dialektologia.uni.lodz.pldialektologia.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/2014/09/SYL… · Web...

Nazwa przedmiotu

Teoria zaburzeń mowy Punkty ECTS 4

Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład i ćwiczenia 15+15

Koordynator przedmiotu

dr hab. prof. nadzw. UŁ Danuta Pluta-Wojciechowska

Prowadzący zajęcia


Skrócony opis przedmiotu

Celem kursu jest zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi dotyczącymi logopedii. Podczas zajęć studenci poznają istotę transformacji przedmiotu logopedii, różne definicje mowy, działy logopedii, procedury i etapy postępowania logopedycznego, a także typologię zaburzeń mowy. Istotne jest także ukazanie znaczenia języka jako narzędzia poznawania świata, komunikacji i udziału w życiu społecznym, a także istoty przedmiotu logopedii, jaką jest określanie relacji pomiędzy objawami zaburzeń mowy a biologicznymi czynnikami warunkującymi powstawanie objawu.

Wymagania wstępne

wiedza z gramatyki języka polskiego na poziomie szkoły średniej, wiedza o człowieku na poziomie szkoły średniej

Efekty kształceniaWiedza Student:

e1. zna terminologię związaną z teorią zaburzeń mowy (L1A_W11)e2. ma wiedzę dotyczącą transformacji przedmiotu logopedii (L1A_W11)e3. zna procedury i etapy postępowania logopedycznego (L1A_W11)e4. ma podstawową wiedzę na temat czynników warunkujących rozwój języka i zachowań językowych (L1A_W11, L1A_W08)

Umiejętności Student:e5. student potrafi posługiwać się podstawowymi terminami związanymi z teorią zaburzeń mowy (L1A_U01),e6. posiada umiejętności analizowania i porównywania różnych definicji mowy i wskazuje na zalety (L1A_U05),e7. potrafi dokonać opisać wskazane zaburzenie mowy z uwzględnieniem objawu i przyczyn zaburzeń (L1A_U04, L1A_U24);

Kompetencje społeczne

Student:e8. student rozumie potrzebę ciągłego kształcenia się (L1A_K01, L1P_K01).

Treści kształcenia a) wykład 1. Przedmiot i zadania logopedii. 2. Mowa i język. 3. Istota języka i jego rozwoju w ujęciu strukturalnym, generatywnym i socjologicznym 3. Rola języka w poznawaniu świata, komunikacji i życiu społecznym 4. Czynniki wpływające na powstawanie zaburzeń mowy 4. Różne typologie zaburzeń mowy 6. Charakterystyka zaburzeń mowy związanych z trudnościami realizacyjnymi 7. Zaburzenia mowy związane z niewykształconymi sprawnościami percepcyjnymi 8. Zaburzenia mowy związane z rozpadem systemu komunikacyjnego.b) konwersatorium: 1. Porównanie różnych definicji mowy. 2. Procedury postępowania logopedycznego. 3. Etapy postępowania logopedycznego. 4. Różne zaburzenia mowy i ich skutki dla poznawania świata, komunikacji i życia społecznego.

Metody i kryteria oceniania

Kartkówka na ćwiczeniach. Egzamin: test sprawdzający wiedzę i umiejętności dotyczący efektów: e1, e2, e3, e4, e5, e7.Aktywność na zajęciach.

Metody dydaktyczne

Wykład: metoda podająca i problemowa.

Konwersatorium: metoda problemowa, sytuacyjna, metoda doświadczeń

Literatura a) obowiązkowa1. Grabias S., Język w zachowaniach społecznych, Lublin 2004.2. Zaburzenia mowy. Mowa. Teoria-praktyka pod red. S. Grabiasa, Lublin

2001.3. Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Podręcznik akademicki. Red. S.

Grabias,. M. Kurkowski, Wydawnictwo UMCS. Lublin 20124. Styczek I., Logopedia. Warszawa 1980.5. Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mowy. Warszawa 1980.6. Grabias S., Mowa i jej zaburzenia, Audiofonologia nr 10, 1997, s. 3-20.

b) uzupełniająca1. Przedmiot logopedii, red. Grabias S., „Komunikacja językowa i jej

zaburzenia” 1, Lublin 1991, s. 5-25.2. Pluta-Wojciechowska D., Od czynności prymarnych do czynności

sekundarnych. W: Mowa dzieci z rozszczepem wargi i podniebienia. Kraków 2011.

3. Mierzejewska H., Emiluta-Rozya D., Projekt zestawienia form zaburzeń mowy. „Audiofonologia” 1997. T. 10, s. 37-48.

Informacje dodatkowe

Brak

Oświadczenie autora programu:Oświadczam, że przygotowany sylabus jest moim autorskim opracowaniem w rozumieniu art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Data: 29.09.2014 r. Podpis: Danuta Pluta-Wojciechowska

Nazwa przedmiotu ANATOMIA, FIZJOLOGIA I PATOLOGIA NARZĄDÓW MOWY, GŁOSU I SŁUCHU

Punkty ECTS 4


Wykład+ćwiczenia 15+15


Dr n. med. Marzena Mielczarek


Dr n. med. Marzena Mielczarek, dr n. med. Krzysztof Kuśmierczyk


Anatomia, fizjologia i patofizjologia narządu głosu, mowy i słuchu.

Wymagania wstępne

Podstawowa wiedza z zakresu anatomii i fizjologii człowieka (z zakresu biologii szkoły średniej)

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e.1 - zna anatomię, fizjologię narządu głosu, mowy i słuchu, zna podstawy rozpoznania jednostek patologicznych narządu głosu, mowy i słuchu (A_W12);e.2 - L1A_W11 zna terminologię związaną z zaburzeniami mowy i ich przyczynami, ma wiedzę w zakresie badań naukowych nad tymi zaburzeniami

e.3 - L1A_W12 zna anatomię i fizjologię narządu głosu, mowy i słuchue. 4 - L1A_W18 ma wiedzę o podstawach współczesnej diagnostyki medycznej ważnej dla diagnostyki i terapii logopedycznej

Umiejętności Student:e. 5 - L1A_U06 potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych i informacyjnych ze specjalistami m.in. z dziedziny audiologii, foniatrii, otolaryngologiie. 6 - L1A_U07 umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowegoe. 7 - L1A_U09 rozumie i wykorzystuje przy zdobywaniu wiedzy literaturę obcojęzycznąe. 8 - L1A_U13 porównuje rozwój dziecka słyszącego i niesłyszącegoe. 9 - L1A_U14 opisuje skutki uszkodzenia słuchu w poszczególnych sferach rozwojowyche. 10 - L1A_U15 potrafi wskazać nieprawidłowości w anatomii i fizjologii narządu głosu, mowy i słuchue. 11 - L1A_U16 potrafi identyfikować niedosłuch oraz interpretować wyniki badań, testów audiometrycznych


Student:e. 12 - L1A_K02 potrafi współdziałać i pracować w grupiee. 13 - L1A_K03 prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu, a w razie potrzeby wie, kiedy zwrócić się do ekspertówe. 14 - L1A_K06 potrafi stawiać dobro pacjenta na pierwszym miejscu, okazać szacunek i zrozumienie wobec pacjentae. 15 - L1A_K08 potrafi edukować pacjenta w zakresie zasad higieny narządu głosu

Treści kształcenia Szczegółowa wiedza na temat anatomii i fizjologii narządu głosu i mowy- budowa krtani- chrząstki, mięśnie, połączenia stawowe, unerwienie i unaczynienie, piętra krtani, funkcje krtani- budowa jamy ustnej, gardła, przestrzenie rezonacyjne- budowa narządu słuchu (budowa ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego, unaczynienie i unerwienie, nerw twarzowy- mechanizmy przewodzenia dźwięku, teorie słyszenia- podstawowe jednostki patologiczne narządu głosu, słuchu i mowy


Egzamin testowy sprawdzający efektye. 1-4, e. 9-11

Metody dydaktyczne

wykład informacyjny

Literatura Literatura podstawowa- Traczyk W., Trzebski A.: Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej, Warszawa 2001.- J. Bożydar Latkowski. Otolaryngologia dla studentów medycyny i stomatologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004Literatura uzupełniająca- Śliwińska-Kowalska M. (red.), Audiologia kliniczna, r. III i VII., Łódź 2005- Janczewski G. (red.): Otorynoloaryngologia praktyczna – podręcznik dla studentów i lekarzy, Warszawa 2005.Pruszewicz A. (red.) Foniatria kliniczna, Poznań 1992,Obrębowski A. Narząd głosu i jego znaczenie w komunikacji społecznej Poznań 2008,Gałkowski T., Szeląg E., Jastrzębowska G. Podstawy neurologopedii Opole 2005,



Data: 30.09.2014 ……………… Podpis: Marzena Mielczarek

Nazwa przedmiotu Praktyczna stylistyka Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

Ćwiczenia konwersatoryjne 15 godz.


prof. Zdzisława Staszewska


prof. Zdzisława Staszewska, dr hab. Katarzyna Sicińska


cel zajęć to zapoznanie studentów z warunkami funkcjonowania języka polskiego w praktyce komunikacyjnej; poszerzenie wiedzy studentów na temat wykorzystania środków językowych w dłuższych formach wypowiedzi; zwiększenie sprawności komunikacyjnej studentów jako użytkowników języka polskiego; wykształcenie umiejętności tworzenia tekstów zgodnych z wymogami wybranych gatunków tekstu

Wymagania wstępne

wiedza z gramatyki języka polskiego na poziomie szkoły średniej

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e1. ma wiedzę o miejscu i znaczeniu stylistyki wśród nauk humanistycznych (L1A_W01);e2. zna terminologię z zakresu stylistyki (L1A_W02, L1P_W02);e3. dysponuje teoretyczną wiedzą na temat zróżnicowania współczesnego języka polskiego i społeczno-sytuacyjnych uwarunkowań jego użycia (L1A_W05);

Umiejętności Student:e4. posiada umiejętność praktycznego wykorzystania wiedzy teoretycznej w praktyce komunikacyjnej (L1A_U07, L1P_U05);e5. potrafi posługiwać się podstawowymi pojęciami właściwymi dla stylistycznego zróżnicowania języka (L1A_U01);e6. potrafi tworzyć teksty zgodne z wymaganiami gatunkowymi, stylistycznymi i sytuacyjnymi (L1A_U10, L1P_U05);e7. potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę z zakresu stylistyki, wykorzystując wskazówki opiekuna naukowego (L1A_U08);e8. posiada umiejętność konstruowania wypowiedzi wykorzystującej różne argumenty i stanowiska (L1A_U05);


Student:e9. potrafi współdziałać i pracować w grupie (L1A_K02, L1P_K02);e10. student rozumie potrzebę samodoskonalenia w zakresie właściwego tworzenia tekstów mówionych i pisanych (L1A_K01, L1P_K01).

Treści kształcenia 1. Język jako narzędzie komunikacji. Komunikacja językowa jako jeden z rodzajów komunikacji. Akt komunikacyjny i jego składniki. Rodzaje aktów mowy.2. Zróżnicowanie języka polskiego. Odmiany współczesnej polszczyzny (odmiany terytorialne, realizacyjne, środowiskowe i stylowe). Uwarunkowania sytuacyjne zachowań językowych.3. Wyznaczniki dobrego stylu. Wartość środków stylistycznych. Kompozycja i spójność wypowiedzi językowej. Mechanizmy spójności tekstu.4. Gatunki wypowiedzi. Podstawowe gatunki stylów użytkowych, pisanych i mówionych (CV, list motywacyjny, list urzędowy, podanie, protokół, przemówienie i in.)

5. Polska grzeczność językowa (zachowania językowe regulowane zarówno przez normę językową, jak i przez normy obyczajowe). Akty grzeczności językowej: powitania, przedstawianie się, zaproszenie, prośba, podziękowania, pożegnanie i in.6. Wystąpienia publiczne. Sztuka autoprezentacji. Zasady sztuki retorycznej.

7. Etyka wypowiedzi. Wartościowanie i emocje w języku.Metody i kryteria oceniania

warunkiem zaliczenia przedmiotu jest aktywny udział w zajęciach oraz przygotowanie pracy zaliczeniowej; praca zaliczeniowa sprawdza efekty e2, e3, e4, e5, e7, e8, e10.

Metody dydaktyczne

metody ćwiczeniowo-praktyczne (ćwiczeniowa)

Literatura Literatura podstawowa:Grabias Stanisław, Język w zachowaniach społecznych, Lublin 2001Malinowska Ewa, Nocoń Jolanta, Żydek-Bednarczuk Urszula, Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Warszawa 2013Polszczyzna na co dzień, red. Mirosław Bańko, Warszawa 2006Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów, red. Edyta Bańkowska, Agnieszka Mikołajczuk, Warszawa 2003Wierzbicka Elżbieta, Wolański Adam, Zdunkiewicz-Jedynak Dorota, Podstawy stylistyki i retoryki, Warszawa 2008Zdunkiewicz-Jedynak Dorota, Wykłady ze stylistyki, Warszawa 2008

Literatura uzupełniająca:Przewodnik po stylistyce polskiej, pod red. Stanisława Gajdy, Opole 1999Przybylska Renata, Wstęp do nauki o języku polskim. Podręcznik dla szkół wyższych, Kraków 2003



Data: 25.09.2014 r. Podpis: Zdzisława Staszewska

Nazwa przedmiotu Fonologia i fonetyka artykulacyjna 1 i 2 Punkty ECTS 2+5Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład+ćwiczenia konwersatoryjne 1: 30 (15+15)2: 60 (30+30)


dr hab. Renata Marciniak-Firadza


dr hab. Renata Marciniak-Firadza, dr hab. prof. nadzw. UŁ Irena Jaros, dr hab. prof. nadzw. UŁ Zdzisława Staszewska, dr Katarzyna Sicińska, dr Izabela Ejsmunt-Wieczorek


W trakcie wykładu studenci zostaną zapoznani ze zjawiskami fonologicznymi i fonetycznymi zachodzącymi na gruncie języka polskiego, poznają terminologię i pojęcia związane z fonetyką i fonologią oraz metody badań stosowane w fonologii i fonetyce.

Wymagania wstępne


Efekty kształcenia

Wiedza Student:e1. zna terminologię związaną z fonetyką i fonologią (L1A_W02, L1P_W02),

e2. ma wiedzę teoretyczną dotyczącą budowy i funkcjonowania narządów mowy (L1A_W12),e3. zna metodologię badań fonetycznych i fonologicznych (L1A_W04),e4. ma podstawową wiedzę o kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w obszarze badań fonetycznych i fonologicznych (L1A_W03),e5. zna sposoby transkrypcji różnych realizacji głosek (L1A_W06);

Umiejętności Student:e6. potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, badawczymi i pojęciami właściwymi dla fonetyki i fonologii (L1A_U01),e7. posiada umiejętności wykorzystania wiedzy z zakresu fonetyki artykulacyjnej i fonologii w terapii logopedycznej, w tym głównie: ma wykształcone umiejętności rozpoznania głoski na podstawie zespołu cech artykulacyjnych oraz rozpoznawania zjawisk w ciągu fonicznym (L1A_U01),e8.potrafi dokonać analizy i zapisu tych procesów przy pomocy pisma fonetycznego (L1A_U04, L1A_U08);


Student:e9. student rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się (L1A_K01, L1P_K01).

Treści kształcenia I. Wprowadzenie do fonetyki.1. Przedmiot fonetyki (definicja).2. Zastosowania fonetyki, jej praktyczna przydatność.3. Metody badań fonetyczno-eksperymentalnych.4. Działy fonetyki.5. Fonetyka w Polsce i na świecie.6. Podstawowe pojęcia fonetyki: głoska, głoska a litera, fazy głoski.

II. Funkcje narządów mowy w procesie artykulacji głosek. Omówienie rentgenogramów.

III. Podstawy opisu i klasyfikacji dźwięków mowy.1. Klasyfikacja artykulacyjna, akustyczna, audytywna.2. Najważniejsze artykulacyjne kryteria podziału głosek.3. Problem klasyfikacji „u” oraz „i” niezgłoskotwórczych.4. Pojęcia: otwór, szczelina, zwarcie, eksplozja, przydech (aspiracja),

sonorność, półotwartość, labializacja, delabializacja, welaryzacja, cerebralizacja (retrofleks), dentalizacja, palatalność.

5. Tradycyjne systemy klasyfikacji samogłosek i spółgłosek. Różnice między samogłoską a spółgłoską.

6. Warianty fonetyczne głosek.7. Systemy klasyfikacji głosek wg Wiśniewskiego, Strutyńskiego.

IV. Fonetyczna organizacja wypowiedzi ustnych.1. Fazy wypowiedzi ustnych: nagłos, śródgłos, wygłos, nagłos

absolutny, wygłos absolutny.2. Koartykulacja: antycypacja i perseweracja artykulacyjna;

upodobnienia wewnątrz i międzywyrazowe (spółgłosek i samogłosek), rozsunięcie artykulacyjne; uproszczenia w grupach spółgłoskowych; rozpodobnienia, epentezy, elizje. najważniejsze połączenia głosek w języku polskim: bezdźwięczność wygłosu absolutnego, dźwięczność i bezdźwięczność grup głoskowych w nagłosie i śródgłosie, miękkość grup spółgłoskowych, głoski nosowe, głoski podwójne (geminaty).

3. Struktura sylabiczna wypowiedzi ustnej: pojęcie sylaby; sylaba otwarta, sylaba zamknięta; ośrodki i krańce sylab; granice między sylabami.

4. Struktura rytmiczna wypowiedzi ustnej: iloczas, zestroje akcentowe; akcent wyrazowy; klityki; akcent zdaniowy, kadencja, antykadencja. Odstępstwa od paroksytonezy.

5. Organizacja rytmiczno-melodyczna wypowiedzi ustnej: funkcje melodii mowy; akcent logiczny.

6. Charakterystyka fonetyczna języka polskiego: postawa artykulacyjna w języku polskim; regionalne i gwarowe cechy wymowy polskiej;

różnice indywidualne w wymowie.7. Zagadnienia poprawności wymowy: normy poprawnej wymowy;

poprawność wymowy potocznej; poprawność wymowy oficjalnej; wymowa sceniczna (artystyczna).

8. Wymowa a pisownia: zasady współczesnej pisowni polskiej; najważniejsze rozbieżności między pisownią i wymową w języku polskim; funkcje litery „i”.

9. Pisownia fonetyczna. Alfabet slawistyczny i międzynarodowy. Różne propozycje zapisu głosek.

V. Fonetyka patoartykulacyjna (patofonetyka).VI. Charakterystyka fonologiczna języka polskiego.

1. Przedmiot fonologii i jej stosunek do fonetyki; pojęcie fonemu; stosunek fonemu do głoski; warianty fonemu; cechy dystynktywne i relewantne.

2. Inwentarz fonemów języka polskiego.3. Opozycje fonologiczne w języku polskim.


I semestr (50 % oceny z wykładu, 50% - oceny z konwersatorium)II semestr (20 % oceny z konwersatorium, 80 % oceny z egzaminu);sprawdzane są: e1, e2, e5, e6, e7, e8.

Metody dydaktyczne

wykład problemowy z elementami wykładu konwersatoryjnego

Literatura Literatura podstawowaDłuska M., Fonetyka polska. Artykulacje głosek polskich, Warszawa 1981 i nast.,Dukiewicz L., Sawicka I., Fonetyka i fonologia, /w:/ Gramatyka współczesnego języka polskiego, red. Wróbel H., Kraków 1995,Dyszak A., Laskowska E., Żak-Święcicka M., Fonetyczny i fonologiczny opis współczesnej polszczyzny, Bydgoszcz 1997,Ostaszewska D., Tambor J., Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2000 i nast. lub teże, Podstawowe wiadomości z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Katowice 1993Strutyński J., Zarys fonetyki i fonologii języka polskiego, Kraków 1987 lub tenże, Gramatyka polska, Kraków 1997,Wierzchowska B., Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław 1980,Wiśniewski M., Zadania z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 1999,Wiśniewski M., Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 1998.Literatura uzupełniającaMadelska L., Witaszek-Samborska M., Zapis fonetyczny. Zbiór ćwiczeń, Poznań 1998Stieber Z., Dlaczego mówimy tsy ksyve ksaki a nie dzy gzyve gzaki, „Język Polski”, 26, 1946, s. 76-78, przedruk w: tegoż: Świat językowy Słowian, Warszawa 1974, s. 381-383Stieber Z., Skąd się wzięła wymowa tfoja śf’eca? „Język Polski”, 26, 1946, przedruk w: tegoż: Świat językowy Słowian, Warszawa 1974, s. 371-380Śmiech W., O fonetyce międzywyrazowej w języku polskim na tle ogólnosłowiańskim, „Język Polski”, 46, 1961, s. 95-103


brak


Data: 30.09.2014 Podpis: Renata Marciniak-Firadza

Nazwa przedmiotu Psychologia ogólna Punkty ECTS 3Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład/ćwiczenia konwersatoryjne 15/15


dr Joanna Witkowska


dr Joanna Witkowska/dr Joanna Witkowska, dr Iwona Kocemba


Wprowadzenie w problematykę psychologii ogólnej. Przekazanie wiedzy o procesach psychicznych człowieka. Wyjaśnianie psychologicznych mechanizmów zachowań ludzkich. Prezentowanie możliwości praktycznego wykorzystania wiedzy psychologicznej w życiu codziennym.

Wymagania wstępne

brak

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e1. ma podstawową wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej psychologii (L1A_W01)e2. zna elementarną terminologię używaną w psychologii (L1A_W02)e3. zna podstawowe procesy psychiczne: poznawcze, emocjonalne i motywacyjne (L1A_W08)

Umiejętności Student:e4. potrafi porozumiewać się i współpracować ze specjalistami z dziedziny psychologii (L1A_U06, L1P_U06)e5. umie wykorzystać wiedzę psychologiczną w programowaniu postępowania logopedycznego (L1A_U11)e6. posiada umiejętność praktycznego korzystania z wiedzy o procesach psychicznych (L1A_U12)


Student:e7. rozumie konieczność samodoskonalenia wynikającą z faktu ciągłego rozwoju nauk humanistycznych i społecznych (L1P_K01)e8. potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności (L1P_K06)

Treści kształcenia Program wykładów:1. Czym zajmuje się psychologia? Cele i zastosowania wiedzy psychologicznej.

Specyfika badań psychologicznych.2. Różne sposoby widzenia ludzkich zachowań – psychoanaliza i behawioryzm.3. Różne sposoby widzenia ludzkich zachowań – psychologia humanistyczna i

psychologia poznawcza.4. Procesy poznawcze: wrażenia, spostrzeżenia.5. Procesy poznawcze: uwaga, pamięć.6. Procesy poznawcze: wyobraźnia, myślenie.7. Osobowościowe i sytuacyjne uwarunkowania zachowań.

Program ćwiczeń:1. Procesy emocjonalne: charakterystyka emocji, ekspresja emocjonalna.

Komunikacja niewerbalna.2. Procesy emocjonalne: nastrój i jego wpływ na funkcjonowanie poznawcze i

społeczne.3. Procesy emocjonalne: regulacja emocji i nastrojów.4. Stres. Strategie radzenia sobie ze stresem.5. Procesy motywacyjne: typy motywacji, konflikty motywów.6. Różnice indywidualne. Temperament.

Metody i kryteria Kolokwium z zagadnień realizowanych podczas wykładów (50% oceny ogólnej z

oceniania przedmiotu) i ćwiczeń (50% oceny ogólnej z przedmiotu), pytania otwarte. Będą sprawdzane następujące efekty kształcenia: e1, e2, e3, e6.

Metody dydaktyczne

Wykład konwencjonalny/metoda ćwiczeniowa, metoda dyskusyjna

Literatura Literatura podstawowa (do wyboru)1. Gerrig, R. J., Zimbardo, Ph. G. (2006). Psychologia i życie. W-wa, PWN.2. Mietzel, G. (1998). Wprowadzenie do psychologii. Podstawowe zagadnienia.

Gdańsk, GWP.Literatura uzupełniająca

1. Strelau, J. (red.) (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 2. Psychologia ogólna. Gdańsk, GWP (wybrane rozdziały).


brak


Data: 30.09.2014 r. Podpis: Joanna Witkowska

Nazwa przedmiotu Pedagogika ogólna Punkty ECTS 4Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład/ćwiczenia konwersatoryjne 45 (15 w. + 30 ćw. kon.)


Dr Aneta Rogalska-Marasińska


dr Aneta Rogalska-Marasińskamgr Joanna Leek

Skrócony opis przedmiotu Ogólne cele realizacji przedmiotu Pedagogika ogólna:

Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami, problemami i przedmiotem badań pedagogiki;

Rozwijanie umiejętności kognitywnych (wykorzystujących myślenie logiczne, intuicyjne i kreatywne) i praktycznych w realizacji oczekiwanego dziś, wielowymiarowego procesu kształcenia i wychowania;

Nabywanie przez studentów, jako przyszłych pedagogów, kompetencji personalnych i społecznych odwołujących się do rozbudowanej w toku kształcenia świadomości odpowiedzialności za swoje decyzje i czyny oraz do możliwej i oczekiwanej autonomii twórczego pedagoga podmiotowo kierującego rozwojem swoich wychowanków/podopiecznych.

Wymagania wstępne

wiedza i umiejętności na poziomie maturalnym

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e. 1. definiuje i tłumaczy pojęcia: pedagogika, edukacja, wychowanie, kształcenie, nauczanie, uczenie się, edukacja całożyciowa, dokształcanie i doskonalenie zawodowe, metody ilościowe i jakościowe w pedagogice, szkoła jako instytucja wychowawcza, komunikacja werbalna i niewerbalna, diagnoza pedagogiczna, awans zawodowy nauczyciela. (L1A_W02)

e. 2. wyjaśnia podstawowe modele komunikacyjne i omawia sposoby komunikacji niewerbalnej. (L1A_W10)e. 3. przedstawia: wybrane teorie wychowania (koncepcja behawiorystyczna, humanistyczna), pedagogiczne wzory uczenia się (behawioryzm, uczenie się procesualno-poznawcze, synergia, całościowe uczenie się) i style nauczania: styl kierowniczy, zindywidualizowany, wyzwalający. Opisuje etapy diagnozy pedagogicznej.(L1A_W01)e. 4. interpretuje współczesną rzeczywistość szkolną (między szkołą tradycyjną a emancypacyjną) wskazując na elementy tradycji herbartowskiej i progresywistycznej, występujące w obecnej szkole. Student odnosi się do wymagań edukacyjnych wstawianych przez UE. Zna podstawowe raporty edukacyjne.(L1A_W20)e. 5. objaśnia zasady awansu i doskonalenia zawodowego nauczycieli.(L1A_W20)

Umiejętności Student:e. 6. zdobywa wiedzę z różnorodnych źródeł informacji i następnie przygotowuje zadane prace, w miarę potrzeb opracowuje je w programie tekstowym i w formie prezentacji PPT.(L1A_U06)e. 7. dowodzi, prowadzi dialog i uzasadnia własną argumentację na podstawie poznanych treści podczas zajęć i przeczytanej lektury.(L1A_U05, L1P_U05)e. 8. buduje narzędzie socjometryczne.(L1A_U11)


Student:e. 9. dokonuje autoewaluacji pod kątem poznanej wiedzy i zdobytych umiejętności, tworzy hipotetyczny plan własnego rozwoju zawodowego. (L1A_K01, L1P_K01 )e. 10. pracuje indywidualnie i zespołowo. (L1A_K02, L1P_K02)

Treści kształcenia Pedagogika jako dyscyplina naukowa. Podstawowe pojęcia: edukacja, wychowanie, kształcenie, nauczanie, uczenie się. Przedmiot badań pedagogicznych (praktyka edukacyjna). Metody badań w pedagogice (metody ilościowe i jakościowe).

Miejsce pedagogiki wśród nauk o człowieku, subdyscypliny pedagogiki. Związek pedagogiki z innymi dyscyplinami naukowymi (filozofia, socjologia, medycyna). Edukacja a przeobrażenia cywilizacyjne i kulturowe w Europie. Podstawy nowego kształcenia w oparciu o raporty edukacyjne, europejski system kształcenia i proces boloński.

