M A H M U T K I S A A

2

6f |Y

1. FTHA SRES Mushaf sralamasnda birinci, nzul srasna gre be-

inci sredir. Yedi yettir. Mekke dneminin ilk yllarn-da, Mddessir sresinden sonra nzil olmutur. Peygam-ber aleyhisselma ilk gelen vahiy, Alak sresinin ilk be yetidir. Daha sonra Kalem, Mzzemmil ve Mddessir srelerinin ilk blmleri inmitir. Bu sreler henz ta-mamlanmadan, Ftiha sresinin tamam bir defada nzil olmutur. Buna gre, btn olarak gnderilen ilk sre Ftiha sresidir.1

Ftiha; giri, a, balang demektir. Kurnn tertip sralamasnda ilk sresi olduu iin bu adla anlmtr. Namazn her rektnda okunan2 bu sre, Kurn- Kermin veciz bir zeti, girii ve nsz mahiyetindedir. Bir bitki tohumu nasl o bitkinin dallarn, yapraklarn, meyvelerini ve dier zelliklerini znde barndran bir ekirdek program ise, Ftiha da Kurnn ekirdei, z ve essdr. En mehur ismi Ftiha olup, baka isimlerle de anlmaktadr.3

Ftiha; Yce Yaratc huzurunda kulun, en iten krn ve minnettrlk duygularyla Ona ynelii, Onun snrsz merhameti, adleti, kudreti, cmertlii, ycelii nnde saygyla boyun eiidir.

Ftiha; insan dnyada ve hirette saadete ulatran ilh kurtulu reetesi, gnlleri aydnlatan hidyet melesidir.

Ftiha; vicdanlara nakedilmi gzellikleri gn yzne karan ze dn ars ve nihyet, Allah ile kulu ara-snda ezel kulluk antlamasdr.

Ftiha kulun duas, Kurn ise Yaratcnn kuluna ver-dii cevaptr. Kul, kendisine doru yolu gstermesi iin Allaha yalvarr; Allah da duaya cevap olarak tm Kuran onun nne koyar ve sanki yle der: Buyur kulum, ite benden dilediin hidayet! Bu nedenle kii Kurn ince-lemeye, Allahtan hidayet dileyerek balamaldr.

6- Y Y 2 Y

3

2 Y highlam2z (Y 2. Rahmandr, Rahimdir.8 Snrsz rahmet, merhamet

ve efkat sahibidir. yilik ve ltuflar sonsuzdur. Sizi siz-den ok sever, size sizden daha yakndr. Onun sonsuz rahmet ve efkati tm varlklar kuatmtr. Rahmetini tamamlamak zere bu kitab gndermi ve onun nda yryen bahtiyrlara, hiret hayatnda sonsuz mutluluk ve kurtulu mjdesini vermitir.

Ama unutmayn ki, Allah ok merhametli olmakla birlikte, ayn zamanda hikmetli ve adaletlidir de:

4Y2 0z (hY 6z 3. Din Gnnn mlikidir. Gerekleeceinde asla

phe olmayan Yarg Gnnn mutlak hkimidir. Onun snrsz merhameti, adaletine asla mani deildir. Buna gre, Allah maher gn tm insanlar yeniden diriltip hesaba ekecek ve her iyiliin mkfatn, her ktln cezasn mutlaka verecektir.

O hlde ey Rabbimiz, tm itenliimizle sana sz veri-yoruz:

SZLEME

z f z h- 0z (| 4. Sadece sana kulluk eder ve ancak senden yardm

dileriz. Yalnzca sana ibadet eder, btn emirlerine ka-ytsz artsz boyun eeriz. yiyi kty, gzeli irkini, doruyu eriyi belirlemede kendimize yalnzca ilh l-leri rehber ediniriz. Senden baka hayatmza yn vere-cek, kurallar koyacak otorite kabul etmeyiz. Senin buy-ruklarna aykr hkmler veren hibir gce kim olursa olsun asla boyun emeyiz. Ancak senden yardm dile-riz: Her trl iyiliin, ltuf ve nimetin senin elinde oldu-unu bilir, senin iznin ve onayn olmadka hibir dilein gereklemeyeceine yrekten inanrz. Dertlerimize de-vay, hastalmza ifay, skntlarmza areyi ancak sende ararz. Senden baka hibir varla el ap dua et-mez, hi kimseden medet ummayz. Sadece Sana yalvarr, ancak Senin kudret ve merhametine snrz.

Yalnzca Allahtan yardm istemek, insanlar arasnda cereyan eden mutad yardmlamalara elbette mani de-ildir. Bilakis bu tr yardmlamalar bizzat yce Allah ta-rafndan tevik ve emredilmitir.9 Burada kasdedilen, yalnzca Allahn verebilecei ltuf ve nimetlerdir ki, bun-lar dorudan doruya ve yalnzca Allahtan istenmeli, kul ile Rabbi arasna hibir arac konulmamaldr.

HDYET

h highlam2z (~|f2Y Y 5. Bizi dnyada huzur ve saadete, hirette ise cennete

ulatran dosdoru yola ilet ya Rab! Bu yol, insann do-al yapsyla, duygular, eilimleri ve ihtiyalaryla bire-bir rten, varlk kanunlaryla tam bir uyum ve ahenk iinde olan, insanl dnyada ve hirette mutluluuna ulatracak yegne kurtulu reetesi olan slm yoludur. Ancak bu yol, sadece zihinlerde ve gnllerde yaayan bir iyi niyet temennisi, bir ideal olarak kalmamaldr. Bi-lakis, rnek ahsiyetlerce temsil edilen ve bir toplum ta-

8 Rahmn, ilh rahmetin bu dnyada mmin-kfir, iyi-kt zalim-mazlum ayrm yapmaks-

zn tm mahlkat zerinde ltuf, inyet, efkat ve merhamet olarak tecelli etmesidir. Allahn rahmn sfatnn tecellisi olarak canllar trl nimetlerle beslenir, anne yavrusunu emzirir, kina-tn nizam harika bir denge zerinde devam eder. Rahm ise, Allahn, yalnzca rahmeti hak eden ve ona lyk olan kullarna ltuf ve ikramn ifade eder. Allah, rahm sfatnn tecellisi olarak za-limlere kar mmin kullarn destekler. Yine bu sfatn tecellisi olarak, iman edip salih ameller ileyen kullarn ebed cennet nimetleriyle dllendirir.

9 yilik ve takva konusunda birbirinizle yardmlan. (Mide, 5/2)

rafndan pratik hayata aktarlarak ete kemie brnen, elle tutulan, gzle grlen sahici bir yol olmaldr:

highlam2zY |2 z (Y 6. Bizi, kendilerine nimet verdiin kimselerin yolu-

na ilet. Nimet verilen kimseler, insanlk tarihi boyunca tevhid sancan elden ele tayan, tertemiz ahlk ve sar-slmaz imanlar ile insanla rnek olan Peygamberler ve onlarn izinden yryen limler, ehitler ve salihlerdir. te mminler bu yola talip olmal, bu yolda yryen hak erlerinin safnda yerini almaldr.

z z (YG mY Y 2zY 6m2Y 7. Gazaba uram olanlarn ve sapmlarn yoluna

deil Gazaba uram olanlar, hakikati pekl bildikleri hlde, dnyaya ve dnya nimetlerine tutkuyla ballklar yznden ilh iradeye bakaldran ve bylece Allahn gazabna mstahak olan kimselerdir. Peygamber (sav)in ifadesine gre, bunun en bariz rnei Yahudilerdir.10

Sapm olanlar ise, Allahn peygamberler araclyla gnderdii hak dinden bilinsizce sapan kimselerdir. Bunlarn sapma sebebi kibir ve inattan ok, akllarn ge-reince kullanmamalar ve dini kendi arzular dorultu-sunda ekillendirmek istemeleridir. yle ki, onlar vahiy d kaynaklardan edindikleri btl dnceleri, bidat ve hurfeleri Allahn dinine eklemekten ekinmezler. Bunu da ou kez halk dine ekmek, dini yaygnlatrmak gibi szde masumane gerekelerle yaparlar. nsan srf mad-deden ibaret gren gazaba uramlara karlk, sapm olanlar insan yalnzca ruhtan ibaretmi gibi deerlendi-rir, onun madd ihtiyalarn yok sayarlar. Peygamber (sav)in ifadesine gre, bunlarn da en belirgin rnei Hristiyanlardr.11

Gazaba urayanlar Bakara Sresinde, sapm olanlar ise l-i mrn Sresinde ayrntl olarak ele alnacaktr.

Ya Rab; bize doru yolu gster ve o yolda yrmemiz iin dizimize derman, yreimizi iman, zihnimize izn ver! Hakk hak, btl btl olarak tanmamz iin gnl-mz aydnlat, basiretimizi keskinletir. Senin yolundan sapan toplumlara benzemekten, onlar gibi yaamaktan ve onlarn akbetine uramaktan bizleri koru Allahm!

mn, mn, mn12

~-Y 6f 2. BAKARA SRES

Adn, 6771. yetlerde geen ve bir inein (el-bakara) kurban ediliini anlatan ilgin bir kssadan almtr. Srenin byk blm, Peygamber (s)in Medineye hic-retinden sonraki ilk iki ylda nzil olmutur. Ancak 281. yet, Kurnn en son nzil olan yetidir. Medinede olu-an yeni slm toplumunun karlat sorunlarn z-mne ynelik ok sayda hukuk dzenlemeye yer veren sre, 286 yettir.

L Rahman ve Rahim olan Allahn Adyla!

Ben her iime sonsuz efkat ve merhamet sahibi yce Rabbimin adyla balarm ve yapacam her ii Onun r-

10 Snen-i Tirmiz, Tefsirul-Kurn, 2953; Elbn, Sahhul-Cmi, 8202 11 Snen-i Tirmiz, Tefsirul-Kurn, 2953; Elbn, Sahhul-Cmi, 8202. 12 Allahn Rasl (sav), gerek namazda gerek namazn dnda bu sreyi okuduu zaman,

mn (Duamz kabul eyle ya Rab)! der ve ashabna da bunu tavsiye ederdi. (Mslim, Salt 72; Eb Dvd, Salt 167-168; Tirmiz, Mevktus-Salt 116)

4

zas dorultusunda, Onun emir ve talimatlarna uygun olarak yaparm.

Ftiha sresinde kulun hidyet isteine Allah, Buyur kulum, ite benden dilediin hidayet! diyerek cevap ve-riyor:

HDYET ve MMNLER

MG2G Y 1. Elif, Lm, Mm.13 Dinle, ey insanolu! Bak bunu sana

Allah sylyor. Bunlar Allah sz olarak dinle, bakas-nn szne benzetme. Senin gayet iyi tandn ve iirle-rinde, yazlarnda, hitbelerinde ustalkla kullandn u harflere dikkatlice bak. lh kudret bu basit harfleri nasl mkemmel bir uyumla yan yana dizdi de, olaanst g-zellii karsnda en byk edebiyat ustalarnn, limle-rin, filozoflarn ister istemez secdeye kapand; bir tek sresinin dah benzerini yapmakta beeriyetin acze d-t esiz, mucizev bir kitap ortaya koydu:

4Y highlamz (~ |2YY h jeem3dotsz ( jeem3dots-z Y |4Y 2. O Kitap14 ki, onda asla phe yok. nsan dnyada

ve hirette kurtulua iletecek temel hayat prensiplerini ortaya koyan bu kitabn iinde, akl ve saduyu ile eli-en, insan pheye drebilecek herhangi bir yanllk, eliki, erilik ve tutarszlk yoktur. Bu da onun Allahtan gelen hak bir kitap olduunun apak kantlarndan biri-dir.

Mttakiler iin hidyettir. Bu kitap, Allaha kar gel-mekten saknan, ktlk ve gnahlardan uzak duran kimseler iin bir klavuz, bir yol gstericidir. Demek ki Kurndan istifade edebilmenin birinci art, drst ve iyiniyetli olmaktr. Hakla btl gzetmeyen, bencil ihti-raslarnn, arzu ve heveslerinin ardndan giden veya ken-disini inkra artlandrarak hakk inatla reddeden kimse-ler Kuranda hidyet bulamazlar. u hlde, tm insanla doru yolu gsteren bu kitap, ancak iyiye ve doruya ulamay arzu eden kimseleri hedefe ulatracaktr. Byle kimseler, Kurnn rehberliinde iman ve ahlak eiti-minden geerek u zellikleri elde ederler:

z (Y ~z 2~ 22 6Y Y 62z (~z -zY- 62sz highlam6 3. Onlar ki, duyu organlaryla alglanamayan, ancak

ilh vahyin nda, akl ve tefekkr yoluyla kavranabi-lecek hakikat lemi olan gayba inanrlar. Allahn bil-dirdii gayb hakikatleri gzleriyle grmeseler bile, gr-dkleri kantlardan ve iaretlerden yola karak bunlarn gerek olduuna iman ederler. Kinatn her zerresinde bulunan bu iaretler, onu yoktan var eden sonsuz kudret ve merhamet sahibi bir Yaratcnn varln aka gz-

13 Baz srelerin banda yer alan bu tr hece harflerine Hurf-u Mukattaa denir. Kurnda

byle harflerle balayan 29 sre vardr. Bu ayn zamanda Arapadaki harflerin toplam saysdr. Arap alfabesindeki harf gruplarndan her biri, Hurf-u Mukattaa ierisinde zikredilmitir. Tekrar edilenler saylmazsa, Hurf-u Mukattaa 14 harftir. Kuran- Kerim, Hurf-u Mukattaa ile inkrc-lara meydan okuyarak diyor ki: Mademki Kuran Muhammedin uydurduunu iddia ediyorsu-nuz, o halde onun bir benzerini de siz uydurun. Zira bu harfleri sizler de ok iyi biliyor ve kulla-nyorsunuz. Kuran da bu tr harflerden olumutur. Eer Kurann bir benzerini yapamazsanz, o zaman onun on suresinin benzerini yazn. Bunu da yapamazsanz, o halde Allahtan baka tm yardmclarnz da ararak onun sadece tek bir suresinin benzerini meydana getirin. Mukattaa harflerinin hemen ardndan Kurna ve vahiy olgusuna iaret edilmesi de bu gr teyit etmek-tedir.

Bu meydan okuyua kar Araplardan bir cevap kmad, susup kaldlar. Zira Allah, Araplarn kulland bu kelimeleri kullanarak yle eriilmez bir ifade uslbu ortaya koymutu ki, beerin bunun bir eini meydana getirmesi mmkn deildi. Eer Kurn insan rn bir kitap olsayd; iirlerinde, vaazlarnda, hitabelerinde ayn malzemeyi (harfleri) ustalkla kullanan Araplar da y-le veya byle Kurnn fesahatine denk bir fesahat ortaya koyabilirlerdi.

