%ο<γ,q. f. f. q. s.

DISSERTATIO PHILOSOPHICA,

OBSERVATIONESAD

fabulam veterumDE

SCYLLA et CHARYBD1SISTENS,Quarum

PARTEM POSTERIOREM,CONSENS. AMPL. FACULT. PHILOSOPH.

IN ILLUSTRI UPSAL. LYCEO,PRAESIDE

VIRO CEI.EBERRIMO,

Mag Ρ Ε T R OEKERMAN,

Eloquent. PROFESS. Reg. et Ordin.BONORUM ΕΧΛΜ1ΝΙ MODESTE COMMITTIT,

ANDREAS AVELIN,CALMARIÉNSiS.

IN AUD1T. CAROL. MAJ. D. XXXI. MARTH,ANNI MDCCLVill.

Η. Α. M. S.

VPSALI/E, Excud. L. M, HÖJER, Reg. Acad. Typogr.

ViRiSAdmoåwn Reverendis , Praclarijjfmis,

Clarijß?nis if SpeclatijfimisDn. Mag.ERICO CATONIO,

PASTORI & PR/EPOSITO in Ryfsbyvigilantifiimo,

AVUNCULO honoratifllmo.

Dn. PETRO HENRICOSPORSELI O,

PASTORI in Loot & Alboke meritiflimo,PARENTI optimo.

Dn. JONiE WENTLING,PASTORI in Smedby & Myckieby graviilimo.

Dn. PETRO MURRECK,GOMMINISTRO ad Ecciefiam Hedevig. Eleonora

Srockholrnenfem Ionge digniffimo.

Dn. DANIELI BRUSENIO,COMMINISTRO in Hogby perinduftrio>

ADFINI dileétiffimo,

Dn. MAGNO AVE LI Ν,MERCATORI Carolocoronienii &

FRATRI fvaviflimo.

Vobis, PATRONI ae FAUTORES InduIgentiiEmi,fangvinis non folum & cognationts propiore vinciilomihi innexis, fed plus quam paternorum, inäe apri¬

ma &tatula,er<ra me beneficiorum laude efflorefcentibus, cummnigem profperitatis voto5 hane Dißertationem D. D. Z>.

Auelor Re/pondens,ANDREAS AVELIN.

ι Ν. 'j.xamini pnblico commifit ad hane Aca-demiani, fub Ampliffimi Prsefidis meitütela, Dn. Jonas Bodßedt An-germannus, die 31. Januar. Ann.MDCCLU, Qbjervatimies ad Fabu-

lam veterum de Scylla cJ Cbarybdi, ubi Géograpbiårn& Hifloriam, nec non Mythologiam Scyllae & Cha-rybdis perfequitur, ad aliud tempus refervando tra-£htionem Moralem, & varium ufum locutionum Poe-ticum & Oratorium* Ätvero, quod occado Aucto«ri ClarifHmo fubnafcebatur, asftate praeterita, hono-res Magi fler iales Gryphiswaldias adeundi, & iis, qii®reftant in argumento elegantiillmo, aliis nunc, diilri*ftuscuris, operam matinmque admovere non co-gitat, ne opufculum, pulcre inchoatum, mancummutilumque delitefceret, mihi eam fpartam obtulitimpofuitque Celeherr. Prsefes, ut, qua cceptum eft,via ac ratione filum Difputationis pertexere adgre-derer. Et hoc eft, quod in ipfo, ut ajunt, vefti-bulo ilgnificatum volui, B. Le&oris mitiori ceniuraein medio quae, a me» propofita fuerint fimul com-mendaturus.

A §. VIII.

«59 ; 2 (, «59

§. VIII.Pofteaqvam ex Ifidoro;») attulimus Charybdim

id nominisobtinuifle, qvod gurgitibus occultis nävesabforbeat: accipit enim aquas, ut vomat, vomit,utrurfus accipiat, & de Scylla, quod fcopulus fiein Italiae& Siciliae confinio, innumeris naufragiis in-Famis«): poilcaquam itidem veterem Arasinfcriptio-nem, & quidem his verbis, quae exftant, nammul-ta iunt erafa, adduximus:

Neptuno. Sacrum.Votum. In. Siculo. Freto.

