Çalışan Verimliliğin Ölçülmesi & İş istatistikleri, Üretim Yöntemiyle GSYH ve HİA
description
Transcript of Çalışan Verimliliğin Ölçülmesi & İş istatistikleri, Üretim Yöntemiyle GSYH ve HİA
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Çalışan Verimliliğin Ölçülmesi&
İş istatistikleri, Üretim Yöntemiyle GSYH ve HİA
Ş.Şenol BOZDAĞYıllık İş İstatistikleri
Daire Başkan V.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
ULUSAL HESAPLAR
SİSTEMİHİA
DIŞ TİCARET
HBA
TÜFE
İDARİ KAYITLAR
ÜFE
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
DÖNEMSEL GSYH
YILLIK GSYH
•Konjontür analizleri•Para Politikası•Finans Piyasası İhtiyaçları•PEEI (AB İçin)
I. DÖNEM
II. DÖNEM
III. DÖNEM
IV. DÖNEM
DENGELEME
2011
2012
•Verimlilik Analizleri•Üretim faaliyetlerinin birbirine bağımlığı (Arz kullanım tabloları, Girdi-Çıktı tabloları)•Sektörel analiz•Finansal varlıklar ve yükümlülükler
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
GSYH = İktisadi faaliyetlerin katma değer toplamı
+ (Vergi-sübvansiyonlar)
- Dolaylı Ölçülen Mali Aracılık Hizmetleri (FISIM)
Üretim Yöntemi ile GSYH
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
04/21/23 5
Üretim sınırı
•Hariç olanlar:•Doğal süreçler
•Hanehalkı hizmetleri (temizlik, yemek pişirme,
bakım vb)
•Elde tutma kazançları veya kayıpları (holding
gains and losses)
•Üretim
sınırı
•Bir kurumsal birim tarafından kontrol edilen tüm mal ve hizmetlerin üretimi.
•Dahil olanlar:
•Gayri safi sermaye oluşumu veya kendi nihai kullanımı için kendi hesabına üretim
•Sahipleri tarafından kullanılan konut hizmetleri
•Ücretli personel istihdam ederek üretilen ev ve kişisel hizmetler
•Malların üretimi ile sonuçlanan gönüllü faaliyetler
•Yasadışı veya saklı/kayıtdışı faaliyetler
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
04/21/23 6
Birimler ve Sektörler• Ekonominin Sınırları
– Ülkenin ekonomik bölgesinde ekonomik bir çıkar merkezine sahip olan (yerleşik) birimlerin faaliyetleridir.
– Ekonomik bölge:• Coğrafi bölge
• Serbest bölge
• Özel amaçlarla ayrılmış olan bölgeler (elçilikler, konsolosluklar, askeri üsler, bilimsel üsler, vb. )
• Kıta sahanlığı dışındaki petrol/gaz rezervleri
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
04/21/23 7
Birimler ve Sektörler• Ekonomik bir çıkar?
– Üretim faaliyeti • Ekonomik bölgede bir yıldan uzun süre yürütülen
– Tüketim– Bina ve arazi sahipliği
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
04/21/23 8
Birimler ve Sektörler• Kurumsal Birim?
– Temel karar alıcı birimdir• Karar özerkliği
– Kendi adına varlıklara sahip olma– Yasal olarak sorumlu– Borç yükümlülükleri alan
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
04/21/23 9
Birimler ve Sektörler• Kurumsal Birimler
– Şirketler• Mali olmayan şirketler• Mali şirketler
– Devlet– Hanehalkları– Kar amacı olmayan kuruluşlar (HHKOK)– Dış alem
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Ulusal Hesaplarda İstihdamınÖnemi Nedir?
• Verimliliğin ölçülmesine imkan tanır.
Çıktı,Katma Değer,
GSYH vb.İstihdam,
İşler,TZE İstihdam,
Toplam Çalışılan Saat.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Ulusal Hesaplarda İstihdam ve Yerleşiklik İlişkisi
İstihdam;
yerleşik üretici birimler için çalışan,
yerleşik veya yerleşik olmayan çalışanlardan oluşur.
