Brochure colorectale chirurgie - vakgroep Chirurgie, Ziekenhuis Rivierenland Tiel
Colorectale kanker: rol van endoscopie in screening van de ... · Colorectale kanker: rol van...
58
Colorectale kanker: rol van endoscopie in screening van de populatie en hoogrisicopatiënten Prof. dr. Philip Roelandt UZ Leuven 22 februari 2019
Transcript of Colorectale kanker: rol van endoscopie in screening van de ... · Colorectale kanker: rol van...
Colorectale kanker: rol van endoscopie in screening van de populatie en hoogrisicopatiënten
Prof. dr. Philip RoelandtUZ Leuven
22 februari 2019
Screening: Wilson & Jungner, WHO 1968
Colorectale kanker: cijfers 2016Vlaanderen: nieuwe diagnoses – risico
Colorectale kanker
Sporadisch CRC Familiaal CRC Genetische voorbeschiktheid
Rechts ≠ links
Gao et al. Sci Rep 2017
Colorectale kanker: adenoom als voorloper
Tubulaire adenomen
Was man weiß, sieht man erst! (Johann Wolfgang von Goethe)
Was man weiß, sieht man erst! (Johann Wolfgang von Goethe)
Serrated adenomen
Rivero-Sanchez et al. Endoscopy 2017; Neary et al. Dis Colon Rectum 2018
Serrated adenomen
IJspeerdt et al. Endoscopy 2016
Serrated polyps, we should care!
Serrated adenomen
15-30% CRC! East et al. Gut 2017
Screening: Wilson & Jungner, WHO 1968
Bevolkingsonderzoek: iFOBT• Immunochemische test
(iFOBT) i.p.v. gualac-test (gFOBT)
• 1x test i.p.v. 3x• Geen interferentie met
dierlijk Hb of vitamine C• Cut-off > 75 ng/ml (5 op 100
deelnemers) => coloscopie
Bevolkingsonderzoek• Vanaf 1-10-2013 56 tot 74 jaar• Vanaf 1-6-2017 55 jaar• Vanaf 1-6-2018 53 en 54 jaar• Vanaf 1-1-2019 51 en 52 jaar• Vanaf 1-1-2020 50 jaar
Bevolkingsonderzoek
Coloscopie• Gouden standaard indien kwaliteitsvol
uitgevoerd
• Miss rateo 2% adenomen >10 mmo 26% adenomen <5 mm
• Kwaliteitsparameter: AdenomaDetection Rate (ADR)
van Rijn et al. Am J Gastroenterol 2006
Kwaliteitsparameters
Kaminski et al. Endoscopy 2017
Adenoma detection ratio (ADR)+1% ADR = -3% risico interval kanker
Kaminski et al. New Engl J Med 2010; Corley et al. New Engl J Med 2014
Adenoma detection ratio (ADR)
Roelandt et al. Endoscopy 2019
Nog vroeger screenen?
Karsenti et al. World J Gastroenterol 2019
DarmvoorbereidingBoston Bowel Preparation Score (BBPS)
Parmar et al. Am J Gastroenterol 2016
DarmvoorbereidingCorrelatie met Adenoma Detection Rate (ADR)
Pontone et al. United European Gastroenterol J 2016; Hassan C, oral presentation ESGE Days 2018
DarmvoorbereidingCorrelatie met Adenoma Detection Rate (ADR)
Cave: overmoed
Calderwood et al. Gastrointest Endosc 2015; Adike et al. Ann Gastroenterol 2018; Roelandt et al. Endoscopy 2019
UZ LeuvenOptimal (BBPS 8-9), n=1365, ADR 34.6% (32.1 – 37.1)Adequate (BBPS 6-7), n=490, ADR 35.9% (31.7 – 40.2)
Serrated adenomen: voorbereiding
Clark & Laine. Clin Gastroenterol Hepatol 2017
Serrated adenomen: high-definition
Roelandt et al. Endoscopy 2019Rivero-Sanchez et al. Endoscopy 2017; Roelandt et al. Endoscopy 2019
Hoe kunnen we ADR nog verhogen?• Skills
o Re-looko Retroflexieo Watero Chromo-endoscopie
• Add-ono Endocuffo Full spectrum
Re-look rechter colon• Re-look caecum – leverhoek en leverhoek – milthoek
versus langere inspectietijdo Proximale ADR re-look 33.1%o Proximale ADR langere inspectie 23.6%
Guo et al. Endoscopy 2017
Retroflexie caecumbodem• Toename ADR +6.2%
Lee et al. Endoscopy 2017
Retroflexie caecumbodem
Cohen et al. J Clin Gastroenterol 2017
Water immersion/exchangeAir insufflation
Water immersion
Water exchange
Cadoni et al. Endoscopy 2017
Water immersion/exhange• Water exchange > water immersion (n=1218)
o ADR water exchange 49.3%o ADR water immersion 43.4%o ADR air insufflation 40.4%
o Rechter colon ADR water exchange 24.0%o Rechter colon ADR water immersion 19.1%o Rechter colon ADR air insufflation 16.9%
• GRAND BLEU studie (indigokarmijn): geen effect op ADR, maar wel meer adenomen per patiënt: gevolg?
