JAARVERSLAG 2014 CENTRUM VOOR PARLEMENTAIRE GESCHIEDENIS

Jaarverslag 2014 Centrum voor Parlementaire Geschiedenis

CONCEPT

Centrum

2

3

Inhoudsopgave

Voorwoord 5

Missie en organisatiestructuur 6

Herinrichting 7

Onderzoeksresultaten 9

Lopend onderzoek 12

Toekomstig onderzoek 13

Valorisatie 13

Samenwerking 14

Onderwijs 16

Summary 17

Bijlagen

1 Publicaties 20

2 Lezingen en gastcolleges 25

3 Overige activiteiten 27

4 Bestuur (Board) van EUparl.net 29

4

5

Voorwoord

Het jaar 2014 stond in het teken van de ‘herinrichting’ van het Centrum, een direct

gevolg van de met ingang van het verslagjaar verminderde inkomsten van het

CPG. In september moest helaas van drie vaste medewerkers afscheid worden

genomen.

Hoewel de medewerkers van het Centrum voor het tweede achtereenvolgende

jaar te maken kregen met onrust en onzekerheid—de bezuinigingsmaatregelen

dienden zich immers aan in 2013—slaagden zij er toch in opmerkelijke resultaten

te boeken. Zo werden drie (mede) door het CPG ingediende onderzoeksvoorstel-

len gehonoreerd, respectievelijk door de Tweede Kamer, het ministerie van Bin-

nenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het Instituut Gak. De wetenschappelij-

ke staf van het CPG publiceerde, in samenwerking met derden, onder meer drie

boeken, drie onderzoeksrapporten en een publieksbrochure.

Woorden van dank spreek ik graag uit voor eenieder die zich in 2014 voor het

Centrum voor Parlementaire Geschiedenis heeft ingezet.

Carla van Baalen

Directeur

6

Missie en organisatiestructuur

Missie

De missie van het in 1970 opgerichte Centrum voor Parlementaire Geschiedenis luidt: het

doen van onderzoek naar de parlementaire geschiedenis van Nederland sinds de Tweede

Wereldoorlog en het publiceren van de resultaten van dit onderzoek.

Het Centrum is een onderzoeksinstituut binnen de Radboud Universiteit; het maakt deel uit

van de Faculteit der Letteren. Sinds de Stichting Katholieke Universiteit, gevestigd te Nijme-

gen, en de Stichting Parlementaire Geschiedenis, gevestigd te Den Haag, een samenwerkings-

overeenkomst hebben afgesloten (1985), financieren beide instellingen het Centrum gezamen-

lijk.

De kerntaak van het CPG behelst: de serie Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945

(negen delen verschenen) en het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis (zestien jaargangen ver-

schenen). Daarnaast verwerft het Centrum additionele middelen, uit zowel de tweede als de

derde geldstroom, voor specifieke projecten. Deze aanvullende middelen worden dikwijls via

een constructie van ‘matching’ verkregen.

Sinds 2007 werkt het CPG samen met Europese zusterinstituten in het—mede door het CPG

opgerichte—zogeheten EuParl.net (zie p. 14).

Bestuur van de Stichting Parlementaire Geschiedenis

Mr. Th.C. de Graaf, voorzitter van de Vereniging Hogescholen en lid van de fractie van D66 in

de Eerste Kamer, voorzitter;

Mr. S. van Haersma Buma, voorzitter van de fractie van het CDA, vice-voorzitter;

Dr. G.A.M. Beekelaar, historicus, oud-medewerker van de Radboud Universiteit, secretaris-

penningmeester;

Drs. A.M.C. Eijsink, lid van de fractie van de PvdA in de Tweede Kamer, lid;

Drs. A. Slob, voorzitter van de fractie van de ChristenUnie in de Tweede Kamer, lid;

Mr. A. van der Steur, lid van de fractie van de VVD in de Tweede Kamer, lid.

7

Bestuur van de Faculteit der Letteren

Prof. dr. Th.L.M. Engelen, hoogleraar economische, sociale en demografische geschiedenis, decaan tot 17

oktober;

Prof. dr. M.J.P. van Mulken, hoogleraar internationale bedrijfscommunicatie, vicedecaan tot 17 oktober,

vanaf die datum decaan;

Prof. dr. W.P.M.S. Spooren, hoogleraar taalbeheersing van het Nederlands, vicedecaan vanaf 17 oktober;

Dr. M.M. Jagtman, directeur bedrijfsvoering;

Drs. A.M. Schaap, secretaris.

Wetenschappelijke Raad

Prof. dr. R.A.M. Aerts, hoogleraar politieke geschiedenis, Radboud Universiteit, voorzitter;

Prof. mr. P.P.T. Bovend’Eert, hoogleraar staatsrecht Radboud Universiteit, lid;

Prof. dr. R.A. Koole, hoogleraar politieke wetenschap, Universiteit Leiden, en lid van de fractie van de

PvdA in de Eerste Kamer, lid;

Prof. dr. G. Voerman, hoogleraar ontwikkeling en functioneren van het Nederlandse en Europese partijstel-

sel en directeur Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen, Rijksuniversiteit Groningen, lid.

Herinrichting Centrum

In maart 2014 maakten Th.L.M. Engelen, decaan van de Faculteit der Letteren, en Th.C. Graaf, voorzitter

van het bestuur van de Stichting Parlementaire Geschiedenis, in aanwezigheid van de directeur van het

CPG, C.C. van Baalen, en M.J.M. van Nijnatten, hoofd Personeel & Organisatie van de faculteit, aan de me-

dewerkers van het Centrum het door beide besturen gedragen besluit bekend dat het CPG zou worden her-

ingericht. Dit betekende onder meer dat alle medewerkers op het niveau van ‘onderzoeker 2’ werkzaam

zouden moeten zijn. Drie van de negen medewerkers bekleedden deze functie reeds; de overige zes wer-

den in de gelegenheid gesteld hun belangstelling kenbaar te maken voor drie plaatsen ‘onderzoeker 2’ die

zouden worden gecreëerd. Van drie medewerkers zou dus afscheid genomen moeten worden.

Een en ander kreeg uiteindelijk zijn beslag in september, nadat inspraakorganen van faculteit en universi-

teit zich intensief met de zaak hadden beziggehouden. Een commissie bestaande uit de onderzoeksdirec-

teur, de decaan, de directeur van het Centrum, het hoofd P&O en een lid van de Wetenschappelijke Raad

voor het CPG, voerde de gesprekken met de zes ‘sollicitanten’. Op 16 september maakte de decaan de uit-

komst daarvan bekend. Sindsdien is de wetenschappelijke staf gereduceerd tot zeven personen. Voor de

vertrekkende medewerkers is een sociaal plan gemaakt.

De herinrichting houdt ook in dat van het Centrum wordt verwacht dat het zich in de nabije toekomst be-

zint op onderzoeksmethoden en publicatiefora. Met deze bezinning had het CPG zelf al een aanvang ge-

maakt.