Ayrca Mukattaa Harflerinin, banda bulunduklar srelerle ses ve mana bakmndan ok ya-kn bir ilikisi gze arpmaktadr. rnein Kf, Nn, Sd sureleri dikkatle incelendiinde bu ba-lant aka grlr.

14 Bu yette, uza belirten iaret zamiri () zellikle tercih edilmi ve bu kitap yerine o kitap ifadesi kullanlmtr. Bylece, adeta gkteki bir yldz gsterircesine te o kitap! deni-lerek kitabn yceliine iaret edilmitir.

ler nne serer. Buna gre mminler, hakikatin sadece gzle grlenlerden ibaret olmadn bilir; akllarn kul-lanarak Allah, cennet, cehennem, melek, kymet, hiret gibi ulv hakikatlerin varlna iman ederler.

Namaz klarlar. Sz edilen mminler, be vakit na-mazlarn dikkat ve zenle, dosdoru ve aksatmadan k-larlar. Bylece, Yaratcyla aralarndaki irtibat, gnde en az be kere huzurunda durmak sretiyle srekli canl tu-tarlar. Bu ibadet onlar daha bilinli, duyarl ve sorumlu-luk sahibi klar.

Ve kendilerine verdiimiz rzktan infak ederler. Onlara bahettiimiz o gzel nimetlerden bir ksmn fa-kir ve muhta kimselerle paylarlar. Sahip olduklar her trl ltuf ve nimetin onlara Allah tarafndan verilmi bir emanet olduunu bilir ve onlar Allah yolunda, Onun em-rettii ekilde harcarlar.

(Y z M4Y-~ 2 W G 2 4zY W G2- 62sz 4. Yine onlar, hem sana indirilene hem senden nce

indirilene inanrlar. Btn peygamberlerin ve ilh ki-taplarn ayn kaynaktan geldiini, ayn inan ve ahlk il-kelerini getirdiini bilirler. Bunun iin hem sana gnderi-len Kurna, hem senden nceki elilere gnderilen Tev-rat, Zebur, ncil gibi kitaplara inanrlar. O kitaplarn baz blmleri zamanla deitirilmi, tahrifata uram olsa bile, byk ksmnn vahiy eseri olduunu bilirler. Dei-tirilmi ksmlarn ise, orijinal hliyle gnmze kadar ulam tek ilh kitap olan Kurnn hakemliinde dzel-tirler.

Onlar hirete de yaknen inanrlar. lmden sonra insan bekleyen ebed hayatn varlna tm kalpleriyle inanrlar. Sonsuz hikmet ve adalet sahibi olan Allahn, amaz adaleti gereince tm insanlar yeniden diriltip hesaba ekeceine, sonra da iyileri cennet ile dllendi-rip ktleri cehennem ile cezalandracana eksiz p-hesiz iman eder ve bu inanca uygun davranlar gsterir-ler.

4tG Y\ 6Y2Y 2 4tG Y\ 2 - 2 h NY 5. te onlar, Rablerinden bir hidyet zeredirler.

nc yetten itibaren saylan niteliklere sahip olanlar, bizzat Allahn gsterdii dosdoru bir yolda yryen kimselerdir. Ve onlar, felaha erenlerin ta kendileridir. Onlar, Rablerinin honutluunu kazanarak dnyada ger-ek anlamda baar ve kurtuluu; hirette de cennet yur-dunda ebed huzur ve saadeti hak eden kimselerdir.

NKRCILAR

G 6f 4 z (Y 62sz Y 2| 2Y 2| 2zY 6. Kurnn haber verdii hakikatleri bile bile inkr

edenlere gelince, sen onlar uyarsan da uyarmasan da onlar iin birdir; imana gelmezler. Onlar ikna edici salam delillerle ve en gzel tlerle uyarsan da seni dinlemez, sanki kendilerini hi uyarmamsn gibi arkala-rn dnp giderler. nk kibir, ihtiras, bencillik, inat-lk gibi hastalklar, kendileriyle hakikat arasnda almaz bir engel olmutur. O halde, hemencecik iman etmiyorlar diye midini ve cesaretini kaybetme. Hikmet ve gzel tlerle onlar hakka armaya devam et. Onlar hak ve hakikati kabullenmemek iin kendilerini ylesine art-landrmlardr ki;

2| NG Y 022f NY 2-6Y~ NY Y b 2-

5

7. Allah onlarn kalplerini ve kulaklarn mhrle-mitir.15 Gzlerinin zerinde de, hakk grmelerine engel bir perde vardr. Bilerek ve isteyerek inkr tercih ettikleri iin, doutan sahip olduklar hakikati kefetme yetenekleri zamanla krelmi ve ilevini gremez hle gelmitir.

c2z ( 2Y te onlarn hakk, byk bir azaptr. Kurnn reh-

berliinden yz evirerek inkrda direten bu insanlar, hirette ebed azaba mahkm edileceklerdir. Bunun yan sra, dnyada da ahlk kntler, ruhsal bunalmlar, toplumsal alkantlar vb. felketlerle yz yze gelecek-lerdir.

6. ve 7. yetlerde, Kurn aka reddeden inkrclarn durumu anlatld. Bundan sonraki 13 yette ise, onlardan ok daha tehlikeli olan grup ele alnyor:

MNAFIKLAR

2 ez (2s2- 2 2 Y 6zY- Y- 2 6~z 2 Y 8. nsanlardan yleleri de vardr ki, gerekte inan-

madklar hlde, Biz de Allaha ve ahiret gnne iman ediyoruz! derler. Kalben iman etmedikleri hlde iman ediyormu gibi grnen bu ikiyzller, mminle-rin arasna szarak slam toplumu iinde fesat ve ayrlk tohumlar ekmeye alrlar.

6z z 2 2f G Y 6hz 2 M62 z (Y Y 0 9. Allah ve mminleri gya kandrmaya alrlar.

Sanki Allah kandrmalar mmknm gibi Allaha ve mminlere kar ikiyzl ve hilekrca davranrlar. Oysa ancak kendilerini aldatyorlar, fakat bunun farknda deiller. Allah her defasnda oyunlarn bozduu ve maskelerini drd iin mminleri uzun sre alda-tamazlar. Tek aldattklar, kendi z benlikleridir.

z ( Mm2 Y 2W highlam2 2-6Y~ 10. Kalplerinde hastalk vardr. Mnafklarn i dn-

yalarnda, bak alarnda bir bozukluk, arpklk vardr. Kibir, inat, nankrlk, bencillik, ahlkszlk gibi sebepler-le meydana gelen bu hastalk adeta gzlerini kr etmekte, hakk kabul etmekten ve gerek imana ulamaktan onlar alkoymaktadr. Allah da hastalklarn iyice artrm-tr. Kalplerindeki bu hastal temiz ahlk, doru inan ve gzel davranlarla tedavi etmedikleri iin, Allah geerli kld ilh yasalara gre onlarn hastaln iyice artr-mtr. yle ki, hastalklar mzminlemi, tedavisi nere-deyse imknsz hale gelmitir.

6-4z 64 2- highlam2z (Y 2Y Yalan syleyegeldikleri iin, onlara can yakc bir

azap vardr. Szleri ile davranlar birbirine uymayan ve insanlar aldatmay alkanlk hline getiren bu mna-fklar, yalanclklarnn karl olarak hirette elem veri-ci, can yakc bir azaba mahkm edileceklerdir.

Mnafklar u zelliklerinden tanyabilirsiniz:

6Y2 2 6G Y~ highlamY z hf| Y 2Y Yz (~ 11. Onlara, Yeryznde zulm, hakszlk, bozguncu-

luk yapp da fesat karmayn! Bireysel ve toplumsal hayatnz menfaat ve kazan llerine gre deil; Kurnn belirledii adalet, doruluk ve erdemlilik esas-

15 Kalplerin mhrlenmesi, Allahn insan iin belirledii psikolojik yasalar erevesinde ger-ekletii iin Allaha nispet edilmitir. Aslnda o inkrclarn kalplerini ve kulaklarn mhrle-yenler bizzat kendileridir. Fakat yasay koyan Allah olduu iin, fiil de Ona nispet edilmitir. Yani onlar kalplerinin mhrlenmesi iin gerekeni yapmlar, Allah da sonucu yaratmtr.

larna gre dzenleyin! denildii zaman, ellerindeki deer lleri, kriterler bozuk olduundan, Biz ancak slah edici kimseleriz! Aslnda iyilikten, gzellikten baka bir amacmz yoktur! derler. Ktl iyilik, zul-m adalet, fesad slah, btl hak olarak grr ve ylece gstermeye alrlar. lh vahyin yol gstericiliinden yz evirdikleri iin insan ve ahlk deer yarglar ta-mamen tersyz olmu, alabildiine yozlamtr.

GY z Y 4Y hf2Y 2 2 12. Ey mminler! Mnafklarn yaldzl, ama sahte pro-

pagandalarna kanmayn! Dikkat edin; onlar fesat ka-ranlarn ta kendileridir, fakat bunun bilincinde deil-ler. Onlar her trl yozlamann, ahlk rmenin, fesat ve bozgunculuun msebbibidirler. Ama ne var ki, vic-danlar tamamen krelmi olan mnafklar bunu idrak edemezler.

0G fY 2 G24 2s 6G Y~ Y 2 G24 62 2Y Yz (~ 13. Onlara, Madem slm kabul ettiinizi sylyor-

sunuz, o hlde gelin ikiyzllkten vazgein de, tam bir samimiyetle iman eden insanlarn inand gibi siz de Hak Dine gereince iman edin! Kibir ve inad brakn ve aklnzn, vicdannzn sesine kulak vererek Hakkn em-rine teslim olun! denildii zaman, O aklszlarn inand gibi mi inanalm? Ne yani, mmin dediiniz yoksul ve zavall halk ynlarnn inand gibi mi inana-cakmz? O ayak takm, dar kafal yobaz insanlarla ayn inanc paylamak bizim gibi stn ve sekin kimselere yakr m? Hem biz doruluk, erdemlilik, fedakrlk gibi safsatalara inanmayz; bizim iin tek doru karlarmz-dr. derler.16

62Yz Y 4Y G fY 2 2 GY Dikkat edin; asl aklszlar onlardr; fakat bunu

bilmezler. Mnafk, basit menfaatleri uruna her trl ahlkszla, hayszla tevessl eder. Yalan sylemeyi, insanlar aldatmay kendince aklllk sayar; hatta bunun-la vnr. Oysa bu, ahmakln ta kendisidir. nk dn-ya hayat gibi pein ve basit bir menfaat uruna, ileride kendisini bekleyen ebed saadeti kaybetmektedir. Ama mnafklar, bu ackl hallerinin de farknda deildirler.

2 highlam242 6G Y~ highlam2z (

6

Mminleri alaya aldklarn zanneden mnafklar, aslnda kendilerini nasl maskara durumuna drdklerinin farknda deiller. yle ki, hak ve hakikat karsnda ta-kndklar bu kstaha tavrlarndan dolay Allah, yrek-lerindeki son iman kalntlarn da yok ederek onlar is-yan ve azgnlk iinde bocalar bir hlde brakmaktadr. Bylece o alayc mnafklar, iledikleri sua denk bir cezayla cezalandrmaktadr.

4tG Y\ uhY- YY mY | z (Y 16. Onlar, dosdoru cennete ulatran doru yol ye-

rine, gz gre gre sapknl ve cehenneme giden yolu tercih eden kimselerdir.

2|| |- 2 z (h|2 64 2 Fakat bu ticretleri ne onlara dnyev bir kazan

salam, ne de hidyete erebilmilerdir. kiyzllk-leri onlar bu dnyada zillet ve perianlktan kurtara-mad gibi, hirette ebed azaba mahkm olmaktan da kurtaramayacaktr. Kurn ndan yz eviren bu m-nafklarn durumunu, bakn u iki misl ne gzel anlat-yor:

MNAFIKLARIN BRNC MSL

2Y2 M h~6|f Y Y24 17. Onlarn durumu, ate yakmaya alan birinin

etrafnda toplanan kimselerin hline benzer. Bir adam dnn ki, souk ve zifiri karanlk bir gecede, etrafn aydnlatmak iin bir ate yakyor. Adamn evresinde, atein scakl ve aydnlndan faydalanmak isteyen bir grup insan vardr. Bu rnekte ate yakan kii Hz. Mu-hammed (sav), yakt ate Kurn, atein etrafnda top-lananlar Peygamberin mmeti, atein ndan istifade edemeyen insanlar ise mnafklardr.

-z Y 2Y z ( 24| 26- Y - Y6 2 Gm G 2Y Ate adamn etrafn aydnlatmaya balaynca, Al-

lah mnafklarn gzlerinin nurlarn giderdi ve onlar karanlklar iinde hibir ey gremez bir hlde b-rakt. Peygamber (sav)in yakt ate alev alev yanp et-rafn aydnlatmaya balaynca, herkes gibi mnafklar da n etrafnda toplandlar. man etmemeleri iin g-rnrde hibir sebep yoktu. Fakat kibir, inat, kskanlk, karclk gibi sebeplerle ilh mesaja kar dmanca ta-vr takndlar. Bunun zerine, Allahn insan iin belirle-dii yaratl kanunlar devreye girdi: Allah, gzlerinin nurunu yani hakikati grme yeteneklerini ellerinden ala-rak onlar karanlklar iinde brakt. Bylece mnafklar, k kaynann hemen yan banda, kopkoyu inkr ka-ranlna gmldler. yle ki, artk en apak delilleri, en ak mucizeleri bile gremez hle geldiler.

2 highlam6z Y 2 z2 24- 18. O mnafklar sardrlar, geree kulak vermez,

hakikati duymamak, anlamamak iin adeta kulaklarn t-karlar. Onlar dilsizdirler, doruyu itiraf edemez, hakk dile getirmezler. Ayn zamanda krdrler. Her trl pheyi izale edecek parlak ve ikna edici delilleri gre-mez, idrak edemezler. Apak hakikat karsnda kr, sa-r ve dilsiz kesilmilerdir. Bu yzdendir ki, inkrclk ve ikiyzllkten vazgemez, bir zamanlar terk ettikleri imana bir daha dnmezler.