Sufceptum. Solnit.nimirum inter Scyllam & Charybdim, quemadmo-dum Deorum (latuis, cera illitis, voti fponfiones ex-araverant prifci; obfervare licet Au&orcs, qni fi-Öionibus veterum iapientum 'ΕπιμνΒια fua fubne-öunt, ad Moralin quaevis fignificationem Scyllae &Charybdis traduxifle. Etenimcerto conftatanimorumFeritatem rnultis fabulis occafionem olim prjebuiile,multisque aequivocis loquendi formulis. Cum igi-tur transformationem hominum in animalia & mon-ftra fa&am le&itamus, non id quidem in novo quo-dam & miro corporis habitu intelligi volumus, feddeanimis, utpotequi, admodum mutabiles, levi-tate & inconftantia numquam non laborent. Gene-ratim figmentum Scyllae&Charybdis explicari poteftde tota vitae feliciter inftituendae ratione; ad fingu¬las deinde a&iones alii idem adplicant. Sic fabulamoderationem fumtuum videtur fpechtre, quippequi incauti in fcenus incidunt, tamquam in Scyikum

fco-

t5Ö> ; * (

icopulum & profundam Charybdim, omniumquefortunarum fuarum, uno tempore Ja&uram faciunt.Alii, ubi quascunque voluptates per hane ipfam de-fignari volunt, &quidem prascipue luxuriam & gu¬lam, illam, ut Scyllam aftimant, cum incautos fallaciforma lenocinio pertrabat, tomplexosque plus quam€anina rabie furoreque lupino angat, torqueat, difcruciet,perdcU; hane, ceu Charybdim, qua dilapidat rem domeßi-Λζ/», patrimonia deglutit, exbaurit latifundia, thefau~ros devorat, abforbet omnia o). lndc L.Cael. RhodiginusTarentinas delicias, Sybariticum luxum &Bacchana-lia veterum Scyllae & Charybdi comparat,& fic intcralia/>): Quotiesquisquc reperitur, quem titiüatio cor¬poris noti irretι tum ducat? quem voluptas, ut de aliisnunc non cenjura peragatur, ad obrutumprafocatumquecomprimat ? quamvis eam ejje pecoris bonum, a gravijjimistraditum ßt aueforibus. ha, itiquam, Scylla eßPräster ea, certe non raro fieri adfolet, ut, cum inaiiorum aäionibusasftimandis quaedam vituperamusr,ipfi in oppofita, frontibus quan adverfis, vitia in-curramus. Sic, qui eimidus non videri vult, audaxeft, qui avaritiae infamiam metuit, prodigus; quiin-ter voluptarios mulierofum odit, ipie aliquando furi-bundum agit helluonem; qui in litterarum ftudiis ni«miam diligentiam, animo& corpori noxiam, devitat,in fupinam incidit ncgligentiam & contra, adeo uCplerumque, ubi nos ab uno naufragio tutos videmus,ad alia velut faxa nefeii projiciamur. Praxlare, mo-rc iolito, Horatius 5):

f» · non ego, warumA 2 Cum

&*£> ) 4 ( *»Cum veto te fieri^ vappam juheo ac nebulonem.

