crosoft Office 2000 - hounsopheak.files.wordpress.com file · Web viewRBHraCaNacRkkm

សាកលវទិ្យាល័យបៀ��លប្រា�យ

RBHraCaNacRkkm<úCaCati sasna

RBHmhakSRt saklviTüal½yebol

R)ay

muxviC¢a ³ esckþIepþImGMBInIti

RbFanbT ³ karRKb;RKgdwknaMRb

eTsdwknaMedayelakRKÚsaRsþacarü v½r vuT§I eroberogedayRkúmninSitbriBaØab½Rបៀ��បៀ��ងបៀ�យប្រាកមុនិស្ិសត�ន្ទ�់202


t RKb;RKgBaNiC¢kmµ CMnan;TI IV

qñaMTI2 qmasTI2 Rkum A2 bnÞb; 202

smaCikRkum

1>h‘Un suP½Rk2>eqOm suvNÑ³3>egon sagat;

qñaMsikSa 2010-2011 2555-2556

អា�ម្ភកថាប្រា�ធាន�ទស្ដីពី កា�ប្រា$�់ប្រា$ងដឹកនាបំ្រា�បៀទស បៀនះប្រាតវូ�នសិក្សាប្រាសាវប្រា,វ

និង ចងប្រាកងបៀ.ងីបៀកីម្ីប,មបៀ0្យា�យដ៏តុចមួយសំរា�់សិស្ស និស្ិសត ទុកប្រា5ន់,ឯកសា�សំរា�់ បៀ07ីកា�ប្រាសាវប្រា,វ។

ប្រា�ធាន�ទបៀនះ និងសិក្សាយ៉ា: ងសបៀង;�អំពី កា�ក�បៀកីតនៃន�ដ្ឋ �ង្ហា@ ញអំពីអំណាច តួនាទី ក្នុងកា�ដឹកនា ំនិង ប្រា$�់ប្រា$ងប្រា�បៀទស��ស់ ប្រាពះមហាក្សប្រាត ប្រាពឹទ្ធសភា និង �ដ្ឋសភា។បៀលីសពីបៀនះបៀGបៀទ�តប្រា�ធានបៀនះ�ន �ង្ហា@ ញនិងឆ្លុះ�ញ្ចាK ងំកា�ប្រា$�់ប្រា$ង ប្រា�បៀទស��ស់ថា្ន ក់ដឹកនា។ំ�ន្ថែនMម,ងបៀនះបៀGបៀទ�តដឹងអំពីកា�ប្រា�កា-ស កា�អនុម័តច្បា�់ និង ប្រាតតួពិនិត្យ ��ស់�ដ្ឋសភាសនិងប្រាពឹទ្ធសភាមុនប្រា�កាសឲ្យបៀប្រា�ីប្រា�ស់ក្នុងសង្គម,កន្ថែស្ដង។

ម្យាSងវញិបៀទ�តប្រា�ធាន�ទបៀនះ�នផ្ដល់នូវកា�សបៀង;� $ុណសម្បត្តិ $ុណវ�ិត្តិ នៃនខ្លឹមសា��ស់ប្រា�ធាន�ទទាងំមូល។

ប្រា�ធាន�ទបៀនះមានសា�ះសំខាន់ណាស់សំរា�់បៀ07ីកា�ប្រាសាវប្រា,វ��ស់និស្ិសត!សូមអ�$ុណ!

បៀ��បៀ��ងបៀ�យប្រាកមុនិស្ិសត�ន្ទ�់202


មាតិកា�បៀសចក្ដីបៀផ្ដីម ទំព័�

I-ការកើ��តរដ្ឋ........................................................................................១

១,និយមន័យនៃនការកើ��តរដ្ឋ.................................................................១

២,ធាតុផ្ំសរបស់រដ្ឋ................................................................................២

�,ដែដនទឹ�....................................................................................២

ខ,ដែដនដ�.......................................................................................២

គ,ដែដនអាកាស.............................................................................២

៣,ទំរង់នៃនការគ្រគប់គ្រគងរដ្ឋ....................................................................២

�,ទំរង់រដ្ឋកើ"ល............................................................................២

ខ,ទំរង់រដ្ឋសហព័ន្ធ.......................................................................៣

គ,ទំរង់រដ្ឋចគ្រមះុ............................................................................៣II-អំណាចគ្រពះមហា�្សគ្រត .......................................................៣



១,អំណាចរដ្ឋបាលដែដនដ� ....................................................................៤

�,អំណាចគ្រពះមហា�្សគ្រត..............................................................៤

ខ,អំណាចគ្រគប់គ្រគងដឹ�នាំគ្របកើទស.................................................៤

គ,អំណាចជាអគ្គកើមបញ្ជា4 ការ.........................................................៥

ឃ,អំណាចគ្របកាសកើពលគ្របកើទសជាតិមានសង្រ្គា9្គ ម........................៥ង,អំណាចជំនួបសវនាការជាមួយបណា= គ្របកើទសកើផ្សងៗ..................៥

២,តួនាទ�របស់គ្រពះមហា�្សគ្រត..............................................................៥

�,ឋានះរបស់គ្រពះមហា�្សគ្រត..........................................................៥

ខ,តួនាទ�គ្រពះមហា�្សគ្រត�្នុងការដឹ�នាគំ្របកើទសជាតិ.........................៥គ,ភារៈ�ិច្ចរបស់

គ្រពះមហា�្សគ្រត......................................................៥ឃ,ភារៈ�ិច្ចរបស់គ្រពះមហា�្សគ្រតកើល�វស័ិយកើសដ្ឋ�ិច្ច........................៦ង,ភារៈ�ិច្ចរបស់គ្រពះមហា�្សគ្រតកើល�វស័ិយនកើFបាយ.....................៦

III-អំណាចគ្រពឹទ្ធសភា ............................................................៦

១,អំណាចរដ្ឋបាលដែដនដ� ....................................................................៦

�,អំណាចគ្រពឹទ្ធសភា.....................................................................៧

ខ,អំណាចគ្រគប់គ្រគងដឹ�នាំគ្របកើទស................................................៧

គ,អំណាចគ្រតតួពិនិត្យដែ�ដែគ្របនិងអនុម័តច្បាប់.................................៧

ឃ,អំណាចសគ្រមបសគ្រមលួរវាងរដ្ឋសភានិងរដ្ឋា្ឋ ភិបាល..................៧២,តួនាទ�គ្រពឹទ្ធសភា

.............................................................................៧�,តួនាទ�គ្របធាន

គ្រពឹទ្ធសភា.............................................................៨ខ,ឋានៈរបស់គ្របធាន

គ្រពឹទ្ធសភា......................................................៨គ,ឋានៈរបស់អនុគ្របធាន

គ្រពឹទ្ធសភា.................................................៨៣,តួនាទ�របស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភា ...............................៩



�,អំណាចគណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភា...................................៩

ខ,ភារៈ�ិច្ចរបស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភា...........................៩គ,តួនាទ�របស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភា..............................៩

៤,អគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ នគ្រពឹទ្ធសភា ........................................................៩

�,អំណាចអគ្គកើលខាដ្ឋា្ឋ នអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភា.....................................៩

ខ,ភារះ�ិច្ចរបស់អគ្គកើលខាដ្ឋា្ឋ នអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភា............................៩គ,តួនាទ�របស់អគ្គកើលខាដ្ឋា្ឋ នអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភា...............................៩

៥,គណៈ�មPការនានា"ងំ៩ ................................................................៩

៦,រចនាសម្ព័ន្ធ ....................................................................................១១IV-អំណាចរដ្ឋសភា ...................................................................១២

១,អំណាចរដ្ឋបាលដែដនដ� ..................................................................១២

�,អំណាចរដ្ឋសភា.....................................................................១២

ខ,អំណាចគ្រគប់គ្រគងដឹ�នាំគ្របកើទស..............................................១២

គ,អំណាចបកើងV�តច្បាប់................................................................១២ ២,តួនាទ�រដ្ឋសភា ..............................................................................១៣

�,តួនាទ�គ្របធានរដ្ឋសភា............................................................១៣

ខ,ឋានៈរបស់គ្របធានរដ្ឋសភា......................................................១៣

គ,ឋានៈរបស់អនុគ្របធានរដ្ឋសភា................................................១៣

៣,តួនាទ�របស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRរដ្ឋសភា ...............................១៣�,អំណាចគណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRយ៏

រដ្ឋសភា...............................១៣ខ,ភារៈ�ិច្ចរបស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRយ៏រដ្ឋសភា......................១៣គ,តួនាទ�របស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRយ៏រដ្ឋសភា..........................១៤

៤,អគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ នរដ្ឋសភា ........................................................១៤

�,អំណាចអគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ នដ្ឋសភា.........................................១៤



ខ,ភារៈ�ិច្ចរបស់អគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ នរដ្ឋសភា...............................១៤

គ,តួនាទ�របស់អគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ នរដ្ឋសភា..................................១៤

៥,គណៈ�មPការនានា"ងំ៩ .............................................................១៤

