EKONOMİK ARAŞTIRMALAR VE DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

T.C. EKONOMİ BAKANLIĞIVİZYON

Derya EKİCİ

30 KASIM 2011

İZMİR

Genel Ekonomik Görünüm

Ekonomi Bakanlığı Vizyonu ve Misyonu

Ekonomi Bakanlığı Teşkilat Yapısı ve Ana Hizmet Birimlerinin Görevleri

Sunuş Planı

2

GENEL EKONOMİK

GÖRÜNÜM

Yıllık Büyüme Oranları

* Orta Vadeli Program hedefiKaynak: TÜİK

Türkiye, küresel ekonomik krizden en hızlı çıkan ülkelerden biridir.Avrupa’nın en hızlı büyüyen ekonomisi durumundadır. 2002-2010döneminde ortalama büyüme oranı %5,1 olmuştur. 2011 yılının ilkyarısında ise ekonomi %10,2 oranında büyümüştür.

4

Kapasite Kullanım Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

2011 Kasım ayında kapasite kullanım oranı %76,9 düzeyindegerçekleşmiştir.

5

Sanayi Üretim Endeksi

Kaynak: TÜİK

Sanayi üretim endeksi 2011 Eylül ayında 127,5 olmuş, bir önceki yılın aynıayına göre %12,0 oranında artmıştır.

6

Enflasyon (Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre)

TCMB’nin 2011 yılındaki IV. Enflasyon Raporu’nda, 2011 yılı sonundakienflasyon beklentisinin orta noktası %8,3 düzeyindedir.

Kaynak: TÜİK

7

Reel Efektif Döviz Kuru (2003=100)

2011 yılının Ekim ayı sonu itibariyle 2010 yılının aynı ayına göre, TL reelolarak TÜFE bazlı endekse göre %18,9 ve ÜFE bazlı endekse göre %16,7oranında değer kaybetmiştir.

Kaynak: TCMB

8

Ödemeler Dengesi

*Ocak-EylülKaynak: TCMB

Milyon Dolar 2008 2009 2010 2010* 2011*

I- CARİ İŞLEMLER HESABI -41.959 -13.991 -47.695 -30.210 -60.656

A. DIŞ TİCARET DENGESİ -53.021 -24.850 -56.445 -37.648 -70.058

B. HİZMETLER DENGESİ 17.311 16.749 14.624 11.483 14.530

C.GELİR DENGESİ -8.362 -8.189 -7.322 -5.035 -6.292

D.CARİ TRANSFERLER 2.113 2.299 1.448 990 1.164

II- SERMAYE HESABI -60 -42 -56 -50 0

III- FİNANS HESAPLARI 37.316 8.967 43.070 28.103 48.391

Doğrudan Yatırımlar 16.955 6.858 7.816 4.212 9.263

Yurtdışında -2.549 -1.553 -1.464 4.212 9.263

Yurtiçinde 19.504 8.411 9.280 5.448 10.915 Sermaye 14.712 6.170 6.477 3.384 9.283

Giriş 14.747 6.252 6.512 3.404 11.226

Çıkış -35 -82 -35 -20 -1.943

Diğer Sermaye (Net) 1.855 459 309 215 126

Gayrimenkul (Net) 2.937 1.782 2.494 1.849 1.506

Portföy Yatırımları -5.014 227 16.093 13.076 14.364

Diğer Yatırımlar 24.318 1.993 31.970 19.295 30.157

Rezerv Varlıklar 1.057 -111 -12.809 -8.480 -5.393IV- NET HATA NOKSAN 4.703 5.066 4.681 2.157 12.265

9

2012-2014 Orta Vadeli Program Hedefleri

* (Orta Vadeli Program, Kalkınma Bakanlığı - 13/10/2011)(1) Sabit fiyatlarla yüzde değişimi göstermektedir.(2) İthal edilen ham petrolün ortalama maliyetini yansıtmakta olup Kalkınma Bakanlığı tarafından tahmin edilmiştir.

OVP’nin amacı; büyümeyi sürdürmek, cari işlemler açığınıazaltmak, makroekonomik ve finansal istikrarı korumaktır.

