[Digitare qui] [Digitare qui] [Digitare qui] · Rozwój i wzmacnianie umiejętności w zakresie...
Transcript of [Digitare qui] [Digitare qui] [Digitare qui] · Rozwój i wzmacnianie umiejętności w zakresie...
[Digitare qui] [Digitare qui] [Digitare qui]
1
Acknowledgements and Disclaimer
Poniższy dokument (deliverable n.23) został opracowany przez Konsorcjum “EwasteR” w ramach Sojuszy na rzecz
umiejętności sektorowych Erasmus+, w składzie:
Dalsze informacje o projekcie i jego partnerach http://www.ewaster.eu
SOJUSZ NA RZECZ UMIEJĘTNOŚCI SEKTOROWYCH
Numer projektu: 554341-EPP-1-2014-1-IT-EPPKA2-SSA Ten projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Projekt lub publikacja odzwierciedlają jedynie stanowisko ich autora i
Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w nich zawartość merytoryczną .
2
Spis treści
Wprowadzenie str . 3
1. Opracowanie kompleksowego programu szkoleniowego str .5
Zakres i s t ra teg ia s t r . 5
Grupy doce lowe s t r . 9
Metody nauczan ia s t r . 11
Moni to r ing i Ocena s t r . 30
Metoda punktów ECVET s t r . 32
Mater ia ły naukowe s t r . 34
2. Jednostki efektów uczenia się s tr. 35
Powiązan ia m iędzy e fek tami uczen ia s ię a me todami szko len ia s t r . 4 2
Załączniki s tr . 50
Otwar ta Szko ła Zarządzan ia i Szab lon Mode lu Biznesowego d la rozwoju moż l iwośc i uczących s ię w
sek tor ze zarządzan ia recyk l ing iem i ponownych użyc iem ZSEE s t r . xxx
3
Wprowadzenie
Celem ogólnym projektu EwasteR realizowanego w ramach Sojuszy na Rzecz Umiejętności Sektorowych
(SSA) jest opracowanie nowego, dobrej jakości oraz interdyscyplinarnego programu szkoleniowego dla
pracowników sektora recyklingu i ponownego użycia odpadów sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
uwzględniającego powiązania istniejące między fazą produkcji produktów a fazą zagospodarowania odpadów
ZSEE z nich powstających, wzmacniającego umiejętności zarządcze i techniczne a także tworzenie szans
zatrudnienia i mobilności uczestników.
W projekcie EwasteR przewidziano następującą strategię i działania w celu osiągnięcia w ciągu trzech lat
realizacji zaplanowanych celów i zamierzeń:
• Identyfikacja bieżących ścieżek kwalifikacji w zakresie recyklingu i ponownego użycia zużytego sprzętu
elektrycznego i elektronicznego (ZSEE) w Europie.
• Przegląd ról zawodowych pełnionych przez osoby zajmujące się recyklingiem i ponownym użyciem
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w Europie.
• Opracowanie nowej kwalifikacji zawodowej dla osób zajmujących się zawodowo recyklingiem i ponownym
użyciem ZSEE z wykorzystaniem kryteriów UE.
• Stworzenie nowej strony internetowej dla dzielenia się informacjami, przykładami dobrych praktyk,
wynikami badań, narzędziami oraz wiedzą ekspercką w sektorze ZSEE.
• Utworzenie nowej przestrzeni biznesowej w zakresie recyklingu i ponownego użycia ZSEE w Europie.
Projekt przyczynia się bezpośrednio do wdrażania nowych instrumentów i celów uczenia się i pozwala na
wybranie tych, które są najbardziej odpowiednie do wykorzystania i włączenie w praktyki uczestniczących
Organizacji. Sam charakter projektu pozwala na włączenie rezultatów w obszary działania każdej organizacji
partnerskiej. Wszyscy partnerzy mogą zapewnić utrzymanie głównych wyników projektu przez wykorzystanie
niektórych z przewidzianych kluczowych rezultatów w swoje stałe działania: Pilotażowy Program Szkoleń VET
(kształcenia i szkolenia zawodowego), Plan Szkoleń, Pakiet dla uczestników Pilotażu, Wytyczne i formularz
Planu Rozwoju Europejskiego. Dzięki uczestnictwu partnerów regulacyjnych VET struktura i zawartość
programu i profilu zawodowego mogą zostać włączone do systemu kwalifikacji VET w każdym kraju i stać się
uznawaną kwalifikacją zawodową w KRK-RRK.
4
Szkolenie Pilotażowe, mające na celu opracowanie i przetestowanie nowej kwalifikacji zawodowej,
zidentyfikowanej i zdefiniowanej w "Specjalista ponownego użycia i recyklingu ZSEE" jest bezpłatne dla
uczestników.
Plan szkolenia jest zorganizowany zgodnie z podejściem stosowanym w mieszanych metodach uczenia się
(ang. blended learning) i określa zasady i procedury Pilotażowych Działań Szkoleniowych (Pakiety Zadań nr 6
i 7) prowadzonych na poziomie krajowym, docelowych uczestników szkolenia w każdym Kraju, zawartość
szkolenia i kluczowe strategie i metody oceny efektów uczenia się (Pakiet Zadań nr 8). Zawartość planu
szkolenia jest zgodna z programem nauczania, z sześcioma głównymi modułami szkoleniowymi dla efektów
uczenia się. Na wybór metod i narzędzi uczenia zapewniających osiągnięcie maksymalne efektów wpływ mają
zaplanowane efekty uczenia się, wraz ze środowiskiem szkoleniowym, charakterystyka słuchaczy oraz
doświadczenie szkolących.
Szczególnych motorem tego projektu jest fakt, że na wiele z uczestniczących organizacji bezpośredni wpływ
mają kwestie opisane we wniosku odnoszące się do sektora recyklingu i ponownego użycia ZSEE. W
szczególności partnerzy z Włoch, Wielkiej Brytanii, Polski i Cypru są zaangażowani w działania VET
bezpośrednio wdrażając techniki zarządzania ZSEE, podczas gdy inni partnerzy są również zaangażowani w
programy i projekty powiązane z rynkiem pracy w tym sektorze. Charakter projektu pozwala na włączenie jego
rezultatów do oferty partnerów, szkoleń i kształcenia zawodowego i ofert pracy.
Szkolenie na poziomie krajowym dla docelowej grupy uczących się, które przygotują partnerzy ma cztery
główne cele:
1. Zwiększenie wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie zarządzania recyklingiem i ponownym
użyciem ZSEE,
2. Zwiększenie szans zatrudnienia w sektorze recyklingu i ponownego użycia ZSEE,
3. Zmiana postaw wobec recyklingu i ponownego użycia ZSEE, poprawiając proces wdrażania gospodarki o
obiegu zamkniętym,
4. Rozwój i wzmacnianie umiejętności w zakresie konkretnych działań umożliwiających efektywne
funkcjonowanie systemu recyklingu i ponownego użycia ZSEE.
5
Nadrzędnym celem jest przetestowanie zawartości pakietu szkoleniowego dla profilu zawodowego
„Specjalista ds. recyklingu i ponownego użycia e-odpadów” tak, aby był on zintegrowany z Krajowymi /
Regionalnymi Ramami Kwalifikacji na poziomie krajowym.
W ramach projektu planuje się wdrożenie innowacyjnego modelu VET dla ponownego wykorzystania,
recyklingu i odzysku ZSEE, poprzez stworzenie trwałego partnerstwa z sektorem publicznym, prywatnym i
pozarządowym. Ponadto projekt przyczyni się do zwiększenia możliwości zatrudnienia i szkolenia dla
młodych/dorosłych, bezrobotnych czy uczniów wraz z rozwojem zrównoważonego kształcenia i szkolenia
zawodowego oraz biznesowego.
1. Opracowanie kompleksowego programu szkoleniowego
Zakres i strategia
Szkolenie to każde zaplanowane działanie mające na celu transfer lub modyfikację wiedzy, umiejętności i
postaw poprzez udział w nauczaniu. Uczniowie mogą potrzebować szkolenia z wielu różnych powodów, na
przykład z potrzeby poszerzenia możliwości zatrudnienia, utrzymania poziomu swoich kompetencji lub
dostosowania ich do zmieniających się okoliczności oraz nowych trendów i możliwości na rynku pracy.
Poprzez samo szkolenie nie da się rozwiązać problemów strukturalnych, organizacyjnych ani też wynikających
z wewnętrznej polityki organizacji, jednak wspierający nadzór oraz zastosowanie strategii motywacyjnych
może pomóc utrzymać zachowania wypracowane podczas szkolenia. Aby projekt EwasteR odniósł sukces,
partnerzy biorą pod uwagę złożone systemy i zróżnicowane cele w ramach Systemu Zarządzania E-odpadami
oraz systemów kształcenia i szkolenia zawodowego w różnych krajach UE.
Pierwszy krok polegał na wypracowaniu Raportu (Rezultatu nr 20 w ramach Pakietu Zadań nr 4) oraz
Programu Nauczania (Rezultatu nr 21 w ramach Pakietu Zadań nr 5). W tych dokumentach partnerzy (Wielka
Brytania, Włochy, Polska i Cypr) zebrali i opracowali dane z całej UE w celu przeprowadzenia analizy trendów
na rynku pracy w obszarze recyklingu i ponownego użycia e-odpadów, a także systemów kształcenia i
szkolenia zawodowego (VET) oraz potrzeb w zakresie grup docelowych. Poprzez zrealizowane działania
partnerzy:
• Podkreślili korzyści kulturowe, edukacyjne i gospodarcze wynikające z działań w obszarze recyklingu i
ponownego użycia e-odpadów w Krajach Uczestniczących.
6
• Zidentyfikowali aktualne ścieżki kwalifikacji w ramach Krajowych/Regionalnych Ram Kwalifikacji, które
dotyczą sektora zarządzania recyklingiem i ponownym użyciem e-odpadów.
• Dokonali przeglądu potrzeb i ról zawodowych w Europie w obszarze zarządzania recyklingiem i
ponownym użyciem e-odpadów w odniesieniu do ISCO 08 Cod.741-742.
• Określili efekty uczenia się (wiedza, umiejętności i kompetencje) w celu opracowania Programu
Nauczania EwasteR.
Jak wykazano w Raporcie, w Krajach Uczestniczących można wyróżnić dwie potrzeby: i) badania i
porównywania procesów kształcenia i szkolenia zawodowego, w których nabywane są odpowiednie
kwalifikacje: przegląd aktualnej oferty kształcenia i szkolenia zawodowego dla wykonujących zawody
związane z zarządzaniem e-odpadami oraz ii) tworzenia harmonijnych ram kompetencji i szkolenia dla
różnych poziomów działań związanych z zarządzaniem recyklingiem i ponownym użyciem e-odpadów takich
jak: podnoszenie poziomu akceptacji proponowanej ramy kwalifikacji oraz promowanie umów wzajemnego
uznawania kwalifikacji. Projekt EwasteR wypełnia tę lukę dzięki wypracowaniu wspólnej ramy kwalifikacji
zawodowych spójnej z wytycznymi polityk UE. Rezultatem jest Program Nauczania w ramach kształcenia i
szkolenia zawodowego (poziom 4 EQF – Europejskich Ram Kwalifikacji) dla Specjalisty ds. ponownego
użycia i recyklingu e-odpadów zdefiniowany i opisany w dwóch głównych wyróżnionych w Raporcie
Obszarach Działania: Zarządczym i Technicznym. Struktura Programu Nauczania odpowiada kryteriom
EQAVET i jest spójna z wytycznymi UE dla EQF i ECVET (Europejski System Transferu Osiągnięć w
Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym), aby ułatwić uznawanie i certyfikowanie odpowiednich efektów uczenia
się. Zgodnie z definicją „Programu Nauczania + Profilu Zawodowego”, drugi krok wymaga zdefiniowania
konkretnych efektów uczenia się dla poszczególnych jednostek programu szkoleniowego. Efekty uczenia się,
zgodnie z wnioskami z Raportu oraz działaniami Programu Nauczania, są to widoczne i mierzalne działania,
które każdy uczeń będzie w stanie pokazać w efekcie uczestnictwa w Szkoleniach Pilotażowych. Partnerzy
wyróżnili sześć Jednostek Efektów Uczenia się obejmujących dwa główne Obszary Działania: „Zarządczy”
(niebieski) i „Techniczny” (zielony), które scalają ze sobą fazę produkcyjną i fazę odpadową sprzętu
elektrycznego i elektronicznego. Ponadto obejmują one cały łańcuch zarządzania recyklingiem i ponownym
użyciem e-odpadów, zarówno w obszarze „Zarządczym” jak i „Technicznym”, a także wstęp poświęcony
Doradztwu Zawodowemu, co widać na poniższym RYS.1 –PROCESY RECYKLINGU I PONOWNEGO UŻYCIA E-ODPADÓW
ORAZ SZEŚĆ JEDNOSTEK EFEKTÓW UCZENIA SIĘ.
