De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan...

37
De wereld van Stefan Zweig De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth

Transcript of De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan...

Page 1: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

De wereld van Stefan ZweigDe wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth

Page 2: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van
Page 3: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

‘Toen ik zeven jaar geleden mijnschrijversvriendenkring verteldewaarmee ik mij ging bezig houden,oogstte ik slechts zwijgen enhoofdschudden. Maar nu is Zweigplotseling weer een boeiendonderwerp geworden’ (2014)

‘Toen ik zeven jaar geleden mijnschrijversvriendenkring verteldewaarmee ik mij ging bezig houden,oogstte ik slechts zwijgen enhoofdschudden. Maar nu is Zweigplotseling weer een boeiendonderwerp geworden’ (2014)

Page 4: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

George Prochnik (The Impossible Exile) over Stefan Zweig

Page 5: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

2014 2011 2009

Page 6: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

‘Stefan Zweig, weerbaar tegen fanatisme’12 november 2008 - 5 januari 2009 (OBA)

Page 7: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van
Page 8: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van
Page 9: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Gesprek tussen Wes Anderson en GeorgeProchnik (The Impossible Exile) over Stefan Zweig

Van Stefan Zweig:Fragmenten uit De wereld van gisterenEen deel uit Ungeduld des Herzens (1939)Vierundzwanzig Stunden aus dem Leben einer Frau(1927)

Wes Anderson (links) en Jude Law op de set vanThe Grand Budapest Hotel

Page 10: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van
Page 11: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Tussen 1923 en 2014 maar liefst 68 verfilmingen van zijn novellen, biografieënen toneelstukken

Page 12: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Jaren ‘20 en ‘30: best verkochte, meest gelezen en meest vertaalde Duitstaligeauteur (succesvoller nog dan Thomas Mann)

Page 13: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

1927 19341901 1920

Jaren ‘20 en ‘30: best verkochte, meest gelezen en meest vertaalde Duitstaligeauteur (succesvoller nog dan Thomas Mann)

Page 14: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Cicero - 15 maart 44 v.Chr.(De poging van Cicero tot herstel van deRomeinse Republiek na de moord op Ceasar)

Die Eroberung von Byzanz - 29 mei 1453(een niet afgesloten poort maakt de verovering vanConstantinopel mogelijk)

Flucht in die Unsterblichkeit - 25 september 1513(de ontdekking van de Stille Oceaan door VascoNúñez de Balboa)

Georg Friedrich Händels Auferstehung - 21 aug.1741(het ontstaan van de 'Messias')

Das Genie einer Nacht - 25 april 1792(Rouget de Lisle componeert de Marseillaise)

Die Weltminute von Waterloo - 18 juni 1815(generaal Grouchy schiet Napoleon te laat tehulp)

Die Marienbader Elegie - 5 september 1823(Goethe's onvervulde liefde voor Ulrike vonLevetzow)

Cicero - 15 maart 44 v.Chr.(De poging van Cicero tot herstel van deRomeinse Republiek na de moord op Ceasar)

Die Eroberung von Byzanz - 29 mei 1453(een niet afgesloten poort maakt de verovering vanConstantinopel mogelijk)

Flucht in die Unsterblichkeit - 25 september 1513(de ontdekking van de Stille Oceaan door VascoNúñez de Balboa)

Georg Friedrich Händels Auferstehung - 21 aug.1741(het ontstaan van de 'Messias')

Das Genie einer Nacht - 25 april 1792(Rouget de Lisle componeert de Marseillaise)

Die Weltminute von Waterloo - 18 juni 1815(generaal Grouchy schiet Napoleon te laat tehulp)

Die Marienbader Elegie - 5 september 1823(Goethe's onvervulde liefde voor Ulrike vonLevetzow)

Page 15: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Die Entdeckung Eldorados - Januari 1848(Johann August Suter in het Wilde Westen)

Heroischer Augenblick - 22 december 1849(Fjodor Dostojewski wordt op het allerlaatstemoment gratie verleend, een gedicht),

Das erste Wort über den Ozean - 28 juli 1858(de eerste trans-Atlantische kabel)

Die Flucht zu Gott – eind oktober 1910(de laatste dagen van Tolstoi)

Der Kampf um den Südpol - 19 januari 1912(Robert Scott tegen Roald Amundsen)