2011* 2012* 2013* 2014*GSYH (Milyar Dolar, Cari Fiyatlarla) 766 822 888 952

Kişi Başına Milli Gelir (GSYH, Dolar) 10,363 10,973 11,716 12,412

GSYH Büyümesi (1) 7,5 4 5 5

İşsizlik Oranı (%) 10,5 10,4 10,2 9,9

Turizm Gelirleri (Milyar Dolar) 24 26 29 31

Cari İşlemler Dengesi (Milyar Dolar) -71,7 -65,4 -67 -67,1

Cari İşlemler Dengesi / GSYH (%) -9,4 -8 -7,5 -7

10

Mal Ticaret Hedefleri

*Gerçekleşme (Kaynak: TÜİK)**Beklenti (Orta Vadeli Program, Kalkınma Bakanlığı - 13/10/2010)

(Milyar Dolar) 2010* 2011** 2012** 2013** 2014**

İhracat 114 134,8 148,5 165,7 185,1

İthalat 185,5 236,9 248,7 272,5 295,9

D.T. Hacmi 299,5 371,7 397,2 438,2 -110,8

D.T. Dengesi -71,6 -102,1 -100,2 -106,8 -110,8

İhracat/İthalat (%) 61,4 56,9 59,7 60,8 62,6

11

Dış Ticaretin Gelişimi

2011 Ocak-Eylül döneminde, 2010’un aynı dönemine kıyasla; İhracat ve ithalat sırasıyla %21,8 ve %39,1oranında artış kaydetmiştir. Dış ticaret açığı % 68,2’lik artışla, 82,1 milyar dolara yükselmiştir.

Kaynak: Ekonomi Bakanlığı

2008 - 2010 / 2011 Ocak-Eylül

* Enerji, 27. fasıla karşılık gelmektedir.

Değişim (%)

2008 2009 2010 2010 2011 2010/2011

İhracat (FOB) 132,0 102,1 113,9 81,7 99,5 21,8

Enerji* İhracatı 7,5 3,9 4,47 3,1 5,0 60,8

Altın İhracatı 3,6 4,6 2,07 1,8 0,8 -56,3

İthalat (CIF) 202,0 140,9 185,5 130,6 181,7 39,1

Enerji İthalatı 48,3 29,9 38,5 27,1 39,3 45,0

Altın İthalatı 5,0 1,6 2,5 1,7 5,1 203,9

Dış Ticaret Hacmi 334,0 243,1 299,4 212,3 281,2 32,5

Dış Ticaret Dengesi -69,9 -38,8 -71,7 -48,8 -82,2 68,2

Enerji Dışı Denge -29,2 -12,8 -37,6 -24,8 -47,8 92,6

İhracat / İthalat (%) 65,3 72,5 61,4 62,6 54,8 --

Yıllık (Milyar $) Ocak-Eylül (Milyar $)

12

İhracatın Aylık Gelişimi

2011 Eylül ayında, 2010 Eylül ayına göre, ihracat %21,1 oranında artarak 10,8 milyar dolar, ithalat ise %35,5 oranında artarak 21,2 milyar dolar olmuştur.

13

Başlıca İhraç Ürünleri

Kaynak: TÜİK

Milyon Dolar DEĞ. %

(Ocak-Eylül) 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010/2011

1 Motorlu kara taşıtları 10.059 11.777 8.592 12.711 1.467 -934 17,1

2 Elektriksiz makinalar 6.788 8.522 14.877 20.474 -8.089 -11.952 25,5

3 Demir ve çelik 6.174 8.390 11.733 15.255 -5.559 -6.865 35,9

4 Örme giyim eşyası ve aksesuarları 5.641 6.437 724 886 4.917 5.551 14,1

5 Elektrikli makinalar 5.212 6.260 10.400 12.595 -5.188 -6.335 20,1

6 Mineral yakıt ve yağlar 3.077 4.949 27.081 39.267 -24.004 -34.318 60,8

7 Demir veya çelikten eşya 3.476 4.253 1.406 1.933 2.070 2.320 22,3

8 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 3.357 3.899 1.126 1.510 2.231 2.389 16,1

9 Plastik ve plastikten mamul eşya 2.701 3.441 7.055 9.769 -4.354 -6.328 27,4

10 Meyveler, kabuklu yemişler 2.134 2.419 235 289 1.899 2.130 13,4

48.619 60.349 83.229 114.689 -34.610 -54.340 24,1

81.715 99.502 130.554 181.661 -48.839 -82.159 21,8

İHRACAT İTHALAT DENGE

LİSTE TOPLAMI

TOPLAM

* Değişim ihracata göredir.

