Úte fu f…zwk [tu¤tR™u Ze÷wk …z‚wk ™Úte. ÍtÍe E†e …ý

fhðe …z‚e ™Úte. òu fu zÙtÞ Âõ÷®™„ Úttuzwk {tU½w Au.

ðtn™tu™t yt„¤™t Ône÷ ÄheÚte {wõ‚ he‚u Vh‚t ntuÞ Au.

‚u{tk ½»toý r™ðthðt ƒtu÷ƒu®h„ ™t¾ðt …zu Au. ËtRf÷™t

…izt Ähe™e ËtÚtu s Vh‚t ntuÞ Au. Œhuf ðtn™tu{tk nu‚w «{týu

Ähe y™u …izt™e h[™t ntuÞ Au.

½rzÞt¤ suðt Þkºttu{tk y™uf Œtk‚tðt¤t [¢tu yufƒeò™u

Vuhð‚t ntuÞ Au. yt [¢tu ÄheÚte {wõ‚ ntuÞ Au. fux÷ef

Ähe{tk s Œtk‚t ntuÞ Au. ‚u ƒeò [¢™u Vuhðe …izt™u s{e™™u

Ë{tk‚h ht¾e r™Þr{‚ „r‚ ht¾ðt{tk {ŒŒY… ÚttÞ Au.

r¢fux™e ðÕzof…™e {u[™wk ytÞtus™ RLxh™uþ™÷ r¢fux

ftWÂLË÷ îtht ÚttÞ Au. ðÕzof…™t rðsu‚t Œuþ™u rðsÞ™t

«‚ef Y…u xÙtuVe yt…ðt{tk ytðu Au. y„tW Þs{t™ Œuþtu

…tu‚t™e RåAt «{týu™e rzÍtR™™e xÙtuVe ‚iÞth fh‚tk.

nt÷{tk y…t‚e xÙtuVe 1999{tk ytE.Ëe.Ëe. îtht ‚iÞth

fhtððt{tk ytðe Au. yt xÙtuVe{tk [tkŒe™t Q¼t MxB…,

ƒu®x„, ƒtu®÷„ y™u rV®Õz„™t «‚ef Au. yt f÷tí{f xÙtuVe

[thu rŒþtyuÚte òu‚tk yuf s ytfth™e Œu¾tÞ Au. nt÷™e

xÙtuVe 60 ËuÂLx{exh Ÿ[e Au. yu 11 rf.„út. ðs™™e Au.

yË÷ xÙtuVe ytE.Ëe.Ëe. …tu‚t™e …tËu ht¾u Au y™u ‚u™t

suðe s ƒeS xÙtuVe rðsu‚t Œuþtu™u yu™tÞ‚ ÚttÞ Au.

r¢fux ðÕzof…™e xÙtuVe rðþu yt …ý òýtu

RåAt{tºtÚte …‚™ ÚtE þfu Au, WíÚtt™ …whw»ttÚto {tk„u Au.

f…zt™wk zÙtÞÂõ÷®™„ yux÷u þwk?


ði¿ttr™f þtuÄtu™t þtuÄfB

rð¼t„

yýwþÂõ‚ fu LÞwÂõ÷Þh

…tðh ytsu Qòo™t u

{n¥ð™tu †tu‚ Au. Œhuf

…ŒtÚt o™t u ™t™t{t k ™t™t u

yuf{ yýw fu yux{ Au. ‚u™t

rð¼ts™Úte «[kz þÂõ‚

{u¤ðe þftÞ Au. …ŒtÚto{tk

yýw ntuÞ Au y™u ‚u™u

[tu¬Ë ƒkÄthý ntuÞ Au ‚uðe

{q¤ þtuÄ sntu™ zÕx™

™t{™t rð¿tt™eyu fhu÷e.

sntu™ ztÕx™™tu sL{ R.Ë. 1766™t ËÃxuBƒh™e

6 ‚the¾ $ø÷uLz™t R„ÕËrVÕz „t{u ÚtÞtu n‚tu. MÚttr™f

õðufh Mfq÷{tk «tÚtr{f yÇÞtË fÞto …Ae Wå[ yÇÞtË

{txu {tk[uMxh „Þtu. {tk[uMxh{tk ykÄ „whw sntu™ „tu„ …tËu

rþûtý {u¤ðe ‚u {tk[uMxh™e ftì÷us{tk s «tuVuËh ‚hefu

òuztÞtu. ‚u™u rVrÍõË{tk Ÿztu hË n‚tu. yt Œhr{Þt™

¼qM‚hþt†e hturƒLË™ ËtÚtu r{ºt‚t ÚtR. ztÕx™u …ý

¼qM‚hþt†™t yð÷tuf™tu þY fÞto. ‚u W…htk‚ hk„ ykÄt…t

rðþu r™ƒkÄtu …ý ÷ÏÞt. R.Ë. 1800{tk ‚u {tL[uMxh

r÷xhhe yuLz rV÷tuËtuVe ËtuËtÞxe™tu «{w¾ ƒ™u÷tu.

ztÕx™u rVrÍõË™t «Þtu„tu fhe rðrðÄ Ät‚w y™u …ŒtÚttuo …h

„h{e™e yËh™t yð÷tuf™tu fÞto. R.Ë. 1807{tk ‚uýu yýw

rÚtÞhe «rËØ fhe. rðÏÞt‚ rð¿tt™e sq÷ ‚u™tu rðãtÚteo n‚tu.

yýw rÚtÞhe™tu þtuÄf :

sntu™ ztÕx™

ztÕx™u {]íÞw…ÞO‚ rð¿tt™™t «Þtu„tu fÞto. R.Ë.

1837{tk «Þtu„ fhðt Œhr{Þt™ ‚u™u MxÙtuf™tu nw{÷tu ytÔÞtu.

R.Ë. 1844™t sw÷tR™e 27{e ‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞwk.

{týË™u Út‚tk

ht u„t u™e ‚…tË

y™u r™Œt™ {txu

MxuÚtuMftu…Úte {tkze

yuõË-hu y™u

rðrðÄ ÷uƒtuhuxhe

xuMx þtuÄtÞt Au.

…hk‚w ytÄwr™f

yu{.yth.ytE.

…Ør‚ ËtiÚte ðÄw

ftÞoût{ Au.

yu{.yth.ytE. yuf R{u®s„ …Ør‚ Au. ‚u{tk þheh™t

ytk‚rhf yðÞðtu™e Íeýðx¼he ‚Ëðehtu òuðt {¤u Au. yt

…Ør‚ fuLËh suðt ½t‚f htu„tu™e ‚…tË fhðt W…Þtu„e ÚttÞ

Au. yu{.yth.ytR. {þe™ ¾qƒ s {tuxwk ntuÞ Au. ‚u

R÷uõxÙtu{uø™ux™tu W…Þtu„ fhu Au. yt {þe™™e þtuÄ hu{Lz

ðnt™ zu{urzÞ™ ™t{™t rð¿tt™eyu fhu÷e.

hu{Lz ðnt™™tu sL{ R.Ë. 1936™t {t[o™e 16

‚the¾u LÞwÞtufo{tk ÚtÞtu n‚tu. ‚uýu rðMftuÂBË™ Þwr™ðŠËxe{tk

{uÚtu{urxf÷{tk ƒu[÷h™e rz„úe ƒtŒ ytRLMxtR™ ftu÷us{tkÚte

yu{.ze.™e rz„úe {u¤ðe n‚e. ËSð™t þheh{tk …tuxurþÞ{

MRI {þe™™tu þtuÄf :

hu{Lz zu{urzÞ™

{nu{t™„r‚ Œhuf Sðtu™e fhðt™e …hk‚w nuht™„r‚ ftuE™eÞu ™nª fhðt™e.

39sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚y™u ËturzÞ{ ntuðtÚte ‚u {uø™urxf rVÕz ËtÚtu «r‚r¢Þt yt…u

Au. yt rËØtk‚™t ytÄthu ‚uýu {uø™urxf rVÕz™tu W…Þtu„

fhe™u {týË™t ytk‚rhf yðÞðtu™e ‚Ëðeh ÷uðt™e …Ør‚

þtuÄe. yt {þe™Úte fuLËh™e „tkX ytu¤¾e þftÞ Au, ‚uðt

Œtðt ËtÚtu þtuÄ ònuh fhe 1977{tk ‚uýu …tu‚t™t {þe™Úte

f uLËh™w k r™Œt™ fhðt{t k ËV¤‚t {u¤ðe. ‚uýu

yu{.yth.ytE. {þe™ ƒ™tððt™e fk…™e MÚtt…e. yt þtuÄ

ƒŒ÷ ‚u™u y{urhft™tu Ëðtuoå[ ™uþ™÷ {uz÷ ytìV xuf™tu÷tuS

yu™tÞ‚ ÚtÞtu n‚tu. 2003{tk ‚u™wk ™t{ ™tuƒu÷ R™t{ {txu

rððtŒtM…Œ ƒ™u÷wk.

zu{urzÞ™ xur™Ë™tu Ëthtu ¾u÷tze y™u Ëk„e‚fth n‚tu.

…wM‚ftu …ý ÷¾u÷t. nt÷{tk r™ð]¥t Sð™ rð‚tðu Au.

÷uËh xuf™tu÷tuS yŒT¼w‚ Au. ËtÚtu ËtÚtu ‚u™t

ytþeðtoŒY… W…Þtu„tu …ý Au. {™tuhks™Úte {tkze™u {urzf÷

ûtuºtu W…Þtu„e Út‚t ÷uËh™tu {q¤ rËØtk‚ ytÕƒxo ytRLMxtR™u

þtuÄu÷tu. íÞthƒtŒ [tÕËo yu[. xtur™Ë ™t{™t rð¿tt™eyu

÷uËh rfhý™tu þuhztu …uŒt fhðt™e he‚ þtuÄu÷e. …ŒtÚto™t

yýwk W…h «[kz Wòo™tu {thtu [÷tððtÚte ÷uËh™t þuhztk …uŒt

ÚttÞ Au. xtur™Ëu {uËh rfhýtu …ý þtuÄu÷t. xtur™Ë™u ‚u™e

þtuÄ ƒŒ÷ 1964{tk rVrÍõË™wk ™tuƒu÷ {éÞwk n‚wk.

[tÕËo xtur™Ë™tu sL{ y{urhft™t fuhtur÷™t™t

„úe™rð÷u þnuh{tk R.Ë. 1915™t sw÷tR™e 28 ‚the¾u

ÚtÞtu n‚tu. ‚u™t r…‚t òýe‚t ðfe÷ n‚t. xtur™Ëu 1939{tk

zâwf Þwr™ðŠËxe{tk rVrÍõË™e rz„úe {u¤ÔÞt …Ae fur÷VtuŠ™Þt

÷uËh Wí…Òt fhðt™e rÚtÞhe™tu þtuÄf :

[tÕËo yu[. xtur™Ë

RÂLMxxâqx{tk …e.yu[.ze.™e rz„úe {u¤ðe n‚e. ƒeò

rðïÞwØ{tk ‚uýu ƒu÷ ÷uƒtuhuxhe{tk Ëuðt yt…u÷e.

[tÕËo xtur™Ëu 1950{tk ftu÷krƒÞt Þwr™ðŠËxe{tk «tuVuËh

‚hefu fthrfŒeo þY fhu÷e. ‚uýu {tR¢tuðuð yuÂBÃ÷rVfuþ™

ÂMxBÞw÷uxuz yur{þ™ ytìV hurzÞuþ™ (xqkf{tk {uËh)™e ÚteÞhe

þtuÄe n‚e. yt …Ør‚{tk ðÄw þÂõ‚þt¤e ÷uËh …uŒt ÚttÞ

Au. ‚uýu yu{tur™Þt ðtÞw{tkÚte {uËh rfhýtu …uŒt fhu÷t.

xtur™Ëu y{urhft™t Ëkhûtý rð¼t„™t ËkþtuÄ™ fuLÿ{tk «{w¾

‚hefu Ëuðt yt…u÷e. R.Ë. 1964{tk ‚u™u yu÷ufÍtLzh

«tu¾tuxeð ËtÚtu ¼t„eŒthe{tk ™tuƒu÷ R™t{ {¤u÷wk. ‚u W…htk‚

‚u™u rðï¼h{tkÚte 30 sux÷t yìðtuzo y™u ËL{t™tu {¤u÷t.

‚u «tÞtur„f rVrÍõË™tu {tkÄt‚t „ýtÞ Au. R.Ë. 2015{tk

òLÞwythe™e 27{e ‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞu÷wk.

‚Ëðeht u y™u

ŒM‚tðuòu™e ™f÷™u rzrsx÷

MðY…u fBÃÞwxh{tk {qfðt fu

VuõË{tk {tuf÷ðt {txu Mfu™

fhðt …zu Au. Mfu™ yux÷u

ftuE…ý [esðM‚w fu r[ºt™wk

Ë k… qýo r™heûtý fhðw k.

fBÃÞwxh{t k Mf u™h yu

y„íÞ™tu rnMËtu Au. ‚u{tk

«ftþ™t þuhzt îtht r[ºt fu ŒM‚tðus™e ™f÷™u rzrsx÷

MðY… fhe™u Ët[ðu Au. Mfu™h™e þtuÄ YztuÕV nu÷ ™t{™t

s{o™ rð¿tt™eyu fhu÷e.

YztuÕV nu÷™tu sL{ R.Ë. 1901™t rzËuBƒh™e 19{e

‚the¾u s{o™e™t yuø{q÷ þnuh{tk ÚtÞtu n‚tu. «tÚtr{f

rþûtý ð‚™{tk …qýo fhe™u ‚u R÷ufrxÙf÷ yuÂLs™eÞ®h„™tu

yÇÞtË fhðt BÞwr™f „Þtu. R.Ë. 1925{tk ‚uýu xe.ðe.™e

fuÚttuz hu xâwƒ™e þtuÄ fÞto …Ae ‚uýu R÷uõxÙtur™f R{u®s„

ûtuºtu ½ýt ËkþtuÄ™tu fÞto. R.Ë. 1932{tk ‚uýu R÷uõxÙtufur{f÷

Mfu™ rËMx{™e þtuÄ fhe. yt ËtÄ™™u nu÷ huftuzoh fnu‚tk,

‚u™tu Ë{t[th …ºttu{tk ¾qƒ W…Þtu„ Út‚tu. ƒeò rðïÞwØ{tk

Mfu™h™tu þtuÄf :

YztuÕV nu÷

yt…ý™u ËtiÚte ðÄw ftuE ™z‚wk ntuÞ ‚tu ‚u Au yt…ýtu …tu‚t™tu ynkfth.

40 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚‚u™e Vuõxhe …ze ¼tk„e. íÞthƒtŒ 1950{tk ‚uýu VuõË

{þe™tu ƒ™tÔÞt. VuõË {þe™ …tuMx yturVË, …tu÷eË ‚kºt,

nðt{t™ rð¼t„ y™u ËiLÞ ‚kºt{tk ¼thu W…Þtu„e ÚtÞt.

íÞthƒtŒ ‚uýu hk„e™ r[ºttu Mfu™ fhðt nur÷Þtu Âõ÷þtu„út{

{þe™ …ý ƒ™tÔÞwk. nu÷u fhu÷e þtuÄ ƒŒ÷ ‚u™u s{o™e™tu

„útLz¢uxTË ytìV {urhx yu™tÞ‚ ÚtÞu÷tu. ‚uýu þtuÄu÷tu nu{

hurzÞtu ytsu …ý W…Þtu„e ÚttÞ Au. 2002™t {t[o™e 11{e

‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

fBÃÞwxh™e þtuÄ …Ae

‚u™t ™uxðfo y™u RLxh™ux™e

þtuÄu rðï™u ƒŒ÷e ™tÏÞwk Au.

y™uf fBÃÞwxh™u yuf ËtÚtu

òuz‚e …tufux ÂMð®[„ xufr™fu

fBÃÞwxh™t W…Þtu„™tu rðM‚th

ðÄtÞtuo Au. yt ûtuºt{tk ½ýt

rð¿tt™eytuyu ËkþtuÄ™tu fÞto

Au …hk‚w …tÞt™wk ËkþtuÄ™

fh™th rð¿tt™e …ti÷ ƒht™

n‚tu.

…ti÷ ƒht™™tu sL{ R.Ë. 1926™t yur«÷™e 29

‚the¾u …tu÷uLz™t „útuz™e þnuh{tk ÚtÞtu n‚tu. ‚u™tu …rhðth

1928{tk y{urhft™t rV÷tzuÂÕVÞt ytðe™u ðMÞtu. ‚u™t

r…‚t™u frhÞtýt™tu ðu…th n‚tu. …ti÷ 1949{tk zÙuõËu÷

RÂLMxxâqx{tk Wå[ yÇÞtË fhe™u fBÃÞwxh yuÂLs™eÞh

ƒ™u÷tu. ‚uýu yuf ™t™e fBÃÞwxh fk…™e{tk ™tufhe fhe. Úttuztu

Ë{Þ rð{t™ ƒ™tð‚e fk…™e{tk hzth rËMx{{tk ft{„ehe

fhu÷e. íÞthƒtŒ Vheðth fBÃÞwxh ûtuºt{tk òuztÞtu. 1969{tk

y{urhft™t Ëkhûtý rð¼t„™t fBÃÞwxhtu™u yufËtÚtu òuzðt™t

«ÞtËtu Út‚t n‚t. íÞthu …ti÷u …tufux ÂMð®ð„ …Ør‚™e þtuÄ

fhe. ‚u™e þtuÄ yýw nw{÷t{tk …ý Ëwhrût‚ hne þfu ‚uðe

n‚e. R.Ë. 1985{tk ‚uýu {uxÙeftu{ ™t{™e «Út{ ðtÞh÷uË

RLxh™ux fk…™e MÚtt…e. yt{ ‚uýu ðtÞh÷uË RLxh™ux™e

þYyt‚ fhe. ‚u™t Þtu„Œt™ ƒŒ÷ ‚u™u {tftuo™e «tRÍ,

„úunt{ ƒu÷ {uz÷ y™u y{urhft™tu ™uþ™÷ {uz÷ suðt

fBÃÞwxh ™uxðfo™tu þtuÄf :

…ti÷ ƒtht™

ËL{t™tu {¤u÷t. 2011™t {t[o {tË™e 26 ‚the¾u ‚u™wk

yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

yu÷.Ëe.ze. M¢e™™e

þtuÄ ™ntu‚e ÚtE íÞthu xe.ðe.

y™u fBÃÞwxh™t {tur™xh{tk

{tuxt fŒ™e xâwƒ™tu W…Þtu„

Út‚tu n‚tu. {sƒq‚ ft[™e

ƒ™u÷e xâwƒ{tk yuf ‚hV

M¢e™ ntuÞ Au. ytsu …ý

½ýt ÷tuftu yt {tur™xh™tu

W…Þtu„ fh‚t òuðt {¤u Au.

‚u™u fuÚttuz hu xâwƒ fnu Au.

f uÚtt uz h u xâwƒ{t k

M¢e™™t ytk‚rhf M‚h{tk VtuMVux™t hsfýtu™wk …z ntuÞ Au.

‚u™e W…h hu „™ (Ray Gun){tkÚte ºtý hk„™tu «ftþ …zu

y™u r[ºt ƒ™u Au. fuÚttuz hu xâwƒ™e þtuÄ ft÷o ƒútW™u fhe

n‚e. xe.ðe.{tk ‚u™tu ÔÞt…f W…Þtu„ Út‚tu. yt W…Þtu„e þtuÄ

ƒŒ÷ ‚u™u 1909{tk {tftuo™e ËtÚtu rVrÍõË™wk ™tuƒu÷ {¤u÷wk.

ft÷o VŠz™tLz ƒútW™™tu sL{ R.Ë. 1850™t

sq™™e 6 ‚the¾u s{o™e{tk ÚtÞtu n‚tu. {tƒo„o Þwr™ðŠËxe{tk

yÇÞtË fÞto …Ae ‚uýu ƒŠ÷™ Þwr™ðŠËxe{tkÚte rVrÍõË{tk

…eyu[.ze.™e rz„úe ÷eÄe n‚e. R.Ë. 1895{tk ‚u MxÙtËƒ„o

Þwr™ðŠËxe{tk «tuVuËh ‚hefu òuztÞu÷tu. R.Ë. 1897{tk ‚uýu

fuÚttuz hu xâwƒ™e þtuÄ fhe. yt W…htk‚ ‚uýu ðtÞh÷uË ûtuºtu

yLÞ þtuÄtu …ý fhu÷e. «Út{ rðïÞwØ{tk ‚u y{urhft „Þtu.

LÞwÞtufo{tk s{o™ ðtÞh÷uË Mxuþ™{tk ‚u Vhs …h n‚tu. R.Ë.

1918™t yur«÷™e 20 ‚the¾u y{urhft{tk s ‚u™wk yðËt™

ÚtÞu÷wk.

xeðe™e fuÚttuz hu xâwƒ™tu þtuÄf :

ft÷o ƒútW™

suýu õÞthuÞ ftuE ¼q÷ fhe ™Úte, yuýu fþwk ™ðwkþe¾ðt™tu «Þí™ …ý fÞtuo ™Úte.

– ytÕƒxo ytRLMxtR™

…tu‚t™e ¼q÷tu «íÞu y™u …tu‚t™t Œtu»ttu «íÞu {týË ƒnwÄt ƒuŒhfth ntuÞ Au.


ht u„™t r™Œt™ {txu

ŒŒeo™t þheh™e Íeýðx…qðof

‚…tË fhðt yuõË-hu, rËxe-

Mfu™ ð„uhu …Ør‚ òýe‚e Au.

rð¿tt™eytu ðÄw Ëqû{‚t y™u

[tuõËtRÚte þheh™t ftu»ttu™wk

yð÷tuf™ ÚtE þfu ‚uðt

ËtÄ™tu rðfËtðe hÌtt Au.

‚u{tk yuhtu™ õ÷„u rðfËtðu÷e

r¢Mx÷tu„útrVf {tR¢tuMftu…e

{n¥ð™e Au. yt …æÄr‚{tk

þheh™t Ëqû{ ftu»ttu™e ƒu ‚Ëðehtu òuztE™u Útúe-ze R{us

ƒ™u Au. õ÷„™u yt þtuÄ ƒŒ÷ 1982{tk fur{MxÙe™wk ™tuƒu÷

yu™tÞ‚ ÚtÞwk n‚wk.

yuhtu™ õ÷„™tu sL{ r÷ÚtwÞtr™Þt™t ÍuÕðt „t{u R.Ë.

1926{tk ytu„Mx™e 11 ‚the¾u ÚtÞtu n‚tu. ‚u™t r…‚t ¾uzq‚

n‚t. ‚u ƒu ð»to™tu n‚tu íÞthu ‚u™tu …rhðth Œrûtý ytr£ft

sE ðËu÷tu. zƒo™ ntEMfq÷{tk yÇÞtË fÞto …Ae yuhtu™

rðxTðtux÷uoLz Þwr™ðŠËxe{tk yu{.yuË.Ëe.™e rz„úe {u¤ðe.

htuÞ÷ fr{þ™™e Vì÷turþ… {u¤ðe™u ‚u …eyu[.ze. fhðt

furBƒús™e rxÙr™xe ftì÷us{tk „Þtu. yÇÞtË …qhtu fhe™u

1953{tk ÷kz™ Þwr™ðŠËxe{tk «tuVuËh ‚hefu òuztÞtu.

íÞthƒtŒ furBƒús™e ƒtÞtu÷tuS ÷uƒtuhuxhe{tk òuztR ËkþtuÄ™

fhðt ÷tøÞtu. ‚uýu xtuƒuftu {tuÍuf ðtRhË™e þtuÄ fhe. yt

Œhr{Þt™ ‚uýu r¢Mx÷tu„útrVf {tR¢tuMftu…e™e þtuÄ fhe.

™tuƒu÷ R™t{ {éÞt ƒtŒ ‚u furBƒús{tk «tuVuËh ‚hefu òuztÞtu.

‚u™u ™tuƒu÷ W…htk‚ ½ýtk ËL{t™ yu™tÞ‚ ÚtÞt. R.Ë.

2018™t ™ðuBƒh™e 20 ‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

r¢Mx÷tu„útrVf {tR¢tuMftu…™tu þtuÄf :

yuhtu™ õ÷„

ytsu «ftþ y™u Qòo {u¤ððt™tu {wÏÞ Ëútu‚ ðes¤e

z÷u™ ÷tRx™tu þtuÄf :

r™ÕË z÷u™

Au. …hk‚w ƒMËtu ð»to

y„tW ðes¤e™t u

W…Þtu„ {ÞtorŒ‚ n‚tu

íÞthu „uË ðzu «ftþ

y™u Wòo {u¤ððt™t

y™uf ËtÄ™tu n‚t.

‚u{tk z÷u™ ÷tRx {wÏÞ

Au. z÷u™ ÷tRx™e

þtuÄ r™ÕË „wMxtV

z÷ u™ ™t{™t

rð¿tt™eyu fhu÷e. ‚uýu ðes¤e rð™t «ftþ y™u Wòo

{u¤ððt™t ½ýt ËtÄ™tu þtuÄu÷t. 1912{tk ‚u™u rVrÍõË™wk

™tuƒu÷ yu™tÞ‚ ÚtÞwk n‚wk.

r™ÕË z÷u™™tu sL{ R.Ë. 1836™t ™ðuBƒh™e 30

‚the¾u Mðez™™t Mxu™Mxtu… „t{u ÚtÞtu n‚tu. ‚uýu þt¤t{tk

sR rþûtý ™ntu‚wk ÷eÄwk …ý ½hu s yÇÞtË fhu÷. ¾uzq‚

…rhðth{tk sL{u÷tu z÷u™ rfþtuhtðMÚtt{tk s ¾u‚e y™u

…þw…t÷™™t ft{{tk ÷t„e „Þtu. …ý ‚u™u xufr™f÷ ƒtƒ‚tu{tk

¾qƒ s hË n‚tu. rfþtuh ðÞ{tk s ‚uýu ŒqÄ{tk Vux™wk «{tý

òýðt™wk ËtÄ™ ƒ™tðu÷wk. yt ËtÄ™ ‚uýu yuf rð¿tt™e™u ƒ‚tÔÞwk.

…u÷tu rð¿tt™e ¾wþ ÚtE „Þtu y™u z÷u™™e «r‚¼t rðfËtððt

‚u™u [tÕ{Ëo Þwr™ðŠËxe ytìV xuf™tu÷tuS{tk ¼ýðt™e ÔÞðMÚtt

fhe yt…e. z÷u™u 1896{tk xufr™f÷ ûtuºtu ztuõxhux™e rz„úe

{u¤ðe ÷eÄe. 1906{tk ‚u™u yuf „uË fk…™e{tk yuÂLs™eÞh

‚hefu r™{ýwkf {¤e. ynª s ‚uýu ËkþtuÄ™tu fhe™u „uË ðzu

[t÷‚e rðrðÄ ÷tRx™e þtuÄ fhe. „uË ðzu [t÷‚e yt ÷tRxtu

ŒeðtŒtkze{tk Œqh ËwÄe «ftþ VUfðt{tk W…Þtu„e Út‚e. R.Ë.

1912{tk yurËrx÷e™™tu «Þtu„ fh‚tk rðMVtux ÚtÞtu íÞthu z÷u™

ykÄ ƒ™e „Þtu. 1937™t rzËuBƒh{tk ‚u™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

Ëqû{ [eòu™u {tuxe fhe™u òuðt {txu {tR¢tuMftu… y™u

yðftþ{tk r™heûtý fhðt {txu xur÷Mftu… òýe‚t ËtÄ™tu

Au. …hk‚w ðM‚wytu™wk ƒtheftEÚte r™heûtý fhðt {txu ƒeò

…ý ½ýt ËtÄ™tu rðfMÞt Au. MxÙtuƒtuMftu… ™t{™wk ËtÄ™

MxÙtuƒtuMftu…™tu þtuÄf :

nuhtuÕz ÞwS™ yusxo™

yr¼{t™e y™u ™ƒ¤t {týË îtht Út‚tu ƒ¤™tu Œu¾tztu yu Au WØ‚tR.

42 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚Íz…Úte n÷™[÷™ fh‚e,

Œtuz‚e ðM‚w™u ÂMÚth fhe

ƒ‚tðu Au. Qze hnu÷t

…‚kr„Þt, {åAh ð„uhu™e

®ðÍt‚e …tk¾ …ý yt

ËtÄ™{tk ÂMÚth ÚtÞu÷e

Œu¾tÞ. MxÙt uƒt uMft u…{tk

y™uf ftýtkðt¤e rzMf

ntuÞ Au. yt rzMf Íz…Úte

Vhu íÞthu ftýt{tkÚte Vh‚e

ðM‚w Œ u¾tÞ ‚u{

„tuXðtÞu÷e ntuÞ Au. rzMf Vhðt™e Íz… y™u Vh‚e ðM‚w™e

Íz… Ë{t™ ÚttÞ íÞthu ‚u ðM‚w ÂMÚth ÚtÞu÷e Œu¾tÞ Au.

yt ËtÄ™™e þtuÄ nuhtÕz ÞwS™u fhu÷e.

nuhtuÕz ÞwS™ yusxo™™tu sL{ y{urhft™t ™uƒútMft

htßÞ™t r£{tuLx „t{u R.Ë. 1903™t yur«÷™e Aêe

‚the¾u ÚtÞtu n‚tu. ‚u™t r…‚t y„úýe ðfe÷ y™u ÷u¾f

n‚t. ™uƒútMft Þwr™ðŠËxe{tk R÷ufrxÙf÷ yuÂLs™eÞh™e rz„úe

{u¤ðe ‚u {tËtåÞwËuxTË RÂLMxxâqx{tk òuztÞtu n‚tu. R.Ë.

1931{tk Wå[ yÇÞtË …qýo fhe ‚uýu Vtuxtu„útVe ûtuºt{tk

ËkþtuÄ™tu fÞto n‚t. ‚uýu MxÙtuƒtuMftu…™e þtuÄ fhe ™¤{tkÚte

…z‚e …týe™e Äth™u ÂMÚth fhe™u Vtuxtu„útV ÷eÄtu n‚tu. ‚uýu

{ÂÕx ^÷uþ MxÙex÷tRx …ý þtuÄu÷e.

MxÙtuƒtuMftu… ðzu ƒkŒqf{tkÚte Aqxu÷e „tu¤e™e ÂMÚth ‚Ëðeh

÷E þft‚e. ‚u™u y{urhftyu fhu÷t yýw Äztft™e ‚Ëðeh

÷uðt™wk ft{ ËtU…tÞu÷wk. Vtuxtu„útVe ûtuºtu ‚u ‘…t…t ^÷uþ’™t

nw÷t{ýt ™t{u òýe‚tu ÚtÞu÷tu. ‚uýu {uËuåÞwËuxTË RÂLMxxâqx{tk

«tuVuËh ‚hefu …ý Ëuðtytu yt…u÷e. R.Ë. 1990™t

òLÞwythe{tk ‚u™wk yðËt™ ÚtÞu÷wk.

÷tRx®™„ Mðe[™tu þtuÄf :

ËuBÞw÷ VuË

„uË™t ÷tRxh{tk ƒuxhe fu …tðh rð™t ‚ý¾tu …uŒt ÚttÞ

Au. yt r¢Þt™u r…ÍtuR÷ufrxÙf fnu Au. su{tk Œƒtý™e Þtkrºtf

þÂõ‚™wk ðes¤e{tk Y…tk‚h ÚtR™u ‚ý¾tu …uŒt ÚttÞ Au. ÷tRx®™„

Mðe[ ™t{™wk ËtÄ™ yt rËØtk‚ …h ½ýt ËtÄ™tu{tk rh{tux fLxÙtu÷

suðwk ft{ fhu Au. hurzÞtu

xÙtLËr{þ™ y™u rhËeðh{tk

‚u™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au. yt

Mðe[™e þtuÄ ËuBÞw÷ yu÷™

VË ™t{™t rð¿tt™eyu fhu÷e.

ËuBÞw÷ VuË™tu sL{

R.Ë. 1923™t ytu„Mx™e

ƒeS ‚the¾u y{urhft™tðŠsr™Þt{tk ÚtÞtu n‚tu.

‚u™t ™t™t yurzË™™e

«Þtu„þt¤t{tk yuÂLs™eÞh n‚t. {tËtåÞwËuxTË Þwr™ðŠËxe{tk

Wå[ yÇÞtË fhe™u VuË ztÞztuf fk…™e{tk yuÂLs™eÞh ‚hefu

òuztÞtu n‚tu. yt fk…™e ƒtkÄft{ ûtuºtu fturL¢x ûtuºtu ft{ fh‚e

n‚e. VuËu rË{uLx y™u fturL¢x™e {u¤ðýe™tu Ÿztu yÇÞtË

fhe rðï™t rðrðÄ Œuþtu{tk «{trý‚ «{tý þtuÄe ftZu÷t.

‚u yt ft{{tk rðï«rËæÄ ÚtÞu÷tu.

ƒtkÄft{ ûtuºt ËtÚtu Vtuxtu R÷uõxÙtur™f ûtuºtu …ý ËkþtuÄ™tu

fhu÷t. ‚uýu rh{tux fLxÙtu÷ …ý þtuÄu÷tu. VuËu Sð™¼h 24

þtuÄ fhe ‚u{tk …eÍtu R÷ufrxÙf ûtuºtu ðtÞh÷uË ÷tRx®™„ Mðe[™e

þtuÄ fhe™u ðÄw ™t{™t {u¤ðe. yt þtuÄ™u ½ýt yìðtuzo {¤u÷t.

2001™t {u {tË™e ƒeS ‚the¾u VuË™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

Útt u{Ë ytÕðt

yurzË™u ðes¤e™tu ƒÕƒ

þtuæÞt …Ae ðes¤e ðzu

«ftþ {u¤ððt™e

…æÄr‚ytu{t k y™uf

Ëkþt uÄ™t u þY ÚtÞt.

yurzË™™tu ƒÕƒ …e¤tu

Ítk¾tu «ftþ yt…‚tu,

„h{ ƒnw Út‚tu y™u ðÄw

„h{ ÚtR™u Wze s‚tu. yt

ƒÄe ‚f÷eVtu Œqh fhðt™t

«ÞtË{tk rð¿tt™eytuyu ðÄw «ftþ yt…‚t y™u xftW ƒÕƒ ‚u{s

xâwƒ÷tRx™e þtuÄ fhe. ‚u{tk {hõÞwhe ÷uB… {n¥ð™tu Au y™u

‚u™t þtuÄf …exh fq…h nurðx™wk MÚtt™ {tu¾hu Au.

{hõÞwhe ÷uB…™tu þtuÄf :

…exh fq…h nurðx

{tºt y™u {tºt …tu‚t™t s Ëw¾™e RåAt y™u ®[‚t fhðe yu Œw:¾e Útðt™tu ©uc rðfÕ… Au.

43sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚nurðx™tu sL{ R.Ë. 1861™t {u {tË™e …tk[ ‚the¾u

y{urhft{tk LÞwÞtufo™t Ë{]æÄ …rhðth{tk ÚtÞtu n‚tu.

‚u™tu …rhðth yuÂLs™eÞ®h„ ûtuºtu «rËæÄ n‚tu. ‚u™t ŒtŒt

fq…h y{urhft™t {tuxt Wãtu„…r‚ n‚t. …exh™u yuÂLs™eÞ®h„

y™u rð¿tt™™wk ¿tt™ ðthËt{tk {¤u÷wk. ƒt¤ðÞ{tk s ‚u™u

yuÂLs™eÞ®h„{tk hË n‚tu y™u ò‚ò‚™t Þtkrºtf h{fzt

ƒ™tð‚tu. ‚u™t r…‚t LÞwÞtufo™t {uÞh n‚t yux÷u ‚u™u rþûtý

…ý Ëthwk {¤u÷wk. {tæÞr{f yÇÞtË ÂMxðLË RÂLMxxâqx{tk

…qýo fhe™u …exhu ftu÷krƒÞt Þwr™ðŠËxe™t Mfq÷ ytuV {tRLË{tk

Wå[ rþûtý {u¤ðu÷wk. R.Ë. 1901{tk ‚uýu {hõÞwhe yux÷u

…tht™e ðht¤ ¼hu÷tu ƒÕƒ ƒ™tÔÞtu. ‚u ËVuŒ «ftþ yt…‚tu.

‚uýu yu.Ëe. y™u ze.Ëe. fhLxÚte [t÷‚t ƒÕƒ …ý ƒ™tÔÞt.

…exhu {tºt «ftþ yt…‚t ƒÕƒ s ™nª …hk‚w Vtuxtu„útVe,

hu÷ðu y™u Wãtu„tu{tk W…Þtu„e ÚttÞ yuðt ƒÕƒ …ý ƒ™tðu÷t.

Ÿ[t ðes«ðtn™tu W…Þtu„ fhe þfu ‚uðt Ëur{ fLzõxh

ËtÄ™tu ðzu ‚uýu ðes«ðtnÚte htuþ™e {u¤ððt™t ûtuºt{tk

¢tkr‚fthe þtuÄ fhe n‚e. ‚u™u rð¿tt™{tk Þtu„Œt™ ƒŒ÷ ½ýt

ËL{t™ {éÞt. R.Ë. 1921™t ytu„Mx™e 25 ‚the¾u

…urhË{tk ‚u™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

ðes¤e™e þtuÄ ÚtE

™ntu‚e íÞthu ¼th

Ÿ[fðt, ¾U[ðt y™u

«ðtË fhðt ½t uzt,

ƒ¤Œ, Ÿx, „Äuzt suðt

«týeytu W…Þtu„e Út‚t.

íÞthƒtŒ Mxe{ yux÷u fu

…týe™e ðht¤ Qòo™tu {tuxtu †tu‚ ƒLÞtu. …týe „h{ ÚttÞ

y™u ðht¤ ƒ™u íÞthu ‚u™wk fŒ ðÄu Au y™u [thu ‚hV «[kz

Œƒtý fhu Au. fux÷tf rð¿tt™eytuyu yt Œƒtý™u Wå[t÷™

y™u [¢tu™t W…Þtu„Úte ÞtuøÞ rŒþt{tk ðt¤e, {þe™tu

[÷tððt{tk fÞtuo. ðht¤Úte [t÷‚e ËtiÚte W…Þtu„e þtuÄ

yuÂLs™ Au. yuÂLs™™e þtuÄ{tk ½ýt rð¿tt™eytu™tu Vt¤tu Au.

‚u{tk Úttu{Ë LÞqftu{™ y„úýe Au.

ÔÞðnthw Mxe{ yuÂLs™™tu þtuÄf :

Úttu{Ë LÞwftu{™

Úttu{Ë LÞqftu{™™tu sL{ R.Ë. 1664™t Vuƒúwythe{tk

ÚtÞtu n‚tu. ‚u™t r…‚t …tŒhe n‚t. …rhðth $ø÷uLz™t

ztxo{tWÚt{tk hnu‚tu n‚tu. ‚u s{t™t{tk ftu÷Ët™e ¾tý{tk

…týe ¼htE sðt™e Ë{MÞt n‚e. …týe W÷u[ðt ðuõÞw{

…k… ð…ht‚t. LÞqftu{™u þYyt‚{tk …tŒhe ‚hefu Ëuðt yt…u÷e.

ËtÚtu ËtÚtu fux÷tf {þe™tu ƒ™tð‚t …ý þeÏÞtu. ‚u ƒnw

¼ÛÞtu ™ntu‚tu …ý yt…ËwÍÚte ‚uýu ðht¤Úte [t÷‚wk

yuÂLs™ ƒ™tÔÞwk. R.Ë. 1712{tk yt {þe™ ¾tý{tkÚte

ftu÷Ët y™u …týe ftZðt yu{ ƒk™u W…Þtu„{tk ytÔÞwk.

LÞqftu{™u ytðt {þe™tu ƒ™tðe ðu[ðt …ý {qfu÷t. ÷kz™™t

ËtÞLË BÞwrÍÞ{{tk ytsu …ý LÞqftu{™™wk {þe™ òuðt {¤u

Au. LÞqftu{™™t {þe™{tk ËwÄthtu fhe™u suBË ðtuxu hu÷uðu

yuÂLs™ ƒ™tðu÷t. R.Ë. 1729™t ytu„Mx {tË{tk

LÞqftu{™™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

rðï{tk ½ýt yuðt

rð¿tt™eytu ÚtE „Þt Au fu

su{ýu …æÄr‚Ëh™wk rþûtý

÷eÄw k ™ nt uðt A‚t k

yð÷tuf™tu y™u ftuXtËwÍÚte

ò‚ò‚™e W…Þtu„e þtuÄtu

fhe Au. yu÷ufÍtLzh ƒuR™

ytðtu s þtuÄf n‚tu. ‚u

ÔÞðËtÞu ½rzÞt¤e n‚tu. ‚uýu

R÷ufrxÙf ðzu [t÷‚e «Út{

½rzÞt¤ ƒ™tðu÷e.

yu÷ufÍtLzh ƒuR™™tu sL{ R.Ë. 1811™t

ytuõxtuƒh™e 12 ‚the¾u Mftux÷uLz™t ðtuh™ „t{u yuf

¾uzq‚ …rhðth{tk ÚtÞtu n‚tu. „heƒ …rhðth{tk sL{u÷t ƒuR™™u

þt¤tfeÞ rþûtý {éÞwk ™ntu‚wk. ƒt¤…ý{tk s ‚u™u ½rzÞt¤

ƒ™tððt™e ‚t÷e{ yt…ðt{tk ytðu÷e. ½rzÞt¤ ƒ™tððt{tk

‚u r™»ýt‚ n‚tu. R.Ë. 1837{tk ‚u ÷kz™ „Þtu. ÷kz™{tk

‚u rð¿tt™eytu™t «ð[™ Ëtk¼¤ðt s‚tu y™u ò‚ò‚™t

«Þtu„tu fh‚tu. ‚u™e …tËu …qh‚t ™týtk ™ntu‚t. yuf xufr™f÷

R÷ufrxÙf ½rzÞt¤™tu þtuÄf :

yu÷ufÍtLzh ƒuR™

yuf s r[™„the sk„÷tu™t sk„÷tu™u Ë¤„tðe þfu Au, yu he‚u yuf s …t… ¼thu ¾‚h™tf ƒ™e þfu Au.


rþûtf {eýƒ¥te Ë{t™ Au, su MðÞk ƒ¤e™u ƒeò™u «ftþ yt…u Au.

{u„urÍ™™t Ëk…tŒfu ‚u™u [tÕËo ÂÔnxMxtu™ ™t{™t rð¿tt™e™e

{w÷tft‚ fhtðe. ƒuR™u …tu‚u ƒ™tðu÷e R÷ufrxÙf ½rzÞt¤ ‚u™u

ƒ‚tðe. …hk‚w Ônexthtu™u ÷kz™™e htuÞ÷ ËtuËtÞxe{tk …tu‚t™e

þtuÄ ‚hefu Œþtoðe. …hk‚w ƒuR™u …tu‚t™e þtuÄ™e …uxLx

y„tWÚte {u¤ðe ÷eÄu÷e yux÷u ft™q™e Œtðt{tk ‚u™tu rðsÞ

ÚtÞtu. yt þtuÄ ƒŒ÷ ‚u™u ½ýt ™týtk y™u R÷ufrxÙf xur÷„útV

fk…™e{tk {u™ush ‚hefu™e ™tufhe {¤e. ƒuR™™e ½rzÞt¤{tk

÷tu÷f R÷ufrxÙf …tðh ðzu [t÷‚wk y™u ‚u™t ytÄthu ftkxt

Vh‚t. R.Ë. 1841{tk ‚uýu …tu‚t™e ðfoþtu… MÚtt…e y™u

½ýe W…Þtu„e þtuÄtu fhe. R.Ë. 1877™t òLÞwythe™e

ƒeS ‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞu÷wk.

{týË, …þw…ûteytu y™u

ð™M…r‚™t þheh™e h[™t

y™u ÷ûtýtu ðthËt„‚ ntuÞ

Au. Œhuf ËSð™u …tu‚t™tu

ðkþðu÷tu ntuÞ Au. yt ûtuºt{tk

yÇÞtË™u rs™urxõË fnu Au.

yt rð¿tt™™tu …tÞtu „úu„tuh

{uLzu÷u ™tÏÞtu n‚tu. yt þtuÄ

…Ae S™ y™u ze.yu™.yu.™e

þtuÄ ÚtE n‚e. yt ËkþtuÄ™Úte ½ýtk htu„tu™e Ëthðth þõÞ

ƒ™e y™u rs™urxf rð¿tt™™e y÷„ þt¾t þY ÚtE.

{uLzu÷™tu sL{ R.Ë. 1822™t sw÷tR™e 20 ‚the¾u

yturMxÙÞt{tk ÚtÞtu n‚tu. ƒt¤ðÞ{tk ‚u ¾u‚h y™u ƒ„e[t™e

ËthËk¼t¤ ht¾ðt™wk ft{ fh‚tu. ytu÷tu{wf Þwr™ðŠËxe{tk

rV÷tuËtuVe y™u rVrÍõË™wk Wå[ rþûtý «tó fhe™u fthrfŒeo

þY fhe. Þwr™ðŠËxe™t ™u[h÷ rnMxÙe rð¼t„{tk ð™M…r‚™t

ðkþðu÷t yk„u ËkþtuÄ™tu Út‚t n‚t. {uLzu÷u ‚u{tk yÇÞtË fÞtuo

y™u ËtÚtu ËtÚtu …tŒhe …ý ƒLÞtu. …tŒhe ƒLÞt …Ae ‚u™wk

™t{ „úu„tuh htÏÞwk. ‚u rðÞu™t{tk [[o{tk …tŒhe ‚hefu òuztÞtu.

ËuLx Úttu{Ë [[o{tk hne™u ‚uýu {Ä{t¾e y™u ð™M…r‚™tu

WAuh fhe ËkþtuÄ™tu fhðt™wk [t÷w htÏÞwk. ‚uýu 29000 sux÷t

ðxtýt™t Atuz WAuhe ‚u ðthËt™t [tu¬Ë r™Þ{tu ò¤ðe

rs™urxf rð¿tt™™tu «ýu‚t :

„úu„tuh {uLzu÷

ht¾u Au ‚uðe þtuÄ fhe y™u yÇÞtË r™ƒkÄ ÷ÏÞtu.

þYyt‚{tk ‚u™e xeft ÚtR y™u ‚u™e ðt‚ ftuEyu

Mðefthe ™nª. R.Ë. 1884™e òLÞwythe™e Aêe ‚the¾u

‚u™wk yðËt™ ÚtÞu÷wk. íÞthƒtŒ 1900 …Ae Sðrð¿tt™ ûtuºtu

½ýtk ËkþtuÄ™tu ÚtÞt íÞthu {uLzu÷u fhu÷t ËkþtuÄ™tu Ët[t ntuðt™wk

sýtÞwk y™u ‚u™t rËØtk‚™tu s„‚¼h{tk Mðefth ÚtÞtu.

yuRzTË yu ytÄwr™f

s{t™t™tu ™ðtu htu„ Au. ‚u

Sð÷uý y™u [u…e Au.

{týË™u Út‚tk ½ýtk htu„tu™e

Ëthðth fu Œðt W…÷çÄ

™Úte. ½ýt ™ðt ™ðt htu„tu

…ý «ftþ{tk ytð‚t òÞ

Au. ftuE …ý htu„ {txu

Œðt™e þtuÄ ½ýtu ÷tkƒtu

Ë{Þ, ¾[o y™u ¾qƒ s …rh©{ {tk„e ÷u Au. rð¿tt™eytuyu

yuf s Œðt™e þtuÄ …tA¤ yt¾wk Sð™ rð‚tÔÞt™t Œt¾÷t

Au …hk‚w ‚u þtuÄÚte ËkÏÞtƒkÄ ŒŒeoytu™u ÷t¼ ÚttÞ Au.

y{urhft™t {rn÷t rð¿tt™e „txTÞqoz Rr÷Þ™u ¾qƒ s

…rh©{ fhe ½ýtk htu„tu {txu Œðtytu þtuÄe ftZu÷e. R.Ë.

1988{tk ‚u{™u rVrÍÞtu÷tuS yuLz {urzrË™™wk ™tuƒu÷ R™t{

yu™tÞ‚ ÚtÞwk n‚wk. „txTÞqoz Rr÷Þ™™tu sL{ R.Ë. 1918™t

òLÞwythe™e 23 ‚the¾u LÞwÞtufo{tk ÚtÞtu n‚tu. LÞwÞtufo™e

nLxh ftì÷us{tkÚte „úußÞwyux ÚtÞt …Ae ‚uytuyu 1941{tk

rþrûtft ‚hefu fthrfŒeo þY fhe n‚e. ‚u{ýu Sðþt†™tu

Ÿztu yÇÞtË fÞtuo y™u ÕÞwfur{Þt {txu «Út{ Œðt™e þtuÄ

fhe. ‚u W…htk‚ „tWx, {u÷urhÞt, nŠ…Ë y™u {u™uLòRrxË

htu„tu {txu …ý ™ðe Œðtytu þtuÄe. y{urhft™t ™uþ™÷

RLðuLxËo ntu÷ ytìV Vu{{tk MÚtt™ {u¤ð™th ‚uytu «Út{

{rn÷t rð¿tt™e n‚t. R.Ë. 1999™t Vuƒúwythe™e 21

‚the¾u ‚u{™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

yuRzTË™e «Út{ Œðt™e þtuÄf :

„txTÞqoz Rr÷Þ™

Ëe‚t ßÞthu ÷û{ýhu¾t ytu¤k„u Au íÞthu htðý suðt ÷tuftu Vtðe òÞ Au.


½t‚f htu„ fuLËh™e

Ëthðth {txu fu{tuÚtuht…e yuf

ytþeðtoŒY… Ëthðth Au.

[tu¬Ë «fth™t sk‚wytu W…h

ËeÄtu nw{÷tu fhe ™tþ fhðt

{txu hËtÞý ytÄtrh‚ yt

Ëthðth™u fu{tuÚtuht…e ™t{

y…tÞwk Au. þYyt‚{tk ‚u™u

{ursf ƒw÷ux fnu‚t. yt

…Ør‚™e þtuÄ fhðt ƒŒ÷

…tu÷ yuŠ÷f™u 1908{tk

{urzrË™™wk ™tuƒu÷ yu™tÞ‚ ÚtÞu÷wk.

…tu÷ yuŠ÷f™tu sL{ s{o™e™t MxÙu÷u™{tk R.Ë.

1854™t {t[o™e 14 ‚the¾u ÚtÞt u n‚t u. …t u÷™u

rfþtuhtðMÚtt{tk s rðrðÄ ƒuõxurhÞt …h «Þtu„tu fhðt™tu þtu¾

n‚tu. ‚u™t r…‚htR ¼tE ztìõxh ntuðtÚte ‚u™u …ý ztìõxh

ƒ™ðt™e «uhýt {¤u÷e. þt¤tfeÞ yÇÞtË …qhtu fhe™u ‚u

÷e…rÍ„, £eƒ„o y™u MxtËoƒ„o yu{ rðrðÄ Þwr™ðŠËxe{tk

Wå[ rþûtý ÷R™u ‚u ƒŠ÷™{tk [u…e htu„tu™e ntuÂM…x÷{tk

ztìõxh ‚hefu òuztÞtu. yuŠ÷f™u …tu‚t™u xe.ƒe.™tu htu„ ÚtÞu÷tu.

‚u ƒu ð»to RrsÃ‚{tk hne™u Ëtòu ÚtE, Vhe s{o™e ytÔÞtu.

ËkþtuÄ™tu{tk yuŠ÷fu ‚u™e Œðt þtuÄe™u ½ýt ŒŒeo™u ƒ[tÔÞt.

yt þtuÄÚte ‚u «rËÂæÄ …tBÞtu. R.Ë. 1899{tk ‚u™u £uLfVxo™e

htuÞ÷ RÂLMxxâqx{tk ËkþtuÄf ‚hefu r™{ýwkf {¤e. ynª s

‚uýu fuLËh {txu fu{tuÚtuht…e™e þtuÄ fhe. 1909{tk ‚uýu

rËrVr÷Ë™e «Út{ Œðt …ý þtuÄe. R.Ë. 1915™t

ytu„Mx™e 20 ‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

fu{tuÚtuht…e™tu þtuÄf :

…tu÷ yuŠ÷f

ŒŒeo …h ytu…huþ™ fh‚e ð¾‚u ‚u™u …ezt ™ ÚttÞ ‚u

{txu õ÷tuhtuVtu{o Ëwk½tze™u ƒu¼t™ fhðt{tk ytðu Au. ytu…huþ™

õ÷tuhtuVtu{o™tu þtuÄf :

suBË Þk„ rËBÃË™

Œhr{Þt™ Út‚e ðtZft…

…eztŒtÞf nt uÞ Au. ŒŒe o

¼t™{tk ntuÞ ‚tu Ä{…Atzt fhe

y™u ðtZft… òuE™u ¼Þ¼e‚

ÚtR òÞ yux÷u ‚u™u ƒu¼t™

fhðtu sYhe Au. y„tW™t

s{t™t{tk ŒŒeo™u ƒu¼t™ fÞot

rð™t s ytì…huþ™ Út‚tk y™u

‚u™u fthýu ½ýt ŒŒeo {]íÞw

…t{‚t. suBË rËBÃþ™ ™t{™t rð¿tt™eyu õ÷tuhtuVtu{o™t

W…Þtu„™e þtuÄ fhe. íÞthƒtŒ ytu…huþ™{tk Ëh¤‚t ÚtR.

ytsu ŒŒeo™u RÂåA‚ Ë{Þ ËwÄe ƒu¼t™ ht¾ðt™e ½ýe …Ør‚

rðfËe Au. ytì…huþ™ fh‚tk …nu÷tk ŒŒeo™u ¾tË ‚t÷e{ …t{u÷t

yu™uMÚturxf îtht ƒu¼t™ fhtÞ Au.

suBË rËBÃþ™™tu sL{ R.Ë. 1811™t sq™™e 7

‚the¾u Mftux÷uLz™t ƒtÚt„ux „t{u ÚtÞtu n‚tu. ‚u™t r…‚t

htuÞ÷ ƒUf{tk yuftWLxLx n‚t. Ë{]Ø …rhðth{tk sL{u÷t

suBË™™u 14 ð»to™e ô{hu s yurz™ƒ„o Þwr™ðŠËxe{tk Œt¾÷

fhtÞu÷tu. R.Ë. 1832{tk rþûtý …qhwk fÞto …Ae íÞtk s

«tuVuËh ‚hefu òuztÞtu n‚tu. ËtiÚte ™t™e ô{hu «tuVuËh

ƒ™u÷tu. {tºt 18 ð»to™e ô{hu ‚u ztìõxh ƒ™u÷tu.

suBË rËBÃþ™ rðît™ n‚tu. nk{uþtk rþrût‚ ð„oÚte

½uhtÞu÷tu hnu‚tu. R.Ë. 1847{tk ‚uýu õ÷tuhtuVtu{o Ëwk½ðt™e

ft{[÷tW ƒu¼t™ ÚttÞ ‚uðe þtuÄ fhe. õ÷tuhtuVtu{o™tu W…Þtu„

«Út{ ‚uýu …tu‚t™e ò‚ …h s fhu÷tu y™u ƒth f÷tf ƒu¼t™

hnu÷tu. R.Ë. 1870™t {u {tË™e 6 ‚the¾u ‚u™wk yðËt™

ÚtÞu÷wk. Sð™ W…Þtu„e þtuÄ fhe™u ‚u Ëw«rËØ ƒ™u÷tu.

$ø÷uLz{tk ‚u™t ½ýt M{thftu Au.

hËe y™uf htu„tu™u ƒ[tðu Au. ðtRhËÚte Út‚t ½ýt

htu„tuÚte …ý hËe ƒ[tðu Au. hËefhý rðþu yt…ýu ½ýwk

òýeyu Aeyu. ½ýt ËkþtuÄftuyu rðrðÄ hËe™e þtuÄ fhu÷e.

‚u{tk {turhË rn÷{u™ y„úýe Au. ‚uýu þe‚¤t, rn…uxtErxË-

ƒe y™u {u™uLòRrxË suðt ytX Sð÷uý htu„ W…htk‚ yLÞ

40 htu„™e hËe™tu þtuÄf :

{turhË rn÷{u™

ƒtntuþ™u ƒuntuþ ƒ™tððt™wk ftÞo yu {tun™wk ftÞo.

46 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚40 hËe™e þtuÄ fhu÷e.

{turhË rn÷{u™™tu

sL{ y{u rhft™t

{t u Lxt™t htßÞ™t

{tRÕË þnuh{tk R.Ë.

1919™t ytu„Mx™e 30

‚the¾u ÚtÞt u n‚t u.

rn÷{u™™t sL{ …Ae

‚h‚ s ‚u™e {t‚t™wk yðËt™ ÚtÞwk. ‚uÚte ‚u™tu WAuh ‚u™t

ftft™u ½uh ÚtÞtu n‚tu. ‚u™t ftft {h½t WAuh‚t. rn÷{u™™u

ƒt¤…ýÚte s {h½t™tu yÇÞtË fhðt™e ‚f {¤u÷e.

{turhË [[o™e ÷tRƒúuhe{tk ðtk[ðt s‚tu. íÞtk ‚uýu

ztŠð™™t Wí¢tkr‚ðtŒ rðþu ðtåÞwk y™u «¼trð‚ ÚtÞtu. ¼ýðt{tk

ntUrþÞth ntuðtÚte ‚u™u y™uf Mftu÷hrþ… {¤u÷e. {tuLxt™t

Þwr™ðŠËxe{tkÚte ‚u {tR¢tu ƒtÞtu÷tuS{tk ztìõxh ƒLÞtu. ztìõxh

ƒLÞt ƒtŒ ‚uýu 1948Úte 1958 ËwÄe Ëu™t{tk ztìõxh ‚hefu

Ëuðt yt…e. ƒeò rðïÞwØ Œhr{Þt™ ‚uýu yuL^ÕÞwyuLÍt™e

hËe þtuÄe. su™tÚte ËkÏÞtƒkÄ Ëir™ftu™tk Sð ƒ[e „Þt. yt

þtuÄÚte ‚u «rËØ ÚtÞtu. ‚u™u Ëu™t™tu Wå[ {uz÷ yu™tÞ‚ ÚtÞu÷tu.

1957{tk rn÷{u™ Œðt Wí…tŒf fk…™e{tk ËkþtuÄf ‚hefu

òuztÞtu. ‚uýu ytX Sð÷uý y™u 40 yLÞ htu„tu™e hËe™e þtuÄ

fhe {t™ðò‚™e y{qÕÞ Ëuðt fhe. rn÷{u™ Ë¾‚ {nu™‚w

n‚tu. ‚u nk{uþtk ÷~fhe Ätuhýu ft{ fh‚tu. r™ð]¥t ÚtÞt …Ae ðÕzo

nuÕÚt ytu„uo™tRÍuþ™{tk Ë÷tnfth ‚hefu Ëuðt yt…u÷e.

2005™t yur«÷™e 11 ‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

…]Úðe …h™e ËSð Ë]rü{tk

Ëqû{ Sðs„‚ ƒuõxurhÞt y™tu¾wk

Au. yuf ftu»t™t ƒ™u÷t ƒuõxurhÞt

…]Úðe …h ‚{t{ MÚt¤u hnu Au.

Ÿzt Ë{wÿÚte {tkze™u s{e™ …h

y™u yLÞ ËSðtu™t þheh{tk …ý

hnu Au. ƒuõxurhÞt htu„ Vu÷tðu Au

y™u fux÷tf ÷t¼ŒtÞf …ý Au.

Ëqû{ Sðs„‚ ƒuõxurhÞt™tu þtuÄf :

htuƒxo ftu[

xe.ƒe., xtRVtuRz, ftu÷uht, ytk‚hzt{tk hnu÷t fux÷tf

ƒuõxurhÞt ¾tuhtf™wk …t[™ fhðt{tk {ŒŒY… ÚttÞ Au. s{o™e{tk

ÚtE „Þu÷tk htuƒxo ftu[ ™t{™t rð¿tt™eyu {týË™u fux÷tf

htu„ ÚttÞ íÞthu ‚u™t þheh{tk ¾tË «fth™t ƒuõxurhÞt ntuðt™e

þtuÄ fhe. ‚uýu xeƒe y™u ftu÷uht fh‚tk ƒuõxurhÞt ytu¤¾e

ƒ‚tÔÞt. ytsu ƒuõxurhÞtu÷tuS rð¿tt™™e y÷„ þt¾t ƒ™e

„E Au. yt þtuÄ ƒŒ÷ htuƒxo ftu[™u 1905{tk ™tuƒu÷ «tRÍ

yu™tÞ‚ ÚtÞu÷wk. htuƒxo ftu[™tu sL{ R.Ë. 1843™t

rzËuBƒh™e 11 ‚the¾u s{o™e™t yuf þnuh{tk ÚtÞtu n‚tu.

‚uýu Wå[ yÇÞtË „turxLs™ Þwr™ðŠËxe{tk fÞtuo n‚tu. ‚uýu

rðrðÄ htu„tu™t yÇÞtË {txu R.Ë. 1879{tk {tR¢tuMftu…

ðËtÔÞwk y™u nufƒ„o™e ntuÂM…x÷{tk ËkþtuÄ™tu fhðt òuztÞt.

ftu[u Rrsó y™u ¼th‚{tk ftu÷uht rðþu Ÿzt ËkþtuÄ™tu fÞto.

‚u yt htu„ rðþu™t ËkþtuÄ™ …k[™tu ðztu n‚tu. ‚uýu

÷uƒtuhuxhe{tk ƒuõxurhÞt …uŒt fhðt™e he‚ …ý þtuÄu÷e. xe.ƒe.

yk„u™t ‚u™t ËkþtuÄ™tu {n¥ð™t „ýtÞ Au. ftu[™t Þtu„Œt™Úte

{nthtu„ xe.ƒe.™e Ëthðth þõÞ ƒ™e n‚e. R.Ë. 1910™t

{u {tË™e 28 ‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

ðtRhËÚte Út‚tk htu„tu™u

yxftððt hËe yt…ðt{tk ytðu

Au. ÷tu¾kz ðt„ðtÚte …ý Ä™wh

™t{™tu ½t‚f htu„ ÚttÞ Au.

ƒt¤ftu™u Út‚t rzÃÚturhÞt htu„™e

hËe yur{÷ ðtu™ ƒun®h„u

þtuÄu÷e. ƒun®h„ hËe rð¿tt™™tu

«ýu‚t „ýtÞ Au. ‚u™u

rzÃÚturhÞt™e hËe™e þtuÄ ƒŒ÷

1901{tk {urzrË™™wk ™tuƒu÷

R™t{ yu™tÞ‚ ÚtÞwk n‚wk. ‚u ‘ƒt¤ftu™t ‚thýnth’ ‚hefu

«rËØ ÚtÞtu n‚tu.

ðtu™ ƒun®h„™tu sL{ R.Ë. 1854™t {t[o™e 15

‚the¾u s{o™e™t «rþÞt™t nuLztuVo „t{u ÚtÞtu n‚tu.

‚u™t r…‚t rþûtf n‚t. ƒun®h„™u 12 ¼tE-ƒnu™tu n‚t.

rzÃÚturhÞt™e hËe™tu þtuÄf :

yur{÷ ƒun®h„

yt…ýtu ðtkËtu y™u yt…ýtu ðtkf yu yt…ýu òuE þf‚t ™Úte.

47sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚MÚttr™f þt¤t{tk «tÚtr{f rþûtý ƒtŒ ‚u ƒŠ÷™™e fiÍh

rðÕni™ yufuzur{{tk r{r÷xhe ztìõxh ‚hefu òuztÞtu n‚tu.

Ëir™ftu™u „tu¤e ðt„ðtÚte Ä™wh™tu htu„ Út‚tu. ƒun®h„u Ä™wh

y™u ƒt¤ftu™u Út‚t rzÃÚturhÞt™tu Ÿztu yÇÞtË fÞtuo. ½tuzt,

zw¬h y™u ƒfhe …h …heûtýtu fÞto ƒtŒ R.Ë. 1892{tk

{týË …h «Þtu„tu fhe rzÃÚturhÞt™e «Út{ hËe™e þtuÄ fhe.

íÞthƒtŒ ‚u™u {tƒo„o Þwr™ðŠËxe{tk «tuVuËh ‚hefu r™{ýwkf

{¤e. íÞtk s ‚uýu Sð™¼h Vhs ƒòðe. y{urhf™ yufuzur{

ytìV ytxoË yuLz ËtÞLË™tu ‚u {uBƒh ƒ™u÷tu. ƒun®h„u

…tu‚t™e hËe Wí…tŒf fk…™e …ý MÚtt…e n‚e. ytsu …ý

yt fk…™e rðï™e y„úýe fk…™e „ýtÞ Au. R.Ë. 1917™t

{t[o™e 31 ‚the¾u ƒun®h„™wk yðËt™ ÚtÞwk.

ËSð Ë]rü™t

Sð™™tu ytÄth

ytìÂõËs™ Au. …]Úðe™t

ðt‚tðhý{tk ytìÂõËs™

ntuðt™t fthýu s ËSð

Ë]rü™tu WŒT¼ð ÚtÞt u.

ytìÂõËs™™e ƒeS …ý

fux÷ef yËhtu Au. Ät‚wytu

…h ftx ÷t„ðt™e r¢Þt,

ftuR …ý ðM‚w Ë¤„u íÞthu ytìÂõËs™™tu W…Þtu„ y™u Qòo

…uŒt fhðt …ý ytìÂõËs™™e sYh Au. yt ƒÄe s þtuÄtu

yuLxtuR™ ÷uðtuRÍeÞh ™t{™t rð¿tt™eyu fhu÷e. ‚uýu rð¿tt™

ûtuºtu fur{MxÙe™t …tÞt{tk ½ýwk Þtu„Œt™ yt…u÷wk.

÷uðtuRrÍÞh™tu sL{ R.Ë. 1743™t ytu„Mx™e 26{e

‚the¾u …urhË™t yuf Ë{]Ø …rhðth{tk ÚtÞtu n‚tu. …urhË™e

ftì÷us{tk ‚uýu fur{MxÙe, ƒtux™e y™u „rý‚™tu yÇÞtË fÞtuo

n‚tu. rð¿tt™™t Œhuf ûtuºt™tu ‚u yÇÞtËw n‚tu. £uL[ yufuzur{

ytìV ËtÞLË™tu ‚u y„úýe ËÇÞ ƒLÞtu n‚tu.

÷uðtuRrÍÞhu ytìÂõËs™ yk„u {n¥ð™e þtuÄ¾tu¤tu fhe

rðï«rËrØ {u¤ðu÷e. ‚u htsfthý{tk …ý Ër¢Þ n‚tu. R.Ë.

1794{tk £tLË{tk htsfeÞ ƒ¤ðtu ÚtÞtu. ÷uðtuRrÍÞh

ytpÂõËs™™e yËhtu™tu þtuÄf :

yuLxtuR™ ÷uðtuRrÍÞh

ƒ¤ðt¾tuh Ëtrƒ‚ ÚtÞtu. ‚u™u VtkËe™e Ëò ÚtR. R.Ë.

1794™t {u {tË™e ytX ‚the¾u ‚u™u VtkËe™e Ëò

ÚtE n‚e. yt{ yuf {nt™ rð¿tt™e™tu Œw:¾Œ yk‚

ytÔÞtu.

ïË™ ‚kºt™t htu„tuÚte

ƒ[ðt {txu ïtË{tk þwØ nðt

÷uðtÞ ‚u sYhe Au. «Œqr»t‚

ðt‚tðhý{tk nðt{tk Äq¤™t

hsfýtu Ërn‚ ½ýe yþwrØ

nt uÞ Au. yt yþwrØ

ïË™‚kºt™t htu„tu …uŒt fhu Au.

‚u™tÚte ƒ[ðt {tMf …nuhðt

òuEyu. ð¤e ÷uƒtuhuxhe fu

yLÞ htËtÞrýf fth¾t™tytu{tk, „uË ÷efus ð¾‚u Íuhe

„uËÚte ƒ[ðt …ý rðrþü «fth™t {tMf W…Þtu„{tk ÷uðtÞ

Au. „uË {tMf™e þtuÄ y{urhf™ rð¿tt™e {tu„o™u fhu÷e.

„uhux {tu„o™™tu sL{ y{urhft™t rË™rË™uxe þnuh{tk

R.Ë. 1877™t {t[o™e [tuÚte ‚the¾u ÚtÞtu n‚tu. „heƒ

…rhðth{tk sL{u÷t {tu„o™™u ƒt¤ðÞ{tk s s{e™Œth™u íÞtk

™tufh ‚hefu ft{ fhðwk …zu÷wk. yux÷u ‚u™u ¼ýðt™e ‚f {¤e

™ntu‚e. Þwðt™ ðÞu ‚u ™tufhe™e þtuÄ{tk Âõ÷ð÷uLz „Þtu y™u

íÞtk rË÷tR {þe™ rh…u®h„™wk ft{ fhðt ÷tøÞtu. Äe{u Äe{u

‚uýu ŒhS™e Œwft™ þY fhe. yt Œhr{Þt™ yfM{t‚u s

‚u™u yuðwk yuf hËtÞý {éÞwk fu su{tk f…zt …÷t¤ðtÚte fzf

ÚtE s‚t. yt hËtÞý™tu W…Þtu„ fhe™u ‚uýu „uË {tMf

ƒ™tÔÞt. ‚u™t „uË {tMf Äq{tzt Ët{u hûtý yt…‚t.

1916{tk yuf rðMVtux ð¾‚u yt „uË {tMf™tu ÔÞt…f W…Þtu„

ÚtÞtu y™u ‚u Ë{„ú y{urhft{tk «rËØ ÚtE „Þtu. Ëhfthu

‚u™u Ëwðýo[kÿf yu™tÞ‚ fÞtuo. {tu„o™ rð¿tt™e ™ntu‚tu …hk‚w

‚uýu „uË {tMf W…htk‚ xÙtrVf rËø™÷ ÷tRx™e þtuÄ …ý

fhu÷e. 1963™t sw÷tR™e 27 ‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞu÷wk.

„uË {tMf™tu þtuÄf :

„uhux ytu„MxË {tu„o™

Ëw¾ …uŒt fÞto rËðtÞ Ëw¾ ¼tu„ððt™tu ftuR™u yrÄfth ™Úte.

ytðuþ y™u ytðu„ yu ftuE r™ýoÞ ÷uðt {txu™t f{wh‚t Au.


ntEzÙtus™ ðtÞw nðtÚte

n¤ðtu Au. ‚uÚte ‚u™t ¼hu÷t

ƒ÷q™ ytftþ ‚hV Ÿ[u

„r‚ fhu Au. {tuxt y™u

{sƒq‚ ƒ÷q™{tk ntRzÙtus™

¼he ‚u™u ytftþ{tk

{tuf÷e™u rðrðÄ ËkþtuÄ™tu

fhðt{tk W…Þtu„{tk ÷uðtÞ

Au. yt þt uÄ suõðeË

yu÷ufÍtLzh [tÕËo ™t{™t

rð¿tt™eyu fhu÷e. rðþt¤ fŒ™t ƒ÷q™ ™e[u xtu…÷e ƒtkÄe™u

‚u{tk {týË Ërn‚ ½ýe [eòu ytftþ{tk ËVh fhe þfu Au.

suõðeËu …tu‚u ƒ÷q™ ðzu R.Ë. 1783{tk 1800 Vqx™e

Ÿ[tEyu ytftþ™e ËVh fhu÷e. yt ËtuÄÚte nðt{t™™e

yt„tne Ërn‚ ½ýt ËkþtuÄ™tu™u ðu„ {¤u÷tu.

suõðeË [tÕËo™tu sL{ R.Ë. 1746™t ™ðuBƒh

{tË{tk £tLË™t çÞwsLËe÷tuÞh „t{u ÚtÞtu n‚tu. ‚uýu

htuƒxo ƒtuÚto÷™t rËØtk‚tu™t ytÄthu ntRzÙtus™ ¼hu÷wk ƒ÷q™

ƒ™tÔÞwk. R.Ë. 1783™t ytu„Mx{tk ‚uýu …urhË{tk yurV÷

xtðËo™tk MÚt¤u ntRzÙtus™ ¼hu÷wk ƒ÷q™ ytftþ{tk {tufÕÞwk.

yt «Þtu„ òuðt ÷t¾tu ÷tuftu yufXt ÚtÞt n‚t. íÞthƒtŒ

R.Ë. 1783{tk suõðeËu htuƒxo ƒúÄËo ËtÚtu {¤e™u {t™ð

Ërn‚™wk ƒ÷q™ ytftþ{tk {tufÕÞwk. ‚u 1800 Vqx™e Ÿ[tEyu

ƒu f÷tf y™u …tk[ r{r™x ËVh fh‚wk hnu÷wk.

ntRzÙtus™ ƒ÷q™™t «Þtu„tu{tk ËV¤‚t™u fthýu ‚u

rðï«rËØ ÚtÞtu y™u ËwÄtht ðÄtht fhe W…Þtu„e ƒ÷q™

ƒ™tðu÷t. ðtÞwytu™u „h{ fhðtÚte ‚u rðM‚th …t{u Au ‚uðt

rËØtk‚™e þtuÄ fhe n‚e. yt rËØtk‚™u [tÕËo™tu r™Þ{ fnu

Au. R.Ë. 1793{tk ‚u™u £tLË yufuzur{ ze ËtÞLË™wk ËÇÞ…Œ

yu™tÞ‚ ÚtÞwk n‚wk. ‚uýu «tuVuËh ‚hefu Ëuðt yt…u÷e. R.Ë.

1823™t yur«÷™e 7 ‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞu÷wk.

ntEzÙtus™ ƒ÷q™™tu þtuÄf :

suõðeË yu÷ufÍtLzh [tÕËo

Ë{wÿ{tk Ÿzu ËwÄe zqƒfe

{thðt {txu ¾tË «fth™tu

…tuþtf …nuhðtu …zu. ‚r¤Þu

…týe™wk «[kz Œƒtý ntuÞ. ‚u

W…htk‚ ÷tkƒtu Ë{Þ hnuðt

{txu ïtË ÷uðt™e …ý sYh

…zu. ŒrhÞt{tk ½ýe ŸztRyu

fu ‚r¤Þu ËkþtuÄ™ fhðt {txu

{hSðt ðÄw Ë{Þ …týe{tk hne þfu ‚u {txu ‚u{™u ïtË

÷uðt™wk ¾tË «fth™wk ËtÄ™ ntuÞ Au. yuõðt÷k„ ™t{™wk yt

ËtÄ™ „uË rËr÷Lzh suðwk ntuÞ Au. {hSðt™e …eX …h

ƒkÄtÞu÷t yt rËr÷Lzh{tkÚte ™¤eytu îtht ïtË{tk ytuÂõËs™

{¤e hnu Au. yt ËtÄ™™e þtuÄ £tLË™t suõðeË ftuMxtuyu

fhu÷e.

ftuMxtu™tu sL{ R.Ë. 1910™t sq™™e 11 ‚the¾u

s{o™e™t ËuLx yuLzÙe þnuh{tk ÚtÞtu n‚tu. …urhË{tk Wå[

yÇÞtË fÞto …Ae ‚u ™uðe{tk òuztÞtu n‚tu. yuf yfM{t‚{tk

‚u ½tÞ÷ ÚtR y…k„ ƒ™e „Þtu y™u fthrfŒeo™tu yk‚ ytÔÞtu.

‚uýu ®n{‚ ntÞto rð™t ŒrhÞt™t …uxt¤™t ËkþtuÄ™{tk hË

÷uðt {tkzâtu. ftuMxtu ÷u¾f, ði¿ttr™f, …ÞtoðhýðtŒe y™u

Vtuxtu„útVh yu{ ƒnw{w¾e «r‚¼t Ähtð‚tu n‚tu. ƒeò

rðïÞwØ{tk ŒrhÞtR ËVh y™u ËkþtuÄ™tu™wk {n¥ð ðÄe „Þwk.

ftuMxtuyu Ëti «Út{ yLzhðtuxh rVÕ{ ƒ™tðe. 1954{tk

‚uýu yuõðt÷k„ y™u Mfwƒt™e þtuÄ fhe. ‚uýu ŒrhÞt{tk 350

{exh Ÿzu sR þftÞ ‚uðwk Ëƒ{he™ suðwk ËtÄ™ …ý ƒ™tðu÷wk.

ftuMxtu™u ŒrhÞtR Sðtu™tu yÇÞtË fhðt™tu þtu¾ n‚tu. ‚uýu

ŒrhÞtR ËSð Ë]rü™t hûtý {txu ËkMÚtt MÚtt…u÷e. Œuþ

rðŒuþ{tk Vhe ‚uýu y™uf ŒM‚tðuS rVÕ{tu ƒ™tðu÷e. R.Ë.

1997™t sq™ {tË™e 25 ‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞu÷wk.

zqƒfe{th™t …tu»ttf yuõðt÷k„™tu þtuÄf:

suõðeË ftuMxtu

¼rð»Þ™e ytþt Ëtht {t™ð ËkþtuÄ™tu …h ™nª,…ý Ëtht {t™ð ËkƒkÄtu …h ytÄth …t{u÷e Au.

«f]r‚ yt rðï{tk ¼thu fhfËh fh™the Au. ‚u õÞthuÞ ftuE

…ý [es™tu ƒ„tz fh‚e ™Úte. ‚u™t{tk …rhð‚o™ ytðu Au, …ý ‚u™tu

Ëðo™tþ ™Úte Út‚tu. ‚u™wk Ë¥ð ‚u™wk ‚u s hnu Au.

ynkfth ™ Aqxu ‚tu yt…ýt{tk hnu÷e ‚{t{ W¥t{‚t Aqxe òÞ.


‘ytE.õÞw.’ yux÷u

RLxur÷sLx õðtuþLx –

ƒwrØ{¥tt™t ytkf ‚hefu

òýe‚tu Au. ƒwrØ{¥tt™t

ytkf™t u W…Þt u„ ½ýt

ût uºt{t k ÚttÞ Au.

rðãtÚteoytu{tk yÇÞtË™e

„únýþÂõ‚, ™t ufhe{t k

{týË™e ût{‚t, ft uE

«Œuþ™t ÷tuftu fu Ë{qn™tu ƒwrØytkf fu yLÞ ûtuºttu{tk {týË™e

ƒtiÂæÄf ût{‚t òýðt {txu yt xuMx ð…htÞ Au. xuMx{tk

õÞthuf r[ºttu Œþtoðe™u, W¾týt fu …ÍÕË …qAe™u, Ët{tLÞ

¿tt™, þçŒ¼kztu¤, „rý‚™t W¾týt ð„uhu™t Ëðt÷ fhe ‚u™wk

rð&÷u»tý fhe, ƒwrØ{¥tt™tu ytkf ŒþtoðtÞ Au. ½ýt

rð¿tt™eytuyu …tu‚…tu‚t™e …Ør‚ytu rðfËtðe Au. …hk‚w

ƒwrØ{¥tt™t ytkf™e «Út{ þtuÄ ytÕ£uz rƒ™u y™u rÚtÞtztuxt

rË{tu™ ™t{™t rð¿tt™eytuyu fhu÷e. ‚u™u ytÕ£uz rË{tu™

RLxur÷sLx xuMx fnu Au. rƒ™u {™turð¿tt™e n‚tu. ‚uýu

þt¤t™t rðãtÚteoytu™e ût{‚t {txu yt …Ør‚ rðfËtðu÷e.

ytÕ£uz rƒ™u™tu sL{ £tLË{tk ™tRË þnuh{tk

R.Ë. 1857™t sw÷tR™e 8 ‚the¾u ÚtÞtu n‚tu. ‚u™t

ƒt¤…ý Œhr{Þt™ s {t‚tr…‚tyu AqxtAuzt ÷eÄt n‚t.

rƒ™u™tu WAuh ‚u™e {t‚tyu fÞtuo n‚tu. MÚttr™f ÷qRË „útLz

Mfq÷{tk ‚uýu {tæÞr{f yÇÞtË fÞtuo n‚tu. þt¤t{tk ‚u

ƒwrØþt¤e rðãtÚteo ‚hefu òýe‚tu n‚tu. ËtrníÞ y™u

y™wðtŒ™e nheVtEytu{tk ‚u™u ½ýt R™t{ {¤u÷t. rƒ™u™u

ftÞŒt y™u ‚ƒeƒe rð¿tt™™tu þtu¾ n‚tu. ¼ýðt {txu ‚uýu

ftÞŒt™tu yÇÞtË fÞtuo y™u rz„úe {u¤ðe. …ý fthrfŒeo{tk

{™turð¿tt™ ûtuºt …ËkŒ fÞwO. £tLË™t «ÏÞt‚ rƒrƒr÷ytu Útef

ze £tLË{tk ‚u™u {™turð¿tt™t ËkþtuÄ™tu fhðt™e {ksqhe {¤e.

R.Ë. 1884{tk ‚uýu ÷ø™ fÞto. ‚u™u ƒu ƒt¤feytu n‚e.

rƒ™uyu ‚u™e …wºteytu™t ð‚o™, Ë{sŒthe ð„uhu™tu Ÿztu

yÇÞtË fhe ƒt¤{t™Ë yk„u ½ýtk ËkþtuÄ™tu fÞto. R.Ë.

1890{tk Ëtuƒtuo™-÷uƒtuhuxhe™t ðzt ‚hefu ‚u™u r™{ýwkf {¤e.

ƒwÂæÄ{¥tt™t ytkf™tu þtuÄf :

ytÕ£uz rƒ™u

Ëhfthu …ý ‚u™t ËkþtuÄ™tu{tk ½ýe {ŒŒ fhe. £tLË Ëhfth™t

rþûtýÚte ðkr[‚ hnu‚t ƒt¤ftu™t …k[{tk ‚u™e r™{ýwkf ÚtE.

yt Œhr{Þt™ ‚uýu rË{tu™™e {ŒŒÚte ƒt¤ftu™e ¼ýðt™e

ût{‚t™e fËtuxe {txu …Ør‚™tu …tÞtu ™tÏÞtu. rË{tu™u {týË™t

ð‚o™ yk„u yÇÞtË y™u ËkþtuÄ™tu fÞto n‚t. R.Ë. 1911™t

ytuõxtuƒh™e 18 ‚the¾u ‚u™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

htu®sŒt W…Þtu„ {txu

r£Í y™u fth¾t™t{tk ‚iÞth

Út‚tu ƒhV yt…ýe …tËu

W…÷çÄ Au. …hk‚w ƒMËtu

ºtýËtu ð»to …nu÷tk ƒhV

ƒ™tððt™e he‚ ftuE òý‚wk

™ntu‚wk. ƒhV òuR‚tu ntuÞ

‚tu rn{t÷Þ™t …ntz …h

sðwk …zu. ÷tuftu™u ƒhVð»tto

y™u ƒhV™e ¾ƒh n‚e

…ý ‚u ½h{tk fR he‚u ƒ™u

‚u ftuR™u ¾ƒh ™ntu‚e. R.Ë. 1810{tk sntu™ ÷uË÷e ™t{™t

rð¿tt™eyu …týe™u Xthe™u …nu÷eðth ½h{tk W…Þtu„e ÚttÞ ‚uðtu

ƒhV ƒ™tÔÞtu. ÷uË÷eyu nðt™wk Œƒtý W»ý‚t{t™ y™u

ðt‚tðhý{tk W…Þtu„e ÚttÞ ‚uðt y™uf ËtÄ™tu ƒ™tðu÷t y™u

nðt™tu Ÿztu yÇÞtË fhu÷tu. ytsu W™t¤t{tk …ý ½h{tk ƒhV

ƒ™e þfu ‚uðe W…Þtu„e þtuÄ ‚uýu fhu÷e.

sntu™ ÷uË÷e™tu sL{ Mftux÷uLz{tk ÷t„tuo{tk R.Ë.

1766™t yur«÷™e 10{e ‚the¾u ÚtÞtu n‚tu. ƒt¤…ýÚte

s ‚u™u rð¿tt™ y™u „rý‚{tk hË n‚tu. ËuLx yuLzÙÞwÍ

Þwr™ðŠËxe{tk Wå[ yÇÞtË fhe™u ‚u ¾t™„e xâwþ™tu

yt…ðt™tu ÔÞðËtÞ þY fhu÷tu. ‚u …týe™u swŒe swŒe Ät‚w™t

ðtËý{tk „h{ fhe ðht¤, nðt ð„uhu™tu yÇÞtË fh‚tu.

R.Ë. 1810{tk ‚uýu yuh …k…™tu W…Þtu„ fhe™u …týe™tu

ƒhV ƒ™tÔÞtu. yÇÞtË {txu ‚u ðthkðth ÷kz™ s‚tu y™u

htuÞ÷ ËtuËtÞxe™tu ËÇÞ …ý ƒ™u÷tu. R.Ë. 1832{tk ‚u™u

rð¿tt™™t Þtu„Œt™ ƒŒ÷ ‘™tRx’™tu R÷ftƒ y…tÞu÷tu.

R.Ë. 1832™t ™ðuBƒh{tk ‚u™wk yðËt™ ÚtÞwk n‚wk.

f]rºt{ ƒhV™tu þtuÄf :

Ëh sntu™ ÷uË÷e

W¥t{™wk s‚™ fh‚tk hnuðwk yu …‚™Úte ƒ[ðt™tu Ëh¤ W…tÞ Au.


{ntËt„htu™t rn÷tu¤t ÷u‚t …týe™t ¼q‚¤{tk [tu¬Ë

rŒþt{tk ðnu‚t «ðtntu ntuÞ Au. …týe™tu ûtth, ‚t…{t™,

…ð™ y™u ƒt»…e¼ð™™u fthýu …týe yuf MÚt¤uÚte ƒesu

MÚt¤u ðnu Au. yt «ðtntu „h{ fu Xkzt ntuÞ Au. yux÷tÂLxf

{ntËt„h{tk rð»twðð]¥tÚte þY fhe™u {uÂõËftu ËwÄe™tu «ðtn

„h{ ntuÞ Au. su ftkXt™t rðM‚th™u „h{ ht¾u Au. yt «ðtn™u

y¾t‚e «ðtn fnu Au. yt «ðtn™u ÷tƒútztuh™tu Xkztu «ðtn

{¤u Au ‚u MÚt¤u „tZ ÄwB{Ë h[tÞ Au. Xkzt «ðtn{tk

rn{rþ÷tytu …ý ‚ýtE ytðu Au. …uËerVf {ntËt„h{tk

õÞwhturËðtu™tu „h{ «ðtn ðnu Au. ®nŒ {ntËt„h{tk

{tuÍtkrƒf™tu „h{ «ðtn ðnu Au. yt «ðtntu {tuË{ y™wËth

rŒþt ƒŒ÷u Au.

ŒrhÞt{tk ðnu‚t swŒt swŒt «ðtntu

ƒúñtkz{tk {tºt …]Úðe …h s {týËtu, …þw-…ûteytu y™u

ð™M…r‚ Au. …]Úðe …h nðt, …týe y™u s{e™ ntuðtÚte ËSð

Ë]rü rðftË …t{e Au. …]Úðe™t ºtý ytðhýtu Au :

s÷tðhý, {]Œtðhý y™u ðt‚tðhý. yt ºtýuÞ ytðhýtu

yux÷u …Þtoðhý. s÷tðhý yux÷u Ët„h, rn{rþ¾htu,

™Œeytu y™u ðhËtŒ …]Úðe …h™wk s¤[¢ ËSð Ë]rü™u Sðk‚

ht¾u Au. ðt‚tðhý yux÷u nðt. ‚u{tkÞu ytìÂõËs™Úte s

Ë]rü™u [u‚™ {¤u, …þw-…ûteytu Sðu. …]Úðe™e Ë…txe …h

ytðu÷wk {txe™wk ytðhý yux÷u {]Œtðhý. 33 rf.{e.™e ŸztE

ËwÄe™tu yt …tu…ztu ™h{ Au. ‚u{tk ™t™t {tuxt Sðztk,

y¤rËÞt ð„uhu Sðu Au. ƒe {tkÚte ykfwh Vqxe™u ð]ûttu ÚttÞ

…Þtoðhý{tk þwk þwk ntuÞ Au?

Au y™u ¾u‚e …ý ÚttÞ Au. …]Úðe™wk [tuÚtwk ytðhý yux÷u

…]Úðe …h ðË‚t Sðtu …ý yuf ytðhý Au, su™u

Sðtðhý fnu Au. yt [thu ytðhý yux÷u …Þtoðhý. [thu

ytðhýtu …]Úðe …h yËh …tzu. ËSð Ë]rü™u ÷t¼ fu ™wfËt™

…ý ÚttÞ. …Þtoðhý™u þÂõ‚ …qhe …tz™th {wÏÞ †tu‚ Au ËqÞo.

…]Úðe …h {týË y™u …þwytu {]Œtðhý …h ðËðtx fhu Au.

…ûteytu nðt{tk y™u s¤[htu s÷tðhý{tk ðËðtx fhu Au.

…Þtoðhý þwØ ntuÞ ‚tu s yt ƒÄt Ëthe he‚u rðftË fhe

þfu y™u Sðe þfu.

ƒúñtkzC

rð¼t„

…]Úðe …h ËSð Ë]rü rðfËe þfu ‚uðt y™uf …rhƒ¤tu

ntuðtÚte ‚u rðrþü „ún ƒ™u Au. …]Úðe …h™t «týe-…ûteytu y™u

ð™M…r‚™t Sð™™tu ytÄth Äh‚e Au. …]Úðe™e Ë…txe …h™t

yt ¼t„™u Äh‚e{t‚t …ý fnuðtÞ Au.

Äh‚e fu s{e™ yux÷u …]Úðe™e W…÷e Ë…txe™tu 33

rf.{e. ËwÄe™e ŸztR™tu rðM‚th. yt …tu…ztu ËSðtu™u …tu»tý

…qhwk …tzu Au. òu fu Ë…txe …h 70 xft ¼t„{tk Ë{wÿtu ytðu÷t

Au, ƒtfe™e 30 xft ¼qr{ rðM‚th{tk ËSð Ë]rü rðfËe Au.

s{e™ …h …ðo‚tu, Ÿ[t ™e[t {uŒt™tu, sk„÷tu, ¼ti„tur÷f

rðM‚th Au. …]Úðe™t ðtÞw{kz¤, …ð™ y™u ðhËtŒ™u fthýu

Ë…txe …h rðrðÄ‚t òuðt {¤u Au.

s{e™ …h {týËtu y™u yLÞ «týeytu ðËðtx fhu Au.

‚u s he‚u s{e™™t …tu…zt{tk ò‚ò‚™t sk‚wytu y™u

ƒuõxurhÞt™e Ë]rü Au. ðhËtŒ™wk …týe s{e™{tk W‚he yt Ë]rü™wk

Sð™ Ëh¤ ƒ™tðu Au. ð™M…r‚™u s{e™{tkÚte …tu»tý {¤u Au.

ð™M…r‚™t ¾he „Þu÷tk …t™, «týe …ûteytu™t {]‚Œun™t

Äh‚e : …Þtoðhý™wk {n¥ð™wk yk„

¢tuÄ yu yuf yuðe þÂõ‚ Au fu su yu™t Ëk„útnf™u ¾‚{ fhe™u s hnu Au.

51sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚yðþu»ttu ð„uhu s{e™{tk W‚he VheÚte ËurLÿÞ ¾t‚h ƒ™tðu Au

y™u RÞ¤tu, y¤rËÞt, feze, WÄR ð„uhu Œunr¢Þt îtht s{e™™u

ðÄw V¤ÿw… ƒ™tðu Au. rðrðÄ «fth™e ð™M…r‚ s{e™ …h ðË‚t

«týe …ûteytu™u ¾tuhtf ƒ™u Au. yt{, …]Úðe™tu yt …tu…ztu ËSð

Ë]rü™t Sð™[¢™wk {n¥ð™wk yk„ Au.

nðt{t™, {tu™Ëw™ fu {tuË{™t ð‚toht™tu Rr‚ntË ƒnw

sq™tu Au. nðt{t™ {t™ðSð™ …h Ÿze yËh fhu Au y™u

‚u™t ytÄthu s …]Úðe …h™t ÷tuftu™e Sð™þi÷e{tk …ý

rðrðÄ‚t ytðe Au. nðt{t™™t ð‚toht ¾tË fhe™u ŒrhÞtu

¾uz‚t ðntýðxe {txu W…Þtu„e s ™nª …ý Sð™hûtf …ý

Au. «t[e™ft¤™t ÷tuftu{tk ðt‚tðhý™wk r™heûtý fhe nðt{t™

yk„u yt„tne fhðt™e …hk…ht n‚e. 500 ð»to …nu÷tk yuf

ythƒ rð¿tt™eyu ®nŒ {ntËt„h™t xt…wytu …h [tu{tËwk

õÞthu õÞthu ƒuËu, ‚u™wk …wM‚f ÷¾u÷wk. {tuË{ þçŒ ythƒ

ðntýðxeytuyu «[r÷‚ fhu÷tu. ‚u {tuxu¼t„u ðhËtŒ™u

y™w÷ûte™u ð…ht‚tu.

RËw r¾úM‚™t ðVtŒth rþ»Þ …exhu Œ„tu fÞtuo íÞthu fqfztyu

ºtý ð¾‚ ƒtk„ …tufthe [u‚ðýe yt…u÷e. yt …tihtrýf ðt‚

òýe‚e Au y™u ‚uÚte s ½htu W…h ÷„tzt‚tk ðuÄh ðu™{tk ðå[u

fqfzt™wk «‚ef ÷„tzðt™e …hk…ht ÚtR. …ð™™e rŒþt Œþtoð‚e

[fhze suðt yt ËtÄ™ W…h ‚{u fqfztu òuÞtu nþu.

ðhËtŒ {t…ðt {txu™wk ËtÄ™ ƒu nòh ð»to …nu÷tk

¼th‚{tk þtuÄtÞu÷t. ‚u 18 $[ ÔÞtË™t ƒtW÷ suðwk n‚wk. ytsu

20 $[ Ÿ[tR y™u ytX $[ ÔÞtË™tu ™¤tfth ð…htÞ Au.

rzËuBƒh™t yt¾h{tk nðt{t™ …h yËh fh™thwk …rhƒ¤

‘y÷r™™tu’ òýe‚wk Au. ‚u™tu yÚto ÚttÞ Au r¾úM‚™wk ƒt¤f.

{tuË{ rðþu yt …ý òýðt suðwk

¼qfk…™t Ë{t[th ð¾‚u ‚{u ‚u™t fuLÿ™wk MÚtt™ ftuE

þnuh™e W¥thu y{wf ykþ y™u …qðo fu …rù{u y{wf ykþ

yuðt þçŒtu ðtkåÞt nþu. …]Úðe …h fu ŒrhÞt{tk MÚtt™ Œþtoððt

{txu yûttkþ y™u hu¾tkþ™t ytkf W…Þtu„{tk ÷uðtÞ Au. yt

yûttkþ y™u hu¾tkþ þwk Au ‚u òýtu Atu?

…]Úðe™t yûttkþ y™u hu¾tkþ rðþu òýtu

…]Úðe Ëk‚ht suðe „tu¤ Au. ¼ti„tur÷f MÚtt™™e [tuõËtR

{txu …]Úðe™t „tu¤t …h ytze y™u Q¼e hu¾t™e fÕ…™t fhðt{tk

ytðe Au. ytze hu¾t™u yûttkþ y™u Q¼e hu¾t™u hu¾tkþ fnu

Au. W¥thÄúwð y™u Œrûtý Äúwð™e ƒhtƒh ðå[u rð»twðð]¥t™e hu¾t

Au. yt hu¾t W¥th y™u Œrûtý „tu¤tÄo™u Ëh¾t ¼t„u ðnU[u Au.

rð»twðð]¥t™u þqLÞ „ýe™u W¥th y™u Œrûtý ‚hV 111

rf÷tu{exh™t yk‚hu Ë{tk‚h hu¾tytu Au. Œrûtý y™u W¥th

„tu¤tÄo{tk 90-90 yûttkþ Au. yûttkþ yux÷u rð»twðð]¥tÚte yk‚h.

nðu …]Úðe™t W¥th y™u Œrûtý Äúwð™u òuz‚e hu¾tytu Au. yt

hu¾tytu Ë{tk‚h ™Úte …hk‚w yuf yuf ykþ™u ¾qýu Œtuhu÷e Au. ‚u™u

hu¾tkþ fnu Au. hu¾tkþ 360 Au y™u ‚u™e {wÏÞ hu¾t „úe™e[

…tËuÚte …Ëth ÚttÞ Au. hu¾tkþ yu „úe™e[ hu¾tÚte MÚt¤™wk yk‚h

Œþtoðu Au. ftuE …ý MÚt¤ „úe™e[Úte …qðo fu …rù{{tk fux÷wk Œqh

Au ‚u òýe þftÞ Au.

¼q„tu¤™t õ÷tË{tk fu ½ýe yturVËtu{tk xuƒ÷ …h {qfu÷t

…]Úðe™t „tu¤t ‚tu ‚{u òuÞt nþu. ºttkËe Ähe …h Vhe þfu‚u

he‚u „tuXðu÷t „tu¤t W…h rðï™tu ™fþtu Œtuhu÷tu ntuÞ Au.

…]Úðe™e ™t™fze «r‚f]r‚ suðt yt „tu¤t yÇÞtË{tk y™wfq¤

…zu Au. rðï™t ™fþt™e su{ yt „tu¤t™tu …ý y™tu¾tu

Rr‚ntË Au.

R.Ë. …qðuo …nu÷e ËŒe{tk „úeË y™u [e™{tk …ÚÚth,

Ät‚w fu ÷tfzt™t „tu¤t ƒ™‚t. ‚u s{t™t{tk rV÷tuËtuVhtu

y™u Ä{o„whwytu, rð¿tt™, „rý‚ y™u ¼q„tu¤™tu yÇÞtË

fh‚t. R.Ë. 150{tk yux÷tË™t htu{™ rþÕ…{tk yux÷tË™e

…eX …h {qfu÷tu …]Úðe™tu „tu¤tu ËtiÚte «t[e™ ø÷tuƒ Au. R.Ë.

1942{tk ™whƒ„o™t {tŠx™ ™ex™u ƒ™tðu÷tu ÷tfzt, Ã÷tMxh

y™u huËt™tu „tu¤tu ytsu …ý yÂM‚íð{tk Au.

R.Ë. 1543{tk s{o™ „rý‚þt†e ftM…h ðtu„÷u

ƒ™tðu÷tu „tu¤tu rðï«rËØ Au. yt „tu¤t{tk Ät‚w™e …èe™t

y™uf ð‚wo¤tu ðå[u …]Úðe™tu „tu¤tu rVx fhu÷tu Au. Ät‚w™e

…èeytu …]Úðe™e ytË…tË Vh‚t „úntu™e ¼ú{ý fûtt Œþtoðu

Au y™u ðå[u …]Úðe y™u ƒÄwk yuf Ähe …h [thu rŒþt{tk

Vhe þfu ‚u{ „tuXðu÷wk Au. yt „tu¤t xtu÷tu{e y™u ftu…hr™õËu

hsq fhu÷e ËqÞo{t¤t™e Úteyrh Œþtoð‚t n‚t.

ytsu ƒòh{tk {¤‚t ø÷tuƒ 23.5 ykþ rz„úeyu ™{u÷e

…]Úðe™t „tu¤t ‘ø÷tuƒ’™tu y™tu¾tu Rr‚ntË

®™Œf™u ®™Œt™tu «[thf ™ ƒ™ðt Œuðtu ntuÞ ‚tu yt…ýu yu™t îtht Út‚e ®™Œt Ëtk¼¤ðt™e ƒkÄ fhe Œuðe òuEyu.