៦,រចនាសម្ព័ន្ធ ....................................................................................១៥

�,រដ្ឋសភា.................................................................................១៦

ខ,ការ9ររដ្ឋបាលរបស់រដ្ឋសភា..................................................១៦VI- កើសច�=�សនRិដ្ឋា្ឋ ន .................................................................១៦

�,គុណសម្បតRិ...............................................................................................១៧

ខ,គុណវបិតRិ....................................................................................................១៧

គ,អនុសាន៏.....................................................................................................១៧

បៀសចក្ដីបៀផ្ដីមនាបៀពល�ចKុ�្បន្នបៀ\បៀលីពិភពបៀ^កកា�ប្រា$�់ប្រា$ងដឹកនាបំ្រា�បៀទសនីមួយៗ សុទ្ធ

ន្ថែតមានលក;ណៈខុស5្ន ៗបៀ�យពឹងន្ថែផaកបៀលីបៀ5លនបៀយ៉ា�យ��ស់ប្រា�បៀទសបៀ��ងៗខ្លួ-ន។,ក់ន្ថែស្ដងបៀ\ក្នុងប្រា�បៀទសកម្ពុ, ,ប្រា�បៀទសន្ថែដលប្រា�កាន់យកលទ្ធិប្រា�,0ិ�បៀតយ្យបៀសc�ពីហុ�ក្ស។ក្នុងកា�ដឹកនាំប្រា�បៀទសប្រាតវូមានកា�បៀប្រាfីសតាងំអ្នកដឹកនាបំ្រា�បៀទសបៀ�យកា�បៀ�ះបៀh្ន ត,បៀស�នី្ថែដលប្រា�,ពល�ដ្ឋ,អ្នកបៀ�ះបៀh្ន តបៀអាយដឹកនាបំ្រា�បៀទសបៀអាយមានកា�អភិវឌ្ឍន៏ និង �កីចំបៀ�នីបៀលីប្រា$�់វស័ិយ។ម្យាSងវញិបៀទ�តប្រា�បៀទសកម្ពុ,ដឹកនាបំៀ�យនាយក�ដ្ឋមន្ត្រន្តីបៀ�យបៀប្រាកាមកា�ប្រា$�់ប្រា$ង��ស់ប្រាពះមហាក្សប្រាត


កា�$្�់$្ងដឹកនា�្ំបៀទសស


ន្ថែដល,ប្រា�មុខ�ដ្ឋ។,ទូបៀGប្រា�បៀទសកម្ពុ,,�ដ្ឋន្ថែដលប្រា�កាន់យកអំណាច និង កា�អនុវត្តន៏តាមប្រាទឹស្ដី��ស់បៀ^ក ម:ុងបៀតស បៀកm ន្ថែដលន្ថែ�ងន្ថែចកអំណាច៣0ំៗ$ឺៈ

អំណាចនីតិ�ញ្ញត្តិ អំណាចនីតិប្រា�តិ�ត្តិ អំណាចតុ^កា�

អំណាចនីមួយៗប្រាតវូ�នន្ថែ�ងន្ថែចក�ច់បៀ�យន្ថែ.កពី5្ន ។ អំណាចនីតិ�ញ្ញត្តិដឹកនាបំៀ�យសភា អំណាចនីតិប្រា�តិ�ត្តិដឹកនាបំៀ�យ��្ឋ ភិ�ល និងអំណាចតុ^កា�ដឹកនាបំៀ�យសា^fំ�ៈក្ដីនានា បៀហីយអំណាចទាងំ�ីបៀនះអនុវត្តកា�ង្ហា��ស់ខ្លួនបៀ�-យឯករាf្យពី5្ន ។I-ការកើ��តរដ្ឋ

១,និយមន័យនៃនការកើ��តរដ្ឋរដ្ឋ គឺជាសង្គមមនុស្សដែដលរស់កើ[ជាប់លាប់កើល�ទឹ�ដ�ដែតមួយ កើដ្ឋាយ

មានអំណាចនកើFបាយមួយគ្រគប់គ្រគងF] ងកើទ^ង"ត់។ម្យ]ងវញិកើទ^តរដ្ឋគ្រតវូបានកើគប9b ញគំនិត និង កើហតុការណ៏អរបូ�ដែដលគ្មាP នភាពពិតច្បាស់លាច្បាស់លាស់ ប]ុដែនRវតRមានរបស់រដ្ឋបានទទួលការចាប់អារមPណ៏F] ងខាf ងំ�្នុងជ�វភាពគ្របចានំៃgh។

រដ្ឋគ្រតវូបានកើគចាប់អារមPណ៏ និងទទួលសា្គ ល់តាមរបូភាពកើផ្សងៗគ្មា្ន ៖ រដ្ឋ គឺជាអំណាច�ណា= លដែដលផ្ទុយព�អំណាចអាជាl ធរដែដនដ� រដ្ឋ គឺជាសង្គមនកើFបាយមួយ ដែដលមានការកើរ^បចំគ្រតឹមគ្រតវូ។

២,ធាតុផ្ំសរបស់រដ្ឋរដ្ឋគ្រតវូបានបកើងV�តកើm�ងកើដ្ឋាយធាតុផ្ំសប� ដែដលពំុអាចខ្វះបានគឺៈ

�,ដែដនទឹ�កើ[�្នុងរដ្ឋន�មួយៗរដែមងមានដែដនទឹ�កើរ^ងៗខfួន កើដ្ឋាយមានការកាត់ចំ

ដែណ�ព�ដែដនទឹ�សមុគ្រទតាមការ�ំណត់គ្រពំដែដនគ្របកើទសកើដ្ឋាយការទទួលសា្គ ល់ជាអនRរជាតិច្បាស់លាស់ជាសា�ល។ជា�់ដែស=ងដែដនទឹ�ដែដលមានកើ[�្នុងដែដនកើគ្មា�ដូចជាទកើនf ស្ទឹង ដែគ្រព�...ល.ជារបស់គ្របកើទសកើនាះ។

ខ,ដែដនដ�រដ្ឋគ្រតវូមានដែដនដ�របស់ខfួន�្នុងគ្រពំដែដនមួយ�ំណត់ជា�់លា�់។គ្រពំដែដនរប

ស់រដ្ឋគ្រតវូបាន�ំណត់កើដ្ឋាយធមPជាតិ(ភ្នំ សមុគ្រទ ទកើនf....) និងកើដ្ឋាយសន្ធិសញ្ជាo អនRរជាតិ ឬ�ិច្ចគ្រពមកើគ្រព^ងនានា។ម្យ៉ាrងវញិកើទ^តរដ្ឋគ្រតវូបានបកើងV�តនូវគ្រពំដែដនសមត្ថ�ិច្ចរប-ស់រដ្ឋ(កើ"ះតូច ឬធំប]ុនណា�៏កើដ្ឋាយ)។

គ,ដែដនអាកាសរដ្ឋគ្រតវូមានដែដនអាកាសខfួន�្នុងគ្រពំដែដនមួយ�ំណត់ជា�់លា�់តាមដែផន

ទ�គ្រពំដែដនរបស់រដ្ឋកើដ្ឋាយមានការលាតសន្ធឹងទូ"ងំនៃផ្ទគ្របកើទស។ម្យ៉ាrងវញិកើទ^ត�្នុងរដ្ឋមួយមានដែដនអាកាសមួយសំរាប់កើប��កើធ្វ�ការកើហាះកើហ�រកើធ្វ�ដំកើណ� រឆfងកាត់ព�គ្របកើទសមួ-យកើvគ្របកើទសមួយកើផ្សងកើទ^ត។កើហ�យការកើហាះកើហ�រឆfងកាត់ដែដនអាកាសគ្របកើទសមួ-យបានគ្រតវូដែតមានការអនុញ្ជាo តព�គ្របកើទសកើនាះ។

៣,ទំរង់នៃនការគ្រគប់គ្រគងរដ្ឋកើគដែច�ទគ្រមង់របស់រដ្ឋជាប�គ្របកើភទគឺៈ

�,ទំរង់រដ្ឋកើ"លរដ្ឋកើ"ល គឺជារដ្ឋមិនចំណុះរដ្ឋណាមួយ កើហ�យ�៏គ្មាP នរដ្ឋណាមួយចំនុះ

កើអាយរដ្ឋកើ"លដែដរ កើwលគឺកើ[�្នុងរដ្ឋកើ"លកើនាះ កើគកើឃ�ញមានការកើរ^បចំគ្រគប់គ្រគងនកើFបាយ និងគតិយុតRដែតមួយគត់កើ[កើល�ដែដនដ� និង គ្របជាជនរបស់ខfួនគ្រប�បកើដ្ឋាយ



អធិបកើតយ្យ និង ឯ�រាជ្យ។គ្រគប់បុគ្គលកើ[�្នុងរដ្ឋ ស្ថិតកើ[កើគ្រកាមច្បាប់ដែតមួយ។ឧ"ហរណ៏ៈ បារំាង �ម្ពុជា ចិន កើអស្បាrញ.....។ខ,ទំរង់រដ្ឋសហព័ន្ធរដ្ឋសហព័ន្ធ គឺជារដ្ឋដែដលមានរដ្ឋជាកើគ្រច�នកើទ^តចាចំណុះ កើហ�យដែដល