17 ve 18. yetlerde, inkra tamamen saplanm ikiyz-ller anlatld. 19 ve 20. yetlerde ise, henz inkrda ka-

rar klmayan, fakat birtakm kar kayglaryla inan ile inanszlk arasnda bocalayp duran bir baka mnafk tipi ele alnmaktadr:

MNAFIKLARIN KNC MSL

M- h 2Y z ( G2 fY 2 - z4 19. Yahut onlar; gklerin grledii, imeklerin

akt zifiri karanlk bir gecede, gkten boanan iddetli yamura tutulmu kimselere benzerler:

z (4Y-

7

21. Ey insanlar! Sizi ve sizden ncekileri yaratan Rabbinize kulluk ve itaat edin ki, dnyada gnah ve ktlklerden, hirette ise cehennem azabndan koru-nabilesiniz. Rabbinizin btn emir ve yasaklarna riayet eder, tek Rab ve lh olarak Ona boyun eerseniz, dn-yada ktlklerden, fenalklardan, adaletsizlikten, zulm ve hakszlklardan korunarak mutlu ve huzurlu bir top-lum oluturabilir; hirette de cehennem azabndan kur-tularak cennette ebed saadete nail olabilirsiniz.

(Y uG- G2 fY Y 24Y Y 22. O Allah ki, sizin iin yeryzn bir dek, g

de bir kubbe yapt. Yeryzn, zerinde rahata yaa-yabileceiniz bir dek gibi trl nimetlerle donatt. G- de atmosfer tabakalar ile yeryzn meteorlardan, zararl nlardan ve dier tehlikelerden koruyan bir kal-kan, bir kubbe yapt.

2 (- G 2 G2 fY 2 W M24Y ~ 2 Y Ayrca gkten tertemiz su indirdi ve onunla, size r-

zk olmak zere eitli rnler kard. Tuzlu okyanus ve denizlerden buharlaarak tertemiz kar ve yamur eklinden yeryzne yaan tatl suyu size gnderdi ve hayatn kayna olan o su ile sizin iin rengrenk, eitli ekil ve lezzette rnler yetitirdi.

62Y| 2| h Y 6Y| Y O hlde, btn bunlar bile bile Allaha ortak ko-

mayn!18 Allahn bunca ltuf ve nimetleri muhteem bi-rer yaratl mucizesi olarak karnzda dururken, sakn Allaha ortak komaya kalkmayn! Hibir varl Ona denk tutmayn! Sadece Ona kulluk edin, Ondan baka hi kimsenin hkmne boyun emeyin!

KURN MEYDAN OKUYOR

W 22 -z z ( 2|4 6 u (Y2 2 6f- 6| h- NY Y z (~ 2|4 Y 2 24Gh

23. Ey inkrclar! Eer kulumuz Muhammed aleyhis-selma indirdiimiz bu Kurn hakknda bir pheniz varsa, haydi onun ayarnda bir sre meydana getirin. Din, felsefi ve bilimsel konularda hibir eitim grme-mi, stelik Peygamber olmadan nce okuma yazmas bi-le olmayan kulumuz Muhammede indirdiimiz bu Kurn hakknda bir pheniz varsa, yani Aslnda inan-mak istiyoruz, ama ne yapalm, iimizdeki kukulara da engel olamyoruz! diyorsanz, haydi onun ayarnda bir tek sre meydana getirin. Gzellik ve dorulukta Kurna denk, onunla boy lebilecek, onun ayarnda bir tek sre yazn!

Buna tek bamza g yetiremeyiz. diyorsanz, Al-lahtan baka btn ahitlerinizi, yani dostlarnz, destekilerinizi yardma arn. Becerisine gvendii-niz btn edebiyat ustalarn, ilim adamlarn, filozoflar toplayn ve aranzda yardmlaarak, Kurndakilere ben-zer bir tek sre oluturun; eer sznzde doru, iddia-nzda samimi iseniz! yle ya, madem Kurnn insan rn bir kitap olduunu iddia ediyorsunuz, yleyse siz de ona benzer bir kitap meydana getirsenize!

18 Allaha ortak komak, yalnzca putlara tapmaktan, birden fazla ilha inanmaktan ibaret de-

ildir. Gl ve stn olduu varsaylan, kutsal ve dokunulmaz kabul edilen kii, kurum ve ideo-lojileri her emrine itaat edilen mutlak otorite kabul etmek de Allaha ortak komaktr. Ayn ekil-de haram-helli, iyiyi-kty belirlemede arzu ve hevesleri temel l hline getirmek de bir an-lamda Allaha irk komak demektir.

~ z (|Y Y 6~ | 6Y| Y 6Y| 2Y h MY Y 6 z (4YY

24. ayet bu meydan okuma karsnda aciz kalr da Kurn ayarnda bir kitap veya bir tek suresine benzer bir sure yapamazsanz ki hibir zaman da yapamaya-caksnz o hlde, yakt insanlar ve talar olan ve inkrclar iin hazrlanan o ateten saknn! Kurn ayarnda bir kitap meydana getirmeye asla gcnz yet-meyecek; Kurnn meydan okumas ve sizin bu meydan okuma karsndaki acziyetiniz kyamete kadar srecek-tir. Bu kitabn bir insan rn olamayacan, insanst bir kaynaktan geldiini iyice anladktan sonra yine de iman etmemekte diretirseniz, kendi ellerinizle kendinizi cehennem ateine mahkm etmi olacaksnz. O cehen-nem ki, yakt insanlar ve talardr. Yani o atee sadece inkrclar atlmayacak; ayn zamanda o taptklar putlar da tatan baka bir ey olmadklar gsterilmek zere onlarla birlikte atein yakt olacaklardr. Zira cehennem, talar ve kayalar dah yakp kavuracak derecede mthi scakl olan bir atetir.

slm davasn yok etmek iin her yolu deneyen mrik-ler, bu meydan okuma karsnda sessiz kaldlar, cevap veremediler. Oysa Kurn ayarnda bir kitap, hi deilse bir tek sre yazabilselerdi, Peygamberi susturup iddias-n rtecek, bylece canlarn, mallarn ve evltlarn fed ettikleri uzun ve meakkatli bir mcadeleye katlan-mak zorunda kalmayacaklard. stelik aralarnda mehur airler, hatipler, edpler bulunuyordu. Buna ramen Kurna nazire yapmaya teebbs dah edemediler. n-k onun insanst bir kaynaktan geldiini biliyor, ama kibir ve inatlar sebebiyle hakikati inkr ediyorlard. Eer Kurnn benzerini meydana getirmeye gleri yetseydi, elbette bunu yaparlard. Fakat yapamadlar ve kyamete kadar da asla yapamayacaklar! Kur'an- Kerim'in, onlarn byle bir ey yapamayacaklarn aka belirtmesi ve ge-lecee dair verdii bu haberin aynen gereklemi olma-s, hi kukusuz balbana bir mucizedir.

Ey insanlar! Bu meydan okuma karsndaki acizliiniz, Kurnn bir insan veya topluluk tarafndan uydurulmu olduuna dair phelerinizi gidermeli ve onun Allahtan gelen hak bir kitap olduuna iman etmelisiniz. Bylece, inkrclar iin hazrlanm olan o korkun cehennem ate-inden kurtulmakla kalmayacak, u ilh mjdeyi de hak etmi olacaksnz:

CENNET MJDES

- Y Y 6Y2 62 z (Y 25. Allaha ve yetlerine yrekten iman eden ve bu

imana yarar gzel, uygun, yararl iler yaparak salih amel ileyenleri mjdele:

Y || 2 (| 2Y 0 Onlara dl olarak, yemyeil aalarnn altndan r-

maklar aldayan muhteem cennet baheleri var-dr.

Y-~ 2 ~ (Y 6Y~ highlam~ 2 2 2 6~ 2Y4 Onlara ne zaman rzk olarak oradan bir meyve

sunulsa, Biz bunu daha nce de tatmtk! derler. Mminler cennette kendilerine bahedilen nimetleri her tattklarnda, dnyada tattklar ya da cennette kendileri-ne daha nce sunulan nimetleri hatrlayacaklardr.

8

0-|2 (- 6| nk onlara, birbirine benzer nimetler verilmitir.

Cennetliklere, dnya hayatnda tattklarna benzer yiye-cek ve iecekler verilecektir. Her tadldnda bambaka bir tat ve lezzet veren bu nimetler ncekilere benzeye-cek, ama her defasnda daha tatl, daha lezzetli olacaktr.

Gz ( 2Y hY z ( 2

9

6| zY 2 24z (zz 2 24|z (2z 2 Sonra sizi ldrr, sonra diriltir ve sonra Ona

dndrlrsnz. Sizi l topraktan yaratan Allah, vakti gelince ldrp yeniden topraa dndrecektir. Dirili gn gelip atnca da, topraa karm l be-denlerini yeniden diriltecek ve bylece, yapp ettikleri-nizin hesabn vermek zere Onun huzuruna getirilecek-siniz.

Evet, nasl olur da Allah inkr edersiniz?

6 24Y ~Y (Y z (2 Y z 2 29. O Allah ki, yeryznde ne varsa hepsini sizin

iin yaratt. Yeryzndeki canl cansz btn varlklar sizin hizmetinize sundu. Hayvanlar, bitkileri, havay, su-yu, yeralt ve yerst kaynaklarn hep sizin ihtiyalarn-za uygun olarak yaratt.

062f -f z 6f G2 fY NY G 6|f 2 Sonra emir ve iradesiyle ge yneldi ve onlar, i ie

yedi atmosfer tabakasndan oluan yedi katl gk kubbe yahut i ie yedi katmanl, ok boyutlu evrenlerden olu-an yedi gk hlinde mkemmel bir lyle dzenledi.

c2z (Y z Y4- 6 te btn bunlar gsteriyor ki, O her eyi bilendir.

Her eyi en iyi bilen Allah, sizin dnyada ve hirette hu-zur iinde yaamanz iin neleri yapp nelerden saknma-nz gerektiini de gyet iyi bilmektedir.

Yeryznn hayata elverili klnmasndan sonra, in-sanln yaratlna gelince:

DEMN YARATILII

0z (Y Y z Y z ( 4tG Y2YY 4 - ~ 30. Hani bir vakitler Rabbin meleklere, Ben yery-

znde bir halife yaratacam. Benden alaca g ve yetkiyle yeryznde benim adma hkm verecek, benim emirlerimi yaratlmlar zerinde uygulayacak insan ya-ratacam ve onu, emirlerimi uygulayan bir halife, bir temsilci olarak yeryznde grevlendireceim! demiti.

h2- -f MG 2 hY 4fz z ( hfz 2 z ( Y| 6G Y~ 04Y h~

Melekler, Ey Rabbimiz! Yeryznde bozgunculuk yapp fesat karacak ve menfaatleri iin zulmedip kan dkecek varl m yaratacaksn? Oysa biz seni her trl kusurdan tenzih etmekte, daima vgyle anp y-celtmekteyiz. Tabiatmza yerletirdiin bu saflk, bizi hilfete daha lyk klmaz m? Dorusu, insan denen var-l yaratp halife tayin etmendeki hikmeti kavrayama-dk. dediler. Melekler, insan denen varln hem irde hem de yeryznde halifelik yetkisi ile donatlmasnn, bu yetkiyi ktye kullanma riskini de beraberinde ta-dn dnyorlard. Ayrca daha nce yaratlan ve in-san gibi irde sahibi olan cinlerin yeryznde yapt ktlkleri de biliyorlard. yzn bilemedekileri bu meselenin hikmetini renmek iin Allaha bu soruyu sordular.

62Y| Y 2 2Y zG ( ~ Meleklerin bu szne karlk Allah, Ben sizin bilme-

diklerinizi bilirim. Halifelik grevinin insana verilmesi-nin pek ok sebep ve hikmetleri vardr, fakat bunu yal-nzca ben bilirim, siz bilemezsiniz. dedi.

Evet, kimi zaman yeryznde bozgunculuk yapacak ve kan dkecek olan insan, grnrdeki bu ksm ktlkle-rinin yan sra, onlardan ok daha byk ve geni kap-saml iyilikler yapacakt. Fakat melekler, Allah'n yery-zndeki halifesinin eliyle dnyay ina ve imar etme, ora-daki hayat gelitirip eitlendirme dileinin hikmetinden habersizdiler. Allah bu hikmeti meleklere yle bildirdi:

2Y GY\sG G2f- z (rs- ~ 4tG Y2Y NY 2m 2 Y4 G2fY z (~ 2|4

31. Allah, deme btn varlklarn isimlerini, zel-liklerini ve fonksiyonlarn retti. Yeryznde halife tayin ettii insan, hayat boyunca kar karya gelecei enerji, hammadde, doa kanunlar gibi yeryznn e-itli g kaynaklarna hkmedecek, onlara boyun edi-recek gizli yetenek ve glerle donatt. Ona, varlklar ile semboller arasnda zihinsel ba kurma yetenei bala-d. Varlklarn niteliklerini, ilevlerini aratrp renme, eyay kullanma, deitirme, gizli olan ynlerini bulup ortaya karma ve varlklar zerinde yaratc zek ile ta-sarruf etme yeteneini verdi. nsan bu bilgi ve yetenei doru ynde kulland takdirde, hem Allaha kulluk hem de yeryzn slah hususunda meleklerden ok daha s-tn iler baarabilecekti. Meleklere gelince, grevleri bunu gerektirmedii iin onlara byle bir g ve yetenek verilmemiti.

Sonra Allah bunlar, yani deme rettii isimlerin karl olan varlklar meleklere gstererek, Eer az nce ima ettiiniz halifelie daha lyk olma iddianzda doru iseniz, o zaman bu varlklarn isimlerini ve zelliklerini bana demin syledii gibi syleyin! de-di.

6Y~ 2z (4Y 2z (YY | 4 0|2Y 2 Y GY 2Y Y 4-f 32. Kendi grev alan dndaki konularda bilgi sahi-

bi olmayan melekler, H, seni her trl eksiklikten, noksanlktan tenzih ederiz! Biz senin bize rettikle-rinden bakasn bilemeyiz. Her eyi bilen, sonsuz ilim ve hikmet sahibi olan ancak sensin! dediler

~ M2tG2f- 2t- G z 33. Bunun zerine Allah, Ey dem, u varlklarn

zelliklerini, fonksiyonlarn ve isimlerini meleklere bildir! Bylece halifelik grevine senin daha lyk oldu-unu iyice anlasnlar! dedi.

