Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej...
Transcript of Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej...
![Page 1: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/1.jpg)
Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowej
Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych
![Page 2: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/2.jpg)
Co to jest „ciąża ektopowa”?
![Page 3: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/3.jpg)
Ciąża ektopowa- lokalizacja
![Page 4: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/4.jpg)
Ciąża ektopowa - lokalizacja
Najczęstsza lokalizacja –bańka jajowodu
![Page 5: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/5.jpg)
Ciąża ektopowa
Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta
4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993 roku-Nothern Europe
(NCHS, 1992; Acta Obst Scand 1993 )
![Page 6: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/6.jpg)
Ciąża ektopowa
Wciąż przyczyną 9% wszystkich zgonów matek w USA jest ciąża ektopowa
Śmiertelność kobiet związana z ciążą ektopową jest 10-krotnie wyższa niż śmiertelność związana z porodem
Przed 1978 rokiem tylko 28% przypadków rozpoznano przed pęknięciem jajowodu
Do roku 1988 ta liczba wzrosła do 85%
![Page 7: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/7.jpg)
Ciąża ektopowa- czynniki ryzyka
przebyta ciąża ektopowa stany zapalne w miednicy mniejszej operacje chirurgiczne w obrębie jajowodu wady wrodzone jajowodu operacje w obrębie jamy brzusznej i miednicy techniki wspomaganego rozrodu palenie papierosów antykoncepcja-IUD
![Page 8: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/8.jpg)
Ciąża ektopowa - czynniki ryzyka
zapłodnienie in-vitro
u 3-4% pacjentek wystąpi ciąża ektopowa
(Nazari, 1993,Schoolcraft,2001)
1% ryzyko ciąży
heterotopowej (Frates, 1995, Strandell,1999)
![Page 9: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/9.jpg)
Ciąża ektopowa- objawy kliniczne
brak objawów zatrzymanie miesiączki nieprawidłowe krwawienie z dróg rodnych ból w podbrzuszu „ostry brzuch” wstrząs hypowolemiczny
![Page 10: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/10.jpg)
Ciąża ektopowa - różnicowanie
Ciąża wewnątrzmaciczna Ciąża heterotopowa Poronienie Torbiel/guz jajnika Ostre stany w jamie brzusznej – zapalenie
wyrostka robaczkowego, kolka nerkowa, kolka wątrobowa ...
![Page 11: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/11.jpg)
Najnowsze standardy diagnostyczne
najlepszy schemat diagnostyczny
TVS + BHCG
według ACOG oraz PTG
Procedura równie efektywna dla populacji o niskim i wysokim ryzyku
(Gracia & Barnhart, 2001, Obstet & Gynecol)
![Page 12: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/12.jpg)
Diagnostyka ultrasonograficzna
![Page 13: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/13.jpg)
65-75 % - obraz guza o zróżnicowanej echogeniczności w rzucie przydatków
63-100% - PPV
(Nyberg, 1991)
Diagnostyka ultrasonograficzna
![Page 14: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/14.jpg)
hyperechogeniczny podwójny pierścień odpowiadający pęcherzykowi ciążowemu poza jamą macicy 40 % do 70 % przypadków
(Atri 1992;Fleischer, 1990)
Diagnostyka ultrasonograficzna
![Page 15: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/15.jpg)
pseudo-sac 8% przypadków ciąży pozamacicznej
(Hill, 1990)
Diagnostyka ultrasonograficzna
![Page 16: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/16.jpg)
obecność zarodka z widoczną czynnością serca 8% -26% przypadków
(Timor-Tritsch, 1989; Atri, 1992)
Diagnostyka ultrasonograficzna
![Page 17: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/17.jpg)
1-6% ciąż ektopowych ciąża jajnikowa-różnicowanie z ciałkiem żółtym
(Marcus 1993;Rithmuller, 1996;)
Diagnostyka ultrasonograficzna
![Page 18: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/18.jpg)
ryzyko wystąpienia ciąży heterotopowej 1 % po zapłodnieniu in vitro
(1995, Frates)
Diagnostyka ultrasonograficzna
![Page 19: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/19.jpg)