14

Başlıca İthal Ürünleri

Kaynak: TÜİK

Milyon Dolar DEĞ. %

(Ocak-Eylül) 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010/2011

1 Mineral yakıt ve yağlar 27.081 39.267 3.077 4.949 -24.004 -34.318 45,0

2 Elektriksiz makineler 14.877 20.474 6.788 8.522 -8.089 -11.952 37,6

3 Demir ve çelik 11.733 15.255 6.174 8.390 -5.559 -6.865 30,0

4 Motorlu kara taşıtları 8.592 12.711 10.059 11.777 1.467 -934 47,9

5 Elektrikli makinalar 10.400 12.595 5.212 6.260 -5.188 -6.335 21,1

6 Plastik ve plastikten mamul eşya 7.055 9.769 2.701 3.441 -4.354 -6.328 38,5

7 İnciler, kıymetli taş ve metal mamulleri 2.088 5.830 2.925 2.381 837 -3.449 179,2

8 Organik kimyasal müstahsallar 3.222 4.273 350 407 -2.872 -3.866 32,6

9 Eczacılık ürünleri 3.177 3.408 410 431 -2.767 -2.977 7,3

10 Bakır ve bakırdan eşya 2.304 3.233 764 1.089 -1.540 -2.144 40,3

90.528 126.814 38.460 47.647 -52.068 -79.167 40,1

130.554 181.661 81.715 99.502 -48.839 -82.159 39,1

İTHALAT İHRACAT DENGE

LİSTE TOPLAMI

TOPLAM

* Değişim ithalata göredir.

15

İhracatın Bölgesel Dağılımı

Kaynak: TÜİK

2010 2011 Değ (%) 2010 2011 Değ (%)

A- AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ (27) 4.356 4.811 10,5 37.714 46.971 24,5

B- TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ 165 200 21,3 1.494 1.808 21,0

C- DİĞER ÜLKELER 4.388 5.779 31,7 42.506 50.723 19,3

1- DİĞER AVRUPA 874 1.101 26,1 8.195 9.271 13,1

2- AFRİKA 653 878 34,6 6.943 7.397 6,5

Kuzey Afrika 467 521 11,4 5.289 4.854 -8,2

Diğer Afrika 185 358 93,0 1.653 2.543 53,8

3- AMERİKA 475 631 32,8 4.383 5.820 32,8

Kuzey Amerika 323 429 32,5 3.008 3.926 30,5

Orta Amerika ve Karayip 32 44 36,8 486 464 -4,4

Güney Amerika 120 159 32,4 890 1.430 60,7

4- ASYA 2.351 3.099 31,9 22.647 27.762 22,6

Yakın ve Ortadoğu 1.683 2.312 37,3 16.362 20.216 23,6

Diğer Asya 667 788 18,1 6.285 7.546 20,1

5- AVUSTRALYA VE YENİ ZELANDA 34 40 19,0 282 346 22,5

6- DİĞER ÜLKE ve BÖLGELER 2 28 1099,2 56 128 127,0

Genel Toplam 8.909 10.790 21,1 81.715 99.502 21,8

(Milyon Dolar)Eylül Ocak-Eylül

16

İthalatın Bölgesel Dağılımı

2010 2011 Değ (%) 2010 2011 Değ (%)

A- AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ (27) 6.085 7.420 21,9 50.341 69.007 37,1

B- TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ 65 82 27,2 635 783 23,4

C- DİĞER ÜLKELER 9.494 13.702 44,3 79.578 111.871 40,6

1- DİĞER AVRUPA 2.231 3.689 65,4 21.524 26.372 22,5

2- AFRİKA 403 740 83,9 3.577 5.269 47,3

Kuzey Afrika 252 339 34,7 2.344 2.569 9,6

Diğer Afrika 151 401 166,0 1.233 2.700 118,9

3- AMERİKA 1.458 1.961 34,4 11.592 17.443 50,5

Kuzey Amerika 1.106 1.436 29,8 9.086 13.280 46,2

Orta Amerika ve Karayip 53 70 31,9 418 692 65,7

Güney Amerika 299 454 51,9 2.088 3.471 66,2

4- ASYA 4.876 6.512 33,5 37.982 55.868 47,1

Yakın ve Ortadoğu 1.203 1.825 51,8 9.268 15.538 67,7

Diğer Asya 3.674 4.687 27,6 28.714 40.330 40,5

5- AVUSTRALYA VE YENİ ZELANDA 58 70 21,2 328 471 43,7

6- DİĞER ÜLKE ve BÖLGELER 468 730 56,0 4.575 6.448 41,0

Genel Toplam 15.644 21.204 35,5 130.554 181.661 39,1

(Milyon Dolar)Eylül Ocak-Eylül

Kaynak: TÜİK

17

İhracatımızda İlk 5 Ülke (% Pay)