Y 62 fY -z 2Y zG ( 24Y Y~ 2Y ~ highlam2tG2f- 2- G 2Y 2Y 62|4| 2|4 2 h-| 2

dem o varlklarn isimlerini meleklere bildirince, Allah meleklere dedi ki: Ben size, Gklerin ve yerin gizliliklerini ancak ben bilirim ve dilediime, dilediim kadar retirim; aa vurduunuz ve gizlediiniz ey-leri de yine ben bilirim! dememi miydim?

te burada, insann ebed dman olan bls sahneye kyor:

EN BYK DMAN: BLS

2 4 -4|f N- 0fz (Y- G Y Ghf Y hf 4tG Y2YY Y~ Y z (4

34. Hani meleklere, deme secde19 edin! Onun s-tnln kabul ederek nnde saygyla eilin! demi-

19 Buradaki secde ibadet secdesi deil, meleklerin insana ba eip itaat etmesinin sembolik bir ifadesi olan tazm (sayg) secdesidir. Allah meleklere, demin stnln kabul edip nnde

10

tik de, bls hari hepsi secde etmiti. Aslen cinlerden (Kehf, 18/50) olan, fakat birtakm meziyetleri sayesinde meleklerin arasnda yaayan bls ise emrimize kar ge-lerek secde etmemekte diretmi, kendisini demden stn grerek kibre kaplm ve bu nankrl sonu-cunda, ilh emre bakaldran kfirlerden olmutu.

Y~ 2 Y4 Y 4 | 4f G z Y u 2|t z h z (2Y Y 2 64| Y -~|

35. Daha sonra dedik ki: Ey dem, sen ve ein cen-nette oturun ve oradaki nimetlerden dilediiniz ka-dar serbeste yiyin iin. Bundan byle, ein Havv ile birlikte cennette yaayacaksnz. Orada dilediiniz yer-den dilediiniz kadar yiyip iebilir, cennetin btn ni-metlerinden faydalanabilirsiniz. Ancak snrsz bir z-grle sahip olmadnz, size bu nimetleri baheden Allaha muhta birer kul olduunuzu asla unutmayn! Bunun iin, iman ve itaatinizi snamak zere, cinsellik (Arf, 7/19-22) meyvesini size imdilik yasaklyorum. Ben izin verinceye kadar, bu aaca sakn yaklamayn; yoksa byk bir gnah ileyerek bizzat kendinize zul-metmi olursunuz!

Y2 u z ( 4 22 2

11

srailoullar20 kssas anlatlyor. yetlerde hitap Yahu-dilere ynelik olmakla birlikte, onlardan ibret alp ayn duruma dmemeleri iin mminler de uyarlmaktadr:

z 24zY |2 zG (|Y z|2 4 Yz (G f zG (- 40. Ey srailoullar! Size bahettiim nimetlerimi

ve ilh yasalara itaat ettiiniz srece, sizi nasl stn kl-dm hatrlayn.

6- z 24h- r G (h- 6 Bana verdiiniz sz tutun ki, ben de size verdiim

sz tutaym. Size vadettiim zafer ve baary elde et-mek ve hirette ebed saadete nail olmak istiyorsanz, gnderdiim tm elilere ve kitaplara iman edin. Ve ba-kasndan deil, yalnzca benden korkun! Bu dnyann gelip geici kar endieleri sizi inkra ve zulme srkle-mesin. Sizi bu imandan alkoymak isteyenlerin tehditle-rine de aldrmayn. Asl benim azabma uramaktan ve benim sevgimi kaybetmekten korkun.

62 u (- 4 6G 64| Y 242 2Y ~ h2 |YW G2- 41. Yannzda bulunan Tevratn tahrif edilmemi k-

smlarn onaylayc olarak indirdiimiz bu son vahye iman edin; onu inkr edenlerin ilki ve ncleri siz olmayn!21 Elinizdeki Tevrat size gnderen Allah, imdi de Kurn- Kermi gndermitir. Kurn inkr ettiiniz takdirde, Tevrata iman iddianzn hibir anlam kalma-yacak ve Allaha isyan etmi olacaksnz. O hlde, Tev-ratn tahrif edilen ksmlarn dzelten, bozulmam k-smlarn ise aynen onaylayan bu kitaba iman edin; onu inkr edenlerin ilki ve ncleri siz olmayn! Unutmayn ki, onu inkr ettiiniz takdirde, sizden etkilenerek inkra srklenecek toplumlarn vebli de sizin omuzla-rnzda olacaktr.

6~ | z bYz (Y~ 2 z (|z- || Y Benim yetlerimi ve bu yetlerin ierdii hkmleri

servet, makam, an, hret gibi basit menfaatlerle de-imeyin ve bakasndan deil, sadece benden sak-nn! nsanlarn vg ve knamalarn deil, benim rza ve honutluumu dikkate aln.

Y 62Y| 2| ~Y 62|4| Y

12

cezasn ekmeyecek, hi kimsenin cezay hak eden ki-inin kurtuluu iin iltimas, araclk ve efaat etmesine izin verilmeyecek, hi kimseden kurtulu fidyesi ka-bul edilmeyecek ve ilh yardm hak etmeyen hi kim-seye yardm edilmeyecektir.

Ey Yahudiler! Maher gn gelip att zaman, men-subu olmakla vndnz rknz, merebiniz, toplu-muz, cemaatiniz size fayda vermeyecek, ilh adalet kar-snda hibir kii veya toplum zel ve ayrcalkl mua-mele grmeyecektir. Bugn ilh mesajdan yz evirdi-iniz takdirde, Peygamber torunlar veya anl bir ta-rihin evlatlar olmanz sizi azaptan kurtaramayacaktr. Maher gn kiiye ancak iman ve salih amelleri fayda verecektir. Szde araclarn, efaatilerin hi kimseye faydas dokunmayacaktr.

efaat, yetkili kimse nezdinde araclk ederek bir kim-senin balanmasna veya bir nimete kavumasna vesile olmak demektir. Din bir terim olarak ise, gnahkr bir kimsenin, Allah katnda mertebesi yksek olan bir zatn Allah'a dua etmesi sonucunda affedilmesi anlamna gel-mektedir. Kurn, ancak Allahn diledii kimselerin (Ynus, 10/3; Th, 20/109; Sebe, 34/23; Necm, 53/26) yine ancak Onun izin verdii kimselere (Enbiy, 21/28) efaat edebileceini bildirmitir. Yani kimlerin efaate lyk olduunu ve bu kimselere kimlerin efaat edeceini Allah belirlemektedir. Buna gre, efaat yetkisi verilecek olanlar, diledikleri kiilere deil, ancak efaati hak ettii bildirilen kiilere efaat edeceklerdir. Demek ki asl ik-ram efaat edilene deil, efaat edene yaplmaktadr. Yani Allah, rzasn kazanm olan bir kulunu onurlandrmak iin, kendisinin zaten affedecei bir kulunu azaptan kur-tarmas iin ona efaat yetkisi vermektedir. Bunun ben-zeri dnyada da yaanmaktadr. rnein Allah, herhangi bir ekilde hidyeti hak eden bir kimseyi, bazen raz ol-duu bir kulu araclyla hidyete ulatrr. Bylece hidyeti hak eden bir kulunu inkrdan kurtarrken, ayn zamanda, o kiinin hidyetine vesile olan kimseye de ik-ramda bulunmu olur.

efaat yetkisi tamamen ve yalnzca Allahn elindedir (Zmer, 39/43) ve Allahn izni olmadan hi kimse efaa-te cret edemeyecektir. u hlde, efaat kullardan deil Allahtan istenmeli ve araclar memnun etmek iin deil, Allahn rzasn kazanmak iin aba gsterilmelidir.

TARH HATIRLATMALAR

24G- 6 -z Y 6 Gf 24626fz 6 2 24z 2z ( 24 - 2 GY- 24Y z ( 024 Gf 6z|fz

49. Ey srailoullar! Sizi Firavun ve ordusundan na-sl kurtardmz da hatrlayn: Hani Msrllar size en ac ikenceleri ektiriyorlard. Nfusunuzun art-masn engellemek ve gcnz krmak iin oullarnz boazlyor, kz ocuklarnz ve kadnlarnz ise hiz-meti ve cariye olarak kullanmak zere sa brakyor-lard. te btn bunlarda, sizin iin Rabbinizden b-yk bir imtihan vard. Rabbiniz sizi eitip olgunlatr-mak ve insanl doru yola aran rnek ve nc bir toplum yapmak zere byle etin imtihanlardan geir-mekteydi.

| 2| 6 G~ 24z -Y 24- ~

50. Hani sizin iin denizi yarp sizleri kurtarm, Firavun ve ordusunu da bomutuk; siz de bunu gz-lerinizle gryordunuz.

Firavunun zulm altnda yaayan srailoullar, bu zu-lmden kurtulmak iin Hz. Musa nderliinde Msrdan ktlar. Fakat Firavun, onlar yakalayp cezalandrmak zere byk bir orduyla pelerine dt. Hz. Musa bu takipten kurtulmak iin Cenab- Hakkn izniyle Kzlde-niz kysna kadar geldi. nlerinde deniz, arkalarnda Fi-ravunun ordusu vard. te bu dehetli durumdayken, ilahi bir mucize olarak deniz yarld ve srailoullar a-lan yoldan geerek kar kyya ulatlar. Firavun ve as-kerleri, denizin ayrlm olan sularn dehetle grdler; fakat bir anlk tereddtten sonra, kin ve dmanlkla-rndan dolay onlar da denizden alan yola girerek taki-be koyuldular. Ancak denizin alan sular tekrar birle-meye balad ve sonunda Firavun ve ordusu, tek bir kii bile kurtulamadan sulara gmld. te Allah, bu tarihi kssay srailoullarna hatrlatmakta ve Elisine itaat etmeleri gerektiini, aksi hlde Firavunun safnda yer alp onunla ayn akbeti paylaacaklarn bildirerek onla-r uyarmaktadr.

BUZAIYA TAPANLAR

62Y 2| (h- 2 YY 2| | 2 YzY z (- NGf62 h 51. Ey srailoullar! Hani krk gece iin Musa ile

szlemitik. Fakat siz onun ardndan, kendinize zulmederek buzay ilh edinmitiniz.

Allah, ilk ilh emirleri almas iin Musaya Sina Dana gelmesini emretmiti. Orada Musa ile aracsz konuacak ve Tevratn on emir diye bilinen ilk ksmn ona vahye-decekti. Bunun iin Musaya, huzuruna kmadan nce bu byk bulumaya ruhen hazrlanmas iin Sinada krk gn krk gece oru tutarak ve ibadet ederek beklemesini emretti. Fakat o esnada srailoullar, kendi elleriyle yaptklar buza heykeline tapnmaya baladlar.

2 4| 24YY 4Y h- 2 24 6 52. Fakat btn bunlardan sonra, kredesiniz diye

sizi balamtk. Hz. Musa kavmine dndkten sonra, srailoullar buzaya tapma gnahndan tvbe ettiler ve Allah da onlar affetti. Bu tvbe hadisesi aadaki 54. yette izah edilecektir.

2 z| h|| 24YY ~Y |4Y Nf6 53. Ve dosdoru yolda yrmeniz iin, Musaya da-

ha sonraki alarda Tevrat adyla anlacak olan Kitab ve ilh hkmleri doru anlama, hak ile btl, iyi ile kty, doru ile eriyi birbirinden ayrt etme yetenei olan Furkan22 vermitik.

NEFSNZ LDRN!

6G -6| YY 24 |- 24f 2|2Y 24 6~ z (26~Y Nf62 ~- h 24Y z 24Y 024f 6G Y|~ 24t- NY 024t

54. Hani Musa kavmine, Ey kavmim! Siz o buza-ya tapnmakla kendinize gerekten zulmettiniz! O hlde, yaratcnza ynelerek tvbe edin ve kalbiniz-deki kt eilimleri, bencil duygular dizginleyerek yahut aranzdan puta tapanlar yakalayp lm cezasyla ceza-

22 Ey iman edenler! Allaha kar gelmekten saknrsanz, O size iyi ile kty birbirinden

ayrt edebilmenizi salayacak bir kavray verir ve kk gnahlarnz rterek sizi balar. Unutmayn ki, Allah byk ltuf sahibidir. (Enfl, 8/29)

13

landrarak nefislerinizi ldrn!23 Bu, yaratcnz ka-tnda sizin iin en hayrlsdr. demiti.

2z (Y 6 |Y 6 024zY | Bunun zerine tvbe edip yeniden hakka yneldiniz

de, Rabbiniz sizleri balad. phesiz O ok ba-layc, ok merhametlidir.

ALLAHI GRMEK STEYENLER

Y N | 4Y 2s Y Nf62 z 2|Y~ 55. Ey srailoullar! Yine bir zamanlar siz, birok

mucizeye bizzat ahit olduunuz hlde, Ey Musa; biz Allah apak karmzda grmedike sana asla inanmayacaz! demitiniz. Yani kendilerine bal olmakla vndnz atalarnz byle demilerdi ve siz de bugn onlarn izinden giderek ayn gnah iliyorsu-nuz. Tevratta da zikredilen bu olay yle gereklemiti: Allah Musaya, srailoullar'ndan yetmi kabile reisini de yanna alp Sina Dana gelmesini emretmiti. Musa Allahn huzuruna kp Ondan ilh emirleri alnca, bu emirlerin yazl olduu ta levhalar getirip reislere sun-du. Fakat onlar, "Sadece senin sznle Allah'n sana bun-lar vahyettiine nasl inanrz? Allah bizzat kendi gz-lerimizle grmedike, sana asla inanmayacaz!" dediler.

| 2| ~ Y 24| Bunun zerine, siz ylece baknp dururken, o anda

gkten den ve iinizdeki isyankrlar orackta yakp kle eviren bir yldrm sizi arpvermiti. Bu dehet verici olay, orada bulunan herkesin gzleri nnde cere-yan etmiti. nat ve kstaha davranlarndan dolay Allah onlar byle cezalandrmt. Zira onlar bundan nce Musann hak Peygamber olduunu gsteren onlar-ca mucizeye bizzat ahit olmulard.

2 4| 24YY 24|62 h- 2 24- 56. Mucizev bir ekilde cereyan eden bu yldrm

arpmasndan sonra, bahettiim nimetlere kredip kulluk grevinizi hakkyla yerine getiresiniz diye sizi lmnzn ardndan yine mucizev bir ekilde di-riltmitik. lmn ve hayatn yalnzca Allahn elinde olduunu gzler nne seren bu mucize, ayn zamanda, ahlk deerler ve toplumsal dinamikler bakmndan len bir toplumun, ancak ilh vahyin yol gstericilii sayesin-de yeniden hayata dnebileceini gsteren arpc bir r-nek olmutu.

