Cursusbrochure Voortgezet Onderwijs 2015-2016

20152016

vo/mbo

Trainingen, cursussen, workshops en conferenties

2

Vormgeving: Ton Kuijpers Vormgeving, Rotterdam Drukwerk: De Swart, Den Haag

3

Trainingen, cursussen, workshops en conferenties 2015-2016

Inspiratie tot verbeteringOnderwijs geven is een dynamisch, mooi en veeleisend vak. Leerlingen, lesinhouden, ouders, de schoolorganisatie; op alle niveaus bestaat de behoefte aan vaardigheden en instrumenten om nog beter te functioneren. De CED-Groepheeft uitgebreide mogelijkheden om samen met u stevig onderwijs neer te zetten; onderwijs dat ten goede komt aanleerlingen, docenten en de schoolorganisatie. Wij hopen dat deze brochure u ideeën en inspiratie biedt om hiermee aan de slag te gaan!

Cursusbrochure en cursussiteIn deze brochure vindt u korte beschrijvingen van cursussen, trainingen, workshops, conferenties en studiedagen. Op de cursussite vindt u meer informatie, actuele prijzen en data. Op de site kunt u zoeken via vele ingangen, u kunt bijvoorbeeld uw sector combineren met uw functie en zo naar geschikt aanbod zoeken. Of u kunt zoeken op vakgebiedof thema. In de brochure kunt u rustig bladeren en wie weet komt u zo op ideeën waar u anders niet op gekomen was.Bent u geïnteresseerd in een cursus, neem dan vooral een kijkje op www.cedgroep.nl/cursussen. U kunt zich daaronline inschrijven. Vul het cursusnummer in het zoekvenster rechtsboven en u komt meteen op de juiste cursuspagina.

Advies en maatwerkNaast het open cursusaanbod voor individuele inschrijving biedt de CED-Groep ook maatwerk bij u op locatie.Opbrengstgericht werken, verbetering van docentvaardigheden, effectief taal- en rekenbeleid en Passend onderwijs zijn voor scholen actuele thema’s. De CED-Groep helpt u uw doelen op deze thema’s te realiseren en verbindingen tussen de thema’s te leggen. Daarbij vinden wij een aantal zaken belangrijk. Een goed beeld van de startsituatie vormthet fundament. Op basis daarvan bepalen we met u uw schoolspecifieke doelen, waarbij centraal staat wat al goed gaat.Een volgende stap is het werken aan zichtbaar effect. Om dat te bereiken is gezamenlijk optrekken van directie endocenten van essentieel belang. Ons doel is ervoor te zorgen dat uw school uiteindelijk op eigen kracht verder kan. Wij bieden praktijkgerichte dienstverlening en krachtige trajecten voor effectief onderwijs voor vo/mbo.

Volg ons op Twitter en Facebook U kunt het Cursus- en conferentiebureau volgen op Twitter: @cursusced en Facebook: www.facebook.com/cursusbureau.U bent dan als eerst op de hoogte wanneer het nieuwe aanbod op de site staat en welke kortingsacties er zijn.

KortingsactieDeelnemers die zich voor 15 juli online inschrijven kunnen 15% korting op hun cursusprijs krijgen, indien ze de kortings-code uit de gids invullen in het veld opmerkingen van het inschrijfformulier. Deze actie is niet geldig in combinatie metandere kortingsacties van de CED-Groep.

Inschrijving en betalingInschrijving – steeds per deelnemer – vindt plaats door het invullen en ondertekenen van het inschrijfformulier uit hetcursusboek of online op www.cedgroep.nl/cursussen. Op basis van dit formulier wordt een factuur toegezonden.

CertificaatCursisten ontvangen aan het einde van hun cursus een nascholingscertificaat van de CED-Groep als zij aan de voor-waarden hebben voldaan. Deze impliceren dat tenminste 80% van de opdrachten is uitgevoerd en voldoende is beoordeeld door de cursusleider en dat tenminste 80% van de cursusbijeenkomsten is gevolgd. Indien afwijkingenbestaan op deze regels, worden zij vermeld bij de betreffende cursussen.

EvaluatieElke cursus wordt geëvalueerd door de deelnemers door middel van een vragenlijst. Dit gebeurt altijd aan het einde vande cursus. Wij vragen hun naar hun mening, hun ervaringen en hun eventuele wensen, zodat we ons werk steeds kunnenverbeteren.

Leveringsvoorwaarden en annuleringskostenVoor de door de CED-Groep geleverde cursussen zijn de Algemene leveringsvoorwaarden van toepassing zoals gedeponeerd bij de Rotterdamse Kamer van Koophandel. U vindt ze op www.cedgroep.nl. Voor de CED-Groep geldt eenuniforme annuleringsregeling.

Annuleringsregeling CED-GroepTot vier weken voor de eerste cursusdatum heeft een deelnemer de mogelijkheid om schriftelijk te annuleren, waarnaalleen de administratiekosten (€ 50,-) verrekend worden. Vindt annulering plaats binnen vier weken voor de geplandeaanvangsdatum, dan is de deelnemer verplicht de volledige cursuskosten te betalen. Het is echter wel mogelijk een vervanger te sturen. U kunt dit melden bij het Cursusbureau. De gegevens van uw vervanger worden dan genoteerd inverband met het certificaat.

KlachtenHet kan voorkomen dat u ontevreden bent over het gebodene in een cursus. Bespreek dit dan direct met de cursus-leider. Mocht dit niet leiden tot het beoogde resultaat, dan kunt u altijd contact opnemen met het Cursusbureau: [email protected], (010) 4071 504. Uw klacht komt dan op de juiste plaats terecht. Mocht dit dan nog niet leiden tot een adequate oplossing in de ogen van de deelnemer, dan kunt u altijd een formele klacht indienen bij deklachtencommissie van de CED-Groep. Wij hopen en verwachten natuurlijk dat het niet zo ver hoeft te komen!

Snel op de hoogteWilt u snel en goed op de hoogte blijven van de diensten en producten van de CED-Groep, neem dan een gratis abonnement op het relatiemagazine van de CED-Groep: KlasseApart of op VO Nieuws, één van de digitale nieuwsbrieven.Een uitgebreide en actuele versie van dit cursusaanbod kunt u ook lezen op onze website, www.cedgroep.nl/cursussen.Voor vragen kunt u contact opnemen met het secretariaat van het Cursusbureau, (010) 4071 504, [email protected].

Ten slotteWij wensen u succes met het zoeken naar de juiste cursus of training. Mocht u vragen over of aanvullingen op deze brochure hebben, dan kunt u altijd terecht bij de medewerkers van het Cursusbureau, [email protected], (010) 4071 504. Zij helpen u graag verder.

Lot HannikManager Cursus- en conferentiebureau

4

Opbrengstgericht werken pag. 6q

Didactiek en klassenmanagement pag. 9q

Gedrag en werkhouding pag. 13

Passende zorg voor leerlingen pag. 15

Mentoraat en veiligheidsbeleid pag. 17

Effectief taalonderwijs pag. 20

Lezen en leesproblemen pag. 24

Begrijpend lezen pag. 26

Rekenbeleid vormgeven pag. 29

Toets- en examenopgaven formuleren pag. 32

Speciaal voor PROO en VSO pag. 33

Inschrijfformulier pag. 35

S p e c i a l e k o r t i n g s a c t i e …

voor iedereen die zich vóór 15 juli 2015 online inschrijft voor een cursus uit het open aanbod van het

Cursus- en conferentiebureau.

Als u de kortingscode: BROvombo15-16 invult in het veld opmerkingen op het inschrijfformulier,

dan krijgt u 15% korting op uw cursusprijs.

Deze actie is niet geldig in combinatie met andere kortingsacties van de CED-Groep.

S p e c i a l e Tw i t t e r a c t i e

Volg ons op @cursusced en twitter voor 15 juni 2015 een bericht waarin de woorden

@cursusced cursusbrochure vo/mbo 2015-2016 zijn verwerkt.

Onder de leukste inzenders verloten we 4 katernen Kwaliteitsverbetering didactiek.

5

Inho

udsopg

ave

6 Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Opbrengstgericht werken is het bieden van effectief onderwijs op basis van data, met als doel het maximale uit de leerling te halen. Door middel van datagestuurd werken, kijkt u en uw team heel nauwkeurig naar de huidige stand vanzaken. Daardoor kunt u duidelijk en specifiek benoemen hoe de opbrengsten verbeterd kunnen worden. De CED-Groepheeft een lange traditie van opbrengstgericht werken. De 4D-cyclus vormt daarbij een vaste leidraad. Het 4D-modelbeschrijft een cyclische werkwijze aan de hand van de begrippen Data, Duiden, Doelen en Doen. Deze werkwijze is inmiddels door vele besturen en scholen in het hele land beproefd en praktisch werkzaam bevonden.

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten Nederlands en taalcoördinatoren vo/mbo.

Waar gaat de cursus over?In deze cursus leiden wij u op tot datacoach op het gebied van taal. Een datacoach taal voert in de school verschillende taken uit. Hij of zij zorgt voor de toetskeuze,voor een toetskalender en voor het vaststellen en realiseren van zorgvuldige procedures rondom toetsing binnen de school. Verder is een belangrijke taak van dedatacoach om ervoor te zorgen dat alle relevante personenin de school inzicht krijgen in de toetsresultaten en daarook naar handelen. Voor het vak Nederlands ontwikkelt de datacoach aanvullende onderwijsarrangementen taalvoor zwakke en goed presterende leerlingen.

De cursusinhoudIn de cursus oefent u met het analyseren van toets-resultaten van Diataal of het Cito Volgsysteem Taal op basis van het Onderwijscontinuüm van de CED-Groep. Ook uw eigen toetsen rapportcijfers kunnen daarbij onderde loep genomen worden. Aan de hand van deze analyseformuleert u onderwijsarrangementen voor verschillendegroepen leerlingen in de school. Daarvoor verkent u de

mogelijkheden van inzetbare materialen, methodieken enacties op beleidsniveau die het taalniveau kunnen verhogen.We gaan verder in op de werkzaamheden van de datacoachbinnen de school, zoals het voorbereiden van de toets-afname en de presentatie van toetsresultaten aan collega’s,ouders en leerlingen. Ten slotte komt de beleidskant aanbod. De datacoach bewaakt de acties die in gang wordengezet om de taalprestaties te verhogen en zorgt, als datnodig is, voor bijstelling van de ingezette acties en hetopnemen van alle inspanningen op dit gebied in het beleidvan de school.

Wat u verder nog moet weten…Bij de cursus is het boek Taal in 4D inbegrepen.

Opbrengstgericht werken

S1608

Datacoach taal

7Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.


Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten vo/mbo.

Waar gaat de cursus over?Elke leerling is uniek, maar dat betekent nog niet dat elkeleerling een eigen lesprogramma nodig heeft! Hoe zorgt uer als docent voor dat alle leerlingen tot hun recht komenmaar dat u niet elke leerling afzonderlijk steeds weer uitleg moet geven? Hoe kunt u leerlingen die niet verderkunnen met hun werk en wachten op uw uitleg, effectiefverder helpen zonder dat u aan het eind van de dag uitgeput thuiskomt en het gevoel heeft toch niet alle leer-lingen goed te hebben geholpen? Deze cursus geeft uhandvatten om te differentiëren en tegelijkertijdopbrengstgericht te werken.

De cursusinhoudDe cursus gaat uit van de onderwijsbehoeften van de leer-lingen: sommige leerlingen kunnen sneller aan het werk,sommigen hebben na uw uitleg nog extra instructie nodig,sommigen juist extra uitdaging. In deze cursus leert u hoeu de klas kunt indelen en hoe u uw instructie daarop kuntaanpassen. Daarnaast leert u op welke wijze u leerlingenzelfstandig laat werken en hoe u ruimte kunt creëren omkleine groepjes leerlingen extra uitleg te geven of feed-back te geven bij het uitvoeren van uitdagendere taken. Op deze manier kunt u beter naar de verbetering vanresultaten toewerken en toch elke leerling tot zijn rechtlaten komen.

S7243

Opbrengstgericht differentiëren

Opbrengstgerichtwerken in 4DOpbrengstgericht werken betekent: sturen op resultaat, op alle niveaus. U verzamelt systematischgegevens over de leeropbrengsten van uw leerlingenen verbindt hier doelen en acties aan. We gebruikenhierbij een praktische, goed onderbouwde aanpak.De 4D-aanpak is uitstekend toepasbaar in uiteen-lopende inhoudelijke verbetertrajecten, bijvoorbeeldop het gebied van lezen, taal, rekenen, spellen ofgedrag. Het programma biedt ruimte voor accent-verschillen. U kunt primair focussen op opbrengst-gericht werken of juist een accent leggen op passendonderwijs. Deze cyclus wordt niet alleen uitgevoerdop leerlingniveau, maar ook op docentniveau en opschoolniveau. Onze adviseurs beschikken over deknow how en ervaring om u op schoolniveau effectiefte ondersteunen.