កើ[�្នុងអំណាចនៃនរដ្ឋធមPនុញoសហព័ន្ធមួយដែដលរដ្ឋធមPនុញoកើនាះ វា�ំណត់សមត្ថ�ិច្ចរបស់រដ្ឋសហព័ន្ធ និង រដ្ឋ�្នុងរដ្ឋសហព័ន្ធ។រដ្ឋ�្នុងសហព័ន្ធន�មួយៗមានរដ្ឋធមPនុញoនិងច្បាប់របស់ខfួនកើរ^ងៗខfួន។

រដ្ឋសហព័ន្ធ ជារដ្ឋដែដលគ្របមូលផ=ុំរដ្ឋនានាជាសមាជិ�ដែដលៈ ការគ្រគប់គ្រគងខfះស្ថិតកើគ្រកាមអំណាចរដ្ឋដែតមួយ ដែតការគ្រគប់គ្រគងខfះរដ្ឋជាសមាជិ�មានស្វ័យភាពឧ"ហរណ៏ៈ សហរដ្ឋអាកើមរចិ អូគ្រសាR ល� មា] កើmសុ�.......។

គ,ទំរង់រដ្ឋចគ្រមះុរដ្ឋចគ្រមះុ គឺជារដ្ឋដែដលឯ�រាជ្យ មានរដ្ឋា្ឋ ភិបាលមួយគ្រគប់គ្រគងបានដែតរដ្ឋ

មួយគត់សំរាប់ដឹ�នារំដ្ឋប]ុកើណា| ះ។ជា�់ដែស=ង�្នុងរដ្ឋន�មួយៗគ្រតវូមាននាយ�រដ្ឋមង្រ្គានR�និងតុលាការដែដលមានឯ�រាជ្យ�្នុងការជំរះ�=�។ម្យ៉ាrងវញិកើទ^តរដ្ឋន�មួយៗ គ្រតវូមានការគ្រគប់គ្រគងកើដ្ឋាយគ្របកើទស�្នុងកើនាះមានគ្របធានាធិបត�។II-អំណាចគ្រពះមហា�្សគ្រត

របបរាជានិយម�ម្ពុជាជារបបកើគ្រជ�សតាងំ មានន័យថាគ្រពះមហា�្សគ្រតgP�នៃនគ្រពះ-រាជានាចគ្រ��ម្ពុជាគ្រតវូបានកើគ្រជ�សកើរ~សកើដ្ឋាយគ្រ�មុគ្របឹ�្សារាជសម្បតRិ។

សមាសភាពនៃនគ្រ�មុគ្របឹ�្សារាជសម្បតRិមានៈ គ្របធានគ្រពឹទ្ធសភា ជាគ្របធាន គ្របធានរដ្ឋសភា ចាអនុគ្របធានទ�១ នាយ�រដ្ឋមង្រ្គានR� ជាអនុគ្របធានទ�២ សកើម=ចគ្រពះសង្ឃរាជគណៈមហានិកាយ និង គណៈធមPយុតRិ

�និកាយ ជាសមាជិ� អនុគ្របធានទ�១ និង អនុគ្របធានទ�២ គ្រពឹទ្ធសភា ជាសមាជិ� អនុគ្របធានទ�១ និង អនុគ្របធានទ�២ រដ្ឋសភា ជាសមាជិ�

១,អំណាចរដ្ឋបាលដែដនដ� ប្រាពះមហាក្សត្កម្ពុ,ទ្ង់$្ងរាfសម្បត្ដិ �:ុន្ទ្ង់មិនកាន់អំណាចបៀទ្ីបយ។

ប្រាពះមហាក្សត្ទ្ង់,ប្រាពះ�្មុខ�ដ្ឋមួយfីវតិ។ប្រាពះមហាក្សត្មិនអាចនណា�បំៀ^ភ �ំពាន�នបៀទ្ីបយ។ប្រាពះមហាក្សត្,អ្នកដឹកនា�ំដ្ឋ�,ឺអ្នកដឹកនារំាf��្ឋ ភិ�ល�ទឺទួល តួនាទី�ដ្ឋ�ល �នឺបៀយ៉ា�យបៀទ្ីបយ។

ប្រាពះមបៀហសី នៃនប្រាពះរា,ណាចក្កម្ពុ,ទុកប្រាពះរា fកាយពល�ំបៀពញ ប្រាពះរាfភា�ៈ�ំបៀ��្ីបៀយ៉ាfន៍សង្គម មនុស្ស0ម៌ សាសនានិងfួយ ប្រាពះមហាក្សត្ ក្នុងប្រាពះរាfកាតព7កិចK ផ្កពិ0ីកា�និងកា�ទូត។

�,អំណាចគ្រពះមហា�្សគ្រត ប្រាពះមហាក្សត្,អ្នកដឹកនាំ និង $្�់$្ង�្បៀទសទ្ង់,អ្នកទ្បាយ

ព្ហសMបៀល ខា បៀលីប្រាពះរាfក្ម�្កាសបៀអាយបៀប្រា�ី �ដ្ឋ0ម្មនុញ្ញច្បា�់ន្ថែដល�ដ្ឋសភា�ន អនុម័ត និងប្រាពឹទ្ធសភា�នពិនិត្យច�់សព7$្�់�ចួបៀហីយនិងទ្ង់ទ្បាយព្ហសMបៀលខាបៀលីប្រាពះរាfប្រាកិត្យតាមបៀសចក្ដីបៀស្នី�សំុពី$ណៈ�ដ្ឋមន្�។ីក្នុងបៀពលន្ថែដលប្រាពះមហាក្សត្ �្ឈួន បៀហីយប្រាតវូព្យា�ល ប្រាពះបៀរា$បៀ\��បៀទស

ក្នុងបៀពលបៀនាះប្រាពះមហាក្សត្ មានសិទ្ធិផ្�អំណាចទ្បាយព្ហសMបៀលខាបៀ\បៀលីប្រាពះរាfក្ម�បឺ្រាពះរាfប្រាកិត្យខាងបៀលីបៀនះបៀG�្មុខ �ដ្ឋស្ដីទីចុះហតាM បៀលខាfំនួសបៀ�យប្រាពះ រាfសា� �្$ល់សិទ្ធិ។

ខ,អំណាចគ្រគប់គ្រគងដឹ�នាគំ្របកើទស តាមបៀសចក្ដីបៀស្នី ��ស់$ណៈ�ដ្ឋមន្� ី ប្រាពះមហាក្សត្ទ្ង់ទ្បាយព្ហសM



បៀលខា បៀលីប្រាពះរាfប្រាកិត្យ ន្ថែតងតាងំផ្លា្ល ស់ផ្ដូ� ��ឺញK�់ភា�កិចKមន្� ី ,ន់ខ្ពស់សីុវលិ និង បៀយ៉ាធា ឯកអ$្គរាfទូត និង�្សិតវសិាមញ្ញ និង បៀពញសមតMភាព។តាមបៀសចក្ដីបៀស្នី��ស់ឧត្ដមប្រាកមុប្រា�ឹក្សានៃន

អង្គបៀ{ក្ម ប្រាពះមហាក្សត្ទ្ង់ទ្បាយប្រាពះហសMបៀលខា បៀលីប្រាពះ fប្រាកិត្យ ន្ថែតងតាងំ ផ្លា្ល ស់�្ដូ� �ដឺកបៀ{ក្មផ្កយុតា្ដ 0ិកា�។

គ,អំណាចជាអគ្គកើមបញ្ជា4 ការប្រាពះមហាក្សត្ទ្ង់,បៀម�ញ្ចា| កា�កំពូលនៃនកងបៀយ៉ា0ពលបៀខម�ភូមិន្ទ។

អ$្គបៀម �ញ្ចា| កា� កងបៀយ៉ា0ពលបៀខម�ភូមិន្ទប្រាតវូ�នន្ថែតងតាងំបៀទ្ីបងបៀដីម្បី�ញ្ចា| កងបៀយ៉ា0ពលបៀខម�ភូមិន្ទបៀនះ។

ឃ,អំណាចគ្របកាសកើពលគ្របកើទសជាតិមានសង្រ្គា9្គ មប្រាពះមហាក្សត្ទ្ង់$ង់,ប្រាពះអ0ិ�តីនៃនឧត្ដមប្រាកមុប្រា�ឹក្សាកា�ពា� ,តិ ន្ថែដលនឹងប្រាតវូ�បៀង}ីត

បៀទ្ីបងបៀ�យច្បា�់មួយ។ប្រាពះមហាក្សត្ទ្ង់�្កាសសង្រាមបៀប្រាកាយ កា� អនុម័ត ��ស់�ដ្ឋសភា និងប្រាពឹទ្ធសភា។ង,អំណាចជំនួបសវនាការជាមួយបណា= គ្របកើទសកើផ្សងៗ