KUDRET HELVASI ve BILDIRCIN

Y Y 4zY YW 2Y 24zY 06Y fY 2Y 2 57. Ey srailoullar! Siz Msr'dan kp Sina Yarmada-

sna girdiiniz srada, sizi ln kavurucu ikliminden ve gnein yakc scandan korumak iin serinletici bulut-lar zerinize glgelik yapmtk. Ayrca bu verimsiz

23 Nefislerinizi ldrn ifadesi, hakik veya mecaz anlamna gre farkl ekillerde anla-

labilir. Hakik anlam, Kendinizi ldrn, intihar edin. demektir. Ancak byle olsayd, emre uyan drst kimseler cezalandrlm, asl sulu olan isyankrlar ise dllendirilmi olurdu. u hlde kastedilen mana bu deildir. Nefisler kelimesi iinizden bazlar anlamnda kulla-nlm ise, o zaman mana, inizden puta tapanlar ve onlar bu ie tevik eden elebalarn ya-kalayp lm cezasyla cezalandrn. demek olur. Nitekim Tevratta da kssa bu ekilde anlatl-maktadr. (Tevrat, k, 32/26-28) Fakat puta tapanlarn asl eleba olan Smirnin ldrl-meyip srgn ile cezalandrlmas (Th, 20/97) ve bu yetin hemen devamnda sulularn ba-landnn ifade edilmesi, bu manann kastedilmediini gstermektedir. ayet Nefislerinizi ldrn ifadesi gerek anlamyla kullanlm ise, bu takdirde yet, ilh emirleri gzard eden toplumlarn i savaa kadar varan toplumsal kargaa ve ihtilflara dp kan dkeceklerine ve bu kargaadan, ancak Allaha hakkyla kulluk ederek kurtulabileceklerine iaret etmi olur.

Nefislerinizi ldrn ifadesinin Kurnn btnl erevesinde daha isabetli grnen mecaz anlamna gre, yet yle yorumlanabilir: Sizi buzaya tapnmaya sevk eden ve imdi de tvbe etmenize mani olan gururunuzu, kibrinizi krarak hakka ynelin. inizdeki kt ei-limleri, bencil duygular dizginleyerek ruhunuzu terbiye edin. Putuluk, irk, inkr gibi chiliye artklarn kalbinizden temizleyin ve cangnlden Allaha yalvararak tvbe edin.

arazide size, bala benzer tatl bir gda olan ve allklarn zerine i damlas gibi yaan, yerden mantar gibi biten kudret helvas ve srler hlinde gelip kolayca yakala-yabileceiniz ekilde ayaklarnzn dibine den bldr-cnlar gndermitik.

2 6Y4 024~ 2 - z

14

rece mtevz bir hlde, mbarek sakallar devesinin se-merine deecek kadar tevazuundan eilmi, adeta secde eder bir vaziyette ve Cenb- Hakk'n sonsuz ltuflarna krederek girmiti (Heysem, VI/169).

yette geen Htta (affet, bala) kelimesi iki ekilde anlalabilir ki, ikisi de dorudur: 1- Allah'tan gnahlar-nzn balanmasn dileyerek ehre girin. 2- ehir halk-nn balanma talebini geri evirmeyin. Genel af iln edin ve halk ldrmekten, ehri talan etmekten kann.

h- 2Y Yz (~ (Y z Y6~ 62Y z (Y 59. Fakat o zalimler, kendilerine sylenenleri ba-

ka szlerle deitirdiler. srailoullar iindeki is-yankrlar, Allahn emrini hie sayarak kibir, alm ve taknlk gsterileri iinde ehre girdiler. Tvbe istifar etmek yle dursun, iyice gnaha ve zulme daldlar. ste-lik htta kelimesini, buday anlamna gelen hnta ile deitirerek Allahn emrini alaya aldlar. Bylece ilh yasalar ya aka reddettiler ya da keyiflerince yorumla-yarak kendi arzu ve heveslerine uydurmaya altlar.

c6~fz 64 2- G2 fY 2 W 62Y z (Y NY YW Biz de yaptklar ktlklerden dolay, o zalimle-

rin zerine gkten korkun bir azap indirdik. Yaptk-lar ktlklerden dolay onlara gkten, yani dorudan doruya kendi katmzdan bela ve musibetler gnderdik. Bulac hastalklar, ktlk, yenilgi, i sava ve benzeri top-lumsal felaketlerle onlar cezalandrdk.

ON K PINAR

0Y - m Y~ (26~Y Nf62 N~f|f 60. Ey srailoullar! Hani Musa, lde susuz kalan

halk iin Allaha dua edip su istemiti. Biz de ona, Asanla u kayaya vur! demitik. Dileseydik, Mu-sann kayaya vurmasna gerek kalmadan da onlara su verebilirdik. Fakat ilh hikmet uyarnca, bahettiim l-tuf ve nimetlerin elde edilebilmesi iin kullarmn da is-tekte bulunmasn ve bu ynde aba gstermesini gerekli kldk.

2 02-2 Y4 2Y h~ 0z | Musa asasyla kayaya vurur vurmaz, derhl oradan on

iki pnar fkrm ve srailoullarn meydana getiren on iki boydan her biri, dierinin hakkna saldrmakszn kendi su iecei yeri kolayca renmiti. Musa, Kaya-ya vurmayla suyun ne alkas var? Kupkuru kayadan byle suyun kt nerede grlm? demedi. Rabbine tam bir gven ve ballkla, hi tereddt etmeden emri yerine getirdi. Demek ki, bir toplum Allahn emir ve ya-saklarna riayet ettii takdirde Allah onlar asla yalnz ve yardmsz brakmayacak; gerektiinde ldeki kayadan sular kararak imknsz zannedileni mmkn klacak, olmaz olur yapacaktr.

(hf2 Y z 6| Y Y 2 6- 6Y4 z te o vakitler ilh vahye itaat eden srailoullarna Al-

lah yle buyurmutu: Allahn nimetlerinden yiyin iin. Bu nimetlerin devamn istiyorsanz, sakn yery-znde bozgunculuk yapp fitne ve kargaa karma-yn!

KLELK GNLERNE ZLEM

22 Y z 4 - Y h

15

rar eden kimselerdir. man ve ameli ne olursa olsun, kendisini slm dinine nispet eden ve zahiren Mslman grnen her insan iman edenler kapsam iine girer.

Yahudiler, Allaha ve elilerine iman eden, ancak Hz. sa ve ondan sonraki peygamberleri inkr edenlerdir.

Hristiyanlar, Allaha ve peygamberlere iman eden, an-cak Hz. Muhammedin peygamberliini reddeden toplu-luktur.

Sbiler ise, bu saylanlar dndaki herhangi bir dine mensup olan kimselerdir. Araplar arasnda Sbiler ady-la anlan baz din mensuplar varsa da, bu kelime aslen Araplarn tanmad yabanc din mensuplarn ifade eder. Zira Araplar, din deitirip baka bir dine geen kimselere Sbi derlerdi.

Bu yet, ebed kurtuluu kendi tekellerinde gren Ya-hudilerin bu iddiasna cevap mahiyetinde gelmitir. Ya-hudiler, Allah katnda zel ve ayrcalkl bir toplum ol-duklarna inanyorlard. Bu yzden iman ve amelleri ne olursa olsun, sadece srailoullar'ndan olduklar iin doruca cennete gideceklerini, dier insanlarn ise her hlkrda cehennemlik olduunu iddia ediyorlard. yet-te Yahudilerin bu btl iddias reddedilerek ebed kurtu-luun gerek ls ortaya konmutur. Buna gre hi kimse, u veya bu dine inandn ne srmekle veya herhangi bir rka, snfa, cemaate mensup olmakla kurtu-lua eremez. nk Allah katnda zel ve ayrcalkl bir snf veya toplum yoktur. Cennete girebilmenin tek yolu, Allaha ve hiret gnne gereince inanmak, Onun gn-derdii emir ve yasaklara riayet etmek ve ilh prensiple-rin ngrd biimde yararl ve gzel davranlar orta-ya koymaktr.

yetin asl konusu btl bir iddiay reddetmek olduun-dan, Allahn rzasn kazanp cennete girebilmenin temel artlar ana hatlaryla ortaya konmu; fakat ayrntya gi-rilmemitir. Ebed kurtulu iin gereken dier inan esas-lar ve sz edilen salih amellerin neler olduu, Kurnn dier yetlerinde yeri geldike ayrntl olarak ele alna-caktr. Yalnzca bu yeti esas alp Kurnn geri kalan ksmn yok sayarak Yahudi ve Hristiyanlarn Hz. Mu-hammede ve Kurna iman etmeden de mmin sayldk-larn ve cennete girilebileceklerini sylemek doru de-ildir. Zira Yahudi ve Hristiyanlar defalarca ve srarla Kurna imana davet edilmi, bu ary reddedenler ise aka lanetlenmitir (Bakara, 2/41, 89-91; Nisa, 4/47, 150).

DA AYAA KALKIYOR

06

16

gre kutsal saylan bir inek kurban etmenizi emredi-yor! demiti.

0W || 6G Y~ Onlar da, Nasl olur, insanlarn yzyllarca kutsal kabul

ettii bir inei nasl kesebiliriz? Hem kurban kesmenin cinayeti zmeyle ne ilgisi var? Sen bizimle alay m ediyorsun? dediler.

Y- 6 ~ z (YY 2 64 Bu kstaha tavr karsnda Musa, lh buyruklar

konusunda gayricidd davranp cahillik etmekten Al-laha snrm! dedi.

6Y~ 0z 2 Y z-z 4 - Y 68. Onlar emri yerine getirmemek iin ii yokua sre-

rek, Bizim iin Rabbine dua et de, onun nasl bir inek olduunu bize aklasn! dediler. Fakat her iti-raz edilerinde i biraz daha zorlayor, ykmllkleri her seferinde biraz daha artyordu:

Y ~- 6~z ~ 2s| 2 6Y 04Y z- 6 04- Y

Musa, Allah onun ne tamamen kocam ne de ok gen; ikisi arasnda orta yata bir inek olduunu sy-lyor, haydi size verilen emri yerine getirin! dedi.

6Y~ - Y 06Y 2 Y z-z 4 69. Onlar yine, Bizim iin Rabbine dua et de, bize

onun rengini bildirsin! dediler.

z ( Y f| 6Y ~ highlamG ~- 6~z ~ Musa, Allah onun, grenlere hayranlk veren sap-

sar, parlak renkli bir inek olduunu sylyor! de-di.

6Y~ Y G G 0zY -| ~-Y highlamz 2 Y z-z 4 - Y h|2Y

70. Onlar yine, Bizim iin Rabbine dua et de, onun zelliklerini bize iyice aklasn. nk bu inek kur-ban etme meselesi kafamz kartrd. Bu nitelikleri ta-yan pek ok inek var ve hepsi de birbirine benziyor. Ama Allah dilerse, herhlde doru olan yaparz! dediler.

~ 6~z z Y 2Yf2 MY z~f| Y Y z (| 6Y Y ~- 0z (

71. Musa: Allah onun, boyunduruk altna alnma-m, toprak srmeyen, ekin sulamayan, her yerde serbeste dolaan, alacasz ve beneksiz; ksacas tam da Msrllarca kutsal saylan bir inek olduunu syl-yor! dedi.

c6Yz 4 2 6- 0~Y- |t _Y 6Y~ srailoullar, daha fazla itirazn kendilerini helake s-

rkleyeceini anladlar. Bylece, te imdi gerei syledin! dediler ve istemeyerek de olsa inei boaz-ladlar; fakat az kalsn bunu yapmayacaklard.

Aslnda bu i iin herhangi bir inei kesmeleri yeterli olacakt. Fakat onlar basit bir inek kesme emrini bile o kadar kurcaladlar ki, sonunda kendileri de iin iinden kamaz hle geldiler. yleyse, mminler kendilerine em-redileni itiraz etmeden ve gleri yettiince yapmal, ol-madk yorumlara dalp gereksiz ykmllkler icat ede-

rek dini karmakark hkmler yuma hline getirmek-ten kanmaldrlar.

Bu inein kurban ediliinin asl sebebine gelince: DRLTLEN CESET

M62|4| 2|4 2 2 Y 0z ( 2| f 2|Y|~ 72. Ey srailoullar! Hani siz bir cana kymtnz da,

onun kim tarafndan ldrld hakknda anlamaz-la dmtnz. inizden bazlar bir cinayet ilemi ve suu bakalarnn zerine atarak byk bir kargaaya sebep olmulard. Ortada ahit de olmad iin cinayet aydnlatlamamt. Oysa Allah, gizlediklerinizi ortaya karacakt. yle ki:

Y~ 0m-- 6-m 73. Bunun zerine, Onun bir parasyla buna vu-

run! Yani kurban edilen inein bir parasn alp ldr-len kiinin cesedine dedirin! dedik. Musa aleyhisselm kurban edilen inekten bir para ald ve onu, ldrlen ki-inin cesedine dokundurdu. Bunun zerine, ceset muci-zev bir ekilde dirilerek kendisini kimlerin ldrdn syledi, sonra tekrar eski hline dnd.

6Y~| 24 YY (|z 24z (z N|62Y Y zz 4Y4 te Allah, lleri byle kolayca diriltir ve aklnz

kullanasnz diye size mucizelerini byle gsterir. Maher gnnde de sizleri byle yeniden diriltecek ve hesaba ekecektir.

TALAMI KALPLER

2 ~ h Y4 z 4Y h- 2 24-6Y~ |f~ 06f 74. Ey Yahudiler! Ama bunca mucizeleri grdkten

sonra, kalpleriniz yine kaskat kesilip ta gibi oldu; hatta daha da sert! Talar, kayalar bile, sizin u duyar-sz kalplerinizin yannda yumuack kalr. Nitekim Allah Sina Dana tecelli ettii zaman da dehetten param-para olmutu.

0G2Y 2 z ~ ~ z 2Y 2 0Y 2 |z 2Y Y 2 2

17

faatler elde edebilmek amacyla onu bile bile deiti-rirlerdi. imdi Son Eliyi ve Kurn inkr eden Yahudi din limleri de ayn tavr gstermektedirler. yle ki:

M 2 6G Y~ 62 z (Y 6~Y 76. nananlarla karlatklar zaman, Biz de ina-

nyoruz. nk Hz. Muhammedin tad niteliklere sa-hip bir peygamberin gelecei bize Tevratta zaten mjde-lenmiti! derler.

GzY 24zY Y | 2- 26 h| 6G Y~ m- NY 2m- Y 246 6Y~| Y 024 - h (-

Fakat birbirleriyle ba baa kalnca, liderleri ve akl hocalar, bu sz syleyenleri knayarak:

Siz ne yaptnz sanyorsunuz? Muhammedin pey-gamberliine dair Allahn size Tevratta bildirdii ey-leri, Rabbinizin huzurunda yapacanz tartmada si-ze kar delil olarak kullansnlar da bylece insanlarn gerei renmesini salasnlar diye mi onlara anlat-yorsunuz? Neden Mslmanlarn ellerine koz veriyor-sunuz? Byle yapmakla, sahip olduunuz makamn, ser-vetin ve itibarn elinizden gideceini hi dnmyor musunuz? derler.