52 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚Ähe …h Vh‚t hnu ‚u he‚u ƒ™tðu÷t ntuÞ Au. „tu¤t W…h

‚{t{ Œuþtu™t ™fþt y™u {ntË{wÿtu ntuÞ Au. „tu¤t™t fŒ

«{tý{tk MÚt¤tu™t yk‚h™wk «{tý…ºt s¤ðtÞu÷wk ntuÞ Au.

yûttkþ y™u hu¾tkþ …ý Œþtoðu÷t ntuÞ Au.

…]Úðe …h™tu Œrûtý Äúwð™tu 1,32,09,000 [tuhË

rf÷tu{exh™tu rðM‚th yux÷u ËtiÚte Xkztu, Ëqftu y™u Xkzt ‚eðú

…ð™tu™tu «Œuþ. yt «Œuþ …]Úðe …h™t nðt{t™ …h {tuxe

yËh fhu Au. …]Úðe …h™wk 70 xft …týe ƒhV MðY…u yt

rðM‚th{tk Ë[ðtÞwk Au. íÞtk™e Äh‚e …h ftÞ{ 200 {exh

òzwk ƒhV™wk …z ò{u÷wk hnu Au. yt ƒhV r…„¤e™u rn{™Œeytu

…ý ƒ™u Au. ynª™e ËtiÚte {tuxe ø÷urþÞh ÷uBƒxo 40

rf÷tu{exh …ntu¤e y™u 400 rf÷tu{exh ÷tkƒe Au.

Œrûtý Äúwð yux÷u …]Úðe™e ™e[÷tu Auztu. íÞtk ËqÞo«ftþ

{tkz {tkz …ntU[u. …]Úðe™e Ähe™tu ºttkË ƒŒ÷tÞ íÞthu íÞtk

ËqÞtuoŒÞ ÚttÞ. yux÷u A {rn™t rŒðË y™u A {rn™t

ht‚ hnu. yt «Œuþ yuLxtforxft ™t{u ytu¤¾tÞ Au. ynª™t

nðt{t™™e ðt‚ s ™ fhtÞ. 300 rf÷tu{exh™e Íz…u ðt‚t

Xkzt …ð™tu{tk {tR™Ë 73 rz„úe ‚t…{t™ ‚tu Ët{tLÞ

fnuðtÞ. rð[th fh‚tkÞ ÄúwS sðtÞ ‚uðt yt «Œuþ{tk {týË

fu «týeytu hne þfu ™nª. …ý ƒu ºtý ò‚™e ð™M…r‚ytu

òuðt {¤u. ƒhV nuX¤ Ëe÷ {tA÷e suðt «týe Œu¾tÞ y™u

ƒhV W…h …UÂøð™™e ¼h[f ðËr‚. yt «týeytu Œrûtý

Äúwð™e ƒnth Sðe ™ þfu. yuLxtforxft{tk ðhËtŒ Út‚tu ™Úte.

…hk‚w ƒhV™t …z ™e[u …]Úðe™t …uxt¤™e „h{eÚte …e„¤u÷t

…týe™t 300 sux÷t ‚¤tð Au. rþÞt¤t{tk yt rðM‚th{tk

ƒhV™tu rðM‚th ðÄe òÞ Au. ‚u™wk fŒ ƒ{ýwk ÚtE òÞ Au.

½ýtk Œuþtu yuLxtforxft™t yÇÞtË {txu rð¿tt™eytu {tuf÷u

Au. yt rð¿tt™eytu Úttuztu Ë{Þ htuftR™u yÇÞtË fhu Au.

yt rËðtÞ íÞtk ftuE ftÞ{e ðËr‚ ™Úte.

…]Úðe …h™wk ƒŠVM‚t™ Œrûtý Äúwð (yuLxtforxft)

Rxt÷e™t fuxur™Þt ™Sf ytðu÷tu yux™t ßðt¤t{w¾e

rðï™tu yuf{tºt Ë‚‚ Ër¢Þ ßðt¤t{w¾e Au. 10922

Vqx Ÿ[tu yt …ðo‚ 1190 [tuhË rf÷tu{exh™tu rðM‚th htufu

¼z¼z yt„ ytuf‚tu …ðo‚ : yux™t ßðt¤t{w¾e

Au. „úef Œk‚fÚtt {wsƒ rÍÞË Œuðu xtÞV™ ™t{™t htûtË™u

yt …ðo‚ nuX¤ fuŒ fhu÷tu Au. yt …ðo‚ Þw™uMftu™e ðÕzo

nurhxus ËtRx{tk MÚtt™ …tBÞtu Au. yux™t™tu yÚto ‘nwk Ë¤„wk

Awk’ yuðtu ÚttÞ Au. yhurƒf ¼t»tt{tk yt …ðo‚™u ‘òƒt÷

y÷ ™th’ yux÷u fu yt„™tu …ðo‚ fnu Au.

xtu[uÚte Ë‚‚ yt„ ytuf‚t yt …ðo‚ …h™t Ztu¤tð …h

ƒhV ò{u÷tu hnu Au y™u ½ýe ƒÄe SðË]rü …ý Au.

«ðtËeytu {txu yt ÷tufr«Þ MÚt¤ Au. Rxt÷e™t ÷tuftu ‚u™u

ËwkŒh …ðo‚ fnu Au. Ët{tLÞ he‚u Ë‚‚ Äe{u Äe{u ÷tðt ytuf‚t

…ðo‚ ðÄw Ër¢Þ ÚttÞ ‚tu ½ýe ¾t™t¾htƒe Ësuo Au.

ztR™tuËtuh™e ÷tufr«Þ rVÕ{tu òýe‚e Au. yt rVÕ{tu{tk

swhtrËf Þw„™e ðt‚tu …ý ytðu. swhtrËf Þw„ þwk Au y™u

‚u õÞthu n‚tu ‚u …ý òýðt suðwk Au.

…]Úðe™e Wí…r¥t ƒtŒ ò‚ò‚™t …rhð‚o™tu ÚtÞt. fhtuztu

ð»to™t „t¤t{tk «týeytu y™u ð™M…r‚ …uŒt ÚtR. yt ƒÄwk

ftuEyu òuÞwk ™Úte …hk‚w s{e™{tk ¾tuŒft{ Œhr{Þt™ {¤e

ytðu÷t SðtÂ~{ytu y™u ¾zftu™tu yÇÞtË fhe™u rð¿tt™eytu

…]Úðe …h™t rðftË™tu yÇÞtË fhu Au. rð¿tt™eytuyu rðftË™t

Ë{Þ„t¤t™u swŒt swŒt ‚ƒ¬t{tk ðnUåÞtu Au. yt ‚ƒ¬tytu{tk

swhtrËf Þw„ {n¥ð™tu Au, ™u htu{tk[f …ý Au. ‚u{tk fŒtðh

ztR™tuËtuh …]Úðe …h rð[h‚t n‚t.

Þwhtu…™t ytÕÃË …ðo‚{t¤t™t swht …ðo‚ nuX¤ {¤e

ytðu÷t yÂ~{™t yÇÞtË{tk «Út{ðth ztR™tuËtuh™e {trn‚e

{¤e. yt …ðo‚™t ™t{ W…hÚte swhtrËf Þw„ ™t{ …zâwk.

yt Þw„{tk …]Úðe y¾kz n‚e. ‚u{tk …U„tR ™t{™tu yuf s ¾kz n‚tu.

yt ¾kz ‚qxe™u W¥th{tk ÷tuxurËÞt y™u Œrûtý{tk „tuLzðt™ ¾kz

ƒLÞt y™u ðå[u Ë{wÿ ƒLÞtu. ƒk™u ¾kz{tk …w»f¤ ðhËtŒ™u fthýu

„tZ sk„÷tu ÚtÞt y™u ztR™tuËtuh suðt fŒtðh «týeytu {txu

y™wfq¤ ðt‚tðhý ƒLÞwk. «Út{ …ûteytu …ý …uŒt ÚtÞt. ŒrhÞt{tk

fŒtðh s¤[htu …uŒt ÚtÞt. R.Ë. 1975{tk yƒútn{ „tun÷tuƒ

™t{™t rð¿tt™eyu yt Þw„™u swhtfÕf ™t{ yt…u÷wk. yt ft¤{tk

ËSð™tu ËtiÚte ðÄw rðftË ÚtÞtu. yux÷u ‚u™wk {n¥ð ðÄthu Au.

swhtrËf Þw„ rðþu yt ðt‚ òýtu Atu?

„Eft÷™tu Í½ztu ytsu yƒtu÷t ™ ÷uðztðuyu ËkƒkÄ ÷tkƒt Ë{Þ ËwÄe xfe þfu Au.

y…feŠ‚Úte ƒ[ðt™tu ©uc rðfÕ… y…ftÞtuoÚte ƒ[‚t hnuðwk.


{rn™t™t ™t{ y™u 12 {tË™wk yk„úuS fu÷uLzh

«t[e™ htu{{tk þY ÚtÞu÷wk. ‚u Ë{Þu ðËk‚ É‚w{tk ð»to

þY Út‚wk. yux÷u {t[o …nu÷tu {rn™tu y™u Vuƒúwythe AuÕ÷tu

{rn™tu n‚tu. sw÷tR y™u ytu„Mx {tË™t ™t{ htu{™

Ë{útxtu™t ™t{ W…hÚte h¾tÞt. ‚u Ë{Þu Œhuf {tË 30

rŒðË™tu n‚tu. …hk‚w …]Úðe 365 rŒðËu yuf «Œrûtýt fhu

Au. yux÷u ð»to™t 365 rŒðË ÚttÞ. yt „ý‚he …qhe fhðt

fux÷tf {tË{tk 31 rŒðË fhtÞt.

htu{™t ƒeò htsðe ™w{t …tuB…e÷Ëu ðÄw [tuõËtR

{txu Vuƒúwythe {rn™t™t rŒðË 28 ™¬e fÞto y™u

Œh [th ð»tuo ‚u{tkÞ yuf rŒðË W{uhe 29 rŒðË fhtÞt.

‚u™u ÷e… Þh fnu Au. Vuƒúwythe {rn™tu þwÂæÄ™tu {rn™tu „ýtÞ

Au. nðu™wk ð»to 365.25 rŒðË™wk ƒLÞwk. [th ð»to™e ½x

÷e… Þh{tk …qhe ÚtR™u yt Ëhuhtþ s¤ðtÞ Au.

Vuƒúwythe {tË™t rŒðË 28 fu{?

• ËqÞo{t¤t™tu [tuÚttu „ún {k„¤ ËqÞoÚte 2279 fhtuz

rf÷tu{exh Œqh Au. ‚u™u ÷t÷ „ún …ý fnu Au.

• {k„¤™e Ähe …]Úðe™e su{ ™{u÷e ntuðtÚte íÞtk …ý

É‚wytu ËòoÞ Au.

• {k„¤™u ƒu W…„ún VtuƒË y™u rz{tuË Au.

• ËqÞo{t¤t™tu ËtiÚte Ÿ[tu …ðo‚ r™f÷ ytur÷B…Ë {k„¤

W…h ytðu÷tu Au. ‚u yuðhuMx fh‚tk ºtý „ýtu Ÿ[tu Au.

• {k„¤ …]Úðe™e Ëh¾t{ýeyu ËqÞoÚte Œqh Au. ‚u™u ËqÞo™e

yuf «Œrûtýt fh‚t yt…ýt 687 rŒðË ÷t„u Au.

• {k„¤™tu ÔÞtË 3390 rf÷tu{exh Au. ‚u …]ÚðeÚte Úttuztu

™t™tu Au.

• ðt‚tðhý{tk ftƒo™ ztÞtuõËtRz ðÄw Au. ytuÂõËs™

Úttuze {tºtt{tk Au.

• {k„¤™wk «Út{ Œþo™ 16{e ËŒe{tk „ur÷r÷Þtuyu Œqhƒe™

ðzu fhu÷wk. 17{e ËŒe{tk r¢rùÞ™ ÌtwS™u {k„¤™tu

«Út{ yÇÞtË fhu÷tu.

ËqÞo{t¤t™tu [tuÚttu „ún : {k„¤

{k„¤ ËqÞo {t¤t™tu [tuÚttu „ún Au. ‚u ÷t÷ hk„™tu ntuðtÚte

„úef y™u yLÞ …whtý fÚttytu{tk ÞwæÄ™tu Œuð‚t fnuðtÞ Au.

{t[o {rn™t™wk ™t{ {k„¤ …hÚte …zâwk Au. …]Úðe rËðtÞ {k„¤

W…h ËSð Ë]rü™e Ëk¼tð™t ðÄw Au yux÷u ËkþtuÄftu y™u

rð¿tt™ fÚttytu{tk {k„¤ ÷tufr«Þ „ún Au. òu fu nS ËwÄe

{k„¤ …h ËSð ntuðt™tu …whtðtu {éÞtu ™Úte.

[kÿ …Ae {k„¤ yuf s „ún Au fu ßÞtk

yðftþÞt™ W‚ÞwO Au. {k„¤ W…h y{urhft™e ™tËt™t

ðtR®f„, …tÚtVtRLzh rM«x y™u ytu…tuåÞwor™xe Þt™tu W‚hu÷t.

{k„¤ ËqÞo™e «Œrûtýt ÷kƒ„tu¤ ¼ú{ý fûtt{tk fhu Au. ‚u™e

Ë…txe™wk ‚t…{t™ ÷„¼„ {tR™Ë 55 ËuÂÕËÞË rz„úe hnu

Au. …]Úðe™e su{ {k„¤ …h …ý É‚wytu ËòoÞ Au. rþÞt¤t{tk

‚u™wk ‚t…{t™ ½xe™u {tR™Ë 133 rz„úe ÚttÞ Au.

{k„¤ …]ÚðeÚte ½ýtu ™t™tu Au. …hk‚w íÞtk Ë{wÿ ™nª

ntuðtÚte s{e™™e Ë…txe …]Úðe fh‚tk ðÄw Au. {k„¤ W…h

rn{t÷Þ fh‚tk …ý Ÿ[tu …ðo‚ ytur÷B…Ë {tLË 78000

Vqx Ÿ[tu Au.

{k„¤™u ƒu [kÿ Au. ‚u{™t ™t{ VtuƒtuË y™u ze{tuË

Au. {k„¤ 687 rŒðË{tk ËqÞo™e yuf «Œrûtýt fhu Au. …]Úðe

…hÚte {k„¤ ™he ytk¾u Œu¾tÞ Au.

{k„¤ „ún rðþu òýðt suðwk

òunt™ nu™rhÞt {uz÷h ™t{™t ¾„tu¤þt†eyu R.Ë.

1840{tk {k„¤™tu ŒË ð»to yÇÞtË fhe™u ‚u™tu ™fþtu ƒ™tÔÞtu

n‚tu. íÞthƒtŒ {k„¤ …h ËtiÚte ðÄw ËkþtuÄ™tu ÚtÞt Au.

• …]Úðe …hÚte ™he ytk¾u Œu¾t‚t „úntu{tk {k„¤ …ý Au.

• {k„¤ …h ðËr‚ Au ‚u òýe™u ™ðtE ÷t„u …ý ‚u

ðËr‚ htuƒtux™e Au. ™tËt y™u yLÞ yðftþ

ËkMÚtt™t Ët‚ htuƒtux {k„¤ W…h Vhe hÌtt Au.

• …]Úðe™t 687 rŒðË yux÷u {k„¤™wk yuf ð»to. {k„¤

W…h ËqÞtoM‚ ð¾‚u ytftþ ¼qhwk Œu¾tÞ Au.

• ËqÞo{t¤t™tu ËtiÚte Ÿ[tu 22 rf÷tu{exh Ÿ[tu …ðo‚

{k„¤ …h Au.

• {k„¤ W…h ytÞ™o ytuõËtRz (÷tu¾kz™tu ftx)™t

÷t÷ „ún {k„¤™wk yð™ðwk

Ë{Þ y™u Ë{wÿ™e ¼h‚e ftuE™e ðtx òu‚t ™Úte.

ynkfth™e ò÷e{ ¾‚h™tf‚t yu Au fu yu W…fthtu ÷u Au …hk‚w yt¼th™e yr¼ÔÞÂõ‚ fh‚tu ™Úte.


„whw „ún™wk rðhtx ðtðtÍtuzwk : huz M…tux

ðtðtÍtuzt y™u ðkxtur¤Þt {tºt …]Úðe …h s ™nª …ý

hsfýtu ntuðtÚte ‚u ÷t÷ Œu¾tÞ Au.

• {k„¤ …]Úðe fh‚tk yzÄt fŒ™tu Au. …]Úðe …h 100 rf÷tu

ðs™™t {týË™wk {k„¤ W…h ðs™ 40 rf÷tu ÚttÞ.

• {k„¤™e Ë…txe …h Ëhuhtþ {tR™Ë 63 rz„úe ‚t…{t™

hnu Au.

ËqÞo™t ytX „úntu{tk „whw ËtiÚte {tuxtu ‚tu Au s …ý

y™uf rðrþü‚t …ý Ähtðu Au y™u Ëðtuoå[ MÚtt™u Au. „úef

fÚtt{tk ßÞw…exh fu sq™tu yu Œuðtu™tu „ún „ýtÞ Au. ËkMf]‚{tk

„whw™u ƒ]nM…r‚ fu Œuð„whw fnuðtÞ Au. ‚u ¿tt™™tu Ët„h Au

y™u ƒÄt „úntu ‚u™t rþ»Þtu Au.

™uÃåÞw™ y™u Ã÷wxtu ‚u™t ¼tEytu Au y™u ºtýu ¼tEytu™wk

ytftþ, Ë{wÿ y™u Äh‚e …h ytrÄ…íÞ Au. «t[e™ fÚttytu{tk

Ëðtuoå[ yuðt yt „ún™tu rð¿tt™eytuyu Ÿztu yÇÞtË fhe™u

½ýe òýfthe {u¤ðe Au.

„whw …]Úðe fh‚t 12 „ýtu {tuxtu „uË™tu „tu¤tu

Au. ‚u ËqÞoÚte Œqh ntuðtÚte ËqÞo™e 12{t ¼t„™e Qòo {¤u

Au. ‚u™wk Œ¤ yuf [tuhË ËuÂLx{exhu 1.33 „út{ Au yux÷u

fu ‚u n¤ðtu Au A‚tk „whwíðtf»toý ƒ¤ ðÄw Au.

„whw ntEzÙtus™ y™u rnr÷Þ{™tu „tu¤tu Au. ‚u™t fuLÿ{tk

Ät‚w™tu sÚÚttu ntuðt™wk {™tÞ Au. „whw …tu‚t™e Ähe …h

½ýe Íz…Úte Vhu Au. ‚u yt…ýt 10 f÷tf{tk yuf

[¢ …qhwk fhu Au. Íz…Úte Vh‚tu ntuðtÚte ‚u™wk „whwíðtf»toý

ƒ¤ ðÄw Au y™u …]Úðe fh‚t 14 „ýwk Au.

R.Ë. 1665{tk ftËe™e ™t{™t rð¿tt™eyu „whw™e

Ë…txe …h 40,000 rf÷tu{exh …ntu¤wk ÷t÷ Ätƒwk þtuÄe

ftZu÷. ‚u™u „úux huz M…tux fnu Au.

„whw™u 62 [kÿ Au. ‚u™tu „™e{uz [kÿ ËqÞo{t¤t™tu

ËtiÚte {tuxtu [kÿ Au. „whw™tu ÔÞtË 1,38,062 rf÷tu{exh™tu

Au. ‚u™u ËqÞo™e yuf «Œrûtýt fh‚t yt…ýtk 12 ð»to

÷t„u Au.

„úntu™tu htò „whw

ËqÞo{t¤t™t ƒÄt s „úntu …h Út‚t ntuÞ Au. Œhuf „ún …tu‚t™e Ähe

…h Vhu y™u ËtÚtu ËtÚtu ËqÞo™e «Œrûtýt …ý fhu. yt „r‚rðrÄ™u

fthýu Œhuf „ún …h [¢ðt‚ y™u ðtðtÍtuzt ËòoÞ Au.

ËqÞo{t¤t™tu ËtiÚte {tuxtu „ún „whw Ähe …h Vhðt{tkÞ ËtiÚte

Íz…e Au. ‚u yt…ýt ŒË f÷tf{tk yuf [¢ …qhwk fhu. fŒ™e

árüyu òu‚tk ‚u …]Úðe fh‚tk y™uf„ýe Íz…Úte Vhu. yux÷u ‚u™e

Ë…txe …h ðtðtÍtuzt y™u ðkxtur¤Þt Ë‚‚ [t÷w ntuÞ Au. „whw™wk

xur÷Mftu…Úte r™heûtý fheyu ‚tu ‚u™e Ë…txe …h rðhtx fŒ™wk

÷t÷ Ätƒwk Œu¾tÞ Au. 40000 rf÷tu{exh ÔÞtË™t yt Ätƒt™u

huz M…tux fnuðtÞ Au. R.Ë. 1664{tk ‚u «Út{ðth òuðt {¤u÷wk.

„whw™tu yt huz M…tux ¾hu¾h ‚tu [¢ðt‚ Au. ‚u{tk

ntRzÙtus™, r{Útu™, VtuMVhË™t ½è ðtŒ¤tu [¢tfth Vhu Au y™u

Œh A rŒðËu rŒþt ƒŒ÷u Au. huz M…tux ½rzÞt¤™t ftkxt™e rðYæÄ

rŒþt{tk Vhu Au. ‚u™e Íz… 360 rf÷tu{exh «r‚ f÷tf Au.

AuÕ÷t ºtýËtu ð»toÚte „whw …h™wk yt ‚tuVt™ [t÷w s Au.

…]Úðe™e ËtiÚte ™Sf™tu „ún ƒwÄ ËqÞo™e …ý ËtiÚte ™Sf

Au. ‚u «[kz ‚t…{t™ Ähtðu Au. ƒwÄ ËqÞo{t¤t™tu ËtiÚte ™t™tu

„ún Au y™u …]Úðe …hÚte ™he ytk¾u òuE þftÞ Au. ðnu÷e Ëðthu

y™u Ëtksu ytftþ{tk Œu¾t‚tu ƒwÄ [kÿ™e su{ f¤t ƒŒ÷u Au.

ËqÞo™e ™Sf ntuðtÚte ‚u™e ¼ú{ý fûtt …ý ™t™e Au. ‚u

yt…ýt 88 rŒðË{tk ËqÞo™e yuf «Œrûtýt …qhe fhu Au y™u

yt…ýt 116 rŒðËu yuf Ähe¼ú{ý fhu Au. yux÷u fu ƒwÄ™tu yuf

rŒðË yt…ýt 116 rŒðË sux÷tu ÷tkƒtu ntuÞ Au.

ƒwÄ™tu ÔÞtË 4878 rf÷tu{exh Au. ‚u™e Ë…txe …h

[kÿ suðt ¾tzt xufht Au. ƒwÄ W…h nðt ™Úte yux÷u ‚u™e

Ë…txe™u ½Ëthtu ÷t„‚tu ™Úte. ‚u™e Ë…txe …t‚¤e y™u

¾zftu™e ƒ™u÷e Au. ‚u™tu ytfth ƒŒ÷t‚tu ™Úte …ý õÞthuf

Ë…tx {uŒt™tu Au. ƒwÄ W…h ðt‚tðhý ™Úte. yux÷u ‚u™wk

‚t…{t™ «[kz „h{eÚte «[kz Xkze{tk …¤ðth{tk s ƒŒ÷tÞ

Au. ƒwÄ W…h rŒðËu …ý ytftþ ft¤wk Œu¾tÞ Au.

…]Úðe™tu …tztuþe „ún : ƒwÄ

• ËqÞo{t¤t{tk ºteòu ËtiÚte {tuxtu „ún Þwhu™Ë xur÷Mftu…

ðzu þtuÄtÞu÷tu «Út{ „ún Au.

…]Úðe fh‚tk 63 „ýtu {tuxtu : Þwhu™Ë

Sð™{tk Äh…‚‚t y™w¼ððe ntuÞ ‚tu S¼™u fhð‚ suðe ™ ƒ™ðt Œuðe.

55sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚• Þwhu™Ë™wk ™t{ ‘ßÞtuso Mxth’ n‚wk.

• Þwhu™Ë ËqÞo{t¤t™tu ËtiÚte Xkztu „ún Au. íÞtk ÷½w¥t{

{tR™Ë 224 rz„úe ‚t…{t™ ntuÞ Au.

• Þwhu™Ë yt…ýt 84 ð»tuo ËqÞo™e yuf «Œrûtýt fhu Au.

• Þwhu™Ë …h 900 rf÷tu{exh™e Íz…u …ð™ Vwkft‚tu ntuÞ Au.

• Þwhu™Ë™u ‘õÞw…ez’ ™t{™tu [kÿ Au.

…]Úðe …h™e ¾wÕ÷e s{e™™tu ytX{tu ¼t„ ðuht™ y™u

Ëqft hý«Œuþ htufu Au. rðï{tk 27 sux÷t hý«Œuþtu Au.

ËtiÚte {tuxwk ytr£ft™wk Ëntht hý yt…ýt ¼th‚ fh‚tk ºtý

„ýwk {tuxwk Au. …hk‚w y{urhft™t fur÷VtuŠ™Þt htßÞ{tk ytðu÷wk

hý ‚tu ‚u™e «[kz „h{e™u fthýu {tu‚™e ¾eý fnuðtÞ Au.

zuÚt ðu÷e ‚hefu «ÏÞt‚ ÚtÞu÷e yt ¾eý Ëtð hý«Œuþ ™Úte

…hk‚w 225 rf÷tu{exh ÷tkƒe y™u 24 rf÷tu{exh …ntu¤e

¾eý Au. fnuðtÞ Au fu yt MÚt¤u «t[e™ ft¤{tk ‚¤tð

n‚wk. Ÿze hftƒe suðwk yt {uŒt™ ŒrhÞt™e Ë…txeÚte 282

Vqx ™e[wk Au. ¾eý™e s{e™ ûtthtu™e ƒ™u÷e Au. Œwr™Þt{tk

ËtiÚte ðÄw „h{e yt ¾eý{tk …zu Au. 1917{tk yt ¾eý{tk

Ë‚‚ ƒu {tË ËwÄe 49 ykþ rz„úe ËuÂÕËÞË ‚t…{t™

hÌtwk n‚wk. zuÚt ðu÷e{tk {t™ð ðM‚e ™Úte …hk‚w ƒMËtu sux÷t

…ûte, 19 ò‚™t Ët… y™u ft®[zt™e ðM‚e Au. R.Ë.

1848{tk yuf ËtnrËf™u yt ¾eý{tkÚte Ëtu™wk {¤e ytÔÞt

…Ae zuÚt ðu÷e{tk Ëtu™wk ÷uðt s™tht ËtnrËftu ðÄðt {tkzât.

zuÚt ðu÷e{tk sðt ™ef¤u÷t {tuxt¼t„™t ËtnrËftu «[kz

„h{e™t fthýu ƒ[e þf‚t ™Úte. zuÚt ðu÷e{tk ƒtsw{tk ytðu÷t

…ntz™u …ý ^Þw™h÷ {tWLx™ fnu Au. nt÷{tk yt ¾eý{tk

sðt™e rnk{‚ ftuR fh‚wk ™Úte …hk‚w Ënu÷týeytu yt yòÞƒe

òuðt òÞ Au. íÞtk™e Ëhfthu yt ¾eý™t ŒqhÚte Œþo™ fhðt

{txu ƒtsw™t …ntz …h ŒtL‚uÍ ÔÞq ™t{™wk «ðtË MÚt¤

rðfËtÔÞwk Au. íÞtk Q¼t hne Ënu÷týeytu yt Ätu{Ä¾‚e

¾eý™u r™nt¤e þfu Au.

y{urhft™e {tu‚™e ¾eý : zuÚt ðu÷e

„ún{t¤t™tu Ët‚{tu „ún Þwhu™Ë ðtÞw™tu „tu¤tu Au. ‚u™e

…]Úðe™e su{ ºttkËe Äheðt¤tu „ún : Þwhu™Ë

• ËqÞo{t¤t™tu ËqÞoÚte ËtiÚte ðÄw Œqh y™u ytX{t MÚtt™u

ytðu÷t ™uÃåÞw™ – ‚u™u ƒu [kÿ xtRx™ y™u «turxË™u

fthýu rðrþü fnuðtÞ Au. ‚u™u fw÷ 14 [kÿ Au.

• ™uÃåÞw™ …h Ër¢Þ ßðt¤t{w¾e Au.

• ™uÃåÞw™™t [kÿ xtRx™ …h ™tRxÙtus™™wk ðt‚tðhý Au.

• ™uÃåÞw™ „uË™tu „tu¤tu Au. ‚u™tu ÔÞtË 49,528

rf÷tu{exh Au.

• þr™ suðe ºtý ®h„ Au.

• ™uÃåÞw™™e þtuÄ R.Ë. 1846{tk ÚtÞu÷e. ðurhÞh y™u

òun™ „u÷ ™t{™t ƒu rð¿tt™eyu ‚u™e þtuÄ fhu÷e.

• ™uÃåÞw™ ‚u™e Ähe …h Íz…Úte Vhu Au. yt…ýt 18

f÷tf{tk yuf [¢ …qhwk fhu Au.

• ™uÃåÞw™ W…h Ër¢Þ ðt‚tðhý Au y™u «r‚ Ëufkz 600

{exh™e „r‚Úte …ð™ ðtÞ Au.

ËqÞo{t¤t™tu AuÕ÷tu „ún : ™uÃåÞw™ (ðhwý)

W…h r{Útu™, ntRzÙtus™ y™u rnr÷Þ{™t ðtŒ¤tu Au. ‚u

ËqÞoÚte ½ýu Œqh ntuðtÚte yufŒ{ Xkztu Au. ‚u™e Ë…txe™wk

‚t…{t™ {tR™Ë 216 rz„úe hnu Au. ËtiÚte rðrþü ðt‚

yu Au fu Þwhu™Ë™e Ähe 97 ykþ™t ¾qýu ™{u÷e Au. ‚uÚte

‚u™t ht‚-rŒðË …]Úðe™t 21 ð»to sux÷t ÷tkƒt ntuÞ Au.

Þwhu™Ë™u Vh‚e 13 ®h„ Au. ‚u™u 27 [kÿ Au. r{htLzt

y™u xtRxur™Þt ‚u™t òýe‚t [kÿtu Au. Þwhu™Ë yt…ýt 84

ð»tuo ËqÞo™e yuf «Œrûtýt fhu Au. ‚u™t Ähe¼ú{ý™e „r‚

…]Úðe fh‚t yð¤e yux÷u fu …qðoÚte …rù{ ‚hV Vhu Au.

„úef Œk‚fÚtt{tk Þwhu™Ë ytftþ™tu Œuð …]Úðe™tu …r‚ y™u

þr™™tu r…‚t „ýtÞ Au. yt…ýu ‚u™u «ò…r‚™t ™t{u …ý

ytu¤¾eyu Aeyu. Þwhu™Ë …]Úðe fh‚t 14 „ýtu {tuxtu Au.

Þwhu™Ë™e þtuÄ rðr÷Þ{ n»to÷ ™t{™t rð¿tt™eyu fhu÷e.

• Äq{fu‚w yðftþe …ŒtÚto Au. ‚u ËqÞo™e ytË…tË «Œrûtýt

fhu Au. «[kz ðu„u «Œrûtýt fh‚t yt ‚tht™u ftu{ux

…ý fnu Au. ‚u{tkÚte «[kz ðu„u ðtÞw y™u hsfýtu ™ef¤u

ƒúñtkz{tk ½q{‚t …qkArzÞt ‚tht : Äq{fu‚w

{tðs‚ rð™t „wýtu xfðt™t ™Úte, {nu™‚ rð™t Œtu»ttu hðt™t Útðt™t ™Úte.

56 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚Au. ‚u™tu Œu¾tð ‚u™e …qkAze suðtu ntuÞ Au.

• ËqÞo{t¤t{tk ÷„¼„ 3000 sux÷t Äq{fu‚w Au. ƒÄt

s …]Úðe …hÚte Œu¾t‚t ™Úte.

• Äq{fu‚w™wk fuLÿ r{Útu™, yu{tur™Þt y™u ftƒo™ ztÞtuõËtRz

suðt ðtÞwytu Xhe™u ƒ™u÷t ƒhV™wk ƒ™u÷wk Au.

• Äq{fu‚ww™t fŒ fh‚tk ‚u™e …qkAze ÷t¾tu „ýe {tuxe ntuÞ Au.

• Äq{fu‚w™tu sL{ fqE …h ƒuÕx{tk Vh‚t yðftþe

¾zftu{tkÚte ÚttÞ Au y™u «Œrûtýt fh‚e ð¾‚u ËqÞo™e

™Sf ytðu íÞthu ‚qxe …zu Au.

• Äq{fu‚w [tu¬Ë Ë{Þtk‚hu «Œrûtýt fh‚t ntuðtÚte

…]Úðe™e ™Sf ytðu íÞthu Œu¾tÞ Au. Äq{fu‚w Œu¾tðt™tu

Ë{Þ„t¤tu [tu¬Ë ntuÞ Au.

ËqÞo{t¤t{tk …]Úðe Ërn‚™t ytX „ún yuf÷t s «Œrûtýt

fhu Au. yt ƒÄt „úntu {tuxt fŒ™t ntuðtÚte ‚u{™t ðs™ y™u

fŒ y™wËth rðrðÄ ¼ú{ýfûtt{tk „tuXðtÞt Au. …hk‚w ËqÞo{t¤t™e

Wí…r¥t ð¾‚u yt {tuxt „úntu™e ËtÚtu ËtÚtu ™t™t {tuxt ¾zftu

…ý Aqxt …zu÷t. yt ƒÄt …ÚÚth suðt rðrðÄ ytfth™t ¾zftu

yuf ËtÚtu Ë{qn{tk hne ËqÞo™e «Œrûtýt fhðt ÷tøÞt.

ËqÞo{t¤t{tk ƒwÄ, þw¢, …]Úðe y™u {k„¤ …Ae yt ÷½w„úntu™tu

Ë{qn …èt™t ytfth{tk hne «Œrûtýt fhu Au. yt …èt …Ae „whw,

™uÃåÞw™ ð„uhu „úntu ytðu Au. ÷½w„úntu™t yt Ë{qn™u

yuÂMxhtuRz ƒuÕx fnu Au y™u ‚u ËqÞo{t¤t™t „úntu™t ƒtÌt

y™u ytk‚rhf yu{ ƒu ¼t„ …tzu Au. s{o™e™t zur™Þ÷ xurhÞ÷

™t{™t ¾„tu¤þt†eyu R.Ë. 1700{tk yt ÷½w„úntu™t …èt™e

þtuÄ fhu÷e. yuÂMxhtuRz ƒuÕx{tk ½w{‚t ÷½w„úntu fux÷tf {tºt

yuftŒ Vh‚t xwfzt Au ‚tu fux÷tf yuf nòh rf÷tu{exh™t fŒ™t

Au. ‚u{™t ytfth …ý yr™Þr{‚ Au. yt ƒÄt ÷½w„úntu Ë¾‚

…ÚÚth suðt ¾zftu Au. Vh‚t Vh‚t yufƒeò ËtÚtu yÚtztR™u

™t™t xwfzt …ý ÚtE òÞ Au. ¾„tu¤þt†eytuyu yt ƒuÕx{tkÚte

÷„¼„ 300 sux÷t {tuxt ÷½w„úntu™tu yÇÞtË fÞtuo Au. yt

…èt{tk fhtuztu ¾zftu hnu÷t Au. su{tk™t fux÷tf «ftrþ‚ Au.

rð¿tt™eytuyu ðuMxt, …t÷Ë, rËrhË suðt ™t{ yt…e™u fux÷tf

÷½w„úntu™e ytu¤¾ …ý MÚttr…‚ fhe Au.

ËqÞo{t¤t{tk ÷½w„úntu™tu y™tu¾tu Ë{qn :

yuMxÙtuRz ƒuÕx

ËqÞo™e ytË…tË «Œrûtýt fh‚tk ƒÄt s „úntu Œzt suðt

„tu¤ ntuÞ Au. „úntu ËqÞo{tkÚte Aqxt …z‚e ð¾‚u «[kz ðu„Úte

Vh‚t ntuðtÚte „tu¤tfth ƒLÞt Au. …hk‚w ÷½w„úntu „{u ‚u

ytfth™t ntuÞ Au. {k„¤ y™u „whw™e ðå[u ÷t¾tu ÷½w„úntu

ËqÞo™e «Œrûtýt fhu Au. ¾„tu¤þt†eytuyu fux÷tf ÷½w„úntu™tu

yÇÞtË fÞtuo Au. 100 rf÷tu{exhÚte {tuxt fŒ™t ÷„¼„

200 ÷½w„úntu ™shu …zât Au. ‚u ƒÄt „tu¤tfth ™Úte …ý

…ÚÚth ‚qxe™u yr™Þr{‚ ytfth™t ƒ™u÷t xwfzt Au.

rð¿tt™eytuyu fux÷tf ÷½w„ún™u ™t{ ytÃÞt Au. ÷½w„úntu

yðftþe …ŒtÚto™e yÚtzt{ýÚte ‚qxe „Þu÷t ¾zftu Au.

ytRzt ™t{™tu ÷½w„ún [tuhË Au. ðuÕË y™u …Õ÷tË 500

rf÷tu{exh {tuxt …ÚÚth™t ¾zf suðt Au. ÷½w„úntu™wk fkE ™¬e

™nª, õÞthu …ý yufƒeò ËtÚtu yÚtztR™u ðÄw ™t™t xwfzt

ÚtE òÞ.

„úntu „tu¤tfth ntuÞ Au, ‚tu ÷½w„úntu fu{ ™nª?

yt…ýt {txu ËqÞo ƒúñtkz™tu ËtiÚte „h{ y™u ‚usMðe ‚thtu

Au. …hk‚w ƒúñtkz{tk ËqÞo fh‚tkÞ {tuxt ‚thtytu Au ‚u …]ÚðeÚte

ðÄw Œqh ntuðtÚte òuE fu òýe þft‚t ™Úte. ½ýt ‚thtytu ‚tu

ËqÞo{t¤tÚte s fhtuztu rf÷tu{exh™t yk‚hu ytðu÷t Au. ‚thtytu

sL{u Au y™u {]íÞw …t{u Au. yux÷u ƒúñtkz Ë‚‚ ƒŒ÷t‚wk hnu

Au. ‚tht {]íÞw …t{u íÞthu ytË…tË™wk ytðhý „w{tðu Au y™u

{tºt fuLÿ hnu Au. yt fuLÿ yux÷u ‚u™t „¼o™tu ¼t„. ‚u ÷t¾tu

rz„úe „h{e Ähtðu Au. ¾„tu¤þt†eytu ytðt ‚tht™u ïu‚

ðt{™ fu ÔntRx zTðtVo fnu Au. ƒúñtkz™tu ËtiÚte „h{ ÔntRx

zTðtVo ËqÞo fh‚tk yzÄt fŒ™tu Au y™u ËqÞo fh‚t 36 „ýtu

„h{ Au. ‚u nòhtu „ýtu ‚usMðe …ý Au.

ƒúñtkz™tu ËtiÚte „h{ ‚thtu : ÔntRx zTðtVo

…]Úðe ËqÞo™e ytË…tË «Œrûtýt fhu Au y™u [kÿ …]Úðe™e

ytË…tË. yt …rh¼ú{ý{tk [kÿ õÞthuf …]Úðe y™u ËqÞo™e ðå[u

ytðe òÞ íÞthu ËqÞo«ftþ …]Úðe ËwÄe …ntU[e þf‚tu ™Úte yÚtðt

ËqÞo„úný fuðe he‚u ÚttÞ Au?

rð»tÞtu™e Þt[™t yu y™k‚ Þt‚™tytu™wk „¼oMÚtt™ Au.

57sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚‚u [kÿ™tu …zAtÞtu …]Úðe …h …zu Au. …]Úðe …h yt …zAtÞtu

sux÷t rðM‚th{tk …zu íÞtk ËqÞo Œu¾t‚tu ƒkÄ ÚtE òÞ Au. ‚u™u

¾„útË „úný fnu Au. õÞthuf [kÿ …]ÚðeÚte ðÄw yk‚hu ntuÞ

‚tu ËqÞo …qhtu Zkft‚tu ™Úte …ý [kÿ™e ytË…tË ËqÞo™e rf™the

òuðt {¤u Au. yt ÂMÚtr‚™u fkfýtf]r‚ „úný fnu Au. yt

„úný y{tË™t rŒðËu s ÚttÞ Au y™u …]Úðe …h™t Úttuzt

rðM‚thtu{tkÚte s òuE þftÞ Au. …]Úðe y™u [kÿ Ë‚‚ „r‚

fhu Au. yux÷u ËqÞo„úný þY ÚttÞ íÞthu Äe{u Äe{u ËqÞo Œu¾t‚tu

ƒkÄ ÚttÞ Au y™u …qhu…qhtu ZkftE òÞ ‚u ÂMÚtr‚ …tk[ fu Ët‚

r{r™x s hnu Au. …Ae [kÿ ¾Ëu ‚u{ ËqÞo ƒnth ytð‚tu òÞ

Au. ËqÞo„úný ™he ytk¾u òuðtÚte ytk¾tu™u ™wfËt™ ÚtE þfu Au.

ËqÞo™e Vh‚u ytX „úntu, ‚u™t [kÿ y™u Äq{fu‚wytu,

÷½w„úntu ð„uhu «Œrûtýt fhu Au. ËqÞo™t „whwíðtf»toý™u fthýu

yt ƒÄt yðftþe …ŒtÚttuo yuf s Íw{¾t{tk xfe hÌtt Au.

‚u™u ËqÞo{t¤t fnu Au.

ËqÞo{t¤t™tu AuÕ÷tu „ún ™uÃåÞw™ ËqÞoÚte fhtuztu

«ftþð»to Œqh Au. ‚u™e ¼ú{ýfûtt yux÷u ËqÞo{t¤t™e

ËhnŒ. rð¿tt™eytuyu ™uÃåÞw™™e ¼ú{ýfûtt™e …u÷u …th …ý

fux÷tf yðftþe „tu¤t Vhe hÌtt ntuðt™wk þtuÄe ftZâwk Au.

R.Ë. 1951{tk „uhtzo ftR…h ™t{™t rð¿tt™eyu yt þtuÄ

fhe n‚e. ÷t¾tu …ŒtÚttuo™tu yt Ë{qn òuztR™u rðþt¤ …ètu

ƒLÞtu Au. yt …èt™u ftR…h ƒuÕx fnu Au. ËqÞoÚte yr‚þÞ

Œqh ntuðtÚte yt …ŒtÚttuo yíÞk‚ Xkzt Au y™u ÷„¼„ ƒhV™t

„tu¤t suðt Au. ‚u{tk™t fux÷tf ÷t÷, ÷e÷t fu fuËhe hk„™t

Au. yt „tu¤t yu{tur™Þt y™u r{Útu™ ðtÞw ò{e™u ƒ™u÷t

Au.

ËqÞo{t¤t™e ËhnŒ : ftE…h ƒuÕx

ËqÞo™e Vh‚u «Œrûtýt fhe hnu÷t „úntu yuÂMxhtuRz

ƒuÕxÚte swŒt …zu Au. yt ƒuÕxÚte ËqÞo ‚hV™t [th „úntu

ytk‚rhf (R™h Ã÷u™ux) „úntu fnuðtÞ Au. ËqÞo™e ™Sf

ntuðtÚte yt „úntu fŒ{tk ™t™t y™u …ÚÚth™t ¾zftu™t ƒ™u÷t

Au. ‚u{™e ytu¤¾ hË«Œ Au.

ËqÞo{t¤t™t ytk‚rhf „úntu

• ƒwÄ : ËqÞoÚte ËtiÚte ™Sf™tu „ún ƒwÄ {tuxt¼t„u

ytÞ™o™t ¾zftu™tu ƒ™u÷tu Au. ƒwÄ W…h ðt‚tðhý

™Úte. ËqÞoÚte ™Sf ntuðtÚte ‚u™e ËqÞo ‚hV™e Ë…txe

…h 400 rz„úe y™u ËqÞoÚte rðYæÄ Ë…txe …h {tR™Ë

150 rz„úe ‚t…{t™ hnu Au.

• þw¢ …]Úðe™t fŒ™tu Au. ‚u™e W…h ½è y™u „h{

ðt‚tðhý Au. ‚u ËqÞo{t¤t™tu ËtiÚte „h{ „ún Au.

• …]Úðe ËqÞoÚte yuðt yk‚hu Au fu íÞtk Sð™™t rðftË

{txu y™wfq¤ ðt‚tðhý Au. …]Úðe Ät‚wytu™t ¾zftu™tu

ƒ™u÷tu „tu¤tu Au y™u ‚u™e Ë…txe …h …týe Au.

• {k„¤ …]Úðe fh‚tk ™t™tu y™u Xkztu „ún Au. ‚u™e W…h

ytÞ™o™t hsfýtu™t ðtŒ¤ ntuðtÚte ‚u ÷t÷ Œu¾tÞ Au.

…]Úðe Ähe¼ú{ý fhu Au. yux÷u ‚u™e W…h ht‚ y™u

rŒðË ËòoÞ Au. ‚u s he‚u yLÞ „úntu y™u W…„úntu W…h

…ý ht‚ y™u rŒðË ËòoÞ Au. [kÿ …]Úðe™tu W…„ún Au.

‚u Ähe¼ú{ý fhu Au yux÷u ‚u™e …h …ý ËqÞo™t rfhýtuÚte

ht‚ rŒðË ËòoÞ Au.

[kÿ …]Úðe™e «Œrûtýt fhu Au y™u ËtÚtu ËtÚtu ËqÞo™e

«Œrûtýt …ý fhu Au. [kÿ W…h ËqÞo«ftþ ðzu íÞtk rŒðË

ntuÞ yu{ {t™eyu ‚tu …ý ‚u™t rŒðË ht‚™e ðt‚ ftkEf

swŒe s ÚttÞ. [kÿ …tu‚t™e Ähe …h Äe{e „r‚yu Vhu

Au. yu yt…ýt 27.3 rŒðËu yuf [¢ …qhwk fhu Au.

yux÷u yt…ýt 27.3 rŒðË ËwÄe ysðt¤wk ntuÞ Au. [kÿ

…h ðt‚tðhý ™Úte. yux÷u ËqÞo™t ƒÄtk rfhýtu ðzu íÞtk s

ysðt¤wk ntuÞ Au. [kÿ W…h {tºt Ëk…qýo ysðt¤wk fu Ëk…qýo

ykÄthwk yu{ ƒu s ÂMÚtr‚ ntuÞ Au. Ëðth Ëtks™e ytAt

ysðtË™e ÂMÚtr‚ íÞtk ntu‚e ™Úte. ËqÞo«ftþ ðzu íÞtk [kÿ™e

Ë…txe …h «ftþ ntuÞ y™u ‚u™tÚte yuf $[ Œqh ‚Æ™

ykÄfth ntuÞ Au. yt{ [kÿ™t ht‚ rŒðË rðrþü Au.

[kÿ W…h™t rŒðË y™u ht‚

ytk¾tu {txu «ftþ™wk sux÷wk {n¥ð Au,VuVËtk {txu sux÷wk nðt™wk {n¥ð Au,ÓŒÞ {txu sux÷wk «u{™wk {n¥ð Au,

{týË™t ytí{t {txu yux÷wk s Mð‚kºt‚t™wk {n¥ð Au.

yLÞ™t Ëw¾tu™u òuE™u s÷ðwk y™u Œw:¾tu™u òuE™u ¾e÷ðwk yu Œwso™‚t™wk ÷ûtý Au.


…]ÚðeD

rð¼t„

…]Úðe yuf{tºt yuðtu „ún Au su™wk ™t{ ftuE Œuðe

Œuð‚t™t ™t{ W…hÚte ™Úte …zâwk.

• …]Úðe™e ô{h : 4.6 yƒs ð»to.

• Ë…txe™tu rðM‚th : 510,072,000 [tu.rf.{e.

• s{e™™tu rðM‚th : 148,940,000 [tu.rf.{e.

• rð»twðð]¥t …h ÔÞtË : 12756 rf÷tu{exh

• ÄúwðeÞ ÔÞtË : 12712 rf÷tu{exh.

• rð»twðð]¥teÞ …rh½ : 40075 rf÷tu{exh.

• ÄúwðeÞ …rh½ : 40007 rf÷tu{exh

• …]Úðe™e «Œrûtýt™e Íz… : Œh Ëufkzu 30 rf.{e.

• ËqÞoÚte yk‚h : 1,49,60,00,000 rf÷tu{exh

…]Úðe™tu ƒtÞtuzuxt

…]Úðe™e Ë…txe …h õÞtkf …ðo‚tu, õÞtkf {uŒt™tu ‚tu

õÞtkf Ÿze ¾eýtu ytðu÷e Au. ftuE …ý MÚt¤™e Ÿ[tR

ŒrhÞt™e Ë…txe ËtÚtu Ëh¾tðe™u ™¬e ÚttÞ Au. ŒrhÞt™e

Ë…txe ƒÄu s Ëh¾e ntu‚e ™Úte. yux÷u ‚{t{ Ë{wÿtu™e

Ëhuhtþ Ë…txe™u «{tý¼q‚ „ýe™u MÚt¤ fu [eòu™e

Ÿ[tE {t…ðt{tk ytðu Au. Qz‚tk rð{t™tu™e Ÿ[tR y™u

xur÷ftuBÞwr™fuþ™™t {tuòk (M…uõxÙ{)™e Ÿ[tE …ý ŒrhÞt™e

Ë…txeÚte „ýðt{tk ytðu Au. yt {t…™u ntEx yìƒð {e™

Ëe ÷uð÷ fu yu[.yu{.Ëe.yu÷. fnu Au. MÚt¤tu™e Ÿ[tE

…]Úðe …h ËtiÚte Ÿ[t, ËtiÚte ™e[t MÚt¤tu

y™u ŸztE ‚u™t nðt{t™, ¼ti„tur÷f ÂMÚtr‚™u ÷tûtrýf

ƒ™tðu Au. …]Úðe …h ytðu÷t ËtiÚte ™e[t y™u ËtiÚte Ÿ[t

MÚt¤tu …ý ytu¤¾ðt suðt Au.

• ËtiÚte ™e[tu htuz : RÍhtÞu÷ y™u òuzo™{tk ytðu÷tu

zuz Ëe htuz ŒrhÞt™e Ë…txeÚte 418 {exh ™e[tu Au.

• ËtiÚte ™e[wk yuh…tuxo : RÍhtÞu÷™wk ƒth ÞunwŒt yuh…tuxo

ŒrhÞt™e Ë…txeÚte 378 {exh ™e[wk Au.

• ËtiÚte ™e[wk hu÷ðu Mxuþ™ : ò…t™™wk Þturþft fuRxe

ŒrhÞt™e Ë…txeÚte 150 {exh ™e[wk Au.

• ËtiÚte Ÿ[tu htuz : [e÷e™t ßðt¤t{w¾e …ðo‚ …h

ytðu÷t ytuft™õ÷eÞtu™u htuz ŒrhÞt™e Ë…txeÚte 6176

{exh Ÿ[tu Au.

• ËtiÚte Ÿ[wk yuh…tuxo : [e™™wk ft{tŒtu ƒtk„Œt yuh…tuxo

4334 {exh Ÿ[tEyu ytðu÷wk Au.

• ËtiÚte Ÿ[e hu÷ðu : [e™™t xU„w÷t …ðo‚ …h ytðu÷e

huËw÷t™e õðe„Ítk„ hu÷ðu 5068 {exh™e Ÿ[tEyu Au.

• …]Úðe™tu RõðuxturhÞ÷ ztÞt{exh (¼q{æÞhu¾t ÔÞtË)

12,756 rf.{e. y™u …tu÷th ztÞt{exh (ÄúwðeÞ ÔÞtË)

12,712 rf.{e. Au.

• …]Úðe™tu ¼q{æÞhu¾t …rh½ 40075 rf÷tu{exh Au.

• …]Úðe 107160 rf÷tu{exh «r‚ f÷tf™e Íz…Úte

ËqÞo™e Vh‚u «Œrûtýt fhu Au. yuf «Œrûtýt yux÷u

yt…ýwk yuf ð»to. su 365 rŒðË, …tk[ f÷tf, 48

r{r™x y™u 46 Ëufkz{tk …qhe ÚttÞ Au.

…]Úðe rðþu ytx÷wk ÞtŒ ht¾tu

Ë{MÞt Q¼e fhu yu ¢tuÄ, Ë{MÞt™u Wfu÷ðt ™ Œu yu yr¼{t™.

59sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚• …]Úðe ‚u™e Ähe …h …rù{Úte …qðo ‚hV [¢tfth

(Ähe¼ú{ý) Vhu Au. ‚u 1610 rf÷tu{exh «r‚

f÷tf™e Íz…u Vhu Au y™u yuf [¢ (yt…ýtu

yuf rŒðË) …qhwk fh‚t 23 f÷tf 56 r{r™x

y™u [th Ëufkz ÷t„u Au.

• …]Úðe™t Ähe¼ú{ýÚte rŒðË ht‚ y™u ËqÞo

«ŒrûtýtÚte É‚wytu ËòoÞ Au.

• …]Úðe™tu «Œrûtýt …Út ÷kƒ„tu¤ Au. ‚uÚte ËqÞo y™u …]Úðe

ðå[u™wk yk‚h ƒŒ÷tÞ Au. ºteS òLÞwytheyu yt

yk‚h ËtiÚte ytuAwk y™u [tuÚte sw÷tEyu yt yk‚h

ËtiÚte ðÄw ntuÞ Au.

• 21{e sq™u …]Úðe™e ffo hu¾t …h ËqÞo™t rfhýtu 90

ykþ™t ¾qýu …zu Au. ‚uÚte W¥th „tu¤tÄo{tk ËtiÚte ÷tkƒtu

rŒðË ƒ™u Au. ‚u™u Ë{h ËtuÂÕxË fnu Au.

• 22 rzËuBƒhu {fh hu¾t …h ËqÞo™t rfhýtu ËeÄt …zu

Au. íÞthu Œrûtý „tu¤tÄo{tk ËtiÚte ÷tkƒtu rŒðË ntuÞ

Au. ‚u™u rðLxh ËtuÂÕxË fnu Au.

• 21{e {t[o y™u 23 rzËuBƒhu rð»twðð]¥t …h ËqÞo™t

ËeÄt rfhýtu …zu Au. yt ƒk™u rŒðËu rŒðË y™u ht‚

yuf Ë{t™ 12-12 f÷tf™t ntuÞ Au.

• …]Úðe™wk [wkƒfeÞ ûtuºt ({uø™urxf rVÕz) ËtiÚte ƒ¤ðt™

Au. ‚u™t …uxt¤{tk r™f÷ y™u ÷tu¾kz™tu sÚÚttu ðÄw

ntuðtÚte yt ÷tûtrýf‚t {¤e Au y™u ‚u™u fthýu …]Úðe

Ëtu÷th rðLz (Ëtih …ð™) Ët{u hûtý {u¤ðe þfu Au.

• …]Úðe yuf{tºt „ún yuðtu Au fu su™t …h …týe

y™u ËSð Ë]rü Au.

…]Úðe™e Ë…txe™e ¼ti„tur÷f ÂMÚtr‚ rðrðÄ‚t ¼hu÷e

Au. õÞtkf {txe ‚tu õÞtkf …ÚÚth™t ¾zftu, ‚tu õÞtkf hý

«Œuþ™e hu‚e. …]Úðe™t ¾tuŒft{{tk ò‚ò‚™t …ÚÚthtu ™ef¤u.

yt…ý™u ƒÄt …ÚÚth yufËh¾t ÷t„u …hk‚w rð¿tt™eytuyu

‚u{™e h[™t «{týu «fth …tzât Au.

…]Úðe™t ¼q‚¤{tk ½ýu Ÿzu ÷tðthË ¼hu÷tu Au.

ßðt¤t{w¾e Vtxu íÞthu yt ÷tðthË ƒnth ™ef¤e s{e™

…h Vu÷tÞ Au y™u ft¤t …ÚÚth ƒ™e òÞ Au. ytðt ¾zf

…ÚÚth y™u ¾zftu™t …ý «fth ntuÞ Au

fu …ÚÚth™u yÂø™f]‚ ¾zf fnu Au. …]Úðe™t …uxt¤{tk …ý

÷tðthË Xhe™u ¾zftu ƒ™u Au. ƒËtuÕx, „úu™tRx ð„uhu

yÂø™f]‚ …ÚÚthtu Au.

Ëurz{uLxhe fu s¤f]‚ ¾zftu …]Úðe …h™t yLÞ …ÚÚthtu

‚qxe™u ™t™t xwfzt r{r©‚ ÚtR™u Vheðth ò{e sE …ÚÚthtu

ƒ™u íÞthu ƒ™u Au. yt «r¢Þt ð»ttuo ËwÄe [t÷u Au. …]Úðe

…h™e ð™M…r‚ fu «týe-…ûteytu {]íÞw …t{u íÞthu ‚u™t

yðþu»ttu {txe{tk ¼¤e ft¤¢{u ¾zf ƒ™‚t ntuÞ Au. ytðt

¾zftu ŒrhÞt™t ‚r¤Þu ðÄw òuðt {¤u Au. yux÷u ‚u™u s¤f]‚

¾zftu fnu Au.

õÞthuf ¾zftu „h{e y™u Œƒtý™u fthýu …tu‚t™wk MðY…

ƒŒ÷u Au. yt ƒŒ÷tðu÷ MðY…™u {uxt{tuŠVf fu Y…tk‚rh‚

¾zf fnu Au. ythË, õðtxoÍ ð„uhu ytðt ¾zftu Au.

…]Úðe™e Ë…txe …h sk„÷tu, …ðo‚tu, hý«Œuþtu suðe

rðrþü ¼ti„tur÷f h[™tytu Au. …ð™™t «ðtntu ftuEf MÚt¤u

¾qƒ s ðhËtŒ ÷tðu ‚tu õÞtkf ytuAtu, õÞtkf ¾qƒ s „h{e

…zu ‚tu õÞtkf ¾qƒ Xkze. nðt{t™™e yt yËh …]Úðe™e Ë…txe

…h ÚttÞ Au y™u ¼ti„tur÷f rðrþü‚t h[tÞ Au. ðhËtŒ

ytuAtu …zu íÞtk yVtx {uŒt™ ntuÞ Au. ð™M…r‚ …ý ™ W„u

y™u Ë…txe …h …ð™™t ½Ëtht™u fthýu hu‚e™t fýtu ƒ™u.

ytðt «Œuþ™u hý fnuðtÞ Au. ð»tuo 10 $[ fh‚tk ytuAtu

ðhËtŒ ntuÞ ‚u™u hý«Œuþ fnu Au.

Ë{wÿ{tk su{ …týe™e ÷nuhtu y™u ð{¤tu ËòoÞ Au ‚u

s he‚u hý{tk …ý hu‚e™e ÷nuhtu y™u õÞtkf Zwðt ƒ™u Au.

yux÷u s ‚u™u hu‚e™tu ŒrhÞtu …ý fnu Au. hý™e hu‚e ðÄ‚t

ytuAt …ð™{tk Qz‚e hnu Au y™u hu‚e™t fýtu …hM…h

½ËtR™u yufŒ{ „tu¤tfth ƒ™u Au. ƒÄt fýtu™wk ðs™ …ý

yuf Ëh¾wk s ntuÞ Au.

hý«Œuþ yu …]Úðe …h™e ÷uƒtuhuxhe fnuðtÞ Au.

¼qM‚hþt†eytu {txu yÇÞtË fhðt™wk ytŒþo MÚt¤ Au. ¼us

ytuAtu ntuðtÚte ¾r™òu Ëh¤‚tÚte {u¤ðe þftÞ Au. hý W…h

¼us™wk ytðhý ntu‚wk ™Úte. yux÷u rŒðËu Íz…Úte „h{ ÚttÞ

Au y™u htºtu Íz…Úte Xkzt ÚttÞ Au.

hý«Œuþ™e ð™M…r‚ y™u SðË]rü …ý y™tu¾e ntuÞ

hu‚e™tu {ntËt„h : hý «Œuþ

yt…ýt ðþ{tk hnu ‚u ðu„, yt…ý™u ðþ{tk ÷R ÷u ‚u ytðu„.

60 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚Au. hý{tk fufx÷ suðe ð™M…r‚ ÚttÞ. ‚u™t Útz y™u …t™

…týe™tu Ëk„ún fhe þfu ‚uðt òzt ntuÞ Au. hý{tk hnu÷t

«týeytu rŒðËu Œh{tk ¼htE hnu Au y™u htºtu ¾tuhtf™e

þtuÄ{tk ™ef¤u Au. hý «Œuþ{tk Ÿx y™u ½wz¾h suðt {tuxt

«týeytu …ý òuðt {¤u Au. yt «týeytu hý™e h[™t y™u

nðt{t™ ËtÚtu y™wfq÷™ ËtÄe™u Sðu Au.

• …]Úðe™t …uxt¤{tk Út‚e WÚt÷…tÚt÷™u fthýu Ë…txe …h

õÞtkf ¾tzt fu õÞtkf xufht ƒLÞt. Ÿzt ¾tztytu{tk …týe

¼htðtÚte Ë{wÿtu y™u ‚¤tðtu ƒLÞt y™u Ÿ[t xufhtytu

…ðo‚tu ƒLÞt. Ët{tLÞ he‚u 300 {exh fh‚tk Ÿ[t

xufht™u …ðo‚ fnu Au. {tuxu¼t„u …ðo‚ y™uf …ðo‚tu™e

nth{t¤t ntuÞ Au.

• rðï™e ËtiÚte {tuxe …ðo‚{t¤t rn{t÷Þ Au. 2413

rf÷tu{exh ÷tkƒe yt …ðo‚{t¤t{tk y™uf rþ¾h Au.

‚u{tk {tWLx yuðhuMx ËtiÚte Ÿ[wk Au. íÞthƒtŒ fthtfwh{

y™u …t{eh™e …ðo‚{t¤t Au.

• rðï™t yLÞ òýe‚t …ðo‚tu{tk Þwhtu…™tu ytÕÃË y™u

ftufuþþ Au. ytÕÃË™wk ËtiÚte Ÿ[wk rþ¾h {tuLx ç÷uLf

4810 {exh Ÿ[wk Au.

• ytr£ft™e rf÷e {tkòhtu y™u Yðu™Ítuhe …ðo‚{t¤t

òýe‚e Au. rf÷e {tkòhtu Ëw»twó ßðt¤t{w¾e Au.

• rðï™tu ËtiÚte {tuxtu …ðo‚ {ti™trfÞt Au ‚u 9028 {exh

Ÿ[tu Au. …hk‚w ‚u™tu {tuxtu¼t„ Ë{wÿ{tk zqƒu÷tu Au.

• …ðo‚tu ™Œeytu™tk {tuxt †tu‚ Au. rðï¼h™e {tuxe

™Œeytu …ðo‚{t¤t{tkÚte ™ef¤e™u {eXt …týe™tu Ëútu‚

…qhtu …tzu Au.

…ðo‚tu rðþu yt òýtu Atu?

rn{t÷Þ rðï™e ËtiÚte Ÿ[e …ðo‚{t¤t Au. rðï™wk

Ÿ[wk rþ¾h {tWLx yuðhuMx yt …ðo‚{t¤t{tk ytðu÷wk Au.

‚u W…htk‚ ‚u{tk 7200 {exh fh‚tk Ÿ[t 100 fh‚tkÞ

ðÄw rþ¾h Au.

rðhtx rn{t÷Þ …ðo‚{t¤t rðþu ytx÷wk òýtu

¼th‚ y™u r‚ƒux™e ðå[u ytðu÷e yt …ðo‚{t¤t

…trfM‚t™Úte ®ËÄw ™Œe™e ¾eýÚte þY ÚtR ytËt{™e ƒúñ…wºtt

™Œe ËwÄe 2400 rf÷tu{exh rðM‚th{tk ytðu÷e Au.

rn{t÷Þ{tkÚte rðï™e ½ýe {tuxe ™Œeytu ™ef¤u Au. yurþÞt™t

18 Œuþtu™u yt ™Œeytu™tu ÷t¼ {¤u Au.

rn{t÷Þ™tu sL{ [thÚte …tk[ fhtuz ð»to …nu÷tk

yurþÞt y™u ÞwhurþÞt™t ¼q‚¤™e Ã÷uxtu yÚtztðtÚte

ÚtÞtu n‚tu. ‚u rðï{tk ËtiÚte ™t™e ô{h™tu …ðo‚ Au.

rn{t÷Þ …ðo‚{t¤t{tk 15,000 rn{™Œe Au. ËtiÚte

÷tkƒe rËÞt[e™ ø÷urþÞh 70 rf÷tu{exh™e Au. yt ƒÄe

rn{™Œe{tk ÷„¼„ 12000 ½™{exh ƒhV MðY…u …týe

Ëk„úntÞu÷wk hnu Au.

• ßðt¤t{w¾e …ðo‚tu Ër¢Þ ÚttÞ íÞthu ytË…tË™t

rðM‚thtu{tk ‚ƒtne ËòoÞ Au. „úef Œk‚fÚtt™t yÂø™Œuð

ðÕft™™t ™t{ W…hÚte ‚u™u yk„úuS{tk ðÕft™tu fnu Au.

• …]Úðe …h™t ƒÄt s ßðt¤t{w¾e ¼Þs™f ntu‚t ™Úte

y™u Œhhtus ÷„¼„ 10Úte 20 ßðt¤t{w¾e Ër¢Þ

ntuÞ Au. …]Úðe …h ÷„¼„ 1500 sux÷t ßðt¤t{w¾e

Ër¢Þ ntuÞ Au.

• Œrûtý Äú wð™t ƒŠV÷t «Œuþ{tk …ý yuf Ër¢Þ

ßðt¤t{w¾e Au. ‚u Vtxu íÞthu ƒhV™t fýtu Wzu Au.

yt ßðt¤t{w¾e™wk ™t{ {tWLx RhuƒË Au.

• RLztu™urþÞt™tu ftðtRsu™ ßðt¤t{w¾e ¼qht hk„™t

¼zft …uŒt fhu Au.

• R.Ë. 1600{tk …uY™tu yuf ßðt¤t{w¾e Ër¢Þ ÚtÞu÷tu.

‚u™e ht¾ y™u hsfýtu hrþÞt ËwÄe …ntUåÞt n‚t y™u

íÞtk Œw»ft¤ …zu÷tu.

• R.Ë. 1943{tk {uÂõËftu™t yuf ¾u‚h{tk ytu®[‚t s

„h{ …týe™tu Íhtu Vqxâtu. Úttuzt Ë{Þ{tk s ‚u rðM‚th™e

s{e™ Ÿ[ftR™u Ÿ[tu xufhtu ƒ™e „Þtu. yuf ð»to …Ae

íÞtk 1100 Vqx Ÿ[tu ßðt¤t{w¾e ƒLÞtu.

• R.Ë. 1986{tk ytr£ft™t fu{uY™{tk ßðt¤t{w¾e îtht

ƒ™u÷t ‚¤tð{tkÚte ytu®[‚t s ftƒo™ ztÞtuõËtRz

ßðt¤t{w¾e …ðo‚tu™wk yð™ðwk

™t™t Ët…tu÷eÞt™u {tuxwk Út‚tk ðth ÷t„u Au …hk‚w Œtu»t ‚tu ‚h‚{tk rðfht¤ MðY… Äthý fhe ÷u Au.

61sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚ðAwxðt ÷tøÞtu y™u „ý‚he™e r{r™xtu{tk ‚u rðM‚th{tk

200 ÷tuftu™tk {tu‚ ÚtÞt n‚t.

• …]Úðe …h {tuxt¼t„™t ßðt¤t{w¾eytu …ife 75 xft

…uËerVf Ë{wÿ™t ftkXt™e ®h„ ytìV VtÞh W…h ytðu÷t

Au.

• …uËerVf Ë{wÿ™t ‚r¤Þu ËtiÚte {tuxtu ßðt¤t{w¾e

‘xu{q{trËV’ 14620 Vqx Ÿ[tu Au. ‚u ò…t™™e ™Sf

ytðu÷tu Au.

ŒrhÞt rf™tht™t ¾zftu, …ðo‚tu y™u ™Œe™e ¼u¾ztu{tk

™t™e {tuxe „wVtytu ‚{u òuE nþu. „wVt yu s{e™ …h™e

yŒT¼w‚ ¼ti„tur÷f h[™t Au. «t„ir‚ntrËf ft¤{tk {týË

„wVt{tk hnu‚tu n‚tu.

…ntztu{tk ¼qM¾÷™ ‚u{s ÷tkƒtft¤™t …ð™™t

½Ëtht™u fthýu ¾zftu ftu‚htR™u „wVtytu ƒ™u Au.

…ðo‚eÞ rðM‚thtu{tk ðÄw „wVtytu ntuÞ Au. fux÷ef „wVtytu™tu

«t[e™ft¤{tk {krŒhtu y™u ËtÄwytu™t hnuXtý ‚hefu W…Þtu„

Út‚tu. ytðe „wVtytu ËwkŒh MÚtt…íÞ™tu ™{q™tu ƒ™‚e. ¼th‚{tk

ysk‚t R÷tuht yur÷VLxt W…htk‚ y™uf „wVtytu òýe‚e Au.

ŒrhÞt rf™thu …týe y™u …ð™™t ½ËthtÚte …ý

½ýe yòÞƒe suðe „wVtytu ƒ™u Au. s{e™™t …uxt¤{tk

ðnu‚t …týe™u fthýu …ý ÷tkƒe „wVtytu ƒ™u Au.

Ëthtðtf [uBƒh òýe‚e Au.

…ntztu{tk „wVtytu fuðe he‚u ƒ™u Au?

ytkÄú «Œuþ{tk ytðu÷e ƒu÷w{™e fwŒh‚e „wVt ¼th‚™e

ËtiÚte ÷tkƒe „wVt Au. s{e™™t …uxt¤{tk ðnu‚t …týeÚte

¾zf ftu‚htR™u ƒ™u÷e yt „wVt 3229 {exh ÷tkƒe

Au. „wVt{tk Ëtkfzt hM‚t y™u ‚tò …týe™t fwkz Au. „wVt

ft¤t [q™t™t …ÚÚthtu™e ƒ™u÷e Au. „wVt™wk ËtiÚte ðÄw Ÿztý

150 Vqx Au. yt MÚt¤™u …t‚t¤„k„t fnu Au. R.Ë. 188{tk

yt „wVtytu™e þtuÄ ÚtE n‚e.

ytkÄú «Œuþ™e …t‚t¤„k„t : ƒu÷w{ „wVtytu

ƒu÷w{{tk ½ýe òuðt÷tÞf h[™tytu Au. ®Ën™t {tU™t

ytfth™wk rƒÕ÷e îth, rþð®÷„ ytfth™t MÚtk¼, s{e™{tk

yá~Þ ÚtR s‚wk Íhýwk …t‚t¤„k„t, yuf „wVt{tk ‚tu ÷tfze

…Atzeyu ‚tu Ët‚ Ëqhtu™t yðts Ëk¼¤tÞ Au. ‚u™u

ËóMðht „wVt fnu Au. „wVt™t «ðuþîth ™Sf æÞt™

{krŒh Au. su{tk ƒtiæÄ ËtÄwytu hnu‚t ntuðt™wk {™tÞ Au.

ƒU„t÷whwÚte 300 rf.{e.™t yk‚hu ytðu÷e yt „wVtytu òuðt

suðe Au.

yskxt y™u R÷tuht™e f¤tí{f „wVtytu rðï«rËæÄ Au.

¼th‚{tk «t[e™ft¤{tk ƒ™u÷e ytf»tof „wVtytu yt„ðwk

MÚtt…íÞ Au. {tiÞo ðkþ™t Ë{Þ{tk {tuxu¼t„u ƒtiæÄ ËtÄwytu™u

hnuðt y™u yÇÞtË fhðt {txu ½ýe f÷tí{f y™u ™t™e

{tuxe „wVtytu ƒ™u÷e.

rƒnth{tk ytðu÷e ƒthtƒth™e „wVtytu …ý òýe‚e Au.

yt „wVtytu yskxt R÷tuht suðe {tuxe ™Úte …ý ËtiÚte sq™e

Au. ƒthtƒth™e „wVtytu R.Ë. …qðuo 322{tk ƒ™u÷e ntuðt™wk

{™tÞ Au. rƒnth™t „ÞtÚte 24 rf÷tu{exh Œqh …ðo‚tu{tk

ytðu÷e Au. yuf s ¾zf™u [tuõËtR…qðof ft…e™u ƒ™tðe

ntuÞ ‚uðe yt „wVtytu yŒT¼w‚ Au.

ƒthtƒth „wVt ºtý „wVt™tu Ë{qn Au. «Út{ ÷tu{tË

Ér»t™e „wVt Au. su{tk f{t™ ytfth™t «ðuþîth y™u

ntÚte™t rþÕ… Au. ƒeS ËwŒt{t „wVt fnuðtÞ Au. ‚u{tk

Ä™w»Þtfth «ðuþîth ÚtR „tu¤tfth ¾kz{tk sðtÞ Au. ºtýu

„wVtytu™t «ðuþîth ËwkŒh ftu‚hýe y™u rþÕ…f¤tÚte þtu¼u

Au. yt «ðuþîth [tuõËtR…qðof™t {t… ÷R™u yuf s

¾zf{tkÚte ft…e™u ƒ™tðu÷t Au, ‚u òuR™u ytùÞo ÚttÞ.

rƒnth{tk ytð‚tk «ðtËeytu yt „wVt òuðt y[qf ytðu Au.

¼th‚™e ËtiÚte sq™e „wVt : ƒthtƒth

• …]Úðe …h rðrðÄ MÚt¤tuyu ÷t¾tu ¼qfk… ÚttÞ Au. ‚u{tkÚte

Ëtu sux÷t ðÄw ‚eðú‚tðt¤t y™u ntr™fthf ntuÞ Au.

• …]Úðe …h ËtiÚte {tuxtu ¼qfk… R.Ë. 1960{tk r[÷e{tk

¼qfk… rðþu yt òýtu Atu?

Œw:¾ Mð™u s yf¤tðu Au …hk‚w Œtu»t ‚tu ƒeò™u …ý ƒtÄf ƒ™u Au.

62 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚ÚtÞtu n‚tu. ‚u™e ‚eðú‚t 9.5™e n‚e.

• R.Ë. 1900™t ð»to …Ae …]Úðe …h Œh ð»tuo 18 {tuxt

¼qfk… ËòoÞt Au.

• R.Ë. 1811™t rzËuBƒh{tk ytðu÷t ¼qfk…Úte {erËrË…e

™Œe™tu «ðtn ƒŒ÷tE „Þtu n‚tu.

• ¼qfk… {t…ðt {txu™t ËtÄ™™e þtuÄ [e™{tk ÚtÞu÷e.

yt ËtÄ™{tk ‚tkƒt™t ½zt{tk ht¾u÷tu ‚tkƒt™tu „tu¤tu

¼qfk… ÚttÞ íÞthu Ëhfe™u Œuzft™t {tU{tk …ze s‚tu.

• …]Úðe …h ËtiÚte ðÄw ¼qfk… ò…t™{tk ÚttÞ Au.

• nðtE xt…w …h ytðu÷t «[kz ¼qfk…™t yt^xh þtuf

nS …ý y™w¼ðtÞ Au.

• ¼qfk…™u ftuE [tu¬Ë É‚w ntu‚e ™Úte. ‚u „{u íÞthu

ÚttÞ Au.

…]Úðe yuf {tuxwk [wkƒf Au. Ëk‚ht suðe „tu¤ …]Úðe™t

ƒk™u Auzu W¥th y™u Œrûtý Äúwð Au. …]Úðe™tu [wkƒfeÞ W¥th

Äúwð ¾hu¾h W¥th Äúwð fh‚tk 1400 rf÷tu{exh Œqh fu™uzt{tk

Au. ßÞthu [w kƒfeÞ Œrûtý Äú wð 2750 rf.{e. Œqh

yuLxtforxft{tk Au. yt ƒk™u Äúwðtu ðå[u [wkƒfeÞ ƒ¤ Ë‚‚

ðnu‚wk ntuÞ Au. rð¿tt™eytu fnu Au fu yt [wkƒfeÞ ƒ¤ …]Úðe™t

…uxt¤{tk ð÷tuðt‚t …e„¤u÷t ¾zftu{tkÚte Wí…Òt ÚttÞ Au y™u

…]Úðe™e ytË…tË [wkƒfeÞ ûtuºt h[tÞ Au. yt ûtuºt …]Úðe™e

Ë…txeÚte 15000Úte 25000 rf÷tu{exh ËwÄe Vu÷tÞ Au.

yt ƒ¤ ‚{t{ [eòu™u …]Úðe ‚hV ytf»teo ht¾u Au.

…]Úðe™e yá~Þ [wkƒfeÞ þÂõ‚

…uxÙtu÷ y™u zeÍ÷ rðï¼h™e sYrhÞt‚ Au y™u ‚u™e

{tk„ {tuxe Au. {txu rðï™t fwŒh‚e „uË™t fqðt{tkÚte Œhhtus

÷„¼„ 10 fhtuz ƒuh÷ ¢qz ftZðt{tk ytðu Au. Œhhtus

ytx÷wk ƒÄwk ¢qz ™ef¤e òÞ …Ae …uxt¤{tk ¾t÷e …zu÷e

søÞt™wk þwk Út‚wk nþu?

s{e™{tkÚte ÷t¾tu x™ ¢qz ftZe ÷eÄt …Ae

¾t÷e …z‚e søÞt™wk þwk?

s{e™™t …uxt¤{tk fwŒh‚e „uË Ë{wÿ{tk {]íÞw …t{u÷t

s¤[htu™t yðþu»t{tkÚte ƒ™u Au. Ë{wÿ™t …týe{tk ytu„¤u÷

ytìÂõËs™ ðzu ‚u™wk ‚u÷{tk Y…tk‚h ÚttÞ Au. ‚u÷ …týe fh‚tk

n¤ðwk ntuðtÚte ‚u Ë…txe …h ytðu Au y™u swŒt swŒt ðnuý îtht

s{e™™t …uxt¤{tk fqðt ƒ™u Au. ¾tuŒft{ fh‚t s{e™{tkÚte ¢qz

yt…{u¤u ƒnth ytðu Au. ‚u™u r™Þkrºt‚ fhðt fqðt …h ËtÄ™

{qftÞ Au. s{e™{tkÚte ¢qz ƒnth ftZât …Ae ¾t÷e …zu÷e

søÞt{tk ™ðwk ¢qz ¼htðt {tkzu Au. yt{ ¢qz ™ef¤ðtÚte

s{e™{tk ¾t÷e søÞt …z‚e ™Úte. ¢qz y™u …týe suðt

«ðtneytu ¾t÷e søÞt ‚hV ðne™u søÞt ¼he Œu Au. òu

fu, …uxt¤{tkÚte ÷tu¾kz, Ëtu™wk fu yLÞ Ät‚w™t ¾r™òu ¾tuŒe

ftZðtÚte ¾t÷e …zu÷e søÞt ¾t÷e s hnu Au y™u …uxt¤{tk

ƒtu„Œt ƒ™u Au. ytuR÷™t fqðt{tk ytðwk Út‚wk ™Úte.

• nðtR xt…w …h ßðt¤t{w¾e™t yÂø™f]‚ ¾zftu™e ÷t÷ Äq¤

òuðt {¤u Au. íÞtk™e s{e™ {k„¤ „ún suðe ÷t÷ Au.

• ßðt¤t{w¾e{tkÚte ™ef¤u÷tu ÷tðthË õÞthuf Xhe™u

rAÿt¤w ¾zf ƒ™tðu Au. ‚u{tk nðt™t …h…tuxt ntuðtÚte

‚u …týe{tk ‚hu Au. yux÷u ‚u™u ‚h‚t …ÚÚth fnu Au.

• s{e™ …h ðes¤e …zu íÞthu {txe™t fux÷tf fýtu …e„¤e™u

ft[ suðt ƒ™u Au. yt ft[™u VÕ„htRx fnu Au.

• Œrûtý Äúwð{tk ðhËtŒ Út‚tu ™Úte. yux÷u ¼ti„tur÷f

ÔÞtÏÞt «{týu ‚u hý«Œuþ fnuðtÞ Au. yt yuf

s hý yuðwk Au fu ßÞtk ‚tò …týe™tu ƒhV

MðY…u ¼kzth ¼hu÷tu Au.

• s{e™™t …uxt¤{tk ÷tðtÚte „h{ ÚtÞu÷wk …týe õÞthuf

¾zftu ðå[u ÚtR™u …]Úðe™e Ë…txe …hÚte ƒnth ÄËe

ytðu Au. ‚u™u „h{ …týe™t Íht fnu Au. y{urhft™t

ËtiÚte Ÿ[t Þ÷tuMxtu™ …tfo™t Íht rðï«rËæÄ Au.

• hý «Œuþ{tk hu‚e™t fýtu …ð™Úte Wze™u yufƒeò ËtÚtu

yÚtztR™u Ëk„e‚ suðtu yðts …uŒt fhu Au. yt ÷ÞƒæÄ

Ëk„e‚ Ëtk¼¤ðt suðwk ntuÞ Au.

• nðtE xt…w …h™tu rf÷tW ßðt¤t{w¾e 1983Úte Ë‚‚

Ër¢Þ Au. ‚u{tkÚte Œh Ëufkzu …tk[ ½™{exh ÷tðt ƒnth

…zu Au.

¼ti„tur÷f yòÞƒe

¼q÷™wk …rhýt{ yu Au fu ‚u{tkÚte þe¾eyu ‚tu …„rÚtÞwk, ™ þe¾eyu ‚tu ¾tztu.


Œhuf ytfth™t {æÞ®ƒŒw™wk ¼qr{r‚{tk ¾tË {n¥ð Au.

ð‚wo¤, [tuhË, rºtftuý ð„uhu™t {æÞ®ƒŒw Ënu÷tRÚte {¤u …ý

ðtkft[qft y™u yr™Þr{‚ ytfth™t {æÞ®ƒŒw þtuÄðt {txu

¼qr{r‚™t rËæÄtk‚™e sYh …zu. R.Ë. 1799{tk rðr÷Þ{

÷uBƒ™ ™t{™t yk„úus rð¿tt™eyu ¼th‚™wk fuLÿMÚtt™

þtuÄu÷wk. ‚u ™t„…wh{tk Au. Œuþ™t yt fuLÿ MÚtt™{tk …ÚÚth™tu

MÚtk¼ Q¼tu fhu÷tu Au. ‚u™u Mxtu™ Íehtu fnu Au. yt MÚt¤

òuðt ÷tÞf ™Úte. MÚtk¼ yt„¤Úte …Ëth Út‚tk ½ýt ÷tuftu™u

yt ðt‚™e òý …ý ™Úte ntu‚e. rðï™t ½ýt þnuhtu{tk

òýe‚t Íehtu Mxtu™ ytðu÷t Au.

Ët{tLÞ he‚u yuf þnuhÚte ƒeò þnuh™wk yk‚h

ƒk™u þnuh™t Íehtu Mxtu™ ËwÄe „ýtÞ Au. ÷kz™,

…urhË, ðtu®þøx™ ð„uhu™t Íehtu Mxtu™ òuðt÷tÞf MÚt¤tu

ƒLÞt Au.

¼th‚™wk {æÞ®ƒŒw : ™t„…wh™tu Mxtu™ Íehtu

…qðo, …rù{, W¥th y™u Œrûtý – yu{ [thu rŒþtytu

‚u{s Rþt™, yÂø™, ™iÉíÞ y™u ðtÞÔÞ yu{ [th

¾qýtytu™t ™t{ ËkMf]‚ ¼t»tt{tk ËŒeytu y„tW ™¬e

ÚtÞt n‚t. ËqÞo Q„u Au ‚u rŒþt™u …qðo ™t{ yt…ðt{tk ytÔÞwk.

ËqÞo Ët{u {w¾ ht¾e™u ƒuËðt™e ÂMÚtr‚™u ËkMf]‚{tk …th fnu‚t.

…th W…hÚte …qðo þçŒ ƒLÞtu. ËqÞo Ët{u {tU ht¾eyu íÞthu

ËqÞo™t ytÚt{ðt™e rŒþt …eX …tA¤ ytðu. …tA¤™wk yux÷u

…tùt‚T þçŒ …hÚte …rù{ þçŒ ƒLÞtu. …qðo ‚hV {tU ntuÞ

íÞthu s{ýt ntÚtu Œrûtý rŒþt fnuðtÞ. ËkMf]‚{tk s{ýe

ƒtsw™u Œût fnuðtÞ ‚u …hÚte Œrûtý rŒþt ytu¤¾tR y™u

ztƒe ƒtsw™u ËkMf]‚{tk W¥th fnuðtÞ Au. ®nŒw …whtýtu{tk ðýoÔÞt

{wsƒ ¼„ðt™ þkfh rŒþtytu™e ðå[u ¾qýt{tk s„‚™wk hûtý

fhu Au. ¼„ðt™ þkfh™u ËkMf]‚{tk Rþt™, ‚í…whw»t, y½tuh

y™u ðt{Œuð fnu Au. ‚u W…hÚte Rþt™, yÂø™, ™iÉíÞ y™u

ðtÞÔÞ ™t{ …zât. rŒþtytu y™u ¾qýt™t ™t{ …tzðt yk„u

ftuE ði¿ttr™f ¾w÷tËt ™Úte. …hk‚w …hk…ht„‚ ËkMf]r‚ y™wËth

™t{tu ™¬e ÚtÞt Au.

rŒþtytu™t ™t{ fuðe he‚u ™¬e ÚttÞ?

ynk fuð¤ RïhÚte s ™nª, …hk‚w yiïÞoÚte …ý Œqh ÷E òÞ.

WITH BEST WISHES FROMMORBIA GROUP OF COMPANIES

SUKHLAL MORBIA & FAMILY

112, Dev Arc Complex,

ISCON Cross Road,

S.G. Highway, Ahmedabad.

M. : 98252 36494, 98252 27499

P & G EnterpriseKitchenware, Household Products

& Corporate Gifts

157, Titanium City Centre Mall,

Opp. Seema Hall, Prahladnagar Road,

Ahmedabad-380 015.

(M) : 9106682565, 9724932540

E-mail : [email protected]

P & G Enterprise

Sundha Estate, Sarkhej, Ahmedabad.

M. : 91066 82565

l PACKED & MARKETED BY l


ðtÞw - nðt - ðhËtŒ

…týe - ŒrhÞtu - ËhtuðhE

rð¼t„

• «týe, …ûteytu, {™w»Þtu y™u ð™M…r‚ Ërn‚™t Sð™

{txu …týe «Út{ sYrhÞt‚ Au. …]Úðe …h …týe Au

yux÷u s ËSð Ë]rü Au y™u yt …týe «f]r‚™t yLÞ

‚¥ðtu fh‚tk Úttuzwk rðrþü …ý Au. s„‚™t ‚{t{ Ä{o{tk

…týe™u Œuð „ýtÞ Au.

• …]Úðe …h …týe™tu sÚÚttu ƒu yƒs ð»toÚte Ë{t™

he‚u s¤ðtE hÌttu Au. {tºt ‚u™t MðY…{tk VuhVth

ÚttÞ Au.

• ðt‚tðhý{tk …týe™tu …w»f¤ sÚÚttu ðht¤ MðY…u hnu÷tu Au.

• rðï™e rn{™Œeytu{tk yux÷wk …týe Au fu òu ƒÄwk ðhËtŒ

ƒ™e ðhËu ‚tu …]Úðe …h 60 ð»to ðhËtŒ [t÷w hnu.

• ŒrhÞt{tkÚte ËqÞo™e „h{eÚte ðht¤ ƒ™u÷w k …týe

ðt‚tðhý{tk 10 rŒðË hnu Au. íÞthƒtŒ ðtŒ¤

ƒkÄtR™u ðhËtŒ ðhËu Au.

• …týe ò{e™u ƒhV ƒ™u íÞthu ‚u™wk fŒ ðÄu Au.

• …]Úðe …h™wk 70 xft …týe ¾u‚e{tk ð…htÞ Au.

• ¾tht …týe{tk ƒ™u÷t ƒhV{tk {eXwk ntu‚wk ™Úte.

• …týe yuðwk hËtÞý Au fu ËtiÚte ðÄw …ŒtÚttuo ‚u{tk ytu„¤u Au.

• …týe{tk ûtth™wk «{tý …e.…e.xe.Úte {…tÞ Au. yuf

…e.…e.xe. yux÷u yuf rf÷tu …týe{tk yuf „út{ ûtth.

• …týe{tk su{ ûtth ðÄw ‚u{ ‚u™u Wf¤‚t y™u ÚteS™u

ƒhV ƒ™‚tk ðÄw Ë{Þ ÷t„u.

• …týe Wf¤e™u ðht¤ ƒ™u íÞthu ‚u™wk fŒ 14

„ýwk ÚttÞ Au y™u «[kz þÂõ‚ …uŒt fhu Au.

…]Úðe …h™wk yŒT¼w‚ hËtÞý : …týe

ŒrhÞt y™u s¤tþÞtu™wk …týe ËqÞo™t ‚t…Úte „h{ ÚtR

ðht¤ ƒ™e ytftþ ‚hV òÞ y™u …Ae ‚u ðht¤ Xkze …ze™u

ðhËtŒ MðY…u ðhËu – yt òýe‚e ðt‚ Au. …hk‚w

rð¿tt™eytuyu ðhËtŒ™t ÷ûtý «{týu «fth …tzât Au.

Ët{tLÞ he‚u ðhËtŒ ºtý «fth™tu ntuÞ Au. ‚u

fLðuõþ™÷ (ðtn™ef), rh÷eV (…ðo‚eÞ) y™u ËtRõ÷tur™f

([¢ðt‚) fnuðtÞ Au. fLðuõþ™÷ ðhËtŒ {tuxu¼t„u rð»twðð]¥t

…h ÚttÞ Au y™u {qþ¤Äth ntuÞ Au. …]Úðe™t {tuxt¼t„™t

rðM‚thtu{tk …ðo‚eÞ fu rh÷eV huR™ ðhËu Au. ¼th‚{tk

™iÉíÞ™wk [tu{tËwk rn{t÷Þ …ðo‚™u fthýu ËòoÞ Au ‚u …ðo‚eÞ

ð»tto Au. Ë{„ú {æÞ yurþÞt rn{t÷Þ™e ð]rü AtÞt™tu «Œuþ

fnuðtÞ Au. rðï™t Xkzt «Œuþtu{tk [¢ðt‚ ðhËtŒ ÚttÞ Au.

‚u{tk [¢ðt‚ y™u ytkÄe™t ‚tuVt™ ðÄw ntuÞ Au. [¢ðt‚

ð»tto „h{e™t rŒðËtu{tk ðÄw ÚttÞ Au y™u ‚u™e ftuE {tuË{

ntu‚e ™Úte.

ðhËtŒ™wk {t… $[{tk fu ËuLxe{exh{tk ÷uðtÞ Au.

¼th‚{tk R.Ë. …qðuo [tuÚte ËŒe{tk ðhËtŒ {t…ðt™t

Þkºt n‚t. ðhËtŒ {t…ðt™t ËtÄ™™u huR™„us fnu Au.

nt÷{tk MxtLzzo „ýtÞ ‚uðwk ËtÄ™ 20 ËuÂLx{exh ÔÞtË™t

50 ËuÂLx{exh Ÿ[t ™¤tfth{tk ƒu ËuÂLx{exh™t ÔÞtËðt¤e

¼qk„¤e™e „¤ýe {qfe™u ƒ™tðtÞ Au. rËr÷Lzh W…h 0.5

r{.r{.™t ytkf ntuÞ Au.

ðhËtŒ™t «fth y™u {t…

þhehÚte RrLÿÞtu ©uc Au, RrLÿÞtuÚte {™ ©uc Au,{™Úte ƒwrØ ©uc Au y™u su ƒwrØÚte …ý ©uc Au ‚u ytí{t Au.

¢tuÄ ©e{k‚™u …ý ™Úte …hðz‚tu ßÞthu ût{t „heƒ™uÞ …hðzu Au.


ðhËtŒ fwŒh‚e …rhƒ¤ Au. ‚u h{‚ fh‚tu ntuÞ ‚u{

ðhËu Au. õÞthuf Ít…xwk, õÞthuf Íh{h ‚tu õÞthuf ÄtuÄ{th.

«[r÷‚ {tLÞ‚t «{týu ƒth ò‚™t ðhËtŒ ðhËu Au. ytðwk

fu{ ÚttÞ Au ‚u …ý òýðt suðwk Au. ðhËtŒ™e ‚eðú‚t™tu

ytÄth ‚u™t Vtuht™t fŒ W…h Au y™u Vtuht™t fŒ™tu ytÄth

‚t…{t™, …ð™™wk òuh y™u ðtŒ¤™e ½™‚t W…h Au. …týe™e

ðht¤™t ƒ™u÷t ðtŒ¤t Xkzt …zu íÞthu Ëti«Út{ …týe™t Ëqû{

Vtuhtk ƒ™u. yt Vtuhtk™wk fŒ y™u ðs™ ðÄu yux÷u …]Úðe …h

ðhËu. ½ýeðth yt Vtuhtk s{e™ ËwÄe …ntU[u ‚u …nu÷tk s

ðht¤ ÚtR™u Wze s‚tk ntuÞ Au. …ð™™wk òuh Vtuhtk™u ytftþ{tk

ht¾u Au. …ð™™wk òuh ðÄwk ntuÞ ‚u Vtuhtk ðÄw {tuxt y™u

ðs™Œth ÚttÞ íÞtk ËwÄe ytftþ{tk hnu y™u fŒ{tk ðÄthtu

Út‚tu hnu. ðs™ ðÄe òÞ yux÷u …]Úðe …h ‚qxe …zu. yuf

ykŒts {wsƒ ðhËtŒ™t xe…t f÷tf™t 30 rf÷tu{exh™e

Íz…u …]Úðe …h …zu Au. …]Úðe ËwÄe …ntU[‚t ½ýt xe…t

rð¾htE òÞ Au y™u Íh{h ðhËu Au. ðtŒ¤™t fŒ y™wËth

‚u{tk …týe ntuÞ Au. ™t™t ðtŒ¤tu Ít…xwk ðhËe™u rð¾htE

òÞ Au. ytuAe Ÿ[tR™t ½™½tuh ðtŒ¤tu ÄtuÄ{th ðhËu Au.

nðt{t™ rð¼t„ su ‚u rðM‚th™t ÷tkƒt „t¤t™t Ëhuhtþ

ðhËtŒ™t ytÄthu Ët{tLÞ fu ¼thu ðhËtŒ ÚtÞtu ‚u ™¬e

fhu Au.

n¤ðt ¼thu ðhËtŒ™wk rð¿tt™

ðhËtŒ™t Ë{t[th{tk fux÷tf MÚt¤tuyu fht …zât™t

Ë{t[th …ý ðtk[ðt {¤u Au. yt fht yu þwk Au ‚u òýtu Atu?

[tu{tËt y™u rþÞt¤t{tk …ntze rðM‚thtu{tk ƒhV …zu ‚u ™h{

y™u Y suðtu ntuÞ Au. yt ƒhV Íeýt Íeýt fý MðY…u ntuÞ

Au. …hk‚w fht yux÷u ÷¾tuxe suðze ƒhV™e Ë¾‚ „tu¤eytu.

Xkze ËtÚtu ðhËtŒ ÚttÞ íÞthu ytftþ{tkÚte ƒhV™e Ë¾‚

„tu¤eytu suðt fht …ý …zu. ‚u ðeýe™u ntÚt{tk ÷E þftÞ yuðt

ntuÞ Au. yt fu{ ƒ™u Au ‚u …ý òýðt suðwk Au.

ytftþ{tk ðtŒ¤ Xkzt ÚttÞ yux÷u …týe ƒ™e ðhËu.

ðÄw Xkzt ÚttÞ ‚tu ƒhV™t fýtu ytftþ™t ðtŒ¤tu{tk s ‚iÞth

ðhËtŒ{tk …z‚tk fht þwk Au?

ÚttÞ Au. ytftþ{tk ðÄw Ÿ[tEyu ðtŒ¤tu Xhu íÞthu ‚u{tk

ƒ™u÷t ƒhV™t fýtu s{e™ ‚hV …zu …hk‚w ËtÚtu …ð™ ntuÞ

‚tu VheÚte Ÿ[u òÞ y™u ðÄw Xkzt ÚttÞ. yt{, …ð™™t

òuhu xfe hnu÷t ƒhV™t fýtu ðÄw {tuxt y™u Ë¾‚ ƒ™‚t

òÞ íÞthu ‚u™wk ðs™ ðÄe òÞ yux÷u s{e™ …h …zu. Ët{tLÞ

he‚u yuf ËuÂLx{exh ÔÞtË™e „tu¤e suðt ntuÞ Au. fux÷tf

MÚt¤u {tuxt ðs™Œth fht …zât™t Œt¾÷t …ý Au.

ŒrhÞt y™u s¤tþÞtu™t …týe™e ðht¤ ytftþ{tk òÞ,

ðtŒ¤tu ƒkÄtÞ y™u ‚u Xkzt …zu íÞthu ðhËtŒ ytðu – yt

ðt‚ òýe‚e Au. …ð™™u fthýu ytftþ{tk ½w{‚t ðtŒ¤tu

õÞtk y™u fux÷t ðhËu ‚u yt…ýt ntÚt™e ðt‚ ™Úte. ‚u™e

yt„tne ÚtE þfu …ý ðhËtðe þftÞ ™nª. ðhËtŒ™e yA‚

ntuÞ íÞthu rð¿tt™eytuyu f]rºt{ ðhËtŒ ðhËtððt™e he‚

þtuÄe Au. õÞthuf f]rºt{ ðhËtŒ ðhËtÔÞt™t Ë{t[th ‚{u

ðtkåÞt nþu.

f]rºt{ ðhËtŒ ÷tððt {txu ytftþ{tk ðtŒ¤ ntuðt sYhe

Au. ‚u™u Xthe™u ðhËtðe þftÞ Au. rð¿tt™eytuyu rð{t™

fu nur÷ftuÃxh îtht ðtŒ¤tu{tk fux÷tf hËtÞýtu Atkxe™u, Xkzt

…tze ðhËtŒ ÷tððt™e …Ør‚ þtuÄe Au. ‚u™u ‘õ÷tWz Ëe®z„’

fnu Au. õ÷tWz Ëe®z„ fhðt {txu ðtŒ¤{tk rËÕðh

ytÞtuztRz Atkxðt{tk ytðu Au. yt …ŒtÚto Aeýu÷t ƒhV

suðtu ¼qft MðY…u ntuÞ Au.

f]rºt{ ðhËtŒ ðhËtððt {txu {æÞ{ Ÿ[tEyu ytðu÷t

½è ðtŒ¤tu™u …ËkŒ fhtÞ Au. rËÕðh ytÞtuztRz rð{t™ îtht

Atkxðt{tk ytðu Au yÚtðt ‚tu s{e™ …hÚte htufux{tk ¼he

ðtŒ¤tu ‚hV Atuzðt{tk ytðu Au. òu fu yt …Ør‚Úte nk{uþtk

ËV¤‚t {¤‚e ™Úte y™u ðhËtŒ™wk «{tý …ý …qh‚wk ntu‚wk

™Úte.

f]rºt{ ðhËtŒ fuðe he‚u …zu Au?

[tu{tËt …h yËh fh‚wk y÷™e™tu þwk Au?

y÷™e™tu™e yËhÚte ðhËtŒ ytuAtu …zât™t Ë{t[th

‚{u ðtkåÞt nþu. ðhËtŒ™e ðt‚{tk y÷™e™tu™tu WÕ÷u¾

½ýeðth ÚttÞ Au. yt y÷™e™tu þwk Au ‚u òýtu Atu?

¾wŒ™u zh ÷t„u y™u Ët{t™u þkft ÚttÞ yuðt ftÞtuoÚte ò‚™u Œqh s ht¾ðe.