DataU verzamelt systematisch gegevens over de leer-opbrengsten van uw leerlingen. DuidenU analyseert deze gegevens. Wat betekenen ze? Hoe gaat u ermee aan de slag? DoelenOp basis van de analyse bepaalt u welk onderwijs uaanbiedt. U formuleert ambities en ontwikkelt passende onderwijsarrangementen, waarin álle leerlingen tot hun recht komen. DoenU gaat aan de slag. U bewaakt en creëert de randvoorwaarden voor een passend en uitdagend onderwijsaanbod, voldoende leertijd, een duidelijkonderwijsplan en een adequate didactiek.

Zie ook pag. 33 voor het OGW-aanbod voor PROO en VSO.


Voor wie is de cursus bedoeld?Directieleden, teamleiders en sectieleiders vo.

Waar gaat de cursus over?Als schoolleiding wilt u het beste uit uw leerlingen halen.In deze cursus (in de vorm van een masterclass) leert udoor te sturen op opbrengsten, de resultaten van de leer-lingen te verbeteren. U leert allerlei data die op uw schoolvoorhanden zijn te selecteren en interpreteren. Wat is op uw school de waarde van een rapportcijfer? Wat vertellen bijvoorbeeld de cijfers uit het Cito Volg-systeem, de examenresultaten (inclusief de verhouding ce en se) en alle data die u invoert in Vensters voorVerantwoording? En hoe kunt u in samenspraak met desecties de cijfers interpreteren en daar verbeterplannenen een effectieve jaarcyclus voor de sectie aan verbinden?

Naast een goede interpretatie van data is het peda-gogisch-didactisch handelen van uw docenten een belangrijk aangrijpingspunt voor opbrengstgericht werken. U maakt met collega’s een lesmodel voor uwschool en gaat daarmee lessen observeren. Daarbij kijkenwe naar de aanbevelingen die onderzoekers als Fullan,Hattie en Marzano doen op basis van onderzoek naar succesfactoren in het kader van opbrengstgericht werken.Als sluitstuk van de cursus onderwerpt u uw eigen schoolaan een audit opbrengstgericht werken.

Cursusinhoud• U leert verschillende soorten data (cijfers) te inter-

preteren.• U leert hoe u in overleg met secties de leerling-

resultaten kunt verbeteren en verbeterplannen kuntopstellen.

• U maakt een lesmodel voor uw school en observeertcollega’s.

• U onderzoekt het toetsbeleid in de sectie en doet verbetervoorstellen.

• U krijgt inzicht in de succesfactoren die leiden tothogere opbrengsten in de klas en op school.

• U leert de cyclus van opbrengstgericht werken te vertalen in een cyclus van data verzamelen, data interpreteren, verbeterplannen maken, secties aansturen en evalueren.

• U maakt een audit van uw eigen school ten aanzienvan opbrengstgericht werken.

Aanbod op maatOnze adviseurs kunnen u op verschillende manierenondersteunen. Samen met u ontwerpen we een traject, passend bij uw school. In de praktijk komenwij onder meer de volgende wensen tegen:• U wilt uw docententeam aansturen op basis van

data en zoekt handvatten om dat te realiseren.• U wilt een datateam vormen dat zich speciali-

seert in het analyseren en duiden van data en het stellen van doelen.

• U gebruikt een leerlingvolgsysteem en wiltweten hoe u de data zo efficiënt mogelijkgebruikt.

• U heeft behoefte aan overzichtelijke rapportages,voorzien van handelingsadviezen.

• U wilt uw pto en pta in een doorlopende lijnplaatsen, mede om de onderwijsresultaten teverhogen en determinatie- en overgangs-beslissingen te optimaliseren.

Onze adviseurs helpen u door middel van advies,training en begeleiding bij de oplossing van dezevragen.


S7066

Opbrengstgericht sturen in het voortgezetonderwijs

Hoe bereikt u dat er in alle lessen kwalitatief goed onderwijs wordt gegeven? Hoe zorgt u ervoor dat docenten over degewenste didactische en organisatorische vaardigheden beschikken? En hoe verankert u dit in het schoolbeleid? Om doelgericht op uw school aan de slag te gaan met het verbeteren van de docentvaardigheden is het goed te weten wat dehuidige stand van zaken is en waar u naar toe wil. Om de kwaliteit van lesgeven te verhogen, biedt de CED-Groep het trajectKwaliteitsverbetering didactiek aan. In dit traject vormen klassenobservaties het fundament. Nadat de beginsituatie van deschool in beeld is gebracht, bepalen we samen de doelen voor het vervolgtraject met docenten, trainen we de schoolleidingen leiden we interne coaches op. Naast trajecten op maat kunnen we ook (elementen uit) cursussen uit het open aanbod van de CED-Groep zoals Teach Like a Champion, Bewust les geven met Breinsleutels en de Basiscursus Effectief lesgeveninzetten.


Didactiek en klassenmanagement

Voor wie is deze cursus bedoeld?(Beginnende) docenten vo/mbo.

Waar gaat de cursus over?Wat is goed lesgeven? En, hoe ziet een goede les er eigenlijk uit? Als we de leerlingen actiever bij de les willenbetrekken, hoe zorgen we daar dan voor? Als u de taakheeft beginnende docenten te helpen bij het lesgeven,welke handvatten geeft u hen?In deze cursus gaan we op zoek naar antwoorden opgenoemde vragen. Aan bod komen onder meer het oefenen van vaardigheden om activerend les te geven enhet creëren van voorwaarden waaronder dit kan gebeuren.Deze cursus is niet alleen erg goed voor beginnendedocenten, ook docenten die werken met lastige klassenzijn gebaat bij deze cursus.

CursusinhoudDe cursus bestaat uit drie studiemiddagen waarin de thema’s klassenmanagement, didactiek en interactie centraal staan.

• Klassenmanagement: de docent als regisseur bepaaltde kaders. Bijvoorbeeld: afhankelijk van het lesdoelkunnen we de klassenopstelling veranderen. Veelwerk? Niet als u de leerlingen daarin een taak en verantwoordelijkheid geeft. Duidelijkheid, voorspel-baarheid en veiligheid zijn voorwaarden voor goedonderwijs. Dus: Hoe komen regels en afspraken totstand? Hoe handhaven we die regels? En hoe gaan wedaarmee om als team?

• Didactiek: het directe instructiemodel kennen we allemaal, maar voor sommige leerlingen biedt dat teweinig uitdaging. De onderwijsbehoeften van leer-lingen verschillen. Er zijn ook leerlingen die juistbehoefte hebben aan meer instructie. De onderwerpenvan de tweede bijeenkomst zijn: het hanteren van verschillende werkvormen, het geven van goedeinstructie en aandacht voor niveaus in de klas.

• Interactie: de sfeer binnen de klas wordt voor eengroot deel bepaald door de docent die gemotiveerd enenthousiast de leerlingen de les laat ervaren. Een aardige en consequente docent die duidelijk is overdoelen, lesinhoud en leerlingen docentgedrag, wordtdoor leerlingen hoog gewaardeerd. Daarnaast bevordert positieve controle gewenst gedrag. Hoe udeze zaken goed combineert, is het onderwerp van dederde bijeenkomst.

S7235

Basiscursus Effectief lesgeven


Teamtraining

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten mbo.

Waar gaat de cursus over?De CED-Groep ontwikkelde de training Activerende didactiek voor docenten in het mbo die willen groeien inhun rol als docent. Na deze training kunt u als docentflexibeler inspelen op verschillende situaties in uw lessenen de beste werkvorm koppelen aan de doelen die u wilt

bereiken. De deelnemers krijgen meer eigen verantwoordelijkheid en inzicht in de manier waarop zijeffectief kunnen leren en werken. Het coachend lesgevenkrijgt een heldere vorm en inhoud. Doordat u in de cursussamenwerkt met docenten gaat het hele team effectieverfunctioneren. In de training komen verschillende didactische werkvormen aan bod: individueel werken,zelfstandig werken, werken in duo’s, samenwerkendleren, groepswerk en het leren reflecteren op eigen functioneren.

Cursusinhoud Bovengenoemde thema's worden behandeld in zes trainingsbijeenkomsten voor het hele opleidingsteam.Elke bijeenkomst bevat:• doel en theoretische achtergronden• commitment binnen het opleidingsteam over de

didactische werkvormen• didactische werkvorm bespreken en hanteren• didactische werkvorm in de klas uitproberen• terugkoppeling binnen het team en vaststelling• uitwisseling en inventarisatie van individuele

begeleidingswensen en mogelijkheden

Wat u verder nog moet weten…• Na of al tijdens de trainingsbijeenkomsten vindt een

coachingstraject voor individuele docenten plaats. Dat kan bestaan uit een coachingsgesprek of een les-observatie met feedbackgesprek (indien gewenst metgebruik van video-opname).

• Een interne werkgroep blijft actief, zodat na de implementatie ook de borging binnen de opleiding totstand wordt gebracht.

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten vo.

Waar gaat de cursus over?‘Teach like a champion’, welke docent voelt daar nietvoor? Teach Like a Champion is een bestseller uit de VS.Het boek is een must voor elke docent die gereedschappenwil om het beste uit zijn leerlingen te halen. De auteur vanTeach Like a Champion, Doug Lemov, bezocht leraren dieopmerkelijke resultaten wisten te bereiken. Hij obser-

S7250

Activerende didactiek

S7211

Basiscursus Teach Like a Champion




veerde wat er in het klaslokaal gebeurde: van leerlingenbegroeten tot blaadjes uitdelen, van ongevraagd beurtengeven tot wachten op een antwoord.De succesvolle werkwijzen van excellente leraren werdenhelder vertaald naar 49 bruikbare technieken die onmiskenbaar bijdragen aan betere prestaties van leer-lingen. De CED-Groep bewerkte en vertaalde de 49 technieken naar de Nederlandse situatie, zodat ze bruik-baar zijn in de dagelijkse lespraktijk van leraren in hetbasis- en voortgezet onderwijs. Bij het boek is een aantaltrainingen ontwikkeld en de dvd bij het boek bevat helderuitgewerkte praktijkvoorbeelden. Meer informatie overTeach Like a Champion kunt u vinden op de websitewww.teachnederland.nl.

Cursusinhoud • basistechnieken ten aanzien van het opbouwen van

een sterke gedragscultuur in de klas, onder meer: 100 Procent, VLORK en Overwicht

• basistechnieken ten aanzien van het hoge verwachtingen hebben van leerlingen, onder meer:Goed is Goed, Weet niet geldt niet en De formuleringtelt

• basistechnieken om leerlingen betrokken en geactiveerd houden tijdens de lessen, onder meer: P-factor en Positief inkleden

• basistechnieken in relatie tot lesmodellen enopbrengstgericht werken

Tijdens de cursus wordt gebruikgemaakt van praktijk-voorbeelden, simulatieactiviteiten en reflectieopdrachten.Dit wordt ondersteund door voorbeelden uit deNederlandse en Amerikaanse onderwijspraktijk op scholen voor voortgezet onderwijs. Er ligt een sterkenadruk op docentvaardigheden in relatie tot opbrengst-gericht en resultaatgericht werken.


Waar gaat de cursus over?Hoe meer u als docent weet wat zich afspeelt in het breinvan leerlingen, hoe bewuster u hierop kunt aansluiten inuw lesgeven. U leert hoe didactische principes de deurennaar de ‘bovenkamer’ openen. U zult merken dat u veelvan deze principes onbewust al toepast. De trainingBewust lesgeven met Breinsleutels geeft u praktischehandvatten om de sleutels te vertalen naar de dagelijksepraktijk. U leert ook om de sleutels zó in te zetten dat uwlessen optimaal renderen. Op deze wijze versterkt u uwdidactisch handelen. Veel docenten uit het voortgezetonderwijs reageren enthousiast op het boek Breinsleutelsen hebben specifiek behoefte aan praktijkvoorbeelden enantwoord op vragen vanuit het vo. Hiervoor is een cursusontwikkeld met bijbehorende reader voor docenten in hetvoortgezet onderwijs.

Cursusinhoud De cursus start met een uitleg over de meest recentewetenschappelijke inzichten rondom het lerende brein.Een boeiend college, waar u ook met uw ‘breinvragen’terecht kunt. Hierdoor bouwt u basale en up-to-date neuropsychologische kennis op, om later aan de slag tekunnen gaan met Breinsleutels. Begrippen zoals waar-neming, executieve vaardigheden, lange termijn geheugene.d. komen hierbij aan bod. Vervolgens…• maakt u kennis met de tien Breinsleutels• leert u hoe u deze Breinsleutels bewust en gericht

kunt inzetten in uw lessen• gaat u aan de slag met Breinsleutels in uw eigen

lespraktijk• gaan we de diepte in met de lesinhoud van de

verschillende vaksecties en krijgt u feedback op uwdidactisch handelen

Wat u verder nog moet weten…• Bij de eerste bijeenkomst ontvangt u de cursusmap,

het boek Breinsleutels en de vo-reader.• Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende

de cursus de huiswerkopdrachten maken en/of uitvoeren en eenmalig een video-opname maken van

S4155

Bewust lesgeven met Breinsleutels


een les/activiteit waarin zij gebruik maken vanBreinsleutels. Het is hierbij van belang toestemmings-verklaringen door ouders te laten invullen.Voorbeelden hiervan kunt u bij de cursusleiding vragen.