Teorie uczenia się – nauczania. Pedagogiczne wzory uczenia się (behawioryzm, uczenie się procesualno-poznawcze, synergia, całościowe uczenie się). Style nauczania: styl kierowniczy, zindywidualizowany, wyzwalający.

Wychowanie jako wspomaganie rozwoju wychowanków. Pojęcie wartości, systemy wartości, przekonań i postaw. Klasyfikacja wartości. Aksjologiczne podstawy współczesnej edukacji a główne środowiska wychowawcze (rodzina, szkoła, kościół, media). Obywatel UE – reprezentant systemu wartości w świetle potrzeb ekonomiczno-gospodarczych Europy, potrzeb społecznych, kulturowych, duchowych, etycznych.

Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji. Wybrane nurty i systemy pedagogiczne (herbartyzm, naturalizm, progresywizm, rekonstrukcjonizm). Pedagogika pozytywistyczna a humanistyczna. Szkoła tradycyjna a szkoły Nowego Wychowania. Szkoły alternatywne w Polsce i na świecie.

Komunikowanie się w klasie szkolnej. Proces komunikowania się i bariery w komunikacji (prawidłowości i zakłócenia komunikacyjne). Komunikacja werbalna i niewerbalna. Modele komunikacji werbalnej.

Diagnoza pedagogiczna – pojęcie diagnozy, pojęcie i przedmiot diagnozy pedagogicznej, etapy diagnozy, diagnoza sytuacji szkolnej (diagnoza środowiska wychowawczego i diagnoza funkcjonowania dziecka w rolach szkolnych). Metodologiczny warsztat środowiska wychowawczego szkoły (obserwacje, wywiady, analizy wytworów uczniów i dokumentów, techniki socjometryczne, testy szkolne, skale pomiaru).

Wzór osobowy współczesnego nauczyciela. Rozwój zawodowy nauczyciela (dokształcanie i doskonalenie zawodowe). Uczenie się w miejscu pracy. Stopnie awansu zawodowego.

Metody i kryteria oceniania Zaliczenie przedmiotu:

1. Wykład/egzamin (50% ostatecznej oceny)

Egzamin: test weryfikujący efekty kształcenia z kategorii wiedza (e.3., e.1., e.4.), z kategorii umiejętności (e.7.) oraz z kategorii kompetencje (e.10.).

Kryteria oceniania:

11 – 12 pkt. – dostateczny

13 – 14 pkt. – dostateczny plus

15 – 16 pkt. – dobry

17 – 18 pkt. – dobry plus

19 – 20 pkt. – bardzo dobry

2. Ćwiczenia konwersatoryjne (50% ostatecznej oceny)

aktywność studenta w zajęciach oraz prace pisemne w oparciu o literaturę przedmiotu w ramach pracy własnej studenta weryfikujące efekty kształcenia z kategorii wiedza (e.3., e.1., e.2., e.4.), z kategorii umiejętności (e.6., e.7., e.8.) oraz z kategorii kompetencje (e.9., e.10.).

Metody dydaktyczne

Wykład problemowy/wykład konwersatoryjny, dyskusja (seminaryjna), korzystanie ze źródeł informacji, metoda problemowa sytuacyjna, ćwiczenia praktyczne.

Literatura Literatura podstawowa

Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków 2007,

Cresson E., Flynn P., Biała księga kształcenia i doskonalenia. Nauczanie i uczenie się. Na drodze do uczącego się społeczeństwa, Komisja Europejska, Bruksela 1995/Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP, Warszawa 1997,

Delorse D., Edukacja. Jest w niej ukryty skarb, Raport UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku, Warszawa 1998,

Dobek-Ostrowska B., Podstawy komunikowania społecznego, Wrocław 2007,

Gutek G., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003,

Hejnicka-Bezwińska T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008,

Jarosz E., Wybrane obszary diagnozowania pedagogicznego, Katowice 2002 i nast.,

Konarzewski K. (red.), Sztuka nauczania - Szkoła. Podręcznik akademicki, Warszawa 2004,

Kupisiewicz C., Szkoła w XX wieku, Warszawa 2006,

Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 1 i t.

2, Warszawa 2003 – 2004,

Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Kraków 2007,

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego z 15 stycznia 2009, załącznik nr 1, 2i 4, www2.reformaprogramowa.men.gov.pl/rozporzadzenie/,[dostęp: 16.02.2009],

Program: System doskonalenia nauczycieli oparty na ogólnodostępnym kompleksowym wspieraniu szkół, http://www.ore.edu.pl/strona-ore/index.php?option=com_content&view=article&id=394&Itemid=1015, [dostęp: 15.09.2013],

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 1 marca 2013 w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20130000393, [dostęp: 18.09.2013].

Literatura uzupełniająca

Bliskie i dalekie cele wychowania, tłum. Irena Wojnar, Warszawa 1987,

Day Ch., Od teorii do praktyki: rozwój zawodowy nauczyciela, tłum. Joanna Michalak, Gdańsk 2008,

Denek K., Aksjologiczne aspekty edukacji szkolnej, Toruń 1999,

Dudzikowa M., Czerepaniak-Walczak M. (red.), Wychowanie. Pojęcia, procesy, konteksty, t 1: Istota i sens wychowania – wokół kontekstów i znaczeń, Gdańsk 2007,

Duraj-Nowakowa K., Nauczyciel: kultura-osoba-zawód, Kielce 2002,

Duraj-Nowakowa K., Kształtowanie profesjonalnej gotowości pedagogów, Kraków 2010,

Educating Teachers for Diversity. Meeting the Challenge, OECD 2010,

Goban-Klas T., Media i komunikowanie masowe, Warszawa-Kraków 2002,

Griffin E., Podstawy komunikacji społecznej, Gdańsk 2003,

Grzesiak E., Janicka-Szyszko R., Steblecka M., Komunikacja w szkole: scenariusze godzin wychowawczych, Gdańsk 2005,

Kwiatkowska H., Pedeutologia, Warszawa 2008,

Nawroczyński B., Przymuszać czy wyzwalać?, [w:] tegoż: Dzieła wybrane, t 1, Warszawa 1987, s. 269 – 286,

Nęcki Z., Komunikacja międzyludzka, Kraków 1996,

Okoń W., Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1997,

Rogalska-Marasińska A., Poszukiwanie prawdy o człowieku poprzez edukację międzykulturową. Ku profesjonalizacji zawodu nauczyciela, [w:] Kość I., Murawska A. (red.), Pedagogika szkoły wyższej, nr 2, Szczecin 2010

Rogalska-Marasińska A., Humanizm – dialog – tożsamość. Edukacja europejska na tle wyzwań globalnych, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2010,

Rogalska-Marasińska A., Edukacja multikulturowa w warunkach globalizacji, [w:] I. Surina, Wieloaspektowość przemian współczesnej edukacji wyższej. Wybrane ujęcia, Wydawnictwo Naukowe „Contact”, Poznań 2013, s. 185 –

210,

Suchodolski B., Wychowanie mimo wszystko, Warszawa 1990,

Szempruch J., Pedeutologia. Studium teoretyczno-praktyczne, Kraków 2013,

Ziemski S., Problemy dobrej diagnozy, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973.


brak


Data: …22.09.2014 r.……….. Podpis: Aneta Rogalska-Marasińska

Nazwa przedmiotu

Emisja głosu Punkty ECTS

2


ćwiczenia konwersatoryjne 30


dr Renata Gliwa


dr Renata Gliwa, dr Ewa Gacka


Cel zajęć to zaprezentowanie roli poprawnej emisji głosu w bezpiecznym i efektywnym posługiwaniu się mową

Wymagania wstępne

brak

Efekty kształcenia

Wiedza E1) zna współczesne modele percepcji mowy oraz zna klasyfikację percepcyjną dźwięków języka polskiego, ma wiedzę na temat sytuacyjnych uwarunkowań użycia języka (L1A_W05)E2) zna symbole VoQS (Voice Quality Symbols) wykorzystywane w opisie cech głosu (L1A_W06)E3) zna techniki posługiwania się głosem oraz techniki artykulacyjne (L1A_W07)E4) zna anatomię i fizjologię narządu głosu, mowy i słuchu (L1A_W12)

Umiejętności E5) potrafi wskazać nieprawidłowości w anatomii i fizjologii narządu głosu, mowy i słuchu (L1A_U15)E6) potrafi dokonać subiektywnej oceny jakości głosu, zna metodykę wybranych pomiarów głosu i mowy (L1A_U18)E7) potrafi ocenić przydatność różnych technik terapeutycznych, testów logopedycznych do realizacji zadań i rozwiązywania problemów osób z zaburzeniami mowy, potrafi wdrożyć te techniki i testy do badań (L1P_U04)


E8) potrafi edukować pacjenta w zakresie zasad higieny narządu głosu (L1A_K08)E9) potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (L1P_K04)

Treści kształcenia

1. Budowa i czynności narządu głosu;2. Warunki prawidłowej emisji głosu; higiena głosu choroby

zawodowe narządu głosowego; guzki śpiewacze twarde i miękkie; wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych; niedowład mięśni przywodzących i napinających.

3. Postępowanie orzecznicze; głos nauczyciela w dokumentach prawnych.

4. Budowa układu oddechowego; tory oddechowe; oddech spoczynkowy i dynamiczny; podparcie oddechowe; nieprawidłowe oddychanie.

5. Psychologia głosu, stres a emisja głosu; treningi relaksacyjne w nauce emisji głosu oraz w terapii mowy;

6. Zasady starannej artykulacji; kinestezja artykulacyjna; przykłady ćwiczeń artykulacyjnych; ‘ustawienie’ głosu; emisja kozia i emisja krowia; kierowanie głosu na maskę; średnica; atak głosowy; przykładowe ćwiczenia.

7. Płynność mówienia; płynność semantyczna, syntaktyczna i fonetyczna; intonacja i frazowanie a ekspresja językowa; akcent; funkcje intonacji i jej rodzaje; pętla melodyczna; dominanta i koda; przełom intonacyjny; przykładowe ćwiczenia; frazowanie a ekspresja językowa; pauza i ćwiczenia intonacyjne a skuteczne komunikowanie się.


Sprawdzian praktyczny E2, E3, E4, E5, E6, E7

Metody dydaktyczne

Wykład problemowy;pokaz;metoda ćwiczeniowa;metoda eksperymentu.

Literatura Literatura podstawowaBednarek J., Ćwiczenia wyrazistości mowy, Wrocław, 2002;Dąbrowska Dorota, Dziwińska Anna, Emisja głosu. Wybrane zagadnienie. Skrypt dla studentów, Wałbrzych, 2005;Gawrońska Magdalena, Podstawy wymowy i impostacji głosu; Wrocław, 1997;Łastik A., Poznaj swój głos: twoje najważniejsze narzędzie pracy, Warszawa, 2002;Obrębowski Andrzej, Narząd głosu i jego znaczenie w komunikacji społecznej, Poznań, 2008;Oczkoś Mirosław, Sztuka poprawnej wymowy czyli o bełotaniu i fafuleniu, Warszawa, 2007;Styczek J., Logopedia, Warszawa,1997;Tarasiewicz B., Mówię i śpiewam świadomie, Kraków, 2003;Toczyska B., Elementarne ćwiczenia dykcji, Gdańsk, 2000;Toczyska B., Ruch w głosie, Gdańsk 2008.

Literatura uzupełniającaBocheńska K., Mówię do ciebie, człowieku, Warszawa 2003;Walczak – Deleżyńska M., Deleżyński J., Czy dykcja to fikcja? Praca nad wyrazistością słowa, Łódź 2004.


brak


Data: 29.09.2014 r. Podpis: Renata Gliwa

Nazwa przedmiotu Wstęp do logopedii Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

wykład 15


Dr hab. prof. UŁ Irena Jaros


Dr hab. prof. UŁ Irena Jaros


Zapoznanie słuchaczy z podstawowymi zadaniami logopedii, stosowaną terminologią i specyfiką pracy logopedy oraz charakterystyką podstawowych zaburzeń mowy oraz wad wymowy

Wymagania wstępne

brak

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e1) ma wiedze nt. miejsca logopedii wśród nauk humanistycznych, jej relacji z innymi dziedzinami wiedzy (L1A_W01)e2) ma podstawową wiedzę o celach, organizacji i funkcjonowaniu instytucji związanych z korektywą logopedyczną/ prowadzących korektywę logopedyczną oraz o prawnych uwarunkowaniach funkcjonowania tych instytucji (L1P_W03);e3) posiada podstawową wiedzę o metodyce wykonywania zadań, normach, procedurach i praktykach stosowanych w instytucjach związanych z korektywą logopedyczną/ prowadzących korektywę logopedyczną (L1P_W04)e4) zna terminologię związaną z zaburzeniami mowy i ich przyczynami, ma wiedzę w zakresie badań naukowych nad tymi zaburzeniami (L1A_W11);e5) zna elementarną terminologię używaną w logopedii (L1A_W02).

Umiejętności Student:e6) potrafi w podstawowym zakresie stosować przepisy prawa odnoszącego się do instytucji związanych z działalnością logopedyczną, korektywy mowy, instytucji związanych z działalnością psychologiczno-pedagogiczną (L1P_U02);

e7) potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami m.in. z dziedziny psychologii, pedagogiki, ortodoncji, psychiatrii, neurologii (L1P_U06).


Student:e8) prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu, a w razie potrzeby wie, kiedy zwrócić się do ekspertów (L1A_K03);e9) wie, że należy przestrzegać tajemnicy i poszanowania intymności i wszelkich praw pacjenta (L1A_K07).

Treści kształcenia 1. Przedmiot, zakres zainteresowań logopedii i jej miejsce wśród innych nauk

2. Zadania logopedii3. Opieka logopedyczna w Polsce (historia, stan i perspektywy)4. Lingwistyczne podstawy logopedii5. Psychologiczne podstawy logopedii6. Rozwój mowy dziecka7. Zaburzenia rozwoju mowy a zaburzenia mowy8. Klasyfikacje zaburzeń mowy9. Zakłócenia, zaburzenia, przejęzyczenia a błędy językowe10. Błąd a wada wymowy11. Wyposażenie gabinetu logopedycznego; zasady pracy logopedy12. Etyka logopedy


Ocena końcowa na podstawie testu sprawdzającego zdobytą wiedzę

Metody dydaktyczne

Wykład informacyjny (konwencjonalny)Wykład problemowy

Literatura Literatura podstawowa1. G. Demelowa, Elementy logopedii , Warszawa 1979.2. Diagnoza i terapia zaburzeń mowy, red. T. Gałkowski i in., Lublin

1993.3. Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, red. T.

Gałkowski, G. Jastrzębowska, Opole 2003, t. 1-2.

4. Zaburzenia mowy. Mowa, teoria, praktyka, red. S. Grabias, Lublin 2001.

5. G. Jastrzębowska, Podstawy teorii i diagnozy logopedycznej, Opole 1998.

6. L. Kaczmarek, Kształtowanie się mowy dziecka, Lublin 1953.7. L. Kaczmarek, Model opieki logopedycznej w Polsce, Gdańsk 1991.8. L. Kaczmarek, Nasze dziecko uczy się mowy, Lublin 1966.9. S.T. Kania, Szkice logopedyczne, Warszawa 1982.10. E. M. Skorek, Z logopedią na ty. Podręczny słownik logopedyczny,

Kraków 2000.I. Styczek, Logopedia, Warszawa 1980.

11. T. Zaleski, Klasyfikacja zaburzeń mowy, [w:] Diagnoza i terapia zaburzeń mowy, red. T. Gałkowski i in., Lublin 1993.

Literatura uzupełniająca1. G. Demelowa, Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola,

Warszawa 1978.2. D. Dramska, Proces instytucjonalizacji zawodu logopedy w Polsce.

Zarys problemu, Katowice. 20013. S. Grabias, Mowa i jej zaburzenia, „Audiofonologia” 1997, t. 10.4. S. Grabias, Typologie zaburzeń mowy. Narastanie refleksji

logopedycznej, „Logopedia” 1996, nr 23.

5. G. Jastrzębowska, Podstawy logopedii dla studentów logopedii, psychologii, pedagogiki, filologii, Opole 1998.

6. L. Kaczmarek, Rewalidacja dzieci i młodzieży z zaburzeniami mowy, [w:] Pedagogika rewalidacyjna, red. A Hulek, Warszawa 1977.

7. Kształcenie logopedyczne: cele i formy, red. E. Łuczyński, Gdańsk 2000.

8. J. Surowaniec, Przedmiot logopedii, „Logopedia” 1994, nr 21.



Data: 20.09.2014 r. Podpis: Irena Jaros

Nazwa przedmiotu WYBRANE ZAGADNIENIA Z GENETYKI, EMBRIOLOGII, ANATOMII I FIZJOLOGII CZŁOWIEKA

Punkty ECTS 2


Wykład 15


prof. dr hab. Tomasz Popławski


prof. dr hab. Tomasz Popławski


Celem zajęć jest zapoznanie studentów z osiągnięciami biologii i genetyki molekularnej oraz szeroko pojętej biotechnologii medycznej w służbie zdrowia i życia ludzkiego. Ogromny postęp naukowo-techniczny w tych niezwykle ważnych dziedzinach, dotyczących życia i zdrowia ludzkiego oraz ochrony środowiska naturalnego, przynosi bowiem nie tylko znane i oczekiwane korzyści, a także określone oraz bliżej nieznane zagrożenia. Stąd, wydaje się celowym i ważnym zadaniem upowszechnianie i pogłębianie wiedzy, w tym wśród studentów kierunków humanistycznych, na temat wszelkich aspektów i skutków tej działalności, łącznie z etycznymi, i moralnymi, jakie ta działalność przynosi.

Wymagania wstępne

wiedza z biologii na poziomie szkoły średniej

Efekty kształcenia

Wiedza Student:W_02 zna elementarną terminologię używaną w fonetyce, fonologii, stylistyce, psycholingwistyce, pedagogice, psychologii, audiologii, logopedii, psychiatrii, geriatrii, neurologii, pediatrii, ortodoncji, genetyce, embriologii i fizjologii człowieka

W_10 zna wybrane strategie i metody organizowania procesu nauczaniaW_23 zna miejsce audiologii, psychiatrii, geriatrii, neurologii, pediatrii, ortodoncji, genetyki, embriologii i fizjologii w ramach organizacji systemu ochrony zdrowia

Umiejętności Student:U_05 posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem poglądów innych oraz formułowania wnioskówU_07 umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowegoU_09 rozumie i wykorzystuje przy zdobywaniu wiedzy literaturę obcojęzyczną


Student:K_01 rozumie konieczność samodoskonalenia wynikającą z faktu ciągłego rozwoju nauk humanistycznych, społecznych i medycznychK_05 zna etyczne i moralne skutki osiągnięć biologii, genetyki molekularnej, medycyny oraz szeroko pojętej biotechnologii medycznej

Treści kształcenia 1. Drogi i mechanizmy przekazywania i dziedziczenia cech w świetle współczesnychosiągnięć genetyki molekularnej.2. Źródła i mechanizmy zmienności genetycznej i fenotypowej organizmów.3. Mejoza - mechanizmy podziałów komórek rozrodczych i segregacji chromosomów człowieka w procesach oogenezy i spermatogenezy.4. Genom człowieka - nadzieje, oczekiwania i obawy, związane z rozszyfrowaniem informacji genetycznej ludzkiego genomu.5. Przykłady chorób genetycznych człowieka; jednogenowych, wielogenowych i układowych.6. Perspektywy terapii genowej.7. Techniki klonowania genów i organizmów.8. Leczenie bezpłodności metodą in vitro.9. Zastosowanie komórek macierzystych w terapii regeneracyjnej realną szansą na skuteczne leczenie wielu chorób i ciężkich urazów człowieka10. Inżynieria genetyczna: techniki klonowania genów i organizmów dla celów badań poznawczych i aplikacyjnej biotechnologii, w tym biotechnologii medycznej.


test sprawdzający wiedzę oceniany w skali 2-5

Metody dydaktyczne

Wykład informacyjny, wykład problemowy

Literatura Literatura podstawowaGenetyka Molekularna, pod redakcją Piotra WęgleńskiegoGenomy. T.A. Brown (nowe wydanie z 2007 roku)Badania Molekularne i Cytogenetyczne w Medycynie (elementy genetyki klinicznej), pod redakcją Jerzego BalaBiologia Molekularna w Medycynie, pod redakcją Jerzego BalaBioinformatyka i ewolucja molekularna, Higgs P. H. , Attwood T.K.Genom strukturalny – ewolucja, pojęcia i dylematy, Mieczysław Chorąży, Nauka, 2009, 3. 57-108Bioetyka, Ben MephamLiteratura uzupełniającaNajnowsze i ważne publikacje oryginalne w języku polskim i angielskim wskazane przez wykładowców. które będą publikowane w najbliższych latach Zaleca się samodzielne poszukiwanie przez studentów odpowiednich źródeł internetowych (pozycji naukowych i popularno-naukowych).


Oświadczenie autora programu:

Oświadczam, że przygotowany sylabus jest moim autorskim opracowaniem w rozumieniu art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Data: 07-03-2014 Podpis: Popławski Tomasz

Nazwa przedmiotu Informatyka Punkty ECTS 3Forma zajęć/ Liczba godzin



dr Jerzy Ledzion


dr Jerzy Ledziondr Jerzy Kierul


Celem zajęć jest praktyczne zapoznanie studentów z obsługą pakietu oprogramowania komputerowego MS Office w zakresie niezbędnym do redagowania poprawnie sformatowanych dokumentów tekstowych, wykonania prostych obliczeń i tworzenia prawidłowo sformatowanych wykresów w arkuszu kalkulacyjnym a także przygotowania prezentacji przy pomocy aplikacji Power Point. Ponadto studenci budują witrynę internetową przy użyciu prostego edytora stron www.

Wymagania wstępne

podstawy obsługi komputera w systemie MS Windows

Efekty kształcenia

Wiedza Student:E1. zna reguły posługiwania się typowymi aplikacjami komputerowymiE2. zna zasady wprowadzania i formatowania tekstu oraz wstawiania w sformatowany tekst elementów obcych (np. grafika)E2. rozumie zasady adresowania, wykonywania obliczeń, zestawiania i prezentacji danych przy pomocy arkusza kalkulacyjnegoE3. wie, jakie są kryteria tworzenia poprawnej prezentacji i z jakich narzędzi aplikacji Power Point może korzystać.E4. rozumie strukturę witryny internetowej, wie, jak zbudowana jest strona www i jak poprawnie umieścić w strukturze witryny jej poszczególne elementy

L1P_W06, L1P_W09 – dotyczy punktów E1-E4)Umiejętności Student:

E5. umie poprawnie sformatować dokument przy pomocy aplikacji MS Word, wstawić w jego strukturę tabele, obrazy, wykresy itp.(L1P_U03, L1P_U06, L1P_U08);E6. potrafi stworzyć przy pomocy aplikacji MS Excel dynamicznie przetwarzaną strukturę danych w dokumencie arkusza kalkulacyjnego i zilustrować dane na wykresie .(L1P_U01, L1P_U06, L1P_U08);E7. przy pomocy aplikacji Power Point jest w stanie utworzyć atrakcyjną prezentację wspomagającą referat lub działającą samodzielnie (L1P_U06, L1P_U08);E8. umie utworzyć rozbudowaną witrynę internetową składającą się z wielu stron www, w tym prostą galerię obrazów (L1P_U06, L1P_U08).


Student:E9. widzi potrzebę ustawicznego kształcenia się (L1A_K01, P_K01, L1P_K06).

Treści kształcenia 1. Okno aplikacji MS Word. Elementy służące do obsługi aplikacji: wstążki, zakładki, grupy, przyciski.2. Zasady wprowadzania tekstu do dokumentu: znaki, akapity, słowa, znaki niedrukowalne, spacje nierozdzielające, myślniki i dywiz, znaki specjalne; zapis dokumentu.

3. Posługiwanie się schowkiem, przeszukiwanie dokumentu.4. Formatowanie strony: rozmiar, orientacja, marginesy, nagłówki i stopki.5. Formatowanie znaków: krój, rozmiar typ, kolor, położenie znaku.6. Formatowanie akapitów: wyrównanie, interlinia odstępy.8. Style znakowe i akapitowe.9.Tabulatory, tabele i ich formatowanie.10. Ilustracje ich rozmiar i położenie w dokumencie.11. Struktura arkusza kalkulacyjnego w aplikacji MS Excel: skoroszyt, arkusze, wiersze i kolumny.12. Rodzaje danych w komórkach arkusza, formatowanie komórek, formaty liczbowe, data i czas jako liczby.13. Operacje matematyczne i ich składnia.14. Zasady adresowania, adresy względne i bezwzględne, nazwy komórek, wypełnianie tabel formułami.15. Funkcje arkusza ich klasyfikacja, przykłady użycia wybranych funkcji.16. Wykresy: typy wykresów, tworzenie wykresu w oparciu o dane z arkusza, formatowanie wykresu.17. Prezentacja Power Point: Motywy i schematy slajdu, wybór właściwej kolorystyki.18. Elementy slajdu: ramki tekstowe, grafika, obrazy, tabele, wykresy.19. Animacje elementów i ich znaczenie dla prezentacji. Ocena celowości użycia animacji.20. Przejścia slajdów, chronometraż.21. Analiza prezentacji z punktu widzenia potrzeb odbiorcy.22. Wymiana obiektów między aplikacjami pakietu MS Office.23. Struktura witryny internetowej: pliki html, i elementy dołączane (pliki obrazów, dźwięków, animacji). Foldery. Plik index.html24. Tworzenie prostej strony internetowej przy użyciu edytora stron www. Szerokość strony, tło i atrybuty znaków, użycie tabel przy budowie stron, tytuł strony, nazwa pliku strony.25. Wstawianie grafiki, animacji i dźwięku.26. Hiperłącza, zasada względnego adresowania w hiperłączach, miejsce otwarcia strony. Łączenie stron w witrynę internetową.27. Tworzenie prostego albumu z ilustracjami – ćwiczenie w zastosowaniu hiperłączy.28. Sprawdzanie poprawności adresowania i właściwego nazewnictwa plików.


praktyczne sprawdziany z umiejętności posługiwania się aplikacjami MS Word i MS Excel (sprawdzane będą E5, E6);ocena przygotowanych przez studentów prezentacji i witryn internetowych (sprawdzane będą E7, E8)

Metody dydaktyczne

metoda ćwiczeniowa (praca pod kierunkiem nauczyciela w pracowni komputerowej);metoda projektu (samodzielne tworzenie prezentacji i witryny z możliwością konsultacji)

Literatura Literatura podstawowaSteve Schwartz, Po prosty Office 2010 PL, Wydawnictwo Helion Gliwice2011Literatura uzupełniającaNancy Conner, Matthew MacDonald, Office 2010 PL. Nieoficjalny podręcznik, Wydawnictwo Helion Gliwice2011Matthew MacDonald, Tworzenie stron WWW. Nieoficjalny podręcznik. Wydawnictwo Helion Gliwice2006



Data: 30 IX 2014………………………….. Podpis: Jerzy Ledzion

Nazwa przedmiotu Wstęp do nauki o języku Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

wykład 15


Prof. dr hab. Piotr Stalmaszczyk


Prof. dr hab. Piotr Stalmaszczyk


Przedmiot ma za zadanie zapoznanie studentów z podstawami nauki o języku i sposobami analizy języka, zapoznanie z najważniejszymi teoriami językoznawczymi, dyscyplinami językoznawczymi, typami języków oraz związkami zachodzącymi pomiędzy językoznawstwem a innymi naukami.

Wymagania wstępne

Wiedza z gramatyki języka polskiego na poziomie szkoły średniej

Efekty kształcenia

Wiedza Student:E1 zna terminologię językoznawczą (A_W02, A_W04);E2 zna podstawowe sposoby badania i analizowania języka (A_W02, A_W04);E3 posiada rozeznanie we współczesnych problemach językoznawczych (A_W03);E4 ma świadomość związków językoznawstwa z innymi dyscyplinami (psychologia, socjologia, filozofia, logika, informatyka) (A_W01);E5 ma świadomość związków językoznawstwa z wymiarem stosowanym (logopedia, leksykografia, translatoryka, sztuka argumentacji) (A_W01);

Umiejętności Student:E6 potrafi posługiwać się podstawowymi pojęciami językoznawczymi (A_U01);E7 posiada umiejętność wykorzystania wiedzy z zakresu analizowania zjawisk i procesów językowych (A_U02);


Student:E8 rozumie konieczność samodoskonalenia wynikającą również z faktu ciągłego rozwoju współczesnego językoznawstwa. (A_K01, P_K01).