66 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚M…u™eþ ¼t»tt{tk ‘y÷™e™tu’ yux÷u r¾úM‚™wk ƒt¤f.

…hk‚w ynª ðt‚ nðt{t™™e Au. Œrûtý y{urhft™t …uY Œuþ™t

ŒrhÞtftkXu Œh …tk[ fu A ð»tuo „h{ …týe™t «ðtn …uŒt

ÚttÞ Au. r™Þr{‚ Ë{Þtk‚hu r¢Ë{Ë ð¾‚u s yt «ðtn

…uŒt ÚttÞ Au. yux÷u ‚u™wk ™t{ r¾úM‚™wk ƒt¤f …zâwk. yt

«ðtn yt¾e Œwr™Þt™t nðt{t™ …h yËh fhu Au.

…uËerVf Ë{wÿ …h ðnu‚tk ÔÞt…the …ð™tu …qðoÚte …rù{

‚hV s‚tk ntuÞ Au y™u ðtŒ¤tu™u yurþÞt™t Œuþ ‚hV Äfu÷‚t

ntuÞ Au. yt ðtŒ¤tu s ¼th‚ Ërn‚ yurþÞt™t Œuþtu{tk

ðhËtŒ ÷tðu Au. …hk‚w …uY™t ŒrhÞt{tk y÷™e™tu ËòoÞ íÞthu

‚u™e „h{ nðt W…h™e ‚hV òÞ Au y™u ÔÞt…the …ð™tu

‚u™wk MÚtt™ ÷uðt ÄËe òÞ Au. ÔÞt…the …ð™tu™e rŒþt

ƒŒ÷tE™u y{urhft ‚hV òÞ Au. yt™t fthýu yurþÞt™t

Œuþtu{tk ðhËtŒ ytuAtu …zu Au. y÷™e™tu ðÄw þÂõ‚þt¤e

ntuÞ ‚tu yurþÞt™t Œuþtu{tk Œw»ft¤™tu ¼Þ Q¼tu ÚttÞ Au.

¼th‚{tk 200 rf÷tu{exhÚte ðÄw ÷kƒtE™e 40 fh‚tkÞ

ðÄw ™Œeytu Au. ‚u{tk™e fux÷ef {tuxe ™Œeytu rðï™e ËtiÚte

{tuxe ™Œeytu{tk™e „ýtÞ Au. „k„t™tu zuÕxt rðï™tu ËtiÚte

{tuxtu {w¾rºtftuý Au ‚tu ƒúñ…wºtt{tk ytðu÷tu {tsw÷e xt…w

rðï™tu ËtiÚte {tuxtu ™Œe xt…w Au. Œuþ™e yt ™Œeytu™t

rðM‚th y™u ÷kƒtE òýðt suðe Au.

™t{ rðM‚th ÷kƒtR (rf.{e.)

ƒúñ…wºt ytËt{, yhwýt[÷, r‚ƒux 2900

„k„t W¥tht¾kz, W¥th «Œuþ, rƒnth, 2525

Íth¾kz, …rù{ ƒk„t¤

Ë‚÷s rn{t[÷ «Œuþ, …kòƒ 1500

„tuŒtðhe {ntht»xÙ, ‚u÷k„ýt, A¥teË„Z 1465

ytkÄú, …wzw[uhe

r¢»™t {ntht»xÙ, fýtoxf, ‚u÷k„ýt, 1400

ytkÄú «Œuþ

Þ{w™t W¥tht¾kz, rn{t[÷, W¥th «Œuþ, 1376

nrhÞtýt, rŒÕne

Œuþ™e ËtiÚte {tuxe ™Œeytu :

rðM‚th y™u ÷kƒtR

™{oŒt {æÞ«Œuþ, {ntht»xÙ, „wsht‚ 1315

ÄæÄh rn{t[÷ «Œuþ, htsMÚtt™ 1080

r[™tƒ rn{t÷[ «Œuþ, …kòƒ 960

rðï™e {tuxe ™Œeytu Ÿ[t y™u ƒŠV÷t …ntztu{tkÚte

™ef¤u Au. ™Œe™t {q¤{tk þe÷t MðY…u ƒhV ntuÞ Au. ‚u™u

rn{rþ÷t fu ø÷urËÞh fnu Au. rðhtx rn{rþ÷tytu{tk ÷t¾tu

÷exh …týe ntuÞ Au. …hk‚w ‚u Äe{uÄe{u …e„¤e™u ™Œe MðY…u

…ntz W…hÚte ðne™u s{e™ …h W‚he Ët„h ‚hV ðnu Au.

…ðo‚ W…hÚte W‚h‚e rn{rþ÷t ƒhV MðY…u s Ëhfe™u ™e[u

W‚hu Au.

…]Úðe W…h™t þwæÄ …týe™tu 99 xft rnMËtu rðrðÄ

ø÷urËÞhtu{tk Ëk„úntÞu÷tu Au. ø÷urËÞh rn{t÷Þ, yuLzeÍ

y™u {uÂõËftu, ytr£ft™t …ðo‚tu …h ntuÞ Au.

rð¿tt™eytuyu ø÷urËÞh™t rðrðÄ «fth …tzât Au.

Ztu¤tð …h™e ø÷urËÞh™u Ëfeo, ¾eý{tk W‚h‚e ø÷urËÞh™u

ðu÷e ø÷urËÞh y™u ytÕÃË …ðo‚tu™e ø÷urËÞh™u {tWLx™

ø÷urËÞh fnu Au. 50,000 [tuhË rf.{e.Úte ðÄw søÞt

htuf‚e ø÷urËÞh™u ytRË rþxTË fu ftuÂLx™uLx÷ ø÷urËÞh fnu

Au. ƒk™u Äúwð «Œuþ{tk yt ø÷urËÞh ntuÞ Au. ø÷urËÞh ‚iÞth

Út‚tk ËUfztu ð»to ÷tøÞt Au. ðs™ ðÄu íÞthu ‚u ðne™u ™e[u

W‚hu Au. ø÷urËÞh ™e[u W‚hu ‚tu ‚u™e Íz… ðÄu Au. ø÷urËÞh

yux÷u ƒhV™wk ‚tuVt™ ËòoÞ Au. …ntztu™u ftu‚he y™u ¼u¾ztu™u

‚tuzeVtuze ™t¾u Au. y÷tMft rn{™Œeytu™tu Œuþ Au.

{tuxe ™Œeytu™t {q¤{tk hnu÷e

rðhtx rn{™Œeytu

Äúwð «Œuþ™t ƒŠV÷t …ntztu …h ðnu‚e ø÷urËÞh ßÞthu

Ë{wÿ{tk ¼¤u Au íÞthu ‚u™t ƒhV™e {tuxe {tuxe rþ÷tytu

Ë{wÿ™t …týe{tk ‚h‚e hnu Au. {tuxt …ntz suðt ƒhV™t

yt xwfzt™u rn{rþ÷t fu ytRËƒ„o fnu Au. ƒ„o yux÷u s{o™

¼t»tt{tk …ntz ÚttÞ Au.

ŒrhÞt{tk ‚h‚t ƒhV™t …ntz : ytRËƒ„o

¢tuÄ yËhfthf Au A‚tk yu™tÚte ƒ[‚t yux÷t {txu hnuðt™wk, fu yu {tºt yËhfthf ™Úte …hk‚w rð™tþf …ý Au.

67sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚W¥th Äúwð ™Sf „úe™÷uLz™t ŒrhÞt ‚u{s yux÷tÂLxf

{ntËt„h{tk ytRËƒ„o ‚h‚t ntuÞ Au. ‚u™tu 20Úte 30

xft ¼t„ s Ë…txe …h Œu¾tÞ …hk‚w …týe{tk hnu÷tu ƒtfe™tu

¼t„ fuðztu y™u fuðt ytfth™tu ntuÞ ‚u ‚tu fÕ…™t s fhðt™e

hnu. ƒhV™e yt rþ÷t{tk …eðt÷tÞf þwæÄ …týe ntuÞ Au.

16 Vqx fh‚tk {tuxe ntuÞ ‚u™u ytEËƒ„o fnu. ytEËƒ„o

Ë{wÿ™t «ðtn{tk y™u …ð™™e rŒþt{tk Ë{wÿ{tk „{u íÞtk

sE [zu Au y™u Äe{u Äe{u …e„¤e™u …týe{tk ¼¤e òÞ

Au. Ë{wÿ{tk ‚h‚t ytEËƒ„o snts {txu òu¾{e Au.

Ëuxu÷tRx îtht ‚u™e …h ™sh h¾tÞ Au y™u sntòu™u

[u‚ðýe y…tÞ Au.

ytEËƒ„o™t fŒ ytùÞos™f ntuÞ Au. 1882{tk ƒurf™

xt…w ™Sf 13 rf.{e. ÷tkƒe, 6 rf.{e. …ntu¤e y™u 20

{exh òze ƒhV™e rþ÷t òuðt {¤u÷e. ™ð yƒs x™

ðs™™t yt ytEËƒ„o{tk rðï™t ÷tuftu™u [th ð»to …eðtÞ

yux÷wk …týe n‚wk.

…ðo‚eÞ «Œuþtu{tk ðnu‚e ™Œe Ÿ[t ¾zf …hÚte s{e™

…h …AztÞ ‚u™u ÄtuÄ fnu Au. ÄtuÄ™e y™uf rðþu»t‚tytu

ntuÞ Au. ÄtuÄ{tk W…hÚte …Azt‚tk …týe{tk «[kz þÂõ‚ ntuÞ

Au. ‚u™t îtht ðes¤e …uŒt fhe þftÞ Au. ¼th‚{tk fux÷tf

™t™t {tuxt ÄtuÄ ytðu÷t Au. ‚u{tk „tuðt y™u fýtoxf™e

ËhnŒ …h {kztuðe ™Œe …h ytðu÷tu ŒqÄËt„h ÄtuÄ

ËtiÚte {tuxtu Au.

ŒqÄËt„h ÄtuÄ 1070 Vqx™e Ÿ[tEyuÚte …AztÞ Au

y™u 100 Vqx …ntu¤tu Au. ðuMx™o ½tx™e …ðo‚{t¤t{tk

ytðu÷t yt ÄtuÄ™e ytË…tË «tf]r‚f ËtIŒÞoÚte ¼hu÷wk sk„÷

Au. {tu÷u{ ™uþ™÷ …tfo y™u ¼„ðt™ {ntðeh ËuLõåÞwhe

…ý Au. [tu{tËt{tk yt ÄtuÄ™wk ËtIŒÞo ¾e÷e QXu Au. ÄtuÄ

W…h™t …q÷ …hÚte hu÷ðu ÷tE™ …Ëth ÚttÞ Au. hu÷ðu™t

«ðtËeytu™u „tze{tkÚte yt ÄtuÄ™e ¼ÔÞ‚t y™u y™w…{

ËtIŒÞo òuðt™tu ÷ntðtu {¤u Au.

¼th‚™tu ËtiÚte Ÿ[tu ÄtuÄ : ŒqÄËt„h

• …]Úðe™e Ë…txe™t {tuxt ¼t„{tk Ë{wÿtu Au. Ë{wÿ™t

…týe y™u …eðt÷tÞf …týe ðå[u ½ýtu Vuh Au. ŒrhÞt™t

…týe™e fux÷ef rðþu»t‚tytu Au.

• ŒrhÞt™t yuf rf÷tu„út{ …týe ŒeX ÷„¼„ 35 „út{

ûtth ntuÞ Au.

• ŒrhÞt™wk …týe {tuzwk yux÷u fu {tR™Ë ƒu rz„úeyu ƒhV

ƒ™u Au.

• …]Úðe …h Út‚tk {tuxt¼t„™t ¼qfk… ŒrhÞt{tk ÚttÞ Au.

yux÷u ‚u Ë‚‚ zntu¤tÞt fhu Au.

• ŒrhÞt™t …týe™e W…÷e 10 Vqx™e Ë…txe Ë{„ú

ðt‚tðhý sux÷e „h{e Ähtðu Au.

• Ë{wÿ™wk …týe ¼qht hk„™wk ytuAwk þtu»tý fhu Au. yux÷u

‚u ¼qhwk Œu¾tÞ Au.

• Ë{wÿ™t …týe{tk 96 xft …týe y™u [th xft{tk

õ÷tuhtRz, ËturzÞ{, ËÕVux suðt ûtthtu Ërn‚ 80

sux÷t hËtÞýtu y™u ™tRxÙtus™, ftƒo™ ztÞtuõËtRz

y™u ytuÂõËs™ ðtÞw ytu„¤u÷t ntuÞ Au.

• ŒrhÞt™t …týe{tk yðts™tk {tuòk ðÄw Íz…Úte „r‚

fhu Au.

• ŒrhÞt™t …týe{tk 33 Vqx™e ŸztEyu Œh [tuhË $[u

6.66 rf÷tu ðs™™wk Œƒtý ntuÞ Au.

• ŒrhÞt™wk …týe …eðt÷tÞf ™Úte A‚tk ‚u{tk nòhtu

s¤[htu Sðu Au.

ŒrhÞt™t …týe™wk yð™ðwk

yuLs÷ VtuÕË : ðu™uÍwyu÷t{tk ytðu÷tu yt ÄtuÄ rðï™tu

ËtiÚte Ÿ[tu ÄtuÄ Au. ƒtu÷eðh htßÞ{tk ytÞtL‚u…qE …ðo‚ …hÚte

3212 Vqx™e Ÿ[tEyuÚte …z‚tu yt ÄtuÄ ™t™t {tuxt 47

ÄtuÄ™tu Ë{qn Au. su{tk ËtiÚte {tuxtu 807 {exh ÷kƒtR™tu Au.

xw„u÷t VtuÕË : Œrûtý ytr£ft™t ™t‚t÷ ¾t‚u xw„u÷t

™Œe …h™tu yt ÄtuÄ 3110 Vqx Ÿ[tu Au. yt ÄtuÄ …tk[

‚ƒ¬t{tk s{e™ …h …AztÞ Au.

rðï™t ËtiÚte Ÿ[t …tk[ ÄtuÄ

su r™hk‚h ytí{t{tk ƒÄt ÷tuftu™u y™u ƒÄt ÷tuftu{tkytí{t™u swyu Au ‚u ftuEÚte …ý fþtÚteÞu fkxt¤‚tu ™Úte.

…rðºt‚t rð™t™e …qßÞ‚t ntuÞ ‚tu ‚u ¾‚h™tf ƒ™e þfu Au.

68 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚ytu÷tu…u™t VtuÕË : y{urhft™t nðtR{tk ytðu÷tu yt

ÄtuÄ 2953 Vqx™e Ÿ[tEyuÚte …zu Au. yt ÄtuÄ Ÿ[t ¾zf

…hÚte ŒrhÞt{tk …zu Au ‚u ‚u™e rðþu»t‚t Au. yt ÄtuÄ òuðt

{txu Ë{wÿ{tk ƒtux ÷R™u sðwk …zu.

ÞwBƒe÷t VtuÕË : …uY™t yu{uÍtu™ «tk‚{tk ytðu÷tu yt

ÄtuÄ 2938 Vqx Ÿ[tu Au y™u 4 ‚ƒ¬t{tk s{e™ …h …zu

Au. yt ÄtuÄ ŒrhÞt™e Ë…txeÚte 895 {exh Ÿ[tEyu

ytðu÷tu Au.

rð™wftuËu™ VtuÕË : ™tuðuo™t ËLzt÷ ™Sf rð™w ™Œe™tu

yt ÄtuÄ …ðo‚{t¤t{tk 2820 Vqx™e Ÿ[tEyuÚte …zu Au.

4 ‚ƒ¬t{tk s{e™ …h …Azt‚tu yt ÄtuÄ Þwhtu…™tu ËtiÚte

Ÿ[tu ÄtuÄ Au.

¼th‚™t {rý…wh™t {tuRhk„ ™Sf ytðu÷wk {eXt

…týe™wk ÷tufxtf ‚¤tð ËtiÚte {tuxwk ‚tu Au s …ý

¼th‚™wk yuf{tºt ‚h‚wk y¼ÞthÛÞ Au. yt ‚¤tð{tk

y™uf «fth™e rðrþü ð™M…r‚ ‚h‚e òuðt {¤u Au.

÷tufxtf ‚¤tð 35 rf.{e. ÷tkƒwk y™u 13 rf.{e.

…ntu¤wk Au y™u 9 Vqx Ÿzwk Au. ‚¤tð ðå[u ™t™fzt xt…wytu

Au. {rý…wh™t ™Œe™t …týe™t Ëútu‚{tkÚte yt ‚¤tð {eXt

…týe™wk ƒLÞwk Au.

«t[e™ft¤Úte òýe‚t yt ‚¤tð™t ði¿ttr™f ËkþtuÄ™tu

ÚtÞt Au. ‚¤tð{tk {tºt …týe …e™u WAh‚e, …týe{tk ‚h‚e

233 ò‚™e ð™M…r‚ òuðt {¤u Au. ‚¤tð™t rðM‚th{tk 28

ò‚™tk ÞtÞtðhe …ûteytu y™u 57 ò‚™tk s¤[h «týeytu

òuðt {¤u Au. ò‚ò‚™t nhý W…htk‚ 425 ò‚™t «týeytu

y™u 176 ò‚™t s¤[htu òuðt {¤u Au. fƒq÷ ÷t…Útu ™uþ™÷

…tfo{tk nw÷tuf „eçƒ‚ ™t{™t rðrþü ðt™h òýe‚t Au. ‚¤tð

ðå[u xt…wytu W…h Ënu÷týe MÚt¤ rðfMÞtk Au. {rý…wh ytð‚t

«ðtËeytu yt Ëhtuðh™e Ënu÷„tnu y[qf ytðu Au.

{eXt …týe™wk ËtiÚte {tuxwk ‚¤tð : ÷tufxtf ‚¤tð

s{e™™t …uxt¤{tk …týe™t ¼kzth y™u Ëútu‚tu ntuÞ Au.

¼th‚™wk yt„ðwk s¤tþÞ : ðtð

ƒtu®h„ fhe™u fu fqðt ¾tuŒe™u ‚u …týe {u¤ðe þftÞ Au.

òu fu ƒÄt s MÚt¤tuyu …týe ntuÞ s yuðwk ƒ™‚wk ™Úte.

fqðtu yu {n¥ð™tu s¤Ëútu‚ Au. …]Úðe™e Ë…txe™e ™Sf y™u

ytuAe ŸztEyu ytðu÷t s¤Ëútu‚™e ytË…tË ƒtkÄft{ fhe™u

…týe ËwÄe …ntU[ðt™t …„rÚtÞtðt¤t fqðt™u ðtð fnu Au.

¼th‚{tk ½ýe f÷tí{f ðtð òuðt÷tÞf MÚt¤tu Au.

…„rÚtÞtðt¤e ðtð ¼th‚™wk yt„ðwk MÚtt…íÞ Au. ðtð™u

®nŒe{tk ‘ƒtW÷e’ y™u yk„úuS{tk ‘Mxu…ðu÷’ yux÷u fu

…„rÚtÞtðt¤tu fqðtu fnu Au. ¼th‚™e fux÷ef Ëw«rËæÄ y™u

òuðt÷tÞf ðtð™tu xqkftu …rh[Þ …ý {týðt suðtu Au.

n [tkŒ ƒtW÷e : ¼th‚™e ËtiÚte ¼ÔÞ y™u ™tUÄ…tºt

ðtð htsMÚtt™™e [tkŒ ðtð Au. 13 {t¤™e ðtð{tk

swŒt swŒt M‚hu Ëtkfzt 3500 sux÷t …„rÚtÞt Au. Œhuf

{t¤u ™t™fze Œuheytu, MÚtk¼tu y™u Ats÷e òuðt suðt

Au. ¼th‚™e yt ËtiÚte sq™e ðtð Au.

n „wsht‚™t …txý™e htýfe ðtð ðÕzo nurhxus ËtRx{tk

MÚtt™ …t{e Au. „wsht‚™e s ƒeS yzt÷s™e ðtð

…ý ytf»toý™wk fuLÿ Au.

n htsMÚtt™{tk ƒwkŒe þnuh{tk …ý htýfe ðtð Au. su 46

{exh Ÿze Au y™u ytf»tof MÚtk¼tu y™u f{t™tfth

ŒhðtòÚte òuðt÷tÞf ƒ™e Au.

yt W…htk‚ rŒÕne{tk y„úËu™™e ðtð y™u htòufe

ƒtW÷e …ý òuðt÷tÞf Au.

nðt{t™ {txu {tuË{ þçŒ ythƒ ðntýðxeytuyu

«[r÷‚ fhu÷tu. yk„úuS{tk …ý {tu™Ëq™ fnuðtÞ Au. ytsÚte

500 ð»to …nu÷tk yuf ythƒ rð¿tt™eyu ®nŒe {ntËt„h™t

fux÷tf xt…wytu …h [tu{tËw õÞthu õÞthu ƒuËu ‚u™wk rð„‚ðth

…wM‚f ÷¾u÷wk.

…ð™™e rŒþt {txu ½h W…h ÷„tzt‚t ðuÄh ðu™ …h

fqfztu fu{ ntuÞ Au ‚u òýtu Atu? RËw r¾úM‚™t ðVtŒth rþ»Þ

…exhu Œ„tu fÞtuo íÞthu fqfztyu ºtý ð¾‚ ƒtk„ …tufthe

[u‚ðýe yt…e n‚e. yt{ fqfztu [u‚ðýe™wk «‚ef ƒLÞtu

y™u …ð™™e rŒþt ƒ‚tð‚e Vhfze …h fqfztu ƒuËtzðt™e

«Útt …ze.

{tuË{ rðþu yt …ý òýtu

Ë{Þ™u ™ ‚tu xftðe þftÞ, ™ ‚tu ðÄthe þftÞ.

69sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚ðhËtŒ {t…ðt {txu™wk ËtÄ™ ƒu nòh ð»to …nu÷tk

¼th‚{tk þtuÄtÞu÷wk. ‚u 18 $[ ÔÞtËðt¤wk ƒtW÷™t ytfth™wk

n‚wk. ytsu ðhËtŒ {t…ðt {txu 20 $[ ŸztR™tu y™u 8

$[ ÔÞtË™tu ™¤tfth ð…htÞ Au.

ŒrhÞt rf™thu ½w½ð‚t Ët„h™tu yðts ‚{u Ëtk¼éÞtu

nþu …hk‚w ŒrhÞt™t …uxt¤{tk ‚tu rðrðÄ htu{tk[f yðtòu

Ëtk¼¤ðt {¤u Au ‚u òýtu Atu?

ŒrhÞt™wk …uxt¤ yux÷u swŒe s Œwr™Þt. íÞtk ytË…tË

nðt ™nª …ý …týe ntuÞ Au. ŒrhÞt{tk hnu‚t s¤[htu

ò‚ò‚™t yðtòu fhu Au. s¤[htu™u Mðh…uxe ntu‚e ™Úte …ý

nðt rð™t s ytuAe {nu™‚u yðts fhu Au. yt ƒÄt s¤[htu

xnwft, Ônef÷, „so™t y™u ½qhrfÞt fh‚t ntuÞ Au. fux÷ef

{tA÷eytu ytk¾tu VVztðe™u yðts fhu Au. çÕÞw Ônu÷ 10Úte

15 ËufLz™e [eË …tzu Au. nB…ƒuf Ônu÷ ‚tu 15 r{r™x™wk

÷ÞƒæÄ „e‚ „tÞ Au. nB…ƒuf Ônu÷ ‚u™t Ëqhe÷t „e‚tu {txu

òýe‚e Au. swŒt swŒt Ët„h rðM‚th™e nB…ƒuf swŒt swŒt

„e‚tu „tÞ Au. ½ýe {tA÷e Œtk‚ f[f[tðe™u yðts fhu Au.

…týe{tk yðts nðt fh‚t ðÄw „r‚Úte Vu÷tÞ Au. yux÷u

zqƒfe{thtu™u yt yðts M…ü Ëk¼¤tÞ Au.

ŒrhÞt™t …uxt¤™t htu{tk[f yðtòu

nðt{t™ ¾t‚t™e yt„tne y™u ð‚toht{tk ‚t…{t™,

nðt{t™™tu ¼us ð„uhu {trn‚e™e ËtÚtu ËtÚtu ðtðtÍtuzt™e

{trn‚e{tk …ð™™e Íz… fux÷e n‚e ‚u …ý sýtððt{tk ytðu

Au. ‚eðú „r‚yu Vqkft‚t …ð™™e Íz… fux÷t rf÷tu{exh™e

Au ‚u {t…ðt {txu yu™e{tu{exh ™t{™wk ËtÄ™ W…Þtu„{tk

ytðu Au.

…ð™Úte [t÷‚e …ð™[¬e y™u ƒt¤ftu™t h{fzt™e

…ð™[¬e ‚tu ‚{u òuE s nþu. …ð™ ÷t„ðtÚte …ð™[¬e

Vhu Au y™u ‚u™e [¢tfth „r‚Úte Vh‚e Ähe ËtÚtu ztÞ™u{tu

fu s™huxh òuzðtÚte ðes«ðtn Wí…Òt ÚttÞ Au. yt ðes«ðtn

fux÷tu Wí…Òt ÚtÞtu ‚u™t ytÄthu …ð™™e Íz…™e „ý‚he

…ð™™e Íz… fE he‚u {t…ðt{tk ytðu Au?

fhe þftÞ. ËtŒt yu™e{tu{exh yt rËØtk‚ …h ft{ fhu

Au. yu™e{tu{exh yuf [tuhË ƒtuõË™t ytfth™wk ntuÞ Au.

‚u{tk ƒtuõË{tk ™t™fzwk s™huxh ntuÞ Au. ƒtuõË™e W…h [th

fu ðÄw …tk¾ðt¤tu …k¾tu ntuÞ Au. ‚u™e …tk¾tu™t Auzu „tu¤tfth

ðtzfeytu òuzu÷e ntuÞ Au. ‚u{tk …ð™ ¼htÞ yux÷u …k¾tu

Vhu Au. …k¾tu fux÷e Íz…Úte Vhu íÞthu fux÷tu ðes«ðtn Wí…Òt

ÚttÞ ‚u™e „ý‚he fhe™u …k¾t™e Vhðt™e Íz… {u¤ðe

…ð™™e Íz… {u¤ððt{tk ytðu Au. yLÞ «fth™t yuf

yu™e{tu{exh{tk …k¾tu yuf r{r™x{tk fux÷t [¬h VÞto ‚u™e

™tUÄ ht¾ðt™e …ð™™e Þtkrºtf …Ør‚ ntuÞ Au. yt ™tUÄ™t

ytÄthu …ý …ð™™e Íz… òýe þftÞ Au. òu fu ytÄwr™f

nðt{t™ ¾t‚t™e f[uheytu{tk ytÄwr™f «ýt÷e™t R÷uõxÙtur™f

yu™e{tu{exh ntuÞ Au.

W™t¤t™e „h{e{tk Xkztu …ð™ Ëti™u „{u. W¥thtÞý yu

s …‚k„™e {ò. nðt{t™ ¾t‚t™e yt„tneytu{tk …ý …ð™tu

rðþu ðtk[ðt {¤u. …]Úðe „tu¤ „tu¤ Vhu Au. W…htk‚ ‚t…{t™

y™u Ÿ[tR™u fthýu …ð™ …uŒt ÚttÞ Au. …ð™tu …]Úðe™e

Ë…txe …h Ë{tk‚h ðnu‚e nðt Au. …ð™ ºtý ò‚™t ntuÞ

Au : ftÞ{e, {tuË{e y™u MÚttr™f. ftÞ{e …ð™tu ƒthu{tË

yuf s rŒþt{tk ytðu Au. W™t¤t y™u rþÞt¤t{tk {tuË{e

…ð™tu ðtÞ Au. ®nŒ {ntËt„h …h W™t¤t{tk ™iÉíÞ rŒþt

‚hVÚte {tuË{e …ð™ ÚttÞ Au. ‚u ¼th‚, ƒtkø÷tŒuþ, ©e÷kft

ð„uhu Œuþtu{tk ðhËtŒ ÷tðu Au.

rŒðË y™u htrºt™t ðt‚tðhý ƒŒ÷ðtÚte …ð™{tk

Œƒtý{tk VuhVth ÚttÞ Au. …ntze fu Ë{wÿ rf™tht™t

rðM‚thtu{tk MÚttr™f …ð™tu ðtÞ Au. ðtðtÍtuzt, [¢ðt‚ suðe

ytV‚tu yr™Þr{‚ …ð™tuÚte ÚttÞ Au. ðt‚tðhý{tk nðt™t

Œƒtý{tk VuhVth ÚtðtÚte yr™Þr{‚ …ð™tu ytðe ytV‚tu

Ësuo Au.

…ð™ rðþu yt òýtu Atu?

ÞtuøÞ Ë{Þ …h fhu÷wk ™t™wk ft{ …ý ƒnw W…fthentuÞ Au ßÞthu Ë{Þ ðne „Þt …Ae fhu÷wk {nt™ ftÞo…ý ÔÞÚto ntuÞ Au.

– Þtu„ðtrþc

Ë{Þ™tu ËŒw…Þtu„ fhe ÷uðtu yu s Ë{Þ™tu ËkŒuþ Au.


LÞtÞ™e yŒt÷‚tuÚte …ý {tuxe yuf yŒt÷‚ ntuÞ Au y™u‚u Au yk‚htí{t™t yðts™e. yt yk‚htí{t™t yðts™eyŒt÷‚ ƒÄe s yŒt÷‚tu fh‚tk ©uc Au.

– {ntí{t „tkÄe

• …]Úðe …h™t ËSðtu nðt{tkÚte ytìÂõËs™ {u¤ðe Sðu Au.

• ytìÂõËs™ ðtÞw ËtiÚte ðÄw Ër¢Þ Au y™u Ëh¤‚tÚte

«r‚r¢Þt fhu Au.

• [tu¬Ë W»ý‚t{t™ y™u Œƒtý{tk ytìÂõËs™™t ƒu

yýwytu òuztR™u hk„, „kÄ y™u MðtŒ rð™t™tu ðtÞw

ƒ™u Au.

• nðt{tk ytìÂõËs™™wk «{tý 21 xft Au. …]Úðe™t …uxt¤™e

{txe{tk …ý 47 xft ytìÂõËs™ ¼¤u÷tu ntuÞ Au.

• ytuÍtu™ ðtÞw ytìÂõËs™™t ºtý yýwytu òuztR™u ƒ™u÷tu Au.

• ËqÞo™t Œ¤{tk 2 xft ytìÂõËs™ ntuÞ Au.

• ytìÂõËs™™e þtuÄ{tk ft÷o rðÕnu{ þe÷, òuËuV r«Mx÷e

y™u yuLxtu™e ÷uðtuRÍh™e {n¥ð™e ¼qr{ft n‚e.

• ft[e Ät‚w{t kÚte þwØ Ät‚w {u¤ððt, …týe™t

þwrØfhýtu{tk, htufux™t $Äý{tk WÆe…f ‚hefu …ý

ytìÂõËs™™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

ËSð Ë]rü™tu «tý : ytpÂõËs™

ËqÞo™tu „tu¤tu ntRzÙtus™ y™u rnr÷Þ{ ðtÞw™t r{©ý™tu

ƒ™u÷tu Au. ƒk™u ðtÞwytu …hM…h «r¢Þt fhe «[kz Qòo

«Ëtrh‚ fhu Au. ntRzÙtus™ …]Úðe …h ËkÞtus™ MðY…u {¤e

þfu Au. ‚u yíÞk‚ n¤ðtu ntuðtÚte Ët{tLÞ ‚t…{t™u Ë…txe™e

™Sf hne þf‚tu ™Úte. ntEzÙtus™ fwŒh‚e s ËtiÚte n¤ðwk

y™u ËtŒwk ÿÔÞ Au. «týeytu™t þheh{tk …ý ntEzÙtus™™e

¼qr{ft Au. …uxÙtur÷Þ{ …uŒtþtu{tk ntEzÙtus™™t ËkÞtus™tu Au.

rð¿tt™eytuyu ntEzÙtus™ ðtÞw …uŒt fhe™u rðrðÄ W…Þtu„tu

þtuÄe ftZât Au. ntRzÙtus™ ðzu ¼rð»Þ{tk ðtn™tu …ý [t÷e

þfþu.

ËtŒt{tk ËtŒtu …ý yŒT¼w‚ ðtÞw ntRzÙtus™

…]Úðe …h™t ðt‚tðhý{tk yt ìÂõËs™, ftƒo™

ztÞtuõËtRz, ™tRxÙtus™ Ërn‚ ½ýt ƒÄt ðtÞw ntuÞ Au. ‚u{tk

ËtiÚte ðÄw 80 xft ™tRxÙtus™ ðtÞw Au. ð™M…r‚Úte {tkze™u

{™w»Þ Ërn‚™t ËSðtu™u Sððt {txu ™tRxÙtus™™e sYh

…zu s …hk‚w nðt{tk hnu÷tu 80 xft ™tRxÙtus™ yt ft{{tk

ytð‚tu ™Úte. yt…ýu ïtË{tk ÷eÄu÷e nðt{tk ½ýtu ™tRxÙtus™

ntuÞ …ý ‚u™tu ftuR s W…Þtu„ ™Úte. «týe y™u {™w»Þtu

…tu‚t™t þheh{tk sYhe ™tRxÙtus™ ¾tuhtf{tkÚte {u¤ðu Au.

y™ts, V¤tu, þtf¼tS ð„uhu ð™M…r‚™t ¾tuhtf{tk

™tRxÙtus™ ntuÞ Au. ð™M…r‚{tk ™tRxÙtus™ s{e™{tkÚte ‚u™t

{qr¤Þt îtht þtu»ttÞ Au. s{e™{tk hnu÷t ƒuõxurhÞt

™tRxÙtus™™u ™tRxÙux{tk Vuhðu Au y™u yt ™tRxÙux ð™M…r‚™tu

¾tuhtf Au. ‚u{tkÚte y™uf Sð™ W…Þtu„e hËtÞýtu ƒ™u Au.

ËSð Ë]rü™t Sð™ {txu fwŒh‚u ™tRxÙtus™™wk yuf [¢

ƒ™tÔÞwk Au. «týeytu ð™M…r‚ ¾tR™u ™tRxÙtus™ {u¤ðu y™u

{¤ îtht s{e™™u …tAtu yt…u. «týe {]íÞw …t{u íÞthu ‚u™t

þheh™tu ™tRxÙtus™ …ý s{e™{tk ¼¤u. ð™M…r‚™t …t™

¾he™u s{e™ …h …zu. ‚u{tk™tu ™tRxÙtus™ …ý s{e™{tk s

þtu»ttÞ. yt{, ™tRxÙtus™ «týeytu™t þheh{tkÚte s{e™{tk,

s{e™{tkÚte ð™M…r‚{tk y™u ð™M…r‚{tkÚte ¾tuhtf îtht Vhe

«týeytu™t þheh{tk VÞto fhu Au. yt{, Ë]rü™wk [¢ [tÕÞt

fhu Au. rð¿tt™eytu ‚u™u ™tRxÙtus™ ËtRf÷ fnu Au.

ðtÞw …ý «ðtne ntuÞ ‚u Ëtk¼¤e™u ™ðtE ÷t„u …hk‚w

rð¿tt™eytuyu nðt{tkÚte ðtÞwytu y÷„ …tze™u ‚u™u ¼thu

Œƒtý nuX¤ ht¾e «ðtne{tk Vuhððt™e …Ør‚ rðfËtðe Au.

ðtÞw™u ¾qƒ s ™e[t W»ý‚t{t™u ¼thu Œƒtý yt…ðtÚte ‚u

«ðtne ƒ™u Au y™u ‚u ™e[t W»ý‚t{t™{tk Ët[ðe þftÞ

Au. y™uf «ðtne ðtÞwytu™tu Wãtu„tu{tk W…Þtu„ ÚttÞ Au.

™tRxÙtus™, ytìÂõËs™ y™u ntRzÙtus™™u «ðtne ntRzÙtus™

$Äý ‚hefu …ý W…Þtu„e ÚtE þfu Au. «ðtne ðtÞwÚte

Wí…tŒ™ fhðt™tu …ý {tuxtu Wãtu„ rðfMÞtu Au.

«ðtne ðtÞw y™u ‚u™t W…Þtu„

ËSð Ë]rü™tu fwŒh‚e ytÄth : ™tRxÙtus™ [¢

Ë{Þ ðuzVtE ™ òÞ yu™wk ËŒtÞu æÞt™ ht¾ðwk.


{þe™tu, ðtn™tu ð„uhu [÷tððt {txu þÂõ‚ òuEyu.

{týËtu y™u «týeytu™u nt÷ðt [t÷ðt {txu …ý þÂõ‚

òuEyu. yt þÂõ‚ þwk Au? ‚u™u Wòo fu yu™So …ý fnu

Au. ËtŒe ¼t»tt{tk fneyu ‚tu Wòo yux÷u ft{ fhðt™wk ƒ¤.

yt…ýe [thu ‚hV ftuE™u ftuE Y…u Wòo™tu W…Þtu„ ÚttÞ

Au. …ûteytu Wzu, xe.ðe. fu hurzÞtu [t÷u, hËtuR ÚttÞ fu

Ítz…t™ …ð™Úte n÷u íÞthu þÂõ‚™tu W…Þtu„ Út‚tu ntuÞ Au.

yt þÂõ‚™t rðrðÄ MðY…tu™u …ý ytu¤¾ðt suðt Au.

«ftþ : «ftþ yu ËqÞo{tkÚte ytð‚e rðrfhýY…e þÂõ‚

Au. ð™M…r‚ ‚u{tkÚte ¾tuhtf ƒ™tðu Au y™u ËSð™ Ë]rü

‚u{tkÚte þÂõ‚ {u¤ðu Au.

„h{e : ËqÞo«ftþ{tk „h{e …ý ntuÞ Au. yÂø™Úte

…ý „h{e …uŒt ÚttÞ. „h{e™wk nðt{tk ‚u{s rðrðÄ

{tæÞ{tu{tk ðn™ ÚttÞ Au. „h{e™t W…Þtu„ òýe‚t Au.

Wòo™t rðrðÄ MðY… ðes¤e : …ŒtÚto{tk R÷uõxÙtu™™e „r‚rðrÄ{tkÚte ðes¤e

{¤u Au. ðes¤e™t W…Þtu„tu™e ÞtŒe ÷tkƒe Au. ðes¤e …uŒt

fhðt „h{e, yýwk fu «ftþ™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

yýwk Wòo : …ŒtÚto™t yýw™t rð¼ts™ ð¾‚u ½ýe

þÂõ‚ …uŒt ÚttÞ Au. {tuxt rhyuõxh{tk hurzÞtu yuÂõxð Ät‚w™t

yýwk™wk rð¼ts™ fhe þÂõ‚ {u¤ðtÞ Au. ‚u™tu W…Þtu„ yLÞ

þÂõ‚ytu …uŒt fhðt{tk ð…htÞ Au. {wÏÞíðu yýwk Wòo™tu

W…Þtu„ ðes¤e …uŒt fhðt ÚttÞ Au.

„r‚ : nt÷‚e [t÷‚e Œhuf ðM‚w{tk „r‚ Wòo ntuÞ Au.

‚u™u ftR™urxf yu™So fu [t÷f ƒ¤ fnu Au. yýw, ðes¤e,

„h{e fu yLÞ þÂõ‚Úte „r‚ þÂõ‚ {u¤ðe þftÞ Au.

…ð™ : …]Úðe™t [¢tfth VhðtÚte ‚u™e Ë…txe …h

…ð™ …uŒt ÚttÞ Au. …ð™™e þÂõ‚Úte …ð™[¬e ðzu ðes¤e

y™u hUx ðzu …týe ¾U[e þftÞ Au. ðntýtu …ý …ð™™e

þÂõ‚Úte [t÷u Au.

htËtÞrýf þÂõ‚ : fux÷tf hËtÞýtu …hM…h «r¢Þt fhe

„h{e fu ðes¤e …uŒt fhu Au. ƒuxhe ‚u™tu W¥t{ ™{q™tu Au.

VwhËŒ™tu Ë{Þ yt…ýt þe÷ y™u [trhºÞ™e …heûtt fhu Au.

l CORPORATE OFFICE l

B-21, Corporate House, Opp. Pakvan-2,

S.G. Highway, Bodakdev, Ahmedabad-380 054.

Phone : 079-26856711, 26856712

Fax : +91-79-26856713

CIN No. : U14200GJ2010PTC060146 Dt. 05-04-2010

MahalaxmiINFRACONTRACT PVT. LTD.

Mining for Better Tomorrow

l REGD. OFFICE l

102, Shanti Chambers, Nr. Bank of Baroda,

Station Road, Bhuj, Kutch, Gujarat, INDIA.

Phone : (02832) 256059

E-mail :[email protected]

E-mail : [email protected]

Website : www.miplgroups.com

l FACTORY l

67/6, Phase-1, G.I.D.C. Vatva, Ahmedabad-382 445.Ph. : (079) 25890110

l RESIDENCE l

21-22/D, Ramkrishna Society, Nr. Aavkar Hall,Maninagar,Ahmedabad-380 008.

Ph.: (079) 25462812E-mail : [email protected]

[email protected]

Mr. Prafulchandra Tank

M. : +91 98250 53258

Mr. Kishan P. Tank

M. : +91 99258 11599

K

C I

KARMACHEMICAL INDUSTRIES

Manufacturer of : BASIC DYES

RHODAMINE B 540%

Basic Violet 10 & Other Qualities

BASIC RHODAMINE B BASE

BASIC DYES FOR

Paper, Textile Printing & Leather


ð™M…r‚ - Vq÷ÍtzF

rð¼t„

ð™M…r‚ yt…ýt ¾tuhtf™tu {wÏÞ Ëútu‚ Au. {tuxtk ð]ûttu

yt…ý™u V¤tu yt…u Au ‚u W…htk‚ ÷tfzwk …ý yt…u. y™u

ð™M…r‚ yti»tÄ ‚hefu …ý ft{ ytðu. yt{ ð™M…r‚

{t™ðò‚ {txu ytþeðtoŒY… Au. …ý yt W…htk‚ ð]ûttu

yt…ýt {txu ½ýwk ƒÄwk fhu Au ‚u …ý òýðt suðwk Au.

• yuf ð]ût ÷„¼„ ð»tuo 120 rf÷tu„út{ ytìÂõËs™

yt…ýt {txu …uŒt fhu Au.

• yuf ð]ût ‚u™t Sð™¼h ðt‚tðhý{tkÚte yuf xftu ftƒo™

ztÞtuõËtRz™wk þtu»tý fhe nðt™u þwØ fhu Au.

• ð]ûttu™t {q¤ s{e™™wk …týeÚte Út‚wk Ätuðtý yxftðu Au.

• ð]ûttu {™w»Þ òr‚™t Ët[t r{ºt Au. sk„÷™e …h{

þtkr‚ y™u ËtIŒÞo ð]ûttu™u yt¼the Au.

• ð]ûttu™wk sk„÷ ðÄw ðhËtŒ™u ytf»tuo Au y™u Äh‚e™u

ðÄw nrhÞt¤e ht¾u Au.

• ð]ûttu …ð™™e „r‚™u yðhtuÄe™u ðtðtÍtuzt Œhr{Þt™

hûtý yt…u Au.

• ð]ûttu™t …t™ ¾he …zu íÞthu ‚u s{e™{tk W‚he ‚u™u

ðÄw V¤ÿw… ƒ™tðu Au.

ð]ûttu yt…ýt {txu þwk þwk fhu Au?

…]Úðe …h ËSð Ë]rü …uŒt ÚttÞ Au y™u ðÄ‚wk ytuAwk

ytÞw»Þ ¼tu„ðe ™tþ …t{u Au. {™w»Þtu y™u «týeytu sL{u

Au y™u {]íÞw …t{u Au. Œhuf ËSð™wk ytÞw»Þ swŒwk swŒwk ntuÞ

ð]ûttu™e ô{h™wk rð¿tt™

Au. rð¿tt™eytu ËSðtu™t ytÞw»Þ y™u ô{h rðþu …ý Ÿzt

yÇÞtË fhu Au. ËSð Ë]rü{tk ð™M…r‚ s„‚™t fux÷tf

ð]ûttu ËtiÚte ðÄw ytÞw»Þ ¼tu„ðu Au …hk‚w sk„÷{tk W„u÷t

ð]ûttu™e ô{h fux÷e Au ‚u òýðt {txu™e …Ør‚ …ý yòÞƒ

Au. ð]ût õÞthu ðtðu÷wk fu õÞthu W„u÷wk ‚u™e {trn‚e

™ ntuÞ ‚tu …ý ‚u™e ô{h òýe þftÞ Au.

ð]ût™t Útz™tu ytztu AuŒ òuþtu ‚tu ‚u{tk ½uht hk„™t ð‚wo¤tu

òuðt {¤þu. yt ð‚wo¤tu ð]ût™e ô{h òýðt W…Þtu„e ÚttÞ

Au. ð]ût ßÞthu rðftË …t{‚wk ntuÞ íÞthu ‚u™wk Útz òzwk Út‚wk

òÞ Au. ‚u™e W…÷e Ë…txe …h ™ðt ftu»ttu ƒ™e ™ðwk Útz ƒ™u

Au. yt «r¢Þt Œhr{Þt™ yuftŒ ð»to{tk Xkze, „h{e, ðhËtŒ,

¼us ð„uhu™e yËhÚte Œhuf M‚h™t hk„Y… ƒŒ÷tÞ Au. yt{

Œhuf ð»to™e yËh Œþtoð‚t ð‚wo¤ ƒ™u Au. yt ð‚wo¤tu™e ËkÏÞt

…hÚte ‚u™e ô{h ykŒtS þftÞ Au. yux÷wk s ™nª …ý

¼q‚ft¤™t nðt{t™™tu ‚t„ …ý {u¤ðe þftÞ Au.

ð™M…r‚ SðË]rü{tk ËtiÚte ðÄw ytÞw»Þ ¼tu„ðu Au.

½ýt ð]ûttu nòhtu ð»to Sðu Au. fur÷VtuŠ™Þt ™Sf {tuòðe™t

hý{tk Q„u÷tu ®f„ õ÷tu™ Atuz 11,700 ð»to™tu Au.

Ítze Ítk¾ht suðtu yt Atuz 45 Vqx ÔÞtË™t „tu¤tfth

{uŒt™{tk Q„u÷tu Au. yt ð™M…r‚™u r¢ytuËtuh ƒwþ …ý fnu

Au. rð¿tt™eytu yt Atuz™u rðï™tu ËtiÚte ð]æÄ Atuz fnu Au.

fur÷VtuŠ™Þt Þwr™ðŠËxe™t rð¿tt™eytuyu ËkþtuÄ™ fhe™u

ði¿ttr™f …Ør‚Úte yt Atuz™wk ytÞw»Þ þtuÄe ftZâwk Au. òu

fu yt yòÞƒ ð™M…r‚™t rðM‚th{tk Ët{tLÞ ÷tuftu™u sðt™e

rðï™tu ËtiÚte ð]æÄ, 12 nòh ð»to™tu Atuz:

®f„ õ÷tu™

ytð‚eft÷ yuðe [es Au fu su y™k‚ft¤ …Ae …ý ™nª s ytðu.

73sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚{™tR Au. Íeýt …t™ Ähtð‚e yt ð™M…r‚ …týe™e yA‚

ntuÞ ‚tu …ý Srð‚ hnu Au. ‚u™t …t™ …h {eý suðwk ½è

«ðtne ò{u÷wk ntuÞ Au. ‚u …t™™u ÷e÷t ht¾u Au. yt Atuz

…h …e¤t Vq÷ ƒ™u Au. yt Atuz™e ytË…tË yLÞ ftuE

ð™M…r‚ Q„e þf‚e ™Úte.

fur÷VtuŠ™Þt™t sk„÷ ‚u™t ðÞtuð]æÄ ð]ûttu {txu …ý

òýe‚t Au. ‚u{tk …tk[ nòh ð»to™wk „úux ƒËe™ …tR™, ‚u{s

ƒu nòh ð»to fh‚tk ðÄw ytÞw»Þ Ähtð‚t yËkÏÞ òÞLx

rËõðtkÞt™tu Ë{tðuþ ÚttÞ Au.

rðï{tk Ÿ[t ð]ûttu™e ½ýe ò‚tu ÚttÞ Au …hk‚w ðz,

yu rðþt¤ y™u rðhtx fŒ™wk ð]ût Au. ðz Ÿ[tE{tk ™rn

…ý fŒ{tk ðÄ‚wk ð]ût Au. ‚u™e zt¤eytu s{e™™u Ë{tk‚h

ðÄu Au. ™ðe zt¤eytu™u xuft {txu ‚u{tk ðzðtE Vqxe™u

s{e™{tk ¾qk…u Au y™u ƒeò Útz™e „hs Ëthu Au.

ftu÷ft‚t ƒtuxr™f÷ „tzo™{tk ytðu÷tu ðz÷tu rðï™tu

ËtiÚte ½u½qh ðz÷tu Au. ‚u 330 {exh™t ½uhtðt{tk Vu÷tÞu÷tu

Au y™u ‚u{tk 2800 sux÷e ðzðtEytu Au. yt ðz÷tu

«ðtËeytu™u {txu ytf»toý™wk fuLÿ Au. ™ðtE™e ðt‚ yu Au

fu 1925{tk yt ðz÷t™t yuf {q¤{tk Ëztu …uŒt Út‚t ft…e

™t¾ðwk …zâwk n‚wk. ‚u™tu ½uhtðtu 16 {exh n‚tu.

ftu÷ft‚t ƒtuxr™f÷ „tzo™ 109 nuõxh{tk Vu÷tÞu÷tu

rðþt¤ Wãt™ Au. 300 ð»to sq™t yt „tzo™{tk 12000

sux÷e ò‚™tk ð]ût òuðt {¤u Au.

rðï™wk ËtiÚte {tuxwk ð]ût :

ftu÷ft‚t ƒtuxr™f÷ „tzo™™tu ðz÷tu

ð™M…r‚{tk ËtiÚte ÷tkƒt …t™ Ähtð‚t ‚tz suðt ð]ûttu

…rù{ ytr£ft™t ™tRrsrhÞt, fu{uY™, ftU„tu y™u yuk„tu÷t{tk

òuðt {¤u Au. htrVyt …t{ ‚hefu ytu¤¾t‚t yt ð]ût™t

…t™ 25 {exh ÷tkƒt ntuÞ Au. yux÷u s{e™{tkÚte …t™ Vqxât

ntuÞ ‚uðwk Œu¾tÞ Au. 25 {exh ÷tkƒt …t™™e Ähe …h ƒk™u

‚hV 180 sux÷t …t‚¤t …t™™e f‚th ntuÞ Au. ‚u ÷„¼„

ËtiÚte ÷tkƒt …t™ðt¤wk ð]ût : htrVyt …t{

A Úte Ët‚ ËuLxe{exh ÷tkƒt ntuÞ Au. …t™™e W…h™tu ¼t„

÷e÷tu y™u ™e[u™tu ¼t„ ¼q¾htu y™u [efýtu ntuÞ Au.

htrVyt …t{ …wg ÚttÞ íÞthu Útz™e Ÿ[tE ðÄu Au

y™u …t™™e ðå[u Vq÷ ƒuËu Au. íÞthƒtŒ 9 ËuÂLx{exh ÷tkƒt

÷kƒ„tu¤ V¤ ƒuËu Au. V¤ W…h [tuhË …ux™o ntuÞ Au.

htrVyt …t{™t …t™™tu W…Þtu„ xtu…÷t, xtu…÷e suðe

[eòu ƒ™tððt{tk ÚttÞ Au. MÚttr™f ÷tuftu yt …t™™tu W…Þtu„

Íqk…zt ƒ™tððt {txu …ý fhu Au.

Atuz fu ð]ût ðtððt {txu ‚u™tk ƒes s{e™{tk htu…ðt

…zu. s{e™{tk ŒxtÞu÷t ƒes™u …týe {¤ðtÚte ‚u{tk ykfwh

Vqxu y™u Úttuzt rŒðËtu{tk Atuz ‚hefu rðftË …t{u. ƒes

s{e™{tk „{u ‚u ÂMÚtr‚{tk …zâwk ntuÞ ‚tu …ý ‚u™e fqk…¤

s{e™ ‚tuze™u ƒnth ytðu Au y™u {q¤ s{e™{tk ™e[u™e

‚hV ðÄu Au. {q¤ y™u ykfwh „{u ‚uðe Ë¾‚ s{e™™u

…ý ‚tuze ™t¾e™u rðftË fhu Au.

ð™M…r‚™t ykfwh{tk ËqÞo«ftþ ‚hV ytf»ttoÞ ‚uðt ¾tË

ftuþtu ntuÞ Au. ‚u{tk õ÷tuhturV÷ ntuÞ Au ‚u ËqÞo«ftþ™e

ntshe{tk Vtuxtu rËLÚturËË fhe ¾tuhtf {u¤ðu Au y™u ð™M…r‚

rðftË …t{u Au. ð™M…r‚™t {q¤{tk «ðtne …týe ‚hV

ytf»ttoÞ ‚uðt ftuþtu ntuÞ Au. ‚u s{e™{tk …týe™e þtuÄ{tk

™e[u™e ‚hV ðÄu Au. yt{ ð™M…r‚™wk ƒes ðtð‚t™e ËtÚtu

s rðftË fhðt {txu ¾tuhtf™e þtuÄ þY fhe Œu Au. ðz÷t

suðt ð]ûttu{tk ðÄtht™tu ¾tuhtf {u¤ððt ðzðtRytu …ý Q„u

Au. zt¤e{tkÚte {q¤ suðe ðzðtR s{e™ ‚hV ðÄe™u s{e™{tk

W‚he™u …týe ‚hV yt„¤ ðÄu Au. Wí¢tkr‚ðtŒ™t þtuÄf

ztŠð™u ½ýt «Þtu„tu fhe™u ð™M…r‚™e yt ÷tûtrýf‚t þtuÄe

ftZe n‚e.

ð™M…r‚™t ƒes™t ykfwh s{e™ W…h y™u

{q¤ s{e™™e ™e[u™e ‚hV s fu{ ðÄu Au?

fufxË, su™u yt…ýu Úttuh fneyu Aeyu ‚u hý «Œuþ™e

{wÏÞ ð™M…r‚ Au. rðrðÄ ytfth y™u fŒ™t 2000

ò‚™t fufxË òuðt {¤u Au. ½ýt fufxË ytf»tof ntuðtÚte

hý«Œuþ™e ð™M…r‚ : fufxË

Ë{Þ yu {nt¼th‚™t þfwr™ suðtu Au fu su Ë‚‚ swŒt swŒt …tËt VUf‚tu hnu Au.

74 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚rðï¼h™t Œuþtu{tk ÚttÞ Au. fufxË …týe™tu …w»f¤ Ëk„ún

fhe þfu Au y™u «[kz „h{e{tk …ý ÷tkƒtu Ë{Þ Srð‚

hne þfu Au. fufxË rðþu yLÞ ðt‚tu …ý òýðt suðe Au.

• fux÷tf fufxË 60 Vqx sux÷t Ÿ[t ÚttÞ Au. ËtiÚte

™t™t fufxË ƒu fu ºtý $[ Ÿ[tR™t ntuÞ Au.

• Œhuf fufxË™e …t™ y™u Útz™e Ë…txe …h {eý suðt

[efýt …ŒtÚttuo™wk ytðhý ntuÞ Au. suÚte ‚u{tk™wk …týe

ƒt»…e¼ð™ ÚtR™u Wze s‚wk ™Úte.

• {tuxt¼t„™t fufxË™u …t™ ntu‚tk ™Úte. òze zt¤eytu

s ntuÞ Au.

• fufxË™t {q¤ s{e™{tk ytuAe ŸztE ËwÄe ntuÞ Au.

…hk‚w Ët‚ Vqx sux÷t ½uhtðt{tk Vu÷tÞu÷t ntuÞ Au.

• {tuxt¼t„™t fufxË™u ÷t÷ y™u …e¤t hk„™t Vq÷ ƒuËu Au.

• Œhuf fufxË™u «týeytu Ët{u hûtý {u¤ððt Ë…txe …h

‚eûý ftkxt ntuÞ Au.

sk„÷e «týeytu rþfthe ntuÞ ‚u òýe‚e ðt‚ Au. Œhuf

ËSð ¾tuhtf™e þtuÄ{tk ò‚ò‚™e he‚ y…™tðu Au.

ð™M…r‚ {q¤ îtht s{e™{tkÚte ¾tuhtf {u¤ðu Au …hk‚w òýe™u

™ðtE ÷t„þu fu fux÷ef ð™M…r‚ {åAh suðt Sðztk™tu

rþfth fhu Au. y÷ƒ¥t ð™M…r‚ rþfth …tA¤ Œtuze þfu

™nª …hk‚w rþfth yt…tuyt… ‚u™e …tA¤ ytðu ‚uðe ‚hfeƒtu

ntuÞ Au. rðï{tk ÷„¼„ 400 ò‚™t ËwkŒh Vq÷Atuz

ytðt rþfthe Au. Œhuf™e rþfth fhðt™e he‚ swŒe swŒe

ntuÞ Au.

…e[h Ã÷tLx þk¾ ytfth™t …t™ Ähtðu Au. „tu¤tfth

®þ„zt suðt …tu÷t …t™™t îth W…h [efýwk ÿÔÞ ntuÞ Au.

{åAh suðt Sðztk Wz‚tk Wz‚tk ™Sf ytðu yux÷u ‚u{tk

[tUxe™u ‚r¤Þu W‚he òÞ Au.

Ë™zâw yu rð™Ë ^÷tÞ xÙu… ‚tu Axft suðt …t™™e

ð™M…r‚ Au. …t™ W…h Sðzwk ƒuËu fu ‚h‚ s ¼qk„¤w ð¤e

òÞ y™u ‚u™u Œƒtu[e ÷u.

ƒxh ðxoË™t …t™ ‚tu {t¾ý suðt [efýt ntuÞ Au.

feze {kftuzt suðt Sð ‚u{tk [tUxe òÞ …Ae Axfe þfu ™nª.

ò‚ò‚™e rþfthe ð™M…r‚

{Lfe ^÷tðh™t Vq÷ …ý Sðztk ƒuËu fu ‚h‚ s ƒeztE

òÞ Au.

½ýe ð™M…r‚ yuðe Au fu ™Sf™t ð]ût fu Atuz™u {the™u

‚u{™tu ¾tuhtf ÷R ÷u. ytðe ð™M…r‚™t {q¤ s{e™{tk

Vu÷tÞ y™u ƒeS ð™M…r‚™t {q¤{tk htu„ Vu÷tðe ‚u™u {the

™t¾u y™u ‚u™tu ¾tuhtf ÷R ÷u Au.

ð™M…r‚™t Axft{tk VËtÞu÷t Sðztk™wk ‚u{tk s …t[™

ÚtR ‚u™tu ¾tuhtf ƒ™u Au.

y{urhft y™u ytr£ft™t ð»tto sk„÷tu{tk òuðt {¤‚e

yŒT¼w‚ ð™M…r‚ …tu÷e…turzÞ{ ËqftE „Þt ƒtŒ ð»ttuo ËwÄe

Srð‚ hnu Au y™u …týe AtkxðtÚte Vhe ÷e÷eA{ ÚtE, ¾e÷e

QXu Au.

…tu÷e…turzÞ{ ð™M…r‚{tk ÷„¼„ 75 òr‚™t Atuz

òuðt {¤u Au. ftuÚt{eh suðt Íeýt …t™ðt¤tu yt Atuz 25

ËuÂLx{exh Ÿ[tu ntuÞ Au. ‚u™t …t™ Úttuzt òzt ntuÞ Au.

yt ð™M…r‚ s{e™ …h ™nª …ý ƒeò {tuxt ð]ût™t Útz

W…h ð¤„e™u rðftË …t{u Au. ‚u™t …t™ nðt{tkÚte, Þs{t™

ð]ût{tkÚte ¾tuhtf {u¤ðu Au. yt ð™M…r‚ 400 ð»to ËwÄe Sðu

Au. ‚u™t …t™ ¼us Ët[ðe ht¾u Au. ‚u s÷Œe Ëqft‚t ™Úte

y™u ËqftE „Þt ƒtŒ ƒŒt{e hk„™t ÚtE Ëkftu[tE òÞ Au.

‚u™t …h …týe AtkxðtÚte ‚h‚ s ÷e÷tA{ ÚtE ¾e÷e

QXu Au. yt ð™M…r‚™u ËkSð™e …ý fnu Au. yt ð™M…r‚™t

…t™ MðtŒ{tk {eXt ntuÞ Au. MÚttr™f ÷tuftu {Ët÷t ‚hefu

ðt…hu Au.

ËqftE „Þt ƒtŒ …ý …týe {¤‚tk

ËSð™ Út‚e ð™M…r‚ : …tu÷e…turzÞ{

ËSð Ë]rü{tk ð]ûttu™wk ytÞw»Þ ËtiÚte ðÄw ntuÞ Au. ‚u{tkÞ

hý«Œuþ{tk Út‚tu ðuÕðurþÞt™tu Atuz ‚tu nòhtu ð»to Sðu Au.

Œrûtý ytr£ft™t ™tr{rƒÞt y™u yuk„tu÷t™t hý{tk yt Atuz

ÚttÞ Au. yt Atuz™u Útz ntu‚wk ™Úte …hk‚w {q¤{tkÚte {tºt

nòhtu ð»to Sð‚tu yòÞƒe Atuz :

ðuÕðurþÞt

[¢ð‚eo …ý ™ ¾heŒe þfu ‚uðe ftuE [es ntuÞ ‚tu ‚u ¼q‚ft¤.

75sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚ƒu …t™ Q„u Au. yt Atuz™t rðftË™e he‚ …ý y™tu¾e

Au. ‚u™t …t™ [ehtE™u ƒu ¼t„ ÚttÞ …Ae Vhe [ehtE™u

[th ÚttÞ yu{ rðftË …tBÞt fhu. yt …t™ ƒuÚte ºtý {exh

÷tkƒt ntuÞ Au y™u ÷e÷t hk„™t ntuÞ Au. R.Ë. 1860{tk

Œ. £uzrhf ðu÷rðþ ™t{™t rð¿tt™eyu yt Atuz þtuÄe ftZu÷tu.

‚uÚte ‚u™t ™t{ W…hÚte ðuÕðurþÞt fnuðtÞ Au. ytr£ft{tk

2000 ð»to sq™t ðuÕðurþÞt òuðt {¤u Au.

ð™M…r‚ {t™ðe™t htu®sŒt Sð™{tk ½ýe he‚u W…Þtu„e

ÚttÞ Au. ‚u W…htk‚ ‚u ftƒo™ ztÞtuõËtRz™wk þtu»tý fhe

ðt‚tðhý{tk ytìÂõËs™ ¼u¤ðu Au. yt{, …Þtoðhý™u …ý

þwØ fhu Au. ƒÄe ð™M…r‚ytu …ife ðtkË Œhuf he‚u ËtiÚte

ðÄw W…Þtu„e Au. ‚u yLÞ ð™M…r‚ fh‚t 30 xft

ðÄw ytìÂõËs™ …uŒt fhu Au. ðtkË ËtiÚte ðÄw Íz…u rðftË

…t{u Au. ‚u™e W…s {txu ðÄw {nu™‚ fu ¾t‚h™e sYh

™Úte. ðtkË yLÞ ð™M…r‚ fh‚t ytuAt Ë{Þ{tk …wg ƒ™e™u

W…Þtu„e Útðt {tkzu Au.

ðtkË™wk {q¤ ‚kºt yòÞƒ Au. ðtkË ft…e ÷eÄt …Ae

‚u™t XwkXt{tkÚte Vhe Q„u Au. ðtkË™wk sk„÷ s{e™™wk Ätuðtý

yxftðu Au. ðtkË ƒÄe s É‚w y™u nðt{t™{tk W„u Au.

ðtkË ðå[uÚte …tu÷t ntuÞ Au. ‚u Mxe÷ fh‚tkÞ ðÄw {sƒq‚

ntuÞ Au. ½h - Íqk…zt ƒ™tððt{tk ‚u™tu ÔÞt…f W…Þtu„ ÚttÞ

Au. ðtkË™u QÄR ÷t„‚e ™Úte fu yLÞ Sðt‚ ‚u™u ™wfËt™

fh‚e ™Úte. ðtkË™t ftu÷Ët ðt‚tðhý™e Œw„OÄ Œqh fhu Au.

ðtkË ¼us þtu»tf Au. ðtkË™e Œeðt÷ ½h™u Xkzwk ht¾u Au. ½ýt

Œuþtu{tk fq{¤t ðtkË ¾tuhtf ‚hefu …ý ð…htÞ Au.

ËtiÚte ðÄw W…Þtu„e ð™M…r‚ : ðtkË

fufxË yu hý «Œuþ{tk Út‚e ð™M…r‚ Au. yt…ýu

‚u™u Úttuh fneyu Aeyu. fufxË™t y™uf «fth ntuÞ Au

y™u Œu¾tð{tk ¾qƒ s ËwkŒh ntuÞ Au. hý «Œuþ{tk Út‚t

ntuðtÚte ‚u™u …týe™tu Ëk„ún fhðtu …zu Au. yux÷u ‚u{tk …t™

™nª …hk‚w òze At÷™e zt¤eytu ntuÞ Au. ½h ytk„ýu fu

ËtiÚte Ÿ[t fufxË : Ët„wythtu

½h{tk …ý ËwkŒh fufxË ðtðe þftÞ Au. …hk‚w ‚{™u òýe™u

™ðtE ÷t„þu fu y{urhft™t yurhÍtu™™t hý «Œuþ{tk Út‚tk

Ët„wythtu fufxË yt…ýt …tk[ {t¤™tk {ft™ sux÷t Ÿ[t

ntuÞ Au. ËeÄt Útz W…h ƒu fu ºtý ntÚt Vwxât ntuÞ yuðe

þt¾tytu Ähtð‚t yt fufxË …h …t™ ntu‚t ™Úte …hk‚w ËwkŒh

Vq÷ ¾e÷u Au ¾ht! Ÿ[tE{tk rð¢{ Ähtð‚tk yt fufxË

45 Vqx sux÷t Ÿ[t ntuÞ Au. yux÷wk s ™nª, …ý 150

ð»to Sðu Au. yt fufxË™wk Útz 10 Vqx™tu …rh½ Ähtðu Au.

yt fufxË W…h …e¤t hk„™t ytf»tof Vq÷ ƒuËu Au y™u

ËwkŒh ¼qht hk„™t ƒtuh suðt V¤ …tfu Au. ¾tðt{tk ‚u {eXt

ntuÞ Au. Ët„wythtu™t òzt Útz{tk y™uf Sðsk‚wytu …tu÷tý

fh‚t hnu Au.

rn{t÷Þ™e ¾eý{tk ò‚ò‚™e ð™M…r‚ òuðt {¤u.

yt ƒŠV÷t «Œuþ{tk fŒe ™ òuÞt ntuÞ ‚uðt yŒT¼w‚ Atuz,

ðu÷t y™u Vq÷ Atuz òuðt {¤u Au. {tuxt ¼t„™e ð™M…r‚

yti»trÄÞ „wý Ähtðu Au. ‚u{tkÞ W¥tht¾kz{tk ytðu÷e ¾eý

‚tu ‘ðu÷e ytìV ^÷tðËo’ fnuðtÞ Au. 300 Vqx™e Ÿ[tEyu

Xkzt …ntztu{tk ò‚ò‚™t ËwkŒh Vq÷tu ðå[u ƒúñf{¤ ™t{™wk

ËVuŒ Vq÷ yŒT¼w‚ Au.

ƒúñf{¤ yuf Vqx ÷tkƒw ntuÞ Au y™u ‚usMðe ËVuŒ hk„™t

ntuÞ Au. yuf Atuz W…h 14 ð»tuo yuf s f{¤ ¾e÷u

Au ‚u{ fnuðtÞ Au. yt Vq÷™u x…t÷ rxrfx …h …ý MÚtt™

{éÞwk Au. ‚u{tkÚte ½ýe Œðtytu ƒ™u Au. Ët{tLÞ f{¤™t

ytfth™wk s yt Vq÷ rn{t÷Þ™e ¾eý™wk ËtiÚte ËwkŒh Vq÷ „ýtÞ

Au. ‚u™e …tk¾zeytu ‚tht ytfth{tk „tuXðtÞu÷e ntuÞ Au. htrºt™t

ykÄfth{tk …ý [{fu Au. yt Vq÷ htºtu s ¾e÷u Au y™u Ëðthu

rƒztE òÞ Au. W¥tht¾kz™wk ‚u htßÞ Vq÷ Au. fuŒth™tÚt y™u

ƒÿe™tÚt™t {krŒhtu{tk ‚u y…oý fhtÞ Au. ™u…t¤, [e™, r‚ƒux

y™u RLztu™urþÞt{tk …ý ƒúñf{¤ ÚttÞ Au.

rn{t÷Þ™e yŒT¼w‚ ð™M…r‚ : ƒúñf{¤

W»ý frxƒkÄ™t „h{ «Œuþ™t ŒrhÞt rf™thu òuðt

¾tht …týe™t sk„÷ : {uL„úwð

n‚tþt™wk Ë„…ý ¼q‚ft¤ ËtÚtu, ®[‚t™wk Ë„…ý ¼rð»Þft¤ ËtÚtu.

76 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚{¤‚e {uL„úwð ð™M…r‚ yLÞ ð™M…r‚ fh‚t swŒe ntuÞ Au.

‚u™t sk„÷ …ý rðrþü ntuÞ Au. ¾tht …týeðt¤e s{e™

y™u ŒrhÞtftkXt™e rðrþü ytƒtunðt™u fthýu yt ð™M…r‚

…ý rðþu»t‚t Ähtðu Au.

ŒrhÞt{tk ¼h‚e ytðu íÞthu ftkXt™e s{e™ …h …týe

¼htÞ Au. yt ¾tht …týe{tk ½ýe ò‚™e ð™M…r‚ ÚttÞ

Au. ‚u™t {q¤ yzÄt …týe{tk y™u yzÄt s{e™™e ƒnth

ntuÞ Au. ¾tht …týe …e ™u rðftË …t{‚e yt ð™M…r‚

{tuxu¼t„u ½tË suðe ÷tkƒe ntuÞ Au.

Ë{wÿ ftkXt™t ‚eðú …ð™tu, ûtthðt¤t ðt‚tðhý y™u

ytuAt ytìÂõËs™ðt¤t ðt‚tðhý{tk hnu÷e yt ð™M…r‚

¼h‚e Ë{Þu Ë{wÿ™t òuhŒth {tuò™tu …ý Ët{™tu fhu Au.

¼th‚{tk ƒk„t¤™t ËwkŒhð™™t {uL„úwð sk„÷ rðï «rËØ

Au. yt sk„÷{tk 50 {t¤™e ð™M…r‚ ÚttÞ Au. ‚u™t {q¤

ftŒð fe[z{tkÚte s{e™ ‚hV Vu÷tÞ Au. ½ýe ð™M…r‚™u Útz

ntu‚t s ™Úte. {qr¤Þt™t Ë{qn s Útz™e „hs Ëthu Au.

{uL„úwð ð™M…r‚™tk …t™ ytuAt ntuÞ y™u {q¤ ðÄthu ntuÞ

Au. ytuÂõËr™Þt ™t{™e ð™M…r‚™u ºtý {exh ÷tkƒt Atuz{tk

nòhtu {q¤ ntuÞ Au. yt ð™M…r‚ …Þtoðhý {txu W…Þtu„e

Au. ŒrhÞtftkXt™t Ätuðtý™u yxftðu Au.

ËSð Ë]rü yòÞƒ Au. ò‚ò‚™t «týe, …ûte,

s¤[h y™u Sðsk‚wytu™e su{ ð™M…r‚ s„‚{tk …ý ¼thu

rðrðÄ‚t y™u yòÞƒeytu òuðt {¤u Au. rðï{tk ËtiÚte {tuxwk

ð]ût 45 Vqx Ÿ[tEyu …ntU[‚wk rËõðtuÞt Au. …hk‚w ËtiÚte

™t™t Atuz òuÞt Au? ™nª òuÞt ntuÞ fu{fu ‚u ™he ytk¾u

Œu¾t‚t s ™Úte. ð™M…r‚ s„‚™tu ËtiÚte ™t™tu Atuz

ðtuÂÕVÞt Au. su s¤tþÞtu{tk …týe™e Ë…txe …h ÷e÷

MðY…u …ÚthtÞu÷tu ntuÞ Au. yt Atuz yux÷u yuf r{r÷{exh™wk

x…fwk. {tE¢tuMftu…Úte swytu ‚tu „tu¤tfth x…fwk Œu¾tÞ.

ð™M…r‚þt†eytu ‚u™u Atuz fnu Au. ðtuÂÕVÞt Œhhtus

ƒu xwfzt ÚtR™u ™ðt Atuz™u sL{ yt…u Au y™u …týe{tk

þuðt¤™e su{ ðæÞt fhu Au. ¼th‚™t ½ýt ‚¤tð{tk òuðt

{¤u Au. ð™M…r‚þt†{tk ‚u™u y{qÕÞ ð™M…r‚ fnuðtÞ Au.

yt…ýe ytk„¤e™t xuhðt …h nòhtu ðtuÂÕVÞt™t Atuz

rð&ð™e ËtiÚte ™t™e ð™M…r‚ : ðtuÂÕVÞt

Ë{tÞ. ðtuÂÕVÞt™u {q¤ ntu‚t ™Úte. …hk‚w …t™, Vq÷ y™u

V¤ ÚttÞ Au. ‚u yr‚Ëqû{ ntuÞ Au. ðtuÂÕVÞt™e ytXÚte

ŒË ò‚ …ý Au. yurþÞt™t ½ýt Œuþtu{tk ‚u™e ðt™„e …ý

ƒ™u Au.

• ytr£ft{tk ÷uze R™ Ä ðuR÷ ™t{™t {þY{™e f¤e Vqxu

íÞthu rðMVtux suðtu {tuxtu yðts ÚttÞ Au. yt {þY{ 20

r{r™x{tk 20 ËuÂLx{exh sux÷t Ÿ[t ÚtE òÞ Au.

• yurhÍtu™t™t hý{tk Út‚t fufxË ËtiÚte Äe{tu rðftË fhu Au.

‚u QøÞt …Ae ŒË ð»tuo 2.5 ËuÂLx{exh Ÿ[t ÚttÞ Au.

• rð™Ë ^÷tÞ xÙu… ËtiÚte ƒ¤ðt™ rþfthe ð™M…r‚ Au.

‚u™t Vq÷ W…h {t¾e fu {tuxwk …‚kr„Þwk ƒuËu fu ‚h‚

s Vq÷ ƒeztE òÞ Au y™u sk‚wk fuŒ ÚtE òÞ Au.

• ytr£ft™t ½tË™t {uŒt™tu{tk ntÚte …ý Aw…tE þfu ‚ux÷wk

…tk[ {exh Ÿ[wk ½tË ÚttÞ Au. ‚u™u yur÷VLx „útË

fnu Au.

• ËtiÚte {tuxt fufxË Ët„wythtu 45 Vqx sux÷t Ÿ[t ÚttÞ

Au. ‚u™t Útz™tu …rh½ 10 Vqx ntuÞ Au. yt fufxË

150 ð»to Sðu Au.

• ytr£ft™t sk„÷{tk Út‚e …tu÷e…turzÞ{ ð™M…r‚ 400

ð»to Sðu Au. ‚u ËqftE òÞ …Ae …ý …týe AtkxðtÚte

ËSð™ ÚtE, ÷e÷eAB{ ÚtE òÞ Au.

ð™M…r‚ s„‚™e yòÞƒe

«týeytu, …ûteytu, s¤[htu y™u sk‚wytu rþfth {txu

¾tuhtf ƒnthÚte {u¤ðu Au. fux÷tf, yLÞ Sð™u ¾tE™u Sðu

Au. {tkËtnthe ð™M…r‚ …ý ËSð Au y™u ‚u …tu‚t™tu ¾tuhtf

ËqÞo«ftþ{tkÚte ò‚u s ƒ™tðe™u {u¤ðu Au. fux÷ef ð™M…r‚

Sðsk‚wytu ¾tÞ Au. …hk‚w ‚u™wk «{tý ytuAwk Au.

…]Úðe …h™t ‚{t{ Sð ¼tus™ fhðt y™u ¼tus™

ƒ™ðt ËòoÞt Au. ®Ën nhý™u Vtze ¾tÞ, yt…ýu htux÷e

¾tEyu fu htux÷e …h ƒuõxurhÞt ÚtR™u Vq„ [zu – yt ºtýu

«f]r‚ [¢{tk ð™M…r‚™e yŒT¼w‚ ¼qr{ft

Ë¾‚ sYh ntuðt A‚tk Ë‚‚ ŒwÔÞoÞ ÚtE hÌttu ntuÞ yuðe [es yux÷u Ë{Þ.

77sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚ƒtƒ‚tu{tk ¾tuhtf {u¤ððt™e he‚ yufËh¾e s Au. ËSð™t

Sð™[¢ ¾tuhtf [¢Úte [t÷u Au. Sð™ xftðe ht¾ðt ¾tuhtf

sYhe Au. yt [¢{tk ð™M…r‚™e ¼qr{ft yŒT¼w‚ „ýtÞ

fu{fu ‚u nk{uþtk ƒeò™tu ¾tuhtf ƒ™u Au. …hk‚w …tu‚u …tu‚t™tu

¾tuhtf ËqÞo«ftþ y™u s{e™{tkÚte ò‚u {u¤ðu Au.

«týeytu …ûteytu™u Sððt {txu ytìÂõËs™ òuEyu. ‚u

…ý ð™M…r‚ s yt…u Au. ð™M…r‚™e …t™{tk Út‚e

VtuxturËLÚtuËeË «r¢ÞtÚte …]Úðe …h ftƒo™ ztÞtuõËtRz y™u

ytìÂõËs™™wk «{tý s¤ðtE hnu Au. ËtÚtu ËtÚtu ð™M…r‚

‚{t{ þtftnthe «týeytu™u ¾tuhtf …qhtu …tzu Au.

• „w÷tƒ yu rðï™wk ËtiÚte ÷tufr«Þ Vq÷ Au. „w÷tƒ™e

rðï¼h{tk 15,000 sux÷e ò‚ Au.

• „w÷tƒ ð™M…r‚þt†™e árüyu ËVhs™, ƒŒt{ y™u

[uhe™e ò‚™tu Atuz Au.

• …]Úðe …h ÷t¾tu ð»to …nu÷tk „w÷tƒ Q„‚t n‚t.

y{urhft™t ftu÷tuhtztu{tk „w÷tƒ™wk 30 ÷t¾ ð»to sq™wk

yÂ~{ {¤e ytðu÷wk.

• „w÷tƒ™t V¤ ÚttÞ Au. ‚u{tk ËtiÚte ðÄw rðxtr{™ ‘Ëe’

ntuÞ Au.

• htu{{tk «t[e™ft¤Úte {nu{t™tu™wk Mðt„‚ „w÷tƒ™e

…tk¾ze ðhËtðe™u fhðt™tu rhðts Au.

• «t[e™ft¤Úte „w÷tƒs¤Úte M™t™ fhðt™e …hk…ht Au.

„w÷tƒs¤ yti»tÄeÞ …ý Au.

• rðï™tu ËtiÚte sq™tu „w÷tƒ™tu Atuz s{o™e™t

rnÕzuþe… fuÚtuzÙ÷{tk ytsu …ý nÞt‚ Au. ‚u R.Ë.

815{tk WøÞtu n‚tu. 1945{tk ƒtuBƒ{tht{tk fuÚtuzÙ÷

…ze ¼tk„u÷wk …ý „w÷tƒ™tu Atuz ftx{t¤ ™e[uÚte

Vhe Q„u÷tu.

• rðï™tu ËtiÚte {tuxtu „w÷tƒ™tu ƒ„e[tu Rxt÷e{tk Au.

fuðheÂø÷Þt{tk ytðu÷t yt ƒ„e[t{tk 7500 ò‚™t

„w÷tƒ ÚttÞ Au.

• „w÷tƒ™t Vq÷ ÷t÷, „w÷tƒe, …e¤t y™u ËVuŒ ntuÞ

Au. r™»ýt‚tuyu ft¤t hk„™t „w÷tƒ …ý rðfËtÔÞt Au.

÷tufr«Þ Vq÷ „w÷tƒ rðþu yt …ý òýtu

ËqÞo{w¾e™wk Vq÷ y™uf ™t™t Vq÷tu™t Ë{qn™wk ƒ™u÷wk Au.

ðå[uÚte yuf Vq÷™e ytË…tË …e¤e …tkŒzeðt¤t y™uf Vq÷

[¢tfth „tuXðtR™u yuf {tuxwk „tu¤tfth Vq÷ ƒLÞwk Au. yt

Vq÷ nk{uþtk ËqÞo ‚hV s {tU ht¾u Au. ‚uÚte ‚u™u ËqÞo{w¾e

fnu Au. ‚u™t rðþu ðÄw ðt‚tu …ý òýðt suðe Au.

• ËtiÚte {tuxt ËqÞo{w¾e™tu Atuz 10 Vqx Ÿ[tu ntuÞ Au.

‚u™t …h xtu[u ÷„¼„ 11 $[ ÔÞtË™wk Vq÷ ƒuËu Au.

• ËqÞo{w¾e ½ýe Íz…Úte rðftË …t{u Au. A {tË{tk s

‚u 8Úte 12 Vqx Ÿ[tu ÚtE òÞ Au.

• s{o™e{tk 27 Vqx Ÿ[t ËqÞo{w¾e™t Atuz™tu

rðïrð¢{ ™tUÄtÞtu Au.

• r[ºtfthtu{tk ËqÞo{w¾e™wk Vq÷ r«Þ Au. ‚u™e rzÍtR™{tk

[tu¬Ë r™Þ{tu s¤ðtÞt Au. ®h„ ytfthu „tuXðtÞu÷t

™t™t Vq÷tu yufƒeò ËtÚtu 137.5 ykþ™u ¾qýu ntuÞ

Au. s{ýuÚte þY fh‚tk 34 ®h„ y™u ztƒuÚte ƒeS

55 ®h„ ÚtR™u yuf Vq÷ ƒLÞwk Au.

• ËqÞo{w¾e ƒu «fth™t ÚttÞ Au. yuf ò‚™t ËqÞo{w¾e™t

ƒes™wk ‚u÷ ¾tã‚u÷ ‚hefu ð…htÞ Au.

• s{o™e{tk ËqÞo{w¾e™t ƒes™tu ÷tux ƒúuz ƒ™tððt{tk

ð…htÞ Au. ‚u W…htk‚ y™uf yti»tÄtu{tk ð…htÞ Au.

• ËqÞo{w¾e Íuh™wk þtu»tý fhu Au. s{e™ ‚u{s …týe{tkÚte

ËeËwk, ytËuor™f fu Þwhur™Þ{ þtu»te ÷u Au.

• ËqÞo{w¾e™t Vq÷ ËqÞo ‚hV {tU ht¾u Au ‚u r¢Þt™u

‘nur÷ÞtuxÙerðÍ{’ fnu Au. òu fu Œhuf Vq÷{tk yt ÷ûtý

ntu‚tk ™Úte.

ð™M…r‚™e yòÞƒe : ËqÞo{w¾e™wk Vq÷

ð™M…r‚ ËqÞo «ftþ{tkÚte ¾tuhtf {u¤ðu Au. yux÷u ‚u™u

ËqÞo«ftþ™wk ytf»toý ntuÞ Au. Œhuf Atuz, ðu÷t fu ð]ûttu

ËqÞo«ftþ ‚hV s rðftË …t{u Au. …hk‚w Ëqhs{w¾e ‚u{tk

yu¬tu Au. ‚u™wk Vq÷ ËðthÚte Ëtks ËwÄe ËqÞo su{ su{ yt„¤

ðÄu ‚u{ rŒþt ƒŒ÷e ËqÞo ‚hV s hnu Au. yux÷u s ‚u™wk

ËqÞo{w¾e™wk Vq÷ ËqÞo ‚hV s fu{ hnu Au?

r¾MËt™tu ¾t÷e…tu yu Œw:¾Œ ntuÞ Au yu ðt‚ Ët[e, …hk‚w yk‚h™tu ¾t÷e…tu ‚u™tÚte …ý ðÄw Œw:¾Œ ntuÞ Au.

78 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚™t{ Ëqhs{w¾e …zâwk.

Ëqhs{w¾e™t Vq÷{tk ËqÞo™e ËtÚtu ËtÚtu Vhðt™wk hnMÞ

‚u™e Œtkze{tk Au. Vq÷™e Œtkze{tk ytuÂõË™ ™t{™wk ÿÔÞ ntuÞ

Au. yt ÿÔÞ AtkÞztu ntuÞ ‚u ‚hV s yufXwk ÚttÞ Au.

ËqÞo«ftþ™e „h{e {¤‚tk s ‚u søÞt ƒŒ÷e™u AtkÞzt ‚hV

¾Ëu Au. su{ su{ Œtkze …h ËqÞo«ftþ ¾Ëu ‚u{ ytìÂõË™™tu

sÚÚttu …ý ¾Ëu y™u ‚u™e ËtÚtu Vq÷ …ý rŒþt Vuhðu.

Ëqhs{w¾e™wk Vq÷ ¾qƒ s {tuxwk ntuÞ Au. ‚u™u ‚tsw ht¾ðt

ðÄw ËqÞo«ftþ òuEyu. yux÷u s ‚u™u yt fwŒh‚e fht{‚

{¤e Au.

Œrûtý ytr£ft™e r¢fux xe{ «tuxeÍ™t nw÷t{ýt ™t{u

…ý ytu¤¾tÞ Au. yt «tuxeÍ yux÷u Œrûtý ytr£ft™wk ht»xÙeÞ

Vq÷ «tuxe. ËqÞo{w¾e™t fw¤™t «tuxe ½ýe ò‚™t ÚttÞ Au.

yt Vq÷ ÷„¼„ 1 Vqx ÔÞtË™wk ntuÞ Au. ƒthu{tË Q„u

Au. 4Úte …tk[ Vqx Ÿ[t Atuz W…h ÚttÞ Au. ËVuŒÚte {tkze™u

„w÷tƒe hk„™t «tuxe òuðt {¤u Au. ‚u™t fŒ y™u ËwkŒh‚t

{txu rðï«rËæÄ Au. ‚u™wk ™t{ „úef Œuð‚t «tuxË W…hÚte

…zâwk Au. yt Vq÷ Ët‚Úte ytX fhtuz ð»to …nu÷tk …]Úðe

W…h …uŒt ÚtÞt™wk {™tÞ Au. ÷„¼„ 20 Œuþtu{tk ‚u™e

¾u‚e ÚttÞ Au. „w÷ŒM‚t™e þtu¼t ðÄthu Au. ^÷tðhðtÍ{tk

‚u A rŒðË ‚tswk hnu Au.

Œrûtý ytr£ft™wk rðhtx Vq÷ : òÞLx «tuxe

rþfthe ð™M…r‚™e ðt‚tu ‚{u Ëtk¼¤e nþu. {t¾e y™u

{åAh suðt Sðzt Vq÷ …h ƒuËu fu ‚h‚ s Vq÷ ƒeztE

òÞ y™u fuŒ ÚtÞu÷wk Sðzwk, Atuz™tu ftur¤Þtu ƒ™e òÞ. yt

ðt‚ {åAh™e ÚtE. …ý rVr÷…tRLË{tk Út‚e htò…e[h

ð™M…r‚™t Vq÷ ‚tu yux÷t {tuxt ntuÞ Au fu ‚u{tk

Œuzft, ôŒh, „htu¤e y™u ft®[zt …ý ns{ ÚtE

òÞ.

™u…uÂLËË ò‚™e ð™M…r‚{tk 91 sux÷t swŒt swŒt Atuz

ÚttÞ Au. ‚u™t hk„e™ Vq÷tu ÷xf‚e ftuÚt¤e suðt ntuÞ Au

ËtiÚte {tuxwk rþfthe Vq÷ : htò…e[h

y™u ‚u™e W…h Ztkfý …ý ¾hwk. ‚u™e Ëw„kÄÚte Sðsk‚wytu

ytf»ttoÞ y™u hË …eðt ytðu yux÷u Ztkfý ƒkÄ ÚtE òÞ.

…u÷tu rþfth ykŒh hnu÷t ‚eðú yurËz™t hË{tk ‚hVrzÞt

{the þtk‚ ÚtE òÞ. Sðzwk su{ ðÄw ¼hfrzÞt {thu ‚u{

Vq÷™e ykŒh™e Œeðt÷{tkÚte ðÄw …t[f hË Aqxu. yt rþfthe

Atuz ©e÷kft, {tzt„tMfh y™u rVr÷…tRLË™t sk„÷tu{tk òuðt

{¤u Au.

ŒrhÞt rf™thu ™tr¤Þuh, ‚tz y™u Ëtu…the™t Ÿ[t ð]ûttu

òuðt {¤u. rðï¼h™t ŒrhÞtftkXtytu …h ™tr¤Þuhe y™u

¾sqhe ð„uhu ‚tu òuðt {¤u s. ¾tht …týe™e yt ð™M…r‚

{eXtk V¤ yt…u Au. ‚u{tkÞ ½ýe rðrðÄ‚t Au. {t÷Œeð™t

xt…wytu …h Út‚tk ™tr¤Þuhe suðt ftuftu Œ {uh™t ð]ût …h

{tuxt fŒ™t ƒu ™tr¤Þuh òuze™u ƒ™u÷wk yuf {tuxwk V¤ ÚttÞ

Au. yt V¤™wk ƒes rðï{tk ËtiÚte {tuxt fŒ™wk Au.

ftuftu Œ {uh yuf rðrþü ð]ût Au. ð]ût 25Úte 30 {exh

Ÿ[wk ntuÞ Au. ‚u™t …t™ Ët‚ {exh ÷tkƒt ntuÞ Au. ‚u{tk

yuf {exh ÷tkƒt Vq÷ ƒuËu Au. yt htûtËe fŒ™t ð]ût …h

A Úte Ët‚ ð»tuo V¤tu ƒuËu Au. yt V¤™u …tfe™u {tuxwk Út‚tk

ƒu ð»to ÷t„u Au. ƒu ð»to{tk …tfu÷wk ftuftu Œ {uh 17Úte 20

rf÷tu ðs™™wk fŒtðh V¤ ƒ™u Au. 40Úte 50 ËuÂLx{exh

÷kƒ„tu¤ yt V¤ W…h ™tr¤Þuh suðe ft[÷e ntuÞ Au. ‚u{tk

ºtý fu [th ƒes ntuÞ Au. ‚u …ý {tuxt fŒ™tk ntuÞ Au.

ftuftu Œ {uh™t V¤tu ŒrhÞt™t …týe{tk ‚h‚t hnu Au.

R.Ë. 1769{tk fux÷tf ¾÷tËeytu™e «Út{ðth ™shu …zu÷wk.

yt V¤™e ytË…tË y™uf Œk‚fÚttytu ðýtÞu÷e Au.

¾÷tËeytu ‚u™u þu‚t™™wk V¤ …ý fnu‚t.

rðï™wk ËtiÚte {tuxt ƒesðt¤wk V¤ :

ftuftu Œ {uh

ytðf ðÄ‚e ™t ntuÞ íÞthu MðMÚt‚t xftðe ht¾ðt ¾[o ½xtz‚t hnuðwk.

™t™wk fu {tuxwk ftuE…ý ¾htƒ ftÞo fh‚e ð¾‚u yÚtðt

‚tu yu ftÞo …qhwk ÚtE „Þt …Ae ytí{t òýu Wò„htu y™w¼ð‚tu

ntuÞ yuðwk ÷tøÞt fhu Au y™u ytí{t™tu Wò„htu yux÷u

Sð™{tk yþtkr‚ rËðtÞ ƒeswk fþwk ™nª.


÷tufr«Þ y™u ytf»tof V¤ : xt{uxtk

Œt¤, þtf¼tS y™u ËuLzðe[™u MðtrŒü ƒ™tð™th

xt{uxtk™u yt…ýu þtf fneyu Aeyu …hk‚w ð™M…r‚þt†{tk

xt{uxtk™wk MÚtt™ V¤ ‚hefu Au. …]Úðe …h Ët‚{e ËŒe{tk

xt{uxtk™e ¾u‚e þY ÚtE n‚e. íÞthÚte s xt{uxtk rðï™wk

÷tufr«Þ V¤ ƒLÞwk Au. ytsu rðï{tk 7500 sux÷e ò‚™tk

xt{uxtk ÚttÞ Au. {tºt ÷t÷ ™nª …e¤t, „w÷tƒe, ËVuŒ y™u

òkƒ÷e hk„™tk xt{xtk …ý ÚttÞ Au.

Ëtu¤{e ËŒe{tk xt{uxtk™u ‘yuÃ…÷ ytìV …uhuztRÍ’ y™u

‘yuÃ…÷ ytìV ÷ð’ suðt nw÷t{ýt ™t{ {¤u÷t. xt{uxtk™tu

ËtuË y™u fì[… ÔÞt…f W…Þtu„e ƒLÞt Au.

xt{uxtk ¾tuhtf ‚hefu ÷tufr«Þ Au s …ý {™tuhks™™wk

ËtÄ™ …ý ƒLÞt Au. M…u™{tk ÷t xt{urx™t ™t{™tu yufƒeò

…h xt{uxtk VUfðt™tu WíËð WsðtÞ Au. xt{uxtk™t Z„÷t …h

yt¤tuxðt y™u ™]íÞ fhðt™e M…Äto …ý ÞtuòÞ Au.

xt{uxtk ™t™t Atuz W…h …uŒt Út‚tu ËeÍ™÷ …tf Au.

^÷turhzt{tk rzÍ™e ðÕzo fk…™eyu 2005{tk fhu÷t «tusuõx{tk

yuf s Atuz …hÚte 522 rf÷tu„út{ xt{uxtk™tu …tf

÷uðtÞu÷tu. 2013{tk y{urhft™t yuf ¾uzq‚u 3.51 rf÷tu

ðs™™wk ËtiÚte {tuxwk xt{uxwk …fÔÞt™tu rð¢{ ™tUÄtðu÷tu.

xt{uxtk™e ¾u‚e rðï¼h™t Œuþtu{tk ÚttÞ Au.

ŒwÔÞoÞ y™u ÔÞË™ yu Ëk…r¥t™e rð…w÷‚t™tk ¼ÞMÚtt™tu Au.

ytRM¢e{, ßÞwË, [tuf÷ux ð„uhu{tk …tR™u…÷ ^÷uðh

÷tufr«Þ Au. …tR™u…÷™wk V¤ …ý rðrþü ytfth y™u

Œu¾tð™wk Au. ‚u™u yt…ýu y™t™Ë ‚hefu …ý ytu¤¾eyu

Aeyu. y™t™Ë ƒútrÍ÷ y™u …thtøðu™e ð™M…r‚ Au. …hk‚w

nðu rðï¼h{tk ‚u™e ¾u‚e ÚttÞ Au. y™t™Ë™tu Atuz ƒuÚte

[th Vqx Ÿ[tu ntuÞ Au. [¢tfth Q„u÷t ÷tkƒt …t™™e ðå[u

y™t™Ë™wk V¤ ƒuËu Au. y™t™Ë™t …t™ ÷e÷t ntuÞ Au

…ý …tfu íÞthu …e¤t ÚtE òÞ Au. y™t™Ë™wk V¤ ÷e÷wk

ntuÞ Au. ‚u …tfu íÞthu …ý ÷e÷wk s hnu Au. y™t™Ë™wk

V¤ yzÄtu Vqx ÷kƒtR™t ÷kƒ„tu¤ ytfth™wk ntuÞ Au. ‚u™e

At÷ [tuhË ¾t™t™e [tu¬Ë …ux™o™e ƒ™u÷e ntuÞ Au. At÷

W‚thðtÚte …e¤t hk„™tu „¼o Œu¾tÞ Au. ‚u{tk [¢tfth

„tuXðtÞu÷t ƒes™e ytË…tË …e¤tu {tðtu ntuÞ Au. y™t™Ë

MðtŒ{tk ¾txwk ÷t„u Au. rn÷tu, ftu™t Ëw„h÷tu÷, ™t‚t÷

Âõð™, huz M…ur™Ë ð„uhu òýe‚e ò‚ …ý rðfËtðtR Au.

òýe™u ™ðtR ÷t„u …ý {tuxt fŒ™t ¾hƒ[ze At÷ðt¤t

y™t™Ë™u Ë{thðt ¾tË «fth™wk …tR™u…÷ fxh …ý rðfMÞwk

Au. …tR™u…÷™wk V¤™wk r[ºt Mðt„‚™wk «‚ef {™tÞ Au y™u

‚u™t rþÕ…tu Ëòðx{tk ð…htÞ Au. ytìMxÙur÷Þt™t ÂõðLË ÷uLz

¾t‚u 16 {exh Ÿ[wk …tR™u…÷™wk rþÕ… Ënu÷týeytu™t

ytf»toý™wk fuLÿ ƒLÞwk Au.

÷tufr«Þ ^÷uðh : …tR™u…÷

nðt{t™ y™u ðt‚tðhý™e rð…he‚ yËhÚte ƒ[ðt {tuxt¼t„™t «týeytu y™u Sðsk‚wytu™e [t{ze™e h[™trðrþü ntuÞ Au. fux÷tf™t þheh …h ¼h[f ðt¤ ntuÞ Au. …hk‚w Ët…™e ðt‚ swŒe Au. Ët…™u …„ ntu‚t ™Úte.‚u …ux ½Ëze™u s{e™ …h [t÷u Au. Ëtkfzt Œh{tk «ðuþ‚e ð¾‚u ‚u™wk þheh ½ËtÞ Au. ‚u „h{e, Xkze, ¾hƒ[zefu Äq¤ðt¤e s{e™ …h [t÷u Au. ‚uÚte ‚u™e [t{ze nk{uþtk Ëwkðt¤e y™u {sƒq‚ hnu ‚u sYhe Au. ytÚte ‚u™tþheh …h …thŒþof ytðhý ntuÞ yux÷u fu ƒeS ðÄtht™e [t{ze ntuÞ Au. Ët… Œh {rn™u yt ytðhý ftZe™u™ðwk Äthý fhu Au. W…÷wk …z ½ËtR™u ƒ„ze òÞ íÞthu ‚u ytðhý ƒŒ÷ðt Œh{tk Ëk‚tR òÞ Au. ‚u™u ftk[¤eƒŒ÷ðt™e r¢Þt fnu Au. yt Ë{Þu ‚u™t þheh{tkÚte [efýwk «ðtne …uŒt ÚtR ™ðe [t{ze ‚iÞth ÚtE òÞ yux÷uËt… {tU ðzu W…÷wk ™ft{wk …z ‚tuze™u {tuò{tkÚte ƒnth ™ef¤‚tu ntuÞ ‚u{ ƒnth ™ef¤u Au y™u sq™e [t{zeAtuze™u [tÕÞtu òÞ Au. sk„÷{tk Ët…™e yt sq™e [t{ze …zu÷e òuðt {¤u Au y™u ‚u™u Ët…™e ftk[¤e fnu Au.‚u ËVuŒ hk„™e …t‚¤t Ã÷tÂMxf™t …z suðe ntuÞ Au.

Ët…™e ftk[¤e þwk Au?


{t™ð þhehG

rð¼t„

• {týË™wk ™tf swŒe swŒe 50,000 sux÷e „kÄ-Ëw„kÄ

…th¾e™u ÞtŒ ht¾e þfu Au. òu fu Œhuf ÔÞÂõ‚{tk yt

ût{‚t ðÄ‚e ytuAe ntuÞ Au.

• {týË™t þheh{tk ºtý $[ ÷tkƒe ¾eÕ÷e ƒ™e þfu

‚ux÷wk ÷tun ‚¥ð ntuÞ Au.