• U kunt de cursus Breinsleutels ook inkopen als aanbod op maat bij u op school. De video-opdracht kan dan vervangen worden door klassenconsultaties,waarbij de teamleden adviezen krijgen over de toe-passing van Breinsleutels in de praktijk.


Traject Kwaliteitsverbetering didactiekDocenten zijn de sleutels tot betere prestaties vanleerlingen. Om de kwaliteit van lesgeven te verhogen,bieden wij het traject Kwaliteitsverbetering didactiekaan scholen, besturen en gemeentes aan. Het trajectKwaliteitsverbetering didactiek is een intensief traject dat zorgt voor een gemeenschappelijke basisin de school, kwalitatieve verbetering van het primaire proces, een hogere leerlingtevredenheid enbetere schoolprestaties.

Het traject kent de volgende onderdelen:

Oriëntatie op de docentvaardighedenWe brengen eerst de huidige vaardigheden vandocenten in beeld. Daarvoor voeren wij oriënterendeklassenobservaties uit en analyseren we relevantedocumenten, zoals toetsen examenresultaten en de opbrengstenkaart van de inspectie. Uit de klassenobservaties blijkt vaak dat er in een schoolbepaalde patronen van lesgeven zijn ingesleten, dieniet allemaal effectief zijn. De sterke en zwakkepunten uit de klassenobservaties vermelden we ineen schriftelijk verslag. In een bijeenkomst met deschoolleiding bespreken we de conclusies van deobservatieronde en wordt het plan van aanpak verder bepaald.

Training teamleidersHierop volgt een training van teamleiders en internecoaches. Met de school stellen we een lijst vandocentvaardigheden op die van belang zijn om effectief en doelgericht les te geven en opbrengst-gericht te werken. Dit wordt het schooleigen les-model. We leren de betrokkenen om te observerenaan de hand van filmopnamen in de eigen school.Samen met de teamleiders en de coaches voeren wij observaties en feedbackgesprekken uit zodat zijgoed inzicht krijgen in effectief docentgedrag. De teamleiders leren we oplossinggerichte stuur-gesprekken te voeren en de coaches oplossings-gerichte coachgesprekken. De interne coachesnemen op termijn de rol van de externe adviseur over.

TeamtrainingenHet traject voorziet verder in teambijeenkomsten voor alle docenten, waarin goede voorbeelden centraal staan en observatielijsten met effectiefdocentgedrag worden toegelicht. Deze lijsten kunnenfungeren als leidraad in het verbetertraject. Met dedocenten stellen we de verbeterpunten in het les-geven vast. Per team wordt er één docent gefilmd die als good practice fungeert voor zijn collega’s. Er volgen observatie- en feedbackrondes voor alledocenten. De docenten werken aan hun eigen ontwikkelpunten en krijgen hier feedback op.



Waar gaat de cursus over?Lesgeven aan pubers en adolescenten: leuk en lastig! Als de lastige kant de overhand krijgt, kan het helpen om meer te weten over gedrag en gedragsbeïnvloeding. Of om hulp te zoeken bij een gedragspecialist op school.De cursus Gedragspecialist biedt praktisch toepasbarekennis van mogelijke oorzaken van probleemgedrag, degedragsleer en de motivatietheorie. Het analyseren vanprobleemgedrag van leerlingen en het vertalen van dezeanalyse in onderwijsbaar positief gedrag nemen eenbelangrijke plaats in. Na de cursus is de gedragsspecialistin staat collega’s te adviseren en begeleiden bij een individuele en groepsgerichte aanpak. De cursus is inprincipe bestemd voor alle docenten en dus ook voordocenten LC met bijzondere taken, zoals zorgcoördi-natoren, teamleiders, afdelingsleiders en sectieleiders.

Cursusinhoud• toegepaste gedragsleer en motivatieleer• psychopathologie en probleemgedrag

• basisaanpak voor gedrag• observeren, registeren en analyseren: gedrag van

leerlingen en docenten• werken vanuit onderwijsbehoeften: wat heeft deze

leerling nodig om te leren?• het brein en gedrag• vaardigheden van docenten (Teach Like a Champion)• gesprekstechnieken: gesprekken met leerlingen,

collega’s en ouders• intervisie en begeleiden van collega’s

Wat u verder nog moet weten…• Bovenstaande cursusinhoud wordt behandeld tijdens

negen cursusdagen. Na elke cursusbijeenkomst zijn erhuiswerkopdrachten, waarbij u het geleerde beproeftin uw eigen praktijk. Bij deze opdrachten behoort ookhet bestuderen van literatuur. Daarnaast werkt u aaneen casus vanuit uw eigen praktijk. Als eindwerkstukmaakt u een presentatie voor uw team waarin u verteltwat u heeft geleerd, hoe u het geleerde in praktijk gaatbrengen en wat men van u als (beginnend) gedrag-specialist kan verwachten.

• Na de cursus wordt een CED-nascholingscertificaatuitgereikt, mits voldaan is aan de volgende voor-waarden: 80% aanwezigheid bij de bijeenkomsten, voldoende uitvoeren van de huiswerkopdrachten.

Haal het beste uit SCOL en LeerlingSCOL

Voor wie is de training bedoeld?Mentoren, docenten, interne en externe begeleiders dievan plan zijn met de SCOLvo en LeerlingSCOL te gaan werken.

S4455

Basiscursus Gedragspecialist vo

Gedrag en werkhouding

Leerlingen met een goede werkhouding en positief gedrag zijn van onschatbare waarde voor het functioneren van de heleschool. Met ons aanbod zet u een stevige gedragscultuur neer. Een gedragspecialist kan bijvoorbeeld collega’s helpen eengoede basisaanpak van gedrag te realiseren en geeft adviezen bij een individuele en groepsgerichte aanpak. In deBasiscursus Gedragspecialist vo leert de deelnemer van mogelijke oorzaken van probleemgedrag en de belangrijkste aspecten van de gedragsleer en de motivatietheorie. Hij of zij kan probleemgedrag van leerlingen analyseren en vertalen inonderwijsbaar gedrag. Als u opbrengstgericht wilt werken aan gedrag op basis van data, is het belangrijk dat u de data die u verzamelt ook goedanalyseert. De CED-Groep kent daarvoor verschillende observatie- en analysemogelijkheden. Voor een betere werkhoudingvan leerlingen door de hele school heen, is ondermeer het spelen van Taakspel een optie.

S4920

Training SCOL voor voortgezet onderwijs


Waar gaat de cursus over?Met de SCOL (Sociale Competentie ObservatieLijst) brengen docenten in kaart hoe sociaal competent eenleerling zich op school gedraagt. De LeerlingSCOL meethet oordeel van de leerling over zijn eigen sociale competentie. De resultaten bieden aanknopingspuntenvoor uw onderwijs in sociale competentie.Het invullen van de SCOL en LeerlingSCOL wijst zichzelf.Maar om goed te leren werken met het instrument en omuw onderwijs af te stemmen op de resultaten, raden wij de cursus aan. U gaat praktisch aan de slag met vragenals ‘Hoe interpreteer ik de resultaten van SCOL enLeerlingSCOL?’ en ‘Hoe maak ik een koppeling naar hetonderwijs?’

CursusinhoudTijdens de training krijgt u informatie over onder andere devolgende onderwerpen:• het begrip sociale competentie• doel van de metingen met de SCOL en de LeerlingSCOL• opbouw van de vragenlijst, interpretatie van de vragen• observeren/interpreteren• procedure invullen van de vragenlijst• toelichting op het gebruik in klas 1 en 2• interpreteren van de resultaten• aanzet tot en adviezen voor het groepsplan / aanpak in

de klas• samenhang SCOL en LeerlingSCOL

Voor wie is de training bedoeld?Docententeams vo/mbo.

TaakspeltrainingenTaakspel is een door de CED-Groep ontwikkelde metho-diek om het taakgerichte gedrag van leerlingen in de klaste laten toenemen en regelovertredend gedrag te latenafnemen. Het is een spel dat in teamverband gespeeldwordt tijdens de reguliere lessen. Het zorgt ervoor dat deleerkracht vooral aandacht besteedt aan het gewenstegedrag waardoor een gunstig onderwijsleerklimaat in deklas ontstaat. Taakspel is uitgegeven onder licentie, omdat

onderzoek en praktijk hebben uitgewezen dat training enbegeleiding noodzakelijk zijn om de beoogde effecten tebereiken. Bij de training horen tien klassenconsultaties,die nodig zijn om het certificaat te behalen. De consultatiesworden uitgevoerd door onderwijsadviseurs van de CED-Groep of geschoolde interne begeleiders of zorg-coördinatoren. De CED-Groep verzorgt deTaakspeltrainingen incompany aan docententeams.Uitgebreide informatie over Taakspel en de effecten vanTaakspel en de licentievoorwaarden kunt u vinden opwww.taakspel.nl.

Voor wie is deze cursus bedoeld?Docenten, zorgcoördinatoren, mentoren, teamleiders,leerjaarcoördinatoren en ambulant begeleiders vo, mbo.

Waar gaat de cursus over?Deze cursus bestaat uit één studiemiddag die aansluit bijde inhoud van de map Wijzer Onderwijs: Aandachtstekort-en Gedragsstoornissen voor vo en vso. Basiskennis over hetomgaan met zorgleerlingen in de klas in het algemeen,wordt bekend verondersteld.

CursusinhoudDeze middag gaan we nader in op het onderwijs aan leer-lingen met een aandachtstekortstoornis (met of zonderhyperactiviteit) en agressieve leerlingen. U kunt deze middag de volgende onderwerpen verwachten: • algemene kennis over adhd en gedragsstoornissen,

zoals odd (oppositioneel en opstandig gedrag) en cd(gedragsstoornis)

• omgaan met agressie• benoemen van onderwijsbehoeften en een concrete

aanpak voor in de klas

Wat u verder nog moet weten…Tijdens de bijeenkomst wordt gebruik gemaakt van de mapWijzer Onderwijs: Aandachtstekort- en Gedragsstoornissen.Deze wordt aan het begin van de cursusbijeenkomst aan uverstrekt.

Gedrag en werkhouding

S4620

Taakspel voor geVOrderden

S5845

Aandachts- en gedragsproblemen in het voen mbo


Passende zorg voor leerlingen

Met de stelselwijzingen Passend onderwijs en transitie jeugdzorg wordt de verantwoordelijkheid voor hulp aan kinderen en gezinnen die extra ondersteuning nodig hebben, gelegd bij schoolbesturen en gemeenten. Schoolbesturen hebben deopdracht en middelen om elk kind passend onderwijs te bieden. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor hulp aan jeugdigen en ouders in gezin, wijk en buurt. Op www.onderwijsjeugd.nl kunt u de nodige informatie hierover vinden. De adviseurs van de CED-Groep kunnen u helpen deze informatie om te zetten tot krachtig uitgevoerd beleid.

Voor wie is de cursus bedoeld?Zorgcoördinatoren, leerlingbegeleiders, teamleiders endocenten met speciale taken vo/mbo.

Waar gaat de cursus over?De invoering van Passend Onderwijs heeft consequentiesvoor de inrichting van het onderwijs en gevolgen voor deinhoud van de werkzaamheden van de zorgcoördinator.Een goede zorgstructuur en goede afstemming met degemeente zijn belangrijker dan ooit. Uitgaan van onder-wijsbehoeften, handelingsgericht werken, het opstellenvan groepsplannen en het werken met ontwikkelings-perspectieven van leerlingen zijn ook facetten van hetwerk als zorgcoördinator. In deze cursus leert u effectiefinvulling te geven aan uw taken en verantwoordelijkheden,waarbij de focus ligt op uw rol binnen de schoolorganisatie.

Cursusinhoud • Passend onderwijs• profiel van de zorgcoördinator• en nu in de praktijk, hoe hou je het werkbaar?• het managen van de zorg

Wat u verder nog moet weten…Deze cursus wordt ook dit schooljaar weer verzorgd bijSBO. Meer informatie vindt u op www.sbo.nl.

Teamtraining

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten en teamleiders vo/mbo.

