Collective action for cross-sectoral innovation

Presentatie voor KB VI themateam

12 nov 2013, Pieter de Wolf en Karel de Greef

Collective action

Veel ‘hybride samenwerking’ rond innovaties

●Publiek – privaat – NGO’s/burgers

●Agro – niet-agro

●Tussen agrosectoren

Collective action nodig voor innovatie

●Convenanten

●Vergunningen, investeringen

●Gezamenlijke businessontwikkeling

Relatie met onderzoek

●Betrokken bij innovaties

●Brengt partijen bij elkaar in/rond projecten

Dit project (1)

KB II vraag: realisatie systeemverbindende innovaties (agroparken) onvoldoende succesvol

●Samenwerking is key issue, maar krijgt geen aandacht in het ‘ontwerp’

●Vraag: functioneel ontwerpen van samenwerking

Verbinding met KBVI: ontwikkelen van instrumentarium voor ontwikkelen van ‘collective action’

●Naast biobased ook duurzame landbouw

●Samenvoeging met ander KBVI project over samenwerkingsvormen

Dit project (2)

Betrokken instituten: PSG (PPO-AGV en WUR-Glas), ASG-WLR, SSG-LEI en FBR (alleen KBVI), WU

Kortom: een complex project met meerdere ‘opdrachten’ en diverse partners.

Belang: De grote innovatieopgaven gaan altijd samen met nieuwe coalities. Komt ook terug in projecten van Wageningen UR.

●Publiek – privaat

●Over sectoren (binnen – buiten agro)

●Sector – NGO’s

Samengevat

Hybride samenwerkingsvormen

Hybride rollen DLO

Capacity building als outcome

Ambitie:

●Versterking innovatieprojecten

●Sterkere positie in de markt (EZ, EU, regio)

Resultaten 2012

Scherpere focus op eigen rol Wageningen UR (DLO)

● Innovatieprojecten interveniëren in collective action

● Bewust of onbewust

●Succes collective action heeft impact op projecten

Meerdere rollen:

●Traditionele kennisfunctie (inhoudelijke expertise)

●Business development (consortiumvorming)

●Procesbegeleiding, stakeholder management

Ambitie 2013

Casestudies: inzicht in ‘eigen’ collective action projecten

●Focus op ontstaan van collective action

●Eigen rol(len) daarin

●Effect op project

Diverse thema’s en sectoren

●Biobased (infra)

●Stadslandbouw

●Agroparken

●Duurzame veehouderij / glastuinbouw

Conceptueel kader (1)

Twee of meer partijen staan verschillend tegenover de innovatieopgave

Vanuit de kennisorganisatie wordt er actief gewerkt aan het ‘bij elkaar brengen van’ deze partijen rond de innovatieopgave

Vertrekpunt vanuit netwerktheorie

●Boundary work (Clark et al, 2011)

●Strong/weak ties (Granovetter)

●Stakeholder theory (Freeman)

●Communication systems (Van Assche et al, 2012)

Conceptueel kader (2)

Boundary work: ‘activiteiten op een ‘boundary’

●Identificeren van boundaries

● Knowledge sources/uses (te beperkt?)

● Breder: ● Belangen (SHM)● Referentiekaders (Commun. Syst.)

Voorbeeld: overheid en onderzoek – climate change

Conceptueel kader (3)

Succesvol boundary work

●SH participation

●Governance arrangement

●Boundary object

Concerns for boundary work: kennis is...

●Saliency: relevant

●Credibility: betrouwbaar, geloofwaardig

●Legitimacy: eerlijk, objectief, respectvol

Kan succes/falen van collective action hiermee deels verklaard worden?

Voorbeeld 1 Agropark Flevoland

C2C Agropark: verduurzaming via samenwerking over sectoren heen.

Boundary: Ondernemers uit diverse agrosectoren

Boundary work:

●Deelproject: energie voor glastuinbouw en compost voor bodemverbetering uit lokale vergisting van organische reststromen.

●Gezamenlijk ontwerp en businesscase maken (boundary object) op basis van kennis / kengetallen over bedrijven en ideeën van ondernemers

SCL criteria

Voorbeeld 2 ComfortClass

Sector Varkenshouderij (LTO) en NGO (DB) adopteren gezamenlijk toekomstbeeld

Boundary object: verschuivend: van toekomstbeeld Dierenwelzijn naar Samenwerking naar Marktbeïnvloeding

Boundary work (DLO):

●Wetenschappelijke bevestiging (experimenten PoP) L

●Toegang tot middelen

●Procesrol & initiatieven (interventie, strategie, communicatie)

●Tijd!

SCL-criteria

●Expliciet en impliciet / zacht en hard

Eerste lijnen vanuit de cases

Boundary objects: Ontwerpen, toekomstbeelden, agenda’s, businesscases...

Arrangements: onderdeel van ‘inhoudelijke’ projecten, legitimatie via expertrol, gekoppeld aan bestaande netwerken DLO

●WUR-visie op rol visie van partijen op rol (en competenties?)

●Rol ‘boundary worker’ vaak combinatie met expertrol of businessdevelopment

Belang eigen organisatie of externe opdracht kan botsen met onafhankelijkheid boundary work en ‘kwaliteit’ boundary object

Vooruitblik

Conceptual framework:

●Waardevol reflectiekader voor analyse van de situatie en reflectie op interventies

●Basis voor interventiestrategieën voor collective action bij innovaties

Versterken van eigen rol als ‘boundary worker’:

●Gekoppeld aan inhoudelijke domeinen

●Onderzoekers, buss. Developers

●Gericht inzetten (management?)

Ambitie 2014

Inzicht – Kennis (casestudies)

Inzicht – Reflectietools (op basis van conceptueel kader)

Handelen – interventietools en –vaardigheden

Handelen – gericht inzetten ‘boundary work’ vanuit DLO

Opschalingsstrategie

Naar wie:

●Doelgroep(en)

●Behoefte (actief en latent)

Wat:

●Kennis – vaardigheden – tools/instrumentarium

Hoe:

●Interactief?: intervisie, workshops

●Lineair?: boekjes, presentaties, papers