• {týË™t …hËuðt{tk „kÄ ntu‚e ™Úte. þheh fu

ðt‚tðhý™t ƒuõxurhÞt …hËuðt ËtÚtu ¼¤e™u „kÄ …uŒt

fhu Au.

• {týË™t yk„wXt™e su{ S¼™e At… …ý yufËh¾e

ntu‚e ™Úte.

• {týË™e ytk¾ ÷t¾tu hk„tu y™u Ë…txe™u …th¾e™u ÞtŒ

ht¾e þfu Au. ftuE …ý xur÷Mftu… fh‚tk ðÄw {trn‚e

„úný fhe þfu Au.

• {týË™t ÓŒÞ™wk ðs™ ÷„¼„ 400 „út{ ntuÞ Au.

‚u r{r™x™t Ëhuhtþ 72 ð¾‚ Äƒfe™u ÷tune™u ŒtuZ

rf÷tu{exh «r‚ f÷tf™e Íz…u þheh{tk Vuhðu Au.

• {t™ð þheh yƒòu ftu»ttu, 206 ntzftk, 600

M™tÞwytu y™u 22 ytk‚rhf yðÞðtu™wk ƒ™u÷wk Au.

• þheh™wk ËtiÚte {sƒq‚ yk„ fŒ™e árüyu S¼ Au.

• þheh™t ntzftk 230 ËtkÄt ðzu òuztÞu÷t Au. þheh™t

fw÷ ntzftk™t [tuÚtt ¼t„™t ƒk™u …„{tk ytðu÷t Au.

• þheh™tu ËtiÚte Íz…e M™tÞw ytk¾™tk …tu…[t{tk Au. ‚u

Ëufkz™t …tk[ …÷ftht {the þfu Au.

• S¼ …h™t MðtŒfuLÿtu Œh ŒË rŒðËu ™tþ …t{e™u ™ðt

{t™ð þheh™t yŒT¼w‚ yðÞðtu ƒ™u Au.

• yt…ýu ƒtu÷ðt {txu swŒt swŒt 72 M™tÞwytu™tu W…Þtu„

fheyu Aeyu.

• {týË™e ntushe™wk ykŒh™wk ytðhý Œh 15 rŒðËu ™ðwk

ƒ™u Au.

• {týË™e ytk¾ fu{uht™e su{ ft{ fhu Au y™u ÷t¾tu

«fth™t hk„tu …th¾e þfu Au.

• ®V„hr«Lx™e su{ ytk¾™e fefe™e At… …ý Œhuf

ÔÞÂõ‚{tk swŒe swŒe ntuÞ Au. ‚u 256 «fth™e

rðrþü‚tytu Ähtðu Au.

• ytk¾™tu ft uŠ™Þt yuf{tºt yðÞð Au fu su{tk

hõ‚ðtrn™e ™Úte.

• {týË™e ntushe{tk …uŒt Út‚t …t[f yurËz{tk Ät‚w …ý

ytu„¤e òÞ.

• {týË™e [t{ze™w k W…÷w k ytðhý ƒu Úte ºtý

yXðtrzÞt{tk ½ËtR™u ™ðwk ytðu Au.

• {týË™e ytk¾™t ÷uLË™t ftu»ttu, ÓŒÞ™t M™tÞwytu y™u

{wÏÞ {„s™t ¿tt™ftu»ttu Sð™¼h Þ‚tð‚T hnu Au.

• {„s „zeytu ðt¤u÷t M™tÞw suðwk Au. ‚u™e „zeytu

¾tu÷eyu ‚tu ÷„¼„ ƒ{ýt fŒ™wk ÚttÞ.

• {týË™t {„s{tk ÞtŒþÂõ‚ fuLÿ{tk yƒòu ftu»ttu Au.

‚kŒwhM‚ {týË 2500 sux÷t r[ºttu {tºt Ëufkz ËwÄe

swyu ‚tu …ý 90 xft r[ºttu ÞtŒ hne òÞ Au.

• {týË™e ytk¾ ÷„¼„ 70 ÷t¾ sux÷t swŒt swŒt

hk„tu™u …th¾e þfu Au.

• {týË™e ytk„¤e™t xuhðtÚte 13 ™u™tu {exh sux÷e

Ëqû{ ¾tk[ …ý y™w¼ðe þftÞ Au.

Ä™ ðÄ‚wk òÞ íÞthu {™ y™u Sð™ ƒ„ze ™ òÞ ‚u™e ËtðÄ„ehe ht¾ðe.

81sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚• {týË™wk ÓŒÞ Œh r{r™xu ÷„¼„ …tk[ r÷xh

sux÷wk ÷tune …®B…„ fhu Au.

• {týË™t {qA y™u ŒtZe™t ðt¤ yLÞ fh‚t Íz…Úte

ðÄu Au.

• ™t™fztu yðts …ý {týË™e ytk¾ y™u fefe™u …ntu¤e

fhu Au.

• {týË™t …„{tk ËtiÚte ðÄw «MðuŒ „úkrÚt ntuÞ Au. yux÷u

s …„ W…h …hËuðtu ðÄw ð¤u Au.

• {týË™t yk„qXt™e At… y÷„ y÷„ ntuÞ Au. ‚u

s he‚u þheh™e „kÄ …ý y÷„ y÷„ y™u ðthËt„‚

ËtBÞ‚t Ähtðu Au.

• {t™ð þheh™t ÷tune{tk™t ÷t÷ fý 20 Ëufkz{tk

yt¾t þheh{tk Vhe ð¤u Au.

• {t™ð þheh™e ËtiÚte ðÄw þÂõ‚ {„s ðt…hu Au.

• {týË™wk ™t™wk ytk‚hzwk 22 Vqx ÷tkƒw ntuÞ Au.

• {týË ¾tuhtf rð™t {rn™tytu Sðe þfu …ý

Ÿ½ rð™t 10 rŒðË …ý ™ Sðu.

• {týË™t {„s{tk ntÚt™t yk„qXt™wk n÷™[÷™ fhðt

yt¾wk y÷„ ‚kºt ntuÞ Au.

• ‚kŒwhM‚ {týË yuf ïtË{tk ºtýÚte [th ÷exh nðt

VuVËt{tk ÷E þfu …ý ‚u™t …tk[ xft ¼t„ s W…Þtu„e

ÚttÞ Au.

• {týË™e S¼ …h™t MðtŒ fuLÿtu ŒË rŒðËu ™tþ

…t{e™u ™ðt ƒ™u Au.

{t™ð þheh rðþu yt …ý òýtu

• ntÚt™t ftkzt …h Äƒf‚e ™tze™tu ‚{u y™w¼ð fÞtuo

nþu. {týË™e ™tze Ët{tLÞ he‚u r{r™x{tk 70 ð¾‚

Äƒfu Au. ntÚte™e ™tze 27 y™u …ûteytu™e ™tze™t

Äƒftht r{r™xu 1000 ËwÄe …ý ntuE þfu.

• ÷tune{tk™t ÷t÷ fýtu{tk™t yzÄt W…htk‚ yuf Ëótn{tk

™tþ …t{e ™ðt Wí…Òt ÚttÞ Au.

{t™ð þheh™e òýðt suðe ðt‚tu

• ƒuõxurhÞt ntr™fthf Au …hk‚w yt…ýt ytk‚hzt{tk hnu÷t

Rftu÷e ƒuõxurhÞt ÷e÷tk þtf¼tS™wk …t[™ fhðt{tk

{ŒŒ fhu Au.

• {týË™wk ™t™wk ytk‚hzwk 6 {exh ÷tkƒw ntuÞ Au. yt…ýu

¾tÄu÷t ¾tuhtf™wk …t[™ Út‚t 6 f÷tf ÷t„u Au.

• ÷t÷ fýtu ntzftk™t …tu÷tý{tk ƒ™u Au. ÷t÷ fý™u

þheh{tk Vhe ð¤‚tk 120 rŒðË ÷t„u Au y™u yt¾t

þheh{tk ytìÂõËs™ …ntU[tzu Au.

÷tune {t™ð þheh{tk Vhe™u rðrðÄ yk„tu{tk þÂõ‚

…ntU[tzu Au y™u ËtÚtu ËtÚtu fux÷ef yþwÂæÄytu™wk þtu»tý fhu

Au. þheh{tk Vhe™u yþwæÄ ÚtÞu÷wk ÷tune VuVËt{tk ytðu Au.

{týË™e At‚e{tk VuVËt ™t{™t ftuÚt¤e suðt ƒu yðÞðtu

Au. ‚u ™tf ËtÚtu ïtË™¤eÚte òuztÞu÷t Au. VuVËt™wk {wÏÞ

ft{ ÷tune™u þwæÄ fhðt™wk Au. ‚u fuðe he‚u yt ft{ fhu

Au ‚u òýðt suðwk Au.

yt…ýu ™tf îtht ïtË{tk ÷Ryu Aeyu ‚u nðt VuVËt{tk

òÞ Au. ïtË™¤e VuVËt{tk y™uf þt¾tytu{tk ðnU[tÞu÷e

ntuÞ Au. Auðxu ¾qƒ s Ëqû{ ™¤e ƒ™u Au. VuVËt{tk yþwæÄ

÷tune ÷R™u ytð‚e ™¤eytu …ý ðnU[tR™u Ëqû{ ƒ™u Au.

yt{ hõ‚ðtrn™e y™u nðt™e ™¤eytu ò¤wk ƒ™tðu Au.

hõ‚ðtrn™e™t Auzu „tu¤tfth ftu»ttu ytðu÷t Au. ÿtût™t Íw{¾t

suðt yt ftuþtu nðt™e ™¤e{tkÚte ytìÂõËs™ ÷R™u ÷tune{tk

¼u¤ðu Au. ËtÚtu ËtÚtu ÷tune{tk™tu ftƒo™ ztÞtuõËtRz nðt™e

™¤e{tk Äfu÷u Au. VuVËt{tk ytðt fhtuztu ftu»ttu ntuÞ Au, su

™he ytk¾u Œu¾tÞ …ý ™nª. VuVËtk Ë‚‚ ft{ fhe™u þheh™t

÷tune™u þwæÄ ht¾u Au.

VuVËt{tk ÷tune fuðe he‚u þwæÄ ÚttÞ?

…]Úðe …h™t «týe, …ûteytu, s¤[h y™u sk‚wytu™t

þheh{tk rðrðÄ yk„tu{tk þÂõ‚ …ntU[tzðt {txu «ðtne ÷tune

Ë{„ú þheh{tk Vh‚wk hnu Au. Œhuf ËSð™t ÷tune™e rðþu»t‚t

y÷„ y÷„ Au. ÷tune rn{tuø÷tuƒe™ ‚¥ð™u fthýu ÷t÷

÷tune rðþu yt …ý òýtu

ËwðtË rð™t™wk …w»… y™u WŒth‚t rð™t™e Ëk…r¥t ƒk™u ƒuMðtŒY… Au.

82 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚Œu¾tÞ Au. ÷tune{tk hõ‚fýtu, ïu‚fýtu y™u ‚u™u ‚h‚tk

ht¾™th «ðtne Ã÷tÍ{tk ntuÞ Au. ÷tune rðþu fux÷ef hË«Œ

ðt‚tu …ý òýðt suðe Au.

• þheh™e hõ‚ðtrn™eytu{tk Vh‚wk ÷tune Ë‚‚ Vh‚wk hne

÷t¾tu rf÷tu{exh™wk yk‚h ft…u Au.

• {týË™t þheh™t ðs™™tu Ët‚ xft ¼t„ ÷tune™tu Au.

• ÷tune{tk hnu÷t hõ‚fýtu 120 rŒðË Sðu Au y™u ‚u

™tþ …t{e™u ™ðt ƒ™u Au. yt{, ÷„¼„ Ët‚ rŒðË{tk

‚{t{ hõ‚fýtu ƒŒ÷tE „Þu÷t ntuÞ Au.

• swŒt swŒt {týËtu™t ÷tune™wk ƒkÄthý swŒw swŒwk ntuÞ

Au. ‚u y÷„ „úw…Úte ytu¤¾tÞ Au. ÷tune yLÞ

sYrhÞt‚ðt¤t ŒŒeo™u yt…e þftÞ Au.

• ÷tune{tk hnu÷t ïu‚fýtu htu„tu™t sk‚wytu Ët{u ÷ze™u

þheh™u htu„tuÚte ƒ[tðu Au.

{t™ð þheh™t Œhuf yk„ y™u yðÞð™e h[™t{tk

Ë÷t{‚e, þÂõ‚™tu W…Þtu„ ‚u{s sYrhÞt‚™e yŒT¼w‚

„ý‚he òuðt {¤u Au. þheh™u ytÄth y™u ytfth ò¤ðe

ht¾ðt {txu þheh{tk Ë¾‚ ntzftk ntuÞ Au. ƒk™u ntÚt{tk

54, …„{tk 53, ¾tu…he 28, [nuht{tk 14, …tkË¤eytu

24 y™u fhtuz{tk 33 Ërn‚ …wg {týË™t þheh{tk 206

ntzftk ntuÞ Au.

ntzftk ÷„¼„ 40 xft fuÂÕþÞ{, 41 xft ytìÂõËs™

y™u 18 xft VtuMVhË™t ƒ™u÷t ntuÞ Au. ‚u™t …tu÷tý{tk

ƒtu™{uhtu ntuÞ Au. ßÞtk ÷tune™t fýtu ƒ™u Au.

ntz®…sh {tºt ytÄth ™Úte …hk‚w {týË™u nt÷ðt

[t÷ðt ‚u{s ðs™ ô[fðt suðe ‚{t{ r¢Þtytu{tk

W…Þtu„e Au. þheh™t ntzftk 230 ËtkÄt ðzu yufƒeò

ËtÚtu òuztÞu÷t ntuÞ Au. yt ËtkÄtytu …ý sYrhÞt‚ «{týu

ytfth™t ntuÞ Au. ntÚt™e ftuýe y™u …„™t ½qkxý™t ËtkÄt

yuf ‚hV ð¤e þfu ‚uðt r{ò„ht suðt ntuÞ Au. ¾¼t™t

ntzftk ŒM‚tu y™u ¾tkzýe suðt ntuÞ Au, su [thu ‚hV ½w{tðe

þftÞ. fhtuz™t ntzftk {t¤t{tk {ýft …htuÔÞt ntuÞ ‚u he‚u

¿tt™‚k‚w™t Œtuhzt{tk …htuðu÷t ntuÞ Au.

yt…ýt þheh™tu ytÄth : yÂMÚt…ªsh

«týe …ûteytu y™u s¤[htu™tk þheh™t {t¤¾t™tu

ytÄth ntz®…sh Au. rðrðÄ «fth™t ntzftk òuztE™u þheh™u

ytÄth yt…u Au. ntzftk Ë¾‚ y™u {sƒq‚ ntuÞ Au. ntzftk

Ë¾‚ y™u r™Soð ÷t„u …hk‚w ‚u{tk sirðf «r¢Þt Ë‚‚

[t÷‚e ntuÞ Au. ntzftk™wk W…÷wk ytðhý Ë¾‚ …ŒtÚto™wk ƒ™u÷wk

Au. ‚u™e ™e[u™wk ytðhý ™h{ y™u M…tuLs suðwk ntuÞ Au.

‚u yt½t‚ «íÞt½t‚ Ët{u hûtý yt…u Au. ntzftk™e ðå[u™t

…tu÷tý{tk ƒtu™{uhtu ™t{™tu …ŒtÚto ntuÞ Au. ‚u{tk ÷tune{tk

W…Þtu„e hõ‚fýtu ƒ™u Au. yt{ ntzftk yu ÷t÷fýtu™e

Vuõxhe Au. ntzftk …tu÷t ntuðtÚte ðÄw {sƒq‚ ƒ™u Au.

nt÷ðt [t÷ðt Q¼t hnuðt™e r¢Þt ËtiÚte ðÄw sYhe Au

yux÷u s þheh™t fw÷ ntzftk™t [tuÚtt ¼t„™t ntzftk yuf÷t

…„{tk s ytðu÷t Au. Œhuf ËM‚™ «týeytu{tk ntzftk™e yt

¼qr{ft ntuÞ Au. Œtk‚ yu ntzftk™tu rðrþü ¼t„ Au. Œtk‚™e

W…h™wk …z Ë¾‚ y™u r™Soð ÷t„u …hk‚w ‚u™t …tu÷tý y™u

{q¤ hõ‚ðtrn™eytu y™u ¿tt™‚k‚wytu ËtÚtu òuztÞu÷wk ntuÞ Au.

yux÷u ‚u™u Ë‚‚ …tu»tý {¤u Au.

ËSð Ë]rü™tu W…Þtu„e yðÞð : ntzftk

{t™ð þheh yuf yòÞƒ Þkºt Au. þheh™t Œhuf yk„

y™u yðÞðtu™tu ytfth y™u h[™t{tk Ë÷t{‚e, þÂõ‚™tu

ÔÞtsƒe W…Þtu„ y™u sYrhÞt‚™e ÔÞtsƒe „ý‚he òuðt

{¤u Au. ntz®…sh þheh™tu ytÄth Au. ‚u Œhuf yk„™wk hûtý

fhðt W…htk‚ ‚u™u ÞtuøÞ MÚtt™u y™u þheh™u xèth ht¾e

þ¾u Au. ð¤e n÷™[÷™ {txu ntz®…sh y™uf ntzftk

òuztR™u ƒLÞwk Au. ntzftk™t ËtkÄt{tk Wå[t÷™ y™u „r‚™t

r™Þ{tu™tu yŒT¼w‚ W…Þtu„ ÚtÞtu Au. ftuýe y™u ½qkxý™t ËtkÄt

yuf s ‚hV ð¤e þfu ‚uðt r{ò„ht suðt ntuÞ Au. ntkËze™t

ËtkÄt{tk ¾¼t™e ËtÚtu ntzfwk ¾tkzýe{tk ŒM‚tu {qõÞtu ntuÞ

‚u{ ð‚wo¤tfth Vhe þfu Au. fhtuzhßsw™t ntzftkyu y™uf

{ýft™e {t¤t ƒ™tðe ntuÞ Au. ‚u™e ðå[uÚte ¿tt™‚k‚wytu

…Ëth ÚttÞ Au. fhtuzhßsw þheh™u xèth ht¾u Au y™u

y™wfq¤‚t {wsƒ yt„¤ …tA¤ Íwfe þfu Au. Œtk‚™t …ý

ntzftk Au su yufƒeò ËtÚtu òuztR™u ©uýe ƒ™tðu Au y™u

ntz®…sh y™u ntzftk™t ËtkÄt

…iËt™e y{ehe ðÄ‚e òÞ íÞthu rŒ÷™e „heƒe ™ ðÄ‚e òÞ ‚u™wk Ë‚‚ æÞt™ ht¾ðwk.

83sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚szƒt™wk ntzfwk ËtiÚte yòÞƒ Au. ™e[u™wk szƒwk ¾tuhtf [tððt

y™u ƒtu÷ðt W…h ™e[u ÚtE þfu Au. ð¤e ƒÄt ËtkÄtytu

Ë¾‚ yuðt xuLz™™t huËtÚte òuztÞu÷t Au. ‚u W…htk‚ ËtkÄt{tk

‚i÷e «ðtne Ë‚‚ hnu‚wk ntuÞ Au.

• {týË™t {„s{tk yƒòu ¿tt™ftu»t ntuÞ Au. ô{h ðÄu

‚u{ ‚u ™tþ …t{‚t òÞ Au y™u ™ðt fŒe ƒ™‚t

™Úte.

• {„s™tu 60 xft ËVuŒ ¼t„ rð[thðt™wk y™u 40

xft ¼q¾htu ¼t„ ËkŒuþt ÔÞðnth™wk ft{ fhu Au.

• {„s™t ¿tt™ftu»ttu yufƒeò ËtÚtu yuf Ëufkz{tk ytX

{exh™e „r‚Úte ËkŒuþt ðn™ fhu Au.

• …wg ðÞ™t {týË™t {„s™wk ðs™ ‚u™t þheh™t

ðs™™t ÷„¼„ ƒu xft sux÷wk ntuÞ Au.

• {„s ™t™t fŒ™tu yðÞð ntuÞ A‚tk þheh™u {¤‚tk

ytìÂõËs™™tu ËtiÚte ðÄw 20 xft rnMËtu ðt…hu Au.

• {„s™t ftu»ttu rð[thðt y™u ËkŒuþt™e yt…-÷u fhðt

rðãw‚ htËtÞrýf «r¢Þt™tu W…Þtu„ fhu Au.

• {„s{tk ËtiÚte ðÄw 60 xft [hƒe ntuÞ Au.

• {„s™t ftu»ttu ÷„¼„ 23 ðtuxTË R÷ufrxÙf …tðh …uŒt

fhe þfu Au.

{t™ð {„s rðþu òýðt suðwk

yt…ýwk {„s þheh™wk Ëk[t÷™ fhðt W…htk‚ ò‚ò‚™t

rð»tÞtu™wk ¿tt™, ÷tuftu™e ytu¤¾, ¼q‚ft¤™e ½x™tytu ð„uhu

ÞtŒ ht¾u Au y™u sYh …zâu ‚tíftr÷f ÞtŒ …ý fhe þfu

Au. ¼rð»Þ™t rð[thtu …ý fhu Au. ytx÷wk ™t™wk {„s

ytx÷t ƒÄt ft{ fuðe he‚u fhe þfu Au ‚u rðþu

rð¿tt™eytu™u …ý …qhe ¾ƒh ™Úte. …hk‚w ËkþtuÄ™tu y™u

yð÷tuf™tu™t ytÄthu rð¿tt™eytu fnu Au fu {„s{tk yƒòu

¿tt™ftu»ttu ntuÞ Au. ‚u ð]ût™e zt¤eytu™e su{ yufƒeò ËtÚtu

òuztR™u {tuxwk ò¤wk ƒ™tðu Au. ¿tt™ftu»t yufƒeò ËtÚtu

{„s swŒe swŒe ðM‚wytu™u fuðe he‚u

ÞtŒ ht¾u Au!

xÙuLztRx ™t{™t ËqºtÚte òuztÞu÷t Au. yt ƒÄwk òuðt {txu

{tR¢tuMftu…™e sYh …zu, ™he ytk¾u Œu¾tÞ ™nª. swŒt swŒt

ft{ {txu {„s{tk swŒt swŒt fuLÿ ntuÞ Au. ytk‚rhf rnMËt{tk

ÞtŒfuLÿ ntuÞ Au. ÞtŒfuLÿ …ý ƒu ntuÞ Au. ‚u{tk hnu÷t

ftu»ttu{tk y„rý‚ {trn‚e ntuÞ Au. ftu»ttu LÞwhtuxÙtLËr{xh

™t{™t rðãw‚ rËø™÷ ðzu yufƒeò™u {trn‚e yt…u Au.

yt ò¤t fhtuzhßsw îtht þheh™t swŒt swŒt yk„tu ËtÚtu

òuztÞu÷t ntuÞ Au. ytk¾, ft™, S¼ y™u [t{ze òuÞu÷wk,

Ëtk¼¤u÷wk, [t¾u÷wk y™u M…þo fhu÷wk ð„uhu {trn‚e {„s{tk

…ntU[e òÞ Au. ÷tkƒt„t¤t™e ÞtŒ ‚hefu Ëk½htÞ Au. {„s™wk

ft{ ½ýwk s sxe÷ Au. rðrðÄ {týËtu{tk rðrðÄ «fth™e

{t™rËf þÂõ‚ytu …ý ntuÞ Au.

{týË Ërn‚ …þw …ûteytu ytk¾tu ðzu ytË…tË™e

[esðM‚wytu y™u á~Þtu òuE þfu Au. òuðt™e ËtÚtu ËtÚtu

ytk¾ hk„, fŒ, ytfth, yk‚h ð„uhu™tu y™w¼ð fhtðu Au.

hk„tu™e ytu¤¾ {n¥ð™wk ft{ Au. hk„ rð™t™t rðï™e fÕ…™t

fhðe …ý {w~fu÷ Au. ytk¾ hk„ …th¾e™u {„s™u ‚u™wk ¿tt™

fhtðu Au. {„s rðrðÄ hk„tu Ët{u «r‚r¢Þt …ý fhu Au.

fux÷tf hk„ yt…ý™u „{u Au, ‚tu fux÷tf yý„{tu …uŒt

fhu Au. hk„tu™e yt…ýt {wz …h …ý yËh ÚttÞ Au.

á~Þ™wk ¿tt™ huxe™t îtht ÚttÞ Au. huxe™t ytk¾{tk

…tA¤™t ¼t„u ytðu÷wk Au y™u ‚u «r‚®ƒƒ Íe÷u Au.

huxe™t{tk swŒt swŒt hk„ÿÔÞtu Ähtð‚t ftu»ttu ntuÞ Au. ‚u™u

ftu™ Ëu÷ fnu Au. ftu™ Ëu÷ ºtý «fth™t ntuÞ Au. ºtýu

«fth™t ftu™ ÷tkƒe, {æÞ{ y™u xqkfe ðuð÷uLÚt™t rfhýtu™u

ytu¤¾e™u {„s{tk ËkŒuþt {tuf÷u Au. yt r¢Þt ½ýe yx…xe

Au. 19{e ËŒe{tk Úttu{Ë Þk„ y™u nu{tuÕxTÍ ™t{™t

rð¿tt™eyu yt srx÷ «r¢Þt™e Úttuze Ë{s yt…u÷e. ‚u™u

‘Þk„ nu{tuÕx rÚtÞhe’ fnu Au. yt…ýe ytk¾™t ftu™Ëu÷ ÷t÷,

÷e÷tu y™u ¼qhtu y™u ‚u™t r{©ýÚte Út‚t rðrðÄ þuz ytu¤¾e

þfu Au. yt …æÄr‚ huz, çÕÞw, „úe™ fu yth.S.ƒe. ‚hefu

ytu¤¾tÞ Au. {„s{tk hk„tu™wk …]Út¬hý …tA¤™t ¼t„u

ytðu÷t rðÍTÞwy÷ ftuxuoût{tk ÚttÞ Au.

ytk¾™wk yòÞƒ ft{ : hk„tu™e ytu¤¾

…htßÞ ûtrýf Au. yu™u Ë™t‚™ ƒ™tðu Au n‚tþt.

…iËt ËtÚtu Sð™ ƒhtƒh Au, …iËt {txu Sð™ ™nª.


• {týË™e ytk¾tu ÷t¾tu «fth™t hk„tu …th¾e þfu Au.

• {týË™e ytk¾ rzrsx÷ fu{uht ËtÚtu Ëh¾tðeyu ‚tu ‚u

…ý 6 {u„t r…õË÷™e „ýtÞ.

• {týË™e ò„]‚ yðMÚtt™tu 10 xft ¼t„ ytk¾

…x…xtððt{tk ð…htÞ Au.

• „tuÕzrVþ Ërn‚ {tuxt¼t„™e {tA÷eytu™u ytk¾™t

…tu…[tk ntu‚t ™Úte.

• þtn{]„™e ytk¾ ‚u™t {„s fh‚t {tuxe ntuÞ Au.

• ½ýt {týËtu™u ¼qhe ytk¾tu ntuÞ Au. …hk‚w «týeytu{tk

{tºt ç÷uf ÷u{qh™u s ¼qhe ytk¾ òuðt {¤u Au.

• {Ä{t¾e™u {tÚtt{tk …tk[ ytk¾tu ntuÞ Au.

• ft®[zt …tu‚t™e ƒk™u ytkf yuf ËtÚtu swŒe swŒe rŒþt{tk

Vuhðe þfu Au.

• {týËtu Ët{e ÔÞÂõ‚™e ytk¾™t ntð¼tð …th¾e þfu

Au. «týeytu{tk {tºt fq‚ht™u s ytðe þÂõ‚ Au. fq‚ht

{týË™e ytk¾tu™t ntð¼tð …th¾e þfu Au.

• rƒ÷tze™e ytk¾tu …h ºtý …tu…[t ntuÞ Au.

• ‚Æ™ ykÄfth{tk ¾wÕ÷e ytk¾u {tºt ft¤tu hk„ Œu¾tÞ

Au. rð¿tt™eytu ‚u™u ‘ƒúu™u„úu’ hk„ fnu Au.

• {týË™e ytk¾™e …tk…ýtu ðthtVh‚e Vhe™u 64 rŒðËu

™ðe ytðu Au.

ytk¾ rðþu yt …ý òýtu

• fŒ™e árüyu S¼ þheh™tu ËtiÚte {sƒq‚ M™tÞw Au.

• yt…ýt þheh{tk S¼ yuf s M™tÞw yuðtu Au fu su™tu yuf

Auztu ¾wÕ÷tu Au y™u ƒeòu Auztu „¤t{tk òuztÞu÷tu Au.

• S¼ W…h ÚtÞu÷e Rò ËtiÚte ðÄw Íz…Úte {xe òÞ Au.

• ®V„h r«Lx™e su{ Œhuf ÔÞÂõ‚™e S¼™e Ë…txe™e

At… …ý y÷„ y÷„ ntuÞ Au.

• S¼ W…h 3000 fh‚tkÞ ðÄw MðtŒ„úkrÚtytu ntuÞ Au.

• yt…ýt {txu fux÷tf þçŒtu ƒtu÷ðt{tk S¼™tu W…Þtu„

S¼ rðþu òýðt suðwk

VhrsÞt‚ Au.

• {„h …tu‚t™e S¼ ƒnth ftZe þf‚tu ™Úte.

• ft®[zt™e S¼ ‚u™t þheh™e ÷kƒtE fh‚t ðÄw ÷tkƒe

ntuÞ Au.

• Œuzftu {åAh suðt Qz‚tk sk‚wytu™u S¼™t ÷ƒfthtÚte

Íz…e ÷u Au.

• Ët…™e S¼™u ƒu Vtkxt ntuÞ Au.

• rshtV™e S¼ W…h ðt¤ ntuÞ Au. yux÷u ‚u ftkxtðt¤t

Ítz…t™ ¾tE þfu Au.

• S¼™e W…h™e MðtŒ„úkrÚtytu Œh ŒË-ƒth rŒðËu ™tþ

…t{e™u ™ðe Wí…Òt ÚtÞt fhu Au.

{týË y™u «týeytu™t þheh™t ƒkÄthý{tk ntz®…sh

{wÏÞ Au. ntz®…sh þheh™u xèth ƒ™tðe ytfth yt…u Au.

þheh™u nt÷ðt, [t÷ðt, WXðt ƒuËðt suðe r¢Þtytu fhðt

{txu Œhuf ntzftk™t Auzt {ËÕËÚte òuztÞu÷t Au. {ËÕË ÷tkƒt

Œtuhzt suðt y™u ÂMÚtr‚MÚtt…f ntuÞ Au y™u {sƒq‚ …ý

ntuÞ Au. {ËÕË ƒu «fth™t ntuÞ Au : MðiÂåAf y™u

y™iÂåAf. yt…ýe RÂåA‚ r¢Þt fhðt {txu MðiÂåAf M™tÞwytu

ð…htÞ Au. yt…ýt [t÷ðt ŒtuzðtÚte {tkze™u …u™ …fzðt

suðe r¢Þtytu …ý M™tÞw ðzu ÚttÞ Au. nËðwk ƒtu÷ðwk …ý

M™tÞw™wk s ft{ Au. M™tÞwytu ntzftk W…h [tUxu÷t ntuÞ Au

y™u AuzuÚte ntzftk™t Auzu òuztÞu÷t ntuÞ Au. yt…ýu ntÚt

Ÿ[tu fhðtu ntuÞ ‚tu ftuýe y™u ¾¼t ðå[u™tu M™tÞw ¾U[tE

‚u ntÚt Ÿ[tu fhu [u.

þheh{tk 40 xft ðs™ M™tÞwytuÚte xfu Au. þheh{tk

fw÷ 600Úte ðÄw M™tÞwytu ntuÞ Au. {tuxt¼t„™t M™tÞwytu™wk

yt…ýu RåAt {wsƒ Ëk[t÷™ fhe þfeyu Aeyu. ÓŒÞ

Äƒfðwk, VuVËtk îtht ïtË ÷uðtu ð„uhu ft{ M™tÞwytu s fhu

Au. …hk‚w ‚u yt…ýe RåAt {wsƒ ft{ fh‚tk ™Úte. yt

«fth™t M™tÞw™u y™iÂåAf M™tÞwytu fnuðtÞ Au. M™tÞwytu

yt…ýt yk„tu™u ¾U[ðt fu Ze÷t {qfðt™wk ft{ fhu Au. ƒu

M™tÞwytu™e òuze yt ft{ fhu Au. M™tÞw ÷t÷ hk„™t ntuÞ

Au. ‚u ft{ fhu íÞthu ytìÂõËs™ y™u þÂõ‚ ð…htÞ Au.

þheh™u nh‚wk Vh‚wk ht¾‚t {ËÕË (M™tÞw)

Ëtht hM‚u Ä™ ðt…hðwk ‚u™t fh‚tk Ët[t hM‚u Ä™ f{tðwk yu ðÄw {w~fu÷ Au.


[tu…„tk «týeytu™t þheh …h Ykðtxe y™u ðt¤ ntuÞ

Au. …hk‚w {™w»Þ™t ðt¤™e h[™t rðrþü Au. ðt¤ {wÏÞíðu

[t{ze™t hûtý {txu ntuÞ Au. {týË™t {tÚtt{tk hnu÷t

{„s™u ðÄw hûtý yt…ðt {tÚtt …h ¼h[f ðt¤ ntuÞ Au.

W…htk‚ ðt¤ yu {týË™u ËwkŒh Œu¾tð y™u ÔÞÂõ‚íð yt…u

Au. ðt¤ rðþu ƒeS ðt‚tu …ý òýðt suðe Au.

{týË™t þheh …h ËtiÚte ðÄw Íz…Úte ðÄ‚wk ÿÔÞ ðt¤

Au. yuf rŒðË{tk ÷„¼„ ºtýÚte …tk[ r{r÷ {exh ðÄu Au.

ðt¤ ¾qƒ s {sƒq‚ ntuÞ Au. yuf ðt¤ W…h 100

„út{ ðs™ ÷xftðe þftÞ.

ðt¤ „h{e™t yðtnf Au. ‚uÚte „h{e y™u Xkze Ët{u

hûtý yt…u Au.

ðt¤™u ºtý …z ntuÞ Au. ƒnth™wk õÞwrhf÷,

íÞthƒtŒ ftuxuoõË y™u AuÕ÷u {uzâw÷t.

ðt¤ fuhtuxe™ ™t{™t Ë¾‚ «tuxe™™t ƒ™u Au.

ðt¤ {]‚ ftu»ttu™t ƒ™u÷t Au.

ðt¤ Ë¾‚ ntuðt A‚tk ÂMÚtr‚MÚtt…f Au. ¼e™t ðt¤

¾U[ðtÚte 30 xft sux÷t ÷tkƒt ÚtR þfu.

ðt¤™e fur{MxÙe yòÞƒ Au. ‚u{tk 50 xft ftƒo™,

21 xft ytìÂõËs™, 17 xft ™tRxÙtus™, 6 xft ntRzÙtus™

y™u …tk[ xft ËÕVh ntuÞ Au.

{t™ð þheh™t ðt¤™wk yð™ðwk

yt…ýu ¼tus™ rŒðË{tk ºtý fu [th ðth ÷Ryu Aeyu.

…ý …týe y™uf ð¾‚ …eðwk …zu Au. ‚{™u yu{ ÷t„‚wk nþu

fu ¼tus™ fh‚t …ý ðÄthu «{tý{tk ÷uðt‚t …týe™wk þheh{tk

þwk Út‚wk nþu? þheh{tk þÂõ‚ {txu ¾tuhtf™e sYh Au, …hk‚w

¾tuhtf™t …tu»tf ÿÔÞtu™u yt¾t þheh{tk …ntU[tzðt {txu …týe

sYhe Au. yux÷u yt…ýt þheh™u …týe™e ðÄw sYh hnu Au.

…ux{tk „Þu÷wk …týe ¾tuhtf ËtÚtu ¼¤e …t[™r¢Þt™u «tuíËtn™

yt…u Au y™u …[u÷t ¾tuhtf™u yt„¤ Äfu÷u Au. fux÷wkf …týe

÷tune{tk ¼¤u Au y™u yþwrØytu Œqh fhðt {txu …ý …týe™tu

yt…ýu …eÄu÷tk …týe™wk þheh{tk þwk ÚttÞ Au?

W…Þtu„ ÚttÞ Au. …hËuðtu ‚u{s …uþtƒ ðtxu yþwrØ™t Y…{tk

…týe s ƒnth ™ef¤‚wk ntuÞ Au.

yt…ýt þheh{tk 50Úte 60 Vqx sux÷wk …týe ntuÞ Au.

‚u «{tý s¤ðtðwk òuEyu. þheh™t ftu»ttu™u Ër¢Þ ht¾ðt

…týe òuEyu y™u þheh™e …hËuðt îtht yþwÂæÄytu Œqh fhðt

{txu …týe {ŒŒY… ÚttÞ Au.

ËSðtu™wk þheh ftu»ttu™wk ƒ™u÷wk Au y™u ‚u{tk Ë‚‚ «r¢Þt

[t÷‚e ntuÞ Au. ËSðtu™u ¾tuhtf, hûtý y™u sirðf

sYrhÞt‚tu {txu ft{ fhðwk …zu Au y™u Wòo™e sYh ntuÞ

Au. Œhuf ËSð™t þheh{tk „h{e MðY…u Wòo ntuÞ Au.

þheh™wk ‚t…{t™ ‚u™u y™wfq¤ ÚttÞ ‚u he‚u s¤ðtE hnuðwk

òuEyu. ËSð ƒu «fth™t ntuÞ Au : Xkzt ÷tune™t y™u

„h{ ÷tune™t. {týË „h{ ÷tune Ähtðu Au. ‚u™t þheh™wk

W»ý‚t{t™ 37 rz„úe ËuÂLx„úuz s¤ðtE hnuðwk òuEyu.

Œhuf «týe™t þheh™t W»ý‚t{t™ ò¤ððt {txu fwŒh‚e

W…tÞtu ntuÞ Au. ntÚte™t Ëq…zt suðt ft™ y™u ôŒh™e ÷tkƒe

…qkAze þheh™wk ‚t…{t™ ò¤ððt{tk {ŒŒY… ÚttÞ Au.

{týË™t þheh™wk ‚t…{t™ ò¤ððt {txu …hËuðtu ÚttÞ Au.

ðÄw …z‚e „h{e ntuÞ fu ‚h‚ s …hËuðtu ð¤u. ‚u™wk

ƒt»…e¼ð™ ÚttÞ yux÷u þheh™e „h{e þtu»ttR™u ‚t…{t™

½xu. „h{e, ƒVthtu y™u …rh©{ fÞto …Ae …hËuðtu ð¤u

Au. ‚u™wk {„s{tk ‚t… r™Þkºtý fuLÿ ntuÞ Au. ‚u [t{ze™t

ftu»ttu™u Ëq[™t yt…e …hËuðtu þY fhe Œu Au. [t{ze W…h

«MðuŒ „úkrÚtytu ntuÞ Au. «MðuŒ „úkrÚtytu yuf ‚hVe {t„o™e

M…tuLs suðe ntuÞ Au. ‚u{tkÚte …hËuðt ƒnth ytðu …hk‚w

ƒnth™wk «ðtne ykŒh «ðuþe þfu ™nª ‚uðe h[™t ntuÞ Au.

…hËuðt{tk 99% …týe W…htk‚ ËturzÞ{ õ÷tuhtRz, ÞwrhÞt,

÷uÂõxf yurËz suðt ÿÔÞtu ntuÞ Au. ðÄw …z‚tu …hËuðtu ð¤u

‚tu þheh{tk ûtth y™u …týe™e yA‚ ËòoÞ Au. yt…ýu

…eÄu÷t …týe™tu 25 xft ¼t„ …hËuðt ðtxu ƒnth

™ef¤e òÞ Au. [t{ze …h yuf r{r÷{exh …hËuðt™wk

…z ðht¤ ƒ™e™u Wzu íÞthu þheh{tk 0.5 rf÷tu fu÷uhe „h{e

ytuAe ÚttÞ Au ‚uðtu rð¿tt™eytu™tu ykŒts Au.

…hËuðtu fu{ ð¤u Au?

‚{tht WÆu~Þ{tk r™ct yu s ËV¤‚t™wk hnMÞ Au.

ßÞtk „r‚™wk „tkz…ý ðÄw ntuÞ íÞtu XuË y™u Xtufh™e Ëk¼tð™t ðÄw.


«týe s„‚H

rð¼t„

ðLÞ «týeytu{tk nhý ËtiÚte ËwkŒh y™u r™Œtuo»t «týe

Au. rðï™t sk„÷tu{tk nhý™e ½ýe ò‚ òuðt {¤u Au.

¼th‚{tk òuðt {¤‚t ®[ftht y™u ftr¤Þth rðï «rËØ

Au. nhý™t þª„zt ‚u™wk ËtIŒÞo Au. W¥th ¼th‚™t sk„÷{tk

òuðt {¤‚t ft¤t nhý ‚u™t ËtiÚte ÷tkƒt þª„zt

{txu òýe‚t Au. ‚u f]»ý{]„ ‚hefu òýe‚t Au. f]»ý{]„

[thÚte …tk[ Vqx ÷tkƒt y™u ƒuÚte ºtý Vqx Ÿ[t ntuÞ Au.

‚u™t ð¤ [zu÷t ntuðtÚte 30Úte 35 $[ ÷tkƒt þª„zt ntuÞ

Au. {tŒt {]„™u þª„zt ntu‚t ™Úte. yt {]„ ½trËÞt

{uŒt™tu{tk xtu¤t{tk hnu Au y™u ÷tkƒt yk‚h ËwÄe Íz…Úte

Œtuze þfu Au. …tA¤™e ‚hV {tuZwk Vuhðe Œtuz‚t f]»ý{]„™wk

xtu¤wk òuðt÷tÞf ntuÞ Au.

¼th‚™wk ËtiÚte ÷tkƒt þª„ztðt¤wk ft¤wk nhý

• rðï™tu ËtiÚte {tuxtu, ðs™Œth y™u ËtiÚte ÷tkƒtu ït™

Ítuhƒt n‚tu. 1989{tk ™tUÄtÞu÷t huftuzo {wsƒ ‚u ytX

Vqx ºtý $[ (™tfÚte …qkAze ËwÄe) ÷tkƒtu n‚tu y™u

ðs™ 343 …tWLz.

• rðï™tu ËtiÚte Ÿ[tu ït™ þt{„úux ztLÍt 42 $[ Ÿ[tu

y™u 238 …tWLz ðs™™tu n‚tu.

• rðï™tu ËtiÚte ™t™tu ït™ $ø÷uLz™tu Þtufeo ƒu ð»to™e

ô{hu 2.5 $[ Ÿ[tu y™u 3.75 $[ ÷tkƒtu n‚tu.

‚u {tºt [th ytikË ðs™™tu n‚tu.

{týË™t ðVtŒth r{ºt ït™™t yð™ðt huftuzo

• rðï™tu ËtiÚte ð]æÄ ït™ çÕÞqE ™t{™tu ytuMxÙur÷Þ™

fux÷ ztu„ n‚tu. ‚uýu 29 ð»to …tk[ {rn™t™wk ytÞw»Þ

¼tu„ðu÷wk.

• rðï{tk ËtiÚte ðÄw zÙøË …fz™th ït™{tk y{urhft™t

fMx{ rð¼t„™tu ‘M™u„’ ™t{™tu ÷uƒútztuh òýe‚tu Au.

‚uýu yuf ð»to{tk 118 ð¾‚ zÙøË™e ¾u… …fze n‚e.

su™e ®f{‚ 8.10 fhtuz ztu÷h n‚e.

• fux÷tf ït™™e Ëwk½ðt™e þÂõ‚ {týË fh‚tk

÷t¾tu „ýe ðÄthu ntuÞ Au.

½uxtk y™u ƒfhtk Ë{„ú rðï{tk òuðt {¤‚t Ët{tLÞ

…t÷‚w «týe Au. …hk‚w Œhuf «Œuþ{tk ‚u™e rðþu»t‚t òuðt {¤u

Au. ƒfhe ŒqÄ yt…‚wk W…Þtu„e «týe Au, ßÞthu ½uxtk W™ yt…‚tk

«týe Au. W™ rËðtÞ ½uxtk ‚u™t ÷ztÞf Mð¼tð {txu

…ý òýe‚t Au. ‚u{tkÞ …ntze «Œuþ™t ½uxtk ‚tu sƒht ÷ztÞf

ntuÞ Au. rn{t÷Þ™t …ðo‚tu …h 19000 Vqx™e Ÿ[tEyu òuðt

{¤‚t yt„tuo÷e ½uxtk …hM…h ÷z‚t ntuÞ íÞthu ‚u™t þª„zt

yÚtztðt™tu yðts 800 {exh Œqh ËwÄe Ëk¼¤tÞ. ½uxt {sƒq‚

ƒtkÄt™t y™u fŒtðh ntuÞ Au. …ý yt„uo÷e ½uxt rðï¼h{tk

ËtiÚte fŒtðh ntuÞ Au. Ët‚ Vqx ÷tkƒt y™u 4 Vqx Ÿ[t yt

½uxt™t þª„zt 20 $[ ÷tkƒt ntuÞ Au. 20 $[™t þª„zt

„tu¤tfth ð¤u÷t ntuÞ Au y™u òzt ntuÞ Au. yt þª„zt Zt÷

suðt {sƒq‚ ntuÞ Au. ™u…t¤, r‚ƒux y™u fÍtrfM‚t™™t

rn{t÷Þ™t …ntztu …h yt ½uxt òuðt {¤u Au. ‚u™u {tWLx™

rþ… fu {tftuo…tu÷tu rþ… …ý fnu Au. [e™{tk yt ½uxt™t

rn{t÷Þ{tk 19000 Vqx™e Ÿ[tEyu hnu‚t

yt„uo÷e ½uxtk

òu …tºt‚t ™ ntuÞ ‚tu «tró …ý …‚™™wk fthý ƒ™e þfu Au.


su r{r™x òÞ Au yu …tAe ™Úte ytð‚e yu òýðtA‚tkÞ yt…ýu fux÷e ƒÄe r{r™xtu ðuzVe ŒEyu Aeyu?

®þ„zt{tkÚte Œðtytu …ý ƒ™u Au. {tŒt yt„uo÷e ƒu fu ðÄw

ƒå[tk™u sL{ yt…u Au. ƒå[tk ƒu fu ºtý rf÷tu ðs™™t ntuÞ

Au y™u ƒu ð»to{tk …wg ÚtE òÞ Au.

• Ÿx 400 rf÷tu„út{ fh‚tkÞ ðÄw ðs™ Ÿ[fe™u hý

«Œuþ{tk Ënu÷tRÚte ÷tkƒt yk‚h™tu «ðtË fhe þfu Au.

Ÿx™tu {t÷ðtnf «týe ‚hefu 3000 ð»toÚte W…Þtu„

ÚttÞ Au.

• Ÿx hý«Œuþ™e „h{e y™u Xkze Ën™ fhe þfu Au.

‚u™t …„ ÷tkƒt ntuðtÚte ‚u™wk þheh „h{ s{e™Úte

½ýwk Œqh hnu Au.

• „h{e, …ð™ y™u Qz‚e hu‚eÚte ƒ[ðt Ÿx™e ytk¾ …h

ƒu …tu…[t ntuÞ Au y™u ‚u™t ft™ …h ðt¤ ntuÞ Au.

• hu‚e …h [t÷ðt {txu ‚u™t …„™t ‚r¤Þt …ntu¤e „tŒe

suðt ntuÞ Au. ‚u 60 rf.{e.™e Íz…Úte Œtuze þfu Au.

• Ÿx™e …eX W…h™e ¾qkÄ{tk …týe™tu Ëk„ún ÚttÞ Au ‚u

ðt‚ ¾tuxe Au. …týe™tu Ëk„ún ‚u™e rfz™e y™u

ytk‚hzt{tk ÚttÞ Au. ¾qkÄ{tk ðÄtht™e [hƒe ntuÞ Au.

• Ÿx [t÷u íÞthu yuf ‚hV™t ƒk™u …„ W…tze™u yt„¤

{qfu Au y™u …Ae ƒeS ƒtsw™t …„. yt Ÿx™e

rðrþü‚t Au.

• „tuƒe™t hý{tk Út‚t Ÿx™u ƒu ¾qkÄ ntuÞ Au.

• ƒurfèÞ™ Ÿx™t þheh …h rþÞt¤t{tk ¼h[f ðt¤ ntuÞ

Au. ‚uÚte ‚eðú Xkze Ën™ fhe þfu Au. W™t¤t{tk ðt¤

¾he òÞ Au. yux÷u „h{e Ën™ fhe þfu Au.

• Ÿx™t Œhuf yk„ ðÄw ÷tkƒt ntuÞ Au. ‚u™e ztuf …ý

÷tkƒe ntuÞ Au fu suÚte Ënu÷tRÚte s{e™ ËwÄe …ntU[e

½tË ¾tE þfu Au.

• Qz‚e hu‚eÚte ƒ[ðt {txu Ÿx ‚u™t ™Ëftuht RåAt

{wsƒ W½tz ƒkÄ fhe þfu Au.

yZthu yk„ ðtkft : hý«Œuþ™wk «týe Ÿx

{tkËtnthe «týeytu{tk ËtiÚte {tuxwk «týe Äúwð «Œuþ™wk

ËVuŒ hªA Au. Äúwð «Œuþ™t Xkzt ðt‚tðhý{tk Sð‚t

hnuðt {txu fwŒh‚u ‚u™t þheh …h 10 ËuÂLx{exh òzwk

[hƒe™wk …z ytÃÞwk Au. yt hªA 650 rf÷tu„út{ ðs™™wk

ntuÞ Au. Q¼wk ÚttÞ íÞthu ‚u 11 Vqx Ÿ[wk ntuÞ Au. Äúwð

«Œuþ™t Xkzt ŒrhÞt™t …týe{tk ‚h‚e rn{rþ÷tytu …h ‚u

hnu Au. ËVuŒ hªA ‚hðt{tk fwþ¤ ntuÞ Au. ½è ðt¤ ntuÞ

Au yux÷u ƒhV …h Ënu÷tRÚte Œtuze þfu Au. sYh …zu íÞthu

‚u 25 rf.{e.™e Íz…u Œtuze þfu Au. yt hªA {tuxe

{tA÷eytu™tu rþfth fhu Au.

Xkzt «Œuþ{tk Sð‚t hnuðt fwŒh‚u ËVuŒ hªA{tk ½ýe

fht{‚tu „tuXðe Au. þheh™e „h{e ƒnth ™ef¤e ™ òÞ

‚u {txu ‚u™t ft™ Ëtð ™t™t htÏÞt Au. yux÷u ‚u ytuAwk

Ëtk¼¤e þfu Au. ƒŒ÷t{tk ‚u™wk ™tf ðÄw þÂõ‚þt¤e ƒ™tÔÞwk

Au. ½ýu ŒqhÚte ‚u {tkË™e „kÄ {u¤ðe ÷u Au. ‚u™e Ykðtxe

ËVuŒ ntuÞ Au. …hk‚w [t{ze ft¤e ntuÞ Au yux÷u ‚u „h{e™wk

þtu»tý fhu Au. ™ðtR™e ðt‚ yu Au fu ‚u™t …t‚¤t ËVuŒ

ðt¤ …tu÷t ntuÞ Au y™u ‚u îtht ËqÞo «ftþ™e „h{e ‚u™t

þheh{tk …ntU[u Au. ËVuŒ hªA™e Ykðtxe {w÷tÞ{ y™u ËwkŒh

ntuÞ Au. rþftheytu ‚u™e [t{ze {txu ‚u™tu rþfth fhu Au.

Äúwð «Œuþ™wk ËVuŒ hªA

ytsu yt…ýu ftuE …ý {tuxe ðM‚w™u sBƒtu fneyu Aeyu.

rðï «rËæÄ yòÞƒe : sBƒtu ntÚte

yt sBƒtu þçŒ R.Ë. 1861{tk ÚtR „Þu÷t yuf {ntftÞ

ntÚte™t ™t{ …hÚte ytÔÞtu Au. sBƒtu ntÚte™tu sL{ 1861{tk

ËwŒt™{tk ÚtÞtu n‚tu. Ëti«Út{ ‚u …urhË ¾t‚u™t Íw {tk y™u

íÞthƒtŒ ÷kz™™t Íw {tk ytf»toý™wk fuLÿ ƒ™u÷tu. íÞthƒtŒ

‚u™u 1882{tk yuf ËhfË™u ðu[e ŒuðtÞu÷tu. [th {exh Ÿ[t

yt fŒtðh ntÚte …h Íw òuðt ytð‚tk ƒt¤ftu™u Ëðthe

fhtðt‚e. ƒt¤ftu™u ‚u yr‚ r«Þ n‚tu. R.Ë. 1882{tk

‚u™u ËhfË™u ðu[e Œuðt™t r™ýoÞ™tu þt¤t™t ƒt¤ftuyu sçƒh

rðhtuÄ fÞtuo n‚tu. R.Ë. 1885{tk ytuLxtrhÞtu{tk yuf hu÷ðu™e

yuÂLs™™e nzVuxu ytð‚tk sBƒtu™wk {]íÞw ÚtÞwk n‚wk. ‚u™wk

ntz®…sh LÞwÞtufo™t y{urhf™ BÞwrÍÞ{ ytìV ™u[h÷ rnMxÙe{tk

Ët[ððt{tk ytÔÞwk n‚wk.

«ËÒt‚t™e ðtx ÷„tze ŒE™u ƒeò ðå[u ðx …tzðt™e sYh‚ ™Úte.


rðï™wk ËtiÚte Íz…e «týe : r[¥ttu

• r[¥ttu f÷tf™t 113 rf.{e.™e Íz…u Œtuz‚wk rðï™wk

ËtiÚte Íz…e «týe Au. yt Íz… ‚u Úttuze Ëufkz{tk s

{u¤ðe ÷u Au.

• r[¥ttu ‚u™t fq¤™wk ËtiÚte ™t™wk «týe Au. ‚u™wk ðs™

45Úte 50 rf÷tu ntuÞ Au.

• r[¥tt™t [nuht …h ytk¾Úte {tU ËwÄe ft¤e hu¾tytu ‚u™e

rðrþü ytu¤¾ Au.

• r[¥tt „so™t fhe þf‚t ™Úte, Mð¼tðu zh…tuf Au. ‚u™e

™sh þÂõ‚þt¤e ntuÞ Au. ‚u Ítz …h [Ze þf‚t ™Úte.

• r[¥tt™e {wÏÞ …tk[ òr‚{tk yurþÞ™ r[¥tt, ™tuÚto

ytr£f™, ËtWÚt ytr£f™, ËwŒt™ y™u xtLÍtr™Þt™t

r[¥tt Au.

• r[¥tt™t þheh …h ÷„¼„ 2000 ft¤tk x…ftk ntuÞ

Au. Œhuf x…fwk ŒtuZÚte ƒu $[ ÔÞtË™wk ntuÞ Au.

• r[¥tt™e Ëwk½ðt™e þÂõ‚ „sƒ™e Au. ‚u s{e™ Ëwk½e™u

hM‚tu þtuÄu Au.

• r[¥tt™t ïtËtuåAðtË™e Íz… r{r™xu 60™e ntuÞ Au.

…hk‚w Œtuz‚e ð¾‚u ‚u r{r™xu 150 ð¾‚ ïtË ÷u Au.

• r[¥tt 500 {exh fh‚tk ðÄw ÷tkƒwk yk‚h Œtuze þf‚t

™Úte. Œtuz‚e ð¾‚u ‚u™t þheh™e „h{e{tk 50 xft™tu

ðÄthtu ÚttÞ Au.

ð™M…r‚ ytnthe sk„÷e «týeytu{tk r™Œtuo»t y™u ËwkŒh

«týe nhý {wÏÞ Au. nhý™e Ëtu sux÷e ò‚ ntuÞ Au. {]„,

ftr¤Þth, ®[ftht, Ëtƒh ð„uhu ¼th‚eÞ nhý òýe‚t Au.

rðrðÄ Œuþtu{tk y™uf ò‚™t nhý òuðt {¤u Au. ‚u{tk ytr£ft™wk

ƒtU„tu ËtiÚte {tuxe nhý™e ò‚™t Au y™u rðrþü «týe Au.

ð¤ [zu÷t ºtý Vqx ÷tkƒt þª„zt ‚u™e rðþu»t‚t Au.

ytr£ft™t ½tË™t {uŒt™tu{tk ƒtU„tu òuðt {¤u. ƒtU„tu

yufÚte ŒtuZ {exh Ÿ[t y™u ƒuÚte ºtý {exh ÷tkƒt ntuÞ

Au. ‚u ½tË™t {uŒt™tu y™u Ítzeytu{tk Aw…tR™u hnu Au. ‚u™e

ËtiÚte {tuxwk nhý : ytr£f™ ƒtU„tu

Ykðtxe fuËhe hk„™e ntuÞ Au y™u þheh …h 10Úte 15

ËVuŒ …èt ntuÞ Au. ‚u™u fthýu sk„÷{tk ‚u ytËt™eÚte Aw…tE

þfu Au. ƒtU„tu™t ft™ y™u S¼ ðÄw ÷tkƒt ntuÞ Au. ƒtU„tu

fŒtðh ntuðtÚte ðÄw ¾tuhtf ÷u Au. ‚u™t …ux{tk …t[™ {txu

[th ntushe ntuÞ Au.

ƒtU„tu xtu¤t{tk hnu Au. ‚u þh{t¤ y™u ƒefý «týe

Au. shtf …ý ¼Þ Œu¾tÞ ‚tu Íz…Úte fqŒftu {the Œtuzðt

{tkzu Au.

xqkft …„ðt¤t rnÃ…tu…tuxu{Ë™u ftuý ™ ytu¤¾u? yt…ýu

íÞtk {tºt Íq {tk s òuðt {¤u ‚uðt yt «týeytu r[ºt

ðt‚toytu{tk ftxwo™ ‚hefu ¾qƒ s òuðt {¤u Au. rnÃ…tu…tuxu{Ë™e

½ýe ò‚ ntuÞ Au. ytr£ft{tk òuðt {¤‚t r…ø{e rnÃ…tu

sht swŒt ntuÞ Au. xqkft …„ W…h „tu¤{xtu¤ ¼thu þhehðt¤t

rnÃ…tu ŒtuZÚte ƒu Vqx Ÿ[t y™u …tk[uf Vqx ÷tkƒt ntuÞ Au.

yt¾tu rŒðË ™Ëftuht ƒnth ht¾e …týe{tk …zât hnu÷t

rnÃ…tu ð™M…r‚ ¾tE™u Sðu Au. „w÷tƒe hk„™tu …hËuðtu ‚u™e

¾tË rðþu»t‚t Au. ‚u™t ™Ëftuht y™u ft™{tk ¾tË «fth™t

ðtÕð ntuÞ Au yux÷u ‚u{tk …týe «ðuþ‚wk ™Úte. rnÃ…tu

yuf÷ðtÞw «týe Au. sk„÷{tk ƒu fu ºtý™t Ë{qn{tk Vhe

½tË[thtu [h‚t òuðt {¤u Au. ‚{t{ «fth™e ð™M…r‚ y™u

V¤tu ¾tÞ Au. rnÃ…tu™wk szƒwk ‚u™e rðþu»t‚t Au. xqkft ft™ðt¤wk

{tuxwk{Ë {tÚtwk y™u {tU Vtzu ‚tu yt¾wk ‚hƒw[ Ë{tR òÞ

‚ux÷wk {tuxwk rnÃ…tu 30Úte 40 ð»to™wk ytÞw»Þ ¼tu„ðu Au.

Œrûtý ytr£ft™t r…ø{e rnÃ…tu

fuLÞt, RÚttur…Þt, Ëtu{tr÷Þt Ërn‚ ytr£f™ Œuþtu™t

½tËeÞt {uŒt™tu{tk òuðt {¤‚t Íeƒút ‚u™t þheh …h

yufËh¾e ft¤e …èe™e …ux™o Ähtð™tht «týe Au. fnuðtÞ

Au fu Íeƒút™t ËVuŒ þheh …h ft¤t …èt fu ft¤t þheh

…h ËVuŒ …èt ‚u hnMÞ WfÕÞwk ™Úte.

Œu¾tð{tk ¾å[h suðt ÷t„‚t Íeƒút™t þheh …h

ft¤S…qðof …ux™o fhe ntuÞ ‚uðt Q¼t ft¤t y™u ËVuŒ …èt

ytr£f™ ËVthe™wk ytf»toý : Íeƒút

Ëk‚tu»t™t {t„o …h fŒ{ {qfe þftÞ yu Ëk‚t… {wÂõ‚™tu Ëh¤ W…tÞ.

89sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚‚u™u ½tËeÞt {uŒt™tu{tk Ëk‚tR sðt™e Ëh¤‚t Q¼e fhu Au.

Œhuf Íeƒút™e …èt™e …ux™o y÷„ y÷„ ntuÞ Au. yt…ý™u

ƒÄt Íeƒút yufËh¾t Œu¾tÞ. ‚u™t ƒå[tk …ý {t‚t™u ‚h‚

s ytu¤¾e þf‚tk ™Úte. Íeƒút™wk ƒå[wk sL{ …Ae {tºt

…tk[Úte ŒË r{r™x{tk s Q¼wk ÚtE òÞ Au y™u

yuf f÷tf{tk ‚u Œtuzðt ÷t„u Au. Íeƒút ½tË ¾t™thwk

«týe Au. sk„÷e ®nËf «týeytu ‚u™tu rþfth fhu Au yux÷u

Œtuzðwk ‚u™t {txu sYhe Au. ½tË™t {uŒt™tu{tk Íeƒút xtu¤t{tk

hnu Au. Œhuf xtu¤wk …tu‚t™t ™¬e fhu÷t rðM‚th{tk s hnu

Au. Íeƒút …týe rð™t ÷tkƒtu Ë{Þ [÷tðe ÷u Au. ytr£ft™t

sk„÷tu{tk Íeƒút™e ðËr‚ ytuAe Út‚e òÞ Au.

ytuMxÙur÷Þt{tk òuðt {¤‚t ftk„tY …ux …h ftuÚt¤e Ähtðu Au.

yt ftuÚt¤e{tk ‚u ƒå[tk™u Ët[ðu Au. ƒå[tk {tuxt ÚtÞt …Ae ƒnth

ytðe yt…{u¤u nt÷‚t [t÷‚t þe¾u Au. ftk„tY ytuMxÙur÷Þt™wk

«‚ef Au. ‚u™t rðþu ƒeS ðt‚tu …ý òýðt suðe Au.

• ftk„tY yuf {tºt «týe Au fu su fqŒft {the™u

[t÷u Au.

• ftk„tY …tA÷t …„u [t÷e þf‚wk ™Úte. ‚u™t yt„¤™t

ƒu …„ xqkft y™u ™ƒ¤t ntuÞ Au. …tA÷t ƒu …„ ÷tkƒt

y™u {sƒq‚ ntuÞ Au.

• fqŒft {th‚e ð¾‚u …tA÷t …„ Mð‚kºt he‚u n÷‚t

™Úte …hk‚w ftk„tY …týe{tk ‚he …ý þfu Au y™u ‚u

ð¾‚u …tA÷t ƒu …„ Mð‚kºt he‚u n÷tðu Au.

• ftk„tY ÷e÷wk ½tË ¾tE™u Sðu Au. ‚u™u …týe

…eðwk …z‚wk ™Úte.

• ftk„tY rŒðËu ËqE òÞ Au y™u htºtu [hðt ™ef¤u Au.

‚u ð™M…r‚ ytnthe Au y™u „tÞ¼UË™e su{ ¾tuhtf

ðt„tu¤u Au.

ytuMxÙur÷Þt™wk …uxu ftuÚt¤eðt¤wk yòÞƒ

«týe : ftk„tY

• …ûteytu ztR™tuËtuh™t ðkþs Au. yux÷u …]Úðe …hÚte

ztR™tuËtuh Ëk…qýo ™tþ …tBÞt ™Úte.

ztR™tuËtuh rðþu ðÄw òýtu

• ztR™tuËtuh™w k yuf{tºt Ëk…qýo yÂ~{ y{urhft™t

ÔÞtu®{„{tk {¤e ytðu÷wk. ‚u 27 {exh ÷tkƒw Au.

• ËtiÚte ™t™wk ztR™tuËtuh 10 ËuÂLx{exh ÷tkƒw n‚wk.

• {tuxt¼t„™t ztR™tuËtuh ƒu …„u [t÷™tht n‚t.

• ztR™tuËtuh™tu {tuxt¼t„™tu yÇÞtË ‚u™t {¤e ytðu÷t

Œtk‚ …hÚte ÚtÞtu Au.

• ƒur÷rðÞt™t yuf …ðo‚ …h ztR™tuËtuh™t 5000 …„÷t

òuðt {¤u Au.

• 2015{tk ËtiÚte sq™wk – 10 fhtuz ð»to sq™wk

ztR™tuËtuh™wk yÂ~{ {¤e ytðu÷wk.

• ztR™tuËtuh™e ¾tu…he rðþt¤ fŒ™e n‚e. ‚u{tk XufXuftýu

rAÿtu n‚t. ‚uÚte ðs™{tk n¤ðe ƒ™u.

• {tkËtnthe ztR™tuËtuh™u Útuhtu…tuz fnu‚t. ‚u™t …„{tk

‚eûý ™ntuh n‚t.

• {tuxt¼t„™t ztR™tuËtuh™e …qkAze ÷tkƒe y™u òze n‚e.

suÚte ƒu÷uLË ò¤ðe þfu.

• 1842{tk rƒúx™™t …u÷uLxtu÷tursMx rh[tzo ƒtuð™u

‘ztR™tuËtuh’ ™t{ yt…u÷wk.

• ytuõxtu…Ë™e ÷„¼„ 300 ò‚ Au. fux÷ef „h{

Ë{wÿ{tk hnu Au ‚tu fux÷tf ŒrhÞt™t Ÿzt ‚r¤Þu hnu Au.

• ytuõxtu…Ë™t „tu¤tfth {tÚtt{tk ƒu ytk¾tu ntuÞ Au.

• ytuõxtu…Ë™u ntzftk ntu‚t ™Úte yux÷u „{u ‚uðe Ëtkfze

søÞt{tk «ðuþe þfu Au.

• ytuõxtu…Ë™u …tu…x™e [tk[ suðwk Ë¾‚ szƒwk ntuÞ Au.

• ytuõxtu…Ë™u ºtý ÓŒÞ ntuÞ Au.

• ËtiÚte {tuxwk ytuõxtu…Ë …ý 15 rf÷tu ðs™™wk n‚wk y™u

14 Vqx ½uhtðtu Ähtð‚wk n‚wk. ‚u …urËrVf {ntËt„h{tk

½ýe ŸztEyu òuðt {éÞwk n‚wk.

• ytuõxtu…Ë Ëtkfze søÞt{tk Ëkftu[tR™u, hk„e™ «ðtne™tu

Vwðthtu Atuze™u ‚u{s hk„ ƒŒ÷e™u Mðhûtý fhe þfu Au.

• ytuõxtu…Ë ËtiÚte ƒwrØþt¤e s¤[h ntuðt™wk fnuðtÞ Au.

ytuõxtu…Ë rðþu yt …ý òýtu

ûtý¼h™e ËV¤‚t ð»ttuo™e yËV¤‚t™e f{e™u …qhe fhe Œu Au.

…ŒtÚto r™heûtýÚte rð¿tt™™e þYyt‚, ytí{ r™heûtýÚte Ä{o™e þYyt‚.


Þwhtu… y™u y{urhft{tk òuðt {¤‚tk r„Þt™t r…„ ôŒh

suðt ™t™fzt «týe Au. 10 $[ ÷tkƒt yt «týe™t ft™

¼qkz suðt ntuÞ Au. {tU ËË÷t suðwk ntuÞ Au. ‚u fuËhe y™u

ƒŒt{e hk„™e [t{ze Ähtðu Au. þheh …h Ëwkðt¤e Ykðtxeðt¤t

yt «týe rƒ÷tze™e su{ …t¤ðt{tk ytðu Au. R.Ë.

…qðuo 500™t Ë{Þ{tk Œrûtý y{urhft™t «Œuþtu{tk r„Þt™t

r…„ …t¤ðt{tk ytð‚t. ‚u™wk ™t{ r„Þt™t r…„ fu{ …zâwk

‚u M…ü Út‚wk ™Úte.

{urzf÷ rhË[o y™u «Þtu„tu{tk ôŒh …Ae ËtiÚte

ðÄw W…Þtu„ r„Þt™t r…„™tu ÚttÞ Au. r„Þt™t r…„

ƒwrØþt¤e «týe Au. ‚u ¾tuhtf ‚hV sðt™t hM‚t þtuÄe

þfu Au y™u ÞtŒ ht¾e þfu Au. r„Þt™t r…„ ò‚ò‚™t

yðts fhe þfu Au.

r„Þt™t r…„ ð™M…r‚ ytnthe Au. ‚u™u …t¤ðt™tu þtu¾

ft¤S {tk„e ÷u Au. {tŒt r„Þt™t r…„ ºtý fu [th ƒå[tk™u

yuf ËtÚtu sL{ yt…u Au. r„Þt™t r…„ Ët{tLÞ he‚u sk„÷{tk

s{e™{tk Œh fhe™u xtu¤t{tk hnu Au. ‚u ƒnw fqŒe þf‚t ™Úte.

Œeðt÷ fu Ítz …h [Ze þf‚t ™Úte. Œu¾tð{tk r™Œtuo»t y™u

h{r‚Þt¤ ntuðtÚte ftxwo™ rVÕ{tu{tk ÷tufr«Þ ƒLÞt Au.

r„Þt™t r…„™e ™ð òr‚ òuðt {¤u Au. r„Þt™t r…„

Sðþt†eytu {txu rðrþü yÇÞtË™wk «týe Au. ‚u™tu yÇÞtË

«t[e™ft¤Úte Út‚tu ytÔÞtu Au.

…rù{e Œuþtu™wk …t÷‚w «týe : r„Þt™t r…„

s¤[h Sðtu{tk þtfo y™u Ônu÷ W…htk‚ zwytuL„ ™t{™t

{ntftÞ Sð …ý òuðt {¤u Au. …uËurVf Ë{wÿ{tk òuðt {¤‚t

þtk‚ y™u r™Œtuo»t zwytuL„ ƒu …„ Ähtðu Au y™u s{e™

…h …ý [t÷e þfu Au. ytX Vqx ÷tkƒt y™u ÷„¼„

yZeËtu rf÷tu ðs™™t zwytuL„™u ÷tuftu ‚h‚t ntÚte

fnu Au. ‚u r™Œtuo»t ntuðtÚte ½ýt ‚u™u ŒrhÞtE „tÞ …ý

fnu Au.

zwytuL„™e òze [t{ze …h Ykðtxe ntuÞ Au. þheh™tu

ytfth xtuh…eztu suðtu ntuÞ Au. ‚u™u ntÚte™e su{ Œk‚þq¤

…uËurVf {ntËt„h™t ‚h‚t ntÚte : zwytuL„

rðfht¤ [nuhtu, ÷tkƒt ÷tkƒt Œtk‚, ÷t÷½q{ {tuxe ytk¾tu,

Ë…tofth þheh y™u {tU{tkÚte yt„ ytuf‚tk zÙu„™™t r[ºttu

y™u rVÕ{tu ‚{u òuÞt nþu. [e™ y™u ò…t™{tk yt «týeytu

÷tufr«Þ Au. [e™™u zÙu„™ Œuþ s fnu Au. zÙu„™ ftuE Srð‚

«týe ™Úte …hk‚w [e™ Ërn‚ fux÷tf Œuþtu{tk «[r÷‚ …wht‚™

ðt‚to™t ftÕ…r™f «týe Au. zÙu„™ þhehu ¼ª„ztðt¤t Ë…tofth

ntuÞ Au. ‚u Qze þfu Au y™u yt„ ytufu Au. ‚u W…htk‚

Œiðe þÂõ‚ Ähtðu Au ‚uðe {tLÞ‚t Au. fux÷tkf zÙu„™ rðfht¤

ntuÞ Au ‚tu ftuE zÙu„™ Ëk‚ fu Œuð suðt ntuÞ Au. [e™

y™u ò…t™{tk zÙu„™ ÷tufr«Þ Au. ò‚ò‚™e …hk…ht„‚

ðt‚tu ‚u™e ËtÚtu ðýtÞu÷e Au. zÙu„™ õÞthuÞ …]Úðe …h

n‚t ™nª.

zÙu„™ yux÷u fÞwk «týe?

ntuÞ Au. Ëk…qýo ð™M…r‚ ytnthe yt Sð Ônu÷™e su{

ËM‚™ «týe Au. ‚u ‚hðt{tk ¾qƒ Íz…e Au. {tuxu¼t„u

rf™tht™t rðM‚th{tk hnu Au. zwytuL„ xtu¤t{tk hnu Au. ŒrhÞt

rf™thu ytht{ fhe hnu÷t zwytuL„™t xtu¤t òuðt, yu yuf

÷ntðtu Au.

«týeytu ð™M…r‚ y™u {tkËtnthe ntuÞ Au y™u ÷„¼„

ò‚ò‚™t ¾tuhtf ÷u Au. …hk‚w Œrûtý y{urhft™wk rðr[ºt «týe

feze¾tW ƒeswk fþwk s ™nª …ý {tºt fezeytu ¾tR™u s

Sðu Au. ‚u™u yk„úuS{tk ‘yuLx[tRxh’ s fnu Au.

Œrûtý y{urhft™t sk„÷{tk …tk[ ò‚™t feze¾tW òuðt

{¤u Au. ÷tkƒt ™ntuhðt¤t, òzt …„ y™u ™t¤[t suðwk ÷tkƒw

{tU Ähtð‚wk yt «týe yufŒ{ fŒY…w ÷t„u Au. ‚u™wk {tU

yt„¤Úte yufŒ{ Ëtkfzwk ntuÞ Au. ‚u{tk ƒu Vqx ÷tkƒe S¼

ntuÞ Au. ‚u™t ft™ y™u ytk¾tu {tºt Œu¾tð™t s ntuÞ Au.

‚u™u feze rËðtÞ fþwk ¾tðt™wk ntu‚wk ™Úte yux÷u ðÄw

Ëtk¼¤ðt™e fu òuðt™e sYh ™Úte. ‚u feze™e „kÄ {u¤ðe

÷u Au y™u Œh{tk {tU ¾tuËe™u ÷tkƒe S¼ ðzu fezeytu™tu

rþfth fhu Au. ‚u™e S¼ ¼e™e ntuÞ Au.

Võ‚ fezeytu ¾tE™u Sð‚wk : feze¾tW

ƒwÂæÄ™u rððuf {¤u íÞthu y™u þÂõ‚™u ËkÞ{ {¤u íÞthu yu ytþeðtoŒY… ƒ™u.


• «týeytu ðes¤e™t Sð‚t ‚th™t yÕxÙtðtÞtu÷ux rfhýtu

òuE þfu Au yux÷u ðes¤e™t ‚thÚte Œqh hnu Au.

• fq‚ht y™u ntÚte yuðt «týe Au fu su yt…ýu ytk„¤e

[ªÄeyu ‚u Ëkfu‚ Ë{S ‚u rŒþt{tk swyu fu [t÷u Au.

• «týeytu{tk ztuÂÕV™ ËtiÚte ÷tkƒe ÞtŒþÂõ‚ Ähtð‚wk

«týe Au.

• rðï™t ËtiÚte {tuxt MÚt¤[h «týeytu ytr£ft{tk Au.

ËtiÚte {tuxtu ntÚte y™u ËtiÚte {tuxwk rshtV.

• ðwz£tu„ ™t{™t Œuzft rþÞt¤t{tk Ëw»twótðMÚtt{tk ò{e™u

ƒhV suðt ÚtE òÞ Au.

• AuÕ÷t 500 ð»to{tk {týËu ÷„¼„ 322 sux÷tk

«týeytu™u ™ü fhe ™tÏÞt Au. su nðu òuðt

{¤‚t ™Úte.

• ŒrhÞt{tk Út‚wk Ëeyu™e{tu™ Œu¾tð{tk Vq÷ suðwk ntuÞ Au,

…hk‚w ™Sf ytðu÷t ™t™t s¤[htu™u Axft{tk VËtðe

rþfth fhu Au.

• çÕÞw Ônu÷™tu yðts ËtiÚte {tuxtu 188 zuËeƒ÷™tu Au.

‚u ÷„¼„ 800 rf÷tu{exh Œqh ËwÄe Ëk¼¤tÞ Au.

• su÷erVþ ËtiÚte ytuAtu ytìÂõËs™ ÷R Sð‚wk s¤[h

Au. yLÞ s¤[htu fh‚t ‚u 48 xft ytuAtu ytìÂõËs™

÷u Au.

• Ët…, ‚u™e ™Sf ytð‚tk «týeytu™e yt„{™™e Äúwòhe

nðt y™u s{e™{tkÚte …th¾e þfu Au.

• òýe™u ™ðtE ÷t„þu …ý ÷tkƒt yk‚h™e Œtuz{tk

{týË™u ftuE «týe nhtðe þfu ™nª.

yð™ðwk «týe s„‚

r[¥ttu : f÷tf™t 100 rf.{e. fh‚tkÞ ðÄw Íz…Úte

Œtuze þfu Au …hk‚w ÷tkƒt Ë{Þ ËwÄe ™nª.

y{urhf™ nhý : Ë‚‚ [th f÷tf ËwÄe 50

rf.{e.™e Íz…u Œtuze þfu Au.

…uhu„úe™ VtÕf™ : ytftþ{tkÚte s{e™ ‚hV f÷tf™t

300 rf.{e.™e Íz…u ‚ht… {thu Au.

þtn{]„ : …ûteytu{tk þtn{]„ ËtiÚte ðÄw 70 rf.{e.™e

Íz…u Œtuze þfu Au. ‚u Qze þf‚wk ™Úte.

ðkŒtu : sk‚wytu{tk ðkŒtu ËtiÚte ðÄw …tk[ rf.{e.™e Íz…u

Œtuze þfu Au.

„uLŒw …UÂøð™ : …ûteytu …týe{tk ‚he þfu Au. ‚u{tk

yt …UÂøð™ 35 rf.{e.™e Íz…u ‚hu Au.

s„‚™t ËtiÚte Íz…e Sðyuf Ëufkz{tk ƒu ÷ƒftht {thu yux÷u ‚u™e S¼{tk yufËtu

sux÷e fezeytu [tUxe òÞ. ‚u™u Œtk‚ ntu‚t ™Úte. yux÷u

Í…txtƒkÄ ÷ƒftht {the òu‚òu‚t{tk ËUfztu fezeytu Mðtnt

fhe òÞ.

…tk[ ò‚™t feze¾tW{tk fux÷tf rƒ÷tze ‚tu fux÷tf

{tuxt ½uxt™t fŒ™t ntuÞ Au. ‚u™t þheh …h ¼ª„zt ntuÞ

Au. Œrûtý y{urhft™t sk„÷{tk feze y™u WÄR™t …w»f¤

htVzt ntuÞ Au.

• ¼th‚™tu s{e™ rðM‚th rðï™e Ëh¾t{ýeyu ƒu xft

s Au. …hk‚w Sðs„‚™wk ðirðæÞ ¼th‚{tk ËtiÚte ðÄw

Au. ¼th‚{tk 400Úte ðÄw ËM‚™, 1200Úte ðÄw

…ûteytu y™u 400 òr‚™t ËrhË]… Ërn‚ 50,000

fh‚t Þ ðÄw fexftu òuðt {¤u Au. ð™M…r‚™wk ðirðæÞ

…ý ™tUÄ…tºt Au. ynª 18 nòh sux÷e òr‚™t ð]ûttu,

Atuz y™u ðu÷t òuðt {¤u Au.

• ¼th‚{tk 447 y¼ÞthÛÞ y™u 84 ™uþ™÷ …tfo Au.

y¼ÞthÛÞ yux÷u ‚{t{ «týe-…ûteytu {txu™tu

Ëwhrût‚ rðM‚th y™u ™uþ™÷ …tfo yux÷u ftuE

yuf ò‚™t «týe fu …ûte™t hûtý {txu MÚtt…ðt{tk

ytðu÷tu rðM‚th.

• ¼th‚{tk {æÞ«Œuþ ËtiÚte {tuxtu ð™rðM‚th Ähtðu Au.

su{tk 77,522 [tuhË rf.{e.{tk sk„÷ ytðu÷t Au.

• ¼th‚{tk {n¥ð™t 10 sk„÷e «týeytu{tk ƒU„t÷ xtR„h,

yurþÞ™ ntÚte, ytËt{™t „Uzt, „eh™t ®Ën, r[¥ttu,

hªA, sk„÷e …tzt, ½wz¾h, ™e÷„tÞ y™u nhý Au.

¼th‚™t ðLÞSð™ rðþu ytx÷wk òýtu

ËŒT„wý rð™t ËwkŒh‚t yr¼þt… Au.

ÔÞÂõ‚„‚ Ën™þe÷‚t yu ƒntŒwhe Au, Ë{qn{tk Ën™þe÷‚t yu f{òuhe Au.


• …]Úðe …h™t ËM‚™ «týeytu™t 23 xft «týeytu Wze

þfu Au. yt ðt‚ Ëtk¼¤eyu ‚tu ™ðtE ÷t„u …ý ðt‚

Ët[e Au. Qze þf™tht yuf{tºt ËM‚™ «týe

[t{tr[rzÞt …]Úðe …h™t ËM‚™ «týeytu™e ðËr‚™tu

23 xft ¼t„ htufu Au.

• ytuMxÙur÷Þt{tk {týËtu fh‚t ½uxtk™e ðËr‚ ðÄw Au. íÞtk

14.7 fhtuz ½uxt Au. yux÷u fu yuf {týË ŒeX 8Úte

9 ½uxt.

• M…{o Ônu÷ {tA÷e ŒrhÞt{tk ŒtuZ rf÷tu{exh™e ŸztEyu

ƒu f÷tf ËwÄe hne þfu Au.

• r[B…tLÍe ô{h ðÄu íÞthu xtr÷Þt ÚtE òÞ Au.

• {tŒt ftk„tY swŒe swŒe ðÞ™t ƒå[t {txu yuf ËtÚtu

ƒu «fth™wk ŒqÄ yt…u Au.

• feze¾tW yuf{tºt yuðwk MÚt¤[h «týe Au fu su™u Œtk‚

™Úte.

• ôŒh y™u ËË÷t suðt ft‚he ¾t™tht ™t™t «týeytu

fhtuztu x™ y™ts y™u W¼t …tf™u ™wfËt™ fhu Au.

«týeytu rðþu ™ðtR™e ðt‚

Œrûtý „tu¤tÄo™t Ë{wÿftkXu hnu‚t ®Ën suðt Œu¾t‚t Ëe

÷tÞ™ yuf rðrþü fŒtðh «týe Au. …týe y™u s{e™

yu{ ƒk™u …h ‚u hne þfu Au. ‚u™u ‚hðt {txu yt„¤™t

…„u n÷uËt ntuÞ Au y™u [th xqkft …„ ðzu s{e™ …h [t÷e

þfu Au. rðþt¤ At‚e y™u {tuxt …uxðt¤t yt fŒtðh «týe

A Vqx ÷tkƒt ntuÞ Au. Ëe ÷tÞ™™e …tk[ ò‚ òuðt {¤u

Au. Mxu÷h Ëe ÷tÞ™ 10 Vqx ÷tkƒt ntuÞ Au. Ëe ÷tÞ™™u

ƒnth Œu¾tÞ ‚uðt ft™ ntuÞ Au y™u {tU ®Ën suðwk ntuÞ

Au. ‚u™t þhehu {w÷tÞ{ hwkðtxe ntuÞ Au.

Ëe ÷tÞ™ ŒrhÞt{tk Ÿzu ËwÄe zqƒfe {the þfu Au y™u

Íz…Úte ‚he þfu Au. ™h Ëe ÷tÞ™™t „¤t …h ®Ën suðe

fuþðt¤e ntuÞ Au. Ëe ÷tÞ™ {tA÷e™tu rþfth fhu Au. Ëe ÷tÞ™

h{r‚Þt¤ y™u …t¤e þftÞ ‚uðwk þtk‚ «týe Au. ‚u™t ƒå[tk

sL{‚tk™e ËtÚtu s nt÷‚t [t÷‚tk y™u ‚h‚tk þe¾e òÞ Au.

yux÷tÂLxf Ët„h™t ŒrhÞtR ®Ën : Ëe ÷tÞ™

Œuzftk xuz…tu÷ ‚hefu …týe{tk sL{u Au y™u …wg ÚtÞt …Ae

s{e™ …h ðËu Au. yzÄwk Sð™ …týe{tk y™u yzÄwk Sð™

s{e™ …h Sð™tht «týeytu™u Q¼ÞSðe fnu Au. Œuzft

òýe‚t Au …hk‚w …]Úðe …h ÷„¼„ 2800 sux÷t Q¼ÞSðe

«týeytu ðËu Au. ‚u{tk {uÂõËftu™wk Ëu÷t{tLzh rðrþü Au.

ft¤t þheh …h fuËhe x…ftkðt¤t Ëu÷t{tLzh „htu¤e™t

ytfth™wk «týe Au. xqkft …„ y™u …qkAze Ähtð‚t yt «týe

W¥th „tu¤tÄo™t Œuþtu{tk òuðt {¤u Au. ‚u …wg ÚttÞ íÞthu

…tk[ Vqx ÷tkƒt ntuE þfu Au. fux÷tf Ëu÷t{tLzh™e S¼

‚u™t þheh fh‚tk ÷tkƒe ntuÞ Au. [e™{tk òuðt {¤‚t òÞLx

Ëu÷t{tLzh sk„e fŒ™t ftkr[zt suðt ntuÞ Au. W¥th y{urhft{tk

Ëu÷t{tLzh™e ËtiÚte ðÄw ò‚tu òuðt {¤u Au. fux÷tf

Ëu÷t{tLzh Íuhe zk¾ Ähtðu Au.

Ëu÷t{tLzh htrºt Œhr{Þt™ ™t™t Sðsk‚wytu™tu rþfth

fhu Au. rŒðË Œhr{Þt™ s{e™{tk Œh fhe™u hnu Au. yz…Ã…e

™t{™wk 26 $[ ÷tkƒw Ëu÷t{tLzh fq‚ht ¼Ë‚t ntuÞ ‚uðtu

yðts fhu Au. ‚u™u ðtuxhztu„ …ý fnu Au.

yòÞƒ Q¼ÞSðe : Ëu÷t{tLzh

…]Úðe …h™t «týe s„‚{tk s{e™ …h hnu™tht

«týeytu sux÷e s rðrðÄ‚t …týe{tk hnu‚t s¤[htu{tk

òuðt {¤u Au. nòhtu ò‚™e {tA÷e, ft[ƒt ð„uhu

s¤[htu{tk ŒrhÞtR ½tuztu fu ËentuËo yòÞƒ Sð Au. {tºt

A Úte ytX $[ ÷tkƒe yt {tA÷e™wk {tU ‚Æ™ ½tuzt suðwk

ntuÞ Au. ‚u Q¼tu hne™u …týe{tk ‚hu Au. ËentuËo ÷e÷t,

fuËhe, ÷t÷ fu [xt…xtðt¤t …ý ntuÞ Au. ‚u™wk {tuxwk …ux

y™u yt„¤™e ‚hV ð¤u÷e …qkAze ‚u™u rðrþü Œu¾tð yt…u

Au. ‚u™t …z¾t{tk ƒk™u ‚hV …tk¾tu ntuÞ Au. ‚u Íz…Úte

®ðÍe™u …týe{tk hM‚tu ft…u Au. ‚u nk{uþtk {tÚtwk W…h y™u

…qkAze ™e[u ‚u{ Q¼e ÂMÚtr‚{tk ‚hu Au.

Œrûtý y™u W¥th y{urhft™t ŒrhÞtftkXu AeAht …týe{tk

ËentuËo ðÄw òuðt {¤u Au. ‚u {tA÷e™e ò‚ Au. …ý ‚u™t

þheh …h ¼ª„zt ntu‚t ™Úte. ŒrhÞt{tk ÷„¼„ 45 ò‚™t

ËentuËo òuðt {¤u Au.

ŒrhÞt{tk hnu‚tu yòÞƒ ½tuztu : ËentuËo

‚tft‚ Œwso™™t ntÚt{tk ntuÞ íÞthu Œuþ{tk yhtsf‚t ËòoÞ.


…]Úðe™e Ë…txe …h y™uf ò‚™t «týe òuðt {¤u.

‚u s he‚u Ë{wÿtu y™u s¤tþÞtu{tk …ý Sð Ë]rü Au.

«týeytu™t ƒu ð„o Au : s¤[h y™u MÚt¤[h. s{e™ …h

ðË™tht «týeytu …týe{tk Sðe þfu ™nª. ‚u s he‚u {tA÷e

suðt s¤[h «týeytu s{e™ …h Sðe þfu ™nª. …hk‚w

Wí¢tkr‚ft¤{tk fux÷tf «týeytu™t Sð™ ƒu ¼t„{tk ðnU[tÞt

n‚t. yt «týeytu™wk ƒt¤…ý …týe{tk ðe‚u y™u …wg ƒ™‚tk

s s{e™ …h ytðe™u ðËðt ÷t„u. …týe{tk ntuÞ íÞthu s{e™

…h ytðe þfu ™nª y™u MÚt¤[h ƒLÞt …Ae …týe{tk sE

þfu ™nª. ytðt «týeytu™u W¼ÞSðe fnu Au.

Œuzftu yu W¼ÞSðe ð„o™wk òýe‚wk Sð Au. ‚u yzÄwk

Sð™ xuz…tu÷ ‚hefu …týe{tk rð‚tðu Au. …wg ƒ™u yux÷u

…qkAze f…tE òÞ y™u s{e™ …h ðËðt™e þÂõ‚ {u¤ðe

÷u. yt «r¢Þt{tk ïË™‚kºt™t {tuxt VuhVth ÚttÞ Au. Œuzft

W…htk‚ xtuzTË, Ëu÷t{tLzh y™u LÞwxÙe suðt 1800 sux÷t

W¼ÞSðe «týeytu …]Úðe …h òuðt {¤u Au.

yzÄwk Sð™ …týe{tk y™u yzÄwk Sð™

s{e™ …h : W¼ÞSðe «týeytu

ËM‚™ «týeytu{tk Ëtk¼¤ðt {txu ƒnth Œu¾tÞ ‚uðt

ƒu ft™ ntuÞ Au. {tuxt¼t„u ft™ {tÚtt …h ytk¾tu™e ™Sf

ntuÞ Au. ËM‚™ rËðtÞ™t «týe s„‚{tk rðrðÄ rAÿtu fu

[t{ze …h™t ftu»ttu Ëtk¼¤ðt™wk ft{ fhu Au. ft™™e h[™t

yuðe ntuÞ Au fu ƒnth™t yðts yufXt fhe™u ¿tt™‚k‚wytu

îtht {„s ËwÄe …ntU[tzu. Œhuf «týe …tu‚t™e sYrhÞt‚

{wsƒ yðts Ëtk¼¤e þfu Au. {týË yÕxÙt ËtWLz Ëtk¼¤e

yðts Ëtk¼¤ðt{tk WM‚tŒ «týeytu

ËentuËo yuf s yuðwk «týe Au fu su {tŒt ËentuËo

…tu‚t™t $zt ™h ËentuËo™t …ux W…h hnu÷e ftuÚt¤e{tk {qfe™u

[t÷e òÞ Au. ™h ËentuËo $zt Ëuðe™u ƒå[tk™u sL{ yt…u

Au. ËentuËo sYh …zu íÞthu þheh™tu hk„ ƒŒ÷e™u Aq…tE

þfu Au. ‚u {tuxt¼t„u {uL„úwÔÍ sk„÷ fu …hðt¤t™t xt…w{tk

hnu Au y™u ð™M…r‚ ¾tR™u Sðu Au.

þf‚tu ™Úte. «týeytu™u …tu‚t™t hûtý y™u ¾tuhtf™e þtuÄ

{txu Ëtk¼¤ðt W…h …ý ytÄth ht¾ðtu …zu. fwŒh‚u rðrðÄ

«týeytu{tk Ëtk¼¤ðt™e yŒT¼w‚ þÂõ‚ytu yt…e Au.

rƒ÷tze y™u fq‚ht yíÞk‚ Ëqû{ yðts Ëtk¼¤e þfu. yuf

…tkŒzwk n÷u ‚tu Þ rƒ÷tze™t ft™ Ëhðt ÚtE òÞ. ôŒh™t ft™™e

ykŒh™wk …tu÷tý …ntu¤wk ntuðtÚte ‚u ƒnth™t yðts™u 100 „ýt

{tuxt Ëtk¼¤e þfu Au. ytr£ft™t RÞzo VtuõË …tu‚t™t ft™ s{e™

‚hV ðt¤e þfu Au. ËË÷t …ý ft™™e rŒþt ƒŒ÷e þfu Au.

[t{t[erzÞt ‚tu yÕxÙtËtWLz Ëtk¼¤e þfu y™u …uŒt …ý fhe

þfu Au. {tA÷e™u ft™ ntu‚t ™Úte …ý fux÷ef {tA÷e [t{ze™t

ftu»ttu îtht yÕxÙtËtWLz™tu y™w¼ð fhe þfu Au.

• rðï™t {ntË{wÿtu{tk Sðk‚ yuðe {tA÷e™e 25,000

ò‚ Au. ‚u{tk 250 ò‚™e þtfo Au.

• Ë{wÿ{tk {tA÷e W…htk‚ 7 ò‚™t ŒrhÞtE ft[ƒt òuðt

{¤u Au. „wsht‚™t ŒrhÞtftkXu „úe™ xxo÷, hez÷e xxo÷ y™u

÷uÄh ƒuf xxo÷ yu{ 3 ò‚™t ft[ƒt òuðt {¤u Au.

• rðhtxftÞ Ônu÷, yu {tA÷e ™Úte …ý ËM‚™ ŒrhÞtR

«týe Au.

• {tA÷e™t þheh …h ¼ª„zt ntuÞ Au. òýfthtu ¼ª„zt

„ýe™u {tA÷e™e ô{h òýe þfu Au.

• ðu™uÍwyu÷t™e “rf÷e rVþ” ‚¤tð{tk hnu Au. ‚¤tð™wk

…týe ËqftÞ ‚tu ‚u ƒu {rn™t ËwÄe Srð‚ hnu Au.

• ftuM{tu…tur÷x™ “ËuR÷ rVþ” r[¥tt fh‚t …ý Íz…e

Au. ‚u 110 rf÷tu{exhÚte ðÄw Íz…Úte ‚he þfu Au.

• Ônu÷ ‚u™e ytk¾™t ztu¤t Vuhðe þf‚e ™Úte. ‚u™u ƒeS

rŒþt{tk òuðt {txu yt¾wk þheh Vuhððwk …zu Au.

• þtfo™u [qE{tk Ë‚‚ «týe «ðuþu ‚u {txu ‚h‚tk hnuðwk

…zu Au. ‚u ‚h‚e yxfu ‚tu zqƒe™u {he òÞ.

• “ðtR…h rVþ”™u yrýÞt¤t Œtk‚ szƒtk™e ƒnth

÷kƒtÞu÷t ntuÞ Au. ‚u Íz…Úte ÄËe™u rþfth™t þheh{tk

Œtk‚ ¾tuËe Œu Au.

• “fux rVþ” {tU{tk $zt ht¾e™u Ëuðu Au. ƒå[t™tu sL{

ÚttÞ íÞtk ËwÄe ¼q¾e hnu Au.

• “òÞLx Mõðez”™e ytk¾tu Sðs„‚{tk ËtiÚte {tuxe

ntuÞ Au. ‚u™e ytk¾tu ŒtuZ Vqx ÔÞtË™e ntuÞ Au.

ŒrhÞt™e yòÞƒ SðË]rü

ytSrðft÷ûte rþûtý Sð™÷ûte ƒ™ðwk òuEyu yu yts™e rþûtý ÔÞðMÚtt{tk ËwÄthtu fhðtu sYhe Au.


Ë{wÿe Sðtu{tk þtfo fŒtðh y™u ËtiÚte ®nËf {tA÷e

Au. rðrðÄ rðM‚thtu{tk swŒe swŒe y™uf ò‚™e þtfo òuðt {¤u

Au. þtfo rðþu fux÷ef hË«Œ ðt‚tu …ý òýðt suðe Au.

• “„úux ÔntEx þtfo”™t szƒt ¼eztÞ íÞthu Œh [tuhË $[u

30 x™ sux÷wk Œƒtý fhu Au. ‚u™t szƒt{tk snts™t

÷tu¾kz™t …qòo …ý ‚qxe òÞ ‚ux÷e þÂõ‚ ntuÞ Au.

• “xtR„h þtfo”™t Œtk‚ szƒwk ƒkÄ ntuÞ íÞthu …uZt{tk

W‚he òÞ Au y™u {tU ¾tu÷u íÞthu ƒnth ytðu Au.

• “÷u{™ þtfo”™t Œtk‚ Œh yXðtrzÞu …ze™u ™ðt ytðu Au.

• “ƒt®Mf„ þtfo”™t Œtk‚ ftkËft suðt ntuÞ Au. ‚u {tuxtu

ftu„¤tu ¼he™u {tU ƒkÄ fhu íÞthu ðÄtht™wk …týe ƒnth

™ef¤e òÞ Au y™u ftu„¤t{tk ytðu÷t rþfth ‚u™tu

ytnth ƒ™u Au.

• ËtiÚte {tuxe þtfo 20 Vqx ÷tkƒe y™u 2268 rf÷tu

ðs™™e òuðt {¤e n‚e.

• þtfo™t þheh{tk nðt™e ftuÚt¤e ntu‚e ™Úte. ‚uýu

Sð™¼h ‚h‚t hnuðwk …zu. ‚hðt™wk ƒkÄ fhu ‚tu zqƒe™u

{he òÞ.

• þtfo™t ƒå[tk „¼o{tk ntuÞ íÞthu yufƒeò™u ¾tE òÞ Au.

ðÄu÷tk …tk[ Vqx ÷tkƒt 10Úte 12 ƒå[tk s sL{u Au.

• þtfo f÷tf™t 70 rf÷tu{exh™e Íz…u ‚hu Au y™u Ë{„ú

rðï™t Ë{wÿ{tk «ðtË fhu Au.

ŒrhÞt™tu ËtiÚte {tuxtu rþfthe Sð : þtfo

þtfo™t rðrðÄ «fthtu{tk Ônu÷ þtfo ËtiÚte {tuxe Au. …hk‚w

ËtiÚte ðÄw ¾‚h™tf „ýt‚e „úux ÔntRx þtfo™wk fŒ ™t™wk ntuÞ

Au. ‚u 13Úte 20 Vqx ÷tkƒe xtuh…eztu ytfth™e þtfo Au. þtfo

‚u™t ‚eûý Œtk‚™u fthýu ¼Þs™f ÷t„u Au. ð¤e Œtk‚ ðthkðth

…ze™u ™ðt ytðu Au. „úux ÔntEx þtfo Sð™¼h{tk ÷„¼„

yuf nòh Œtk‚ ™ðt {u¤ðu Au. ‚u™t szƒt{tk Ët‚ nhtu¤{tk

W„u÷t 300 Œtk‚ ntuÞ Au. Œhuf Œtk‚ yýeŒth y™u 3 $[

÷tkƒtu ntuÞ Au. yt Œtk‚ {sƒq‚ ™Úte ntu‚t. sÕŒe …ze òÞ

…]Úðe …h™tu ËtiÚte ¼Þkfh Sð : „úux ÔntRx þtfo

Au. …ze „Þu÷t Œtk‚™u Ônu÷ „¤e òÞ Au y™u ‚u™u MÚtt™u ‚h‚

s ™ðtu Œtk‚ Q„u Au. ™ðtR™e ðt‚ yu Au fu nhtu¤{tk ðå[u™tu

Œtk‚ ¾Ëe™u ‚u™wk MÚtt™ ÷R ÷u Au y™u nhtu¤ ™ðuËhÚte „tuXðtE

òÞ Au. ÔntEx þtfo™t þheh{tk Œtk‚ rËðtÞ ntzftk ntu‚t ™Úte.