Et alibi r):r fruflra Vitium vitaveris illudy

Si te alio pravum detorferis.Ad remliteräriam funt, qui fenfum hujus fabulx ad~commodenc, quod in eruditione humana piurima in-veniuntur extrema. Etenim, utinmoribus, itaetiam in cogitationibus, multa deprehenduntur ,an·gve 8z cane pejus fugienda. Eft id, quod SamuelWerenfelfius/) ex Bacone Verulamio adfert: "Sa-"pientiamiftam , quam aGraecis haufimus, pueritiam"quandam fcientte videri,atq; habere,quod proprium"eft puerorum; utad garriendum promta, ad generan-''dum invalida &imrnatura fit, ControveriTarumenim"ferax,operumeffbeta eft, adeo ut fabulailla de Scyl-,Jla, in literarum ftatum, qualis habeatur, advivum"quadrare videatur, qux virginis os & vultum extu-"lit, ad uterum veromonftra latrantia fuccingebantur9,& adhserebant. Ita habent & fcientias, quibus in-'Yvevimus, generalia quasdam blandientia 8z fpecio-''ia; led cum ad particularia ventum eft, veluti'9ad partes generationis, ut fru&um 8z opera ex fe e-\lant, tum contentiones 8z oblacrantes difputationes''oriuntur, in quasdefinunt,& quae partus Iocum ob·'Yinent, Ut vero in rebus dijudicandis fumma uti-que circumfpettio 8z prudentia adhibenda eft,fic eandem hanc rem per Hyperbolen medii explicatb. m.Reverendiff. Rydelius sf): Jap fbrftår hår me¬dium inter duo extrema, emellan roa villfarelfer, fåfområtta fireket tmellan två klippor Scylla och Charybdis.

ly

<S3® ) 5 C &&

Ty fom oftφ må/le man fe fig om på bmfe fulor och aktafig fhr två villfarelfer på en gång. Then ena årgent ochtvårt emot den andra. Nec difümili ratione Keim-nrannus /) de iludio antiquicatis moderando: Werdiefes (ludunn hey der rechten Hand habe anzugreiffen ,

und dafjelhe dergeβalt zu tracliren weift, da/s er zm>fchen der Scylla und Charybdi, das iß zwijchen demexceßu unddefettih die Mittelßrajje treffen , der hat ftckvorder Befleckung des Pedantifmi nicht zu beforgen.

m) L. Xill.c. ι8· n) Nolten. Lexic. p. jf8. o)Panth. Myth. p. 201. p) Antiq. led, I. 14. c. 3. q) Hor.Lib. I. Satyr. \. v. 103. r) Lib. Il, Sat. 2. v. 74. s) deLogomach. Eruditorum p. 93. jf) Exerc. Rat. parte IV.p. 232. t) Praefat. ad Höpfneri Romarn antiquam, Halae A.1740. editam.

IX·Non dcfunt, qui, cum veterem philofophandi

rationem defpicatui habent, nihil ad mores animum·que formandum utilitatis habere iftam Scylke&Cha-rybdis fabulam exiftiment.Praterquamenimexoppo-fitoquodexplicantfuadogmata antiqui, ignotumquefaepe per aeqne ignotum, id maxime reprehendunt,fi&ionum sbfurdiflimamm involucristegi ac obfcura-ri res clarifllmas. Sed obCervent, qtiod jam dia ocu-latiiiimi obfervarunr,non id fine ratione utilitateque fa¬ctum eile. Η iηc, quafapientesveterum de Scylla ξβ Cha¬rybdi excogitarunt y jucundifftmis narrationibus ξβ fabu-lofisinveflierunt, ut, quipartim falutis fu<z alioquin effentftudiofi, faltem fvavitatefigmenti ad audiendum vitce rå-IL· inftituenée ratmem allicerentur v). Ut autem vitia

devi-

t£*3) ) 6 ( tS%5)

devitäremus, fic partim femineas formas,'ut invitaß-tibus ad fe, ipfis adtribuerunt, partim figuras imma-niflimarum ferarum. Neque adeo hoc illis vitio ver·tipoteft, fiquidem & ad veritatem & elegantiamfit adcommodatiffimum, nifi etiam, quod nemo fe-cerit, irridere velimus illam de Herctiie, in bivioconftituto, narrationem, id eft, inter virtutem & Vi¬tium , quas omnino cum hac noftra plane convenic,fic enim Perfius de Herculew):

- iter ambiguum eft, vita nefcius errorDe(lueit trepdas ramofa in compita mentes.