Treści kształcenia 1. Język i językoznawstwo (podstawowe terminy, pojęcia i definicje).2. Cechy i funkcje języka.3. Poziomy opisu języka (od fonów i fonemów do zdań i tekstów) i dziedziny językoznawstwa (od fonetyki i fonologii do gramatyki tekstu).4. Badanie znaków (wprowadzenie do semiotyki).5. Badanie słów i słownictwa (wybrane zagadnienia z zakresu słowotwórstwa, leksykologii, leksykografii i etymologii).6. Badanie zdań i struktur (wybrane zagadnienia z zakresu składni).7. Badanie znaczeń (wybrane zagadnienia z zakresu semantyki, problem ‘znaczenia’).8. Badanie użyć (wybrane zagadnienia z zakresu pragmatyki).9. Badanie tekstów i dyskursu (wybrane zagadnienia z zakresu gramatyki

tekstu i analizy dyskursu).10. Różnorodność języków, kontakty językowe, rozwój języków (wybrane zagadnienia z zakresu typologii i gramatyki historycznej, zapożyczenia w historii języka polskiego).11. Język, myśl, rzeczywistość (współczesne spojrzenie na hipotezę Sapira-Whorfa; uniwersalizm, relatywizm, determinizm).12. Mowa i pismo (pierwotność mowy, badanie mowy, gramatyka języka mówionego, powstanie i rozwój pisma, systemy pisma).13. Wybrane szkoły językoznawcze i paradygmaty naukowe (strukturalizm, funkcjonalizm, generatywizm, kognitywizm).14. Językoznawstwo i dyscypliny pokrewne (wybrane zagadnienia z zakresu socjolingwistyki, psycholingwistyki, etnolingwistyki, antropologii lingwistycznej, logicznej analizy języka).15. Językoznawstwo stosowane (wybrane zagadnienia z zakresu leksykografii, językoznawcze podstawy nauczania języków obcych, translatoryki, logopedii, nauk o komunikacji).


Zaliczenie na ocenę (test sprawdzający wiedzę E1, E2, E3 i umiejętności E6, E7, oceniany w skali 2-5)

Metody dydaktyczne

Wykład informacyjny

Literatura Literatura podstawowaBobrowski, I. 1998. Zaproszenie do językoznawstwa. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.Furdal, A, 2000. Językoznawstwo otwarte. Wrocław: Ossolineum (3 wyd.).Grzegorczykowa, R. 2007. Wstęp do językoznawstwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.Milewski, T. 2004. Językoznawstwo. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (7 wyd.).Stalmaszczyk, P. (red.), 2006. Metodologie językoznawstwa. Podstawy teoretyczne. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Literatura uzupełniającaAhearn, L. 2013 [2012]. Antropologia lingwistyczna. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo UJ.Grabias, St. 1994. Język w zachowaniach społecznych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.Grzegorczykowa, R. 2001. Wprowadzenie do semantyki językoznawczej (3 wyd.). Warszawa: PWN.Kalisz, R. 1993. Pragmatyka językowa, Gdańsk: Wyd. UG.Stalmaszczyk, P. (red.), 2008. Metodologie językoznawstwa. Współczesne tendencje i kontrowersje. Kraków: LEXIS.


brak


Data:15.09.2014 r. Podpis: Piotr Stalmaszczyk

Nazwa przedmiotu ELEMENTY ORTODONCJI Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

wykład 15


Prof. zw. dr hab. n. med. Grażyna Śmiech-Słomkowska


Prof. zw. dr hab. n. med. Grażyna Śmiech-Słomkowska


Celem jest zapoznanie z rozwojem narządów jamy ustnej, etiologią i diagnostyką zaburzeń, profilaktyką oraz metodami leczenia ortodontycznego.

Wymagania wstępne

brak

Efekty kształcenia

Wiedza Student:E. 1: ma wiedzę z zakresu normy morfologiczno-czynnościowej narządu żucia w poszczególnych okresach rozwoju dziecka (A_W16),E. 2: ma podstawową wiedzę w zakresie odchyleń od zespołu cech prawidłowych (A_W16),E. 3: ma podstawową wiedzę w zakresie zapobiegania nabytym wadom zgryzu (A_W16);

Umiejętności Student:E. 4: potrafi zauważyć odchylenia od zespołu prawidłowych cech morfologicznych i czynnościowych w poszczególnych okresach rozwoju dziecka (A_U19),E. 5: posiądzie umiejętność wykorzystania i zastosowania w praktyce elementów zapobiegania wadom zgryzu (A_U20);


Student:E. 6: dostrzega potrzebę uzupełniania wiedzy (A_K01, P_K01).E. 7: potrafi stawiać dobro pacjenta na pierwszym miejscu, okazać szacunek i zrozumienie wobec pacjenta (A_K06)E. 8: wie, że należy przestrzegać tajemnicy i poszanowania intymności i wszelkich praw pacjenta (A_K07)

Treści kształcenia 1. Zakres współczesnej ortodoncji jako specjalności lekarskiej.2. Zespół prawidłowych cech morfologiczno-czynnościowych narządu

żucia w poszczególnych okresach rozwojowych dziecka.3. Mięśnie narządu żucia; dojrzewanie.4. Zaburzenia w rozwoju narządu żucia – klasyfikacja zaburzeń

zgryzowych i zębowych.5. Etiologia nabytych i wrodzonych wad zgryzu.6. Profilaktyka wad zgryzu.7. Oddychanie; integracja obwodowego narządu żucia z obwodowym

narządem mowy.8. Metody leczenia ortodontycznego.9. Współzależność między wadami zgryzu a nieprawidłową artykulacją.


Obowiązkowa obecnosć na wykładzie, kolokwium ustne (sprawdzane będą: e2, e4)

Metody dydaktyczne

wykład informacyjny

Literatura Literatura podstawowa1.O. Grosfeld, Fizjologia narządu żucia, PZWL Warszawa 1981, 2. G. Śmiech- Słomkowska, W. Rytlowa., Profilaktyka i wczesne leczenie ortodontyczne – wybrane zagadnienia . Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 1999, wyd. zmienione i uzupełnione. 3. G. Śmiech-Słomkowska, Problemy ortodontyczne w otolaryngologii dziecięcej (str. 483-491) rozdział w Otolaryngologia dziecięca red. D. Gryczyńska wyd. a- medic press 2007. 4. J. Gruba, M. Zadurska, B. Siemińska-Piekarczyk, Wybrane zagadnienia z zakresu współpracy ortodontyczno-logopedycznej .wyd. Komlogo, Piotr Gruba, Gliwice 2010


brak


Data: 12.02.2014 r. Podpis: ……………………………..

Nazwa przedmiotu: PSYCHIATRIA Z ELEMENTAMI GERIATRIILiczba godzin: 20 + 10; 15+15Typ zajęć: wykład + konwersatoriumForma zaliczenia: zaliczenie na ocenęSkrócony opis: Zapoznanie z podstawową wiedzą z zakresu patofizjologii ośrodkowego układu nerwowego, terminologią psychiatryczną, metodami badania i diagnozy psychiatrycznej. Poznanie metod terapii w psychiatrii. Funkcjonowanie chorych z zaburzeniami psychicznymi, rozumienie ich potrzeb, udział w zespole terapeutycznym.Wymagania wstępne: brakEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student zna podstawową terminologię, którą posługują się psychiatrzy (A_W02), zna klasyfikację chorób psychicznych, zaburzenia psychotyczne o różnej etiologii, kliniczny

obraz organicznego uszkodzenia mózgu (A_W17), wie czym zajmuje się psychiatria, czym jest choroba psychiczna, otępienie (A_W17), rozumie różnicę pomiędzy chorobą psychiczną a zaburzeniami czynnościowymi (A_W17);

b/ umiejętności: student potrafi nawiązać kontakt z osobą chorą psychicznie, chorym otępiałym (A_U22), umie pracować z pacjentem lękowym, pacjentem odmawiającym współpracy (A_U22), umie porozumieć się z lekarzem kierującym do niego chorego (A_U06), potrafi rozpoznawać chorych, z zaburzeniami psychicznymi (U_U22);

c/ kompetencje społeczne: potrafi pracować w zespole terapeutycznym (P_K02), student rozumie potrzebę samodoskonalenia (A_K01, P_K01).

Treści kształcenia: Etiologia, patofizjologia i klasyfikacja zaburzeń psychicznych. Psychopatologia ogólna. Badanie psychiatryczne. Zaburzenia psychotyczne.

Zaburzenia afektywne. Zaburzenia lękowe. Zaburzenia psychiczne w przebiegu chorób somatycznych. Uzależnienia od środków psychoaktywnych. Zaburzenia psychiczne wieku podeszłego. Zaburzenia psychiczne spowodowane organicznym uszkodzeniem ośrodkowego

układu nerwowego. Leczenie w psychiatrii.

Sposoby i kryteria oceniania: egzamin, aktywna obecność na zajęciach praktycznych.Metody dydaktyczne: wykład informacyjny; konwersatorium – klasyczna metoda problemowa, studium przypadkuLiteratura: a/ obowiązkowa:Bilikiewicz A. i inni, Psychiatria dla studentów medycyny, Warszawa 1998; b/ uzupełniająca: Psychiatria. Podręcznik dla studentów Pielęgniarstwa pod redakcją Ireny Krupki-Matuszczyk i Macieja Matuszczyka, Śląski Uniwersytet Medyczny w KatowicachInformacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu

Kształtowanie się i rozwój mowy dziecka Punkty ECTS

4


Wykład i ćwiczenia konwersatoryjne

15+15




dr hab. prof. nadzw. UŁ Danuta Pluta-Wojciechowska, dr hab. Renata Marciniak-Firadza, dr Mirosława Świtała-Cheda


Celem kursu jest zapoznanie studentów z istotą rozwoju mowy określonego kolejnymi etapami pojawiającym się w ontogenezie w pewnym porządku, a także poznanie czynników rozwoju mowy. Podczas zajęć studenci poznają charakterystyczne cechy poszczególnych etapów rozwoju mowy oraz uczą się określać rozwojowe i nierozwojowe cechy mowy uwzględniając różne podsystemy języka.

Wymagania wstępne

wiedza z teorii zaburzeń mowy, wiedza dotycząca biologicznych podstaw rozwoju mowy w ontogenezie


e1.zna wybrane teorie nabywania mowy i języka (P_W01), e2.student rozumie podstawowe tezy Jacobsona o stadialności i

względnej chronologii rozwoju mowy dziecka (P_W01), e3.student wie, jakie są etapy rozwoju mowy dziecka w różnych

ujęciach i z uwzględnieniem różnych kryteriów (P_W01);

Umiejętności Student: e4.student umie posługiwać się terminologią logopedyczną dotyczącą

rozwoju mowy/języka dziecka (A_U01), e5. umie opisać rozwój systemu językowego dzieci: fonologicznego,

morfologicznego, syntaktycznego, leksykalno-semantycznego (A_U03), e6.potrafi opisać rozwój mowy dziecka w zakresie konwersacji

(A_U02, A_U03); e7. potrafi opisać rozwój mowy dziecka w zakresie narracji (A_U02,

A_U03);


Student: e8. student rozumie potrzebę ciągłego kształcenia się (L1A_K01,

L1P_K01).

Treści kształcenia a) wykład 1. Rozwój jako proces zmian progresywnych. 2. Mechanizm rozwoju mowy – różne teorie. 4.Psychiczne, społeczne i biologiczne uwarunkowania rozwoju mowy dziecka. 5. Etapy rozwoju mowy. 6. Rozwój poszczególnych podsystemów języka w ontogenezie.b) konwersatoriumAnaliza tekstów dzieci z różnych faz rozwoju językowego pod kątem opanowywania poszczególnych podsystemów (dzieci w wieku od 12 miesięcy do 7 lat ), konwersacji i narracji.


Kartkówka na ćwiczeniach. Egzamin: test sprawdzający wiedzę i umiejętności dotyczący: e1, e2, e3, e4, e5,e6.Aktywność na zajęciach.

Metody dydaktyczne

Wykład: metoda podająca i problemowa.Konwersatorium : metoda problemowa, sytuacyjna, metoda doświadczeń

Literatura a) obowiązkowa7. Styczek I., Logopedia. Warszawa 1980.8. Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mowy. Warszawa 1980.9. Badania nad rozwojem języka dziecka. Wybór tekstów pod red. G.W. Shugar

i M. Smoczyńskiej, Warszawa 1980.10. A. Jurkowska, Ontogeneza mowy i myślenia, Warszawa 1975.11. L. Kaczmarek, Nasze dziecko uczy się mowy, Warszawa 1975.12. M. Kielar-Turska, Mowa dziecka. Słowo i tekst, Kraków 1989.13. P. Łobacz, Polska fonologia dziecięca, Warszawa 1996.14. G.W. Shugar, Dyskurs dziecięcy, Warszawa 199515. M. Zarębina, Język polski w rozwoju jednostki. Analiza tekstów dzieci.

Rozwój semantyczny. Kraków 1980.16. M. Żak-Święcicka, Charakterystyka składniowa wypowiedzi dzieci w wieku

przedszkolnym, Bydgoszcz 1993.17. Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Podręcznik akademicki. Red. S.

Grabias,. M. Kurkowski, Wydawnictwo UMCS. Lublin 2012

b) uzupełniająca1. Pluta-Wojciechowska D., Od czynności prymarnych do czynności


2. Pluta-Wojciechowska D., Zaburzenia czynności prymarnych i artykulacji. Podstawy postępowania logopedycznego. Bytom 2013.

3. Ostapiuk B. 2002: Dziecięca artykulacja czy wada wymowy – między fizjologią a patologią. W: „Logopedia”, 31.


Brak

Oświadczenie autora programu:

Oświadczam, że przygotowany sylabus jest moim autorskim opracowaniem w rozumieniu art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.


Nazwa przedmiotu PSYCHOLINGWISTYKA Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład 15 godz.


Dr Katarzyna Sicińska


Dr Katarzyna Sicińska


celem zajęć jest zapoznanie studentów z psycholingwistyką jako dyscypliną badawczą oraz psycholingwistycznym traktowaniem zjawisk językowych

Wymagania wstępne


Efekty kształcenia

Wiedza Student:E1. zna terminologię z zakresu psycholingwistyki oraz problematykę badawczą tej dyscypliny naukowej (L1A_W01, L1A_W02, L1P_W02)E2. wskazuje różnice między komunikacją międzyludzką a innymi typami komunikacji, między kodem werbalnym a kodami pozawerbalnymi w komunikacji międzyludzkiej (L1A_W02, L1P_W02)E3. rozpoznaje podstawowe jednostki językowe i ich uporządkowanie hierarchiczne, rozróżnia kompetencję językową i komunikacyjną, operuje pojęciem tekstu i dyskursu (L1P_W02),E4. wskazuje biologiczne i społeczne podstawy zachowań językowych (L1A_W05),E5. opisuje rodzaje i skutki dwujęzyczności (L1A_W05).

Umiejętności Student:E6. identyfikuje stadia rozwoju mowy i ich uwarunkowania (L1A_U03),E7. wyjaśnia i interpretuje koncepcje i modele przyswajania języka (L1A_U05)E8. analizuje model procesu czytania i rozumienia tekstu (L1A_U05).


Student:E9. student rozumie potrzebę ciągłego kształcenia się (L1A_K01, L1P_K01),E10. dostrzega praktyczne znaczenie teorii psycholingwistycznych dla działań służących wspomaganiu rozwoju mowy (L1A_K01, L1P_K06)

Treści kształcenia 1. Psycholingwistyka jako dyscyplina naukowa. Podstawowe pojęcia psycholingwistyki. Historia badań psycholingwistycznych.2. Komunikacja i jej rodzaje. Znaki i środki przekazu w komunikacji międzyludzkiej. Cechy znaków językowych. Budowa języka i podsystemy językowe. Hierarchia jednostek językowych. Funkcje języka. Schemat komunikacji interpersonalnej.3. Biologiczne i społeczne uwarunkowania nabywania umiejętności językowych i komunikacyjnych.4. Pochodzenie języka.5. Wytwarzanie i percepcja mowy. Proces produkcji mowy – od formy pojęciowej do artykulacji danej wypowiedzi. Jednostki mowy i modele wytwarzania mowy.6. Słownik umysłowy (znaczenie słów, metody badania słownika umysłowego, organizacja słownika umysłowego).7. Tekst i dyskurs (typy tekstu i dyskursu, kontekst). Zasady, reguły i strategie konstruowania dyskursu konwersacyjnego. Metody analizy dyskursu.

8. Kompetencja językowa i kompetencja komunikacyjna.9. Język a myślenie. Stanowisko kognitywistyczne – łączące myślenie z językiem. Relatywizm językowy. Kompetencja językowa a kompetencja poznawcza.10. Koncepcje i modele przyswajania języka. Stadia rozwoju mowy i języka. Rozwój podsystemów języka.11. Dwujęzyczność. Rodzaje dwujęzyczności. Submersja i immersja. Dwujęzyczność u dzieci.12. Język mówiony a język pisany. Model procesu czytania i rozumienia tekstu. Modele przetwarzania informacji językowych. Problematyka rozumienia i interpretacji tekstu. Rola kontekstu językowego i konsytuacji.


Studenta obowiązuje obecność na wykładzie oraz zaliczenie testu końcowego, sprawdzającego wiedzę i umiejętności, ocenianego w skali 2-5. W teście sprawdzane są: E1, E2, E3, E4, E5, E7, E8.

Metody dydaktyczne

Metoda wykładu informacyjnego

Literatura Literatura podstawowa:Aitchison J., Ssak, który mówi, Warszawa 1991Gleason J. B., Ratner N. B., red., Psycholingwistyka, 2005Kurcz I., Psychologia języka i komunikacji, Warszawa 2000Kurcz I., Język a psychologia: podstawy psycholingwistyki, Warszawa 1992Kurcz I., Język jako przedmiot badań psychologicznych: psycholingwistyka ogólna i neurolingwistyka, Warszawa 2011Kurcz I., Psychologiczne aspekty dwujęzyczności, 2007

Literatura uzupełniająca:Bobryk J., Krótka historia psycholingwistyki polskiej: Ida Kurcz, 2010Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mowy, Lublin 1988.Kurcz I., Psycholingwistyka: przegląd problemów badawczych, Warszawa 1976Rzepa T., O języku i komunikowaniu się, 1998Rzepa T., Psychologia komunikowania się, 2001Shugar G. W., Smoczyńska M., red. Badania nad rozwojem języka dziecka, Warszawa

1980Informacje dodatkowe

brak


Data: 20.09.2014 r. Podpis: Katarzyna Sicińska4Nazwa przedmiotu Psychologia rozwoju człowieka w cyklu życia Punkty ECTS 4Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład/ćwiczenia konwersatoryjne 30/15


dr Joanna Witkowska


dr Joanna Witkowska


Przekazanie wiedzy na temat najważniejszych zmian rozwojowych zachodzących w poszczególnych sferach rozwoju psychicznego człowieka w kolejnych okresach życia. Kształtowanie umiejętności rozumienia specyfiki funkcjonowania dzieci, młodzieży i osób dorosłych. Rozwinięcie świadomości uwarunkowań prawidłowego rozwoju oraz umiejętności rozpoznawania czynników zagrażających prawidłowemu rozwojowi.

Wymagania wstępne

Wiedza z zakresu psychologii ogólnej

Efekty kształcenia

Wiedza Student:E1. zna najważniejsze zmiany rozwojowe w kolejnych okresach życia człowieka i w odniesieniu do różnych sfer funkcjonowania (L1A_W08)E2. zna czynniki wspomagające proces rozwoju, jak i czynniki ten proces zakłócające (L1A_W08)

Umiejętności Student:E3. umie wykorzystać wiedzę psychologiczną dotyczącą rozwoju człowieka w programowaniu postępowania logopedycznego (L1A_U11)E4. posiada umiejętność praktycznego korzystania z wiedzy o specyfice funkcjonowania człowieka w poszczególnych okresach życia (L1A_U12)E5. posiada umiejętność wykorzystania zdobytej wiedzy w praktyce logopedycznej (L1P_U08)E6. potrafi porozumiewać się i współpracować ze specjalistami z dziedziny psychologii (L1A_U06, L1P_U06)


Student:E7. rozumie konieczność samodoskonalenia wynikającą z faktu ciągłego rozwoju nauk humanistycznych i społecznych (L1P_K01)E8. potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności (L1P_K06)

Treści kształcenia Program wykładów:1. Problematyka psychologii rozwojowej.2. Rozwój zmysłów w okresie prenatalnym. Świat spostrzeżeń noworodka.3. Rozwój ruchowy we wczesnym dzieciństwie.4. Rozwój myślenia – teoria J. Piaget’a.5. Rozwój emocjonalny: charakterystyka życia uczuciowego w kolejnych okresach

rozwoju.6. Rozwój i funkcje wyobraźni.7. Rozwój społeczny. Rozwój znaczenia kontaktów rówieśniczych. Wpływ grupy

rówieśniczej na rozwój dziecka.8. Rozwój rozumowania moralnego. Czynniki ułatwiające rozwój empatii i

zachowań prospołecznych.9. Kształtowanie się samowiedzy i samooceny dziecka.10. Wybrane zaburzenia rozwoju dziecka.11. Rozwój tożsamości osobowej.12. Charakterystyka i zadania rozwojowe okresu wczesnej dorosłości.13. Charakterystyka i zadania rozwojowe okresu średniej dorosłości.14. Charakterystyka i zadania rozwojowe okresu późnej dorosłości.

Program ćwiczeń:1. Czynniki warunkujące rozwój psychiczny.2. Stadia okresu prenatalnego. Czynniki zagrażające rozwojowi w okresie

prenatalnym.3. Rozwój procesów poznawczych: spostrzeżeń, uwagi, pamięci, mowy.4. Rodzaje i funkcje zabaw dziecięcych.5. Przyczyny zachowań agresywnych wśród dzieci.6. Charakterystyka okresu dorastania – szanse i zagrożenia rozwoju.7. Potrzeby psychiczne zagrożone w późnej dorosłości.


Egzamin pisemny (75% oceny ogólnej z przedmiotu): pytania otwarte, obowiązują zagadnienia realizowane podczas wykładów i ćwiczeń. Będą sprawdzane następujące efekty kształcenia: e1, e2, e4. Obecność i aktywność na ćwiczeniach (25% oceny ogólnej z przedmiotu). Będą sprawdzane następujące efekty kształcenia: e3, e4, e5.

Metody dydaktyczne

Wykład konwencjonalny/metoda ćwiczeniowa, metoda dyskusyjna

Literatura Literatura podstawowa1. Gerrig, R. J., Zimbardo, Ph. G. (2006). Psychologia i życie. W-wa, PWN.

(Rozdziały: 5. Rozwijające się dziecko. 6. Rozwój w ciągu całego życia.)2. Harwas-Napierała, B., Trempała, J. (2001). Psychologia rozwoju człowieka. Tom

2. Charakterystyka okresów życia człowieka. W-wa, PWN.

Literatura uzupełniająca1. Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk

i S-ka.2. Brzezińska A. (2005). Portrety psychologiczne człowieka. Gdańsk: GWP.3. Schaffer H.R. (2005). Psychologia dziecka. Warszawa. PWN.4. Turner J.S., Helms D.B., (1999). Rozwój człowieka. Warszawa: WSiP.5. Vasta R., Haith M. (1995). Rozwój dziecka. Warszawa: WSiP.


brak


Data: 12.02.2014 r. Podpis: ……………………………..

Nazwa przedmiotu Podstawy dydaktyki ogólnej Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład 30


Dr Aneta Rogalska-Marasińska


dr Aneta Rogalska-Marasińska

Skrócony opis przedmiotu Ogólne cele realizacji przedmiotu Podstawy dydaktyki ogólnej:

Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami, problemami i przedmiotem badań dydaktyki jako subdyscypliny pedagogicznej;

Rozwijanie umiejętności kognitywnych (wykorzystujących myślenie logiczne, intuicyjne i kreatywne) i praktycznych w realizacji oczekiwanego dziś, skutecznego procesu kształcenia i osiąganiu zaplanowanych efektów uczenia się;

Nabywanie przez studentów, jako przyszłych pedagogów, kompetencji personalnych i społecznych odwołujących się do rozbudowanej w toku kształcenia świadomości odpowiedzialności za swoje decyzje i czyny oraz do możliwej i oczekiwanej autonomii twórczego pedagoga podmiotowo kierującego rozwojem swoich podopiecznych.

Wymagania wstępne

Wiedza, umiejętności i kompetencje z zakresu pedagogiki ogólnej (treści przedmiotowe realizowane w poprzednim semestrze)

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e. 1. opisuje: miejsce dydaktyki w systemie nauk o wychowaniu (L1A_W01)

e. 2. definiuje i tłumaczy pojęcia: dydaktyka, cele i efekty kształcenia, taksonomia celów kształcenia, operacjonalizacja celów kształcenia, proces kształcenia, zasady kształcenia, metody nauczania, metody uczenia się, formy kształcenia, (L1A_W02)

e. 3. wyjaśnia: etapy (ogniwa) procesu kształcenia, proces operacjconalizacji celów kształcenia, związki między dostępnymi środkami dydaktycznymi a zasadnością ich wykorzystania w procesie kształcenia. (L1A_W10)

e. 4. przedstawia: wybrane metody nauczania i uczenia się, wybrane sposoby motywowania uczniów w relacji do wiedzy o uczniu, modele współczesnej szkoły wobec oczekiwań stawianych przed człowiekiem XXI w. (L1A_W10)

e. 5. interpretuje: współczesną praktykę edukacyjną w świetle wymagań stawianych szkole i nauczycielowi jako podmiotom wspomagającym rozwój jednostki i społeczeństwa. (L1A_W20, L1P_W07)

e. 6. objaśnia: koncepcję nauczyciela jako refleksyjnego praktyka.(L1A_W20)

Umiejętności Student:e. 7. umie wykorzystać wiedzę dydaktyczną w tworzeniu skutecznego planu pracy z uczniem z problemami logopedycznymi. (L1A_U11)


Student:e. 8. proponuje: ciekawe przykłady rozwiązań dydaktycznych w pracy z uczniem z problemami logopedycznymi (L1A_K02, L1P_K02)e. 9. określa: priorytety w celu efektywnej pracy dydaktycznej (L1P_K04 )

Treści kształcenia Dydaktyka jako subdyscyplina pedagogiki. Znaczenie i zakres pojęcia dydaktyki, dydaktyka ogólna a dydaktyki szczegółowe, przedmiot i funkcje dydaktyki.

Tendencje w dydaktyce współczesnej. Edukacja w XXI wieku – uczenie się w świetle raportów edukacyjnych

Cele edukacji szkolnej. Rola wartości w teorii i praktyce kształcenia: wartości podstawą formułowania celów kształcenia. Wykształcenie ogólne a wykształcenie zawodowe. Charakterystyka celów edukacji szkolnej.

Taksonomie celów kształcenia a model wychowanka na miarę wyzwań XXI wieku. Proces operacjonalizacji celów kształcenia.

Proces nauczania-uczenia się. Ogniwa procesu kształcenia.

Zasady kształcenia. Rodzaje i charakterystyka zasad nauczania.

Metody kształcenia a strategie nauczania. W poszukiwaniu nowoczesnych dróg wspomagania rozwoju ucznia. Poznawanie uczniów i motywowanie ich do nauki.

Metody nauczania. Pojęcie i rozwój metod nauczania. Podział metod nauczania i uzasadnienie ich użycia w wybranych sytuacjach dydaktycznych.

Metody uczenia się jako niezbędny warsztat w pracy nad rozwojem, (samo)kształceniem i (samo)kształtowaniem ucznia.

Formy organizacyjne kształcenia. Lekcja jako podstawowa jednostka dydaktyczna.

Media i środki dydaktyczne. Technologia w służbie kształcenia. Racjonalne wykorzystanie bogactwa środków dydaktycznych.