‚u™wk ntz®…sh ™h{ ftŠx÷us™wk ƒ™u÷wk Au. ftŠx÷us ntzftk sux÷wk

Ë¾‚ ™Úte ntu‚wk …ý {sƒq‚ ntuÞ Au y™u ÂMÚtr‚ MÚtt…f

ntuðtÚte Ônu÷ ð¤tkf ÷R™u ‚he þfu Au. „úux ÔntEx þtfo Ë{wÿ™t

yVtx …týe{tk …zu÷wk ÷tune™wk yuf xe…wk …ý þtuÄe ftZu ‚uðe

„sƒ™e „kÄ þÂõ‚ Ähtðu Au. ÷„¼„ [th rf.{e. Œqh …zu÷wk

÷tune …ý ‚u …th¾e þfu Au.

• Ë{wÿe Sðtu{tk þtfo ËtiÚte ðÄw ®nËf y™u rðfht¤

{tA÷e Au. ‚u™e ½ýe ò‚ Au. Œhuf ò‚™e þtfo swŒe

swŒe yòÞƒ rðþu»t‚t Ähtðu Au.

• “„úux ÔntRx þtfo”™t szƒt ¼eztÞ íÞthu ŒË [tuhË

$[u 30 x™ sux÷wk Œƒtý fhu Au. ÷tu¾kz™e ðM‚w™u

…ý f[ze ™t¾u Au.

• “xtR„h þtf”o™t Œtk‚ {tU ƒkÄ ntuÞ íÞthu Ëhfe™u …uZt{tk

W‚he òÞ Au. {tU ¾tu÷u íÞthu Œtk‚ ƒnth ytðu Au.

• “÷u{™ þtfo”™t Œtk‚ Œh yXðtrzÞu …ze òÞ y™u

™ðt W„u Au.

• “ƒt®Mf„ þtfo”™t Œtk‚ ftkËft suðt ntuÞ Au. ‚u

…týe™tu {tuxtu ftu„¤tu ¼he™u szƒwk ƒkÄ fhu yux÷u …týe

ƒnth ™ef¤e òÞ y™u ‚u{tk hnu÷e {tA÷eytu ‚u™t

{tU{tk s hnu Au.

• “fŒtðh þtfo”™t þheh{tk nðt™e ftuÚt¤e ntu‚e ™Úte

yux÷u ‚u™u Ë‚‚ ‚h‚t hnuðwk …zu. yxfu ‚tu {tU zqƒe òÞ.

• þtfo™t ƒå[tk „¼o{tk ntuÞ íÞthu yufƒeò™u ¾tR òÞ

Au. ƒtfe™t 10Úte 12 ƒå[tk s sL{u Au ‚u …tk[

Vqx ÷tkƒt ntuÞ Au.

• þtfo rðï¼h™t Ë{wÿ{tk «ðtË fhu Au. ‚u 70

rf÷tu{exh™e Íz…u ‚hu Au.

• þtfo™e ytk¾tu, ™tf y™u ft™ þÂõ‚þt¤e ntuÞ Au. ‚u

ytk¾tuÚte y™uf hk„ …th¾e þfu Au. Œqh™t yðts Ëtk¼¤e

þfu Au y™u ½ýu ŒqhÚte ÷tune™e „kÄ …th¾e þfu Au.

rðfht¤ rþfthe þtfo™wk ysƒ„sƒ

yts™t ft¤u Ëßs™tu Ëk„rX‚ ™Úte y™u Ër¢Þ …ý ™Úte yu yu{™e {tuxe ¼q÷ Au.


s¤[htu{tk ztuÂÕV™ ËtiÚte ðÄw ÷tufr«Þ Au. òu fu ‚u

ËM‚™ «týe Au y™u s{e™ …h …ý Sðe þfu Au. ztuÂÕV™™e

÷„¼„ 30Úte ðÄw ò‚ Au. ‚u{tk ËtiÚte ™t™e yufÚte

ŒtuZ {exh ÷kƒtR™e zMfe ztuÂÕV™ ÷tufr«Þ Au. …ux W…h

ËVuŒ …ètu y™u …eX ft¤e fu ½uht ¼qht hk„™e ntuÞ Au.

‚u™e [t{ze [{f‚e y™u ÷e÷e ntuÞ Au. ‚u™u ðt¤ ntu‚tk

™Úte. ztuÂÕV™™e …qkAze ytze y™u […xe ntuÞ Au. ‚u™t ¾¼t

…h ƒu ntÚt suðt n÷uËt y™u rŒþt ƒŒ÷ðt {txu …eX W…h

…tk¾ ntuÞ Au. ztuÂÕV™™wk {tU Ëtkfzwk [tk[ suðwk ntuÞ Au. ‚u™t

Œtk‚ rðrþü ntuÞ Au. þkfw ytfth™t yýeŒth 24 Œtk‚™e

òuze M…ü Œu¾tÞ Au.

zMfe ztuÂÕV™ ŒrhÞtrf™thu {tuxu¼t„u Xkzt «Œuþ{tk hnu

Au. …týe™e Ë…txe …h ‚u™e WA¤fqŒ Ë‚‚ [t÷w ntuÞ Au.

Ë…txe™e ™e[u™e Íz…Úte ƒnth yÄoð‚wo¤tfthu [¢ ÷R Vhe

…týe{tk «ðuþu Au. ztuÂÕV™ {týË™e Ëthe r{ºt ƒ™u Au.

½ýt Íq {tk ‚u ytf»toý™wk fuLÿ ƒ™u Au.

h{r‚Þt¤ y™u {¤‚tðze : zMfe ztuÂÕV™

™t{ suðt s „wý Ähtð‚e ft…uoLxh rVþ™t szƒtk fhð‚

suðt ntuÞ Au y™u ‚u snts™t …z¾t™u [ehe ™t¾u Au.

yux÷tÂLxf y™u …urËrVf Ë{wÿ{tk sk„÷tuðt¤t ftkXt ™Sf

Ë{wÿ{tk yt rðr[ºt {tA÷eytu òuðt {¤u Au. yt {tA÷e™wk

{tU ÷tkƒe fhð‚ suðwk ntuÞ Au. A Vqx ÷tkƒt y™u yuf Vqx

…ntu¤t szƒt{tk W…h ™e[u fhð‚ suðt ‚eûý Œtk‚™e f‚th

ntuÞ Au. yt {tA÷e {„h™e su{ rþfth fhu Au. yt

{tA÷e™u Ëtì rVþ …ý fnu Au.

ft…uoLxh rVþ™e A ò‚ òuðt {¤u Au. Œhuf ò‚ 20

Vqx ÷tkƒe y™u […xtk þhehðt¤e ntuÞ Au. {tuxu¼t„u ŒrhÞt™t

‚r¤Þu hnu™the yt {tA÷e rþfth fhðt Ë…txe …h ytðu

Au. yt {tA÷e ‚u™t Œtk‚ ðzu ŒrhÞt™t ‚r¤Þu ftŒð fe[z

¾tuŒe™u …ý rþfth þtuÄu Au. yt {tA÷e™u Íuhe zk¾ …ý

ntuÞ Au. ¾÷tËeytu yt {tA÷e™u htûtË fnu Au.

ft…uoLxh rVþ : yux÷tÂLxf™e fhð‚

suðt szƒtkðt¤e {tA÷e

{„h s{e™ y™u …týe yu{ ƒk™u{tk hnuðtðt¤wk ®nËf

y™u þÂõ‚þt¤e «týe Au. rðï¼h{tk swŒe swŒe ò‚™t

{„h òuðt {¤u Au. ‚u htu{tk[f y™u ÷tufr«Þ …ý Au.

{„h rðþu fux÷ef hË«Œ ðt‚tu …ý òýðt suðe Au.

• {„h™e 14 ò‚ òuðt {¤u Au. ‚u 1.5 {exhÚte ƒu

{exh ËwÄe™e ÷kƒtR™t ntuÞ Au.

• {„h™e [t{ze Ë¾‚ y™u ¾hƒ[ze ntuÞ Au. ‚u™u

…hËuðtu ð¤‚tu ™Úte. ‚u þheh™e „h{e {tU ðtxu ƒnth

ftZu Au y™u ðÄtht™tu ûtth ytk¾tu{tkÚte ytkËw îtht ƒnth

ftZu Au.

• {„h™t szƒt ¼ezðt™e ‚tft‚ ‚{t{ «týeytu{tk

ËtiÚte ðÄw ntuÞ Au. òu fu szƒt ¾tu÷ðt™e þÂõ‚ ™ƒ¤e

ntuÞ Au. Ët{tLÞ {týË …ý ‚u™t szƒt …fze™u ¾q÷‚tk

yxftðe þfu.

• {„h™u 80 Œtk‚ ntuÞ Au. Œtk‚ …ze òÞ …Ae ™ðt ytðu

Au. Sð™¼h Œtk‚ …ze™u ™ðt ytÔÞt s fhu Au.

• {„h xqkft yk‚h {txu Íz…Úte Œtuze þfu Au.

• {„h™e ƒu {wÏÞ ò‚ Au. ¢tuftuztR÷ Ë{„ú rðï{tk

òuðt {¤u Au. [e™ y™u y{urhft{tk yur÷„uxh «fth™t

{„h ntuÞ Au.

• {„h htrºt™t ykÄfth{tk …ý òuE þfu Au. ‚u™e ytk¾tu

rƒ÷tze™e su{ [{fu Au. ‚u Œqh™t yðtòu y™u „kÄ

…ý ytu¤¾e þfu Au.

Xkzt ÷tuneðt¤wk ®nËf «týe : {„h

{„h{åA …týe y™u s{e™ …h ðË™thwk fŒtðh ®nËf

«týe Au. rðï¼h™t s¤tþÞtu y™u ™Œe{tk {„h{åA òuðt

{¤u Au. {„h™e ºtý {wÏÞ ò‚ Au : ¢tuftuztR÷, yur÷„uxh

y™u ½rhÞt÷. yt ºtýu ò‚tu yufƒeòÚte y÷„ ytfth y™u

Sð™þi÷e Ähtðu Au. ¼th‚{tk òuðt {¤‚t ½rhÞt÷ {„h

suðt s «týe Au …hk‚w ‚u {„h™e ò‚ ™Úte. ‚u™u ½rhÞt÷

s fnu Au.

„k„t ™Œe{tk òuðt {¤‚t ½rhÞt÷ ‚u™t Ëtkfzt y™u

¼th‚™tu rðrþü {„h{åA : ½rhÞt÷

yts™e {tuxt{tk {tuxe ¾‚h™tf‚t yu Au ‚u Œwso™tu Ëk„rX‚ …ý Au y™u Ër¢Þ …ý Au.


«týe - …ûteytu™e su{ {tA÷eytu{tk …ý r[ºt rðr[ºt

«fth òuðt {¤u Au. rnÕË y™u Ë÷{t™ ™t{™e {tA÷eytu

ŒrhÞt{tk hnu Au, …hk‚w $zt {qfðt {txu ™Œe{tk Ët{t «ðtn{tk

‚he™u ™Œe™t {q¤ ËwÄe «ðtË fhu Au. R÷ ™t{™e {tA÷e

™Œe{tk hnu Au …hk‚w $zt {qfðt {txu Ë{wÿ™t …týe{tk ytðu

Au. R÷ {tA÷eytu™tu «ðtË ‚tu ™ðtR W…òðu ‚uðtu Au.

Ë{wÿ{tk {qfu÷t $zt{tkÚte R÷ {tA÷e sL{u íÞthu s «ðtË

þY fhe ‚u yux÷tÂLxf Ë{wÿ{tkÚte Þwhtu… y™u y{urhft™e

™Œeytu{tk ÚtR ‚¤tð{tk …ntU[e òÞ Au. ÷t¾tu™e ËkÏÞt{tk

$zt {qõÞt ƒtŒ R÷ {tA÷e {]íÞw …t{u Au. …hk‚w $zt{tkÚte

yuf $[™t ƒå[tk sL{e™u Sð™Þtºtt þY fhu Au. ™Œe y™u

‚¤tð{tk Sð™ rð‚tÔÞt ƒtŒ …wg ÚtÞu÷e R÷ $zt {qfðt

{txu Ë{wÿ{tk ytðu Au. ßÞtk $zt {qfe™u {]íÞw …t{u Au.

r[ºtrðr[ºt {tA÷eytu

÷tkƒt {tU {txu òýe‚t Au. ‚u™t ™tf W…h™e ™t™fze „tu¤e

ntuðtÚte ‚u™wk ™t{ ½rhÞt÷ …zâwk Au. ½rhÞt÷ ™Œe™t {eXt

…týe{tk hnu Au y™u {tA÷e™tu rþfth fhu Au. 20 Vqx ÷tkƒt

y™u 500Úte 600 rf÷tu ðs™™t fŒtðh «týe Au. hk„u-

Y…u Ët{tLÞ {„h suðt ntuÞ Au. ‚u™e …eX W…h™e [t{ze

¾hƒ[ze y™u Ë¾‚ ntuÞ Au. ½rhÞt÷ yLÞ {„h™e su{

þheh Ÿ[fe™u [t÷e þf‚t ™Úte …ý …ux ½Ëze™u [t÷u Au.

{tuxu¼t„u ‚u …týe{tk s hnu Au. ‚u™t ÷tkƒt {tU™e xtu[™e

Ë…txe™u …týe™e ƒnth ht¾u Au. ‚u™t ÷tkƒt {tU y™u ‚eûý

Œtk‚™e nth{t¤t ‚u™e rðrþü‚t Au.

«týeytu{tk Mðhûtý {txu yð™ðe y™u yŒT¼w‚ xufr™f

ntuÞ Au. R÷ {tA÷e ‚u{tk ËtiÚte swŒe …ze òÞ. yt {tA÷e

¼Þ¼e‚ ÚttÞ íÞthu þheh{tkÚte ‚eðú ðesfhkx Atuze™u Œw~{™

s¤[h™u þtuf yt…e ƒu¼t™ fhe ™t¾u Au.

R÷ {tA÷e Œrûtý y{urhft™t {eXt …týe™t ‚¤tð

y™u yu{uÍtu™ ™Œe{tk òuðt {¤u Au. R÷ rþfthe {tA÷e

Au. ‚u™e 800 ò‚ òuðt {¤u Au. R÷ Ët… suðe …t‚¤e

y™u ÷tkƒe ntuÞ Au. ‚u ƒu $[Úte {tkze™u 13 Vqx ÷tkƒe

500 ðtux™tu R÷ufrxÙf fhkx : R÷ {tA÷e

ntuÞ Au. ‚u™e …eX W…h {tÚtt™e …qkAze ËwÄe Q¼e heƒe™

suðe …èe ntuÞ Au. R÷ufrxÙf R÷™t …z¾t{tk ðes«ðtn …uŒt

fh‚tk ftu»ttu ntuÞ Au. R÷™t þheh …h ¼ª„zt ntu‚t ™Úte.

rf™tht™t ¾zftu{tk Aq…tE™u hnu Au y™u htºtu rþfth fhðt

™ef¤u Au. R÷ Ët{qrnf MÚt¤tk‚h {txu òýe‚e Au. ‚u Ët‚

{tË ËwÄe 3000 rf.{e. «ðtË fhe yLÞ MÚt¤u òÞ Au.

«ðtË Œhr{Þt™ ‚u ¾t‚e ™Úte. R÷ Sð™{tk yuf s ðth

$zt {qfu Au. $zt {qfe™u ‚h‚ s {]íÞw …t{u Au.

{tA÷e ½h ‚tu ‚{u òuÞt nþu …hk‚w y{urhft{tk rðï™t

ËtiÚte {tuxt {tA÷e½h{tk ‚tu ‚{u ŒrhÞt{tk ‚h‚e þtfo

{tA÷eytu òuE hÌtt ntu ‚uðtu y™w¼ð ÚttÞ Au. yux÷tLxt{tk

ytðu÷wk ßÞtuŠsÞt yuõðurhÞ{ …tk[ ÷t¾ [tuhË Vqx søÞt

htufu Au y™u yuf ÷t¾ sux÷e ò‚ò‚™e {tA÷eytu íÞtk

òuðt {¤u Au. 40 Vqx ÷tkƒe þtfo {tA÷e™e ™h-{tŒt™e

òuze yt {tA÷e½h™e ¾tË rðþu»t‚t Au. {eXt y™u ¾tht

…týe yu{ ƒu rð¼t„tu{tk ðnU[tÞu÷t yt {tA÷e½h{tk Sðk‚

{tA÷eytu òuðt W…htk‚ Ë{wÿe Sðtu™t yÇÞtË y™u

{trn‚e™u ÷„‚t «Œþo™tu …ý Au. ‚Œw…htk‚ {tA÷e™t Sð™

rðþu™e rVÕ{tu Œþtoð‚wk rÚtÞuxh …ý Au. ynª 1100 ÷tuftu

yuf ËtÚtu ƒuËe ¼tus™ ÷E þfu ‚uðwk huMxtuhLx y™u ƒt¤ftu™u

r«Þ yuðe htRzTËðt¤t Wãt™ …ý Au.

rðï™wk ËtiÚte {tuxwk {tA÷e½h

f…ztk y™u …wM‚ftu™u ft‚he ¾t™tht ôŒh W…ÿðe «týe

Au. ‚u ½h{tk ntuÞ ‚u ftuR™u ™ „{u. ‚{u ™nª {t™tu …ý

400Úte ðÄw rVÕ{tu y™u xe.ðe. ©uýe{tk ftxwo™ ‚hefu [{fe™u

‚u ÷tufr«Þ ÚtÞu÷wk «týe Au.

ôŒh™e árü ™ƒ¤e ntuÞ Au yux÷u ‚u ½zeyu ½zeyu

{tÚtwk n÷tÔÞt fhu Au. ôŒh™t …„{tk [th ytk„¤e ntuÞ Au.

‚u™u yk„wXtu ntu‚tu ™Úte. [t÷‚e ð¾‚u ‚u™t …„{tkÚte ¾tË

«fth™wk «ðtne s{e™ …h …zu Au. ‚u™e „kÄÚte ‚u …tAt

Vhðt™tu hM‚tu þtuÄe þfu Au. ‚u …týe{tk Ëthe he‚u ‚he

™t™fzwk …ý yòÞƒ «týe : ôŒh

r™hûth™u Ëtûth ‚tu ƒ™tððt s òuEyu …hk‚w ‚uytu™u ËkMfthe …ý ƒ™tððt òuEyu.


«týeytu™e …qkAze ‚u™wk {n¥ð™wk yk„ Au. fux÷tf {tuxt

«týeytu …qkAze ®ðÍe, {åAh suðt sk‚wytu™u Wztzu Au ‚tu

ftuE …qkAze n÷tðe™u …tu‚t™e ðt‚ …ý hsq fhu Au. …hk‚w

…qkAze™tu ËtiÚte {tuxtu W…Þtu„ þheh™wk ‚t…{t™ ò¤ððt{tk

ÚttÞ Au. ôŒh™e …qkAze ‚u™t þheh fh‚tkÞ ÷tkƒe ntuÞ Au.

ôŒh {txu …qkAze yuf ðÄtht™wk ft{ fhu Au. …qkAze îtht

ôŒh™t þheh™e ðÄtht™e „h{e™tu r™ft÷ ÚttÞ Au y™u

þheh™wk ‚t…{t™ s¤ðtÞ Au. ôŒh …tu‚t™e …qkAze{tk ðnu‚t

÷tune{tk ðÄ½x fhe þfu Au. Xkze{tk ðÄw „h{e™e sYh ntuÞ

íÞthu …qkAze{tk ÷tune ½xtze™u „h{e Ët[ðe ht¾u Au. …qkAze™u

fthýu s [th …„™tu ôŒh Œtuhzt …h …ý [t÷e þfu Au.

ð¤e ðtËý™e …t‚¤e Äth W…h ƒuËe™u ‚u yt„¤ Íwfe™u

¾tuhtf ÷R ÷u Au. yt Ë{Þu Ë{‚tu÷™ ò¤ððt …qkAze™tu

W…Þtu„ ÚttÞ Au. yt{ …qkAze ‚u™t …tk[{t …„ sux÷e s

W…Þtu„e Au.

ôŒh™e …qkAze ÷tkƒe fu{?

þfu Au. ôŒh™e ytk¾tu{tk …tuŠVxe™ ™t{™wk ÷t÷ ÿÔÞ ntuÞ

Au, ‚u ykÄtht{tk [{fu Au. ôŒh™e …qkAze ‚u™wk rðrþü y™u

W…Þtu„e yk„ Au. …qkAze ‚u™t þheh™wk ‚t…{t™ ò¤ðu Au

y™u Ëtkfze Äth W…h Œtuz‚e ð¾‚u Ë{‚tu÷™ ò¤ðu Au.

ôŒh™t Œtk‚ {sƒq‚ ntuÞ Au. ‚u {sƒq‚ ÷tfzt fu Ät‚w™t

…‚htk™u …ý ft‚he þfu Au.

ôŒh ƒwrØþt¤e «týe Au. ‚u™u ½ýe ƒÄe ò‚™e ‚t÷e{

yt…e þftÞ Au. rð¿tt™eytu y™u {t™Ëþt†eytu {txu

ôŒh ËtiÚte ðÄw yÇÞtË {txu™wk {tæÞ{ Au.

ytuMxÙ u r÷Þt yux÷u yòÞƒ Sð Ë]rü™tu Œ uþ.

ytuMxÙur÷Þt{tk rðï{tk õÞtkÞ òuðt ™ {¤u ‚uðt rðr[ºt

«týeytu ÚttÞ Au. ztÞ™tËtuh suðt rðfht¤ Œu¾tð™tu ftkr[ztu

‚u{tk™tu yuf Au. ™t{ yuðt „wý Ähtð‚tu Úttu™eo zurð÷ ft®[ztu

fŒ{tk ™t™tu …ý rðfht¤ {tU Ähtðu Au. òu fu Mð¼tðu ‚u

ytuMxÙur÷Þt™tu þhehu ftkxtðt¤tu ftkr[ztu :

Úttu™eo zurð÷

r™Œtuo»t y™u y®nËf Au.

ytuMxÙur÷Þt™t hý«Œuþ{tk Úttu™eo zurð÷ òuðt {¤u.

hý™e hu‚e{tk Ënu÷tRÚte Œu¾tÞ ™nª ‚uðtu hu‚e™t hk„™tu

s yt ft®[ztu 20 ËuÂLx{exh ÷tkƒtu ntuÞ Au. ‚u ðt‚tðhý

«{týu þheh™tu hk„ ƒŒ÷e þfu Au. ‚u™e …eX …h ƒeswk

{tÚtwk ntuÞ ‚uðwk Ze{[wk ntuÞ Au. yt {tÚtwk ‚u™wk hûtý fhu

Au. ftuE rþfthe «týe ‚u™e …h nw{÷tu fhu íÞthu ‚u yË÷

{tÚtwk ƒu …„ ðå[u Ëk‚tze Œu Au y™u …eX …h™wk Ze{[wk Ÿ[w

ht¾u Au. rþfthe «týe Au‚htR òÞ Au y™u nw{÷tu fhu

‚tu Úttu™eo zurð÷™t ftkxtÚte …tu‚u s ½tÞ÷ ÚtE òÞ. Úttu™eo

zurð÷ feze {kftuzt suðt ™t™t sk‚wytu ¾tE™u Sðu Au. ‚u

þheh{tk nðt ¼he™u …tu‚t™wk fŒ {tuxwk fhe Œzt suðtu ÚtE

þfu Au. ‚u™t þheh …h ËkÏÞtƒkÄ ‚eûý ftkxt ntuðtÚte ‚u™e

™Sf ftuE sE þfu ™nª.

Œhuf «týe™u ƒu s ytk¾ ntuÞ Au …hk‚w yuf ºtý

ytk¾ðt¤wk «týe …ý Au. LÞwÍe÷uLz{tk òuðt {¤‚wk xwytxtht

ºtý ytk¾ Ähtðu Au. {„h suðt Œu¾tð™wk …ý {„h

fh‚t ™t™wk yt «týe ÷e÷t hk„™wk ntuÞ Au. ƒuÚte

yZe Vqx ÷kƒtR™t ft®[zt suðt xwytxtht™t {tÚtt …h ºteS

ytk¾ ntuÞ Au. òu fu {tuxe ô{h™t xwytxtht™e yt ºteS

ytk¾ [t{ze ™e[u ZkftE òÞ Au. yt ºteS ytk¾ ‚u™u ËqÞo™t

yÕxÙtðtÞtu÷ux rfhýtuÚte ƒ[tððt {txu ntuÞ Au ‚u{ rð¿tt™eytu

{t™u Au. xwytxtht™wk {tÚtwk ft®[zt suðwk ntuÞ Au …hk‚w ‚u™wk

W…÷wk szƒwk [tk[™e su{ yt„¤ ÷kƒtÞu÷wk ntuÞ Au. su ‚u™t

™e[÷t szƒt{tk Œtk‚™e ƒu nth ntuÞ Au. ‚u™e ƒk™u ytk¾tu

swŒe swŒe rŒþt{tk òuE þfu Au. ‚u™e ytk¾tu{tk ysðt¤t

y™u ykÄtht{tk òuðt {txu swŒt swŒt «fth™t ftu»ttu ntuÞ

Au. ‚u {tuxu¼t„u htºtu rþfth fhðt ™ef¤u Au y™u ™t™tk

Sðztk ¾tE™u Sðu Au.

LÞwÍe÷uLz™wk ºtý ytk¾ðt¤wk : xwytxtht

yt …]Úðe …h Œt™ suðe ftuE W¥t{ r¢Þt ™Úte,

÷tu¼™t suðtu ƒeòu ftuE þºtw ™Úte,

Ëtht Mð¼tð suðwk ftuE yt¼q»tý ™Úte y™u

Ëk‚tu»t™t Ëw¾ suðwk ƒeswk ftuE Ä™ ™Úte.

òýðwk ‚u rþûtý Au y™u yt[hý{tk {qfðwk yu fu¤ðýe Au.


…ûte s„‚I

rð¼t„

• ËthË ¢u™ ¼th‚™wk ËtiÚte Ÿ[w …ûte Au.

• rn{t÷Þ™wk ŒtZeðt¤wk „eÄ ËtiÚte ðÄw …tk¾™tu ½uhtðtu

Ähtðu Au.

• ¼th‚™t ËtiÚte ËwkŒh „e‚ „t‚t …ûteytu{tk 95 xft

™h …ûte Au.

• …tu…x yuf s …ûte yuðwk Au fu [tk[™t ƒk™u ¼t„ Mð‚kºt

he‚u n÷tðe þfu.

• ¼th‚™t ÷¬z¾tuŒ™e S¼ [tk[ fh‚t [th „ýe ÷tkƒe

ntuÞ Au.

• Ëwh¾tƒ ¼th‚™wk rðrþü …ûte Au. ‚u™e ™e[u™e ‚hV

ð¤u÷e [tk[ …ý rðrþü Au. [tk[ ðzu rf[z™t ‚r¤ÞuÚte

…ý ¾tuhtf ÷R þfu Au. ‚u „wsht‚™wk htßÞ …ûte Au.

• ¼th‚™wk ™e÷fkX fƒq‚h suðwk Au. ‚u Qzu íÞthu hk„ƒuhk„e

…ªAtytuÚte ËwkŒh Œu¾tÞ Au. ËqÞo «ftþ{tk Wzu íÞthu

™ð hk„™e f¤t òuðt {¤u Au.

• yhwýt[÷ «Œuþ™wk ntu™oƒe÷ [th Vqx ÷tkƒw ntuÞ Au. ‚u™e

[tk[ yuf Vqx ÷tkƒe ntuÞ Au. V¤ ‚tuze™u nðt{tk WAt¤e

[tk[ ðzu fu[ fhe™u ¾tðt™e ‚u™e he‚ ysƒ Au.

¼th‚™t ytu¤¾ðt suðt …ûteytu

• rþfthe …ûteytu yufƒeò™e nŒ{tk y™u yufƒeò™u

Œu¾tÞ ‚u he‚u {t¤t ƒtkÄ‚t ™Úte.

• ½ýtk rþfthe …ûteytu {t¤t ƒtkÄ‚t s ™Úte …hk‚w ð]ûttu™t

…ûte s„‚™wk òýðt suðwk

Útz™e ƒ¾tu÷ fu …ntztu™e ¼u¾ztu ðå[u $zt {qfu Au.

• rþfthe …ûte™e árü þÂõ‚þt¤e ntuÞ Au. ytftþ{tk

Wz‚t rþfthe …ûte ‚¤tð™t …týe{tk ‚h‚e ™t™fze

{tA÷e™wk r™þt™ ÷R ‚ht… {the þfu Au.

• …UÂøð™ ‚u™e …tk¾tu™tu W…Þtu„ Wzðt {txu ™nª …ý

…týe{tk ‚hðt {txu fhu Au. ‚u …týe{tk 500 {exh

Ÿzu ËwÄe zqƒfe ÷„tðe þfu Au.

• [e™™t ÂMð^x÷ux …ûteytu {t¤t ƒtkÄðt {txu …tu‚t™e

÷t¤™tu W…Þtu„ fhu Au. yt {t¤t MðtrŒü ntuÞ Au.

[e™™t ÷tuftu yt {t¤t™e ðt™„e ƒ™tðe ¾tÞ Au.

• ÷¬z¾tuŒ™e S¼ ‚u™e [tk[ fh‚t [th „ýe ÷tkƒe

ntuÞ Au.

• fƒq‚h y™u ntu÷t suðt …ûteytu y™ts™t Œtýt [ýe™u

„¤e òÞ Au. Œtýt ËtÚtu ‚u Úttuzt ftkfht …ý [ýu

Au fu suÚte ntushe{tk Œtýt ð÷tuðtR™u Œ¤tÞ Au.

• ƒtuÕz R„÷ ËtiÚte {tuxtu {t¤tu ƒtkÄu Au. ð]ût™e xtu[u

‚u ÷„¼„ ºtý {exh ÔÞtË™tu A {exh Ÿztu {t¤tu

ƒ™tðu Au.

• ÷¬z¾tuŒ™e S¼ ‚u™e [tk[ fh‚tk [th „ýe {tuxe

ntuÞ Au. S¼™e xtu[ ¾tk[tðt¤e y™u ¾hƒ[ze ntuÞ

Au. ‚u Ítz™t Útz™e ƒ¾tu÷{tk S¼ ¾tuËe™u

Sðsk‚wytu™tu rþfth fhu Au.

• n™eƒzo ™t{™t …ûte {Ä…qztu ‚tuze þf‚wk ™Úte. yux÷u

‚u ƒeò {tuxt «týeytu™tu yðts fhe {Ä…wzt ‚hV

…ûteytu™wk yòÞƒ s„‚

ykŒh{tk Œuðt¤wk ntuÞ …hk‚w ƒnth rŒðt¤e {™tððt™e {™tuð]r¥t yu ð‚o{t™Þw„™t ysk…t™wk {q¤ Au.

99sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚Œtuhe òÞ Au y™u {Ä {u¤ðu Au.

• ŒhSztu ƒu …tkŒzt Ëeðe™u {t¤tu ƒ™tðu Au. …tkŒzt™u òuzðt

{txu ‚u fhtur¤Þt™t ò¤t™t ‚th™tu W…Þtu„ fhu Au.

• ytÕƒtxÙtuË rðï™wk ËtiÚte ÷tkƒe …tk¾tu Ähtð‚wk …ûte Au.

‚u™e …tk¾™tu ½uhtðtu rðþt¤ ntuðtÚte ‚u ytftþ{tk …tk¾tu

n÷tÔÞt rð™t s 10,000 rf.{e. sux÷wk yk‚h ft…e

þfu Au.

• xextuze ƒtu÷u íÞthu yk„úuS{tk ‘zez Þw zw Rx’ suðtu yðts

Ëk¼¤tÞ Au.

• ¼th‚™t …ûteytu{tk ne÷ {u™t ËtiÚte ðÄw „e‚ „t‚wk

…ûte Au.

• …tu…x™wk {„s …ûteytu{tk þheh™t fŒ™t «{tý{tk ËtiÚte

ðs™Œth ntuÞ Au. ytr£ft™tu „úu …uhtux ËtiÚte ðÄw þçŒ

ÞtŒ ht¾e þfu Au.

• ¼th‚{tk …tu…x òuðt {¤‚t ™Úte …hk‚w …tu…x suðt Ëqzt

y™u ‚qE ntuÞ Au su™u …tu…x ™nª, …uhtrfx fnu Au.

• þtn{]„ yuðwk …ûte Au fu su™t ÷ûtýtu Ÿx suðt ntuÞ.

…ûteytu{tk ÷¬z¾tuŒ y™tu¾wk Au. Ë¾‚ ÷tfzt{tk [tk[

{the™u ƒtftuhwk …tzðt{tk WM‚tŒ yuðt yt …ûte™u yk„úuS{tk

…ý ðwz…ufh fnu Au. {tºt 3Úte 4 $[ ÷tkƒwk ™t™fzwk …ûte

yuf Ëufkz{tk [tk[ ðzu 20 ð¾‚ xtu[t {thu Au.

rðï{tk ÷„¼„ 180 ò‚™t ÷¬z¾tuŒ òuðt {¤u

Au. ‚u™e S¼ ÷tkƒe ntuÞ Au. ð]ûttu™t Útz{tk [tk[ ðzu rAÿ

…tze™u ‚u{tk S¼ ¾tuËe ykŒh hnu÷e Sðt‚™tu rþfth fhu

Au. ÷¬z¾tuŒ™e S¼ [th $[ sux÷e ÷tkƒe ntuÞ Au. õÞthuf

‚tu ‚u S¼ …t½ze™e su{ {tÚtt W…h ®ðxt¤e Œu Au.

÷¬z¾tuŒ™t …„ {sƒq‚ ntuÞ Au. yuf s MÚtt™u ƒuËe™u

Ë‚‚ ÷tfzt xtu[ðt™wk ft{ fhðt™wk yux÷u …„ ‚tu {sƒq‚ òuEyu

s. ‚u™t …„{tk yýeŒth ™¾ðt¤t ƒu yk„wXt ntuÞ Au. Ítz™t

Útz W…h ™¾ ¾tuËe™u ‚u …¬z {sƒq‚ ƒ™tðu Au.

÷¬z¾tuŒ yLÞ …ûteytu™e su{ „e‚ „t‚wk ™Úte …ý

[tk[ …Atze ÷ÞƒæÄ Ëk„e‚ …uŒt fhu Au y™u yLÞ

÷¬z¾tuŒ™u ËkŒuþ yt…u Au.

÷tfzt ‚tuz‚wk …k¾e : ÷¬z¾tuŒ

÷¬z¾tuŒ ƒeò …k¾eytu™e su{ …tk¾ Vu÷tðe Wze þf‚t

™Úte. ‚u þYyt‚{tk ƒu ºtý ð¾‚ …tk¾tu VVztðe þheh

Ÿ[ftÞ …Ae …tk¾tu þheh ËtÚtu sfze™u ztRð {th‚wk ntuÞ

‚u{ „r‚ fhu Au. ‚u™e Wzt™ xqkfe ntuÞ Au.

[t{t[erzÞt ft¤t hk„™t r™þt[h «týe Au. ‚u

¼q‚«u‚™e ðt‚tu ËtÚtu Ëkf¤tÞu÷t rƒnt{ýtk «týe Au. ‚u

ËM‚™ ntuðt A‚tkÞ Qze þfu Au. Ë{„ú rðï{tk [t{t[erzÞt

òuðt {¤u. ‚u™e ™t™e {tuxe y™uf ò‚ Au.

[t{t[erzÞt rŒðË¼h Ítz™e zt¤e …h ŸÄt ÷xfe™u

ËqE hnu Au. htºtu ¾tuhtf™e þtuÄ{tk WztWz fhu Au. ‚u™e

árü ‚eðú ntuÞ Au. W…htk‚ yÕxÙtËtWLz «Ëtrh‚ fhe™u {åAh

suðt sk‚wytu™wk MÚtt™ òýe þfu Au.

ytuMxÙur÷Þt{tk òuðt {¤‚tk {u„t ƒux ËtiÚte {tuxt Au.

ŒtuZ Vqx ÷tkƒt yt [t{t[erzÞt™e …tk¾tu [thÚte …tk[ Vqx™tu

½uhtðtu Ähtðu Au. rþÞt¤ suðwk ÷tkƒw {tU y™u {tuxe „tu¤tfth

ytk¾tuÚte ‚u ðÄw zht{ýt Œu¾tÞ Au. ƒux™e S¼ ÷tkƒe ntuÞ

Au. ‚u V¤tu{tkÚte hË …ý [qËu Au. ‚u™e S¼ „kÄ …th¾e

þfu Au. {u„t ƒux™e …ý 25 ò‚tu Au. ½ýt Œuþ{tk ‚u™u

^÷t$„ VtuõË …ý fnu Au. ½ýt {u„t ƒux™t {tU ðt™h

suðt ntuÞ Au. „tu¤tfth ft™ðt¤t {u„t ƒux …ý òuðt {¤u

Au. ¼th‚ Ërn‚ Œrûtý yurþÞt™t Œuþtu{tk …ý {u„t ƒux

òuðt {¤u Au. {u„t ƒux ð™M…r‚ …ý ¾tÞ Au. fu¤t y™u

fuhe suðt V¤tu™t …tf™u ™wfËt™ …ý fhu Au.

ËtiÚte {tuxwk [t{t[erzÞwk : {u„t ƒux

ytr£ft™t ½trËÞt {uŒt™tu y™u hý «Œuþ{tk Ëu¢uxhe

™t{™wk …ûte òýe‚wk Au. [th Vqx Ÿ[w yt rþfthe …ûte

fŒtðh „eÄ suðwk ntuÞ Au. ytr£ft™t Ëhfthe Ëu¢uxhe ÷tkƒtu

ft¤tu ftux y™u ft¤wk ntV…uLx …nuh‚t. yt …ûte ƒu …„u

Q¼wk ntuÞ íÞthu Ëu¢uxhe suðwk Œu¾tÞ Au. ‚u™e …eX …h ft¤t

÷tkƒt …ªAt y™u ÷tkƒt …„ …h yzÄu ËwÄe ft¤e Ykðtxe

ntuÞ Au. ‚u™e Axt …ý Ëu¢uxhe Q¼t ntuÞ ‚uðe! yux÷u

Ët…™tu rþfth fh‚wk […¤ …ûte : Ëu¢uxhe ƒzo

Ëßs™tu Ëk„rX‚ ÚtR™u yt¢{ý fh‚t ™Úte y™u yt¢{ý ÚttÞ Au íÞthu …ý Ëk„rX‚ Út‚t ™Úte.

100 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚s ‚u™wk ™t{ Ëu¢uxhe ƒzo …zâwk.

Ëu¢uxhe ƒzo™u fwŒh‚u Ët…™tu rþfth fhðt™e ¾tË …Ør‚

yt…e Au. Íz…Úte ðtkfe[qkfe [t÷u Ëhf‚t Ët…™u …fzðtu Ëh¤

™Úte …hk‚w Ëu¢uxhe ƒzo […¤‚tÚte ‚u™u …fze ÷u Au. ð¤e

Ët…™u …fz‚e ð¾‚u ‚u™t „¤t W…h™t …ªAt n÷tðu Au.

yux÷u Ët… ‚u™u zk¾ {the þf‚tu ™Úte. Ëu¢uxhe ƒzo htrºt

Œhr{Þt™ Ët…, ôŒh suðt ™t™t «týeytu™tu rþfth fhu Au.

‚u™t …kò …ntu¤t y™u {sƒq‚ ntuÞ Au. Œtuz‚t ôŒh™u Í…x

{the f[ze ™t¾u Au. ‚u™e …tk¾™tu ½uhtðtu ºtý Vqx ntuÞ

Au. Ët…™t rþfthe ‚hefu òýe‚t yt …ûte™u ËwŒt™™e

Ëu™t{tk «‚ef ‚hefu MÚtt™ {éÞwk Au.

Œrûtý y{urhft{tk òuðt {¤‚wk xtuftu xwft™ ËtiÚte {tuxe

[tk[ðt¤wk y™u ËwkŒh …ûte Au. Íw {tk yt …ûte ytf»toý™wk

fuLÿ ƒ™u Au.

21Úte 25 $[ ËwÄe™e ÷kƒtR™t xtuftu xwft™™e [tk[

÷„¼„ A Úte ™ð $[ ÷tkƒe ntuÞ Au. þheh ft¤wk y™u

ËVuŒ ztufðt¤t yt …ûte™e [tk[ ‚usMðe fuËhe hk„™e ntuÞ

Au. þheh™t «{tý{tk ËtiÚte {tuxe [tk[ Ähtð‚t yt …ûte™e

[tk[ þheh™tu 30 xft ¼t„ htufu Au.

÷tkƒe [tk[ W…htk‚ xtuftu xwft™™t þheh™t …ªAt þheh™e

„h{e™u ƒnth Äfu÷ðt™e fht{‚ Ähtðu Au. xtuftu xwft™ V¤tu

¾tR™u Sðu Au. ‚u W…htk‚ õÞthuf Œuzft suðt ™t™t Sð™tu

rþfth fhu Au. ‚u ™t™t Ë{qn{tk hnu Au y™u Ítz™t Útz™e

ƒ¾tu÷{tk {t¤tu fhu Au. xwft™ „wMËu ÚttÞ íÞthu [tk[™tu

nrÚtÞth ‚hefu W…Þtu„ fhu Au. MÚttr™f ÷tuftu xwft™™u …tu…x™e

su{ …t¤u …ý Au.

ËtiÚte {tuxe [tk[ðt¤wk …ûte : xtuftu xwft™

nkË s¤tþÞ™t rf™thu hnu™thwk ËwkŒh …ûte Au. ÷tkƒe

{htuzŒth ztufÚte ‚u ËwkŒh ÷t„u Au. „]n Ëwþtu¼™tu{tk nkË™wk

r[ºt ÷tufr«Þ Au. nkË ËVuŒ ntuÞ Au y™u …týe{tk ‚he™u

rþfth fhu Au.

ytuMxÙur÷Þt™wk ËwkŒh …ûte : ft¤t nkË

ytuMxÙur÷Þt y™u LÞwÍe÷uLz{tk ft¤t nkË òuðt {¤u Au.

ft¤t nkË™e ztuf ËVuŒ nkË fh‚tk ðÄw ÷tkƒe ntuÞ Au y™u

nk{uþtk yk„úuS yuË ytfth{tk {htuzŒth ð¤tkf{tk hnu Au.

ft¤t nkË™e [tk[ y™u …„ …ý ft¤t ntuÞ Au.

…wg ft¤t nkË ºtýÚte [th Vqx ÷tkƒt ntuÞ Au y™u

‚u™e …tk¾tu™tu ½uhtðtu ŒtuZÚte ƒu {exh ntuÞ Au.

ft¤t nkË™tu yðts çÞw„÷ suðtu Ëk„e‚{Þ ntuÞ Au.

ytftþ{tk Wz‚e ð¾‚u ‚u ztuf yt„¤ ÷kƒtðu÷e ht¾u Au.

ytftþ{tk f‚thƒkÄ Wz‚wk nkË™wk xtu¤wk ™Þ™hBÞ ntuÞ Au.

ft¤t nkË ™Œe fu ‚¤tð™t rf™thu s{e™ …h fu …týe

ðå[u {t¤tu ƒtkÄu Au.

{tuxt rþfthe …ûteytu ™t™t …ûteytu™tu rþfth fhu …hk‚w

y®nËf …ûteytu {tuxu¼t„u Ëk…e™u hnu‚t ntuÞ Au. ƒeò …ûte

…h nw{÷tu fhe ‚u™tu ¾tuhtf Íwkxðe ÷uðt™e ð]r¥t Ähtð‚t

…ûteytu …ý òuðt {¤u. ‚u{tk Œrûtý ytr£ft™t r£„ux ƒzo

rðÏÞt‚ Au.

ŒrhÞt rf™thu r£„ux ƒzo ƒeò …ûte™e [tk[{tkÚte ¾tuhtf

Íwkxðe ÷uðt{tk r™»ýt‚ Au. ÷tkƒe [tk[, ÷tkƒe …tk¾ y™u

÷tkƒe …qkAzeðt¤t yt …ûte™wk …ux ÷t÷ hk„™t ƒ÷q™™e su{

Vq÷u÷wk ntuÞ Au. þheh …h ft¤t hk„™t …ªAt ntuÞ Au. rðr[ºt

Œu¾tð™t yt …ûte™e …tk¾ ƒu {exh sux÷e Vu÷tÞ …hk‚w Qze

þf‚t ™Úte, …týe{tk ‚he þf‚t ™Úte fu s{e™ …h Ëh¾wk

[t÷e …ý þf‚t ™Úte. ‚u Ítz™e ™e[u™e zt¤e …h „{u

‚uðtu {t¤tu ƒtkÄe ÷u Au. ƒÄe he‚u ™ƒ¤t yt …ûte rðr[ºt

Œu¾tð™u fthýu Íw {tk ytf»toý™wk fuLÿ ƒ™u Au. yt …ûte

AeAht …týe{tkÚte {tA÷e™tu rþfth fhu Au. ‚u W…htk‚ ƒ„÷t

suðt …ûteytu™e [tk[{tkÚte Íz… {the™u rþfth Íwkxðe ÷u Au.

ƒeò …ûteytu™u ÷qkxe ÷u™tht [tkr[Þt :

r£„ux ƒzo

…ûteytu{tk rþfthe …ûteytu rþfth Íz…ðt™e Íz… {txu

òýe‚t Au. …ûteytu yLÞ «týe …ûteytu …h nw{÷t fhu

ytuMxÙur÷Þt™wk nw{÷t¾tuh …ûte : ftËtuðhe

r™hûthtu™e sz‚t fh‚tk Ëtûthtu™e ¢qh‚t ðÄw ¼Þkfh Au.

101sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚‚uðwk ¼tøÞu s òuðt {¤u. …hk‚w ytuMxÙur÷Þt{tk òuðt {¤‚t

þtn{]„ suðt ftËtuðhe „wMËu ÚttÞ íÞthu yLÞ «týe …h

nw{÷t fhðt suðt {tuxt «týe™u …ý …Atze Œu Au. ‚u „wMËu

ÚttÞ ‚tu {týË …h …ý nw{÷tu fhu Au.

ftËtuðhe A Vqx Ÿ[w fŒtðh …ûte Au. þheh …h ft¤t

y™u ztuf …h ¼qht hk„™t …ªAtÚte ‚u þtn{]„ fh‚tk swŒwk

‚he ytðu Au. ‚u™t {tÚtt …h ÷t÷ f÷„e ntuÞ Au. ‚u Qze

þf‚wk ™Úte …ý 50 rf.{e.™e Íz…u Œtuze þfu Au.

ftËtuðhe™t …„ ÷tkƒt y™u {sƒq‚ ntuÞ Au. …„{tk

ºtý ytk„¤e ntuÞ Au. ð[÷e ytk„¤e{tk ‚eûý ÷tkƒt ™ntuh

ntuÞ Au.

ftËtuðhe ð™M…r‚ ¾tE™u Sðu Au. …hk‚w {týË fu

yLÞ «týe ™Sf ytðu, ‚tu ¼Þ¼e‚ ÚtR nw{÷tu fhe ƒuËu

Au. ‚u òuhŒth ÷t‚ {thu Au y™u ytk„¤e™t ™¾ ðzu Rò

…ntU[tzu Au. ytuMxÙur÷Þt{tk ftËtuðhe™t nw{÷t{tk ½ýt ÷tuftu

½ðtÞu÷t Au. ftËtuðhe ÷e÷t hk„™t $zt {qfu Au. ‚u ¾wÕ÷t

{uŒt™tu{tk xtu¤t{tk hnu Au. s{e™ …h {txe y™u …tkŒzt™tu

{t¤tu ƒ™tðu Au.

…ûteytu ËwkŒh y™u r™Œtuo»t ntuÞ Au. …hk‚w ½wðz ‚u™t

rƒnt{ýt Œu¾tðÚte y÷„ ‚he ytðu Au. ½wðz™e ½ýe ò‚

ntuÞ Au …hk‚w fu™uzt y™u {æÞ y{urhft™t þª„ztðt¤t ½wðz

‚tu htûtË suðt ÷t„u. ð¤e htºtu r[ºtrðr[ºt yðtòu fhe™u

ðt‚tðhý™u …ý ¼qr‚Þwk fhe ™t¾u.

þª„ztðt¤t ½wðz fŒ{tk …ý {tuxt ntuÞ Au. 18Úte 25

$[ Ÿ[tE y™u 3 Vqx™t ½uhtðtðt¤e …tk¾ Ähtðu Au. ƒŒt{e

hk„™t þheh …h ft¤tk x…ft y™u „¤t{tk ËVuŒ ftkX÷tu ‚u™u

ðÄw rƒnt{ýtu ƒ™tðu Au. ƒu ytk¾ ðå[u yk„úuS ‘ðe’ ™t

ytfth™wk ËVuŒ r™þt™ ntuÞ Au. {tÚtt™e ƒk™u ‚hV Ë¾‚

þª„zt ntuÞ Au. yt þª„zt ™nª …ý ‚u™t ft™ Au.

sk„÷ y™u …ntze «Œuþtu{tk ð]ût W…h {t¤tu ƒtkÄe™u

hnu™tht yt ½wðz {tkËtnthe Au. ‚u ôŒh, r¾Ëftu÷e y™u

õÞthuf ËË÷tk suðt {tuxt «týe™tu …ý rþfth fhu Au. yt

½wðz Ët… y™u ðªAe suðt Íuhe Sð™u …ý ¾tE òÞ Au.

Œhuf ½wðz™e yuf rðþu»t‚t Au. ‚u™e ytk¾™e fefe Vuhðe

fu™uzt™wk þª„ztðt¤wk ½wðz

{tzt„tMfh™t xt…w …h yuf s{t™t{tk yur÷VLx ƒzo

™t{™wk …ûte òuðt {¤‚wk n‚wk. þtn{]„ suðt yt …ûte™t

fŒtðh þheh™u fthýu ‚u™u yur÷VLx ƒzo fnuðtÞ Au. nt÷{tk

yt …ûte òuðt {¤‚wk ™Úte …hk‚w £tLË™e rð¿tt™ yufuzur{™t

BÞwrÍÞ{{tk yur÷VLx ƒzo™wk 15 Vqx ÷tkƒw y™u 12 Vqx …ntu¤wk

÷kƒ„tu¤ $zw ytsu …ý òuðt {¤u Au. 10 Vqx Ÿ[wk n‚wk.

‚u Qze þf‚wk ™ntu‚wk. {tzt„tMfh™tu xt…w Ëtð r™so™ ‚tu

n‚tu s …ý íÞtk ƒeò ®nËf «týeytu …ý ™ntu‚t.

™t™fzt xt…w …h {tºt yur÷VLx ƒzo …ûteytu s n‚t.

y™u ‚uytu™u ¾tuhtf AqxÚte {¤‚tu yux÷u rŒðËu rŒðËu fŒtðh

s Útðt ÷tøÞt. yt{ ‚tu …ûte™e yt¾e ò‚ fŒtðh ÚtE

„E. {tzt„tMfh xt…w …h …tuxwor„Ítu y™u £uL[tu™t ðntý

…ntUåÞt y™u {týË™e ðM‚e ÚtE …Ae yur÷VLx ƒzo™tu

rþfth Útðt ÷tøÞtu y™u yk‚u ‚u ™tþ …tBÞt.

{tzt„tMfh™wk htûtËe …ûte : yur÷VLx ƒzo

þf‚tk ™Úte. ‚u™t „¤t{tk yuf rðþu»t ntzfwk ntuÞ Au. yux÷u

‚u™e ztuf 360 ykþ™u ¾qýu [thu ‚hV Vuhðe þfu Au y™u

[thu rŒþt{tk òuE þfu Au. ½wðz htrºt™t ykÄfth{tk …ý òuE

þfu Au. ‚u™e ytk¾tu ykÄtht{tk [{f‚e ntuÞ Au.

ytuMxÙur÷Þt{tk òuðt {¤‚tu …t{ftufuxw ËtiÚte {tuxt …tu…x™e

ò‚ Au. fnuðtÞ Au …tu…x, …ý ‚u ÷e÷t hk„™tu ™Úte. …t{ftufuxw

ht¾tuze hk„™t ntuÞ Au. ðtkfe …ý ËtiÚte {tuxe [tk[ðt¤t yt

…tu…x™u {tÚtu f÷„e ntuÞ Au. yt …tu…x ƒu Vqx ÷tkƒt ntuÞ Au

y™u ÷„¼„ yuf rf÷tu ðs™™t ntuÞ Au. yt …tu…x™e [tk[

{tuxe y™u {sƒq‚ ntuÞ Au. ‚u Ítz™e zt¤ …ý ft…e þfu Au.

…t{ftufuxw yLÞ …tu…x™e su{ yt…ýe ¼t»tt …ý ƒtu÷e þfu

Au y™u ò‚ò‚™e ÔneË÷ suðt yðts ftZu Au. yt …tu…x™e

ƒeS rðþu»t‚t …ý Au. ™h …t{ftufuxw Ítz™e zt¤e{tkÚte ÷tkƒe

÷tfze ft…e [tk[{tk …fze Ítz™t Útz ËtÚtu yÚtztðe Ztu÷ ð„tzu

Au y™u ðt‚tðhý „sðe {qfu Au. Œu¾tð{tk rðr[ºt ÷t„‚t yt

…tu…x™u LÞw „tuÞt™t{tk ÷tuftu …t¤u Au

rðï™tu ËtiÚte {tuxtu …tu…x : …t{ftufuxw

òu sðtƒŒthe™tu ÏÞt÷ ™ ntuÞ ‚tu yrÄfth™e {tk„ ¾tuxe Au.


Sðsk‚wJ

rð¼t„

• rðï™tu ËtiÚte {tuxtu fhtur¤Þtu òÞLx ƒzo R®x„ M…tRzh Au.

1965{tk yt fhtur¤Þt™tu yuf ™{q™tu Ët[ððt{tk ytðu÷tu.

‚u™t …„™tu ÔÞt… 11.02 $[ n‚tu. yt fhtur¤Þt

ytr£ft™t Ëwrh™t{ y™u r„Þt™t{tk òuðt {¤u Au.

• rðï™tu ËtiÚte ™t™tu fhtur¤Þtu …qýo rðht{™t x…ftk suðztu

ntuÞ Au. 0.0017 $[™t fŒ™t yt fhtur¤Þt ytr£ft™t

Ët{tuÞt{tk òuðt {¤u Au. ‚u™u …txw {thÃ÷uËe fnu Au.

• rðï™wk ËtiÚte {tuxwk …‚kr„Þw Âõð™ yu÷ufÍtLzÙt Au. ‚u™e

…tk¾™tu ½uhtðtu 11 $[ ntuÞ Au.

• ðkŒt „kÄÚte ¾qƒ s ytf»ttoÞ Au. ‚u [t{zt™e [eòu™u

…ý ‚tuze ™t¾u Au. ‚u™tu r«Þ ¾tuhtf „wkŒh Au.

• ‚{htk™wk „e‚ ðt‚tðhý™wk W»ý‚t{t™ Œþtoðu Au. 13

Ëufkz{tk ‚u sux÷e ð¾‚ yðts fhu, ‚u™t ytÄthu

‚t…{t™ òýðt™e «Útt Au.

• ytr£f™ WÄR …tk[ $[ ËwÄe ÷tkƒe ntuE þfu Au. ‚u

Œhhtus 30000 $zt {qfu Au.

• ËtiÚte ðs™Œth Sðzwk „tur÷ÞtÚt rƒx÷ [th $[ ÷tkƒwk

ntuÞ Au y™u ÷„¼„ 100 „út{ ðs™ Ähtðu Au.

• ËtiÚte {tuxtu ðkŒtu ftu÷krƒÞt{tk òuðt {¤‚tu {u„t÷tuç÷txt

Au. ‚u [th $[ ÷tkƒtu y™u ƒu $[ …ntu¤tu ntuÞ Au.

sk‚w s„‚™wk òýðt suðwk

[tu{tËt{tk zÙtô zÙtô fh‚t òuðt {¤‚t ËkÏÞtƒkÄ Œuzftk

W™t¤t y™u rþÞt¤t{tk õÞtk [tÕÞt òÞ Au ‚u™e ¾ƒh ™Úte

…z‚e. y™u [tu{tËt™t …nu÷t ðhËtŒ{tk s õÞtkfÚte yuf

Ët{xt x…fe …zu Au.

Œuzftk Xkzt ÷tune™tu Sð Au. ‚u ðÄw …z‚e Xkze fu „h{e

Ën™ fhe þfu ™nª. [tu{tËt™wk nðt{t™ ‚u™u y™wfq¤ Au

…ý rþÞt¤t™e Xkze y™u W™t¤t™e „h{e ‚u Ën™ fhe þfu

™nª. fwŒh‚u ‚u™u yt rð»t{‚tÚte ƒ[ðt yòÞƒ he‚ yt…e

Au. [tu{tËw …qhwk Út‚tk s ƒÄt s Œuzft s{e™{tk ŒxtR™u

Ë{trÄ{tk Ëhe …zu Au. ‚u™u Ëw»twótðMÚtt fnu Au.

rþÞt¤t y™u W™t¤t{tk ‚u s{e™{tk ŒxtÞu÷t ntuÞ Au.

‚u{™tu ïtË yíÞk‚ Äe{tu fu ƒkÄ ÚtE òÞ Au. þheh{tk

Ëk„úntÞu÷e [hƒeÚte ‚u Srð‚ hnu Au y™u n÷™[÷™ fh‚tk

™Úte. [tu{tËt™tu ðhËtŒ ÚttÞ y™u …týe s{e™{tk W‚hu

Œuzftk™e yòÞƒ Ëw»twÃ‚tðMÚtt

• …]Úðe …h ™ð ÷t¾ fh‚tkÞ ðÄw sk‚wytu™e ò‚ Au.

‚u{tk 2500 ò‚™tk {åAh Au.

sk‚w s„‚™e yòÞƒe

• rðï™wk ËtiÚte ™t™wk sk‚w xtkÍtr™Þ™ ðtMÞ {t¾e™e

ytk¾™t fŒ™wk ntuÞ Au. ‚u™u …ý …tk¾tu ntuÞ Au.

• ËtiÚte ðÄw Íz…u Wz™thwk …k¾e zÙu„™ ^÷tÞ 90 rf.{e.™e

Íz…u Qzu Au.

• {tkfz yuf ð»to ËwÄe ¾tuhtf rð™t Sðe þfu Au.

• feze fŒe Ÿ½‚e ™Úte y™u Ë{qn{tk s hnu Au.

• sk‚wytu™wk ÷tune …e¤t hk„™wk ntuÞ Au.

• ytuMxÙur÷Þt{tk WÄR 20 Vqx Ÿ[tu y™u 100 Vqx

rðhtx htVztu ƒtkÄu Au.

• {tÚtwk f…tE òÞ ‚tu …ý WÄR yuf yXðtrzÞwk Sðu Au.

yuðe þÂõ‚ yt… «¼w, yM‚ ËwÄe ÔÞM‚ hneyu, {M‚ hneyu y™u sƒhŒM‚ hneyu.

103sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚íÞthu ‚u ò„]‚ ÚtR™u s{e™ …h ytðe òÞ Au. ½ýt

«týeytu Ëw»twótðMÚtt{tk òÞ Au …hk‚w Œuzftk ËtiÚte ÷tkƒtu

Ë{Þ yt ÂMÚtr‚{tk hne þfu Au.

{t¾e, {åAh, …‚kr„Þt suðt […xe{tk [tu¤tE òÞ ‚uðt

Sðztk™u fwŒh‚u fux÷ef yòÞƒ fht{‚tu yt…e Au. Ët{tLÞ

ðt‚tðhý …ý ‚u{™t {txu òu¾{e ntuðt A‚tkÞ yt Sðztk

Ëh¤‚tÚte ¾tuhtf y™u hûtý {u¤ðe Sðe þfu Au. fux÷tf

sk‚wytu™e yt rðrþü þÂõ‚ytu òýðt suðe Au.

• feze s{e™{tk …tk[ ËuÂLx{exh™e ôztRyu Út‚w k

n÷™[÷™ …th¾e þfu Au.

• {Ä{t¾e ‚u™t …„ ðzu MðtŒ …th¾u Au.

• ðkŒtu ðt‚tðhý{tk yuf yýw¼th sux÷wk n÷™[÷™

…th¾e þfu Au.

• {t¾e ‚u™e ytk¾ yuf Ëufkz{tk 300 ðth …x…xtðu Au.

• {åAh {týË™t þheh™e „kÄ, ftƒo™ ztÞtuõËtRz,

W»ý‚t{t™ y™u ¼us™wk «{tý òýe þfu Au.

• ytr„Þt ™t{™t Sðztk™e …qkX™t ¼t„u «ftþ ðuh‚e

„úkrÚt ntuÞ Au. ykÄtht{tk …ý ‚u Wze þfu Au.

• feze y™u WÄE™e s{e™{tk Œh ƒ™tððt™e f¤t y™u

fhtur¤Þt™t ò¤t „wkÚtðt™e f¤t …ý òýe‚e Au.

™t™fztk …ý òuhŒth Sðztk

ËSð Ë]rü{tk ¾tuhtf y™u hûtý {u¤ððt ò‚ ò‚™e

‚hfeƒ ntuÞ Au. ™t™t y™u r™ƒo¤ sk‚wytu{tk …ý yòÞƒe¼he

¾qƒe òuðt {¤u. ytr„Þt Sðzt …ý ‚u{tk™t yuf Au.

htrºt™t ykÄfth{tk «ftþ ðuh‚t ™t™fzt ƒÕƒ Wz‚t

ntuÞ ‚uðt ytr„Þt Sðzt ‚{u òuÞt nþu. ytr„Þt Sðzt™e

…qkAze …h «ftþ …uŒt fh‚e „úkrÚt ntuÞ Au. yt „úkrÚt Œh

…tk[ Ëufkzu ƒkÄ [t÷w ÚtE Íƒftht {thu Au. sk‚w s„‚{tk

200 ò‚™t ytr„Þt òuðt {¤u Au. Ët{tLÞ {t¾e suðt

yt Sðzt{tk ÕÞwrËVuhe™ ™t{™wk ÿÔÞ …uŒt ÚttÞ Au. ‚u …e¤t,

÷t÷ fu ÷e÷t hk„™tu «ftþ ðuhu Au.

«ftþ …uŒt fh‚t Sðztk : ytr„Þt

feze, {ftuzt, WÄE suðt fexftu s{e™{tk Ÿzu Œh

ƒ™tðe™u hnu Au. yt ƒÄt sk‚wytu s{e™™t …uxt¤{tk yŒT¼w‚

h[™t™t Œh ƒ™tð‚t ntuÞ Au. ‚u{tk WÄR y„úýe Au. WÄR

ËtiÚte ™ƒ¤wk fexf Au y™u ð¤e ykÄ ntuðt A‚tkÞ s{e™{tk

¾tuŒft{ fhe™u yŒT¼w‚ ½h ƒ™tðu Au.

WÄE ðÄw …z‚e „h{e fu Xkze Ën™ fhe þf‚e ™Úte.

yux÷u ‚u™u Ë÷t{‚ y™u yuhfkrzþLz ½h ƒ™tððt™e þÂõ‚

{¤u÷e Au. WÄE Ë{qn{tk hnu Au. ‚u{tk htýe, {sqh suðt

ð„o ntuÞ Au. {sqh WÄE ½h ƒ™tðu Au. s{e™™t …uxt¤Úte

þY fhe™u Ë…txe …h ™t™fzt xufht suðwk ‚u{™wk ½h ntuÞ

Au. yt xufht™u htVztu fnu Au.

{sqh WÄE …tu‚t™e ÷t¤ {txe{tk ¼u¤ðe ™t™e ™t™e

„tu¤eytu ‚iÞth fhu Au. yt ‚u{™e $xtu Au. ‚u „tuXðe™u

½h ‚iÞth fhu Au. Ëti «Út{ „tu¤tfth r[{™e ƒ™tðu, su

…uxt¤Úte þY ÚtR Ë…txe …h ¾q÷u. yux÷u nðt™e ytð-

ò ÚtE þfu. yuf htVzt{tk ÷t¾tu WÄE hnu÷e Au. ƒnth

Œu¾t‚t ÷t÷ {txe™t xufht suðt htVzt nuX¤ y™uf ytuhzt

y™u ftuXth suðe h[™t ntuÞ Au. ‚u{tk ytð-ò {txu ƒthe

y™u ƒthýt …ý ntuÞ Au. $zt {qfðt {txu y÷„ ¾kz ntuÞ

Au. htýe WÄE™u hnuðt {txu y÷„ ¾kz ntuÞ Au. yt…ý™u

ytùÞo ÚttÞ …ý ™ƒ¤e y™u ykÄ WÄE …tu‚t™t þheh™t

fŒ fh‚tk 800 „ýwk {tuxwk ½h ƒtkÄe þfu Au.

ËtiÚte ™ƒ¤t fexf WÄE™wk yŒT¼w‚

ƒtkÄft{ : htVztu

fux÷tf rfxftu …]Úðe …h {týË ò‚ fh‚tÞ

…nu÷t™t Ë{ÞÚte …uŒt ÚtÞu÷t Au. ðtkŒt …ý ‚u{tk™tu s

yuf Sð Au. „xh y™u „kŒfe{tk hnu‚t ðtkŒt ftuE™u „{u ™nª

‚uðt sk‚w Au. …hk‚w fwŒh‚u ‚u™u ¼thtu¼th rðþu»t þÂõ‚ytu yt…e

Au. «r‚fq¤ ðt‚tðhý y™u y™uf òu¾{tu ðå[u Sððt {txu

‚u™t{tk Mðhûtý™e yòÞƒ ÞwÂõ‚ytu {qfe Au. ðtkŒt ftuE …ý

ÍuhÚte {h‚t ™Úte. ze.ze.xe. suðt sk‚w™tþf™e ‚u™t …h ftuE

yËh Út‚e ™Úte. …t‚¤wk y™u ÷eËwk þheh „{u ‚uðe Ëtkfze

þÂõ‚þt¤e yòÞƒ sk‚w : ðtkŒt

yufXt ‚tu ƒÄt ÚttÞ Au, ƒË ‚f÷eV ‚tu yuf Útðt{tk Au.


A …„ y™u ðtkfe …qkAze Ähtð‚t ðªAe ™shu …zu ‚tu

„¼ht{ý ÚttÞ ‚uðt sk‚w Au. rðï{tk ÷„¼„ 1700 ò‚™t

ðªAe òuðt {¤u Au. ‚{t{ «fth™t ðªAe Íuhe zk¾ðt¤t

ntuÞ Au. ‚u ™ð r{r÷{exhÚte {tkze™u 23 ËuÂLx{exh ËwÄe™e

÷kƒtE™t òuðt {¤u Au. ðªAe Xkzt ÷tune™wk sk‚w Au. 20Úte

35 rz„úe Ëhuhtþ ‚t…{t™ðt¤t «Œuþtu{tk ‚u ðÄw òuðt {¤u

Au. ðªAe™wk þheh Ë¾‚ fð[Úte hrût‚ ntuÞ ‚u™t fð[{tk

^ÕÞwhtuËuLx ntuðtÚte ‚u [{f‚t Œu¾tÞ Au.

ðªAe™t …„ y™u …qkAze …h Ëqû{ ðt¤ ntuÞ Au. ‚u

þÂõ‚þt¤e ËuLËh™wk ft{ fhu Au. ‚u™t ðt¤™u …ý fkEf

M…þo ÚttÞ ‚tu ‚u ‚h‚ s zk¾ {thu Au. ‚u™e …qkAze [thu

rŒþt{tk Vuhðe þfu Au y™u ‚u™u Auzu yýeŒth zk¾ ntuÞ Au.

ðªAe™wk Íuh ôŒh suðt ™t™t «týeytu™u ‚h‚ s {the ™t¾u

Au. ðªAe™u A …„ y™u yt„¤™t ƒu …„ ykftuzt suðt

ntuÞ Au. su™tu ‚u rþfth™u …fzðt W…Þtu„ fhu Au.

ðªAe ôŒh, „htu¤e suðt sk‚wytu ¾tÞ Au. ‚u yuf

ð¾‚ ¼h…qh ¾tE ÷u …Ae ½ýt {rn™t ¾tuhtf rð™t [÷tðe

þfu Au. ðªAe þheh …h™wk fð[ Ë{Þtk‚hu ƒŒ÷u Au.

Sð™¼h{tk ÷„¼„ ytX ð¾‚ fð[ ¾he™u ™ðwk ytðu

Au. ðªAe ËtÚtu Ëkf¤tÞu÷e y™uf Œk‚fÚttytu …ý «[r÷‚

Au. ™ûtºt y™u htrþ{tk …ý ðªAe™u MÚtt™ {éÞwk Au.

sk‚wytu{tk ËtiÚte Íuhe : ðªAe

ðªAe, Ët… y™u rfxftu™t þheh ™tswf y™u ™t™t ntuÞ

ðªAe y™u fux÷tf fexftu zk¾ fu{ {thu Au?

…]Úðe …h Ët…™e nòhtu ò‚ ÚttÞ Au …ý ‚u{tk

{tºt 375 ò‚™t Ët… s Íuhe ntuÞ Au. Ët… ntÚt

…„ rð™t™wk Œtuhzt suðwk …uxu [t÷™thwk «týe Au. ‚u™u ËrhË]…

«týe fnu Au. Ët… …týe{tk ¾zf ™e[u, s{e™{tk Œh fhe™u

fu Ítz™e ƒ¾tu÷{tk hnu Au.

Ët… {tuxu¼t„u ft¤t hk„™t ntuÞ Au. …ý ÷e÷t, …e¤t

y™u fÚÚttR hk„™t …ý òuðt {¤u Au.

ËtiÚte ™t™tu Ët… ƒútñýe {tºt ƒu $[™tu ntuÞ Au y™u

‚u ykÄ ntuÞ Au. ËtiÚte {tuxtu Ët… yu™tftuLzt 38 Vqx™tu

…ý ntuÞ Au. Ët… 50 ð»to Sðu Au.

Ët… Äúwð «Œuþtu, ytRË÷uLz, ytÞ÷uoLz, „úe™÷uLz y™u

LÞwÍe÷uLz rËðtÞ Ë{„ú rðï™t Œuþtu{tk òuðt {¤u Au.

Ët… ™t™t Sðsk‚wytu ¾tÞ Au. fux÷tf Ët… ¾tuhtf

rð™t yuf ð»to Sðe þfu Au.

Ët…™e S¼ ƒu …tkr¾Þt™e ƒ™u÷e Au. S¼Úte ‚u „kÄ

…th¾u Au. Ët…™u ft™ ntu‚t ™Úte …hk‚w ‚u™wk þheh yðts™t

‚hk„tu Íe÷e þfu Au.

Ët… rðþu yt òýtu Atu?

søÞt{tk ½qËe þfu Au. ‚u Ëtƒw, [w™tu y™u [t{zt …ý ¾tE

þfu Au. ¾tðt ™ {¤u ‚tu ƒu {rn™t Sð‚t hne þfu Au. ðtkŒt™wk

þheh ÂMÚtr‚MÚtt…f ntuÞ Au. ‚u™e W…h Ë¾‚ fð[ ntuÞ Au.

‚u ƒqx ™e[u f[ztÞ ‚tu …ý AwkŒtE s‚t ™Úte. ÷„¼„ 70

rf÷tu ðs™ sux÷wk Œƒtý ‚u Ën™ fhe þfu Au. ðtkŒt™t þheh

…h Ëqû{ ðt¤ ntuÞ Au. ‚u nðt™e „r‚ …th¾u Au. ðtkŒt™e ËtiÚte

{tuxe þÂõ‚ òýe™u ™ðtE ÷t„þu fu ‚u™wk {tÚtwk f…tE

òÞ ‚tu …ý Äz Úttuztf rŒðË Srð‚ hnu Au.

Au. ‚uytu™u …tu‚t™t hûtý ‚u{s rþfth fhðt {txu fu ¾tuhtf

{u¤ððt {txu zk¾ ntuÞ Au. ðªAe{tk yt zk¾ ‚u™e …qkAze{tk

ntuÞ Au, ‚tu yLÞ rfxftu{tk {tuZt{tk ntuÞ Au. zk¾ yux÷u yuf

™t™fztu Œtk‚ yÚtðt ‚tu …tu÷e yýeŒth ËtuÞ. ðªAe y™u

Ët…™t zk¾ {týË fu yLÞ «týe {txu Íuhe ntuÞ Au. Íuhe

zk¾Úte {týË ƒu¼t™ ƒ™e òÞ Au y™u õÞthuf {]íÞw …ý …t{u

Au. ðªAe™e …qkAze W…h™t ‚eûý zk¾ ËtÚtu yuf ™t™fze ftuÚt¤e

òuztÞu÷e ntuÞ Au. ‚u{tk Íuhe «ðtne ntuÞ Au. zk¾ {th‚tk™e

ËtÚtu s yt «ðtne rþfth™t þheh{tk «ðuþu Au. {t¾e,

{Ä{t¾e, {åAh suðt rfxftu …ý zk¾ {th‚t ntuÞ Au …ý

‚u ytuAe {tºtt{tk ntuÞ Au. òu fu Ët… y™u ðªAe{tk Úttuze

ò‚™t s Ët… y™u ðªAe Íuhe ntuÞ Au.

M…tRzh fu fhtur¤Þt htu{tk[f Sð ƒ™e „Þtu Au.

ftr‚÷ Íuhðt¤t fhtur¤Þt : V™u÷ ðuƒ M…tRzh

yt™kŒ fhðt fh‚tk, ftuE™u yt™kŒ fh‚t òuE þfðwk y½hwk Au.

105sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚rðï¼h{tk swŒt swŒt fŒ y™u ytfth ‚u{s rðrðÄ

÷tûtrýf‚tðt¤t fhtur¤Þt òuðt {¤u Au. þheh{tkÚte ‚th ftZe™u

ò¤ h[ðt {txu òýe‚t fhtur¤Þt{tk fux÷tf Íuhe …ý ntuÞ Au.

ytuMxÙur÷Þt{tk òuðt {¤‚t V™u÷ ðuƒ M…tRzh ËtiÚte Íuhe Au.

ft¤t hk„™t ƒu $[ ÷tkƒt yt fhtur¤Þt s{e™{tk Œh ƒ™tðe™u

hnu Au. ‚u™t zk¾ {sƒq‚ fð[ fu ¾zf™u …ý ‚tuze þfu Au.

A …„ y™u {tÚtt{tk ƒu zk¾ðt¤t yt fhtur¤Þt™u …týe ƒnw

„{u Au. ™Œe-‚¤tð rf™thu ‚u òuðt {¤u Au. õÞthuf ÂMð®{„

…q÷{tk …ý ytðe [Zu Au. yt fhtur¤Þt zk¾ {thu ‚tu {týË™wk

5 r{r™x{tk s {tu‚ ÚtR òÞ, yux÷t ¼Þkfh Au. yt

fhtur¤Þt™e …ý 30 ò‚ òuðt {¤u Au. ‚u{tk rËz™e V™u÷

ðuƒ M…tRzh ËtiÚte ½t‚f Au. ‚u™t {tÚtt™t zk¾ ™e[u™e ‚hV

ð¤u÷t ntuÞ Au y™u ™¾ sux÷t {sƒq‚ ntuÞ Au. yt fhtur¤Þt

¼usðt¤e s{e™ fu ð]ûttu™t ¼usðt¤t Útz{tk Œh ƒ™tðu Au.

Œh™t «ðuþîth …h ò¤ ƒ™tðe™u „¤ýe suðtu ytfth fhu Au.

ò¤{tk ™t™t {tuxt Sðsk‚w VËtðt™e htn swyu Au.

RrsÃ‚{tk òuðt {¤‚t fu{÷ M…tRzh fhtur¤Þt fŒ{tk

¼÷u ™t™t ntuÞ …ý ¼Þt™f y™u ®nËf ntuÞ Au. hý«Œuþ{tk

Út‚t yt fhtur¤Þt 2 Vqx ÷tkƒt ntuÞ Au. ‚u™u ytX …„ ntuÞ

Au. fu{÷ M…tRzh{tk …ý swŒe swŒe nòh ò‚ òuðt {¤u

Au. yt fhtur¤Þt™t {tÚtt{tk ƒu zk¾ ntuÞ Au. ‚u™u Œtk‚ ntu‚t

™Úte …ý zk¾{tkÚte ™ef¤‚wk ‚uòƒe Íuhe «ðtne rþfth™e

[t{ze™u ƒt¤e ™t¾u Au. yt fhtur¤Þt Ÿ½‚t Ÿx™wk …ux [ehe™u

¾tE òÞ Au. fhtur¤Þt™t ytXu …„{tk ½ýt ËtkÄt ntuÞ Au.

‚u Íz…Úte Œtuze þfu Au. ‚u™t …tA÷t …„{tk Ëqû{ ðt¤ ntuÞ

Au. ‚u™t ðzu ™Sf{tk Út‚wk n÷™[÷™ …th¾e þfu Au. ‚u™e

{tuxe ytk¾ ytfthtu™u ytu¤¾e þfu Au. yt fhtur¤Þt™tu Œw~{™

ðªAe Au. fhtur¤Þt y™u ðªAe™e ÷ztE òuðt suðe ntuÞ Au.

Rrsó™t ytrŒðtËeytu fhtur¤Þt y™u ðªAe™u …fze™u

‚u™u ÷ztðu Au y™u ‚u òuðt™tu yt™kŒ {týu Au. fu{÷

M…tRzh „htu¤e, Ët… y™u ôŒh suðt «týeytu™tu rþfth fhu

Au. ‚u™e ÷t¤ s÷Œ ntuðtÚte ‚u™u Ë™ M…tRzh …ý fnu Au.

Rrsó W…htk‚ ytr£ft™t Œuþtu™t hý«Œuþ{tk …ý yt fhtur¤Þt

òuðt {¤u Au. fnuðtÞ Au fu …nu÷tk rðï ÞwæÄ{tk Rrsó{tk

fhtur¤Þt y™u ðªAe™e ÷ztR™t ftÞo¢{tu òuðt ÷tuftu htuft‚t.

RrsÃ‚™tu rðhtx fhtur¤Þtu : fu{÷ M…tRzh

rðï¼h{tk nòhtu ò‚™t fhtur¤Þt òuðt {¤u Au.

fhtur¤Þt™e ƒÄe ò‚ …tu‚t™e ÷t¤ îtht ò¤w ƒ™tððt™e

yŒT¼w‚ fht{‚ Ähtðu Au. …hk‚w fux÷tf fhtur¤Þtytu{tk

rþfth fhðt ‚u{s rþftheÚte ƒ[ðt {txu yu™tÚteÞ ðÄw

yòÞƒ fht{‚ ntuÞ Au. ¢uƒ M…tRzh ™t{™t fhtur¤Þt

ft®[zt™e su{ …tu‚t™t þheh™t hk„tu ƒŒ÷e þfu Au. su hk„™e

Ë…txe …h ƒuËu ‚uðt hk„™wk þheh fhe þfu Au. hk„ ƒŒ÷‚t

yt fhtur¤Þt ytË…tË™t ðt‚tðhý™tu hk„ Äthý fhu Au

y™u ‚u{tk ¼¤e òÞ Au. …rhýt{u ‚u ftuR™e ™shu …z‚t

™Úte. yt fhtur¤Þt™wk …ux {tuxwk ntuÞ Au. {tºt 1 Ëu.{e.

÷kƒtR™t yt fhtur¤Þt™t yt„÷t …„ fh[÷t™e su{

ðkftÞu÷t ntuÞ Au. yux÷u ‚u fh[÷t suðwk Œu¾tÞ Au y™u

‚u™u ¢uƒ M…tRzh fnu Au. yt fhtur¤Þt suðt hk„™t Vq÷,

…tkŒzt …h ƒuËu ‚uðt hk„ Äthý fhu Au. Œrûtý y{urhft™t

„h{ «Œuþtu{tk òuðt {¤‚t yt fhtur¤Þt …‚kr„Þt y™u

{Ä{t¾e suðt ™t™t sk‚wytu™tu rþfth fhu Au.

hk„ ƒŒ÷‚t fhtur¤Þt : ¢uƒ M…tRzh

fhtur¤Þt, yòÞƒ Sð Au. ò¤t ƒtkÄðt™e fht{‚

òý‚t yt yuf{tºt sk‚w Ë{„ú rðï{tk òuðt {¤u Au y™u

‚u …ý nòhtu ò‚™t ntuÞ Au. fhtur¤Þt™t A …„ ‚u™t

rðrþü yk„ Au. …„ ðzu s ‚u ò¤t „qkÚtu Au. ‚u{tkÞ zuze

÷tU„ ÷u„ M…tRzh™t …„ ËtiÚte ÷tkƒt Au. yzÄtu ËuÂLx{exh

fŒ™t yt fhtur¤Þt™t …„ …tk[ ËuÂLx{exh ÷tkƒt ntuÞ Au.

¼usðt¤t yðtðY {ft™tu, ¼tUÞht y™u „wVtytu{tk yt

fhtur¤Þt ntuÞ Au. ‚u™u ò¤t ƒtkÄ‚t ytðz‚wk ™ ntuÞ ‚u{

„wk[ðtzt¼Þto ò¤t ƒtkÄu Au. yt fhtur¤Þt™u ytX ytk¾ ntuÞ

Au. ‚u™t þheh …h ft¤e ÷exeytu ntuÞ Au. {t¾e fu {åAh

suðt Sð ‚u™t ò¤t{tk VËtÞ ‚tu yt fhtur¤Þt þheh Äúwòðe

ò¤t™u n÷tðu Au. yux÷u rþfth ðÄw „qk[ðtÞ Au. yt

fhtur¤Þt™u ðtRƒúu®x„ M…tRzh …ý fnu Au. ‚u™t zk¾ Íuhe

ntuÞ Au y™u ƒeò fhtur¤Þt™tu …ý rþfth fhu Au.

ËtiÚte ÷tkƒt …„ðt¤tu fhtur¤Þtu :

zuze ÷tU„ ÷u„ M…tRzh

Þwðt™™u ‚hË ÷t„e Au. ½tuzt …hÚte Q‚he™u yu [thu ƒtsw swyu Au.


s™h÷K

rð¼t„

• ò…t™{tk ÷„¼„ 200 ßðt¤t{w¾e …ðo‚tu Au. rðï™t

Ër¢Þ ßðt¤t{w¾e™t 10 xft yuf÷t ò…t™{tk s Au.

• yurþÞt™tu yuf s Œuþ ÚttR÷uLz yuðtu Au fu ßÞtk fŒe

…rù{e Ë¥tt ™ntu‚e.

• R.Ë. 1631{tk A…tÞu÷t yuf ƒtRƒ÷{tk ËuðLÚt

f{tLz{uLx{tk ‘fŒe Œqht[th fheþ ™nª’ ðtõÞ{tk ¼q÷Úte

‘™nª’ At…ðt™wk hne „Þu÷wk. yt ƒtEƒ÷ ytsu …ý

‘rðfuz’ yux÷u fu ¾htƒ ƒtEƒ÷ ‚hefu òýe‚wk Au.

• ËtiÚte xqkfw ÞwØ R.Ë. 1896{tk ÍtkÍeƒth y™u $ø÷uLz

ðå[u ÷ztÞu÷wk. {tºt 38 r{r™x{tk s ÍtkÍeƒthu

þhýt„r‚ Mðefthu÷e.

• y{urhftyu y÷tMft rðM‚th hrþÞt …tËuÚte ðu[t‚tu

÷eÄu÷tu y™u yuf yufh™t ƒu ËuLx [qfðu÷t.

• rV™÷uLz ËtiÚte ðÄw ‚¤tð Ähtð‚tu Œuþ Au. íÞtk ÷„¼„

1,87,888 ‚¤tð Au. ‚{t{ 500 [tuhË {exh™t

Au. fu™uzt{tk …ý ƒu ÷t¾ fh‚t ðÄw ‚¤tð Au. ‚¤tð™e

ÔÞtÏÞt „wk[ðý¼he ntuðtÚte ËtiÚte ðÄw ‚¤tð Ähtð‚t

Œuþ™wk rƒYŒ rððtŒtM…Œ Au.

• ƒuÂÕsÞ{{tk MxÙtuƒuhe™wk BÞwrÍÞ{ Au. ‚u{tk ò‚ò‚™t

MxÙtuƒuhe, ‚u™e ðt™„eytu y™u MxÙtuƒuhe™t ƒ„e[t™wk {Ä

…ý òuðt {¤u Au.

• „úeË™wk nðt{t™ yux÷wk þtk‚ Au fu íÞtk {tuxt¼t„™t

rÚtÞuxhtu ytu…™ yuh ntuÞ Au.

• y{urhft{tk ð»tuo ÷„¼„ yuf ÷t¾ ðtðtÍtuzt ÚttÞ Au.

‚u{tk™t ŒË xft ðtðtÍtuzt „k¼eh {™tÞ Au.

Œuþ rðŒuþ™wk yð™ðwk • {]‚ Ë{wÿ rðï™tu ËtiÚte ™e[tu rðM‚th Au ßÞthu r‚ƒux

ŒrhÞt™e Ë…txeÚte 4500 {exh™e Ÿ[tEyu ytðu÷tu

rðï™tu ËtiÚte Ÿ[tu «Œuþ Au.

• RM‚kƒw÷ y™u þnuh Þwhtu… y™u yurþÞt yu{ ƒu ¾kz{tk

rðM‚hu÷wk Au.

• …urËrVf xt…wytu™t ™tWY Œuþ™u …tx™„h s ™Úte.

• ……wÞt LÞw„eÞt™t ËtiÚte ðÄw ¼t»tt Ähtð‚tu Œuþ Au.

íÞtk ÷„¼„ 800 ¼t»ttytu ƒtu÷tÞ Au.

• y{urhft™t Þ÷tuMxtu™ …tfo{tk ytðu÷wk yuf ‚¤tð

ƒeÞtðh ™t{™t ôŒh suðt «týeytuyu ¾tuŒu÷wk Au.

• Rxt÷e™wk ður™Ë ‚h‚wk þnuh Au. …týe{tk ytðu÷e 118

xufhe …h ðËu÷wk yt Ënuh 400 …q÷ ðzu òuztÞu÷wk Au.

• hrþÞt™tu ïu‚ Ë{wÿ ËtiÚte Xkztu Au. íÞtk Ëhuhtþ ‚t…{t™

{tR™Ë ƒu rz„úe hnu Au.

• yk„úuS{tk …¾ðtrzÞt™u Vtuxo™tRx fnu Au. ‚u 14 htrºt™tu

Ë{Þ„t¤tu Au, 15 rŒðË™tu ™nª.

• snts™e ™e[u ŒrhÞt™e ŸztE {t…ðt {txu ƒuÚttu{exh

ð…htÞ Au.

• ç÷z «uþh {t…ðt™t ËtÄ™™u ‘MVeø{tu{u™tu{exh’ fnu Au.

• Ët{tLÞ ðes¤e™tu [{fthtu [th $[ …ntu¤tu y™u

÷„¼„ ºtý rf.{e. ÷tkƒtu ntuÞ Au.

• ¼qfk…™e ‚eðú‚t{tk rhõxh Mfu÷™tu «íÞuf ytkf 32 „ýe

þÂõ‚™tu „ýtÞ Au. …tk[™e ‚eðú‚t™t ¼qfk… fh‚t A™e

yt ðt‚ òýtu Atu?

‚{the ®f{‚ íÞthu s Útþu ßÞthu ‚{the sYh nþu, W™t¤t{tk ytfht ÷t„‚t Ëqhs™e rþÞt¤t{tk htn òuðtÞ Au.

107sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚‚eðú‚t™tu ¼qfk… 32 „ýtu þÂõ‚þt¤e ntuÞ Au.

• …]Úðe …h ytrŒft¤{tk ðË™tht «týeytu …ife 99.99

xft «týe {t™ðe™e Wí…r¥t …nu÷t s ™tþ …t{u÷t.

• 10 $[ ƒhVð»tto™wk «{tý yuf $[ …týe™e ð»tto

sux÷wk ÚttÞ.

…Þtoðhý rðþu yt…ýu ½ýwk òýeyu Aeyu. ‚u™t

þwÂæÄfhý™e ðt‚tu ÷„¼„ Œhhtus Ëtk¼¤ðt {¤u. …hk‚w

…Þtoðhý yux÷u þwk y™u ‚u{tk fR fR ƒtƒ‚tu™tu Ë{tðuþ

ÚttÞ, ‚u òýtu Atu?

ƒúñtkz{tk {tºt …]Úðe …h nðt, ðt‚tðhý, …týe,

s{e™ y™u ËSð Ë]rü Au. …]Úðe™t ºtý ytðhý Au :

s÷tðhý, {]Œtðhý y™u ðt‚tðhý. yt ºtýu ytðhýtu

yux÷u …Þtoðhý. s÷tðhý yux÷u Ë{wÿtu, ™Œeytu, ‚¤tð

y™u rn{rþ¾htu. ðhËtŒ …]Úðe …h™wk s¤[¢ Ë‚‚ Vh‚wk

ht¾u Au. ðt‚tðhý yux÷u nðt y™u ‚u{tk™t ðtÞwytu. ‚u{tk

hnu÷tu ytìÂõËs™ ËSð™ Ë]rü™tu «tý Au. {]Œtðhý yux÷u

s{e™ Ë…txeÚte 33 rf.{e.™e ŸztE ËwÄe™e s{e™ ™h{

…tu…ztu Au. ‚u{tk ™t™t {tuxt y¤rËÞt suðt Sðsk‚wytu y™u

ƒuõxurhÞt hnu Au. ‚u{tk s ð™M…r‚™t ƒes ykfwrh‚ ÚtE

ð]ûttu Q„u Au y™u ¾u‚e ÚttÞ Au.

…Þtoðhý{tk yuf [tuÚtwk ytðhý …ý Au. ‚u™u Sðtðhý

fnu Au. ‚u{tk {týË Ërn‚ ‚{t{ ËSðtu™tu Ë{tðuþ ÚttÞ

Au. yt…ýu yt ytðhý™tu ¼t„ Aeyu. …]Úðe™u þÂõ‚ …qhe

…tz™th ËqÞo Au. {týËtu y™u «týeytu {]Œtðhý{tk hnu Au,

s¤[htu s÷tðhý{tk hnu Au. yux÷u yt ƒÄt ytðhýtu™tu

Ë{qn …Þtoðhý þwæÄ hnu ‚tu s ËSð Ë]rü™tu rðftË Ëthe

he‚u ÚttÞ y™u Sð™ Ëh¤‚tÚte [t÷u.

…Þtoðhý yux÷u þwk? ‚u{tk þwk þwk ntuÞ?

• yðts™t {tuòk þqLÞtðftþ rËðtÞ ‚{t{ {tæÞ{{tk

ðnu Au.

• yðftþ{tk yðts ntu‚tu ™Úte fu …Ëth Út‚tu ™Úte.

yðts rðþu ytx÷wk òýtu

• yðts nðt fh‚tk …týe{tk ºtý „ýe Íz…u ðnu Au.

• yðts nðt{tk Œh Ëufkzu 340 {exh™e Íz…u Vu÷tÞ Au.

• Ÿ[t W»ý‚t{t™{tk yðts Íz…Úte „r‚ fhu Au.

• yðts™e ‚eðú‚t zuËeƒ÷{tk {…tÞ Au.

• yðts™t {tuòk™e r£õðLËe nxTÍo{tk {…tÞ Au.

• yðts ¼thu y™u fŒtðh ðM‚wytu ËtÚtu yÚtztR™u …tAtu

ð¤u Au.

• ËtiÚte Ÿ[tu zu{ : W¥tht¾kz™tu ‚unhe zu{.

• ËtiÚte Ÿ[tu ÄtuÄ : fýtoxf™tu fqk[ef÷ ÄtuÄ.

• ËtiÚte {tuxtu Œhðtòu : W¥th «Œuþ™tu ƒw÷kŒ Œhðtòu.

• ËtiÚte Ÿ[e ÞwØ¼qr{ : rËÞt[e™.

• ËtiÚte Ÿ[wk ‚¤tð : rËr¬{™wk [tu÷t{wk ÷uf.

• ËtiÚte Ÿ[tu r{™thtu : rŒÕne™tu fw‚wƒ r{™th.

• ËtiÚte {tuxwk {krŒh : ‚r{÷™tzw™wk hk„™tÚtMðt{e {krŒh

• ËtiÚte {tuxe {ÂMsŒ : rŒÕne™e ò{t {ÂMsŒ.

• ËtiÚte {tuxwk [[o : „tuðt™wk ËuLx fuÚtuzÙu÷.

• ËtiÚte {tuxwk {ft™ : rŒÕne™wk ht»xÙ…r‚ ¼ð™.

• ËtiÚte {tuxwk ™txâ„]n : {wkƒR, þÛ{w¾t™kŒ ntu÷.

• ËtiÚte {tuxwk rÚtÞuxh : {ŒwhtR™wk …k„{.

• ËtiÚte {tuxwk Íw : ftu÷f¥tt Íwytu÷tursf÷ „tzo™.

• ËtiÚte {tuxe „wVt : sB{w ft~{eh™e y{h™tÚt „wVt.

• ËtiÚte {tuxe ntuÂM…x÷ : y{ŒtðtŒ™e rËrð÷ ntuÂM…x÷.

• ËtiÚte {tuxe su÷ : rŒÕne™e r‚nth su÷.

¼th‚{tk ËtiÚte {tuxwk

• þqLÞ y™u ykf …æÄr‚™e þtuÄ «t[e™ ¼th‚{tk ÚtE

n‚e.

• ƒes„ýe‚ (yuÂÕsƒút) y™u rºtftuýr{r‚ (xÙeø™tu{uxÙe)™tu

«Út{ yÇÞtË «t[e™ ¼th‚{tk þY ÚtÞu÷tu.

¼th‚ Œuþ {nt™

Ë{ts™e ËtÚtu ‚Ëðeh{tk ™nª …ý Ë{ts™e ‚f÷eV{tk ËtÚtu Œu¾tÞ ‚u Ët[t Ë{ts Ëuðf... ƒtfe yt„uðt™ ‚tu ƒÄt™u Útðwk Au.

108 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚• «Út{ Þwr™ðŠËxe ‚ûtrþ÷t ¼th‚{tk R.Ë. …qðuo 700{tk

MÚt…tÞu÷e. ‚u Ë{Þu ‚u{tk rðï¼h{tkÚte ytðu÷t

10,000 fh‚tk ðÄw rðãtÚteo 60 rð»tÞtu™tu yÇÞtË

fh‚t.

• 2600 ð»to …nu÷tk yt[tÞo Ëw©w‚u ŒŒeo W…h Ësohe

fhðt™e þtuÄ fhu÷e. ‚u s{t™t{tk {tur‚Þt, …Úthe,

£uõ[h y™u f]rºt{ yk„tu ƒuËtzðt™t ytu…huþ™tu Út‚t.

• rðï™wk «Út{ „úu™tRx {krŒh ¼th‚™t ‚tr{÷™tzw{tk

ƒkÄtÞu÷wk. ‚tkswðh{™wk yt {krŒh R.Ë. 1004{tk

ƒkÄtÞu÷wk. ‚u™tu ½wB{x 80 x™ ðs™™tu Au.

• ytsu rðï™wk ËtiÚte ðÄw Ÿ[tEyu ytðu÷wk r¢fux „útWLz

¼th‚™t rn{t[÷ «Œuþ{tk Au. ‚u™e …e[ ŒrhÞt™e

Ë…txeÚte 2444 {exh™e Ÿ[tEyu Au.

{týË™u nt÷ðt [t÷ðt fu ft{ fhðt þÂõ‚ òuEyu.

{þe™tu y™u ðtn™tu [÷tððt{tk …ý þÂõ‚ òuEyu. þÂõ‚™u

Wòo …ý fnuðtÞ. ËtŒe ¼t»tt{tk fneyu ‚tu Wòo yux÷u ft{

fhðt™wk ƒ¤. yt…ýe ytË…tË Ë‚‚ Wòo™tu W…Þtu„ ÚttÞ

Au. …ûte Wzu, xe.ðe. fu hurzÞtu [t÷u, {tuƒtR÷{tk hª„ ðt„u

íÞthu …ý þÂõ‚ ð…htÞ Au. hËtuR ÚttÞ íÞthu y™u ½h{tk

xâwƒ÷tRx ÚttÞ íÞthu …ý Wòo ð…htÞ. rðrðÄ M‚hu

W…Þtu„{tk ytð‚e Wòo™t ½ýt «fth Au y™u ‚u {tuxu¼t„u

fwŒh‚e «r¢Þt Au.

«ftþ Wòo : «ftþ yu ËqÞo{tkÚte ytð‚t rðrfhý

Y…e þÂõ‚ Au. «ftþÚte ð™M…r‚{tk Vtuxtu rËLÚturËË îtht

¾tuhtf ƒ™u Au y™u ð™M…r‚ yLÞ «týeytu™tu ¾tuhtf ƒ™u

Au. ¾tuhtf þheh{tk þÂõ‚ …uŒt fhðt™wk …rhƒ¤ Au.

„h{e : ËqÞo«ftþ{tk „h{e …ý ntuÞ Au. yÂø™Úte

…ý „h{e …uŒt ÚttÞ. „h{e …ý hurzÞuþ™ Au. ‚u nðt

Ërn‚™t {tæÞ{tu{tk Vu÷tR™u yt„¤ ðÄu Au.

yýw Wòo : rð¿tt™eytuyu …ŒtÚto yýwk™wk rð¼ts™

fhe™u ‚u{tkÚte ËÂõ‚ {u¤ððt™tu W…tÞ þtuÄe ftZâtu Au.

ðes¤e fu R÷ufrxÙf …tðh : …ŒtÚto{tk R÷uõxÙtu™™e

„r‚rðrÄÚte ðes«ðtn …uŒt ÚttÞ Au. ðes¤e™t W…Þtu„™e

ÞtŒe ÷tkƒe Au. ðes¤e {u¤ððt «ftþ, „h{e fu yýwWòo™tu

rðrðÄ «fth™e fwŒh‚e Wòo

W…Þtu„ ÚttÞ Au.

„r‚þÂõ‚ : nt÷‚e [t÷‚e Œhuf ðM‚w{tk „r‚ þÂõ‚

ntuÞ Au. ‚u™u ftR™urxf yu™So fnu Au. yýw, ðes¤e, „h{e

ðzu „r‚ þÂõ‚ {¤u Au. «týeytu{tk ¾tuhtf{tkÚte ƒ™‚e Ëw„h

îtht yt þÂõ‚ M™tÞwytu{tk …uŒt ÚttÞ Au.

htËtÞrýf þÂõ‚ : fux÷tf hËtÞýtu …hM…h

htËtÞrýf «r¢Þt fhe™u „h{e fu «ftþ suðe Wòo …uŒt

fhe þfu Au. ƒuxhe ‚u™tu ™{w™tu Au.