Quid? cum humana etiam vita pelago conferatur,inquo quafi perpetuo jadfcamur aeftu, eadem utiquead eandem rem erit Scyllas & Charybdis adcommo-datioapud Retelium inftituta χ):Qua tion currit iter medium, ratis, illa rapinaScylla, aut merfa mari prada Charybdis abit.

Tuta manet medio virtus, extrema fed amboIn vitiis tauto funt fugienda viro.

Immo, ut verum fatear, qute ab Scylla & Charybdifumitur, translatio ad metum terroremque fcelerum& poenarum incutiendum animis plus valet, quando·quidem nemo negaverit, fimpliciter majora mari,quam terra eile pericula, inter ipumantes undas& faxa ύφαλα, in furore tempeftatis nonadparentia.

v) Nat. Comesp»369· u) Satyr. V. v. 34. χ) inEpimyth. Hilf. 6c Fab* üb. IV. p. 9p.

§· X·Sed mirum fbrtaifis cuipiam videbitur, in de-feribenda Scylla & Charybdi * ab Hiftorica veritate

adeo

>7 C ö®

adeo Portas aberrafie. At quod primum eft, cumHomerus Scylfem a Charybdi tcli tantummodo Ja£turemotam dicit, ubi diftantia tarnen longe major eft,ad metum augendum faflcum utique ceniebicur; quodCharybdi fluxum refluxumque ter, fingulisdiebus,adfignet,id aut exfcriptoris errori, ut putant Poly-bius & Strabo,-eft tribuendum, aut, tragicae am-plificationis gratia, non vero ex ignoratione quadam,contigerat. Enimvero Poeta, fabulas ad morumdo&rinam referens, vcritatis magna ex parte ratio-nemquidem habuic, interdum tarnen, falfiloquio tan-tisper adhibito, di&ioni plus ornament! conciliare vo-luir. ProbabiIitas autemfemper ,fecundum Plutarchum,'y) ex admirandis ac eximiis rebus propofitis jequitur.Quapropter non folum res, Jed etiam verba extollit cß atommuni conjvetudine transfert. Quo igitur fine ejus-modimulta aPoetis frequententur, quae cum Hiftoria& vera rei indole conientire non videntur, fagaciifi-mis excutiendum erit, cum alius rerum& verborumfenfus fit fimplex & proprius, alius autem Hyper-bolicus & Metaphoricus, five improprius. Deinde,quod Scyllse & Charybdi monftrorum naturam indu-cant Poetae,non hoc apud eosraruminfolitumqueeft,in re quacumque adferrendum compofita. Sic Fu¬rias & Eumenidas, Harpyjas, .Gorgonas & Cyclo-pas fub imagine qualibet teterrima defcribunt. SicChimaeram, a Bellerophonte trucidatam, valdemonftroiam confingit Lucretius z):

Prima Leoy poflrema Draco, media ipja Chimära.Sijam Scyllam Homerus pedibus duodecim, fexCollis, i$ fingulisque horrendo capite, oblongis den¬

tis

SJ® ) s C* ■ > 'jr

w

tibus denfts & frequentibus deformem fecit, fi Cha-rybdim,ab aquarum flrepitu, lebeti inigne multocom-parat, hasc, ut omnia reliqua taceam, quid aliud in-dicare videntur, quam eile ipfam Scyllam Sc Cha-rybdimeo magis pertimefccndam, vel ίϊ ad myfteriilancem fi&io ejus expendatur, quasUbet, quem-admodum diximus, vitiorum & errorum monftra,quam ftudiofißime, ab omni parte., devitanda, Hincttirpiter falluntur, qui fabulas omnes pueriles, necfapience dignas erfe exiflimant, cum tarnen illarumufus, fl concinne Sc veiutin imagine repraeiententur,latiffime pateat» Quapropter jure Parabolicum do-cendi modum fcientiis adprime utilcm, immo & a-liquando neceflarium judicat Verulamiusa);nimirum,ut inventis novis, Sc ab opinionibus vulgaribus re-motis, aditus ad intellefhim humanuni magis facilis ISc benignus praebeatur.

y) In vita Horn. p. m» 269· z) Lib V. a) In Prsef.ad Sapientiam Vet. ρ. po.