İhracat ve İthalatta İlk Beş Ülke (Ocak-Eylül 2011)

İthalatımızda İlk 5 Ülke (% Pay)

Kaynak: TÜİK

18

Avro Bölgesi Borç Krizi

Kriz

• Avro Bölgesi’ndeki sorunlar 2008 küresel kriziyle görünür hale gelmiştir.

• En çok Yunanistan, İrlanda, Portekiz,İspanya ve İtalya’yı etkilemiştir (PIIGS).

• Yunanistan’ın tahvil ve bonoları Fitch tarafından 2011 Ocak ayında ‘junk’ (çöp)olarak deklare edilmiştir.

EFSF’ nin Oluşumu

• ‘Avrupa Finansal İstikrar Aracı’ 440 milyar avro büyüklüğe sahip olup 7Haziran 2011 tarihinde işlerlik kazanmıştır.

• İtalya ve İspanya’da da krizin derinleşmesi halinde EFSF’nin yetersizkalacağından endişe edilmektedir.

• 2013 yılında EFSF’nin yerine daha büyük olması planlanan (başlangıç için 700milyar avro ) Avrupa İstikrar Mekanizmasının (ESM) getirilmesiplanlanmaktadır.

Küresel Beklentiler

• Avro Bölgesi’ndeki borç ve bütçe sorunları sebebiyle kemer sıkmapolitikalarının uygulanmaya başlaması, 2011 yılı 2. yarısından itibarenbüyüme beklentilerini olumsuz etkilemiştir.

19

Başlıca Bölgeler ve Ülkeler İtibariyle GSYH Gelişmeleri (2010)

2010 yılında Türkiye Ekonomisi IMF’in %7,8’lik tahmininin ötesinde %9,0oranında büyümüştür.

Türkiye, 17. büyük ekonomi durumundadır.

Kaynak: TÜİK ve IMF

20

Küresel Ekonomik Görünüm

Bazı Ülke-Ülke Gruplarına İlişkin Büyüme Tahminleri (%)

Yıllar Türkiye Avro Bölgesi ABD Brezilya Rusya Hindistan ÇHC

IMF

2011 7,5 1,6 1,5 3,8 4,3 7,8 9,5

2012 2,5 1,1 1,8 3,6 4,1 7,5 9,0

2016 4,3 1,7 3,4 4,2 3,8 8,1 9,5

Gelişmiş ülkelerdeki toparlanma oldukça zayıf

Küresel büyüme üzerinde aşağı yönlü riskler mevcut

Avro borç krizi derinleşerek devam ediyor

Birçok ülkede ekonomik kriz siyasal krize dönüşmüştür.

AB Komisyonu 2012 için Avro Bölgesi büyüme tahminini %0,5 ve AB büyüme tahminini de %0,6olarak aşağıya doğru revize etmiştir (10 Kasım 2011)

Türkiye, küresel ekonomik krizden en hızlı çıkan ülkelerden biridir.

Avrupa’nın en hızlı büyüyen ekonomisi durumundadır.

2002-2010 döneminde ortalama büyüme oranı %5,1 olmuştur.

21

Mal ve Hizmetler Ticaretine İlişkin Tahminler (%)

Yıllarİhracat İthalat Dünya

Ticaret HacmiGelişmiş

EkonomilerYükselen

EkonomilerGelişmiş

EkonomilerYükselen

Ekonomiler

IMF

2011 6,2 9,4 5,9 11,1 7,5

2012 5,2 7,8 4,0 8,1 5,8

DTÖ 2011 3,7 8,5 - - 5,8

IMF tahminine göre, dünya toplam mal ve hizmet ticareti hacmi 2011 ve2012 yıllarında sırasıyla %7,5 ve %5,8 oranında artacaktır.

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) 2011 yılı için dünya ticaret hacmindeki artışailişkin tahminini %6,5’ten %5,8’e indirmiştir.