Kontrola i ocena wyników kształcenia. Cechy oceny szkolnej. Wewnątrzszkolny system oceniania.

Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i charakterystyka ich funkcjonowania w środowisku szkolnym.

Modele współczesnej szkoły: tradycyjny, humanistyczny, refleksyjny i emancypacyjny.

Nauczyciel wobec idei szkoły jako instytucji wspomagającej rozwój jednostki i społeczeństwa. Nauczyciel jako refleksyjny praktyk.

Metody i kryteria oceniania Zaliczenie przedmiotu:

Zaliczenie z oceną: test weryfikujący efekty kształcenia z kategorii wiedza (e.1., e.2., e.3., e.4., e. 5.), z kategorii umiejętności (e.7.) oraz z kategorii kompetencje (e.8.).

Kryteria oceniania:

11 – 12 pkt. – dostateczny

13 – 14 pkt. – dostateczny plus

15 – 16 pkt. – dobry

17 – 18 pkt. – dobry plus

19 – 20 pkt. – bardzo dobry

Metody dydaktyczne

Wykład problemowy/wykład konwersatoryjny, dyskusja (seminaryjna), korzystanie ze źródeł informacji.

Literatura Literatura podstawowa

Arends R., Uczymy się nauczać, Warszawa 1999 (dla chętnych: Arends R., Learning to Teach, 9th Edition, New York 2012),

Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego, Kraków 2007,

Cohen L. Manion L., Morrison K., Wprowadzenie do nauczania, Poznań 1999,

Delorse D., Edukacja. Jest w niej ukryty skarb, Raport UNESCO Międzynarodowej Komisji do Spraw Edukacji dla XXI wieku, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Warszawa 1998,

Duraj-Nowakowa K., Nauczyciel: kultura-osoba-zawód, Kielce 2002,

Gajda J., Media w edukacji, Kraków 2008,

Konarzewski K. (red.), Sztuka nauczania – Szkoła. Podręcznik akademicki, Warszawa 2004,

Kruszewski K., Sztuka nauczania – czynności nauczyciela. Podręcznik akademicki, Warszawa 2004,

Kupisiewicz C., Podstawy dydaktyki, Warszawa 2005,

Kupisiewicz C., Szkoła w XX wieku, Warszawa 2006,

Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 2,

Warszawa 2003,

Niemierko B., Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki, Warszawa 2007,

Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 2003,

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego z 15 stycznia 2009, załącznik nr 1, 2i 4, www2.reformaprogramowa.men.gov.pl/rozporzadzenie/, [dostęp: 16.02.2009] oraz Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 27 sierpnia 2012 w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, http://bip.men.gov.pl/images/stories/akty/27_08.pdf, [dostęp: 10.01.2014],

Półturzycki J., Dydaktyka dla nauczycieli, Płock 2002,

Żegnałek K., Dydaktyka ogólna: wybrane zagadnienia, Warszawa 2005.


Brophy J., Motywowanie uczniów do nauki, Warszawa 2012,

Day Ch., Od teorii do praktyki: rozwój zawodowy nauczyciela, tłum. Joanna Michalak, Gdańsk 2008,

Denek K., Aksjologiczne aspekty edukacji szkolnej, Toruń 1999,

Dudzikowa M., Czerepaniak-Walczak M. (red.), Wychowanie. Pojęcia, procesy, konteksty, t 1: Istota i sens wychowania – wokół kontekstów i znaczeń, Gdańsk 2007,

Duraj-Nowakowa K., Kształtowanie profesjonalnej gotowości pedagogów, Kraków 2010,

Educating Teachers for Diversity. Meeting the Challenge, OECD 2010,

Hurło L., Klus-Stańska D., Łojko M. (red.), Paradygmaty współczesnej dydaktyki, Kraków 2009,

Izdebska J., Mass media i multimedia – dominująca przestrzeń życia dziecka, [w:] E. Marynowicz-Hetka (red.), Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, t. 2, Warszawa 2007, s. 518 – 533,

Janowski A., Uczeń w teatrze życia szkolnego, Warszawa 1995,

Klus-Stańska D., Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń, Warszawa 2010,

Kwiatkowska H., Pedeutologia, Warszawa 2008,

Kwiatkowska H., Nauczyciel – zawód „niemożliwy”, ale nieunikniony, [w:] J. M. Michalak (red.), Etyka i profesjonalizm w zawodzie nauczyciela, Łódź 2010, s. 67 – 86,

Michalak J.M., Profesjonalizm w zawodzie nauczyciela, [w:] tejże: Etyka i profesjonalizm w zawodzie nauczyciela, Łódź 2010, s. 87 – 121,

Nawroczyński B., Dzieła wybrane. Zasady nauczania, t II, Warszawa 1987,

Potulicka E., Uczący się nauczyciel, szkoła, społeczeństwo, [w:] T. Bauman (red.), Uczenie się jako przedsięwzięcie na całe życie, Kraków 2005,

Rogalska-Marasińska A., Poszukiwanie prawdy o człowieku poprzez edukację międzykulturową. Ku profesjonalizacji zawodu nauczyciela, [w:] I. Kość, A. Murawska (red.), Pedagogika szkoły wyższej, nr 2, Szczecin 2010,

Rogalska-Marasińska A., Humanizm – dialog – tożsamość. Edukacja europejska na tle wyzwań globalnych, Łódź 2010,

Rogalska-Marasińska A., Kształcenie, dokształcanie i doskonalenie zawodowe

nauczycieli wobec potrzeb edukacji do międzykulturowego zrozumienia, Bielsko-Biała 2013, s. 163 – 180,

Suchodolski B., Wychowanie mimo wszystko, Warszawa 1990,

Szempruch J., Pedeutologia. Studium teoretyczno-praktyczne, Kraków 2013,

Tuohy D., Dusza szkoły. O tym, co sprzyja zmianie i rozwojowi, Warszawa 2002,

Walker D.F., Soltis J.F., Program i cele kształcenia, Warszawa 2000.


brak


Data: ……05.02.2014 r.……….. Podpis: Aneta Rogalska-Marasińska

Nazwa przedmiotu Pedagogika pierwszych etapów edukacyjnych Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

wykłady 30


Dr hab. Monika Wiśniewska-Kin


Dr hab. Monika Wiśniewska-Kin


W ramach przedmiotu Pedagogika pierwszych etapów edukacyjnych celem nadrzędnym jest: przekazanie wiedzy i rozwijanie umiejętności z zakresu wychowania językowego,

któremu podporządkowane są trzy bloki treści: początkowa nauka czytania i pisania, kształcenie językowe, kształcenie kulturowo-literackie.

nabycie umiejętności analizy podstawy programowej, programów i podręczników przeznaczonych dla wczesnej edukacji oraz przykładowych rozwiązań metodycznych w zakresie wczesnej edukacji polonistycznej dziecka.

uświadomienie znaczenia czytania i pisania, umiejętności porozumiewania się, samodzielności poznawczo-wartościującej i decyzyjnej, zwłaszcza w obszarach otaczającej i dziedziczonej kultury.

Wymagania wstępne

Brak

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e. 1: ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu nauk humanistycznych i społecznych w systemie nauk, ich relacjach do innych nauk oraz ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej L1A_W01e. 2: zna wybrane strategie i metody organizowania procesu nauczania L1A W02e. 3: ma elementarną wiedzę o metodyce wykonywania typowych zadań, normach, procedurach stosowanych w obszarze polonistycznych działań edukacyjnych L1A W03

Umiejętności Student:e. 4: posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem poglądów innych oraz formułowania wniosków L1A_U01e. 5: potrafi ocenić przydatność typowych metod, procedur i dobrych praktyk do realizacji zadań związanych ze sferą polonistycznych działań edukacyjnych L1A U02e. 6: umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego L1A_U03


Student:e. 7: rozumie konieczność samodoskonalenia wynikającą z faktu ciągłego rozwoju nauk humanistycznych, społecznych i medycznych L1A_K01e. 8: odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje polonistyczne działania edukacyjne w ramach trzech obszarów: początkowej nauki czytania i pisania, kształcenia językowego oraz kształcenia kulturowo-literackiego L1A K02e. 9: ma przekonanie o wadze zachowania się w sposób profesjonalny, refleksji na tematy etyczne i przestrzegania zasad etyki zawodowej L1A K03

Treści kształcenia 1. Zmiany w polskiej edukacji początkowej. Sześciolatki w szkole oraz państwowy podręcznik – tematy kontrowersyjne.

2. Wychowanie językowe w obszarze początkowej nauki czytania i pisania, kształcenia językowego i kształcenia kulturowo-literackiego.

3. 4.Wprowadzenie do początkowej nauki czytania i pisania metodą glottodydaktyki.

5. Nauka czytania techniką „ślizgania się z głoski na głoskę”.6. Ortografia w edukacji wczesnoszkolnej. Konstruowanie reguły ortograficznej.7. Programy kształcenia i podręczniki szkolne jako nośnik obrazu świata.8. Tworzenie warunków dla rozwojowej zmiany poznawczej dziecka

i konstruowania wiedzy w obszarze pojęć wolicjonalnych i mentalnych.9. Wyzwalanie i inicjowanie umiejętności metaforyzacyjnych dzieci.10. Książka obrazkowa dla dzieci w młodszym wieku szkolnym.11. 12. „Oswajanie ze sztuką słowa” we wczesnej edukacji (w kręgu poezji

i prozy)13. Baśń z perspektywy szkolnej i przedszkolnej.14. Edukacja polonistyczna dzieci w młodszym wieku szkolnym na rozdrożach.15. Omówienie prac zaliczeniowych


1. Obecność i aktywność na wykładach – ocena dobra lub dostateczna w przypadku trzech nieobecności.

2. Przygotowanie eseju na temat: Obowiązkowy, darmowy i państwowy podręcznik we wczesnej edukacji. Esej sprawdza efekty kształcenia: L1A W01; L1A U 03; L1A K01.

Metody dydaktyczne

Wykład konwersatoryjny połączony z bezpośrednią aktywnością samych słuchaczy, skierowaną na rozwiązanie problemów teoretycznych lub praktycznych. Największą jego wartością jest postawienie na tej samej płaszczyźnie mistrza i ucznia oraz zapewnienie udziału studentów poszukiwaniu odpowiedzi, dochodzeniu do prawdy i bronieniu własnego stanowiska. Wykład ten jest swoistym dialogiem pomiędzy wykładowcą a słuchaczami, którzy poprzez działanie dochodzą do rozwiązania problemu. Nazwa wykładu pochodzi od łac. conversari - obcować.

Literatura Literatura podstawowa1. Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy problemy rozwiązania, red. D. Klus-

Stańska, M. Szczepska-Pustkowska, Warszawa 2009.2. Pedagogika wczesnej edukacji – dyskursy, problemy, otwarcia, red. D. Klus-

Stańska, D. Bronk, A. Malenda, Warszawa 2011.3. D. Klus-Stańska, Konstruowanie wiedzy w szkole, Olsztyn 2002.4. B. Rocławski, Nauka czytania i pisania, Gdańsk 1998.

5. M. Wisniewska-Kin, „Chcieć, pragnąć, myśleć, wiedzieć” – rozumienie pojęć przez dzieci, Kraków 2007.

6. M. Wisniewska-Kin, „Miłość jest jak wiatrak” czyli o poznawczej naturze metafor dziecięcych, Łódź 2009.

7. M. Wisniewska-Kin, Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy, Łódź 2013.

8. Wychowanie przez świat fikcyjny dla świata rzeczywistego, red. E. Rodziewicz, M. Cackowskiej, Gdańsk 2011.

9. W. Żuchowska, Oswajanie ze sztuką słowa. Początki edukacji literackiej, Warszawa 1992.

10. D. Klus-Stańska, M. Nowicka, Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, Warszawa 2005.

Literatura uzupełniająca1. Sześciolatki do szkół – fakty, polemiki, emocje, „Problemy Wczesnej

Edukacji” 2009, numer specjalny2. M. Dudzikowa, Mit o szkole jako miejscu wszechstronnego rozwoju,

Kraków 2004.Informacje dodatkowe

Brak


Data:13.02.2014 r. Podpis: Monika Wiśniewska-Kin

Nazwa przedmiotu: NEUROLOGIA Z ELEMENTAMI PEDIATRIILiczba godzin: 30Typ zajęć: wykładForma zaliczenia: zaliczenieSkrócony opis: Celem wykładu jest zapoznanie studentów z istotą i zakresem badań neurologicznych oraz z obrazowaniem chorób neurodegeneracyjnych mózgu, typami udarów, zespołami zaburzeń mowy związanymi z udarem mózgu, stwardnieniem rozsianym, ogniskowym rozsianym uszkodzeniem mózgu, zapaleniem układu nerwowego i ich następstwami.Wymagania wstępne: brakEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student zna terminologię związaną z neurologopedią i pediatrią (A_W01), ma wiedzę dotyczącą funkcjonowania mózgu i zna następstwa uszkodzeń poszczególnych

jego obszarów (A_W08); ma podstawową wiedzę z dziedziny pediatrii (A_W17);

b/ umiejętności: student potrafi porozumiewać się ze specjalistami w dziedzinie neurologii i pediatrii

(A_U06); umie ocenić pacjenta ze schorzeniami neurologicznymi (A_U23);

c/ kompetencje społeczne: student rozumie potrzebę samodoskonalenia (A_K01, P_K01); zna etyczne i moralne skutki osiągnięć medycyny (A_K05); potrafi stawiać dobro pacjenta na pierwszym miejscu, okazać szacunek i zrozumienie wobec

pacjenta (A_K06).Treści kształcenia: Istota i zakres badań obrazowych i neurofizjologicznych w neurologii. Podstawy oceny tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego mózgowia, warsztaty, badanie układu nerwowego, badanie kliniczne, badania dodatkowe, SPECT, PET, inne

badania obrazowe, neuroobrazowe badania funkcjonalne i ich znaczenie w eksperymencie neurologopedycznym.EEG, EMG i inne badania neurofizjologiczne. Obrazowanie chorób neurodegeneracyjnych mózgu, typy udarów, zespoły zaburzeń mowy związane z udarem mózgu, stwardnienie rozsiane, ogniskowe rozsiane uszkodzenia mózgu, zapalenia układu nerwowego i ich następstwa.Sposoby i kryteria oceniania: test

Metody dydaktyczne: metoda wykładu informacyjnegoLiteratura: Bakheit AMO, Postępowanie w spastyczności, „Rebabilitacja Medyczna” 2,3, 1998, s. 67-80, Bing R., Rozpoznawanie umiejscowienia zmian w mózgu i rdzeniu, Warszawa 1958, Delapaz R., Chan S., Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny /w:/ Neurologia Meritta (red.) Kwieciński H., Kamińska A.M.,Wrocław 2004, Dowżenko A., Jakimowicz W., Choroby układu nerwowego, Warszawa1960, Eberhardt G., Mikiel W., Zaburzenia głosu u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym /w:/ (red.) Mierzejewska H., Przybysz-Piwkowa M., Mózgowe porażenie dziecięce, 1997,Informacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu NEUROPSYCHOLOGIA Punkty ECTS 2


Wykład 30


dr Iwona Kocemba


Iwona Kocemba


Celem wykładu jest zapoznanie studentów ze strukturalnym podłożem procesów psychicznych, z neurobiologicznymi i neuropsychologicznymi aspektami rehabilitacji oraz z neuropsychologicznymi następstwami uszkodzenia poszczególnych obszarów mózgu

Wymagania wstępne

zaliczenie wykładu i konwersatorium z psychologii ogólnej

Efekty kształcenia

Wiedza Student:1. zostaje zapoznany z terminologią psychologiczną, neuropsychologiczną i neurobiologiczną (A_W02)2. ma wiedzę z zakresu strukturalnego podłoża procesów poznawczych oraz neurobiologicznych i neuropsychologicznych podstaw rehabilitacji neuropsychologicznej (A_W08)3. opisuje funkcjonowanie i budowę mózgu oraz neuropsychologiczne następstwa uszkodzenia poszczególnych jego obszarów (A_W08);4. ma wiedzę na temat współczesnych technik badania OUN i wyjaśnia wady i zalety każdej z nich (A_W18)

Umiejętności Student:5.potrafi prezentować wyniki swoich obserwacji objawów pacjenta i wyjaśnić prawdopodobne przyczyny ich powstania (A_U06, P_U06)6.umie odpowiednio postępować w pracy z pacjentami z zaburzeniami

mowy i współistniejącymi innymi zaburzeniami procesów psychicznych (A_U11)7.Opisuje funkcjonowanie psychiczne pacjenta w zależność od schorzenia neurologicznego (A_U23)


Student:8. ma świadomość dokonującego się gwałtownego rozwoju wiedzy neuropsychologicznej i ma świadomość konieczności modyfikowania swojej wiedzy (A_K01, P_K01)9. identyfikuje problemy pacjenta i potrafi traktować go z szacunkiem i zrozumieniem (A_K06)

Treści kształcenia 1. Definicje i przedmiot zainteresowania neurologopedii2. Poglądy dawniej i współczesne na funkcjonowanie umysłu3. Budowa i funkcje układu nerwowego. Neuron, synapsa i mediatory4. Budowa i funkcje układu nerwowego. Rdzeń kręgowy i mózgowie5. Techniki badania OUN6. Najczęściej występujące zaburzenia neurologiczne7. Neuropsychologiczne następstwa dysfunkcji mózgu. Zaburzenia

spostrzegania8. Neuropsychologiczne następstwa uszkodzeń płatów czołowych9. Zaburzenia emocji i osobowości u pacjentów z dysfunkcjami mózgu10. Uszkodzenia mózgu a zaburzenia pamięci11. Neuropsychologiczne mechanizmy powstawania zaburzeń

rozwojowych12. Przyczyny, objawy i postacie kliniczne mózgowego porażenia

dziecięcego13. Mózgowe podłoże ADHD. Znaczenie diagnozy

neuropsychologicznej w ocenie dziecka14. Psychospołeczne aspekty rehabilitacji i terapii neuropsychologicznej15. Kolokwium zaliczające


test sprawdzający wiedzę i umiejętności oceniany w skali 2-5, sprawdzane będą e1, e2, e3, e4, e5, e7

Metody dydaktyczne

wykład konwersatoryjny

Literatura Literatura podstawowaBorkowska A., Szepietowska E. M. Diagnoza neuropsychologiczna. Lublin, 2000Carson R.C., Butcher J.N., Mineka S. Psychologia zaburzeń. Gdańsk, 2003Domańska Ł., Borkowska A., (red). Podstawy neuropsychologii

klinicznej, Lublin, 2008

Literatura uzupełniającaŁojek E., Bolewska A. Wybrane zagadnienia rehabilitacji neuropsychologicznej. Warszawa, 2008Prigatano G. P. Rehabilitacja neuropsychologiczna. Warszawa, 2009Walsh K.. Neuropsychologia kliniczna. Warszawa, 1998Walsh K. Jak rozumieć uszkodzenia mózgu. Warszawa, 2001.



Data: …30.09.2014 …….. Podpis: Iwona Kocemba ……..

Nazwa przedmiotu

Zaburzenia komunikacji językowej - dyslalia Punkty ECTS

4


Wykład i ćwiczenia konwersatoryjne

15+15






Celem kursu jest zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi dotyczącymi postępowania w przypadku dyslalii. Podczas zajęć studenci poznają różne definicje dyslalii, rozmaite typologie zaburzeń realizacji fonemów, a także metody stosowane podczas usprawniania realizacji fonemów. Istotne jest także kształtowanie umiejętności określania relacji pomiędzy objawami zaburzeń realizacji fonemów a biologicznymi czynnikami warunkującymi powstawanie wady wymowy.

Wymagania wstępne

wiedza z teorii zaburzeń mowy, wiedza dotycząca biologicznych podstaw rozwoju mowy w ontogenezie


e1. zna różne definicje dyslalii (L1A_W02, L1A_W03)e2. ma wiedzę dotyczącą różnych typologii dyslalii (L1A_W02, L1A_W03, L1A_W11)e3. zna etapy postępowania logopedycznego w przypadku dyslalii, (L1A_W02, L1A_W03, L1A_W08, L1A_W10)e4. ma podstawową wiedzę na temat czynników warunkujących rozwój systemu fonetyczno-fnologicznego (L1A_W02, L1A_W03, L1A_W11)

Umiejętności Student:e5. student potrafi posługiwać się podstawowymi terminami związanymi z dyslalią (L1A_U01)e6. posiada umiejętności rozpoznawania różnych wad wymowy (L1A_U15)e7. potrafi zaprojektować terapię logopedyczną dotyczącą usprawniania realizacji fonemów (L1A_U11)



Treści kształcenia a) wykład

1. Dyslalia w typologii zaburzeń mowy. Różne definicje dyslalii.2. Relacja fonem a głoska wadliwa. Przyczyny zaburzeń realizacji

fonemów.3. Etapy postępowania logopedycznego a typologie dyslalii.4. Karta badania logopedycznego.5. Opis zaburzeń realizacji fonemów jako pierwszy etap

postępowania logopedycznego.6. Krytyczne ujęcie koncepcji J. Kani.7. Wybrane rodzaje dyslalii: ankyloglosyjna, zgryzowa,

funkcjonalna, słuchowa.8. Etapy terapii dyslalii.

Ćwiczenia

1. Praktyczne wykorzystanie wiedzy z fonetyki i fonologii do opisu zaburzeń realizacji fonemów: powtórzenie wiadomości z fonetyki i fonologii.

2. Różne typologie dyslalii i ich krytyczna ocena.3. Etapy postępowania w przypadku dyslalii. .4. Postępowanie logopedyczne w przypadku dyslalii

ankyloglosyjnej, zgryzowej, rozszczepowej, funkcjonalnej.5. Analiza przypadków.


Kartkówka za ćwiczeniach. Egzamin: test sprawdzający wiedzę dotyczącą: e1, e2, e3, 34.Aktywność na zajęciach.

Metody dydaktyczne

Wykład: metoda podająca i problemowa.Konwersatorium : metoda problemowa, sytuacyjna, metoda doświadczeń

Literatura a) obowiązkowa18. Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Podręcznik akademicki. Red. S.

Grabias,. M. Kurkowski, Wydawnictwo UMCS. Lublin 201219. Styczek I., Logopedia. Warszawa 1980.20. Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mowy. Warszawa 1980.21. Grabias S., Mowa i jej zaburzenia, Audiofonologia nr 10, 1997, s. 3-

20.22. Pluta-Wojciechowska D., Zaburzenia czynności prymarnych i

artykulacji. Podstawy postępowania logopedycznego. Bytom 2013.1. Antos D. Demel G. Styczek J.: Jak usuwać seplenienie i inne wady

wymowy. Warszawa 1978.2. Kania T.J.: Szkice logopedyczne. WSiP. Warszawa 1982.3. Styczek J. Badanie i kształtowanie słuchu fonematycznego. WSiP.

Warszawa 1982.4. Ostapiuk B, Logopedyczna ocena ruchomości języka. W: Logopedia

w teorii i praktyce. Red, M. Młynarska, T. Smereka, UW, 2005.5. Ostapiuk B.: Zaburzenia dźwiękowej realizacji fonemów języka

polskiego – propozycja terminów i klasyfikacji. „Audiofonologia” 1997 T. 10, s. 117-136.

6. Konopska L. Jakość wymowy u osób z wada zgryzu. Logopedia nr 31, 2001.

7. Pluta-Wojciechowska D. Połykanie jako jedna z niewerbalnych czynności zespołu ustno-twarzowego.” Logopedia” 2011, 38.

8. Pluta-Wojciechowska D., Zaburzenia mowy u osób z rozszczepem podniebienia. Badania-Teoria-Praktyka.

9. Pluta-Wojciechowska D. Czy logopeda wywołuje głoski? „Logopedia” 41, 2012.

10. Sołtys-Chmielowicz A. Klasyfikacje wad wymowy. W: Audiofonologia 1997, 10. LUB W: „Logopedia” T. 28.

11. Logopedia nr 37. Standardy postępowania w przypadku dyslalii, ankyloglosji, wady zgryzu, rozszczepów.

b) uzupełniająca1. Pluta-Wojciechowska D., Od czynności prymarnych do czynności


2. Mierzejewska H., Emiluta-Rozya D., Projekt zestawienia form zaburzeń mowy. „Audiofonologia” 1997. T. 10, s. 37-48.

3. Konopska L. Wady wymowy u osób z wadami zgryzu. Szczecin.

4. Ostapiuk B. 2002: Dziecięca artykulacja czy wada wymowy – między fizjologią a patologią. W: „Logopedia”, 31.


Brak



Nazwa przedmiotu

ZABURZENIA PŁYNNOŚCI MÓWIENIA - JĄKANIE Punkty ECTS

4


wykład + konwersatorium 15+15


Dr hab. Tomasz Woźniak, prof. nadzw. UŁ




Cel zajęć to zapoznanie z metodologią pracy logopedycznej w zakresie zaburzeń płynności mówienia. Dotyczy to poznania teorii pochodzenia jąkania, rozwojowej niepłynności mówienia oraz giełkotu, zasad diagnozowania tych jednostek, a także form pracy terapeutycznej z osobami posiadającymi zaburzenia płynności mówienia.

Wymagania wstępne

zaliczenie wykładu i konwersatorium Teoria zaburzeń mowy

Efekty kształcenia

Wiedza Studenci:e1. znają terminologię związaną z zaburzeniami płynności mowy (L1A_W02, L1A_W11);e2. mają wiedzę praktyczną dotyczącą problematyki jąkania (L1P_W01, L1P_W04);e3. znają metodologię oceny zaburzeń płynności mowy (L1A_W11, L1A_W15);e4. mają podstawową wiedzę o kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w obszarze diagnozy i terapii zaburzeń płynności mówienia (L1A_W18);

Umiejętności Studenci:e5. student posiada umiejętności wykorzystania wiedzy z zakresu zaburzeń płynności mówienia w terapii logopedycznej, w tym głównie: umie dokonać diagnozy różnicowej między jąkaniem, giełkotem i rozwojową niepłynnością mówienia (L1P_U01, L1P_U04);e6. umie przeprowadzić terapię niepłynności mówienia z wykorzystaniem różnych metod (L1P_U01, L1P_U04);


Studenci :e7. potrafią wykazać się taktem w obcowaniu z pacjentem z zaburzeniami płynności mówienia (L1A_K06, L1A_K07),e8. rozumieją potrzebę ciągłego dokształcania się (L1A_K01, L1P_K01).