8

Wetenschappelijk personeel in 2014

Prof. dr. C.C. van Baalen 1,0 fte

Drs. A.S. Bos 1,0 fte

Dr. J.W.L. Brouwer 1,0 fte

Drs. P.G.T.W. van Griensven 1,0 fte (tot 1 oktober)

Dr. P.B. van der Heiden 1,0 fte (tot 1 oktober)

Dr. A. van Kessel 1,0 fte

Dr. M.H.C.H. Leenders 0,8 fte (waarvan 0,2 fte gedetacheerd)

(tot 1 oktober)

Mr. dr. J.C.F.J. van Merriënboer 1,0 fte

Dr. J. Oddens 0,5 fte (project Geschiedenis Tweede Kamer)

Drs. J.J.M. Ramakers 0,8 fte

Dr. H. Reiding 0,8 fte

Dr. M.W.F. van der Steen 0,6 fte t/m 28 februari 2014 en 0,4 fte

vanaf 1 maart 2014 (EuParl.net)

Administratief personeel

H.F.M.J. Helsen 1,0 fte

Student-assistenten

S.C. de Lijser

S.W. Geuze

V. Crienen

S. Endert

9

Onderzoeksresultaten

Europa is een bodemloze put

In aanloop naar de Europese verkiezingen op 22 mei 2014

publiceerden historici van de Nijmeegse Faculteit der

Letteren onder wie enkelen van het Centrum voor Parle-

mentaire Geschiedenis de publieksbrochure Brussel is een

bodemloze put, waarin zeven clichés over Europa en de

Europese Unie onder de loep worden genomen. Het eer-

ste exemplaar werd op donderdag 24 april overhandigd

aan Andy Klom, hoofd van de Vertegenwoordiging van

de Europese Commissie in Nederland. Namens het CPG

werkten Marij Leenders, Hilde Reiding en Margit van der

Steen mee aan de brochure.

De Tweede Kamerverkiezingen in vijftig stappen

Op woensdag 14 mei 2014 vond in de Oude Zaal van de Tweede Kamer een symposium plaats

waarbij het boek De Tweede Kamerverkiezingen in vijftig stappen van Ron de Jong (Kiesraad) en

Niels van Driel (CPG) werd gepresenteerd.

In dit boek wordt de precieze gang van zaken bij de Tweede Kamerverkiezingen beschreven, van

het vaststellen van de verkiezingsdatum tot de beëdiging van gekozen Kamerleden en het vernie-

tigen van stembiljetten. Elke stap in het proces vormt een hoofdstuk dat begint met een uiteenzet-

ting van de huidige praktijk en dat vervolgt met een historisch overzicht van de wijze waarop

deze zich ontwikkeld heeft sinds de invoering van de directe verkiezingen in 1848.

Naast de beschrijving van het verkiezingsproces worden ook

vragen beantwoord rondom de praktische gang van zaken.

Bijvoorbeeld: waarom stemmen wij met een rood potlood?

Wat houdt het stemgeheim in? Waarom hangen er geen gor-

dijntjes in de stemhokjes? Waarom gebruiken we in Neder-

land geen stemcomputers meer?

10

Erich Salomon & het ideale parlement Op donderdag 16 oktober werd in de vergaderzaal van de Eerste Kamer het boek Erich Salomon &

het ideale parlement. Fotograaf in Berlijn en Den Haag, 1928-1940 gepresenteerd. Ed d’Hondt, voorzit-

ter van het Montesquieu Instituut, reikte het eerste exemplaar uit aan de Griffier van de Eerste

Kamer, Geert Jan Hamilton. Erich Salomon (1886-1944) was een van de beroemdste vooroorlogse

fotografen. Tussen 1928 en 1931 fotografeerde hij in de Duitse Rijksdag en na zijn gedwongen mi-

gratie naar Nederland was hij de eerste fotograaf die foto's mocht maken van de debatten in de

Eerste en Tweede Kamer.

De rijk geïllustreerde publicatie over Erich Salomon is tot stand gekomen onder redactie van Ma-

rij Leenders, onderzoeker bij het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, en Andreas Biefang,

als historicus verbonden aan de Kommission für Geschichte des Parlamentarismus und der politi-

schen Parteien te Berlijn. Het boek bestaat uit bijdragen van Duitse en Nederlandse wetenschap-

pers die vanuit een verschillende politieke, mediale en visuele context laten zien op welke manier

een politiek fotograaf probeert het parlement in bedrijf in beelden te vatten.

Bij de boekpresentatie voerden behalve de auteurs ook CPG-directeur Carla van Baalen en Kom-

mission-directeur Andreas Schulz het woord. Ed d’Hondt, voorzitter van het Montesquieu-

instituut, en de veelvuldig bekroonde persfotograaf Vincent Mentzel hielden een voordracht.

Griffier Hamilton stelde in zijn toespraak dat hij hoopt dat iedereen die het boek leest, geïnspi-

reerd wordt door Erich Salomon. Hamilton: ‘Ondanks – of misschien juist dankzij – alles wat er

in die jaren gebeurde (de crisis, de opkomst van het

nationaal socialisme en het antisemitisme) geloofde

hij in de kracht van volksvertegenwoordiging. Met

zijn haast schilderachtige composities zette hij tref-

fend de personen, gebeurtenissen en verhoudingen

binnen de Kamers neer. Hij was niet bang om ook

tekortkomingen vast te leggen, maar trachtte steeds

de waarde van een vrije democratie te benadrukken.

(...) Dit boek is een eerbetoon aan zijn werk en daar-

mee ook aan de democratie.’

Jaarboek

Traditiegetrouw werd op de derde dinsdag in november het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis

gepresenteerd, dit jaar met als titel ‘Het geld regeert’. De presentatie vond plaats in de Oude Zaal

van de Tweede Kamer te Den Haag. Thom de Graaf, voorzitter van de Stichting Parlementaire

Geschiedenis, reikte de eerste exemplaren van het Jaarboek uit aan Tweede Kamervoorzitter

Anouchka van Miltenburg en aan Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol. Het woord werd

gevoerd door achtereenvolgens Carla van Baalen, de voorzitter van het College van Bestuur van

de Radboud Universiteit Gerard Meijer, Thom de Graaf, D66-Tweede Kamerlid Wouter Koolmees

en Anouchka van Miltenburg.

11

Gerard Meijer sprak over de overheersende rol van de harde economische cijfers in de politiek.

Zouden in het politieke debat ‘waarden’ niet een veel prominentere rol moeten spelen? Wouter

Koolmees hield een toespraak waarin hij onder andere in ging op de bankencrisis en de verschil-

lende begrotingsafspraken die de afgelopen jaren zijn gemaakt en de vraag hoe we de economie

toekomstbestendiger kunnen maken. Thom de Graaf benadrukte de politieke betekenis van het

begrotingsbeleid. Volgens De Graaf is verstand hebben van economie of van begrotingszaken

geen voorwaarde voor een grote politieke carrière. Als leidende politici geen specialistische ken-

nis hebben van financiën als ze aan de politiek beginnen, dan leren ze dat gaandeweg wel.

Anouchka van Miltenburg ging in op een stelling in een van de artikelen van het jaarboek, name-

lijk dat Kamerleden niet van terugkijken houden; Van Miltenburg zei het daarmee oneens te zijn.

De Kamervoorzitter voegde eraan toe dat zij het toejuichte als het Jaarboek aanzette tot discussie.

Vergelijkend onderzoek naar het openbaar bestuur

In de periode juli-november 2014 werd op verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en

Koninkrijksrelaties een vergelijkend onderzoek uitgevoerd naar het denken over het openbaar

bestuur in de twintigste eeuw. Het onderzoeksrapport, getiteld ‘Een vergelijkend onderzoek naar

het openbaar bestuur in de jaren twintig, vijftig en tachtig van de twintigste eeuw’, dat eind 2014

verscheen, zal worden bediscussieerd in de Kenniskamer van het ministerie op 23 maart 2015.

Het onderzoek werd uitgevoerd door drie CPG-medewerkers: Alexander van Kessel, Jan Willem

Brouwer en Johan van Merriënboer.