…]Úðe …tu‚t™e Ähe …h Vhu Au. yux÷u Œhuf Œuþ{tk

Ëðth-Ëtks swŒt swŒt Ë{Þu ÚttÞ Au. ¼th‚{tk rŒðË ntuÞ

íÞthu …]Úðe™t ƒeò ¼t„{tk ytðu÷t y{urhft{tk ht‚ ntuÞ

Au. Œhuf Œuþ …tu‚…tu‚t™tu Ë{Þ Ë{t™ ht¾u Au. ¼th‚{tk

RÂLzÞ™ MxtLzzo RÂLMxxâqx™e MÚtt…™t ÚtÞu÷e. su{tk ðs™,

yk‚h y™u Ë{Þ™t {t… ™¬e fhu÷t. ytÍtŒe {éÞt …Ae

¼th‚™tu MxtLzzo Ë{Þ ™¬e fhtÞtu. su „úe™rð[

fh‚tk …tk[ f÷tf 30 r{r™x {tuztu „tuXðtÞtu. Œuþ™t

ftu÷ft‚t, {wkƒR, rŒÕne y™u [uÒttR™e ½rzÞt¤tu yuf ËtÚtu

„tuXðtR. rŒÕne{tk ytðu÷e ™uþ™÷ rVrÍõË ÷uƒtuhuxhe{tk

{qftÞu÷e yýw ½rzÞt¤™t ytÄthu ƒÄe ½rzÞt¤tu [t÷u

‚u{ ™¬e fhtÞwk. su™u RÂLzÞ™ MxtLzzo xtE{ fnu

Au. ytsu yt ½rzÞt¤ ø÷tuƒ÷ …turÍþ®™„ Ëuxu÷tRx ËtÚtu

òuztÞu÷e Au.

RÂLzÞ™ MxtLzzo xtE{™e þYyt‚

• Ëhfth îtht Ëk[tr÷‚ ¼th‚eÞ hu÷ðu rðï™wk ËtiÚte {tuxwk

™uxðfo Au. 1,27,760 rf.{e.™e fw÷ ÷kƒtE ËtÚtu

‚u rðï™e ºteò ™kƒh™e hu÷ðu Au.

• ¼th‚eÞ hu÷{tk ð»tuo 9991 xÙu™{tk ÷„¼„ 800

fhtuz ÷tuftu «ðtË fhu Au. yt hu÷ðu 7172

Mxuþ™ Ähtðu Au. òýe™u ™ðtE ÷t„u …hk‚w fux÷tf

™t™t Œuþtu™e fw÷ ðËr‚ sux÷t «ðtËeytu Œhhtus

¼th‚™e xÙu™tu{tk ntuÞ Au.

rðï™wk y™tu¾wk ‚kºt : ¼th‚eÞ hu÷ðu

ytu¤¾ Q¼e fhtu, ytu¤¾tý™e sYh ™nª …zu.

109sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚• W¥th «Œuþ™t „tuh¾…wh hu÷ðu Mxuþ™™wk Ã÷uxVtu{o rðï™wk

ËtiÚte ÷tkƒw 4430 Vqx ÷kƒtE Ähtðu Au.

• ¼th‚eÞ hu÷ðu™t {wkƒR™wk Aºt…r‚ rþðtS xŠ{™Ë y™u

¼th‚eÞ {tWLx™ hu÷ðu Þw™uMftu™t ðÕzo nurhxus{tk MÚtt™

…tBÞt Au.

• ¼th‚eÞ hu÷ðu{tk htuÞ÷ htsMÚtt™, …u÷uË ytu™ ÔneÕË,

fýtoxf™e „tuÕz™ [urhÞx, rŒÕne™e {nthtò yuõË«uË

y™u {ntht»xÙ™e zu¬™ ytuzuËe yu{ …tk[ ði¼ðe xÙu™ Au.

• rŒƒúw„ZÚte fLÞtfw{the ðå[u [t÷‚e rððuf yuõË«uË

4272 rf.{e.™e ÷kƒtE Ähtð‚tu xÙuf ËtiÚte ÷tkƒtu Au.

• «ðtËeytu r™htk‚u Ÿ½ ÷E þfu ‚u {txu hu÷ðu ftu[™e

rzÍtR™ 1.2 nxTÍo™e Äúwòhe ytðu ‚u he‚u ‚iÞth ÚttÞ Au.

• ¼th‚eÞ hu÷ðu™e ËtiÚte ÷tkƒe x™÷ …eh …ªò÷

ft~{eh{tk ytðu÷e Au. ‚u 11.25 rf.{e. ÷tkƒe Au.

• ¼th‚eÞ hu÷ðu™tu {Mftux ntÚt{tk Vt™Ë ÷R™u Q¼u÷tu

¼tu÷w ntÚte Au.

yk„ú uS ™ðwk ðhË òLÞwythe{tk þY ÚttÞ y™u

rzËuBƒh{tk …qhwk ÚttÞ. yk„úuS {tË™t ™t{ y™u fu÷uLzh™tu

Rr‚ntË …ý hË«Œ Au. yk„úuS {tË™t ™t{ «t[e™ft¤{tk

htu{™tuyu ™¬e fhu÷t. yux÷u ‚u{tk htu{™ Ë{útx y™u

ŒuðŒuðeytu™t ™t{™tu W…Þtu„ ÚtÞtu Au. òLÞwythe ò™Ë

Œuð W…hÚte …zâwk Au. ò™Ë Œuð ytrŒ y™u yk‚™t Œuð

Au. ‚u™u yt„¤ y™u …tA¤ ƒu [nuht Au. Vuƒúwythe {tË

Vuƒúwyt …hÚte ƒLÞtu. Vuƒúwyt yux÷u ÕÞw…hõË Œuð™tu WíËð.

Vuƒúwythe {rn™tu …rðºt y™u þwÂæÄ™t WíËð ‚hefu Wsðt‚tu.

{t[o™wk ™t{ ÞwæÄ Œuð‚t {tËo …hÚte …zâwk Au. {tËo Œuð

¼Þt™f [nuhtðt¤t Au y™u ½tuzt òuzu÷t hÚt{tk ƒuËu Au.

yur«÷ yu ftuE ŒuðŒuðe ™nª …ý ðËk‚tuíËð™wk ™t{ Au.

‚u nrhÞt¤e™t Œuð „ýtÞ Au. {u {tË htu{™e {iÞt Œuðe

…hÚte ƒLÞtu. {iÞt yux÷tË™e …wºte n‚e. yux÷tË …tu‚t™t

¾¼t W…h …]Úðe™u xufðe ht¾™tht þÂõ‚þt¤e Œuð Au.

{hõÞwhe ‚u™tu …wºt Au. yt…ýt ËóŠ»t™t ‚thtytu{tk {iÞt™tu

‚thtu …ý Au. sq™ {tË™wk ™t{ ßÞwr…xh™e …í™e sq™tu …hÚte

…zâwk. sw÷tR {tË htu{™ Ë{útx swr÷ÞË ËeÍh …hÚte ƒLÞtu.

yk„úuS {tË™t ™t{tu™e Wí…r¥t

swr÷ÞË ËeÍhu fu÷uLzh{tk ½ýt VuhVth fhu÷t. ‚uýu htu{™

Ë{útx ytu„MxË ™t{u ytu„Mx {rn™tu ƒ™tÔÞtu. íÞthƒtŒ

ËÃxuBƒh, ytuõxtuƒh, ™ðuBƒh y™u rzËuBƒh ¢{tkf Au.

ËÃxuBƒh yux÷u Ët‚{tu, ytuõxtuƒh ytX{tu, ™ðuBƒh ™ð{tu

y™u rzËuBƒh yux÷u ŒË{tu. ytsu ‚u™t MÚtt™ ƒŒ÷tE „Þt

Au y™u rzËuBƒh ƒth{t ¢{u …ntU[e „Þtu. …hk‚w ‚u™t ™t{

ƒŒ÷tÞt ™Úte.

«t[e™ft¤{tk rþ÷t÷u¾tu{tk rðrðÄ «fth™e r÷r… òuðt

{¤u Au …hk‚w {týË ÔÞðÂMÚt‚ ¼t»tt ƒtu÷‚tk õÞthu þeÏÞtu

‚u yk„u rð¿tt™eytu {wkÍðý{tk Au. R.Ë. …qðuo [tuÚte ËŒe{tk

{uËtu…tuxur™Þt{tk Ëtkfur‚f ¼t»tt™e þYyt‚ ÚtE n‚e. ytsu

rðï¼h{tk 2700 fh‚tk ðÄw ¼t»tt ƒtu÷tÞ Au y™u ‚u …ý

7000 sux÷e swŒe swŒe ÷Zý ËtÚtu.

ËtiÚte ðÄw ¼t»tt RLztu™urþÞt{tk Au. íÞtk ÷„¼„ 365

sux÷e ¼t»ttytu ƒtu÷tÞ Au. ytr£ft™t Œuþtu{tk yuf nòh

fh‚tk ðÄw ¼t»ttytu Au. rðï™e ËtiÚte sxe÷ ¼t»tt M…u™™e

Au. ‚u™e ƒtMfe ¼t»tt yLÞ ftuE ¼t»tt ËtÚtu Ëkf¤tÞu÷ ™Úte.

yk„úuS …Ae ËtiÚte ðÄw ƒtu÷t‚e ¼t»tt {uLzuhe™ Au.

ËkMf]r‚ytu™tu {u¤t… ÚttÞ íÞthu swŒe ¼t»tt …uŒt ÚtE Au.

yuf÷t ÷kz™{tk s yk„úuS ¼t»tt ÷„¼„ 700 ÷ZýÚte

ƒtu÷tÞ Au. Ëtu{tr÷Þt yuf s Œuþ yuðtu Au fu ßÞtk

yt¾t Œuþ{tk Ëtu{t÷e ¼t»tt s ƒtu÷tÞ Au. ¼th‚{tk

htßÞ «{týu y÷„ y÷„ ¼t»ttytu Au. ‚u{tkÞ ò‚ò‚™e

÷Zýtu ntuÞ Au. „wsht‚e ¼t»tt{tkÞ ftrXÞtðtze, fåAe, W¥th

„wsht‚™e ¾tË ÷Zý suðe rðrðÄ‚t òuðt {¤u Au.

rðï™e yÄ..Ä... 2700Úte ðÄw ¼t»ttytu

• [e™™e {nt™ Œeðt÷ ÷„¼„ 6430 rf.{e. ÷tkƒe Au.

• {týË™t þheh™t ze.yu™.yu.™u ËeÄe ÷exe{tk „tuXðeyu

‚tu ‚u™e ÷kƒtE …]ÚðeÚte [kÿ ËwÄe™t yk‚h fh‚tk 6000

„ýe ðÄw ÚttÞ.

• {t¾e ‚u™t þheh™e ÷kƒtE fh‚tk 350 „ýtu ÷tkƒtu

÷kƒtR™t yòÞƒ rð¢{

ƒeòytuÚte ™ ÚtE þfu ‚u fhðwk yu™wk ™t{ ytðz‚, …ý ytðz‚Úte Þu ™t ÚtE þfu ‚u fhðwk yu™wk ™t{ «r‚¼t.


Äh‚e yu™t ¾tuŒ™th™u …týe yt…u Au ‚tu yt…ýu

‚tu {týË Aeyu. yt…ýwk “¾tuŒu” yu™u yt…ýu «u{

™t yt…e þfeyu? y½hwk Au …ý yþõÞ ™Úte.

fqŒftu {the þfu Au.

• {týË™t þheh™e hõ‚ðtrn™eytu™e fw÷ ÷kƒtE ÷„¼„

96000 rf÷tu{exh ÚttÞ.

• ztuÂÕV™ …týe{tk 24 rf.{e. Œqh™t yðts Ëtk¼¤e

þfu.

• ËqÞo«ftþ™t rfhýtu Ë{wÿ{tk 73 {exh™e ŸztE ËwÄe

…ntU[e þfu.

rðï{tk Ÿ[t rƒ®Õz„tu, xtðhtu y™u {qŠ‚ytu y™uf Au

…hk‚w {tºt $xtu ðzu ƒ™u÷wk ËtiÚte Ÿ[wk MÚtt…íÞ rŒÕne™tu fw‚wƒ

r{™th Au.

fw‚wƒ r{™th …tk[ {t¤™tu ƒ™u÷tu r{™thtu Au. Œhuf

{t¤ W…h „tu¤tfth ƒtÕf™e Au. ¼tUÞ ‚r¤Þt™e ƒtÕf™e

14.5 {exh ÔÞtË™e y™u xtu[™e ƒtÕf™e 27 {exh ÔÞtË™e

Au. ‚u™e fw÷ Ÿ[tE 73 {exh Au. ‚u™e xtu[u sðt {txu

„tu¤tfth ŒtŒh{tk 370 …„rÚtÞt Au. yt yV½t™ þi÷e™wk

ƒtkÄft{ Au.

rŒÕne™t Ëw÷‚t™ fw‚ƒwÆe™ yiƒfu yt r{™th R.Ë.

1192{tk ƒkÄtððt™wk þY fhu÷wk. R.Ë. 1220{tk ƒtkÄft{

…qhwk ÚtÞu÷wk. fw‚wƒ r{™th …h ðes¤e …zðtÚte y™u ¼qfk…Úte

y™ufðth ™wfËt™ ÚtÞu÷t. su ‚u Ë{Þ™t ƒtŒþtnu ‚u rh…uh

fhtðu÷t. fw‚wƒ r{™th™e Œeðt÷ W…h yhurƒf y™u ™t„he

¼t»tt{tk ÷¾tÞu÷e ‚õ‚e{tk ‚u™tu Rr‚ntË òuðt {¤u Au.

r{™th™t ¼tUÞ‚r¤Þu {ÂMsŒ Au. yt r{™th 65 ËuÂLx{exh

™{u÷tu Au.

fw‚wƒ r{™th™e ytË…tË ½ýtk «t[e™ MÚtt…íÞtu òuðt suðt

Au. ‚u™e Ët{u Ëw«rËØ ÷tunMÚtk¼ ytðu÷tu Au. 12{e ËŒe{tk

ƒhAx $xtu ðzu [ýtÞu÷tu yt r{™thtu ytsu …ý yze¾{ Au.

rŒÕne ytð‚t «ðtËeytu {txu ytf»toý™wk fuLÿ Au.

ƒhAx $xtu™wk ƒ™u÷wk rðï™wk ËtiÚte Ÿ[wk

MÚtt…íÞ : fw‚wƒ r{™th

™ðt ƒtkÄft{{tk ‚tS [ýtÞu÷e Œeðt÷ …h …týe

Atkxe™u ƒu-ºtý rŒðË ¼ªòÞu÷e ht¾ðt{tk ytðu Au. rË{uLx™t

ftuE …ý Ã÷tMxh …h …ý …týe Atkxðt{tk ytðu Au. rË{uLx,

f…[e y™u …týe™wk r{©ý ËqftÞ íÞthu yt…tuyt… s …ÚÚth

suðwk Ë¾‚ ÚtE òÞ Au. ‚tu …Ae ‚u™t …h …týe ™t¾ðt™wk

fthý þwk?

rË{uLx y™u …týe™tu ¾tË ËkƒkÄ Au. rð¿tt™eytu ‚u™u

yuõÍtuÚtŠ{f fnu Au. rË{uLx …h …týe …zu fu ‚h‚ s

ntRzÙuþ™ Útðt {tkzu y™u …týe™wk þtu»tý ÚttÞ Au y™u rË{uLx

Ë¾‚ ƒ™ðt ÷t„u Au. þYyt‚{tk yt r¢Þt Íz…e ntuÞ

Au …hk‚w …týe ËqftÞ íÞthu ‚u {kŒ …zu Au. yt r¢Þt su{

ðÄw [t÷u ‚u{ rË{uLx ðÄw {sƒq‚tEÚte ò{u.

ntRzÙuþ™™e yt r¢Þt Ë‚‚ [t÷w ht¾ðt ¼us sYhe

Au. …qh‚tu ¼us ™ ntuÞ ‚tu rË{uLx ™t™e ™t™e ftkfhe ÚtR™u

Aqxe …ze òÞ. ntEzÙuþ™™e r¢Þt ƒu-ºtý rŒðË [t÷u ‚u

sYhe Au yux÷u ƒu-ºtý rŒðË ËwÄe Ë‚‚ ¼ªòÞu÷ ht¾ðt

…týe Atkxðwk …zu Au.

‚tS [ýtÞu÷e Œeðt÷ …h …týe fu{

Atkxðt{tk ytðu Au?

…]Úðe™t …uxt¤{tk ò‚ò‚™t ¾™eòu Au. ½ýt ¾™eòu™t

„wýÄ{o ™ðtR ÷t„u ‚uðt ntuÞ Au. rð¿tt™eytu rðrðÄ

…ŒtÚttuo™tu W…Þtu„ fhe™u ™ðt …ŒtÚto …ý ƒ™tðu Au. {eXt

suðt …ŒtÚttuo …týe{tk ytu„¤e òÞ ‚tu rË{uLx suðt …ŒtÚto

…týe{tk Ëg ƒ™e òÞ. rð¿tt™eytuyu rËr÷ft, xÙtÞr{ÚttR÷

rËr÷ft ¼u¤ðe™u òŒwE hu‚e ƒ™tðe Au. ‚u …týe{tk ™t¾‚t

s …ÚÚth ƒ™e òÞ. ‚{™u ™ðtE ÷t„u fu yt hu‚e™tu W…Þtu„

þwk? rð¿tt™eytuyu ‚u ƒ™tððt {nu™‚ fu{ fhe? Ë{wÿ{tk

sntòu y™u Ëƒ{he™{tkÚte ½ýwk ytuR÷ X÷ðtÞ Au y™u

…týe «Œqr»t‚ ÚttÞ Au. Ë…txe …h ‚h‚wk ytuR÷ SðË]rü

{txu òu¾{e Au. Ë{wÿ™e Ë…txe …h rð¿tt™eytuyu ƒ™tðu÷e

yuõðt ËuLz Atkx‚t s ‚u …ÚÚth ƒ™e òÞ y™u ytuR÷™u

…týe{tk ™t¾‚t s …ÚÚth ÚtE s‚e

òŒwE hu‚e : yuõðt ËuLz

Rr‚ntË þe¾ðtu Ënu÷tu Au, Rr‚ntË{tkÚte ftuE ƒtuÄ…tX þe¾ðtu {w~fu÷ Au.

111sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚ËtÚtu ÷R™u ‚r¤Þu ƒuËe òÞ. Œrûtý Äúwð …h ËkþtuÄ™tu fhðt

{txu yt hu‚e™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au. ‚u™u M…uË ËuLz …ý fnu

Au. ½h{tk Ëwþtu¼™ {txu ht¾ðt{tk ytðu÷t yuõðurhÞ{{tk

yt hu‚e Atkxtu ‚tu rðrðÄ ytfthtu™t …ÚÚth ƒ™e™u ‚r¤Þu

ƒuËe òÞ y™u ËwkŒh‚t{tk ðÄthtu fhu.

rn{t÷[™t …ntze «Œuþ{tk …ý ½ýe Ÿ[tEyu fux÷tf

«t[e™ MÚtt…íÞtu òuðt {¤u Au. rn{t[÷ «Œuþ™e M…e‚e™e

™Œe™t ftkXu 4166 {exh™e Ÿ[tEyu «tf]r‚f ËtIŒÞo™e ðå[u

ytðu÷tu ƒtiæÄ {X fe „tuBÞt 11{e ËŒe™wk rðþt¤ MÚtt…íÞ

Au. ƒtiØ „whw yr‚þtyu r¼ûtwytu™t Ä{toÇÞtË {txu yt {X

ƒkÄtðu÷tu. 14{e ËŒe{tk {tu„÷tu™t yt¢{ý{tk ‚u™u ™wfËt™

ÚtÞwk n‚wk. ytsu …ý rn{t[÷™t yuf rþ¾h …h ¼ÔÞ rfÕ÷t

suðtu yt {X «tf]r‚f ËtIŒÞo{tk ðÄthtu fhu Au.

÷tuntu÷-M…e‚e rðM‚th{tk ytðu÷tu yt {X ƒtiØtu™wk

‚eÚtoMÚtt™ Au. „tuBÞt™tu yÚto ËwkŒh y™u „tihðþt¤e ÚttÞ

Au. 11{e ËŒe{tk ƒtiØ r¼ûtwytu™u Ä{o, f÷t y™u rð¿tt™

þe¾ððt {txu™t yt {X{tk ¼„ðt™ ƒwØ™e ¼ÔÞ «r‚{t

Ërn‚™t y™uf ËwkŒh rþÕ…tu Au. Ëtkfzt Y{, Ëtkfze …hËt¤

y™u Ëtkfzt ŒtŒh™e ƒ™u÷e yt R{th‚ yŒT¼w‚ Au. {X

™e[t ½tx™t ºtý {t¤™tu Au. ¼tUÞ‚r¤Þu «ð[™ ¾kz y™u

ytuhztytu òuðt÷tÞf Au. ytsu …ý yt {X{tk ƒtiØ r¼ûtwytu

ËkLÞtË ÷R™u ÷t{t ƒ™u Au. {X{tk 250 ËtÄwytu hne™u

yÇÞtË fhe þfu Au.

rn{t[÷ «Œuþ™tu «t[e™ {X : fe „tuBÞt

{wkƒR™t yu…tu÷tu ƒkŒhÚte Ë{wÿ{tk Ët‚ rf.{e. Œqh

ytðu÷t „Z…whe xt…w …h™e yur÷VLxt™e „wVtytu Ët‚{e

ËŒe{tk ƒ™u÷wk yòÞƒ MÚtt…íÞ Au. Ët‚ rf÷tu{exh™tu

½uhtðtu Ähtð‚t yt ™t™fzt xt…w …h yur÷VLxt™e

Ët‚ „wVtytu™tu Ë{qn Au. xt…w …h ntÚte™e rðþt¤ fŒ™e

{qŠ‚ {¤e ytðu÷e. ‚uÚte ‚u™wk ™t{ yur÷VLxt …zu÷wk. 16{e

yuf s ¾zf{tk ftu‚htÞu÷e {wkƒE™e

yur÷VLxt™e „wVtytu

ËŒe{tk …tuxwo„eÍtuyu yt xt…w …h fƒòu {u¤ðe yur÷VLxt

™t{ yt…u÷wk.

yur÷VLxt™e „wVtytu yuf s …ntz{tkÚte ftu‚hðt{tk

ytðu÷e Au. 500 Vqx Ÿ[tR™t ¾zf{tk 39 {exh Ÿzu

ËwÄe „wVt ƒ™tðe ‚u™e Œeðt÷tu …h ËwkŒh {qŠ‚ytu y™u

ytf»tof rzÍtR™ ftu‚hðt{tk ytðu÷e Au. Ët‚{e ËŒe{tk

ƒkÄtÞu÷e yt „wVt fE he‚u ƒ™e nþu ‚u™e fÕ…™t fhðe

…ý {w~fu÷ Au. 60,000 [tuhË Vqx{tk Vu÷tÞu÷t yt

Ëkfw÷™e „wVtytu{tk ¼„ðt™ rþð™e rðrðÄ {qŠ‚ytu

Au. {wÏÞ „wVt îth…t¤™t rþÕ…ðt¤t M‚k¼tuÚte ºtý ¼t„{tk

ðnU[tÞu÷e Au. {wÏÞ ¾kz{tk þkfh ¼„ðt™™e {qŠ‚ytu Au.

‚u{tk ËtiÚte {tuxe {qŠ‚ …tk[ {exh Ÿ[e Au. yt W…htk‚

rºt{qŠ‚, yÄo™thuïh, …tðo‚e ð„uhu™e rðþt¤ {qŠ‚ytu …ý

Au. yt MÚt¤ Þw™uMftu îtht ðÕzo nurhxus ËtRx{tk MÚtt™ …tBÞwk

Au. yt…ýt Œuþ™t y™u rðŒuþ™t «ðtËeytu yt „wVtytu

òuðt y[qf ytðu Au.

¾u‚e {txu ™Œeytu{tkÚte ™nuh ftZðt™e …hk…ht «t[e™

Au. rðï™t Œhuf Œuþ{tk ®Ë[tE {txu ™t™e {tuxe fu™t÷ ntuÞ

Au. ‚u{tk [e™™e „útLz fu™t÷ ËtiÚte sq™e Au. Þ÷ y™u

Þtk„íËu ™Œe™u òuz‚e yt fu™t÷ R.Ë. 581Úte 618{tk

ƒ™u÷e. y™u Þw™uMftu ðÕzo nurhxus ËtRx{tk MÚtt™ …t{e Au.

„útLz fu™t÷™e fw÷ ÷kƒtE 1776 rf.{e. Au.

þt™ztU„™e …ðo‚{t¤t{tk ‚u 42 {exh™e Ÿ[tEyuÚte …Ëth

ÚttÞ Au. ™ðtE ÷t„u fu ™nuh™t …týe Ÿ[u fuðe he‚u òÞ!

…Ae [e™{tk 10{e ËŒe{tk ‘…tWLz ÷ef’ ™t{™wk ËtÄ™

rðfËu÷wk. Þtkrºtf Œhðtò ðzu yt ËtÄ™Úte ™nuh™t …týe

Ërn‚ ‚u{tk hnu÷t snts …ý Ÿ[tEyu [Zu Au.

„útLz fu™t÷™t swŒt swŒt rnMËt swŒt swŒt Ë{Þ„t¤t{tk

ƒ™u÷t. y™uf ÞwØtu y™u ¼Þkfh …qh suðt Ëkfxtu{tk …ý ‚u™e

h[™t [t÷w hnu÷e. ytsu yt fu™t÷ ƒuR®s„Úte þY ÚtE

ntU„[tW þnuh{tk …qhe ÚttÞ Au y™u hM‚t{tk htR, …ý,

nwËtE, ytk y™u ÂõðLxtk÷ yu{ ™Œeytu {¤e òÞ Au. yt

™nuh™tu W…Þtu„ snts™e ytð™òð™ {txu ÚttÞ Au.

rðï™e sq™e y™u ÷tkƒe fu™t÷ :

[e™™e „útLz fu™t÷

su ‚{the ËtÚtu Útðwk ™ òuEyu, yu ‚{u ƒeò ËtÚtu ™t fhtu.


ftu÷Ët, …uÂLË÷™e yýe, [q™tu, [tuf, ythË, Xkzt

…eýt{tk W{uht‚tu ðtÞw y™u fhtuztu™e ®f{‚™t neht – yt

ƒÄwk ftƒo™™wk ƒ™u÷wk Au. yt…ýt þheh{tk …ý ftƒo™ ntuÞ

Au. Œhuf «týe y™u ð™M…r‚™t ƒkÄthý{tk ftƒo™™tu {tuxtu

rnMËtu Au. …]Úðe™t …uxt¤{tk ò‚ò‚™t ¾™eòu Au y™u

ytË…tË y™uf ðtÞwytu Au. Œhuf MÚt¤u ftƒo™ ‚¥ð ftuR™u

ftuE MðY…u ntuÞ Au. yt…ýe ytË…tË ½ýe ðM‚wytu

ƒ™tððt{tk ftƒo™ ð…htÞu÷wk ntuÞ Au. {w¤¼q‚ ftƒo™ …]Úðe™t

…uxt¤{t hnu÷tk ¾zf Au. rð¿tt™eytuyu …]Úðe …h™t …ŒtÚttuo,

hËtÞýtu y™u ðtÞwytu™t yÇÞtË fhe™u swŒe swŒe ytu¤¾

yt…e Au. Œhuf …ŒtÚto™u yýwƒkÄthý ntuÞ Au y™u Œhuf™t

rðþu»t „wýÄ{o Au. …hk‚w ftƒo™ yuðwk ÿÔÞ Au fu ‚u™t

ƒkÄthý{tk {tu÷uõÞw÷™e ËtiÚte ÷tkƒe ©uýe Au. yux÷u ‚u™tu

ÔÞt…f W…Þtu„ ÚtE þfu Au. ‚u yLÞ …ŒtÚttuo ËtÚtu Ënu÷tEÚte

¼¤e™u ™ðwk ÿÔÞ ƒ™u Au. fuÂÕþÞ{ ËtÚtu ¼¤u ‚tu ftƒtuo™ux

y™u ntRzÙtus™ ËtÚtu ¼¤u ‚tu ntRzÙtuftƒo™ ƒ™u Au. „uË,

…uxÙtu÷, hƒh ð„uhu ntRzÙtuftƒo™ Au. …]Úðe …h ™tþ …t{‚t

«týeytu y™u ð™M…r‚™t yðþu»ttu s{e™{tk ŒƒtR™u ft¤¢{u

¾zf ƒ™u Au. ¾qƒ s Ÿ[t Œƒtý y™u ‚t…{t™u ftu÷Ëtu

…]Úðe™t …uxt¤{tk nehtu ƒ™e òÞ Au …hk‚w ‚u {w¤¼q‚ ftƒo™

s Au. nehtu ftƒo™™wk ËtiÚte Ë¾‚ MðY… Au y™u [tuf ËtiÚte

™h{. ËSð™t þheh{tk ftu»ttu™t ƒkÄthý™tu {wÏÞ ytÄth

ftƒo™ Au. þheh{tk þÂõ‚ MðY…u hnu÷t ø÷wftuÍ y™u ftƒo™,

ntRzÙtus™ y™u ytìÂõËs™™wk ËkÞtus™ Au. {t™ð þheh{tk

18 xft ftƒo™ ntuÞ Au.

…]Úðe …h™wk òŒwE ‚¥ð : ftƒo™

• …]Úðe™t …uxt¤{tk {w¤¼q‚ MðY…u {¤‚tk …ŒtÚto™u ‚¥ð

fu yur÷{uLx fnu Au. Ëtu™t Ërn‚™e Ät‚wytu ÚtR™u

fw÷ 114 {w¤¼q‚ ‚¥ðtu ntuÞ Au. yt …ŒtÚttuo{tk

htËtÞrýf r¢Þt ÚtR™u ™ðt …ŒtÚto ƒ™u Au.

• ƒúñtkz{tk ËtiÚte ðÄw ntRzÙtus™ Au. ðt‚tðhý{tk ËtiÚte

ðÄw ™tRxÙtus™ Au y™u …uxt¤{tk ËtiÚte ðÄw ÷tu¾kz Au.

htËtÞrýf ‚¥ðtu™wk rð¿tt™

• …thtu y™u ƒútu{tR™ yu ƒu ‚¥ðtu «ðtne hnu Au.

• ËtiÚte n¤ðwk ‚¥ð ntRzÙtus™ Au.

• ƒúñtkz{tk ËtiÚte ytuAwk ‚¥ð huztu™ Au. ‚u ðtÞw Au.

«Œq»tý y™u …tuÕÞwþ™ suðt þçŒtu òýe‚t Au. «Œq»tý

{týËò‚™t ythtuøÞ …h rð…he‚ yËh fhu Au. nðt, …týe

y™u s{e™ yu ËSð Ë]rü™tu {wÏÞ ytÄth Au. yt ºtýu

ðM‚w{tk ƒ„tz fu yþwÂæÄ ¼¤u ‚tu ËSð Ë]rü™t Sð™ …h

…ý yËh ÚttÞ. …]Úðe …h ðtn™ ÔÞðnth y™u fth¾t™t

suðe «ð]r¥tÚte nðt, …týe y™u s{e™{tk yþwÂæÄytu ¼¤u

Au. ðtn™tu™t Äq{tzt, fur{f÷ fth¾t™tytu{tkÚte Atuzðt{tk

ytð‚t …týe y™u Ã÷tÂMxf suðt f[ht yþwÂæÄytu fnuðtÞ

Au. ‚u™u «Œq»tý fu …tuÕÞwþ™ fnu Au. nðt{tk Äq{tztu ðÄw

ntuÞ ‚tu yt…ý™u ïtË ÷uðt{tk ‚f÷eV ‚u{s ytk¾tu{tk

ƒ¤‚ht ÚttÞ Au. s{e™{tk yþwÂæÄ ¼¤u ‚tu …tf™u ™wfËt™

ÚttÞ. «Œq»tý rðþu yLÞ ðt‚tu …ý òýðt suðe Au.

ftuE …ý ƒ¤‚ý Ë¤„tððtÚte …uŒt Út‚t Äq{tzt{tk

ftƒo™ ztÞtuõËtRz ðtÞw ntuÞ Au. su nðt{tk «Œq»tý fhu Au.

ðtn™tu{tk …uxÙtu÷ ƒ¤u íÞthu ™ef¤‚tu Äq{tztu «Œqr»t‚ ntuÞ

Au. ytsu Ã÷tÂMxf™tu W…Þtu„ ðÄe „Þtu Au. Ã÷tÂMxf™tu f[htu

s{e™ …h™wk ËtiÚte {tuxwk «Œq»tý Au. yt{, {t™ð «ð]r¥tÚte

s «Œq»tý ðÄu Au. ½ýt Œuþtu «Œq»tý ytuAwk fhðt rðrðÄ

W…tÞtu y™u sYh …zâu ftÞŒt …ý ƒ™tðu Au.

«Œq»tý yux÷u þwk? ‚u fuðe he‚u ÚttÞ

y™u þwk ™wfËt™ fhu?

ËqÞo{t¤t™t ytX „ún …ife {tºt …]Úðe …h s ËSð

Ë]rü rðftË …t{e Au. ËqÞo{tkÚte Aqxe …zu÷e …]Úðe Äe{u Äe{u

Xkze …ze y™u …týe Ërn‚ þuðt¤{tk Vtuxtu rËLÚturËË™e

«r¢ÞtÚte ytìÂõËs™ …uŒt ÚtÞtu. ‚u W…htk‚ ™tRxÙtus™™wk [¢

…ý h[tÞwk. ytìÂõËs™ y™u ™tRxÙtus™ ËSð Ë]rü

{txu {n¥ð™t …rhƒ¤tu ƒLÞt. ËSð™e Wí…r¥t y™u

…]Úðe …h ËSð™e Wí…r¥t™wk «Út{ …„rÚtÞwk

: «ftþ Ëk&÷u»tý (Vtuxtu rËLÚturËË)

¾htƒ Ë{Þ™e …ý yuf ðt‚ Ëthe Au, suðtu þY ÚttÞ yux÷u ðÄtht™t ÷tuftu Sð™{tkÚte [tÕÞt òÞ Au.

113sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚rðftË{tk ™tRxÙtus™™e {wÏÞ ¼qr{ft Au. ƒu yƒs ð»to

…nu÷tk …]Úðe™e Vh‚u ytuÍtu™™wk M‚h ƒLÞwk y™u ËSðtu™u

ËqÞo™t yÕxÙtðtÞtu÷ux rfhýtu Ët{u hûtý {éÞwk. íÞthƒtŒ yuf

ftuþe Sð …uŒt ÚtÞt. yt õÞthu y™u fuðe he‚u ÚtÞwk ‚u

rð¿tt™eytu …ý òý‚t ™Úte. Ë{Þ s‚tk þuðt¤™t Y…

ƒŒ÷tÞt, ÷t÷ y™u ¼qht þuðt¤ …uŒt ÚtÞt y™u ð™M…r‚

…uŒt ÚtR.

yt yuf yŒT¼w‚ y™u sxe÷ «r¢Þt n‚e. ‚u Út‚tk

÷t¾tu ð»to ÷tøÞt. ð™M…r‚ y™u ËSðtu™u ðt‚tðhý™u

y™wfq¤ Útðt™e þÂõ‚ytu ¾e÷e. xÙtR÷tuƒtRxTË ™t{™t

f]r{{tk «Út{ ytk¾tu rðftË …t{e y™u rðftË Íz…e ƒLÞtu.

ytsu yt Ë]rü™t yÂ~{ytu s òuðt {¤u Au.

ðtn™tu …uxÙtu÷ fu zeÍ÷ ðzu [t÷u Au …hk‚w nðu ðtn™tu

{txu …uxÙtu÷ fu zeÍ÷™u MÚtt™u Ëeyu™S ™t{™wk ™ðwk $Äý

ð…htÞ Au. Ëeyu™S yux÷u ftuB«uMz ™u[h÷ „uË. ™u[h÷

„uË™u ¾qƒ s Œƒtý nuX¤ Ëkftu[e Ëeyu™S {u¤ðtÞ Au.

„uË™wk rð¿tt™ òýðt {txu ‚u þwk Au ‚u Ë{sðwk …zu. ¢qz

fu fwŒh‚e ‚u÷ [ef¤wk ft¤wk ½è «ðtne Au. ‚u{tkÚte fuhtuËe™,

zeÍ÷ y™u …uxÙtu÷ Ërn‚ ½ýe ƒÄe …uxÙtur÷Þ{ …uŒtþtu {¤u

Au. …hk‚w ™u[h÷ „uË yu ntEzÙtuftƒo™ «fth™t ðtÞw Au su{tk

ftƒo™ y™u ntRzÙtus™™t yýwytu™wk ËkÞtus™ ntuÞ Au. r{Útu™,

…uLxu™, nuõÍu™ ð„uhu ntEzÙtuftƒo™ ðtÞwytu Au. yt ðtÞwytu

$Äý ‚hefu ðt…he þftÞ Au. ‚u÷™t fqðt{tkÚte ¢qz y™u ™u[h÷

„uË yufËtÚtu {¤e ytðu Au. ™u[h÷ „uË™wk þwrØfhý fhe™u

W…Þtu„{tk ÷uðtÞ Au. Ëeyu™S ƒ¤u íÞthu «Œq»tý Wí…Òt fh‚wk

™Úte yux÷u ‚u™u „úe™ ^Þwy÷ fnu Au. Ëeyu™S ðzu [t÷‚t

ðtn™tu™t yuÂLs™™e h[™t …ý Úttuze swŒe ntuÞ Au.

Ëeyu™S þwk Au? ‚u þu{tkÚte ƒ™u Au?

s{e™{tkÚte ¾™es MðY…u Ëtu™wk, neht y™u [tkŒe suðt

®f{‚e …ŒtÚttuo {¤u. ŒrhÞt{tk Ët[t {tu‚e {¤u Au. ŒrhÞt{tk

s‚tk s¤[htu™t þheh{tk ½ýt ®f{‚e …ŒtÚto ƒ™‚t ntuÞ

Ë{wÿ{tk ‚h‚wk Ëtu™wk : yuBƒh„úeÍ

Au. yuBƒh„úeÍ …ý ytðtu s ®f{‚e …ŒtÚto Au. ŒrhÞt™e

Ë…txe …h ‚u ‚h‚tu òuðt {¤u Au.

fŒtðh Ônu÷ ŒrhÞt{tkÚte su {¤u ‚u …ux{tk …Ähtðu.

snts™tu ¼qftu ƒtu÷tðe VŠ™[h y™u ht[h[e÷t ËtÚtu „¤e

òÞ. Ônu÷™u yt ƒÄwk …[u ™nª yux÷u Q÷xe fhe™u ƒnth

ftZu. ‚u™e ËtÚtu ‚u™t …ux{tkÚte ðÄtht™t fux÷tf ÿÔÞtu …ý ƒnth

ytðu. M…{o Ônu÷ W÷xe fhu íÞthu {eý suðtu ™h{ y™u Ëtu™uhe

…ŒtÚto ƒnth ytðu Au. yt …ŒtÚto™u yuBƒh fnu Au.

ŒrhÞt{tk yuBƒh™t „êt ‚h‚t òuðt {¤u. òýfth

™trðftu ‚u™u ytu¤¾e þfu. …ý ™ËeƒŒth ntuÞ ‚u™u s ‚u

òuðt {¤u.

yuBƒh™tu W…Þtu„ {tU½t y¥th y™u fux÷ef Œðtytu

ƒ™tððt{tk ÚttÞ Au. M…{o Ônu÷ W÷xe fhu íÞthu [uBƒh ft¤wk

ntuÞ Au …ý ð»ttuo ËwÄe ŒrhÞt{tk ‚h‚wk hnu y™u ¾tht …týeÚte

ÄtuðtR™u ‚u ‚usMðe …e¤t hk„™wk ƒ™u Au. ‚u yr‚ Ëw„kÄeŒth

ntuÞ Au. ‚u ¼tøÞu s {¤e ytð‚tu …ŒtÚto Au y™u ŒrhÞt{tk

‚h‚wk Ëtu™wk fnuðtÞ Au.

{t uƒtR÷, R÷uõxÙt u r™f ½rzÞt¤t u, f uÕõÞw÷uxh,

R÷uõxÙtur™f h{fztk y™u ÷u…xtu… suðt ËtÄ™tu{tk R÷ufrxÙf

«ðtn {u¤ððt ƒuxhe™tu W…Þtu„ òýe‚tu Au. ðtn™tu{tk

ð…ht‚e {tuxt fŒ™e ðs™Œth ƒuxheÚte {tkze™u ½rzÞt¤{tk

ð…ht‚t ™t™fzt Ëu÷™t MðY…{tk {¤‚e ƒuxhe ðes¤e

{u¤ððt™wk yŒT¼w‚ ËtÄ™ Au. yt…ýt htu®sŒt Sð™{tk

ðes…tðh yr™ðtÞo Au y™u ƒuxhe …ý ‚u™tu s ¼t„ Au.

yt ™t™fze ƒuxhe™tu Rr‚ntË y™u rðftË …ý hË«Œ Au.

™ðtR ÷t„u …ý ƒu nòh ð»to …nu÷t …ý ÷tuftu ƒuxhe™tu

W…Þtu„ fh‚t. yt …wht‚™ ƒuxhe …ý òuðt suðe n‚e.

ƒ„ŒtŒ™t BÞwrÍÞ{{tk ytsu ‚u òuðt {¤u Au. ‚u™u ƒ„ŒtŒ

ƒuxhe fnu Au. {txe™t ™t™fzt ½zt{tk ÿtût suðt ¾txt V¤™tu

hË ¼he™u ‚u{tk ‚tkƒt™e …èe {qfe™u ðes¤e …uŒt fht‚e.

‚u™tu W…Þtu„ þwk n‚tu ‚u M…ü Út‚wk ™Úte. ytsu yt…ýu su

ò‚ò‚™t Ëu÷ y™u ƒuxhe ðt…heyu Aeyu ‚u™t rËæÄtk‚™e

þtuÄ R.Ë. 1800{tk yu÷uËtLzÙtu ðtuÕxtyu fhu÷e. ðtuÕxtyu

½ýt «Þtu„tu ðå[u [tkŒe™t …‚ht {qfe y™u ÚtÃ…e ƒ™tðe.

ƒuxhe™t Rr‚ntË™wk yð™ðwk

su{™t{tk yuf÷t [t÷ðt™tu ntUË÷tu ntuÞ Au, yuf rŒðË yu{™e s …tA¤ ftV÷tu ntuÞ Au.

114 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚yt ÚtÃ…e™e …nu÷e y™u AuÕ÷e Ã÷ux™u ðtÞh ðzu òuzðtÚte

ðes¤e™tu «ðtn ðnu‚tu ÚttÞ. yt rðï™e «Út{ ƒuxhe n‚e.

‚u™u ‘ðtuÂÕxf …tR÷’ fnu‚t.

ƒuxhe{tk Út‚e htËtÞrýf «r¢Þt …ý òýðt suðe Au.

yt «r¢Þt Ë{sðt yuf ËtŒtu «Þtu„ òýe‚tu Au. ft[™e

ƒhýe{tk ËÕ^Þwrhf yurËz ¼he™u ‚u{tk sË‚ fu ®Íf™tu

Ër¤Þtu ƒtu¤ðtÚte Ër¤Þt™e Ë…txe ¾ðtðt {tkzu. yurËz Ät‚w

…h yËh fhu Au. íÞthu ‚u{tkÚte ntRzÙtus™™t …h…tuxt ™ef¤ðt

{tkzu. Ër¤Þtu Úttuztu „h{ ÚttÞ íÞthu ntRzÙtus™ y™u ËÕVh™t

fýtu Aqxt …zu. Ër¤Þtu yurËz{tk …qhu…qhtu ytu„¤e òÞ íÞtk

ËwÄe yt «r¢Þt [t÷u Au. nðu sË‚™t yt Ër¤Þt{tkÚte Úttuzu

Œqh ftƒo™™tu ƒeòu Ër¤Þtu {qfðt{tk ytðu íÞthu ftƒo™ W…h

yurËz™e ftuE yËh Út‚e ™Úte. sË‚ y™u ftƒo™™t ƒnth

hnu÷t Auzt™u ðtÞh ðzu òuzeyu ‚tu «r¢Þt ƒŒ÷tE òÞ.

sË‚™t Ër¤Þt{tkÚte Aqx‚t fýtu ftƒo™™t Ër¤Þt ‚hV ðnuðt

÷t„u Au y™u ðtÞh{tk ðes«ðtn Wí…Òt ÚttÞ Au. …tðh Ëu÷™e

Ë…txe sË‚™e y™u ykŒh Q¼tu ftƒo™™tu Ër¤Þtu ‚{u òuÞtu

nþu. Ë{Þ s‚tk sË‚ y™u yurËz ¾÷tË ÚttÞ íÞthu ƒuxhe

W‚he „E ‚u{ fnuðtÞ Au. {tuxt ðtn™tu™e ƒuxhe W‚he òÞ

íÞthu ‚u{tk ™ðtu yurËz ¼he™u he[tso fhe þftÞ Au. yts™t

‚{t{ …tðhËu÷ yt rËæÄtk‚ W…h ft{ fhu Au. ‚u{tk rðrðÄ

hËtÞýtu y™u Ät‚wytu™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

þÂõ‚ …uŒt fh‚t {tuxt¼t„™t ËtÄ™tu™u ðes¤e fu ƒtÌt

þÂõ‚™e sYh …zu …hk‚w „uË ÷tRxh yuðwk ËtÄ™ Au fu su{tk

ftuE þÂõ‚™e sYh …z‚e ™Úte …hk‚w ‚ý¾tu …uŒt ÚttÞ Au.

„uË ÷tRxh™e h[™t Ëthe Au. ÷tkƒe ™¤e{tk ®M«„

ðzu Œƒtý …uŒt fh‚t Ät‚w™t ƒu xwfzt …hM…h yÚtztÞ ‚uðe

h[™t ntuÞ Au. ƒx™ Œƒtðtu yux÷u ¾xtf yðts ÚtR™u

‚ý¾tu …uŒt ÚttÞ Au. ‚u{tk ð…ht‚e Ät‚w™u r…Ítu R÷ufrxÙf

fnu Au. r…Ítu yux÷u Œƒtý. ½ýe Ät‚wytu{tk Œƒtý fu

½»toýÚte ‚ý¾t …uŒt ÚttÞ ‚u ‚{u òuÞwk nþu. sq™t ð¾‚{tk

[f{f ÷tuZt™t xwfzt ËtÚtu yÚtztðe™u yÂø™ …uŒt fht‚tu.

sq™t ð¾‚™t ÷tRxh{tk …ÚÚth ð…ht‚tu su™u ½Ëthtu ÷t„u

‚tu ‚ý¾tu …uŒt Út‚tu.

„uË ÷tRxh{tk Ÿ[t «fth™t r…Ítu R÷ufrxÙf Ät‚w™t

ƒuxhe fu …tðh rð™t ft{ fh‚wk „uË ÷tRxh

xwfzt ntuÞ Au. yt Ät‚w™u yt½t‚ ÚttÞ íÞthu …turÍrxð y™u

™u„urxð ytÞ™tu Aqxt …zu. ƒuxhe™e su{ ytuAtu ðes¼th

ntuÞ ‚u ‚hV fhkx ðnu.

yt Ät‚w™t yuf [tuhË ËuÂLx{exh™t xwfzt W…h 500

rf÷tu ðs™™wk Œƒtý ÚttÞ ‚tu 2500 ðtuÕx ðes¤e …uŒt

ÚtE þfu. yt…ýt „uË™u …uxtððt yuf s ‚ý¾tu òuEyu

yux÷u fu „uË ÷tRxh Ët{tLÞ n¤ðt ŒƒtýÚte ft{ fhe

þfu Au.

™tu™Mxef ðtËýtu{tk [Ztðu÷wk ft¤t hk„™t hËtÞý™wk …z

‚u÷ fu …týeÚte ¼ªò‚wk ™Úte. yt …z xuV÷tu™™wk ƒ™u÷wk ntuÞ

Au. ‚u™wk htËtÞrýf ™t{ …tur÷xuxÙt ^÷whtR[tEr÷™ Au. ‚u™u

xqkf{tk …e.xe.yuV.R. fnu Au. ‚u Ëk…qýo…ýu ftƒo™ y™u

^÷turh™™wk ƒ™u÷wk Au. ‚u™u ^÷whtuftƒo™ …ý fnu Au. ðtËýtu

W…htk‚ ‚u ËkðuŒ™þe÷ «ðtne™t …rhðn™ {txu™e ™¤eytu

y™u …tR… ÷tE™{tk …ý W…Þtu„{tk ytðu Au. ½ýt Þkºttu{tk

[¢tu, ƒwþ, ƒu®h„ ð„uhu{tk …ý ‚u™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

fthýfu ‚u™u ½Ëthtu …ý ytuAtu ÷t„u Au.

™tu™Mxef ðtËýtu fE he‚u ƒ™u Au?

ðtn™tu, fth¾t™t™t {þe™tu y™u hËtÞý Wãtu„tu{tk

ftuR ™u ftuE þÂõ‚™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au. ðtn™tu{tk …uxÙtu÷

y™u þÂõ‚ …uŒt ÚttÞ. ðes¤e …uŒt fhðt{tk ftu÷Ëtu fu yLÞ

$Äý ƒt¤ðt …zu. þÂõ‚ {txu „h{e òuEyu y™u ftuE ðM‚w

Ë¤„u íÞthu s „h{e {¤u. ðM‚w ƒ¤u íÞthu ftƒo™ ztÞtuõËtRz

y™u yLÞ ðtÞw …uŒt ÚttÞ. yt ðtÞwytu ytuÍtu™ M‚h™u

™wfËt™ fhu. …]Úðe …h™wk ‚t…{t™ ðÄthu. ytðt ðtÞwytu™u

«Œq»tý fnu Au. rð¿tt™eytu þÂõ‚ …uŒt fh‚e ð¾‚u «Œq»tý

™ ÚttÞ ‚uðt ƒ¤‚ý™e þtuÄ fhu Au. Ëtu÷th …tðh,

…ð™[¬e, ŒrhÞt™t {tuò, „r‚ þÂõ‚ y™u fux÷tf

ð™M…r‚{tkÚte ƒtÞtu^Þwy÷ {u¤ððt™t «Þí™tu ÚttÞ Au. yt

ƒÄt †tu‚tu™u „úe™ yu™So fnu Au y™u ‚u «Œq»tý fh‚e

™Úte.

„úe™ yu™So yux÷u þwk?

«¼w, ËV¤‚t ™nª yt…u ‚tu [t÷þu, r™»V¤‚t™u ÄehsÚte …[tð‚t þe¾ðtzsu.


„úe™ ntWË yux÷u ft[™wk ½h. …thŒþof ft[{tkÚte

ËqÞo™t rfhýtu …Ëth ÚtE þfu Au y™u ËtÚtu ËtÚtu ‚u™e „h{e

…ý ÷u‚t ytðu Au. ft[™t ½h{tk «ðuþu÷t ËqÞo™t rfhýtu

…htðŠ‚‚ ÚtR™u …tAt ƒnth VUft‚t ntuÞ Au. …hk‚w ‚u™e

ËtÚtu ËtÚtu «ðuþu÷t „h{e™t rfhýtu …tAt ƒnth ™ef¤e

þf‚t ™Úte. „h{e™t rfhýtu™u RL£thuz rfhýtu fnu Au. ‚u

ytðu íÞthu ft[{tk ÚtR™u ½h{tk «ðuþu …hk‚w …htðŠ‚‚ ÚttÞ

fu …tAt VUftÞ íÞthu ‚u™e ‚hk„ ÷kƒtE ðÄe òÞ Au y™u

ft[{tkÚte ƒnth ™ef¤e þf‚t ™Úte. yux÷u Ëhðt¤u ðÄw

„h{e ft[ ½h{tk ¼htE hnu Au. ËqÞofqfh ‚{u òuÞwk nþu

‚u{tk …ý yt he‚u s „h{e ¼htE hnu Au y™u ðÄ‚e

òÞ Au.

…]Úðe™t ðt‚tðhý{tk hnu÷t ftƒo™ ztÞtuõËtRz suðt

ðtÞwytu …ý ft[ suðwk ft{ fhu Au. ‚u …]Úðe …hÚte „h{e™u

…tAe sðt Œu‚t ™Úte. yt ðtÞwytu «{týËh ntuÞ Au.yux÷u

…]Úðe™wk ‚t…{t™ Ë«{tý s¤ðtE hnu Au. yt fwŒh‚e ¢{

Au. …hk‚w yt…ýt ðtn™tu, fth¾t™tytu ð„uhu{tkÚte …uŒt Út‚t

ftƒo™ ztÞtuõËtRz suðt ðtÞwytu™u fthýu ðt‚tðhý{tk ‚u™tu

ðÄthtu ÚttÞ Au y™u ‚u™u fthýu …]Úðe W…h sYh fh‚tk ðÄw

„h{e™tu Ëk„ún ÚttÞ Au. yt™u „úe™ntWË RVuõx fnu Au,

su …]Úðe™wk ‚t…{t™ ðÄthu Au.

„úe™ ntWË RVuõx þwk Au?

[tu{tËt{tk ytftþ{tk ðtŒ¤tu ½uhtÞ …ý ðhËtŒ ™ ytðu

íÞthu ƒVthtu y™u Wf¤tx ðÄe òÞ Au. ÷tuftu …hËuðu huƒÍuƒ

ÚtE òÞ Au. Ët{tLÞ he‚u …hËuðtu yu þtherhf «r¢Þt Au

…hk‚w ¼usðt¤t ðt‚tðhý{tk ƒtÌt …rhƒ¤ …ý ‚u{tk yËh

fhu Au.

…hËuðt™wk {wÏÞ ft{ þheh …hÚte ƒt»…e¼ð™ ÚtE

þheh™wk ‚t…{t™ ò¤ðe ht¾ðt™wk Au. þheh™wk ‚t…{t™ 37

rz„úe fh‚tk ðÄe òÞ ‚tu …hËuðtu ð¤e™u ‚u™u Xkzwk fhu.

ƒt»…e¼ð™ ÚtÞu÷tu …hËuðtu ¼us MðY…u nðt{tk ¼¤u Au.

¼usðt¤t ðt‚tðhý{tk

…hËuðtu fu{ ðÄe òÞ Au?

…hk‚w ðt‚tðhý{tk …nu÷uÚte s ¼us ðÄthu ntuÞ ‚tu

…hËuðt™u ¼us {txu MÚtt™ hnu‚wk ™Úte. yux÷u ƒt»…e¼ð™

ytuAwk ÚtE þheh …h …hËuðtu s{t ÚttÞ Au. …hËuðtu ð¤ðt™e

«r¢Þt [t÷w s ntuÞ …ý ‚u Qze™u nðt{tk ¼¤u ™nª. ‚u

ðÄe òÞ yux÷u …hËuðtu ðÄw ntuÞ Au.

¼usðt¤e nðt{tk ƒnth Ëqfðu÷ f…ztk …ý s÷Œe

Ëqft‚tk ™Úte. nðt{tk ¼us™wk «{tý ðÄu ‚u™e {ÞtoŒt ntuÞ

Au. Ëk…qýo ¼us ÚttÞ íÞthu nðt Ëk‚]ó ÚtE ‚u{ fnuðtÞ

Au. Ëk‚]ó ÚtÞu÷e nðt™u „h{e {¤u ‚tu ‚u Œqh ÚttÞ y™u

‚u{tk™tu ¼us …ý Wzu. …k¾t ™e[u Q¼t hneyu ‚tu …hËuðtu

Qzðt {tkzu Au. ‚u™wk fthý …k¾t™u fthýu Ëk‚]ó nðt Œqh

ÚttÞ Au y™u …hËuðt™t ƒt»…e¼ð™™u MÚtt™ {¤u Au.

ð]ûttu, Vq÷tu, …ðo‚tu y™u ytftþ{tk hnu÷t ðtŒ¤tu™wk

ËtIŒÞo y™tu¾wk Au. yt ƒÄwk ËwkŒh fuðe he‚u ƒLÞwk nþu ‚u

òýtu Atu? ð]ûttu™t …t™ ËhË he‚u ƒu ¼t„{tk ðnU[tÞu÷t

÷t„u. ƒÄwk s Ë«{tý y™u ËwkŒh! …]Úðe …h™e ËSð Ë]rü™tu

rðftË [tu¬Ë «{tý{tk ÚtÞtu Au y™u ‚u{tk ¼qr{r‚™t

rËØtk‚™tu ytÄth òuðt {¤u Au.

«t[e™ Rrsó{tk ™tR÷ ™Œe rf™thu ðË‚t ÷tuftuyu

s{e™™e ðnU[ýe fhðt ‚u™u {t…ðt™e he‚ þtuÄe n‚e. ‚u™u

¼qr{r‚ fu ßÞtu{uxÙe fnuðtÞ Au. íÞthƒtŒ ÞwÂõ÷z,

…tRÚtt„tuhË suðt „rý‚ þt†eytuyu ð‚wo¤, [tuhË y™u

rºtftuý™t ytÄthtu ðå[u „trýr‚f ËkƒkÄtu þtuæÞt y™u

¼qr{r‚™t y÷„ þt†™e h[™t ÚtR. ¼qr{r‚ s{e™™t {t…

…qh‚e {ÞtorŒ‚ hne ™nª. yt…ýe ytË…tË™e [esðM‚wytu{tk

¼qr{r‚™t rËØtk‚tu òuðt {¤u Au.

{tºt ËwkŒh‚t s ™nª …ý ðM‚w™u {sƒq‚ fhðt{tkÞ

¼qr{r‚™tu W…Þtu„ ÚttÞ. ½ýt sk„÷tu{tk ð]ûttu™t ytfth ¼thu

ðhËtŒ y™u …ð™™tu Ët{™tu fhe þfu Au, ‚u ¼qr{r‚™u ytÄthu

Au. …q÷tu, {ft™tu y™u „„™[wkƒe xtðhtu ƒtkÄðt{tk ¼qr{r‚™tu

¼h…qh W…Þtu„ ÚttÞ. yt…ýu fk…tË y™u Vqx…èe ÷R™u ƒuËðwk

…zu …hk‚w «f]r‚™tu rðftË yt…{u¤u s ÚtÞtu Au. {Ä{t¾e yuf

Ëh¾t fŒ™t »txftuý ¾t™t ƒ™tðe {Ä…qztu ‚iÞth fhu.

fhtur¤Þt™t ò¤t™e yŒT¼w‚ h[™t …ý ¼qr{r‚™u ytÄthu Au.

«tf]r‚f ËtIŒÞo™wk hnMÞ : ¼qr{r‚

«¼w, Ä™Œti÷‚ ™nª yt…u ‚tu [t÷þu, …ý ftuE „heƒ™u «u{Úte „¤u {¤‚t þe¾ðtzsu.

116 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚ð™M…r‚™t Vq÷tu™e …tk¾ze {æÞ®ƒŒwÚte Ë{tk‚h he‚u

rðfËu y™u [tuõËtRÚte ð‚wo¤tfth ƒ™u. …þw…ûte™t þheh™t

ytfth …ý ¼qr{r‚{Þ. …tk¾tu Vu÷tðe ytftþ{tk Wz‚tk

…ûteytu™wk Íwkz fuðwk ËwkŒh ÷t„u. ð]ûttu™t zt¤ …h ƒuXu÷t …k¾e

…ý ™Þ™hBÞ ÷t„u. yt ƒÄwk ‚u™t ytfth™u [tuõËtR…qðof

½zu÷t Au, ‚u™u fthýu Au. yhu, …týe{tk …ÚÚth VUftu ‚tu …ý

Ë{tk‚h ð‚wo¤tfth {tuò ƒ™u. fwŒh‚e h[™t òuE™u {týË

½ýwk ƒÄwk þeÏÞtu. rðï«rËØ ‚ts{nu÷, yurV÷ xtðh,

…eÍt™tu Z¤‚tu r{™thtu ð„uhu …ý ¼qr{r‚™t rËØtk‚tu™t

ytÄthu s òuðt÷tÞf ƒLÞt Au.

þnuhtu™t [th hM‚t …h xÙtrVf ÔÞðMÚtt {txu ÷t÷,

÷e÷e, …e¤e rËø™÷ ÷tRxtu ‚{u òuE nþu. yt rËø™÷™e

ft{„ehe ½ýe Ëh¤ Au. xÙuf …h Œtuz‚e xÙu™™u rËø™÷

yt…ðt™e ft{„ehe{tk yŒT¼w‚ xuf™tu÷tuS, fht{‚tu y™u

srx÷‚t ntuÞ Au. yuf s xÙuf W…h swŒt swŒt Ë{Þu Œtuz‚e

ËkÏÞtƒkÄ xÙu™tu {txu rËø™÷ ÔÞðMÚtt sYhe Au.

òýe™u ™ðtE ÷t„u …hk‚w hu÷ðu™e þtuÄ ÚtE íÞthu

þYyt‚{tk yuÂLs™™e yt„¤ ½tuzuËðthtu Œtuze™u hu÷ðu™tu

{t„o {tuf¤tu fh‚t. yuÂLs™ zÙtRðh™u hM‚tu Ë÷t{‚ Au ‚u

Œþtoððt rËø™÷™e þtuÄ ÚtE.

y„tW rËø™÷{tk ðes¤e™t ƒÕƒ ™ntu‚t …hk‚w fuhtuËe™

fu ‚u÷™t Vt™Ë {qft‚t. rËø™÷™e h[™t Wå[t÷™ ytÄtrh‚

Au. rËø™÷{u™ ÷eðh ¾U[e™u rËø™÷ …tzu íÞthu ‚u{tk hnu÷tu

÷e÷tu ft[ Vt™Ë Ët{u ytðu. rËø™÷ …zu÷wk ™ ntuÞ íÞthu

÷t÷ ft[ Vt™Ë Ët{u ntuÞ Au. nðu {tuxt¼t„™t rËø™÷tu{tk

R÷ufrxÙf ÷tRx ntuÞ Au. yuf s xÙuf W…h Œtuz‚e xÙu™tu yÚtztR

™ …zu ‚u {txu Ët{Ët{u™t ƒk™u hu÷ðu Mxuþ™ {tMxhtu Ëk{‚

ÚtÞt …Ae rËø™÷ y…tÞ Au. Œhuf rËø™÷{tk ‚t¤t ntuÞ

Au y™u ‚u™e [tðe yrÄf]‚ yrÄfthe …tËu ntuÞ Au. hu÷ðu

Mxuþ™ W…h yuÂLs™ «ðuþu íÞthu zÙtRðh „tu¤tfth ®h„ ƒnth

VUfu Au. ‚u{tk hnu÷e ftuÚt¤e{tk rËø™÷ …hðt™„e ntuÞ Au.

hu÷ðu zÙtRðh, Mxuþ™ {tMxh y™u rËø™÷{u™ yu{ ºtýu™t

{u¤t…e…ýt™e yt yŒT¼w‚ ÔÞðMÚtt Au. rËø™÷ W…htk‚

zÙtRðh™u Ëkfu‚ yt…ðt ÷t÷-÷e÷e Íkze fu htºtu Vt™Ë™tu

W…Þtu„ ÚttÞ Au. ÷e÷e y™u ÷t÷ Íkze Vhftððt™t [tu¬Ë

hu÷ðu rËø™÷™e yŒT¼w‚ ft{„ehe

Ëkfu‚ ntuÞ Au. ztƒu - s{ýu fu W…h- ™e[u …hftðe™u rðrðÄ

Ëq[™t y…tÞ Au. ‚u™e [tu¬Ë ¼t»tt ™¬e fhu÷e ntuÞ Au.

ƒu Mxuþ™ ðå[u òuztÞu÷t xur÷„útrVf {þe™ y™u Vtu™ {txu

y÷„ ‚kºt Au. ‚u™tu ðes«ðtn xÙuf™t …txt{tkÚte s …Ëth

ÚttÞ Au. y÷„ ðtÞh™e sYh ntu‚e ™Úte. {wkƒE suðt {tuxt

hu÷ðu Mxuþ™ …h ËkÏÞtƒkÄ „tzeytu™e ytð-ò ntuÞ y™u

ËkÏÞtƒkÄ xÙuf ntuÞ Au. yt Mxuþ™tu W…h rËø™÷ ÔÞðMÚtt

{txu rðþt¤ rð¼t„ y™u f{o[theytu ntuÞ Au. nðu yt

ÔÞðMÚtt{tk R÷uõxÙtur™õË™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

hu÷„tze Ë{tk‚h „tuXðu÷t xÙuf …h [t÷u Au. Ë{‚÷

s{e™{tk Ëh¤‚tÚte yt„¤ ðÄu …hk‚w …ðo‚eÞ rðM‚th{tk

Zt¤ [zðt {txu yuÂLs™™e þÂõ‚ ytuAe …zu. ytðt

rðM‚thtu{tk Ÿ[tRðt¤t Zt¤ [z‚t, yuÂLs™ …tAwk ™ …zu

‚u {txu xÙuf™e ðå[u ºteòu Œtk‚tðt¤tu xÙuf ht¾ðt{tk ytðu

Au. yuÂLs™™t …iztk ðå[u ºteswk …izwk ntuÞ Au y™u ‚u{tk Œtk‚t

ntuÞ Au. yt …izt™t Œtk‚t xÙuf™t Œtk‚t …h ƒkÄƒuË‚t ntuÞ

Au. yux÷u yuÂLs™ …tAwk …z‚wk ™Úte. yt{ htuf hu÷ðu ºtý

xÙuf™e ntuÞ Au. ytÕÃË …ðo‚{t¤t{tk ‚u{s ™tuÚto ðuÕË y™u

{tWLx ðtu®þøx™{tk htuf hu÷ðu òuðt {¤u Au. hu÷ðu{tk

rVrÍõË™t r™Þ{tu™tu ¼h…qh W…Þtu„ ÚttÞ Au.

…ðo‚eÞ rðM‚th™e Œtk‚tðt¤t xÙuf™e

yòÞƒ htuf hu÷ðu

rð{t™ Úttuzwk s{e™ …h Œtuzât …Ae nðt{tk Ÿ[ftÞ

Au. ‚u s he‚u ytftþ{tkÚte s{e™ …h W‚hu÷wk rð{t™ Úttuze

ðth Œtuz‚wk hnu Au. sk„e ðs™™t rð{t™ s{e™ …hÚte

Ÿ[ftÞ fu Q‚hu íÞthu «[kz yt½t‚ ÷t„‚t ntuÞ Au.

Ë÷t{‚e…qðof Wztzðt y™u W‚htý {txu yuh…tuxo …h h™ðu

ƒ™tðtÞ Au.

÷tkƒe Ëzf™e …èe suðt h™ðu 45 {exh …ntu¤t y™u

1000Úte 4000 {exh ÷kƒtR™t ntuÞ Au. h™ðu fturL¢x

y™u ftu÷xth™t r{©ý™t ƒ™u÷t {sƒq‚ ntuÞ Au.

yuh…tuxo{tk h™ðu y™u ‚u™wk rð¿tt™

«¼w, «rËrØ ™nª yt…u ‚tu [t÷þu, ftuE yòÛÞt™u …tu‚t™tu „ý‚t þe¾ðtzsu.

117sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚n¤ðt ¼thu rð{t™ {txu h™ðu™t ð„eofhý fhtÞt Au.

su{tk ÷kƒtE {wsƒ yufÚte [th™t ykf y…tÞ Au. h™ðu fux÷wk

ðs™ Ën™ fhe þfu ‚u {txu ÷tuz õ÷tËerVfuþ™ y™u …uð{uLx

õ÷tËerVfuþ™ ™kƒh y…tÞ Au. Ët{tLÞ he‚u yuh…tuxo …h

ºtý fu ðÄw h™ðu ntuÞ Au.

rð{t™™u Ët{t …ð™™tu Ä¬tu ™ ÷t„u ‚u {txu yuh…tuxo

…h™t …ð™™e rŒþt òÛÞt …Ae y™wfq¤ rŒþt{tk h™ðu

ƒ™tðtÞ Au. h™ðu™t ™t{ y…tÞ Au. ƒk™u Auzt™u y÷„

y÷„ ™t{ ntuÞ Au. ‚u fux÷t ykþ™u ¾qýu Au ‚u™t ytÄthu

™t{ y…tÞ Au. htrºt Œhr{Þt™ …tR÷x h™ðu™u ytu¤¾e

þfu ‚u {txu h™ðu™e ƒk™u ‚hV swŒt swŒt hk„™e ÷tRx™e

f‚th ntuÞ Au. {wÏÞ h™ðu …h ËVuŒ y™u fuËhe ƒÕƒ ntuÞ

Au. h™ðu™e ™Sf™t yuf MÚtt™™u yuhtuzÙt{ huVhLË …tuRLx

fnu Au. ŒrhÞt™e Ë…txeÚte ‚u fux÷e Ÿ[tEyu Au ‚u

yuhtuzÙt{™e Ÿ[tE „ýtÞ Au.

yu.xe.yu{.{tkÚte …iËt W…tzðt ntuÞ ‚tu ‚u™wk ftzo

{þe™™t M÷tux{tk ÞtuøÞ he‚u ™t¾ðwk …zu. ftzo W…h™e ft¤e

…èe sYhe rŒþt{tk ntuÞ ‚tu s ftzo ytu¤¾tÞ Au. ½ýt

R÷uõxÙtur™f ftzo W…h yt ft¤e …èe ntuÞ Au. ‚u™u {uø™urxf

MxÙe… fnu Au. {uø™urxf MxÙe… [wkƒfeÞ Ät‚w yux÷u fu ÷tu¾kz™t

Ëqû{ hsfýtu™u Ã÷tÂMxf{tk ¼u¤ðe ‚iÞth fhu÷e …t‚¤e rVÕ{

Au. ÷tu¾kz™t hsfýtu þÂõ‚þt¤e {uø™ux™e ™Sf ytðu ‚tu

…tu‚u s [wkƒf ƒ™e òÞ Au y™u hsfýtu f‚thƒkÄ „tuXðtE

òÞ Au. xu… huftuzoh{tk ntuÞ Au ‚uðwk {uø™urxf huftuzoh yt

MxÙe… W…h ftzo™t {tr÷f™e rð„‚tu, ™kƒh ð„uhu xu… fhu

Au. ßÞthu ftzo {þe™™t M÷tux{tk ™t¾ðt{tk ytðu íÞthu yt

{uø™urxf MxÙe… ftzo hezh™e Ët{u hnu Au. ftzo hezh{tk

ðtÞh™e ftuE÷ ntuÞ Au. {uø™urxf rVÕz™u fthýu ftuR÷{tk

ðes«ðtn …uŒt ÚttÞ Au. yt fhkx ftuBÃÞwxh™e Ëfeox{tk òÞ

Au y™u ftzo™e rð„‚tu Wfu÷tÞ Au. MxÙe… W…h™tu zuxt

ƒthftuz™e su{ Q¼e ÷exeytuÚte ykftÞu÷tu ntuÞ Au. yt Ëqû{

hu¾tytu {uø™urxf rVÕz™e ntuÞ Au ‚u yt…ý™u Œu¾t‚e ™Úte.

yu.xe.yu{. ¢urzx ftzo™e {uø™urxf MxÙe… W…h™tu zuxt

yu.xe.yu{. y™u ¢urzx ftzo …h

ft¤e …èe þu™e ntuÞ Au?

ð»ttuo ËwÄe Ë[ðtÞ Au. ‚u{ A‚tk ft¤S ht¾ðe sYhe Au.

‚u™u ftuE þÂõ‚þt¤e [wkƒf™e ™Sf ht¾ðwk òuEyu ™nª fu

ðÄw …z‚wk „h{ …ý Útðt ŒuðtÞ ™nª. ‚u{ fhðtÚte ‚u™wk

{uø™urxf rVÕz ™ƒ¤wk …zu Au y™u zuxt ¼qkËtE òÞ Au.

¾uzq‚ n¤ ðzu ¾u‚h ¾uzu Au, ‚u ‚tu ‚{u òý‚t s

nþtu. …hk‚w yt{ n¤ ðzu s{e™ ¾tuŒðt™wk fthý þwk? ¾u‚h{tk

yuf …tf™wk ðtðu‚h ÚtR „Þt ƒtŒ ƒeSðth ðtðu‚h fh‚t

…nu÷tk ¾u‚h™u ¾uzðwk …zu Au. ¾u‚h{tk ðtðu÷t …tf™t Atuz

s{e™{tkÚte …tu»tý {u¤ðu Au. yux÷u s{e™™e W…÷e Ë…txe™u

¾uze™u W…h‚¤u fhðtÚte ™e[u™e Ë…txe™tu V¤ÿw… ¼t„ W…h

ytðu Au y™u ‚u™u ËqÞo«ftþ {¤ðtÚte …tu»tf ‚¥ðtu ðÄw Ë¥ð

{u¤ðu Au. ¾u‚h ¾uzât ƒtŒ ¾t‚h …ý Atkxðt{tk ytðu Au

fu suÚte ™ðt …tf™t ðtðu‚h™u …qhu…qhwk …tu»tý {¤e hnu.

¾u‚h™u ¾uzq‚ Œh ð»tuo þt {txu ¾uzu Au?

[tu{tËt{tk hM‚t …h …týe ¼htÞu÷wk ntuÞ y™u ftuR

rAÿ{tkÚte s{e™{tk W‚hu íÞthu [¢tfth ð{¤ ËòoÞ ‚u ‚{u

òuÞt nþu. Ëtkfzt {tUðt¤e „¤ýe{tk …týe ™t¾e™u swytu.

‚u{tkÚte …Ëth Út‚wk …týe [¢tfth „r‚Úte W‚hu Au. …týe

fu «ðtneytu ¾t÷e søÞt ‚hV „r‚ fhu Au. hM‚tu Ëtkfztu

ntuÞ íÞthu ‚u [thu ‚hVÚte Œƒtý fhe yuf ®ƒŒw W…h furLÿ‚

ÚttÞ Au y™u [¢tfth ð{¤ ƒ™u Au. ™Œe fu ‚¤tð{tk …ý

¼q‚¤{tk ¾tztu …zu ‚tu Ë…txe …h …týe™t ð{¤ òuðt {¤u

Au. [¢tfth Vh‚tk …týe™e „r‚ y™u þÂõ‚ «[kz ntuÞ Au.

ŒrhÞt{tk ‚tu rðhtx fŒ™t ð{¤ ËòoÞ Au y™u ¼e»tý þÂõ‚

Ähtðu Au. yt ð{¤{tk ƒtux fu ™t™t ðntý [¢tfth Vhe™u

‚r¤Þu sE …zu Au. Ë{wÿ{tk ½ýt MÚt¤u ytðt ð{¤ ntuÞ

Au. Ët„h ¾uzqytu ‚u™u {tu‚™t fqðt „ýu Au y™u ‚u™tÚte

Œqh hnu Au. Mftux÷uLz ™Sf ftuheðuf™™t y¾t‚{tk rðï™wk

ËtiÚte {tuxwk ð{¤ ytðu÷wk Au. ò…t™™t yðtS xt…w …h

yuf òu¾{e ð{¤ «rËæÄ Au ‚u™u ™tYxtu Ôn÷o…q÷ fnu Au.

‚u{tk ÷„¼„ 18 rf.{e.™e Íz…u …týe [¢tfth Vhu Au

y™u ‚u 66 Vqx™t ÔÞtË™wk Au.

ŒrhÞt{tk Ëòo‚t {tu‚™t fqðt : ð{¤ (Ôn÷o…q÷)

«¼w, ðÄw ytÞw»Þ ™nª yt…u ‚tu [t÷þu, ËwkŒh he‚u Sðe™u, ËwkŒh he‚u {h‚t þe¾ðtzsu.


yt™kŒ {u¤t™e swŒe swŒe htEzTË™e {ò htu{tk[f ntuÞ Au.

½ýe Íz…Úte Vh‚e htRz{tk ƒuËu÷t ÷tuftu™t þheh …ý Íz…Úte

Vh‚t ntuÞ Au. ‚u{tk ƒuËðtÚte õÞthuf [¬h [zu y™u W÷xe …ý

ÚttÞ. òu fu {ÞtorŒ‚ Íz…™tu yt™kŒ swŒtu ntuÞ Au. þheh™wk

Ë{‚tu÷™ ò¤ððt {txu™wk ‚kºt yt…ýt ft™{tk ntuÞ Au. ft™{tk

hnu÷e ÞwMxur[Þ™ xâwƒ{tk «ðtne ¼hu÷wk ntuÞ Au. yt «ðtne

Ët{tLÞ he‚u …]Úðe™u Ë{tk‚h hnu Au. {tÚtwk yt„¤ …tA¤ Íwfu

íÞthu ‚u™e Ë…txe{tk VuhVth ÚttÞ Au y™u {„s™u ËkŒuþtu …ntU[e

òÞ Au. ¾qƒ s Íz…Úte Vh‚e ð¾‚u yt «ðtne yuf ‚hV

Äfu÷tR òÞ Au y™u ftu»ttu W…h ðÄw …z‚tu ƒtus ytðe …zu Au.

yt…ýu ƒuXt ntuEyu ‚tu …ý [¬h [zu Au y™u ƒÄwk Vh‚wk ntuÞ

‚u{ ÷t„u Au. òu fu yt ÂMÚtr‚ ÷tkƒtu Ë{Þ hnu‚e ™Úte. þheh

ÂMÚth ÚttÞ íÞthu ÂMÚtr‚ Ët{tLÞ ÚtE òÞ Au.

[fztu¤ suðe htRzTË{tk ƒuËeyu ‚tu

[¬h fu{ ytðu Au?

V¤tu™e Œwft™{tk ÷e÷e y™u ft¤e ÿtût™t Íw{¾tk òuR™u

{tU{tk …týe ytðe òÞ, ¾hwk ™u? ÿtût yu Ëti™u ¼tð‚wk V¤

Au. ÿtût ðu÷t W…h Íw{¾t Y…u W„u Au. yuf Íw{¾t{tk

100Úte 300 ÿtût ntuÞ. ÿtût {wÏÞíðu ft¤e y™u ËVuŒ

yu{ ƒu «fth™e ntuÞ Au. ËVuŒ ÿtût nfef‚{tk ytAt ÷e÷t

hk„™e ntuÞ Au. yÄo …thŒþof At÷ nuX¤ ¼hu÷tu hË ‚u™u

÷tu¼t{ýe ƒ™tðu Au. ft[e ÿtût ¾txe ntuÞ Au. …tfu íÞthu

{eXe ÷t„u Au. ÿtût™u Ëqfðe™u Ëqft {uðt ‚hefu W…Þtu„ ÚttÞ

Au. ÿtût ythtuøÞ {txu ÷t¼fthe ntuðt™wk fnuðtÞ Au.

ÿtût™e ¾u‚e 6000 ð»to …nu÷tÚte þY ÚtR Au.

ytsu rðï¼h™t Œuþtu{tk ò‚ò‚™e ÿtût ÚttÞ Au. rðŒuþ{tk

ÿtût™tu W…Þtu„ ŒtY ƒ™tððt{tk ÚttÞ Au.

¼th‚{tk ytkÄú«Œuþ y™u ‚r{÷™tzw{tk ÿtût™e ðÄw

¾u‚e ÚttÞ Au. ¼th‚{tk Út‚e swŒt swŒt «fth™e ÿtût™u

yk™tƒuþtne, RËtƒu÷t, ¼tufhe, õ÷u{, „w÷tƒe, þhŒ, ÚttuBË

suðt ™t{u ytu¤¾ðt{tk ytðu Au. Ëqfe ÿtût™u …ý ‚tËu „ýuþ,

Ëtu™tft, {trýõÞ{™ suðt ™t{u ytu¤¾ðt{tk ytðu Au.

{eXwk y™u ÷tufr«Þ V¤ : ÿtût

…tfe ÿtût ËeÄe ¾tðt™t W…Þtu„{tk ytðu Au. ÿtût™tu

ò{, su÷e rð™u„th ƒ™tððt{tk …ý W…Þtu„ ÚttÞ Au. ÿtût™t

ƒes™wk ‚u÷ yti»tÄtu{tk ð…htÞ Au.

nòhtu {Ä{t¾eytu ËUfztu rf.{e.™tu «ðtË fhe

ò‚ò‚™t Vq÷tu™tu hË [qËe ÷tðe {Ä…qzt{tk Ëk„ún fhu Au.

swŒt swŒt Vq÷tu™t hË{tkÚte {Ä…qzt{tk ƒ™u÷t {Ä™tu MðtŒ

yufËh¾tu „éÞtu ntuÞ Au.

Vq÷tu™t hË{tk Ët{tLÞ he‚u {eXtþ ‚tu ntuÞ s Au y™u

‚u™u fthýu s V¤tu …ý {eXt ÚttÞ Au. yt {eXtþ Ëw¢tuÍ™u

yt¼the Au. …hk‚w {Ä…qzt{tk …tu‚t™t þheh™t yuLÍtR{wË

…ý {u¤ðu Au. {Ä…qzt{tk yufXt ÚtÞu÷t Vq÷tu™t hË{tk yt

yuLÍtR{Úte htËtÞrýf «r¢Þt ÚttÞ Au y™u ‚u{tk hnu÷t

Ëw¢tuÍ{tkÚte £wõxtuÍ ƒ™tðu Au. Ëw¢tuÍ yu fwŒh‚e ¾tkz Au

ßÞthu £wõxtuÍ yu ËtŒe y™u „¤…ý Ähtð‚e ¾tkz Au. V¤tu{tk

…ý £wõxtuÍ ntuÞ Au. yux÷u „éÞt ÷t„u Au.

{Ä™e {eXtþ™wk hnMÞ

þe¾kz, ŒqÄ…tf suðt r{ütÒt y™u ytRM¢e{ ð„uhu{tk

fuËh ÷tufr«Þ {Ët÷tu Au. fuËh ðM‚w™u fuËhe hk„ yt…e

Ëtuz{ ðÄthu Au. ‚u yr‚þÞ {tU½wk …ý ntuÞ Au.

fuËh yuf ð™M…r‚ Au. ‚u™t Vq÷™wk r™heûtý fhþtu

‚tu …tk¾ze™e ðå[u …ht„hsðt¤t ‚tk‚ýt òuðt {¤þu.

fuËh™t Atuz …h Út‚tk Vq÷{tk™t ‚tk‚ýt yu fuËh Au. yt

‚tk‚ýt Ëqftðe™u ƒòh{tk ðu[tÞ Au. fuËh{tk Vq÷tu{tkÚte

‚tk‚ýt swŒt …tzðt™wk ft{ {w~fu÷ Au. ÷t¾tu Vq÷tu{tkÚte ‚tk‚ýt

yufXt fheyu íÞthu {tkz yuftŒ rf÷tu fuËh {¤u y™u ËqftÞ

íÞthu ‚u™wk ðs™ ½xu. ½ýe {nu™‚ …Ae {¤‚wk ntuðtÚte ‚u

{tU½wk ntuÞ Au. ½ýt Œuþtu{tk fuËh™e ¾u‚e ÚttÞ Au. fuËh

Xkzt «Œuþ™e ð™M…r‚ Au.

fuËh™t ÷e÷t …t™™t hûtý {txu ‚u™e Vh‚u ËVuŒ …t™™wk

…z ntuÞ Au. …t™ ¾qƒ s Íeýt ntuÞ Au. fuËh™t Vq÷ {tuxt

y™u ½è „w÷tƒe (……o÷) hk„™t ntuÞ Au. Atuz yuftŒ Vqx Ÿ[tu

ntuÞ Au. Vq÷™e ðå[u fuËhe hk„™t ºtý ‚tk‚ýt ntuÞ Au.

{eXtR{tk ð…ht‚tu {tU½tu {Ët÷tu : fuËh

«¼w, Ëthe ðtfTAxt ™nª yt…u ‚tu [t÷þu, ¾htƒ ƒtu÷‚t …nu÷t zh‚t þe¾ðtzsu.


yt…ýu su ¾tuhtf ÷Eyu Aeyu ‚u{tkÚte yt…ý™u þÂõ‚

{¤u Au. yt þÂõ‚™wk {t… fu÷he™t «{tý{t…Úte ftZðt{tk ytðu

Au. fu÷he yux÷u {tºt ¾tuhtf{tkÚte s {¤‚e þÂõ‚ ™nª …hk‚w

Œhuf þÂõ‚™wk {t… fu÷he{tk ftZe þftÞ. yuf „út{ …týe™t

W»ý‚t{t™{tk 1 rz„úe ËuÂÕËÞ÷™tu ðÄthtu fhðt sux÷e þÂõ‚

ð…htÞ ‚u™u 1 fu÷he fnuðtÞ Au. ‚{u ¾tã …ŒtÚto™t …ufux W…h

‚u ¾tã ¾tðtÚte yt…ý™u fux÷e fu÷he þÂõ‚ {¤u ‚u Œþtoðu÷wk

òuÞwk nþu. rð¿tt™eytuyu ¾tuhtf™t swŒt swŒt ½xftu{tkÚte fux÷e

fu÷he {¤u Au ‚u þtuÄe ftZâwk Au. ‚u {wsƒ 1 „út{ ftƒtuontRzÙux

4 fu÷he, 1 „út{ «tuxe™ …ý 4 fu÷he y™u 1 „út{ [hƒe{tkÚte

9 fu÷he þÂõ‚ {¤u Au. ‚kŒwhM‚ hnuðt {txu yt…ýu Œhhtus

fux÷e þÂõ‚™tu W…Þtu„ fheyu Aeyu ‚u {wsƒ s ¾tuhtf ÷uðtu

òuEyu ‚u{ ztìõxhtu ¼÷t{ý fh‚t ntuÞ Au.

yt…ýt ¾tuhtf™e þÂõ‚ : fu÷he

{nUŒe, ËtIŒÞo «ËtÄ™™wk {n¥ð™wk yk„ Au. þw¼

«Ëk„tuyu ntÚt{tk {nUŒe {qfðt™e «Útt …whtýe y™u rðï¼h{tk

Vu÷tÞu÷e Au. {nUŒe yuf ð™M…r‚ Au. ‚u™t ÷e÷t …t™ AqkŒe™u

ntÚt W…h ÷„tzðtÚte ntÚt{tk ÷t÷ hk„ ƒuËe òÞ Au y™u

‚u ½ýt rŒðË ËwÄe hnu Au.

{nUŒe™t Atuz™e 400Úte ðÄw ò‚ Au. yurþÞt™t ‚{t{

Œuþtu y™u rðï™t fux÷tf Œuþtu{tk ‚u ÚttÞ Au. ‚u™t …t™™e

{nU‚e {qfðt rËðtÞ Atuz™tu ftuE W…Þtu„ ™Úte. ‚{t{

ò‚™e {nUŒe™t …t™™tu {nUŒe {qfðt W…Þtu„ ÚttÞ Au.

{nUŒe{tk ÷tuËtu™ ™t{™wk ¾tË ‚¥ð ntuÞ Au. ‚u {nUŒe þheh

…h ÷„tzðtÚte Xkzf …uŒt fhu Au. fux÷tf Œuþtu{tk ÷tuftu ðt¤

…ý {nUŒe ðzu hk„u Au. {nUŒe™t …t™™tu W™, f…tË y™u

huþ{™t ft…z™u hk„ðt{tk …ý W…Þtu„ ÚttÞ Au.

ft[™t „tu¤tfth …ux y™u ÷tkƒe ztufðt¤t …ûte ytfth™wk

rzÃ…e ƒzo ‚{u òuÞwk nþu. yt h{fzwk ‚u™e Ët{u {qfu÷t

ø÷tË{tkÚte Úttuze Úttuze ðthu ztuf ™{tðe [tk[ ðzu …týe …eÄt

fhu Au. [tðe, Þtkrºtf h[™t fu ðes¤e™t …tðh rð™t {tºt

htËtÞrýf «r¢ÞtÚte ft{ fh‚wk yt h{fzwk yòÞƒe suðwk ÷t„u.

yt h{fzt™e þtuÄ 1910{tk [e™{tk ÚtÞu÷e. ‚u fuðe

he‚u ft{ fhu Au ‚u òýtu Atu? rzÃ…e ƒzo™t {wÏÞ ¼t„ ‚u™wk

„tu¤tfth …ux y™u ÷tkƒe ™¤e suðe ztuf Au. …ux™t „tu¤tfth

¼t„{tk ÷t÷ hk„™wk «ðtne ntuÞ Au. ‚u r{ÚttR÷ õ÷tuhtRz

™t{™wk hËtÞý Au. yt «ðtne 40 rz„úe „h{e{tk ðht¤

ƒ™u Au. ƒzo™t {tÚtt{tk …týe Atkx‚t ‚u{tk hnu÷e ðht¤ «ðtne

ƒ™u Au y™u {tÚtt™wk ðs™ ðÄu yux÷u ‚u ™e[wk ™{e ø÷tË{tk

ƒtu¤tÞ. yt s ð¾‚u {tÚtt{tk ƒ™u÷wk «ðtne VheÚte …ux{tk

…ntU[e òÞ Au. ztuf™e h[™t ð¢tfth Au. yux÷u «ðtne …ux

‚hV hu÷tÞ Au y™u …ux™tu ƒÕƒ ¼thu ÚtR ztuf Vhe Ÿ[ftÞ

Au. ƒzo™t {tÚtt{tk ðht¤ y™u «ðtne ƒ™ðt™e «r¢Þt Ë‚‚

[tÕÞt fhu Au y™u ztuf ™{tðe™u …týe …eÄt fhu Au.

yt…{u¤u …týe …e‚wk h{fzwk : rzÃ…e ƒzo

{nUŒe™t ÷e÷t …t™{tkÚte ÷t÷ hk„ fuðe he‚u ƒ™u Au?

[÷ýe rË¬t y™u ™tuxtu™tu Rr‚ntË y™tu¾tu Au. Œhuf

Œuþ{tk «t[e™ft¤Úte ò‚ò‚™t rË¬tytu [÷ý{tk ð…ht‚t.

Yr…Þt y™u rË¬t™wk yð™ðwk

R.Ë. …qðuo 2500™t ð»to{tk Ëtu™t [tkŒe™t rË¬t [÷ý{tk

ð…htðt {tkzât n‚t. yt…ýt ¼th‚{tk {tu„÷tu ytÔÞt …nu÷t

swŒt swŒt hsðtztytu{tk swŒt swŒt rË¬tytu ð…ht‚t. {tu„÷tu™t

þtË™{tk þuhþtnu Yr…Þt™tu rË¬tu ƒnth …tzu÷tu. þuhþtnu

16{e ËŒe{tk [tkŒe™t yuf ‚tu÷t ðs™™tu Yr…Þtu ƒ™tÔÞtu y™u

‚u™t 64 ¼t„ …tze ‚tkƒt™t 64 …iËt ƒ™tÔÞt. yuf Yr…Þt™t

16 yt™t y™u yuf yt™t™t 4 …iËt ‚uðwk [÷ý þY ÚtÞwk.

¼th‚ 1948{tk ytÍtŒ ÚtÞt …Ae 1950 ËwÄe yk„úuòu™t

rË¬t s [÷ý{tk n‚t. ‚u Ë{Þu Yr…Þtu, yzÄtu Yr…Þtu, …tð÷e,

ƒu yt™t, yuf yt™tu, yzÄtu yt™tu yux÷u ƒu …iËt™e Zƒwze y™u

…tE fu …iËtu [÷ý{tk n‚t. 1956{tk {urxÙf …Ør‚ ytÔÞt …Ae

Yr…Þt™t 100 …iËt™wk [÷ý ytÔÞwk. ‚u Ë{Þu yuÕÞwr{r™Þ{™tu

…iËtu, ºtý …iËt ð„uhu [÷ý{tk þY ÚtÞt. ¼th‚{tk 1980{tk

100 Yr…Þt™e ®f{‚™tu 35 „út{™tu Ëtu™t™tu rË¬tu ƒnth

…zu÷tu. yu rË¬tu fŒe [÷ý{tk ð…htÞtu ™nª.

«þtk‚ {ntËt„h{tk ytðu÷t Þt… xt…w …h ytsu …ý

÷tuftu ðå[u ftýtðtýt „tu¤tfth …ÚÚth rË¬t ‚hefu W…Þtu„{tk

÷u Au. …ÚÚth™t fux÷tf rË¬tytu ‚tu 15 Vqx ÔÞtË™t ntuÞ

Au. ftuE [tuh Ÿ[fe™u ÷R sE þfu s ™nª.

Wßsð¤ ¼rð»Þ yu ÷tuftu™wk Au fu suytu …tu‚t™t MðÃ™t{tk ËtIŒÞo™u òuE þfu Au.


Rr‚ntËL

rð¼t„

…txt …h [t÷‚e hu÷„tze òuE ntuÞ ‚tu õÞthuf …txt y™u

…iztk ðå[u ‚ý¾t Wz‚t òuÞt nþu. ÷tu¾kz™e ƒu [eòu òuhÚte

yÚtztÞ ‚tu …ý ‚ý¾t Íhu Au. fux÷ef ò‚™t …ÚÚthtu …ý

…hM…h yÚtztÞ ‚tu ‚ý¾t Qzu Au. ½»toý y™u yt½t‚Úte „h{e

Wí…Òt ÚttÞ Au. ÷tu¾kz™e [eòu yÚtztÞ íÞthu ‚u™e Ëqû{ hsfýtu

Qz‚e ntuÞ Au. yt½t‚Úte Wí…Òt ÚtÞu÷e „h{eÚte yt hsfýtu

…ý „h{ ÚttÞ Au y™u ‚u Ëqû{ ntuðtÚte ‚h‚ s ÷t÷ hk„™e

ÚtE òÞ Au. yux÷u ‚ý¾t yu ¾hu¾h ‚tu ÷tu¾kz™e „h{ ÚtÞu÷e

hsfýtu Au. ½»toý y™u yt½t‚Úte Qòo Aqxe …zu Au y™u ‚u™t

«{tý «{týu ‚u ™Sf{tk hnu÷e ðM‚w™u Ë¤„tðu Au. ‚eðú

…ð™tu™u fthýu sk„÷™t ð]ûttu™e zt¤eytu Ë‚‚ ½ËtÞ íÞthu …ý

‚ý¾t Wí…Òt ÚtR sk„÷{tk yt„ …ý ÷t„u Au. y„tW™t

s{t™t{tk ½»toý îtht s yÂø™ «„x fhðt{tk ytð‚tu n‚tu.

ytrŒ {t™ðtu yuf {tuxt ÷tfzt{tk ™t™fzwk rAÿ …tze

‚u{tk ƒeswk ÷tfzwk Íz…Úte Vuhðe yÂø™ {u¤ð‚tu. [f{f ÷tuZw

yÂø™ Wí…Òt fhðt™wk yuf ËtÄ™ n‚wk. s{e™ …h Y {qfe

÷tu¾kz™t ƒu xwfzt™u ½Ëe™u ‚u™t ‚ý¾t Y …h VUfe yÂø™

«„x fhðt™e …Ør‚ n‚e. sq™t ÷tExh{tk ™t™fze …Úthe

ytð‚e. yt …Úthe W…h Ät‚w™wk ™t™fzwk [¢ ½ËtÞ ‚u he‚u

VuhððtÚte ™Sf{tk ht¾u÷e Y™e ðtx Ë¤„e WX‚e. yÂø™

nk{uþtk ½»toý{tkÚte s {¤‚tu ytÔÞtu Au. rŒðtË¤e™e þtuÄ

ÚtÞt …Ae …ý rŒðtË¤e y™u …uxe …h™e …èe™t ½»toýÚte

s yÂø™ «„x ÚttÞ Au. „uË ÷tRxh{tk …ý …eÍtu Ät‚w™t

xwfzt …h «nth fhe™u yÂø™ ‚ý¾tu Wí…Òt ÚttÞ Au.

ðes¤e™e þtuÄ ÚtÞt …Ae ðes «ðtn{tkÚte „h{e …uŒt

fhðt™e …æÄr‚ytu þtuÄtE.

½»toý{tkÚte yÂø™ Wí…Òt fhðt™tu Rr‚ntË

fýtoxf{tk 13{e ËŒe{tk rðsÞ ™„h™t ¾kzuhtu ðå[u

ytðu÷wk nB…e ËkÏÞtƒkÄ «t[e™ MÚtt…íÞtu Ähtð‚wk rðï«rËæÄ

ËtIŒÞo Ät{ Au. òu fu ‚u™t {tuxt¼t„™t M{thftu ytsu ¾kzuh

suðe ÂMÚtr‚{tk Au. ‚wk„¼ÿt ™Œe™t rf™thu ytðu÷wk nB…e

þnuh «t[e™ rðsÞ™„h htßÞ™wk …tx™„h n‚wk.

™t™e {tuxe xufheytu ðå[u ÷„¼„ …tk[ËtuÚte ðÄw «t[e™

ƒtkÄft{tu ynª òuðt {¤u Au. su{tk {krŒh, {nu÷, ‚¤tð,

„Z, [ƒw‚ht, {kz…, ƒòh, su÷ y™u hts¼kzth suðe

R{th‚tu Au.

nB…e{tk ytðu÷wk rðê÷ {krŒh ËtiÚte ðÄw ËwkŒh Au. ‚u™t

{wÏÞ ntu÷{tk 56 MÚtk¼ Au. ‚u™u xftuht {thðtÚte {Äwh hýfth

ÚttÞ Au. {krŒh™e ƒnth …ÚÚth™tu ftu‚hu÷tu hÚt Au. ynª™t

f{÷ {nu÷ y™u M™t™t„th …ý òuðt {¤u Au. f{÷ {nu÷

f{¤™t ytfth™wk ƒu {t¤™wk MÚtt…íÞ Au. nðtWòË {txu™e

‚u™e h[™t yŒT¼w‚ Au.

ht{tÞý{tk su™tu WÕ÷u¾ Au ‚u rfÂ»fLÄt ™„he

ËtÚtu Ëkf¤tÞu÷wk yt þnuh nB…e RËw™e «Út{ ËŒe™wk

þnuh „ýtÞ Au. ‚u™u ðÕzo nurhxus ËtRx{tk MÚtt™ {éÞwk

Au. rðï¼h™t «ðtËeytu ynª ytðu Au.

«t[e™ M{thftu™tu ¾ò™tu : nB…e

‚r{÷™tzw™wk {ŒwhtE {krŒhtu™t þnuh ‚hefu òýe‚wk Au.

íÞtk ytðu÷t ËkÏÞtƒkÄ {krŒhtu{tk ËtiÚte {tuxwk r{™tûte {krŒh

{ŒwhtR™wk rðþt¤ r{™tûte {krŒh

yt s„‚ …h™e ƒÄe s rËÂæÄytu y™u Ë{]rØ™tk {qr¤Þtk yuf rð[th fu MðÃ™t{tk hnu÷t Au.

121sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚yir‚ntrËf {n¥ð Ähtðu Au y™u rðï«rËØ Au. ðtR„tR

™Œe™t rf™thu {ŒwhtR™e {æÞ{tk ytðu÷t yt {krŒh™u r{™tûte

ËwkŒhuïh {krŒh fnu Au. Aêe ËŒe{tk ƒkÄtÞu÷t yt {krŒh™u

{tu„÷tuyu ÷qkxe™u ‚u™tu ™tþ fÞto ƒtŒ 14{e ËŒe{tk ‚u VheÚte

ƒkÄtÞu÷wk. ytsu òuðt {¤u Au ‚u 14{e ËŒe{tk ƒkÄtÞu÷wk

rðþt¤ Ëkfw÷ Au.

{krŒh™wk Ëkfw÷ [th rð¼t„{tk ðnU[tÞu÷wk Au. ƒnth™e

Œeðt÷{tk [th rðþt¤ «ðuþîthðt¤wk yt {krŒh 14 yufh{tk

Vu÷tÞu÷wk Au. {krŒh{tk 14 „„™[wkƒe „tu…wh{ Au. ËtiÚte Ÿ[wk

„tu…wh{ 170 Vqx™wk Au. [th „tu…wh{ ™ð {t¤™t Au. ƒu

™t™t „tu…wh{ Ëtu™t™tu Ztu¤ [ztðu÷t Au. „tu…wh{ ËwkŒh

™fþeft{ðt¤wk y™u hk„ƒuhk„e Au.