1. Pojęcie jąkania.2. Teorie pochodzenia jąkania.3. Problemy językowe, fizjologiczne, psychologiczne i społeczne osób

jąkających się.4. Pojęcie giełkotu i rozwojowej niepłynności mowy.5. Schemat diagnostyczny w przypadku zaburzeń płynności mowy.6. Procedura postępowania logopedycznego w przypadku jąkania.7. Diagnoza różnicowa zaburzeń płynności mowy.8. Podstawowe metody diagnostyczne w przypadku jąkania.9. Ocena płynności mówienia przy użyciu próby sylabowej.10. Ocena logofobii.11. Podział i charakterystyka metod terapii osób jąkających się.12. Programy terapii osób jąkających się.13. Terapia przy pomocy echokorektora i cyfrowego korektora mowy.14. Metody psychoterapii w terapii osób jąkających się.15. Farmakoterapia w terapii osób jąkających.16. Metody terapii giełkotu17. Zasady postępowania w przypadku rozwojowej niepłynności mówienia.


warunkiem zaliczenia przedmiotu jest aktywny udział w ćwiczeniach – 50%, egzamin pisemny – 50%. Sprawdzane są:e1, e3, e4, e5

Metody dydaktyczne

Wykład informacyjny, metoda ćwiczeniowa, oparta na wykorzystaniu różnych źródeł wiedzy

Literatura 1/ obowiązkowa: Tarkowski Z., Jąkanie wczesnodziecięce, Warszawa1992,Tarkowski Z., Jąkanie, Warszawa1999,Tarkowski Z., Smul M., Giełkot, Warszawa 1988,Woźniak T., Pojęcie jąkania a metodyka postępowania logopedycznego, /w:/

Opuscula Logopaedica, Lublin1993,Woźniak T., standardy postępowania logopedycznego jąkania i giełkotu), Logopedia 37, 2008, PTL2/ uzupełniająca: Adamczyk B., Metoda „Echo”, /w:/ Diagnoza i terapia zaburzeń mowy (red.) Gałkowski T., Tarkowski Z., Zaleski T., Lublin1993,Byrne R., Pomówmy o zacinaniu, Warszawa1989,Engiel Z., Próba opracowania systemu ćwiczeń logopedycznych w terapii jąkania, „Zagadnienia Wychowawcze a Zdrowie Psychiczne” 6/76, 1,2,3/77,Kurkowski Z. M., Próba sylabowa do oceny niepłynności mówienia, Warszawa 2003.


brak


Data: 01.10.2013 r. Podpis: Tomasz Woźniak

Nazwa przedmiotu Technika mówienia Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

Ćwiczenia konwersatoryjne 30


Dr Monika Kaźmierczak


Dr Monika Kaźmierczak, Dr Ewelina Zając


Poznanie zasad i praktyczne opanowanie właściwej techniki mówienia

Wymagania wstępne

Poprawna artykulacja

Efekty kształcenia

Wiedza Student:- zna normy ortofoniczne, techniki posługiwania się głosem oraz techniki

artykulacyjne L1A_W07- poznaje techniki prawidłowego oddychania, fonacji i artykulacji L1A_W07,

L1A_W12- rozumie różnicę między normą użytkową a wzorcową L1A_W07

Umiejętności Student:- doskonali umiejętności w zakresie właściwego użytkowania aparatu

mownego L1A_U15- opanowuje poprawną wymowę L1A_U04- ćwiczy wzorcową wymowę L1A_U12- opanowuje technikę mówienia z użyciem toru oddechowego brzuszno-

przeponowego i środkowego oraz podparcia oddechowego L1A_U15, L1A_U18

- nabywa praktyczne umiejętności posługiwania się głosem L1A_U12,

L1A_U18Kompetencje

społeczneStudent:- rozumie potrzebę samodoskonalenia L1A_K01- ma świadomość znaczenia techniki mówienia w zawodzie logopedy L1A_K03, L1A_K13

Treści kształcenia a) etapy pracy nad techniką mówieniab) frazowanie i akcentowanie, estetyka i artyzmc) technika i mechanika mówienia — działanie aparatu oddechowego,

fonacyjnego i artykulacyjno-rezonacyjnegod) kryteria poprawności językoweje) przepona – jej rola w technice mówieniaf) cechy oddechu fizjologicznego i oddechu mownego — różnice i

podobieństwag) nabywanie umiejętności oddychania pełnego w oparciu o przeponęh) ćwiczenia oddechu podpartego — apoggio: ćwiczenia wydłużające

fazę wydechową, ćwiczenia równomierności wydechu, ćwiczenia mające na celu pełne podporządkowanie oddechu działaniom mownym

i) ćwiczenia aparatu artykulacyjnegoj) pisownia a wymowak) koartykulacjal) samogłoski ustne: samogłoski w izolacji i ciągu mownym – ćwiczenia

artykulacyjnem) ćwiczenia ortofoniczne spółgłosek w śródgłosie i pozycji

międzywyrazowej, ćwiczenia spółgłosek w logotomach i tekstach literackich, „łamańce dykcyjne”

n) samogłoski nosowe: zasady realizacji nosowości w śródgłosie i wygłosie — ćwiczenia artykulacyjne


- aktywność na zajęciach i zaangażowanie podczas ćwiczeń- zaliczenie - głosowa prezentacja tekstu z zachowaniem zasad techniki mówienia

Metody dydaktyczne

ćwiczeniowa, techniki dramowe

Literatura Literatura podstawowa:1. A. Cegieła, Norma wzorcowa i norma użytkowa komunikacji we

współczesnej polszczyźnie, [w:] O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny, red. J. Miodek, Wrocław 1996

2. B. Dunaj, Zagadnienia poprawności językowej, 1. Wymowa samogłosek nosowych, „Język Polski” LXXXIII, 2003, z.2

3. B. Dunaj, Zagadnienia poprawności językowej, 1. Wymowa połączeń ai, ei, ii, oi, ói, ui, yi, „Język Polski” LXXXIV, 2004, z.3

4. Technika mówienia, pod red. S. Grabiasa, Lublin, 1991.5. B. Dunaj, Zasady poprawnej wymowy polskiej, „Język Polski” LXXXVI, 2006,

z.36. I. Kamińska-Szmaj, Normy ortofoniczne a system wokaliczny współczesnej

polszczyzny, [w:] Mowa rozświetlona myślą. Świadomość normatywno-stylistyczna współczesnych Polaków, red. J. Miodek, Wrocław 1999

7. Z. Klemensiewicz Z., Prawidła poprawnej wymowy polskiej, Kraków 19888. E. Kołodziejek, Poprawna polszczyzna w praktyce. Poradnik dla tych, którzy

chcą dobrze mówić i pisać po polsku, Szczecin 20029. M. Kotlarczyk, Sztuka żywego słowa. Dykcja-Ekspresja-Magia, Rzym 1975

10. M. Madejowa, Zasady współczesnej wymowy polskiej (w zakresie samogłosek i grup spółgłoskowych) oraz ich przydatność w praktyce szkolnej, „Język Polski” LXXII, 1992

11. M. Mikuta, Kultura żywego słowa, Warszawa 196312. E. Sachajska, Uczymy poprawnej wymowy, Wydawnictwa Szkolne i

Pedagogiczne, Warszawa 1981Literatura uzupełniająca:1. H. Kurek, Kultura języka polskiego a wariantywność polszczyzny mówionej,

[w:] Kultura języka dziś, red. W. Pisarek i H. Zgółkowa, Poznań 19952. H. Kurek, Współczesna norma fonetyczna – obowiązujący wzorzec a

rzeczywistość (na przykładzie języka inteligencji), [w:] Mowa rozświetlona myślą. Świadomość normatywno-stylistyczna współczesnych Polaków, red. J. Miodek przy współpracy M. Zaśko-Zielińskiej i J. Borkowskiego. Wrocław 1999

3. E. Sachajska E., Z metodyki pracy nad wymową, [w:] Logopedia, tom 31, Polskie Towarzystwo Logopedyczne, Lublin 2002


----


Data: 30.09.2014 r. Podpis: M. Kaźmierczak

Nazwa przedmiotu

DYDAKTYKA POSTĘPOWANIA LOGOPEDYCZNEGO [1]

Punkty ECTS

2


wykład + konwersatorium 15+15




Dr hab. Tomasz Woźniak, dr E. Zając


Celem jest zaprezentowanie ogólnych zasad i przebiegu diagnozy oraz terapii logopedycznej. Dotyczy to deskrypcji i analizy zburzeń mowy oraz zasad programowania postepowania logopedycznego.

Wymagania wstępne

brak

Efekty kształcenia

Wiedza Studenci:e1. znają terminologię z zakresu metodyki terapii logopedycznej (L1A_W11),e2. rozumieją zasady i sposoby organizowania opieki logopedycznej (L1A_W08),e3. znają budowę konspektu zajęć logoterapeutycznych (L1P_W04),e4. znają różnorodne metody i techniki terapii mowy (L1A_W07);

Umiejętności Studenci:e5. potrafią diagnozować poszczególne zaburzenia mowy (L1A_U04),e6. potrafią projektować programy terapii zaburzeń mowy (L1P_U01,L1 P_U04),e7. poprawnie projektują konspekty zajęć logopedycznych (L1P_U05, L1A_U26),e8. potrafią prowadzić dokumentację przebiegu terapii logopedycznej (L1A_U26);


Studenci :e9. w twórczy sposób potrafią projektować zajęcia logopedyczne (L1A_K04, L1P_K04),e10. refleksyjnie analizują sytuację dziecka poddanego logoterapii, dostosowując jej program do jego indywidualnych potrzeb (L1A_K04, L1P_K04, L1A_K03, L1P_K03).


1. status logopedy w Polsce i organizacja jego pracy;2. badania przesiewowe dzieci w wieku przedszkolnym; zasady

posługiwania się Logopedycznym Testem Przesiewowym w badaniu dzieci w wieku szkolnym;

3. diagnoza logopedyczna – zasady i metody jej przeprowadzania;4. klasyfikacja i charakterystyka metod oraz technik logoterapii;5. kryteria wyboru metod i pomocy logopedycznych; postępowanie

logopedyczne w korygowaniu poszczególnych zaburzeń mowy – projektowanie programu indywidualnej terapii logopedycznej;

6. zasady współpracy z rodziną i innymi specjalistami;7. opracowywania konspektów zajęć logopedycznych.


warunkiem zaliczenia przedmiotu jest udział w wykładach – 20% i ćwiczeniach, przedstawienie diagnozy wykonanej samodzielnie przy pomocy Logopedycznego Testu Przesiewowego oraz konspektu zajęć terapeutycznych – 80%. Sprawdzane są:e1, e3, e5, e6, e7, e10

Metody dydaktyczne

Wykład informacyjny, metoda ćwiczeniowa, oparta na wykorzystaniu różnych źródeł wiedzy, metoda studium przypadku

Literatura Grabias S., Kurkowski Z. M. Woźniak T., Logopedyczny Test Przesiewowy dla dzieci w wieku szkolnym, Lublin 2002Grabias S., Kurkowski M. red. naukowa, Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin 2012Janas–Kaszczyk J., Tarkowski Z., O metodologii logopedii. Wprowadzenie do badań nad teorią i metodą logopedii, Lublin 1991Sawa B., Uwarunkowania i konsekwencje psychologiczne zaburzeń mowy u dzieci, Warszawa 1991Minczakiewicz E., Mowa. Rozwój, zaburzenia, terapia, Kraków 1997.Styczek J., Logopedia, Warszawa 1997.Szustrowa T. Swobodne techniki diagnostyczne. Wywiad i obserwacja, Warszawa 1991,Skorek E. M., Oblicza wad wymowy, Warszawa 2001Styczek J., Logopedia, Warszawa 1997.


Zalecane ćwiczenia dykcji dla studentów w ramach samodoskonalenia się


Data: 30.09.2014 r. Podpis: Tomasz Woźniak

Nazwa przedmiotu

ZABURZENIA KOMUNIKACJI JĘZYKOWEJ - DYZARTIA

Punkty ECTS

3


Wykład + konwersatorium15 +15


dr Renata Gliwa


dr Renata Gliwa, dr hab. Renata Marciniak-Firadza


Celem wykładu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi dyzartrii – etiologią, symptomami, typami. Poznanie wybranych metod diagnozy i terapii dyzartrii. Umiejętność diagnozowania i planowania terapii w przypadkach dyzartrii.

Wymagania wstępne

Zaliczenie zajęć z anatomii.

Efekty kształcenia

Wiedza Student:E1 zna terminologię związaną z dyzartrią L1A_W02;E2 zna najważniejsze zmiany rozwojowe człowieka, posiada wiedzę z zakresu strukturalnego podłoża poznawczych oraz neurobiologicznych i neuropsychologicznych podstaw rehabilitacji logopedycznej, ma wiedzę dotyczącą funkcjonowania mózgu i neuropsychologicznych następstw uszkodzenia poszczególnych jego obszarów wpływających na pojawienie się dyzartrii L1A_W08;E3 zna terminologię związaną z zaburzeniami mowy i ich przyczynami (dyzartrią) ma wiedzę w zakresie badań naukowych nad tymi zaburzeniami L1A_W11;E4 zna anatomię i fizjologię i patologię narządu głosu, mowy L1A_W12E5 posiada wiedzę dotyczącą diagnozy i terapii osób z dyzartrią LA_W11, A_W15;E6 potrafi zastosować w praktyce podstawową wiedzę o zjawiskach zachodzących w mowie osób, u których zdiagnozowano dyzartrię L1P_W01;E7 ma podstawową wiedzę o metodyce wykonywania zadań, normach, procedurach i praktykach stosowanych w instytucjach, w których prowadzi się terapię osób dotkniętych dyzartrią L1P_W03

Umiejętności Student:E8 umie wykorzystać wiedzę psychologiczną (neuropsychologiczną) i

pedagogiczną w programowaniu postępowania logopedycznego osób dotkniętych dyzartrią L1A_U11;E9 potrafi wskazać nieprawidłowości w anatomii i fizjologii narządu głosu, mowy osób dotkniętych dyzartrią L1A_U15;E10 potrafi dokonać subiektywnej oceny jakości głosu, zna metodykę wybranych pomiarów głosu i mowy L1A_U18;E11 umie ogólnie ocenić funkcjonowanie pacjenta ze schorzeniami neurologicznymi – dyzartrycznymi L1A_U23;E12 potrafi prowadzić dokumentację pacjenta, dokumentację podejmowanych działań i posiada umiejętność przygotowania raportu (pisemnego i ustnego) w oparciu o własne działania L1A-U26;E13 potrafi wykorzystać w terapii logopedycznej odpowiednie ćwiczenia L1P_U01;E14 potrafi ocenić przydatność różnych technik terapeutycznych, testów logopedycznych do realizacji zadań i rozwiązywania problemów osób, u których zdiagnozowano dyzartrię, potrafi wdrożyć te techniki i testy do badań L1P_U04;E15 posiada umiejętność wykorzystania zdobytej wiedzy, z uwzględnieniem umiejętności nabytych podczas praktyki zawodowej do pracy z osobami dotkniętymi dyzartrią L1P_U08;


Student:E16 potrafi stawiać dobro pacjenta na pierwszym miejscu, okazać szacunek i zrozumienie wobec pacjenta L1A_K06;E17 potrafi formułować opinie dotyczące pacjentów w kontekście związanym z wykonywaniem zawodu L1A_K12;E18 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania L1P_K04;E19 prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu L1P_K03;


1) Mowa w aspekcie zmian dyzartrycznych.2) Dyzartria – przegląd definicji.3) Etiologia dyzartrii.4) Typy dyzartrii – klasyfikacje i symptomatologia.5) Metody diagnozy dyzartrii. Kliniczna ocena oddychania, fonacji,

artykulacji i prozodii w wypowiedziach osób z różnymi typami dyzartrii.

6) Omówienie zespołów i jednostek chorobowych, którym mogą towarzyszyć zaburzenia dyzartryczne.

7) Diagnoza dyzartrii a inne zmiany w mowie (dyzartria a afazja, anartria, apraksja języka, jąkanie, demencja).

8) Różnice między zaburzeniami dyzartrycznymi u dzieci i u dorosłych.

9) Ustalanie celów terapii w przypadkach dyzartrii oraz wyznaczanie strategii postępowania terapeutycznego.

10) Metody terapii dyzartrii (ćwiczenia oddechowe i fonacyjne, usprawnianie motoryki narządów mowy, ćwiczenia artykulacyjne i prozodyczne, techniki relaksacyjne, ćwiczenia komunikacyjne).

Metody i Test zaliczeniowy OBEJMUJĄCY E1-E19

kryteria ocenianiaMetody dydaktyczne

Wykład informacyjny.Wykład problemowy.Metody poszukujące:

studium przypadku, ćwiczeniowa

Literatura Literatura podstawowaGustaw K., Mirecka U., Dyzartria w chorobach neurodegeneracyjnych. Skala Dyzartrii w diagnozie pacjenta ze zwyrodnieniem móżdżkowo-oliwkowym, „Logopedia” t. 27, 2000,Gustaw K., Mirecka U., Dyzartria jako objaw kliniczny boreliozy, „Logopedia” t. 29, 2001,Jastrzębowska G., Pelc-Pękala O., Diagnoza i terapia dysartrii [w:] Gałkowski T., Jastrzębowska G.(red.) Logopedia, Opole 1999,Mirecka U., Gustaw K., Dyzartria w mózgowym porażeniu dziecięcym.

Eksperymentalna Skala dyzartrii jako technika diagnostyczna pomocna w określaniu specyfiki zaburzeń mowy w mpd., „Logopedia”, t.34, 2005, s.273-289,

Literatura uzupełniającaDarley F., 1978, Differential diagnosis of acquired motor speech in:

Darley F., Spriestersbach D., red., Diagnostic methods in speech pathology, Nev York,

Lewandowski A., Tarkowski Z., Dyzartria. Wybrane problemy etiologii, diagnozy i terapii, Warszawa 1989,Sobów T., Praktyczna psychogeriatria, Wrocław 2010,Ichikawa K., Kageyama Y., 1991, Clinical anatomic study of pure dysarthria”, Stroke 22, 809-812;Kownacka E., 1993, Lingwistyczne kryteria różnicowania afazji ruchowej i dyzartrii, w: Przybysz-Piwkowa M., red., Afazja. Z lingwistycznych badań empirycznych, Warszawa, 1989;Minczakiewicz E. i współ., 1990, Logopedia, Kraków;Pruszewicz A., 1992, Foniatria kliniczna, Warszawa;Rudzińska M., Szczudlik A., 2008, Atlas ruchów mimowolnych, Kraków;Rudzińska M., Gatkowska I., Mirek E., Szczudlik A., 2007, Poradnik. Choroba Parkinsona, Kraków;Tarkowski Z., 1999, Dyzartria, Lublin.Viniarskaja E.N., Pulatov A.M., 1973, Dysartria i jej topiko-diagnosticzeskoje znaczenie w klinikie oczagowych porażenij mozga, Moskwa



Data: ………………………….. Podpis: ……………………………..

Nazwa przedmiotu Regionalne odmiany polszczyzny Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

ćwiczenia konwersatoryjne 15 godz.


dr Katarzyna Sicińska


prof. dr hab. Zdzisława Staszewska, dr Katarzyna Sicińska, dr Izabela Ejsmunt-Wieczorek


celem ćwiczeń jest zapoznanie studentów z gwarowymi i regionalnymi czynnikami w procesie realizacji głosek polskich

Wymagania wstępne

wiedza z gramatyki języka polskiego na poziomie szkoły średniejwiedza z zakresu fonetyki i fonologii

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e1. zna rolę i miejsce gwar we współczesnej polszczyźnie (01P-1A_W01),e2. zna metody badań dialektologicznych (01P-1A_W04, 01P-1A_W06),e3. zna związki dialektologii z innymi naukami (przede wszystkim z logopedią) (01P-1A_W02),e4. zna podstawowe pojęcia dialektologiczne (01P-1A_W03),e5. zna innowacyjne i archaiczne cechy poszczególnych dialektów i zespołów gwarowych (01P-1A_W09),e6. ma wiedzę o udziale gwar/dialektów w standaryzacji polszczyzny (01P-1A_W07, 01P-1A_W10);

Umiejętności Student:e7. potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi i badawczymi w zakresie dialektologii (01P-1A_U04),e8. umie wskazać najważniejsze cechy gwarowe typowe dla określonego obszaru dialektalnego/gwarowego oraz wskazać gwarowe realizacje poszczególnych głosek (01P-1A_U05, 01P-1A_U02),e9. potrafi wyjaśnić genezę zjawisk językowych, głównie fonetycznych zachodzących w gwarach (01P-1A_U05);


Student:e10. student rozumie potrzebę ciągłego kształcenia się (01P-1A_K01),e.11 jest otwarty i wrażliwy na odmienność kulturową, w tym odmienność kultury ludowej (01P-1A_K05).

Treści kształcenia 1. Terytorialne zróżnicowanie języka polskiego. Podstawowe pojęcia dialektologii: gwara, dialekt, narzecze, cecha gwarowa, cecha dialektalna, archaizm, innowacja. Opozycja: gwary a język literacki. Rozwój badań dialektologicznych w Polsce. Związki dialektologii z innymi dyscyplinami językoznawczymi i innymi naukami humanistycznymi.2. Ugrupowanie dialektów polskich. Geneza dialektów polskich.3. Zasięg dialektu małopolskiego i jego wewnętrzne zróżnicowanie. Cechy dialektu małopolskiego (m.in. fonetyka międzywyrazowa, mazurzenie, przejście -, w -k lub w -f, podwajanie s, ś w ss, śś, archaizm podhalański, akcent inicjalny, labializacja samogłosek o i u, kontynuanty samogłosek pochylonych, realizacja samogłosek nosowych).4. Zasięg i wewnętrzne zróżnicowanie dialektu wielkopolskiego. Cechy dialektu wielkopolskiego (m.in. fonetyka międzywyrazowa, dyftongizacja samogłosek,

wyodrębnienie się z przed spółgłoskami palatalnymi, zmiękczenie n t d przez poprzedzające je samogłoski przednie wąskie, oboczność -ov // -'ev, pomieszanie nagłosowych vo- i Wo-).5. Zasięg i wewnętrzne zróżnicowanie dialektu śląskiego. Cechy dialektu śląskiego (m.in. fonetyka międzywyrazowa, mazurzenie, jabłonkowanie, kontynuanty samogłosek pochylonych, realizacja samogłosek nosowych).6. Zasięg dialektu mazowieckiego. Podział dialektalny Mazowsza. Cechy dialektu mazowieckiego (m.in. mazurzenie, fonetyka międzywyrazowa, asynchroniczna wymowa spółgłosek wargowych miękkich, przednia artykulacja samogłoski ă, twarda wymowa grup Ae, )e, Ai, )i, twarda wymowa l przed i, realizacja samogłoski y ).7. Zasięg i wewnętrzne zróżnicowanie dialektu kaszubskiego. Cechy dialektu kaszubskiego (m.in. kaszubienie, kaszubskie ë (szwa), palatalizacja kaszubska, typy akcentu, asynchroniczna wymowa spółgłosek wargowych miękkich, utożsamienie i z y, przejście ra- w re-).

8. Zestawienie porównawcze wybranych cech fonetycznych i ich rozmieszczenie terytorialne.


aktywny udział w zajęciach, pisemny sprawdzian wiedzy i umiejętności; sprawdzane są efekty e3, e4, e5, e6, e8, e9

Metody dydaktyczne

metoda ćwiczeniowa oparta na wykorzystaniu różnych źródeł wiedzy

Literatura Literatura podstawowaDejna K., Dialekty polskie, Wrocław 1993Dejna K., Atlas polskich innowacji dialektalnych, Warszawa-Łódź 1994Gliwa R., Realizacja samogłosek nosowych a czynniki regionalne i dialektalne, [w:] Interdyscyplinarność w logopedii, red. A. Hamerlińska-Latecka, M. Karwowska, wyd. Komlogo, Gliwice 2014, s. 155-173Marciniak-Firadza R., Diagnoza idiolektu pacjenta, czyli dlaczego logopedzie jest potrzebna wiedza o regionalnym zróżnicowaniu polszczyzny, [w:] Interdyscyplinarność w logopedii, red. A. Hamerlińska-Latecka, M. Karwowska, wyd. Komlogo, Gliwice 2014, s. 139-154Nitsch K., Wybór polskich tekstów gwarowych, Warszawa 1960Urbańczyk S., Zarys dialektologii polskiej, Warszawa 1984

Literatura uzupełniającaDejna K., Interferencja i integracja w gwarach, [w:] Z zagadnień ewolucji oraz interferencji językowej, Łódź 1991Dejna K., Atlas gwar polskich. Małopolska, Warszawa 1998Dejna K., Gala S., Zdaniukiewicz A., Czyżewski F., Atlas gwar polskich. Mazowsze, Warszawa 2000Dejna K., Gala S., Atlas gwar polskich. Śląsk, Warszawa 2001Dejna K., Atlas gwar polskich. Wielkopolska. Kaszuby, Warszawa 2002Dialektologia jako dziedzina językoznawstwa i przedmiot dydaktyki, red. S. Gala, Łódź 2002Teoretyczne, badawcze i dydaktyczne założenia dialektologii, red. S. Gala, Łódź 1998



Data: 30.09.2014 r. Podpis: Katarzyna Sicińska

Nazwa przedmiotu ETYKA Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład 15


Dr Katarzyna de Lazari-Radek


Dr Katarzyna de Lazari-Radek


Zadania: zapoznanie ze stanowiskami w etyce, w szczególności ze stanowiskami przydatnymi w praktyce logopedów i audiologów a także ze związanymi z tą praktyką problemami natury etycznej.

Wymagania wstępne

brak

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e1. ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu nauk humanistycznych i społecznych w systemie nauk, ich relacjach do innych nauk oraz ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej L1A_W01e2. ma wiedzę o poglądach na temat więzi społecznych i ich historycznej ewolucji L1A_W21

Umiejętności Student:e3. posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem poglądów innych oraz formułowania wniosków L1A_U05e4. posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem poglądów innych oraz formułowania wniosków L1P_U05


Student:e5. zna etyczne i moralne skutki osiągnięć biologii, genetyki molekularnej, medycyny oraz szeroko pojętej biotechnologii medycznej L1A_K05,e6. potrafi stawiać dobro pacjenta na pierwszym miejscu, okazać szacunek i zrozumienie wobec pacjenta L1A_K06,e7. wie, że należy przestrzegać tajemnicy i poszanowania intymności i wszelkich praw pacjenta L1A_K07,e8. rozumie konieczność samodoskonalenia wynikającą z faktu ciągłego rozwoju nauk humanistycznych i społecznych L1P_K01e9. prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu L1P_K03

Treści kształcenia 1-2. Paradygmaty w etyce na tle rozwoju teorii etycznych w toku dziejów etyki europejskiej.3. Rozwój świadomości moralnej w wymiarze ontogenetycznym (teoria Lawrenca Kohlberga).4-5. Profesjonalizm.6. Podstawowe zasady w wybranych etykach zawodowych (w tym: w zawodzie logopedy oraz audiologa).7-8. Kodeksy zawodowe logopedów i audiologów: analiza ich rozwoju oraz

analiza porównawcza.9-11. Specyficzne problemy etyczne w postępowaniu z osobami z niedokształceniem mowy bądź/oraz z zaburzeniami słuchu.12. „Etyka troski”.13-14. Wykształcenie skutecznych strategii podejmowania decyzji w kwestiach wymagających rozstrzygnięć natury etycznej.15. Etyczne granice badań naukowych (w obszarze logopedii i audiologii).


Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest znajomość podstaw teoretycznych, znajomość kodeksów oraz aktywny udział w zajęciach, polegający m.in. na indywidualnym i zespołowym opracowywaniu strategii podejmowania decyzji w kwestiach wymagających rozstrzygnięć natury etycznej. Zaliczenie kolokwium. Sprawdzane są: e1, e2, e3, e4, e5, e8, e9

Metody dydaktyczne


Literatura 1/ obowiązkowa: Peter Vardy, Paul Grosch, Etyka, Zysk i S-ka, Warszawa 1995 (lub późniejsze wydania); Beauchamp Tom L., James F. Childress, Zasady etyki medycznej, Warszawa 1996; Jerzy Brzeziński, Barbara Chyrowicz, Wojciech Poznaniak, Małgorzata Toeplitz-Wiśniewska i in., Etyka zawodu psychologa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008; Polski Związek Logopedów: Kodeks Etyczny; David L. Irwin, Mary Pannbacker, Thomas W. Powell, Gay T. Vekovius, Ethics for speech-language pathology and audiology: An illustrative casebook, Clifton Park, NY: Delmar Thomson Learning; 2007.2/ uzupełniająca: Kodeks etyczny i działalność zawodowa logopedów ustalone przez Stowarzyszenia zrzeszone w CPLOL/LCSTL (Komitet Stałej Łączności Ortofonistów, Terapeutów Mowy i Logopedów Unii Europejskiej), tłum. Mieczysław Chęciek, „Logopedia”, T. 24, (1997) s. 129-132; Antoni Bochniarz, Profesjonalizm logopedy w oczekiwaniach pacjentów, „Nowiny Psychologiczne” 1997 nr 1 s. 85-89; A. M. Kaniowski, Etyka i pedagogika. Etyczne aspekty pracy nauczyciela: wyzwania dla profesjonalizmu nauczycielskiego, w: Joanna Maria Michalak, Etyka i profesjonalizm w zawodzie nauczyciela, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2010, s. 13-47;


brak


Data: 5 marca 2014r. Podpis: …Katarzyna de Lazari-Radek…..

Nazwa przedmiotu Metody statystyczne Punkty ECTS 1Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład 15


Prof. zw. dr hab. Czesław Domański


Prof. zw. dr hab. Czesław Domański


Podstawowe zagadnienia z metodologii badań statystycznych z przykładami w logopedii.