$. XLSi rnultiplic^m Scyllae Sc Charybdis in fcriptis

Latinorum uium conftderamus, etil Grascos, & qui.dem Ariftophanern, nominale meminimus φάλαγγαSc Xdfußty άρκαγης i.e.barathrum & Charybdin rapi-τ\χ a)i.hxc, tantummodo pauciora, adferri pofluntexempla. Ad demulcendos erigendosque animos,majoribus periculis fuperatis, (Tc apud Virg, b):

Vos ξ$ Scyllaam rabiem ftnitusque fonantesAcceftis fcopulof·

Ubi' idem Virgilius demonftrat, qualem orationemhabitura eilet Juno, cum Trojanorum meliora vide-

ret

) 9 C «99

fet fata, inter alia,tanquam altiifimi dolorisfignum,illam interrogantem iritroducit:

Quid Syrtes, aut Scylla mihi ? quid vafla CharybdisVrofuit ?

Ejusmodi quoque interrogationibus ad το τά$ος poe*roatis utitur Catullus d):

Qwznam Tegenuitjola fub rupe kana?Quod mare conceptum fpumantibus exfpuit undis?Qu£Syrtis, quce Scylla vorax, qua va[la Charybdis?

Ovidius autem, qui, ad res varias iignidcandas,hane eandem ineuleat fabulam, conftantiam animi fuideclaraturus, fic in elegia ad Casfarem e):

Hinc ego dum muter, vel me ZancUa CharybdisDevoret, atque fuis ad Styga mittat aquis.

Et, ut locum iui exitii eo deteftabilioremfaciat,haneadhibet comparationem f)i

In medias Syrtes, medium mea vela CharybdimMittite, praefeuti dum careamus humo.

Sic Seneca, feminarum aliquando infanias & furo-rem defcripturus, huic exclamationi, quae itidem adcommovendum valet, indulget elegantiffimae^).

Of quam cruentus feminas ßimulat dolor,Cum patuit una pellici ö nuptß domus;Scylla& Charybdis, Sicula comtorquens jreta,Minus efi timenda.

Eadem etiam ratione Horatius h), fcortum infatia-bilis impudicitiae, his verbis,depingit cuipiam:

- - Ab 1 mifer,Quanta laboras in Charybdi,Diene puer meliore flamma*

B Sic,

©® )io( 83®

Sic, bellum civile exorfurus, Lucanus ceclnlt:Ora jerox SicuL· laxavit Mukiber /Etn&Nec tulit incoclum flammas, jed vertice pronoJgnis in Hefperium cecidit latus, atra CbarybdisSängvineum fundo torfit mars i flebile J&viLatravere canes. ■

Ne vero quisexiftimeta profanis Poetis tantum ejus-modi locutiones frequentatas efie, prodeat Chriftia-nus vätes, Prudentius, qui fanguinis Charybdim vo-citatbeftiam Apocalypticam, fan&orum fanguine in-fatiatam. Nec aliter Palingenius i) humanas vita£miferiam delineat:

Eheu / mortaks inter Scyllamque CharybdimJaBantur miferi.

Ita vero hyrnno in Chriftum Parfasus:Tu nobis, tanta caligine verum,

Fro Follucemica, nobispro Caflore fulgt,Vt, per noclivagos errans tua cymbula trattus,ScylUos inter fcopulos interque Charybdin,Reftum fervet iter.