Dünya Ticaretine İlişkin Tahminler

Kaynak: IMF ve DTÖ

22

EKONOMİ BAKANLIĞI VİZYONU VE MİSYONU

• Nisan 1920 : İktisat Bakanlığı

• Mayıs 1934 : İktisat Bakanlığı (Dış Ticaret Reisliği)

• Mayıs 1939 : Ticaret Bakanlığı (Dış Ticaret Dairesi Reisliği)

• Mart 1971 : Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı

• Aralık 1971 : Ticaret Bakanlığı (Dış Ticaret Genel Sekreterliği)

• Aralık 1983 : Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı

• Aralık 1994 : Dış Ticaret Müsteşarlığı (20 Aralık 1994 - 4059 Sayılı Kanun)

• Haziran 2011 : Ekonomi Bakanlığı (3 Haziran 2011 tarihli- 637 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname)

Ekonomi Bakanlığı- Tarihçe

24

• Ülke ekonomisinin gelişimi ve sosyal refaha katkının artırılması hedefiyle, kurumsal işbirliğini gözeterek bilgi ekonomisi temelinde;

yenilikçiliği,

girişimciliği,

rekabet gücünü

uluslararası ekonomik ve ticari işbirliğini

artırmayı teşvik edecek dış ticaret politikalarını oluşturmak ve uygulamaktır.

Misyonumuz

25

• Ülkemizin dünya ticaretinde lider ülkeler arasında yer almasını sağlayacak dış ticaret politikaları

oluşturan ve uygulayan kurum olmak.

Vizyonumuz

26

Stratejik hedefimiz, dünya mal ticaretinden bugünaldığımız yüzde 0,8’lik payı artırmak.

Dünya mal ticaretinden 2015 yılında yüzde 1 payalarak ihracatımızı 170 milyar dolara, 2023 yılındada yüzde 1,5 pay alarak 500 milyar dolaraçıkarmaktır.

Planlı ve proaktif bir dış ticaret politikası…

27

Yüzde 12’lik ihracat büyümesi ile 2023 yılında 500 milyar dolarlıkihracat gerçekleştirmek ulaşılabilir bir hedeftir.

28

Merkez teşkilatı BakanMüsteşarMüsteşar yardımcılıkları

Genel müdürlüklerGenel müdür yardımcılıklarıDaire başkanlıkları

Yurtdışı teşkilatı Daimi temsilcilikler Ticaret Müşavirlikleri Ticaret Ataşelikleri

Bölge Teşkilatı Bölge Müdürlükleri Serbest Bölge Müdürlükleri

Teşkilat Yapısı

29

Yurtdışı Teşkilatı

Halihazırda 131 merkezde toplam184 personelimiz görev

yapmaktadır.

30

Daimi Temsilci Yardımcılığı

Ticaret Müşavirliği

Ticaret Ataşeliği

İrtibat Büroları

EKONOMĠ BAKANLIĞI

YURT DIġI TEġKĠLATI

AFRĠKA

Kahire

Nairobi

Pretoria

Rabat

Trablus

Tunus

Kazablanka

ASYA

Astana

AĢkabat

Bangkok

BiĢkek

Cakarta

DuĢanbe

Hanoi

Ġslamabad

Kabil

Kuala Lumpur

Manila

Pekin

Seul

Singapur

AVRUPA/KAFKASYA

AB

DTÖ

OECD

Atina

Bakü

Belgrad

Berlin

Bern

Bratislava

Brüksel

BudapeĢte

BükreĢ

Dublin

Helsinki

Kiev

KiĢinev

Kopenhag

Lahey

Lizbon

LefkoĢa

Londra

Lubliyana

Madrid

Minsk

Moskova

Oslo

Paris

Podgorica

Prag

PriĢtine

Roma

Saraybosna

Sofya

Stokholm

Tiflis

Tiran

Üsküp

VarĢova

Viyana

Zagreb

Barselona

Batum

Düsseldorf

Hamburg

Hannover

Kazan

Marsilya

Milano

Münih

Novorossisk

Odessa

Rotterdam

Selanik

St.