7
Zarządzanie zbiórką
Recykling i ponowne
użycie
Rynek i dystrybucja
Obróbka Odnawianie i
naprawa Rozbiórka
Efekty uczenia się dla każdej z powyższych Jednostek opisano w następujących częściach:
• Wymiar EQF
• Efekty Uczenia się (opis ogólny)
• Umiejętności; Wiedza; Kompetencje (opis szczegółowy)
• Kryteria testowe (ocena efektów uczenia się)
Proces zarządzania recyklingiem i ponownym użyciem e-odpadów
•Zarządzanie operacyjne ponownym użyciem, obróbką i recyklingiem USEE i ZSEE Jednostka Szkoleniowa 1
•Zarządzanie procesem zbiórki USEE i ZSEE Jednostka Szkoleniowa 2
•Zarządzanie procesem redystrybucji Jednostka Szkoleniowa 3
•Odnawianie i naprawa USEE i ZSEE Jednostka Szkoleniowa 4
•Obróbka i recykling USEE i ZSEE Jednostka Szkoleniowa 5
•Rozbiórka USEE i ZSEE w celu ponownego użycia Jednostka Szkoleniowa 6
8
Trzeci krok polega na stworzeniu na bazie planu szkoleniowego krajowego programu szkoleniowego
obejmującego 160 godzin Szkolenia Pilotażowego w Krajach Uczestniczących dla około 20 uczniów.
Ustalono, że metody szkolenia mieszanego są bardziej odpowiednie dla Zarządczego i Zawodowego Obszaru
Działania. Obejmują one zajęcia w sali lekcyjnej, Otwartą Szkołę Zarządzania, a także interwencje on-line i
działania zorientowane na pracę w ramach programu stażów towarzyszących (labs shadowing). Wszystkie
opcje są szczegółowo opisane w planie szkoleniowym, aby członkowie zespołu, trenerzy i uczniowie na
poziomie krajowym wiedzieli, jakie zadania operacyjne i udogodnienia powinni zapewnić w ramach swoich
programów.
Metody i narzędzia nauczania możliwe do stosowania w programach krajowych zostały opisane w planie
szkoleniowym. Należą do nich: prezentacje, warsztaty, coaching, mentoring, wykład, dyskusja, studia
przypadków, odgrywanie ról, ćwiczenia grupowe, model biznesowy, burza mózgów i pokaz.
Zgodnie z programem pracy strategie szkoleniowe muszą być dostosowane do poziomu edukacyjnego
uczniów uczestniczących w szkoleniu (poziom 4 EQF) jak również do zasobów dostępnych w ramach budżetu
projektu, a także wykonalne w założonym czasie (160 godzin) oraz zbieżne z celami projektu.
Plan szkoleniowy będzie dostępny online na stronie internetowej projektu, a także będzie promowany podczas
warsztatów upowszechniających oraz poprzez informacje prasowe. Jest to zalecane jako dobra praktyka.
Będzie szeroko rozpowszechniany w szkołach, instytucjach i stowarzyszeniach w celu promocji waloryzacji
projektu. Dokument powstał w języku angielskim. Rozdziały opisowe zostaną przetłumaczone na język włoski,
grecki i polski, natomiast Załączniki będą dostępne w języku angielskim.
9
Rys.2 – SCHEMAT PILOTAŻOWEGO KURSU SZKOLENIOWEGO
Grupy docelowe
Ocena potrzeb szkoleniowych oraz wstępna ocena wiedzy i umiejętności są niezbędne do zaplanowania
skutecznego programu szkoleniowego. Biorąc pod uwagę wnioski z Raportu oraz zidentyfikowane potrzeby
szkoleniowe, partnerzy postanowili, że w trakcie działań pilotażowych zbadają i przetestują sektor zatrudnienia
pod kątem Specjalisty ds. ponownego użycia i recyklingu e-odpadów (patrz ilustracja poniżej).
RYS.3 – SEKTOR ZATRUDNIENIA DLA PROFILU „SPECJALISTY DS. RECYKLINGU I PONOWNEGO UŻYCIA E-ODPADÓW”
Obszar Zarządczy
(108 godzin)
• Zajęcia w sali lekcyjnej – 40 godzin
• Otwarta Szkoła Zarządzania – 50 godzin
• E-Learning – 10 godzin
• Doradztwo Zawodowe – 5 godzin
• Ocena / Ewaluacja – 3 godziny
Obszar Techniczny (52 godziny)
• Staże towarzyszące (w firmach) – 50 godzin
• Ocena / Ewaluacja – 2 godziny
On/ona może być zatrudniony/-a w firmach lub przedsiębiorstwach społecznych działających w obszarze zarządzania procesem recyklingu i ponownego użycia e-
odpadów.
On/ona może być bezpośrednio zaangażowany/-a w działania koordynacyjne i proces zarządzania e-odpadami lub niektóre jego fazy, lub prowadzić techniczne operacje
recyklingu, naprawy i ponownego użycia ZSEE.
On/ona może pracować jako przedsiębiorca w branży, jeżeli poprzez studia lub własne doświadczenie nabył/-a
zdolności biznesowe pozwalające na rozpoczęcie lub prowadzenie własnej działalności gospodarczej.
On/ona może współpracować jako freelancer z publicznymi / prywatnymi organami i firmami w ramach poszczególnych aspektów procesu zarządzania recyklingiem i ponownym
użyciem e-odpadów.
Specjalista ds. recyklingu i ponownego użycia e-odpadów
(Obszar Techniczny)
10
Krajowy program szkoleniowy powinien odpowiadać na potrzeby następujących grup odbiorców na poziomie 4
EQF, ponieważ zrównoważona zmiana wymaga zaangażowania wszystkich tych grup.
RYS.4– GRUPY DOCELOWE KURSÓW PILOTAŻOWYCH
Na potrzeby rekrutacji około 20 uczniów z wyżej wymienionych grup do udziału w krajowych Kursach
Pilotażowych partnerzy opracowują metody oceny wiedzy, doświadczenia i motywacji kandydatów / uczniów.
Dobrym punktem wyjścia do oceny kandydatów / uczniów jest zmierzenie ich poziomu wyjściowej wiedzy i
zrozumienia tematu oraz analiza wcześniejszych szkoleń i doświadczeń, a także motywacji, jaką kandydaci
wnoszą do sali lekcyjnej na początku Kursu Pilotażowego poprzez wywiady i przegląd CV. Badanie wyjściowej
wiedzy i motywacji uczniów wymaga nie tylko zadania podstawowych pytań o wcześniej zrealizowane kursy i
przygotowanie, ale przede wszystkim określenia, w jakim stopniu uczniowie znają kluczowe zagadnienia, które
będą omawiane w trakcie kursu, a także czego faktycznie spodziewają się nauczyć w trakcie Szkolenia
Pilotażowego. Analiza wiedzy wyjściowej i motywacji na początku Kursu Pilotażowego pozwoli trenerom i
mentorom dowiedzieć się, jaki poziom wiedzy, doświadczeń i oczekiwań reprezentują uczniowie wchodzący w
skład klasy. Ponadto dane zebrane w trakcie analizy wiedzy i motywacji mogą pomóc trenerom:
Zrozumieć różnicę pomiędzy przygotowaniem uczniów a ich oczekiwaniami,
Młodzi dorośli bezrobotni w sektorze
Osoby posiadające dyplom szkoły średniej technicznej, dyplom uczelni wyższej umożliwiający dalszą edukację w zakresie zarządzania recyklingiem i ponownym użyciem e-odpadów, kwalifikacje zawodowe w sektorze lub certyfikat ukończenia szkoły średniej
Osoby posiadajace dwa/trzy lata doświadczenia w sektorze
Początkujący przedsiębiorcy w sektorze mający doświadczenie lub wiedzę teoretyczną w obszarze biznesu
Osoby pracujące w sektorze zainteresowane podniesieniem, zmianą lub reorientacją swoich kwalifikacji.
11
Zaplanować i przygotować/zaadaptować nadchodzące tematy, aby zostały omówione podczas kursu
Wyznaczyć istotne dla uczniów obszary, w których może im brakować podstawowej wiedzy, a także
zidentyfikować zasoby, z których mogą korzystać, chcąc podnieść swój poziom wiedzy.
Informacje na temat uczniów i poziomu ich wiedzy wyjściowej, a także zarys projektu Kursu Pilotażowego
zostały zebrane i udostępnione uczniom w Pakiecie Ucznia Kursu Pilotażowego VET (przed Kursem
Pilotażowym) – (Rezultat nr 22).
Metody nauczania
Uczenie się wymaga aktywnego zaangażowania. Uczniowie mogą preferować różne sposoby nauczania – na
podstawie materiałów wizualnych, interakcji werbalnych, a także poprzez praktykę. Dlatego oferowanie
różnorodnych możliwości i technik szkolenia jest zwykle bardziej skuteczne niż stosowanie tylko jednego
sposobu.
Szkolenie może być formalne lub nieformalne, teoretyczne lub praktyczne, prowadzone przez nauczyciela lub
samodzielnie, a także realizowane w tradycyjnych miejscach (agencje, szkoły, instytuty) albo w
przedsiębiorstwach.
Konsorcjum EwasteR realizuje Krajowe Kursy Pilotażowe w wymiarze 160 godzin z zastosowaniem nauczania
mieszanego za pomocą innowacyjnych metodologii przedstawionych w tabeli poniżej. Proponowane metody
szkolenia są ściśle związane z głównym Obszarem „Zarządczym” (niebieski) i „Technicznym” (zielony), które
zostały zdefiniowane i opisane w Programie Nauczania. Kurs rozpoczyna się od modułu Doradztwa
Zawodowego.
12
TABELA 1 - KURS SZKOLENIOWY EWASTER – STRUKTURA & CZAS TRWANIA
Area Learning Modality Duration
Introduction - Career Guidance Small Groups 5 hours
Management
Classroom 40 hours
Open Management School 50 hours
Virtual Mobility 10 hours
Assessment 3 hours
Vocational
Lab Shadowing 50 hours
Assessment 2 hours
Total 160 hours
13
OBSZAR ZARZĄDCZY
METODY NAUCZANIA
14
1. Sala lekcyjna – 40 godzin
Rys.5 – METODY NAUCZANIA: OBSZAR ZARZĄDCZY- SALA LEKCYJNA
• Wykłady
• Dyskusje w grupie/Warsztaty
• Otwarte dyskusje
• Studium przypadku
• Bezpośrednie rozmowy
• Ćwiczenia
Jak
• Umiejętności miękkie
• Aspekty zarządzania
• Prawo i przepisy
• Procesy
• Sektor ZSEE
Co
• Eksperci/Profesjonaliści
• Instytucje szkolenia i kształcenia zawodowego
• Uczestnicy
• Nauczyciele
Kto
Interakcje
Wymiana Doskonalenie
Informacje
15
W szkoleniu w sali lekcyjnej można zastosować zróżnicowane metody nauczania. W tabeli poniżej opisano
niektóre z nich. Trenerzy mogą stosować je na poziomie krajowym.
TABELA 2 – METODY NAUCZANIA DLA ZAJĘĆ W SALI LEKCYJNEJ
METODA PRZYDATNA DLA ZALETY WADY ROLA TRENERA
Wykład
• Przekazywania informacji i faktów
• Przekazywania szczegółowych informacji związanych z zawodem, pracą, zadaniem, prawem
• Pozwala przekazać duży materiał w krótkim czasie
• Umożliwia przyjęcie dużej liczby uczestników
• Daje wykładowcy pełną kontrolę
• Uczeń jest bierny.
• Niewiele z tego, co zostało powiedziane, jest zapamiętywane.
• Wykładowca otrzymuje tylko niewielką informację zwrotną.
• Dostarczanie informacji
• Odpowiadanie na pytania
Dyskusja
• Wzbudzania zainteresowania i zmuszania do myślenia
• Generowania możliwych rozwiązań problemu
• Łączenia różnych typów nauczania
• Wypracowania konsensusu
• Wzbudza zainteresowanie uczniów
• Aktywnie angażuje uczniów
• Pozwala uczniom na dzielnie się swoim doświadczeniem z innymi.
• Czasochłonna
• Uczniowie powinni znać fakty dotyczące tematu
• Aby była wartościowa, wymaga dużej kontroli
• Może zostać zdominowana przez kilka aktywnych osób
• Utworzenie małych grup na początku kursu
• Jasne określenie zadań dla każdej grupy
• Wyznaczenie limitów czasowych dla każdego zadania i egzekwowanie ich
Studium przypadku
• Rozwiązywania problemów
• Zmiany postaw
• Budowania umiejętności analitycznych
• Aktywnie angażuje uczniów
• Pozwala uczniom na dzielnie się swoim doświadczeniem z innymi.