Wymagania wstępne

Podstawowe wiadomości z matematyki

Efekty kształcenia

Wiedza e1. Student posiada podstawową wiedzę dotyczącą głównych metod wnioskowania statystycznego – estymacji i testowania hipotez;e.2 Student zna zasady analizy statystycznej badań z zakresu logopedii z audiologią na podstawie badań częściowych (L1A_W10),

Umiejętności e3. Student potrafi zorganizować badanie i przeanalizować jego wynike4. Student potrafi formułować wnioski na podstawie analizy badań(L1A_U05, L1A_U24),e5. Student posiada przygotowanie do wykonania raportu z badań o charakterze interdyscyplinarnym, w którym logopedia ma charakter dominujący lub znaczący (L1A_U26),


e6. Student posiada predyspozycje do współdziałania i pracowania w grupie (L1P_K02);e7. Student umie uczestniczyć w przygotowaniu projektów społecznych (L1P_K04);e8. Student potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności (L1P_K06)

Treści kształcenia 1. Przedmiot i zadania metod statystycznych.2. Metody i formy prezentacji zebranego materiału statystycznego.3. Podstawowe parametry opisu cech statystycznych: wskaźniki struktury i

natężenia; miary tendencji centralnej (przeciętne); bezwzględne i względne miary zróżnicowania; miary asymetrii (skośności).

4. Wprowadzenie do rachunku prawdopodobieństwa.5. Podstawowa charakterystyka jedno i wielowymiarowych skokowych i

ciągłych zmiennych losowych: dystrybuanta, wartość oczekiwana, wariancja i inne momenty, funkcja charakterystyczna, funkcja tworząca momenty.

6. Metody analizy współzależności zjawisk masowych: pojęcie i istota zależności korelacyjnej; miary ścisłości związku korelacyjnego dwóch cech; analiza regresji.

7. Metody analizy szeregów czasowych.7.1. Indywidualne wskaźniki dynamiki,7.2. Agregatowe indeksy dla wielkości absolutnych,7.3. Wyodrębnianie głównej tendencji rozwojowej zjawisk.

8. Prawa wielkich liczb. Twierdzenia graniczne rachunku prawdopodobieństwa.

9-10. Estymacja parametryczna charakterystyk rozkładów jedno- i wielowymiarowych.

11. Estymacja nieparametryczna.

12. Weryfikacja hipotez statystycznych.

13. Estymacja i testowanie modelu regresji.

14. Analiza wariancjiMetody i kryteria oceniania

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest aktywny udział w wykładach oraz przygotowanie projektu badania (sprawdzane są następujące efekty kształcenia: np. e2, e3, e6)

Metody dydaktyczne

wykład konwersatoryjny, metoda projektu

Literatura 1. Domański Cz.(red.) (2001): Metody statystyczne. Teoria i zadania. WUŁ, Łódź2. CZESŁAW DOMAŃSKI, ALICJA IWASZKIEWICZ-ZASŁONKA, RYSZARD JASZEWSKI, JANUSZ ZASŁONKA (red.) (2003), Zastosowanie metod statystycznych w badaniach pacjentów z chorobą niedokrwienną serca leczonych operacyjnie.


Brak


Data:30.09.2014 Podpis: Czesław Domański

Nazwa przedmiotu ZABURZENIA KOMUNIKACJI JĘZYKOWEJ – AFAZJA, OLIGOFAZJA

Punkty ECTS 6


wykład + konwersatorium 30 + 30




Dr hab. Tomasz Woźniak, prof. nadzw. UŁ, dr R. Gliwa


Celem jest zaprezentowanie etiologii, typologii, diagnozy i terapii afazji, a także wprowadzenie studentów w problematykę oligofazji. W tym wypadku chodzi o wskazanie przyczyn, diagnozy i terapii oligofazji, przedstawienie możliwości językowych i komunikacyjnych osób w różnych stopniach upośledzenia umysłowego.

Wymagania wstępne

zaliczenie wykładu i konwersatorium Teoria zaburzeń mowy

Efekty kształcenia

Wiedza Studenci:e1. znają terminologię z zakresu neuroanatomii klinicznej ( L1A_W02),e2. rozumieją pojęcie afazji oraz rozróżniają jej typy (L1P_01),e3. klasyfikują zasady organizacji terapii logopedycznej przy różnych typach afazji (L1P_W04);e4. znają terminologię związaną z oligofazją (L1A_W02),e5. posiadają wiedzę dotyczącą diagnozy i terapii logopedycznej osób z niepełnosprawnością intelektualną (L1P_W04);e6. wiedzą jakie są zasady programowania terapii podczas pracy z z oligofazją (L1P_W04);

Umiejętności Studenci:e7. potrafią rozpoznać typy zaburzeń afatycznych na podstawie objawów oraz informacji o rodzaju uszkodzeń mózgu (L1A_U11),e8. umieją zaprojektować program terapii logopedycznej pacjenta z określonym typem afazji (L1P_U01, L1P_U04);e9. potrafią wykonać diagnozę logopedyczną oligofazji (L1A_U02);e10. umieją zaplanować i prowadzić terapię logopedyczną u osób z

niepełnosprawnością intelektualną (L1P_U01, L1P_U04);


Studenci :e11. potrafią wykazać się taktem w obcowaniu z pacjentem z afazją i oligofazją (L1A_K06, L1A_K07),e12. rozumieją konieczność pogłębiania swojej wiedzy z zakresu psychologii (L1A_K01, L1P_K01),e13. wyjaśniają zachowania pacjentów z niepełnosprawnością intelektualną (L1A_K06, L1P_03).

Treści kształcenia 1. Podstawy neuroanatomii klinicznej;2. klasyfikacja zaburzeń afatycznych;3. językowe symptomy uszkodzeń mózgu;4. charakterystyka metod diagnozy i terapii afazji;5. kryteria doboru metod oraz pomocy logopedycznych, strategie postępowania logopedycznego w poszczególnych typach afazji;6. zaburzenia współwystępujące z afazją;7. specyfika afazji dziecięcej.8. Charakterystyka osób z niepełnosprawnością intelektualną, jej przyczyny i klasyfikacja9. Niepełnosprawność intelektualna a zaburzenia mowy.10. Rozwój mowy u osób z niepełnosprawnością intelektualną.11. Charakterystyka mowy osób z oligofazją.12. Terapia logopedyczna osób z oligofazją.13. Metody wspomagające terapię logopedyczną osób z niepełnosprawnością intelektualną.


warunkiem zaliczenia przedmiotu jest aktywny udział w ćwiczeniach, zdanie kolokwiów cząstkowych i uzyskanie oceny końcowej będącej ich średnią (konwersatorium) – 50%, egzamin pisemny – 50%. Sprawdzane są:e1, e2, e4, e5, e7, e9

Metody dydaktyczne

Wykład informacyjny, ćwiczeniowa, oparta na wykorzystaniu różnych źródeł wiedzy

Literatura Literatura podstawowa1. J. Panasiuk, Afazja a interakcja. Tekst – metaTekst – konTekst, Lublin

2012, Wydawnictwo UMCS.2. E. M. Szepietowska, Badanie neuropsychologiczne. Procedura i opis,

Lublin 2000, Wydawnictwo UMCS3. K. Walsh, Neuropsychologia kliniczna, Warszawa 1998, PWN

(wybrane zagadnienia)4. J. Błeszyński, K. Kaczorowska-Bray, red. nauk. Diagnoza i terapia

logopedyczna osób z niepełnosprawnością intelektualną : teoretyczne determinanty problemu. Gdańsk 2012, Harmonia Universalis

5. J. Szumska, Metody rehabilitacji afazji, Warszawa 1980

Literatura uzupełniająca:1. J. Panasiuk, Neurobiologiczne podstawy mowy, w: Biologiczne

podstawy logopedii, T. Milewski red. nauk., Gdańsk 2014, Harmonia Universalis

2. S. Grabias, M. Kurkowski, Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin 2012, Wydawnictwo UMCS (wybrane zagadnienia)

3. Logopedia t. 37, 2008, (Standardy postepowania logopedycznego), Polskie Towarzystwo Logopedyczne (wybrane zagadnienia)

4. E. Minczakiewicz Jak pomóc w rozwoju dziecka z zespołem Downa.

Poradnik dla rodziców i wychowawców, Kraków 2001,


Dopuszcza się różnice w liczbie kolokwiów cząstkowych sprawdzających efekty kształcenia w ramach konwersatoriów


Data: 10.02.2014 r. Podpis: ……………………………..

Nazwa przedmiotu: NIETYPOWE ZABURZENIA ROZWOJU JĘZYKALiczba godzin: 15+15Typ zajęć: wykład+ćw. konwersatoryjneForma zaliczenia: zaliczenieSkrócony opis: Zadania: poznanie z przyczynami, objawami, diagnozą i terapią specyficznych zaburzeń rozwoju mowy i języka u dzieci.Wymagania wstępne: zaliczenie wykładu i konwersatorium Teoria zaburzeń mowyEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student zna terminologię związaną ze specyficznymi zaburzeniami rozwoju mowy i języka (A_W02),

ma wiedzę pozwalającą odróżnić zakłócenie od zaburzenia w rozwoju mowy (P_W01); rozumie problemy definicyjne i terminologiczne dotyczące specyficznych zaburzeń rozwoju

mowy (A_W02);b/ umiejętności:

student potrafi dokonać diagnozy różnicowej u dzieci przejawiających zaburzenia w rozwoju mowy i języka (A_U02),

umie zaplanować i prowadzić terapię logopedyczną w tym zakresie (P_U01, P_U04);c/ kompetencje społeczne:

student rozumie potrzebę samodoskonalenia (A_K01, P_K01). Treści kształcenia:

1) Zaburzenia, zakłócenia a norma rozwoju mowy i języka u dzieci.2) Opóźnienie rozwoju mowy – omówienie zagadnienia, rodzaje, diagnostyka, terapia.3) Problemy terminologiczne i definicyjne zaburzeń rozwoju mowy i języka.4) Zaburzenia rozwoju mowy i języka w klasyfikacji DSM–IV i ICD-10.5) Typy niedokształcenia mowy pochodzenia korowego, diagnostyka różnicowa.6) Elementy badania logopedycznego.7) Współpraca z innymi specjalistami w zakresie diagnozy i terapii.8) Etapy i metody terapii.9) Profilaktyka dzieci zagrożonych zaburzeniami językowymi.

Sposoby i kryteria oceniania: warunkiem zaliczenia przedmiotu jest aktywny udział w ćwiczeniach oraz testMetody dydaktyczne: metoda ćwiczeniowa, metoda projektu, studium przypadkuLiteratura:

1) T. Gałkowski, G.Jastrzębowska [red.], Logopedia – pytania i odpowiedzi. Podręcznik Akademicki, T. 1 i 2, Wyd. Uniwersytetu Opolskiego 2003;

2) L.B. Leonard, SLI – Specyficzne zaburzenia rozwoju językowego, Gdańsk 2006;3) M. Przybysz – Piwko [red.], Metody wspomagające rozwój mowy w różnych jego

opóźnieniach, Warszawa 2002;

4) A. Paluch, K. Drewniak-Wołosz, H. Mikosza, AFA – Skala, Jak badać mowę dziecka afatycznego?, Kraków 2005;

5) U. Parol, Dziecko z niedokształceniem mowy. Diagnoza i terapia, Warszawa 1985;6) S. Szuman, O rozwoju języka i myślenia dziecka, Warszawa 1996;7) G, Jastrzębowska, Istota i klasyfikacja opóźnień w rozwoju mowy – przegląd stanowisk,

„Logopedia”, 2000, t. 28;8) Z. Kordyl, Mowa dzieci afatycznych, „Logopedia”, 1996, t. 18

Informacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu: TRUDNOŚCI W CZYTANIU I PISANIULiczba godzin: 15 + 15Typ zajęć: wykład + konwersatoriumForma zaliczenia: egzaminSkrócony opis: Cel zajęć to zapoznanie słuchaczy z etiologią i patomechanizmem dysleksji, metodami diagnozy i terapii w odniesieniu do dzieci z grupy ryzyka dysleksji oraz dzieci w wieku szkolnym.Wymagania wstępne: zaliczenie wykładu i konwersatorium Teoria zaburzeń mowyEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student ma podstawową wiedzę o kierunkach rozwoju i najnowszych osiągnięciach w obszarze badań nad dysleksją (A_W03);

student rozumie potrzebę wczesnej diagnozy i stymulacji rozwoju funkcji odpowiedzialnych za naukę czytania i pisania (A_W10);

b/ umiejętności: student potrafi dokonać diagnozy logopedycznej dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu

(A_U02), potrafi opracować plan terapii (P_U01, P_U04), umie prowadzić zajęcia terapeutyczne z dziećmi przejawiającymi trudności w czytaniu i

pisaniu (P_U01, P_U04);c/ kompetencje społeczne:

student rozumie potrzebę samodoskonalenia (A_K01, P_K01).Treści kształcenia:

1) Klasyfikacja specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu.2) Podobieństwa i różnice w interpretowaniu przez międzynarodowe klasyfikacje medyczne

specyficznych trudności przejawianych przez dzieci w czytaniu i pisaniu.3) Omówienie terminów: dysleksja rozwojowa, dysleksja, dysortografia, dysgrafia.4) Patomechanizm i etiologia dysleksji.5) Omówienie symptomów tzw. ryzyka dysleksji i specyficznych trudności w czytaniu i

pisaniu. 6) Dynamika symptomów dysleksji.7) Diagnozowanie dysleksji: diagnoza psychologiczna, pedagogiczna, logopedyczna, badania

uzupełniające.8) Terapia logopedyczna dziecka z trudnościami w nauce czytania i pisania. Omówienie

wybranych metod terapii.9) Profilaktyka trudności w czytaniu i pisaniu.10) Opracowywanie konspektów zajęć o charakterze korekcyjno kompensacyjnym.

Sposoby i kryteria oceniania: warunkiem zaliczenia przedmiotu jest aktywny udział w ćwiczeniach oraz test (konwersatorium); egzaminMetody dydaktyczne: wykład informacyjny; konwersatorium - metoda ćwiczeniowa, metoda projektu, studium przypadkuLiteratura: G. Krasowicz – Kupis, Język, czytanie i dysleksja, Lublin 2001.

B. Kaja (red.), Diagnoza dysleksji, Bydgoszcz 2003.J. Cieszyńska, Nauka czytania krok po kroku, Kraków 2001.M. Bogdanowicz, A. Adryjanek, Uczeń z dysleksją w szkole, Gdynia 2005.W. Brejnak, K.J. Zabłoci, Dysleksja w teorii i praktyce, Warszawa 1999.M. Selikowitz, Dysleksja, Warszawa 1999.M. Bogdanowicz, H. Jaklewicz, Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu (dysleksja rozwojowa) jako jednostka nozologiczna, Neurologia i psychiatria wieku rozwojowego, Vol 8 No 4.M. Bogdanowicz, G. Krasowicz – Kupis, Diagnoza i leczenie dysleksji rozwojowej – neuropsychologiczna koncepcja J. Bakkera. Psychologia Wychowawcza, 1995/2, 116-131.Informacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu Wprowadzenie do surdologopedii Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład 30 godzin


Dr n.hum. Magdalena Olempska-Wysocka




Celem zajęć jest zapoznanie studentów z teoretycznymi podstawami surdologopedii. Studenci będą mieli możliwość poznać medyczne, psychologiczne, pedagogiczne i logopedyczne aspekty uszkodzenia słuchu. Przedstawione zostaną podstawowe typologie związane z uszkodzeniem słuchu w kontekście rozwoju mowy, kompetencji językowej i komunikacyjnej. Omówione zostaną wybrane koncepcje i metody wychowania słuchowego. Zaprezentowane zostaną także standardy postępowania w przypadku diagnozy i terapii surdologopedycznej.

Wymagania wstępne

brak

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e1. Zna elementarną terminologię z zakresu surdologopedii (A_W02),e2. Zna podstawowe metody rehabilitacji (w tym koncepcje i metody

wychowania słuchowego), podłoże poznawcze, specyfikę rozwoju poznawczego dziecka z uszkodzonym słuchem (A_W08, P_W02)

e3. Zna problemy psychologiczne dziecka głuchego i jego rodziców (A_W09),

e4. Zna klasyfikację zaburzeń słuchu, najczęstsze przyczyny, mechanizmy i objawy kliniczne a także zaburzenia mowy spowodowane uszkodzonym słuchem (A_W15),

e5. Ma wiedzę dotyczącą podstaw diagnozy i terapii surdologopedycznej (A_W18, P_W04),

e6. Ma podstawową wiedzę dotycząca form pomocy osobom z uszkodzonym słuchem (A_W20)

Umiejętności Student:e7. Potrafi scharakteryzować rozwój mowy dziecka z uszkodzonym

słuchem z uwzględnieniem poszczególnych czynników i klasyfikacji (A_U03)

e8. Porównuje rozwój dziecka słyszącego i niesłyszącego w kontekście

rozwoju mowy oraz poszczególnych sfer rozwoju poznawczego (A_U13),

e9. Wskazuje konsekwencje uszkodzeń słuchu dla poszczególnych sfer rozwojowych (A_U14),

e10. Potrafi ocenić przydatność i celowość stosowania metod diagnozy surdologopedycznej i technik terapeutycznych (P_U04)


Student:e11. rozumie konieczność samodoskonalenia (P_K01)e12. ma świadomość specyfiki pracy z osobami z uszkodzonym słuchem

(A_K06)e13. potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności z zakresu

audiologii, psychologii i pedagogiki (P_K06)Treści kształcenia 1. Teoretyczne podstawy surdologopedii

2. Medyczne aspekty uszkodzenia słuchu3. Logopedyczna typologia uszkodzeń słuchu4. Bariery rozwojowe dzieci z uszkodzonym słuchem5. Rozwój mowy dziecka z uszkodzonym słuchem6. Zaburzenia mowy spowodowane uszkodzeniem słuchu7. Koncepcje i metody wychowania językowego8. Sposoby komunikacji osób z uszkodzonym słuchem9. Diagnoza surdologopedyczna – standardy postępowania10. Zasady i metody terapii logopedycznej dzieci z zaburzeniami słuchu


Zaliczenie pisemne – test sprawdzający wiedzę i umiejętności oceniany w skali 2-5. Sprawdzane są: e1, e2, e3, e4,e5, e6, e7, e8, e9, e10.

Metody dydaktyczne

Wykład konwersatoryjny

Literatura Literatura podstawowa• Gunia G. (2006), Terapia logopedyczna dzieci z zaburzeniami słuchu i

mowy. Wybrane problemy teorii i praktyki surdologopedycznej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.

• Krakowiak K. (2012), Dar języka. Podręcznik metodyki wychowania językowego dzieci i młodzieży z uszkodzeniami narządu słuchu.

• Perie O. (1992), Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu• Prillwitz S. (1996), Język, komunikacja i zdolności poznawcze

niesłyszących, WSiP, Warszawa• Szczepankowski B. (2009), Wspomaganie rozwoju dziecka

niesłyszącego, audiofonologia pedagogiczna; Wydawnictwo UKSW, Warszawa


• Gałkowski T., Jastrzębowska G. (2003), Logopedia – pytania i odpowiedzi. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.

• Gałkowski T., Szeląg E., Jastrzębowska G. (red.) (2005), Podstawy neurologopedii, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.

• Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Podręcznik akademicki [red.] Grabias S., Kurkowski M. (2012), wyd. UMCS Lublin

• Szczepankowski B. (1999), Niesłyszący-Głusi-Głuchoniemi. Wyrównywanie szans. WSiP, Warszawa



Data:12.02.2014 r. Podpis: ……………………………..

Nazwa przedmiotu: BADANIE PRZESIEWOWE SŁUCHULiczba godzin: 15Typ zajęć: konwersatoriumForma zaliczenia: zaliczenieSkrócony opis: Podstawy badań przesiewowych, procedury i programy badań przesiewowych słuchu, efektywność programów badań przesiewowych, techniki badań przesiewowych słuchu.Wymagania wstępne: brakEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student zna cele i założenia, metody i procedury badań przesiewowych słuchu (A_W13);b/ umiejętności:

student potrafi identyfikować niedosłuch oraz interpretować wyniki badań audiometrycznych (A_U16),

potrafi analizować przypadki kliniczne (A_U17);c/ kompetencje społeczne:

student posiada nawyk i umiejętność stałego dokształcania się (A_K01), potrafi stawiać dobro pacjenta na pierwszym miejscu, okazuje szacunek i zrozumienie wobec

pacjenta (A_K06), wie, że należy przestrzegać tajemnicy i poszanowania intymności i wszelkich praw pacjenta

(m.inn. prawa do informacji, do świadomej decyzji) (A_K07). Treści kształcenia:

Podstawy i założenia badań przesiewowych słuchu. Wskaźniki badań przesiewowych. Ocena czułości i specyficzności testu przesiewowego, wyniki testu przesiewowego. Cele badania przesiewowego słuchu. Ocena efektywności programów przesiewowych. Zasady, metody i procedury badań przesiewowych słuchu u noworodków, u dzieci przedszkolnych i szkolnych. Techniki badań przesiewowych słuchu – obiektywne i subiektywne metody diagnostyki audiologicznej. Podstawy badań elektrofizjologicznych słuchu. Interpretacja wyników badań i analiza przypadków klinicznych. Program wczesnej interwencji słuchowej. Programy badań przesiewowych słuchu w Polsce w różnych grupach wiekowych. Czynniki ryzyka uszkodzenia słuchu. Możliwości postępowania terapeutycznego i rehabilitacyjnego po zdiagnozowaniu uszkodzenia słuchu. Sposoby i kryteria oceniania: test Metody dydaktyczne: metoda ćwiczeniowa, studium przypadkuLiteratura: Śliwińska-Kowalska M. (red.), Audiologia kliniczna, r. III i VII., Łódź 1005, Janczewski G. (red.) Otorynoloaryngologia praktyczna – podręcznik dla studentów i lekarzy, Warszawa, 2005, Gryczyńska D. Otorynolaryngologia dziecięca, Łódź 2007, Kochanek K., Piłka A., Katalog słuchowych potencjałów wywołanych pnia mózgu, Warszawa 2000,Zalecane standardy – materiały szkoleniowe na portalu edukacyjnym Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu http://edu.ifps.org.plInformacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu Akustyka mówienia z elementami psychoakustyki Punkty ECTS 3


Ćwiczenia konwersatoryjne 30


dr Jerzy Ledzion


dr Jerzy Ledzion


Zajęcia składają się z 2 części: akustyka mówienia oraz psychoakustyka. Pierwsza z nich zapoznaje studentów z mechanizmem procesu mówienia, parametrami akustycznymi opisującymi mowę a następnie ze współczesnymi narzędziami służącymi analizie mowy. Druga część ma na celu przekazanie wiedzy o sposobie działania aparatu słuchowego człowieka i, w oparciu o tę wiedzę, analizę percepcji dźwięku w jego rozmaitych aspektach.

Wymagania wstępne

brak

Efekty kształcenia

Wiedza Student:zna podstawowe prawa akustyki niezbędne dla rozumienia procesów mówienia i słyszenia (L1A_W02, L1P_W02)rozumie sposób działania narządów mowy i słuchu człowieka (L1A_W12)zna i rozumie podstawowe prawa psychoakustyki (L1A_W02, L1P_W02)potrafi wymienić cechy dźwięku i opisać ich percepcję przez ludzki narząd słuchu w oparciu o znane z literatury eksperymenty psychoakustyczne (L1A_W05, L1A_W04)zna zasadnicze modele percepcji poszczególnych cech dźwięku (L1A_W05

Umiejętności Student:potrafi rejestrować i analizować dźwięki mowy ludzkiej przy pomocy specjalistycznych programów komputerowych (L1P_U01)umie zaprojektować i przeprowadzić prosty eksperyment psychoakustyczny (L1A_U01, L1A_U05, , L1P_U05)interpretuje wyniki eksperymentów psychoakustycznych w oparciu o znane modele percepcyjne (L1A_U01, L1A_U05, L1P_U05)


Student:potrafi ocenić przydatność poznanych metod badawczych, stosowanych w akustyce i fonetyce do celów diagnostycznych i terapeutycznych (L1A_K03);rozumie potrzebę dokształcania się (L1A_K01, P_K01, L1P_K06).

Treści kształcenia 1. Dźwięk: jego cechy, rozchodzenie się w przestrzeni, prędkość dźwięku zapis graficzny sygnałów dźwiękowych – oscylogram; poziom natężenia – decybele, ton sinusoidalny, widmo dźwięku2. Podstawowe rodzaje źródeł dźwięku – zasady ich działania.3. Budowa i funkcjonowanie aparatu mowy człowieka: oddychanie, fonacja i artykulacja; ton krtaniowy, formanty, synteza mowy.3. Parametry charakteryzujące dźwięki mowy, analiza mowy, przykładowe programy komputerowe do analizy mowy ludzkiej.4. Budowa i mechanizmy działania narządu słuchu: ucho zewnętrzne, środkowe i wewnętrzne, drgania błony podstawnej, układ nerwowy narządu słuchu5. Percepcja dźwięku w dziedzinie amplitudy: prawo Fechnera krzywe równej głośności, prawo Stevensa, dyskryminacja natężenia, prawo Webera.6. Zjawisko maskowania, pasma krytyczne i filtry słuchowe7. Percepcja wysokości dźwięku, skala melowa, teoria miejsca i teoria czasu, percepcja wielotonów, wysokość rezydualna, dyskryminacja wysokości dźwięków.8. Percepcja dźwięków w dziedzinie czasu (przerwa czasowa, czas trwania sygnału); modele rozdzielczości czasowej.9. Interwały muzyczne10. Parametry charakteryzujące barwę dźwięku.

11. Słyszenie dwuuszne i lokalizacja źródła dźwięku.12. Specyfika percepcji dźwięków mowy.


czynny udział w zajęciach (obecność i zbieranie głosu w dyskusji, praca z programami komputerowymi) oraz pisemny test końcowy

Metody dydaktyczne

wykład konwersatoryjny, eksperyment, metody ćwiczeniowo praktyczne

Literatura Literatura podstawowa1.F.A. Everest, Podręcznik akustyki, , Wyd. Sonia Draga, Katowice, 20072. Szczepankowska B., Fonetyka akustyczna, audytywna i wizualna, PWN,

Warszawa 1985.3. U. Jarosz, Wykłady z psychoakustyki, Poznań 1998.4. B.C.J. Moore, Wprowadzenie do psychologii słyszenia, Warszawa 1999Literatura uzupełniająca1.E. Ozimek, Dźwięk i jego percepcja. Aspekty fizyczne i psychoakustyczne,

Warszawa-Poznań 2002Informacje dodatkowe


Data: ………………………….. Podpis: ……………………………..Nazwa przedmiotu

Fonetyka audytywna Punkty ECTS 2


konwersatorium 15


Prof. dr hab. Stanisław Bednarek


Prof. dr hab. Stanisław Bednarek


W czasie konwersatorium studenci zapoznają się przedmiotem i współczesnymi metodami badań, stosowanymi w fonetyce audytywnej oraz jej wykorzystaniem w diagnostyce i terapii logopedycznej.

Wymagania wstępne

znajomość podstaw fonetyki artykulacyjnej, znajomość gramatyki języka polskiego


e1. zna terminologię związaną z fonetyką audytywną (L1A_W02, L1P_W02),e2. ma wiedzę teoretyczną dotyczącą budowy i funkcjonowania narządów mowy człowieka (L1A_W12),e3. ma wiedzę teoretyczną dotyczącą budowy i funkcjonowania narządów słuchu człowieka (L1A_W12),e4. zna metody badań stosowane w fonetyce audytywnej (L1A_W04),e5. ma wiedzę o współczesnych kierunkach rozwoju metod badawczych w fonetyce audytywnej (L1A_W03)

Umiejętności Student:e6. potrafi dokonać analizy i zapisu ciągu fonicznego przy użyciu pisma fonetycznego (L1A_U04)e7. student potrafi posługiwać się podstawowymi modelami teoretycznymi, opisującymi wytwarzanie i percepcję dźwięków mowy (L1A_U01),e8. potrafi posługiwać się podstawowymi pojęciami używanymi do opisu cech dźwięków (L1A_U01)



Treści kształcenia 1. Przedmiot badań fonetyki audytywnej,2. Rozwój fonetyki audytywnej,3. Współczesne metody badań stosowane w fonetyce audytywnej,4. Międzynarodowy alfabet fonetyczny (IPA) i jego rozszerzenie (ExtIPA),5. Symbole jakości dźwięku (VQS) i ich zastosowanie do opisu cech

głosek,6. Dźwięk jako zjawisko fizyczne – jego cechy i wytwarzanie,7. Budowa narządów mowy i ich rola w wytwarzaniu dźwięków mowy,8. Budowa narządów słuchu i ich funkcjonowanie,9. Współczesne modele percepcji mowy,10. Percepcja dźwięków języka polskiego,11. Współczesne kierunki rozwoju fonetyki audytywnej.