Y 6Yz 2 fz 2 2Yz Y 62Yz 77. Peki onlar, gizledikleri ve akladklar her eyi

Allahn zaten bildiini ve bunlar her hlkrda Elisi-ne, inananlara ve tm insanla bildireceini bilmiyorlar m?

MMLER ve DN BOZAN DN ADAMLARI

22 z2 G Y |4Y 62Yz Y 6 z 2 6 z Y 2 78. lerinden bir de bilgiden yoksun, kara cahil m-

miler var ki, bunlar kitab bilmezler. Dini temel kay-naklarndan aratrp renmezler. Tm bildikleri, ku-laktan duyma hurafe ve kuruntulardan ibaret olup, sadece zanna dayanrlar. Byle kimselere hakikati an-latmak neredeyse imknsz gibidir. Onlar asl ynlendi-renler ise, hakikati pekl bildikleri hlde, basit karlar uruna Allahn kitabndaki baz hkmleri gizleyen veya deitiren szde din limleridir:

Yz6 2 6Y6~z 2 2z (hz- |4Y 6-|4z z (YY (- |zY Y h 0Yz (Y~ 2

79. O hlde, kitab kendi elleriyle yazp da, onunla servet, makam, hret gibi basit karlar elde etmek iin, Bunlar Allah katndandr! diyen kimselerin vay hline!

|-|4 22 2Y Yz6 6-f4z 22 2Y Yz 2z (hz Evet; ellerinin yazd eylerden dolay vay hline

onlarn; btn o kazandklarndan tr vay hline onlarn!

Allahn dinini tahrif eden bu insanlarn uydurduu btl dncelerden biri de udur:

MTYAZLI MLLET YOKTUR

6Y~ 0h2 2 z G Y Y f2| Y 80. Yahudiler, lediimiz gnahlarn karlnda ce-

hennemde geireceimiz sayl birka gn dnda, bi-ze asla ate dokunmayacaktr! nk biz Allahn ayr-calkl kullaryz; Peygamberleri inkr etmi ve putlara tapm olsak bile, srailoullar rkndan olduumuz iin sonunda mutlaka cennete gireceiz! dediler.

Y NY 6Y6~| G h Y Yz Y h Y h 2| | Y~ 62Y| Y 2

Ey Muhammed! Onlara de ki: Bu hususta Allahtan bir gvence mi aldnz ki O asla sznden cay-maz yoksa Allah adna bilmediiniz eyler mi sy-lyorsunuz? Allahn adil olmadn, size zel muamele edip ilediiniz zulm ve hakszlklar cezasz brakaca-n m iddia ediyorsunuz?

NY- z ( 2 M Y 4tG Y\ |_zG (

18

24~z (2 2 24z 2 24f 6| Y 24G 2 64f| Y ~ h| 2| 2|

84. Yine bir zamanlar, Birbirinizin kann dkme-yeceksiniz, kardelerinizi yurtlarndan karmaya-caksnz! diye sizden kesin bir sz almtk. Siz de bizzat ahitlik ederek bunlar onaylamtnz.

2 \sG 2| | b2z 2 242 ~z ( 6| 24f 6Y|~| GY 0hY 2 Y- 2zY

85. Ama siz yine birbirinizi ldryor, kendi hal-knzdan bir ksmn haksz yere yurtlarndan srp karyorsunuz. stelik onlara kar gnah ve d-manlkta mriklerle birlik olup yardmlayorsunuz.

02 24zY 2 6 2| f 246|z Hem Tevrat hie sayp onlar srgn ediyorsunuz,

hem de esir olarak elinize dtklerinde, gya Tev-ratn hkmlerini uyguluyor ve size deyecekleri fidye karlnda onlar serbest brakyorsunuz. Oysa ay-n Tevrata gre, onlar yurtlarnzdan karmanz ta iin banda size yasaklanmt.

62s| m-- 4| |4Y Mm-- Yoksa siz kitabn bir ksmna inanp bir ksmn

iinize gelmedii iin grmezlikten gelerek inkr m edersiniz?

W Y 242 4Y Yz 2 G W 2 z 2z~Y 6z Mz hY 6zY z h NG Y 6Y2| 2 Y- Y 2 0Y

inizden bunu yapanlarn cezas, dnya hayatnda aalanma, yenilgi, esaret ve perianlktan baka ne-dir ki? Dirili Gnnde ise onlar, cehennem azabna mahkm edilerek azabn en iddetlisine srlecek-lerdir. Unutmayn ki, Allah yaptklarnzdan habersiz deildir.

4tG Y\ 2 Y Y 2 z Y b Y- z hY 6zY | z (Y cz

86. Onlar, u basit ve gelip geici dnya hayatn hi-retin ebed nimetlerine tercih eden kimselerdir. Bun-ca gnahlar ileyenler, dnyada birtakm menfaatler el-de etme uruna, hiretteki ebed saadeti ve sonsuz cen-net nimetlerini kaybeden zavall kimselerdir. Bu yz-den, onlarn cehennemdeki azaplar hafifletilmeyecek ve kendilerine asla yardm edilmeyecektir.

Son Eliyi inkr eden Yahudiler, aslnda nceki pey-gamberlere de pek farkl davranmamlard:

YAHUDLERN NCEK PEYGAMBERLERE TAVRI

h~Y h- 2 z ~ |4Y Nf62 z| Yf Y- ( 87. Dorusu biz Musaya, bugnk Tevratn ilk b-

lmlerini oluturan kitab verdik ve ardndan, insanl doru yola iletmek zere pe pee peygamberler gn-derdik.

~Y - h z z-Y 2z2 - Nfz ( z| 0h Meryem olu saya da lleri diriltme, hastalklar

tedavi etme, amurdan yaplm ekillere hayat verme gibi apak mucizeler bahettik ve onu Kutsal Ruh Cebrailin vahiy ve ilham gc ile destekledik.

| Y 2- 6f 24G 2Y4 4 ~z ( M2|-4|f 24f G 6 2|- ~z ( 6Y|~|

Ama ey Yahudiler, ne zaman size bir peygamber ho-unuza gitmeyecek bir emir getirdiyse, her defasn-da byklk taslayp kafa tutmadnz m? Sonra da o peygamberlerden bazlarn yalanlayp bazlarn l-drmediniz mi?

SON PEYGAMBER ve YAHUDLER

6Y~ 62sz 2 Yz (Y~ 24- Y 2Y Y- 0Y -6Y~ 88. Yahudiler, kendilerini hak dine davet eden Son El-

iye, Bouna nefesini tketme, sana ve sylediklerine kar kalplerimiz kapaldr. Biz imanmzda ylesine sabit ve kararlyz ki, aksine sylenecek hibir sz, ortaya konacak hibir delil bizi etkileyemez. dediler. Bilakis, apak hakikati inkr etmeleri sebebiyle Allah onlar lnetlemitir; bu yzden ne kadar zayf bir imana sahiptirler!

2Y 6||fz Y-~ 2 64 highlam22 2Y h2 Y h 2 |4 2G b (- 4 6 2 2G 2Y M4 z (Y NY

89. Onlara Allah tarafndan, yanlarndaki Tevratn deitirilmemi blmlerini onaylayan bir kitap gelin-ce ki teden beri putperest kfirlere kar onun sa-yesinde zafer kazanacaklar midiyle Son Elinin gelmesini bekleyip duruyorlard ite o tandklar ve bekledikleri (Tesniye, 18: 15,18) Son Eli onlara ge-lince, kendi rklarndan deil diye onu inkr ettiler.

z (4Y NY Y Y O hlde, Allahn lneti inkrclarn zerine olsun! Son Peygambere ve Kurna iman etmedikleri iin

Yahudileri lanetleyen bu ayet-i kerime, Ehl-i Kitabn, yalnzca kendilerine gnderilen kitap ve peygamberlere inanmakla kurtulua eremeyeceini aka gstermek-tedir (Bakara, 2/62).

2ft- Y W G2- 4z 2f G (- | (Ym 2 Y z z- 0-m NY -m- rsG- M (- 2 Gz 2 NY

90. Allahn, kullarndan lyk grdne sonsuz ltfundan bahetmesini, yani Araplardan bir yetime ki-tap ve peygamberlik vermesini ekemeyerek Onun in-dirdii Kurn yetlerini inkr etmekle kendi canlar-n, z benliklerini ve dolaysyla hiretteki ebed kurtu-lularn ne kt bir eyle deitiler de, gazap stne gazaba uradlar!

z (2 z (4YY Allah ve yetlerini inkr eden btn kfirler iin,

dnyada ve hirette hor ve hakir klc, alaltc bir azap vardr.

Peygamber (s)in zevcelerinden Hz. Safiyenin anlatt u olay, Yahudilerin nasl bile bile inkra saplandklarn aka ortaya koymaktadr. Yahudi liderlerinden Huyeyy bin Ahtabn kz olan ve bilahare slam kabul eden Sa-fiyye (ra) diyor ki:

Peygamber (as) hicret edip Medine'ye gelince, Yahu-dilerin nde gelen liderlerinden ve limlerinden olan babam ile amcam onu grmeye gittiler. Eve dndkle-rinde, Amcam Ebu Ysir, babama, Bu o mudur? Sence Muhammed Tevratta gelecei mjdelenen o Peygamber midir? diye sordu. Babam, Evet vallahi; beklediimiz

19

Peygamberin ta kendisidir. diye cevap verdi. Amcam, Bundan emin misin? diye sorunca, babam, Evet, emi-nim. dedi. Amcam, O hlde ne yapmak niyetindesin? diye sordu. Babam da, Allaha yemin ederim ki, yaad-m srece ona dmanlk edeceim ve baarsz olmas iin elimden geleni yapacam! diye cevap verdi. (Sreti bn-i Him, Safiyyeden Bir Tanklk)

te Yahudilerin bu inat ve inkrc tavrlarndan dola-ydr ki;

G 2- 4z zY W G2- 2s 6Y~ Y W G2- 62 2Y Yz (~ 91. Onlara, Allahn gnderdii mesajlarn tmne

iman edin! denilince, Biz ancak bize indirilene inanrz! der, tesini inkr ederler. Son Peygamberi ve Kurn reddederler.

022 2Y ~ h2 ~Y 6 Oysa gayet iyi bilirler ki, bu Kurn, yanlarndaki Tev-

ratn tahrif edilmemi blmlerini onaylayan ve mutlak gerei, doruyu ortaya koyan hak bir kitaptr.

z (2s2 2|4 Y-~ 2 Y Gz- 6Y|~| 2Y Y~ Ey Muhammed! Gerek iman ehli olduklarn iddia eden

bu inkrclara de ki: Madem bu kadar inanlydnz da, daha nce Allahn Peygamberlerini neden ld-ryordunuz? Son Eliye kar gsterdiiniz kstaha tavr, bir zamanlar Zekeriyaya, Yahyaya, saya ve daha nceki nice Peygamberlere de gstermediniz mi? O pey-gamberlerden nicelerini ldrp nicelerini inkr etmedi-niz mi? Aslnda siz kendi kitabnza da inanmyorsunuz. Aksi hlde, size Tevratta mjdelenen Son Peygamberi yalanlamaz, bylece gemite baz Peygamberleri ld-ren atalarnzn iledii sua ortak olmazdnz.

BUZAI SEVGS

h~Y G 62Y 2| (h- 2 YY 2| | 2 z-Y- Nf62 24

92. Ey srailoullar! Andolsun Musa da size apak deliller ve mucizeler getirmiti. Fakat onun Sina Da-na kmak iin aranzdan ayrlmasndan hemen sonra, buza heykeline tapnmaya baladnz. te siz, by-le nankr ve zalim kimselersiniz!

062f 6~- 24z| G 2 06

20

CEBRALE DMANLIK EDENLER Yahudiler, srail soyundan gelmeyen birine vahiy getir-

dii iin Cebraile dmanlk beslediklerini ve bu yzden Peygambere iman etmeyeceklerini sylyorlard. Ceb-railin, vahyi kendi istedii kimseye deil, Allahn emriyle ve ancak Onun diledii kimseye indirdiini gayet iyi bil-dikleri hlde, kibir, inat ve rklk taassuplar yznden bu sz sylemilerdi. Bunun zerine, Cebraile dman-ln Allaha dmanlk anlamna geldiini, bunun da ilh gazaba sebep olduunu bildiren aadaki yetler nazil oldu:

Y~ zhz z- 2Y ~ h2 Y - 4-Y~ NY Y W Yz (-Y h 4 2 z (2s2YY - h

97. Ey Muhammed! Son ilh vahyi kendi rklarndan olmayan birine indirdi diye vahiy melei hakknda kt szler syleyen Yahudilere de ki: Her kim, kendisin-den nceki ilh vahiyleri onaylayan, inananlara yol gsterici ve mjde olan Kurn Allahn izniyle se-nin kalbine indirdi diye Cebraile dmanlk besler-se, aslnda dorudan ve bizzat Allaha dmanlk besle-mi olur.

2 z (4YY h Y 4z (2 Yz (- (Yf (|4tG Y2 Y h 4 98. u hlde, her kim Allaha, meleklerine, pey-

gamberlerine, zellikle de iki sekin melek olan Ceb-raile ve Mikaile dmanlk beslerse, unu iyi bilsin ki, bu aka inkrclktr ve Allah da inkrclarn d-mandr!

h~Y 6~fY Y G- 4z 2 M z- z 4zY GYW 99. Ey anl Eli! Gerek u ki, biz sana Cebrail arac-

lyla, insanl dnyada ve hirette kurtulua ileten apak yetler indirdik. O yetleri, ahlakszlk ve inkrclk bataklna saplanm olan fsklardan ba-kas inkr etmez.