• Generuje pomysły i dyskusje na konkretny temat
• Czasochłonne w przygotowaniu
• Nie zawsze łatwe do walidacji
• Dyskusja może skupić się na innych tematach niż te założone przez trenera
• Staranne omówienie lub przeczytanie stadium przypadku oraz odpowiedniego materiału
• Zadawanie prowokacyjnych pytań, aby dostarczyć kluczowych kwestii do dyskusji
• Prowadzenie dyskusji w celu uzyskania analizy, możliwych rozwiązań i rekomendacji do działania
Odgrywanie ról
• Rozwijania interaktywnej wiedzy i modyfikowania postaw
• Wprowadzania humoru i ożywienia do szkolenia
• Wzbudza zainteresowanie
• Może być zabawne
• Jest aktywne
• Wykorzystuje doświadczenia uczestników
• Czasochłonne w przygotowaniu
• Obserwatorzy mogą być bierni.
• Niektóre kluczowe kwestie mogą nie zostać poruszone.
• Osoby zaangażowane w odgrywanie ról mogą nauczyć się więcej niż obserwatorzy
• Wybiera odpowiednią historię do przedstawienia kluczowych punktów
• Wysłuchuje uczestników (omawia wrażenia z odgrywania ról)
Ćwiczenie grupowe
• Budowania zespołu
• Rozwijania umiejętności interaktywnych
• Umożliwia wysoki poziom uczestnictwa zmotywowanych uczestników
• Trener powinien posiadać umiejętności prowadzenia ćwiczenia
• Wymaga czasu, aby grupa zaczęła pracować harmonijnie
• Przygotowuje się starannie, aby zapewnić dobrą organizację
16
Burza mózgów
• Stymulowania kreatywnego myślenia
• Generowania możliwych rozwiązań
• Podsumowania wcześniejszej nauki
• Zapewnienia różnorodności
• Promuje aktywny udział uczniów
• Wykorzystuje pomysły i doświadczenia uczniów
• Czasochłonna
• Niektórzy uczniowie mogą być bierni.
• Wymaga wysokiej jakości umiejętności trenerskich
• Zapisuje propozycje
• Reorganizuje grupy
• Prowadzi dyskusję do końca
Demonstracja • Pokazywania właściwych
procedur i wymaganych standardów
• Wzbudza duże zainteresowanie
• Może być stosowana w dużych grupach
• Przygotowanie wymaga dużo wysiłku
• Dobra obserwacja jest trudna w dużej grupie uczniów
• Wcześniej przygotowuje materiały demonstracyjne
• Samodzielnie przeprowadza demonstrację, aby sprawdzić, czy wszystko działa
• Obserwuje demonstracje uczestników
• Niezwłocznie poprawia błędy
• Zachęca wolniejszych uczniów
Arkusz roboczy
• Wykonywania ćwiczeń matematycznych wymagających obliczeń
• Wypracowania rozwiązań problemów ze studiów przypadku
• Pomaga uczniom odnieść ogólny materiał do konkretnych obszarów ich pracy
• Czasochłonny
• Trudny do przygotowania
• Przygotowuje arkusz roboczy na podstawie prawdziwych sytuacji, aby pokazać przeszkody i sukcesy
• Prowadzi uczestników, ale większą odpowiedzialność pozostawia po ich stronie.
17
2. Otwarta Szkoła Zarządzania – 50 godzin
Rys.6 – METODY NAUCZANIA: OBSZAR ZARZĄDCZY – OTWARTA SZKOŁA ZARZĄDZANIA
• współdzielenie biura
• grupy robocze
• praca projektowa
• coaching
• zaangażowanie zainteresowanych stron
Jak
• umiejętności miękkie
• zdolności zarządcze
• obszary działania Co
• eksperci / profesjonaliści
• instytucje kształcenia i szkolenia zawodowego
• zainteresowanie strony
• nauczyciele
• uczniowie
Kto
warsztaty
współdzielenie biura
nauka w grupach
otwartość
podejście włączające
18
Otwarta Szkoła Zarządzania (OSZ) to innowacyjna metoda nauczania polegająca na współpracy i testowaniu
zdolności zarządczych oraz wzmacnianiu umiejętności miękkich. OSZ ma na celu w szczególności:
1) Wspieranie inicjatywy współpracy wśród uczniów, trenerów, mentorów i zewnętrznych zainteresowanych stron
2) Budowanie konstruktywnego i przyjaznego środowiska nauki zachęcającego uczniów do działania i współpracy za
pomocą praktycznego narzędzia, jakim są Obszary Modeli Biznesowych
3) Zachęcanie uczestników do dzielenia się narzędziami nauczania
RYS.7 –DZIAŁANIA W RAMACH OTWARTEJ SZKOŁY ZARZĄDZANIA
RYS.8 –UMIEJĘTNOŚCI MIĘKKIE ROZWIJANE W RAMACH OTWARTEJ SZKOŁY ZARZĄDZANIA
Pracując na Modelach Biznesowych, uczniowie mogą badać, opisywać i obserwować cały sektor i proces
recyklingu i ponownego użycia ZSEE, jak opisano poniżej.
Podejście włączające
Ćwiczenia praktyczne
Warsztaty Prezentacja Coaching Nauka
Grupy robocze
Umiejętności miękkie
Współpraca
Komunikacja - słuchanie
Krytyczne myślenie
Budowanie potencjału
Budowanie zespołu
Zarządzanie
Planowanie strategiczne
Wielozada-niowość
Przywództwo
19
RYS.9 – OTWARTA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I OBSZARY MODELI BIZNESOWYCH
Szczegółowy opis i wskazówki dotyczące korzystania z Obszarów Modeli Biznesowych znajdują się w
Załączniku.
Obszary
Kanały
Kluczowi Gracze
Kluczowe Działania
Kluczowe Zasoby
Sieć Klientów
Sprzedaż
20
3. Wirtualna Mobilność – 10 godzin
Rys.10 – METODY NAUCZANIA: OBSZAR ZARZĄDCZY – WIRTUALNA MOBILNOŚĆ
• E-learning (SCOPIA, Skype, itp.…)
• Zaangażowanie zainteresowanych stron (ok. 3 godz. w każdym kraju)
• Prezentacje Jak
• Najlepsze Praktyki Krajowe
• Aspekty zarządcze dot. ZSEE Co
• eksperci / profesjonaliści
• instytucje kształcenia i szkolenia zawodowego
• zainteresowane strony
• nauczyciele
• tutorzy
Kto
Ćwiczenia
Praca Projektowa
Obserwacja
Wywiad
Ewaluacja
21
W każdym kraju uczniowie podzielni na małe sześcio- lub siedmioosobowe grupy uczestniczą w różnych
sesjach bilateralnych i utrzymują ze sobą kontakt za pośrednictwem Internetu (przez Skype lub SCOPIA
Desktop). Umożliwia to dyskusję, wymianę doświadczeń i debatę z ekspertami, zainteresowanymi stronami i
trenerami/mentorami z innych krajów uczestniczących na temat zarządzania oraz jednostek efektów uczenia
się opisanych w planie szkoleniowym. Podczas 10 godzin działań w ramach Wirtualnej Mobilności uczniowie
wspierani przez obecnych trenerów i mentorów wymieniają się doświadczeniami oraz omawiają materiały
szkoleniowe, stosując podejście porównawcze. Uczniowie wchodzą w interakcje z uczestnikami z innych
krajów przy wsparciu trenerów i mentorów oraz wymieniają poglądy i informacje zwrotne z zewnętrznymi
zainteresowanymi stronami.
Podczas sesji Wirtualnej Mobilności nauka z wykorzystaniem metody porównawczej jest realizowana poprzez
prezentacje uczniów na temat najlepszych praktyk krajowych w zakresie wybranych kluczowych aspektów
zarządzania recyklingiem i ponownym użyciem (jak pokazano w jednostkach szkoleniowych). W ten sposób
uczniowie mają możliwość uzyskania wiedzy branżowej z różnych krajów i zdobycia pewności w kontaktach z
zainteresowanymi stronami (np. pracodawcami), z którymi mogą się spotkać w ramach mobilności. W ostatniej
części swojego programu prac projekt EwasteR ułatwi wejście trzech młodych przedsiębiorców w każdym
kraju do sektora e-odpadów poprzez udział w programie Erasmus dla Młodych Przedsiębiorców. Sesje
Wirtualnej Mobilności są prowadzone w języku angielskim. Wsparcie językowe uczniów jest zapewnione przez
mentorów.
TABELA 3– WIRTUALNA MOBILNOŚĆ
METODA PRZYDATNA DLA ZALETY WADY ROLA TRENERA
Wirtualna Mobilność
• Porównawczej metody nauczania
• Przekazywania informacji i faktów
• Podnoszenia poziomu zaufania wśród uczniów i zainteresowanych stron z różnych krajów
• Pozwala na szybkie przekazywanie materiałów
• Umożliwia tworzenie sieci zainteresowanych stron w różnych krajach UE
• Czasochłonna w przygotowaniu
• Zależność od sprzętu komputerowego i Internetu z WiFi - połączenie może być zbyt słabe do przeprowadzenia sesji
• Brak możliwości prowadzenia dyskusji i prezentacji w języku ojczystym
• Udziela wsparcia w ramach tutoringu i coachingu, wykorzystując różne środki, w tym wsparcie językowe dla uczniów i zainteresowanych stron.
22
4. Ocena Efektów Uczenia się – 3 godziny
Rys.11 – METODY NAUCZANIA: OBSZAR ZARZĄDCZY – OCENA EFEKTÓW UCZENIA SIĘ
• Bezpośrednia Obserwacja Sala Lekcyjna
• Zorganizowane Działania Oceny Otwarta Szkoła
Zarządzania
• Bezpośrednia Obserwacja Wirtualna Mobilność
Praca projektowa
Ewaluacja Ćwiczenia
Obserwacja
23
OBSZAR TECHNICZNY
METODY NAUCZANIA
24
1. Staże towarzyszące – 50 godzin
Rys.12 – METODY NAUCZANIA: OBSZAR TECHNICZNY / ZAWODOWY - STAŻE TOWARZYSZĄCE (ANG. LAB SHADOWING)
• W firmach/przedsiębiorstwach
• Uczenie się przez obserwowanie - Rozumienie przez działanie
• Transfer wiedzy
• Coaching-Mentoring
• Współdziałanie
• Obserwacja
• Instruowanie
Jak
• Umiejętności zawodowe-techniczne
• Zdolności praktyczne
• Działania w łańcuchu ZSEE Co
• Trenerzy sektora kształcenia i szkolenia zawodowego (VET)
• Uczestnicy (przedsiębiorcy; pracownicy; technicy; operatorzy)
• Mentorzy Kto
Uczenie się przez obserwowanie
Podejście włączające
Młodzież – Dorośli
(wymiana)
Aspirujący Doświadczony
Technik/Technik-Specjalista
Pracodawca
Transfer wiedzy
25
50 godzin zajęć w ramach Staży Towarzyszących (LABS SHADOWING) jest sposobem uczenia się
pochodzącym od popularnego szkolenia praktycznego polegającego na obserwacji stanowiska pracy,
zwanego Stażem Towarzyszącym w miejscu pracy „job shadowing”. Staż Towarzyszący w miejscu pracy
występuje, gdy jedna osoba/praktykant z danej firmy ma okazję pracować, podpatrywać, uczyć się i nabierać
doświadczenia pracując razem z innym doświadczonym pracownikiem na jego stanowisku pracy.
W projekcie EwasteR możemy zastosować tę metodę poprzez Pilotażowe Działania Szkoleniowe,
umożliwiając uczącym się rozwijanie swoich umiejętności zawodowych i technicznych. Będą oni zdobywać
doświadczenie widząc robotników, techników i pracodawców pracujących w danej firmie.
Za pośrednictwem krajowych/lokalnych firm działających w sektorze recyklingu i ponownego użycia odpadów
sprzętu elektrycznego i elektronicznego, uczący się będą doświadczać nauki poprzez: uczenie się przez
podpatrywanie, poznawanie przez praktykę.
Uczący się będą uważnie obserwować i współdziałać z innymi doświadczonymi pracownikami, którzy będą
podejmować swoje typowe i codzienne funkcje w firmie.
Dzięki takiej strategii, projekt ma na celu promowanie szkolenia i zatrudniania osób uczących się oraz
wymianę doświadczeń między pokoleniami. Ponadto ma rozwijać działania zmierzające do poprawy
umiejętności oraz wiedzy zawodowej i technicznej w zarządzaniu sprzętem elektrycznym i elektronicznym,
zgodnie z zasadami BHP. Zostanie to osiągnięte przez dzielenie się dobrymi praktykami w dziedzinie
szkolenia i wsparcie przez mentorów.
