Chasaj Alijew - Klucz Do Siebie

8/22/2019 Chasaj Alijew - Klucz Do Siebie

1/73

KLUCZ DO SIEBIE

dr CHASAJ ALIJEW

Przyjacika


2/73

TumaczenieZOFIA MITKIEWICZ

Redaktor odpowiedzialnyMARIA MACHISKA

Sekretarz redakcjiKALINA JAKBKIEWICZ DASTYCH

Projekt okadki,opracowanie graficzneBOENA SZYMANOWSKA

Opracowanie techniczneANNA FRCZKOWSKA

ZdjciaMACIEJ BRZOZOWSKI

KorektaURSZULA ROGISKA

Zeskanowane i Opracowane przezROSSY 2104

Ostatnia aktualizacja2 czerwca 2001


3/73

Od redakcji

Nasza kolejna ksieczka dalece odbiega od tego, do czegoprzyzwyczaia Czytelnikw seria Biblioteczka Przyjaciki". Tym

razem nie towarzyszymy Wam w kuchni, nie instruujemy co dosposobw szycia, dziergania czy urzdzania mieszkania. ZapraszamyWas natomiast na pasjonujc wypraw.

Dokd? W pene tajemniczoci gbie samego siebie...To przecie tam wanie, w obszarach naszej psychiki s przyczyny

najrozmaitszych schorze i dolegliwoci, utrudniajcych sprawnefunkcjonowanie. Lekarze potwierdzaj, e coraz wicej pacjentwskary si na rozmaite nerwice, depresje, rozstroje nerwowe, stanykowe, trudnoci z zasypianiem i zaburzania snu oraz na inne

jeszcze problemy z samym sob, z ktrymi nie sposb si upora.Coraz czciej nerwy odmawiaj nam posuszestwa, coraz atwiejulegamy rozmaitym stresom, nie potrafimy si przed nimi obroni,odreagowa ich. Lekarze alarmuj, e zastraszajco ronie liczbapacjentw z rozmaitymi chorobami psychosomatycznymi, czylimajcymi rdo w naszej psychice a rozwijajcymi si za naszzgod i pozwoleniem chocia, naturalnie nieuwiadomion.

C nam w takich sytuacjach proponuje medycyna, gdy zwracamysi o ratunek?

Przede wszystkim tabletki. Nasenne, uspokajajce, wyciszajce,podnoszce nastrj.

Zupenie inn drog ukazuje dr Chasaj Alijew, autor niniejszejksieczki, bdcy naszym przewodnikiem w poznawaniu samego siebie.

Przedstawmy autora. Jest dagestaskim psychiatr ipsychoterapeut, kieruje Orodkiem Autoregulacji w rodzinnejMachaczkale. Prowadzi take Orodek Rozwoju Czowieka przyamerykasko-radzieckiej fundacji Inicjatywa Kulturalna". W maju1990 r. na zaproszenie naszej redakcji przebywa w Polsce

prowadzc kursy autoregulacji wedug wasnej metody. Dr Alijewtwierdzi, e:

W kadym z nas tkwi ogromne, rezerwowe moliwoci, o ktrychniewiele wiemy i nie potrafimy ich spoytkowa.

Te moliwoci stanowi co w rodzaju naturalnej wewntrznejapteki, piguki zdrowia, obecnej w naszym organizmie.

Mona stosunkowo atwo uruchamia owe siy i wykorzystywazgodnie z nasz wol, dla naszego dobra.

Dr Alijew opracowa wasn metod autoregulacji, umoliwiajc


4/73

realizowanie celw ktre sobie stawiamy. W ksieczce omawia tmetod, podaje instrukta jej opanowania oraz liczne przykadystosowania.

Zamieszczamy rwnie komentarz polskiego psychologa, dra JanaTyki, dotyczcy propozycji dr Alijewa oraz gosy warszawskichuczestnikw kursw autoregulacji, prowadzonych przez dra Alijewa.

Nasi rozmwcy utrzymuj, e ta metoda daje mnstwo korzyci.Odpra. Odstresowuje. Znakomicie relaksuje. Uatwia wyczanienegatywnych myli. Daje luz, wyciszenie. Wyzwala energi. A take dodaje gibkoci sylwetce. Pomaga zlikwidowa bl. A nawet zerwaz naogiem, np, rzuci palenie papierosw.

Ostatnio coraz wiksz popularno zdobywaj rozmaite technikipsychologiczne, stawiajce sobie podobne zadania: trening autogenny, joga,medytacje, DU (doskonalenie umysu) i inne. Metoda dra Alijewa wydajesi by najprostsz drog do celu.

Autor zastrzega, ze niniejsza ksieczka me stanowi samouczkaautoregulacja. W tym charakterze ewentualnie moe j wykorzystajedynie lekarz-psyohiatra, psycholog czy terapeuta, ale w adnymwypadku laik! Chyba, e jak pisze dr Alijew w laik jest wybitniezdolnym uczniem, a w dodatku zna techniki psychologiczne. Bowiemreakcja poddawanego autoregulacji czowieka moe by a tak silna,e wrcz niebezpieczna. I tylko spore dowiadczenie terapeutyczneumoliwi opanowanie sytuacji.

Zatem jakie korzyci odniesie Czytelnik z tej ksieczki?

Ci, ktrzy ukoczyli kurs autoregulacji, wykorzystaj instrukta(przekazany im przez dra Alijewa.

Ci, ktrzy znaj rne techniki psychologiczne i swobodnie nianioperuj, mog sprbowa "poszerzy repertuar'' o now metodautoregulacji.

Za pozostali spdz po prostu kilka interesujcych godzin krcw labiryncie naszej psychiki i podwiadomoci. Przekonaj si, jakniewiele wiemy o tych rozlegych obszarach naszej osobowoci orazjak potne rezerwy si i moliwoci pozostaj tam zmagazynowane.

Moe wic warto poszukiwa sposobw ich uruchomienia iwykorzystania?

yczymy przyjemnej lektury!


5/73

Sowo wstpne

Odwieczny dylemat by" czy mie" jawi si ze szczeglnostroci w ludzkiej egzystencji naszych czasw, ktre kreujc na

przywdc ycia" przebiego (nazywan chytrze zaradnoci) ipazerno (zwan operatywnoci) zgubiy istotne wartoci, jakimis poczucie bezpieczestwa, wewntrzna integracja i psychiczny(umysowy i emocjonalny) spokj. Nie atwo bowiem ukierunkowaswoj aktywno zarwno na mie" jak i by". Wybr pierwszegowariantu istnienia, to prawie konieczno zaangaowania si wniekoczc si walk o zdobywanie pozornych wartoci i maoznaczcych celw, to ycie w staym popiechu i psychicznymnapiciu. Walka o co" atwo staje si narkotykiem, wciga i

pozbawia czowieka moliwoci obiektywnej oceny wartoci, jakieniewtpliwie istniej w naszym yciu. atwo wtedy zagubi senstego, co zawarte jest w sowie by", a co jest w zasadzie samwartoci. Nawet nie systematyczna i nie naukowa obserwacjapozwala dostrzec, e ten, kto wicej stara si by ni mie atwiejradzi sobie w yciu, atwiej przystosowuje si do zmiennych sytuacjiycia, gdy w jego by" jest miejsce na autorefleksj, na zamyleniesi nad sob i wiatem, na uporzdkowanie wewntrznych przey.

Wspczesno to nie tyle rywalizacja o przetrwanie (zabi eby

zje i y) co w epokach dawnych byo rdem naturalnegonapicia psycho-fizjologicznego organizmu ludzkiego, ale rywalizacjao uznanie, presti a najczciej posiadanie dla samej satysfakcjiposiadania, a to jest rdem licznych napi, niepokojw i frustracji,prowadzcych do zaburze psychosomatycznej rwnowagi(homeostazy) ustroju czowieka.

Sens tego wywodu niezwykle mocno podkrela Henri von Lier wksice "Nowy wiek", gdzie autor tworzc wizj wiata, w ktrym losczowieka bdzie w jego rkach, jednoczenie wyraa swj niepokjz powodu wewntrznej dysharmonii wspczesnego czowieka... zcaego poprzedniego wywodu wida, e czowiek wspczesny jestnagi nie nagi wspania, dumn nagoci Grekw, lecz obnaonyprzez to. e brak mu atrybutw, oblicza, postawy"...

A dlaczego mu brak tych atrybutw? Brak jest pracy nad sob.Pracujemy dla siebie, dla innych (dla dzieci, wnukw, dla konta wbanku), ale rzadko pracujemy nad sob. Chcemy zrozumie i zdobywiat, a jak mwi Kierkegaard chcie zrozumie wiat bezzrozumienia siebie to mieszne".


6/73

Moe dlatego coraz czciej pojawiaj si najprzerniejszewydawnictwa, ksiki, poradniki udoskonalacze", ktre jak dietacud" maj poda gotowy przepis, jak z ciamajdy sta si czowiekiemczynu, z nieuka byskotliwym intelektualist, z penego komplekswnieudacznika penym werwy, pewnoci siebie amantem, za wasnneurotyczn osobowo przeksztaci w harmonijnie funkcjonujcy,

dziaajcy bez zgrzytw i zaci mechanizm.Pragnienie bycia doskonaym jest czym godnym pochway i

uznania, zwaszcza gdy doskonao ta wyraa si ma nie tylko wzgrabnej sylwetce ciaa, ale przede wszystkim w doskonaocipsychicznej, moralnej i duchowej czowieka.

Pragnienie bycia zdrowym, unikanie cierpienia, eliminowaniezagroenia, to naturalny mechanizm obrony kadej ywej istoty.

Realizacja tych pragnie jest w rzeczywistoci trudna, tak trudnajak trudny jest proces uczenia si, przyswajania wiedzy, ksztacenia

dobrych nawykw, formowania waciwych postaw, eliminowaniabdw. Wszyscy zdajemy sobie spraw z tego, jak trudno opanowawzburzenie, darowa win, wybaczy urazy. Dla niektrych z naswydaje si to nie do osignicia gwnie dlatego, e nigdy niepowicalimy wicej uwagi, energii a w zwizku z tym niedowiadczylimy satysfakcji z tego, e ustpil imy zamiast pokona,wybaczylimy zamiast wzi odwet.

Autor opracowania, ktry nosi wielce obiecujcy tytu Klucz dosiebie", jest jednym z wielu, ktrych zagadnienie pracy nad sob

fascynuje, l mimo, e problem ten ujmuje psychofizjologicznie, niebrak tu elementw duchowych, oraz typowych zagadnie,charakterystycznych dla medycyny behavioralnej, gdzie formyreagowania i zachowania czowieka odnoszone s do zagadniezdrowia i choroby.

Klucz do siebie" nie speni jednak swego zadania, jeeli czytelnikpotraktuje w sposb mechanistyczny jego tre. W treci tej bowiemjest duo niecisoci, niedopowiedze, a za to duo naciskw" sugestii o wartoci, odrbnoci i wyjtkowej skutecznoci

proponowanej metody.Jak Szanowny Czytelnik sam si przekona, stosowanie metody dra

Alijewa wymaga od przecitnego czowieka sporej wiedzy z zakresupsychologii i fizjologii (zwaszcza neurofizjologii mzgu), gdy autorjest przedstawicielem szkoy, w ktrej kade zjawisko yciapsychicznego odnoszone jest i wyjanione w oparciu oneurofizjologiczne procesy zachodzce w mzgu czowieka. Nieuatwia to lektury, cho niewtpliwie przydaje jej naukowego"charakteru.


7/73

Najbardziej wartociow jest ta cz opracowania, w ktrej autorstara si sformuowa swoj koncepcj w postaci konkretnychwicze. wiczenia te maj nauczy przede wszystkim wewntrznejswobody automatycznego" zwolnienia psychofizycznychprocesw, oszczdzania energii i jej szybkiego odbudowywania(gromadzenia).

Nie jest to novum, gdy chodzi o cel, jaki ma zosta osignitydziki wiczeniom, gdy wczeniejsze opracowanie znanegoamerykaskiego kardiologa H. Bensona Relaxation Response", czy u nas

prof. S. Sieka Relaks i autosugestia" traktuj o tym w sposbszczegowy i jasny. Nie naley te do nowoci baza, na ktrejbuduje swoj metod Alijew. Hipnoza, a raczej gboka sugestia, doktrej odwouje si autor Klucza do siebie", maj wystarczajcobogat literatur i zostay sprawdzone w procesach terapeutycznychrnych schorze.

Pozytywnym natomiast w tym, co proponuje Alijew jest to, co nazywa onznalezieniem waciwego obrazu", ktry rozpoczyna autoregulacj aw konsekwencji doprowadza do harmonii procesw psychicznych isomatycznych. Wydaje si, e to jest wanie w klucz, ale trudnobdzie Tobie samemu, Drogi Czytelniku, znale go i wzi do rkibez pomocy psychologa, czy lekarza psychiatry.Jeeli jednak ta ksieczka sprawi, e zapragniesz bardziej by"

ni mie", i e Twoje by" bdzie staym doskonaleniem ycia,ycia, w ktrym nie inni ale Ty sam decydujesz o sobie i stanie

swego zdrowia, trud piszcego te sowa zostanie nagrodzony.Dr JAN TYLKA


8/73

Z zacinit pici na... tygrysa

Jestem przekonany, e najlepsze ksikito te, ktre pomagaj czowiekowi dy

do doskonaoci.Chasaj Alijew

Nagy powiew wiatru i u czowieka momentalnie zmienia sinapicie naczy krwiononych w mzgu, regulujce cinienie krwi.Oto przykad dziaania naturalnej, automatycznej samoregulacjiorganizmu, czyli tak zwanej homeostazy. Bioautomatyhomeostatyczne su do utrzymania normalnego funkcjonowaniaorganizmu w rnych, zmieniajcych si warunkach. Dziaaj

niezalenie od ludzkiej wiadomoci.Ta ksieczka traktuje o autoregulacji czyli o samoregulacjikierowanej, o metodzie wiadomie-wolicjonalnego sterowaniaprocesami zachodzcymi tak w psychice jak i w caym organizmie.