Waar gaat de cursus over?Met het Passend lesmodel van de CED-Groep geeft ugericht aandacht aan leerlingen met speciale onderwijs-behoeften. U hanteert een vaste lesopbouw in de klas, watstructuur geeft. Het lesmodel bevat de essentiële onder-delen die in een goede les aanwezig zijn. Zo komen dedidactische principes volledig tot hun recht. Daarnaastgebruikt u binnen dit lesmodel maximaal drie arrange-menten om tegemoet te komen aan de verschillendeonderwijsbehoeften van de leerlingen, zoals verlengde of verkorte instructie, begeleide verwerking of juist niet.Op deze manier biedt de school basisondersteuning aanalle leerlingen.

CursusinhoudIn vijf bijeenkomsten van elk drie uur leert u om uw werkwijze zo te optimaliseren dat u Passend onderwijs geeft aan alle leerlingen. Daarbij vormt uw huidige onderwijspraktijk een belangrijk gespreksonderwerp.Aan bod komen:• het hanteren van het Passend lesmodel, nut en

noodzaak• het werken met onderwijsbehoeften van leerlingen• het lesaanbod in arrangementen• de huidige klas inschalen, prioriteiten stellen en de

les plannen binnen het lesmodel• ervaringen terugkoppelen en leren van elkaar

S5103

Basiscursus Zorgcoördinator vo/mbo

S5805

Werkbare aanpak voor Passend onderwijs in het vo en mbo


Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten mbo.

Waar gaat de cursus over?Als professional in het mbo kent u vast jongeren die eenextra zetje nodig hebben om mee te kunnen op school.Soms betreft het jongeren met een bepaalde stoornis(adhd, pdd-nos enzovoort), soms jongeren zonder diagnose. Extra begeleiding kan hen helpen om beter met problemen om te gaan, zodat ze op school ook beterpresteren. Vaak is een kleine aanpassing in de reguliereondersteuning al voldoende.

CursusinhoudIn deze training leert u:• welke factoren gedrag in stand houden, doen afnemen

en onderdrukken• welke onderwijsbehoeften jongeren kunnen hebben• wat de meest voorkomende stoornissen en

omgevingsproblemen zijn bij jongeren• wat onderwijsbehoeften zijn van jongeren met

stoornissen en omgevingsproblemen

Doel van de cursusNa afloop van de training kunt u:• gedrag van jongeren analyseren• op basis van de analyses vaststellen welke onderwijs-

behoeften er zijn• een passende aanpak bieden die aansluit bij de onder-

wijsbehoeften en toewerkt naar het gestelde doel• de gekozen aanpak in de praktijk toepassen

Wat u verder nog moet weten…Bij deze cursus van drie trainingsbijeenkomsten van tweeen een half uur is het handboek Trapsgewijs: denken vanuitonderwijsbehoeften in het mbo bij de prijs inbegrepen.


Waar gaat de cursus over?Hoe pakken zwakke rekenaars opgaven aan waarbij flinkgerekend moet worden? Waar zitten de grootste problemen en wat betekent dat voor de invulling van delessen waarin gerekend wordt? Met behulp van het drieslagmodel kunnen we analyseren waar de problemenzich voordoen: op de as van betekenisverlening en/of opde as van uitvoering en reflectie.

CursusinhoudIn de cursus krijgt u inzicht en tips voor de aanpak van derekenproblemen. Daar waar de problemen op de as vande uitvoering zitten, kijken we hoe leerlingen ondersteundkunnen worden met behulp van het handelingsmodel.

Voor wie is deze cursus bedoeld?Docenten, zorgcoördinatoren, mentoren, teamleiders,leerjaarcoördinatoren en ambulant begeleiders vo, mbo.

Waar gaat de cursus over?Deze cursus bestaat uit één studiemiddag die aansluit bijde inhoud van de map Wijzer Onderwijs: Angst en depressie.Basiskennis over het omgaan met zorgleerlingen in deklas in het algemeen, wordt bekend verondersteld.

CursusinhoudDeze middag gaan we nader in op het onderwijs aan leer-lingen met een depressie of een angststoornis. U kunt deze middag de volgende onderwerpen verwachten: • algemene kennis over leerlingen met een depressieve

stemming of stoornis• richtlijnen bij signalering en het bieden van leerlingen-

zorg• het uitwerken van onderwijsbehoeften en concrete

handvatten voor een aanpak tijdens de les

Wat u verder nog moet weten…Tijdens de bijeenkomst wordt gebruik gemaakt van mapWijzer Onderwijs: Angst en depressie. Deze wordt aan hetbegin van de cursusbijeenkomst aan u verstrekt.

S5812

Trapsgewijs, denken in onderwijsbehoeften

S3092

Aan de slag met het drieslag- en handelingsmodel uit het protocol ERWD

Passende zorg voor leerlingen

S5855

Depressieve leerlingen in het vo en mbo


Voor wie is de cursus bedoeld?Mentoren vo/mbo (beginners, niveau A).

Waar gaat de cursus over?In deze cursus (niveau A) worden de basisvaardighedenbehandeld waarmee u als mentor direct aan de slag kunt.Door uitbreiding van kennis en het praktisch oefenen vangesprekssituaties ontstaat er meer zekerheid over heteigen functioneren. Tevens leert u op een effectievemanier te participeren in de zorg naar de leerlingen vanuw mentorklas.

CursusinhoudThema’s die in de cursus aan bod komen:• gesprekstechnieken

- interactie tussen mentor en leerling- gesprekken met ouders (tien-minutengesprekken)- conflicthantering (basis)

Mentoraat en veiligheidsbeleid

Een goede mentor weet zijn leerlingen te bereiken, individueel en als groep. Veel docenten worden mentor zonder daar eenaparte training voor te volgen. Wij willen mentoren en interne vertrouwenspersonen beter toerusten op het uitvoeren van hunzorgtaken door middel van vaardigheidstrainingen. Zo versterk je als school de interne zorgstructuur.

Training mentorvaardigheden in vo en mboAlle trainingen mentorvaardigheden (niveau A, B, en C) worden uitgevoerd met behulp van diversewerkvormen die mentoren zelf kunnen hanteren inhun mentorlessen.De trainingen bestaan uit de volgende onderdelen:• theoretische achtergronden bij de thema’s• eigen ervaringen uitwisselen• oefenen spelvormen• observeren aan de hand van kijkwijzers en feed-

back geven• individuele en groepsmeningsvorming• discussie, rollenspellen, tweegesprekkenUiteraard kunt u tijdens de trainingen ook eigenonderwerpen inbrengen.De trainingen worden uitgevoerd door deskundigetrainers die in de afgelopen tien jaar zo’n vijfhonderdmentoren hebben getraind.

S5080

Training mentorvaardigheden – niveau A


• hulp bij het leren leren- studie- en huiswerkondersteuning- leren organiseren van het werk- leren plannen van het huiswerk

• groepsdynamica/groepsvorming- kennis van de fasen die een groep in een school-

jaar doormaakt- behoeften van de groep, kenmerkend gedrag en

de vereiste aanpak• zinvol en effectief geven van mentorlessen

- doelen, vormen en werkwijze- klassenmanagement- didactische vaardigheden tijdens de mentorlessen

Wat u verder nog moet weten…Bij deze cursus is een spellenboekje met groepsspelleninbegrepen zodat de mentoren hun mentorgroepen opverschillende kwaliteiten kunnen aanspreken.

Voor wie is de cursus bedoeld? Mentoren vo/mbo (gevorderden, niveau B).

Waar gaat de cursus over? In deze cursus (niveau B) gaan we dieper in op moeilijkegesprekken tussen mentor, leerling en ouders. U krijgtachtergrondinformatie over groepsdynamica en de rol diede mentor als leider van de groep kan en soms moetnemen, o.a. vertegenwoordiger van het schoolbeleid, corrector, bemiddelaar, controleur, coach. Zodra leer-lingen merken dat de hulp en ondersteuning die zij krijgeneffect sorteert, komt dat de relatie ten goede. Daarom zijn leren leren, studie- en huiswerkvaardigheden hierinopgenomen.

CursusinhoudTe behandelen thema’s binnen niveau B:• verdieping gesprekstechnieken

- slechtnieuwsgesprekken- conflicthantering (verdieping)- effectieve leerlingbesprekingen- coachende gespreksvoering van de mentor met de

leerling• de mentor in relatie tot de zorgstructuur

- observeren- signaleren en rapporteren- grenzen aan de te bieden hulp en het moment van

verwijzing naar de zorgstructuur• pedagogisch klimaat

- hoe effectieve gedragsregels tot stand komen engehandhaafd worden

- positieve beïnvloeding van de sfeer in de mentor-groep en relatieopbouw van de mentor met de klas

Voor wie is de cursus bedoeld? Mentoren vo/mbo (met veel ervaring, niveau C).

Waar gaat cursus over? Als je als mentor voldoende ervaring en een uitgekristalli-seerde professionele kijk hebt op je taken en rollen, kun jenauwkeuriger kijken naar mogelijkheden in het kader vanPassend onderwijs. Ook kun je meer mogelijkhedenbenutten om de groeiende groep leerlingen met specifiekeonderwijsbehoeften van dienst te zijn. De mentorlessenhebben dan een vastere structuur en de mentor weet in tespelen op de wensen en noden van de groep. Daarnaast is het juist voor de ervaren mentor van belangdat hij de eigen kwaliteiten en valkuilen leert herkennenen daar adequaat mee om leert gaan. Het uitlokken vanreflectie en het trekken van de consequenties daaruitwordt geoefend in de intervisievaardigheden.

CursusinhoudTe behandelen thema’s binnen niveau C.De inhoud van de trainingsbijeenkomsten kan in overleg met deelnemers worden bepaald. Mogelijkheden zijn bijvoorbeeld:• kernkwaliteiten van de mentor

- (her)ontdekken van kernkwaliteiten en valkuilenbinnen de rol van mentor

- omgaan met weerstanden (in acties en gesprek-ken)

- planning van de mentortaken gedurende eenschooljaar

- verdieping gesprekstechnieken aansluiten bij per-soonlijk ontwikkelingsniveau en persoonlijke leer-vragen

• zorgvragen/leerbehoeften: hoe omgaan met passendonderwijs en individuele leerbehoeften zoals:- dyslexie- faalangst/examenvrees- sociaal-emotionele ondersteuning

• intervisie- doelstellingen- kennis en voorwaarden binnen een team- hanteren van intervisietechnieken

S5082

Training mentorvaardigheden – niveau B


S5084

Training mentorvaardigheden – niveau C


Voor wie is de cursus bedoeld? Studieloopbaanbegeleiders binnen het mbo die hun rol alscoach willen optimaliseren.

Waar gaat de cursus over? In deze praktische cursus gaat u werken aan het verbeteren van uw coachingsvaardigheden. U kunt vanafhet begin (anonieme) praktijksituaties als case inbrengen.

CursusinhoudDeze intensieve cursus start met kennis over diverse vormen van coaching. Vervolgens maakt u kennis met verschillende manieren van coachen, zoals oplossings-gericht coachen of juist confronterend. Daarna gaat u inuw eigen werk aan de slag. U moet rekening houden metpittige opdrachten, leeswerk en verslaglegging. Aan heteind van de cursus checken we wat goed ging en wat nogkan verbeteren, aansluitend op uw ontwikkelde visie opcoachen. U vult gedurende de cursus uw portfolio, zodat uaan het eind uw successen heeft geborgd. In de eind-presentatie laat u zien welke competenties u tijdens decursus heeft ontwikkeld.

Basistraining voor beginnende intern contactpersonenmachtsmisbruik

Voor wie is de training bedoeld?Beginnende intern contactpersonen machtsmisbruik vo,ook wel bekend als interne vertrouwenspersonen.

Waar gaat de training over?In deze cursus krijgt u een basistraining tot intern contact-persoon machtsmisbruik (icp) op school. U krijgt zicht opde onderdelen van deze taak en de bijbehorende werk-zaamheden. Er is veel tijd ingeruimd voor het trainen vangesprekstechnieken en bespreken van casussen. Na dezetraining kunt u starten als intern contactpersoon machts-misbruik.

CursusinhoudBijeenkomst 1: De taken van de intern contactpersoon (icp)en de functie van externe vertrouwenspersoon (evp). Hoeverhoudt de taak van icp zich tot de evp, de directie, deklachtencommissie en het bevoegde gezag? Hoe ziet deklachtenregeling eruit?

Bijeenkomst 2: Vertrouwen hebben in iemand. Wat heefteen kind nodig om vertrouwen te hebben in de icp? Hoe gaje om met een klacht? Hoe handel je als icp in bepaaldesituaties? De nadruk ligt op misbruik bij kinderen: welkesignalen kunnen misbruikte kinderen uitzenden? Waarompraten kinderen en volwassenen vaak niet over machts-misbruik?Bijeenkomst 3: Meld- en aangifteplicht en het oefenen vande lastige gesprekken die je als interne contactpersoonmoet voeren met ouders, leerlingen en misschien collega’s.Bijeenkomst 4: Klachtroutes en de sociale kaart. Ookwordt aandacht besteed aan de proactieve en preventievewerkzaamheden van de icp in de eigen school.