Der versiegelte Zug - 9 april 1917(Lenins terugkeer naar Rusland)

Wilson versagt - 15 april 1919(De mislukte poging van Woodrow Wilson om devredesonderhandelingen in Versailles in goede banente leiden)

‘voor eeuwig beroemd en verbonden met een prestatiewaarvan de uitwerking de wereld veranderd heeft’

Die Entdeckung Eldorados - Januari 1848(Johann August Suter in het Wilde Westen)

Heroischer Augenblick - 22 december 1849(Fjodor Dostojewski wordt op het allerlaatstemoment gratie verleend, een gedicht),

Das erste Wort über den Ozean - 28 juli 1858(de eerste trans-Atlantische kabel)

Die Flucht zu Gott – eind oktober 1910(de laatste dagen van Tolstoi)

Der Kampf um den Südpol - 19 januari 1912(Robert Scott tegen Roald Amundsen)

Der versiegelte Zug - 9 april 1917(Lenins terugkeer naar Rusland)

Wilson versagt - 15 april 1919(De mislukte poging van Woodrow Wilson om devredesonderhandelingen in Versailles in goede banente leiden)

‘voor eeuwig beroemd en verbonden met een prestatiewaarvan de uitwerking de wereld veranderd heeft’

Page 16: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van
Page 17: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

(1929) (1932) (1935) (1938)

Page 18: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

(1930)(1922) (1925) (1928)

CasanovaStendhalTolstoi

MesmerMary Baker EddyFreud

HölderlinKleistNietzsche

Page 19: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Stefan Zweig als biograaf.Stefan Zweig, Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag,Weenen, 1935)

Van de hand van Stefan Zweig verschenen successievelijkdrie biographische ‘herscheppingen’: ‘Drei Meister’ (Balzac,Dickens, Dostojefski), ‘Der Kampf mit dem Dämon’(Hölderlin, Kleist, Nietzsche) en ‘Drei Dichter ihres Lebens’(Casanova, Stendhal,Tolstoi). Deze werken zijn te bekendgeworden dan dat men ze opnieuw zou behoeven tebespreken; en hoe men ook over het genre denkt, zeker istoch wel, dat Zweig in deze soort beeldend synthetischepersoonsbeschrijving, die tegelijk als inleiding tot het werkvan den schrijver zelf kan dienen, bijzonder uitmunt.De uitgever Reichner heeft nu deze drie boeken tot ééndeel vereenigd en in een sobere, in donkergroen gebondeneditie in den handel gebracht. Zweig heeft er een kortinleidend woord aan toegevoegd.

Menno ter Braak, Vaderlandartikelen (1935)

Stefan Zweig als biograaf.Stefan Zweig, Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag,Weenen, 1935)

Van de hand van Stefan Zweig verschenen successievelijkdrie biographische ‘herscheppingen’: ‘Drei Meister’ (Balzac,Dickens, Dostojefski), ‘Der Kampf mit dem Dämon’(Hölderlin, Kleist, Nietzsche) en ‘Drei Dichter ihres Lebens’(Casanova, Stendhal,Tolstoi). Deze werken zijn te bekendgeworden dan dat men ze opnieuw zou behoeven tebespreken; en hoe men ook over het genre denkt, zeker istoch wel, dat Zweig in deze soort beeldend synthetischepersoonsbeschrijving, die tegelijk als inleiding tot het werkvan den schrijver zelf kan dienen, bijzonder uitmunt.De uitgever Reichner heeft nu deze drie boeken tot ééndeel vereenigd en in een sobere, in donkergroen gebondeneditie in den handel gebracht. Zweig heeft er een kortinleidend woord aan toegevoegd.

Menno ter Braak, Vaderlandartikelen (1935)

Page 20: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Stefan Zweig als biograaf.Stefan Zweig, Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag,Weenen, 1935)

Van de hand van Stefan Zweig verschenen successievelijkdrie biographische ‘herscheppingen’: ‘Drei Meister’ (Balzac,Dickens, Dostojefski), ‘Der Kampf mit dem Dämon’(Hölderlin, Kleist, Nietzsche) en ‘Drei Dichter ihres Lebens’(Casanova, Stendhal,Tolstoi). Deze werken zijn te bekendgeworden dan dat men ze opnieuw zou behoeven tebespreken; en hoe men ook over het genre denkt, zeker istoch wel, dat Zweig in deze soort beeldend synthetischepersoonsbeschrijving, die tegelijk als inleiding tot het werkvan den schrijver zelf kan dienen, bijzonder uitmunt.De uitgever Reichner heeft nu deze drie boeken tot ééndeel vereenigd en in een sobere, in donkergroen gebondeneditie in den handel gebracht. Zweig heeft er een kortinleidend woord aan toegevoegd.