Czy jest to w ogle moliwe?ledzc ewolucyjny rozwj czowieka zauwaamy

charakterystyczn prawidowo: coraz wicej funkcji organizmupodporzdkowuje si kierowaniu wiadomie-wolicjonalnemu. Corazbardziej rozszerzaj si moliwoci wiadomoci nie tylko jako

twrczego organizatora zewntrznej dziaalnoci czowieka, alerwnie jako regulatora procesw wewntrznych.W zamierzchych czasach czowiek nie mg dowolnie, kiedy

zechcia, zgi palcw w pi. Czyni to tylko wtedy, gdy np.napada na niego tygrys. Wtedy palce zginay si "same",automatycznie, na zasadzie reakcji obronno-odruchowej.

W miar ewolucji czowiek zyskiwa zdolno zaciskania palcw wdoni w innych sytuacjach ni bezporednie zagroenie przez tygrysa aczkolwiek zapewni pomaga mu w tym pocztkowo

przywoywany w wyobrani wizerunek tego zwierzcia. (Wspczesnyczowiek nie potrafi rozszerzy czy zwzi renicy samym tylkowysikiem woli musi pomc sobie przywoujc obraz ostregowiata lub ciemnoci. Tak wic na okrelonym etapie rozwoju nieobejdzie si bez wsparcia ze strony wyobrani!)Tak wic wraz z rozwojem czowieka obraz bodca przestaje by

potrzebny. Wystarcza sama sia woli.Na okrelonym poziomie rozwoju pojawia si u czowieka potrzeba

wykorzystania procesw wewntrznych do osigania konkretnych


9/73

celw. Oto kilka przykadw: wiczc pami mona szybciej iskuteczniej opanowa jzyk obcy, podporzdkowawszy wiadomejkontroli termoregulacj organizmu przy przezibieniu obejdzie sibez aspiryny. Mona nauczy si pracowa w upale nie odczuwajczmczenia.

Nadal jednak wikszoci funkcji naszego organizmu kieruje

zasada odruchowo-automatyczna. Czowiek nie jest na przykad wstanie wiadomie regulowa cinienia krwi czy znieczula konkretncz ciaa. Rezerwowe moliwoci czowieka, czyli cay,skomplikowany a na razie nie poddajcy si wiadomie wolicjonalnemu kierowaniu zesp mechanizmw wewntrznych pozostaj wic ogromne! Stanowi one potencjalne pole sterowaniaautoregulacji. Przyjlimy bowiem, e ewolucyjny rozwj czowiekaprzebiega od bioautomatycznej adaptacji do kierowania wiadomie-wolicjonalnego. Czyli autoregulacji. Moemy wic zaoy, e

nauczenie czowieka autoregulacji suy bdzie jego doskonaleniu,dostosowaniu do wspczesnych warunkw, w ktrych yjemy.

"W starych, dobrych czasach" pisze czonek Akademii Nauk N.N.Mojsiejew ojcowie i dzieci yli, z zasady, w bardzo podobnychwarunkach, ktre w cigu ycia jednego pokolenia ulegayminimalnym zmianom. Teraz jest inaczej. W krajach rozwinitychdwa kolejne pokolenia yj w warunkach diametralnie odmiennych,co wynika z szybkiego rozwoju nauki i techniki oraz wzrostu potgicywilizacji. ycie nie wrci ju do spokojnego, umiarkowanego

rozwoju... A spoeczestwo musi dostosowywa si do nowychwarunkw".

W jaki sposb? Przede wszystkim poprzez doskonaleniefunkcjonalnych moliwoci czowieka, przez podnoszenie jego cechobronno-przystosowawczych. atwiej to osign poprzezintensywny trening samowiadomoci, zmierzajcy do objciakierowaniem wasnych, wewntrznych, do tej pory przebiegajcychautomatycznie reakcji.

Pomoe nam w tym autoregulacja, ktra moim zdaniem stanie

si w przyszoci nieodczn czci oglnej kultury czowieka.W naszym burzliwym wieku ludzki bioautomat wyranie si psuje.

Pojawiaj si objawy osabienia adaptacji, co wyraa, si wzrostemnerwic, bodcw stresogennych i chorb psychosomatycznych,midzy innymi zawaw serca. Wobec tych zagroe yciowkoniecznoci staje si umiejtno ingerencji w dziaanie naszegonaturalnego automatu obronnego, przestawienie go od czasu doczasu na rczne" kierowanie, udzielenie mu pomocy poprzezwiadomie-wolicjonaln samoregulacj. Czyli przez kierowan


10/73

autoregulacj.Pod t nazw moja metoda zostaa zatwierdzona przez

Ministerstwo Zdrowia ZSRR oraz zalecona do praktycznegozastosowana. Umoliwia ona obnienie odpowiedzi na stres izmczenia u czowieka pracujcego, zwikszenie jego zdolnoci dopracy oraz optymalizacj procesw treningu i nauczania. Znajduje

take zastosowanie w psychoprofilaktyce oraz w leczeniu schorzepsychosomatycznych i zaburze nerwowo-psychicznych.

W dalszej czci ksieczki metod t bdziemy nazywa metodautoregulacji (bez sowa "kierowana").

W pocztkowym etapie nazwaem moj metod kluczem". Tentermin by nawet wygodny. Na przykad w znakomitej klinicemikrochirurgii ocznej S.N. Fiodorowa, chorych przygotowanych dooperacji pytano: Czy pan ma klucz"? Jeli pacjent posiada kluczczyli opanowan metod autoregulacji miao zawieszano

przygotowania przedoperacyjne, gdy chory sam przeprowadzasobie znieczulenie oraz pozbywa si lku przed zabiegiem.

Przy pomocy proponowanej przeze mnie metody obnianozmczenie pracownikw, zatrudnionych przy wykonywaniumonotonnych czynnoci w zakadach przemysu elektronicznego. W1983 roku w czasopimie Przemys Elektroniczny" artyku oautoregulacji ilustrowao zdjcie robotnicy, ktra odrzuciwszy gow,pi(!!!) przy mikroskopie na swoim stanowisku pracy. Do niezwykyto widok! Ta kobieta po upywie jednej dwch minut (wg wasnego

programu) automatycznie przebudzi si i wypoczta i wiea zenergi przystpi do pracy. W tym zakadzie umiejtnoautoregulacji posiado kilkaset osb.

W jednym z duych zakadw przemysowych w Armenii powstaOrodek Nauki Autoregulacji, do ktrego przychodziy grupypracownikw. W celu wypoczynku, ale take dla opanowania nawykuodreagowywania (rozadowania), ktry wykorzystywali potem wstosownym momencie przy warsztacie pracy. Stan autoregulacji jakorodek psychoterapeutyczny jest bowiem znacznie poyteczniejszy

ni zwyky odpoczynek. Stosujcy go pracownicy odczuwali mniejszezmczenie, pozbywali si blw gowy, a wieczorami, w domu mogliswobodnie oglda telewizj lub czyta bez towarzyszcego zwyklenapicia i piasku w oczach".

Zastosowanie autoregulacji moemy porwna zpsychoterapeutycznym seansem u lekarza. Tyle, e nie trzebachodzi do kliniki; gdy kady jest psychoterapeut dla siebie.Naturalnie jeli opanowa sztuk odbudowywania si organizmuprzy pomocy wasnej woli!


11/73

Autoregulacja jest z natury rzeczy uniwersalna i moe bywykorzystana jako poyteczny instrument w dowolnej dziedzinieycia i dziaanoci czowieka. Ale szczeg lnie przydatna okazuje siw przypadkach, gdy organizmowi stawiane s zwikszonewymagania. Nie przypadkowo metod autoregulacji interesuj siludzie chorzy, pragncy szybszego wyleczenia oraz zdrowi ludzie,

ktrych praca zwizana jest z duym napiciem umysowym lubwysikiem fizycznym,

Naucza autoregulacji ma prawo wycznie lekarz-psychoterapeuta, ktry przeszed specjalne przygotowanie.

Wobec tego zapyta Czytelnik dla kogo jest ta ksieczka?Na pewno nie naley jej traktowa jako samouczka autoregulacjiTym niemniej masz j Czytelniku przed sob. Sprbuj wic

wytumaczy sens jej wydania, wychodzcy poza ramy zastosowaniauytkowego. Ot wielu z nas w rozmaitych sytuacjach dowiadcza

psychicznego dyskomfortu. Moe to by zwizane z brakiemwychowania, manier, a take z gbszymi przyczynami typu brakwewntrznej integracji, czy waciwociami psychiki. Kady moeprzytoczy niejedn sytuacj, kiedy nie wiedzia, co powiedzie, jakpostpi, albo nie wytrzyma, zdenerwowa si i narobi gupstw...Dla ludzi szczeglnie wraliwych, takie na pozr nic nie znaczceprzypadki, urastaj do rangi dramatu, a bywa e nawet zamieniajsi w tragedi. Przyczyna tkwi w braku kultury psychicznej, co wdzisiejszych czasach stanowi wrcz nagminn uomno. Niektre

osoby uczestnicz (za niemae pienidze!) w seansach upsychologw. Pragn t drog dowartociowa si, nabra wiary wsiebie, nauczy si nie traci zbytniej iloci duchowej energii naprzeywanie mao wanych zdarze. Jestemy wiadkami, jaknajrozmaitsze traktaty o jodze, czy chiskiej gimnastyce jakprzewodniki i poradniki lecznicze z niezmiennym powodzeniemwdruj z rk do rk. Bo obiecuj znalezienie si w stanie nirwany,godn pozazdroszczenia dugowieczno, a nawet niemiertelno!Nawiedzeni" zrzeszaj si w towarzystwa, by wsplnie uczy si

metod medytacji, relaksacji itd. Z pasj redniowiecznychczarnoksinikw poszukuj sensu ycia, doprowadzajc je czasamido absurdu, gdy lektury czsto odwodz ich od samego ycia.

Istnieje take niemao literatury dotyczcej treningu autogennego.Z tych rde mona zaczerpn wiadomoci, mwic o innychrodzajach i metodach autoregulacji oraz opanowa poytecznewiczenia uzdrawiajce.

Czym w takim razie rni si moja metoda autoregulacji od innych?Dlaczego stawia si tak wysokie wymagania przy jej popularyzacji?


12/73

Rzecz w tym, e proponowana przeze mnie metoda opiera si naczciowym wykorzystaniu elementw hipnotechniki, Zastosowaniehipnozy przy nauce autoregulacji wymaga kontroli medycznej.Zapewnia jednoczenie niezwykle wysok, w porwnaniu z innymimetodami, szybko jej opanowania.

W ksice znajdziecie kilka praktycznych sposobw zastosowania

metody. Na przykad jak pozby si nadmiernego napicia lubzmczenia, szybko odzyska utracone siy.

Ksika ta ma suy tym, ktrzy zechc zapozna si z metodautoregulacji i posugiwa si ni jako instrumentem w celupomylnego osignicia twrczych i yciowych celw, dlazachowania zdrowia i dugowiecznoci. Ma ona rwnie suyspecjalistom, ktrzy zajmuj si , problemami autoregulacji. Trzebapamita, e autoregulacja chocia bardzo prosta w opanowaniu wstosunku do innych metod i systemw nie jest adn czarodziejsk

paeczk, ale metod medyczn, wymagajc konsekwentnej pracy izaufania.


13/73

Od baletu do lotu w kosmos albokorzyci z autoregulacji

Jeli czujesz si zmczony intensywn prac umysow lubfizyczn, a na wypoczynek czy sen nie masz warunkw ani czasu przypomocy autoregulacji szybko odzyskasz si. Nawet nie odchodzcze swego miejsca pracy.

Za pomoc autoregulacji organizm bez trudu przechodzi odjednego typu dziaalnoci do innego,

Autoregulacja pomoe Ci pozby si emocji negatywnych. Moesz wykorzysta t metod do szybszej realizacji znanych

form sugestii (stosowanych np. w autotreningu), takich jak:

relaksujca ("odpram si, oddycham, czuj ciepo i przyjemnsenno..."), dajca komfort (czuj si doskonale, mam duo siy")tonizujca (jestem peen radoci i energii, gotw do pracy..."),regulujca i inne.

Autoregulacja przypieszy przyswojenie nawykwprofesjonalnych oraz pomoe skutecznie i szybko opanowa dowolnynowy typ dziaalnoci od baletu do treningu organizmu przed lotemkosmicznym.

Pomoe Ci take w mniejszym stopniu ulega chorobom,

podtrzymywa dobr sprawno, a w koniecznym przypadku zmobilizowa wszystkie siy do wykonania na przykad rekordowegoskoku, albo do pokonania sytuacji stresowych czy depresji.

Po opanowaniu nawykw autoregulacji pomoesz lekarzowi wtrakcie kuracji, wykonujc zalecane przez niego wiczeniapsychofizjologiczne i psychoterapeutyczne autosugestie. Za pomocautoregulacji zwikszysz siy obronne organizmu, co wzmocni efektleczenia.