ប្រាពះមហាក្សត្ទ្ង់ ទទួលសាតាងំឯកអ$្គ�ដ្ឋទូត � ឺ �្សិតវសិាមញ្ញនិងបៀពញសមតMភាពនៃន�្បៀទសបៀប្រា~មក�្ចាបំ្រាពះរា,ណាចក្កម្ពុ,។

២,តួនាទ�របស់គ្រពះមហា�្សគ្រត ប្រាពះមហាក្សត្ ទ្ង់មានតួនាទីខ្ពង់ខ្ពស់,អាf្ញកណា្ដ លបៀដីម្បីធានាកា��្ប្រាពឹត្ដ បៀGនៃនអំណាច

សាធា�ណៈ បៀអាយមានភាពបៀទ�ងទាត់។�,ឋានះរបស់គ្រពះមហា�្សគ្រតប្រាពះមហាក្សត្ប្រាពះអង្គទ្ង់,និមិត្ដ��ូនៃនឯកភាព,តិនិងនិ�ន្ដ�ភាព,

តិ។ប្រាពះមហា ក្សត្ទ្ង់,អ្នកធានាឯករាf្យ,តិ អ0ិ�បៀតយ្យ និង�ូ�ណភាពទឹកដីនៃនប្រាពះរា,ណា- ចក្កម្ពុ, ទ្ង់,អ្នកធានាកា�បៀ5�ពសិទ្ធិនិងបៀស�ភីាព��ស់�្,ពល �ដ្ឋ និងកា� បៀ5�ពសន្ធិ សញ្ចា្ញ អន្ដ�

,តិ។ខ,តួនាទ�គ្រពះមហា�្សគ្រត�្នុងការដឹ�នាគំ្របកើទសជាតិ

ប្រាពះមហាក្សត្ទ្ង់,អ្នកន្ថែតងតាងំនាយក�ដ្ឋមន្� ី និងទ្ង់ន្ថែតងតាងំ$ណៈ�ដ្ឋ មន្� ី តាមន្ថែ��ទន្ថែដលមានន្ថែចង ក្នុងមាប្រាតា១១៩ថ្មី។

ប្រាពះមហាក្សត្ទ្ង់ទទួលសវនាកា�,ផ្លូវកា�ពី�ដងក្នុងមួយន្ថែខឱ្យនាយក�ដ្ឋមន្� ី និង$ណៈ�ដ្ឋមន្�ចូីល5ល់រាយកា�ណ៍ទូលថា7 យទ្ង់ប្រា,�អំពីសភាពកា�ណ៍នៃន�្បៀទស,តិ។

គ,ភារៈ�ិច្ចរបស់គ្រពះមហា�្សគ្រត ប្រាពះមហាក្សត្ទ្ង់ ទ្បាយព្ហសMបៀលខាបៀលីសន្ធិសញ្ចា្ញ និងអនុសញ្ចា្ញ

អន្ដ�,តិ បៀហីយ ទ្ង់�្ទានសចាK �័ន បៀលីសន្ធិសញ្ចា្ញ និង អនុសញ្ចា្ញ ទាងំបៀនាះបៀប្រាកាយ�នទទួលកា� អនុម័ត យល់ព្មពី�ដ្ឋសភា និងប្រាពឹទ្ធសភា។

ឃ,ភារៈ�ិច្ចរបស់គ្រពះមហា�្សគ្រតកើល�វស័ិយកើសដ្ឋ�ិច្ចគ្រពះមហា�្សគ្រតមានភារៈ�ិច្ចកើល�គ្រគប់វស័ិយកើសដ្ឋ�ិច្ចដូចជាការអនុវតRន៏

តាមគ្របព័ន្ធកើសដ្ឋ�ិច្ចទ�ផ្សាកើសរ~។កើហ�យការកើរ^បចំកើនះ និង ការគ្របឹតRកើvនៃនគ្របព័ន្ធកើសដ្ឋ�ិច្ចកើនះគ្រតវូបាន�ំណត់�្នុងច្បាប់

ង,ភារៈ�ិច្ចរបស់គ្រពះមហា�្សគ្រតកើល�វស័ិយនកើFបាយគ្រពះរាជាណាចគ្រ��ម្ពុជាអនុវតRន៏តាមរបបនកើFបាយគ្របជាធិបកើតយ្យ

កើសរ~ពហុប�្ស។ម្យ៉ាrងវញិកើទ^តគ្រពះមហា�្សគ្រតមានតួនាទ�F] ងសំខាន់ កា�ពា�ឯករាf្យអ0ិ�បៀត- យ្យ �ូ�ណភាពទឹកដី នៃនប្រាពះរា,ណាចក្កម្ពុ,អនុវត្ដនបៀយ៉ា �យ �ប្រាង�ួ�ប្រាងមួ,តិ

បៀដីម្ីបកា�ពា�ឯកភាព,តិ�ក្សាកា�ពា�ទំបៀន�មទំ^�់ និង �្នៃពណី លa��ស់,តិ។រាf��្ឋ ភិ�លកម្ពុ,ប្រាតវូកា�ពា�នីត្យានុកូលភាពធានាសណា្ដ �់ធា្ន �់និងសន្ដិសុខសាធា �ណៈ។ �ដ្ឋយកចិត្ដទុក�ក់,អទិភាព ចំបៀពាះfីវភាព�ស់បៀ\ និងសុខមាលភាព��ស់�្,ពល�ដ្ឋ។

III-អំណាចគ្រពឹទ្ធសភាបៀ��បៀ��ងបៀ�យប្រាកមុនិស្ិសត�ន្ទ�់202


ប្រាពឹទ្ធសភា$ឺfអង្គកា�ន្ថែដលមានអំណាចនីតិ�ញ្ញត្ដិ បៀហីយ�ំបៀពញភា�កិចK��ស់ខ្លួ នដូច�ន កំណត់ក្នុង�ដ្ឋ0ម្មនុញ្ញ និងច្បា�់,0�មាន។ប្រាពឹទ្ធសភាមានចំនួនសមាfិកយ៉ា: ងបៀប្រាចីនបៀស្មីនឹង

ពាក់កណា្ដ លនៃនចំនួនសមាfិក�ដ្ឋសភាទាងំមូល។សមាfិកប្រាពឹទ្ធសភាប្រាតវូ�នចាត់តាងំខ្លះនិងប្រាតវូបៀប្រាfីសតាងំបៀ�យកា�បៀ�ះបៀh្ន តអសកលខ្លះ។សមាfិក ប្រាពឹទ្ធសភាអាចប្រាតវូ�នចាត់តាងំ និងបៀប្រាfីសបៀ�សីតាងំសា,ថ្មី�ន។អ្នកន្ថែដលមានសិទ្ធិ ឈ�បៀ�្ម ះ,បៀ�ក;fនប្រាពឺទ្ធសភា $ឺ,�្,ពល�ដ្ឋខ្�ទាងំពី�បៀភទន្ថែដលមានសិទ្ធិបៀ�ះ បៀh្ន ត មានអាយុយ៉ា: ងតិច ៤០ h្ន ំ មានសញ្ចា| តិខ្�តាងំពីកំបៀនីត។

១,អំណាចរដ្ឋបាលដែដនដ�គ្រពឹទ្ធសភាពិនិត្យកើហ�យកើអាយកើFបល់�្នុងរយៈកើពលមួយដែខF] ងយូរកើល�កើសច�=�កើគ្រព^

ងច្បាប់ ឬកើសច�=�កើស្ន�ច្បាប់ដែដលរដ្ឋសភាបានអនុម័តយល់គ្រពមកើល��ដំបូងរចួកើហ�យ គ្រពម"ងំកើល�បញ្ជាb "ងំពួងដែដលសភាបានដ្ឋា�់កើអាយរដ្ឋសភា។

�,អំណាចគ្រពឹទ្ធសភា ប្រាពឹទ្ធសភាមានអំណាចចំបៀពាះ កា�ផ្តួចបៀផ្តីមបៀ07ីច្បា�់និងអនុម័ត�:ុន្មិន

មានអំណាចសម្ច,ចុងបៀប្រាកាយថាបៀតីច្បា�់ទាងំបៀនាះចូល,0�មានឬអត់បៀនាះបៀទ។មានន្ថែត�ដ្ឋសភាមួយ$ត់ ន្ថែដលមានអំណាចបៀនាះ។ មាប្រាតា៩១ថ្មីនៃន�ដ្ឋ0ម្មនុញ្ញ ផ្តល់អំណាចបៀនះ បៀអាយ បៀGប្រាពឹទ្ធសភា បៀ�យន្ថែចងថា «សមាfិកប្រាពឹទ្ធសភា សមាfិក�ដ្ឋស-ភា និងនាយក�ដ្ឋមន្ត្រន្តីមាន សិទ្ធិផ្តួចបៀផ្តីម$ំនិតបៀ07ី ច្បា�់»។

ខ,អំណាចគ្រគប់គ្រគងដឹ�នាគំ្របកើទសប្រាពឹទ្ធសភាមានអំណាចប្រាតតួពិនិត្យព្មទាងំបៀ07ីអនុសាសន៍បៀGបៀលីពប្រាង្ហា