Petersburg

Stutgart

Birmingham

Krasnodar

Novosibirsk

Yekaterinbur

g

TaĢkent

Tokyo

Ulan Bator

Yeni Delhi

Almatı

Guangzhou

Hong Kong

Karaçi

Mumbai

ġangay

Georgetown

Abuja

Addis Ababa

Akra

Cezayir

Dakar

Darüsselam

Hartum

Ġskenderiye

Buenos Aires

Karakas

Mexico City

Ottava

Santiago

VaĢington

Houston

Los Angeles

AMERĠKA

ORTA DOĞU

Abu Dhabi

Amman

Bağdat

Beyrut

Doha

Kuveyt

Manama

Muskat

Riyad

Sana

ġam

Tahran

Tel Aviv

Basra

Cidde

Dubai

Erbil

Halep

Kudüs

Musul

Tebriz

Sidney

Melbourne

AVUSTRALYA

New York

Sao Paulo

ġikago

Toronto

Miami

San Francisco

Seattle

GEORGETOWN

İhracat Genel Müdürlüğü

İthalat Genel Müdürlüğü

Anlaşmalar Genel Müdürlüğü

Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü

Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü

Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü

Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü

Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü

Ana Hizmet Birimleri

32

• İhracata Dönük Üretim Stratejisi ve Girdi Tedarik Stratejisi

• Pazara Giriş Çalışmaları• İhracatın Desteklenmesi• Ticaret Politikaları Savunma Araçları• Yatırımı Teşvik Sistemi• Yatırım Ortamının İyileştirilmesi• Ticaret Anlaşmaları• Yeni Nesil Serbest Bölgeler• Hizmet Ticareti ve Dış Yatırımlar• Piyasa Gözetimi ve Denetimi• Yurtdışı Teşkilatının Güçlendirilmesi

Geleceğe Dönük Projeler

33

İhracata Dönük Üretim Stratejisi ve

Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES)

34

İhracata Dönük Üretim Stratejisi

Hedef: 2023’te dünya ticaretinden aldığımız payın artırılmasıve ihracatın 500 milyar dolara çıkarılması.

Amaç: İhracat-üretim-yatırım-istihdamı etkileyen politikalarınbirbirini destekleyecek şekilde etkileşimli olarak kullanılması.

Kapsam: İmalat sanayii ve hizmet üretim potansiyelininihracat odaklı değerlendirilmesi, sürdürülebilir ihracat artışısağlanması, ihracatta katma değeri yüksek ve teknoloji yoğunsektörlere geçilmesi.

Kurul: Başbakanlık Genelgesi (2010/12) ile “İhracata DönükÜretim Stratejisi Değerlendirme Kurulu” kurulmuştur.

35

GİTES- Amaç

Girdi Tedarik Stratejisi

Tüm tedarik zincirinde daha fazla katma değerinTürkiye’de bırakılması, ara malı ithalat bağımlılığınınazaltılması, tedarik sürekliliği ve güvenliği ile ihracattasürdürülebilir küresel rekabet gücü artışının sağlanması

36

GİTES - Yöntem

• Sektörel çalıĢma grupları kuruldu.

* Mineral yakıtlar ve yağlar (bitümenli taşkömürü ve antrasit hariç) dahil edilmemiştir.

** DTÖ SITC Sektörel Sınıflaması baz alınmıştır.

ARA MALI İTHALATININ SEKTÖRLERE** GÖRE DAĞILIMI (2010)

DEMİR-ÇELİK ve MADENCİLİK* % 28,5

OTOMOTİV ve MAKİNA

KİMYASALLAR

TARIM

TEKSTİL

% 19,2

% 21,6

% 7,5

% 9,9

37

GİTES Sanayi Sektör Stratejileri Eylem Planlarına Girmiştir.

GİTES ve Sektör Stratejileri Arasında Bütünlük ve Eşgüdüm Sağlanmaktadır.

Yatırım Teşvik Politikaları

GİTES Sonuçları da Dikkate Alınarak Yeniden Şekillendirilmektedir…

GİTES

38

Yatırım-teşvik politikalarını ülke ihtiyaçlarıparalelinde değerlendiriyoruz ...

Bu sistemle, ülkemize yeni teknoloji transferisağlayacak, istihdam olanaklarını artıracak, katmadeğeri yüksek, ekonomimizin rekabet gücünüartıracak, ithalata bağımlılığı ve cari açığı azaltacakstratejik yatırımların teşvik edilmesini hedefliyoruz.