Przy postanowieniu, by rzuci palenie, albo pozby si innych,

szkodliwych naogw autoregulacja doskonale wesprze si Twojejwoli.Stanowi ona bowiem rodzaj instrumentu, ktry pozwoli Ci rozwin

w danym kierunku Twoje wolicjonalne, twrcze, fizyczne i adaptacyjne(obronno-przystosowawcze) moliwoci.

Od najmodszych lat marzysz o tym, by kierowa sob, by panemwasnych sw i postpkw, samemu ksztatowa charakter.Autoregulacja pomoe Ci nastroi cay organizm w kierunkuosignicia tych celw.


14/73

Jest taki szczeglny stan...

... w ktrym oddycha si lekko i swobodnie. Wszystko wewntrzjakby si uwalnia. Trudno to wyrazi sowami, gdy kady moe

odczuwa ten stan inaczej. Jest to jednak zawsze zadziwiajcoprzyjemna harmonia w organizmie, rwnowaga duszy i ciaa. Gowastaje si jakby pusta", adnych myli, nie chce si na nic zwracauwagi. Cae ciao wypoczywa, gromadzi siy.

Objawy tego stanu czasami powstaj same. Na przykad, gdyczowiek bardzo si zmczy i potem siedzi osowiay, bezmylniewpatrujc si w jeden punkt. Mzg uruchamia wtedy reakcjeobronno-odtwarzajce, przeczajce ze straty si do ich gromadzenia.

Inny przykad: biegacz wyczerpawszy siy, czyni ostatni wysiek

przed met i nagle nastpuje u niego drugi oddech": lej oddycha,ciao staje si niezwykle lekkie, bieg wydaje si przyjemny do tegostopnia, e teraz zawodnik ju mgby biec i biec. Bowiem u niegopod naporem krytycznego obcienia odruchowo, automatyczniewczy si szczeglny stan odbudowy, zadziaa mechanizmekonomicznego wykorzystania energii.

Czasami ten stan harmonii wcza si we nie, szczeglnie u dzieci,ktre wtedy lataj".Jest to zawsze stan komfortu wewntrznego, kiedy prawdziwie,

naturalnie i gboko oddychasz.Niewane, z jakich przyczyn i za pomoc jakich sposobw powstaje

ten szczeglny, psychofizyczny stan. Zaistniawszy odbudowujezniszczone lub naruszone funkcje neuropsychiczne i fizjologiczne,leczy i odmadza organizm.

Do osignicia tego zadziwiajcego, yciodajnego stanu djogowie i buddyci, nazywajc go nirwan. Ma on jeszcze kilka innychokrele: medytacja Wielkie Nic, stan okultystyczny, stan zen, stanmistyczny, autohipnoza, pogrenie autogenne... My nazywamy go

stanem autoregulacji bez wzgldu na rnorodno metod osiganiatego stanu chodzi o to samo. Rne s jedynie sposoby jegowywoywania oraz ukierunkowanie praktycznego zastosowania.

W naszej metodzie autoregulacji w porwnaniu z innymi, znanymimetodami osignicie podanego stanu nastpuje niezwykleszybko, a jego zastosowanie moe by uniwersalne.

Oto przykad: jeli w treningu autogennym autoregulacja jestwywoywana w warunkach rozlunienia nerwowo-miniowego, wnieruchomej, wygodnej pozycji to autoregulacja, stosowana wedug


15/73

mojej metody nastpi nawet w pozycji stojcej na jednej nodze i nadodatek w ruchu. Osignwszy ju ten szczeglny stan, czowiekmoe wykorzysta go do nauki nowego taca, pisania na rzekomejmaszynie, utrwalenia nawykw prowadzenia samochodu lubsamolotu, skakania z wyimaginowanym spadochronem, wywoywaniastanu niewakoci przed lotem w kosmos czy wykonywania

skomplikowanych wicze fizycznych.Niekiedy w stanie autoregulacji powstaj zdumiewajce doznania.

Pojawia si nie tylko naturalny oddech, lecz i niezwykle przyjemneuczucie bogostanu, euforii duchowej. Chce si piewa, lata! Jakbyspad kamie z piersi... wito duszy! A potem wiea gowa, jasnamyl. Poprzednie zmczenie i przeycia przechodz jak rk odj.Tryskasz energi, chci do pracy.

W tym stanie w mzgu (ktry, jak ustalili biochemicy, jest rwniegruczoem) wytwarzaj si wane dla normalnej pracy organizmu

hormony oraz tak zwane endomorfiny czyli narkotyki wewntrzne.Tworz one podstaw emocji pozytywnych, terapeutycznieoddziaywuj na prac narzdw, a take uczestnicz wwewntrznych mechanizmach adaptacji i znieczulenia.

Czowiek potrzebuje od czasu do czasu dowiadczy tegonaturalnego stanu wyzwolenia duchowego. Czsto siga wtedy posztuczne sposoby uwolnienia, czyli po papierosy, alkohol czynarkotyki. Nie wie, e uywki hamuj wytworzenie tych substancji worganizmie, ktrych obecno warunkuje w bogostan. Przecie

syndrom abstynencki czyli gd narkotyczny,, straszne ble"amania", wystpujce u narkomanw to nic innego jak wynikstumienia produkcji wewntrznych analgetykw!Jeden z narkomanw po opanowaniu autoregulacji, zacz j

stosowa w celu wywoania u siebie euforii bez uycia narkotykw.Wkrtce mg wyzwoli si z naogu. To samo dowiadczenieprzeprowadzono z alkoholikami, ktrzy pod kierunkiem lekarza,wywoywali za pomoc autoregulacji stan oszoomienia. A cilejstan komfortu psychicznego, wiry w siebie, wewntrznego luzu,

dobrego nastroju, towarzyszcego im zazwyczaj w stanie upojeniaalkoholowego. W ten sposb stymulowali produkcj endomorfin, copozwolio uwolni si od zgubnego naogu. Dowiadczenia te staysi podstaw oryginalnej metodyki leczenia alkoholizmu metodautoregulacji.

Uczucie wyzwolenia wewntrznego doskonale wyrazia aktorkaLudmia Kasatkina. Na spotkaniu zorganizowanym w lutym 1988roku dowiadczywszy stanu autoregulacji powiedziaa:

Przez tyle lat dyam do tej swobody, l w kocu j osignam!


16/73

A co to za swoboda? zapyta j wtedy Michai Ulianow. Widzisz Misza, wszyscy na mnie patrz, a ja stoj z wycignitymi

rkoma, jak ptak, w takiej swobodnej pozycji i jest mi wszystkojedno!

Umiejtno autoregulacji przydaje si bardzo ludziom teatru.Aktorom pomaga wcieli si w rol,

W naszych czasach czowiek szczeglnie potrzebuje odzyskaniawiary w siebie i we wasne siy. Codziennie syszymy bowiem ozagroeniach wojn atomow. Katastrof ekologiczn.Nieubaganym pochodem AIDS. Wszystko to chcemy czy nie odkada si w naszej podwiadomoci, w komrkach pamici istamtd prowadzi swoj niszczycielsk dziaalno. Tracc wiar wjutro, czowiek staje si niespokojny, nerwowy, pozbywa sinaturalnej zdolnoci mobilizacji si w momencie zagroenia.

Oto jeden z charakterystycznych przykadw. Kobieta, ktra

cakiem niedawno wystpowaa w telewizji w grupie osb,koczcych kurs nauki autoregulacji, po katastrofie samochodowejznalaza si w szpitalu na oddziale urazowym. Lekarzy uprzedzono,e chora jest zdolna obchodzi si bez lekw znieczulajcych. Caa wgipsie i bandaach, z cierpic min, nie zgadzaa si jednak waden sposb na wywoanie stanu autoregulacji dla pozbycia siblu: Nie mog, nie potrafi. Rbcie zastrzyki! W kocu wyraziazgod, ale pod warunkiem, e lekarz, ktry uczy j autoregulacji bdzie stal obok. Stan. Pacjentka w mgnieniu oka wywoaa u

siebie waciwy stan, po kilku chwilach bl min a ona samaprzeobrazia si, otworzya oczy, chwycia za lusterko i... zaczapoprawia urod!

Moja refleksja: oto do czego przyzwyczailimy si: obok nasbezwzgldnie musi znale si jaki kierownik czy naczelnik!Przestalimy bowiem wierzy w siebie... T wiar trzeba wzmacniawszelkimi sposobami. Pomoe nam w tym autoregulacja specyficzne narzdzie ksztatowania siebie.

Reasumujc: w czym tkwi istota tego szczeglnego stanu, ktry

wywouje autoregulacja? Jest to moim zdaniem gboki zwizekduszy zciaem. To poczenie ducha z materi, wi psychiki zfizjologi w sanskrycie nazywa si joga" co znaczy zwizek, wi.

Punkt oparcia to wi wewntrzna. Opanowawszy j, monawywoywa u siebie procesy odnowy wyprzedzajc krytycznemomenty obcienia i przemczenia. Zechcesz, by rce stay silejsze s, szybujesz nimi; chcesz poprawi oddech ju oddychaszlekko i swobodnie; zapragne, by w czasie upau stao si niecochodniej oto odczucie upau mija, postanowie si uspokoi


17/73

masz spokj.


18/73

Midzy snem a jaw

W tym specyficznym stanie wszystkie systemy mzgu s jakbyodblokowane, gotowe do nowego przeczenia si w zalenoci od

komendy czyli wskazwki woli. Czowiek czuje wtedy wewntrzn,przyjemn pustk, odosobnienie od wiata i od siebie, rwnowagduchow i fizyczn.

Nie ma rzeczy wanych i mniej wanych. Chce si trwa iwypoczywa nie reagujc na nic.

Ta przyjemna rwnowaga jest stanem, w ktrym dusza i ciao wypoczywaj,l w tym czasie organizm wykazuje zwikszon gotowo do realizacjikadego pragnienia, reaguje na kady wysiek woli. Zayczye sobienp. odby przejadk na rowerze lub popywa w rzece nagle rce

i nogi wczaj si w ruch, odpowiednio zmienia si rytm oddychaniai praca serca, czujesz nawet wiatr, wiejcy prosto w twarz. Dookoasiebie czujesz wod. Nawet ptaki mog wierka na wyrosych niewiadomo skd drzewach...

W tym specyficznie naturalnym stanie moesz wysikiem woliprzecza wewntrzne procesy organizmu. To naprawd jestmoliwe! Taki szczeglny stan wiadomoci (a dokadniej psychiki, ajeszcze cilej stan psychofizjologiczny) jest znany od dawna podnazw "hipnozy".

Jednake my zajmujemy si autoregulacj czyli tym, w jakisposb czowiek moe opanowa ten stan samodzielnie. W celurealizacji wasnych pragnie, a nie komend, wydawanych przezhipnotyzera.

Chocia podoe mechanizmu hipnozy i autoregulacji jestidentyczne! Udowodniem ten punkt widzenia praktycznie tym, etysice ludzi ucz si nowej metody autoregulacji za pomoc sugestiihipnotycznych. Caa rnica midzy hipnoz a moj metod polegana tym, e do wywoania stanu hipnozy konieczny jest hipnozyter.Za przy autoregulacji czowiek sam kontroluje i kieruje swoimiprocesami hipnotycznymi. Za pomoc autoregulacji czowiek jest wstanie robi ze sob to wszystko, co wykonywaby kierowany przezhipnotyzera tyle, e sam sob kieruje.

Przypomnijmy raz jeszcze, jak to siedzimy w chwili zmczenia,osowiali wpatrujc si w jeden punkt. Wtedy w gbi naszego mzguzachodzi proces przemieszczenia energii z miejsc bardziej napitychdo mniej napitych. Mzg odpoczywa i regeneruje swoje siy. Wchwilach zmczenia ta reakcja mzgu nastpuje samoczynnie, bez


19/73

udziau naszej woli. Autoregulacja umoliwia wiadome wczanie tejobronno-regenerujcej reakcji mzgu. Dziki opanowaniu tej metodystajemy si zdolni w odpowiednim czasie wyprzedza uczuciezmczenia, chroni system nerwowy przed nadmiernymobcieniem, czyli dba o zdrowie i naleyt kondycj

Objawy szczeglnego stanu neutralnego pojawiaj si za kadym

razem, gdy dziaalno mzgu "przecza si" z jednego systemupracy na drugi. Na przykad, przed samym zaniciem albo rankiem,w momencie przebudzenia znajdujemy si w takim stanieporednim, kiedy ju nie pimy, ale jeszcze nie zupenieprzebudzilimy si. Ten stan poredni midzy snem aprzebudzeniem najbardziej sprzyja autosugestii. Ma on wartouzdrawiajc, psychoterapeuci zalecaj nieraz pacjentom, bynauczyli si odrnia w stan i potem wykorzystywa go w celuautosugestii. Autoregulacja znakomicie uatwi takie dziaanie.