Sprawdzian wiedzy i umiejętności oceniany w skali 2-5, bieżąca ocena przygotowania do zajęć w skali 2-5, aktywny udział w zajęciach. Sprawdzane są: e1÷e8.

Metody dydaktyczne

Ćwiczeniowe oparte na wykorzystaniu różnych źródeł wiedzy

Literatura Literatura podstawowa:U. Jarosz, Wykłady z psychoakustyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań (1998).B. C. J. Moore, Wprowadzenie do psychologii słyszenia, Warszawa, Poznań (1999).A. Trochymiuk, R. Święciński, Symbole podstawowej (IPA) i rozszerzonej (ExtIPA) transkrypcji Międzynarodowego Towarzystwa Fonetycznego, „Audiofonologia” t. 25 (2004).B. Wierzchowska, Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław (1980).J. Szypra-Kozłowska, Wprowadzenie do współczesnej fonologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin (2002).M. Wiśniewski, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń (19980.B. Szczepankowska, Fonetyka akustyczna, audytywna i wizualna, Państwowe Wydawnictwa Naukowe, Warszawa (1985).M. Dłuska, Fonetyka polska. Artykulacje głosek polskich, Państwowe Wydawnictwa Naukowe, Warszawa (1981).

Literatura uzupełniająca:M. Wiśniewski, Zadania z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń (1999),M. Skorko, Fizyka Państwowe Wydawnictwa Naukowe, Warszawa (1978).


brak


Data: ………………………….. Podpis: ……………………………..

Nazwa przedmiotu Alternatywne sposoby porozumiewania się Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

konwersatorium 15






Studenci poznają podstawy teoretyczne wspomagających i alternatywnych metod komunikacji, wybrane metody, systemy znaków graficznych, manualnych i przestrzenno-dotykowych. Zostają zapoznani ze specyfiką wprowadzania komunikacji alternatywnej i wspomagającej w poszczególnych grupach użytkowników

Wymagania wstępne

brak

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e1. Zna elementarną terminologię dotyczącą podstawowych pojęć,

terminologii, podziałów alternatywnej i wspomagającej komunikacji oraz potrafi zastosować ją w praktyce (A_W02, P_W01),

e2. Ma podstawową wiedzę dotyczącą diagnozy funkcjonalnej, oceny kompetencji komunikacyjnych użytkowników AAC (A_W04, P_W04),

e3. Zna poszczególne systemy znaków, metody komunikacji alternatywnej; zna zasady tworzenia indywidualnego systemu komunikacji (A_W05),

Umiejętności Student:e4.Potrafi posługiwać się programami informatycznymi przy

konstruowaniu pomocy komunikacyjnych (P_U01),e5. Potrafi ocenić przydatność i celowość stosowania metod komunikacji

alternatywnej i wspomagającej (P_U04, P_U05),e6. Potrafi wykorzystać wiedzę psychologiczną i pedagogiczną przy

wyborze indywidualnego systemu komunikacji, posiada umiejętność rozumienia i analizowania danych z diagnozy (A_U11, P_U09),

e7. Potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem podstaw poszczególnych metod komunikacji alternatywnej i wspomagającej (P_U06),


Student:e8. rozumie konieczność samodoskonalenia (A_K01, P_K01)e9. potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności (P_K06)

Treści kształcenia 1. Pojęcie alternatywnej i wspomagającej komunikacji (AAC), idea wprowadzania komunikacji.

2. Charakterystyka użytkowników AAC; specyfika wprowadzania komunikacji niewerbalnej w poszczególnych grupach użytkowników.

3. Systemy znaków manualnych, graficznych i przestrzenno-dotykowych; praktyczne zastosowanie wybranych metod; charakterystyka systemów AAC.

4. Pomoce dydaktyczne.5. Diagnoza funkcjonalna, ocena kompetencji komunikacyjnych.6. Zasady wyboru systemu AAC, metodyka wprowadzania znaków; zasady

tworzenia indywidualnego systemu komunikacji.


Test sprawdzający poziom wiadomości studentów (sprawdzający: e1, e2, e3), przygotowanie wybranej pomocy do komunikacji np. tablica komunikacyjna, piktogramy, fotogramy (sprawdzający: e4, e5, e6, e7); aktywny udział w zajęciach, uczestniczenie w zadaniach problemowych przygotowanych przez prowadzącego zajęcia (sprawdzający: e5, e6, e7).

Metody dydaktyczne

Ćwiczeniowa, projektu, studium przypadku

Literatura Literatura podstawowa1. Błeszyński J. (red.) (2008), Alternatywne i wspomagające metody

komunikacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków2. Piszczek M. (red.) (1997), Metody komunikacji alternatywnej w pracy

z osobami niepełnosprawnymi.3. Tetzchner S., Martinsen H. (2002), Wprowadzenie do

wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania się, Stowarzyszenie „Mówić bez Słów”, Warszawa

Literatura uzupełniająca4. Baran J., Mkruta A. (red.) (2007), Umiejętności komunikacyjne osób z

niepełnosprawnością. Teoria, diagnoza, wspomaganie. Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków

5. Dykcik W., Twardowski A. (red.) (2004), Wspomaganie rozwoju i rehabilitacja dzieci z genetycznie uwarunkowanymi zespołami zaburzeń, Wydawnictwo Naukowe PTP, Poznań

6. Gałkowski T., Szeląg E., Jastrzębowska G. (red.) (2005), Podstawy neurologopedii, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego

7. Grabias S. (red.)`(2001), Zaburzenia mowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin

8. Przybysz-Piwkowa M. (red.) (2002), Metody wspomagające rozwój mowy w różnych jego opóźnieniach, Wydawnictwo DiG, Warszawa

9. Smyczek A. (2000), Wspomagające sposoby porozumiewania się, Warszawa



Data: ………………………….. Podpis: ……………………………..

Nazwa przedmiotu ZABURZENIA MOWY W DEMENCJI Punkty ECTS 3


Wykład+ćwiczenia konwersatoryjne

20+10


dr Iwona Kocemba


dr Iwona Kocemba, mgr Zofia Rogalińska

Skrócony opis Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z informacjami na temat

przedmiotu procesu dementywnego i chorób z tym stanem związanych oraz cechami charakterystycznymi mowy w poszczególnych rodzajach demencji. Jak również wykształcenie umiejętności rozpoznawania zaburzeń mowy u chorych z demencją, oceny możliwości i ograniczeń komunikacyjnych pacjentów

Wymagania wstępne

Brak

Efekty kształcenia

Wiedza Student:1. student zna postacie otępień (A_W02),2. wie, że praca z chorym otępiałym musi uwzględniać nasilenie

upośledzenia funkcji poznawczych (P_W01),3. rozumie procesy patologiczne prowadzące do powstania zaburzeń

mowy w otępieniach o różnej etiologii (P_W01);

Umiejętności Student:4. potrafi sformułować i zrealizować plan terapeutyczny (P_U01,

P_U04)


Student:5. student rozumie potrzebę samodoskonalenia, ma świadomość

znaczenia poznania problematyki otępień i specyfiki zaburzeń mowy u ludzi w wieku podeszłym zdrowych i otępiałych (A_K01, P_K01),

6. student potrafi pracować z chorym otępiałym i jego opiekunem, ocenić możliwości chorego (A_K06).

Treści kształcenia 1. Fizjologiczny proces starzenia się2. Pojęcie i charakterystyka otępienia3. Klasyfikacja i przyczyny demencji4. Otępienie w chorobie Alzheimera5. Charakterystyka zaburzeń mowy w otępieniu6. Wypowiedź w demencji. Społeczne i sytuacyjne uwarunkowania

zachowań językowych7. Zaburzenia mowy w chorobie Alzheimera8. Logiczno treściowa struktura wypowiedzi w demencji typu

Alzheimera9. Rehabilitacja i opieka nad chorym z zespołem otępiennym10. Kolokwium zaliczające


test sprawdzający wiedzę i umiejętności oceniany w skali 2-5, sprawdzane będą e1, e2, e3, e5,

Metody dydaktyczne


Literatura Literatura podstawowaDomagała A., Zachowania językowe w demencji, Lublin 2007Leszek J., (red) Choroby otępienne. Teoria i praktyka, Wrocław, 2003Szepietowska E., Daniluk B. , Zaburzenia językowe w demencji w ujęciu neuropsychologii klinicznej, Audiofonologia, Tom XVI 2000, s 117-135

Literatura uzupełniającaGrabias S., Kurkowski M., Logopedia. Teoria Zaburzeń mowy, Lublin,

2012Woźniak T., Domagała A., (red) Język Interakcja Zaburzenia Mowy,

Lublin, tom 2/2007Informacje dodatkowe


Data: …30.09.2014 .. Podpis: ……Iwona Kocemba

Nazwa przedmiotu: FONIATRIALiczba godzin: 15 + 15Typ zajęć: wykład + konwersatoriumForma zaliczenia: zaliczenieSkrócony opis: Cele przedmiotu: Nabycie podstawowej wiedzy o anatomii, fizjologii i patologii narządu głosu. Zapoznanie z metodami diagnostycznymi narządu głosu oraz interpretacja wyników podstawowych technik diagnostyki. Wymagania wstępne: brakEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student ma podstawowe wiadomości z zakresu anatomii, fizjologii i patofizjologii narządu głosu i mowy (A_W12);

b/ umiejętności: student potrafi interpretować wyniki badań diagnostycznych narządu głosu (A_U16); potrafi dokonywać diagnostyki różnicowej zaburzeń głosu (A_U17);

c/ kompetencje społeczne: student posiada umiejętność pracy z pacjentem dorosłym i dzieckiem (A_K06); potrafi edukować pacjenta w zakresie zasad higieny narządu głosu (A_K08).

Treści kształcenia:Anatomia i fizjologia narządu głosu i mowy. Fizjologiczny rozwój głosu i mowy. Badanie

foniatryczne. Metody badania narządu głosu i mowy. Ocena kliniczna oraz instrumentalne metody badania narządu głosu i mowy. Podstawy kliniczne chorób narządu głosu i mowy. Klasyfikacja zaburzeń głosu i mowy. Podstawowe jednostki chorobowe narządu głosu i mowy. Pacjenci laryngektomowani. Wpływ słuchu na jakość głosu. Higiena narządu głosu. Profilaktyka zaburzeń głosu. Choroba zawodowa narządu głosu. Zasady leczenia i rehabilitacji zaburzeń głosu. Głos zastępczy.Sposoby i kryteria oceniania: zaliczenie testowe oraz ocena umiejętności praktycznych. Metody dydaktyczne: wykład informacyjny; konwersatorium – metoda ćwiczeniowa, pokaz, studium przypadku Literatura: Pruszewicz A. (red.) Foniatria kliniczna, Poznań 1992, Obrębowski A. Narząd głosu i jego znaczenie w komunikacji społecznej, Poznań 2008,Gałkowski T., Szeląg E., Jastrzębowska G. Podstawy neurologopedii, Opole 2005, Obrębowski A., Tarkowski Z. (red.) Zaburzenia procesu komunikatywnego, Poznań 2003, Zalecane standardy – materiały szkoleniowe na portalu edukacyjnym Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu http://edu.ifps.org.plInformacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu Patologia narządów słuchu Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład konwersatoryjny 15


Prof. dr hab. med. Jurek Olszewski




Opanowanie wiedzy z zakresu klasyfikacji zaburzeń, najczęstszych przyczyn i mechanizmów poszczególnych zaburzeń słuchu oraz ich objawów klinicznych.

Wymagania wstępne

Znajomość anatomii i fizjologii ucha z I roku studiów.

Efekty kształcenia

Wiedza Student:1. zna klasyfikację zaburzeń słuchu, najczęstsze przyczyny, mechanizmy

i objawy kliniczne (A_W15).2. zna problemy psychologiczne dziecka głuchego i jego rodziców

(L1A_W09).3. zna źródła hałasu a także zasady profilaktyki i prewencji

uszkodzenia słuchu (L1A_W14).4. zna miejsce audiologii w ramach organizacji systemu ochrony

zdrowia (L1A_W23

Umiejętności Student:1. potrafi wskazać nieprawidłowości w anatomii i fizjologii

narządu słuchu (A_U15).2. porównuje rozwój dziecka słyszącego i niesłyszącego

(L1A_U13).3. opisuje skutki uszkodzenia słuchu w poszczególnych sferach

rozwojowych (L1A_U14).4. zna podstawy diagnostyki złożonych przypadków uszkodzeń

słuchu, nabył umiejętności oceny wybranych przypadków klinicznych (L1A_U17).


Student:

1. potrafi stawiać dobro pacjenta na pierwszym miejscu, okazać szacunek i zrozumienie wobec pacjenta (L1A_K06).

2. wie, że należy przestrzegać tajemnicy i poszanowania intymności i wszelkich praw pacjenta (L1A_K07).

3. potrafi edukować pacjenta w zakresie zasad higieny narządu głosu (L1A_K08).

Treści kształcenia Klasyfikacje zaburzeń słuchu: przewodzeniowe zaburzenia słuchu, zaburzenia

słuchu typu ślimakowego, zaburzenia słuchu typu pozaślimakowego, mieszane

zaburzenia słuchu, zaburzenia słuchu w wieku podeszłym, zaburzenia słuchu

uwarunkowane genetycznie, wrodzone zaburzenia słuchu. Diagnostyka i

leczenie chorób narządu słuchu.

Wykład I. Przyczyny i diagnostyka zaburzeń słuchu (dyskusja).

Wykład II. Uraz akustyczny - etiopatogeneza, profilaktyka i leczenie

(dyskusja).

Wykład III. Zapalenia ucha środkowego część I (dyskusja).

Wykład IV. Zapalenia ucha środkowego część II ( +50 min. film).

Wykład V. Wybrane jednostki chorobowe ucha + filmy :

stapedektomia- 10 min., operacja zachowawcza ucha- 15 min., operacja

radykalna ucha- 10 min., operacja implantu ślimakowego-25 min.)

Wykład VI. Epidemiologia oraz aktualne problemy osób niesłyszących i

niedosłyszących (dyskusja). Badanie słuchu i ważniejsze czynności

protetyczne ( 40 min. film).


Egzamin

Metody dydaktyczne

Wykłady konwersatoryjne

Literatura Literatura podstawowaJanczewski G. (red.): Otorynoloaryngologia praktyczna – podręcznik dla studentów i lekarzy. Warszawa 2005.2. Śliwińska-Kowalska M.(red.): Audiologia kliniczna. Mediton, Łódź 2005.3. Pruszewicz A. (red.): Podstawy audiologii klinicznej. AM, Poznań 2000.

Literatura uzupełniająca1. Hall III J. W., Mueller G. H.: Audiologists’ desk reference. San Diego1997.2. Gelfand A. S.: Essentials of Audiology. Thieme 2001.3. Musiek F.E., Rintelmann W. F.: Contemporary perspectives in hearing assessment. Boston 1999.4. Olszewski J.: Fizjoterapia w otolaryngologii dla studentów fizjoterapii (podręcznik). α - medica press, Bielsko-Biała 2005.

5. Olszewski J.: Medical rehabilitation in otorhinolaryngology for students of medecine and physiotherapy. Medical Uniwersity, Lodz 2010.


Jednostka prowadząca zajęcia;Klinika Otolaryngologii, Onkologii Laryngologicznej, Audiologii i

Foniatrii II Katedry Otolaryngologii UM

Adres jednostki;Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM- Centralny Szpital WeteranówUl. Żeromskiego 113

Kontakt;

Tel. 639-35-80/81 fax. 639-35-80/81

Kierownik jednostki;Prof. dr hab. med. Jurek Olszewski


Data: …30.09.2014. Podpis: ……………….

Nazwa przedmiotu: AUDIOMETRIA TONALNA, SŁOWNA I ELEKTROFIZJOLOGICZNALiczba godzin: 15 + 30Typ zajęć: wykład + konwersatoriumForma zaliczenia: egzaminSkrócony opis: Zadania: Nabycie wiedzy w zakresie anatomii, fizjologii i patofizjologii narządu słuchu. Zapoznanie z metodami diagnostycznymi narządu słuchu oraz interpretacja wyników podstawowych technik diagnostycznych. Wymagania wstępne: brakEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student ma podstawową wiedzę o anatomii, fizjologii i patofizjologii narządu słuchu (A_W12),

zna profilaktykę i prewencję uszkodzeń słuchu (A_W14), student zna subiektywne i obiektywne metody badania słuchu, integrację metod

subiektywnych i obiektywnych (A_W13, A_W18); b/ umiejętności:

student umie w podstawowym zakresie wykrywać i różnicować niedosłuchy (A_U18), zna metody rehabilitacji uszkodzeń słuchu (pacjenci dorośli, dzieci) (P_U01, P_U04); potrafi interpretować wyniki badań i analizować przypadki kliniczne (A_U16, A_U17);

c/ kompetencje społeczne: student ma nawyk i umiejętność stałego dokształcania się (A_K01), stawia dobro pacjenta na pierwszym miejscu, okazuje szacunek i zrozumienie wobec pacjenta

(A_K06), przestrzega tajemnicy i poszanowania intymności i wszelkich praw pacjenta (m.in. prawa do

informacji, do świadomej decyzji) (A_K07). Treści kształcenia:Podstawy fizyczne audiologii. Anatomia i fizjologia narządu słuchu. Fizjologia słyszenia. Teorie słyszenia. Wpływ słuchu na rozwój mowy. Subiektywne i obiektywne metody badania słuchu. Kliniczna ocena narządu słuchu, specyfika oceny audiologicznej dzieci. Interpretacja wyników badań i analiza przypadków klinicznych. Podział, rodzaje niedosłuchów. Jednostki patologiczne narządu słuchu. Czynniki ryzyka uszkodzenia słuchu. Grupy ryzyka wystąpienia uszkodzenia słuchu. Diagnostyka różnicowa zaburzeń słuchu. Metody wykrywania symulacji niedosłuchu. Choroba zawodowa narządu słuchu. Metody leczenia i rehabilitacji niedosłuchu i głuchoty (aparaty słuchowe, implanty słuchowe). Profilaktyka i prewencja uszkodzeń słuchu. Higiena narządu słuchu. Podstawowe zagadnienia z zakresu anatomii, fizjologii i patofizjologii układu równowagi. Repetytorium - fizjologia narządu słuchu, fizjologia słyszenia. Subiektywne i obiektywne metody badania słuchu. Audiometria odruchowa, audiometria odpowiedzi elektrycznych, emisje otoakustyczne. Integracja wyników badań subiektywnych i obiektywnych słuchu. Kliniczna ocena narządu słuchu w oparciu o badania subiektywne i obiektywne. Specyfika oceny audiologicznej dzieci. Rozpoznawanie i różnicowanie niedosłuchów w oparciu o badania obiektywne. Diagnostyka

różnicowa zaburzeń słuchu. Metody wykrywania symulacji niedosłuchu. Zastosowanie badań obiektywnych w rozpoznawaniu choroby zawodowej narządu słuchu. Interpretacja wyników badań i analiza przypadków klinicznych.Sposoby i kryteria oceniania: egzamin praktyczny i teoretyczny Metody dydaktyczne: wykład informacyjny; konwersatorium – studium przypadku, metoda ćwiczeniowa, metoda projektuLiteratura: Śliwińska-Kowalska M. (red.), Audiologia kliniczna, r. III i VII., Łódź 2005, Pruszewicz A., Audiologia kliniczna - zarys, Poznań 2010, Sułkowski W., Zasady profilaktyki uszkodzeń słuchu spowodowanych hałasem, Łódź 2001, Hojan E. Dopasowanie aparatów słuchowych, Łódź 2009, Latkowski B., Morawiec – Bajda A., Jóźwiak J., Badania narządu słuchu i układu równowagi, Warszawa 1997, Kochanek K., Piłka A., Katalog słuchowych potencjałów wywołanych pnia mózgu, Warszawa 2000, Janczewski G. (red.), Otorynolaryngologia praktyczna, Warszawa 2005,Zalecane standardy – materiały szkoleniowe na portalu edukacyjnym Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu http://edu.ifps.org.plInformacje dodatkowe: zalecany fakultatywny wykład Praktyczne zastosowanie technik audiometrycznych w diagnozowaniu i różnicowaniu zaburzeń słuchu

Nazwa przedmiotu: DYDAKTYKA AUDIOFONOLOGII 1 i 2Liczba godzin: 15 +15Typ zajęć: wykład + konw. Forma zaliczenia: zaliczenieSkrócony opis: celem przedmiotu jest zapoznanie z metodologią postępowania logopedycznego w przypadkach uszkodzeń słuchu. Zapoznanie ze strategiami metody audytywno-werbalnej i zasadami wczesnego wychowania słuchowego. Przedstawienie zasad budowania podsystemu fonologicznego języka, stanowiącego podstawę rozwoju pozostałych podsystemów, oraz usprawnianiu poszczególnych funkcji słuchowych w oparciu o zasady wczesnego wychowania słuchowego.Wymagania wstępne: brakEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student zna podstawową terminologię związaną z dydaktyką audio fonologii (A_W02); b/ umiejętności:

student ma umiejętność diagnozowania i programowania terapii osób niesłyszących w oparciu o wybrane strategie postępowania terapeutycznego (A_U17, P_U01, P_U04);

c/ kompetencje społeczne: student wie, jak postępować z osobami niesłyszącymi (A_K06).

Treści kształcenia:Rozwój niemowląt z uszkodzeniami słuchu i warunkami podjęcia wczesnego wychowania słuchowego powiązanego z programowaniem ćwiczeń usprawniających poszczególne funkcje słuchowe. Analiza założeń metody audytywno-werbalnej i zasad jej wykorzystania w celu budowania kompetencji językowej, komunikacyjnej i kulturowej dzieci niesłyszących. Wybrane programy autorskie z zakresu metody audytywno-werbalnej, takie jak: metoda oralna Susanny Schmid-Giovannini (Szwajcaria), metoda macierzysta Anthonego van Udena (Holandia), metoda werbotonalna Petara Guberiny (Jugosławia), metoda Warrena Estabrooksa (Kanada). Omówienie strategii terapeutycznych poszczególnych programów i analizowanie ich skuteczności. Możliwości budowania systemu językowego u dzieci niesłyszących w oparciu o wczesną naukę czytania. Metoda czytania globalnego (G. Doman) i nauka czytania sylab (alternatywna metoda nauczania systemu językowego dzieci prelingwalnie ogłuchłych J. Cieszyńskiej) – przedstawiane są możliwości obu metod oraz sposoby ich wdrażania. Ćwiczenia przygotowujące do wczesnej nauki czytania i jej etapy. Metodologia badań rozwoju leksykalnego i gramatycznego dzieci niesłyszących. Akwizycja leksyki w rozwoju językowym dziecka niesłyszacego. Zasady nabywania słów i ich znaczeń przez dziecko niesłyszące – mechanizmy umożliwiające efektywne uczenie się słów. Kształtowanie się podsystemu morfologicznego – rozumienie i tworzenie wyrazów pochodnych. Zasady nabywania wyrazów

pochodnych. Kategorie słowotwórcze w rozwoju językom dziecka niesłyszącego. Wpływ komplikacji strukturalno-semantycznej na proces przyswajania wyrazów pochodnych. Metodologia badań akwizycji reguł morfologicznych (fleksyjnych i słowotwórczych) – zasady konstruowanie narzędzi badawczych. Omówienie pomocy dydaktycznych wykorzystywanych w terapii.Sposoby i kryteria oceniania: zaliczenie w formie testu, zaprogramowanie terapii osób niesłyszących.Metody dydaktyczne: wykład informacyjny; konwersatorium – metoda projektu, studium przypadkuLiteratura: Cieszyńska J., Od słowa przeczytanego do wypowiedzianego. Droga nabywania systemu językowego przez dzieci niesłyszące w wieku poniemowlęcym i przedszkolnym, Kraków 2000, Csányi Y., Słuchowo werbalne wychowanie dzieci z uszkodzonym narządem słuchu, Warszawa1994, Doman G., Jak nauczyć małe dziecko czytać 1988, , Kurkowski Z.M., Mowa dzieci sześcioletnich z uszkodzonym narządem słuchu, Lublin 1996, Kurkowski Z.M., Trochymiuk A., Metoda audytywno-werbalna, /w:/ Grabias S. (red.) Encyklopedia Zaburzeń Mowy, Lublin 2006, w druku, Kleśta J., Analiza akustyczna polskich spółgłosek trących bezdźwięcznych realizowanych przez dzieci niesłyszące „Audiofonologia” 26, 2004, s. 105-118, Krakowiak K., Problem kreatywności i poprawności w rozwoju języka niesłyszących, /w:/ Szkice o wychowaniu dzieci z uszkodzeniami słuchu, Stalowa Wola 2003 s. 105–115, Łobacz P., Grygiel, /w:/, Baranowska, E., Francuzik, K. Klasyfikacja samogłosek polskich za pomocą sieci neuronowych w wymowie dzieci niesłyszących, „Audiofonologia” 23, 2003, s. 7-31, Maniecka-Aleksandrowicz B., Szkiełkowska A., Zaburzenia głosu i rehabilitacja osób z uszkodzonym narządem słuchu /w:/ Zaburzenia głosu – badanie – diagnozowanie – metody usprawniania, (red.) Mierzejewska H., Przybysz-Piwkowa M., Warszawa 1998, Szymańska R., Podstawowe metody wywoływania i korygowania głosek w wypowiedziach dzieci z wadą słuchu, /w:/ Wybrane zagadnienia z surdopedagogiki, (red.) Eckert U., Warszawa 1998, Informacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu: PODSTAWY TECHNIKI MEDYCZNEJLiczba godzin: 15Typ zajęć: wykład Forma zaliczenia: zaliczenieSkrócony opis: Zadania: Przedstawienie studentom wybranych technik diagnostycznych i terapeutycznych we współczesnej medycynie, podstaw fizycznych ich działania oraz możliwości. Wyjaśnienie niektórych procesów fizykochemicznych zachodzących w ludzkim organizmie w kontekście oddziaływania z urządzeniami diagnostycznymi. Wymagania wstępne: brakEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student zna budowę i zasadę działania najważniejszych urządzeń stosowanych w diagnostyce i terapii (A_W18),

wie, w jakiej formie prezentowane są wyniki badań (A_w13);b/ umiejętności:

student potrafi ocenić przydatność technik medycznych przedstawianych podczas zajęć w diagnostyce i terapii (A_U17);

c/ kompetencje społeczne: student widzi potrzebę szczegółowego zapoznawania się z technikami stosowanymi

w audiologii i foniatrii (A_K01).Treści kształcenia:

– Promieniowanie X, własności i oddziaływanie z materią. Powstawanie promieniowania X, budowa lamp rentgenowskich, widma promieniowania.

– Zastosowania promieni rentgena w diagnostyce medycznej. Analogowe i cyfrowe techniki obrazowania. Diagnostyka konwencjonalna, mammografia, rentgenowska tomografia komputerowa

– Promieniowanie jądrowe, pierwiastki promieniotwórcze, prawo rozpadu, oddziaływanie promieniowania jądrowego z materią.

– Diagnostyka radioizotopowa: kamera gamma, tomografia kwantów gamma, i pozytonowa. Radioterapia: promieniowaniem X, promieniowaniem gamma, elektronami, neutronami i protonami. Akceleratory radioterapeutyczne. Brachyterapia

– Oddziaływanie promieniowania jonizującego na organizm człowieka. Kontrola dozymetryczna. Dawki graniczne.