Poza tym, z organizacyjnego punktu widzenia, słuchacze mają nadzieję uczyć się od przedsiębiorców i
techników, w szczególności tak, aby jak najwięcej się nauczyć, zdobyć wiedzę i najlepsze praktyki w danej
firmie.
Chcielibyśmy podkreślić, że gdziekolwiek jest to możliwe (zwłaszcza jeśli chodzi o przestrzeganie zasad
BHP), biorąc pod uwagę fakt, że ludzie w tej branży mogą pracować z materiałami i elementami
niebezpiecznymi, uczący się będą mogli doświadczyć bezpośrednio czynności zawodowych używając
narzędzi, metod i innych instrumentów stosowanych w danej firmie.
Poniżej znajdują się zagadnienia kluczowych do opisania Staży Towarzyszących (LABS SHADOWING).
• Kogo dotyczą Staże Towarzyszące?
Na poniższym diagramie, opisano głównych "gracze" zaangażowani w działalność wraz z ich rolą i zadaniami:
26
Podczas Pilotażowych Działań Szkoleniowych, zaleca się aby uczący się odwiedzali firmy (gospodarzy) w
małych grupach po pięciu/sześciu uczestników, w celu ułatwienia wymiany doświadczeń i procesu uczenia się.
• Różne rodzaje Staży Towarzyszących
Działania w ramach Staży Towarzyszących mogą być dostarczane za pomocą różnych metod i podejść, jak
wyjaśniono na obrazku poniżej:
Ponadto należy wypunktować niektóre rodzaje staży towarzyszących:
Partner projektu Znalezienie kontaktów
Organizacja i przygotowanie
celów danego stażu
Gospodarza Osoba, która
zgodzi się na pracę z uczącym się
Doświadczony i wykwalifikowany Technik/Operator sprzętu/Pracownik
Uczący się On/Ona jest gościem
Jest wspierana przez
Mentora/Trenera
• Codziennej pracy osoby (gospodarza)
• Obserwowanie interakcji z klientami
• Pytania i odprawa (omówienie)
• Dostępny długszy okres
Obserwacja
• Konkretne czynności do obserwacji
• Wprowadzenie i odprawa (krótkie omówienie i podsumowanie końcowe)
• Dostępny krótszy okres (zorientowany na czynności)
Regularne Odprawy
• Przedłużone obserwowania
• Uczący się podejmuje pewne czynności, które obserwował
• Wykonywanie czynnosci przy nadzorze pracownika (gospodarza)
• Nie zawsze możliwe - z powodu występowania substancji niebezpiecznych
Wykonywanie czynności (współdzielenie stanowiska pracy)
27
• „Obserwacja” działa najlepiej gdy stażysta/uczący się ma możliwość przyglądania się działaniom
zawodowym osoby, przy której odbywa staż (opiekuna stażu), co pozwala mu na lepsze zrozumienie
zakresu roli zawodowej opiekuna stażu.
• W trakcie „obserwacji” możliwe jest zadawanie pytań opiekunowi oraz omówienie prac, zapewniając
korzyści obu stronom.
• W podejściu „regularnego omawiania” stażysta/uczący się przez pewien czas bierze udział w określnych
działaniach osoby, przy której odbywa staż, co jest poprzedzone krótkim wstępnym omówieniem i
zakończone podsumowującym omówieniem tych działań. Najlepiej, gdy stażyści pracują blisko opiekuna,
który może informować ich o tym, kiedy będzie wykonywał prace najbardziej dla nich interesujące z punktu
widzenia tematyki stażu. Podczas takich staży, zamiast przez dłuższy czas pasywnie obserwować,
stażyści mogą skupić się przez krótki czas na konkretnych działaniach. Jednak tego typu staże, aby nie
powodowały przerw w pracy, muszą być starannie zaplanowane.
• Metoda „hands on” jest rozszerzeniem modelu obserwacji, w którym uczący się/stażysta podejmuje
niektóre z zadań, które obserwuje. Pozwoli to uczącemu się/stażyście na uzyskanie praktycznych
doświadczeń w danej roli, w sposób bezpieczny pod okiem opiekuna. Ze względu na charakter firm, w
których odbywa się staż (firmy z sektora ZSEE) nie zawsze jest to możliwe i powinno być za każdym razem
przedyskutowane między opiekunem a uczącym się/stażystą.
Dla działań pilotażowych Partnerzy dokonują wyboru własnych działań szkoleniowych, które są najbardziej
odpowiednie do przetestowania jednostek uczenia się w poszczególnych Modułach. Partnerzy mogą również
łączyć różne typy działań.
• Zalety stażów towarzyszących
Poprzez staże towarzyszące zarówno uczący się jak i przyjmujące firmy mogą osiągnąć swoje cele i uczyć się
od siebie w sposób przedstawiony w poniższej tabeli.
Dla opiekuna stażu Dla uczącego się/stażysty
Stworzenie sieci relacji z osobami z innych dziedzin Zrozumienie podstaw działania firm/przedsiębiorstw
Dzielenie się swoim doświadczeniem z innymi Korzystanie z doświadczenia pracowników/techników/operatorów
28
Uczenie się od stażysty Możliwość dyskutowania swojej roli, potrzeb i priorytetów z innymi
Możliwość rozważenia i przemyślenia na własny obszar odpowiedzialności z punktu widzenia uczącego się/stażysty
Zrozumienie dlaczego rzeczy działają tak jak działają
Rozwijanie umiejętności trenerskich/mentorskich Możliwość stworzenia sieci relacji z potencjalnymi pracodawcami
• Kilka praktycznych uwag
Przed rozpoczęciem działań w zakresie stażów towarzyszących przydatne jest aby opiekunowie stażów i
stażyści przemyśleli pewne sprawy. Aby osiągnąć sukces partnerzy powinni rozważyć poniższe kwestie
przedstawione w tabeli poniżej
Dla opiekuna stażu Dla uczącego się/stażysty
Kiedy jest najlepszy moment dla uczącego się/stażysty dla dobrego zapoznania się z pełnioną przeze mnie rolą?
Czego chcę się dowiedzieć o pracy?
O czym muszę poinformować stażystę przed stażem? Jakie pytania chcę zadać?
Czy powinienem kogoś poinformować, że odbywa się staż towarzyszący?
Co chcę wiedzieć o procesie przetwarzania ZSEE?
Co uczący się/stażysta ma nadzieję osiągnąć w trakcie procesu? Czy są jakieś określone działania czy elementy pracy, które
najbardziej chciałbym obserwować?
Co muszę o nich wiedzieć? Co już wiem o tej pracy / firmie / module?
Czy muszę wypełniać jakieś wymagania odnośnie BHP przed stażem?
Czy są jakieś specjalne wymagania (takie jak zasady BHP)?
Czy istnieją jakieś wymagania odnośnie dodatkowego wsparcia, o których powinienem wiedzieć?
Co będę umiał po skończeniu stażu towarzyszącego? (włączając to co przekażę innym uczącym się oraz
trenerom/mentorom)
29
2. Ocena Efektów Uczenia się – 2 godziny
Rys.13 – METODY NAUCZANIA: OBSZAR TECHNICZNY / ZAWODOWY - OCENA EFEKTÓW UCZENIA SIĘ
Monitoring i Ocena
Prowadzenie monitoringu i oceny w celu ewaluacji realizowanych działań i postępów uczestników to jedna z
kluczowych ról trenera. Dlatego tworzenie programu szkolenia obejmuje również opracowanie metod i
narzędzi monitoringu i oceny do wykorzystania w trakcie Kursów Pilotażowych, jak również na ich
zakończenie. W ramach monitoringu podczas kursu trenerzy monitorują zadowolenie uczniów (patrz
Formularze Informacji Zwrotnej – Rezultaty nr 25 i 27), aby zidentyfikować obszary programu szkolenia, które
mogą wymagać dostosowania. W Szkoleniu Pilotażowym tego typu monitoring jest ważny, ponieważ celem
• Bezpośrednia obserwacja
• Zaświadczenia przygotowane przez kandydata
• Weryfikacja produktów
• Informacja zwrotna od osób trzecich
Staże Towarzyszące
Obserwacja
Wymiana
Refleksja
30
Kursu Pilotażowego jest poprawa umiejętności oraz opracowanie innowacyjnych metod, a nie ocenianie
uczestników. Trener może pomagać im uczyć się szybciej i bardziej kompleksowo, zapewniając
konstruktywną krytykę podczas kursu. Trener może również wykorzystać do ewaluacji formularze informacji
zwrotnej, aby lepiej dostosować treści i metody szkolenia do potrzeb uczestników.
Na końcu kursu trenerzy powinni zebrać informacje na temat tego, w jakim stopniu uczniowie osiągnęli cele
kursu, jak bardzo byli zadowoleni z udziału w szkoleniu i jak oceniają jego jakość. Ostateczne informacje i
wyniki procesu monitoringu będą analizowane, co pozwoli na udoskonalenie systemu zapewnienia jakości
przewidzianego w projekcie zgodnie z definicją Raportu z Monitoringu (Pakiet Zadań nr 2) - RYS. 14– PROCES
MONITORINGU
Ocena Pilotażowego Kursu szkoleniowego EwasteR polega na ocenie efektów uczenia się w ramach sześciu
jednostek szkoleniowych (ocena sumatywna). Strategia oceny przyjęta przez Konsorcjum została
przedstawiona w Tabeli 4. Całościowa ocena procesu będzie szczegółowo raportowana i opisana w
Podręczniku (Pakiet Zadań nr 8 – Rezultat nr 28). Gdy tylko jest to możliwe, trener powinien realizować ten
proces z uczestnikami, aby ocenić wpływ szkolenia na ich wyniki w nauce. Dane zebrane w trakcie procesu
mogą pomóc zidentyfikować potrzebę dodatkowego szkolenia lub utrwalenia nowo nabytych umiejętności, a
także weryfikacji i zmiany materiałów szkoleniowych. Ostatecznie wyniki oceny dają partnerom możliwość
rejestracji udziału uczniów w Kursie Pilotażowym poprzez wypełnienie „Pakietu Pilotażowego Ucznia VET (po
Kursie Pilotażowym)” – (Rezultat nr 29), który składa się z „Programu Nauczania Europass” i „Transkrypcji
Ucznia”. Ponadto dane zebrane w trakcie oceny efektów uczenia się osiągniętych przez uczniów pozwolą
partnerom na weryfikację i doskonalenie treści Programu Nauczania i Profilu Zawodowego przed ich
adaptacją do NQF/RQF (Krajowych Ram Kwalifikacji / Regionalnych Ram Kwalifikacji) (metoda EQAVET -
Europejskie Ramy ds. Jakości w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym).
Podczas kursu zebrana
informacja zwrotna
wdrożone poprawki /
udoskonalenia na koniec kursu
zebrane / zanalizowane
dane i rezultaty
Raport z Monitoringu
(Pakiet Zadań nr 2)
31
TABELA 4– STRATEGIA OCENY
Metody i Narzędzia Oceny (Ocena Sumatywna)
Sala Lekcyjna Otwarta Szkoła Zarządzania Wirtualna Mobilność Staże Towarzyszące
Metoda Narzędzia Metoda Narzędzia Metoda Narzędzia Metoda Narzędzia
Bezpośrednia obserwacja
Siatka Kompetencyjna
Siatka Umiejętności
miękkich
Zorganizowane Działania Oceny
Obszary Modeli Biznesowych
Bezpośrednia obserwacja
Siatka Kompetencyjna
Siatka Umiejętności miękkich
Bezpośrednia obserwacja
Siatka Kompetencyjna
Siatka Umiejętności
miękkich
Metoda punktów ECVET
Plan szkoleniowy EwasteR jest spójny z jednostkami efektów uczenia się w systemie ECVET. Według
CEDEFOP (2010) system ECVET ma dwa główne cele: pierwszy to transfer ocen zdobytych podczas nauki za
granicą, a drugi – umożliwianie uczniom budowania kwalifikacji poprzez zdobywanie punktów w różnych
krajach. Wykorzystując system ECVET w planie szkoleniowym, partnerzy pragną wspierać uczenie się przez
całe życie poprzez doskonalenie transferu i uznawania efektów udziału w szkoleniu EwasteR. Zasadniczym
elementem technicznej specyfikacji ECVET jest stosowanie efektów uczenia się. Efekty uczenia się mówią, co
dana osoba wie i co jest w stanie zrobić. Dlatego są neutralne względem tego jak, w jakim kontekście i w jakim
czasie dana osoba doskonaliła swoją wiedzę, umiejętności i kompetencje. Umożliwiają uznawanie nauki pod
względem zdobywania kwalifikacji niezależnie od miejsca i czasu trwania nauki.
Innym zasadniczym aspektem technicznej specyfikacji ECVET jest wykorzystanie jednostek efektów uczenia
się (jednostek). Wykorzystanie tych jednostek daje możliwość uznawania efektów uczenia się, które
odpowiadają części kwalifikacji oraz osiągnięcia brakujących efektów uczenia się podczas dalszej nauki.