Stan "midzy snem a jaw" jest doskonale znany w hipnologii.Charakteryzuje si nim pierwsze, wstpne stadium hipnozy, kiedypacjent odczuwa lekk senno, oszoomienie i gotowo dopodporzdkowania si gosowi oraz dziaaniom hipnotyzera. Tojeszcze nie jest hipnoza ale ju gotowo do stanu hipnotycznego:psychika i organizm pacjenta zaczyna by cakowiciepodporzdkowany komendom z zewntrz. , Z punktu widzenia naukistan neutralny mona przedstawi nastpujco, wyobramy sobie,e zazwyczaj w mzgu nieprzerwanie trwa konfrontacja

konkurujcych ze sob sygnaw: widz przedmiot, dotykam go,sysz dwik przy postukiwaniu i tak dalej. Sygnay te, pochodzcez rnych analizatorw (wzroku, suchu) albo rejestruj postrzeganyprzedmiot, albo go odrzucaj. Jeli ktry z analizatorw niepotwierdzi sygnaw innego, ale na przykad zaprzeczy mu(powiedzmy, e palec przechodzi przez szklank jak przez pustprzestrze), wczaj si wtedy inne, dodatkowe ukadyanalizatorw, sprawdzajce wzajemnie swoje dane. Mzgeksperymentuje. Tak wyglda uproszczony model zwyczajnej pracy naszego

mzgu.W stanie neutralnym nie wystpuje analiza. Wszystko, co nas otacza,

nabiera takiego samego znaczenia. Psychika czowieka zostaapodporzdkowana gotowoci postrzegania rzeczywistoci zokrelonego, zaprogramowanego punktu widzenia. Na przykadczowiek w stanie hipnotycznym otrzyma od hipnotyzera komend,e wszystko co go otacza, jest koloru rowego. W jego organizmienie wystpuj adne sygnay przeciwstawiajce si. Zasad ichkonkurencyjnej konfrontacji zamienia zasada podporzdkowania


20/73

otrzymanym wytycznym. Wszystkie analizatory przeczyy si najeden kierunek faz, przestrojon na jedn fal: mzg wybierze zogromnej liczby sygnaw tylko te, ktre potwierdzaj i realizujprzyjt komend: e cay wiat jest rowy. Inne sygnay ulegajzablokowaniu.

Wyobracie sobie teraz, e w chwili uoglnienia komendy z

caego rnorodnego, nieskoczonego wiata wewntrznegoczowieka intensywnie syntetyzuje si informacja, skierowana tylkona jeden, zadany temat. Z blokad wszystkiego, co temu przeszkadza.Ten ukierunkowany stan, w ktrym zamiast wielu konkurujcych ze sobognisk pobudzenia w strukturze kory mzgowej formuje sijednokierunkowy mechanizm organizacji dziaalnoci psychicznejnazywany faz albo stanem fazowym. Tak, na przykad, zakochanymodzieniec, cokolwiek robi, o czymkolwiek myli wszystkie jegomyli i tak skierowane s na obiekt uwielbienia!

Wywoanie niezbdnej fazy, w ktrej ulegaj mobilizacji wszystkiesiy organizmu jest moliwe jedynie poprzez stan neutralny.

Fain G., ktra opanowaa autoregulacj, poproszono, by wywoaau siebie specyficzny stan, w ktrym bdzie wzlatujcym ptakiem.Tylko przez jedn minut! Faina siedziaa na krzele. Osignwszystan wzleciaa": rce przesuny si na boki lekko i pynnie. Twarzstaa si zachwycajco pikna (w ogle w stanie autoregulacji spadanapicie nerwowe i twarze kobiet odsaniaj zdumiewajc urod!)Jej oddech sta si harmonijny, co dao si zauway po zgodnym

rytmie piersi, tuowia i rk. Nagle kibi Fainy gwatownie si wygia,ramiona zamachay, jedno w gr, drugie w d, a potem rceopady. Odetchna spokojniej, otworzya oczy. Kilka sekundsiedziaa nieporuszona, po czym dosza do siebie, umiechna si ipowiedziaa:

Jak wspaniale! Tak cudownie jeszcze nigdy nie byo! Wzgrzapode mn, i stogi siana, takie malekie. Nic nie musiaam wymyla,obraz powsta sam...

Opowiadajc doznania Faina trzyma rce jako dziwnie,

nieruchomo na kolanach, donie wygite w bok, jak u gryfa. A to co? pytam wskazujc na jej rce. Co to? drgna, zblada, potrzsna rkami, roztara donie.

Tego sobie nie zadaam", one same si tak uoyy!Co si stao? Ot ograniczenie czasu do jednej minuty,

przeszkodzio w organizacji pracy mzgu.A oto inny przypadek. Po kursie autoregulacji przybiega do nas

jedna z kobiet, lekarka. Bya w panice: Boj si, e mimo woli dam polecenie sercu, by si zatrzymao a


21/73

ono posucha! Wczoraj po zajciach sprbowaampoeksperymentowa w domu. Wyobraziam sobie, e jestemSzalapinem. Nagle plecy wyprostoway si, a gos zagrzmia basem.Ca noc trzsam si ze strachu, e wydam niebezpieczny rozkaz,by moje serce si zatrzymao i ono posucha!

Wyjanilimy jej, e to niemoliwe. Z dwu powodw. Autoregulacja

jest bowiem spraw woli, eby wywoa autoregulacj potrzebawysiku woli po pierwsze. Po drugie za wszystkie negatywneidee, przeczce instynktowi samozachowawczemu, s niewiadomieneutralizowane w procesie autoregulacji.Jeli w hipnozie mona za pomoc cudzej woli, dziaajcej z

zewntrz, narzuci wstrtne lub bolesne odczucia, na przykadoparzenia przy poarze to za pomoc autoregulacji wywoa cotakiego przychodzi znacznie trudniej.

Wracajmy jednak do naszego stanu neutralnego. Tym razem

sprbujmy go uj z punktu widzenia psychofizjologii. Wyobramysobie kor mzgow. Zazwyczaj nieprzerwanie trwa w niej konkurencja wieluognisk pobudzenia dominant. Te pobudzenia nawzajem neutralizuj swjwpyw na przebieg wewntrznych, fizjologicznych procesworganizmu. Poniewa proces mylowy nie jest skrpowany procesamifizjologicznymi moemy podejmowa twrcze decyzje. Procesypsychiczne s jakby autonomiczne, przebiegaj swobodnie,niezalenie od procesw fizjologicznych. Tak dzieje si normalnie.

Stan neutralny to cakiem inna sprawa.

Podczas niego kora mzgowa jest zrelaksowana". Dlatego nawet najmniejszywysiek woli pobudza aktywno mzgu, rozprzestrzeniajc si nawszystkie strefy. Wpyw tych stref zaley od treci wskazwkipsychologicznej: zasugerowae, e chcesz piewa jak Szalapin wczaj si struktury mzgu, zwizane ze piewem. Zasugerowaeco innego aktywizuj si inne odcinki mzgu. To zjawiskonazywamy logiczn aktywnoci dominant albo kierowanym stanemfazowym.


22/73

Podleczysz si sam!

W kocu lat siedemdziesitych po ukoczeniu DagestaskiegoInstytutu Medycznego pracowaem jako lekarz internista w miejskim

szpitalu w Machaczkale. W tym czasie zajmowaem sisyntezowaniem procesw akupunktury i hipnozy. Wtedy wanieodkryto nowy, wczeniej nieznany nauce fenomen: reakcj punktwakupunktury mona byo wcza bez bezporedniego bodcafizycznego! Zwykle czyniono to za pomoc igy, prdu elektrycznego,masau laserem czy innych narzdzi. Okazao si, e monaoddziaywa na punkty sugesti hipnotyczn, wyjtkowo skuteczn.

Zazwyczaj podczas wykonywania akupunktury, kryterium trafienia igyw punkt stanowi zespl charakterystycznych odczu pacjenta:

omotanie, rozpieranie, osowiao, ciko, ciepo, czyprzebieganie prdu elektrycznego. Te odczucia nie powinny miecharakteru miejscowego (pod samym kocem igy mona odczuwapo prostu bl) ale odrzutowy, promieniujcy, przypominajcydziaanie prdu.

Odczucie prdu podczas zabiegw akupunktury powinno bybardzo wyrane. Na przykad przy leczeniu zapalenia rdzeniowychkorzonkw ldwiowych krgosupa czsto wykorzystuje si punkt wokolicy poladka Chua-tjao". Przy dokadnym trafieniu w niego

bije" na caym odcinku nerwu kulszowego, jak sznurem po nodze:od miejsca ukucia a do pity, a nawet od palcw nogi. Wtedyzdarzaj si cudowne efekty akupunktury.

Pamitam, e w gabinecie, w ktrym przyjmowaem, byo bardzociasno. Chorzy rozdzielili si wic na dwie grupy esk i msk. Wskad grupy eskiej wchodziy przede wszystkim staruszki. Caygabinet bab. Dzi wyleczysz im korzonki, jutro przyjd z blemzba. Bd cigle przychodzi. Dla kontaktu z ludmi, dlatowarzystwa. Dla mnie kiedy wejd w trans znika pojcie wieku.Komu trzeba wku igy, kogo wprowadzi w krtk hipnoz. Mwido babulki:

Droga moja, tutaj ci odremontujemy i uczynimy jak now.Odmodzimy!

Babcie siedz zadowolone niczym uczennice w szkole.Zaprzyjaniy si ze sob. Ktra w czyjej potrzebie chodzi do radynarodowej, inna zaatwia nowej przyjacice sprawy emerytalne.Mwi jedna z nich: Wracam po seansie do domu. Ssiadki, moje rwienice jak zwykle


23/73

siedz na awkach. A mnie tak lekko! Po prostu chce mi si obok nichprzelecie!

Kiedy w podrczniku jogi przeczytaem wskazwk, e aby pozbysi, blu gowy, naley wywoa uczucie ciepa w odcinku poniejkolan. Tak. przecie w tej strefie znajduje si znany cudowny punktIzu-sa-li! Ten punkt wykorzystuje si przy leczeniu prawie stu

chorb. Oglnowzmacniajce dziaanie tego punktu jest szerokoznane. Jak gosi legenda Chiczycy raz na p roku, podczas nowiu,przypalaj go profilaktycznie piounowym papierosem. Ten punktjest rzeczywicie wany przy blach gowy. Jeeli tak byoby celowesugerowa choremu w hipnozie wywoanie w tym punkcie odczuciaprdu.

W ten sposb zacza powstawa metoda hipnotycznegooddziaywania na punkty odruchogenne, przewidziane dowykorzystania jako aktywne, porednie ogniwo midzy kor

mzgow czowieka a wewntrznymi narzdami jego organizmu.Pracujc jednoczenie w dwch dziedzinach, w terapii odruchowej ihipnozie, doszedem wic do ich syntezy jakociowej.

Publicysta W.A. Agronowski, zapoznawszy si z moj metod,zwan sygnaln terapi odruchow, tak j opisa:

...Alijew przeprowadzajc w klinice kolejny seans hipnozyleczniczej, postanowi sprawdzi pewn ide od dawna chodzc"mu po gowie. W tym celu odczeka, kiedy chorzy pogryli si wenie, da kademu z nich flamaster, wydajc jednakowe polecenie:

Czujecie, jak od palcw ng do gry idzie energia, przypominajcasaby prd. Ta energia leczy wasz chorob. Rysujcie flamastremdrog ktr ona przebiega! Rysujcie!" zamar w oczekiwaniu,ciekaw, co chorzy uczyni. A oni, po prostu zaczli rysowaflamastrami linie na skrze. Kiedy Alijew obejrza je dokadnie, niemg uwierzy swoim oczom: linie idealnie zgadzay si z punktamiakupunktury! Przy czym u kadego chorego zahaczay" dokadnie ote punkty, ktre odpowiaday" jego chorobie! Ten, kto przypumy mia wrzd odka, rysowa wedug punktw, nakuwanych wanie

przy tej chorobie. Ten za, kto cierpia na zapalenie korzonkw,zaznacza punkty, zwykle pobudzane przy zapaleniu, A wszystko to zwrcie uwag przebiegao we nie! Ludzie, ktrzy wykonywalijego polecenie, nie mieli pojcia o istnieniu atlasu akupunktury inigdy nie byli leczeni igami...

Innymi sowy Alijew mg posadzi przed sob dziesi, sto, albotysic osb, upi tych, ktrzy s podatni na hipnoz, potemprzepuci" przez nich prd" i na tym uwaa swoj misj zaskoczon, przynajmniej do momentu, kiedy przyjdzie pacjentw


24/73

budzi. Ludzie sami si zdiagnozuj (i to bezbdnie, bokierunkowskazem jest chory narzd a on nigdy si nie myli! (i samisi podlecz) przy tym z solidnoci, o jakiej nie nio si lekarzom!)

Suchaj mojej komendy! wykrzykiwaby Chasaj Alijew stojcprzed mikrofonem na jakim stutysicznym stadionie. Do seansu...gotuj si! Prd...!

Ju sysz miech oficjeli z urzdowych gabinetw, gdy Alijewzgasza si do nich z tym numerem"..."

W przytoczonych przykadach dziaaa autoregulacja. Naturalnie na razie wczana przez hipnotyczn reakcj organizmuautomatyczna, odruchowa.

Kierowana autoregulacja pojawia si nieco pniej, kiedy lotnik-kasmonauta A.G. Nikolajew zaproponowa, bym pomyla nad tym,co zrobi, by dla wczenia punktw nie trzeba byo hipnotyzowakosmonautw na odlego, przez systemy cznoci. Jak nauczy

kosmonautw samodzielnie wcza u siebie punkty leczniczo-wzmacniajce?