Het vormgeven van (sociaal) veiligheidsbeleid op school, inclusief het tegengaan van pesten

Voor wie is de cursus bedoeld? Intern contactpersonen, vertrouwenspersonen, zorg-coördinatoren, directieleden en functionarissen sociaal veiligheidsbeleid.

Waar gaat de cursus over?Het wetsvoorstel van staatssecretaris Dekker met betrekking tot een veilig schoolklimaat, inclusief socialeveiligheid, introduceert drie concrete verplichtingen: 1. Het voeren van veiligheidsbeleid.2. Het leggen bij één persoon van de volgende taken:

coördineren van het beleid in het kader van het tegen-gaan van pesten en fungeren als aanspreekpunt in hetkader van pesten.

3. De monitoring van de veiligheid van leerlingen, zodanigdat het een actueel en representatief beeld geeft.Hieronder valt ook het welbevinden van leerlingen.

Naast dit wetsvoorstel zijn PO- en VO-Raad met een actie-plan rond sociale veiligheid op school gekomen.Antipestmaatregelen vormen hier een onderdeel van.

CursusinhoudBijeenkomst 1: Introductie (sociaal) veiligheidbeleid, wetsvoorstel staatssecretaris Dekker, Actieplan VO-Raad,verplichtingen voor de school.Bijeenkomst 2: Antipestaanpak, geschikte programma’s en interventies, beleid en protocollen, monitoring socialeveiligheid van leerlingen.


S7313

Coaching voor studieloopbaanbegeleiders

S5261

Basiscursus Intern contactpersoon machtsmisbruik

S4811

Veiligheidsbeleid op school

Leerlingen die zich goed kunnen uitdrukken, zowel schriftelijk als mondeling en leerlingen die teksten zo goed begrijpendat ze relevante informatie daaruit kunnen gebruiken. Daar gaat het om bij effectief taalonderwijs; bij Nederlands en somsbij de andere vakken. Dat is het uitgangspunt van al onze trajecten.In de gemeentes Rotterdam, Amsterdam en Utrecht, maar ook bij individuele scholen verzorgt de CED-Groep trajecten TaalEffect om de taalresultaten van leerlingen te verbeteren. In alle steden zijn de cijfers van de leerlingen zowel op de toetsenvoor tekstbegrip als voor woordenschat flink omhoog gegaan. De CED-Groep hanteert een uitgekiende strategie metschoolrapportages op klassenniveau, het uitwisselen van successen tussen en binnen scholen en het opleiden van data-coaches. De blauwdruk voor dit traject ligt er. Nieuwe gemeentes,besturen en scholen(groepen) kunnen er hun voordeelmee doen. Naast trajecten voor gemeentes, besturen en scholen zijn er ook mogelijkheden voor docenten om zich individueel bij te scholen, bijvoorbeeld op een specifieke taalvaardigheid of in de rol van Taalcoördinator.


Effectief taalonderwijs

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten in vo of mbo die zich willen specialiseren tottaalcoördinator of al werkzaam zijn als taalcoördinator,maar daar een betere basis voor willen.

Waar gaat de cursus over?Wanneer een school de leerprestaties van leerlingen opde basisvaardigheid taal wil verbeteren, is het aanstellenvan een taalcoördinator van wezenlijk belang. Het opstellen van een taalbeleidsplan, het verbeteren van dedidactische vaardigheden van alle docenten, het afnemenvan taaltoetsen en het kiezen van (extra) methodes kunnen tot de verantwoordelijkheden van een taal-coördinator behoren. Ook kan de taalcoördinator binnen

de school fungeren als taalcoach. Het is essentieel datiemand binnen de school de kennis en vaardigheden bezitdie nodig zijn voor het ontwikkelen en uitvoeren van eenadequaat taalbeleid.

CursusdoelenDe taalcoördinator heeft na afloop van de cursus: • kennis en inzicht in factoren die van invloed zijn op

goed taal- en leesonderwijs op school-, groeps- enleerlingniveau, met als doel de leerlingresultaten teverbeteren

• kennis van recente ontwikkelingen in het taal-/lees-onderwijs en taalgericht vakonderwijs

• kennis van veranderingsprocessen• vaardigheden in innovatie- en implementatieprocessen

en het begeleiden en coachen van docenten• zelf een taalbeleidsplan opgesteld voor de eigen

school

S1105

Basiscursus Taalcoördinator



Wat u verder nog moet weten...• Voorafgaand aan de opleiding wordt met iedere deel-

nemer een (telefonische) intake gehouden waarbijwordt ingegaan op de eigen schoolsituatie en persoon-lijke leerdoelen.

• U krijgt een literatuurlijst met verplicht te lezen boeken die u zelf moet aanschaffen.

• De bijeenkomsten hebben een interactief karakter; deeigen inbreng van de deelnemers staat voorop.Afwisselende werkvormen en ruimte voor discussiezorgen voor een coöperatieve sfeer.

• Voor het opstellen en invoeren van taalbeleidsplannenkan ook gekozen worden voor een begeleidingstrajectvoor de hele school. U kunt hiervoor aparte afsprakenmaken en een offerte aanvragen.

Teamtraining

Voor wie is de training bedoeld?Docenten vo/mbo.

Waar gaat de training over?Onderwijs in alle vakken en leergebieden wordt steedstaliger. Veel leerlingen hebben daar problemen mee. U kunt deze taalproblemen aanpakken in uw eigen lessenmet behulp van de praktische tools die taalgericht vak-onderwijs (tvo) te bieden heeft. Taalgericht vakonderwijs is een beproefde wijze van lesgeven die leerlingen vaardigmaakt in het uitvoeren van de taaltaken in uw lessen: hetlezen en begrijpen van schoolboekteksten, het beantwoor-den van vragen, het geven van een presentatie, het makenvan verslagen enzovoort.

CursusinhoudIn de cursus Taalgericht vakonderwijs leert u door middelvan praktische opdrachten hoe u taalgericht les kuntgeven. We reiken voorbeelden aan vanuit de praktijk enverbinden die met de theoretische basis van tvo. In elkebijeenkomst staat één van de pijlers van taalgericht vakonderwijs centraal. In de periodes tussen de bijeen-komsten past u het geleerde toe in uw lessen. Hiervandoet u verslag in de eerstvolgende bijeenkomst.

Wat u verder nog moet weten...Vanaf de website van het Platform taalgericht vak-onderwijs, waarin de CED-Groep participeert, zijn veelhandige producten te downloaden waarmee u vorm eninhoud kunt geven aan taalgericht vakonderwijs.

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten in vo en mbo die bekend zijn met taalgerichtlesgeven en tot taak hebben hun collega’s op dit gebied tecoachen.

Waar gaat de cursus over?In onze visie is iedere docent een taaldocent. Beheersingvan de Nederlandse taal is immers de sleutel tot een succesvolle schoolcarrière. Van alle docenten mag dusworden verwacht dat ze in hun lessen bijdragen aan detaalvaardigheden van hun leerlingen. Taalgericht lesgevendus!Om taalgericht vakonderwijs in de schoolorganisatie teborgen, stellen directies van scholen coaches aan die huncollega’s kunnen begeleiden bij het ontwikkelen en gevenvan taalgerichte lessen. In de cursus Interne coach tvobieden wij de vereiste vaardigheden en kennis aan.

CursusinhoudDe volgende onderwerpen komen tijdens de cursus aanbod:• theoretisch kader van tvo• kenmerken van tvo• observeren en feedback geven• gesprekstechnieken• mentoring en coaching• de reflectiecirkel• organisatie van een observatietraject• verslaglegging• rollen en taken van de coach binnen de organisatie

Teamtraining

Voor wie is de cursus bedoeld?Taaldocenten vo/mbo.

Waar gaat de cursus over?In modern taalonderwijs horen leerlingen en studenten teweten waar ze staan, zodat ze bewust kunnen toewerkennaar de referentieniveaus en vakgerichte exameneisen.Op maat werken aan geïntegreerde/competentiegerichtetaalprestaties betekent vaak dat er gewerkt wordt meteen taalportfolio. De leerlingen en studenten alleen een(digitale) map geven volstaat niet; ze dienen ondersteundte worden met een passende didactiek.

S1620

Taalgericht vakonderwijs

S1621

Interne coach tvo

S1630

Werken met taalportfolio's



Cursusinhoud• Wat zijn uitdagende prestaties om op te nemen in een

taalportfolio?• Wat is uw rol als begeleider/coach?• Hoe beoordeelt u prestaties voor het taalportfolio?• Hoe vertaalt u doelen uit het referentiekader in

rubrics/leerlingentaal?• Hoe richt u het klassenmanagement zo in dat de port-

foliogesprekken tijdens de les kunnen plaatsvinden enniet bovenop de lessen komen?

Welke woorden en met welke didactiek?


Waar gaat de cursus over?Wat moet je precies doen als je iets moet ‘interpreteren’en wat is ‘marginaal’? Wat betekent ‘afgezien van’? Veel leerlingen hebben ogenschijnlijk weinig problemenmet woordenschat. Toch zijn vaak grote aantallen woordenbij leerlingen onbekend of ze kennen ze maar opper-vlakkig. Dit levert problemen op bij tekstbegrip, maar ookbij het spreken en schrijven van leerlingen. Iets wat leer-lingen niet alleen parten speelt bij het vak Nederlands,maar bij alle vakken. Deze korte cursus is bedoeld vooralle docenten in vo en mbo die werk willen maken van hetverbeteren van de woordenschat van hun leerlingen.

CursusinhoudWelke woorden hebben de leerlingen op de verschillendeonderwijsniveaus (vmbo, havo/vwo, mbo) nodig? En hoeleert u die woorden aan? Op beide vragen krijgt u in dezetraining antwoord. U gaat naar huis met praktische hand-reikingen waarmee u op een zinvolle manier kunt werkenaan de uitbreiding van woordenschat.

S1505

Aan de slag met woordenschat in vo en mbo

Werken aan woordenschatVoor het vlot kunnen lezen van teksten is een goedewoordenschat erg belangrijk. Maar hoe zorgt uervoor dat uw leerlingen een goede woordenschatkrijgen? Welke woorden zijn belangrijk en wat isessentieel in een goede woordenschatdidactiek?Deze vragen komen aan de orde in onze korte enpraktische cursussen. Er is een basiscursus Aan deslag met woordenschat en een vervolgcursus.



Hoe bedien je alle leerlingen optimaal?


Waar gaat de cursus over?Deze cursus is een vervolg op de cursus Aan de slag metwoordenschat in vo en mbo (S5105). Vragen die in dezecursus centraal staan: Hoe bedien je leerlingen met verschillende behoeftes als het gaat om het leren vanwoorden? Welke aanpak werkt voor wie en welk scala aanwerkvormen kun je daarbij inzetten? Hoe krijg je ten slottehet belang van woordenschat schoolbreed op de kaart?

CursusinhoudTijdens de cursus gaan we dieper in op de theorieën achter woordenschatverwerving en is er ruimte voor eenuitgebreid scala aan werkvormen. Door integratie vandeze werkvormen in de cursus, ervaart u meteen de praktische toepassingsmogelijkheden. Daarbij besprekenwe ook de geschiktheid van werkvormen voor verschillen-de leerstijlen en leerbehoeften. Op basis van praktijk-ervaringen en ervaringen van de deelnemers gaan we tenslotte aan de slag met het opzetten/aanscherpen van eenschoolbreed woordenschatbeleid.

Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo/mbo.

Waar gaat de cursus over?Schrijfvaardigheid kan veel meer zijn dan het geven vaneen schrijfopdracht en die vervolgens nakijken. Hoe haaltu het beste uit uw leerlingen? Hoe reflecteert u met leer-lingen op de geschreven tekst? Hoe zorgt u ervoor dat deleerlingen aan het eind van hun schoolloopbaan op hetvereiste referentieniveau zitten? En hoe maakt u aan henduidelijk wat dat niveau inhoudt? In deze cursus maakt ukennis met procesgericht schrijfdidactiek en leert u hoe ude opbrengsten van uw schrijfonderwijs kunt verhogen.