Evaluatie Verdrag van Lissabon

Op 3 december werd het rapport Evaluatie Verdrag van Lissabon onder de titel ‘Gericht op Euro-

pa: nationale parlementaire controle op Europese besluitvorming na het Verdrag van Lissabon’

gepresenteerd in de Tweede Kamer. Het doel van het onderzoek was zicht te krijgen op het ge-

bruik en de effectiviteit van de instrumenten die het Verdrag van Lissabon in 2009 toekende aan

de nationale parlementen, en aanbevelingen ter verbetering te formuleren aan de opdrachtgever,

de Tweede Kamer. Een onderzoeksteam, voornamelijk bestaande uit Nijmeegse wetenschappers

van verschillende disciplines, hield daartoe een groot aantal interviews met leden en medewer-

kers van negen parlementen en de Europe-

se instellingen in Brussel. Het rapport werd

aan de voorzitter van de Tweede Kamer,

Anouchka van Miltenburg, aangeboden op

de vijfjarige jubileumdag van het Verdrag

van Lissabon. Namens het CPG werkten

Hilde Reiding en Carla van Baalen mee aan

dit project.

12

Evaluatie kabinetsformatie 2012 Op 9 december presenteerden Paul Bovend’Eert (hoogleraar staatsrecht aan de Radboud Univer-

siteit), Carla van Baalen en Alexander van Kessel (beiden verbonden aan het CPG) het rapport

Evaluatie van de kabinetsformatie 2012 – De toepassing van artikel 139a Reglement van Orde van de

Tweede Kamer. De commissie-Bovend’Eert verrichtte de evaluatie van de formatie van het kabinet-

Rutte II op verzoek van het Presidium van de Tweede Kamer. Het onderzoek richtte zich op de

toepassing tijdens die formatie van het in maart 2012 gewijzigde artikel 139a van het Reglement

van Orde van de Tweede Kamer, waardoor de Kamer het initiatief verkreeg om de (in)forma-

teur(s) te benoemen. Die benoemingen werden voorheen, vanuit een historisch gegroeide prak-

tijk, verricht door de Koning.

Ten behoeve van het onder-

zoek zijn gesprekken gevoerd

met de informateurs, de forma-

teur, de toenmalige fractie-

voorzitters, de voorzitters van

beide Kamers en de vicepresi-

dent van de Raad van State.

In het eindrapport (Kamer-

stukken II, 2014-2015, 33 410, nr.

72) worden onder meer de ver-

anderde rol van de Tweede

Kamervoorzitter, de Eerste

Kamer, de Koning en de (in)

formateurs geanalyseerd.

Bij de presentatie in de Oude Zaal van de Tweede Kamer spraken Anouchka van Miltenburg en

Bovend’Eert, die de voornaamste bevindingen van de evaluatie toelichtte.

Lopend onderzoek

In het verslagjaar hebben medewerkers van het CPG behalve aan de voornoemde projecten en

publicaties gewerkt aan twee in 2015 verwachte publicaties. Allen werkten mee aan de geschiede-

nis van Nederlandse kabinetsformaties in het tijdvak 1977-heden; Carla van Baalen, Johan van

Merriënboer, Anne Bos, Alexander van Kessel en Joris Oddens droegen bij aan de studie naar

tweehonderd jaar Tweede Kamer. Anne Bos schreef verder aan haar proefschrift over aftredende

bewindslieden in de periode 1967-2002.

In de laatste maanden werd als gevolg van de herinrichting van het CPG tevens een start gemaakt

met de herbezinning op het takenpakket van het Centrum. Onder meer werd gediscussieerd over

de inrichting van (de volgende delen van) de kernpublicatie Parlementaire Geschiedenis van Neder-

land na 1945.

13

Toekomstig onderzoek

Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2015

De redactie van het Jaarboek koos eind 2014 ‘de Eerste Kamer’ tot thema voor 2015. Onderwerpen

die daarbij aan de orde zullen komen, zijn onder andere de ontbinding van de Eerste Kamer in

1904 vergeleken met de kerstcrisis van 2014, gevallen ministers in de Eerste Kamer, de afschaffing

van de Deense senaat in 1953 en een geschiedenis van de Kamer aan de hand van haar voorzit-

ters.

Een parlementaire geschiedenis van het socialezekerheidsstelsel

In september 2014 maakte het Instituut Gak bekend het door het CPG ingediende onderzoeks-

voorstel ‘Op zoek naar nieuw evenwicht. Een parlementaire geschiedenis van het socialezeker-

heidsstelsel, 1980-2014’ te honoreren. Het onderzoek gaat in maart 2015 van start en heeft een

looptijd van vier jaar.

Valorisatie

Het Centrum heeft zich uitdrukkelijk tot doel gesteld de resultaten van zijn onderzoek de maat-

schappij ten goede te laten komen. Journalisten worden al sinds jaar en dag te woord gestaan om

actuele politieke gebeurtenissen te helpen duiden. Ook worden opinieartikelen in dag- en week-

bladen en op websites geschreven. Op de CPG-website www.ru.nl/cpg worden actuele Kamerde-

batten wekelijks voorzien van parlementair historische achtergrondinformatie.

Het Centrum hecht groot belang aan het presenteren van zijn onderzoeksresultaten in toeganke-

lijke taal; de onderwerpen waarover het publiceert, zijn immers welhaast per definitie voor een

breed publiek interessant. In het bijzonder geldt dit voor het Jaarboek, dat vanaf het begin af aan

als zodanig is opgezet.

Last but not least blijkt de CPG-valorisatie ook uit het onderzoek dat het Centrum uitvoert in op-

dracht van ‘politiek-ambtelijk Den Haag’. De evaluatie van het Verdrag van Lissabon, de evalua-

tie van de kabinetsformatie van 2012 alsook het vergelijkend onderzoek naar het openbaar be-

stuur (zie hierboven) zijn hier voorbeelden van.

14

Samenwerking

EuParl.net

Het Centrum is al vanaf de oprichting van het Europe-

an Information and Research Network on Parliamenta-

ry History (EuParl.net) trekker en penvoerder van dit

netwerk. In 2007 startte het netwerk met vier institu-

ten; inmiddels zijn achttien instellingen uit zestien Eu-

ropese landen erbij aangesloten.

Het bestuur van EuParl.net bestaat nu uit zeven leden.

In het verslagjaar is de Oost-Europese inbreng ver-

sterkt met de toetreding tot het bestuur van Jure Gas-

paric (Institute of Contemporary History in Ljubljana,

Slovenië). Het bestuur van EuParl.net vergaderde twee

maal in het afgelopen jaar.

De coördinator van het netwerk, Margit van der Steen, is gestationeerd bij het CPG en werd in het

verslagjaar gefinancierd door het Montesquieu Instituut, de Faculteit der Letteren van de Rad-

boud Universiteit en de Stichting Parlementaire Geschiedenis.

Om de internationale samenwerking te ondersteunen, onderhoudt EuParl.net een website. Twee

maal per jaar wordt bovendien een Engelstalige nieuwsbrief over actuele ontwikkelingen in het

vakgebied verspreid onder 160 instellingen en personen.

Internationale congressen

EuParl.net organiseert internationale congressen om de vernieuwing van de parlementaire ge-

schiedschrijving te stimuleren en het transnationale en (Europees) vergelijkend onderzoek te be-

vorderen. In 2014 (12-14 juni) vond in Helsinki en Jyväskylä de vierde conferentie plaats, getiteld

‘Parliaments and Methodology. Anthropological, Discourse-Oriented and Digital Approaches to

Parliamentary History.’ Tijdens de conferentie spraken onderzoekers uit Europa en de Verenigde

Staten over uiteenlopende methoden die parlementair historici kunnen inzetten voor hun onder-

zoek zoals discoursanalyse en oral history. Door de inbreng van antropologen, linguïsten en ICT-

specialisten naast die van historici en politicologen verkreeg de gedachtewisseling, die buitenge-

woon stimulerend was, een interdisciplinair karakter.