W klinice, na kolejnym seansie psychoterapii prdemzaproponowaem jednemu z pacjentw, by odtworzy z pamicidowiadczone przed chwil odczucia. Kiedy pacjent usiowaskoncentrowa si na tym zadaniu, nieoczekiwanie dla samegosiebie (dla mnie te!) ponownie popad w sen hipnotyczny, podczasktrego realizoway si podane reakcje. Pomyaem, eopanowawszy autohipnoz, mgby nastawi si on na wywoanie

nie tylko odczuwania prdu, ale take innych reakcji organizmu.Moja decyzja bya suszna. Wystarczyo rozdzieli dwa stadia:

przyjcie komendy oraz jej automatyczn, odruchow realizacjprzez organizm. Dziki temu podziaowi przestaa bowiem istniesprzeczno, hamujca wiadomie-wolicjonaIn autoregulacj.Wykorzystujc waciwie autohipnoz, czowiek nie staje si poprostu picym robotem", ale zachowuje swobod twrczejrealizacji zadanych polece. Zamiast polece hipnotyzera moetake wykorzystywa swoje wasne wskazwki.

Pozostaje tylko nauczy go kierowanej autohipnozy.Z pocztku byo tak: hipnotyzowaem pacjenta zwykymi,

klasycznymi metodami. W hipnozie sugerowaem, e teraz sammoe w odpowiednim momencie z atwoci wprowadzi si w stanhipnotyczny. I posugujc si nim zdolny jest realizowa wasne cele.Naley wyobrazi je sobie w formie obrazu danych zmian worganizmie, bezporednio przed wczeniem reimu autoregulacji.

Dla uatwienia wczenia samodzielnie wywoywanego stanuhipnotycznego, dodatkowo sugerowaem pacjentowi, e autohipnoza


25/73

nastpi automatycznie. Wystarczy, e policzy w myli do piciupatrzc w jeden punkt i przebudzi si w dokadnie ustalonymmomencie.

Ta metoda opanowania wiadomie-wolicjonalnej autohipnozy jestznacznie dostpniejsza dla pacjenta, ni np. system treningu jogi,oparty na opracowaniu okrelonych, nieruchomych pozycji i

specjalnych sposobw oddychania oraz koncentracji uwagi co niekady jest w stanie opanowa.Po okoo dwu-trzech powtrkach takiego kursu okoo 30 procent

pacjentw utrwala sobie nawyk autoregulacji do tego stopnia, epotrafi posugiwa si nim przez wiele lat. A nawet samodzielnie gorozwija.Tak wyglda w skrcie podstawowa zasada uczenia si

autoregulacji za pomoc hipnozy. Mnstwo niuansw i wanychelementw tego procesu pozostaje w zakresie profesjonalnej

kompetencji lekarza-specjalisty.Przypominam, e uczenie przy pomocy hipnozy nie jest niczym

nowym. Tak na przykad, hipnoz stosuje si ju dawno przyintensywnym opanowaniu profesjonalnych nawykw. Czytalimy, ew Paryu utworzono laboratorium, w ktrym w cigu piciu czyszeciu godzinnych seansw

mona nauczy si szybkiego pisania na maszynie, prowadzeniasamochodu, a teraz opracowuje si tam nawet kurs kierowaniasportowym samolotem! Czy to nie cudowne przespae si pi

godzin w przyjemnym, uzdrawiajcym stanie i lataj ile duszazapragnie!

Dziki hipnozie szybko uczenia wzrasta dlatego, e caa uwagauczcego si jest skupiona na dziaaniu instruktaowym, ktre atworozprzestrzenia si na mechanizmy mzgowe.

Zastosowanie klasycznej hipnozy w celu nauki autoregulacji miaomiejsce jak ju pisaem na pocztku. Niestety nie jest szerokodostpne.

W tym miejscu entuzjaci treningu autogennego wykrzykn:

No i dali si zapa we wasne sieci, nowatorzy! Klucz Alijewapasuje tylko wybranym, podatnym na hipnoz osobnikom. A naszautotrening suy wszystkim!

Zaraz! Zaraz! Przecie badanie osb szybko uczcych siautotreningu wykazao, e najefektywniej opanowuj t metodludzie, podatni take na hipnoz! Pozostali chocia pragn i starajsi nie mog osign tego stanu. Ponadto zastosowanieautotreningu jest ograniczone i oderwane od prawdziwego,aktywnego ycia czowieka. Wyobramy bowiem sobie, e czowiek


26/73

pracuje w zwykym rytmie w fabryce. A tu proponuj mu, eby sipooy, rozluni i ogrza praw nog. To jest po prostu niemoliwe,niewykonalne! Za w moliwociach autoregulacji kryj si ogromneperspektywy rozwoju czowieka.


27/73

Przywoa waciwy obraz

Wemy do rki nitk z wiszc na jej kocu kulk. Zakryjmy oczy iwyobramy sobie, e kulka zatacza koo albo koysze si po prostej

ruchem wahadowym. Nastpi prosta reakcja psychomotoryczna, wktrej psychomotoryczn szeroko wykorzystuje si w celu okreleniastopnia palce mimo woli powtarza bd obraz ruchu. T lubpodobn reakcj sugestii przy hipnozie. Jeli reakcja zachodzi pacjent bdzie podatny na hipnoz.Jednake wczeniej nie wiedziano, e jeli pacjentowi pozwoli

przez pewien czas pozostawa w wiczeniu psychomotorycznym zagbi si on w stan hipnotyczny. Albo jeli zaproponowa muzatrzymanie uwagi na jakim obrazie i uczyni to z powodzeniem

znw moe znale si w stanie hipnozy. Ten odkryty przeze mniefenomen leg u podstaw opracowywanego systemu przyswajaniaautoregulacji. Rzecz caa polega na tym, jak dla danego,konkretnego pacjenta znale ten optymalny, odpowiadajcy jegostanowi psychicznemu w danym momencie kluczowy obraz, ktrybez trudu utrwali i ktry nastpnie stanie si hipnogenny.

Oto i caa nauka, w ktrej najistotniejsz rol spenia lekarz, jegotwrcze poszukiwania oraz cechy odkrywczego a zarazem i przenikliwego

psychologa!

Najprostszym obrazem dla wikszoci ludzi, atwo dajcym siskontrolowa zarwno przez lekarza, jak i przez pacjenta jest w naszymsystemie nauczania obraz wycignitych przed sob rk, ktre cz si irozchodz. Nie trzeba pacjentowi zasania oczu, niech patrzy ipodziwia jak rce same chodz. Zdziwienie wywouje dodatkowapodpora emocjonalna lekki efekt psychologiczny, ktrego energiajest niezbdna do wczenia caociowej reakcji mzgowej przejciaw stan hipnozy. Kiedy pacjent ju osign ten stan. zaczynamy musugerowa, e teraz, przy powtrzeniu, moe wywoa ten sam stanbez pomocy z zewntrz. A jedynie przez wczenie wyuczonej reakcjipsychomotorycznej.

Do nauki autoregulacji naley przygotowa si psychologicznie. Naprzykad popatrze, jak to robi inni, ktrzy ju t sztuk opanowali.czerpa natchnienie z ich sukcesw.

Przed wiczeniem pacjent powinien by odprony, wewntrzniespokojny i zachowywa si tak, jakby to bya zabawa, podczas ktrejnie odpowiada si za bdy, a wszystkie reakcje i wraenia sszczere,


28/73

Oto system wicze, stosowanych zwykle przez lekarzy OrodkaAutoregulacji podczas nauki metody i podczas jej demonstrowania,

wiczenie 1

Przy wykonywaniu tego i innych wicze, jak rwnie caego cyklu

nauki, mona zastosowa zasad sugestii poredniej. Dziaa onasilniej ni bezporednie podawanie instrukcji i wskazwek. W tymcelu to, co lekarz chce powiedzie uczcemu si, przekazujeobecnym w taki sposb, jak gdyby komentowa procesy. Jeli pacjentjest sam, lekarz zwraca si do niego tak, jakby na jego przykadzieukazywa prawidowy dla wszystkich przebieg procesw.

Lekarz prosi, by wiczcy wycign ramiona i trzyma je przedsob bez napicia. Nie powinny one zbiega si. Oczy mog byotwarte. W tej pozycji u wszystkich rce maj tendencj przesuwania

si na boki. Zatrzymuje je jedynie stan napicia. Uczcy niepowinien napina mini i przeszkadza rkom. Niech si rozejd naboki. Im szerzej, tym lepiej. Lekkie jak pirka.

Lekarz podpowiada, by nie porusza umylnie rkami, l nie naleysobie niczego sugerowa. Wystarczy nie przeszkadza. Rce pjdsame. To automat.

Pacjent niech patrzy na rce i analizuje, co si z nimi dzieje. Towyzwala go z napicia. Jeli lekarz potrafi wyjani pacjentowi istotwiczenia, a on przyj konieczno rozchodzenia si rk jako reakcj

prawidow bdzie pomaga sobie w znalezieniu stanuneutralnoci, czyli takiego, ktry nie przeszkadza ruchom rk.

A lekarzowi poprawi si nastrj i jego glos nabra pewnoci.Przecie on te nie jest wolny od emocji l Powstaje efektwzmacniajcego sprzenia zwrotnego.

Rce zaczynaj rozchodzi si szybciejlLekarz prbuje doda pacjentowi otuchy, chwali go za zdolno

koncentracji na waciwej reakcji. Mwi, e wkrtce opanujeautoregulacj. Wzmacnia reakcj sugestiami: Wspanialerozchodz si rce! Bardzo dobrze! Znakomicie!"Jeli s przy tym widzowie, sowa lekarza mog by skierowane do

nich oddziaywujc jak silna, porednia sugestia. Mona powiedzie: Spjrzcie, jak coraz szybciej rozchodz mu si rce, staj si corazlejsze. Poprawia si samopoczucie. Z kadym wiczeniem reakcjastaje si gbsza!Jeeli w trakcie pierwszego wiczenia rce jakiego wyjtkowo

odpornego osobnika nie rozeszy si proponuj rozoy jewiadomie.


29/73

Kolejne wiczenie przeprowadza si bezporednio po pierwszym.

wiczenie 2

Jeeli rce rozeszy si bardzo dobrze!U niektrych pacjentw ju podczas tej czynnoci

psychomotorycznej powstaje gboki stan neutralny. Nawet ich oczyzaczynaj si zamyka. Jeli pozostaj otwarte staj sinieruchome. Nie naley zachca do zamykania oczu, gdy niezachodzi taka potrzeba.

Gdy pacjent usiuje zrzuci narastajce odrtwienie, proponuj,eby tego nie robi. Mwi: Niech stan si pogbia. Im gbszy,tym poyteczniejszy dla zdrowia i nauki. Tym przyjemniejszy!

Pogbienie stanu realizuje si drugim poleceniem. Sownieformuuje si obraz, e rce zaczynaj si schodzi, przyciga.

Temu procesowi towarzysz sugestie wzmacniajce: Rceprzesuwaj si prdzej! Proponuje si patrze na zbliajce si dosiebie rce. Widok automatycznie poruszajcych si rk zajmujeuwag pacjenta, stwarza efekt emocjonalny, konieczny dla rozwojustanu szczeglnego.

wiczenie 3

W trakcie wykonywania dwch pierwszych wicze uwagauczcego coraz bardziej si skupia na zbliajcych si do siebierkach. Tworzy si sztuka uwagi. Ten punkt uwagi naleywykorzysta do rozwoju tworzcego si stanu. Mona wzmocniwraenie obrazu w ten sposb, e do lekarza znajduje si wprzypuszczalnym rodku zblienia rk. Dalej mwi: Rce wraz ztuowiem id za moja doni! I cofa si, jakby przycigajc swojrk uwag pacjenta, starajc si niczym jej nie zakci.Jeeli lekarz znajduje si w odlegoci od pacjenta, wszystko to

wyraa jedynie sowami.Rce i cay tuw pacjenta pocigno" naprzd. Powstaa silna

emocjonalna podpora! Tuw przesun si! (l jak po tym mona niepogbia swego stanu!) Kiedy tuw przesun si do przoduskaniajc si za doni lekarza, reakcj nasila si wzmacniajcymireplikami: Wspaniale, teraz zawadnie pan swoim organizmem. Ma pandoskonae samopoczucie, znakomit pami, uwag i jasnoumysu, znakomicie pan sypia! Cignie pana do przodu, nogi samesi przesuwaj! (Prosz zwrci uwag, e lekarz stosuje ten zabieg


30/73

w celu psychoterapeutycznym, szczeglnie w tej czci wiczenia,przy ktrej obserwuje si u pacjenta zwikszon reakcj nasugesti). Nogi pacjenta jakby chciay oderwa si od podogi i przydobrej reakcji wykonuj kroki do przodu.Jeli przy niedostatecznie pogbionym stanie nie zachodzi

oczekiwana reakcja mona przerwa wiczenie i przej do

kolejnego. Ale mona rwnie powtarza to samo kilka razy. dopkinogi nie przesun si, a wywoany stan si nie pogbi zaporednictwem wykonanego ruchu.

wiczenie 4

Kiedyju uczcy przesun si do przodu, lekarz sugeruje, e teraztuw zacznie skania si w przeciwn stron do tyu. Przy czymlekarz moe swoj do zbliy do pacjenta, jakby naciskajc,

popychajc go na odlego w celu wzmocnienia obrazu. Jego do,oczywicie nie wydziela przy tym adnego mistycznego czymagnetycznego promieniowania. Gest jest silnym narzdziemoddziaywania na najgbsze pokady psychiki ludzkiej. Tuwpacjenta zaczyna skania si do tyu. Lekarz podchodzi do niego iasekuruje, by nie upad.

wiczenie 5

Kiedy tuw przesun si do tyu, lekarz musi wykaza cae swepsychologiczne i pedagogiczne mistrzostwo. Informuje pacjenta, ejego ciao zgina si do tyu a krgosup jak elastyczna struna wdruje" coraz niej, cignc do pozycji mostka"! Ciao pacjentazaczyna si napra. Jeli pod wpywem dodatkowych sugestii zginasi coraz bardziej sukces!