Zaten Yahudiler, teden beri azgnlk, nankrlk ve is-yankrl det edinmilerdir. Nitekim:

2Y4 62sz Y 24 Y- 022 ~z ( - h h 100. Onlar ne zaman Allah ile veya insanlar ile bir

antlama yaptlarsa, ilerinden bir grup her defasn-da antlamaya ihanet edip onu bir kenara atmad m? Aslnda onlarn ou, kendi kitaplarna dah inanm-yorlar. yle ki:

2Y 6| r z (Y 2 ~z ( - 22 2Y h2 Y h 2 6f 2G G Y |4 |4Y 62Yz Y 2 4 26

101. Allah tarafndan onlara, ellerindeki Tevratn tahrif edilmemi blmlerini onaylayan bir Peygamber gelince, kendilerine daha nce Kitap verilmi olan bu insanlardan bazlar, sanki hakikati hi bilmiyor-larm gibi Allahn kitabn kaldrp arkalarna at-verdiler. Tevratta gelecei mjdelenen Son Peygamberi inkr etmek suretiyle hem Tevrat hem de Kurn hie saym oldular. Allahn kitabn atnca da, onun yerini hurafe ve masallarla doldurdular:

SLEYMAN PEYGAMBER ve SHR

6- | M2zYf 4Y2 NY z (

21

Gerek u ki, byle bir kar alveriinde buluna-rak imanlarn kaybetme pahasna sihirle uraanlarn, zellikle de, slma ve Mslmanlara kar eytani tak-tiklerle, ykc propagandalarla sava aanlarn, hiret-ten yana bir nasiplerinin olmadn pekl biliyor-lard.

62Yz 64 6Y 02f G (- 2 ft-Y Vicdanlarn ne kt bir ey karlnda sattlar,

neler kaybettiklerini bir bilselerdi.24

6Y 0z Y h 2 -62Y 6~ | 62 2 c62Yz 64 6Y 103. Gerek Sleymana bakaldran nceki inkrclar,

gerekse Son Eliye kar amansz bir muhalefet yrten Medineli Yahudiler, gerekse kyamete kadar slma kar mcadele bayra aacak olan kfirler, ayet Allaha, hi-ret gnne ve Allahn gnderdii yetlere iman edip inkrclktan, zulmden, byclkten, cincilikten sa-knm olsalard, Allah tarafndan verilecek dl, kendileri iin bu dnyada kazandklarndan ok daha iyi olacakt; bir bilselerdi!

RN DEL, UNZURN DEYN! Sleyman Peygambere en ar iftiralar atmaktan e-

kinmeyen Yahudiler, Son Eliye kar da ayn inkrc tu-tumu sergilediler. yle ki, mminler Peygambere bir ey sylemek istediklerinde, ona Rin diye seslenir-lerdi. Bizi gzet anlamna gelen bu kelime, gnlk dilde Ltfen bir dakika bakar msn? anlamnda kullanlrd. Peygamberin yzne kar grnte saygl davranan, fakat ona gizlice zarar vermek iin ellerinden geleni yapmaktan geri kalmayan Yahudiler, bu kelime ile haka-ret anlam kasdederek Rasulullaha hitap etmeye balad-lar. yle ki, Rin kelimesi Arapada kibirli ve cahil insan anlamna da geliyordu. Ayrca branicede buna benzer Dinle, dinlemez olasca! anlamna gelen bir ke-lime vard. Yine bu kelime, ufak bir dil srmesi ile Bi-zim obanmz anlamna gelen Rnya da dntr-lebiliyordu. te Yahudiler, kelimeyi bu tr hakaret an-lamlar ierecek tarzda telaffuz etmeye baladlar. Bunun zerine, Rin kelimesi yerine, ayn anlama gelen ve hibir suistimale meydan vermeyen Unzurn (bize bak, bizi gzet) kelimesini kullanmalar hususunda mminleri uyaran ve bu tr kelime oyunlaryla slam ve Peygam-beri alay konusu edinenlerin akbetinin cehennem oldu-unu bildiren aadaki yet nazil oldu:

G z z (4YY 062f 6Y6~ 6Y6~| Y 62 z (Y z 2z (Y

104. Ey iman edenler! Peygambere seslenirken Rin demeyin, bunun yerine, ayn anlama gelen ba-ka bir kelime kullanarak Unzurn deyin ve size emre-dileni doru anlamak iin iyi dinleyin. Allahn emrine bakaldran veya Elisi ile alay etmeye kalkanlara gelin-ce, inkrclar iin cehennemde elem verici, can yakc bir azap vardr.

O hlde ey mminler! Kt niyetli kimseler tarafndan kirletilmi, ii boaltlm kelime ve kavramlar kullan-mamal, bunun yerine, meramnz daha net ve gzel bi-

24 Bu yetlerde sz edilen ve haram olduu bildirilen sihir, kara by olarak nitelendirilen

ve insanlara zarar vermek amacyla yaplan sihir olmaldr. Birtakm hileli yntemlerle veya hipnoz, el abukluu gibi maharetlerle insanlar elendirmek amacyla yaplan ve daha ok hokkabazlk adyla bilinen sihir bundan farkldr. Allah'n irade ve kudreti stnde iler baara-bilme iddias tamayan bu tr byclk faaliyetleri bo ve lzumsuz iler olmas ynyle mekruh saylsa da, Allahu alemharam olarak nitelendirilemez.

imde ifade edecek, hibir suistimale meydan vermeye-cek kelime ve kavramlar kullanmalsnz. Esasen iyi bir anlama sahip olsa bile, kt niyetli insanlar tarafndan farkl anlamlara ekilebilen kaypak kelimelerden uzak durmalsnz. rnein, iman ve inan birlii anlamna gelen milliyetilik kelimesi zamanla yozlatrlarak belli bir rkn menfaatlerini koruma anlamnda kulla-nlmaya balamsa, artk bu kelimede srar etmemeli, onun yerine, mmet birlii veya inan birliktelii gibi yeni bir kavram oluturmalsnz.

Bu inkrclar niin mminlere bu derece kin besliyorlar derseniz, bunun asl sebebi udur:

2 2 z 2 24zY z z (42Y Y |4Y Y 2 4 z (Y 6z 024 -

105. Ey mminler! Gerek Kitap Ehli gerek mrikler olsun, hibir kfir, size Rabbinizden bir hayrn indi-rilmesini istemez. Gerek Allaha ve ahiret gnne inan-dklarn iddia eden Yahudi ve Hristiyanlar olsun, gerekse lm tesi hayat, peygamberlii ve kutsal kitaplar kk-ten inkr eden mrikler olsun, kfirlerden hibiri, Rabbiniz tarafndan size kitap ve vahiy gnderilmesini istemez. lh emirlere boyun een bir toplumun Allah tarafndan seilip grevlendirilmesi onlar rahatsz eder. Mminler kervanna katlp bu onuru sizinle paylamak yerine, ahmaka bir haset duygusuna kaplarak sizin de onlar gibi haktan sapp dallete dmenizi isterler.

2z (Y YmY Y 0 Gz 2 (|2- |z Y Oysa Allah, elilik ve nderlik grevini yalnzca onu

hak edenlere vererek ltuf ve rahmetini dilediine baheder. Zira kimlerin bu nimetleri layk olduunu en iyi bilen Odur. Hi kukusuz Allah, sonsuz ltuf sahi-bidir.

Kald ki, Son Elinin getirdii eriat, zaten ncekilerin z, esas ve zirvesidir:

NCEK ERATLERN DEMES Yahudiler, slm inancnn z hakknda mminlerin

zihinlerinde phe uyandrmak amacyla yle diyorlar-d:

Kur'an hem nceki kitaplarn Allah tarafndan gnde-rildiini sylyor, hem de o kitaplarda bulunan baz h-kmleri deitirip yeni hkmler ortaya koyuyor. Nasl olur da ayn Allah, farkl zamanlarda farkl emirler verir? Allah'n hkmlerinde iptal ve deitirilme sz konusu olabilir mi? Allah hi kendi yaptn bozar, sylediini geri alr m? Verdii hkmden, koyduu kanundan vaz-geer mi? Elbette byle bir ey olamaz. u halde, Yahudi eriatinde yer alan her hkm en ince ayrntsna kadar ebediyen geerlidir ve bunlara aykr hkmler veren Kur'an, Allahn kelam olamaz!

te Yahudilerin bu itirazlarna cevaben, aadaki yet-ler nazil oldu:

2 f 0Y2 G2 z- f z 2 106. Biz nceki mmetlere gnderdiimiz kutsal kitap-

lardaki baz geici toplumsalhukuk dzenlemeleri ie-ren herhangi bir yeti, deien artlara uygun olarak yrrlkten kaldrr veya zamann arklar arasnda yok ederek unutturur isek, mutlaka ondan daha iyisi-ni veya en azndan onun bir benzerini gndeririz.

z (h~ z Y4 NY Y 2Y| 2Y

22

yle ya, Allah kendi mesajn korumayacak m sanyor-dun? Allahn her eye kadir olduunu bilmez misin?

2Y z ( Y zY 2 Y 2 24Y 2 0Y 62 fY 4Y2 Y Y 2Y|

107. Yine bilmez misin ki, gklerin ve yerin h-kmranl sadece Allahndr? Byle bir Allah nelere kadir olamaz, nelere g yetiremez ki? Ve yine bilmez misin ki, sizin bu lemde Allahtan baka dostunuz, Al-lahtan baka koruyucunuz ve yardmcnz yoktur. Yoksa siz, bu gklerde ve yerde baka bir yneticinin, baka bir kural koyucunun hkmran olduunu mu san-yorsunuz? Hayr; mlk (mutlak hkmranlk ve egemen-lik) Onun, hkm Onundur. Kinat O'nun, sz O'nundur. Mlk Allahn olduu iin yasay koymak veya yrrlk-ten kaldrmak, yani mlknde diledii gibi tasarruf et-mek de Onun hakkdr.

Cenab- Allahn, varlk leminde bugn yarattn ya-rn yok etmesi veya farkl bir varla dntrmesi nasl yadrganmyor ve Madem Allah bunu yaratt, o halde neden yok ediyor? denmiyorsa, eriate ait lemde de farkl zaman ve zeminler iin farkl hkmler vermesi ga-ripsenmemelidir. Bu Allahn ilim ve iradesinde haa bir noksanlk deil, tam tersine, ilh hikmet ve rahmetin en parlak tecellisidir.

Baksana bu muhteem hkmranla, bu nihayetsiz mlk ve saltanata! Bu lemde her an neler yaplyor, ne-ler yklyor; ne oluumlar, ne yok olular yaanyor; ne kudretler ortaya karlyor grmez misin? Allahn kina-ta egemen kld ilh yasalar uyarnca, yklanlarn yeri-ne peyderpey yenilerinin geldiini, tekaml ve seleksiyon (doal ayklanma) kurallaryla daha iyilerinin ortaya konduunu grmez misin? Byle bir sonsuz kudretin sa-hibi olan Allah, eriat ve hukuk leminde niin bir hkm yrrlkten kaldrp onun yerine daha iyisini, daha ha-yrlsn, en azndan onun bir dengini koymasn? Niin daha nce gnderdii Tevrat ve ncil'in baz hkmlerini deitiren yeni bir kitap, yeni bir eriat gndermesin? Bi-lakis, her zamann, her meknn, her ortamn durum ve artlarna uygulanabilen, sebepler ve maslahatlar ere-vesinde hem kalclk ve hem de deikenlik zelliklerini tayan hkmler koymak bizatihi ilim, hikmet ve adale-tin ta kendisidir.

Nitekim nceki kutsal kitaplar genel anlamda onayla-yan bu Kurn, hem bu kitaplarda yaplan tahrifat dzel-terek hem de insanln geliim srecine ve sosyal artla-rnn deiimine uygun olarak baz emirleri, hkmleri ve ykmllkleri deitirerek kyamete kadar geerli olacak en son ve en mkemmel hayat sistemini ortaya koymutur. rnein Yahudi eriatnda yer alan Cumarte-si yasan kaldrm, onlara haram klnan baz yiyecek-leri helal klm, kblenin ynn Mescid-i Aksadan Mes-cid-i Harama evirmi, nceki mmetlere yasaklanan ganimeti helal klm ve daha nceki eratlerde bulun-mayan birok yeni hkm getirmitir. Nitekim Musa ve Yakup Peygamberler zamannda ekillenmeye balayan Yahudi eriati de nceki eriat yrrlkten kaldrarak yeni hkmler getirmiti.

0Y-~ 2 Nf62 Ytf 24 24Y6f 6Y_f| hz (|

108. Yoksa ey insanlar, vaktiyle Yahudilerin Musay sorguya ektikleri gibi, siz de Peygamberinizi olur olmaz isteklerde bulunarak sorguya m ekeceksiniz?

Yahudiler, neredeyse verdii her emirde Musaya itiraz etmi, ancak uzun tartmalardan sonra bu emirleri yeri-ne getirmilerdi. Hatta Ey Musa, bize Allah aka gs-termedike sana asla inanmayacaz! (Nisa, 4/153) di-yecek kadar ileri gitmilerdi. nek kurban etme mesele-sinde de sonuna kadar ayak diretmi, nihayet helak ola-caklarn anlaynca emri zoraki yerine getirmilerdi (Ba-kara, 2/67-73). O halde ey mmet-i Muhammed! Sakn siz de bugn nesh (nceki eriatlerin deitirilmesi) ve benzeri hususlarda Yahudilerin aldatc propagandalar-na kanp da, onlarn Musa Peygambere gsterdikleri ks-taha tavr Son Eliye gstermeye kalkmayn. unu iyi bi-lin ki:

z 2 Yz (- fY G 6f Ym h~ 2z (Y- 4Y h-| Hak ve hakikat apak ortadayken, her kim Peygam-

bere kar byle kstaha ve ahmaka itirazlar yzn-den iman inkr ile deitirirse, yani imandan yz e-virip inkra ynelirse, dmdz yolda sapm demektir.

Sanmayn ki Yahudi ve Hristiyanlar, yeterince ikna olamadklar iin hakk inkr ediyorlar. Tam aksine:

YAHUDLERN NKR SEBEB

hf M 4 242z ( h- 2 24z 6Y |4Y Y 2 z (4 h 2 M~Y 2Y z-| 2 h- 2 2f

109. . Ey mminler! Kitap Ehlinden biroklar, ken-dilerine hak ve hakikat apak belli olduktan sonra, srf ilerindeki kin ve haset yznden, iman etme-nizden sonra sizi yeniden inkra dndrmek ister-ler.

Y4 NY Y 0 (2- Y z|z N | 6 6 z z (h~ Buna karlk siz, iinde bulunduunuz artlar deiip

de Allah size yeni k yollar aarak bir sonraki emrini gnderinceye kadar onlar balayn, densizliklerine sabredin, irkin ve incitici szlerine aldrmayn. Onlarn size kar dmanlklar ve taknlklar, dengenizi kay-bedip onlarla tartmanza, kavga ve mnakaalara dal-manza sebep olmasn. Hi kuku yok ki, Allahn her eye gc yeter.