Het merendeel van de bijdragen handelde over de perspectieven die digitalisering van de Parle-

mentaire Handelingen wetenschappers bieden. Het was opvallend hoe uiteenlopend de situatie

in diverse Europese landen nog is op dit gebied en de conferentie maakte duidelijk dat bij een

intensievere internationale samenwerking veel valt te winnen. Mede om die reden zal in 2016 in

de Sloveense hoofdstad Ljubljana een EuParl.net conferentie worden georganiseerd over het wer-

ken met Parlementaire Handelingen als bron.

15

Vanuit het Centrum namen Carla van Baalen, Johan van Merriënboer en Margit van der Steen

deel aan de conferentie. Johan van Merriënboer verzorgde een lezing, Carla van Baalen leidde een

van de sessies en Margit van der Steen maakte verslagen. De organisatoren zijn voornemens een

congresbundel te publiceren.

Europese onderzoeksaanvraag Antipolitics

De toenemende samenwerking tussen onderzoekers op het terrein van politieke en parlementaire

geschiedenis in Europa heeft inmiddels geleid tot een gezamenlijke onderzoeksaanvraag, getiteld

‘Antipolitics’. Dit programma heeft tot doel beleids- en opiniemakers een beter inzicht te ver-

schaffen in a) de opkomst van populistische en anti-Europese bewegingen, b) de groeiende onte-

vredenheid ten aanzien van representatieve organen en c) de onder Europese burgers bestaande

overtuiging dat de politiek en de publieke instituties niet in staat zijn aan de behoeften van

‘gewone burgers’ te beantwoorden en d) het gevoel van machteloosheid ten aanzien van econo-

mische en financiële verschijnselen die aan het politieke domein lijken te ontsnappen. Honorering

van deze aanvraag voor een European Joint Doctorate (Marie Sklodowska Curie ITN Action) zou

vijftien banen voor nieuwe promovendi opleveren. De coördinatie is in handen van Luiss Libera

Università Internazionale degli Studi Sociali Guido Carli. EuParl.net is partner bij de aanvraag.

Onderzoekschool Politieke Geschiedenis

Het CPG maakt deel uit van de Onderzoekschool Politieke Geschiedenis (OPG). Dit is het samen-

werkingsverband van onderzoekers op het terrein van politieke geschiedenis, gericht op het be-

vorderen van de kwaliteit van het onderzoek en het versterken van de (internationale) samenwer-

king. Daarnaast verzorgt de Onderzoekschool onderwijs aan promovendi en studenten die re-

search masters volgen. In het verslagjaar namen promovendi van het CPG deel aan diverse on-

derzoeksseminars van de Onderzoekschool. Carla van Baalen en Marij Leenders verzorgden on-

derwijs ten behoeve van de Summer School ‘The limits of democracy’ die de OPG organiseerde

voor research master studenten. Coördinator van de Onderzoekschool Politieke Geschiedenis is

Margit van der Steen.

Montesquieu Instituut

Het CPG is een van de partners van het te Den Haag gevestigde Montesquieu Instituut (MI), het

multidisciplinaire onderzoeks- en onderwijsinstituut voor vergelijkende parlementaire geschiede-

nis en constitutionele ontwikkeling in de Europese Unie. De andere partners zijn verbonden aan

de universiteiten van respectievelijk Groningen, Leiden en Maastricht. Als gevolg van de in 2013

door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aangekondigde bezuinigingsmaatre-

gelen werd voor het jaar 2014 de subsidie aan het MI gehalveerd. Uiteraard had dit ingrijpende

gevolgen, onder meer voor de hoeveelheid activiteiten van het Instituut. Zo werd een streep gezet

door de jaarlijkse zomerconferentie.

Medewerkers van het CPG participeerden in 2014 in verschillende activiteiten van het MI. Zo le-

verden zij bijdragen aan de digitale nieuwsbrief De Hofvijver. Politiek van Den Haag tot Brussel en

aan debatbijeenkomsten over actuele politieke thema’s.

16

Onderwijs

Parlementaire geschiedenis van Nederland vanaf 1945 (bachelorfase)

Binnen de minor Politieke Geschiedenis verzorgt het CPG samen met de afdeling Politieke

Geschiedenis de hoorcollegereeks Parlementaire Geschiedenis en Europese Integratie in perio-

de 3 (februari-maart). Na afloop van deze hoorcollegereeks kunnen studenten in periode 4

(april-juni) kiezen voor de werkcolleges Geschiedenis van de Europese Integratie of voor de

werkcolleges Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945. De hoorcolleges worden

afgesloten met een schriftelijk tentamen, de werkcolleges met een werkstuk. Het werkstuk

Parlementaire geschiedenis moet zijn gebaseerd op de parlementaire bron bij uitstek: de Han-

delingen van de Tweede Kamer en de Eerste Kamer der Staten-Generaal. In de eerste helft van

2014 – academisch jaar 2013-2014 – volgden circa vijftig studenten de gecombineerde hoorcol-

leges en circa vijfentwintig studenten de werkcolleges Parlementaire geschiedenis. Peter van

der Heiden verzorgde de hoor- en werkcolleges parlementaire geschiedenis. Frans Weisglas

verzorgde een gastcollege.

Masterspecialisatie Politiek en Parlement (masterfase)

Binnen de masteropleiding geschiedenis participeert het Centrum in de masterspecialisatie

Politiek en Parlement. Deze specialisatie is ontwikkeld door de afdeling Politieke Geschiedenis

en het CPG gezamenlijk; zij richt zich op de historische, staatsrechtelijke en politicologische

aspecten van de parlementaire politiek en kent een verplichte stage.

Het CPG participeert met name in de module ‘Het krachtenveld van politiek en parlement’,

één van de zes modules waaruit de masterspecialisatie bestaat. Deze module wordt gegeven in

periode 2 (november en december). De eindtoets bestaat uit een werkstuk waarin een Haags of

Brussels instituut wordt onderzocht in de context van de relaties die het desbetreffende insti-

tuut, formeel en informeel, onderhoudt met andere instituten binnen het nationale en Europe-

se politieke ‘krachtenveld’. In de herfst van 2014 – academisch jaar 2014-2015 – volgden circa

twintig studenten deze masterspecialisatie. Carla van Baalen nam het CPG-aandeel in de mo-

dule ‘Het krachtenveld van politiek en parlement’ voor haar rekening. Ook verzorgde zij in

periode 1 (september-oktober) twee hoorcolleges binnen de module ‘Politieke representatie’.

Daarnaast begeleidden CPG-medewerkers in het verslagjaar ook een aantal scriptanten binnen

deze masterspecialisatie.

17

Summary Annual Report Centre for Parliamentary History

In the year 2014, the Centre for Parliamentary History (known by its Dutch abbreviation, CPG)

had to cope with the consequences of substantial budgetary cuts. An organisational redesign of

the Centre was needed, which unfortunately resulted in the redundancy of three colleagues.

In spite of unrest and uncertainty which accompanied this process, a number of outstanding

achievements were reached.

About CPG

CPG was founded in 1970 as a research centre of the Faculty of Law, Radboud University in

Nijmegen. Its mission statement reads as follows: conducting research on the history of the Dutch

parliament from 1945 onwards, and publishing its results. In 1985 the CPG became a joint venture

of Radboud University and the Stichting Parlementaire Geschiedenis (Foundation for Parliamen-

tary History) in The Hague. CPG is the leading institute on parliamentary history in The Nether-

lands. Its core publications are the series Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945 (Dutch

parliamentary history since 1945) and its annual review of parliamentary history (Jaarboek Parle-

mentaire Geschiedenis).

Societal relevance

The societal relevance of the CPG is substantial. Staff members participate actively in debates

through readings and public lectures and through interventions in the media. This activity in turn

leads to a considerable number of requests from Dutch and international media and also to re-

search assignments by parliament, ministries and other government- and/or state-related (Raad

van State, Kiesraad) institutions.