W tym miejscu zaczyna si ukierunkowan, intensywn nauk: Teraz moecie sami wywoa gboki stan specjalny, potrzebny doosignicia autoregulacji. Siedzc, stojc, lec, w haasie i ciszy, wkadych warunkach moecie natychmiast wczy u siebie podanystan i wykorzysta go do wypoczynku, nastrojenia si do pracy,poprawy samopoczucia i w innych celach. Z kadym nastpnymwiczeniem stan si pogbia i sprzyja poprawie oglnegosamopoczucia. Przed wyjciem z niego zawsze czuje si wieo wcaym ciele i jasno myli!Trwa psychoterapia: kada sekunda znajdowania si w stanie

autoregulacji jest na wag zota!


31/73

A oto kilka innych wariantw form sugestii: W stanie autoregulacjipoprawia si stan caego organizmu. Wszystko, co przedtem nie byow porzdku dochodzi do normy. Takie jest prawo natury.Jakiegokolwiek zadania si podejmiecie wszystko prowadzi dopoprawy zdrowia!

Albo: Wyjcie ze stanu autoregulacji powinno nastpowa zawsze z

odwieon gow! Jak po zimnym prysznicu ! cilej mwic,najpierw sauna, a potem zimny, orzewiajcy natrysk! Bdzie w waswicej ycia!

Dalej lekarz prosi, by pacjent po kilku sekundach sam wyszed ze stanu. Abyprzecignij si i wykona kilka wicze gimnastycznych, jak pogbokim, nocnym nie.

Inne wiczenia

W zalenoci od sytuacji, gdy na przykad jakie wiczenie si nieudao, mona wykona inne. Nie wane jakie, wane by znalewaciwe. Naley wyprbowa wiele programw, by trafi wreszciena ten waciwy. Przy czym po zastosowaniu kolejnego programunaley odczeka chwil na oczekiwany wynik. Czas reakcji moeprzebiega rnie od 1 do 5-3 sekund. Najczciej bardziejaktywnie realizuj si te zaprogramowane reakcje, ktre natrafiaj worganizmie na uksztatowane wczeniej stereotypy.

Na przykad lekarz mwi do pacjenta: Prosz stan prosto,

postara si by zupenie pasywnym i jakby z boku obserwowa, najaki program ciao bdzie reagowa aktywnie i automatycznie. Przytym prosz nic sobie nie sugerowa, po prostu tylko obserwowa!

Gdy jakie wiczenie si nie udao mona sprbowa wykona inne.Przy ktrym poleceniu nogi czy rce, ramiona lub gowa zaczynaj

nagle reagowa...Potem lekarz zaczyna dawa polecenia: Wasze rce ju nie s

waszymi rkoma. To rce automobilisty, prowadzcego samochd.Przed nim ostry zakrt w prawo. Popatrzmy co robi rce. Prosz imnie przeszkadza, a tylko je obserwowa!

Lekarz prosi, by to wiczenie wykonywa powoli.Przypumy jednak, e rce nie wykonay zadania, gdy pacjent

nigdy nie dowiadczy podobnego stanu, jako e nie umie prowadzisamochodu. Wobec tego przywouje si inny obraz. Na przykadsiatkarza, przygotowujcego si do zagrywki. Dobrze, jeli przedtemrkom i tuowiu pacjenta nada odpowiedni pozycj. Wtedy efektmoe by lepszy.

Mona take posuy si obrazem tenisisty. Albo pywaka,


32/73

przepywajcego wezbran rzek. Rowerzysty, ciarowca, boksera,szermierza, spadochroniarza i tak dalej.

Przy ktrym poleceniu nogi czy rce. ramiona lub gowa, a bymoe i oddech nagle zaczyna reagowa. Rce na przykad,zaczynaj pywa, palce poruszaj si, jakby pisay na jakiejrzekomej maszynie. Efekty mog by najrniejsze. Co zaczo si

dzia! Z zasady reakcj wywouje obraz dziaania znany z yciacodziennego.

Kiedy lekarz zauway pocztek reakcji, zaczyna j rozwija mwicpacjentowi sowa pene zachty, zapewniajc, ze z kad sekundreakcja si wzmacnia. W ten sposb sprzyja wywoaniu danegostanu. Nastpnie u pacjenta wcza si caociowa reakcja mzgu nastpuje gboki stan specjalny.

W kocu wykorzystujc fantazj twrcz, zdolno obserwacji iwytrwao lekarz znajduje pierwszy klucz stanu, w ktrym nastpuje

wypracowanie nawyku autoregulacji.Przedstawiona zasada rni si nowym podejciem od znanej

metody sugestii, stosowanej przy hipnozie przede wszystkim tym, ezamiast wielokrotnego powtarzania czy wbijania" jakiej formukisugestii proponuje si pacjentowi kalejdoskop obrazw w celuwywoania obrazu indukujcego (wzbudzajcego), ktry wodpowiedzi wczy aktywn reakcj A tym samym wywoa podanystan.Jeeli podczas treningu uday si pacjentowi pierwsze wiczenia,

mona wywoa uczucie lotu lub inne, dajce poczucie komfortu iwewntrznej swobody

Uczucie lotu. U pacjenta wzlatuj rce, zaczyna naturalnieoddycha. Czasami pojawia si stan euforii.

A jeli rce nie reaguj? Nie trzeba skupia na tym uwagiwiczcego. Naley szuka innej sugestii, ktra wywoa podanreakcj. L

Moliwoci stosowania metody autoregulacji s ogromne.Jeli naleao znale pierwszy klucz w celu wywoana

pocztkowego stanu, by pacjent naby dowiadczenia to drugi kluczjest mu potrzebny do samodzielnego wywoania tego stanu. Obydwaklucze mog by identyczne. Stereotyp dziaania (w rodzajurozchodzenia si i czenia rk), ktry wywoa stan pierwotny, moezosta wykorzystany do wczenia reimu autoregulacji. Wystarczyutrwali kolejno czynnoci.

Osobisty klucz mona zmodyfikowa. Na przykad sprowadzi go doformy liczenia w myli do piciu, przy spenieniu warunku, e wzrokpacjenta jest skierowany w jeden punkt. Albo liczenia do dziesiciu


33/73

przy trzech skinieniach gowy... Wszystko jedno. W celu wczeniareimu autoregulacji mona stworzy dowolny rytua, ktryprzyswaja si w pocztkowym stanie drog sugestii. A potem juprzez samodzielne powtarzanie wicze. W kocu pacjent moe gotake zmieni sam, na wasne yczenie. Wywouje autoregulacjekluczem ju znanym i wydaje nowe polecenie, wyobraajc sobie

sposb dziaania oraz reakcj, jakiej od siebie oczekuje.Moliwoci autoregulacji rozwijaj si w rnych kierunkach. Na

przykad bywa, e pacjent bez trudnoci wywouje stan szczeglny wpozycji stojcej (tak, jak si uczy), ale w pozycji siedzcej ju niemoe tego uczyni. W takim przypadku bdc w stanie autoregulacjipowinien obrazowo przedstawi sobie wywoywanie danego stanuw pozycji siedzcej.

A waciwie po co to wszystko? Po co czowiekowi ten szczeglny stanneutralny? zapyta Czytelnik.

W stanie neutralnym znika paraliujcy strach przedprawdopodobnym popenieniem bdu. Pomylcie, dlaczego czowieknie moe przej po rwnowani nad przepaci, podczas gdy naziemi zrobi to bez trudu? Dlatego, e zbyt wysoka odpowiedzialnorozdziela uwag midzy celem a sposobem jego osignicia czylikrokiem, ktry w rzeczywistoci jest czynnoci automatyczn.Automat blokuje si wskutek ingerencji czowieka. Aby krok by lekki,bez napicia uwag naley skupi wycznie na celu.

Postawiwszy sobie cel naley jakby odsun si na bok, nie

przeszkadza automatom. Wwczas organizm uruchomi te reakcje,ktre gwarantuj rozwizanie postawionego zadania. W stanieneutralnym kada idea nabiera siy programu dla mzgu irozprzestrzenia si na cay organizm.

Poniewa w tym stanie trudno tworzy idee i w ogle mieyczenia, program naley przemyle przed zastosowaniem kluczado stanu specjalnego.

Schemat jest prosty: wiadomo wysya zamwienie, stanneutralny odcza wszystko co przeszkadza wczajc zarazem

wszystko co sprzyja temu celowi ze wiadomego i niewiadomegodowiadczenia czowieka.

Rozpatrzmy to na elementarnym przykadzie (ju zresztprzytaczanym). Wycignijmy obie rce przed siebie, ale tak, by siwzajemnie dotykay, a przy tym byy rozlunione. Sprbujmyprzedstawi sobie ide (obraz), e rce rozchodz si na boki. Nietrzeba sobie niczego sugerowa. Rce same zaczn si rozchodzi,gdy tylko pojawi si chociaby czciowy stan neutralny warunekmaterializacji energii wyobraenia. Poczekajcie chwil, nie pieszc


34/73

si, nie troszczc o to, czy wiczenie wyjdzie czy te nie, niezwracajc uwagi na haas, bez napicia. Prbujcie by neutralni,oderwani, pasywni. Kiedy tylko wystpi element pustki lubodosobnienia, rce zaczn si rozchodzi wedug yczenia.

Widzicie czym moja metoda rni si od znanych metodautosugestii? Nie trzeba w napiciu wbija" sobie do gowy, albo

nieustannie powtarza jakich formuek, zakl. Zamiast tego naluzie dajemy zadanie, ktre zostanie wykonane.

Mistrzowie jogi daj tak rad: jeli praca nie idzie, oderwijcie siod niej, a podwiadomo podsunie potrzebn odpowied. Kadymoe przytoczy mczcy proces przypominania, znajdujcego sina kocu jzyka nazwiska. Co wtedy zrobi? Przesta myle na tentemat i oderwa si a potrzebne nazwisko samo si przypomni.

W stanie neutralnym wcza si wewntrzna apteka" organizmu.Wszystko co byo nie w porzdku uszkodzone funkcjonalnie lub

zniszczone dy do odbudowy. Wystarczy kilka minut dziennie takiejnietrudnej gimnastyki leczniczej a za miesic nagromadzi si wWas tyle si, jakbycie dopiero co wrcili z sanatorium.Jeeli podczas wiczenia rce nie rozeszy si, znaczy, e utrzymuje

si napicie, czyli stosunek do oczekiwanej czynnoci. Wystpujerefleksja, przeszkadzajca automatom w wykonaniu aktupsychomotorycznego. Sprbujcie wic wykona inne wiczenie. Naprzykad czenie rk. Jeli ruch nastpi, nie strzsajcie powstaegoprzy tym uczucia odrtwienia, ktre sygnalizuje, e narasta stan

neutralny. Jest wic wam potrzebne. Potem mog zacz klei sioczy. Nie przeszkadzajcie, niech si zamkn. Jeli nie, niech zostanotwarte. Tu nie wolno robi niczego na si!

Czasami bywa tak; rce poszy a potem nieoczekiwanie sizatrzymay. O co chodzi? Po prostu wczeniej nie nakrelilicieprogramu, co powinno dalej nastpi i znalelicie si w stanienieokrelonym. Pamitajcie, e w reimie neutralnym nie jestmoliwe podejmowanie adnych decyzji proces mylowy toczy siwycznie w normalnym stanie. Teraz wykonajmy wiczenia

posugujc si wasnym ciaem. Stacie prosto, nogi w rozkroku naszerokoci ramion, rce wzdu tuowia, swobodnie. Gow odrzucienieco do tyu, bez napicia. Jeli chcecie, oczy niech pozostanotwarte. A teraz wyobracie sobie, e tuw cignie do przodu ipostarajcie si zapa w obojtno, w pustk. Nie spieszcie si!Kady, w zalenoci od stanu wyjciowego ma swj wasny prgreagowania gbi, czas pogrania si. Na og wynosi on od 1 do3 min.Teraz wyobracie sobie, e tuw cignie w ty. Potem w lewo, a


35/73

potem w prawo. Dalej wyobracie sobie, e jestecie bokserem,nastpnie, e znajdujecie si na rzece, potem za kierownic i takdalej. Dowiadczcie rnych sposobw. Nie pieszcie si, nie bdcienapici, po prostu stjcie i obserwujcie, jak organizm reaguje na tenczy inny program. Na ktry moe reagowa porusz si rce lubramiona, pocignie nog czy gow. Najwaniejsze to znale ten

waciwy obraz, ktry rozpoczyna autoregulacj. A przez ni doharmonii! W czowieku drzemie szereg czynnikw wiadomych alboniewiadomych, ktre przeszkadzaj w nauce wywoywania stanuneutralnego. Na przykad, gdy uczymy pacjenta w pozycji stojcej,zapewniamy go, e nikt nie przewraca si podczas wiczenia co odrazu pozbawia go strachu, niewiadomie przeszkadzajcego wnauce. Potem powtarzamy, e w stanie autoregulacji mzg bardziejkoncentruje si, tyle, e nie na przypadkowym haasie czy mylach,lecz na postawionym zadaniu. To rwnie pozbawia napicia.