W projekcie ocena jednostek wspiera transfer i gromadzenie punktów. Po zakończeniu projektu może to
pomóc odpowiednim instytucjom nadzorującym kształcenie i szkolenie zawodowe opracować metody
(NQF/RQF), dzięki którym uczniowie będą mogli rozwijać wiedzę, umiejętności i kompetencje zdobyte w
przeszłości na drodze kształcenia i szkolenia formalnego, aby zdobyć pełną kwalifikację jako Specjalista ds.
recyklingu i ponownego użycia e-odpadów. W rzeczywistości Kurs Pilotażowy EwasteR, który trwa tylko 160
godzin, a nie 900-1200 godzin jak oficjalny program szkoleniowy realizowany na poziomie krajowym, nie
wystarcza, aby zdobyć pełną kwalifikację lub oceniać uczniów.
32
Kluczowe aspekty strategii ECVET opracowane przez Konsorcjum przedstawiono na poniższym rysunku.
Szczegółowa metoda zostanie opisana w Podręczniku (Pakiet Zadań nr 8).
RYS.15 - METODA PUNKTÓW ECVET (ZA CEDEFOP)
33
Wskazówki dla trenerów Podsumowanie
• Cele i treści jednostki szkoleniowej
• Co trener musi przygotować
• Lektura uzupełniająca
• Szkic jednostki i plan sesji
• Co jest niezbędne do udziału w sesji
• Składniki sesji i szacowany czas
• Notatki dydaktyczne
• Zaplecze techniczne
• Instrukcje do działań
• Materiały naukowe do udostępnienia
• Zainteresowane strony
Wskazówki dla uczestników
• Cele i treści jednostki szkoleniowej
• Podstawowa informacja, jaką uczeń musi posiadać przed uczestnictwem w sesji (Pakiet Ucznia VET – przed Kursem Pilotażowym)
• Lektura dodatkowa
• Notatki z sesji (zawierające podstawową informację techniczną, w tym definicje kluczowych terminów)
• Działania w ramach sesji (z instrukcją oceny) - (Pakiet Ucznia VET – przed Kursem Pilotażowym)
Session notes (containing basic technical information, including definitions of essential terms)
Session activities (with worksheets and instructions)
Lista wskazówek dla trenerów i uczestników Kursów Pilotażowych
Materiały naukowe
Konsorcjum EwasteR realizuje działania w ramach Kursów Pilotażowych, głównie adaptując kluczowe
materiały, pomoce i narzędzia służące do nauki, jak pokazano na poniższym rysunku. Dla różnych tematów i
kwestii partnerzy mogą tworzyć i wymieniać się niektórymi kluczowymi materiałami naukowymi, jak np.
prezentacje. Dla pozostałych tematów partnerzy sami opracowują materiały naukowe, które mogą nie być
dostępne dla innych.
RYS.16– KLUCZOWE MATERIAŁY NAUKOWE
Materiały naukowe powinny zawierać
wskazówki zarówno dla trenerów jak i
uczestników. Niektóre z tych materiałów
mogą wynikać z ustalonych przez partnerów
wspólnych wytycznych. Typową zawartość
wytycznych dla trenerów i uczestników
przedstawiono w ramce obok. Wskazówki
dla uczestników powinny zawierać treści
techniczne danej jednostki, w tym definicje
wszystkich najważniejszych terminów i
pojęć. Wytyczne dla trenerów powinny
dostarczać wskazówek w zakresie
prowadzenia sesji treningowej.
•Prezentacja
•Dokumenty
•Najlepsze praktyki
•Ćwiczenia
•Bibliografia
Sala lekcyjna
•Prezentacja
•Najlepsze Praktyki Krajowe
Wirtualna Mobilność
•OBSZARY Modeli Biznesowych
•Najlepsze Praktyki
Otwarta Szkoła Zarządzania
•Najlepsze Praktyki
•Ćwiczenia
•Dokumenty
•Wyposażenie
Staże Towarzyszące
34
2. Jednostki efektów uczenia się
Na program szkoleń składają się harmonogram działań z określonymi celami szkoleń, efektami uczenia się,
obszarami tematycznymi, metodami, materiałami, nakładem pracy, metodami oceny i miejscem. Dobry
program szkoleń jest zaprojektowany w taki sposób, aby uwzględniać braki w umiejętnościach zawodowych,
takie jak instrumenty zarzadzania ZSEE, kanały dystrybucji, kluczowi interesariusze i główne działania lub
opracowywanie odpowiednich i prawidłowych procesów recyklingu i ponownego użycia. Plan szkoleń
opracowany w ramach projektu obejmuje następujące jednostki efektów uczenia się, które zostaną
dostosowane do warunków krajowych w ramach Kursu Pilotażowego. Na początku kursu przewidziane jest
przeprowadzenie doradztwa zawodowego w celu zapoznania uczących się ze strukturą, celami i kryteriami
kursu. Sesja doradztwa zawodowego pozwoli również szkolącym na poznanie potrzeb i oczekiwań
uczestników.
Tabela 5 – Jednostki efektów uczenia się dla Kursu Pilotażowego EwasteR
WPROWADZENIE
Tytuł modułu: Doradztwo zawodowe
Działania
Przedstawienie informacji o szkoleniu organizowanym w ramach projektu EwasteR i szansach uczestniczenia w projektach stypendialnych
Wzmacnianie wiedzy i umiejętności w celu lepszego przygotowania uczących się na pracę w sektorze ZSEE
Pomoc uczącym się w zorientowaniu się w różnych możliwościach znalezienia pracy przez kształcenie ustawiczne, uczestnictwo w szkoleniach i stażach
Pomoc uczącym się w rozwinięciu i uzyskaniu umiejętności niezbędnych do podjęcia pracy w sektorze ZSEE
Dostarczenie informacji w zakresie różnych aspektów planowania kariery i szukania pracy
Pomoc w wypracowaniu strategii samooceny/podejmowania decyzji w celu wyciągania wniosków o procesie uczenia się
Umożliwienie uczącym się określania, rozwijania i przedstawiania umiejętności, możliwości i wartości
Wzmocnienie kontaktów pracodawców
Szacowany nakład
pracy
5 godzin
Metoda Kurs – Małe grupy uczących się
35
MODUŁ 1
Tytuł modułu ZARZĄDZANIE OPERACYJNE RECYKLINGIEM, OBRÓBKĄ I PONOWNYM UŻYCIEM ZSEE I USEE
Tytuł zestawu efektów uczenia się
Koordynowan ie i wdrażanie p rocesów zarządzania e -odpadami o raz organizacja dzia łań recykl ingu , ponownego użycia i obróbki .
Opis
Kan dy da t po win i en z nać
1 . Proc es y obróbk i i s ys tem y zarz ądzan ia w y korzy s tyw a ne w r ec yk l ingu i
ponownym uży c iu
2 . 2 . Różne m e tody w p roc edur ach u suwan ia z Z SEE n ie bezp ie czn ych
subs tan c j i , m ie sz an in i czę śc i s k ł adow ych
3 . War toś ć Z SEE j ako za sobu oraz ana l iz y op ł a ca lno śc i b izne sowe j
4 . Ram y pra wne UE (Dyr ek ty wa Ramow a UE w spr awi e odpadów /
Dy re ktyw a w sp raw i e w spraw ie zuż ytego sprzę tu e l e kt ry cznego i
e l ek tron i cznego (W EEE ) (we rs ja p rz ek sz ta łcon a ) ) o raz p rz ep i sy
kra jowe
5 . Prawo UE/ kr a jow e do ty czą c e BHP or az o chrony ś rodowis ka
6 . Proto ko ł y ja koś c i (PAS1 41 – 20 11 )
Kan dy da t po win i en u mi eć
1 . Wdraż ać p rzep is y BHP oraz ochrony ś rodowi sk a
2 . Korz ys ta ć z z asobów zgodn ie z p r awem i p roc eduram i o rgan iza c y jnym i
3 . Efek tywn i e komuni kowa ć s ię z pub l i cznym i i p rywa tnym i
za in te re sowan ymi s t ron ami za angażow anym i w p roc es y prz etwar zan i a ,
rec yc l ingu i ponownego uż yc ia w ce lu u ła tw ien i a tw or zen i a fo rm aln ych
i t rw ał ych s ys temów z arz ą dzan ia
4 . Planow ać o rgan i za c j ę p ra cy w z a k ł adz i e o raz two r zyć p lan y dz i a ł ań
opera cy jny ch d l a p r a cowni ków i j ednos tek o rgan i za cy jnych
Kan dy da t po win i en b yć w s ta n ie
1 . Iden ty f i kow ać moż l iwo śc i ponownego użyc ia i r ec yk l ingu na ryn ku
ZSEE
2 . Prowadz ić za rządz an i e ZS E E w sposób odpowiedz ia ln y i p rz y j azny d l a środowi sk a
Szacowany nakład pracy 40 godzin
Metody szkolenia Kurs, Wi rtua lna Mobi lność, Otwarta Szko ła Zarządzania
Metody oceny Bezpośredn ia obserwac ja , Zorganizowana ocena
Materiały szkoleniowe/Narzędz ia
36
MODUŁ 2
Tytuł modułu ZARZĄDZANIE PROCESEM ZBIERANIA USEE I ZSEE
Tytuł zestawu efektów uczenia się
Identyf ikacja i koordynowanie maszyner i i , t ransportu i sprzętu log istycznego do celów zbiórk i
Opis
Kan dy da t po win i en z nać
1 . Log is ty kę i p roc edury p ra c y do ty czą ce zb i er an i a ZS E E
2 . Proc edury so r to wan i a i k la sy f i kow an ia p rz edmio tów n adaj ą cy ch s i ę do
ponownego uży c i a , n apr aw y, p rze tw arz an i a i r ec yk l in gu
3 . Organ iz ac ję i p row adzen i e wyzna czony ch punk tów zb i ó rk i odpadów
Kan dy da t po win i en u mi eć
1 . Planow ać ma sz yner ię , t r an spor t i spr zę t log i s tyc zny do ce lów zb ió rk i
2 . Uspr awn ia ć p ro cedur y z ar ządzan ia w obsz arz e r e l a c j i z k l ien tam i /
za in te re sowan ymi s t ron ami zgodn ie z p ro cedur ami o rg an iz ac y jny mi
3 . Iden ty f i kow ać ZSEE nad aj ąc y s i ę do ponownego u życ ia zgodn ie z
kry ter i ami po l i t yk w ewnę tr znych
Kan dy da t po win i en b yć w s ta n ie
1 . Wspi er ać p r acown ików prak tyczn ymi r adam i i wsk azów kam i w
spraw a ch pr ac y
2 . Zwię ksz ać i loś ć , e fek tywn e sor towan ie i j ako ść e fe któw pr ac y , ab y
ogran ic zy ć prz e twa rzan ie Z SEE w sposób n iezgodny z p rzep i sam i
Szacowany nakład pracy 30 godzin
Metody szkolenia Kurs, Wi rtua lna Mobi lność, Otwarta Szko ła Zarządzania
Metody oceny Bezpośredn ia obserwac ja , Zorganizowana ocena
Materiały szkoleniowe/Narzędz ia
37
MODUŁ 3
Tytuł modułu ZARZĄDZANIE PROCESEM REDYSTRYBUCJI
Tytuł zestawu efektów uczenia się
Zarządzan ie i rozwi jan ie p rocesów redyst rybuc j i USEE i ZSEE, w ramach własne j dz ia ła lności lub koordynu jąc zespół p racowników
Opis
Kan dy da t po win i en z nać
1 . Praw a kon sumen ck ie i umowne oraz p roc ed ury o rgan iza cy jne
doty czą ce p rz ygotow an i a p rzedmio tów do red ys tr yb ucj i i ponownej
sprzed aży
2 . Ryn ek , s t ra teg i e i c ech y ch ara k ter y styc zne re k l amy i wyc eny
3 . Me tody komuni k ac j i i s t ra teg ie obs ług i k l ien tów
Kan dy da t po win i en u mi e ć
1 . Wdraż ać s t r a teg i e m ark et ingowe w c e lu do tar c i a do r ynków
docelow y ch
2 . Iden ty f i kow ać odpowiedn ie k ana ł y sprz edaż y i r ynk i d oce lo we
3 . Wypr acow ać e fe k tywn ą komunik ac ję z k ana ł ami dys tr ybucj i i
za in te re sowan ymi s t ron ami
Kan dy da t po win i en b yć w s ta n ie
1 . Re komendow ać nowe moż l i wośc i r ynkow e
2 . Włą cz ać s i ę w roz wi j an i e i zas toso wan i e s t r a teg i i m ar ke t ingow ych w
ce lu do tar c i a do ryn ków do ce lowy ch
Szacowany nakład pracy 30 godzin
Metody szkolenia Kurs, Wi rtua lna Mobi lność, Otwarta Szko ła Zarządzania
Metody oceny Bezpośredn ia obserwac ja , Zorganizowana ocena
Materiały szkoleniowe/Narzędz ia
38
MODUŁ 4
Tytuł modułu ODNAWIANIE I NAPRAWA USEE I ZSEE
Tytuł zestawu efektów uczenia się