CursusinhoudProcesgerichte didactiek: Hoe gebruikt u de andere taal-vaardigheden om de schrijfvaardigheid te versterken? Umaakt kennis met een aantal bewezen (evidence-based)

aanpakken voor goede schrijfdidactiek. U krijgt een aantalhandvatten en werkvormen voor een activerende, taal-stimulerende, procesgerichte schrijfdidactiek aangereikt.U gaat actief aan de slag met verschillende werkvormenen u vertaalt die naar uw eigen praktijk door die uit teproberen in uw eigen lessen.Van 1F tot 4F: Hoe brengt u lijn aan in het schrijfonder-wijs? Hoe reflecteert u met leerlingen op de geschreventekst? We werken aan een leerlijn met goede schrijfop-drachten en een feedbackmodel dat leerlingen/studentenhelpt te reflecteren op hun tekst. De eisen in de referentie-niveaus taal zijn daarbij steeds de richtlijn; van belang isechter ze te concretiseren voor het specifieke genre datcentraal staat in de schrijfopdracht. Ook werkvormenwaarmee u leerlingen kunt uitdagen een tekst te produ-ceren op een hoger taalniveau komen aan de orde. Wewisselen ervaringen uit en we koppelen deze ervaringenweer aan relevante theorieën uit de schrijfdidactiek.

S1507

Verder met woordenschat in vo en mbo (vervolgcursus)

S1651

Krachtig schrijfonderwijs


Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten Nederlands en taalcoördinatoren vo.

Waar gaat de cursus over?Een goede leesvaardigheid is essentieel voor het volgenvan onderwijs. Dat geldt voor leerlingen op alle niveaus!Daarom moet elke school werk maken van effectief lees-onderwijs en het stimuleren van lezen door leerlingen.Ingrediënten van een goed leesbeleid zijn onder meer:• aanleren van een goede tekstaanpak bij Nederlands

en gebruik van die aanpak binnen andere vakken• schoolbrede aandacht voor woordenschat en

algemene ontwikkeling• veel activiteiten rondom gelezen teksten en boeken• het bieden van verschillende vormen van onder-

steuning en voldoende uitdaging aan zowel goede als zwakkere lezers

Zo’n leesbeleid beperkt zich niet tot het vak Nederlands,maar docenten Nederlands vervullen wel een spilfunctie

in het creëren van de voorwaarden voor een goede lees-ontwikkeling van de leerlingen op hun school. De CED-Groep heeft een speciaal aanbod met twee sporen samengesteld. In het eerste spoor wordt één persoon in de school opgeleid als leesexpert, in principeeen docent Nederlands. Hij/zij volgt deze bovenschoolsetraining. In het tweede spoor volgen diverse groependocenten (talendocenten, docenten van andere vakkenen/of onderwijsteams) op school trainingen om lezen enschrijven in de verschillende vakken een goede plaats tegeven. De leesexpert-in-wording kan direct een rol spelenbij de voorbereiding van deze schoolspecifieke trainingen.De sporen kunnen echter ook onafhankelijk van elkaarworden ingezet.

CursusinhoudIn de vier bovenschoolse bijeenkomsten komen de volgen-de thema’s aan bod: • de doorgaande leerlijn voor zakelijk lezen en fictie

lezen (o.a. vanuit het referentiekader taal)• effectieve didactische aanpakken voor het omgaan met

teksten, zoals modelen en rolwisselend lezen• stimuleren van vrij lezen• het maken van leesonderwijsarrangementen op basis

van de toetsresultaten van leerlingen/klassen• interactie tussen lezen en schrijven• taalgericht vakonderwijs en transfer van de op school

gekozen tekstaanpak naar andere vakken• woordenschat

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten onderbouw vo.

Waar gaat de cursus over?Deze cursusdag geeft u een basis om fictieonderwijs in de onderbouw vorm te geven. Het lezen van fictie is bevorderlijk voor de taalontwikkeling en schoolsucces,maar het blijft een klus om als docent uw leerlingen aanhet lezen te krijgen en te houden. U moet kunnen aansluiten bij de belevingswereld en competenties van de leerlingen en goed op de hoogte zijn van het boeken-aanbod. Het aanbieden van leuke en gevarieerde opdrachten is een must om leerlingen te motiveren en te laten reflecteren op hun leeservaringen en deze uit tewisselen.

Lezen en leesproblemen

Goed kunnen lezen is een basisvoorwaarde voor goed presteren in alle vakken. Maar hoe word je een goede lezer? Wat kunnendocenten, school of andere hoofdrolspelers in en rond het onderwijs voor een leerling doen als het lezen niet goed lukt?

S2115

Leesexpert vo

S2104

Fictie in de onderbouw

CursusinhoudTijdens de dag komen onder andere de volgende onder-werpen aan bod:• de relatie tussen lezen en taalvaardigheid• didactiek en werkvormen op het gebied van fictie lezen• het nut van voorlezen• boeken zoeken in een woud van aanbod• doelgroepen en de match tussen leerling en boek• verhogen van de leesmotivatie

Teamtraining


Waar gaat de cursus over?Het lezen van fictie op een motiverende manier en op hetjuiste niveau stimuleren. Daar gaat het om in Leesdok.Een school besteedt ten minste een uur per week aanLeesdok. In zo’n uur wordt er echt gelezen; leerlingenmaken leeskilometers. Daarnaast vinden er allerlei leesbevorderende activiteiten plaats: de docent houdtleesontwikkelgesprekken aan de hand van de referentie-kaarten, leerlingen werken aan een boekverwerkings-opdracht of wisselen lees-/boekervaringen uit. Belangrijkis dat er daadwerkelijk veel gelezen wordt, zowel opschool als thuis. Het devies luidt: altijd een boek of krantbij de hand.

CursusinhoudTijdens de cursus maakt u aan de hand van concrete,praktisch inzetbare werkvormen kennis met Leesdok, deonderdelen, de werkwijzen en de voorwaarden om hetprogramma bij u op school te laten slagen. Bij Leesdokhoren, naast de referentiekaarten bij de verschillendeniveaus, lessuggesties voor de invulling van hetLeesdokuur, boekenlijsten en verwerkingsopdrachten perniveau. Ook is er een oudercomponent ontwikkeld, metvoorlichting over Leesdok voor ouders en tips om hetleesgedrag en de leesvaardigheid van hun kind te stimuleren. U leert de mogelijkheden van deze onderdelenkennen en bepaalt in samenspraak met de trainer welkeonderdelen van Leesdok bij u op school goed ingezet kunnen worden.


S2105

Aan de slag met Leesdok

Lezen en leesproblemen

Wat is Leesdok?Leesdok wil van elke leerling een gemotiveerde ensuccesvolle lezer maken. Leesdok biedt een door-lopende leerlijn voor lezen, waarbij zowel aandachtis voor leesvaardigheid als voor belevend lezen enleesattitude. De leerling bouwt een leesportfolio op(Mijn Leesdok), waarin het ontwikkelen van lees-plezier en het maken van leeskilometers (op hetjuiste niveau) vooropstaan. Leesdok kan zowel in deonderbouw als in de bovenbouw worden ingezet.Een belangrijk doel van Leesdok is bewustwordingbij de leerlingen van wat leesvaardigheid allemaalinhoudt. Duidelijk moet zijn waar de leerlingen nustaan en waar ze qua leesvaardigheid naartoe moeten. Ook ontdekken ze welke stappen ze kunnenzetten om daar te komen. Leesdok geeft leerlingende mogelijkheid om succeservaringen op te doendoor het zichtbaar maken van de stappen die zekunnen zetten naar een hoger niveau. Leesgedragwordt in Leesdok expliciet benoemd, zowel opschool als in de vrije tijd. Niet alleen voor leerlingen,maar ook voor docenten en ouders wordt lees-ontwikkeling zo concreter.De leerlingen werken met kaarten die betrekkinghebben op leeservaring, leeshouding, leesgedrag,kennis en vaardigheden met betrekking tot lezen enwoordenschat.Leerlingen leggen een portfolio aan van gelezenboeken en maken verwerkingsopdrachten. Docentenhouden taalontwikkelinggesprekken aan de handvan de niveaukaarten en het portfolio.


Begrijpend lezen

Begrijpend lezen is complex. Er zijn veel factoren van invloed op het destilleren van de goede informatie uit een tekst.Toch is dat wat je voor alle leerlingen wilt. Bij het Kenniscentrum Begrijpend Lezen van de CED-Groep wordt veel kennisen informatie verzameld over goed begrijpend leesonderwijs. Er wordt onderzoek gedaan en werkwijzen worden opscholen beproefd. Deze kennis en vaardigheden hebben wij omgezet naar een toegankelijk cursusaanbod voor docenten.

Jaarlijks organiseert het Cursus- en conferentiebureauvan de CED-Groep in samenwerking met hetKenniscentrum Begrijpend Lezen een aantal conferentiesover begrijpend lezen. De eerstvolgende conferentie wordteind september gehouden in Eindhoven. Lees vanaf junimeer op onze site: www.cedgroep.nl/conferentiebegrijpendlezen.

Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten in vo en mbo die met Nieuwsbegrip werken ofdit van plan zijn.

Waar gaat de cursus over?De cursus Werken met Nieuwsbegrip is bedoeld voordocenten die sinds kort met Nieuwsbegrip werken ofdaarmee gaan starten. Alle ins & outs van Nieuwsbegripen goed begrijpend leesonderwijs in vo en mbo worden invogelvlucht behandeld.

S2158

Conferentie Begrijpend lezen

Wat is Nieuwsbegrip?Nieuwsbegrip is een methode voor begrijpend lezengebaseerd op het nieuws. Elke week zijn er nieuweaansprekende teksten en opdrachten aan de handvan de actualiteit. Wat maakt Nieuwsbegrip een aan-trekkelijke manier van werken voor alle leerlingen?• vijf niveaus (voor basisonderwijs en voortgezet

onderwijs/mbo)• vijf leesstrategieën• aanvullend te gebruiken óf als complete methode• onderwerp van de week gebaseerd op suggesties

gebruikers• elke week een ondersteunend filmpje van de

makers van het jeugdjournaal• meer plezier in begrijpend lezen!

Nieuwsbegrip XL Naast Nieuwsbegrip Basis is er ook NieuwsbegripXL. Nieuwsbegrip XL heeft een interactieve leerling-website, een docentenbeheermodule en strategie-lessen.

NieuwsrekenenDe makers van Nieuwsbegrip hebben rekenexpertsgevraagd te helpen bij de ontwikkeling vanNieuwsrekenen. Meer over Nieuwsrekenen vindt u op pag. 30.

S2183

Werken met Nieuwsbegrip in vo en mbo


Cursusinhoud• goed begrijpend leesonderwijs: didactiek en werk-

vormen• aansluiting van Nieuwsbegrip op de referentieniveaus• Nieuwsbegrip Basis en Nieuwsbegrip XL: haal er alles

uit wat er in zit• differentiëren met Nieuwsbegrip

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten in vo/mbo die Nieuwsbegrip al gebruiken.

Waar gaat de cursus over?Nieuwsbegrip is een online methode met actuele tekstenen opdrachten gericht op tekstbegrip. Nieuwsbegripbesteedt structurele aandacht aan lees- en woorden-schatstrategieën en essentiële elementen om een goedelezer te worden. Voor de gebruikers van Nieuwsbegrip zijn diverse cursussen om de methode nog beter te implementeren op uw school. De cursus Nieuwsbegrip:omgaan met verschillen in de groep, is bedoeld voorgevorderden.

CursusinhoudNieuwsbegrip biedt de unieke mogelijkheid om met dehele klas tegelijkertijd met hetzelfde actuele onderwerpbezig te zijn, terwijl de leerlingen toch op hun eigenniveau werken. Tijdens deze cursusbijeenkomst leert uhoe u op basis van toetsresultaten het juiste niveau aaneen leerling toewijst. Vervolgens krijgt u handvatten voorwerken met niveaugroepen in uw klas. Belangrijk hierbijis dat u uw instructie aanpast aan deze werkwijze (differentiëren). U krijgt hierbij een handig hulpmiddel:een fasemodel. Voordeel van deze manier van werken isdat alle leerlingen, ook de betere lezers, een niveau krijgen aangereikt dat bij hen past en hen uitdaagt.

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten van scholen waar Nieuwsbegrip al wordtgebruikt en goed op de hoogte zijn van de basis-principes van de methode. De cursus Werken metNieuwsbegrip en Woordenschat is voor gevorderden.

Waar gaat de cursus over?Tijdens het lezen van teksten komen de leerlingen onbekende woorden tegen. Uw leerlingen moeten zich die

woorden eigen zien te maken. Hoe kunt u de verschillendenieuwsbegriplessen inzetten voor het leren achterhalenvan woordbetekenissen en het leren van woorden?

CursusinhoudIn deze module wordt kort uitgelegd hoe het proces vanwoordenschatverwerving in elkaar zit. Ook behandelen we de relaties tussen begrijpend lezen, technisch lezen en woordenschat. We laten zien hoe u met de actuelewoorden van de nieuwsbegriplessen een stevige impulsgeeft aan uw woordenschatonderwijs. Met behulp van theorie en actieve werkvormen gaan we in op de volgende vragen:• Hoe kan ik de digibordtools gebruiken bij

Nieuwsbegrip en Woordenschat?• Hoe kunnen mijn leerlingen de woordhulp op het

stappenplan lezen van Nieuwsbegrip gebruiken bij hetlezen van teksten?