ងច្បា�់ ឬបៀសចក្តីបៀស្នីច្បា�់ ន្ថែដលប្រាតវូ�ន អនុម័តបៀ�យ�ដ្ឋសភា។ បៀទាះ�ី,ប្រាពឹទ្ធសភាអាចបៀ07ីកា��ដិបៀស0ឬបៀស្នីបៀអាយបៀ07ីវបិៀសា0នកម្មបៀGបៀលីអតM�ទច្បា�់ប្រាពឹទ្ធសភាពំុមានអំណាចចា�់�ង;ំបៀអាយ�ដ្ឋសភាទទួលយកអនុសាសន៍��ស់ខ្លួនបៀ.យី។ចំន្ថែណកឯ�ដ្ឋសភាវញិអាច�ដិបៀស0មិនទទួលអនុសាសន៍��ស់ប្រាពឹទ្ធសភាបៀហីយនឹងអាចអនុម័តបៀអាយបៀចញនូវច្បា�់ន្ថែដលប្រាពឹទ្ធសភា�ន�ដិបៀស0។

ច្បា�់ណាក៏បៀ�យ បៀ�ីបៀទាះ�ី,ប្រាពឹទ្ធសភា�ដិបៀស0ន្ថែតទី�ំផុតបៀ\ន្ថែតប្រាតវូ�ន�ដ្ឋសភាអនុម័ត បៀហីយ�ក់ថា7 យប្រាពះម-ហាក្សត្ ឡាយប្រាពះហស្តបៀលខា និង�្កាសបៀអាយបៀប្រា�ី។ �ដ្ឋ0ម្មនុញ្ញមិន�នផ្តល់បៀអាយប្រាពឹទ្ធសភានូវអំណាចអនុម័តនូវច្បា�់ ឬអំណាចfំទាស់អតM�ទច្បា�់បៀ.យី�:ុន្ផ្តល់បៀអាយនូវ តួនាទីប្រា�ឹក្សា ឬអំណាចបៀ07ីអនុសាសន៍ ន្ថែដល�ដ្ឋសភា�នអនុម័ត។

គ,អំណាចគ្រតតួពិនិត្យដែ�ដែគ្របនិងអនុម័តច្បាប់ ប្រាពឹទ្ធសភាអាចតាម�នប្រាតតួពិនិត្យកា�ង្ហា� និង កា�អនុវត្តន៍បៀ5លន-

បៀយ៉ា�យ ផ្ងៗ��ស់រាf��្ឋ ភិ�ល,ពិបៀសស ប្រាតតួពិនិត្យកា�បៀប្រា�ីប្រា�ស់ ថវកិា,តិ��ស់រាf��្ឋភិ�ល។

ឃ,អំណាចសគ្រមបសគ្រមលួរវាងរដ្ឋសភានិងរដ្ឋា្ឋ ភិបាលគ្រពឹទ្ធសភាមានភារៈ�ិច្ចសគ្រមសួសគ្រមលួរវាងការ9ររដ្ឋសភា និងរដ្ឋា្ឋ ភិ-

បាល។ ប្រាពឹទ្ធសភាសហកា�,មួយ�ដ្ឋសភា និងរាf��្ឋ ភិ�លបៀដីម្ីបបៀ��ចំបៀអាយ�នបៀចញ,��ូរាងនូវកម្មវ0ីិនិង�្តិទិននៃនកា� កសាងច្បា�់សប្រាមា�់h្ន នីំមួយៗ។

២,តួនាទ�គ្រពឹទ្ធសភាប្រាពឹទ្ធសភាអាចតាម�នប្រាតតួពិនិត្យកា�ង្ហា� និងកា�អនុវត្តន៍បៀ5លនបៀយ៉ា�យ

ផ្ងៗ��ស់រាf��្ឋ ភិ�ល,ពិបៀសសប្រាតតួ ពិនិត្យកា�បៀប្រា�ីប្រា�ស់ថវកិា,តិ��ស់ រាf��្ឋ ភិ�ល។

�,តួនាទ�គ្របធានគ្រពឹទ្ធសភាគ្របធានប្រាពឹទ្ធសភាបៀដី�តួនាទីសំខាន់ក្នុងកា�តាម�នដំបៀណី�កា�កា�ង្ហា�

��ស់សាM �័ន�ដ្ឋ និងប្រាតតួពិនិត្យយ៉ា: ងបៀទ�ងទាត់ អំពីកា�អនុវត្តន៍ច្បា�់��ស់សាM �័ននីតិ�្តិ�ត្តិ។ខ,ឋានៈរបស់គ្របធានគ្រពឹទ្ធសភា

ទទួលខុសប្រាតវូ�មួបៀលីកា�ង្ហា�ដឹកនា ំនិងកា��្ប្រាពឹត្ដបៀGនៃនសាM �័នប្រាពឹទ្ធសភា$ណៈកមា្ម 0ិកា�អចិន្យ៍ $ណៈកម្មកា�fំនាញទាងំ៩ និងអ$្គបៀលខា0ិកា��្ឋ នប្រាពឹទ្ធសភាតំណាងប្រាពឹទ្ធសភាក្នុងកា�ទាក់ទង



,មួយប្រាពះមហាក្សត្ �ដ្ឋសភា រាf��្ឋ ភិ�-ល និងអា,្ញ 0� សាធា�ណៈតំណាងប្រាពឹទ្ធសភាក្នុងទំនាក់ទំនងអន្ដ�,តិ។

គ,ឋានៈរបស់អនុគ្របធានគ្រពឹទ្ធសភា

អនុគ្របធានទ�មួយ

fួយបៀ07ីកា��្ធានបៀលីកា�ង្ហា�ទំនាក់ទំនងអន្ដ�,តិ��ស់ប្រាពឹទ្ធសភា ៖

តាម�ន និងដឹកនាកំា�ង្ហា�ពាក់ព័ន្ធដល់ប្រាកមុមិត្ដភាព��ស់ប្រាពឹទ្ធសភា និងទំនាក់ទំនង�វាងប្រាពឹទ្ធសភា, មួយសភា នៃន�្បៀទស,មិត្ដ

តាម�ននិងដឹកនាកំា�ង្ហា�ពាក់ព័ន្ធដល់កិចKសហ�្តិ�ត្ដិកា��ស់ប្រាពឹទ្ធភា-សក្នុង�ង7ង់អង្គកា�អន្ដ�សភាអាសាc ន (AIPA) សហភាពអន្ដ�សភា(IPU) សមា$មសភានៃន�្បៀទសបៀប្រា�ីភាសា�រំាង(APF)និងអង្គកា�អន្ដ�,តិផ្ងបៀទ�ត។ចាត់ន្ថែចងកា�បៀ��ចំសមាសភាព$ណៈ�្តិភូប្រាពឹទ្ធសភា បៀG�ំបៀពញបៀ�សកកម្មបៀ\បៀប្រា~�្បៀទស (ទស្សនកិចKមិត្ដភាព,ផ្លូវកា�ទស្សនកិចKសិក្សា កា�ចូល�មួសន្និសីទ សិកា; សា^ ឬបៀវទិកាតំ�ន់ និងអន្ដ�,តិ)។

តាម�ននិងដឹកនាកំា�ង្ហា�ពាក់ព័ន្ធដល់កិចKសហ�្តិ�ត្ដិកា��វាងប្រាពឹទ្ធសភា,មួយនឹងនៃដ$ូអន្ដ�,តិ ៖

កម្មវ0ីិអភិវឌ្ឍន៍សហ�្,,តិ (UNDP)មូលនិ0ិខុនរា�ដ(KAF) $ំបៀរាង5ទំ្នីតិ�្បញ្ញត្ដិកម្ពុ,-កាណា� (CCLSP)fួយ�ំបៀពញកិចKកា�ផ្ងបៀទ�តតាមកា��្$ល់ភា�កិចK��ស់�្ធាន។

អនុប្ធានទ�២ គ្រពឹទ្ធសភា មានភារ�ិច្ចដូចតកើv ៖

fួយបៀ07ីកា��្ធានបៀលីកា�ង្ហា��្ចាថ្ំ ផ្ក្នុងប្រាពឹទ្ធសភាខាង�ដ្ឋ�ល នីតិកម្ម និង ទំនាក់ទំនងសាធា�ណៈ

តាម�នកា��្ប្រាពឹត្ដបៀG នៃនអ$្គបៀលខា0ិកា��្ឋ នប្រាពឹទ្ធសភា ចាត់ន្ថែចងកា�ង្ហា��ដ្ឋ�ល នីតិកម្ម ទំនាក់ ទំនង សាធា�ណៈ ��ស់ ប្រាពឹទ្ធសភា

ព្មទាងំសុវតMិភាពសណា្ដ �់ធា្ន �់ក្នុងប្រាពឹទ្ធសភា តាម�ន សម្�សប្រាមលួកា�ង្ហា� និងបៀ�សកកម្ម ក្នុង�្បៀទស��ស់ $ណៈកម្មកា�

fំនាញ និងសមាfិកប្រាពឹទ្ធសភា ចូល�មួបៀ��ចំ�្តិទិនកា�ង្ហា� កា��្fំុ$ណៈកមា្ម 0ិកា�អចិន្យ៍ និងសម័យ�្fំុ