Okreś lan ie metod i wdrażanie technik p rzywracania jednostek i / lub produktów USEE i ZSEE do określonego stanu
Opis
Kan dy da t po win i en z nać
1 . Proc edury i p rzy rząd y n i e zbędne do napr aw ien i a w s ze l k i ch us te re k w
produktach USEE i ZSE E
2 . Techn i k i rozb ió rk i p roduktu / j ednos tk i w c e l u wyodrębn i en i a
komponentó w nad aj ąc y ch s ię do ponownego uż yc ia
3 . Me tody te s towan ia odpowi edn ie do zami erzon ego c e lu i ponownego
prze twa rzan ia wsz ys tk i ch k omponentów
4 . Techn i k i re kons tru kc j i
Kan dy da t po win i en u mi eć
1 . Iden ty f i kow ać us te rk i i ko mponenty w ymag aj ąc e z as tąp ien ia ,
rapor towa ć i n adzorowa ć n iezb ędne n apra wy
2 . In terpr eto wa ć sch ema t o ka b lowan i a
3 . Zapewni ć że p roduk t odpo wiad a or yg in a lnym sp ec y f i ka c jom
4 . Nadzoro wa ć mon taż p roduk tu z różny ch ź ródeł
Kan dy da t po win i en b yć w s ta n ie
1 . Okr eś l ić , cz y odnowione / napraw ione produk ty s ą odpowiedn ie do
zami erzonego c e lu
2 . Podejmow ać dz i a ł an i a n i ez będne w c e lu napr aw ien i a uster ek
Szacowany nakład pracy 16 godzin
Metody szkolenia Staże towarzyszące
Metody oceny Bezpośredn ia obserwac ja
Materiały szkoleniowe/Narzędz ia
39
MODUŁ 5
Tytuł modułu PRZETWARZANE I RECYKLING USEE I ZSEE
Tytuł zestawu efektów uczenia się
Organizac ja i rozwi jan ie procedur w ramach procesów obsług i przetwarzania i recykl ingu, j eże l i to kon ieczne , a także wdrażanie skutecznych rozwiązań w zakresie przetwarzania i recykl ingu USEE i ZSEE
Opis
Kan dy da t po win i en z nać
1 . Techn i k i i me tody prze twar zan i a USE E i ZS EE
2 . Proc edury obs ług i manu a lne j i m e chan i czne j w r e cy k l ingu USEE i
ZSEE
3 . Proc es y d emontażu m anua l nego i me chan i czn ego
Kan dy da t po win i en u mi eć
1 . Organ izow a ć po trz eby z ak ładu , p rz ygoto wa ć p la ny produkc j i i
moni to row ać i ch w ykon an i e
2 . Zapewni ć be zp ie czną i e fe k tywn ą obs ługę sprzę tó w i ma szyn do
prze twa rzan ia i re cy k l ingu
3 . Iden ty f i kow ać ma te r i a ł y po ten c j a ln ie n ieb ezp i ec zne
4 . Iden ty f i kow ać po ten c j a ln e p rob lem y w pro ce sa ch prze twa rzan ia i
rec yk l ingu o raz wdr aża ć sk u te czne rozw iąz an i a
5 . Moni to rowa ć m a szyn er i ę i sprzę ty do p rze tw arz an i a i re cy k l ingu USE E
i ZSE E zgodn ie z odpowiedn im i s tandard ami UE / k ra jowym i
doty czą cym i ja koś c i , o chro ny ś rodowi sk a i BHP
Kan dy da t po win i en b yć w s ta n ie
1 . Wdraż an i e z równow ażony c h dz i a ł ań w z akr es ie p rze twa rzan ia i
rec yk l ingu wed ług k a tegor i i USE E i ZS EE oraz zgodn i e z odpowiedn im
prawem UE / k r a jow ym
Szacowany nakład pracy 18 godzin
Metody szkolenia Staże towarzyszące
Metody oceny Bezpośredn ia obserwac ja
Materiały szkoleniowe/Narzędz ia
40
MODUŁ 6
Tytuł modułu ROZBIÓRKA USEE I ZSEE W CELU PONOWNEGO UŻYCIA
Tytuł zestawu efektów uczenia się
Identyf ikacja i wdrażan ie techn ik i możl iwych metod rozwi jania procesu rozbiórk i USEE i ZSEE w celu ponownego użycia
Opis
Kan dy da t po win i en z nać
1 . Różne me tody rozb ió rk i i p rzygo towan ia do ponowneg o użyc ia
2 . Sposoby id en ty f i ka c j i p roduktów ZS EE n i enad a ją cy ch s i ę do
odnawian ia lub n apr awy
3 . Kl as y f i ka c j ę US EE i ZS EE nada ją cy ch s i ę do ponownego uży c i a i do
innych c e lów
4 . Techn i k i zw iąz ane z r ozb iórk ą , sor tow an i em i sk ładow an i em
komponentó w
Kan dy da t po win i en u mi eć
1 . Rozwi ąz ywa ć prob lem y zwi ązan e z rozb iórk ą ZSE E oraz sor towan iem i
magaz ynowan iem kompone ntów
2 . Uży wa ć mul t ime tr i inne u r ządzen ia t es tu ją ce
3 . Planow ać p roce s y prze tw arz an i a , ab y zap ewni ć , że odzys k ane
przedmio ty s ą odpow iedn i e do zam ie rzonego ce lu :
• De mo nt aż
• Czyszcz en i e (w t ym u su wa n i e da nych )
• I ns pekc j a
• Wymi an a k om po ne nt ó w
• Odzysk i wa n ie k om po ne nt ó w
• Pon o wn e p rze twa rza n ie k om po ne nt ów
Kan dy da t po win i en b yć w s ta n ie
1 . Planow ać p roce s rozb iórk i w ce lu ponownego uży c i a p roduktów US EE i
ZSEE w sposób b ezp i eczn y i p r zy jazn y d l a środow is ka
Szacowany nakład pracy 16 godzin
Metody szkolenia Staże towarzyszące
Metody oceny Bezpośredn ia obserwac ja
Materiały szkoleniowe/Narzędz ia
41
Powiązania między efektami uczenia się a metodami szkolenia
Szkolenie jest zaprojektowane w taki sposób, aby osiągnąć zamierzone cele i określone efekty uczenia się. W
związku z tym należy stosować właściwe metody szkolenia umożliwiające skuteczne osiągnięcie efektów
uczenia. Wybór metod szkolenia zdeterminowany jest przez cele i rezultaty szkolenia, które chce się osiągnąć.
Przykładowo, jeżeli celem jest rozwinięcie umiejętności technicznych, wtedy potrzebne są metody praktyczne,
jeżeli umiejętności koncepcyjnych, wtedy metodą powinno być studium przypadku. Jeżeli celem jest
formowanie postaw, wtedy właściwą metodą jest odgrywanie ról. Poniżej przedstawiono, jakie metody
szkolenia w obszarach Zarządczym i Technicznym są odpowiednie do osiągnięcia efektów uczenia się
określonych w Kursie Pilotażowym EwasteR.
42
OBSZAR ZARZĄDCZY
Doradztwo zawodowe 5 godzin
Moduł szkoleniowy
• Zarządzanie operacyjne recyklingiem, obróbką i ponownym użyciem ZSEE i USEE
• Zarządzanie procesem zbierania USEE i ZSEE
• Zarządzanie procesem redystrybucji
Metody szkolenia
• Kurs (40 godzin)
• Otwarta Szkoła Zarządzania (50 godzin)
• Mobilność Wirtualna (10 godzin)
Nakład pracy
• 100 godzin
Zarządczy
108 godzin
Ocena 3 godziny
43
METODA SZKOLENIA MODUŁ SZKOLENIOWY
(M.Sz.) EFEKTY UCZENIA SIĘ
NAKŁAD PRACY
SALA LEKCYJNA
M. Sz.1
• Zarządzanie operacyjne
recyklingiem, obróbką i
ponownym użyciem
ZSEE i USEE
• Różne metody w procedurach usuwania z ZSEE
niebezpiecznych substancji, mieszanin i części
składowych
• Ramy prawne UE (Dyrektywa Ramowa UE w sprawie
odpadów / Dyrektywa w sprawie w sprawie zużytego
sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE)
(wersja przekształcona)) oraz przepisy krajowe
• Prawo UE/krajowe dotyczące BHP oraz ochrony
środowiska
• Protokoły jakości (PAS141 – 2011)
• Prowadzenie zarządzania ZSEE w sposób
odpowiedzialny i przyjazny dla środowiska
20 godzin
M.Sz.2
• Zarządzanie procesem
zbierania USEE i ZSEE
• Logistyka i procedury pracy dotyczące zbierania ZSEE
• Organizacja i prowadzenie wyznaczonych punktów
zbiórki odpadów
• Identyfikacja ZSEE nadającego się do ponownego
użycia zgodnie z kryteriami polityk wewnętrznych
10 godzin
M.Sz.3
• Zarządzanie procesem
redystrybucji
• Prawa konsumenckie i umowne oraz procedury
organizacyjne dotyczące przygotowania przedmiotów
do redystrybucji i ponownej sprzedaży
• Rozumienie rynku, strategii i cech charakterystycznych
reklamy i wyceny
10 godzin
44
METODA SZKOLENIA MODUŁ SZKOLENIOWY
(M.Sz.) EFEKTY UCZENIA SIĘ
NAKŁAD PRACY
OTWARTA SZKOŁA ZARZĄDZANIA
M.Sz.1
• Zarządzanie operacyjne
recyklingiem, obróbką i
ponownym użyciem
ZSEE i USEE
Wartość ZSEE jako zasobu oraz analizy opłacalności biznesowej
Procesy obróbki i systemy zarządzania wykorzystywane w recyklingu i ponownym użyciu (Zarządzanie i Współpraca)
Korzystanie z zasobów zgodnie z prawem i procedurami organizacyjnymi
Efektywna komunikacja z publicznymi i prywatnymi zainteresowanymi stronami zaangażowanymi w proces obróbki, recyclingu i ponownego użycia w celu ułatwienia tworzenia formalnych i trwałych systemów zarządzania (Budowanie Potencjału)
Planowanie organizacji pracy w zakładzie oraz tworzenie planów działań operacyjnych dla pracowników i jednostek organizacyjnych
Identyfikacja możliwości ponownego użycia i recyklingu na rynku ZSEE (Krytyczne myślenie)
16 godzin
M.Sz.2
• Zarządzanie procesem
zbierania USEE i ZSEE
Procedury sortowania i klasyfikowania przedmiotów nadających się do ponownego użycia, naprawy, przetwarzania i recyklingu (Krytyczne Myślenie i Wielozadaniowość)
Planowanie maszynerii, transportu i sprzętu logistycznego do celów zbiórki (Zarządzanie)
Usprawnianie procedur zarządzania w obszarze relacji z klientami / zainteresowanymi stronami zgodnie z procedurami organizacyjnymi (Współpraca; Komunikacja i Słuchanie)
Wspieranie pracowników praktycznymi radami i wskazówkami w sprawach pracy (Przywództwo; Praca zespołowa)
Zwiększanie ilości, efektywnego sortowania i jakości efektów pracy, aby ograniczyć przetwarzanie ZSEE w sposób niezgodny z przepisami
17 godzin
M.Sz.3
• Zarządzanie procesem
redystrybucji
Metody komunikacji i strategie obsługi klientów (Komunikacja i Obsługa Klienta)
Wdrażanie strategii marketingowych w celu dotarcia do rynków docelowych
Identyfikacja odpowiednich kanałów sprzedaży i rynków docelowych
Wypracowanie efektywnej komunikacji z kanałami dystrybucji i zainteresowanymi stronami (Obsługa Klienta, Komunikacja interpersonalna i Słuchanie)
Włączanie się w rozwijanie i zastosowanie strategii marketingowych w celu dotarcia do rynków docelowych (Planowanie Strategiczne, Organizacja)
17 godzin
45
METODA SZKOLENIA MODUŁ SZKOLENIOWY
(M.Sz.) EFEKTY UCZENIA SIĘ
NAKŁAD PRACY
WIRTUALNA MOBILNOŚĆ
M. Sz.1
• Zarządzanie operacyjne
recyklingiem, obróbką i
ponownym użyciem
ZSEE i USEE
Różne metody w procedurach usuwania z ZSEE niebezpiecznych substancji, mieszanin i części składowych (Podejście porównawcze)
4 godziny
M.Sz.2
• Zarządzanie procesem
zbierania USEE i ZSEE
Logistyka i procedury pracy dotyczące zbierania ZSEE (Podejście porównawcze)
3 godziny
M.Sz.3
• Zarządzanie procesem
redystrybucji
Rekomendowanie nowych możliwości rynkowych (Przedsiębiorczość) - (Podejście porównawcze)
3 godziny
46
OBSZAR TECHNICZNY
Moduły szkoleniowe
• Odnawianie i naprawa USEE i ZSEE
• Przetwarzanie i recykling USEE i ZSEE
• Rozbiórka USEE i ZSEE w celu ponownego użycia
Metody szkoleniowe
• Staże towarzyszące (50 godzin)
Nakład pracy
• 50 godzin
Techniczny
52 godziny
Ocena 2 godziny
47
METODA SZKOLENIA MODUŁ SZKOLENIOWY (M.Sz.) EFEKTY UCZENIA SIĘ NAKŁAD PRACY
STAŻE TOWARZYSZĄCE
M.Sz.1
• Odnawianie i naprawa USEE i
ZSEE
Procedury i przyrządy niezbędne do naprawienia wszelkich usterek w produktach USEE i ZSEE