<1% ciąż ektopowych ciąża szyjkowa –różnicowanie z zatrzymanym poronieniem
(Parente 1983; Ginsburg, 1994)
Diagnostyka ultrasonograficzna
![Page 20: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/20.jpg)
1,4% ciąż ektopowych ciąża brzuszna –różnicowanie z ciążą prawidłowo umiejscowioną w jamie macicy , widoczna „cienka ściana”
(Dubinsky 1996)
Diagnostyka ultrasonograficzna
![Page 21: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/21.jpg)
1,2% ciąż ektopowych ciąża śródścienna –różnicowanie z ciążą prawidłowo umiejscowioną w macicy dwurożnej
(Chen 1994)
Diagnostyka ultrasonograficzna
![Page 22: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/22.jpg)
TVS versus TAS –różnice w rozpoznawaniu i leczeniu ciąży pozamacicznejCzułość -93.8% versus 60.9%
Procedury inwazyjneD&C - 14% versus 53.1% Laparoskopia -30.8% versus 76.2%
(Atri et al.Jan 2003,J Clin Ultrasound)
Diagnostyka ultrasonograficzna
![Page 23: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/23.jpg)
Ultrasonografia dopplerowska
![Page 24: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/24.jpg)
Ultrasonografia dopplerowska
Niskooporowy przepływ o charakterze tętniczym w endometrium (RI <0,6) - wykluczenie ciąży ektopowej
NPV 97%
(Kimberly, 2001 American Institute of Ultrasound in Medicine, J Ultrasound Med)
![Page 25: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/25.jpg)
Ultrasonografia dopplerowska
technika Power Doppler – mapowanie kolorem
obraz „ognistego pierścienia”
![Page 26: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/26.jpg)
Ultrasonografia dopplerowska
technika Power Doppler – mapowanie kolorem
obraz „ognistego pierścienia”
![Page 27: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/27.jpg)
Ultrasonografia 3D
Metoda uzupełniająca
![Page 28: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/28.jpg)
Ultrasonografia 3D
Możliwa ocena obrazu równocześnie w trzech płaszczyznach
![Page 29: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/29.jpg)
Schemat diagnostyczny
![Page 30: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/30.jpg)
Ciąża ektopowa - postępowanie
Postępowanie wyczekujące
Leczenie farmakologiczne
Leczenie operacyjne
![Page 31: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/31.jpg)
Ciąża ektopowa - postępowanie
Postepowanie wyczekujące- hospitalizacja!
Seryjne oznaczenia BHCG Wielokrotna ocena
ultrasonograficzna-sonda waginalna
Gotowość sali operacyjnej
![Page 32: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/32.jpg)
Ciąża ektopowa - postępowanie
Dawka jednorazowa MTX 50 mg/m² powierzchni ciała i.m. – spadek ßHCG>15% między 4 a 7 dniem - sukces terapeutyczny(71 % nie wymaga ponownego podania MTX)
(Parker, 1998)
Schemat wielokrotnego podawania MTX Leczenie doustne MTX
![Page 33: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/33.jpg)
Ciąża ektopowa - postępowanie
Salpingocenteza
Wystarczająca dawka MTX – 10 mg
Pozytywne rozwiązanie w leczeniu ciąży heterotopowej
Wskazanie – FHR (+) Czy naprawdę „mniejsze zło”?
![Page 34: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/34.jpg)
Ciąża ektopowa - postępowanie
Leczenie chirurgiczne –laparotomia czy laparoskopia?
Leczenie chirurgiczne – salpingotomia czy salpingectomia?
![Page 35: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/35.jpg)
Ciąża ektopowa - postępowanie
Przetrwała ciąża ektopowa – 2-5% po salpingotomii w laparotomii vs 3-20% w laparoskopii
(Seifer, 1993)
![Page 36: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/36.jpg)
Ciąża ektopowa - postępowanie
Podanie MTX na 24h po laparoskopii znacząco obniża ryzyko przetrwałej ciąży (1,9 vs 14 %)
(Graczykowski,1997)
![Page 37: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/37.jpg)
Ciąża ektopowa?
![Page 38: Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowejCiąża ektopowa Częstość występowania ciąży ektopowej stale wzrasta 4.5/1,000 w 1970 roku 19.7/1,000 w 1992 roku-USA 18.8/1,000 w 1993](https://reader033.fdocuments.net/reader033/viewer/2022043004/5f859e8031307f31b1760d0a/html5/thumbnails/38.jpg)
Dziękuję za uwagę