Yatırım-Teşvik Politikaları

39

Mevcut yatırım teşvik sistemi 3 ana bölümden oluşmaktadır:

Bölgesel Teşvik Sistemi

Büyük Proje Teşvik Sistemi

Genel Teşvik Sistemi

Yatırım-Teşvik Politikaları

40

Destek UnsurlarıGenel Teşvik

Sistemi

Bölgesel Teşvik SistemiBüyük Ölçekli

YatırımlarI. ve II. Bölge

III. ve IV. Bölge

KDV İstisnası

Gümrük Vergisi Muafiyeti

Vergi İndirimi

Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği

Yatırım Yeri Tahsisi

Faiz Desteği

Yatırım-Teşvik Politikaları

41

2011 yılının Ocak-Eylül döneminde Türkiye’yeuluslararası doğrudan yatırım girişi 10,9 milyardolar seviyesine ulaşarak, 2010 yılında ulaşılan9,1 milyar dolarlık seviyeyi geride bırakmıştır.

2011 yılı Eylül sonu itibarıyla Türkiye’de 28.833adet uluslararası sermayeli şirket faaliyetgöstermektedir.

Yatırım-Teşvik Politikaları

42

İhracatımızda Rekabet GücüDevlet yardımları sistemi ihracat stratejisine paralel olarak; projeye dayalı,ihtiyaca uygun hazırlanan, ihracatçılarımızın üretim alt yapıları ile Ar-Ge veinovasyon yeteneklerinin geliştirilerek uluslararası pazarlarda rekabet güçlerininartırılmasını hedefleyen, hedef pazara ve öncelikli sektöre göre farklılaştırılmışdestek unsurlarını içeren destek programları

Yurtiçi Uluslararası İhtisas Fuarlarının Desteklenmesi,

Yurtdışında Gerçekleştirilen Fuarlara Katılımın Desteklenmesi,

Ar-Ge Yardımı,

Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi,

Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği, İstihdam Yardımı, Tasarım Desteği,

Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi

Devlet Yardımları

43

Pazara Giriş Komitesi

Pazara giriş konusunda Ekonomi Bakanlığı TİM,TOBB, DEİK, TUSKON, TÜSİAD, MÜSİAD, TMMMBve Müteahhitler Birliği gibi kurum ve kuruluşlar ileişbirliği içinde…

Hedef Ülkeler (2010-2011)

ABD, Çin, Rusya, Hindistan, Brezilya, Kanada,Polonya, Nijerya, Mısır, İran, Suudi Arabistan,Cezayir, Libya, Ürdün ve Katar

Pazara Giriş Komitesi

44

Ticari İlişkiler

İkili Ticari İlişkiler

Avrupa, Asya-Pasifik, Avrasya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika, Sahra Altı Afrika, Amerika

Bölgesel ve Çoklu Ticari İlişkiler

AB, EİT, D8, KEİ, İKÖ, İSEDAK

Çok Taraflı Ticari İlişkiler

DTÖ, OECD, ACTA

45

1. EFTA (Norveç, İsviçre,

İzlanda Liechtenstein)

2. İsrail

3. Makedonya

4. Hırvatistan

5. Bosna Hersek

6. Filistin

7. Tunus

8. Fas

9. Suriye

STA Ülkeleri

10. Mısır

11. Arnavutluk

12. Gürcistan

13. Karadağ

14. Sırbistan

15. Şili

16. Ürdün

17. Lübnan*

18. Morityus*

(*) İç Onay Sürecinde

46

İhracatın Özel Bölgelere Göre Dağılımı

(Milyon $) 2009 2010%

Değişim

% Pay

(2010)2010* 2011*

%

Değişim

% Pay

(2011)

OECD 55.832 61.492 10,1 54,0 44.173 53.508 21,1 53,8

EFTA 4.336 2.416 -44,3 2,1 1.970 1.218 -38,2 1,2

Karadeniz Ekonomik İşbirliği 12.273 14.456 17,8 12,7 10.197 12.906 26,6 13,0

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 5.948 7.617 28,1 6,7 5.264 6.756 28,3 6,8

BDT 7.957 10.288 29,3 9,0 7.162 9.636 34,5 9,7

Türk Cumhuriyetleri 3.399 3.921 15,3 3,4 2.805 3.660 30,5 3,7

İslam Konferansı Teşkilatı 28.627 32.470 13,4 28,5 23.254 26.976 16,0 27,1

STA Ülkeleri** 13.773 12.702 -7,8 11,2 9.418 9.998 6,2 10,0

TOPLAM 102.143 113.883 11,5 100,0 81.715 99.502 21,8 100,0

2011 yılının Ocak-Eylül döneminde OECD Ülkelerine ihracat %21,1 ve STAimzalanan ülkelere ihracat %6,2 oranında artmıştır. Seçilen özel bölgeler

içerisinde en hızlı artış %34,5 ile BDT’ye yönelik ihracatta görülmüştür.EFTA’ya olan ihracatımız ise altın ticaretindeki gelişmelere bağlı olarak %38,2oranında gerilemiştir.