Organisational redesign

In March 2014, the boards of the Faculty and the Stichting decided to an organisational redesign

of the Centre. This included, among other things, that the staff should consist of senior research-

ers only. Three staff members already fulfilled that position; the remaining six were given the op-

portunity to apply for the remaining three positions. As mentioned earlier, three colleagues could

not be replaced.

After consultation with the Faculty’s and University’s representative bodies, the organisational

redesign was finalized in September 2014. CPG’s permanent research staff was reduced to seven.

18

International activities

In 2007, CPG was one of the founders of the European Information and Research Network on Par-

liamentary History (EuParl), which connects European research institutes and experts in parlia-

mentary history. The network facilitates the exchange and dissemination of knowledge and pro-

motes comparative studies on the development of parliamentary culture in Europe. In June 2014,

the network’s fourth conference, entitled ‘Parliaments and Methodology. Anthropological, Dis-

course-Oriented and Digital Approaches to Parliamentary History’, took place in Helsinki. CPG-

members participated actively in this conference.

Teaching

During 2014 the Centre provided courses in parliamentary history both in the bachelor and mas-

ter programmes of the Faculty of Arts, Radboud University.

Key publications and reports

Jong, Ron de & Driel, Niels van, De Tweede Kamerverkiezingen in vijftig stappen (Elections for the

Dutch Second Chamber in fifty steps) (Amsterdam, Boom, 2014). The study comprehensively de-

scribes and comments upon the various steps in the election process of the Second Chamber of

the Dutch parliament, thereby providing fundamental insights into the preconditions of parlia-

mentary practice in the Netherlands.

Biefang, A. & Leenders, M.H.C.H. (eds.), Erich Salomon & het ideale parlement. Fotograaf in Berlijn en

Den Haag, 1928-1940 (Erich Salomon & the Ideal Parliament. Photographer in Berlin and The

Hague, 1928-1940) (Amsterdam, Boom, 2014). Based on the visualization of parliament and parlia-

mentary action by the German-Jewish photographer Erich Salomon during the 1930s, German

and Dutch scholars discuss the merits of both his and others’ attempts to capture and publicly

communicate parliamentary culture. The authors thereby underline the crucial role of the

‘pictorialisation’ of politics in the public domain and particularly also within the context of parlia-

mentary culture.

Baalen, C.C. van, Goslinga, H., Kessel, A.C.M.W. van, Ramakers, J.J.M., Reiding, H. & Turpijn,

J.J.B. (eds.), Het geld regeert. Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2014 (Money rules. Yearbook on

Parliamentary History) (Amsterdam, Boom, 2014). The 16th yearbook deals with the multi-facetted

question as to what extent money and economic (statistical) data determine parliamentary poli-

cies and behaviour, both in the Netherlands and elsewhere in Europe. From different angles and

perspectives (historical, political, economical, philosophical as well as administrative and govern-

mental) the contributors share their view on the relative importance of monetary issues and fac-

tors for the process of political decision-making.

Bovend'Eert, P.P.T., Baalen, C.C. van & Kessel, A.C.M.W. van, Evaluatie van de kabinetsformatie

2012 (Evaluation report on the formation of the Dutch cabinet in 2012) (2014). At the request of

the Dutch Second Chamber the authors evaluated the fundamentally new approach in the pro-

ceedings involving the cabinet formation of 2012. For the first time, the Second Chamber – in

stead of the head of state (the King) – took the lead in the (complex) process of coalition building.

The authors review this new approach within the context of both Dutch constitutional law and

cabinet formation history and suggest ways for improvement.

19

Mastenbroek, E., Zwaan, P.J., Groen, A., Meurs, W.P. van, Reiding, H., Dörrenbächer, N. & Neuhold,

C. (2014). Engaging with Europe. Evaluating National Parliamentary Control of EU Decision Making after the

Lisbon Treaty. Part I: Report of Findings; Part II: Management Report (2014). On the basis of interviews of

parliamentary representatives in Brussels as well as in other EU-capitals, this report evaluates the use

and effectiveness of parliamentary control mechanisms introduced after the Lisbon Treaty. The inves-

tigation was conducted at the request of the Second Chamber of the Dutch parliament.

20

Bijlage 1 Publicaties

Wetenschappelijke publicaties

Boekredactie

Baalen, C.C. van, Goslinga, H., Kessel, A.C.M.W. van, Ramakers, J.J.M., Reiding, H. & Turpijn,

J.J.B. (Eds.). (2014). Het geld regeert (Jaarboek Parlementaire Geschiedenis, 16). Amsterdam:

Boom.

Biefang, A. & Leenders, M.H.C.H. (Eds.). (2014). Erich Salomon & het ideale parlement. Fotograaf in

Berlijn en Den Haag, 1928-1940. Amsterdam: Boom. Verschijnt in 2015 tevens in het Duits.

Bussière, E., Dujardin, V., Dumoulin, M., Ludlow, P., Brouwer, J.W.L. & Tilly, P. (Eds.). (2014). La

Commission européenne, 1973-1986. Histoire et mémoires d’une institution Luxemburg: Office des

publications de l’Union européenne. Tevens verschenen in het Duits en het Engels.

Boekdeel

Biefang, A. & Leenders, M.H.C.H. (2014). Erich Salomon als fotojournalist in Berlijn & Den Haag.

Parlementaire foto’s in hun context. In Andreas Biefang & Marij Leenders (Eds.), Erich Salomon

& het ideale parlement. Fotograaf in Berlijn en Den Haag, 1928-1940 (pp. 9-20). Amsterdam: Boom.

Verschijnt in 2015 tevens in het Duits.

Brouwer, J.W.L. (2014). Introduction. In Éric Bussière & et al. (Eds.), La Commission européenne,

1973-1986. Histoire et mémoires d’une institution (pp. 33-34 en 125-126). Luxemburg: Office des

publications de l’Union européenne. Tevens verschenen in het Duits en het Engels.

Leenders, M.H.C.H. (2014). Op zoek naar het ideale parlement. Erich Salomon in Den Haag 1936-

1940. In Aandreas Biefang & Marij Leenders (Eds.), Erich Salomon & het ideale parlement. Foto-

graaf in Berlijn en Den Haag, 1928-1940 (pp. 89-122). Amsterdam: Boom. Verschijnt in 2015 te-

vens in het Duits.

Merriënboer, J.C.F.J. van (2014). Sicco Mansholt and ‘Limits to Growth’. In Claudia Hiepel (Ed.),

Europe in a Globalising World. Global Challenges and European Responses in the ‘long’ 1970s

(Publications of the European Union Liaison Committee of Historians, 15) (pp. 319-342). Baden

-Baden: Nomos.

Artikel

Griensven, P.G.T.W. van & Merriënboer, J.C.F.J. van (2014). De vinger aan de pols. Parlement en

begrotingsrecht 1814-2014. Het geld regeert (Jaarboek Parlementaire Geschiedenis, 16). Amster-

dam: Boom, 23-33.

Kessel, A.C.M.W. van (2014). Uittocht der gladiatoren. Leiderswisseling in de Nederlandse poli-

tiek rond 1960. Ex Tempore 32, 211-222.

Leenders, M.H.C.H. (2014). Die Europapolitik in den Mitgliedstaaten der Europäischen Union.

Die Niederlande. Jahrbuch der Europäischen Integration, 2014, 467-470.

Reiding, H. (2014). Compromis en confrontatie. Over de ontwikkeling en het gebruik van de be-

grotingsrechten van het Europees Parlement. Het geld regeert (Jaarboek Parlementaire Geschie-

denis, 16). Amsterdam: Boom, 55-67.