Techniki rozbiórki produktu / jednostki w celu wyodrębnienia komponentów nadających się do ponownego użycia
Metody testowania „odpowiednie do zamierzonego celu” i ponownego przetwarzania wszystkich komponentów
Techniki odnawiania
Identyfikacja usterek i komponentów wymagających zastąpienia, raportowanie i nadzorowanie niezbędnych napraw
Interpretacja schematów okablowania
Zapewnienie, że produkt odpowiada oryginalnym specyfikacjom
Nadzorowanie montażu produktu z różnych źródeł
Szacowanie wartości rynkowej naprawionego/odnowionego produktu
16 godzin
M.Sz.2
• Przetwarzanie i recykling USEE i
ZSEE
Techniki i metody przetwarzania USEE i ZSEE
Procedury obsługi manualnej i mechanicznej w recyklingu USEE i ZSEE
Procesy demontażu manualnego i mechanicznego
Organizacja potrzeb zakładu, przygotowanie planów produkcji i monitorowanie ich wykonania
Zapewnianie bezpiecznej i efektywnej obsługi sprzętów i maszyn do przetwarzania i recyklingu
Identyfikacja materiałów potencjalnie niebezpiecznych
Identyfikacja potencjalnych problemów w procesach przetwarzania i recyklingu oraz wdrażanie skutecznych rozwiązań (Rozwiązywanie problemów)
Wdrażanie zrównoważonych działań w zakresie przetwarzania i recyklingu według kategorii USEE i ZSEE oraz zgodnie z odpowiednim prawem UE / krajowym
18 godzin
M.Sz.3
• Rozbiórka USEE i ZSEE w celu
ponownego użycia
Różne metody rozbiórki i przygotowania do ponownego użycia
Identyfikacja produktów ZSEE nienadających
16 godzin
48
się do odnawiania lub naprawy
Klasyfikacja USEE i ZSEE nadających się do ponownego użycia i do innych celów
Techniki związane z rozbiórką, sortowaniem i magazynowaniem komponentów
Rozwiązywanie problemów związanych z rozbiórką ZSEE oraz sortowaniem i magazynowaniem komponentów
Używanie multimetra i innych urządzeń testujących
Planowanie procesów przetwarzania, aby zapewnić, że odzyskane przedmioty są odpowiednie do zamierzonego celu:
- Demontaż
- Czyszczenie (w tym usuwanie danych)
- Inspekcja
- Wymiana komponentów
- Odzyskiwanie komponentów
- Ponowne przetwarzanie komponentów
Planowanie procesu rozbiórki w celu ponownego użycia produktów UISEE i ZSEE w sposób bezpieczny i przyjazny dla środowiska
49
ZAŁĄCZNIKI
Aneks 2. Otwarta szkoła zarządzania oraz szablon modelu biznesowego dla rozwijania
umiejętności uczących w zakresie zarządzania w branży recyklingu i ponownego użycia
A. Czym jest szablon modelu biznesowego ?
Szablon modelu biznesowego (Business Model Canvas) stworzony przez Alexandra Osterwaldera jest
użytecznym narzędziem służącym do opisu, analizy i projektowania modeli biznesowych. Model biznesowy
opisuje przesłanki stojące za sposobem, w jaki organizacja tworzy wartość oraz zapewnia i czerpie zyski z
wytworzonej wartości. Innymi słowy model biznesowy to sposób, w jaki firma funkcjonuje. Szablon modelu
biznesowego, stworzony przez Alexandra Osterwaldera jest wizualną reprezentacją obecnych albo nowych
modeli biznesowych, wykorzystywanych zwykle przez menedżerów ds. zarządzania strategicznego. Szablon
pozwala na holistyczną analizę biznesu bez potrzeby pisania obszernego biznesplanu.
Na model biznesowy składa się dziewięć podstawowych elementów, które wpisują się w logikę procesu
zarabiania pieniędzy przez firmę. Według Alexandra Osterwaldera te 9 elementów najwygodniej przedstawić
jest w formie graficznego szablonu (patrz poniżej), na którym wszystkie zależności są dobrze widoczne i nad
którymi łatwo może pracować zespół projektowy. Są to:
1. Segmenty klientów: Dla kogo tworzymy wartość? Kim są nasi najważniejsi klienci?
2. Propozycja wartości: Jaki produkt oferujemy i komu? Jaką wartość generujemy dla naszych klientów?
Które potrzeby klientów zaspokajamy? Jaki zbiór produktów i usług oferujemy każdemu z segmentów
klientów?
3. Kanały: Z jakich kanałów powinniśmy korzystać przy nawiązywaniu kontaktów z poszczególnymi
segmentami klientów? W jaki sposób nawiązujemy te kontakty w chwili obecnej? Czy nasze kanały są
zintegrowane? Które sprawdzają się najlepiej?
4. Relacje z klientami: Jakiego rodzaju relacji oczekują od nas przedstawiciele poszczególnych segmentów
rynku? Którym spośród tych oczekiwań udało nam się sprostać?
5. Strumienie przychodów: Za jaką wartość nasi klienci gotowi są zapłacić? Za co płacą obecnie?
W jaki sposób dokonują płatności w chwili obecnej? Jak woleliby płacić?
50
6. Kluczowe zasoby: Jakich kluczowych zasobów wymaga nasza propozycja wartości? Jakich zasobów
wymagają nasze kanały dystrybucji, relacje z klientami i strumienie przychodów?
7. Kluczowe działania: Jakich kluczowych działań wymaga nasza propozycja wartości? Jakich działań
wymagają nasze kanały dystrybucji, relacje z klientami i strumienie przychodów?
8. Kluczowi partnerzy: Kogo należy uznać za kluczowego partnera? Kto zasługuje na miano kluczowego
dostawcy? Jakie kluczowe zasoby pozyskujemy od partnerów?
9. Struktura kosztów: Jakie najważniejsze koszty generuje nasz model biznesowy? Które kluczowe zasoby
kosztują najwięcej? Co jest kosztem stałym, a co zmiennym?
Jeżeli zaistnieje potrzeba (ale zawsze zgodnie z celami projektu oraz w ramach założeń projektu SSA
Erasmus+) 9 powyżej opisanych elementów modelu biznesowego może być dalej adaptowane do realizacji
krajowych priorytetów dotyczących sektora kształcenia i szkolenia zawodowego oraz sektora zarządzania
odzyskiem i recyklingiem zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
B. Dlaczego proponujemy wykorzystać szablon modelu biznesowego w pilotażowym szkoleniu w
ramach otwartej szkoły zarządzania
Uważamy, że podejście wykorzystujące szablon modelu biznesowego może być wykorzystane
i zaadoptowane w procesie zarządzania w branży recyklingu i ponownego użycia ZSEE. Należy mieć na
uwadze, że w ramach prac projektu nad programem edukacyjnym opisujemy i definiujemy profil zawodowy
specjalisty ds. recyklingu i ponownego użycia ZSEE. Osoba o tym profilu kompetencyjnym może być
zatrudniona w różnych obszarach tego sektora podejmując się różnych ról oraz zadań zawodowych, w
szczególności może:
• pracować w przedsiębiorstwach, firmach albo przedsiębiorstwach gospodarki społecznej, które zarządzają
procesami recyklingu oraz ponownego użycia ZSEE;
• uczestniczyć bezpośrednio w procesie recyklingu i ponownego użycia ZSEE, albo poprzez zarządzanie tymi
procesami (albo elementami tych procesów), albo poprzez wykonywanie technicznych prac związanych z
recyklingiem, naprawą sprzętu i obróbką dla ponownego wykorzystania;
• być przedsiębiorcą w tym sektorze po uzyskaniu odpowiednich kompetencji w ramach kursów, studiów albo w
wyniku wcześniej uzyskanego doświadczenia zawodowego;
51
• być niezależnym konsultantem dla przedsiębiorstw publicznych/prywatnych zajmujących się recyklingiem i
ponownym użyciem ZSEE.
Poprzez pracę nad szablonem modelu biznesowego i analizę 9 elementów tego modelu (opisanych powyżej),
osoby uczestniczące w pilotażowym szkoleniu, podzielone na dwie/trzy osobowe grupy będę w stanie rozwijać
umiejętności zapisane w programie szkolenia. Dzięki temu możliwe będzie również przetestowanie opisów
efektów uczenia się zdefiniowanych z zestawach efektów uczenia się programu szkolenia. Otwarta szkoła
zarządzania jest odpowiednią metodą szkoleniową dla rozwijania tego podejścia w ramach sojuszy na rzecz
umiejętności sektorowych programu Erasmus+.
Środowisko uczenia się, które zamierzamy stworzyć poprzez system otwartej szkoły zarządzania składać się
będzie z osób uczących się, trenerów, ekspertów oraz interesariuszy sektora recyklingu i ponownego użycia
ZSEE. W ramach zajęć promowana będzie stała współpraca oraz interakcja pomiędzy uczestnikami w celu
rozwijania umiejętności zawodowych, a także umiejętności miękkich, zgodnie z opisem efektów uczenia się w
programie szkolenia.
50 godzin aktywności edukacyjnych w programie szkolenia, w ramach otwartej szkoły zarządzania będzie
dostępne również dla zewnętrznych interesariuszy i ekspertów z sektora recyklingu i ponownego użycia
ZSEE. Będą oni mogli brać udział w zajęciach jako trenerzy albo osoby uczące się w celu dalszego rozwijania
swoich kompetencji w przyjaznym środowisku uczenia się. W ramach aktywności edukacyjnych uczestnicy
będą pracowali na przygotowanych szablonach modelu biznesowego i wspólnie będą dyskutować nad
możliwymi rozwiązaniami dotyczącymi prowadzenia biznesu, różnych podejść do zarządzania strategicznego,
budowania relacji z klientem i innych elementów szablonu. Dzięki interakcjom uczestników funkcjonujących w
różnych obszarach sektora zarządzania e-odpadami, o różnym doświadczeniu zawodowym, którzy pełnią
różne funkcje w swoich organizacjach, będą oni mogli rozwijać kluczowe kompetencje związane z
zarządzaniem w sektorze recyklingu i ponownego użycia ZSEE.
Poprzez otwartą szkołę zarządzania materiały szkoleniowe będą dystrybuowane do osób zajmujących się tą
problematyką. Interakcja z uczestnikami szkolenia pozwoli również na dyskusję nad treścią i formą materiałów
szkoleniowych, co umożliwi wprowadzenie ewentualnych ulepszeń lub korekt. Zakłada się, że każda
zainteresowana instytucja będzie mogła zorganizować szkolenie z wykorzystaniem materiałów opracowanych
w ramach projektu.
Jak zostało zasygnalizowanie powyżej, interakcje pomiędzy uczestnikami otwartej szkoły zarządzania,
przyczynią się rozwijania ich kompetencji miękkich, w szczególności:
52
• Umiejętności komunikacji i uważnego słuchania
• Planowania strategicznego
• Tworzenia i rozwijania relacji z klientem
• Organizacji pracy własnej i innych
• Przywództwa
• Pracy w zespole
• Zarządzania
• Współpracy
• Umiejętności uczenia się
• Krytycznego myślenia
Działania nakierowane na rozwój umiejętności zarządzania oraz umiejętności miękkich wśród uczestników
projektu zostały zaplanowane w taki sposób, aby były spójne z działaniami przewidzianymi do realizacji w
ramach kolejnego pakietu roboczego projektu (WP9) w trakcie którego uczestnicy szkolenia (przynajmniej 3 z
każdego kraju) zostaną poproszeni o przygotowanie ich własnych biznes planów, aby móc uczestniczyć w
programie Erasmus dla młodych przedsiębiorców.