Menno ter Braak, Vaderlandartikelen (1935)

Stefan Zweig als biograaf.Stefan Zweig, Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag,Weenen, 1935)

Van de hand van Stefan Zweig verschenen successievelijkdrie biographische ‘herscheppingen’: ‘Drei Meister’ (Balzac,Dickens, Dostojefski), ‘Der Kampf mit dem Dämon’(Hölderlin, Kleist, Nietzsche) en ‘Drei Dichter ihres Lebens’(Casanova, Stendhal,Tolstoi). Deze werken zijn te bekendgeworden dan dat men ze opnieuw zou behoeven tebespreken; en hoe men ook over het genre denkt, zeker istoch wel, dat Zweig in deze soort beeldend synthetischepersoonsbeschrijving, die tegelijk als inleiding tot het werkvan den schrijver zelf kan dienen, bijzonder uitmunt.De uitgever Reichner heeft nu deze drie boeken tot ééndeel vereenigd en in een sobere, in donkergroen gebondeneditie in den handel gebracht. Zweig heeft er een kortinleidend woord aan toegevoegd.

Menno ter Braak, Vaderlandartikelen (1935)

Page 21: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van
Page 22: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van
Page 23: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

‘Als ik probeer……van de veiliggestelde waarden’

De w

ereld der zekerheid

Page 24: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

‘De wereld van gisteren. Zweig wist meer danhij vertelde. Hij ging niet uitvoerig in op hetwijd-verbreide antisemitisme. Hij verzweegveel uit zijn jeugd, zoveel, dat Die Welt vonGestern ternauwernood een autobiografiemag worden genoemd…’

Een handvol mensen

Page 25: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

‘De wereld van gisteren. Zweig wist meer danhij vertelde. Hij ging niet uitvoerig in op hetwijd-verbreide antisemitisme. Hij verzweegveel uit zijn jeugd, zoveel, dat Die Welt vonGestern ternauwernood een autobiografiemag worden genoemd…’

Een handvol mensen

Page 26: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

‘Ik heb mijn eigen persoon……oprechtheid en onbevangenheid’

Voorwoord

Page 27: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Jeugd en vroege carrière1881 – 1914

Page 28: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Zweig (staand) met zijn broerAlfred in Vienna, circa 1900

Page 29: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Schottenring (1875)

Page 30: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Moriz Zweig (zoon van een textielondernemer)en Gattin Ida Brettauer (dochter van een rijkekoopman)

Page 31: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Gymnasium Wasagasse

Page 32: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Studie filosofie universiteit Wenen (1900-1904)

Page 33: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Contacten met o.a.Auguste Rodin, Rainer Maria Rilke, Romain Rolland, W.B.Yeats, Pirandello

Vertalingen (Emile Verhaeren), novellen, toneel

Reizen (Wenen, Berlijn, Parijs, Brussel) – India (1910) – Amerika (1912)

Contacten met o.a.Auguste Rodin, Rainer Maria Rilke, Romain Rolland, W.B.Yeats, Pirandello

Vertalingen (Emile Verhaeren), novellen, toneel

Reizen (Wenen, Berlijn, Parijs, Brussel) – India (1910) – Amerika (1912)

Page 34: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Eerste Wereldoorlog1914 – 1918

Page 35: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van
Page 36: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

‘Wat viel er in juli 1914 nog te verdedigen? …… ik reed de oorlog tegemoet’

Een handvol mensen

Page 37: De wereld van… Stefan Zweig, Frans Kafka, Joseph Roth De ... · Stefan Zweig als biograaf. Stefan Zweig,Baumeister der Welt (Herbert ReichnerVerlag, Weenen, 1935) Van de hand van

Einde deel I. Stefan Zweig