21

Artikel in bundel – proceedings

Bos, A.S. & Brand, C.J.M. (2014). Private lives on public display. The resignation of Dutch politi-

cians in the 20th century due to scandals. In Adéla Gjuricová, Andreas Schulz, Lobos Velek &

Andreas Wirsching (Eds.), Lebenswelten von Abgeordneten in Europa 1860-1990 Vol. 3. Parlamente

in Europa (pp. 279-293). Düsseldorf: Droste Verlag.

Vakpublicaties

Boek

Hoetink, A.C., Kaal, H.G.J., Leenders, M.H.C.H., Meurs, W.P. van, Reiding, H., Steen, M.W.F. van

der & Zon, K.J.A. van (2014). Brussel is een bodemloze put ... en zes andere clichés over de Europese

Unie. Nijmegen: Radboud Universiteit.

Boekdeel

Leenders, M.H.C.H. (2014). ‘Een havik die wacht op zijn prooi’ Gesprek met fotojournalist Vin-

cent Mentzel. In Andreas Biefang & Marij Leenders (Eds.), Erich Salomon & het ideale parlement.

Fotograaf in Berlijn en Den Haag, 1928-1940 (pp. 323-332). Amsterdam: Boom. Verschijnt in 2015

tevens in het Duits.

Artikel

Baalen, C.C. van & Ramakers, J.J.M. (2014). Rituelen en symbolen rond het Nederlandse parle-

ment. ICA. Instituut Culturele Antropologie, Leiden, april 2014, 3-5.

Kessel, A.C.M.W. van (2014). ‘Een grofmaziger benadering.´ Zalm en Ritzen botsen in de minis-

terraad, augustus 1994. Het geld regeert (Jaarboek Parlementaire Geschiedenis, 16). Amsterdam:

Boom, 109-118.

Leenders, M.H.C.H. (2014). Grote verantwoordelijkheid voor ‘personae miserabiles’. In memori-

am Virginie Korte-van Hemel (1929-2014). Het geld regeert (Jaarboek Parlementaire Geschiede-

nis, 16). Amsterdam: Boom, 155-158.

Goslinga, H. & Merriënboer, J.C.F.J. van (2014). ‘Het is een beetje het huishoudboekje van Mien

Dobbelsteen.’ Interview met collegeleden Kees Vandrik en Arno Visser van de Algemene Re-

kenkamer. Het geld regeert (Jaarboek Parlementaire Geschiedenis, 16). Amsterdam: Boom, 121-

128.

Ramakers, J.J.M. (2014). Het parlementaire jaar 2013-2014. Het geld regeert (Jaarboek Parlementaire

Geschiedenis, 16). Amsterdam: Boom, 175-194.

Ramakers, J.J.M. (2014). Politieke enquête maakt effect onzeker. Aedes Magazine, 2014(2), 12.

22

Boekbespreking

Bos, A.S. (2014). De stille krachten achter het Binnenhof [Bespreking van het boek Monumenten

van beleid. De wisselwerking tussen Nederlandse rijksoverheid, sociale wetenschappen en

politieke cultuur, 1945-2002]. Het geld regeert (Jaarboek Parlementaire Geschiedenis, 16). Am-

sterdam: Boom, 216-217

Bos, A.S., Brouwer, J.W.L., Ramakers, J.J.M., Kessel, A.C.M.W. van & Reiding, H. (2014). Gesigna-

leerd [Bespreking van vijftien boeken op het gebied van de politieke geschiedenis]. Het geld

regeert (Jaarboek Parlementaire Geschiedenis, 16). Amsterdam: Boom, 229-234.

Brouwer, J.W.L. (2014). Literatuur over prominente liberalen en de VVD [Bespreking van de boe-

ken Cassandra tegen wil en dank. Memoires & De liberale opmars. 65 jaar VVD in de Tweede

Kamer & Neelie. Brave meisjes schrijven zelden geschiedenis & Rita Verdonk. Mijn verhaal].

Het geld regeert (Jaarboek Parlementaire Geschiedenis, 16). Amsterdam: Boom, 16, 219-222.

Brouwer, J.W.L. (2014). Monumentale biografie van “vadertje” Drees [Bespreking van het boek

Willem Drees 1886-1988]. Ons Erfdeel, 57(3), 130-132.

Brouwer, J.W.L. (2014). [Bespreking van het boek Het vierde wapen. Voorlichting, propaganda en

volksweerbaarheid]. Marineblad, 124(2), 12-13.

Kessel, A.C.M.W. van (2014). Strijder voor de goede zaak [Bespreking van het boek Vallende zui-

len. Een leven in dienst van de goede zaak]. CD Verkenningen, winter 2014, 103-105.

Ramakers, J.J.M. (2014). Het slotstuk van de Drees-biografie [Bespreking van het boek Willem

Drees 1886-1988. Premier en elder statesman. De jaren 1948-1988]. Het geld regeert (Jaarboek

Parlementaire Geschiedenis, 16). Amsterdam: Boom, 207-209.

Steen, M.W.F. van der (2014). [Bespreking van het boek De man die in de put sprong. Willem

Schermerhorn, 1894-1977]. BMGN- Low Countries Historical Review vol. 129-4(2014) review 80.

http://www.bmgn-lchr.nl/index.php/bmgn/article/view/9783

Rapport / extern rapport

Bovend'Eert, P.P.T., Baalen, C.C. van & Kessel, A.C.M.W. van (2014). Evaluatie van de kabinets-

formatie 2012. (extern rapport). Den Haag: Tweede Kamer der Staten Generaal, vergaderjaar

2014-2015, Kamerstuk 33 410, nr. 72.

Mastenbroek, E., Zwaan, P.J., Groen, A., Meurs, W.P. van, Reiding, H., Dörrenbächer, N. & Neu-

hold, C. (2014). Engaging with Europe. Evaluating national parliamentary control of EU deci-

sion making after the Lisbon Treaty. Part I: Report of findings.; Part II: Management Report.

(interne rapporten). Nijmegen: Institute for Management Research, Radboud University.

Popularisende publicaties

Bijdrage week- of dagblad

Heiden, P.B. van der (2014, Februari 01). Lokaal kiezen moet lokaal blijven. De Gelderlander.

Heiden, P.B. van der (2014, Maart 08). Verover lokale politiek terug op Den Haag. Reformatorisch

Dagblad.

23

Internet artikel op website Centrum voor Parlementaire Geschiedenis

Bos, A.S. (2014).

Het nut van brekebenen. (blog).

Gluren bij de buren. Het aftreden van de West-Duitse minister Werner Maihofer (1978). (blog).

Merriënboer, J.C.F.J. van (2014).

Van Agt en de Molukse treinkaping bij de punt, 6 januari (met Susanne Geuze).

Niet-jood en niet-Israëlverklaringen, en voetballen in Abu Dhabi, 13 januari (met Susanne

Geuze).

Onvrede in Groningen in 1970 en 2014, 21 januari (met Susanne Geuze).

“Democratie niet voor bange mensen”, 21 januari.

CDA-atoompacifiste Frouwke Laning-Boersema en de kruisraketten, 23 januari.

Oud-senator Kees IJmkers (CPN) herdacht, 4 februari (met Susanne Geuze).

‘Schot van een vluchtende’, 13 maart (met Susanne Geuze).

Melkquota, Mansholt en de landbouwpolitiek, 27 maart (met Susanne Geuze).

‘Een positieve grondhouding’, 11 april.

Songfestival: 'a bloody shame', 6 mei (met Susanne Geuze).

Wil Albeda in het Europees Parlement, 9 mei.

Eindexamens in het parlement, 13 mei (met Susanne Geuze).

Wubbo Ockels in de Handelingen, 20 mei (met Susanne Geuze).

Het minimumloon in de periode-De Jong, 21 mei (met Susanne Geuze).

