Çokuluslu Sigara FirmalarınınTürkiye Etkinlikleri

Pazarı Ele Geçirme

a)Kendi ürününü giderek artan kitleye satmab)Yerel tekele ve ürününe sahip olma

Komşu ülkeye sigara fabrikası kur

Hükümeti fabrika kurmaya ikna et

Halkı ürününe alıştır

Reklam kampanyası yap

Tekel ve hükümetten bağımsızlık kazan

Tekele ortak ol

Tekelin özelleştirilmesi için basınç yap

TEKELİ AL

Kaçakçılığı arttır

kaçakçılığı önlemek üzere

Kuvvetli ve saldırgan

Veya dediklerini yaptır

1984 Philip Morris dökümanları:

Nikki Hauser Türkiye’ye gelir. Tarım ve Sağlık Bakanı ile görüşür, Dışişleri ilişkileri iletemas eder, Cenevredaimi temsilcisi ilegörüşme ayarlar.

Philip Morris dökümanları:Nikki Hauser Cenevre’detütün üreticisigelişmekte olanülkeler,Türkiye dahilhepsine tütün içinbirleşme çağrısı yapar.

1984 Beşinci beş yıllık plan

“Yeni tip tütün tarımının desteklenmesi ve tütünde Tekel’in kaldırılmasını” önermiştir.

3 Mayıs 1990 :

2000 tondan fazla üretimi olan firmaların Tekel’in katılımı olmadan satış,fiyatlandırma ve dağıtım yetkisi vardır.

Philsa Devlet planlama teşkilatına 8.8.1990’da başvurur.Başvuru 5.4.1990 tarihli bir resmi olmayan bir anlaşmaya atıf yapmaktadır.

Philip Morris-Sabancı (Philsa )

Philip Morris dökümanları1994 bütçesi:“Sabancı’yı rahmetli Özal’la iyiilişkileri olduğu içintutmuştuk. Şimdi odaklanmış hükümetilişkilerimiz Sabancı’daniyi”

Türkiye’deki tütün ihracat firmaları

1970 591980 481990 301996 14

Türk sigaralarında kullanılan tütün miktarı ve tipiRapor tahmin edilen (1000 ton)

1987 1996 2000

Amerikan tütünü - 38 66Türk tütünü 60 52 44

Türkiye’ye sigara ithalatı 1984-1991 (1000 ton)

1984 1.801985 3.891986 7.051987 9.671988 8.901989 12.101990 15.701991 12.40

Fiyat politikaları

Dünya Bankası Önerilerilerine Göre Yapılması Gerekenler

Sigara fiyatlarının ve vergilerinin enflasyon üzerinde artışı

Philip Morris Tekel Sigaralarıarasındaki fiyat farkını % 30oranında tutmak için plan yapar.

Reel Sigara Fiyatları

Nominal and Real Cigarette Prices in Turkey, 1994-2000

0

100200

300

400500

600

700800

900

1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000

No

min

al P

rice

(00

0 T

L/p

ack)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Rea

l P

rice

(00

0 19

95

TL

/pac

k)

Nominal Price, Foreign Brands Nominal Price, Domestic Brands

Real Price, Foreign Brands Real Price, Domestic Brands

Yanlış Bilim Üretme

1992 ANKARA

Air Indoor International Hacettepe Üniversitesinde iç ortam hava kirliliği konusunda bir kongre düzenler.Yabancı bilim adamları sigara dumanın önemsiz bir kirletici olduğunu defalarca bildirirler.

Daha sonra bu bilim adamlarının sigara firmaları tarafından desteklendiği dökümante edilir.

Kanun yapımını etkileme

Ocak 1991 1. Sigara kanunu Turgut Özal tarafından veto edilir.

Gerekçe: Ticaret özgürlüğüne aykırılık

Gerekçe mektubu daha sonra Arjantin ve Mısır Cumhurbaşkanlarının aynı yasayı veto etmesi için kullanılır

1992 Philip Morris:Reklam Yasağı Önerisi:

Philsa reklam yasağı içeren kanunununçıkmaması için eylem planı yapar. Cahit Düzel Adalet Komisyonu başkanınıziyaret edecektir.

Sigara endüstrisinin4207 sayılı yasayı yok etme çalışmaları

1) Amerikan lobi heyetinin meclise getirilmesi2) Anayasa mahkemesine başvuru3) Spor Bakanına Formula-1 için başvuru4) Turizm bakanına Formula-1 için başvuru5) Adalet komisyonuna Formula-1 yarışlarınınreklam dışı bırakılması başvurusu

Politikacıları ticaret ataşesiolarak kullanmak

19.11.1992 Margaret Thatcher Türkiye’yi ziyaret eder.

British Gas ile Türkiye ilişkilerini düzenlemek için geldiği resmi olarak belirtildi. Bir gazetedePhilip Morris’inTürkiye pazarındaki yerini Güçlendirmek üzere geldiği haberi çıktı. Tekzip edilmedi.

Geçtiğimiz yıl Philip Morris danışmanı Thatcher’indoğum gününü büyük bir parti ile kutladı.

Philip Morris firması danışmanı Mrs Margaret Thatcher’ındoğum gününü iki yıl öncebüyük bir parti ile kutladı.

Yerel Politikacılarla İlişki

Başkentte GR

3 Temmuz 1992

İkinci tütün yasa tasarısını Adalet komisyonuna gönderilir.

Adalet komisyonu başkanı kendisine ziyaret eden Tıp Profesörlerine “sigaranın kanser yaptığına inanmadığını”söyler.

Politikacıların Sigara Endüstrisi ile İlişkileri

Kültür Bakanlığının TBMM’ni PM’e tadil ettirmesi

•TEKEL’den sorumlu devlet bakanının akrabalarının PMağında şirket sahibi olması

•Özelleştirmeden sorumlu devlet bakanının sigarafirması gençlik programını desteklemesi

•Adalet, Gençlik-spor, İçişleri, Turizm bakanlığınınFormula-1 yarışını reklam yasağı dışında tutulma konusunda görüş bildirmesi

Endüstri Taktikleri

Hukuki engelleme

Kanun yazmak

Kanunu tersine çevirmek

Kanunu durdurmak

İhlal etmek

Devlet Gücüne sahip olmak

Cenevre’de ticaret ataşesi

Başkentte GR

Tekel ile ortaklık

Hükümet ile “arkadaşlık”

Medya İlişkileri

Dezinformasyon

Sağlık bilgisini sansür