បៀពញអង្គប្រាពឹទ្ធសភា ចាត់ន្ថែចងកា�បៀឆ្លីយឆ្លង និង�ញ|ូនលិខិតសា្ន មផ្ក្នុងប្រាពឹទ្ធសភា និង ទំនាក់ទំនងបៀG

ខាងបៀប្រា~សាM �័ន។ fួយ�ំបៀពញកិចKកា�ផ្ងបៀទ�ត តាមកា��្$ល់ភា�កិចK��ស់�្ធាន។

៣,តួនាទ�របស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភា

គណៈ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRយ៏គ្រពឹទ្ធសភាបានបកើងV�តកើm�ងកើដ�ម្ប�ធានាដំកើណ� រការ�្នុងគ្រពឹទ្ធសភានិងជួយជំរញុការឲ្យដំកើណ� រការបានល្អ។

�,អំណាចគណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភាគណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRយ៏មានអំណាចកើធ្វ�ការសកើគ្រមចព�រកើប^បវារៈគ្របជំុកើពញ

អង្គ និង សកើគ្រមច�ិច្ចការធំៗរបស់គ្រពឹទ្ធសភា។ខ,ភារៈ�ិច្ចរបស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភា



$ណៈកម្ម0ិកា�អចិន្យិ៍��ស់ប្រាពឹទ្ធសភាមានភា�ៈកិចKប្រាតវូ�ក់fូនសម័យ�្ fំុប្រាពឹទ្ធសភាខាងមុខបៀដីម្ីបអនុម័តតាមមតិ ភា$បៀប្រាចីនពី�ភា$�ីនៃនសមាfិកប្រាពឹទ្ធសភាទាងំមូល។

$ណៈកម្ម0ិកា�អចិន្យិ៍��ស់ប្រាពឹទ្ធសភាទទួលភា�កិចKចាត់ន្ថែចងកា� ង្ហា�។គ,តួនាទ�របស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភាគណៈ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRយ៏គ្រពឹទ្ធមានតួនាទ�ទទួលអាញត្ដិច្បា�់និងបៀសច

ក្ដីសំបៀ�-ច ចិត្ដទាងំទ្បាយ ន្ថែដលប្រាពឹទ្ធសភា�នអនុម័ត រា��់�ងកា�អនុត្ដន៍�ទ�ញ្ចា| ផ្ក្នុង��ស់ប្រាពឹទ្ធស ភា និងចាត់ន្ថែចងកា�ទាក់ទង អន្ដ�,តិ ទាងំទ្បាយ��ស់ប្រាពឹទ្ធសភា។

៤,អគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ នគ្រពឹទ្ធសភាគ្រពឹទ្ធសភាមានអគ្គលាខាធិការដ្ឋា្ឋ នមួយដែដលទទួលបន្ទុ�កើរ^បចំកើធ្វ��ំនត់កើហតុអង្គគ្របជំុ

របស់គ្រពឹទ្ធសភា និង របស់គណ�មPការនានារបស់គ្រពឹទ្ធសភា។អគ្គកើលខាការដ្ឋា្ឋ នទទួលរា�ប់រងផលដែដល�ិច្ចការរដ្ឋបាលរបស់គ្រពឹទ្ធសភា និង ទំនា�់ទំនងកើផ្សងៗកើទ^តកើគ្រ�ព�គ្រពឹទ្ធសភា។

៥,គណៈ�មPការនានា"ងំ៩១.គណៈ�មPការទ�១មានតួនាទ� ភារៈ�ិច្ច និង សមត្ថ�ិច្ចរបស់គណៈ�មPការសិទ្ធិមនុស្សទទួ-

លw�្យបណ=ឹ ង និង អកើងVតគណៈ�មPសិទ្ធិមនុស្សអាចកើ�កាត់ថាគណៈ�មPការទ�១។២.គណៈ�មPការទ�២គណៈ�មPការហិរញoវត្ថុ ធនាគ្មារ និង សវន�មPមានតួនាទ�សគ្រមបសគ្រម-ួ

ល�្នុងកើគ្មាលបំណង និង កើល��តំកើ��ងគ្របសិទ្ធិភាពនៃនគ្របតិបតRិការច្បាប់ និង លិខិតបទដ្ឋា្ឋ ន"ងំឡាយណាដែដល"�់ទង�ិច្ចការហិរញoវត្ថុ ធនាគ្មារ និងសវន�មP។

៣.គណៈ�មPការទ�៣គណៈ�មPការកើសដ្ឋ�ិច្ច ដែផនការ វនិិកើFគ �សិ�មP ធនធានទឹ� ឧតុ

និយម អភិវឌ្ឍន៏ជនបទ និង បរសិា្ថ ន។៤.គណៈ�មPការទ�៤គណៈ�មPការគ្រ�សួងមហានៃផ្ទ ការwរជាតិ ទំនា�់ទំនង រដ្ឋសភា គ្រពឹទ្ធ

សភា អធិការ�ិច្ច និងមុខ9រសាធារណៈ។៥.គណៈ�មPការទ�៥គណៈ�មPការបរកើទស សហគ្របតិបតRិការ អនRរជាតិ កើ�សនាការ និង

ព័ត៏មាន។ម្យ៉ាrងវញិកើទ^តគណៈ�មPការកើធ្វ�ការសគ្រមបសគ្រមលួការអនុវតRន៏កើគ្មានកើFបាយជាតិកើល�វស័ិយបរកើទសសហគ្របតិបតRិការអនRរជាតិ កើ�សនការ និងព័ត៏មានកើអាយបានគ្របកើស�រកើm�ង។

៦.គណៈ�មPការទ�៦គណៈ�មPការន�តិ�មP និង យុតRិធម៌ គណៈ�មPការន�តិ�P យុតRិធម៌ ជាអង្គ

ការចាត់តាងំរបស់គ្រពឹទ្ធសភាស្ថិត�្នុងសា្ថ ប័នគ្រពឹទ្ធសភា។តួនាទ�ជួយគ្រពឹទ្ធសភាពិនិត្យអត្ថបទច្បាប់បញ្ជាb នានា កើធ្វ�កើសច�=�កើស្ន�រច្បាប់បទបញ្ជា4 នៃផ្ទ�្នុងឬវកិើសាធន�មPបទបញ្ជា4នៃផ្ទ�្នុងគ្រពឹទ្ធសភា ផ=ល់ព័ត៌មានដែដលបានរ�កើឃ�ញនាយំ�សំនូមពរទទួលបានព�មូលដ្ឋា្ឋ ន និងពិនិត្យរាល់ស�មPភាព�្នុងវស័ិយន�តិ�មP និងយុតាR ធិការដែដល"�់ទងនឹងកើគ្មា-លការវមិជ្ឈការនិងវសិហមជ្ឈការ�្នុងភូមិភាគឬថា្ន �់ជាតិជូនគណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRគ្រពឹទ្ធសភា និងគ្រពឹទ្ធសភា"ងំមូល។

៧.គណៈ�មPការទ�៧គណៈ�មPការអប់រំយវជន ��ឡា ធមPការ សាសនា វប្បធម៌ និងកើទសចរ

ណ៏។៨.គណៈ�មPការទ�៨



គណៈ�មPការសុខាភិបាល សង្គម�ិច្ច អត�តយុទ្ធជន យុវន�តិសម្ប"កា9របណ=ុ ះបណា= លវជិា4 ជ�វៈ និង�ិច្ចការនារ~។

៩.គណៈ�មPការទ�៩គណៈ�មPការសាធារណៈការដឹ�ជញ4ូន អាកាសចរណ៏សុ�វលិ នៃគ្របស-

ណ� យ៏ ទូរគមនាគមន៏ ឧស្សាហ�មP ដែរ � ថាមពល wណិជ4�មP កើរ^បចំដែដនដ� នគរបូណ�យ�មP និង សំ

៦,រចនាសម្ព័ន្ធ

IV-អំណាចរដ្ឋសភារដ្ឋសភាជាអង្គការចាត់តាងំមួយដែដលកើ��តកើm�ងកើដ្ឋាយការកើបាះកើ�្ន តជាតំណា-

ងរាគ្រសR�្នុងសភា កើដ�ម្ប�កើរ^បចំ ចងគ្រ�ង កើស្ន�រសំុ អនុម័តច្បាប់កើផ្សងៗ។១,អំណាចរដ្ឋសភារដ្ឋបាលដែដនដ�រដ្ឋសភាមានអំណាចកើពញកើលញរបស់ខfួនដូចជា៖

រដ្ឋសភាឲ្យកើសច�=�យល់គ្រពមចំកើwះគណ� រដ្ឋបាល រដ្ឋសភាអនុម័តច្បាប់ស=�ព�ការកើល��ដែលងកើ"សជាទកើv រដ្ឋសភាអនុម័តយល់គ្រពមឬលុបកើចាលសន្ធិសញ្ជាo ឬអនុសញ្ជាo អនRរជាតិ រដ្ឋសភាអនុម័តច្បាប់ស=� ការគ្របកាសសង្រ្គា9្គ ម។