Czasami u skrajnie wyczerpanych nerwowo i fizycznie ludzi, popierwszych wiczeniach treningowych obserwuje si zjawiskosennoci. A przecie przed wyjciem ze stanu zamawiali" oninatrysk orzewiajcy". To ich mzg kontynuuje gromadzenie si nawet po formalnym wyjciu ze stanu. W tym wanie tkwi siaautoregulacji orientujcej si na indywidualne potrzeby organizmu.W takim przypadku trzeba pozosta w stanie autoregulacji 1015minut by wyspa si" jak naley. Na drugich lub trzecich zajciachsenno ju nie wystpi.

Jeli sprbowalicie wykona proponowane wiczenie raz i drugi inic z tego nie wyszo, nie martwcie si! Jutro powtrzycie je jeszczekilka razy. By moe z powodzeniem. Przecie zaliczylicie tekstszkoleniowy!


36/73

Powtarzamy lekcj

Czym rni si metoda autoregulacji od zwykego i znanegowszystkim wolicjonalnego samoregulowania? Czy nie wystarczy

wytyczy dokadny cel i postpowa zgodnie z nim?Po pierwsze: autoregulacja wprowadza wewntrzn harmoni i

jakby nas wyzwala co jest rdem rwnowagi duchowej.Po drugie: stosujc moj metod otrzymujemy do dyspozycji

caociowa, peniejsz realizacj regulowania wolicjonalnego, zpodczeniem wszystkich potencjalnych moliwoci psychiki orazcaego organizmu.

W programie naley dokadnie ustali czas znajdowania si wreimie autoregulacji. Jeli powiedziaem sobie w myli lub

przedstawiem obrazowo: jedna minuta nie musz ju si pilnowa!Mj oraz kadego z nas zegar pracuje bowiem z precyzj budzika.Dokadnie po 60-ciu sekundach oczy automatycznie si otworz ipowrcimy do normalnoci.

Skd my to znamy? Przecie wszyscy maj t naturaln zdolno,dan przez natur. Tylko naley nauczy si posugiwa ni,opanowa i rozszerzy rejony jej zastosowania. Stawszy si wiadomie wolicjonaln, bdzie znacznie silniejsz, uniwersalniejsz, nadajcsi do stosowania w najrniejszych celach.

W ten oto sposb trening z pomoc autoregulacji sprzyjaprzypieszonemu rozwojowi uniwersalnych zwizkw midzypsychik a organizmem.

C to za zwizki?Wiadomo, e jeli trenujemy, na przykad, wytrzymao na mrz

poprzez hartowanie ta adaptacyjna funkcja organizmu w kocuwystpi. To samo nastpi, jeli bdziemy trenowa budzenierankiem, o okrelone] godzinie.

Lecz trening, realizujcy rne zadania, moe zajmowa nam duoczasu. Tym wicej, im wicej zada sobie stawiamy. W takimprzypadku autoregulacja przypieszy realizacj najrniejszychzaplanowanych celw.

Zaplanowalicie sodko zasn po napitym dniu pracy i przebudzisi wypocztym o szstej rano. Wczcie system autoregulacji iyczcie sobie dobrej nocy! Wyobracie sobie, e o szstej rano oczysame si otworz. Gdy tylko o tym pomylicie, organizm zaczniepracowa wedug zadanego programu. Jeli w ten sposbpotrenujecie przez kilka dni, wytworzy si przyzwyczajenie do


37/73

spokojnego zasypiania i budzenia si wypocztym w kadychwarunkach. Wczenie programu bdzie za kadym razem szybsze,by w kocu przej w nawyk: nie bdziecie nawet musieli wywoywastanu autoregulacji wystarczy tylko ch.To samo bdzie dzia si w innych przypadkach. Dwa, trzy razy

wywoujecie dan reakcj (na przykad, rozgrzanie si podczas

mrozu czy pozbycie si blu gowy) za pomoc reimu autoregulacji i zadziaay zwizki, zachodzce miedzy waszym yczeniem asystemami wykonawczymi organizmu!Jedne zwizki bd powstaway szybciej, inne wolniej. Nie powinno

to zniechca, caa rzecz polega na treningu.Jeeli jednak dana reakcja nie nastpuje pamitajcie o trzech

zasadach autoregulacji.Zasada pierwsza. Stan autoregulacji jest stanem rwnowagi midzy

psychicznymi i fizjologicznymi funkcjami organizmu, podczas niego

odpoczywa dusza i ciao. Jeli dany stan nie wcza si od razu, NIEPIESZCIE SI, sprbujcie jeszcze i jeszcze raz. Podczas kiedyprbujecie wywoa stan mzg z intensywnych wrae dniaprzecza si w kierunku przez was podanym.

Po okrelonym treningu stan autoregulacji bdzie wcza si odrazu przy pierwszym wysiku woli. By moe zadanie, ktre chcecierealizowa przy pomocy reimu autoregulacji, jest dla was nowe,niezwykle lub zbyt odpowiedzialne. Popatrzcie na to zadanie z innejperspektywy. Nie tak, jak oglda si szczyt przed wspinaczk, ale

tak, jakbycie grali w interesujc gr dziecic.Zasada druga. W reimie autoregulacji psychika i organizm

znajduj si w pooeniu, przypominajcym przeczanie szybkoci wsamochodzie na neutraln", gdy jeszcze dziaa energiapoprzedniego momentu. A wy chcecie j pokona, przeczajc wokrelonym kierunku.

Dlatego pamitajcie o inercji stanu wyjciowego swojego systemunerwowego. Pokonuje si j gbi reimu autoregulacji i ostrym,pobudzajcym obrazem oczekiwanego rezultatu. Na przykad, jeli

znalelicie si w depresji, poprawa samopoczucia nastpi tylkowtedy, kiedy zastosowawszy wol i wyobrani twrcz,sformuujecie dany obraz stanu aktywnego. Reim autoregulacjinagrodzi wasze, wolicjonalne i twrcze wysiki materializujc je.

Dla wewntrznej natury organizmu trzeba formuowa zadanie wjzyku duszy, to znaczy w najnaturalniejszym jzyku zamierzewewntrznych. Jeden wykorzystuje obrazy wizualne, inny woliwskazwki mylowe. Prdko nauczycie si wyczuwa ten jzyk, zapomoc ktrego nasza wiadomo porozumiewa si z


38/73

niewiadomymi mechanizmami. Opanowawszy je moesz sta siprawdziwym PANEM swego organizmu!

Okrelcie dokadnie swoje cele! Zanim wstpicie w krlestwoautoregulacji, MUSICIE WIEDZIE CZEGO CHCECIE!

W przypadku, gdy zaplanowane zadanie jest okreloneniedostatecznie, gbia reimu autoregulacji si obnia.

Zasada trzecia. Przy posugiwaniu si autoregulacj naleywiedzie, e istniej zarwno zalene od nas jak i wegetatywnefunkcje organizmu, Te pierwsze mona zmusi do dziaania jedyniewysikiem woli, za do wczenia wegetatywnych (typu cinienie,termoregulacja, wydzielanie potu itp.) trzeba wywoa obrazbodcw, odpowiadajcych tym funkcjom.Tak na przykad obraz wypitej filianki kawy wywoa w reimie

autoregulacji u niskocinieniowca zwikszenie napicia, a obrazzaytej tabletki moe usun atak choroby wiecowej jeeli

oczywicie to lekarstwo przedtem pomagao.W TEN SPOSB UAKTYWNIAJ SI I PODPORZDKOWUJ

DANIOM WOLI INNE, PRZEDTEM NIEZALENE OD NIEJ FUNKCJEWCZENIEJ PRZEYTE STANY, WRAENIA. REAKCJE FIZJOLOGICZNE I

NAWYKI.Autoregulacja suy wic rozwojowi zwizkw midzy wol a

niewiadomymi mechanizmami organizmu.


39/73

Bez blu

Mwic o fenomenach autoregulacji, w pierwszej kolejnoci mamyna myli umiejtno obniania progu odczuwania blu. Na przykad

pozbywania si blu gowy, zba czy serca. W stanie szczeglnymmona znieczuli praktycznie kad cz ciaa. Demonstrujc efektyznieczulania w grupie uczcych si autoregulacji, ochotnicy wywouju siebie stan szczeglny i daj organizmowi, przykadowo,nastpujcy program: Rka (szczka, zb) staa si nieczua na bl,odrtwiaa". Przy tym wskazane jest pogrenie si w stanieneutralnym jak najgbiej, by nie przeszkadza organizmowi wsyntetyzowaniu danej reakcji zwrotnej. Nie naley przy tymmiesza si do procesu jej realizacji, nie rozmyla jak i dlaczego

odpowiednia reakcja powinna zadziaa i jak w ogle zachodziznieczulenie, l czy zajdzie? Jeli tak ukierunkujemy wiadomo automatyczna reakcja zablokuje si, jako, e z jednej stronyautomaty otrzymaj zadanie typu ",,", za z drugiej typu nie",

Mona, jeli si chce, wykorzysta sprzyjajce efektowi obrazywyobrae ze swojego dowiadczenia yciowego. Na przykad, jak tokiedy znieczulano mi stuczenie chloroetylem, albo zb za pomoczastrzyku. Obrazy te odruchowo oywiaj w pamici organizmu ladydawnych reakcji.

A oto kilka przykadw wykorzystana autoregulacji w celachleczniczych i profilaktycznych.

Nagromadzilimy dostatecznie due dowiadczenie jeli chodzi ozabiegi chirurgiczne wykonywane z pomoc autoregulacji. Uczylimypacjentw, by sami przygotowywali si do operacji. W klinicemikrochirurgii ocznej u profesora S.N. Fiodorowa przeprowadzany bynastpujcy eksperyment. Chorzy przychodzili do kliniki o pitejwieczorem. Od 7.00 do 8,30 poddawali si psychoterapii grupowej, tojest w stanie hipnozy uczyli si autoregulacji. W nastpnym dniu, o

10-tej rano byli operowani.Przy uczeniu gwn uwag powicano temu, by chorzy w

przededniu operacji mogli poprawi swj nocny sen, a bezporednioprzed zabiegiem samodzielnie zagbi si w stan gbokiejrelaksacji i drzemki.

Bardzo wane okazao si nie tylko znieczulenie, ale take pozbyciesi strachu przed zabiegiem. Od tego w niemaym stopniu zaleystan i zachowanie chorego podczas operacji. Przekonalimy si, eczowiek postawiony na progu krytycznej sytuacji emocjonalnej (tj.


40/73

tu przed operacj) szybciej si uczy,Okoo 30-40% z oglnej liczby chorych, ktrych uczylimy

autoregulacji, ju po pierwszym wiczeniu mogli rankiemsamodzielnie zagbi si w potrzebny stan i przebywa w nimpodczas operacji, a nawet po niej od trzydziestu minut do kilkugodzin. Jest to bardzo korzystne dla okresu rehabilitacji i przypiesza

wyzdrowienie. Pozostali pacjenci albo nie w peni poddawali sinauce, albo nie do koca wierzyli w swoje moliwoci.

Wszyscy chirurdzy, pracujcy w tym dniu przy operacjach, a i samprofesor Fiodorow zauwayli, e chorzy, ktrzy opanowaliautoregulacj, w porwnaniu do innych byli spokojniejsi w czasiezabiegu i mieli mikkie" oczy. Rzecz jasna pacjentom, ktrzy samiwywoywali u siebie stan relaksacji, nie podawano adnychpreparatw uspakajajcych ani znieczulajcych.

W erewaskim szpitalu republikaskim przeprowadzono okoo stu

chirurgicznych operacji otolaryngologicznych z zastosowaniem autoregulacji.Niektrzy chorzy nauczyli si kierowa swoim stanem ,,, e nawet powyjciu ze szpitala, z wasnej inicjatywy, wykorzystywali tumiejtno w rnych dziedzinach. Udane pokonanie stresupodczas zabiegu upewnio ich co do poytku z umiejtnociwywoywania stanu autoregulacji, a operacja staa si czynnikiemwzmacniajcym efekt nauczania. Jeden z pacjentw po wyzdrowieniustosowa nawet autoregulacj w czasie... gry w szachy!

Znana gimnastyczka Olga Korbut, dowiadczywszy stanu autoregulacji

opowiedziaa mi, e wykonujc w tym stanie wiczeniagimnastyczne, moe przeledzi system przygotowaniaminiowego, co umoliwia doskonalenie mistrzostwa technicznego.

Kierownik katedry chorb otolaryngologicznych Dagestaskiego InstytutuMedycznego doktor nauk medycznych, profesor M.S. Michaowski takokrela efekt stosowania autoregulacji.

Pracownicy Orodka Autoregulacji z powodzeniem nauczyliwywoywa ten stan u 127 chorych z rnymi chorobamiotolaryngologicznymi, jak rwnie chorych przygotowujcych si do

operacji.Wszyscy pacjenci, ktrzy przeszli kurs nauczania w programie

obowizkowym, nauczyli si nie odczuwa blu bez znieczulenia.Opanowanie nawyku kierowania stanem psychoemocjonalnym pozwalachorym normalnie, gboko spa w noc przed zabiegiem chirurgicznym,bez zaywania lekw. A nastpnie zaprogramowa stan spokoju,nieodczuwania strachu po przebudzeniu oraz podczas operacji".Jeden z moich przyjaci wywoywa stan specjalny gwoli pozbycia

si siwizny, l wyobracie sobie wyszo! Po miesicu jego wosy


41/73

pociemniay!Sdz, e zainteresuje Czytelnika rozmowa pisarza Wladimira

Stolarowa z Ludmi P., ktra opanowaa metod wywoywania stanuautoregulacji. Kobieta ma 39 lat, jest matk, wychowuje dwchsynw, pracuje w zakadzie przemysowym jako robotnica.