De Nijmeegse Vierdaagse in het parlement, 17 juli.

Van Rooden Dinsdag naar Prinsjesdag?, 16 september.

Statenverkiezingen kunnen een kabinet breken, 13 oktober (met Vera Crienen).

Begin en eind van gedoogbeleid sofdrugs en coffeeshops?, 4 november.

Van ‘openbaarheid van bestuur’ naar ‘open overheid’, 10 november

De Punt 1977: rechtmatig overheidsgeweld tegenover misdadig geweld van kapers,

21 november.

Historische speeches: applaus voor Samkalden, 8 december.

Het recht op privacy van Heineken-ontvoerder Willem H. in 1983, 15 december.

Ramakers, J.J.M. (2014).

De vrijheid om anderen te ergeren. (blog).

‘En nu weer met de minister discussiëren’. (blog).

Internet artikel overige

Ramakers, J.J.M. (2014). Sjeng Kremers, Professor of Psychology (1965-1977). (blog). Ook in het

Nederlands verschenen.

Reiding, H. (2014). Ontwikkeling en gebruik van de begrotingsrechten van het EP. (blog).

Steen, M.W.F. van der (2014)

‘Europa op de bres voor vrouwen’, in De Hofvijver nr. 41, d.d. 28 april 2014. Deze bijdrage is

ook geplaatst op de website van het CPG.

‘Moeizame entree vrouwen in politiek’, in De Hofvijver, nr. 44 d.d. 14 juli 2014.

Jolene Meijerink, ‘Europa leeft’, op VOXweb. Onafhankelijk magazine van de Radboud Uni-

versiteit Nijmegen, d.d. 24 april 2014

24

Overige publicaties CPG-medewerkers

Oddens, J. (2014). 'Een lam republikeintje als ik.' Jacob Hahn, het achttiende-eeuwse gevoelsdenken

en de ordeverstoringen in de Nationale Vergadering. In Peter van Dam, Jouke Turpijn & Bram

Mellink (Eds.), Onbehagen in de polder: Nederland in conflict sinds 1795 (pp. 139-162). Amsterdam:

Amsterdam University Press.

Oddens, J. (2014). Men in black. The silhouette portraits of the members of the first Dutch National

Assembly. The Rijksmuseum Bulletin, 62(1), 24-47.

Oddens, J. & Leemans, I.B. (2014). Ontwikkelingen in het verlichtingsonderzoek sinds het jaar 2000.

Ter inleiding. Tijdschrift voor Geschiedenis, 127(2), 183-187.

Oddens, J. (2014). [Bespreking van de boeken De wereld vanuit een luchtballon. Een nieuw perspectief op

de negentiende eeuw & Het jaar 1759: een doorsnede van de Verlichting & Koopman in kennis. De uitge-

ver Willem Jansz Blaeu in de geleerde wereld (1571-1638) & Kunstenaars van de Kultuurkamer. Ge-

schiedenis en herinnering & Onder het mom van satire. Laster, spot en ironie in Nederland, 1780-1800

& Revoluties in de klas: secundair geschiedenisonderwijs in de Zuidelijke Nederlanden, 1750-1850]. Ge-

schiedenis Magazine, 49(5), 60-61.

Oddens, J. (2014). [Bespreking van de boeken Canonieke icoonfoto's: de rol van (pers)foto's in de Neder-

landse geschiedschrijving & De Verlichting als kraamkamer: over het tijdperk en zijn betekenis voor het

heden & Terug naar de Verlichting & De eeuw van Brussel: biografie van een wereldstad 1850-1914 &

De geschiedenis van imaginaire landen en plaatsen & Historiezucht: de obsessie met het verleden in de

negentiende eeuw & Koninginnen aan de Noordzee. Scheveningen, Oostende en de opkomst van de bad-

cultuur rond 1900]. Geschiedenis Magazine, 49(1), 59-61.

25

Bijlage 2 Lezingen en gastcolleges

Voordracht—lezing

Baalen, C.C. van (2014, februari 13). De parlementarisering van de kabinetsformatie, 1939-2012.

Beek-Ubbergen, lezing voor Probus Ulpia.

Baalen, C.C. van (2014, oktober 26). Paneldiscussie (met nog drie panelleden). De Toekomstagen-

da van Europa. Lux, Nijmegen.

Brouwer, J.W.L. (2014, maart 17). Drees als actor in de buitenlandse politiek. Den Haag, symposi-

um ter gelegenheid van de presentatie van het laatste deel van de biografie van Willem Drees.

Brouwer, J.W.L. (2014, september 26). Staatshoofden op reis. Nijmegen, voordracht gehouden op

het congres ‘Aller-retour, reizen tussen Frankrijk en Nederland’ georganiseerd door het Ken-

niscentrum Frankrijk-Nederland, Radboud Universiteit.

Leenders, M.H.C.H. (2014, november 20). Beeldcultuur en Parlementaire Democratie. Tweede

Kamer, Den Haag, IP Academie Bureau Informatisering en Projecten Tweede Kamer der Sta-

ten-Generaal.

Merriënboer, J.C.F.J. van (2014, maart 17). Drees’ minister-presidentschap als meetlat. Den Haag,

symposium ter gelegenheid van de presentatie van het laatste deel van de biografie van Wil-

lem Drees.

Merriënboer, J.C.F.J. van (2014, juni 11). The Usability of Digitised Dutch Parliamentary Records

in Historical Research. Helsinki, Conference on Parliament and Methodology.

Steen, M.W.F. van der (2014, november 19). Vrouwen mogen niet vechten. Delft, lezing VVAO.

Steen, M.W.F. van der (2014, december 4). The Hague, word of thanks on the occasion of the

presentation of Isabelle de Charrière écrivaine politique / Belle de Zuylen political writer (Cahiers

Isabelle de Charriere/Belle van Zuylen nr. 9).

Steen, M.W.F. van der (2014, december 17). Het persoonlijke is publiek. Hilda Verwey-Jonker,

gender en de politieke biografie. Vrije Universiteit Amsterdam, conferentie Levend Europa.

Europa vanuit biografisch perspectief.

Gastcollege

Baalen, C.C. van (2014, februari 18). Gastcollege over de maatschappelijke component van het

CPG-onderzoek. Nijmegen, Core curriculumcursus Geesteswetenschappen en samenleving.

Baalen, C.C. van (2014, juni 24). De geschiedenis van de parlementaire democratie. Nijmegen,

Summer School Political History.

Brouwer, J.W.L. (2014, september 09). La France politique. Nijmegen, hoorcollege gehouden in het

kader van de ‘semaines d’immersion’ van de eerstejaars studenten Frans.

Brouwer, J.W.L. (2014, september 15). History of European integration. Brussel, hoorcollege in het

kader van de twintigste ‘International Master in European Studies’ georganiseerd door de Bel-

gisch-Italiaanse Kamer van Koophandel i.s.m. de UCL Louvain-la-Neuve.

Brouwer, J.W.L. (2014, september 16). History of European integration. Brussel, hoorcollege in het

kader van de negentiende ‘International Master in European Studies’ gegeorganiseerd door de

Belgisch-Italiaanse Kamer van Koophandel i.s.m. de UCL Louvain-la-Neuve.

26

Brouwer, J.W.L. (2014, oktober 16). Franco-German cooperation since 1945 – the engine of European inte-

gration. Brussel, hoorcollege Institut Catholique de Hautes Etudes Commerciales (ICHEC) – Brussels

Management School.

Brouwer, J.W.L. (2014, oktober 28, november 25, december 2, december 9). Histoire de la construction

européenne. Louvain-la-Neuve, vier hoorcolleges binnen de ‘Master 120 en études européennes’ aan

de UCL.