Sed, quemadmodum extra res facras, cum veteres,tum recentiores, his loquendi modis feie oble&ave-runt, addi pofle videtur, quod Silius Italicus /) ad Da·phnidis admirationem excitandam adduxit:

Scylltfi tacuere canes, ftetit atra Cbarybdis.In venimus etiam aliquando campos, Heroum fan-guine fignatos, his nominibus nobilitari, ut eo ma¬jorem fui terrorem oculis animisque incutiant. Sic^inter noftrates, Lithovio m)

Merigon - - noftrorum infaußa Cbarybdisjsp

) II C »»Et trux Scylla Ducutn - -

audit. Ultimo autem, inter alias proverbiales locö·tiones, ubique hxc obviaeft:

1midit in Scyllam, cupiens vitare Cbarybdin.a) Caufiin. Eloqv. facr. & hum. p. <*95. b) Lib. I.

Mneid. v. 204. c) Lib. VII» /Eneid. ν. . 50t. d) Epi-tbalamiurn Pelei & Thetidos p. 54. e) LibV. Trift.El. 2*f) Lib. IV. El. 14. g) in Here.Oetseo Ad. 2. b) Lib. I Od.%7.i) p. m. 147. AjHeroic. L. I.p.25. /)L.XIV.

ξ, XII.Etil, quod fateor, Oratoribus fi&ionum Poc-

ticarum ufus non omni loco ac tempore concefluseft, attamen a fabulis& Profopopceiis eos non planeabhorrere volumus. Cum enim demonftrativo illocauflarum genere,fine allegatione caiuumfingularium& exemplorum, quas aut vera, autfifta funt, haudfacile omnibus perfvadere poffinr, ad fortiorem &vivam magis cognitionem, animis ingenerandam»notiones abftra&as ad intuitivas, miro quodam inge-nii artificio, perducere adfolent» Teftatur autemPlutarchus, n) quodamrnodo id, quod figurate di«citur, jucundum efle, quod veroaperte dicitur, vi-lefcere. Quapropter, quemadmodum, apud Orato-res, rem quamcunque periculofam & terribilem,Scylla & Charybdis nominibus fignificatam, diximus(§. ii.), quaedamexiis loca adducam, abhocargu-mento minime aiiena. Ita enim Cicero 0) ad Verrislibidinem populandique rationem exaggerandam ait,Scyllam atque Charyhdim numquam fuijje navigantibus

B 2 tam

) 12 (

tam infeflam■, in eodem freto, <pi7/» novutti ittud monflrumtnulto Je ρlurthus £ffmajoribus canihusjuccinxerat, Hnicadprime illud congruitPacati Drepani p): pirata iftetquidquill ündecutique eonvenerat, id nobis fibique peritu-rum in illam fpecus jui Cbarybdim congerebat. Chary-hdimioquor? qua, quum ptena navtgia forbuerit, diciturtarnen reje are 11aufragta & contortas fundo rates Tau-ron initanis littorιbus expowre. Ilona noßra ad aera-γt'um ιιηα perperua via ibant\ nuIlas eorum reltquiaSynulla fragmenta, vel (ero vi&ajaßidto y illa communis vo-rago, revoimbat. Tullius iternm eodem ienfu fic lo-cjnitnr q) Qu<x Charybdis tam vorax, ut tot res tam citoabjorbere potuiflet? Sidonius panter, ac Horatius,dequofupra, meretricem domefticam adpellat Cha-rybdim r). A Scylla itidem petitie loctitiones occur-runt non raro. Ita enim Cicero j): ne ScylUo illo e->ris alieni in freto adbeerefceret, in Trihunatus portum per-jugerat. Neqne fas eft prxtereamus vel Gregor. Na-zianzenum, qni in oratione advei:Xus Julianum, ge-nerofa motus iracundia, illius immanicatem, in'amHydram, Chimieram , Cerberum , Scyllam, τoSsct-Τιάττιον xaxov , & xwålwov γα,ξΰβϊεως , xquoreampeflem^periculumque Charybdis lon ge exfuperare prodi-dit, vel Joach. Fortitim Ringelbergium: fatigareiuvec Scyllas, Cbarybdes, Syrtes ac reliqua monftraaquarum» Si quicquam in mundo fttardimm, dus-quam pericula, eo contendamus. Exhatifhim fudo-rem ingens comitatur gloria. s/) Sed ejusmodi in flwjnili aut diflimili argtimento translationes fufiut ad-dere non vacat., Videamus igitur quid Oratorem