• Hoe kan ik de woordenschatoefeningen vanNieuwsbegrip XL inzetten in mijn woordenschat-onderwijs?

Begrijpend lezen

S2192

Nieuwsbegrip: omgaan met verschillen in de groep

S2189

Werken met Nieuwsbegrip en Woordenschat

Masterclasses NieuwsbegripNaast de cursussen van het Cursus- en conferentie-bureau, traint en begeleidt de CED-Groep ook op de werkvloer, op schoolniveau. Kijk voor de acht masterclasses Nieuwsbegrip voor teams op www.nieuwsbegrip.nl.


Begrijpend lezen

Toewerken naar 2F met motiverende vakteksten

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten vmbo/mbo.

Waar gaat de cursus over?Deze cursus is bedoeld voor docenten die leerlingen enstudenten willen leren de juiste leesstrategieën toe tepassen op vakteksten. Tevens kan deze cursus een waardevolle aanvulling vormen voor taalcoördinatoren entaalcoaches die hun inhoudelijke kennis en vaardighedenwillen versterken.

CursusinhoudDe cursus geeft in één dagdeel antwoord op de volgendevragen:• Wat is Vakbegrip? Alle ins & outs.• Hoe onderwijst u leesstrategieën?• Hoe kunt u het Stappenplan lezen toepassen in andere

vakken?

Basiskennis begrijpend lezen voor elke docent die gebruikmaakt van leesteksten!

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten in vo/mbo.

Waar gaat de cursus over?Dit is een training voor docenten in vo en mbo van vakkenwaarin teksten gelezen moeten worden. Centraal in decursus staat: het verwerven van actuele (wetenschappe-lijke) kennis over het leesproces en de didactiek vanbegrijpend lezen met voorbeelden van effectieve, activerende werkvormen rondom lezen. Doel van de cursus is dat u – of u nu taaldocent bent of niet – in staatbent leerlingen op een goede manier met teksten te latenwerken en leerlingen die moeite hebben met tekstbegripbeter te ondersteunen. Zo draagt u bij aan vergroting vanzowel hun leesvaardigheid als hun algemene ontwikkelingen vakkennis.

Cursusinhoud• Het leesproces: wat doen goede lezers als ze een tekst

verwerken en waarmee hebben zwakke lezers moeite?Welk leesgedrag herkent u bij uw leerlingen en hoeleest u zelf eigenlijk? Wat is de rol van woordenschaten achtergrondkennis?

• Didactiek: via inzicht in het leesproces komen we bijde didactiek. Wat zijn belangrijke uitgangspunten bijhet aanleren van goed leesgedrag? Hoe motiveer jeleerlingen om actief te lezen en hoe leer je hun strategieën toe te passen? Hoe ondersteun je leer-lingen die moeite hebben met tekstbegrip? Hierbijkomt de methode van ‘modeling’ (hardop denkendvoordoen hoe je een tekst aanpakt) aan bod. We latenverschillende voorbeelden zien en oefenen dit zelfconcreet met verschillende teksten. Ook gaan we in op de meerwaarde van modeling door leerlingen.

• Referentieniveaus: we kijken in deze cursus naar hetwettelijke referentiekader taal. Wat houden de ver-schillende referentieniveaus voor lezen in; welk typenteksten moeten leerlingen bijvoorbeeld aankunnen opniveau 2F (eind vmbo) of 3F (eind havo) en wat moetenze met die teksten kunnen doen? Hoe ziet u dat terugin de schoolboeken? Welke consequenties heeft hetvoor uw lespraktijk als het vereiste leesniveau voor deboeken niet aansluit op dat van de leerlingen?

• Ook besteden we aandacht aan verwerkingsopdrachtenrondom te lezen teksten. We wijken af van het pad vande geijkte vraag/antwoordopdrachten en nodigen u uitom andere, activerende werkvormen in te zetten bijhet lezen.

S2165

Begrijpend lezen in één dag

Wat is Vakbegrip?Begrijpend lezen wordt leuker als je dat doet met teksten uit je vakgebied. En begrijpend lezen wordtgemakkelijker als je weet wanneer je welke lees-strategieën op teksten kunt toepassen. Leerlingen in het (v)mbo vinden dat moeilijk. Daarom is erVakbegrip. Vakbegrip is ontwikkeld door de CED-Groep in opdracht van het Steunpunt taal en rekenenmbo. Vakbegrip bevat 32 vakgerichte leesteksten voor de sectoren Techniek en Handel & Economie op1F-, 1F/2F- en 2F-niveau. Elke leestekst is voorzienvan verwerkingsopdrachten begrijpend lezen enwoordenschat.

S2186

Begrijpend lezen met Vakbegrip in het(v)mbo


In het voortgezet onderwijs krijgen leerlingen te maken met landelijke rekentoetsen. In het mbo maakt rekenen deel uitvan het examen taal en rekenen. Heeft u al een rekenbeleid ontwikkeld? Wat doet u op school met de referentieniveaus?Voor deze onderwerpen kunt u terecht bij onze rekenspecialisten die bij u op school op maat op uw vragen kunnen ingaan.In het open aanbod vindt u korte cursussen voor individuele docenten die vastlopen op aansluiting met het rekenen in hetbasisonderwijs of met leerlingen die met ernstige rekenproblemen kampen.

Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten in het voortgezet onderwijs of mbo-instellingendie zich willen specialiseren tot rekenspecialist of al alszodanig werkzaam zijn maar daar een betere basis voorwillen.

Waar gaat de cursus over? De wettelijke invoering van het referentiekader taal enrekenen en de invoering van de verplichte rekentoets vormen voor veel scholen aanleiding om een rekenbeleidte formuleren. Daarnaast vormen werken met data, hetmaximale uit leerlingen halen, recht doen aan verschillenen het verhogen van leeropbrengsten dé trends in het huidige onderwijs. In de cursus leert u een rekenbeleid opte zetten en leert u te sturen op data, zodat de leerlingenmet een bij hun capaciteiten passend niveau kunnen uitstromen.

CursusinhoudDe volgende onderwerpen worden in de cursus behandeld:• Wat is de actuele stand van zaken met betrekking tot

het referentiekader en toetsing van rekenen?

• Hoe organiseer ik een cyclus van toetsen, inter-preteren, doelen formuleren en handelen?

• Welke rekenmaterialen en toetsen zijn er voorhanden?• Zijn alle docenten goed voorbereid en weten zij hoe

hun leerlingen hebben leren rekenen?• In welke vakken komt rekenen voor en hoe stem je

rekendidactiek binnen de school af?• Contextopgaven heb je in alle vakken; hoe leer je dit

aan?• Wat doen we met zwakke rekenaars en leerlingen met

dyscalculie?• Hoe formuleer je succesvol rekenbeleid aan de hand

van zes pijlers?

Wat u verder nog moet weten...• Voorafgaand aan de cursus wordt iedere deelnemer

gevraagd een intakelijst in te vullen waarin wordt ingegaan op de eigen schoolsituatie en persoonlijkeleerdoelen.

• Er worden huiswerkopdrachten meegegeven. Deze zijnbedoeld om reeds opgedane kennis te spiegelen aande praktijk.

• De cursus wordt afgerond met het schrijven van eenactiviteitenplan.

Rekenbeleid vormgeven

S3055

De Rekenspecialist in vo en mbo



Waar gaat de cursus over?Als u met uw leerlingen opgaven maakt waarbij gerekendmoet worden, dan is aansluiten bij de kennis en strategieën die leerlingen hebben aangeleerd in het basis-onderwijs een must om de leerlingen naar een hogerniveau te helpen. Dit geldt zeker als het een rekenzwakkeleerling betreft. Staartdeling of getallenlijn: zijn dat rekenstrategieën die leerlingen hebben geleerd in hetbasisonderwijs of liggen er andere rekenstrategieën aanten grondslag? Tijdens de cursusmiddag leert u hier meer over.

Cursusinhoud In de cursus krijgt u inzicht in de leerlijn rekenen van hetbasisonderwijs. Vervolgens wordt ingegaan en geoefendmet de huidige rekenstrategieën voor realistisch rekenenen cijferend rekenen en de daarbij horende ondersteunen-de modellen.


Waar gaat de cursus over?Hoe pakken zwakke rekenaars opgaven aan waarbij flinkgerekend moet worden? Waar zitten de grootste problemen en wat betekent dat voor de invulling van delessen waarin gerekend wordt? Met behulp van het drieslagmodel kunnen we analyseren waar de problemenzich voordoen: op de as van betekenisverlening en/of opde as van uitvoering en reflectie.

CursusinhoudIn de cursus krijgt u inzicht en tips voor de aanpak van derekenproblemen. Daar waar de problemen op de as van deuitvoering zitten, kijken we hoe leerlingen ondersteundkunnen worden met behulp van het handelingsmodel.

Teamtraining

Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo/mbo.

Waar gaat de cursus over?Het correct oplossen van rekenopgaven binnen contextenis een vaardigheid die bij veel vakken in het vo en mbovereist is. Ook de rekentoets, uitvloeisel van de landelijkeinvoering van het referentiekader taal en rekenen, bestaatvoor het grootste gedeelte uit contextopgaven. Helaas ishet contextrekenen voor veel leerlingen een groot probleem.

CursusinhoudU helpt leerlingen als u binnen de school één vastemanier van werken aan contextopgaven afspreekt. In detraining bespreken we mogelijkheden voor zo’n aanpakdie past bij de situatie op uw school en worden praktischehandvatten gegeven. De training levert met een school-brede set rekenafspraken en praktische werkvormen eenwaardevolle aanvulling op uw rekenonderwijs.

Wat u verder nog moet weten…Bij deze cursus kunt u apart klassenconsultaties inkopen,zodat de verschillende activiteiten niet alleen uitgepro-beerd maar ook nabesproken kunnen worden.

S3067

Hoe hebben onze leerlingen leren rekenen in het basisonderwijs?

S3092

Aan de slag met het drieslag- en handelingsmodel uit het protocol ERWD


S3066

Een vaste aanpak voor contextopgaven in vo en mbo

Wat is Nieuwsrekenen?• wekelijks levensechte rekenopgaven op zes

niveaus• aan de hand van het onderwerp van Nieuwsbegrip• leerlingen voorbereiden op de rekentoets• meer plezier in rekenen!Nieuwsrekenen is een aanvulling naast uw regulieremethode. U besteedt wekelijks een half uur of meeraan toepassingsopgaven. Hiermee bereidt u uw leer-lingen goed voor op het rekenen bij alle vakken, werktu met hen aan de doelen van het referentiekader enbereidt u hen voor op de rekentoets.




Waar gaat de cursus over?Rekenonderwijs is er uiteindelijk op gericht om leerlingente leren hun rekenvaardigheden toe te passen in allerlei(functionele) dagelijkse situaties. Nieuwsrekenen kan eenkrachtig middel zijn om dit functionele rekenen bij uw leerlingen te helpen ontwikkelen. Daarvoor is het welnodig dat u de didactiek van Nieuwsrekenen goed in devingers krijgt. Die didactiek heeft de CED-Groep vervat ineen vaste aanpak. De kernelementen daaruit en de stappen die u als leerkracht daarbij kunt nemen, komen in de cursus uitgebreid aan bod. Uiteraard oefent u daartijdens de cursusbijeenkomst ook daadwerkelijk mee. Ten slotte is er aandacht voor de relaties van Nieuws-rekenen met de domeinen van het referentiekader, devakleerlijnen en het protocol ERWD.

S3072

Aan de slag met Nieuwsrekenen in het vo

Is uw rekenbeleid op orde?Scholen in het vo en mbo moeten hun rekenbeleidop orde hebben. De volgende vragen komen naarvoren als het gaat om de opzet van rekenbeleid:• Wie is verantwoordelijk voor (de uitvoering van)

het rekenbeleid op onze school?• Wat kunnen de leerlingen als ze op uw school

instromen? Welke toetsgegevens zijn al bekend,welke toetsen kunt u inzetten?

• Welke eisen worden aan leerlingen gesteld in delandelijke rekentoetsen voor vo of mbo? Hoe goedbent u bekend met de referentieniveaus?

• Hoe zorgt u ervoor dat tachtig procent van de leer-lingen het vereiste niveau haalt?

• Welke faciliteiten moet u regelen om de reken-vaardigheid van de leerlingen verder te ontwikkelen?

• Wat voor programma’s kunt u inzetten om derekenvaardigheid van de leerlingen te verbeteren?

• Wie gaan de rekenlessen geven? Hoe gaat u remediëren?

• Hoe heeft u het protocol ERWD ingebed in uw curriculum?

• Wat zijn de nieuwe didactische inzichten in hetrekenonderwijs? Hoe zit dat met realistisch rekenen?

• Met welke vakgroepen gaat u vakgroepoverstijgendaan de slag?

• Heeft de school aanbod voor de referentieniveausrekenen dat past bij alle leerlingen?