Çalışanlar Birimler
Yerleşikler
Yerleşik Olmayanlar
Yerleşikler
Yerleşik Olmayanlar
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Ulusal Hesaplarda İstihdam Kapsamında Olanlar
• Yerleşik olmayan sınır işçileri (cross-border workers),• Yerleşik olmayan mevsimlik işçileri,• Yurtdışında görevli silahlı kuvvetler personeli,• Yurtdışındaki ulusal bilim merkezlerinde çalışan
vatandaşlar,• Yurtdışında diplomatik görevlerde çalışan vatandaşlar,• Yerleşik birimler tarafından yönetilen gemi mürettebatı,• Yurtdışında bulunan genel devlet birimlerinde
çalışanlar.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Ulusal Hesaplarda İstihdam Kapsamında Olmayanlar
• Yerleşik olmayan birimler için çalışan yerleşik sınır işçileri ve mevsimlik işçiler,
• Yerleşik olmayan birimler tarafından yönetilen gemilerde çalışan vatandaşlar,
• Yurtiçinde bulunan yabancı devlet birimlerinde çalışanlar,
• Yurtiçindeki uluslar arası sivil kurum ve kuruluşlarda çalışanlar,
• Yurtiçindeki uluslar arası askeri kurumlarda görevli personel,
• Yurtiçindeki yabancı bilim merkezlerinde çalışan vatandaşlar.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
İş (Job) Nedir?• İş, yerleşik kurumsal bir birim ile kişi arasında
yapılan açık ya da zımni bir sözleşmedir. Ücret karşılığında ortaya konulacak emek esasına dayanır. Süre belirli ya da belirsiz olabilir.
• İstihdam kavramı ile iş arasındaki farklar:– İstihdam kişi bazlıdır. İş ise kişinin tüm işlerini ayrı ayrı
değerlendirir.– “Geçici olarak iş başında olmayanlar” istihdamda
kabul edilirken, iş hesaplamalarında kapsam dışıdır.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Toplam Çalışılan Saat Nedir?
• Toplam çalışılan saat, hesap dönemi için üretim sınırı içindeki faaliyetlerde istihdamda olanların fiili çalışma sürelerin toplamıdır.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Toplam Çalışılan Saat
• Fiili çalışma süresini;• Fazla mesaiyi,• Ücret ödenmesi durumunda eğitimde harcanan
süreleri,• İşyerinin hazırlanması, temizlenmesi vb. süreleri,• Ücret ödenmesi durumunda, arıza vb. nedenle
kısa süreli çalışılmayan süreleri kapsar.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Toplam Çalışılan Saat
• Ücret ödemesi yapılan ama çalışılmayan süreleri (izin, resmi tatil, ücretli raporlar, grevler vb.),
• Yemek aralarını,
• İş ile ev arasındaki seyahat sürelerini,
• Ücret ödemesi olmadan eğitimde harcanan süreleri kapsamaz.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Tam-Zamanlı Eşdeğer İstihdam
• Tam-Zamanlı Eşdeğer İstihdam (TZEİ); toplam çalışılan saatin, tam-zamanlı işlerde yıllık ortalama çalışılan süreye bölünmesi ile elde edilir.
• ESA, TZEİ hesaplamalarında, öncelikle işlerin belli kriterlere göre ( ekonomik faaliyet, cinsiyet vb.) gruplandırılmasını, ardından her bir gruba göre ayrı ayrı hesaplanıp daha sonra toplulaştırılmasını önermektedir.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Bir Uygulama
Şirket-A Şirket-B
1-TZ-2000s2-TZ-2000s*3-TZ-2000s4-TZ-Raporlu5-YZ-1000s6-YZ-1000s
7-YZ-Raporlu
*3-YZ-1000s8-TZ-2000s9-TZ-2000s
• İstihdam=9
• İş sayısı=9+1-2=8•TZ iş=5•YZ iş=3
• TÇS=5*2000+3*1000=13000
• TZEİ=13000/2000
=6,5
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Hangisini Kullanmalı?
• İstihdam
• İşler
• TZEİ
• TÇS
• İşbaşında olmayanlar• Birden fazla işi olanlar• TZ ve YZ çalışanlar
• TZ ve YZ çalışanlar
• Karşılaştırılabilme Sorunu
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Temel Veri Kaynağı
Hanehalkı İşgücü
Araştırması
ESAİstihdam
GöstergeleriDüzeltme
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Neden HİA?• İşyerleri, genelde kayıtlı verileri ile uyumlu
veriler verme eğilimindedir. HİA çalışanın kendi beyanını değerlendirir. Dolayısıyla, fiili çalışma süreleri daha gerçekçidir. (Yİİ, KDİİ)
• Zamanlılık: Dönemler itibariyle veri mevcuttur.(Yİİ)
• Kapsam: Belirli faaliyetlere odaklanmaz.(KDİİ)
• Buna karşılık; faaliyet belirlemede güçlükler…
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
Verimlilik Ölçümü İçin Neden Düzeltme Gerekiyor?
• HİA, kurumsal nüfusu kapsamaz.• <15 yaş sınır var.• Çalışılan birimin yerleşik olma zorunluluğu yoktur, fakat
çalışan yerleşik olmalıdır. (ESA’ nın tam tersi) Çalışanlar Birimler
Yerleşikler
Yerleşik Olmayanlar
Yerleşikler
Yerleşik Olmayanlar
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU
TEŞEKKÜRLER……