Merriënboer, J.C.F.J. van (2014, maart 28). Welvaart, revoluties, detente. De jaren zestig en zeventig van

de twintigste eeuw in mondiale context. Nijmegen, gastcollege minor politieke geschiedenis.

27

Bijlage 3 Overige activiteiten

Nevenactiviteiten

Baalen, C.C. van (2014). Coödinator voor Nederland (samen met prof.dr. M.P.C.M. van Schende-

len) van het tijdschrift ZParl. Zeitschrift für Parlamentsfragen.

Baalen, C.C. van (2014). Lid van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen.

Baalen, C.C. van (2014). Lid van de Redactieraad van het Biografisch Portaal van Nederland.

Baalen, C.C. van (2014). Lid van de jury van de Anne Vondelingprijs, jaarlijkse prijs voor een par-

lementair journalist.

Baalen, C.C. van (2014). Lid van de jury van de Prinsjesprijs, jaarlijkse prijs voor een politicus die

zich onderscheidend heeft ingespannen voor de democratie.

Baalen, C.C. van (2014). Lid van het bestuur van de Kommission für die Geschichte des Parlamen-

tarismus und der politischen Parteien.

Baalen, C.C. van (2014). Voorzitter van de Begeleidingscommissie ‘Juliana-monument’, ingesteld

door de gemeente Den Haag.

Baalen, C.C. van (2014). lid van de redactieraad van het Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland:

‘1001 vrouwen uit de 20ste eeuw’.

Brouwer, J.W.L. (2014). Lid comité de lecture van La commission européenne, 1973-1986.

Brouwer, J.W.L. (2014), Maître de conférences Institute d’études européennes UCL Louvain-la-

Neuve (België).

Kessel, A.C.M.W. (2014). Adviseur Raad voor Cultuur.

Merriënboer, J.C.F.J. van (2014). Lid wetenschappelijke raad van de Kiesraad.

Steen, W.M.F. van der (2014). Voorzitter Vlaams Nederlandse Vereniging voor Gendergeschiede-

nis.

Activiteiten voortvloeiend uit de hoofdfunctie

Baalen, C.C. van (2013). Voorzitter van de Board of Directors of EuParl.net: European Information

and Research Network on Parliamentary History.

Baalen, C.C. van (2013). Penningmeester van het bestuur van het Montesquieu Instituut, Den

Haag.

Werving onderzoeksmiddelen

Baalen, C.C. van, Kessel, A.C.M.W. van & Merriënboer, J.C.F.J. van (2014). Op zoek naar nieuw

evenwicht. Een parlementaire geschiedenis van het socialezekerheidsstelsel, 1980-2014.

Kessel, A.C.M.W. van, Baalen, C.C. van & Merriënboer, J.C.F.J. van (2014). Een vergelijkend on-

derzoek naar het openbaar bestuur in de jaren twintig, vijftig en tachtig van de twintigste

eeuw.

Reiding, H. (2014). Meer grip op Brussel? Evaluatieonderzoek naar de werking en effectiviteit van

parlementaire controle na het Verdrag van Lissabon.

28

Radio-optreden

Baalen, C.C. van (Over de positie van de Eerste Kamer) (2014, oktober 13). BNR Nieuwsradio.

Bos, A.S. (motie van wantrouwen) (2014, februari 12). BNR Nieuwsradio.

Brouwer, J.W.L. (Interview over het optreden van koning Willem Alexander bij de Olympische

Winterspelen in Sotsji) (2014, februari 13). Radio Gelderland. RTV Gelderland.

Brouwer, J.W.L. (minister-president Joop den Uyl in de internationale politiek) (2014, juni 9). De

Schatkamer. Haagse lobby. Hilversum: WNL, radio 1.

Brouwer, J.W.L. (bezoek van koning Filip en koningin Mathilde aan Nederland) (2014, augustus

30). Radio BEL-RTL.

Brouwer, J.W.L. (Interview over de positie van de Franse president en de toekomst van de Vijfde

Republiek, ‘De malaise van François Hollande’) (2014, september 16). VPRO buitenland.

Radio 1.

Brouwer, J.W.L. (Interview over de nieuwe opzet van Koningsdag) (2014, oktober 13). Radio Gel-

derland.

Brouwer, J.W.L. (Nederland en de Nieuw-Guinea affaire, 1958-1962) (2014, november 10). De

Schatkamer. Haagse lobby. Hilversum: WNL, radio 1.

Leenders, M.H.C.H. (2014). Interview Joodse omroep over Erich Salomon en Parlementaire De-

mocratie.

Merriënboer, J.C.F.J. van (De Nacht van Wiegel) (2014, januari 13). De Schatkamer. Haagse Lobby.

Hilversum: WNL, radio 1.

Merriënboer, J.C.F.J. van (Fortuyn over de Nacht van Wiegel) (2014, januari 13). De Schatkamer.

Haagse lobby. Hilversum: WNL, radio 1.

Merriënboer, J.C.F.J. van (Piet de Jong en de inval in Tsjechoslowakije, 1968) (2014, maart 31). De

Schatkamer. Haagse lobby. Hilversum: WNL, radio 1.

Merriënboer, J.C.F.J. van (Special over Mansholt) (2014, mei 21). NTR Academie. Biografieën. Hil-

versum: radio 5.

Merriënboer, J.C.F.J. van (verkiezingen Provinciale Staten, verlies PvdA en de Nacht van Schmel-

zer) (2014, oktober 6). De Schatkamer. Haagse lobby. Hilversum: WNL, radio 1.

Merriënboer, J.C.F.J. van (De uitholling van de macht van de Tweede Kamer) (2014, november

18). BNR. Spitsuur. Wetenschap Vandaag.

29

Bijlage 4 Bestuur (Board) van EuParl.net

Prof. dr. C.C. van Baalen (voorzitter), Nederland

Prof. dr. J. Garrigues (lid), Frankrijk

Dr. J. Gasparic (lid), Slovenië

Dr. A. Gjuričová (lid), Tsjechië

Prof. dr. P. Ihalainen (lid), Finland

Prof. dr. A. Schulz (lid), Duitsland

Dr. P. Seaward (lid), Verenigd Koninkrijk

Op het einde van het verslagjaar waren de volgende instituten aangesloten bij het netwerk:

Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Radboud Universiteit te Nijmegen;

Kommission für Geschichte des Parlamentarismus und der politischen Parteien te Berlijn;

Hellenic Foundation for Parliamentarism and Democracy te Athene;

Institute for Parliamentarism and Democracy Questions te Wenen;

Montesquieu Instituut te Den Haag;

Institute for Contemporary History te Ljubljana;

Facultatea de Ştiinţe Politice (de faculteit der Politieke Wetenschap) Universitatea din Bucureşti te Boe-

karest;

History of Parliament te Londen;

Politikatörténeti Intézet (Instituut Politieke Geschiedenis) te Boedapest;

Inštitut za novejšo zgodovino - Slovenská Akadémia Vied (Instituut voor contemporaine geschiedenis

van de Slowaakse Academie der Wetenschappen) te Bratislava;

University of Jyväskylä, including the Academy of Finland Centre of Excellence in Political Thought

and Conceptual Change te Jyväskylä, Finland;

Comité d'Histoire Parlementaire et Politique te Orléans/Parijs;

European Governance Programme (University of Luxembourg) te Walferdange;

Onderzoeksgroep Biografía y Parlamentos van de University of the Basque Country (UPV-EHU), De-

partment of Contemporary History (Baskische Universiteit, afdeling contemporaine geschiedenis) te

Leioa, Spanje;

Kommission für die Geschichte der Habsburgermonarchie;

Research Group for Political History, University of Antwerp;

Working Group on Parliaments in Transition, Institute of Contemporary History te Praag;

Dipartimento di Scienze Politiche, Sapienza Università di Roma.