Ëkfw÷{tk 50 {exh ÷tkƒw y™u 37 {exh …ntu¤wk ‚¤tð

Au. ‚u{tk Ëtu™t™t f{¤™e «r‚f]r‚ æÞt™tf»tof Au. {krŒh™t

„¼o„]n™t 985 M‚k¼tu ytf»tof Au. Ëkfw÷{tk ™t™t {tuxt

yËkÏÞ {krŒhtu Au. {krŒh™t Ëkfw÷{tk rþÕ… y™u r[ºtf¤t

XtkËe XtkËe™u ¼he Au. «ðtËeytu™t ytf»toý™wk fuLÿ Au.

‚r{÷™tzw™tu «t[e™ ‚tkòðwh {htXt …u÷uË

Œrûtý ¼th‚ ‚u™t ¼ÔÞ {krŒhtu y™u {nu÷tu {txu rðï

«rËæÄ Au. y™uf «t[e™ y™u ¼ÔÞ {nu÷tu …ife ‚r{÷™tzw{tk

ytðu÷tu ‚tkòðwh …u÷uË {htXt y™u [ti÷ þi÷e™wk r{©ý

ntuðtÚte rðrþü ƒLÞtu Au.

‚tkòðwh Ët‚{e ËŒe™wk «t[e™ htßÞ n‚wk. {htXt

þtËftuyu R.Ë. 1550{tk ‚tkòðwh …u÷uË ƒkÄtðu÷tu. ‚u™tu

A {t¤™tu xtðh y™u Œhƒth ntu÷ òuðt÷tÞf Au. ‚tkòðwh

Œhƒth ntu÷™e Œeðt÷tu …h ht{tÞý™t «Ëk„ r[ºttu y™u ¼ÔÞ

fturhztuh {txu òýe‚tu Au. {t…™t xtðh™e xtu[uÚte Œqh ËwÄe

™sh ™t¾e þftÞ Au. yt {nu÷{tk ytsu ÷tRƒúuhe, BÞwrÍÞ{

y™u ytxo „u÷uhe Au. BÞwrÍÞ{{tk …qðo htsðeytu™tk …tu»ttf,

nrÚtÞthtu y™u {w„wx òuðt {¤u Au. ‚tz…ºt …h ÷¾tÞu÷t

nM‚r÷r¾‚ „úkÚttu {tºt ynª s òuðt {¤u Au. Œhƒth ntu÷{tk

»txftuý ytfth™t M‚k¼tu Au. Œeðt÷tu y™u A‚ …h rðrðÄ

Œuðe Œuð‚t™t rþÕ…tu y™u r[ºttu Au. Œhƒth ntu÷™e Ëòðx{tk

hk„tu™tu ¼h…qh W…Þtu„ ÚtÞu÷tu Au. ‚r{÷™tzw s‚tk «ðtËeytu

{txu yt {nu÷ ytf»toý™wk fuLÿ Au.

{ntƒr÷…wh{™wk «t[e™ {krŒh : Ët‚ …u„tuzt

‚tr{÷™tzw™wk {ntƒr÷…wh{ ƒu nòh ð»to sq™wk …wht‚™

þnuh Au. Ët‚{e ËŒe{tk ‚u yurþÞt™wk ËtiÚte Ë{]æÄ ƒkŒh

n‚wk. yt …wht‚™ þnuh ËkÏÞtƒkÄ {krŒhtu y™u «t[e™ rþÕ…

MÚtt…íÞ {txu rðï«rËæÄ Au. …wht‚¥ðrðŒtu y™u yÇÞtËwytu

{txu ytf»toý™wk fuLÿ Au. ðurŒfft¤Úte «rËæÄ yt rþÕ…

MÚtt…íÞ™tu Ë{qn rðï ðthËt{tk MÚtt™ …tBÞtu Au.

{ntƒr÷…wh{™t {krŒhtu, rþÕ…tu, …ntz™t ¾zftu{tk

ftu‚htÞu÷t Au. ¼ÔÞ ftu‚hýeðt¤t MÚtk¼tu Ërn‚™t „wVt

{krŒhtu òuðt÷tÞf Au. rð»ýw {krŒh, …tkzð™t …tk[ hÚt, „k„t

yð‚hý™tu ¾zf ð„uhu òuðt÷tÞf Au. fwŒh‚e yòÞƒe

„ýt‚tu ƒu÷u®LË„ htuf òýe‚tu Au. 20 Vqx Ÿ[tu, 17 Vqx

…ntu¤tu y™u 250 x™ ðs™™tu sk„e ¾zf yuf ™t™t ¾zf

W…h Ë{‚tu÷ hne™u xõÞtu Au. n{ýtk s „ƒze …zþu ‚uðe

ÂMÚtr‚{tk ð»ttuo ËwÄe hnu÷tu yt ¾zf yuf $[ …ý nÕÞtu

™Úte. MÚttr™ftu ‚u™u f]»ý™t {t¾ý™tu „tu¤tu fnu Au.

«t[e™ ÿrðrzÞ™ þi÷e™wk {ntƒr÷…wh{ òuðt {txu

Ënu÷týeytu™u Ë{Þ ytuAtu …zu. ytÄwr™f {ntƒr÷…wh{

yk„úuòuyu 1827{tk ðËtðu÷wk. ‚u™e ytË…tË …ý ¼ÔÞ

òuðt÷tÞf MÚt¤tu ytðu÷t Au.

¼th‚™wk ËtiÚte …wht‚™ þnuh : {ntƒr÷…wh{

‚r{÷™tzw{tk ŒrhÞt rf™thu ytðu÷wk {ntƒr÷…wh{ ‚u™t

«t[e™ {krŒhtu {txu òýe‚wk Au. yt {krŒh …ife fux÷tf

rðïðthËt{tk MÚtt™ …tBÞt Au. ‚u{tk þtuh xuB…÷ rðrþü

Au. yt rþð {krŒh™u Ëuð™ …u„tuzt …ý fnu Au.

þtuh xuB…÷ ytX{e ËŒe{tk ƒkÄtÞu÷wk. ‚u{tk „úu™tRx™t

…ÚÚthtu ð…htÞu÷t. yt¾w Ëkfw÷ ™t™t {tuxt ºtý {krŒhtu™tu Ë{qn

Au. yt {krŒh™tu W…Þtu„ «t[e™ft¤{tk ™trðftu rŒþtËq[™ {txu

fh‚t. ð»to 2004™e Ëw™t{e{tk ŒrhÞtftkXt™wk Ätuðtý Út‚t ƒeò

«t[e™ {krŒhtu …ý {¤e ytðu÷t. ‚u{tk ntÚte, ®Ën y™u {tuh™t

yuf s …ÚÚth{tkÚte ftu‚hu÷t rðþt¤ rþÕ…tu òýe‚t Au. {wÏÞ

{krŒh 15 {exh™t [tuhË Ã÷uxVtu{o …h 60 Vqx Ÿ[t …ehtr{z

suðwk Au. ytX{e ËŒe{tk ƒkÄtÞu÷wk yt {krŒh ssorh‚ Au. …hk‚w

‚u{tk™t rþÕ…tu ytsu …ý yfƒkÄ òuðt {¤u Au.

MðÃ™t Ëuððt{tk yuf yuðe y{ÞtorŒ‚ þÂõ‚ hnu÷e Au su yt…ý™u «„r‚ ‚hV Ÿ[u [ztðu Au.


rºt…wht™e htsÄt™e y„h‚÷t{tk ytðu÷tu WßsÞL‚t …u÷uË

Ënu÷týeytu™t ytf»toý™wk fuLÿ Au. rºt…wht™t {nthtò htÄt

rfþtuhu 800 yufh rðM‚th{tk ƒkÄtðu÷tu yt ¼ÔÞ hts{nu÷ Au.

{nu÷™t Ëkfw÷{tk ÷û{e™thtÞý, ft÷e, W{t, {nuïhe y™u

s„ÒttÚt™t ¼ÔÞ {krŒhtu Au. 1972-73 Œhr{Þt™ hts{nu÷™tu

W…Þtu„ rðÄt™Ë¼t {txu Út‚tu n‚tu. ynª yuf BÞwrÍÞ{ Au.

su{tk MÚttr™f f÷t fthe„he, nM‚ Wãtu„™e ðM‚wytu ‚u{s

«t[e™ ™{q™t «ŒŠþ‚ fhtÞt Au. {q¤ hts{nu÷ R.Ë.

1862{tk ƒkÄtÞu÷tu …hk‚w 1897™t ¼qfk…{tk ™tþ …tBÞtu n‚tu.

{wÏÞ hts{nu÷{tk ònuh Ë¼t„]n, htò™tu Œhƒth ntu÷,

÷tRƒúuhe y™u Mðt„‚ fût Au. hts{nu÷ ƒu {t¤™tu Au. {nu÷™u

ºtý rþ¾h Au. ËtiÚte Ÿ[wk rþ¾h 26 {exh Ÿ[wk Au. {wÏÞ

Œhðtò ËtÚtu Ëk„e‚ ËtÚtu™tu BÞwrÍf÷ Vwðthtu Au. {nu÷™e Vh‚u

{w½÷ „tzo™ suðtu ƒ„e[tu Au. {nu÷™e ƒtsw{tk f]rºt{ ‚¤tð

ƒkÄtÞu÷wk Au. su{tk Ëwþtur¼‚ …q÷tu y™u Vwðtht Au. ¼h…qh

fwŒh‚e ËtIŒÞo ðå[u ytðu÷t yt {nu÷{tk htºtu htuþ™e fhðt{tk

ytðu Au. rºt…wht s‚t «ðtËeytu yt {nu÷™e {w÷tft‚ ÷u Au.

rºt…wht™tu ¼ÔÞ hts{nu÷ : WßsÞL‚t …u÷uË

¼th‚{tk «t[e™ rfÕ÷tytu{tk „tu÷ftuLzt™tu rfÕ÷tu Ë{]ÂæÄ

y™u ¼ÔÞ‚t™wk «‚ef Au. fýtoxf™t „tu÷ftuLzt{tk ytðu÷t yt

rfÕ÷t™e r‚òuhe{tk rðï«rËæÄ ftune™qh, ŒrhÞtyu ™qh y™u

ne… ztÞ{kz suðt neht Ë[ðtÞu÷t …zât Au. „tu÷ftuLzt yux÷u

„tu¤tfth xufhe. rfÕ÷tu …ý „tu¤tfth xufhe …h ƒkÄtÞu÷tu Au.

{tu„÷ ft¤{tk fw‚wƒþtn™t þtË™ft¤{tk 16{e ËŒe{tk yt

rfÕ÷tu ƒkÄtÞu÷tu. „tu÷ftuLzt™tu rfÕ÷tu {q¤ ftfrhÞt ðkþ™t

htýe Yÿ{tŒuðeyu ƒkÄtðu÷tu. {tu„÷tuyu ‚u fƒsu fÞto ƒtŒ

ƒn{™e Ëw÷‚t™u ‚u™u ™ðwk MðY… yt…u÷wk. rfÕ÷t™e Vh‚u 10

rf.{e. ÷tkƒe Œeðt÷ Au. Ëkfw÷{tk fw÷ [th rfÕ÷t Au.

Œeðt÷{tk ytX Œhðtò y™u 87 ƒwhs Au.

„tu÷ftuLzt™wk yuÂLs™ªÞ®h„ yŒT¼w‚ Au. ‚u™tu V‚un

Œhðtòu ËtiÚte {tuxtu Au. rfÕ÷t™t {wÏÞ ¾kz{tk Q¼t hne™u

‚t¤e …tztu ‚tu ‚u™t …z½t 1 rf.{e. Œqh ytðu÷t ƒeò

rfÕ÷t™t ntu÷{tk M…ü Ëk¼¤tÞ. rfÕ÷t™t Œhðtò, ½wB{x,

„tu÷ftuLzt™tu «t[e™ y™u ¼ÔÞ rfÕ÷tu

r{™tht ƒÄwk s ËwkŒh ftu‚hýeÚte ¼ÔÞ ƒLÞwk Au. rfÕ÷t{tk

htnƒt™ ‚tu… òuðt suðe Au. yt rfÕ÷t{tk „wó ¼tUÞhwk Au ‚u

[th r{™th ËwÄe …ntU[‚wk ntuðt™e {tLÞ‚t Au. rfÕ÷t{tk Œhƒth

ntu÷, ™„e™t ƒt„, M™t™t„th, Ÿx™tu ‚ƒu÷tu, ‚tht{‚e

{ÂMsŒ, nƒþe f{t™ ð„uhu òuðt÷tÞf ƒtkÄft{tu …ý Au.

¼th‚{tk «t[e™ft¤{tk ƒkÄtÞu÷t {krŒhtu ytsu …ý

ÞtºttÄt{ ‚hefu «rËæÄ Au. rƒnth{tk „Þt{tk ytðu÷wk

{ntƒturÄ {krŒh …ý ¼„ðt™ ƒwæÄ™wk ƒu nòh ð»to …nu÷t

ƒkÄtÞu÷wk {krŒh Au. ¼„ðt™ ƒwæÄ™u yt MÚt¤u ytðu÷t

ƒturÄð]ût nuX¤ ¿tt™ «tó ÚtÞwk n‚wk. íÞthƒtŒ Ë{útx

yþtufu yt MÚt¤u ¼ÔÞ {krŒh ƒkÄtðu÷wk. ƒtiæÄ {txu yt Þtºtt™wk

Ät{ Au. yt {krŒhtu $xtu ðzu ƒkÄtÞu÷wk ËtiÚte «t[e™ {krŒh

„ýtÞ Au.

{krŒh™tu {wÏÞ xtðh 55 {exh Ÿ[tu Au. 19{e ËŒe{tk

‚u™wk Ë{thft{ fhðt{tk ytÔÞwk n‚wk. {wÏÞ {krŒh™e Vh‚u [thu

¾qýu ™t™t rþ¾htuðt¤t {krŒhtu Au. „wóðkþ{tk ƒkÄtÞu÷t yt

{krŒh Vh‚e Œeðt÷tu W…h ®nŒw Œuð Œuðeytu, ntÚte, ËqÞo

‚u{s yLÞ Ä{o «‚eftu ftu‚hu÷t Au.

Ë{útx yþtufu ƒkÄtðu÷wk rƒnth™wk

{ntƒturÄ {krŒh

htsMÚtt™™t òuðt÷tÞf MÚt¤tu{tk sÞ…wh™tu nðt{nu÷

y™tu¾tu Au. R.Ë. 1799{tk {nthtò ËðtR «‚t…®Ënu

ƒkÄtðu÷ yt {nu÷™tu ytfth ©ef]»ý ¼„ðt™™t {w„x suðtu

Au. nðt {nu÷{tk hnuðt™e ftuE Ë„ðz ™Úte. ™„h™t {wÏÞ

hM‚t …h ƒ™u÷t yt {nu÷{tk {tºt ÍY¾t Au. 963 ÍY¾tðt¤tu

yt {nu÷ htýeytu™u ÍY¾t{tk ƒuËe ™„hÞtºtt òuðt {txu

ƒkÄtÞu÷tu. …tk[ {t¤™tu yt {nu÷ „w÷tƒe …ÚÚthtuÚte ƒ™u÷tu

Au. Œhuf ƒtÕf™e{tk ‚tS nðt {¤e hnu ‚uðe ‚u™e rðrþü

h[™t ntuðtÚte ‚u™u nðt {nu÷ ™t{ y…tÞwk. yt {nu÷™wk

«ðuþîth …tA¤™t ¼t„u Au. {nu÷™t …tk[{t {t¤uÚte {wÏÞ

{nu÷ ‚u{s rðÏÞt‚ sk‚h {k‚h™t ËwkŒh á~Þtu òuðt {¤u Au.

sÞ…wh s‚t «ðtËeytu {txu nðt {nu÷ ytf»toý™wk fuLÿ Au.

htsMÚtt™™wk ™shtýwk : nðt {nu÷

MðÃ™t yt…ýe yuft„ú‚t™u ‚eûý ƒ™tðu Au y™u yt…ýt Sð™™u WíËtn y™u ‚hðhtxÚte ¼he Œu Au.


ftu÷ft‚t{tk rƒúx™™t {nthtýe Âõð™ rðõxturhÞt™e

M{]r‚{tk yk„úus þtË™ Œhr{Þt™ ƒkÄtÞu÷wk ythË…ntý™wk

ËwkŒh ¼ÔÞ M{thf Ënu÷týeytu {txu ytf»toý™wk fuLÿ Au.

rðõxturhÞt {u{turhÞ÷ 1921{tk ƒkÄtR™u ‚iÞth ÚtÞu÷wk.

nw„÷e ™Œe™t rf™thu ytðu÷wk yt {nt÷Þ 103 {exh ÷tkƒw,

63 {exh …ntu¤wk y™u 56 {exh Ÿ[wk Au. Ë{„ú {nu÷

fýtoxf™t ËVuŒ ythËÚte ƒ™u÷tu Au. ðå[u™tu {wÏÞ ½wB{x

4.9 {exh™tu Au. {nu÷{tk ËkÏÞtƒkÄ ¼ÔÞ rþÕ… f]r‚ytu

Au. ¼th‚{tk ‚ts{nu÷ …Ae ËwkŒh R{th‚tu{tk yt

{nu÷™tu ƒeòu ¢{ ytðu. {u{turhÞ÷™u 25 „u÷uhe Au.

htuÞ÷ „u÷uhe, …tuxÙux „u÷uhe, þ†tu™e „u÷uhe yu{ ‚{t{

„u÷uheytu{tk òuðt÷tÞf [eòu™tu Ëk„ún Au. htuÞ÷ „u÷uhe{tk

{nthtýe™t Sð™ft¤ yk„u™t ¼ÔÞ r[ºttu y™u rþÕ…tu Au.

ftu÷ft‚t „u÷uhe{tk ftu÷ft‚t™t Rr‚ntË ËtÚtu Ëkf¤tÞu÷e

[esðM‚wytu y™u r[ºttu Au.

{u{turhÞ÷™e Vh‚u 64 yufh{tk ¼ÔÞ ƒ„e[tu Au. 21

{t¤eytu yt ƒ„e[t™e ËthËk¼t¤ ht¾u Au.

ftu÷ft‚t™wk ¼ÔÞ rðõxturhÞt {u{turhÞ÷

ftuÞzt, W¾týt y™u {„s{the ÷tufr«Þ h{‚tu Au.

yx…xt hM‚tðt¤t ƒtkÄft{tu ½ýu MÚt¤u òuðt {¤u. ¼th‚{tk

…ý yuf «t[e™ {ÂMsŒ{tk «ðuþtu …Ae ¼q÷t …ze sðtÞ

yuðe ¼q÷¼q÷t{ýe Au.

R.Ë. 1782{tk Œw»ft¤ …zu÷tu íÞthu W¥th «Œuþ™t

÷¾™ti{tk yËŒT WŒT Œti÷t ™t{™t ƒtŒþtnu ÷tuftu™u htuS

htuxe yt…ðt yuf rðþt¤ R{th‚ ƒtkÄðt™wk ytÞtus™ fÞwO.

ƒtŒþtnu ¼q÷¼q÷t{ýeðt¤wk yx…xw {ft™ ƒtkÄðt™wk ™¬e

fÞwO. 10 ð»to ËwÄe [t÷u÷t ƒtkÄft{{tk nòhtu ÷tuftu™u htus„the

{¤u÷e. yt ƒtkÄft{™u ¼q÷¼q÷iÞt {ÂMsŒ fnu Au.

÷¾™W™t ÷tufr«Þ òuðt÷tÞf MÚt¤tu{tk ¼q÷¼q÷iÞt

{ÂMsŒ …ý Au. {ÂMsŒ™tu {wÏÞ ¾kz 50 {exh ÷tkƒtu y™u

16 {exh …ntu¤tu Au. 15 {exh Ÿ[tEyu ‚u™e A‚ yuf

¼q÷¼q÷t{ýeðt¤e «t[e™ R{th‚ :

÷¾™W™e ¼q÷¼q÷iÞt {ÂMsŒ

…ý Úttk¼÷t rð™t xfe hne Au. ¾kz™e Vh‚u swŒe swŒe

Ÿ[tR™e ytX [uBƒh Au. Vh‚u …hËt¤ Au. ‚u{tk 489

ƒthýt Au. fÞt ƒthýtÚte «ðu~Þt y™u õÞtkÚte ƒnth

™eféÞt ‚u ÞtŒ s ™ hnu ‚uðe yt {ÂMsŒ Au.

Ëkfw÷{tk «ðuþðt {txu 18 {exh Ÿ[tu Œhðtòu Au. Œeðt÷tu

y™u ƒthýt …h ËwkŒh ™fþeft{ y™u rþÕ…f¤t Au. ËtÚtu

ËtÚtu ðtð y™u R{t{ðtzt …ý òuðt suðt MÚt¤tu Au.

rðï{tk MÚtt…íÞ™e yòÞƒe ‚hefu òýe‚t ‚ts{nu÷™wk

™t{ ™ Ëtk¼éÞwk ntuÞ ‚uðe ftuE ÔÞÂõ‚ ¼tøÞu s nþu.

yt„út{tk Þ{w™t ™Œe™t rf™thu ytðu÷t yt ËwkŒh MÚtt…íÞ

rðþu fux÷ef hË«Œ ðt‚tu …ý òýðt suðe Au. 16{e ËŒe{tk

ytÄwr™f ËtÄ™tu rð™t ytx÷wk ¼ÔÞ y™u ËwkŒh ƒtkÄft{ fuðe

he‚u ÚtÞwk nþu ‚u …ý ™ðtR™e ðt‚ Au. ‚ts{nu÷ R.Ë.

1631Úte 1654 yu{ 24 ð»to™t Ë{Þ„t¤t{tk ƒkÄtÞu÷tu.

24 ð»to ËwÄe 22000 sux÷t {sqhtu, frzÞt, r[ºtfth,

rþÕ…fth y™u ™fþefthtu ‚u{tk ft{u ÷t„u÷t. ‚ts{nu÷

{tu„÷ MÚtt…íÞ™tu W¥t{ ™{q™tu Au. ‚u™t {wÏÞ rþÕ…eytu

WM‚tŒ RËt, {tun{Œ, ftÍe{¾t™ y™u {eh yçŒw÷

nfe{ n‚t. ‚ts{nu÷{tk ¼th‚eÞ, …ŠþÞ™ y™u xŠfþ

f¤t™tu Ë{LðÞ ÚtÞtu Au. A {exh Ÿ[t Ã÷uxVtu{o …h

ƒkÄtÞu÷tu ‚ts{nu÷ 73 {exh Ÿ[tu Au. [thuÞ r{™tht 40

{exh Ÿ[t Au. ½uhtðtu 30 {exh Au. ‚ts{nu÷™e …hËt¤

55 {exh Au. ‚u™t ¼tUÞht{tk 67 [uBƒh ntuðt™wk {™tÞ

Au. ‚ts{nu÷ ƒtkÄðt {txu htsMÚtt™, …kòƒ y™u [e™{tkÚte

…ÚÚthtu ð„uhu {k„tðtÞu÷t. yt Ët{„úe ÷tððt {txu yuf nòh

fh‚tk ðÄw ntÚte™tu W…Þtu„ ÚtÞtu n‚tu. Þ{w™t ™Œe™t rf™thu

ytðu÷tu ‚ts{nu÷ …q™{™e [tkŒ™e{tk ðÄw ËwkŒh Œu¾tÞ Au.

rðï«rËØ ‚ts{nu÷ rðþu ðÄw òýtu

¼th‚™e ft~{eh ËhnŒu yuf yòÞƒ ‚¤tð ytðu÷wk Au.

…t™„tU„™tu yÚto rðþt¤ ÷kƒ„tu¤ ‚¤tð yuðtu ÚttÞ Au. ÷„¼„

700 rf.{e. rðM‚th{tk Vu÷tÞu÷wk yt ‚¤tð ¼th‚ W…htk‚ r‚ƒux

y™u [e™™tk rðM‚thtu™u …ý ytðhe ÷u Au. 5 rf.{e. …ntu¤wk y™u

sB{w y™u ft~{eh™wk …t™„tU„ íËtu÷uf

MðÃ™t{tk yt…ýe þÂõ‚™u «ƒ¤ fhðt™e y™u ®™Œt ‚Útt ™fthtí{f rð[thtuÚte hûtý fhðt™e ‚tft‚ Au.


ƒnw sq™t Ë{Þ{{tk …iËt ™ntu‚t …hk‚w …tu‚…tu‚t™e

ðM‚w™e yŒ÷tƒŒ÷e fhe ÷u‚t. f…ztk™e sYh ntuÞ ‚tu y™ts

fu ftuE ƒeS ðM‚w™t ƒŒ÷t{tk {u¤ðe ÷uðt‚t. yt …æÄr‚™u

rðr™{Þ fnu‚t. Äe{u Äe{u ®f{‚e Ät‚wytu, {tu‚e ð„uhu

[÷ý{tk ytÔÞt y™u íÞthƒtŒ Ëtu™wk, [tkŒe, ‚tkƒt ð„uhu

Ät‚wytu™t rË¬t™wk [÷ý ƒLÞwk. ¼th‚{tk Ëtu™t y™u [tkŒe™t

rË¬t™wk [÷ý n‚wk. swŒe swŒe ¼t»tt{tk ‚u™t y™uf ™t{

n‚t. Ëwðýo {ntuhtu …ý fnu‚t. rË¬t {wÏÞíðu [tkŒe™t

ƒ™‚t. [tkŒe™u Y…w …ý fnu Au. Y…t W…hÚte [tkŒe™t rË¬t™wk

Yr…Þtu ™t{ …zâwk y™u ytsu ft„¤™e ™tux™u …ý Yr…Þtu

s fnu Au. yt he‚u ¼th‚™t ™týt™u ‘Yr…Þtu’ ™t{ {éÞwk.

¼th‚eÞ ™týtk™wk ‘Yr…Þtu’ ™t{ fu{ …zâwk?

ytÄwr™f xuf™tu÷tuSÚte yòÞƒe suðt {ft™tu, xtðh

y™u …q÷tu ƒtkÄe þftÞ Au …hk‚w 136 ð»to …nu÷t ƒkÄtÞu÷tu

y{urhft™tu Ëw«rËØ ƒú wf÷e™ rƒús …ý ytùÞos™f

xuf™tu÷tuS™tu ™{q™tu Au.

y{urhft™t LÞwÞtufo y™u ƒúwf÷e™ þnuh ðå[u RMx ™Œe …h

ƒkÄtÞu÷tu ƒúwf÷e™ rƒús ytŠfxuõx™e yòÞƒe „ýtÞ Au. ‚u

R.Ë. 1883{tk ƒtkÄðt{tk ytðu÷tu. rƒús™e ÷ƒtR 5989 Vqx

Au y™u ‚u 85 Vqx …ntu¤tu Au. ™ðtR™e ðt‚ yu Au fu …q÷™e

ðå[u™tu 1595 Vqx™tu ¼t„ ftuE …ý ò‚™t ytÄth fu Úttk¼÷t

rð™t™tu Au. ƒk™u ‚hV ytðu÷t Ÿ[t r{™tht™e xtu[uÚte ƒtkÄðt{tk

ytðu÷t Mxe÷™t ŒtuhztÚte ‚u xfe hÌttu Au. Mxe÷™wk yt Œtuhzwk 19

…t‚¤t ‚th ðýe™u ƒ™u÷wk Au. 70 Vqx Ÿzt …tÞt …h Q¼u÷tu

yt …q÷ …týe™e Ë…txeÚte 135 Vqx Ÿ[tu Au.

134 rf.{e. ÷tkƒwk yt ‚¤tð rþÞt¤t{tk ò{e™u ƒhV™e rðþt¤

…tx ƒ™e òÞ Au. ¼th‚ y™u [e™ ËhnŒ™e ÷tR™ ytìV

yuõåÞwy÷ fkxÙtu÷ yt ‚¤tð™e ðå[uÚte …Ëth ÚttÞ Au. rn{t÷Þ™e

…ðo‚{t¤t{tk 14270 Vqx™e Ÿ[tEyu ytðu÷t yt ‚¤tð™e

ytË…tË ð™M…r‚ ƒnw ytuAe Au. ‚¤tð{tk {tA÷e fu yLÞ

s¤[htu™e ðË‚e ™Úte. W™t¤t{tk yt ‚¤tð{tk ÞtÞtðhe …ûteytu

òuðt {¤u Au. ÷zt¾™t ÷unÚte yt ‚¤tð …h sR þftÞ Au.

ËkÏÞt ÷¾ðt{tk þqLÞ ™ ntuÞ ‚tu þwk ÚttÞ? – yt fÕ…™tÚte

s þqLÞ fu Íehtu™wk {n¥ð Ë{òE òÞ. Íehtu yux÷u ¼÷u fþwk

s ™nª …ý ytkfzt™e …tA¤ ÷t„u yux÷u ‚u™e ®f{‚ Ë{òÞ.

r÷r… y™u ykftu™e þtuÄ ÚtÞt …Ae „rý‚þt†, ¼qr{r‚ y™u

rð¿tt™™t ËkþtuÄ™tu™u Ëh¤‚tÚte ðu„ {éÞtu. ykftu ™ntu‚t íÞthu

htu{™ …æÄr‚{tk ËkÏÞt ÷¾t‚e. ‚u{tk ‘X’ yux÷u 10, ‘C’ yux÷u

100 y™u ‘M’ yux÷u 1000 „ýt‚t. yufzt {txu ‘i’ y™u …tk[

{txu ‘v’ ÷¾t‚t. 50 ÷¾ðt ntuÞ ‚tu ‘L’, 500 {txu ‘D’.

½ýe ½rzÞt¤™t [kŒt{tk htu{™ ytkf òuðt {¤u Au. yt ƒÄe

fztfqxÚte ƒ[ðt ¼th‚{tk ‘þqLÞ’™e þtuÄ ÚtR y™u 9{e ËŒe{tk

ythƒtu îtht ‘Íehtu’™e þtuÄ Ë{„ú rðï{tk …ntU[e. òu fu

¼th‚{tk 1 Úte 9 ykf ÷¾ðt™e «Útt y„tWÚte s n‚e. …hk‚w

þqLÞ™e þtuÄ …Ae rð¿tt™, Wãtu„tu y™u ykfþt†™u ½ýtu ðu„

{éÞtu.

Íehtu™e þtuÄ õÞthu ÚtE n‚e?

• R.Ë. 1851{tk ntÚt ðzu [÷tððt™wk ÷tfzt™t zÙ{ðt¤wk ðtu®þ„

{þe™ suBË ®f„ ™t{™t y{urhf™ rð¿tt™eyu ƒ™tðu÷wk.

1861{tk ‚u{tk f…zt r™[tuðe þftÞ ‚uðwk ËtÄ™ W{uhtÞwk.

• R.Ë. 1858{tk nur{Õx™ ÂM{Útu htuxhe ðtu®þ„ {þe™

ƒ™tÔÞwk. íÞthƒtŒ ‚u{tk ÷tfzt™t MÚtt™u Mxe÷™tu W…Þtu„

Útðt ÷tøÞtu.

• R.Ë. 1874{tk rðr÷Þ{ ç÷ufMxtu™ ™t{™t yuÂLsr™Þhu

÷tfzt™t zÙ{ðt¤wk ðtu®þ„ {þe™ ƒ™tððt™e Vuõxhe MÚtt…e.

• R.Ë. 1908{tk R÷ufrxÙf ðzu [t÷‚wk ðtu®þ„ {þe™ yÕðt

rfhtxu ƒ™tÔÞwk.

• R.Ë. 1911{tk y…xtu™ {þe™ fk…™eyu R÷ufrxÙf ðtu®þ„

{þe™ ƒ™tððt™wk þY fÞwO. ytsu yt fk…™e Ôn÷o…q÷ ‚hefu

ytu¤¾tÞ Au.

• R.Ë. 1930{tk sntu™ [uBƒh÷e™™e ƒuÂLzõË fk…™eyu

f…ztk ÄtuðtÞ, r™[tuðtÞ y™u ËqftÞ ‚uðwk {þe™ ƒ™tðe

ƒòh{tk {qõÞwk.

• R.Ë. 1951{tk Þwhtu…{tk «Út{ ftuBÃÞwxh Ëk[tr÷‚

ytuxtu{urxf ðtu®þ„ {þe™ ytÔÞwk.

• ytsu yð™ðe xufr™f y™u ËwrðÄtðt¤t ËkÏÞtƒkÄ ò‚™t

ðtu®þ„ {þe™tu ƒòh{tk {¤‚t ÚtÞt Au.

ðtu®þ„ {þe™™tu Rr‚ntË

ytŠfxuõ[h™e yòÞƒe : LÞwÞtufo™tu ƒúwf÷e™ rƒús

{tuxe rËrØytu nk{uþtk {tuxt MðÃ™t ËuððtÚte þY ÚttÞ Au.


Ät‚wM

rð¼t„

«t[e™ Ë{Þ{tk ht u{™t u …týe™e …tE…÷tR™

ƒ™tððt{tk ËeËt™tu W…Þtu„ fh‚t. yux÷u ËeËt™u Ã÷Bƒ

…ý fnu Au. yts™tu Ã÷Bƒh þçŒ ‚u™t W…hÚte …zâtu Au.

«t[e™ft¤Úte ð…ht‚wk ËeËwk ™h{ Ëtu™uhe hk„™e ¼thu Ät‚w

Au. su ¾™es MðY…u s{e™{tkÚte {¤u Au. ËeËt™tu W…Þtu„

yt…ýe htu®sŒt ð…htþ™e ½ýe [eòu{tk ÚttÞ Au. ËeËt™tu

yýw¼th ËtiÚte ðÄw ntuðtÚte ‚u ËtiÚte ðÄw xftW Au. ÷uz

yurËz ƒuxhe, ƒkŒqf™e „tu¤eytu y™u ƒw÷uxTË ‚Útt ðsr™Þt{tk

ËeËt™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au. yýw fuLÿ{tk hurzÞuþ™™u ðne s‚wk

yxftððt …ý ËeËt™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au. ‚{™u òýe™u

™ðtE ÷t„þu …ý …uÂLË÷{tk ðå[u {qft‚e Ë¤e{tk ËeËw

ðt…hðt™e {tLÞ‚t ¾tuxe Au. ÷uz …uÂLË÷{tk fŒe ËeËw

ð…ht‚wk ™ntu‚wk. ËeËt™tu ËtiÚte ðÄw W…Þtu„ fth suðt ðtn™tu

ƒ™tððt{tk ÚttÞ Au. rËhtr{f™t ðtËýtu™u ‚usMðe hk„tu

yt…ðt {txu ËeËt™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au. Œeðt÷ hk„ðt™t

…uRLx{tk …ý ËeËwk ntuÞ Au. …uxÙtu÷™e ðn™þÂõ‚ ðÄthðt

{txu …ý ‚u{tk ™Sðt «{tý{tk ËeËwk W{uhtÞ Au.

™h{ y™u ðs™Œth Ät‚wk : ËeËwk

{uø™ux yux÷u ÷tun[wkƒf™t {wÏÞ „wý ÷tu¾kz™u ytf»toðwk

‚u y™u ‚u™u ÷xftððtÚte yuf Auztu W¥th rŒþt ‚hV hnu

‚u Au. {tuxu¼t„u {uø™ux ÷tkƒe …èe suðt ntuÞ Au. R÷uõxÙtur™f

ËtÄ™tu{tk {uø™ux™tu ÔÞt…f W…Þtu„ ÚttÞ Au. ‚u{tk rðrðÄ

ytfth™t {uø™ux ð…htÞ Au.

ƒth {uø™ux : ÷tkƒe …èe ytfth™t ƒth {uø™ux™e

ût{‚t ytuAe ntuÞ Au. yt {uø™ux rŒþtËq[™ fh‚tk ntuftÞkºt

y™u £es™t ƒthýt ð„uhu suðt ËtÄ™tu{tk ƒu Ë…txe™u sfze

ht¾ðt™t W…Þtu„{tk ytðu Au.

½tuzt™e ™t¤ ytfth™t ntuËo þq {uø™ux : yt

{uø™ux yÄo„tu¤tfth ntuÞ Au. ‚u™t ƒk™u Auzt yuf s rŒþt{tk

ntuÞ Au. ytðt {uø™ux f[ht{tkÚte ÷tu¾kz W…tzðt fu ÷tu¾kz™e

¼thu [eòu Ÿ[fðt {txu ð…htÞ Au. yt {uø™ux™e þÂõ‚

ƒ{ýe ntuÞ Au.

ð÷Þtfth fu ftuE÷ ytfth™t {uø™ux : yt

{uø™ux™u nr÷f÷ ftuE÷ fnu Au. ‚u™u R÷uõxÙtu {uø™ux …ý

fnu Au. ‚u ftÞ{e ™Úte …ý ðes«ðtn {¤u íÞthu s Ër¢Þ

ÚttÞ Au. Ëe.ze. Ã÷uÞh, ytuxtu{urxf ƒthýt, ntzo rzMf ð„uhu

R÷uõxÙtur™f ËtÄ™tu{tk yt «fth™t {uø™ux ð…htÞ Au.

{uø™ux™t rðrðÄ ytfth y™u W…Þtu„

{™ su fkE Äthu y™u ÓŒÞ ‚u™u Mðefthe ÷u ‚tu ‚u Äthu÷e ðM‚w™u ‚{u rËæÄ fhe þftu Atu.

Sð™™e ¾he {ò ‚tu ƒt¤f ÚtE™u hnuðt{tk s Au.ð]ût ¼÷u „{u ‚ux÷wk {tuxwk ÚttÞ …ý yu™tk …tkŒztk™tu hk„ ‚tu÷e÷tu s hnu Au. …e¤tk …ze „Þu÷tk …t™ ‚tu yu™e {u¤u s¾he òÞ Au. {týË òu …tu‚t™wk {™ ÷e÷wkA{ ht¾u ‚tu ô{h™eyËh fŒe Út‚e ™Úte. yu ËŒt xèth Q¼tu hne þfu Au.

su …tu‚t™e ™sh Äh‚e …h ht¾u Au yu™u fŒe Xtufh÷t„‚e s ™Úte. Xtufh ‚tu yu™u s ÷t„u Au fu su Äh‚e™u¼q÷e™u ytftþ™t ‚tht „ýðt ƒuËu Au! {tÚtwk ™e[wk s hnuðwkòuEyu yu s fwŒh‚e ÂMÚtr‚ Au. Rïh™t ytþeðtoŒ yu™t…h W‚hu Au fu su …tu‚t™wk {tÚtwk ™{tðe™u «ýt{ fhu Au.Vq÷{t¤t yu™t „¤t{tk s þtu¼u Au su Äthý fh‚e ð¾‚u…nuhtð™tht Ë{ût …tu‚t™wk {tÚtwk ™e[u ™{tðu Au.


h{‚„{‚N

rð¼t„

yt…ýt Œuþ{tk «t[e™ft¤{tk þtherhf y™u {t™rËf

ût{‚t ðÄu ‚uðe y™uf h{‚tu rðftË …t{e Au. yt™kŒ ËtÚtu

MðtMÚÞ {txu W…Þtu„e yuðe yt h{‚tu ytsu …ý «[r÷‚

Au. ‚u{tk™e fux÷ef h{‚tu™e ytu¤¾ òýðt suðe Au.

1. fƒœe : ƒu xwfze ðå[u h{t‚e nw‚q‚q‚q fu fƒœe

¼th‚{tk R.Ë. …qðuo 1500™t Ë{Þ{tk þtuÄtÞu÷e.

fƒœe ytsu …ý ÷tufr«Þ Au. rðï™t ½ýt Œuþtu{tk

h{tÞ Au y™u M…Ätoytu …ý ÞtuòÞ Au. ƒu xwfze ðå[u

h{t‚e yt h{‚™u nw‚q‚q ‚hefu …ý òýe‚e Au. ‚u{tk

yuf s ïtËu ‘fƒœe... fƒœe...’ ƒtu÷e™u Ët{t …ût™e

{ÞtoŒt hu¾t{tk «ðuþðt™wk ntuÞ Au. þtherhf ftiþÕÞ

W…htk‚ ïË™‚kºt™u …ý ‚kŒwhM‚ ht¾‚e yt h{‚

ytsu …ý ÷tufr«Þ Au y™u rðïfûttyu ‚u™e M…Ätoytu

ÞtuòÞ Au.

2. ÷tXe Œtð : ƒu ntÚt ðzu ÷tXe ½q{tððt™wk ftiþÕÞ

¼th‚™e yt„ðe h{‚ Au. Mðƒ[tð {txu W…Þtu„e

yuðe yt h{‚ rðï™t Œuþtuyu ÔÞtÞt{ ‚hefu Mðefthe

Au. rƒúxeþhtu{tk yt h{‚ ÷tufr«Þ ƒ™e n‚e. ÷tXe

Œtð ¼th‚™e «t[e™ y™u yt„ðe h{‚ Au. Ëkhûtý

{txu W…Þtu„e Au. ½ýt Œuþtuyu ‚u™u ÔÞtÞt{ ‚hefu

Mðefthe Au. rðrðÄ «fthu ÷tXe Vuhððt™e f¤t òuðt

suðe Au. 18{e ËŒe{tk Þwhtu…™t Œuþtu{tk yt h{‚

÷tufr«Þ ƒ™u÷e.

3. [tu…tx : [th …èt y™u [th [th Ëtu„Xt ðzu …tËt

VUfe™u h{t‚e [tu…tx ¼th‚™e «t[e™ h{‚ Au. RLztuh

¼th‚™e «t[e™ MðtMÚÞ«Œ h{‚tu

Ÿ[t fqŒft™e M…Äto{tk h{‚ðeh ÂMÚtr‚MÚtt…f ðtkË™tu

xuftu ÷R™u ðÄw Ÿ[tEyu …ntU[e þfu Au. yt h{‚™u …tu÷

ðtuÕx fu …tu÷ s®B…„ fnu Au. yt h{‚™u ytur÷ÂB…f{tk

…ý MÚtt™ {¤u÷wk Au. …tu÷ s®B…„™tu ðÕzo huftuzo 6.003

{exh Ÿ[tR™tu Au. yt h{‚{tk W…Þtu„e Út‚tk ðtkË™wk {n¥ð

Au. òu fu nt÷{tk ðtkË™t ƒŒ÷u ™h{ VtRƒh™e ƒ™u÷e ÷tkƒe

÷tfze™tu W…Þtu„ ÚttÞ Au.

h{‚ðeh™t Ÿ[t fqŒft{tk ðtkË™wk rð¿tt™

„u{ Au. htò {nthtòytu{tk r«Þ n‚e. ¼th‚{tk ‚u™u

‘…å[eËe’ …ý fnu‚t. rƒúxeþhtu …ý ‚u™t þtu¾e™

n‚t. $ø÷uLz{tk yt h{‚ ‘÷qztu’ ‚hefu òýe‚e Au.

4. ƒtð™ …¥tt™tu „kSVtu : ƒtð™ …¥tt™e þtuÄ ¼th‚{tk

ÚtÞu÷e. rðï¼h{tk ‚u swŒe swŒe he‚u h{tÞ Au. ‚u{tk

rƒús rðï¼h{tk ÷tufr«Þ Au. sw„th™wk {tæÞ{ ntuðtÚte

½ýt™u yt h{‚ «íÞu yý„{tu ntuÞ Au. ‚u{tk VwÕ÷e,

[tufze, ÷t÷ y™u ft¤e™t [th …t™t™e …ux™oÚte 13

ò‚™t fw÷ ƒtð™ …t™tk ntuÞ Au. yt h{‚ rðï¼h{tk

rðrðÄY…u h{tÞ Au.

4. Ët… y™u Ëeze : Ët… y™u Ëeze ½h{tk ƒuËe™u

h{e þftÞ ‚uðe òýe‚e h{‚ Au. ƒt¤ftu{tk ƒwÂæÄ[t‚wÞo

ðÄthu ‚uðe yt h{‚ ¼th‚{tk þtuÄtÞu÷e. yt ™ir‚f

{qÕÞtu rþ¾ð™the h{‚ Au. ‚u™u {tuût…Út fu …h{…Œ

Ëtu…t™ fnu‚t. R.Ë. 1829{tk ‚u Þwhtu…{tk „R y™u

rðï«rËæÄ ƒ™e Au.

rðÍ™ yux÷u ƒeò {txu su yá~Þ Au ‚u ƒtƒ‚tu òuðt™e f¤t.

127sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚Ÿ[tu fqŒftu {th‚t …nu÷tk h{‚ðeh ðtkË ntÚt{tk ÷R™u

Úttuzwk Œtuzu Au. Œtuzðwk yux÷u „r‚Wòo. „r‚™e Wòo „whwíðtf»toý

ƒ¤, nðt™wk ½»toý ð„uhuÚte Úttuze ½xu Au. „r‚™t Wòo™e

rŒþt ƒŒ÷e þftÞ. „r‚{t™ fth™u ÂMxÞ®h„™t Ône÷™e

{ŒŒÚte ztƒu s{ýu ðt¤e þftÞ Au. Œtuz‚tu {týË …ý þheh

Íwftðe™u ztƒu s{ýu rŒþt ƒŒ÷e þfu …hk‚w Ÿ[t fqŒft{tk

yt „r‚ Ÿ[tEyu …ntU[u ‚u he‚u ƒŒ÷tððe …zu. Œtuz‚tu

h{‚ðeh ðtkË s{e™ …h xufðu. yux÷u ƒúuf ÷t„u. ËtÚtu ËtÚtu

nðt{tk ô[ftÞ Au. ÂMÚtr‚MÚtt…f ðtkË yt Ä¬tÚte Úttuztu ð¤u

y™u …tAtu {q¤ ÂMÚtr‚{tk ytðe™u h{‚ðeh™u ðÄw Ÿ[tEyu

÷R sðt {ŒŒY… ÚttÞ Au. „r‚{t™ …ŒtÚto™e Wòo™tu ™tþ

Út‚tu ™Úte …hk‚w ‚u rŒþt ƒŒ÷u Au yÚtðt ‚u ½»toý Ët{u

«íÞt½t‚ …ý yt…u Au. òu fu yt r¢Þt{tk h{‚ðeh™e

fwþ¤‚t …ý {n¥ð™wk …rhƒ¤ Au.

r¢fux {u[ þY Út‚t …nu÷t …nu÷tu Œtð ftuý ÷u ‚u

™¬e fhðt rË¬tu WAt¤tÞ Au. ‚u™u xtuË WAtéÞtu fnuðtÞ

Au. su xe{™tu fuÃx™ xtuË S‚u ‚u «Út{ ƒu®x„ ftuý fhu

‚u ™¬e fhu Au. xtuË WAt¤ðt™e yt «Útt ËtÚtu hË«Œ

ðt‚ òuztÞu÷e Au. y„tW «ðtËe xe{ «Út{ ƒu®x„ fhu

‚uðtu r™Þ{ n‚tu. yux÷u xtuË WAt¤ðt™e «Útt ™ntu‚e. …hk‚w

ƒk™u xe{ «ðtËe ntuÞ íÞthu {w~fu÷e ÚtR y™u xtuË WAt¤ðt™e

«Útt …ze. Þs{t™ Œuþ™tu fuÃx™ xtuË WAt¤u y™u ðt½ fu

ftkxtu …ËkŒ fhðt™tu yrÄfth {nu{t™ xe{™t fuÃx™™u ntuÞ

Au. rË¬t™e ƒk™u ƒtsw™u ðt½ y™u ftkxt fnuðt™tu rhðts

Au. ytsu h{t‚e {u[{tk yB…tÞh fu ytÞtusftu xtuË WAt¤u

Au. rË¬t™e ƒk™u ƒtsw™u yk„úuS{tk ‘nuz’ y™u ‘xuR÷’ fnu

Au. yts™e r¢fux {u[{tk r™f÷™t ƒ™u÷t ¾tË rË¬t

ð…htÞ Au. ðÕzof…, ytE.…e.yu÷. ð„uhu «fth™e {u[tu {txu

r¢fux yuËturËyuþ™ ¾tË rË¬t ƒ™tðu Au. òýe‚t r¢fuxh

Ë[e™ ‚Uzw÷fhu h{u÷e AuÕ÷e {u[{tk xtuË WAt¤ðt Ëtu™t™tu

rË¬tu W…Þtu„{tk ÷uðtÞu÷tu.

r¢fux{tk xtuË WAt¤ðt™e «Útt

r¢fux ÷tufr«Þ y™u òýe‚e h{‚ Au. r¢fux™e ðt‚

Út‚e ntuÞ íÞtk …e[ rðþu …ý [[to ÚttÞ. r¢fux™e …e[ nth-

S‚ {txu {n¥ð™wk …rhƒ¤ Au. …e[ yux÷u ƒtu÷h y™u

ƒuxTË{u™ ðå[u™tu s{e™™tu …ètu. yt òýe‚e ðt‚ Au.

r¢fux™e h{‚ þY Út‚t …nu÷tk …e[™wk r™heûtý …ý ÚttÞ

Au. …e[ fuðe he‚u ƒ™u Au ‚u …ý òýðt suðwk Au. …e[™t

…èt{tk ËtiÚte ™e[u …ÚÚthtu™tu Úth, ‚u™e W…h ftkfht y™u

{txe™t r{©ý™tu Úth y™u ËtiÚte W…h …tk[ $[ òztR™tu

{txe™tu Úth ntuÞ Au. ‚u™u xtu… ËtuR÷ fnu Au. ðhËtŒ ytðu

íÞthu ‚u™u Ztkfe Œuðe …zu Au. nðt{tk ¼us ™ ntuÞ íÞthu

yt W…÷wk …z Ë¾‚ ntuÞ Au. ¼us ntuÞ íÞthu ‚u ™h{

ntuÞ Au. ™h{ …e[ …h Œztu …zu íÞthu ‚u™e Íz… ½xu Au.

òu fu ƒtu®÷„ Œhr{Þt™ Œzt …h …e[ W…htk‚ …ð™™e rŒþt,

ƒtu÷™e Ë…txe y™u ƒtu÷h™e ytðz‚ …ý yËh fhu Au.

r¢fux™e …e[ rðþu yt òýtu Atu?

¼th‚{tk r¢fux™t ½ýtk òýe‚t MxurzÞ{ Au. ftu÷f‚t™t

rðãt™„h{tk ytðu÷wk Þwðt ¼th‚e MxurzÞ{ ËtiÚte {tuxwk MxurzÞ{

Au. ‚u™u ËtuÕx ÷uf MxurzÞ{ …ý fnu Au. nt÷{tk ‚u Vqxƒtu÷™e

{u[ {txu W…Þtu„{tk ÷uðtÞ Au.

Þwðt ¼th‚e r¢ztk„ý 1984{tk ƒkÄtÞu÷wk. ‚u{tk yuf

÷t¾ ðeË nòh «uûtftu ƒuËe™u {u[ òuE þfu Au. MxurzÞ{{tk

ƒu R÷uõxÙtur™f sk„e Mftuh ƒtuzo Au. yt MxurzÞ{ 76.40

yufh{tk …ÚthtÞu÷wk Au. ‚u™e Vqxƒtu÷ yuhu™t 105 {exh ÷tkƒe

y™u 70 {exh …ntu¤e Au. MxurzÞ{™wk At…hwk yuÕÞwr{r™Þ{™wk

ƒ™u÷wk Au. ‚u™wk Mftuhƒtuzo rðrþü Au. ‚u{tk 36,000 ƒÕƒ

Au. yt MxurzÞ{{tk Vqxƒtu÷ W…htk‚ ntufe y™u r¢fux™e {u[

…ý ÞtuS þftÞ Au.

¼th‚™wk ËtiÚte {tuxwk MxurzÞ{ :

Þwðt ¼th‚e r¢ztk„ý

rðÍ™ yux÷u M…ü MðÃ™wk. yux÷wk M…ü fu ‚u™u ftuE ¼qkËe ™ þfu fu [tuhe ™ þfu.

yt…ýe r™þt¤™t yt[tÞtuo™u …tu‚t™e Ë¥tt fux÷e rðþt¤ Au yu™e ¾ƒh ™Úte. ftuE …ý Œuþ™t ðzt«Ät™ fh‚tk yu{™e

Ë¥tt ðÄthu yËhfthf ntuÞ Au. – rƒúx™™t ðzt«Ät™ [Š[÷


• ytur÷ÂB…f yu rðï™tu htu{tk[f h{‚tuíËð y™u M…Äto

Au. rðï¼h™t Œuþtu™t ¾u÷tzeytu ‚u{tk ¼t„ ÷u Au.

ytur÷ÂB…f™tu {uz÷ S‚ðtu ‚u „tihð™e ðt‚ Au.

ytur÷ÂB…f rðï™e «t[e™ …hk…ht Au.

• R.Ë. …qðuo 776{tk „úeË™t ytur÷ÂB…Þt þnuh{tk

ytur÷ÂB…f M…Äto þY ÚtE n‚e. ‚u{tk {tºt Œtuzðt™e

nheVtE n‚e.

• ytÄwr™f ytur÷ÂB…f „u{™e þYyt‚ yuÚtuLË{tk

R.Ë. 1896{tk ÚtÞu÷e. «Út{ ytur÷ÂB…f{tk 14

Œuþ™t 245 …wY»t ¾u÷tzeytu n‚t y™u 43 h{‚ n‚e.

• «t[e™ „úeË{tk yÂø™™u Œuð {t™ðt{tk ytð‚tu. ‚uÚte

yt u r÷ÂB…f „uBË™w k «‚ef {þt÷ h¾tÞw k .

ytur÷ÂB…f™e {þt÷ ytur÷ÂB…Þt™t nuht™t {krŒh™e

ßÞtu‚{tkÚte «„xtðe h{‚™t MÚt¤u ÷R sðt‚e.

• R.Ë. 1900{tk ƒeS ytur÷ÂB…f …uheË{tk ÞtuòÞu÷e.

‚u{tk 26 Œuþ™t 1319 h{‚ðehtu y™u 75 h{‚ n‚e.

12 {rn÷t h{‚ðehtuyu «Út{ðth ¼t„ ÷eÄtu.

• 1908{tk ÷kz™{tk ÞtuòÞu÷e ytur÷ÂB…f{tk 100

h{‚tu{tk 2000Úte ðÄw ¾u÷tze n‚t.

• ytur÷ÂB…f „uBË™t «‚ef{tk ¼qht, …e¤t, ft¤t, ÷e÷t

y™u ÷t÷ yu{ …tk[ hk„ rðï™t …tk[ ¾kz™wk «‚ef Au.

ytur÷ÂB…f h{‚tu rðþu yt òýtu

yt™kŒ {u¤t, ÷tuf{u¤t y™u yuBÞw®Í„ …tfo{tk ò‚ò‚™t

[fztu¤ y™u yLÞ htRzTË ytf»toý™wk fuLÿ ntuÞ Au. ytsu rðrðÄ

MÚt¤tuyu rŒ÷Äzf y™u htu{tk[f htRzTË òuðt {¤u Au. ‚u{tk

htu÷h ftuMxh™wk MÚtt™ y™tu¾wk Au. [„ztu¤ W¼e rŒþt{tk Vhu

Au ßÞthu htu÷h ftuMxh rðrðÄ ytfth™t xÙuf W…h Œtuzu Au. ‚u{tk

ƒuXu÷t ÷tuftu yuftŒ ð¾‚ ‚tu ŸÄu {tÚtu …ý ÚtE òÞ. htu÷h

ftuMxh rðþu ƒeS hË«Œ ðt‚tu …ý òýðt suðe Au.

• htu÷h ftuMxh™e þYyt‚ hrþÞt{tk 15{e ËŒe{tk

ÚtÞu÷e. ‚u™u hrþÞ™ {tWLx™ fnu‚t.

• £tLË{tk …nu÷ðnu÷wk htu÷h ftuMxh 1817{tk ƒ™u÷wk. ‚u™u

hrþÞ™ {tWLx™ ytuV ƒu÷urð÷u fnu‚t. ‚u ðtkft[qft

yt™kŒ {u¤t™wk ytf»toý : htu÷h ftuMxh

xÙuf W…h Œtuz‚e xÙu™ suðwk n‚wk.

• R.Ë. 1827{tk …ntz …hÚte ftu÷Ët W‚thðt Ztu¤tð{tk

yuf hu÷ðu ƒkÄtÞu÷e. …ðo‚ …h ¾tƒz¾qƒz xÙuf …h

WA¤fqŒ fh‚e yt „tze{tk ƒuËðt™e ÷tuftu™u {ò

…z‚e. Ë{Þ s‚tk Ënu÷týeytu™t yt™kŒ™wk ËtÄ™ ƒ™e

„E. ‚u™u Mðe[ƒuf hu÷ðu fnu‚t.

• R.Ë. 1885{tk y{urhft™tu ÷t {thfË ÚttuBË™ htu÷h

ftuMxh ƒ™tððt™tu rðï«rËæÄ r™»ýt‚ ÚtR „Þtu. ‚uýu

y™uf «fth™t htu÷h ftuMxh ƒ™tðu÷t.

• Ënu÷týeytu™u ôÄu {tÚtu fhe ™t¾™thwk «Út{ htu÷h

ftuMxh R.Ë. 1975{tk fur÷VtuŠ™Þt{tk ƒ™u÷wk.

• rðï™wk ËtiÚte ÷tkƒw htu÷h ftuMxh ò…t™™t ™t„tþe{t{tk

Au. ‚u 2479 {exh ÷tkƒw Au.

• rðï™wk ËtiÚte Ÿ[w htu÷h ftuMxh ®f„zt-ft y{urhft{tk

Au. ‚u 139 {exh Ÿ[tR™wk Au.

Ã÷tÂMxf fu ÷tfzt™t [tuhË, rºtftuý y™u „tu¤tfth

xwfztytu òuze™u ðtn™tu, {ft™tu™t {tuzu÷ ƒ™u ‚uðt Ëux™t h{fzt

÷tufr«Þ Au. yt h{fztk ƒt¤ftu ½h{tk ƒuËe™u h{e þfu Au. yt

h{fztkÚte ƒt¤ftu{tk Ëso™þÂõ‚ rðfËu Au y™u yt™kŒ …ý {¤u

Au. yt h{fztk™u rxLfh xtuÞ fnu Au. ytsu {¤‚t Ëux{tk [tu¬Ë

«fth™t ðtn™tu fu {ft™tu™t {tuzu÷ ƒ™u ‚uðe y™wfq¤‚tðt¤t

ytfthtu™t Ëux ntuÞ Au. …hk‚w {w¤¼q‚ rxLfh ntuÞ ‚tu ðÄw

htu{tk[f Au. rxLfh xtuÞ™e þtuÄ 1914{tk [tÕËo …tsw y™u

htuƒxo …uxehu fhu÷e. y{urhft™e y™u h{fztk ƒ™tð‚e Vuõxhe{tk

‚uytu ft{ fh‚t n‚t. ‚u{ýu ƒ™tðu÷t Ëux{tk ÷t÷, ÷e÷t y™u

¼qht hk„™e ÷tfzt™e Ë¤eytu, ÷tfzt™t [tuhË fu su{tk ÷tfze

¾tuËe þftÞ ‚uðt s rAÿtu ntuÞ. rAÿtuðt¤t ÷tfzt™t rºtftuýtfth

xwfztytu y™u Úttuzt „tu¤tfth …izt fu su™e ðå[u ÷tfze ¾tuËe

þftÞ ‚uðwk rAÿ y™u W…h …ý rAÿ ntuÞ. yt Ëux{tk ƒt¤ftu

Ë¤e™t Ët{Ët{u Auzu …izt fu [tuhË xwfzt ¾tuËe ‚u™t ƒeò rAÿ{tk

ƒeS Ë¤e ¾tuËu. ‚u Ë¤e™t ƒesu Auzu ð¤e …izwk ¾tuËu. yt{,

…tu‚t™e fÕ…™t þÂõ‚ ðzu ò‚ò‚™t ytfthtu W…òðe þftÞ.

yuf s Ëux{tkÚte hu÷„tze …ý ƒ™u y™u {ft™ fu rfÕ÷tu …ý

ƒ™u. ƒw÷ztuÍh, Ÿxzt fu xe.ðe.™t xtðh™wk {tuzu÷ …ý ƒ™u.

…ð™[¬e …ý ƒ™u. rxLfh xtuÞÍ rðï¼h{tk ÷tufr«Þ ÚtÞt ƒtŒ

yLÞ Ëuxtu …ý rðï«rËæÄ ÚtÞt Au.

ƒwÂæÄþt¤e ƒt¤ftu™wk h{fzwk : rxLfh xtuÞ

MðÃ™t Ëuðtu, ‚u™u Ëtfth fhtu y™u ®sŒ„e™e ËV¤‚t™tu yt™kŒ {týtu.


ËíÞ ½x™t …h ytÄtrh‚ ÷u¾ ©uýe

fåA

yt{ ‚tu fåA Ë{M‚ he‚u òuðt

sRyu ‚tu ®ËÄw ËkMf]r‚Úte «¼trð‚ y™u

¼ti„tur÷f he‚u ŒrhÞtR y™u ®ËÄw

™Œe™e þt¾tytu Auf fåA™t hý «Œuþtu

ftuhe ¢ef™t ÷¾…‚ ƒkŒh™t «Œuþtu{tk

rðM‚hu÷. yux÷wk s ™nª, íÞtk ®ËÄw

™Œe™t …týeÚte ®ËÄe [tu¾t™e ¾u‚e

{tuxt «{tý{tk Út‚e. …hk‚w ¼q„¼o

WÚt÷…tÚt÷tu y™u ðthkðth ytð‚t

íËw™t{eytu™u fthýu ft¤¢{u fåA{tk

Äh¾{ VuhVthtu Út‚tk ƒÄwk ÷wó Út‚wk „Þwk

y™u fåA yuf Ëqft hý «Œuþ ‚hefu

ƒnth ytÔÞtu. …hk‚w …rù{ y™u Œrûtý

fåA™t ŒrhÞtR ƒkŒhtu ÷¾…‚, {tkzðe,

{wkÿt, ‚wýt suðt ƒkŒhtu ðntýðxt îtht

rðŒuþ ÔÞt…th™e ‚ftu s¤ðtE hne.

ËtnrËf fåAeytu ÄkÄt htus„th {txu

Auf yhƒM‚t™, ytr£ft; …qðo{tk òðt

Ëw{tºtt, hk„w™ ËwÄe …ntUåÞt y™u

fåA™t yt ƒkŒhtuÚte ðntýðxt y™u

rðŒuþ ÔÞt…th™tu rðftË™tu rË÷rË÷tu

ð»ttuo ËwÄe [t÷w hÌttu. R.Ë. 2001{tk

ytðu÷ {ntrð™tþfthe ¼qkf…™u fthýu

fåA ‚nË™nË ÚtE „Þwk. fåA™t

…uxt¤{tk ÚtÞu÷ yt VuhVth™u fthýu

ðe. su. Xtfhr™ð]¥t ™tÞƒ {íMÞtuãtu„ r™Þt{f

y»ttZe ƒes – fåAeytu™wk ™ðwk ð»to

fåAeytu™wk ‚{t{ ‚ƒtn ÚtE „Þwk.

ytV‚™u yðËh{tk Vuhðe òý™th

fåAeytu y™u Ëhfth™e fw™un

…qðof™e WŒth ytŠÚtf ™er‚ytu™u

fthýu fåA …tAwk n‚wk ‚u™t fh‚t

ðÄw rðfrË‚ ÚtE ƒuXwk ÚtE „Þwk.

yt rðftË fkz÷t, {wkÿt suðt

ytk‚hht»xÙeÞ ƒkŒhtu ™Sf y™u …qðo

fåA™t ykòh, „tkÄeÄt{, ¼[tW,

Ët{r¾Þt¤e rðM‚th{tk Wãtu„tu MÚt…t‚t

htus„the™e {tuxe ‚ftu Q¼e ÚtE.

ytk‚h{t¤¾tfeÞ Ë„ðztu hM‚t, hu÷ðu,

ðes¤e y™u …týe™e W…÷ÂçÄ™u fthýu

…qðo fåA™t rðftË™u ðu„ {éÞtu. …qht

¼th‚ ËtÚtu fåA™wk htuz - hu÷ hM‚u

òuztý Út‚tk fåA™e Ëef÷ ƒŒ÷tE „E.

òu fu ®ËÄw ËkMf]r‚™e …hk…htytu, WíËðtu

y™u yt{ ytŒ{e™t Sð™™u M…þo‚t

rhðtòu nS fåA{tk Sðk‚ Au. ŒrhÞtE

ËkMf]r‚™e Ÿze At…™u fthýu

ŒrhÞt÷t÷™e …qò, y[o™t ‚Útt ŒrhÞt

«íÞu™e f]‚¿t‚t ÔÞõ‚ fhðt™t «‚efY…u

y»ttZe ƒes™t {ntíBÞ™u nsw ftkXt¤

«ò ‚Útt ƒnth {wkƒE ‚u{s rðŒuþ{tk

ðË‚t fåAeytuyu ò¤ðe htÏÞwk Au y™u

y»ttZe ƒes™e Wsðýe fhðt{tk ytðu

Au. ŒrhÞtŒuð™e …qò ‚Útt Ëtksu {u¤t

MðY…u yufXt ÚtE Ëti fåAeytu ŒrhÞt

rf™thu WíËð {™tðu Au. …hk‚w yts™t

rzrsx÷ Þw„{tk yLÞ «Œuþt u -

rðM‚thtu{tk yt™wk {n¥ð ½x‚wk s‚wk òuðt

{¤u Au.

fåA™t …uxt¤{tk ÄhƒtÞu÷

“yÂ~{ytu” fhtuztu ð»to™t Äh‚e™t

Rr‚ntË™u Wò„h fhu Au. ¾qƒ s …whtýe

ËkMf]r‚ytu™tu yuf rnMËtu Œwr™Þt™t

Rr‚ntË™u y™u {t™ð ò‚™t Rr‚ntË™u

òuz‚e fze MðY…u fux÷tÞ yðþu»ttu

fåA™t …uxt¤{tkÚte {¤e ytÔÞt Au.

fåA™t ¼q„¼o{tk Ë{tÞu÷ ¾™es

Ëk…r¥t™t ¼kzthtu ‚Útt ¾tË fhe™u ‚u÷

ðtÞw™e þõÞ‚tytu nsw …ý fåA™t

rðftË …Út …h Wßsð¤ ¼rð»Þ™e

þõÞ‚tytu Œu¾tE hne Au. ¾r™s ‚u÷

…uxÙtur÷Þ{ {txu™t ŒrhÞtE Ëðuoûtýtu [t÷w

Au y™u ¼rð»Þ{tk ‚u÷™t ¼kzthtu fåA™e

«„r‚{tk Ëe{tr[ö ƒ™e hnu ‚uðe

ytþt.17, ™xðh …tfo, ðtuht ƒt„™e Ët{u,

{tuhƒe.

{tu. 94282 81417

…rh©{ yu Sð™™e ËV¤‚t™wk {wÏÞ hnMÞ Au.

fhtuz…r‚ Útðwk ðÄthu sYhe Au? fu Ëw¾e Útðwk ðÄthu sYhe Au? fhtuz…r‚ Útðwk ¾htƒ ™Úte …ý ‚u™t {txu yt…ýu su ƒr÷Œt™tu

yt…eyu Aeyu ‚u ƒnw {tuxt ntuÞ Au. yu ¼q÷tu yt…ý™u {hý …Úttheyu …zeyu …Ae s ‚táþ ÚttÞ Au. yt Œuþ{tk ð]ØtuÚte ðÄthu

ftuE ŒÞ™eÞ ™Úte. ƒwZt…t{tk ‚u{™u Ë{òÞ Au fu ‚u{ýu Sð™ ™ft{e ¼t„Œtuz{tk ðuzVe ™tÏÞwk. Sððt™wk [qftE „Þwk. yu™t

fh‚t ƒnu‚h Au fu …iËt y™u ðM‚wytu …tA¤ sht ytuAwk Œtuze, Sðe ÷eÄwk ntu‚, {týe ÷eÄwk ntu‚ ‚tu ðÄthu Ëthwk n‚wk.

Sð™ {týe ÷eÄwk ntu‚ ‚tu...


¼th‚™t rsÕ÷t 600 Au y™u ‚u

…ife ËtiÚte {tuxtu rsÕ÷tu ™uVt Au. ßÞthu

ƒeò ™kƒhu ytð‚t rsÕ÷t™wk ™t{ Au

fåA rsÕ÷tu. „wsht‚ htßÞ™t 26

rsÕ÷tytu …ife ËtiÚte {tuxtu yux÷u fu

„wsht‚ htßÞ™t 23% ¼q¼t„™u ytðhe

÷u‚tu y™u 45,652 [tu.rf.{e.™tu

rðM‚th Ähtð‚tu yt rsÕ÷tu Ë{Þft¤™e

árüyu …ý yr‚ «t[e™ Au. y÷ƒ¥t,

ðËr‚™e árüyu ‚u™tu ¢{ ½ýtu s …tA¤

Au. Ë™u 2001™e ðËr‚ „ý‚he

«{týu 15,83,333 s™ËkÏÞt

Ähtð‚tu yt rsÕ÷tu ¾r™s Ë{]ÂæÄ™tu

¼kzth …ý Au.

ht{tÞý y™u {nt¼th‚{tk …ý

su™tu WÕ÷u¾ ÚtÞtu Au yu ðËr‚ðt¤tu Œuþ

‚u fåA. fåA™u ‚u Ë{Þu ¼÷u™u ‘fåA’

‚hefu ytu¤¾ðt{tk ™nª ytð‚tu ntuÞ

…ý ‚u™t yÂM‚íð rðþu ‚tu þkft s

™Úte. R.Ë. …qðuo 327{tk, s„‚ S‚ðt

™ef¤u÷t rËfkŒh™t yuf Ëu™t…r‚yu

…tu‚t™e ™tUÄ{tk fåA™u ‘ËtƒuheÞt’ ‚hefu

WÕ÷u¾ fhu÷ Au. ßÞthu {nt¼th‚{tk

fåA {txu ‘yt¼eh’ þçŒ ðt…hðt{tk

ytðu÷ Au. ¼th‚™t yuf ™t{tkrf‚

rððu[f {Õ÷e™tÚtu ‘ft[ƒt™t ytfth™t

«t[e™‚{ Œuþ’ ‚hefu fåA™u „ýtÔÞwk

Au. fåA™u htðý™e ‚…ùÞto ËtÚtu …ý

Ëtkf¤ðt{tk ytðu Au. R.Ë. 150™t

ft¤{tk ûtºt… YÿŒt{u sq™t„Z{tk yuf

rþ÷t÷u¾ ftu‚htÔÞtu n‚tu. ‚u{tk yuýu

S‚u÷t «Œuþtu{tk fåA™tu Ë{tðuþ fÞto™wk

™tUæÞwk Au. RËw r¾úM‚™t sL{ …nu÷tk

• Ä™S ¼t™wþt÷e ‘fzf ƒk„t÷e’ •

fåAe ¼t»tt™tu rðïM‚hu ÔÞt…

ytrŒ{t™ð™e «t„ir‚ntrËf þçŒtu{tk

fneyu ‚tu ŒrhÞtu, zwk„h y™u hý yux÷u

fåA!

fåA™e ðM‚e nk{uþtk …tk¾e hne

Au. ÷tuffrðyu ‚tu ytuZt ò{™t {tuZt{tk

þçŒtu {qõÞt s Au fu, ‘n÷tu ntuÚt÷,

…tk W‚ fåA, rs‚ {tzw Ëðt ÷¾.’

yt{ …tk¾e ðËr‚ðt¤t yt «Œuþ™e

{t‚]¼t»tt nk{uþtk fåAe hne Au. yt

fåAe¼t»te «Œuþ™tu {t™ðe nt÷u XuX

Œrûtý Äúwð ËwÄe …ntUåÞtu Au y™u íÞtk

fåAe™t ‘f’™tu æðs ÷nuhtÔÞtu Au.

fåA™e {wÏÞ ðËr‚ ÷tuntýt,

si™, ¼t™wþt÷e, {wÂM÷{™e yu{ Œhuf

ftu{ y™u R‚hftu{ hne Au. su{tk

si™tu™e ðËr‚ðt¤t y{wf «Œuþtu Ërn‚

ƒeòytu™e {t‚]¼t»tt nk{uþtk fåAe hne

Au. ßÞthu fåA{tk ytðe ðËu÷t

÷tuntýt, ¼t™wþt÷eytu, ®nŒw ¾ºteytu

ð„uhu ‚tu ½ýt¾ht MÚt¤tk‚h fh‚t fh‚t

fåA …ntUåÞt Au y™u fåA{tkÚte

¼th‚{tk y™u rðï{tk …ÚthtÞt Au.

fåAes™ ßÞtk „Þtu Au íÞtk …tu‚t™e

{t‚]¼t»tt™u ¼qÕÞtu ™Úte. yux÷u ‚tu

rn{t÷Þ™e [tuxeyu …ntU[u÷t {tkzðe

(fåA)™t frð r™hks™u „tÞwk Au fu....

‘rn{t÷Þ ðx …q„tu r™hks™,

ÄeýtuÄh Ëk¼h™...

yËª ƒt÷wzt ƒw÷ƒw÷ R™ò,

{tze yËtkòu [{™...

{wkS {t‚]¼qr{ fu ™{™...’

fåA

• fåAe™wk M…u®÷„ :

®nŒe™e su{ ™hòr‚ y™u

™theòr‚ (†e®÷„ - …w®÷„) yu{ ƒu

s òr‚ Au. ðå[u ™tLÞ‚hòr‚ ytð‚e

™Úte.

‘fåAe’™u yk„úuS{tk swŒe swŒe he‚u

÷¾e þftÞ Au, M…u®÷„ fhe þftÞ Au

…ý Wå[th ‚tu yuf s ÚttÞ Au. su{

fu CUTCHI, CUTCH,

KUCHCHI, KACHI, KUTCHE,

CATHI – yt{, yk„úuS M…u®÷„ „{u

‚u ntuÞ – ƒtfe ƒtu÷tÞ ‚tu fåAe s...

fåAe s... {tºt fåAe s...

• fåAe ftuý ƒtu÷u Au?

‚tu fåA™e fR fR òr‚ fu

¿ttr‚™t ÷tuftu fåAe ƒtu÷u Au yu òýðwk

…ý {n¥ð™wk Au. fåA™t ÷tuftu fåAe,

„wsht‚e y™u {u{ýe fåAe ƒtu÷u Au.

„tkÄeÄt{ rðM‚th{tk ®ËÄe ¼t»tt …ý

ƒtu÷tÞ Au. òunheyt, ÷tunthðtZt,

htÞ{t, ®n„tuhò, Ëk½th, s‚, htXtuz,

¾ºte, ¼èe, ¾÷eVt, {u{ý, ¼zt÷t,

{t÷{, ½tk[e, s¾tuR, ðtZuh, swýuò,

÷tuntýt, ¼trxÞt, ¼t™wþt÷e, ƒútñý,

{t÷Ätheytu ð„uhu swŒt swŒt Ä{tu o

…t¤‚t ÷tuftu fåAe ƒtu÷u Au y™u

ÔÞðnth{tk ÷u Au.

• fåAe¼t»tt™wk fq¤ :

Ëk‚™wk fq¤ y™u ™Œe™wk {q¤ õÞthu

…ý ËkËtheytu™u …qAðw k ™nª yu{

fnuðt{tk ytÔÞwk Au. …hk‚w ¼t»tt™t {q¤

su ËtiÚte ðÄw Ë…™t Ëuðu Au ‚u ËtiÚte ðÄw ft{ fhu Au.

132 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚‚tu …qAðt™t s hÌtt. yu™t {q¤ RLztu

- Þwhtur…Þ™, RLztu-Rhtr™Þ™, RLztu-

ytÞ™o, W¥th-…rù{e Ít u™ y™u

®ËÄ{tkÚte ™ef¤u Au. yuf rðît™u ‚tu yu{

…ý fÌtwk Au fu, ‘®ËÄe y™u fåAe ƒk™u

{trËÞtR ƒnu™tu Au...!’ ®ËÄe{tkÚte

fåAe y™u fåAe{tkÚte {u{ýe fåAe W‚he

ytðe Au yu{ …ý fnuðt{tk ytðu Au.

ßÞthu þt†eÞ he‚u òuðt{tk ytðu

‚tu ËkMf]‚{tkÚte «tf]‚ MðY…u fåAe

‚u{tkÚte W‚he ytðe Au yu{ fnuðwk

ƒhtƒh Útþu.

• fåAe õÞthÚte ƒtu÷tÞ Au?

htðý™e ‚…ùÞto ËtÚtu òu yt

¼t»tt™u òuzðt{tk ytð‚e ntuÞ ‚tu

ht{™t Ë{Þ{tk yt ¼t»tt™wk yÂM‚íð

‚tu ntuÞ s. fåA{tk yt ¼t»tt õÞthÚte

ƒtu÷tÞ Au ‚u yk„u {‚¼uŒ ntuE þfu

Au …ý {™¼uŒ ‚tu ™Úte s. fåA™t

òýe‚t ËkþtuÄf - ËtrníÞfth Mð.

ht{®ËnS htXtuzu ‚u™u Ëtzt ƒthËtu

ð»toÚte yt ¼t»tt™tu W…Þtu„ fåA{tk

Út‚tu ytðu Au yu{ sýtðu Au.

rðþu»t{tk ‚uytu sýtðu Au fu, ‘.....

yux÷u fu ÷t¾t Vw÷týe™t Ë{Þ™t y™u

‚u …nu÷t™t ËtrníÞ™u fåAe r÷r…{tk

÷¾t‚wk n‚wk...’ ßÞthu yt…ýt yuf

ƒeò ¼t»ttþt†e Mð. rþðS ƒthtux

‚tu yt ¼t»tt 99 nòh ð»ttuoÚte

W…Þtu„{tk ÷uðt‚e ntuðt™wk …tu‚t™e

yuf ™tUÄ{tk ÷¾u Au. …hk‚w, yt

yr‚þÞtuÂõ‚ ntuÞ yu{ ÷t„u Au.

…ý R.Ë. 872{tk ÚtÞu÷t

{t{iŒuð™e ¼rð»Þðtýe™t Vfht

fåAe ¼t»tt{tk s W…÷çÄ Au y™u

ðtk[ðt {¤u Au. yu he‚u ‚u Ë{Þ{tk

¼t»tt ƒtu÷™tht y™u Ë{s™tht fåA{tk

y™u ¼th‚ ‚u{s rðï™t y÷„ y÷„

¼t„tu{tk òuðt{tk ytÔÞt Au.

ytÞtuo ¼th‚{tk RËw …nu÷tÚte …tk[

nòh ð»ttuoÚte ¼th‚{tk ytÔÞt n‚t y™u

yu{™t yt„{™Úte ËkMf]‚ ¼t»tt™tu

W…Þtu„ Útðt ÷tøÞtu. ËkMf]‚{tkÚte «tf]‚

¼t»tt ytðe y™u «tf]‚™wk yuf MðY…

‚u fåAe ¼t»tt Au yu{ fne þftÞ. yu

he‚u ÷„¼„ …tk[-Ët‚ nòh ð»toÚte

yt ¼t»tt™wk yÂM‚íð ntuÞ yu{

Mðefthe þftÞ. xqkf{tk, yt ¼t»tt

õÞthÚte ƒtu÷tÞ Au y™u ÷¾tÞ Au yu

yk„u ftuE [tu¬Ë {t…{tk ƒtkÄe þftÞ

‚u{ ™Úte. …ý «tf]‚™wk yuf MðY… ‚u

fåAe¼t»tt ntuðtÚte ‚u …tk[-Ët‚ nòh

ð»toÚte ƒtu÷tÞ Au y™u ÷¾tÞ Au yu{

fne þftÞ.

• fåAe õÞtk õÞtk ƒtu÷tÞ Au?Ët{tLÞ he‚u fåAe ¼t»tt fåA

«Œuþ{tk ƒtu÷t‚e ntuÞ yuðwk «Út{ árüyu

rðÄt™ fhe þftÞ y™u yuðt rðÄt™™u

{t™e ÷uðt {txu yt…ýwk {™ ÷÷[tÞ

…hk‚w ‚u Ët[wk ™Úte. fåA y™u fåA ƒnth

…ý fåAe ¼t»tt ƒtu÷™tht ÷tuftu Au, ßÞtk

yt ¼t»tt ytsu …ý ƒtu÷tÞ Au. fåA

ƒnth ¼th‚™t y÷„ y÷„ htßÞtu{tk

‚u{s Œwr™Þt™t y{wf «Œuþtu{tk yt

¼t»tt ƒtu÷™tht ¼t»teytu ðËu Au ‚u ‚hV

™sh fhðe òuEyu. yt…ýu „wsht‚™e

ðt‚ fheyu ‚tu Ëtiht»xÙ™t ftkXt¤

«Œuþtu{tk, ò{™„h rsÕ÷t™t ÷„ƒ„

¼t„{tk, ðztuŒht, Ëwh‚, ð÷Ëtz, ðt…e,

W{h„t{, W¥th „wsht‚™t fux÷tf

„t{ztkytu{tk y™u þnuhtu{tk ßÞtk ßÞtk

fåAeytu ðMÞt Au WŒtnhý ‚hefu :

{nuËtýt rsÕ÷t™t þnuht u{t k y™u

„t{ztkytu{tk y™u ®n{‚™„h rsÕ÷t{tk

ytðu÷ fk…tytu{tk, íÞtk yt ¼t»tt ƒtu÷tÞ

Au. ðztuŒht, Ëwh‚, ô{h„t{, ð÷Ëtz,

ðt…e ð„uhu søÞtyu ¼t™wþt÷eytu Ërn‚

y™uf fåAeytu ÄkÄtÚtuo ðËu Au y™u ‚uytu

½h y™u ÄkÄt™t MÚt¤u fåAe ¼t»tt™tu

W…Þtu„ fhu Au. yhu, XuX ftu÷ft‚t{tk …ý

fåAe ƒtu÷™tht y™u òý™tht fåAeytu

íÞtk ðËu Au.

ßÞthu „wsht‚ ƒnth yt…ýu ™sh

fheyu ‚tu {ntht»xÙ™t yzÄt ¼t„{tk

y™u {wkƒE{tk fåAeytu ðËu Au y™u fåAe

¼t»tt ƒtu÷u Au. {wkƒR{tk y™u Úttýt,

ztUƒeð÷e, {w÷wkz, ½txftu…h, ƒtuheð÷e,

ftkrŒð÷e ð„uhu MÚt¤u sRyu ‚tu fåA™t

ftuE {tuxt þnuh{tk ytÔÞt ntuEyu yuðtu

¼tË ÚttÞ Au. fu{fu, ynª ‚tu nhuf …„÷u

fåAeytu òuðt {¤u Au y™u fåAe

¼t»tt™tu W…Þtu„ Út‚tu ntuðt™wk òýðt

{¤u Au, y™w¼ððt {¤u Au. {ntht»xÙ

W…ht k‚ ytkÄ ú«Œuþ, {æÞ«Œuþ,

W¥th«Œuþ, ytËt{, fuht÷t, ‚tr{÷™tzw,

fýtoxf, ytuheMËt, „tuðt y™u Œuþ™t

yLÞ ¼t„tu{tk yt ¼t»tt ƒtu÷™tht

fåAeytu y™u rƒ™fåAeytu ðËu Au.

htsMÚtt™™t ©e„k„t™„h

rsÕ÷t{tk ‚tu fåAÚte y™u ®ËÄÚte

ytðu÷t ¼t™wþt÷eytu™e Ëthe yuðe

ðËr‚ íÞtk Au. suytu ½h{tk y™u

ÔÞðnth{tk fåAe™tu W…Þtu„ fhu Au.

®ËÄer{r©‚ fåAe{tk ‚uytu ytðtu

ÔÞðnth fhu Au.

yt yk„u yuf hË«Œ ðt‚™e ™tUÄ

÷uðe òuEyu fu fåA™t ƒÒte «Œuþ y™u

fåA™t W¥theÞ Ëe{tð‚eo f ux÷tf

„t{zt{tk ‚tu {tºt fåAe¼t»tt òý™tht

÷tuftu s ðËu Au... ‚uytu „wsht‚e ¼t»tt

…ý …qhe òý‚t ™Úte y™u ƒtu÷e …ý

þf‚t ™Úte.

• fåAe htsðneðx™e ¼t»tt fu{™ ƒ™e þfe?

…ý fåA{tk ‚tu ftuE M‚hu fåAe™u

su yt™kŒ{tk ƒeò Ën¼t„e ™ ntuÞ yu yt™kŒ y…qýo Au.

133sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚htsðneðx™e ¼t»tt ƒ™tððt {txu ftuE

«Þí™tu ÚtÞt ntuðt™wk At‚e Xtufe™u fne

þftÞ ‚u{ ™Úte. yu™tk …ý y™uf

fthýtu Au. òzuòðkþ™t 18

htßÞf‚toytu – ht’¾U„th 1÷tÚte

{Œ™®ËnS ËwÄe™t – òzuò ðkþ™t

ntuðtÚte …hý‚t n‚t fåA ƒnthÚte

yux÷u …hýu‚h htýeytu y™u yu{™e

ËtÚtu ytðu÷ ðzthýtu - ™tufhtýeytu

ð„uhu …ý fåAe¼t»tt òý‚e ™ ntuðtÚte

yu{™t ½h{tk yux÷u fu hts{nu÷{tk y™u

htýeðtË{tk ƒtu÷[t÷™e ¼t»tt „wsht‚e

fu ®nŒe s hnu‚e n‚e. ‚u{ s fåA{tk

r™{t‚t Œeðt™tu, Wå[ yrÄftheytu …ý

fåA ƒnthÚte ytð‚t ntuðtÚte yu ð„o

‚hVÚte …ý fåAe™u htßÞ ðneðx™e

¼t»tt ‚hefu {tLÞ‚t yt…ðt {txu ftuE

«Þí™tu ÚtÞt ™nª – y™u òu ÚtÞt ntuÞ

‚tu htýeðtËu ‚uðt «Þí™tu™u xuftu ytÃÞtu

™ n‚tu yu nfef‚ Au.

• fåAe™u r÷r… Au?‚tu yt…ý™u ‚h‚ s Íƒfthtu Útþu

fu ytðe Ë{]æÄ y™u [tuxŒth ¼t»tt™u

…tu‚t™e r÷r… ‚tu nþu s. sðtƒ ‘nt’

y™u ‘™t’ ƒk™u he‚u yt…e þftÞ ‚u{

Au. fu{fu, ËŒeytuÚte fåAe r÷r… yk„u

«Þí™tu Út‚t hÌtt Au. yu yk„u™e

W…÷çÄ {trn‚eytu ‚tu yu{ Œþtoðu Au

fu ytX{e ËŒe™t «t[e™‚{ yðþu»ttu

¼k¼tuh{tkÚte «tó ÚtÞt ‚u Ë{ÞÚte fåAe

¼t»tt™t {q¤ ËkMf]‚{tkÚte WŒT¼ðe «tf]‚

he‚u rðfË‚t òuðt{tk ytðu Au. fåA{tk

yt ¼t»tt™e r÷r… {txu òuEyu ‚tu nt÷u

W…÷çÄ Út‚e {trn‚e {wsƒ Ëti«Út{

Ë™u 1936{tk ™thtýS rðþ™S X¬wh

‚hVÚte fåAe r÷r… ‚iÞth fhðt{tk

ytðe n‚e. y™u ‚u r÷r…™u ‘òhu-òu-

swæÄ’ ™t{f yu{™t …wM‚f{tk «rËæÄ

…ý fhðt{tk ytðe n‚e. …ý ‚u™t nt÷

…ý ƒunt÷ ÚtÞt n‚t.

yt ƒÄt «Þí™tu …nu÷t …ý

‘¾t™tR ¾tuò’ytu™t Ä{o„úkÚt …ý fåAe

r÷r…{tk ÷¾tÞt Au. su™u yt…ýu

‘¾tusfe r÷r…’ fneyu Aeyu. yt

¾tusfe r÷r…{tk ¾t™tR ¾tuòytu™tk

Ä{o„ú kÚtt u W…÷çÄ ÚttÞ Au. yt

Ä{o„úkÚttu{tk y÷ƒ¥t, rnLŒwytu™tk Œuð

yux÷u fu ht{ - f]»ýtð‚th ðhtnr{rnh

yð‚th ð„uhu yð‚thtu™u ƒ‚tððt{tk

ytðu÷ Au y™u yu™tk ðýo™ Au. yt

¾t™tR ¾tuòytu ‚hVÚte Mfq÷tu …ý

[÷tððt{tk ytð‚e n‚e y™u ‚u{tk

[t÷‚t …tXâ …wM‚ftu …ý yt s

‘¾tusfe r÷r…’{tk ‚iÞth fhðt{tk

ytðu÷t n‚t y™u ‚u ¼ýtððt{tk

ytð‚t n‚t. …ý ytsu yu „ýe„tkXe

søÞtyu s òuðt{tk ytðu Au.

‚t. 8-1-1990™t ht us,

ò{™„h rsÕ÷t™t Äútu¤™t hnuðtËe

{u{ý {nk{Œ nwËu™ fhe{¼tE

ftuxztðt¤t WVuo ‘ntS¼t’ ™t{™t yuf

{u{ý¼tEyu …ý fåAer÷r… ‚iÞth fhe

Au y™u ‚u™e ™f÷ yt ÷¾™th™u …ý

{tuf÷e Au. …ý yt r÷r… su {u{ýe-

fåAe{tk Au yu «[r÷‚ ÚtE þfe ™Úte

yu nfef‚ Au.

ßÞthu ‚tsu‚h{tk {q¤ yƒztËt

‚t÷wft™t Ëwò…h „t{™t …ý nt÷u

suytu y{ŒtðtŒ {æÞu MÚttÞe ÚtÞt

Au yu ztì. htsw÷ þtn (Auzt)

™t{™t yuf fåAe ƒnu™ ‚hVÚte

…ý yuf r[ºtr÷r… ‚iÞth fhðt{tk

ytðe Au su [tR™eÍ r÷r… suðe

Œu¾tÞ Au fu {¤‚e ytðu Au, yuðe

fåAer÷r… ‚iÞth fhe «rËæÄ

fhðt{t k ytðe Au. yt rð»tÞu

y„íÞ™e y™u òýðt suðe ðt‚ yu Au

fu yt r÷r…™u yu{ýu rŒÕne ÂMÚt‚

ftu…ehtEx ytìrVË{tk ftu…ehtRx fhtðe

…uxLx ÷eÄu÷ Au. fåAer÷r… ‚iÞth fhe

‚uytu ƒuËe ™Úte hÌtt …ý nt÷u ¼th‚{tk

24 ¼t»ttytu™t u ƒkÄthý™t 8{t

þezâwy÷{tk Ë{tðuþ ÚtÞu÷ Au. yux÷u

fu ƒkÄthý {tLÞ ÚtÞu÷ Au. ‚u{tk yuf

W{uhe 25{e ¼t»tt ‚hefu fåAe¼t»tt™u

{tLÞ‚t y…tððt …ý ‚uytu «Þí™ fhe

hÌtt Au yu yt…ýt {txu „tihð ÷uðt

suðe ðt‚ Au.

yíÞthu AuÕ÷u, [t÷w {rn™u s

fåAe™t òýe‚t rðît™ rððu[f y™u

frð ©e ðús„s fkÄ ‚hVÚte …ý

ÔÞðÂMÚt‚ fåAe r÷r… ‚iÞth fhðt{tk

ytðe Au. yt {txu ‚uytu Ë™u 1974Úte

‚u™e …tA¤ …zât n‚t. yu{™e r÷r…

òu‚tk ‚u ÔÞðÂMÚt‚ sýtE Au fu{fu ©e

„sfkÄ …tu‚u r™ð]¥t rþûtf Au y™u

fåAe¼t»tt™t su [th-…tk[ r™»ýt‚tu Au

‚u …ife™t yuf Au.

yu{™e yt r÷r… yt ÷¾™thu

òuE Au y™u yÇÞtË …ý fÞtuo Au.

yux÷u ™t™t{tk ™t™e ¼q÷ ftZðt{tk …ý

{w~fu÷e …zu ‚uðe yu{™e r÷r… Au.

yt…ýu yu{™e r÷r…™u ðÄtðeyu ‚tu?

• þwk r÷r…™e nðu sYh‚ Au?

nðu ÷t¾ Yr…Þt™tu Ëðt÷ Ët{u

ytðu Au fu, ‘þwk fåAe ¼t»tt™u …tu‚t™e

yux÷u fu fåAe r÷r…™e sYh‚ Au?’ yt

Ëðt÷™tu sðtƒ nðu ‚tu yt…e þftÞ

‚u{ Au fu ‘nðu fåAe r÷r…™e sYh‚

™Úte...’ fu{fu ytsu Œwr™Þt™u su™t ð„h

[t÷‚w k ™Úte ‚uðe yk„ú uS ¼t»tt™u

…tu‚t™e r÷r… õÞtk Au? s{o™e, hrþÞ™,

£U[ ð„uhu ¼t»ttytu™u …ý …tu‚t™e r÷r…

™Úte. yu ¼t»ttytu™u htu{™ r÷r…{tk

÷¾tÞ Au A‚tk ¼t»tt ‚hefu yu

r™htþtðtŒe Är™f fh‚tk ytþtðtŒe „heƒ ðÄthu Ëw¾e ntuÞ Au.

134 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚Œwr™Þt¼h{tk …ÚthtÞu÷e Au yu yt…ýu

Ëti òýeyu Aeyu. yhu, yt…ýe

ht»xÙ¼t»tt ®nŒe™u …ý õÞtk …tu‚t™e

r÷r… Au? yu …ý Œuð™t„he r÷r…{tk

÷¾tÞ Au. ftUfýe, {htXe, ft~{ehe,

htsMÚtt™e, {thðtze ð„uhu ¼t»ttytu™u

…ý …tu‚t™e r÷r… ™Úte. yt he‚u

…‚t™e r÷r… ð„h …ý ¼t»tt™tu rðftË

ÚtE þfu Au yu W…h™tk WŒtnhýtu

òuðtÚte òýe þftÞ ‚u{ Au.

yt{, ‘fåAe™u …tu‚t™e r÷r… ™Úte

yux÷u ‚u™tu rðftË ÚtE þf‚tu ™Úte...’

yuðt „e‚ „tðt™tu Ë{Þ nðu …qhtu ÚtE

„Þtu Au. nðu ‚tu „wsht‚e r÷r… fu

Œuð™t„he r÷r…{tk s fåAe¼t»tt™wk

¾uztý ÚtE þfu Au y™u yuðt s «Þí™tu

fhðt òuEyu. yíÞthu yu{ s ÚttÞ Au.

yt ÷¾™thu Ë™u 1992™e

Ët÷{tk …t u‚t™tu fåAe ðt‚toËk„ún

‘Ztuhðtztu’{tk ‚tu ÷u¾f ‚hefu he‚Ëh

yu÷t™ s fÞwO Au fu ‘nðu fåAe r÷r…™e

ðt‚ …z‚e {qftu y™u „wsht‚e r÷r…{tk

fåAe™u ÷¾ðt {tkztu...’ y{the árüyu

„wsht‚e r÷r… y™u rðfÕ…u Œuð™t„he

r÷r…™u y…™tððtÚte fåAe ¼t»tt™u

Ë{]æÄ fhe þftþu. yt…ýt s yuf

÷u¾f sÞ{Õ÷ …h{th™t sýtÔÞt {wsƒ

fåAe ËtrníÞ™u „wsht‚e r÷r…{tk

÷¾ðt™e þYyt‚ Ë™u 1856Úte ÚtE

n‚e.

• fåAe ¼t»tt™e „wsht‚e™u Œu™

fåAe ¼t»tt™t ƒtu÷ Ë[tux ‚u{s

[tuxŒth Au. ð¤e yu™t xqkftûthe þçŒtu

yr‚ [tuxŒth Au. yt fthýu yt…ýt

÷u¾ftu ‘Ëwft™e’, ztì. ze.S. ÔÞtË,

Wr{Þtþkfh¼tE yòýe, Mð.

{q¤hts¼tE Y…thu÷ ð„uhu suðt fux÷tf

÷u¾ftuyu …tu‚t™e ÷ur¾™e îtht fåAe

þçŒt u™e yËhðt¤e (fåAe þçŒt u

yt…e™u) „wsht‚e ¼t»tt{tk …tu‚t™wk

¾uztý fÞwO Au. yu he‚u yu{ýu fåAe

þçŒtu yt…e „wsht‚e ¼t»tt™u Ë{]æÄ

ƒ™tðe Au. Œt.‚. ‘¾…u’, ‘Aýe ÃÞt’,

‘¼÷u’, ‘{tzw’, ‘Atuhtu’, ‘y[eò’,

‘s„t’ ð„uhu suðt fux÷tÞ þçŒtu ytsu

„wsht‚e ¼t»tt™t þçŒtu ƒ™e „Þt Au

y™u ð…htþ{tk ÷uðtÞ Au. yíÞth ËwÄe

yu{ fnuðt‚wk fu „wsht‚e ¼t»tt swŒe

swŒe ‚uh ¼t»ttytu™tk þçŒtu™u y…™tðe

„wsht‚e ¼t»tt ƒ™e Au. …ý nðu ‚u{tk

[tiŒ{e ¼t»tt ‘fåAe¼t»tt’™t þçŒtu …ý

W{uhtÞ Au yu ™tUÄðwk hÌtwk.

• þwæÄ fåAe

y„tW yt…ýu òuE „Þt Aeyu fu

fåAe¼t»tt™tk {q¤ ËkMf]‚ ¼t»tt{tk Au.

ËkMf]‚{tkÚte «tf]‚ y™u «tf]‚{tkÚte yt

¼t»tt yux÷u fu fåAe ¼t»tt WŒT¼ðe

Au. «tf]‚™t ðiÞtfhýe f{tŒeïhu

ÔÞtfhý™t ™¬e fhu÷t rËæÄt k‚t u

y™wËth fåAe ¼t»tt™t ÔÞtfhý™wk

ƒkÄthý …ý «tf]‚™u {¤‚wk ytðu Au.

yt ƒkÄthý y™wËth fåAe ¼t»tt™t

ÔÞtfhý™u (Mð.) fu.ft. þt†e,

þtkr‚÷t÷ yt[tÞo, (Mð.) «‚t…htÞ

rºtðuŒe ð„uhu yt rð»tÞ™t rðît™tuyu

fåAe ¼t»tt {txu „wsht‚e r÷r…™u s

«tÄtLÞ ytÃÞwk Au.

…ý fåAe fkE yuf s MðY…u

÷¾t‚e - ƒtu÷t‚e ™Úte. ‘ƒth „tWyu

ƒtu÷e ƒŒ÷tÞ...’ yu{ fåA{tk …ý

«Œuþu «Œuþu, ‚u y÷„ y÷„ he‚u

ƒtu÷tÞ Au y™u ÷nuftu …ý y÷„ y÷„

ntuÞ Au. yux÷u fu Úttuzt VuhVth ËtÚtu

yu …kÚtf{tk ƒtu÷tÞ Au. yt VuhVth{tk

òuEyu ‚tu òzuò fåAe, fkXe rðM‚th{tk

ƒtu÷t‚e fåAe, „tkÄeÄt{ rðM‚th{tk

®ËÄe ÷nuftðt¤e fåAe, ®ËÄe r{r©‚

ƒÒte «Œuþ™e fåAe, yƒztËt™e fåAe

yuðt rðÄrðÄ «fthu fåAe ¼t»tt ytsu

ƒtu÷tÞ Au. òufu, yƒztËt™e fåAe s

þwæÄ fåAe ¼t»tt Au yu{ fne þftÞ.