�,អំណាចរដ្ឋសភារដ្ឋសភាមានអំណាចគ្រតវូទទួលមុខ9រដែដកើលជាគ្របនៃពណ� គឺការផ=ួចកើផ=�ម

និង ការអនុម័តច្បាប់កើគ្រwះរដ្ឋសភាដំណាងឲ្យគ្របជាពលរដ្ឋទូ"ងំគ្របកើទសកើហ�យជា


�្ធានប្រាពឹទ្ធសភា

អ$្គបៀលខា0ិកា��្ឋ នប្រាពឹទ្ធសភា

អនុ�្ធានទី២អនុ�្ធានទី១

$ណៈកមា្ម 0ិកា�អចិន្

អ$្គបៀលខា0ិកា�អ$្គបៀលខា0ិកា�អ$្គបៀលខា0ិកា�



$ណៈកម្មកា�


អ$្គបៀលខា0ិកា�


$ណៈកម្មកា� $ណៈកម្មកា� $ណៈកម្មកា�


មន្ត្រន្តីអ$្គបៀលខា0ិកា��្ឋ ន





កើគ្មាលការណ៏ សគ្រមាប់មកើងV�តច្បាប់ដែដលកើផ=�មកើm�ងកើចញព�ឆន្ទៈទូកើvរបស់រាគ្រសR។ខ,អំណាចគ្រគប់គ្រគងដឹ�នាគំ្របកើទសរដ្ឋសភាជាអ្ន�អនុម័តច្បាប់ចងគ្រ�ងច្បាប់ សំរាប់គ្រគប់គ្រគងដឹ�នាគំ្របកើទ-

សឲ្យមានសណា= ប់ធា្ន ប់ សនRិសុខសង្គម អភិវឌ្ឍន៏កើល�គ្រគប់វស័ិយកើផ្សងៗ។គ,អំណាចបកើងV�តច្បាប់ច្បាប់គ្រតចូបានរដ្ឋសភាបកើងV�ត និង អនុម័តកើm�ងកើគ្រកាយកើពលដែដលគ្រពឹទ្ធ

សភាបានគ្រតតួពិនិត្យចប់សព្វគ្រគប់រចួកើហ�យ កើហ�យគ្រតវូបានគ្រពះមហា�្សគ្រតគ្រទង់ឡាយគ្រពះហសRកើលខាគ្របកាសឲ្យកើគ្រប�គ្របាស់ គ្រតវូចូលជាធរមានកើ[រាជធាន�ភ្នំកើពញ�្នុងរយៈកើពល១០នៃghគត់កើគ្រកាយនៃghគ្របកាសឲ្យកើគ្រប� និងកើ[ទូ"ងំគ្របកើទស�្នុងរយៈកើពល២០នៃghគត់កើគ្រកាយនៃghគ្របកាសឲ្យកើគ្រប�។ប]ុដែនRច្បាប់ណាមួយដែចងថា ជាច្បាប់គ្របញាប់ គ្រតវូចូលជាធរមានភាf មកើគ្រកាយនៃghគ្របកាសឲ្យកើគ្រប�។

២,តួនាទ�រដ្ឋសភាតួនាទ�រដ្ឋសភាជាអ្ន�ផ=ួចកើផ=�មតា�់ដែតងកើសច�=�កើស្ន�សំុវកិើសាធន�មPរបស់ខfួនរចួ

យ�កើvដ្ឋា�់តមVល់កើ[គណៈ�មPការអចិនៃង្រ្គានRយ៏ពិនិត្យ។កើហ�យជាអ្ន�គ្រតនួពិនិត្យធមPនុញoភាពជាអ្ន�អនុម័តច្បាប់មួយចំនួនដែដលរំកើលាភកើល�កើសរ~ភាពរបស់គ្របជារាគ្រសR។

�,តួនាទ�គ្របធានរដ្ឋសភា �្ធាន�ដ្ឋសភាដឹកនាអំង្គ�្fំុ��ស់�ដ្ឋសភាទទួល�ញ្ញត្ដិច្បា�់ និងបៀសចក្ដីសំបៀ�ចចិត្ដ

ទាងំទ្បាយន្ថែដល�ដ្ឋសភា�នអនុម័តរា��់�ងកា�អនុវត្ដន៍�ទ�ញ្ចា| ផ្ ក្នុង��ស់�ដ្ឋសភា និងចាត់ន្ថែចង កា�ទាក់ទងអន្ដ�,តិ ទាងំទ្បាយ��ស់�ដ្ឋសភា។

ខ,ឋានៈរបស់គ្របធានរដ្ឋសភារដ្ឋសភាជាអ្ន�គ្រតតួពិនិត្យ និង ជាអណត្ដិនៃនសមាfិក�ដ្ឋសភាមានវសិមិតភាព,មួយ កា� �ំបៀពញ

មុខង្ហា�សាធា�ណៈ,សកម្ម និង,មួយមុខង្ហា�,សមាfិកនៃនសាM �័នដនៃទបៀទ�តន្ថែដលមានន្ថែចងក្នុង �ដ្ឋ0ម្មនុញ្ញបៀនះ បៀវ��ន្ថែលងន្ថែតបៀG�ំបៀពញមុខង្ហា�ក្នុង $ណៈ�ដ្ឋ

មន្�នីៃនរាf��្ឋ ភិ�ល។គ,ឋានៈរបស់អនុគ្របធានរដ្ឋសភា

អនុ�្ធាន�ដ្ឋសភា ទាងំអស់នៃន��ស់�ដ្ឋសភាមានឋានៈ,អ្នកសម្� សប្រាមលួកា�អនុម័តច្បា�់ផ្ងៗ ។ម្យាSងវញិបៀទ�តក្នុងក�ណីន្ថែដល�្ធាន�ដ្ឋសភាមាន0ុ�ៈមិនអាច�ំបៀពញ

មុខង្ហា��នបៀ�យបៀហតុមកពីមាន fំងឺ �ំបៀពញមុខង្ហា�,�្មុខ�ដ្ឋស្ដីទី�,ឺប្រាពះរា,នុសិ ទ្ធី � ឺ �ំបៀពញបៀ�សកម្មបៀ\��បៀទស អនុ�្ធាន�ដ្ឋសភា មួយ��ូប្រាតវូទទួលភា�កិចKចាត់ន្ថែចងកា�ង្ហា�fំនួស។

៣,តួនាទ�របស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRរដ្ឋសភា $ណៈកមា្ម 0ិកា�អចិន្យិ៍��ស់�ដ្ឋសភា�មួមាន�្ធាន�ដ្ឋសភា អនុ�្ធាន�ដ្ឋ សភា និង �្ធាន

$ណៈកមា្ម 0ិកា� ទាងំអស់��ស់�ដ្ឋសភា។�,អំណាចគណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRយ៏រដ្ឋសភាគណៈ�មាP ធិការងចិនៃង្រ្គានRរដ្ឋសភាមានអំណាចសកើគ្រមចកើល�រកើប^បវារៈគ្រប

ជំុកើពញអង្គ និង សកើគ្រមច�ិច្ចការធំៗរបស់រដ្ឋសភា។ខ,ភារៈ�ិច្ចរបស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRយ៏រដ្ឋសភា

$ណៈកមា្ម 0ិកា�អចិន្�ដ្ឋសភា ទទួលភា�កិចKចាត់ន្ថែចងកា�ង្ហា� បៀ��ចំ និងកា��្ប្រាពឹត្ដបៀGនៃន�ដ្ឋសភា នឹងមានកំណត់ក្នុង�ទ�ញ្ចា| ផ្ក្នុងនៃន�ដ្ឋសភា។

គ,តួនាទ�របស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRយ៏រដ្ឋសភា កើធ្វ�កើសច�=�កើស្ន�ច្បាប់ មានសិទ្ធិបកើងV�តច្បាប់ និង អនុម័តច្បាប់ អនុម័តកើល�កើសច�=�សកើគ្រមចចិតRដែដលសមាជិ�រដ្ឋសភាបានដ្ឋា�់ជូន មានតួនាទ�កើបាះកើ�្ន តកើល�ការសកើគ្រមច និង អនុម័តច្បាប់កើផ្សងៗ។

៤,អគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ នរដ្ឋសភា



�,អំណាចអគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ នរដ្ឋសភាអគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ នរដ្ឋសភាមានអំណាចកើគ្រជ�សតាងំអគ្គកើលខារងជាជំ-

នួយ ដែដលកើគ្រជ�សតាងំ�្នុងចំកើនាមមង្រ្គានR�ជាន់ខ្ពស់ដែដលមានបទពិកើសាធន៏�្នុង�ិច្ចការរដ្ឋបាល។

ខ,ភារៈ�ិច្ចរបស់អគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ នរដ្ឋសភាអគ្គកើលខាដ្ឋា្ឋ នមានភារៈ�ិច្ចទទួលរា�ប់រងផលដែដលនូវគរប់�ិច្ចការរដ្ឋ-