– Zjawiska elektryczne i elektrochemiczne w komórkach. Potencjał czynnościowy. Elektrokardiografia, elektroencefalografia

– Podstawowe prawa elektromagnetyzmu. Pole magnetyczne w materii. Spin. Atomowe i jądrowe momenty magnetyczne. Rezonans magnetyczny. Tomografia rezonansu magnetycznego

– Echo ultradźwiękowe - ultrasonografia.– Wybrane techniki diagnostyczne w audiologiii foniatrii: progowa audiometria tonalna,

audiometria mowy, otoemisja akustyczna, audiometria impedancyjna, wideostroboskopiaSposoby i kryteria oceniania: test pisemny.Metody dydaktyczne: wykład informacyjnyLiteratura:

a) podstawowa: M. Nałęcz(red.), Biocybernetyka i inżynieria biomedyczna, t. 9 Fizyka medyczna,Warszawa 2002; G. Pawlicki, Podstawy inżynierii medycznej, Warszawa 1997

b) uzupełniająca: M. Nałęcz(red.), Biocybernetyka i inżynieria biomedyczna, t. 8 Biopomiary,Warszawa 2002; K. Meyer-Waarden, Wprowadzenie do biologicznej i medycznej techniki pomiarowej, Warszawa 1980

Informacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu Dyslalia audiogenna Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin



mgr Katarzyna Banach


mgr Katarzyna Banach


zapoznanie studentów z rodzajami zaburzeń artykulacyjnych wynikających z niedosłuchu. Doskonalenie umiejętności diagnozowania zaburzeń artykulacyjnych i ich korekcji.

Wymagania wstępne

brak

Efekty kształcenia

Wiedza Student:L1A_W09 – zna problemy psychologiczne dziecka głuchego i jego rodzicówL1A_W10 – zna wybrane strategie i metody organizowania procesu nauczaniaL1A_W11 – zna terminologię związaną z zaburzeniami mowy i ich przyczynami, ma wiedzę w zakresie badan naukowych nad tymi zaburzeniamiL1A_W165 – zna klasyfikację zaburzeń słuchu, najczęstsze przyczyny, mechanizmy i objawy kliniczne

Umiejętności Student:

L1A_U13 – porównuje rozwój dziecka słyszącego i niesłyszącegoL1A_U14 – opisuje skutki uszkodzenia słuchu w poszczególnych sferach rozwojowychL1A – U15 – potrafi wskazać nieprawidłowości w anatomii i fizjologii narządu głosu, mowy i słuchu


Student:L1A_K06 – potrafi stawiać dobro pacjenta na pierwszym miejscu, okazac szacunek i zrozumienie wobec pacjenta

Treści kształcenia Wybrane zagadnienia z anatomii, fizjologii i patologii narządu słuchu. Analiza nieprawidłowości w budowie i funkcjonowaniu narządu słuchu mogących być podłożem wad wymowy. Porozumiewanie się, mowa i jej zaburzenia spowodowane wadą słuchu. Ćwiczenia kształtujące i wspomagające rozwój mowy dziecka niesłyszącego. Zaburzenia słuchu fonematycznego. Etapy logopedycznej pracy korekcyjnej.


konspekt terapii logopedycznej

Metody dydaktyczne

metoda projektu, metoda ćwiczeniowa

Literatura Literatura podstawowa1. D. Bouvet, Mowa dziecka. Wychowanie dwujęzykowe dziecka niesłyszącego,

przekł. R. Gałkowski, Warszawa 1996.2. J. Cieszyńska, Od słowa przeczytanego do wypowiedzianego. Droga

nabywania systemu językowego przez dzieci niesłyszące w wieku poniemowlęcym i przedszkolnym, Kraków 2000.

Literatura uzupełniająca1. Pruszewicz A. Audiologia kliniczna. Zarys. Poznań 20032. M. Góralówna, Czynniki decydujące o rozwoju językowym dziecka z uszkodzonym

słuchem [w:] Głuchota a język, red. S. Grabias, ser.: Komunikacja językowa i jej zaburzenia, t. 7, Lublin 1994.


brak


Data: ………………………….. Podpis: ……………………………..

Nazwa przedmiotu Otoneurologia Punkty ECTS 2Forma zajęć/ Liczba godzin

Wykład konwersatoryjny 15






Przekazanie podstawowej wiedzy na temat funkcjonowania układu równowagi ze szczególnym uwzględnieniem mechanizmów podstawowych odruchów fizjologicznych, nauka wykonywania podstawowych testów wykorzystywanych w diagnostyce zaburzeń narządu równowagi, podstawowe jednostki chorobowe, diagnostyka i leczenie zawrotów głowy. Zawroty głowy w praktyce fizjoterapeuty. Rehabilitacja zawrotów głowy.

Wymagania wstępne

Ogólna znajomość anatomii i fizjologii układu równowagi z I roku studiów.

Efekty kształcenia

Wiedza Student:1. zna terminologię związaną z zaburzeniami układu równowagi i

ich przyczynami, ma wiedzę w zakresie badań naukowych nad tymi zaburzeniami (A_W11);

2. zna anatomię i fizjologię układu równowagi (L1A_W12).3. zna klasyfikację zaburzeń układy równowagi, najczęstsze

przyczyny, mechanizmy i objawy kliniczne zna funkcjonowanie układu równowagi a szczególnie mechanizmy podstawowych odruchów fizjologicznych (A_W15);

4. zna miejsce otoneurologii w ramach organizacji systemu ochrony zdrowia (A_W23);

Umiejętności Student:

1. potrafi wskazać nieprawidłowości w anatomii i fizjologii układu równowagi (A_U15);

2. potrafi identyfikować zawroty głowy oraz interpretować wyniki badań testów ot neurologicznych (A_U16);

3. zna podstawy diagnostyki złożonych przypadków uszkodzeń układu równowagi, nabył umiejętności oceny wybranych przypadków klinicznych (A_U17);


Student:4. potrafi stawiać dobro pacjenta na pierwszym miejscu, okazać

szacunek i zrozumienie wobec pacjenta (L1A_K06).5. wie, że należy przestrzegać tajemnicy i poszanowania

intymności i wszelkich praw pacjenta (L1A_K07).

Treści kształcenia Symptomatologia ogólna i przegląd przyczyn zawrotów głowy. Podstawy teoretyczne i przegląd testów wykonywanych w diagnostyce zaburzeń układu równowagi, zapoznanie z wykonywanymi badaniami diagnostycznymi: elektronystagmograficznymi, wideonystagmograficznymi i posturografii dynamicznejWykład I. PRZYCZYNY I DIAGNOSTYKA ZAWROTÓW GŁOWY.Wykład II. PODSTAWOWE JEDNOSTKI CHOROBOWE część I.Wykład III. PODSTAWOWE JEDNOSTKI CHOROBOWE część II. + filmy: badanie oto neurologiczne dr Tacikowska- 25 min., badanie otoneurologiczne własne- 10 min. zawroty głowy Abbott-20 min., dyskusja.Wykład IV. LECZENIE ZAWROTÓW GŁOWY + film (rehabilitacja ruchowa- 20 min.)- dyskusja.Wykład V. Zawroty głowy w praktyce fizjoterapeuty - nowoczesne metody diagnostyki i leczenia.Wykład VI. Pokaz filmów i dyskusja (zawroty głowy TVN-55 min.,

rehabilitacja zawrotów Rogowski Solvay - 13 min. Film, wykonanie testu VHIT- 5 min.).


Zaliczenie pisemne z oceną

Metody dydaktyczne

Wykłady konwersatoryjne

Literatura Literatura podstawowa1. Traczyk W., Trzebski A.: Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej, Warszawa 2001.2. Janczewski G., Latkowski B.(red).: Otoneurologia, Warszawa 2005.3. Latkowski J.B., Olszewski J., Kosiek K.: Podstawy farmakoterapii i fizjoterapii w wybranych jednostkach otorynolaryngologii (opracowanie dla lekarzy rodzinnych i lekarzy innych specjalności). GEERS, Łodź 2010.

Literatura uzupełniająca1. Olszewski J.: Fizjoterapia w otolaryngologii dla studentów fizjoterapii (podręcznik). α - medica press, Bielsko-Biała 2005.

2. Olszewski J.: Medical rehabilitation in otorhinolaryngology for students of medecine and physiotherapy. Medical Uniwersity, Lodz 2010.


Jednostka prowadząca zajęcia;Klinika Otolaryngologii, Onkologii Laryngologicznej, Audiologii i

Foniatrii II Katedry Otolaryngologii UM

Adres jednostki;Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM- Centralny Szpital WeteranówUl. Żeromskiego 113

Kontakt;Tel. 639-35-80/81 fax. 639-35-80/81

Kierownik jednostki;Prof. dr hab. med. Jurek Olszewski


Data: …22.10.2014. Podpis: ……………….

Nazwa przedmiotu: IMPLANTY I APARATY SŁUCHOWELiczba godzin: 15Typ zajęć: wykład Forma zaliczenia: zaliczenie

Skrócony opis: celem zajęć jest zapoznanie z podstawowymi wiadomościami na temat implantów słuchowych oraz nabycie podstawowej wiedzy teoretycznej i praktycznej z zakresu doboru aparatów słuchowych u dzieci i dorosłych.Wymagania wstępne: brakEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student zna zasady doboru implantów słuchowych (A_W15); student zna aparaty słuchowe dla dzieci i dorosłych (A_W20);

b/ umiejętności: student ma opanowane podstawowe umiejętności praktyczne w postępowaniu z osobami

implantowanymi (A_U21); student potrafi obsługiwać aparaty słuchowe dla dorosłych i dzieci, umie dobrać dla pacjenta

odpowiedni aparat (A_U21);c/ kompetencje społeczne:

student rozumie problemy i potrzeby osób niepełnosprawnych (A_K06). Treści kształcenia:Elementy anatomii i fizjologii narządu słuchu konieczne do zrozumienia funkcjonowania systemów implantów słuchowych. Podstawowe pojęcia z zakresu implantów słuchowych. Klasyfikacja implantów słuchowych, omówienie podziału na implanty aktywne i pasywne. Budowa i funkcjonowanie systemów implantów słuchowych. Kryteria kwalifikacji do stosowania różnego typu implantów słuchowych. Program Implantów Ślimakowych – procedury postępowania w okresie przed-, śród- i pooperacyjnym. Rehabilitacja audiologiczna pacjentów po wszczepieniu implantu słuchowego.Elementy elektroakustyki. Budowa, rodzaje aparatów słuchowych i ich parametry techniczne. Przegląd systemów wykorzystywanych w procedurach dopasowania aparatów słuchowych. Wskazania do protezowania słuchu u dzieci i dorosłych. Metody oceny korzyści protezowania (behawioralne i obiektywne). Systemy wspomagające słyszenie.Sposoby i kryteria oceniania: zaliczenie w formie testu.Metody dydaktyczne: wykład konwersatoryjny, pokazLiteratura: 1/ obowiązkowa: Skarżyński H. (red.) Implanty ślimakowe – rehabilitacja, Warszawa 2004. Skarżyński H., Lorens A., Piotrowska A. Wszczepy ślimakowe. /w:/ Śliwińska-Kowalska M. (red.) Audiologia kliniczna, Łódź 2005, Skarżyński H., Wszczepy ślimakowe /w:/ Pruszewicz A. (red.) Zarys audiologii klinicznej, Poznań 2000, Hojan E., Akustyka aparatów słuchowych, Poznań 1997,2/uzupełniająca: Niparko J., K., Cochlear Implants, Principles and Practice, 2000.Informacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu: CENTRALNE ZABURZENIA SŁUCHU Liczba godzin: 15Typ zajęć: wykład Forma zaliczenia: zaliczenieSkrócony opis: Zadania przedmiotu: Przyswojenie wiedzy o funkcjonowaniu centralnej części układu słuchowego. Przedstawienie przyczyn, obrazu klinicznego oraz metod diagnostycznych i terapeutycznych najczęściej występujących zaburzeń słuchu na poziomie centralnym.Wymagania wstępne: brakEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student zna funkcjonowanie centralnej części układu słuchowego (A_W12), zna przyczyny zaburzeń słuchu na poziomie centralnym (A_W15);

b/ umiejętności: student opanował metody diagnostyczne i terapeutyczne najczęściej występujących zaburzeń

słuchu na poziomie centralnym (A_U17);c/ kompetencje społeczne:

student rozumie problemy osób niepełnosprawnych (A_K06).

Treści kształcenia:Anatomia i fizjologia centralnej części układu słuchowego. Diagnostyka uszkodzeń centralnej części układu słuchowego. Metody leczenia centralnych zaburzeń słuchu. Prezentacja przypadków klinicznych. Ćwiczenia laboratoryjne: prezentacja i samodzielne wykonywanie testów wyższych funkcji słuchowych.Sposoby i kryteria oceniania: zaliczenie w formie testu.Metody dydaktyczne: wykład konwersatoryjnyLiteratura: 1/ obowiązkowa: Pruszewicz A. Audiologia kliniczna. Zarys. Poznań 2003. Wydawnictwo Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Senderski A., Słuchowe potencjały poznawcze w obiektywnej ocenie procesu rozumienia mowy. Rozprawa doktorska, Warszawa 2004, McPherson D. L., Kliniczne aspekty słuchowych potencjałów wywołanych, „Audiofonologia”, t. XII, 1998, s. 5-24, 2/ uzupełniająca: Chermak G. Musiek F., Central Auditory ProcessingDisorders New Perspectives, San Diego 1997, Katz J. (red.), Handbook of Clinical Audiology, Lippincott Williams & Wilkins 2002.Informacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu: HAŁAS A NARZĄD SŁUCHULiczba godzin: 15Typ zajęć: wykład Forma zaliczenia: zaliczenieSkrócony opis: Cele zajęć to: Opanowanie wiedzy na temat źródeł, właściwości i skutków oddziaływania hałasu. Metody profilaktyki i uszkodzenia słuchu spowodowanego hałasem. Zapoznanie z regulacjami prawnymi w zakresie walki z hałasem.Wymagania wstępne: brakEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student zna źródła hałasu a także zasady profilaktyki i prewencji uszkodzenia słuchu spowodowanego hałasem (A_W14);

b/ umiejętności: student zna podstawy diagnostyki złożonych przypadków uszkodzeń słuchu, nabył

umiejętności oceny wybranych przypadków klinicznych (A_U17), potrafi interpretować wyniki badań i analiz przypadków klinicznych (A_U16);

c/ kompetencje społeczne: student ma nawyk i umiejętność stałego dokształcania się (A_K01), stawia dobro pacjenta na pierwszym miejscu, okazuje szacunek i zrozumienie wobec pacjenta

(A_K06), przestrzega tajemnicy i poszanowania intymności i wszelkich praw pacjenta (m.in. prawa do

informacji, do świadomej decyzji) (A_K07).Treści kształcenia:

Hałas – źródła, poziomy, pomiar. Etiopatogeneza uszkodzeń słuchu spowodowanych hałasem i urazu akustycznego. Szacowanie ryzyka uszkodzenia słuchu. Patofizjologia uszkodzeń słuchu spowodowanych hałasem. Klinika uszkodzeń słuchu spowodowanych hałasem – izolowane działanie hałasu, łączne działanie hałasu i wibracji oraz hałasu i ototoksycznych substancji chemicznych. Diagnostyka uszkodzeń słuchu spowodowanych hałasem – testy konwencjonalne, rola emisji otoakustycznej, audiometrii wysokich częstotliwości. Indywidualna podatność na hałas – czynniki środowiskowe i genetyczne; metody oceny inwalidztwa słuchowego oraz orzekanie o chorobie zawodowej. Ostry i przewlekły uraz akustyczny. Profilaktyka i perspektywy leczenia. Problemy medycznoorzecznicze. Uregulowania prawne w zakresie ochrony przed hałasem. Higiena narządu słuchu. Sposoby i kryteria oceniania: testMetody dydaktyczne: wykład konwersatoryjny, studium przypadkuLiteratura: Śliwińska-Kowalska M. (red.), Audiologia kliniczna, r. III i VII., Łódź 2005, Pruszewicz A., Audiologia kliniczna - zarys, Poznań 2010, Sułkowski W., Zasady profilaktyki uszkodzeń słuchu spowodowanych hałasem, Łódź 2001,

Otorynolaryngologia praktyczna – podręcznik dla studentów i lekarzy, Warszawa 2005,Zalecane standardy – materiały szkoleniowe na portalu edukacyjnym Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu http://edu.ifps.org.plInformacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu: DIAGNOSTYKA ZABURZEŃ SŁUCHU Liczba godzin: 15Typ zajęć: wykładForma zaliczenia: zaliczenieSkrócony opis: Zadania: Przyswojenie wiedzy z zakresu audiologii dziecięcej, fizjologii, patofizjologii narządu słuchu w poszczególnych grupach wiekowych. Postępowanie w przypadku wykrycia niedosłuchu. Wymagania wstępne: brakEfekty kształcenia:a/ wiedza:

student zna rozwój reakcji słuchowych u dziecka, wpływ uszkodzenia słuchu na rozwój głosu i mowy (A_W15),

umie diagnozować i interpretować wyniki badań audiologicznych (A_W18); b/ umiejętności:

student potrafi interpretować wyniki podstawowych testów audiometrycznych, potrafi różnicować niedosłuch (A_U16),

zna podstawy diagnostyki złożonych przypadków uszkodzeń słuchu, nabył umiejętności oceny wybranych przypadków klinicznych (A_U17);

c/ kompetencje społeczne: student ma nawyk i umiejętność stałego dokształcania się (A_K01), potrafi stawiać dobro pacjenta na pierwszym miejscu (A_K06).

Treści kształcenia:Rozwój reakcji słuchowych w funkcji wieku dziecka. Wpływ uszkodzenia słuchu na rozwój

dziecka oraz rozwój głosu i mowy. Obiektywne i subiektywne metody oceny progu słuchu u dzieci. Specyfika diagnostyki audiologicznej w poszczególnych grupach wiekowych. Metody behawioralne badania słuchu. Programy badan przesiewowych słuchu. Program wczesnej interwencji słuchowej. Identyfikacja grup ryzyka wystąpienia uszkodzenia słuchu u dziecka. Klinika chorób narządu słuchu u dzieci. Dziedziczne uszkodzenia słuchu. Niedosłuch w zespołach wad. Postępowanie w przypadku wykrycia niedosłuchu. Rehabilitacja niedosłuchów - kwalifikacja do wszczepienia implantów słuchowych, kwalifikacja do protezowania narządu słuchu. Sposoby i kryteria oceniania: testMetody dydaktyczne: wykład informacyjny, studium przypadkuLiteratura: Śliwińska-Kowalska M. (red.), Audiologia kliniczna, r. III i VII., Łódź 1005, Janczewski G. (red.) Otorynolaryngologia praktyczna – podręcznik dla studentów i lekarzy, Warszawa, 2005, Gryczyńska D. Otorynolaryngologia dziecięca, Łódź 2007, Pruszewicz A., Audiologia kliniczna - zarys, Poznań 2010, Hojan E. Dopasowanie aparatów słuchowych, Łódź 2009,Zalecane standardy – materiały szkoleniowe na portalu edukacyjnym Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu http://edu.ifps.org.plInformacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu: WARSZTATY TERAPII WSPOMAGAJĄCEJLiczba godzin: 30Typ zajęć: konwersatoriumForma zaliczenia: zaliczenieSkrócony opis: Cel zajęć to zapoznanie z zasadami prowadzenia zajęć z terapii wspomagającej (psychoterapii, logorytmiki).Wymagania wstępne: brak

Efekty kształcenia:a/ wiedza:

studenci mają wiedzę o metodach psychoterapii i jej roli we wspomaganiu rozwoju dziecka (A_W10)

studenci rozumieją rolę, jaką mogą odgrywać ćwiczenia logarytmiczne w ogólnym i językowym rozwoju dziecka (P_W04)

b/ umiejętności: studenci potrafią uwzględnić elementy psychoterapii, logorytmiki w planowaniu zajęć dla

dzieci z poszczególnymi zaburzeniami mowy (A_U11, A_U12) sprawnie posługują się ruchem i śpiewem przy prezentowaniu ćwiczeń logopedycznych

(A_U25) potrafią zaprojektować zabawę logarytmiczną według własnego pomysłu (A_U11)

c/ kompetencje społeczne: studenci potrafią wykazać się wrażliwością w rozpoznawaniu potrzeb dzieci objętych psycho-

i logoterapią (A_K06) dbają o rozwój sprawności fizycznej niezbędnej do wykonywania zawodu (A_K13) rozumieją potrzebę ciągłego dokształcania się (A_K01, P_K01).

Treści kształcenia: Dialog psychoterapeutyczny w przebiegu psychoterapii: przed relacją. Dialog psychoterapeutyczny w przebiegu psychoterapii: relacja terapeutyczna. Dialog terapeutyczny w przebiegu psychoterapii: poza relacją terapeutyczną. Sytuacje graniczne a psychoterapia. Granice psychoterapii.Rola rytmiki w nabywaniu kompetencji językowych dziecka; słuch muzyczny a słuch prozodyczny; kształtowanie wrażliwości słuchowej jako element wszechstronnego rozwoju dziecka; zaburzenia funkcji psychomotorycznych i ich wpływ na wady wymowy; ruch jako naturalna potrzeba dziecka; metody kształtowania prozodii mowy z wykorzystaniem muzyki; walory terapeutyczne śpiewu; logorytmika jako integralna część terapii logopedycznej – terapia wybranych zaburzeń mowy za pomocą ćwiczeń muzyczno-ruchowych – praktyczne ćwiczenia logorytmiczne.Sposoby i kryteria oceniania: przygotowanie konspektu zajęć z terapii wspomagającej .Metody dydaktyczne: metoda projektu, studium przypadkuLiteratura: Buber M., Problem człowieka, Spacja, W-wa 1993, cz.IJaspers K., Istota i krytyka psychoterapii w: Filozofia egzystencji, Warszawa 1990May R., O istocie człowieka. Szkice z psychologii egzystencjalnej, Rebis, Poznań, 1995, cz. IIMay R., Granice twórczości w: Odwaga tworzenia, Rebis, Poznań 1994Laing R. D., Podzielone “Ja”, Rebis, Poznań, 1995,1,2,3Laing R. D., “Ja” i inni, Rebis, Poznań 1997Opoczyńska M., Kim jestem? Doświadczenie choroby psychicznej a stawanie się sobą, Wydawnictwo UJ, Kraków 2002 r.1-4Opoczyńska M., Dialog Innych albo inne monologi, UJ, Kraków 2007, r. 5,7,8,zakończenieYalom I.D., Psychoterapia egzystencjalna, instytut Psychologii Zdrowia, Warszawa 2008, r. 2,5,8,9Bogdanowicz M., Integracja percepcyjno – motoryczna, Warszawa 1997Gąsienica-Szostak A., Muzykoterapia w rehabilitacji i profilaktyce, Warszawa 2003.Kilińska – Ewertowska E., Logorytmika, Lublin 1978Kilińska – Ewertowska E., Badania nad zastosowaniem ćwiczeń muzyczno-ruchowych w terapii dzieci z zaburzeniami mowy, Gdańsk 1981Kilińska – Ewertowska E., Ćwiczenia logorytmiczne, Gdańsk 1993Klöppel R., Vliex S., Rytmika w wychowaniu i terapii, Warszawa, 1995, Lewandowska K., Muzykoterapia dziecięca: zbiór rozpraw z psychologii muzycznej dziecka i muzykoterapii dziecięcej, Gdańsk 2001Nowak J., Piosenka w usprawnianiu wymowy dzieci z trudnościami w uczeniu się, Wydawnictwo Uczelniane WSP, Bydgoszcz 1993.Informacje dodatkowe: brak

Nazwa przedmiotu

Seminarium licencjackie Punkty ECTS 3+11


Seminarium 30+30




dr hab. prof. nadzw. UŁ Tomasz Woźniakdr hab. Renata Marciniak-Firadzadr hab. Katarzyna Jachimowskadr Ewa Gackadr Magdalena Olempska-Wysockadr Renata Gliwadr Monika Kaźmierczakdr n. med. Marzena Mielczarek


Celem seminarium jest przygotowanie studentów do samodzielnego przeprowadzenia badań i napisania pracy licencjackiej. Podczas zajęć studenci usystematyzują wiedzę dotyczącą postępowania logopedycznego, jaką nabyli podczas studiów, a także na temat metodologii stosowanej w logopedii. Studentom zostanie także przekazana wiedza dotycząca strony formalnej pisania pracy.

Wymagania wstępne

wiedza z teorii zaburzeń mowy oraz z metodyki postępowania w poszczególnych zaburzeniach mowy, podstawowe wiadomości z gramatyki

Efekty kształcenia

Wiedza Student:e1. zna terminologię związaną z teorią zaburzeń mowy (L1A_W11, L1P_W01)e2. zna procedury i etapy postępowania logopedycznego (L1A_W11, L1P_W04)e3. ma podstawową wiedzę na temat czynników warunkujących rozwój języka i zachowań językowych (L1A_W11, L1A_W08)e4. zna metodologię badań logopedycznych (L1A_W04, L1A_W11, L1A_W18, L1P_W01, L1P_W04),e5. student ma dobrą orientację w literaturze przedmiotu, obejmującej zakres tematyki pracy dyplomowe (L1A_W02, L1A_W03, L1A_W08)e6. zna zasady pisania i redakcji prac naukowych (L1A_W19)e7. student zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej (L1A_W19, L1P_W06).

Umiejętności Student:e8. student potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, badawczymi i pojęciami właściwymi dla języka i mowy (L1A_U01, L1P_U05),e9. posiada umiejętności wykorzystania wiedzy z zakresu logopedii dla projektowania i prowadzenia badań naukowych (L1A_U01, L1A_U02, L1A_U06, L1A_U07, L1A_U011, L1A_U026, L1P_U01, L1P_U04, L1P_U08),e10. potrafi dokonać analizy zbadanych zjawisk i opisać je poprawnym językiem polskim (L1A_U04, L1A_U05, L1A_U07, L1A_U09, L1A_U10 L1A_U026, L1P_U05, L1P_U07, L1P_U09);


Student:e11. student rozumie potrzebę ciągłego kształcenia się (L1A_K01, L1P_K01).e12. potrafi uzupełniać i doskonalić nabytą wiedzę i umiejętności (L1P_K06)e13. potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (L1A_K04, L1P_K04)

Treści kształcenia 1. Metodologia badań w logopedii. 2. Etapy postępowania badawczego. 3.

Planowanie i organizacja badań. 4. Temat i konspekt pracy własnej. 5. Przygotowanie narzędzi badawczych. 6. Przeprowadzenie badań. 7. Analiza wyników badań. 8. Formułowanie postulatów i wniosków.


Aktywność na zajęciach. Sprawozdanie z realizacji poszczególnych zdań związanych z pisaniem pracy. Przygotowanie konspektu pracy. Napisanie pracy.Na ocenę semestralną składa się w 50% ocena aktywnej obecności na zajęciach i w 50% ocena stopnia zaawansowania pracy dyplomowej

Metody dydaktyczne

metoda problemowa, sytuacyjna, metoda doświadczeń, dyskusja

Literatura a) obowiązkowa23. Grabias S., Język w zachowaniach społecznych, Lublin 2004.24. Zaburzenia mowy. Mowa. Teoria-praktyka pod red. S. Grabiasa, Lublin

2001.25. Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Podręcznik akademicki. Red. S.

Grabias,. M. Kurkowski, Wydawnictwo UMCS. Lublin 2012.26. Łobocki M., Metodologia badań pedagogicznych. Warszawa 2000.27. „Logopedia” t. 37, Standardy postępowania logopedycznego, 2008.28. J. Janas-Kaszczyk, Z. Tarkowski, 1991, O metodologii logopedii, Lublin.

b) uzupełniająca4. Przedmiot logopedii, red. Grabias S., „Komunikacja językowa i jej

zaburzenia” 1, Lublin 1991, s. 5-25.Informacje dodatkowe

Brak


Data: 25.09.2014 r. Podpis: ……………………………..

dialektologia.uni.lodz.pldialektologia.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/2014/09/SYL… · Web...

Documents

Transcript of dialektologia.uni.lodz.pldialektologia.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/2014/09/SYL… · Web...