Cadoni et al. Endoscopy 2017; Lesne et al. Endoscopy 2017
Chromo-endoscopie
Chromo-endoscopie
Chromo-endoscopie• Blue-laser imaging (BLI)
o Miss ratio• BLI – wit licht 1.6%• Wit licht – wit licht 10.0%, voornamelijk II-a
• Linked color imaging (LCI)o Miss ratio
• LCI – wit licht 11.8%• Wit licht – LCI 30.6%
Shimoda et al. Endoscopy 2017; Paggi et al. Endoscopy 2018
Chromo-endoscopie
Roelandt et al. Endoscopy 2019
Add-on
Tsiamoulos et al. Gastrointest Endosc 2015
Add-on
Williet et al. Endoscopy 2018
Add-on
Williet et al. Endoscopy 2018
Full-spectrum coloscopie• Miss rate
o FSC 10.9%o CC 33.7%
• Rechter colon miss rateo FSC 13.9%o CC 42.2%
Papanikolaou et al. Endoscopy 2017
Artificiële Intelligentie?
Surveillance interval• ESGE 2013
Hassan et al. Endoscopy 2013
The ESGE recommends an early repetition of colonoscopy or a shorter surveillance interval in patients in whom an optimal inspection of colorectal mucosa has been hampered by an inadequate preparation, especially if neoplastic lesions have been detected in the initial examination.
Surveillance interval: serrated?
Rodríguez-Alcalde et al. Endoscopy 2019
Genetische vormen CRCLynch (HNPCC)
FamilialAdenomatousPolyposis (FAP)
MUTYH-associatedpolyposis (MAP)
Peutz-Jeghers
Juvenilepolyposis syndrome
Li Fraumeni
Mutatie EPCAM, MLH1, MSH2, MSH6, PMS2
APC MUTYH STK11 SMAD4, BMPR1A
TP53
Screening 20-25 jaar 10-12 jaar 25 jaar 15-20 jaar 15-20 jaar 25 jaar
Interval 1-2 jaar 1-2 jaar 2-3 jaar 2-3 jaar 2-3 jaar 2 jaar
Colectomie? Colectomie?
Jasperson et al. Gastroenterology 2010
Genetische vormen CRC: LynchVirtuele chromo-endoscopy (n=61)
• HDWL – I-SCAN miss rate 57%• I-SCAN – HDWL miss rate 21%
• ADR HDWL 13%• ADR I-SCAN 23%
Bisschops et al. Endoscopy 2017
Risicogroepen: mutaties repairgenen• BRCA
o Prospectieve studie 7015 vrouwen• BRCA1 4.8x hoger risico CRC < 50 jaar• BRCA2 geen invloed• Advies: coloscopie per 3-5 jaar vanaf 40 jaar
• CHEK2 100delC• Advies: coloscopie per 5 jaar vanaf 40 jaar
Phelan et al. Br J Cancer 2014
Risicogroepen: IBD• Incidentie CRC: 1% op 10 jaar, 3% op 20 jaar en 7% op 30 jaar
• Start screening vanaf 8 jaar na diagnose (chromo-endoscopie en high-definition indien mogelijk)
• Surveillance• High risk: stricturen of dysplasie < 5j, PSC, uitgebreide colitis met
ernstige activiteit => jaarlijks coloscopie• Intermediate risk: milde activiteit, post-inflammatoire poliepen, familiaal
CRC => coloscopie per 2-3 jaar• Low risk: coloscopie per 5 jaar
Magro et al. J Crohns Colitis 2017
Risicogroepen: transplantpatiënten• 15 registers US (1987-2010), 224.098 patiënten
• Risico CRC SIR 1.12, vnl rechtszijdig (SIR 1.69)• Hoogste risico
• Longtransplant owv mucoviscidose (IRR 12.3)• Levertransplant met PSC en IBD (IRR 5.32)• Gebruik van cyclosporine en azathioprine (IRR 1.53)
• Geen internationaal aanvaarde richtlijnen, voorlopig idem aan bevolkingsonderzoek
Safaeian et al. Am J Transplant 2016
Risicogroepen: familiaal CRC
Armelao & de Pretis. World J Gastroenterol 2014
Risicogroepen: familiaal CRC
Armelao & de Pretis. World J Gastroenterol 2014
Risicogroepen: familiaal CRC• ESGE 2013
Hassan et al. Endoscopy 2013
The ESGE found insufficient evidence to provide recommendations on post-polypectomy surveillance based on other potential risk factors, such as age, or family history of CRC (very low quality evidence). However, it seems reasonable to stop endoscopic surveillance at 80 years, or earlier depending on life expectancy (in the case of co-morbidities).
Conclusie (1)Screening
o Bevolking: iFOBT vanaf 50 (45?) jaar, interval ~ adenomen
o Familiaal: coloscopie vanaf 40 jaar of FDR -10 jaar,interval ~ adenomen of na 5 jaar
o Genetisch: coloscopie vanaf 20-25 jaar, interval 1-2 jaar
o BRCA/CHEK2: coloscopie vanaf 40 jaar, interval 3-5 jaar
o IBD: vanaf 8 jaar na diagnose, interval ~ ernst
Conclusie (2)Noodzaak aan kwaliteitsvolle coloscopie
o Belang van optimale voorbereiding
o Kennis van subtypes poliepen
o Actief monitoring van kwaliteit (ADR)
o Gebruik van additionele technieken (re-look, retroflexie, water exchange, BLI/LCI…)
Vragen?