de-

&& )13 (

deceat hacin re. Vetant, inrer alia, Rhetores Me»taphoras longius petendas efle, quo etiam funda»mento exiitimac Kirchmannus,*) Charyhdim bonorum^pro helluone bonorum,dieere non convenire. Immoipfe Oratorum princeps, hane licet Metaphoram,locis rnodo adlatis, adhibnerit: videndum ett, inquit,u), ne lotige frnile fit duftum, Syrtim patrimonii, feopu-lam libentius dixerim, Charyhdim honorum, voraginempotius Q ddquid ett, non negamus iis, qui verbo¬rum fignificationes proprias non intfelhgunt, haneetiam Metaphoram videri pofle obicuriorem. Ece·nim, quid icopulus, quid voragotignifkec,omnibnsefl notum; non aeque, quid Scylla, quid Charybdisfir, ubique omnibus patet. Qdapropter, ut dele-£tus vocum in oratione maxime eft habendus, quae>.que vericati orrmia aut profint, aut obiint, fludioiif-iime ponderanda, ab ejusmodi locutionibus, quae aremotiore aliquid fapiunt antiquicate, abfhoendumefle, ne quid officiat peripicuitati, exifhmamus, ni-fi auditores in veterum fcriptis antea fuerint jaftati.Sed eo ip'o non omnem iimilitudinem a Scylla ScCharybdi inter meteora notionesque chimaericas o-ranonisrelerre licet, iiqvidem uius Sc aucfcoritasScri«ptorum id prohibet. Prseterea, ad gravitatem ora-tionis, ad evid ntiam, ad fublimitacem 8c ad feih"·vitatem non ubiquc fufficit, verborum Sc vocum,;quie improprie iumuntur, fimplici adcommodationeSc parne quorrdiana uti; altius erit aliquandoadfcen»dmdum Sc ner fiÉKonum ambages circumducendiauditornm amrni, ut acrius commoveancur.tt) In vita Horn. ρ. πι. ig4* ο) Üb. V. in Verrein.c. 5(3.

Ρ) i»

p) in Panegyr. p. 39. q) Philip. II. c. 17. r) Ltb. IX*Ep.d.· /) In Orat. pro Sext.c. S. sf) Causf. p. 2ji. JJ) Deratione ftudii p. 314. i)Rhetoric.Lib. III. p, 74. u) Lib. III.de Oratore. c.41.

§. XIII.Ue autem illos conceptus & propofltiones, quse

nudae lunt&fecundum rei naturam, in fcripcis icien-tificfs noη niii nominibus propriis, ita in Oratoriis&Poeticis, illas notiones, qus fub imagine åkerins reireprafentantur, vocibus impropriis exprimimus.Proprio, enim vtrba, β nihil in je hahent fentetitiarurn,raro ad animum admittuntur, tvanslata , jlatim cumäudimus, animum exercent in cogitando ΰ novas ßhi ve¬rum ideas formant x). Quas autem vox non reprasfen«tat aliud obje&ummenti noftrae, quam illud , quodnobis cognitumeft, qua, quaefo, ratione gratiam e-rit nobis in oratione conciliatura? fed ukerius, quem*admodum Metaphoricae, ita etiam Hyperbolica; aScylla & Charybdi, ad resaugendas, pcti poflunt lo-cutiones. Accidit enim, 11t in rnagnitudine pericu-li cujusdam, quod minus aliquando videtur, pro-ponenda, terribilis qusedam animis objicienda fitipe«cies, quae flmilitudine non fantum intelle&um argu<te acuteque edocet, ied voluntarem&adfe&us vehe-mentius commovet. Huic fini obtinendo omnes il-\x locutiones, quas, in indiceCategorico rerum ve-tufhrum& deformium, exhibet Morhofius-y), iub-fervire poifunt, inter qvas etiam Scyllam ,& Cha-rybdim numerat. Ob flngulare igitur flgnificatio-nis acumen, per comparationem duorurn, aut plu-

