Definicja postawy

Psychologiczna Socjologiczna Behawiorystyczna

Definicja postawy

Psychologiczna Socjologiczna Behawiorystyczna

Uwewnętrzniona przez jednostkę, wyuczona skłonność (akt woli przejawiający się w czynach) do reagowania w społecznie określony sposób, szczególnie przez podejmowanie określonych działań w odpowiedzi na oczekiwania społeczne.

I. Stopień natężenia pozytywnego lub negatywnego ucznia związanego z jakimś przedmiotem(L.L. Thustone)

II. Trwała dyspozycja charakteryzująca się konsekwentnym występowaniem tego samego ucznia wobec pewnej całości(H.A. Munay i C.D. Magan)

I. Prawdopobieństwo wystąpienia w danej sytuacji określonego zachowania(W.M. Fuson)

II. Nawyk lub wewnętrzna reakcja

antycypacyjna, pośrednicząca w stosunku do zewnętrznego zachowania(W.A. Scott)

Komponenty postaw

Behawioralny

Emocjonalny

Poznawczy

Komponenty postaw

Behawioralny

Emocjonalny

PoznawczyTo, Co Myślimy:

Myśli I Przekonania O Przedmiocie Postawy

To, Co Robimy: Działania, Zachowania

Wobec Przedmiotu

To, Co Czujemy: Reakcje Emocjonalne Wobec Przedmiotów

Wymiary postawy

ZNAK POSTAWY: pozytywny, negatywny, neutralny

SIŁA: głębokość stosunku, jak bardzo coś kochasz lub nienawidzisz

TREŚĆ PRZEDMIOTOWA: różnice związane z tym, co jest przedmiotem postawy

STOPIEŃ INTERNALIZACJI POSTAWY: motor działania, stopień uwewnętrznienia, na ile wynika z wnętrza

STOPIEŃ POWIĄZANIA: danej postawy z innymi postawami

ZŁOŻNOŚĆ POSTAWY: na ile są rozwinięte poszczególne komponenty postawy

TRWAŁOŚĆ

ZWARTOŚĆ: zgodność między trzema komponentami pod względem znaku i siły

DOSTĘPNOŚĆ POSTAWY: siła związku między obiektami i oceną tego obiektu, mierzona czasem, w jakim ludzie potrafią odpowiedzieć, co czują, im bardziej dostępna tym szybciej reagujemy

Elementy poznawcze

Tendencje do zachowań

Stosunek emocjonalny

ZachowaniePrzedmiot postawy

POSTAWA

Warunki zmian postaw

ZACHOWANIE

ZACHOWANIE POSTAWA

Wyróżniamy dwa kierunki zależności :

I.

II.

- Pomogłem mu, zatem go lubię

- Zrobiłem mu świństwo, zatem go nie lubię

- Lubię go, więc mu pomogę

- Nie znoszę go, więc mu zrobię na złość

POSTAWA

Warunki zmian postaw

ZACHOWANIE

ZACHOWANIE POSTAWA

I.

II.

- Aby zmienić postawę należy wywołać odpowiednie zachowanie

- Aby zmienić zachowanie należy wpłynąć na postawę (zmienić, wytworzyć)

POSTAWA

Teorie zmian postaw

ZACHOWANIE

ZACHOWANIE POSTAWA

I.

II.

1. Teoria dysonansu poznawczego (Leon Festinger)

2. Teoria autoatrybucji

1. Teorie perswazji (szkoła Yale)

2. Teoria działań racjonalnych M. Fishbeina i I. Ajzena

3. Teoria peryferycznej i centralnej drogi perswazji R. Petty i J. Caccioppo

Teorie dotyczące kształtowania i zmian postaw

I. Teoria „dysonansu poznawczego”- człowiek zachowuje się niezgodnie ze swoimi postawami i nie może znaleźć zewnętrznego uzasadnienia swojego zachowania, sprzeczność tych dwóch

elementów powoduje napięcie.

II. Komunikaty perswazyjne (przekonywujące)

Cechy nadawcy:• Podobny do nas

pod względem wieku, płci, rasy, wykształcenia;

ponieważ występuje efekt identyfikacji;

• Im bardziej kompetentny,

wiarygodny(można zmieniać

wiarygodność),atrakcyjny to bardziej przekonywujący;

• Ważna jest również intencja(!), nie może pokazać,

że nami manipuluje.