* Ocak-Eylül Dönemi** Henüz STA’ları yürürlüğe girmeyen Lübnan ve Morityus hariçKaynak: TÜİK

47

İthalattan kaynaklanan ve yerli sanayimize zarar veren haksız ticari uygulamalara karşı uluslararası, bölgesel ve ikili anlaşmalardan kaynaklanan haklarımızı da sonuna kadar, etkin bir şekilde kullanmaya kararlıyız.

Ticaret Politikası Araçları

48

Piyasa gözetimi ve denetimini gelişmiş standartlara göreuyguluyoruz.

Piyasa gözetimi ve denetiminde temelpolitikalarımız

İç piyasada üretilen ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimiyoluyla takibi ve denetimi;

İthal edilen malların güvenli, mevzuata ve standartlarauygun olması,

Yerli üreticilerimize karşı haksız rekabete yol açmaması,

Yerli üreticilerimizin gerektiğinde kolay ithal girdi teminedebilmesi

Piyasa Gözetimi ve Denetimi

49

2011 yılında bir Başbakanlık Genelgesi ileuygulayıcı kuruluşların en üst düzeyde temsiledileceği ve sistemin sorunlarına çözümgeliştireceği “Piyasa Gözetimi, Denetimi ve ÜrünGüvenliği Değerlendirme Kurulu” kuruldu.

Ürün güvenliğinin ikinci ayağını oluşturan ithalatdenetimleri Ekonomi Bakanlığı, Gıda, Tarım veHayvancılık Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı işbirliğiile gerçekleştirilmektedir.

Piyasa Gözetimi ve Denetimi

50

Ekonomi Bakanlığı bünyesinde, Serbest Bölgeler,Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğününkurulması ile yurt dışı yatırım ve hizmetlerinbütünleştirici bir yaklaşım benimsiyoruz.

Yeni Nesil Serbest Bölgeler

Kurulması planlanan bakım-onarım ihtisas serbest bölgesi, lojistik ihtisas serbest bölgesi ve ar-ge ihtisas serbest bölgesinin özellikle hizmet ihracatı yapacak firmaları bünyesine alacak

Serbest Bölgeler

51

Yurtdışında Müteahhitlik Hizmetleri

Dünyanın en büyük 225müteahhitlik şirketinden 31’i Türkfirmasıdır.

Türkiye, bu bakımdan Çin’densonra 2. sırada yer almaktadır.

Yıllar Proje Sayısı Ülke SayısıTop. Proje

Bedeli ($)

Ort. Proje

Bedeli ($)

2002 128 32 2.438 19

2003 281 36 4.232 15

2004 407 37 11.291 28

2005 405 34 11.570 29

2006 513 36 21.008 41

2007 569 44 24.716 43

2008 586 39 24.009 41

2009 473 43 22.296 47

2010 576 49 22.324 39

2011* 309 39 15.006 49* İlk 9 aylık dönemi kapsamaktadır.

Sektörün ekonomiye katkıları:Döviz girdisi, ihracatakatkı, istihdama katkı, teknolojitransferi, makina parkınaetki, dışa açılma sürecine etki

52

Lojistik

Avrupa’nın en büyük kamyon filosu (45 bin adet kamyon ve 1.420şirket)

2011 Ocak-Eylül döneminde yaklaşık 800 bin uçuş

(Taşınan 1,7 milyon ton yük ve 91 milyon kişi)

Dünyadaki 25. büyük deniz filosu

45 havaalanı ve 51 liman

Bölünmüş yolların toplam uzunluğu 15 bin km’ye çıkarılacaktır.

Hızlı Tren Projeleri süratle devam etmektedir.

53

Daha Fazla Bilgi İçin:

T.C. Ekonomi Bakanlığı internet sitesini ziyaret edebilirsiniz:

www.ekonomi.gov.tr

EKONOMİ BAKANLIĞI

İnönü Bulvarı No:36 06510 Emek/ANKARA

Tel: (312) 204 75 00 (Santral)

54

EKONOMİK ARAŞTIRMALAR VE DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEŞEKKÜR EDERİZ

DERYA EKİCİ

DIŞ TİCARET UZMAN YARDIMCISI

30 KASIM 2011