បាលរបស់រដ្ឋសភា និង ទំនា�់ទំនងកើផ្សងៗកើគ្រ�ព�រដ្ឋសភា។គ,តួនាទ�របស់អគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ នរដ្ឋសភាអគ្គកើលខាធិការដ្ឋា្ឋ រដ្ឋសភាមួយដែដលទទួលបន្ទុ�កើរ^បចំកើធ្វ��ំណត់កើហតុ

អង្គគ្របជំុរបស់រដ្ឋសភា និង របស់គណៈ�មPការនានា។៥,គណៈ�មPការនានា"ងំ៩ មានអំណាចទទួលនិងពិនិត្យកើសច�=�កើស្ន�រច្បាប់

ឬកើសច�=�កើគ្រព^ងច្បាប់នានា និង ពិកើសសទទួលបន្ទុ�កើvតាមមុខជំនាញរបស់ខfួន�្នុការគ្រតតួកើម��ិច្ចការរបស់រាជរដ្ឋា្ឋ ភិបាល។គណៈ�មPការ"ងំ៩គឺ៖

១.គណៈ�មPការការwរសិទ្ធិមនុស្ស ទទួលw�្យបណ=ឹ ង អកើងVត និងទំនា�់ទំន-ងរដ្ឋសភានិង គ្រពឹទ្ធសភា

២.គណៈ�មPការកើសដ្ឋ�ិច្ច ហិរញoវត្ថុ ធនាគ្មារ និង សវន�មP៣.គណៈ�មPការដែផនការ វនិិកើFគ �សិ�មP អភិចឌ្ឍន៏ជនបទ បរសិា្ថ ន ធន

ធានទឹ�៤.គណៈ�មPការមហានៃផ្ទការwរជាតិអកើងVតកើបាះសំអាតនិងមុខ9រសាធារណៈ៥.គណៈ�មPការ�ិច្ចការបរកើទស សហគ្របតិបតRិការអនRរជាតិ កើ�សនាការ និង

ព័ត៌មាន៦.គណៈ�មPការន�តិ�មP និង យុតRិធម៌៧.គណៈ�មPការអប់រំ យុវជន ��ឡា ធមPការ �ិច្ចការសាសនា វប្បធម៌ និងកើទ-

សចរណ៏៨.គណៈ�មPការសុខាភិបាល សង្គម�ិច្ច អត�តយុទ្ធជន យុវន�តិសម្ប" ការ9

បណ=ុ ះបណា= លវជិា4 ជ�វៈ និង �ិច្ចការនារ~៩.គណៈ�មPការសាធារណការដឹ�ជញ4ួន ទូគមនាគមន៏ នៃគ្របសណ� យ៏ ឧស្សា-

ហ�មP ថាមពល wណិជ4�មP កើរ^បចំដែដនដ� នគរបូន�យ�មP និង សំនង់។៦,រចនាសម្ព័ន្ធ


អ$្គបៀលខា0ិកា��្ឋ ន�ដ្ឋសភា

អនុ�្ធានទី២អនុ�្ធានទី១

អ$្គបៀលខា0ិកា�អ$្គបៀលខា0ិកា�អ$្គបៀលខា0ិកា� អ$្គបៀលខា0ិកា�





�្ធាន�ដ្ឋសភា


�,រដ្ឋសភារដ្ឋសភាជាអង្គការ�ំពូលនៃនរដ្ឋអំណាច និង ជាអ្ន�តំណាងជាន់ខ្ពស់

របស់គ្របជាជន កើហ�យមានដែតរដ្ឋសភាកើទ ដែដលមានសិទ្ធិកើធ្វ�ច្បាប់។ខ,ការ9ររដ្ឋបាលរបស់រដ្ឋសភារដ្ឋសភាតាងនាមជាគ្របជាជន អនុវតRន៏សិទ្ធិអំណាចរដ្ឋ សកើគ្រមចអំព�ប-

ញ្ជាb សំខាន់ៗរបស់គ្របជាជាតិដូចជាអនុម័តរដ្ឋធមPនុញo និង ដែគ្រ�ដែគ្របរដ្ឋធមPនុញo អនុម័តច្បាប់ �ំណត់នកើFបាយ �្នុង និង កើគ្រ�គ្របកើទស សកើគ្រមចសា្ថ ប័នរដ្ឋ កើគ្រជ�សតាងំអ្ន�ដឹ�នាសំា្ថ ប័នរដ្ឋកើ[ថា្ន �់មជ្ឹឈម និង គ្រតតួពិនិត្យស�មPភាពសា្ថ ប័នកើនាះ។VI- កើសច�=�សនRិដ្ឋា្ឋ ន

កើគ្មាលបំណងនៃនកើស^វកើ� ដឹងអំព�ការ�រកើ��តរដ្ឋ ធាតុផ្ំសនៃនរដ្ឋ ការគ្រគប់គ្រគងរដ្ឋដឹងអំព� ដឹងអំព�អំណាចរដ្ឋបាលដែដនដ�នៃនគ្រពះមហា�្សគ្រត តួនាទ�របស់

គ្រពះមហា�្សគ្រត ដឹងអំព�អំណាចដែដនដ�នៃនគ្រពឹទ្ធសភា តួនាទ�របស់គ្រពឹទ្ធសភា តួនា

ទ�របស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRរបស់គ្រពឹទ្ធសភា អគ្គកើលខាដ្ឋា្ឋ នគ្រពឹទ្ធសភា គណៈ�មPការនានា"ងំ៩ និង រចនាសម្ព័ន្ធ

ដឹងអំព�អំណាចដែដនដ�នៃនរដ្ឋសភា តួនាទ�របស់រដ្ឋសភា តួនាទ�របស់គណ�មាP ធិការអចិនៃង្រ្គានRរដ្ឋសភា អគ្គកើលខាដ្ឋា្ឋ នរដ្ឋសភាគណៈ�មPការនានា"ងំ៩ និង រចនាសម្ព័ន្ធ។

អត្ថគ្របកើFជន៏ ដឹងអំព�ច្បាប់�្នុងសង្គមកាន់ច្បាស់លាស់បដែន្ថមជាកើគ្រច�នកើផ្សងៗកើទ^ត បណ=ុ ះផ្នត់គំនិតគ្របជាជនឲ្យយល់ដឹងគ្រពះមហា�្សគ្រត គ្រពឹទ្ធសភា រដ្ឋស-ភា

តួនាទ� និង អំណាច�្នុងការគ្រគប់គ្រគងគ្របកើទសជាតិ ដែស្វងយល់កាន់ដែតច្បាស់អំព�ការផ្លាf ស់ប=ូរ និង ការអនុម័តច្បាប់។

�,គុណសម្បតRិ កើស^វកើ�កើនះទុ�ជាឯ�សារសំរាប់ការសិ�្សាគ្រសាវគ្រជាវរបស់សិ-ស្ស

និស្ិសតជំនាន់កើគ្រកាយៗកើទ^ត។ខ,គុណវបិតRិ

ជា�់ដែស=ង�្នុងការសរកើសររដែមងមានការខុសឆ្គងកើ[វអកា� វារទុ មិនបានគ្រតឹមគ្រតវូកើទ


$ណៈកមា្ម 0ិកា�អចិន្$ណៈកមា្ម 0ិកា�អចិ

ន្ $ណៈកមា្ម 0ិកា�អចិន្







សា្ន នៃដ�្នុងការខិតខំគ្រសាវគ្រជាវ មិន"ន់បានគ្រតឹមគ្រតវូល្អកើគ្រwះមិន"ន់មានបទពិកើសាធន៏�្នុងការកើសកើសរ។

គ,អនុសាន៏ឯ�ឧត=ម កើលា� កើលា�គ្រស� សិស្ស និស្ិសត សូមកើមតាR ជួយរះិគន់�្នុង

នាមសា្ថ បនា ដែ�លម្អររាល់�ំហុសខុសឆ្គងជាកើចតនា ឬអកើចតនា�្នុងការសរកើសរការប�គ្រសាយនូវគ្របធានបទខាងកើល�កើដ្ឋាយមានw�្យកើពគ្រជខfះខុស ឬមិនគ្រតឹមគ្រតវូ កើគ្រwះគ្រ�មុកើយ�ងខlុំមិន"ន់មានបទពិកើសាធន៏�្នុងការសរកើសរម=ងណាកើm�យ។កើហ�យគ្រ�មុកើយ�ងខlុំរងចាទំទួលរាល់ការរះិគន់ ដែ�រលំអរ នូវបញ្ជាb ខុសឆ្គង កើដ្ឋាយកើសច�=�កើសាមកើនាសរ~�រាយជាអដែណ��ប្បកា។សូមអគុណ!


crosoft Office 2000 - hounsopheak.files.wordpress.com file · Web viewRBHraCaNacRkkm

Documents

Transcript of crosoft Office 2000 - hounsopheak.files.wordpress.com file · Web viewRBHraCaNacRkkm