Wadimir Stolarow: Co Pani skonio do nauczenia si

autoregulacji?Ludmia P.: Zainteresowanie metod Na brak zdrowia raczej nie

skaryam si. Tyle, e pod koniec dnia pracy odczuwaam silnezmczenie. Mimo to zmuszaam si do wykonywania pracdomowych. W.S.: Jak szybko opanowaa Pani klucz"?

L.P.: Jeli dobrze pamitam, w cigu 35 seansw, trwajcych pop godziny.

W.S.: Czy Pani moe porwna stan poprzedni z obecnym?L.P.: Po pierwsze byam bardzo wybuchowa i obraalska. Teraz, jur

od 5 lat ma nie usysza ode mnie ostrego sowa, l zupeniezapomniaam, co to takiego obraa si na ludzi. Po drugie byamponad miar wraliwa. Synowie wychodz bawi si, a ja miejsca niemog sobie znale. Rne gupie myli pchaj si do gowy. Teraztego ju nie ma. Autoregulacj pomagaam sobie rwnie wkrytycznych momentach. Kiedy upadam, polizgnwszy si nalodzie. Miaam torsje i silny bl gowy. W domu pooyam si,wywoaam stan neutralny i wyobraziam sobie, e z tyu gowypodczono mi elektrody, by przepuci przez nie prd.

W.S.: A dlaczego z tyu gowy? L.P.: Nie wiem, pewnie dlatego, etam mnie bolao.

W.S.: l pomogo?L.P.: Najpierw poczuam ciepo wdrujce od karku do nosa. Potem

bl zacz sabn. W cigu nocy wywoaam ten stan ze trzy razy.W.S.: A co z oparzeniem?L.P.: Wiedziaam, e przy oparzeniu ulega zniszczeniu struktura

skry. A dla jej odbudowy potrzebny jest silny dopyw krwi.Wywoaam stan neutralny, wyobraziam sobie cyrkulacj krwi w

nogach. Wtedy czciej wywoywaam stan ni przy wstrzsie, dzikitemu nie miaam bbli. A po trzech dniach i zaczerwienienieprzeszo. Teraz nie ma adnych ladw.

W.S.: A bl zba moe Pani zlikwidowa?L.P.: Co te Pan mwi! Oczywicie, e nie!W.S.: Dlaczego?L.P.: Bo w to nie wierze.W.S.: Ale przecie nie prbowaa Pani!L.P.: Po co, jeli nie wierzei W.S.: Czy zdaje sobie Pani spraw, e


42/73

brakiem wiary ogranicza Paniswoje moliwoci? L.P.: Rozumiem, ale nic na to nie poradz, e nie

wierz!W.S.; Jeli Pani opanowaa klucz, czy moe Pani przekaza to

komu? cilej, czy moe Pani nauczy inn osob posugiwa sinim?

L.P. Oczywicie. Nauczyam ma. Inna sprawa, e jemu idziegorzej. Alijewa trzeba poprosi. Nauczyam krewnych. Starszegosyna ma 15 lat. Zrobiam to bez pozwolenia Alijewa. Bardzochciaam im pomc.

W.S.: Do czego zdolny jest syn?L.P.: Wchodzi w stan neutralny i taczy modzieowe tace, break

na przykad. A normalnie, w zwykym stanie, mwi, e si wstydzi itraci rytm.

W.S.: Czy nie zauwaya Pani u siebie jakich nowych zdolnoci i

moliwoci po opanowaniu klucza?L.P.: Nie, co moe zaj nowego u kobiety, ktra ma na gowie

rodzin? Nie, Chyba tylko tyle, e nieraz pozbawiam bliskich blugowy.

W.S.: W jaki sposb?L.P.: Wyobraam sobie, e w koniuszkach palcw czuj prd, jak

ukucia igieek. Kad praw rk na karku chorego, lew za naczole i lekko przechylam jego gow w ty. Prawd jest, e samapowinnam by w stanie. Wtedy lepiej czuj co naley robi.

W.S.: l rzeczywicie bl ustpowa?LP.: Jeszcze nie zdarzyo si, abym nie pomoga!Oczywicie w sytuacjach takich, jak opisane pojawia si inna

kwestia: czy czowiek, ktry opanowa klucz do kierowanego stanu,moe uy go do wyrzdzenia krzywdy?

Rozmowy z byymi pacjentami wskazuj, e ludzie dobrze wyuczeni, zutrwalonym nawykiem, mog wywoywa u siebienajrnorodniejsze reakcje. Do tej pory nie byo jednak przypadku,by czowiek postawi przed sob zadanie realizacji za. Jestem

pewien, e stan harmonii neutralizuje takie polecenia. Jake mogobyby inaczej? Harmonia to szczcie, to znaczy zdrowie duchowe. Aco za tym idzie, nie zawaham si uy wielkich sw, oglnahumanizacja.

A oto jeszcze jeden krtki zapis z dziennika Wadimira Stolarowa:Przyjechali gocie z Tbilisi. Dwie starsze damy: Anna Grigoriewna

Owsiannikowa bya aktorka i Maria Aronowa Wasowa,emerytowana lekarka. Anna Grigoriewna zapytaa autora metodykierowanej autoregulacji.


43/73

Czy Pan sam ma klucz do stanu neutralnego? Nie mam umiechn si doktor Alijew. Jeli nie mam dziesiciu rubli, a kto prosi o nie, czy mog speni

t prob? Oczywicie, e nie. Niejeden czowiek ycie powici, by nauczy si kierowa sob.

Najtsze umysy ludzkoci szukay drogi... To znaczy, e nie szukay jej tam, gdzie trzeba. Zgodzi si Pan rozmwczyni nie dawaa za wygran e

nauczy czowieka tego w cigu dziesiciu seansw to brzminiepowanie? Doktor Alijew zbliy si do niej:

Prosz wsta.Po kilku minutach Anna Grigoriewna zagbia si w faz. Po piciu

minutach samodzielnie powtrzya ten stan, Oczy jej byszczay. Zrozumiaa Pani? zapyta doktor.

Tak. Dzikuj skonia si Anna Grigoriewna..."Wrd fenomenw autoregulacji mona znale mas ciekawych

przykadw.Mj przyjaciel (nie bd wymienia nazwiska) zazwyczaj cierpia

podczas urodzin i innych uroczystoci, bo alkohol wywoywa u niegosiln alergi. Wyzwl mnie z tego poprosi kiedy.

Zahipnotyzowaem go i zasugerowaem, e adnej alergii ju niebdzie mie. Po paru tygodniach spotykam przyjaciela, a on prosibym go ponownie zahipnotyzowa j zmieni pyt". Okazuje si, e

picie tak go pociga, i stao si to nie do wytrzymania!Nauczyem go autoregulacji. Podczas pierwszej lekcji wywoa u

siebie obraz wypitego wina i naturalnie adnej towarzyszcej temualergii. Potem wyobrazi sobie, e alkohol wywouje siln alergi wrazz mdociami. Reakcja wczya si. Teraz powiedziaem od ciebiezaley, czy bdziesz pi czy nie. Dysponujesz instrumentem za i przeciw.

Przyjaciel okaza si czowiekiem z charakterem. Wicej nie pi.Jeden z moich uczniw, lekarz, opowiada, e pewnego razu jego

pacjentka na propozycj wywoania u siebie stanu autoregulacji w

celu otrzymania wraenia przyjemnego wypoczynku zareagowaa wnastpujcy sposb: renice rozszerzyy si, oddech przypieszy, napoliczkach pojawiy si rumiece i (o Boe!) zacza automatyczniepodnosi rzekom strzykawk do yy... Okazao si, e bya kiedynarkomank. Lekarz zasugerowa jej w tym momencie, e od tej poryuczucie przyjemnoci bdzie niezalene od narkotyku. Pod kontrollekarza kilkakrotnie powtrzya wchodzenie w stan autoregulacji bezczynnoci z rzekomym narkotykiem. Potem sama trenowaaautoregulacj i po kilku miesicach pokonaa zaleno od


44/73

narkotykw.Rozpoczlimy prac na oddziale ginekologicznym w

Republikaskim Szpitalu Klinicznym miasta Machaczkay. Otoskrcona opinia o wynikach tej pracy, wydana przez kierownikakatedry poonictwa i ginekologii Dagestaskiego Instytutu Medycznego,doktora nauk medycznych profesora M.A, Omarowa.

Wszystkie poddane szkoleniu kobiety przejawiay du aktywnow opanowaniu programu, dyy do utrwalenia nawykw isamodzielnego ich wykorzystania. U wszystkich kobiet chorych iciarnych stwierdzono wyrany efekt terapeutyczny, polegajcy nakomforcie samopoczucia i poprawie snu.

Metoda autoregulacji uatwia przygotowanie ciarnych dorodzenia".

Dla pracownikw Orodka Autoregulacji najciekawsza okazaa siwanie praca z kobietami ciarnymi. Chtnie i szybko opanowuj

one klucz i z zadowoleniem wypoczywaj w nirwanie". Nie bezpodstaw uwaa si, e kobieta ciarna powinna znajdowa si wstanie bogoci duchowej. e nie naley opowiada przy niejadnych koszmarnych przypadkw czy historii. Grupa uczonychamerykaskich z uniwersytetu w Pnocnej Karolinie przeprowadziabadania, potwierdzajce t mdro ludow. Okazao si, e dziecko zanim przyjdzie na wiat przyswaja pewne informacje o wieciezewntrznym. Ksztatowanie si psychiki dziecka na poziomieembrionalnym zaley od sposobu mylenia matki, jej stanu

duchowego, przeywanych emocji pozytywnych i wrae.Niech mnie nazw utopist, ale jestem pewien, e podstawow

dziaalno czowieka prac mona przeksztaci w rdo jegozdrowia! Oczywicie jeli bdzie to ulubiona praca, w ktrejczowiek znajduje moliwo realizacji swoich zdolnoci twrczych.Pynce z tego zadowolenie moralne bdzie sprzyja oglnejharmonii pracownika.

Jednak i obecnie autoregulacja pozwol pracownikowi skutecznieadaptowa si do warunkw dziaalnoci, za technologowi

doskonali proces technologiczny ze szczeglnym zwrceniem uwagina adaptacyjne zdolnoci pracownikw. Wzajemne wysikisocjologw, psychologw i medykw, jak rwnie innychspecjalistw, zajmujcych si prac za pomoc autoregulacji mogzbliy proces pracy do poytecznego obcienia treningowego.

Myl, e stanowisko pracy moe sta si swojego rodzaju boiskiemsportowym, a zakad pracy fabryk zdrowia. Oczywicie przyspenieniu warunku prawidowej dziaalnoci zakadowych subekologicznych.


45/73

Nauk autoregulacji w zakadach pracy zwykle zaczyna si oddyrektora lub jego zastpcy. Uczy si ich, jak pozbywa si emocjinegatywnych i nadmiernego napicia stresogennego. Jakutrzymywa dobre samopoczucie oraz opanowa umiejtnowikszego koncentrowania si na problemach, wymagajcychpodejmowania szybkich decyzji, A take szybszego i gbszego

zasypiania po dniu pracy. Zgodzicie si, e wszystko to w jakisposb pomoe wyeliminowa atmosfer nerwowoci, panujc wwikszoci zakadw, w ktrych z zasady wanie szef narzuca stylpracy.

Po opanowaniu autoregulacji przez dyrekcj zajmujemy si zaog.Przeprowadzamy dyskusj o istocie autoregulacji, ukadamy grafik

zaj, przyjmujc zapisy do poszczeglnych grup. Pierwsze dwa, trzydni zaj wypenia psychoterapia grupowa. Kursantom sugeruje sipopraw samopoczucia oglnego, zmniejszenie zmczenia,

podwyszenie stopnia zdolnoci do pracy, popraw snu. Obiecujesi, e ich samopoczucie bdzie poprawia si z kadym nastpnymzajciem...

W procesie opanowania klucza sugeruje si, e stan autoregulacjijest stanem leczniczym, w ktrym zaczyna dziaa nasza wewntrznaapteka". Organizm przecza si na fale gbokiego wypoczynku iodbudowy si, uzdrawiajcego nastroju, czowiek odczuwa przyjemnykomfort, przypyw si witalnych, zaczyna swobodnie oddycha, Powyjciu ze stanu szczeglnego zaleca si wykonanie kilku wicze

fizycznych, podobnie jak po przebudzeniu. rodkami sugestiipobudza si take do zaj gimnastycznych i odzwyczajania si odszkodliwych naogw.

Kursanci przygotowujcy si do samodzielnego wczeniaautoregulacji musz jak przy wanym zabiegu leczniczym znajdowa si pod wpywem emocji pozytywnych. Poleca siwykorzystanie klucza w celu wypoczynku, w zalenoci od potrzeborganizmu. Czstotliwo stosowania autoregulacji ustala lekarzpodczas indywidualnych konsultacji, zalecajc odtwarza w reimie

autoregulacji te obrazy i stany, ktre zwykle polepszajsamopoczucie (spacer po lesie, sauna, prysznic...).

W wyniku zastosowania autoregulacji u znakomitej wikszocipracownikw jednego z zakadw przemysu elektronicznegonastpio znaczne polepszenie oglnego samopoczucia,charakteryzujce si obnieniem napicia psychicznego i zmczenia,ustabilizowaniem poziomu cinienia oraz zmniejszeniem skarg nable gowy, depresje i zaburzenia snu.

Odnotowano rwnie wyran popraw klimatu psychologicznego

Chasaj Alijew - Klucz Do Siebie

Documents

Transcript of Chasaj Alijew - Klucz Do Siebie