• Hoe kunt u de opbrengsten van uw rekenonderwijsverhogen en borgen? Hoe richt u de cyclus in?

Bij de ondersteuning van het vormgeven van uwrekenbeleid werken we het liefst op maat op locatie.Teamtrainingen en hulp bij het schrijven (van deonderdelen) van uw rekenbeleid behoren tot deexpertise van de rekenadviseurs van de CED-Groep.Bij het schrijven van een rekenbeleidsplan makenwe gebruik van ‘smart’ doelen en concrete activiteiten.Wil uw school liever een eigen rekenspecialist latenopleiden, bekijk dan de cursus op pag. 29.


Toets- en examenopgaven formuleren

Goede toetsen examenvragen formuleren is zowel een kunst als een kunde. Hoe zorgt u ervoor dat u heldere vragenstelt waarmee u kunt meten wat u wilt weten? Wat doet u als de taalvaardigheid van uw leerlingen sterk uiteenloopt?Wilt u meer weten over het antwoord op deze vragen bekijk dan het cursusaanbod in dit hoofdstuk.

Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten en coördinatoren taal- en/of toetsbeleid vo/mbo.

Waar gaat de cursus over?Docenten willen dat hun leerlingen goede resultatenbehalen op schriftelijke toetsen en examens. In de prak-tijk is dit niet altijd het geval. Daaraan kunnen verschillen-de oorzaken ten grondslag liggen. Leerlingen kunnen teweinig inzicht hebben in de stof, maar ook moeite hebbenmet de taal die in toetsen gebruikt wordt. Een onvoldoen-de toetsresultaat kan aan de kwaliteit van de toetsvragenliggen, maar ook aan de taalvaardigheid van de leerlingen.

CursusinhoudBijeenkomst 1: Vermijdbare problemen: Wat maakt toets-vragen in het algemeen en examenvragen in het bijzondermoeilijk voor leerlingen? Wat betekent dit voor de eisen

die aan toetsvragen gesteld worden? Hoe werk je met eentaxonomie, een checklist en een protocol?Voorafgaand aan deze bijeenkomst leveren de deelnemersvia e-mail twee gebruikte se-toetsen aan. Tussen bijeen-komst 1 en 2 stellen de deelnemers een van de twee toetsen bij aan de hand van de verworven kennis eninzichten. Bijeenkomst 2: Onvermijdbare problemen: Hoe bereid jede leerlingen voor op het maken van een toets? ‘Informedinstruction’ in plaats van ‘blind instruction’ en een aanpakvan het lezen en beantwoorden van vragen in alle vakkenkomen aan de orde. Hoe kun je elkaar als docenten versterken door middel van een goede organisatie van hettoetsbeleid?

Toewerken naar instellingsexamens op het juiste referentieniveau Nederlands

Voor wie is de cursus bedoeld?Docenten Nederlands en taalcoaches mbo.

Waar gaat de cursus over?Met de invoering van de referentieniveaus dienen opleidingen in het mbo voor het domein Schrijven en desubdomeinen Gesprekken en Spreken instellingsexamensaf te nemen. Waar moet u aan denken als u deze instellingsexamens zelf gaat ontwikkelen?

CursusinhoudWe starten deze eendaagse cursus met de vraag:Waaraan moeten examenopgaven voor het instellings-examen in het algemeen voldoen? Vervolgens spitsen wedit per relevant (sub)domein toe met taaltaken op hetgebied van schrijven, spreken en gesprekken voeren.Ter plekke lopen wij de constructie van een examen-opgave met u door. Daarbij is het referentiekader uiter-aard het uitgangspunt. Bij elke examenopgave besprekenwe hoe de beoordeling het beste kan plaatsvinden en watde specifieke beoordelingspunten zijn. We maken deze training concreet met voorbeelden uit onze begeleidings-trajecten binnen het mbo, zodat u naar huis gaat met kennis en inspiratie om zelf examenopgaven taal te ontwikkelen.

S1615

Taal in toetsvragen

S1616

Van taaltaak tot examenopgave


Welke doelen zijn haalbaar voor welke leerlingen? Welke standaarden willen we hanteren? Welke eisen zijn er voor de verschillende onderwijsniveaus? Vragen waarmee je op een school voor VSO of PROO geconfronteerd wordt. Hoe letg u de lat op de goede hoogte voor alle leerlingen die u moet bedienen? Welke data heeft u nodig? En wat moet u na het duiden van die data doen om uw doelen te bereiken? Met ons aanbod maakt u daarin duidelijke stappen.

Data, duiden, doelen, doen!

Voor wie is de Vernieuwde masterclass bedoeld? Intern begeleiders en directies van scholen voor PROO en VSO.

Waar gaat de masterclass over? De masterclass, die bestaat uit drie trainingsdagen,beoogt een structurele, duurzame verandering binnen uwteam. Het motto is: leer zelf duiden en zelf doen. Zobouwt u aan een duurzame verandering.

Uw ambitie is een actieve, ondernemende en lerende leer-ling. Die leerling vraagt om een passend en uitdagendonderwijsaanbod, activerende instructie en een leerkrachtmet gezonde zelfreflectie. Deze ambitie kunt u waar-maken met de implementatie van het 4D-model in uwschool. Vele scholen en schoolbesturen gingen u al voor.

Opbrengstgericht werken in 4D geeft antwoord op de volgende vragen:• Hoe organiseer ik binnen mijn school kwalitatief goed

en gedifferentieerd onderwijs dat recht doet aan verschillen tussen kinderen en toch uitvoerbaar blijft?

• Hoe stimuleer ik mijn lerarenteam om te denken en tewerken vanuit het effect van hun onderwijs op deresultaten van de leerlingen?

• Hoe bouw ik een ondersteuningsstructuur (basis- enextra ondersteuning) die tegemoetkomt aan de onderwijsbehoeften van alle leerlingen?

De CED-Groep presenteert nu de Vernieuwde masterclassOpbrengstgericht werken in 4D. Deze masterclass – uitgebreid met een kwaliteitsanalyse van de onder-steuningsstructuur - is de start van een integrale aanpakvan opbrengstgericht Passend onderwijs in vier dimensies:data, duiden, doelen en doen. Vanuit deze dimensies leertu systematisch, planmatig en opbrengstgericht te werkenaan de kwaliteit van onderwijs: inrichten van een onder-wijsaanbod dat recht doet aan verschillen tussen leer-lingen; professionalisering van leraren: denken en handelen vanuit opbrengstgericht Passend onderwijs;opbouw van een ondersteuningsstructuur in uw school.

Speciaal voor PROO en VSO

S7050 voor PROO

S7051 voor VSO

Vernieuwde masterclass OGW 4D

Dag 1Kwaliteitsanalyse huidigleeraanbod en vaststellenvan verbeterpunten.

Dag 2Kwaliteitsanalyse huidig leraargedrag en het vast-stellen van verbeterpunten.

Dag 3Kwaliteitsanalyse onder-steuningsstructuur en hetvaststellen van verbeter-punten.

Wat is het effect van mijn onderwijs op de ontwikkelingen leerresultaten van mijnleerlingen?

Wat is het effect van mijn verbeterplannen op de professionaliteit van mijn leraren?

Wat is de kwaliteit van de ondersteuningsstructuur op school?

Formuleren school-standaard voor vakken enleergebied overstijgendevakken.Hoe verzamel en analyseerik data over de leer-resultaten?Hoe vergelijk ik mijn datamet mijn ambitie en met de landelijke standaarden/referentieniveaus?

Hoe verzamel ik systematisch data overcompetenties van de leraren? (Het leraarregister en observatie-instrumenten.)

Hoe verzamel ik data overde kwaliteit van de huidigebasis- en extra onder-steuning voor het SOP(schoolondersteunings-profiel)?

Het analyseren van leer-resultaten op beïnvloedbarekenmerken.

Het analyseren van de dataover de vaardigheden vanleraren. Wat betekenen veel voorkomende onderwijs-behoeften voor het docentgedrag?

Haal ik, met de huidigekwaliteit van mijn ondersteuningsstructuur,de doelen die ik wil bereiken?

Hoe laat ik alle elementenvan het onderwijsleerprocesdie bijdragen aan het verhogen van opbrengstensystematisch aan de orde komen?

Leerdoelen stellen en eenaanbod formuleren in eengedifferentieerd professio-naliseringsplan.

Opstellen Kwaliteitszorg-kalender om planmatig tewerken.

Hoe organiseer ik een gedifferentieerd aanbod in verschillende arrange-menten?

Opstellen gedifferentieerdprofessionaliseringsplan.

Opstellen schoolonder-steuningsprofiel (op 1 A4)vanuit kwaliteitszorg. Wat je doet, wie je bent, wat je haalt.

Resultaat Vanuit de trainingen schrijven de cursisten een plan gericht op kwaliteitsverbetering diezij willen realiseren in één schooljaar. Dit plan stuurt u – voor professionele feedback - op naar de trainer.


Wat u verder nog moet weten... • De CED-Groep kan de masterclass ook op locatie uitvoeren, bijvoorbeeld voor een schoolbestuur, met modules

op schoolniveau. Deze modules worden op offertebasis uitgevoerd. • Op www.cedgroep.nl/4D vindt u een overzicht met alle masterclasses voor alle sectoren.

CursusinhoudDe masterclass omvat met drie trainingsdagen alle indicatoren van het toezichtkader van de Inspectie.

Speciaal voor PROO en VSO


s.v.p. per post retour aan:

CED-Groep, t.a.v. het Cursus- en conferentiebureau

Antwoordnummer 90118

3009 VB ROTTERDAM

Een postzegel is niet nodig

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bij meerdere deelnemers dit formulier svp kopiëren

Naam instelling .........................................................................................................................................................................

Postadres...................................................................................................................................................................................

Postcode en Plaats ....................................................................................................................................................................

Telefoonnummer .......................................................................................................................................................................

Nummer cursus ........................................................................................................................................................................

Naam cursus ............................................................................................................................................................................

Cursusdatum (indien de cursus meerdere keren gegeven wordt) ………………………………………………………………………………......

Cursusplaats (indien de cursus in meerdere plaatsen gegeven wordt) ………………………………………………………………………......

Cursistgegevens (i.v.m. certificering)

Naam cursist + voorletters ………………………………………………………………………………………………….........………………………… m/v

Adres ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Postcode en woonplaats………………………………………………………………………………………………………………………………………….………

Mobiele nummer (zodat we u bij ziekte van de cursusleider kunnen bereiken) ………………………………………………………...……

E-mailadres ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Functie ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Geboortedatum ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……

Geboorteplaats ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……

Hoe bent u met ons cursusaanbod in contact gekomen?

…………………………………………………………………….............………………………………………………………………………………………………………

Datum …………………………………………………………………

Handtekening

Annuleringsvoorwaarden: uw inschrijving kan alleen schriftelijk worden geannuleerd. Bij verhindering kan een collega van uwinschrijving gebruik maken. Annulering tot vier weken vóór de aanvangsdatum is mogelijk tegen uitsluitend betaling van € 50,- administratiekosten; bij annulering binnen deze vier weken is de volledige deelnemersprijs verschuldigd.

Inschrijfformulier 2015-2016 Trainingen, cursussen, workshops en conferenties vo/mbo


Aantekeningen:

De CED-Groep traint professionals en adviseert beslissers in onderwijs en kinderopvang. En ontwikkeltinnovatieve educatieve producten. Dat is wat we doen. Maar niet wat we zijn. Bij de CED-Groep zijn we vanalle onderwijsmarkten thuis. We zijn innovatief en hebben een grote passie voor kansen voor kinderen.Maar voor alles zijn we trots op resultaat. Als het een professional lukt om kinderen het beste uit zichzelfte laten halen, hebben wij echt iets bereikt.

CED-Groep bereikt

Meer informatie

• Wilt u meer weten over onderwerpen uit deze brochure? Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen.

Mail of bel naar het Cursusbureau van de CED-Groep: [email protected], 010 4071504.

• Wilt u ons relatiemagazine KlasseApart ontvangen? Mail naar [email protected].

• Mail naar [email protected] als u onze digitale nieuwsbrief wilt ontvangen.

• De cursusbrochure kunt u aanvragen bij [email protected]

• Voor alle andere folders en brochures kunt u terecht bij [email protected].

• Volg @cedgroep en @cursusced op Twitter.

• Like ons op www.facebook.com/cursusbureau.

CED-GroepPostbus 8639, 3009 AP Rotterdam, bezoekadres: Dwerggras 30T: + 31 10 4071 599

Locatie MaartensdijkBezoekadres: Tolakkerweg 153, 3738 JL MaartensdijkT: + 31 346 219 777

E: [email protected]

www.cedgroep.nl April 2015

Cursusbrochure Voortgezet Onderwijs 2015-2016

Documents

Transcript of Cursusbrochure Voortgezet Onderwijs 2015-2016