Cechy komunikatu:• Większy wpływ ma argumentacja jednostronna, jeśli odbiorcy popierają stanowisko nadawcy; jeśli nie należy zastosować argumentację dwustronną i zbić argumenty strony przeciwnej;• Ludzie są bardziej podatni na oddziaływanie komunikatu, który nie jest spostrzegany jako specjalnie przygotowany w celu wywarcia na nich wpływu;• Powinien posiadać charakter emocjonalny(np. wykorzystanie strachu), a nie racjonalny;• Gdy mówcy mówią zaraz po sobie bez przerwy to należy wykorzystać efekt pierwszeństwa- większy wpływ ma informacja prezentowana jako pierwsza;• Gdy pomiędzy mówcami występuje przerwa lepiej skorzystać z efektu świeżości- lepiej zapamiętane zostaną informacje zawarte w drugim komunikacie;• Powinien być mało rozbieżny z tym, co chcą usłyszeć odbiorcy;• Jest skuteczniejszy, gdy zawiera instrukcje, wskazówki jak zmienić aktualny stan rzeczy, w którym tkwi odbiorca;• Postawę opartą na poznaniu najlepiej zmieni komunikat, który jasno podkreśla obiektywne cechy przedmiotu, logiczne argumenty;• By zmienić postawę opartą na emocjach należy zaakcentować wartości i emocje zamiast podawać fakty i liczby;• Postawę opartą na komponencie behawioralnym skutecznie zmienimy podając instruktaż.

Cechy odbiorcy:• Lepsze

audytorium rozproszone;• Najbardziej podatni ludzie

to ludzie będący w przedziale

wiekowym 18-25lat.

III. Model wypracowania prawdopodobieństw(Richard Petty, Jon Cacioppo) = model perswazji systematyczno - heurystycznej (Schelly Chaihen)

Zakładają, że istnieją dwa sposoby zmiany postaw za pośrednictwem komunikatów perswazyjnych

1. Peryferyczna strategia perswazji- ludzie skupiają swoją uwagę na charakterystykę powierzchniową, efektem jest krótkotrwała zmiana postawy

2. Centralna strategia perswazji- ludzie analizują komunikat, uważnie słuchając i rozważając argumenty; gdy ludzie posiadają zdolności i motywację do uważnego słuchania komunikatu

IV. Uodpornienie postawy- uczynienie ludzi odpornymi na próby zmiany ich

postaw poprzez:

• wstępne zaaplikowanie i małej dawki argumentów sprzecznych z ich stanowiskiem

• wzmocnienie wartości• uprzedzenie ludzi, że będą poddawani perswazji

V. Teoria reaktancji (przeciwstawiania się)

VI. Facylitacja społeczna

VII. Próżniactwo

• zagrożenie wolności wyboru określonego zachowania powoduje wzbudzenie nieprzyjemnego stanu, a w efekcie przeciwstawienia się; redukcja tego stanu polega na zaangażowanie się w zagrożone zachowanie.

• występuje, gdy człowiek, który wykonuje daną czynność jest świadomy obserwacji, wywołuje to skutek negatywny (gdy czynność jest po raz pierwszy wykonywana i gdy zadanie jest trudne) oraz pozytywny (gdy czynność jest rutynowa i gdy zadanie jest łatwe).

• uspokojenie wywołane przekonaniem, że przebywanie w grupie utrudnia ocenę indywidualnego działania; uspokojenia osłabia wykonanie zadań prostych, lecz ułatwia wykonanie zadań trudnych.

VIII. Ingracjacja(podlizywanie się) - Sposób zwiększania pozytywnych postaw wobec

siebie partnerów interreakcji w celu uzyskania większej korzyści niż by się nam należało

Konformizm Podnoszenie wartości partnera Autoprezentacja

1. Partnerzy powinni zajmować podobną pozycję społeczną

2. Zgadzanie nie może występować zbyt szybko

3. Zgadzanie musi dotyczyć spraw na których zależy naszemu rozmówcy , przy sprawach mniej ważnych lepiej obstawać przy swoim zdaniu

1. Partnerzy są na różnych pozycjach społecznych

2. Pochlebstwa są rozłożone w czasie i dotyczą cech, na których tej osobie zależy, ale nie ma pewności czy je posiada

3. Pochlebstwa wypowiadane są w imieniu ogółu, a nie tylko od osoby, która schlebia

1. Pozytywna- mówienie o sobie dobrze, by osoba, która to słyszy myślała, że dobrze by było się ze mną spotykać

2. Negatywna- mówimy jacy to jesteśmy biedni oddziałując na ludzką pomoc oraz na jego samoocenę

IX. Kary i nagrody X. Przewidywanie postawy

Najlepsze efekty daje połączenie kary i nagrody.

1.Kara wysoka i niska nagroda= efekt krótkotrwały.

2.Kara niska i wysoka nagroda= efekt długotrwały, skuteczniejsza.

- Sprawdzić dostępność postawy

- Zdiagnozować normę subiektywną (przy zachowaniu zamierzonym).

Źródła postaw

Relacje estetyczne Relacje sensoryczne

Systemy wartościWarunkowanie instrumentalne

Warunkowanie klasyczne