• fåAe ¼t»tt ftuý ƒtu÷u Au?

y„tW yt…ýu òuÞwk Au fu y÷„

y÷„ ¼t„tu{tk y™u «Œuþtu{tk y÷„

y÷„ he‚u fu ÷nuft{tk fåAe ƒtu÷tÞ

Au y™u ÷¾tÞ …ý Au. fåA™e ykŒh

‚tu ðt„z yux÷u fu ht…h y™u ¼[tW

‚t÷wft{tk „wsht‚e y™u fåAe ƒk™u

50%™e he‚u ƒt u÷tÞ Au. yhu,

yƒztËt, …tðh…èe ‚u{s ƒÒte™t

Auðtzt™t „t{tu{tk hnu™tht ‚tu 100%

fåAe¼t»te s Au. yu{™u fåAe rËðtÞ

ƒeS ftuE ¼t»tt ytðz‚e ™Úte.

yt fåAe ¼t»tt fåA{tk ƒtu÷tÞ

Au ‚u™e ðt‚ fhe …ý fåA ƒnth

¼th‚{tk ‚u{s ¼th‚ ƒnth …ý fåAe

¼t»tt ƒtu÷tÞ Au ‚u yt…ýu y„tW

™tUæÞwk Au. yt fåAe ¼t»ttytu™e yuf

÷tûtrýf‚t Au su ÷tuffrð ™e[u™t

þçŒtu{tk ÔÞõ‚ fhu Au :

rs‚ht fåAe fåA{U,

‚u™wk rƒ{ýt ƒth...

…ÞtO ðËU‚t ð‚™™wk,

¼q÷U ™‚t ÷¾ðth...

• ¼th‚ ƒnth yt ¼t»tt Au?

¼th‚{tk yt ¼t»tt ƒtu÷™tht y™u

òý™thtytu™e nfef‚ yt…ýu òuE „Þt

Aeyu. nðu yt…ýu ¼th‚ ƒnth yt

¼t»tt õÞtk õÞtk ƒtu÷tÞ Au ‚u yk„u™e

[[to fheyu.

• ®ËÄ{tk :

fåA™tu þt¾…ztuþe Au ®ËÄ «tk‚.

RËw™e Ët‚{e ËŒe™e ytË…tË ®ËÄ™t

[trhºÞÚte ƒwrØ ytðu Au, ƒwrØÚte [trhºÞ ™Úte ytð‚wk.

135sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚Œrûtý ¼t„™u ‘÷tuyh®ËÄ’ fnuðt{tk

ytð‚wk n‚wk. su{tk nt÷™t fhtk[e, Xêtu,

ƒŒe™e, r{êe ð„uhu «Œuþtu™u ‘fthe fåA’

fnuðt{tk ytðu Au ‚u «Œuþtu{tk ƒtu÷t‚e

¼t»tt fåAe n‚e y™u ytsu …ý ƒtu÷tÞ

Au. ynª ®ËÄe r{r©‚ fåAe ƒtu÷tÞ

Au. ynª „wsht‚e ¼t»tt ™®nð‚

ƒtu÷tÞ Au. y÷ƒ¥t, nt÷u

‘÷tuyh®ËÄ’™e htsfts™e ¼t»tt ®ËÄe

Au ßÞthu {thðtz™t ‘{hwfåA’ ‚hefu

ytu¤¾t‚t «Œuþ™e ¼t»tt …ý fåAe

n‚e.

‘÷t uyh®ËÄ’™e htsðneðx™e

¼t»tt ®ËÄe fE he‚u ÚtE ‚u yk„u …ý

yuf Rr‚ntË Au su …ý òuE ÷Eyu.

Ë™u 1843{tk yk„úuòuyu ®ËÄ™tu fƒòu

÷eÄtu íÞthu íÞtk htsðneðx™e ¼t»tt

VthËe n‚e. …ý VthËe™u ƒŒ÷u ®ËÄe

¼t»tt™u htsðneðx™e ¼t»tt ƒ™tððt

{txu ‚u Ë{Þu íÞtk yuf [¤ð¤ [t÷‚e

n‚e y™u ‚u™u ËV¤‚t {¤‚tk Ë™u

1852{tk yhurƒf r÷r…ðt¤e ®ËÄe

¼t»tt™u {tLÞ‚t {¤e y™u Ë™u

1857{tk yÇÞtË¢{ y™u Ëhfthe

ft{fts{tk ®ËÄe ¼t»tt™u MÚtt™ {éÞwk

n‚wk. yºtu yuf ðt‚™e ™tUÄ ÷uðe òuEyu

fu fåAe™u yhurƒf{tk ™Úte ÷¾e þft‚e.

Œuð™t„he y™u „wsht‚e r÷r…{tk ‚u

Ëthe he‚u ÷¾e þftÞ Au.

®ËÄ rËðtÞ™t rðïM‚hu yt ¼t»tt

õÞtk õÞtk ƒtu÷tÞ Au ‚u yk„u rð[th

fheyu ‚tu òýe™u ™ðtE ÷t„þu fu

fåAe™tu zkftu rðï™e ÷„¼„ nhuf

søÞtyu ðt„u Au.

• yV½tr™M‚t™{tk :yV½tr™M‚t™{tk …ý …w~‚w¼t»tt

ËtÚtu fåAe …ý ƒtu÷tÞ Au. yu nfef‚

òýeyu íÞthu yt…ý™u y[hs ÚttÞ yu

Mðt¼trðf Au, …ý yu nfef‚ Au.

íÞtk™e y{wf «ò yt…ýt ƒÒte «Œuþ™e

su{ {t÷Äthe «ò Au su™u ‘™tu{tz’

(NOMADS) y™u Ëu{e-™t u{tz

(SEMI-NOMADS) ‚hefu ytu¤¾tÞ

Au ‚u «ò fåAe ¼t»tt ƒtu÷u Au.

…w~‚w¼t»tt{tk KOCH þçŒ Au. ‚u™tu

yÚto ÚttÞ Au MÚt¤tk‚h. yV½t™ «ò

Äe÷ÍtE (DILZAI), ftfh, ÷tuze,

Ë{ÍŒÍtE y™u f ux÷ef Œwht™e

òr‚ytu, fux÷tf «Ëk„tu{tk ç÷tu[ ÷tuftu

…ý yt ¼t»tt™tu W…Þtu„ fhu Au. ™tu{tz

y™u Ëu{e ™tu{tz™u yV½tr™M‚t™{tk

‘fw[e’ (KUTCHI) fnuðt{tk ytðu Au.

‚u{™tu ÔÞðËtÞ ½uxt-ƒfht [thðt™tu,

…t¤ðt™tu y™u ‚u™wk W™, [t{zt ‚u{s

yLÞ ðM‚wytu ËtÚtu Ëkf¤tÞu÷tu rðr™Þtu„

Au. ‚uytu yt ¼t»tt ƒtu÷u Au. yt…ýt

ƒÒte{tk s‚ ÷tuftu su he‚u …tu‚t™tu

…þw…t÷™™tu ÄkÄtu fhu Au ‚uðtu s ÄkÄtu

fu ÔÞðËtÞ yt ÷tuftu …ý fhu Au. yt

÷tuftu …ife 60% sux÷t ÷tuftu fåAe¼t»tt

ƒtu÷u Au. yt fåAe ƒtu÷™thtytu™u

Þw™tRxuz ™uþ™ hu^ÞwS fr{þ™ îtht

ytu¤¾e ftZðt{tk ytðu÷t Au. yt «ò

Œw»ft¤ suðe y™u yLÞ yt…r¥tytu™tk

fthýu yuf søÞtyuÚte ƒeS søÞtyu

MÚt¤t k‚h fh™the «ò Au. ƒeò

þçŒtu{tk fneyu ‚tu yt…ýt «Œuþ™t

¼hðtz, hƒthe fu ƒÒte™t s‚ ÷tuftu

suðtu ÄkÄtu fhu Au y™u …w~‚wr{r©‚ fåAe

¼t»tt ƒtu÷u Au. òu fu nðu Ë™u 1960Úte

yu{™wk MÚt¤tk‚h ytuAwk ÚtÞwk Au.

ytðe fåAe ¼t»tt ƒtu÷™the

«ò™e ËkÏÞt ºtý ÷t¾ suðe

ƒ‚tððt{tk ytðe Au.

yu{™tk MÚt¤tk‚h Úttuzt ytuAt ÚtÞt

Au yu {txu yV½t™ - htsfthý™u …ý

Úttuzt þçŒtu{tk òýe ÷uðtu òuEyu. yt

™tu{tzeË y™u Ëu{e ™tu{tzeË «ò™u

yV½tr™M‚t™™t ƒkÄthý™t ytxeof÷-

14 «{týu íÞtk™e …t÷to{uLx{tk 10

Ëextu yt…ðt{tk ytðu÷e Au. yu™t

yt„uðt™tu{tk òýe‚wk ™t{ Au nË{‚

½™e yn{ŒÍtE. yt «ò™e WÒtr‚

y™u Ëw¾tfthe {txu y™uf òu„ðtEytu

Au. ytðe òu„ðtEytu yV½tr™M‚t™™e

÷ztEÚte 30 ð»t o …nu÷t k íÞt k™t

ƒkÄthý{tk yt{us fhðt{tk ytðu÷e Au.

yV½tr™M‚t™™t ht»xÙeÞ rðftË{tk yt

«ò™tu Vt¤tu 30% sux÷tu ntuðt™wk

™tUÄðt{tk ytðu÷ Au.

• fhtk[e{tk – …tf {tk :

yt…ýt þt¾…ztuþe ®ËÄ y™u

Úth…thfh ‚u{s fhtk[e{tk ytuAt{tk

ytuAt 3,50,000 fåAe ¼t»teytu™e

ÔÞðnth™e ¼t»tt fåAe Au yu{

™tUÄðt{tk ytðu÷ Au.

• ytr£ft{tk :

¼th‚ ƒnth …trfM‚t™™t ®ËÄ

«tk‚™u ƒtŒ fh‚t ðÄthu{tk ðÄthu fåAe

ƒtu÷t‚e ntuÞ ‚tu ‚u Au fuLÞt{tk. Ë™u

1995™e Ët÷™t ytkfzt W…÷çÄ Au ‚u

{wsƒ íÞtk 10,000 ÷tuftu fåAe ¼t»tt

ƒtu÷u Au. yt ytkfzt{tk ™tRhtuƒe,

{tuBƒtËt ð„uhu {Útftu™tu y™u ðu…the

{Útft u™t u Ë{tðuþ ÚtE òÞ Au.

ytr£ft™e yt «ò „wsht‚e, $ø÷eþ,

MÚttr™f ¼t»tt Mðt÷e ËtÚtu fåAe …ý

ƒtu÷u Au. su{tk frzÞt, ðu…theytu,

fu™urzÞ™, yurþÞ™tu su{tk ®nŒw, {wÂM÷{,

{u{ý, rþÞt RM{tR÷e ¾t uò,

r¾úM‚eytu, fåA™t fux÷tf fýƒeytu

ð„uhu™tu Ë{tðuþ ÚttÞ Au. xqkf{tk, fnuðwk

ntuÞ ‚tu fne þftÞ fu... fåA{tkÚte íÞtk

„Þu÷t ð»ttuoÚte íÞtk hnu‚t fåAeytu …ife

70% ÷tuftu fåAe ¼t»tt ƒtu÷u Au.

ßÞthu xtLÍtr™Þt™t þnuhe

ƒuŒhftheÚte fhu÷wk ft{ ƒu ð¾‚ fhðwk …zu Au.

136 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚rðM‚thtu{tk …ý fåAe ƒtu÷‚t ÷tuftu™e

ËkÏÞt „ý™t…tºt Au. ¼th‚ ƒnth

…trfM‚t™™t ®ËÄ «t k‚{t k y™u

Úth…thfh{tk y™u ytr£ft™t fux÷tf

«Œuþtu{t k ‚u{s y{urhft™t y{wf

¼t„tu{tk fåAe ¼t»tt ƒtu÷tÞ Au. yt…ýu

òuE „Þt Aeyu. yhu, yV½tr™M‚t™{tk

‚tu yt…ýt ƒÒte «Œuþ suðt {t÷Ätheytu

ðËu Au y™u yuðtu s ÔÞðnth fhu Au

yu yk„u …ý yt…ýu ™tUÄe [qõÞt Aeyu.

yt fåAe ¼t»teytu™t «{tý yk„u

ftuE [tu¬Ë ytkfztu ™ef¤e þfu yu{

™Úte. …ý ðuƒ ytÄtrh‚ ytkfzt òuðt{tk

ytðu ‚tu ‚u yk„u òýe þftÞ Au. yt

ytkfzt ðuƒ ytÄtrh‚ Au y™u ‚u™u

ytÄth ‚hefu ÷eÄt Au. ‚u rËðtÞ ftuE

Ë¥ttðth he‚u ytkfzt W…÷çÄ ÚtE þfu

‚u{ ™Úte.

yt…ýt þt¾…tztuþe ®ËÄ y™u

Úth…thfh ‚u{s fhtk[e{tk ytuAt{tk

ytuAt 3,50,000 fåAe ¼t»teytu™e

ÔÞðnth™e ¼t»tt fåAe Au yu{

™tUÄðt{tk ytðu÷ Au. ßÞthu htsMÚtt™™t

©e„k„t™„h rsÕ÷t{tk {tuxt «{tý{tk

fåAe fwxwkƒtu ¾tË fhe™u ®ËÄ{tkÚte ‚u{s

fåA™t yƒztËt y™u ¼ws - ™¾ºttýt

‚t÷wft™t …tðh…èe™tk ¼t™wËt÷eytu ðËu

Au. ‚uytu fåA{tk hnu‚t ntuÞ yu{ ½h{tk

fåAe ¼t»tt ƒtu÷u Au y™u ƒtfe™t

ÔÞðnth{tk - ƒòh{tk ®ËÄer{r©‚

fåAe{tk ƒtu÷u Au yuðtu y{thtu ò‚

y™w¼ð Au. íÞtk ytuAt{tk ytuAt

70,000 W…htk‚™t ÷tuftu fåAe ¼t»tt

ƒtu÷u Au.

ßÞthu „wsht‚™t ò{™„h

rsÕ÷t{tk y™u ftkXt¤ «Œuþtu{tk ‚u{s

y{ŒtðtŒ, ðztuŒht, Ëwh‚, ðt…e,

ð÷Ëtz, ô{h„t{, {nuËtýt y™u

rnk{‚™„h rsÕ÷tytu{tk fk…tytu ytðu÷t

Au ð„uhu søÞtyu 1,10,000 sux÷t

fåAe¼t»teytu ðËu Au. yuðwk s {wkƒE{tk

y™u Útt{t, zt Uƒeð÷e, ft krŒð÷e,

ƒtuheð÷e, ftUfý, „tuðt ð„uhu suðt

«Œuþtu{tk ðË‚t fåAe ¼t»teytu™e ËkÏÞt

5,00,000 sux÷e ntuðt™tu ykŒts Au.

yu s he‚u ¼th‚™t yLÞ «Œuþtu{tk

AqxtAðtÞt ðË‚t fåAeytu™e ËkÏÞt …ý

21,000 sux÷e ntuðt™tu ykŒtòu ƒtkÄe

þftÞ ‚u{ Au.

• fåAe™e xftðthe :yufkŒhu rð[th fh‚t y™u ðuƒ W…h

su {trn‚e W…÷çÄ ÚttÞ Au ‚u {wsƒ

fåA{tk 8,66,000 ÷tuftu fåAe¼t»tt

ƒtu÷u Au. Œwr™Þt™e he‚u rð[th fheyu

‚tu ¼th‚ y™u Œwr™Þt{tk fåAe ƒtu÷‚t

÷tuftu™e ËkÏÞt 24,11,332™e „ýe

þftÞ. yt yuf yzËètu Au. AwxtAðtÞt

fåAe¼t»te 10,000™u „ýeyu ‚tu yt

ytkfztu ÚttÞ Au.

xqkf{tk, fåA{tk 8,66,000 ÷tuftu

fåAe¼t»tt ƒtu÷u Au. Ëtiht»xÙ y™u

„wsht‚{tk 1,15,000 ÷tuftu fåAe{tk

ÔÞðnth fhu Au. htsMÚtt™{tk 70,000

÷tuftu fåAe ƒtu÷u Au. {wkƒR y™u

{ntht»xÙ{tk 5,50,000 fåAe¼t»teytu

Au. yV½tr™M‚t™{tk 3,00,000 ÷tuftu

…w~‚wr{r©‚ fåAe ƒtu÷u Au. ytr£ft{tk

10,000 fåAeytu fåAe ƒtu÷u Au. rƒúx™

- y{urhft{tk 5,000 fåAeytu fåAe™tu

W…Þtu„ fhu Au. ßÞthu ¼th‚™t yLÞ

htßÞtu{t k ðË‚t fåAeytu …ý

3,10,000™e ËkÏÞt{tk ntuðt™tu ykŒts

Au. ßÞthu Œwr™Þt™t yLÞ ¼t„tu{tk ðË‚t

fåAeytu y™u yu{™e ƒtu÷e fåAe hne Au.

yu{™e ËkÏÞt 1,70,000 ntuðt™tu

ykŒts Au y™u ƒÄt {¤e™ u

24,11,332 fåAeytu fåAe¼t»tt

Œwr™Þt¼h{tk ƒtu÷u Au yu{ fne þftÞ.

swŒe swŒe ¼t»ttytu y™u y÷„

y÷„ ò‚™t ÷tuftu su fåAe ¼t»tt ƒtu÷u

Au, Ë{su Au y™u ÔÞðnth fhu Au ‚u™e

ËkÏÞt 24 ÷t¾ W…h Útðt òÞ Au. yu

ytkfzt™e árüyu rðï™e ðËr‚™e

árüyu ytkfztu ™t™tu Œu¾tþu. …ý yLÞ

¼t»ttytu su …tu‚t™t ûtuºt …qh‚e {ÞtorŒ‚

ntuÞ Au ‚u™e Ëh¾t{ýeyu yt ytkfzt™u

òuðtÚte yt™kŒ Útþu y™u „tihð ËtÚtu

{M‚f Ÿ[wk ht¾e þftþu fu fåAe ¼t»ttyu

¼thu ftXwk ftZâwk Au y™u ¼t»tt™t {tæÞ{

îtht fåAeytuyu “rðï fåAe …rh»tŒ”™t

™uò ‚¤u ÷tðe þõÞt Au. yt{, rðï

M‚hu fåAe ÷tuftu y™u fåAe ¼t»tt

ƒtu÷™thtytu™e ƒtu÷ƒt÷t Au. yux÷u ‚tu

fnuðwk …zu Au fu...

ƒtu÷ ƒtu÷ {Útt fw÷¼t™ Útuòu Úteyu {™,szU y[u f™, fåA ƒth ƒtu÷e fåAS.

fåA ƒnth ßÞtk ßÞtk fåA™e

ƒtu÷e ft™u …zu ‚tu yu™t þçŒu þçŒ W…h

fwhƒt™ LÞtuåAtðh Útðt {txu {™ ÚttÞ

Au yuðe fåAe¼t»tt™u Ëtütk„ «ýt{...

ËkŒ¼o :1. Ë™u 2001™e ðËr‚ „ý‚he™t ytkfzt.2. w w w . e n t h o l o g u e . c o m / s h o w .

language asp./code=KFR

3. ‚t. 6-8-92 ‘fåAr{ºt’{tk fåAe¼t»tt yk„uMð. ht{®ËnS htXtuz™tu ÷u¾.

4. Kutchi Entic Indentity on NPS

- Edo com LHTTP.COM

www.nps, EDU Program/

CGSENTHIC INDENTITY MR /

VOGER VEGECSHMG (2002)

5. KUTCHI LANGUAGE WIKI

PECRIA, THE FREE

ENCYCLOPEDIA

7. {k„÷ {krŒh™tu ykf {t[o-2010

¾tE{tk …zu÷tu ƒ[e þfu Au, …hk‚w yŒu¾tE{tk …zu÷tu fŒtr… ™nª!

su òuEyu ‚u {u¤ðe™u s sk…ðwk yu fŒt[ËV¤ {týË™e r™þt™e Au, …ý su {éÞwkntuÞ yu{tk nË‚tu [nuhtu ht¾e™u Sððwk yuËw¾e {týË™e r™þt™e Au.


ËíÞ ½x™t …h ytÄtrh‚ ÷u¾ ©uýe

fåA

yt ûtý¼k„wh {t™ð Sð™™e ‚zfe

- AtkÞze y™w¼ð™th Ë{„ú fåA™t «Út{

ytE.yuV.yuË. ¼tE©e ¼q…‚¼tE

{ntþkfh ytuÍtyu ‚t. 30{e sw™,

2016™t htus s„‚{tkÚte rðŒtÞ ÷eÄe.

yÚtto‚T ‚uytu yt Vt™e Œwr™Þt™u Atuze „Þt

íÞthu ‚u{™e ðÞ 82 ð»to™e n‚e.

r…‚t©e {ntþkfh¼tE ðus™tÚt

ytuÍt ‘fåA {tuxh xÙtLË…tuxo ËŠðË’{tk

Wå[ yrÄfthe n‚t. „tÞºte {t‚t™t

W…tËf n‚t. {t‚w©e «¼tƒu™ ¼Âõ‚{Þ

Sð™ ÔÞ‚e‚ fh‚t. ¼q…‚ ytuÍt™u ºtý

¼tR «‚t…, y™w, Ëw{™ y™u ƒu ƒnu™tu

…w»…t y™u neht. ¼ws™e …txðtze Mfq÷,

r{z÷ Mfq÷ ‚Útt {tæÞr{f rþûtý ytìÕ£uz

ntEMfq÷{tkÚte {u¤ÔÞwk. ¼ws{tk 20{e

sq™, R.Ë. 1953{tk fåA™e «Út{

ftì÷us ©e ht{S hðS ÷t÷™ ftì÷us™t

©e„ýuþ ¼ws™t «t„ {nu÷™t ™e[u™t

ytðtËtu{tk ÚtÞt. ©e ytuÍt yÚtoþt†

rð»tÞ ËtÚtu R.Ë. 1956-57{tk ƒe.yu.

ytì™Ëo Út‚tk rðãtÚteo Þwr™Þ™ îtht

ytÞturs‚ Ë{thtun{tk yk„úuS™t rðît™

r«ÂLË…t÷ ©e ðtÞ.ze. ¼tðuyu ‚u{™wk

yt„ðwk ËL{t™ fÞwO. yÚtoþt† ËtÚtu

yu{.yu. ÚtÞt ƒtŒ MxtV rË÷uõþ™ fr{xe

îtht …ËkŒ„e …t{e, y{ŒtðtŒ™e „wsht‚

ftì÷us{tk yÚtoþt†™t ÔÞtÏÞt‚t ‚hefu

òuztÞt. …q™t™e ‘zu{tu„útrVf heË[o

RÂLMxxâqx’{tk ¼th‚™e ðË‚e rð»tÞf

heË[o fhðt™t Ë{Þu ytE.yu.yuË.™e

Þw.…e.yuË.Ëe. …heûtt yt…e. su{tk [tuÚtt

¢{u W¥teýo ÚtÞt. yu Ë{Þu

¼th‚™t yuf «t{trýf htsŒq‚

fåA ¼ws™t ©e ¼q…‚¼tE ytuÍt (IFS)

ytE.yu.yuË.{tk «Út{ ŒË ™kƒhu

ytð‚t W{uŒðthtu™u Vtìhu™ ËŠðË

ytìVh Út‚e, su ¼q…‚¼tEyu Mðefthe.

{Ëwhe {æÞu xÙu®™„ ËuLxh{tk xÙu®™„ {u¤ðe

yu Ë{Þu Ëhfthu ‚u{™u ¼th‚ ¼ú{ý

fhtÔÞwk.

nt U„ft U„™e ¼th‚eÞ yu÷[e

f[uhe{tk ‚u{™u Útzo Ëu¢uxhe™e r™{ýwkf

{¤e. ƒtŒ{tk ò…t™{tk ËufLz Ëu¢uxhe™wk

«{tuþ™ {éÞwk. Vtuhu™ ËŠðË{tk rðŒuþ™e

yuf ¼t»tt òýðe ytð~Þf ntuE, ‚uytu

ò…t™eÍ þeÏÞt. su{tk «Út{ ™kƒhu

W¥teýo ÚtÞt. ƒtŒ{tk ©e÷kft, ƒ{to, {tuMftu

ytrŒ y™uf Œuþtu{tk ¼th‚eÞ yu÷[e

f[uheytu{tk ðrhc MÚtt™u hÌtt. AuÕ÷u

Mðez™{tk ¼th‚eÞ htsŒq‚™t Ëðtuoå[

ntuÆt …hÚte r™ð]¥t ÚtÞt. ‚uytu©e™t

…rhðth™t Wå[ ËkMfth, «t{trýf‚t -

™ir‚f‚t™t ËŒT„wýtu™u fthýu ƒtuVtuËo

rððtŒ ‚u{™u M…þeo þõÞtu ™Úte. ‚u{ýu

yk„úuS ¼t»tt{tk ‘ƒtuVtuËo’ …wM‚f ÷ÏÞwk.

su ¾qƒ s ytŒh …tBÞwk Au. ‚u{™t …í™e

n»ttoƒu™ yk„úuS™t M™t‚f Au. rðr™‚t

‚Útt VtR™t – ƒu …wºteytu y{urhft{tk

ÂMÚth ÚtÞu÷ Au.

fåA™t Wå[ yrÄftheytu™u

rƒhŒtð‚tu yuf ftÞo¢{ Úttuzt ð»to y„tW

fåA {tkzðe {æÞu ÞtuòÞu÷tu. yu Ë{Þu

„wsht‚ htßÞ™t {wÏÞ{kºte ©e

™huLÿ¼tE {tuŒeyu ‚u{™wk ònuh ËL{t™

fhu÷wk. ‚uytu yðth™ðth fåA ytð‚t

íÞthu htuxhe õ÷ƒ, ÷tÞLË õ÷ƒ,

òÞLxTË õ÷ƒ ‚u{™t ðõ‚ÔÞtu Þtusðt™tu

yðËh [qf‚t ™nª.

¾u÷fqŒ ‚Útt Ëk„e‚{tk ‚u{™e

rŒ÷[~…e n‚e. Ëthwk „tE þf‚t. ¾tË

‚tu {qfuþ™t „e‚tu. ‚u{™t Sð™{tk

™tufhe™e þYyt‚ ‚u{ýu ¼ws™e

ßÞwrƒ÷e ntuÂM…x÷{tk õ÷tfo ‚hefu

Ëuðt ƒòð‚tk fhu÷e fu ßÞthu ftì÷us{tk

yÇÞtË [t÷w n‚tu. ‚uytu ¼ws™e ÷t÷™

ftì÷us{tk S.yuË. n‚t.

yuf Ë{Þu ‚u{ýu …tu‚t™t ðõ‚ÔÞ{tk

sýtðu÷wk fu Ët{tLÞ he‚u nwk ftuEÚte

«¼trð‚ ÚtÞtu ™Úte …hk‚w Vtuhu™{tk [tso

÷eÄt …nu÷tk Ëhfthu «tR{ r{r™Mxh ©e

sðtnh÷t÷ ™nuhw ËtÚtu y{the {w÷tft‚

„tuXðu÷e. ‚uytu™wk ÔÞÂõ‚íð {™u M…þeo

„Þu÷wk. ©e ™nuhwSyu fnu÷wk fu, ‘{U

„wsht‚, Ëtiht»xÙ, fåA rðþu òÛÞwk Au.

íÞtk su ¼q…‚ ƒnthðxeÞtu n‚tu. ‚{thu þwk

fnuðwk Au?’ ‚h‚ s ©e ytuÍtyu «íÞw¥th

ytÃÞtu fu, ‘Ëh, ‚u ‚tu nk{uþtk ¾kz™tí{f

«ð]r¥tytu s fh‚tu. {thu ‚tu nk{uþ

h[™tí{f «ð]r¥tytu fhðe Au.’ ©e

™nuhwSyu ‚u{™e …eX Úttƒze. «íÞw¥thÚte

¾qƒ ¾wþ ÚtÞt, ytþeðtoŒ ytÃÞt.

‚u{™t r™ð]r¥t Ë{Þ Œhr{Þt™

y{urhf™ ‚Útt Þwhtur…Þ™ Þwr™ðŠËxeytu

htsfthý, yÚtofthý …h ÔÞtÏÞt™

yt…ðt ‚u{™u ¾tË r™{kºtý …tXð‚e.

fåAu yuf Ë…q‚ „w{tÔÞt™wk Œw:¾ Au.

‘Ënò™kŒ’, 6/yu, ÷e{zt ÷u™,

©e Mðtr{™thtÞý rðãt÷Þ htuz,

ËkMfth ™„h, ¼ws, fåA-370 001.

{tu. 98252 34346

«t. ËqÞoftk‚ ¼è

W…fthe™u ÞtŒ fhtu, y…htÄe™u {tV fhtu.


©e „tufw÷ŒtË ‚us…t÷ ntEMfq÷

(©e S.xe. ntEMfq÷)™e ÞtŒtu fux÷tÞ

M…kŒ™ s„tðe òÞ Au. y{tht Œhuf

rðãtÚteoytu™t {™{tk fux÷eÞ ÞtŒtu

ÄhƒtÞu÷e Au. {™{tk ‚u™u ðt„tu¤‚t s

y™uf M{hýtu ‚tò ÚtE òÞ Au.

{U …tk[{t Ätuhý{tk ©e S.xe.

ntEMfq÷{tk yuzr{þ™ ÷eÄwk. íÞtk ftu-

yußÞwfuþ™ n‚wk. Atufht - Atufhe ËtÚtu

yÇÞtË fh‚t.

y{u …tk[{t Ätuhý{tk ytÔÞt yux÷u

Þwð‚eytu {txu Þwr™Vtu{o{tk ËVuŒ xtu…

y™u ¾t¾e Mfxo n‚wk ßÞthu Atufhtytu

{txu ËVuŒ þxo y™u ¾t¾e f÷h™t

ntV…uLx n‚t.

Œhuf rð»tÞ™e ™tuxƒwf y÷„

y÷„.

Œhuf rð»tÞ™t rþûtftu …ý y÷„.

Œhhtus Œhuf rð»tÞ™t {tfo™e yuf

hrsMxh{tk ™tUÄ Út‚e n‚e.

y{the ‚tu Œwr™Þt s ƒŒ÷tE „E

n‚e. rðãtÚteoytu™e ËkÏÞt ðÄthu y™u

rðãtŠÚt™eytu™e ËkÏÞt ƒnw s ytuAe

n‚e.

Mfq÷{tk ƒU[ ËtÚtu zuMf ntuÞ yux÷u

¼ýðt™e {ò ytð‚e n‚e.

At ufhtytu™u yXðtrzÞt{t k 2

…erhÞz …e.xe.™t ntuÞ íÞthu Atufheytu

{txu Ëeðý™tu …ý rð»tÞ n‚tu. y{™u

‚u Ë{Þu fwËw{ƒu™ Ëeðý þe¾ðtz‚t

n‚t.

©e „tufw÷ŒtË ‚us…t÷ ntEMfq÷™e Ëwðýo ÞtŒ

Œh yXðtrzÞt™t þr™ðth™t

rŒðËu fw÷ {tfo™e „ýºte «{týu huLf

{¤u y™u {trËf huLf fw÷ „wý «{týu

{¤u. ½ýe ð¾‚ ftuE rðãtÚteoyu fu

rðãtŠÚt™eyu ¾t uxe he‚u …t u‚t™t

hrsMxh{tk {tfo „ýtÔÞt ntuÞ ‚tu ‚u™e

rðYæÄ ‚fhthtu fhðt{tk ytð‚e n‚e

y™u VheÚte „ý‚he Út‚e n‚e.

y{tht ð¾‚u r«ÂLË…t÷ Ëtnuƒ

©e Ëwþe÷ …kzât n‚t. suytu ¾qƒ

yt™kŒe y™u WíËtne Mð¼tð™t n‚t.

¿tt™ ËtÚtu yt™kŒ …ý {¤u yu he‚u

yÇÞtË™wk ytÞtus™ fh‚t.

ht»xÙeÞ ‚nuðthtu 15{e ytu„Mx

y™u 26 òLÞwythe™t rŒðËtuyu Mfq÷{tk

ËtiÚte ™t™tu rðãtÚteo su ntuÞ ‚u™t ntÚtu

Mfq÷{tk æðsðkŒ™ fhtððt{tk ytð‚wk

n‚wk. ƒk™u rŒðËu y™uf nheVtEytu

ht¾ðt{tk ytð‚e n‚e su{fu Y{

þý„th, r™ƒkÄ M…Äto, Œuþ ¼Âõ‚™t

„e‚tu „tðt™e M…Äto. h{‚-„{‚ suðe

y™uf «ð]r¥tytu y™u M…Ätoytu Út‚e

n‚e. hk„tu¤e nheVtE …ý Út‚e. y{u

ƒÄt ¾qƒ s ntUþÚte ¼t„ ÷u‚t n‚t.

½ýt rðãtÚte oyt u ¼e{týe xtðh,

ntur¤Þtu ftuXtu, zwk„h™e «tf]r‚f f÷tf]r‚

fh‚t n‚t. ‚tu ð¤e fux÷tf ytŒþo

„t{™t {tuzu÷ …ý ƒ™tð‚t n‚t.

½ýe ð¾‚ f÷f¥tt ƒt„, ðtzeyu

yÚtðt hts{nu÷ suðt MÚt¤tuyu «ðtË{tk

s‚t n‚t. ‚u ð¾‚u ƒÄt …„…t¤t s‚t

n‚t y™u Ë{qn{tk yt™kŒ fh‚t n‚t.

«tf]r‚f á~Þtu™e {ò ÷qkxðt™e ËtÚtu

yk‚tûthe h{‚t h{‚t y{u {wft{u

…nt U[‚t n‚t. íÞt k sðt {txu

Þwr™Vtu{o™e sYh ™ntu‚e. ‚uÚte y{™u

Vuþ™ …huz suðwk ÷t„‚wk n‚wk. „tu„ÕË,

MftVo™e ‚u ð¾‚u Vuþ™ „ýt‚e n‚e.

‚uÚte yuf Vtuxtu„útVh y{the ËtÚtu

[t÷‚tu y™u y{tht Vtuxt …tze yt…‚tu.

õÞthuf þhŒ …qŠý{t™e htºtu {tkzðe

ŒrhÞt{tk rðnth fhðt …ý s‚t. …htuZ

ËwÄe ŒrhÞtftkXu ƒuËe™u y™uf h{‚tu

h{‚t y™u ¾qƒ s yt™kŒ fh‚t n‚t.

1965{tk …trfM‚t™ ËtÚt u™t

ðtìh{tk {tkzðe™t ŒrhÞt{tk yðhsðh

…h «r‚ƒkÄ {qfðt{tk ytÔÞtu n‚tu. ‚u

Ë{Þu rþûtfð„o{tk Ëðo©e rþð÷t÷

Ëtnuƒ, «‚t…¼tR Ät u¤rfÞt,

nrh÷t÷¼tE ðiã, ƒ[w¼tR Ätu¤rfÞt,

{t™¼tE ði&™ð, fthtýe Ëtnuƒ,

Ërð‚tƒu™ Œtuþe, {n{Œy÷e ðtuht,

{nuLÿ¼tE rºtðuŒe, Vq÷þkfh Ëtnuƒ,

™thtýS Ëtnuƒ, ðús÷t÷¼tE þtn,

þr™ùht Ëtnuƒ, rþðtS ƒthtux, „suLÿ

Ëtnuƒ, {„™¼tE ¼è Ëtnuƒ, s„ÒttÚt

Ëtnuƒ, ZtkZt Ëtnuƒ, Rïh÷t÷ Ëtnuƒ,

suht{ Ëtnuƒ, fwËw{ƒu™, [{™¼tE

Ëtnuƒ, hrËf÷t÷ Ät u¤rfÞt,

rºt¼wð™¼tE ði&™ð ð„uh u n‚t.

‚uytu™e M{]r‚ ytsu …ý ‚tS ÚttÞ Au.

…xtðt¤t ‚hefu Ëðo©e htýtS,

™thtÞý¼tE™wk ™t{ ÞtŒ ytðu Au.

ËíÞ ½x™t …h ytÄtrh‚ ÷u¾ ©uýefåA

©e{‚e (rfþtuhe) yÕft yu. Ëk½ðe

ËkƒkÄtu W…Þtu„e‚t™t ™nª, ytÂí{Þ‚t™t ntuðt òuEyu.

(y™wËkÄt™ : swytu …t™t ™k.-145 W…h)


ðirŒf Ë{Þ™t rð¿tt™eytu - Ér»tytu«t[e™ rð¿t

t™

‚w÷Ëe fkËtht

É»tT yux÷u òýðwk. W…hÚte $rÿÞtu òýe þf‚e ™ ntuÞ

yuðe ƒtƒ‚tu ‚uytu òýe þf‚t ntuðtÚte ‚uytu Ér»t fnuðt‚t.

‚uytu ðuŒ {kºt™t f‚to y™u áüt fnuðt‚t. ‚uu{tk Ët‚ {wÏÞ

Au. yt ðiðMð‚ {Lðk‚h™t Ët‚ Ér»t : f~Þ…, yrºt,

ðrþc, rðïtr{ºt, „ti‚{, s{ŒÂø™ y™u ¼hîts. MðÞk¼w

{Lðk‚h™t Ët‚ Ér»t : {he[e, yrºt, yk„eht, …w÷MíÞ,

…w÷n, ¢‚w y™u ðrþc. {™w yt Ér»tytu™u «ò…r‚ yux÷u

{týË ò‚™u …uŒt fh™th „ýu Au y™u ŒË Ér»t™tk ™t{

yt…u Au. ‚uýu ðÄthu÷t ºtý Ér»t™t ™t{ Œût yÚtðt «[u‚Ë,

¼]„w y™u ™thŒ Au. ¾„tu¤rðãt{tk Ët‚ Ér»t™wk ËóŠ»t

™t{™wk ™ûtºt ytðu÷wk Au. ËtÄthý he‚u Ér»t™t ŒuðŠ»t,

ƒúñŠ»t y™u htsŠ»t yuðt ºtý «fth Au.

ðirŒf Ë{Þ{tk ÚtE „Þu÷t Ér»tytu™u yt…ýu ði¿ttr™ftu

…ý fneyu Aeyu. ‚u{™t fux÷tf ði¿ttr™f y™u ytæÞtÂí{f

Vt¤tytu ‚u{™e Wå[ «fth™e ‚tŠff, rð&÷u»týtí{f y™u

ÔÞðnthw fwþ¤‚t ‚u{s ytí{ËwÍ™e ût{‚t Œþtoðu Au.

{t™ðeytu™e Ëw¾tfthe suðt ‚u{™t ÷ût™u …t{ðt {txu ‚u{™t

¾k‚ y™u ÄiÞo, ‚u{™e Ä„þ y™u Ë{…oý rðþu ½ýwk fne

þftÞ. …hk‚w ynª yt…ýu ¼th‚™t ytðt y{wf s Ér»t

ði¿ttr™ftu™e ðt‚ fheþwk. …tihtrýf ¼th‚eÞ rðît™tu y™u

r™»ýt‚tu ðntýtu™t ƒtkÄft{, Ët„h ¾uztý, MÚtt…íÞ,

r[ºtft{, ™]íÞ y™u Ëk„e‚f¤t ‚u{s ÷~fhe rð¿tt™™t …ý

þtuÄf n‚t. ÷e™ Þw‚tk„ ™t{™tu «ÏÞt‚ [tE™eÍ ÷u¾f

y™u ¼t»ttrðŒT (1895-1976) ÷¾u Au fu “India was

China’s teacher in religion and imaginative

literature and the world’s teacher in

trigonometry, quadratic, equations, grammar,

phonetics, Arabian Nights, animal fables, chess,

as well as in Philosophy and that she inspired

Boccaccio, Goetha, Herder, Schopenhauer,

Emerson and probably also old Aesop.” xqkf{tk,

[tE™eÍ ÷u¾fu ¼th‚™u ½ýe ƒtƒ‚tu{tk [e™ ‚u{s yLÞ

«Œuþtu™tu rþûtf fnu÷ Au. suýu ½ýt {nt™ ÷u¾ftu y™u

ËkþtuÄftu™u «uhýt yt…u÷ Au. nðu yt…ýu, y{wf Ér»t -

ði¿ttr™ftu rðþu òýeþwk.

1. yýw rð¿tt™™t rËØtk‚™t «ýu‚t {nŠ»t ft™tzt

{nŠ»t ft™tzt, suytu RËwÚte 600 ð»to …nu÷tk ÚtE

„Þu÷. ‚u{™tu sL{ îtrhft …tËu «¼tË ûtuºt{tk ÚtÞt™wk

{t™ðt{tk ytðu Au. ‚u{ýu yýw rð¿tt™™t rËÆtk‚ (yuxr{f

rÚtyhe) sntu™ ztÕx™ (R.Ë. 1766-1844)Úte 2500

ðhËtu …nu÷tk sýtðu÷. ‚u{ýu rðï™e Wí…r¥t yýw™u fthýu

ÚtÞu÷ ‚uðwk fnu÷ Au. ‚u{ýu Wí…r¥t™t 9 ‚¥ðtu™wk ð„eofhý

fhu÷ Au su{tk s{e™, …týe, «ftþ, …ð™, ytftþ, Ë{Þ,

yðftþ fu yk‚heût, {™ y™u ytí{t™tu Ë{tðuþ ÚttÞ Au.

‚u{ýu ft™tzt Ëqºt fu ðiþurþftËwºt su{tk ŒË ƒwf™tu Ë{tðuþ

ÚttÞ Au ‚u{tk yt ƒtƒ‚tu rðþu [[to fhu÷ Au.

2. ðtZft… þt†™t r…‚t yt[tÞo Ëw©w‚yt[tÞo Ëw©w‚, suytu rðïtr{ºt™t …wºt n‚t ({nt¼th‚

y™wþtË™ …ðo «fhý 4) ‚uytu™u ðtZft… þt†™t r…‚t

fnuðt{tk ytðu Au. ‚u{ýu yufËtu …å[eË ðtZft…™t ËtÄ™tu

y™u ºtýËtu ytì…huþ™tu™e rð„‚tu Ëw©w‚ Ëkrn‚t{tk yt…u÷

Au. su ðtZft… {txu™tu ¿tt™ftu»t (yu™ËtÞõ÷tu…erzÞt) fnuðtÞ

Au. ‚u W…htk‚ 12 «fth™t £uõ[htu y™u 6 «fth™t zeË-

÷tufuþ™ ‚u{s ðtZft… …Ae xtkft ÷uðt {txu ½tuzt™t ðt¤

y™u Ítz™e At÷™t huËt™t W…Þtu„ rðþu …ý ‚u{ýu rð„‚u

ðt‚ fhu÷ Au. Ëw©w‚ Ëkrn‚t{tk ‚u{ýu ytX «fth™e «tuËesh

sýtðu÷ Au su{fu ynÞto (þheh™t Ëtur÷z ƒtuze …txo™u ƒnth

ftZðt™e «r¢Þt), ¼uãt (þheh{tkÚte ¾htƒtu - „tkX, xeMÞw

fu yLÞ ¼t„™u ƒnth ftZðt™e «r¢Þt), ÷uÏÞt (þ†ðiŒf

- [t{ze …h ft…t {qfðt), Auãt (ft…ðwk), yuMÞt („tU[ðwk),

rËðeÞt (xtkft ÷uðt), ðuŒnÞt (…kõ[h …tzðt) y™u

rðËhtðÞt (…Ë ƒnth ftZðtu). ‚uytu RËwÚte ytþhu AMËtu

ðhË …nu÷tk ÚtE „Þu÷. ‚uytu ðiŒfeÞ ƒtƒ‚tu{tk y÷tirff

«r‚¼t Ähtð™th ‚hefu …kftÞu÷ Au.

rŒ÷ y™u Œ…oý sux÷t [tuÏ¾t, «r‚®ƒƒ yux÷wk s [tuÏ¾wk.

142 sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf fåA©wr‚3. rð{t™™t rð[thf rð¿tt™e {nŠ»t ¼thîts

RËwÚte [thËtu ð»to …nu÷tk ÚtR „Þu÷ {nŠ»t ¼thîts™t

÷„¼„ yZe nòh ðhËtu …nu÷t™t ði¿ttr™f ËkþtuÄ™ ‘Þkºt

ËðoMð’{tk rð{t™ rð»tÞf, ÂMxÞ®h„ ƒtƒ‚ y™u ÷tkƒe

{krs÷™t Wzt™ {txu ÷uðt™e y„{[u‚e, ðes¤e y™u …ð™tu

Ët{u rð{t™ {txu hûtýtí{f …„÷t ð„uhu rð»tÞf {trn‚e

òuðt {¤u Au. òufu ‚u Ë{Þ™t rð{t™ n‚t fu ™nª ‚u y÷„

ðt‚ Au, …hk‚w ‚u{ýu yu ƒtƒ‚{tk su rð[thtu fhu÷ Au,

‚u{ýu su rð{t™™e ƒtƒ‚{tk fÕ…™t fhu÷, y™u ‚u {txu™t

ËtÄ™tu™u ð„eof]‚ fhe™u ‚u{™t “Þkºt ËðoMð” ™t{f „úkÚt{tk

sýtðu÷ Au, ‚u ftrƒ÷u ŒtŒ {tk„e ÷u Au y™u ‚u y{urhf™

yurðyuþ™™t …tÞtur™Þh ÷u¾t‚t htRx ƒúÄËuo (ytu„Mx 19,

1871Úte òLÞwythe 30, 1948) fhu÷ «Þtu„tu fh‚tk

ËŒeytu …nu÷tk™e yt {nŠ»t ¼thîts™e ¼tð™t n‚e su™t

…Ae ½ýt ÷tuftuyu fŒt[ ËkþtuÄ™ fhu÷ nþu y™u AuÕ÷u htRx

ƒúÄËuo ‚u™t …h Wzðt™t «Þtu„tu ytŒÞto nþu.

4. Þtu„ rð¿tt™™t r…‚t{n yt[tÞo …‚ksr÷

yt…ýu AuÕ÷t …tk[ ðhËtuÚte Þw™tuyu {ksqhe ytÃÞt …Ae

rðï Þtu„ rŒðË 21{e sq™™t Œh ðhËu {™tðe hnu÷ Aeyu.

…hk‚w yt Þtu„ rð¿tt™™t r…‚t{n yt[tÞo …‚ksr÷, suytu

RËwÚte ƒMËtu ð»to …nu÷t ÚtR „Þt, ‚u{ýu Þtu„ rð¿tt™™t

…Œt…oý fhu÷. ‚uytu W¥th «Œuþ™t „tUzt rsÕ÷t ‚hV™t n‚t.

‚u{ýu yt…u÷ “Þtu„ Ëwºt”™t ƒeò Ëwºt{tk Þtu„™e ÔÞtÏÞt

fhu÷ Au. ‚u {wsƒ Þtu„ yux÷u “Œwr™ÞtŒthe™e {t™rËf

«ð]r¥t{tkÚte rðht{.” «tý™u fkxÙtu÷ fhe™u þheh, {™ y™u

ytí{t™u fkxÙtu÷ fhðtu. suÚte ‚kŒwhM‚e y™u {™ŒwhM‚e, {‚÷ƒ

ƒtÌt y™u ytk‚rhf þtkr‚ s¤ðtÞ. ‚u{ýu ïtËtuåAðtË,

YrÄhtr¼Ëhý, {ßò‚k‚wytu, …t[™r¢Þt y™u yk‚:†tðe

„úkrÚtytu™e rËMx{ ‚u{s þheh™t yLÞ ¼t„tu™u Ëût{ ht¾ðt

{txu™t 84 Þtur„f ytË™tu Ëq[ðu÷ Au. yt W…htk‚ ‚u{ýu

Þtu„ef rþM‚ ÔÞtÏÞtkrf‚ fhu÷ Au. su îtht Ë{trÄ fu Œirðf

y™w¼ð ËwÄe …ntU[e þftÞ Au. ‚u{ýu sýtðu÷ Þtu„™t ytX

yk„tu{tk Þ{ (Restraimt), r™Þ{ (Ohservance),

ytË™ (Posture), «týtÞt{ (Breath Control),

«íÞtnth (Sense withdrawal), Äthýt

(Concentration), æÞt™ (Meditation) y™u Ë{trÄ™tu

Ë{tðuþ ÚttÞ Au. ytþhu Ëðt ƒMËtu nòh ðhËtu …nu÷tk

þtuÄtÞu÷ þheh, {™ y™u ytí{t™t yt ði¿ttr™f hM‚t™u

yt…ýe Ëhfth™t «Þí™tu™u fthýu ðirïf he‚u Wò„h fhðt{tk

Ëhfth™tu Vt¤tu ™tUÄ™eÞ Au.

5. yti»trÄytu™t r…‚t - yt[tÞo [hf

½ýt «Þí™tu …Ae rðŒuþtu{tk …ý ytÞwðuoŒ™u MÚtt™ {¤e

hnu÷ Au y™u yt…ýe Ëhfthu ‚u™u {tLÞ‚t yt…u÷ Au. …hk‚w

ßÞthu yu÷tu…Úte™wk ™t{tur™þt™ ™ n‚wk íÞthu RËw™e …nu÷e

ËŒe{tk ÚtR „Þu÷t yt[tÞo [hf™u yti»trÄytu™t r…‚t

fnuðt{tk ytðu÷ Au. ‚u{™t „úkÚt “[hf Ëkrn‚t”™u ytÞwðuoŒ™wk

yu™ËtRõ÷tu…erzÞt fnuðtÞ Au. ðe. ht{™tÚt™, “®nŒw

rËrð÷tRÍuþ™ y™u xTðuLxe VMxo ËuL[whe” ™t{™t yk„úuS

…wM‚f™t ÷u¾f ÷¾u Au fu “It is in the field of the

medicine that the extent of Science achievement

has been highest. The two great names, who

have encyclopaedias to their credit are Charaka

and Sushruta, one in the 1st Century and the

other earlier.” ßÞthu þheh þt† (Science of

Anatomy) ƒtƒ‚™e rðrðÄ rÚtyheytu{t k Þ wht u…

¼q÷¼q÷t{ýe{tk n‚wk íÞthu yt[tÞo [hfu ‚u{™e y÷tirff

«r‚¼tÚte y™u þtuÄ¾tu¤ îtht {t™ð þheh™e h[™t,

yuBƒútuÞtu÷tuS („¼o, {q¤tkfwh, ‚Æ™ «tÚtr{f yðMÚtt rð»tÞf

þt†), yti»trÄ þt†, ÷tune™wk …rh¼ú{ý y™u htu„tu suðt

fu {Äw«{un, xe.ƒe., ÓŒÞhtu„ ð„uhu rðþu òýe™u ‚u™t

W…tÞtu ŒþtoÔÞt Au. [hf ËiØtkr‚f he‚u {t™‚t fu þheh{tk

rºtŒtu»t yux÷u ðt‚, fV y™u r…¥t™wk ƒu÷uLË s¤ðtðwk òuEyu

y™u ‚u{tk „hƒz ÚttÞ ‚tu ‚u VheÚte «MÚttr…‚ fhðt ‚u{ýu

ytÞwðuorŒf Œðtytu ‚u{s ¾tuhtf y™u xuðtu ‚u{s rð[thtu{tk

VuhVth fhðt™wk sýtðu÷ Au.

6. ytÞo¼è (R.Ë. 476)fwËw{…wht (yíÞthu …xýt - rƒnth){tk sL{u÷ ytÞo¼è

R.Ë. 476{tk ÚtE „Þu÷ Au. ‚uytu™wk ftÞo ¾„tu¤ rð¿tt™

‚u{s „rý‚þt†™e Ëe{tytuÚte …ý yt„¤ n‚wk. 23{tk

ðhËu ‚tu (R.Ë. 499){tk ‚u{ýu ytÞo¼t‚eÞ fu ytÞorËØtk‚

÷¾u÷. su™e heðtRÍTz «‚ W…÷çÄ ÚtÞu÷ Au. su{tk ‚u{ýu

„úntu™e „r‚ y™u „úný™e „ý‚heytu fhu÷ ‚u rðþu

sýtððt{tk ytðu÷ Au. ‚uytu «Út{ ÔÞÂõ‚ n‚t fu su{ýu

…]Úðe „tu¤ Au y™u ‚u …tu‚t™e Ähe W…h Vhu Au ‚u{s

ËqÞo™u [¬h ÷„tðu Au ‚uðwk «r‚…trŒ‚ fh™th ftu…hr™õËu

(R.Ë. 1473-1543) ‚u{™e nur÷ÞturËLxÙef rÚtyhe ƒnth

{nu™‚ {nuhƒt™e™e {tun‚ts ™Úte ntu‚e.

143sw÷tE – 2019 • ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkffåA©wr‚…tze ‚u™tÚte yuf nòh ðhË …nu÷tk fnu÷. ‚uytuyu ƒes

„rý‚™tu …tÞtu ™tk¾u÷ y™u …tR™e ®f{‚ [th zurËƒ÷

(3.1416) «MÚttr…‚ fhu÷. yt ƒtƒ‚{tk ËŒeytu …Ae

‚u{™e fŒh fh‚tk ythƒ „rý‚þt†e {tunB{Œ Rç™ {wËt

y÷-ÏðtheÍ{eyu ™tUÄu÷ Au fu “This value of Pi has

been given by the Hindus.” ‚uÚte s ‚u{™u {tMxh

yuMxÙtu™tu{h yuLz {uÚtu{urxrËÞ™ fnuðt{tk ytðu÷ Au.

7. yur{™Lx yuMxÙtu÷tush y™u yuMxÙtu™tu{h ðhtn r{rnh

yuf «ÏÞt‚ ßÞtur‚»tþt†e ‚u{s ¾„tu¤ ði¿ttr™f

ðhtn r{rnh (R.Ë. 505-587). ‚u{™u y™uf {t™

yfht{tu ËtÚtu yðÂL‚™t (Wßsi™ ™„he) htò rð¢{trŒíÞ™t

™ð hí™tu{tk ytŒh¼ÞwO MÚtt™ {¤u÷ n‚wk. ‚u{ýu ÷¾u÷ ËqÞo

rËæÄtk‚ ™t{™t „úkÚt{tk ‚uytu ËqÞo y™u [kÿ™t ÔÞtË™t ÷½w¥t{

yk‚h y™u „úntu™e ÷½w¥t{ „r‚ ‚u{s {rn™tytu™e „ý‚he

y™u ËqÞo y™u [kÿ „únýtu rðþu ËkþtuÄ™ fhu÷, ‚u rðþu

sýtðu÷ Au. ‚u{™t rðþu xtftytu nÞtþe ‚u{™t ytŠxf÷

“Indian Mathematics”{tk ™tUÄu Au fu þqLÞ™tu ykf ‚u{s

r[ö ƒk™u{tk W…Þtu„ ÚttÞ ‚u ƒtƒ‚™wk sq™t{tk sq™wk «{tý

fu WÕ÷u¾ ‚u{™t ÷¾týtu (…k[ rËæÄtk‚){tk òuðt {¤u Au.

‚u{ýu y™uf „úkÚttu ÷¾u÷ y™u ßÞtur‚»t rðãt™wk ºtý rð¼t„{tk

ð„eofhý fhu÷. su{fu (1) „ý‚heytu fhðt™wk „rý‚, (2)

sL{ fwkz¤e y™u (3) fwŒh‚e ßÞtur‚»te fu ßÞtur‚»t þt†™wk

rð¿tt™. ytÚte s ‚uytu ÷tufr«Þ yuMxÙtu÷tush y™u yuMxÙtu™tu{h

fnuðtÞt Au.

8. hËrðãt{tk r™…wý ™t„tswo™ (ƒeò) (R.Ë. 600)

hËrðãt ytÞwðuoŒ™e yuf þt¾t Au, su …tht™tu yti»trÄ™t

{wÏÞ ytÄth ‚hefu W…Þtu„ fhu Au. yuðwk {™tÞ Au fu

™t„tswo™ ft[e Ät‚w™u …tu‚t™e yt rðãt îtht Ëtu™t{tk

…rhðŠ‚‚ fhe þf‚t n‚t. yt…ýt ¼th‚eÞ Rr‚ntË{tk

ƒu ™t„tswo™™tu WÕ÷u¾ {¤u Au. su{tkÚte …nu÷t RËwÚte 100

ðhË …nu÷tk ÚtE „Þu÷. suytu ƒwrØÍ{™e {æÞ{tk {t„eoÞ

Mfq÷™t MÚtt…f {t™ðt{tk ytðu Au y™u ƒeò fýtoxf{tk ÚtE

„Þt. su™e yt…ýu ynª ðt‚ fhe hnu÷ Aeyu. ‚uytu

si™eÍ{, ðuŒtk‚ y™u ytÞwðuoŒ™t Mftu÷h n‚t. ‚u{ýu 12

ðhË™t fXtuh …rh©{ - rhË[o …Ae hËrðãt{tk r™…wý‚t

«tó fhu÷.

9. yuÕSƒút™t Sr™ÞË ¼tMfht[tÞo (ƒeò)

R.Ë. 1114-1186 Œhr{Þt™ ÚtR „Þu÷ yt ƒes

„rý‚™t rðît™ ¼tMfht[tÞo™tu sL{ {ntht»xÙ™t s÷„tkð

«Œuþ{tk ytðu÷ rðßòrŒ‚ ™t{™t ™t™t „t{{tk ÚtÞu÷.

‚u{™wk „trýr‚f ft{, ð¥tt, ytuAt, „wýtfth, ¼t„tfth,

Mõðuh Yx, õÞwƒ, õÞwƒ Yx, £uõþ™, Íehtu y™u ƒes „rý‚

rðþu Au. ‚u{ýu ytRÍuf LÞwx™u (R.Ë. 1647-1727)

„úurðxe™tu rËØtk‚ ytÃÞtu ‚u …qðuo …tk[Ëtu ðhË …nu÷tk yt

ðt‚ fhu÷ n‚e. ‚u{™tu ßÞtur‚»tþt† y™u „rý‚þt†™tu

yÇÞtË yrðh‚ [t÷w n‚tu. ‚u{ýu fuÕõÞw÷Ë (Calculus)™tu

rËØtk‚ yu{™t Ë{Þ{tk yt…u÷, su™tu {‚÷ƒ ÚttÞ Au, Ë‚‚

…rhð‚o™™tu yÇÞtË. suðe he‚u ¼qr{r‚ yuf ytfthtu™tu

yÇÞtË Au, ƒes „rý‚ yu ykf „rý‚™wk Ët{tÂLÞfhý

fhðt™e he‚ Au, ‚uðe s he‚u yt Ë‚‚ …rhð‚o™™tu yÇÞtË

fuÕõÞw÷Ë ‚hefu ytu¤¾tÞ Au. ‚u{™wk ftÞo ‚u{™t …wM‚ftu

rËØtk‚ rþhtu{rý, fhtýt fwxwƒt÷t, ÷e÷tð‚e y™u ƒes

„rý‚t{tk ƒtu÷u Au. ‚u{ýu rËØtk‚ rþhtu{rý{tk ¾„tu¤rðãt™e

ƒtƒ‚tu sýtðu÷ Au y™u …]Úðe™u ËqÞo™wk yuf [¬h ÷„tð‚tk

365.2587 rŒðËtu ÷t„u Au ‚u {t…u÷. yíÞth™wk rð¿tt™

xur÷Mftu… suðt y™uf ËtÄ™tu y™u fBÃÞwxh™e {ŒŒÚte yt

„ý‚he 365.2569 rŒðËtu™e {qfu Au su ¼tMfht[tÞo™e

„ý‚he, su ‚u{ýu ‚u{™t Ë{Þ™e ftuE…ý ò‚™t ËtÄ™tu™e

{ŒŒ rð™t fhu÷, ‚u™e ‚Æ™ ™sŒef Au. Œwr™Þt™e y™uf

¼t»ttytu{tk ‚u{™t …wM‚ftu™wk ¼t»ttk‚h ÚtÞu÷ Au su ‚u{™e

«r‚¼t™wk «{tý Au.

(Ët¼th : yt ÷u¾ ©e Mðtr{™thtÞý ËkMÚtt - ƒtÃË îtht ®nŒwRÍ{™t{™t ƒu ¼t„{tk «rËØ ÚtÞu÷ yk„úuS „úkÚttu …h ytÄtrh‚ Au.)

yÔÞðMÚtt fh‚tk ÔÞðMÚtt™wk ƒkÄ™ Ëthwk Au.

fåA ne fª ¼qr{ òu xwfztu ™tkÞ,ne ‚ nefztu ËkMf]r‚òu rðhtx …whw»t ytÞ...fthtu zwk„h ne™òu {Úttu ytÞÄeýtuÄh ™u ¼wrsÞtu ne™ò fkÄt ytÞ,¾tðzt™u ¾zeh - ‚Uò nÚt ytÞ¼ws ne™S ™tr¼ ytÞfkÚt™u ftux ftuxuïh ne™ò …„ ytÞfåAòu y¾t‚ y™u yhƒe Ët„h fåAò hûtf ytÞfåAòu fkfh fkfh, …tk÷tÞ þkfh ytÞnuztu fåA …tkòu ËkMf]r‚ …whw»t ytÞ...®sÄtËe ‚ fåA ÷tÞ y™u {hÄtkËe …ý fåA ÷tÞ.

fåA


¼tð™t yu. Íðuhe

ƒw÷ux xÙuR™ : rË¬t™e ƒeS ƒtsw (3)

ytí{rðïtË™wk yuðhuMx – ði¿ttr™f þtuÄ...

yt…u÷ „u{™t ™ð (9) «&™tu õ÷w{tk yt…u÷ Au.

h{tz™thu õ÷w ÷¾u÷ ƒtuût ‚iÞth fhe, h{™th™e ËkÏÞt «{týu

Íuhtuût fhtðe …u™ ËtÚtu yt…ðt.

sðtƒ{tk ði¿ttr™f™u ÷„‚t þçŒtu™tu s W…Þtu„ fhðtu.

sðtƒ{tk ftuE…ý ™t{ rh…ex ™ Útðt òuEyu.

82 sðtƒ Au. ‚tu …tuRLx …ý 82 Útþu. yuf sðtƒ™tu

yuf (1) …tuRLx ftWLx fhðt™tu hnuþu.

xtE{ r÷r{x{tk su ËtiÚte ðÄthu sðtƒ ÷¾u ‚u™u y™w¢{u

ºtý rð™h ònuh fhðt.

• yt Au õ÷w™t «&™tu :

1. yt ði¿ttr™fu fhu÷e þtuÄ™t ™t{ yt…tu. (10)

2. þçŒ™u yk‚u ‘Vtu™’ ytðu yuðt ™t{ ÷¾tu. (9)

3. {nt™ ði¿ttr™ftu™t ™t{ ÷¾tu. (10)

4. ËqÞo{kz¤{tk ytð‚t yðftþ{tk™t ™t{ ÷¾tu. (10)

5. þçŒ™u yk‚u ‘„útV’ ytðu yuðt ™t{ ÷¾tu. (8)

6. þçŒ™u yk‚u ‘xqh’ ytðu yuðt ™t{ ÷¾tu. (5)

7. : yt þtuÄ fhu÷ ði¿ttr™f™wk ™t{ ÷¾tu. (10)

8. ði¿ttr™f ËtÄ™tu™t ™t{ su{tk þçŒ™u yk‚u ‘Mftu…’ ytðu. (10)

9. þçŒ™u yk‚u ‘÷tuS’ ytðu yuðt ™t{ ÷¾tu. (10)

• rð™h fR he‚u ™¬e fhþtu?

* su õ÷w™t {tkøÞt «{týu ƒÄt s ™t{ ÷¾u÷ ntuÞ ‚u «{týu

ƒtuût {wsƒ rð™h ònuh fhtu.

* xtux÷ fhe sux÷t …tuRLx ÚttÞ ‚u «{týu rð™h ònuh fhtu.

* ™ð õ÷w™t ƒÄt{tk 5-5 sðtƒ Ët[t ÷¾u÷ ntuÞ ‚u rð™h.



yt he‚u... ytðe h{‚tu h{ðtÚte ƒt¤ftu™u rð¿tt™

rðþu™e òýfthe yt…e þftÞ Au. ¿tt™{tk ðÄthtu ÚttÞ Au,

Ëh¤‚tÚte ÞtŒ hne òÞ Au.

(«&™tu™t W¥th yt s ykf{tk yLÞºt ytÃÞt Au.)

ðirðæÞ

Mfq÷uÚte ßÞthu ðnu÷t Aqxðwk ntuÞ ‚tu yturVË{tk {tuxt

½rzÞt¤™t ftkxt Vuhðe ytð‚t. yt «fth™e {M‚e ËtÚtu

þhth‚ fh‚t n‚t.

õÞthuf Mfq÷ Aqxðt™tu ½kx …ý ðnu÷tu ð„tze ŒeÄu÷.

yu Ë{Þ nsw …ý ¾qƒ s ÞtŒ ytðu Au.

y{the Mfq÷™t ©e {ÄwËwŒ™¼tE ytþhu

yuË.yuË.Ëe.{tk «Út{ 10 ™kƒh{tk ytðe™u þt¤t™e þt™

ðÄthe n‚e.

yt Mfq÷™t ©e ðËk‚¼tE Ëk½ðe ytk‚hht»xÙeÞ M‚hu

Vtuxtu„útVh ‚hefu ¾qƒ «ÏÞt‚ ÚtÞt n‚t. ‚u rËðtÞ, Ëðo©e

rð™Þ¼tE ytþh, Äehs¼tE þtn, ™ðe™¼tE {nu‚t,

su.yth.ze., Ëwhuþ¼tE {nu‚t, sÞfw{th¼tE Ëk½ðe,

s„Œeþ¼tE þtn, feŠ‚¼tE ¾ºte, {rn{¼tE …tkÄe,

r[ºtËu™¼tE þtn, su.yu÷. þtn ð„uhuyu rðrðÄ ûtuºtu

™t{™t «tó fhe™u ¾qƒ Wå[ MÚtt™u …ntUåÞt Au. {the

M{]r‚{tk ÞtŒ ytÔÞt Au ‚ux÷t ™t{ yºtu WŒtnhý ‚hefu

sýtÔÞt Au. yt rËðtÞ yLÞ ™t{tðr÷ …ý ntuE þfu Au.

yt Mfq÷™t rðãtÚteoytuyu si™ Œeûtt …ý yk„efth fhe

Au y™u yíÞthu yt[tÞo …Œ …h rƒhts{t™ Au.

nwk yux÷wk ‚tu [tu¬Ë fneþ fu yt Mfq÷™t ½ýt

rðãtÚteoytu ‚th÷t™e su{ ytsu [{fe hÌtt Au, su yt

Mfq÷™e rþûtý …æÄr‚™u yt¼the Au. ‚u ËtÚtu Mfq÷™t Ëk[t÷f

{kz¤™e ft{„ehe™u …ý rƒhŒtððe …zu.

9, rðsÞ yu…txo{uLx, f]»ýƒt„, {rý™„h,y{ŒtðtŒ-380 008. {tu. 94273 53482

Ëk…r¥t r{ºt ƒ™tðu Au, …hk‚w ‚u r{ºt™e …h¾ ‚tu rð…r¥t{tk s ytðu Au.

©e „tufw÷ŒtË ‚us…t÷ ntEMfq÷™e Ëwðýo ÞtŒ(y™wËkÄt™ : …t™t ™k.-139 W…hÚte [t÷w)


{rý÷t÷¼tE …xu÷u fÌtwk fu yt «&™u Ëtiyu Ëk„rX‚ Útðwk

òuEyu. swŒt swŒt hne™u «ÞtËtu fhðtÚte …rhýt{tu ™nª ytðe

þfu. ‚uÚte yuf Ër{r‚ ƒ™tðe ‚u™t ™uò nuX¤ yt„¤ ðÄðwk

òuEyu. ht{S¼tE Atk„tyu sýtÔÞwk fu y„tW su he‚u

1990™t ŒtÞft{tk s¤Ëkfx r™ðthý Ër{r‚ ƒ™tðe ft{ ÚtÞwk,

yu he‚u Ër{r‚ ƒ™tðe ‚u{tk Œhuf òuztE þfu.

þþeftk‚¼tE X¬h, ðeh{¼tE „Zðe ‚Útt f{÷uþ¼tE

™tfhtýe ð„uhuyu …ý …tu‚t™t {k‚ÔÞtu hsq fÞto n‚t y™u

rfËt™ Ëk½™t ™uò nuX¤ s yt„¤ ðÄðt™wk Ëq[™ fÞwO n‚wk.

ðÄtht™t …týe ƒtƒ‚u [[to fh‚tk W¥th „wsht‚™t ðÄtht™t

…týe™t ftÞtuo Ëws÷t{T ËwV÷t{T Þtus™t yk‚„o‚ …qýo fhe Œuðt{tk

ytÔÞt Au, Ëtiht»xÙ™t ðÄtht™t …týe™t ftÞtuo Ëti™e Þtus™t

yk‚„o‚ {tuxt¼t„™t ftÞtuo …qýo fhe ŒuðtÞt Au ßÞthu fåA™t

ðÄtht™t …týe™t ft{tu ‚tu nsw ËwÄe þY fhðt{tk ytÔÞt s

™Úte. yu Œhr{Þt™ yuðe nðt Vu÷tðtE Au fu, ™{oŒt ™Œe{tk

…týe s ™Úte. ‚uÚte fåA™t yt ftÞtuo fŒt[ …z‚t {qfðt{tk ytðu.

W…htuõ‚ [[to™t yk‚u W…ÂMÚt‚ Œhufu fåA™u Út‚t

yLÞtÞ™e htu»t…qðof ™tUÄ ÷eÄe n‚e y™u ‚u™t y™wËkÄt™u Ëðo™u

{tLÞ ntuÞ ‚uðe yuf Ër{r‚™e ‚h‚{tk h[™t fhðt™wk ™¬e

fhðt{tk ytÔÞwk n‚wk. òu ðtxt½txtuÚte yt «&™tu n÷ ™ ÚtE

þfu ‚tu Auðx ÷„e™e ÷z‚ {txu Ëtiyu ‚iÞth hnuðt™e ntf÷

fhðt{tk ytðe n‚e.

yt «&™u yt„¤ ðÄðt ™sŒef™t rŒðËtu{tk s VheÚte

ƒuXf Þtusðt™wk ™¬e fhðt{tk ytÔÞwk n‚wk.

¼ws{tk fåA zuð÷…{uLx ftWÂLË÷™e ƒuXf{tk rfËt™ Ëk½, ò„]‚ yt„uðt™tuyu fhe rð[thýt

fåA{tk ™{oŒt™t …eðt™t …týe, ®Ë[tE {txu™t r™Þr{‚

…týe ‚Útt ðÄtht™t …týe «&™u Út‚t yLÞtÞ™t {wÆu ‚tsu‚h{tk

¼ws ¾t‚u fåA zuð÷…{uLx ftWÂLË÷™t ™uò nuX¤ {¤u÷e

ƒuXf{tk yt {wÆu AuÕ÷u ËwÄe ÷ze ÷uðt ‚u{s ÷z‚ {txu Ëðo{tLÞ

Ër{r‚ h[ðt XhtðtÞwk Au.

yt {wÆu ‚t. 25-6-19™t htus fåA zuð÷…{uLx ftWÂLË÷™t

™uò nuX¤ rfËt™ Ëk½™t yt„uðt™tu y™u fux÷tf ‚s¿ttu™e

W…ÂMÚtr‚{tk ¼ws ¾t‚u yuf {e®x„ {¤e n‚e. su{tk yþtuf¼tE

{nu‚t, «‚t… ™thtýS Œkz, nkËhts¼tE Ätu¤w, þþeftk‚¼tE

X¬h, feŠ‚¼tE ¾ºte, {rý÷t÷¼tE …xu÷, ht{S¼tE Atk„t,

rfþtuh¼tE ðtËtýe, f{÷uþ¼tE ™tfhtýe, ðeh{¼tE „Zðe,

{tðS¼tE òrxÞt, ÷¾{þe¼tE ðtrzÞt, þt{S¼tE …xu÷,

ztÌtt¼tE …xu÷, ðËk‚¼tE …xu÷, ¼e{S¼tE fuhtrËÞt ð„uhu

W…ÂMÚt‚ hnu÷ n‚t y™u ‚uytuyu rð„‚ðth [[to fhe n‚e.

yþtuf¼tEyu sýtÔÞwk fu, fåA{tk ®Ë[tR™t …týe «&™u

{wÏÞíðu ƒu «&™tu Au : yuf, r™Þr{‚ …týe fu su™u xÃ…h zu{Úte

{tkzðe™t {tuzfwðt ËwÄe …ntU[tzðt™t nsw ƒtfe hnu Au y™u ƒeswk,

™{oŒt ™Œe™t ðÄtht™t …týe fu su™t ft{tu …ý nsw fåA{tk [t÷w

ÚtÞt ™Úte. rðþu»t{tk ‚u{ýu fÌtwk fu Ëti«Út{ ‚tu r™Þr{‚ …týe

{tkzðe ËwÄe …ntU[tzðt {txu™e fu™t÷tu™t ft{ …qht Útðt òuEyu.

‚u {txu ¾uzq‚tu™t su «&™tu Au ‚u «&™tu™e rð„‚tu òýe ‚u™u Ëhfth

…tËu n÷ fhtððt òuEyu y™u íÞthƒtŒ ðÄtht™t …týe™t ftÞtuo

{txu sYhe «ÞtËtu fhðt òuEyu. ‚u™t {txu yuf {sƒq‚ {t¤¾t

y™u Ëk„X™™e sYrhÞt‚ hnuþu.

¼÷tR™tu ynkfth ƒwhtRÚte …ý ðÄthu ¾‚h™tf Au.

™{oŒt ™Œe™t …týe «&™u fåA{tk «ð‚eo hnu÷ yËk‚tu»t

yLÞ ËkMÚtt™t Ë{t[th


yh®ðŒ Ëtu{iÞt, ™¾ºttýt - fåA

fnu‚e n‚e[hýtu{tk hneþnðu ht¾u Au.

– ÄeY¼tE ¼è

ntEfw

Ëw¾e n‚tu yußÞtk ËwÄe yuf÷tu

…hýe Œw:¾e!

ËwkŒh ðhË{Þ rð‚u …Ae

þwk yu Ëwðh?

yuf Œe yusft{™tu n‚tu Þth

ytsu ™ft{tu!

½hðt¤e{tkòuh ‚tu ½ýwk yu Au

…tu‚u rƒ[thtu!

‚z…‚tu n‚tuƒtnw…tþ{tk ÷uðt

nðu Awxðt!

òu ‚{u ËeÄt Q¼t ntu, ‚tu ‚{tht ðtkft …zAtÞtÚte zhtu ™nª.

yt¾hu... „nufe WXât {tuh÷t...

ƒkÄ ƒthe ƒthýu ƒuXt Au {tuh÷t

™t ðtŒ¤, ™t ðes¤e, A‚tk „nufe WXât {tuh÷t...

ƒkÄ ƒthe ƒthýu...

…w»… …tkŒzeyu Íh{h Íh{h ðhMÞtu

™u ™t[e WXât {tuh÷t...


y™htÄth ðhË hu Äh‚e™t ÷tzt

™u f¤t fhe ™t[e WXât Au {tuh÷t...


ftu™t ™t{u nh¾™e nu÷e ytðe

¼h‚e™t ðtŒ¤ Íw{e WXât ™u

™t[e WXât Au {tuh÷t... ƒkÄ ƒthe ƒthýu...

¾wþnt÷ fwŒh‚ ‚™u òuE òuE

™t[e WXât Au {tuh÷t...


ƒkÄ ƒthe ƒthýu ƒuXt Au {tuh÷t

™t, ðtŒ¤, ™t ðes¤e A‚tk yt¾hu

„nufe WXât Au {tuh÷t...

h{e÷tƒu™ …e. {nu‚t - ¼ws, fåA

{tu. 94272 72919

fåAS nðt

fzu ¼q÷Ëu yikÞ fåA{U y[eò sht,

ÚtÄe n÷u‚e nðt {tzw {U ytÞ ðVt...

{tu¼‚ ðËu‚e rn‚ ¾wþƒw r{xe{U y[u,

ÄheÞtsu {tUsu {U Ëh„{ ËwýuS {ò y[u...

szu rÚtÞu‚e ht‚ ®™Äh y[u‚e ÷tx,

ËtUýt y[u‚t ¾tËt rËh„ suze {ò...

{krÄh ™u {MSŒ{U r{ýe÷t {tzw {k„u‚t,

“r™{o÷” Äwðt fzu y[eò sht...

r™{o÷ htuÞ “r™{o÷”

{wksu fåAzu ‚u ytÞ {wkfu ÃÞth

{wksu fåAe ¼tðhu ðuxu; ytkW fheÞt‚tu ÃÞth,

fåA ò ð‚™e ÚtE™u, yiE fåA S fUò LÞth,

{wksu fåAzu ‚u ytÞ {wfu ÃÞth...

¼qfk… ™u ðtðtÍtuzt „[ ðÄeÔÞt;

nýu Äht ™‚e s÷u ¼th,

rð™k‚e fheÞtk‚tu nh fåAe fu,

yikE ™ fÞtuo yíÞt[th.


y™er‚ Azu ™er‚ h¾tu, fÞtuo Ä{o òu «[th,

Ë[u {t„uo …tk n÷ÄtËe, ‚ f÷sw„ ÚtªÄtu ÷t[th,


fheÞtk‚tu «¼w Ëu «tÚto™t, fåA òu ƒuztu fUò …th,

“rŒ…” ò y¾h su Ë{S Ë„tu ‚,

ytkòu ðztu yt¼th.

{wksu fåAzu ‚u ytÞ {wfu ÃÞth...rŒ™uþ „hðt “rŒ…”

ntuÞ yt„tne

‚tu ytðu ™nª ð»tto

y™u ‚wk …ý

hý{tk fþu

™ òuÞwk …týe ‚uÚte

ytk¾{tk …týe.

nËe …zu Au

Aºte {the Ëtk¼¤e

{u½„so™t.

ntEfw


sðtƒ-1 : ði¿ttr™f þtuÄ(1) fu. {ufr{÷™ : ËtRf÷, (2) „ur÷r÷Þtu : ÷tu÷f™t r™Þ{, (3)

Mðt™ : huÞtu™, (4) „wx™ƒ„o : r«Lxª„ «uË, (5) yuzðzo su™h

: þe‚¤t™e hËe, (6) ®f„ fuB… rs÷ux : huÍh (Ëu^xe), (7) RS

{u™ : rðxtr{™ ƒe, (8) ÕÞw{eh ¼tEytu : rË™u{t ([wk„t), (9)

htuƒxo ðuxTË™ ðux : hzth, (10) ƒuLò{e™ £Uf÷e™ : [~{t

sðtƒ-2 : þçŒ™u yk‚u ‘Vtu™’ ytðu yuðt þçŒtu(1) Ëu÷Vtu™, (2) yurzVtu™, (3) ntE„útuVtu™, (4)

{u„tVtu™, (5) xur÷Vtu™, (6) ytuÃxtuVtu™, (7) {tR¢tuVtu™, (8)

„út{tuVtu™, (9) rzõxtuVtu™.

sðtƒ-3 : {nt™ ði¿ttr™ftu™t ™t{(1) nu™úe zuðe, (2) fuÃ÷h, (3) htuLxus™, (4) {tRf÷

Vuhtzu, (5) {u™ £tu÷ef, (6) s„Œeþ[kÿ ƒtuÍ, (7) ytEÍuf

LÞwx™, (8) htuƒxo ftuf, (9) fuðuÂLzË, (10) ztì. ze. VtuhuMx.

sðtƒ-4 : ËqÞo {kz¤™t yðftþe ™t{(1) Ã÷wxtu, (2) þw¢, (3) «ftþð»to, (4) r™ntheft, (5)

ytftþ„k„t, (6) Äúwð™tu ‚thtu, (7) htrþ - ™ûtºt, (8) {k„¤,

(9) Äq{fu‚w, (10) «ftþð»to.

sðtƒ-5 : þçŒ™u yk‚u ‘„útV’ ytðu yuðt þçŒtu(1) rË™u{uxtu„útV, (2) ftŠzÞtu„útV, (3) yurË÷tu„útV, (4) fuMftu„útV,

(5) rËM{tu„útV, (6) Vtu™tu„útV, (7) xur÷„útV, (8) Út{tuo„útV.

sðtƒ-6 : þçŒ™u yk‚u ‘xh’ ytðu yuðt þçŒtu(1) fuÕõÞw÷uxh, (2) hur£shuxh, (3) ftuBÃÞwxh, (4) „e„h

ftWLxh, (5) nur÷ftuÃxh

sðtƒ-7 : þtuÄ y™u ði¿ttr™f™wk ™t{(1) Mxu™÷uË Mxe÷ : nuhe rƒy÷eo, (2) Ëƒ{he™ : ƒúwË™u÷, (3)

ËtRf÷ xtÞh : z™÷tu…, (4) r÷^x : yur÷þt ytuxeË, (5) hu÷ðu

yuÂLs™ : ßÞtuso MxeVLË, (6) {þe™„™ : he[tzo „ux®÷„, (7)

…týe™wk …]Út¬hý : fuðuÂLzË, (8) VtWLx™ …u™ : ÷wRË ðtuxh{u™,

(9) ftkzt ½rzÞt¤ : rƒúøÞwyux, (10) ytuÂõËs™ : su.ƒe. r«Mx÷u.

sðtƒ-8 : þçŒ™u yk‚u ‘Mftu…’ ytðu yuðt þçŒtu(1) xur÷Mftu…, (2) {tR¢tuMftu…, (3) MxuÚttuMftu…, (4)

ntuhtuMftu…, (5) MxerhÞtuMftu…, (6) rË™u{tMftu…, (7) yur…Mftu…,

(8) …urhMftu…, (9) „uÕðu™tuMftu…, (10) ƒuhtuMftu….

sðtƒ-9 : þçŒ™u yk‚u ‘÷tuS’ ytðu yuðt þçŒtu(1) Íwytu÷tuS, (2) hurzÞtu÷tuS, (3) Rftu÷tuS, (4)

ƒtÞtu÷tuS, (5) RÚttu÷tuS, (6) …uÚttu÷tuS, (7) ËtRftu÷tuS, (8)

rnMxtu÷tuS, (9) ftuM{tu÷tuS, (10) r{xeytuhtu÷tuS.

®{ýe ¼tðhU fu y»ttZe ƒes ò ht{ht{,

„tÕÞwk fÞwk ytuAeÞwk ™u ¾tËu f{Ëu „òÞwk „t{.

™ô ðhu ys yk„ý{U y[e™u W¼tu,

rnfzu ƒUòu ¼÷tu Úteyu yuztu W…tÞ ÷òu.

ys™wk þYyt‚ Úti ytÞ ®{Þzu su rzÞUS,

fåA{U AkZt …U R‚ht sU ËU ™tÞ ðÞ ÄªyuS.

{w÷E {tzw r{zu htS Úteyuk, Úteyuk htS yƒtu÷t,

fåA su ¾qýu ¾qýu™wk ƒes Vqxu {tuh {Zu ™ [u÷t.

Ëtu™ su ¼Ä÷u r{zu …týe Úteyuk htS ytþt…wht,

Ëhfth su rÄ÷{U ðËu y:R sU Ëu Úteyu ™e÷e Äht.

‘s„Œeþ’ rnfztu {tzw ™tÞ; fåAe y™uf ¼tðh ykR,

fåA su y{™ [{™÷t ÚteÞwk ¼uht; y»ttZe ƒes ytðE ytÞ.

– s„Œeþ …eºttuzt “s„Œeþ”

…ntz W…tz™thtytuyu þYyt‚ ftkfheÚte s fhe Au.

™{oŒt ™nuh

ðt„z …x‚U „Þu ðhu ™{oŒt fu™t÷ ™nuh

ht…h ¾uzw htS ÚÞt {tuŒe ÚÞt nwyt {uh

¾u‚e ÚtªÄe ¾ªfthu fåA{U ÷e÷t ÷uh

[{f ytðR [tuƒthe ¼YrzÞtu ¼uht ¼uh

ð™ rð¼t„òu ðuh

r„htuý ÷„tu ½ztzUòu...

r„htuý ÷„tu ½ztzUòu yÇÞthý òu ƒt™wk

{tzw {swh {wËe¼‚{U ™u XufuŒth hðt™wk

rð[th fheyuk ðt„z ðtËe fu™t÷ ¼™Äe õÞtk™wk

ËwðR Ëh…k[ þtu¼t ðÄu ¾tuÄft{ ÚÞtu At™wk

nt÷u fkÚtftux òu ‚t™wk

Ä{Ä{tx ÔÞtu Þkºtuòu...

Ä{Ä{tx Úteyu ÞkºtUòuk ™u ÷uLz ƒuLf S hò

f{ n÷u ftuLxÙtõxh òu ™u „t{zt „òk-„òk

ðt„z …kÚtf ðt-ðt ÚteÞu ™nuh ¼™uS {ò

…týe r{÷u …eÞ‚ fu ¾uzw AzeÞU fò

…tÞ{t÷ ÚteÞu ™ «ò

“«¼w” ™{oŒt ™nuh òu ytþhtu...

– «¼w÷t÷ rËæÄ…wht ‘«¼w’

y»ttZe ƒes ytðE ytÞ

“ytí{rðïtË™wk yuðhuMx – ði¿ttr™f þtuÄ...”™t sðtƒtu


y{ŒtðtŒÚte 27 [w™kŒt …ðo‚thtunftu™e yuf xe{

rn{t÷Þ™e xtu[ …h 17,355 Vqx (5289 {exh) Ÿ[u

ytðu÷ {tWLx £uLzrþ… rþ¾h Ëh fhðt™t WÆuþÚte ‚t. 31-

5-2019™t htus hðt™t ÚtR {™t÷e …tËu ytðu÷t ÄwkÄe

„t{Úte …tu‚t™e ËVh™e þYyt‚ fhe n‚e. ‚u „t{Úte 8

rf.{e. Œqh ytðu÷ ‘÷uze ÷u„’ ƒuÍ fuB… …h «Út{ htrºt

htuftý fÞwO n‚wk. su ykŒtsu 13,000 Vqx™e Ÿ[tEyu ytðu÷wk

Au. ytx÷e Ÿ[tE …h ðt‚tðhý{tk Ë‚‚ ƒŒ÷tð Út‚tu

ntuðt™t fthýu …ðo‚thtun™e xe{™u íÞtk s ƒeò ƒu rŒðË

ðÄthu htuftðt™e Vhs …ze n‚e. htuftý Œhr{Þt™ yuf ð¾‚

80 rf.{e. / f÷tf™e Íz…u «[kz ðtðtÍtuzwk ‚Útt ðhËtŒ

ytðu÷. ‚u ËtÚtu M™tuVtu÷ …ý ÚtÞu÷ n‚tu. y™tu¾e ËVh{tk

yt yuf ¾qƒ s htu{tk[f y™w¼ð n‚tu. yt rËðtÞ {t„o{tk

ƒŠV÷t …ðo‚tu Ëh fh‚e ð¾‚u …ðo‚thtunftu™e xe{™u y™uf

{w~fu÷eytu™tu Ët{™tu fhðtu …zâtu n‚tu. …hk‚w xe{™t Œhuf

ËÇÞtu™tu ntUË÷tu ¾qƒ s ƒw÷kŒ n‚tu. {w~fu÷e Ët{u nth

{tLÞt rð™t …ðo‚thtunf™e xe{u yt„¤ ðÄe™u …tu‚t™e

ËV¤‚t Ëtrƒ‚ fhe n‚e.

W…htuõ‚ …ðo‚thtunf xe{{tk ©e fåAe Ë{ts -

y{ŒtðtŒ™t ½xf yuf{ ©e fåA „qsoh ûtrºtÞ Ë{ts -

y{ŒtðtŒ™t ¿ttr‚ ËÇÞ ‚Útt fåA{tk fwf{t „t{™t ð‚™e

y™u nt÷u ytuZð - y{ŒtðtŒ ÂMÚt‚ ©e{‚e ð»ttoƒu™

h{uþ¼tE [tintý™t ÞþMðe …wºt ÞÂMð™ [tintý …ý

Ët{u÷ n‚t. ‚u{™e xe{ …ife 8 …ðo‚thtunftuyu ‚t. 7{e

sq™™t W…htuõ‚ rþ¾h Ëh fÞtuo n‚tu. ßÞthu ÞÂMð™ ËtÚtu

yLÞ 14 …ðo‚thtunftu ‚t. 9{e sq™, 2019™t htus Ëðthu

08.45 ðt„u {tR™Ë 10 rz„úe ËuÂÕËÞË ‚t…{t™ ðå[u

r™Ätohe‚ £uLzrþ… rþ¾h Ëh fÞtuo n‚tu y™u íÞtk

¼th‚eÞ ht»xÙæðs ÷nuhtÔÞtu n‚tu. yt he‚u ÞÂMð™

y™u ‚u™e xe{u yuf y™tu¾tu Rr‚ntË håÞtu n‚tu.

yºtu WÕ÷u¾™eÞ Au fu yt rðþt¤ {tWLx™ £uLzrþ… rþ¾h

yu rn{t÷Þ™e …eh «tks÷ huLs{tk ytðu÷ Au. …ðo‚thtunf™e

xe{™t fw÷ 27 ËÇÞtu …ife 22 …ðo‚thtunftuyu rþ¾h Ëh

fhðt{tk ËV¤‚t {u¤ðe n‚e.

y{ŒtðtŒ ÂMÚt‚ fåAe Þwðt™ ÞÂMð™ h{uþ¼tE [tintýu 17,355 Vqx Ÿ[urn{t÷Þ™t {tWLx £uLzrþ… rþ¾h …h rºthk„tu æðs ÷nuhtðe™u y™tu¾e rËrØ ntkË÷ fhe

yt Au fåA™wk ¾{eh...

yt ¼ÔÞ rËrØ ntkË÷ fhðt™t fthýu ÞÂMð™™u y™uf

MÚt¤tuyuÚte yr¼™kŒ™™e ð»tto ÚtE hne Au. yt {tWLx …h

[Zðt™wk ¾qƒ s frX™ ntuÞ Au. ‚u {txu …ðo‚thtunf™e

þtherhf - {t™rËf rVx™uË Ëthe hnuðe òuEyu ‚u{s

…ðo‚thtuný {txu™e Ëk…qýo ‚iÞthe ºtý {tË y„tWÚte fhðe

sYhe Au.

W…htuõ‚ {tWLx £uLzrþ… Ëh fhðt {txu …ðo‚thtunfxe{™t {wÏÞ WÆuþ ™e[u {wsƒ n‚t :

* …ðo‚thtuný™u «tuíËtn™ {¤u, ÷tuftu{tk ò„]r‚ ðÄu.

* Þwðtð„o{tk yuf‚t y™u yuft„ú‚t suðt „wýtu™tu rðftË

ÚttÞ. þtherhf he‚u rVx™uË ò¤ðe þftÞ.

* rn{t÷Þ™e Rftu rËMx{ ò¤ððt™e ft{„ehe ÚttÞ.

* …ðo‚tu …h yufrºt‚ ÚtÞu÷ Ã÷tÂMxf ƒuøË Ërn‚™tu f[htu

…h‚ ÷tðe™u MðåA‚t yr¼Þt™™u {n¥ð yt…ðwk.

* Ëk…qýo he‚u Ëßs ÚtR™u sYhe «Þí™tu fhðt{tk ytðu

‚tu frX™ sýt‚t æÞuÞ™u ytËt™ fhe þftÞ, ‚uðwk

Ëtrƒ‚ fhðt.

W…h sýtðu÷ æÞuÞ™u ™sh Ë{ût ht¾e™u ÞÂMð™urn{t÷Þ™e xtu[ …h ytðu÷ rþ¾h Ëh fhe™u Ë{„ú fåArsÕ÷t™u, ‚u{™t …rhðth y™u ©e fåA „qsoh ûtrºtÞ Ë{ts- y{ŒtðtŒ™u „tihððk‚ fhu÷ Au. ‚uytu ËV¤‚t™t nsw ðÄthuŸ[t rþ¾htu Ëh fhu ‚uðe yÇÞÚto™t.

‚f™e yuf ¾trËÞ‚ yu Au fu ‚u ytðu ‚u™t fh‚tk òÞ íÞthu ‚u {tuxe ÷t„u Au.


©e fåAe Ë{ts - y{ŒtðtŒ™tu Œir™f ynuðt÷

sq™ - 2019

* {k„¤ðth, ‚t. 4-6-2019• fåAe ™q‚™ ð»to r{÷™ Ë{thk¼

{txu yr‚rÚt rðþu»t©e ‚hefu ©e

ftiþ÷¼tR „k„tht{¼tE …xu÷,

ykrƒft rxBƒh {txuo nt …tz‚t ‚u{™wk

™t{ ™¬e fhðt{tk ytÔÞwk.

* ƒwÄðth, ‚t. 5-6-2019• ‘fåA©wr‚’ y»ttZe ƒes rðþu»ttkf

{txu (1) ©e yr™÷¼tE ht{S

nrhÞt ‚Útt (2) ©e «tý÷t÷¼tE

yu™. Ëtu™eyu ËtisLÞŒt‚t ‚hefu™tu

Mðefth fÞtuo.

* „whwðth, ‚t. 6-6-2019• fåAe ™q‚™ ð»to r{÷™ Ë{thk¼

{txu yr‚rÚt rðþu»t©e ‚hefu

hnuðt™tu ©e htsw¼tR „t÷t, ©e

þeðS¼tE {tðS¼tE rþÞtýe

‚Útt ©e «‚t…¼tE ¼ðt™S¼tE

Y…thu÷u Mðefth fÞtuo.

* þr™ðth, ‚t. 8-6-2019• ©e fåAe Ë{ts - y{ŒtðtŒ™e ‚t.

15-6-2019™e xÙMx {kz¤ ‚Útt

ftht uƒthe Ër{r‚™e ËkÞwõ‚

{e®x„™tu yusLzt su ‚u ËÇÞtu™u

{tuf÷e ytÃÞtu.

• fåAe ™q‚™ ð»to r{÷™ Ë{thk¼™t

ËnÞtu„ {txu ytsu ©e yþtuf¼tE

{nu‚t ‚Útt ©e s„Œeþ¼tE X¬hu

©e yþtuf h½wht{ X¬h™e {w÷tft‚

÷eÄu÷ n‚e.

* Ëtu{ðth, ‚t. 10-6-2019

• fåAe ™q‚™ ð»to r{÷™ Ë{thk¼™e

3200 sux÷e yt{kºtý …rºtft

r«Lx ÚtR™u ytðe „E.

• ykŒtrs‚ 3000 Ëh™t{t,

rzhuõxhe™t Vtu{o{tkÚte ‚iÞth fhe™u

©e f™w¼tEyu {tuf÷e ytÃÞt.

* {k„¤ðth, ‚t. 11-6-2019• fåAe ™q‚™ ð»to r{÷™ Ë{thk¼™e

540 yt{kºtý …rºtft …t uMx

fhðt{t k ytðe. ytð‚eft÷Úte

Ëhuhtþ 500™t rnËtƒu yt{kºtý

…rºtftytu …tuMx fhðt{tk ytðþu.

* ƒwÄðth, ‚t. 12-6-2019• fåA©wr‚ y»ttZe ƒes rðþu»ttkf

“ði¿ttr™f {trn‚e rðþu»ttkf”™t 45

…t™t fk…tuÍ ÚtR™u ‚u™t «qV he®z„

{txu ytððt™e þYyt‚ ÚtE.

* þr™ðth, ‚t. 15-6-2019• ytsht us ©e fåAe Ë{ts -

y{ŒtðtŒ™t x ÙMx {kz¤ ‚Útt

fthtuƒthe Ër{r‚™e ËkÞwõ‚ {e®x„

{¤u÷ n‚e. (1) fåAe ™q‚™ ð»to

r{÷™ Ë{thk¼™t ¾[o™e Ët{u Vkz

huRÍ fhðt 8-10 {nt™w¼tðtu™u

íÞtk YƒY sðt™wk ™¬e fhðt{tk

ytÔÞwk. (2) M…t™ xÙuz ËuLxh™t

ËÇÞtu™u ÷tRƒúuhe™tu ð…htþ fhðt™e

…hr{þ™ yt…ðt{tk ytðe. (3) ©e

{™w¼tE ftuxrzÞtyu ‚t. 4-7-

2019™t ftÞo¢{ Œhr{Þt™™e

s{ýðth™u ÷„‚e rð„‚tu™e [[to

fhe. (4) fåA©wr‚™t ‘ði¿ttr™f

{trn‚e rðþu»tt kf’™e rð„‚tu

yt…ðt{t k ytðe. (5) fåAe

r{÷™™e MÚtt…™t fhðt™wk ™¬e

fhðt{tk ytÔÞwk. (6) ð»to 2018-

19™t rnËtƒtu™u {ksqh ht¾ðt{tk

ytÔÞt.

* Ëtu{ðth, ‚t. 17-6-2019• fåAe ™q‚™ ð»to r{÷™ Ë{thk¼™e

yt{kºtý …rºtft …tuMx fhðt™wk ftÞo

ytshtus …qýo ÚtÞwk.

* {k„¤ðth, ‚t. 18-6-2019• ‚t. 15-6-2019™t htus {¤u÷

xÙMx ƒtuzo ‚Útt fthtuƒthe Ër{r‚™e

ËkÞwõ‚ {e®x„™e r{r™xTË ytshtus

‚u™t ƒÄt s ËÇÞtuu™u ðtìxTË yu…Úte

{tuf÷e yt…ðt{tk ytðe.

* ƒwÄðth, ‚t. 19-6-2019• fåA©wr‚™t y»ttZe ƒes - ði¿ttr™f

{trn‚e rðþu»ttkf {txu yíÞth ËwÄe

17 ËtisLÞ Œt‚t©eytuyu þw¼uåAf

‚hefu hnuðt™tu Mðefth fÞtuo.

* „whwðth, ‚t. 20-6-2019• ©e Ëwhuþ[kÿ {nu‚t ‚Útt Vturfyt™t

{u™u®s„ ztÞhuõxh ©e r™{u»t¼tE

Vzfu ytshtus Ë{ts™e ytìrVË …h

ytðu÷ n‚t y™u ‚uytuyu Ë{„ú

„wsht‚™e ™{oŒt Þtus™t rðþu

rð„‚ðth [[to fhu÷ n‚e.

* þr™ðth, ‚t. 22-6-2019• fåAe ™q‚™ ð»to r{÷™ Ë{thk¼™t

Vkz huR®Í„ ftÞo¢{ {txu ytshtus

©e yþtuf {nu‚t, ©e s„Œeþ¼tE

X¬h, ©e ¼h‚¼tE ytuÍt ‚Útt ©e

y‚w÷¼tE Ët u™eyu (1) ©e

þtkr‚÷t÷ {w¤S Ëtð÷t, (2) ©e

þt kr‚÷t÷ ht{S „t÷t, (3)

yìzðtufux ©e Ëwhuþ¼tE …xu÷, (4)

©e sÞ{e™¼tE Ëtu™e, (5) ©e

fhþ™¼tE ™thý¼tE …xu÷ ‚Útt

(6) yìzðtufux ©e yth.fu. …xu÷™e

YƒY {w÷tft‚ ÷eÄu÷ n‚e. ‚uytuyu

©e htsw¼tE „t÷t™e …ý {w÷tft‚

÷eÄu÷ n‚e. ©e ƒe.fu. …xu÷ ‚u{™e

ytìrVË{tk W…ÂMÚt‚ ™t ntuðtÚte ‚uytu

YƒY {¤e þfu÷ ™ n‚t.

Œ…oý™e {tVf Sðtu su{tk Mðt„‚ Ëðo™wk …ý Ëk„ún ftuE™tu ™nª.

D:MUDRA COMPUTERSMAGAZINESK- · ¼q÷tE òÞ íÞthu ™nª …hk‚w ¼q÷™tu ßÞthu ƒ[tð...

Documents

Transcript of D:MUDRA COMPUTERSMAGAZINESK- · ¼q÷tE òÞ íÞthu ™nª …hk‚w ¼q÷™tu ßÞthu ƒ[tð...