Poniżej podajemy kluczowe założenia dotyczące organizacji sesji szkoleniowych w ramach otwartej szkoły
zarządzania:
• Otwartość
Sesje szkoleniowe i materiały (prezentacje, dyskusje, warsztaty, prace w grupach, ćwiczenia) są dostępne dla
wszystkich osób zainteresowanych problematyką recyklingu i ponownego użycia ZSEE, którzy zgłoszą chęć
uczestniczenia w projekcie. Otwartość oznacza również dzielenie się rezultatami wypracowanymi w ramach
sesji szkoleniowych: trenerzy, uczestnicy szkoleń, interesariusze oraz eksperci dzielą się swoją wiedzą,
umiejętnościami oraz swoim czasem z pozostałymi uczestnikami, zarówno na pierwszych etapach szkolenia,
kiedy uczestnicy będą się uczyć od osób o większym doświadczeniu (którzy będą organizować sesje
szkoleniowe i coachingowe), jak i później poprzez prezentację swoich dokonań innym uczestnikom projektu.
• Wzmocnienie (Empowerment)
Założeniem projektu EwasteR jest wzmocnienie (empowerement) wszystkich osób uczestniczących w
projekcie. Chcemy, aby osoby miały chęć do dzielenia się swoją wiedzą i pomysłami. Przez zachęcenie do
53
wspólnej interakcji pomiędzy osobami uczącymi się oraz doświadczonymi specjalistami mamy nadzieję
przyczynić się do wytworzenia stabilnych struktur wykwalifikowanych i pewnych siebie jednostek, które będą
gotowe i chętne do pomocy innym.
• Uczenie się poprzez praktykę
W projekcie EwasteR wychodzimy z założenia, że najlepszym sposobem uczenia się nowych kompetencji jest
uczenie się poprzez praktykę i wykonywanie wspólnych projektów w ramach pracy w grupie. Dzięki temu
podejściu osoby uczące się niemal od samego początku procesu uczenia się są świadome swoich postępów
w pracy, a przez to są silnie motywowane do dalszego uczenia się. Wykorzystanie pracy projektowej nad 9
elementami szablonu modelu biznesowego pozwoli zorganizować proces uczenia się według tych założeń. Z
tego powodu nasze warsztaty i aktywności edukacyjne są zorientowane na wykonywanie praktycznych
ćwiczeń w zespołach projektowych. Chcemy zaangażować różnych uczestników w ten sam proces uczenia
się, ale także wyposażyć ich w zestaw materiałów oraz wskazówek dotyczących tego, jak kontynuować
rozwijanie kompetencji po zakończeniu projektu.
• Przyjazne środowisko uczenia się
Chcemy zapewnić bezpieczne i przyjazne środowisko, w którym uczestnicy nie będą mieli obaw przed
zadawaniem pytań i aktywnym uczestniczeniem w pracach grupy. Zorganizowanie procesu uczenia się w 2/3
osobowych grupach pozwoli trenerom i szkoleniowcom dobierać odpowiednio do każdej z nich tempo uczenia
się. Nawet działania związane z weryfikacją efektów uczenia się będą wspomagane. Osoby uczące się będą
zachęcane, aby dzielić się informacjami na temat ich postępów w nauce w celu efektywniejszego utrwalania
wiedzy oraz po to, aby rozwijać kompetencje komunikacyjne i prezentowania na forum grupy.
• Transparentność
Otwarta szkoła zarządzania ma być również transparentnym środowiskiem uczenia się. W ramach projektu
chcemy zachęcać innych do tworzenia podobnych projektów w innych miastach. Liczymy, że bazując na
naszym sukcesie, oraz na analizie przyczyn naszych ewentualnych niepowodzeń, uda nam się zainspirować
uczestników projektu EwasteR to rozwijania podobnych sieci trenerów, ekspertów, uczących się, które będą
zajmować się rozwijaniem kompetencji w sektorze zarządzania recyklingiem i ponownym użyciem ZSEE.
C. Jak wykorzystać szablon modelu biznesowego w pilotażowym szkoleniu
54
Poniżej przedstawiamy wskazówki i sugestie jak wykorzystywać szablon modelu biznesowego. Zwracamy
jednak uwagę, że każde udoskonalenie i adaptacja jeżeli są zgodne z założeniami projektu oraz z programem
szkolenia mogą być wprowadzone przez inne osoby.
Najłatwiejszym sposobem rozpoczęcia pracy nad szablonem modelu biznesowego jest określenie tego, czym
się zajmujesz. Dzięki temu łatwiej będzie koncentrować się na celu głównym swojej działalności, wypełniając
poszczególne elementy modelu. Mając określony cel, wypełniając elementy modelu, koncentrujemy swoją
uwagę na tym, jak ten cel może być osiągnięty przez uszczegółowianie opisu działań, które powinny zostać
podjęte oraz zasobach, które są w twoim posiadaniu.
Rozpocznij pracę od przygotowania szablonu i określ słowa kluczowe dla każdego z elementu szablonu.
Pomocne może być wykorzystanie karteczek samoprzylepnych (post-it), które pozwalają przesuwać pomysły i
rozwiązania po matrycy szablonu w miarę postępów prac. Można używać kolorów np. dla oznaczenia tego
samego segmentu klientów.
Należy jednak pamiętać, aby nie przywiązywać się do pierwszych zaproponowanych rozwiązań, warto
spróbować opracować inne modele biznesowe dla tego samego produktu, usługi, procesu lub technologii i
przedyskutować te propozycje z innymi uczestnikami. Można nawet dokonać analizy, jeżeli to jest możliwe,
modeli biznesowych opracowanych przez innych ekspertów.
Wykorzystanie szablonu modelu biznesowego pozwala na:
• Myślenie wizualne
Szablon pozwoli na łatwą wizualną reprezentację procesów związanych z recyklingiem i ponownym użyciem
ZSEE, które będą przedmiotem analizy przez osoby uczące się. To narzędzie pozwala na wyodrębnienie
kluczowych czynników wpływających na organizację oraz wyjaśnia kierunek rozwoju, jaki organizacja obiera
poprzez swój model biznesowy.
• Szybką iterację
Jeżeli szablon modelu biznesowego jest wydrukowany na dużym formacie, wtedy można wykorzystać
karteczki samoprzylepne do ewaluacji obecnych i potencjalnych zmian w modelu biznesowym oraz ich wpływu
na funkcjonowanie modelu.
• Zrozumienie zależności pomiędzy 9 elementami modelu
Szablon modelu biznesowego pozwala uczącym się zrozumieć, jak 9 elementów modelu jest ze sobą
powiązanych oraz to jak te zależności mogą być zmieniane w celu zwiększenie efektywności w zarządzaniu
55
oraz działaniach biznesowych. Użycie tego narzędzia pozwala na dostrzeżenie potencjalnych okazji oraz
innowacji.
• Zwięzłość wypowiedzi
To narzędzie pozwala grupom projektowym używać krótkich i prostych komunikatów, które muszą się
zmieścić na małych karteczkach samoprzylepnych.
• Łatwą cyrkulację
Szablon modelu biznesowego pozwala na łatwy dostęp i dzielenie się pomysłami. Zdjęcie wypełnionego
szablonu (lub fizyczne kopiowanie i przekazywanie) pozwala członkom zespołu projektowego lub innym
osobom zaangażowanym poznać ideę danego modelu biznesowego i go ewentualnie rozwijać. Dzięki temu
szablon jest bardzo elastycznym i wygodnym narzędziem.
Szablony modelu biznesowego tworzone przez uczących się będą weryfikowane i poddawane ewaluacji za
pomocą metod i narzędzi wytworzonych w ramach projektu EwasteR.
Szablon modelu biznesowego opracowany dla zajęć prowadzonych w ramach otwartej szkoły zarządzania projektu EwasteR
Kluczowi Partnerzy
- Kim są nasi kluczowi partnerzy?
- Kim są nasi kluczowi dostawcy?
- Jakie kluczowe zasoby uzyskujemy od naszych partnerów?
- Jakie kluczowe działania partnerzy wykonują?
- W jaki sposób mogę wspierać pracowników praktycznymi poradami dotyczącymi wykonywanej pracy?
USUŃ TEKST SZARĄ CZCIONKĄ I WPISZ SWOJE PROPOZYCJE
Kluczowe działania
- W jaki sposób efektywnie zaplanować transport, logistykę, sprzęt, oraz zasoby?
- Jakie są wszystkie kluczowe działania w procesie przetwarzania ZSEE oraz w systemie zarządzania, które powinny być brane pod uwagę w modelu biznesowym?
- Jakie procedury sortowania i klasyfikowania produktów, które mają być przeznaczone do ponownego użycia, obróbki, recyklingu powinny być wdrożone w modelu biznesowym?
- Jakich działań wymaga rozwijanie naszej propozycji wartości?
- Które produkty powinny nadawać się do ponownego użycia, naprawy, obróbki i recyklingu?
- Jakie są nasze kanały (re)dystrybucji?
- Jacy są relacje z naszymi klientami?
Propozycja wartości
- Jakie są szanse w sektorze w którym funkcjonujemy?
- Jaką wartość dostarczamy naszym klientom?
- Które z problemów naszych klientów pomagamy rozwiązać?
- Jak zwiększyć propozycję wartości naszej oferty?
- Jak spowodować zwiększenie efektywności kategoryzacji produktów oraz jakości pracy dla zminimalizowania rozprzestrzeniania odpadów ZSEE?
- Jaką wiązkę produktów i usług kierujemy do poszczególnych segmentów klientów?
- Jakie potrzeby klientów zaspokajamy naszą ofertą?
USUŃ TEKST SZARĄ CZCIONKĄ I WPISZ SWOJE PROPOZYCJE
Relacje z klientami
- Jakie rodzaje relacji mamy z naszymi klientami?
- Jakie metody komunikacji oraz strategie świadczenia usług naszym klientom powinniśmy rozwinąć?
- Klienci oczekują od nas stworzenia segmentów klientów i utrzymywania z nimi stałych relacji:
- Jakie segmenty klientów zostały już utworzone?
- Jak są one zintegrowane w naszym całościowym modelu biznesowym?
- Jakie one generują koszty?
USUŃ TEKST SZARĄ CZCIONKĄ I WPISZ SWOJE PROPOZYCJE
Segmenty klientów
- Dla kogo tworzymy wartość?
- Kim są nasi najważniejsi klienci?
USUŃ TEKST SZARĄ CZCIONKĄ I WPISZ SWOJE PROPOZYCJE
56
- Jakie są nasze źródła dochodów?
USUŃ TEKST SZARĄ CZCIONKĄ I WPISZ SWOJE PROPOZYCJE
Kluczowe zasoby
- Jak korzystać z zasobów zgodnie z regulacjami prawnymi?
- Jakich kluczowych zasobów wymaga rozwijanie naszej propozycje wartości?
- Jakie są kluczowe kanały (re)dystrybucji?
- Jakie są relacje z klientami?
- Jakie są nasze strumienie dochodów?
USUŃ TEKST SZARĄ CZCIONKĄ I WPISZ SWOJE PROPOZYCJE
Kanały
- Za pośrednictwem jakich kanałów powinniśmy korzystać przy nawiązywaniu kontaktów z poszczególnymi segmentami klientów?
- W jaki sposób nawiązujemy te kontakty w chwili obecnej?
- Jakie strategie marketingowe powinniśmy wykorzystać aby dotrzeć do naszych rynków docelowych?
- W jaki sposób nasze kanały dystrybucji oraz rynki docelowe są zintegrowane?
- Które kanały sprawdzają się najlepiej?
- Które z nich są najbardziej kosztowo-efektywne?
- W jaki sposób integrujemy je z zrachowaniami i oczekiwaniami klientów?
USUŃ TEKST SZARĄ CZCIONKĄ I WPISZ SWOJE PROPOZYCJE
Struktura kosztów
- Jakie są najważniejsze koszty, które musimy przewidzieć w naszym modelu biznesowym?
- Które z kluczowych zasobów generują najwyższe koszty?
- Które z kluczowych działań generują najwyższe koszty?
USUŃ TEKST SZARĄ CZCIONKĄ I WPISZ SWOJE PROPOZYCJE
Strumienie przychodów
- Za jaką propozycję wartości nasi klienci są na prawdę gotowi zapłacić
- Za co nasi klienci obecnie płacą?
- W jaki sposób obecnie płacą?
- Jak woleliby płacić?
- Ile każdy ze strumieni przychodów wnosi do przychodu całkowitego
USUŃ TEKST SZARĄ CZCIONKĄ I WPISZ SWOJE PROPOZYCJE
This is a post it! Copy and
paste it to the canvas.
This is a post it! Copy and
paste it to the canvas.
This is a post it! Copy and
paste it to the canvas.
This is a post it! Copy and paste it to the canvas.
57
www.ewaster.eu
www.facebook.com/EwasteRProject
@eu_ewaster
EwasteR Project
http://bit.ly/2rvlRSL