rium,

) i; C

I rium, quae periculofie funt, eandem quoque, quodapudFoetasobfervavimuSjIoquendi rationem ufurpa-I re folent ^ratores, utpote, evitata Scylla, in Cbarybdim

incidere, cui, longe plurima, cognata iuntapud Lati¬nos proverbia, minus tarnen hoc noflro pungen-tia, e. g. Ne einerem vitans in prunas inridas > fumumfugiens in ignem incidit, cetera. Haec autem omnia fei¬te omnino comple&itur Eraimus, quod ad Scyllamatqu-e Charybdim adtinec. Adagio, inquit, trifariamuti licebit: vel tum aämonebimus, fi quando in eas ve¬rum angußias deventum fuerit} ut citra difpendium dis-Jcedi non queat, e duobus malis, qu&dkvius e(l, eliga-mus ^ videlicct Uly[[is exemplo: magis in eam verga-mus 1)artem, ubi minus (it jaänrg, Quod genus, /i quispari ter o falute Ö de pecunia ρerielitaretur, malitpropior ejje pecuniae, quam vit& periculo; propterea ,

quod facultatum jafiura utcunque jetretri potefl, vita fe·mel amißa nunquam rejlituitur. Vel cum oßendemus neg¬otium anceps ö periculofum, in quofumma moderatione fitopusf ut in neutram pecces partem, Hic iam non habe-bi tur ratio, utrum majus ßt periculum: verum hoc tan-tum intelligitur, ingens utrohique ejfe, Priorts exem-plwn fuerit : memento longe fatius eße in di/pendiiScyllam incidere, quamin valetudinis Charybdim. Pr<e-ftahilius eß in rei pecuniariz jaeturam, velut in Scyllamincidere, /« infami# Charybdim incurvere· Pö-fterioris hoc: curandum, ut ita populoftudeas, ne Prin-eipis offendas animum. tor* circumfpeäeque rem ge-rito, memor tibi inter Scyllam eff Cbarybdim ejfecurfum♦Tertius fuerit modus, fi invertas y hoc patfe: dumparum

erudi-

©tS9 V>6 Ccruditus videri times, in arvogantis opnionem incurri-fti: hoc eii -plane, quod åicitur, dum Scyllam vitas, inGbarybdim incidißi ζ).

Ad haec iam leviter difputata monebimus,illam a Scylla & Charybdi du&am Metaphoram, utomnem aliam, ita efie inftituendam,' ut comparatio-nis tercium ubique intelligatur. Quanta enim funtrerum, tanta etiam funt Metaphorarum diicrimina.Hxc autem noitra, ut omni ioco ac tempore fre-quentari non debet, freno quodain velut prasfepibused: adliganda, nein re minus periculoia, in fimpuloquaii, "flu&us moveamus, & in fallaciam quandamHyperboles, dum hyperbolice loquendum non e-rit, delabamur. Tandem aliquando noftras medita-tiones concludimus, illud Samuelis Columbi, Poecsenoftratis quondam excellentiflimi, ingeminances:

Sij ! nar man flyr Charybdin hår,Så råkar man -pä Scyllam dar%

x) Morhof. de diclione arguta p. 21. y) L. c. p.146. %) in Adagiis fub titulo: malum

malo vitatum p. 494.

S. D. O.