62z (~ 0 Y h h| z 2 24fY 62 h~| 2 064 WY 6| 6Y Y z (- 6Y2| 2- Y

110. Siz zerinize deni hakkyla yerine getirmeye aln. Namaz dosdoru kln, zekt verin. Kendiniz iin yapp gnderdiiniz her iyilii, Maher Gn Al-lahn huzurunda mutlaka greceksiniz. Unutmayn ki, Allah yaptnz her eyi grmektedir.

KMLER CENNETE GREBLR?

6Y~ 6 4 2 Y Y Yhz Y 0 111. nceki kutsal kitaplara inandklarn ne srenler,

Yahudi veya Hristiyan olanlardan bakas cennete giremeyecektir! dediler. Yani Yahudiler de Hristiyan-lar da, din adna uydurduklar btl iddialar kabul etme-yen ve gelenek hline getirdikleri birtakm din formalite-leri yerine getirmeyen kimselerin iman ve erdem sahi-bi olsalar bile Allahn honutluunu kazanamayaca-n, ebed saadete ulaamayacan sylyorlar.

2|4 24- 6| Y~ 02 z2 4Y| z (~

23

Bu, onlarn kendi kuruntulardr. Bu iddia, hem Ya-hudilerin hem Hristiyanlarn kendi kuruntularndan, bo hayallerinden ve delilsiz, ispatsz iddialarndan baka ey deildir. Onlara de ki: Eer doru sylyorsanz, kutsal kitaptan delilinizi getirin!

NY- 2 Y 2zY 6 Y u ( - h G Y f2 6 Y 2Yf 2 c6Wz

112. Hayr, cennet ne Yahudilere mahsustur ne de Hristiyanlara! Zira Allah hibir topluma zel ve ayrcalkl muamele etmez. Onun rzasn kazanp ebed kurtulua ulamann bir tek ls vardr, o da udur: Her kim ih-las ve samimiyetle yzn Allaha teslim ederse, yani tm ruhu ve benliiyle yalnzca Allahn buyruklarna teslim olur ve bu teslimiyetin canl ahidi olarak doru, gzel ve yararl davranlar ortaya koyarsa, ite ona Rabbinin katnda hak ettii mkfat mutlaka veri-lecektir. Bylelerine Hesap Gnnde korku yoktur ve onlar zlmeyeceklerdir. te bu vasflara sahip olan kimselere Mslman, bu dine de slam denir. Bu dinden yz evirenlere gelince:

|Y~ uz NY Y |fzY 6zY 113. Yahudiler, Hristiyanlar bir esas zere deil-

dirler. Onlarn iddia ettii dini hibir temel dayanaklar yoktur! dediler.

|Y~ 0|4Y 6Y|z 2 highlamz NY 6zY |fzY Y Buna karlk, onlara kzan baz Hristiyanlar da,

Yahudiler bir esas zere deildirler. Asl onlarn hi-bir temel dayanaklar yoktur! dediler. stelik onlar, Yahudiliin ve Hristiyanln iki ayr din olamayacan, her ikisinin de ayn kaynaa dayandn anlatan Tevrat adndaki kitab okuyorlar. Yahudilerin ve Hristiyanla-rn kutsal kitap kabul ettikleri Tevrat, her iki grubun da bu iddialarnn hakikate aykr olduuna ahittir. Zira birok tahrifat, arptma ve hatta irk unsuru ile i ie gemi olmasna ramen, her iki inan sistemi de aslen vahiy kaynakldr ve ierisinde, Mslmanlarn da kabul edecei doru hkmler bulunmaktadr.

2 62Yz Y z (Y ~ 4Y4 M2Y6~ Y lh vahiy ve peygamberlik hakknda bilgi sahibi ol-

mayan mrik Araplar da onlarn dediklerine benzer szler sylediler. Vahiy bilgisinden yoksun olan mrik Araplar ve Budizm, Hinduizm, intoizm, Konfys-lk, Taoizm gibi yeryzndeki dier dinlere mensup olanlar da Yahudi ve Hristiyanlarn bu iddialarna benzer iddialarda bulunmulard. Onlar da hibir kanta da-yanmadan, kendilerinin mensup olduu din dndaki dinlerin temelden btl olduunu ve hibir asla dayan-madn sylyorlard.

te Mslmanlar byle olmamal, br dinleri kkn-den inkr etmemelidirler. Btl dinlerde dahi hak unsur-larn bulunabileceini hesaba katmal, bu hak unsurlar kabul ve tasdik etmekten asla ekinmemelidirler. Syle-diklerini akl szgecinden geirerek sylemeli ve iddiala-rn daima akl ve nakl delillere dayandrmal, belgelerle isbat etmelidirler.

unu da unutmamaldrlar ki, en ak ve ikna edici delil-ler karsnda bile inatla direten, btl nyarglarn ve aslsz iddialarn peinden kr krne srklenen, fakat buna ramen kendi tuttuu yolun hak, dierlerinin btl

ve cehennemlik olduunu iddia eden gruplar, cemaatler ve din mensuplar her zaman olacaktr.

2z ( 2z~Y 6z 2z- 24z Y 6Y|z z ( 64 Fakat hak ehli ile btl ehli arasndaki anlamazlklar

ebediyete kadar srp gidecek deildir. Maher Gn Allah, anlamazla dtkleri her hususta aralarn-da hkmn verecektir. O gn, bu dnyada yalan ve arlatanlkla, bask ve zorbalkla ve daha akla hayale gelmez yollarla ortaya koyduklar ve artk kesinlik ka-zanm, hi bozulmaz zannedilen haksz hkmleri Allah iptal edecek ve btn bu anlamazlklar niha hkme balayacaktr. Onun iin mminler, inandklar hak yol-da sabr ve kararllkla yrmeye devam etmeli, fakat hak dini kabul etme hususunda hi kimseyi zorlamamal, iddet ve bask uygulamamaldrlar. Bakalarnn hakk-na tecavz etmedikleri srece, her insann kendi inan ve kanaatini zgrce ifade etme ve ibadetlerini ifa etme hakkna sayg duymaldrlar.

nan zgrlnn en nemli gstergelerinden biri, insanlarn Allaha kulluk ettikleri ibadet yerleridir:

ALLAHIN MESCTLER Miladi 70 ylnda Romallar, Hristiyanlarla birlikte Ku-

dse saldrarak Yahudileri kltan geirmilerdi. Ayrca Hz. Sleyman tarafndan ina edilen Beyt-i Makdisi (Mescid-i Aks) tahrip etmi, iine hayvan lei atmlar-d. Aadaki yetler bu tarihi olaya atfta bulunarak, ibadet yerlerinin byle gnahkr kimselerin elinde de-il, Allah'tan korkanlarn ynetimi altnda olmas gerek-tiini bildirmektedir:

2 0- z ( Nf 2f z ( 4z Y hf2 2 22 2Y 114. Allahn mescitlerinde Onun adnn anlmas-

na engel olan ve iki, kumar, fuhu gibi trl ahlkszlk-lar yaygnlatrarak camiye giden yollar tkayan, byle-ce mescitlerin toplumsal etkinlikten yoksun, cemaatsiz ve ilevsiz kalmasna sebep olarak buralarn harap olmas iin aba harcayan kimselerden daha zalim kim ola-bilir? Mescitleri harap eden bu zalimler, mminleri kan-drmak iin zaman zaman mescitlere gidip orada boy gsteriyorlar.

0z (tG Y G6Yhz 2Y 4 2 4tG Y\ Oysa onlarn bu mescitlere, ancak mminlerin ege-

menlii altnda ve korku ierisinde girmeleri gerekir. badet yerlerinde fesat karan, mescitlerde Allahn ad-nn anlmasn yasaklayan ve insanlar ibadetten alkoyan zalimler, ykmaya altklar o mescitlere yanaamamal, el srememeli, ayet girerlerse can korkusuyla titreye tit-reye girebilmelidirler.

2Y W z hY z 2z ( Y z 2Y Onlara bu dnyada zillet ve perianlk vardr; hi-

rette ise onlarn hakk etin bir azaptr. Beyt-i Makdisi tahrip eden Romallar hakknda nazil

olan bu yet, ibadet yerlerini tahrip eden, insanlarn z-grce ibadet etmesine engel olan btn er gleri kap-samaktadr. Bu bakmdan, Peygamber (sav)i ve Asha-bn Kbeyi ziyaretten alkoyan Arap mrikleri ve kb-le deiikliini hazmedemeyip Mslmanlar Kbeye ynelmekten engellemeye alan Hicaz Yahudileri de bu yetin kapsamna girer. Ayrca, slam beldelerini talan edip mescitleri yakp ykan Hal Ordular ve bugn Irakta, Afganistanda, Filistinde ve dnyann daha pek

24

ok yerinde Mslmanlar katleden, mescitleri tahrip eden kfirler de bu yetin kapsam dhilindedir.

Kfirler mescitleri yakp yksalar da, o mescitlerden al-konulan ve Allah'a cidden ibadet etmek isteyen mminler asla mitsizlie kaplmamal, gerekte hibir engelin Mslman namazdan alkoyamayacan, nk yery-znn tmyle mescit olduunu unutmamaldrlar:

Y 2z (Y f Y 0 Y 2 6Y6| 2z 2Y 2Y 115. Dou da Allahndr, bat da. Sadece mescitler

deil, dousu ve bats ile yeryz btn ynleri ve isti-kametleriyle Allah'ndr. Bu bakmdan, Mslman iin yeryz btnyle mescittir. badete elverili her yerde ve her durumda namazn klabilir. u hlde, namazda hangi tarafa ynelirseniz ynelin, Allahn yz, yani honutluu ve sevgisi oradadr. Kble ynn tespit edemediiniz durumlarda, tahmin bir yne ynelerek namaznz klabilirsiniz. Hi kuku yok ki, Allahn kudret ve efkati snrszdr, O her eyi bilendir. Kulla-rnn kendisini nerede, ne zaman ve hangi niyetle zikret-tiini ok iyi bilir.

ALLAHI TAKDR EDEMEYENLER

6Y~ 6|~ Y Y4 0Y 62 fY z 2 Y Y- 0-f highlamhY Y |

116. nkrclardan bazlar, Allah ocuk edinmitir. dediler. Melekler Allahn kzlardr. diyen Arap m-rikleri, Hrmz ve Ehrimen Allahn oullardr. diyen Mecusiler ve zellikle de sa Mesih, Allahn oludur. di-yen Hristiyanlar, Allaha ocuk isnat ederek derin bir sa-pkla dmlerdir. ocuk edinmek eksiklikten, acizlik-ten kaynaklanr. Zaten btn sapk inan ve ideolojiler, Allahn herhangi bir konuda yetersiz, ciz, muhta ve za-yf olduu varsaymndan yola karlar. Oysa O, her trl kusur ve noksanlktan uzaktr, ycedir. yle ki, gk-lerde ve yerde var olan her ey Onundur ve hepsi Ona boyun emektedir.

z (h- 64z 4 Y 6~z 2 2 NGm~ 0Y 62 fY 117. O, gklerin ve yerin yaratcsdr. Btn mev-

cudat yoktan var eden Odur. Bir eyi yaratmak iste-yince, mesela bir ocuun babasz domasn takdir edince, ona sadece Ol! der, o da hemen oluverir. te sa Peygamber de byle babasz yaratlmtr. Nitekim Al-lah ilk insan da babasz ve annesiz yaratmt.

~ Y 2 Y4z Y6Y 62Yz Y z (Y 0z Gz (|| 118. Mrikler arasndan, ilh hikmet ve imtihan ger-

eini kavrayamam baz cahiller, Allah mademki inanmamz istiyor, yleyse peygamber ve kitap gndere-ceine bizimle bizzat kendisi konusa veya bize hibir ekilde itiraz edemeyeceimiz bir mucize gnderse ya! Neden her birimize tek tek vahiy gndermiyor da, emir ve yasaklarn elileri araclyla bize iletiyor? dediler.

02-6Y~ |-| 02Y6~ Y2 2Y-~ 2 z (Y ~ 4Y4 Kendilerinden nceki alarda yaam kfirler de

tpk onlarn dediklerine benzer szler sylemiler-di. Kalpleri inkr ve inatlkta ne kadar da birbirine benzemi!

6~6z 6~Y z Y z- h~ Aslnda biz, yersiz nyarglardan ve bencillik, haset,

kibir gibi saplantlardan arnarak itenlikle inanmak is-

teyenler iin, onlara fazlasyla yetecek mucizeleri aka ortaya koymuuzdur. Evet, akln kullananlar iin tm evren, yce Yaratcnn ilim, kudret ve merha-metini gzler nne seren saysz mucizelerle doludur. Bunlarn da tesinde:

G 2z (Y Y_f| Y highlamz ( z (- ~Y- Yf 119. Ey Muhammed! Gerekten biz seni, iman eden-

leri cennet ile mjdeleyen ve inkrclar cehennem ile uyaran hak Peygamber olarak gnderdik. Tm uyar-lara ramen haktan yz evirecek olurlarsa, zlme. nk sen, kendi arzu ve iradesiyle cehennemlik olan-lardan sorumlu deilsin. yleyse, kfirleri kazanma uruna bile olsa onlara yaranmaya almamalsn. Unutma ki:

SZDEN ASLA RAZI OLMAZLAR

Y 02| Y2 - || N | Y Y 6zY 4 Nm| 120. Yahudiler de Hristiyanlar da, kendi dinlerine

uymadn srece senden asla raz olmayacaklardr. Siz ne kadar drst ve merhametli olursanz olun, slm terk edip de onlarn sahip olduu inanc ve hayat tarzn benimsemediiniz srece onlar sizi hibir zaman sevme-yecek, asla gerek bir dost ve mttefik olarak grmeye-ceklerdir. Kutsal kitaplar tahrif eden ve uydurduklar hurafelerle Allah'n dinini tannmaz hle getiren bu in-sanlar, sizi de bu hurafelere uymaya aracaklardr.

0hY 6 Y h Y~ Onlara de ki: Gerek hidyet, Allahn hidyetidir.

Ancak Allah tarafndan gnderilen inan sistemi ve ha-yat tarz, insan dnyada ve hirette kurtulua iletebilir; sizin ve atalarnzn uydurduu kuruntu ve iddialar deil. te Allah, gnderdii Kurn ile bu inan sistemini tm insanla bildirmitir.

Y 2 highlam2YY 2 G (Y h- 2G 6 |- | tY z ( Y zY 2 Y 2 4

Ey Peygamber! Sana Kurn ile gelen bunca ilimden sonra, ayet onlarn arzu ve heveslerine uyacak olursan, yemin olsun ki, Allah tarafndan kendine ne bir dost bulabilirsin, ne de bir yardmc. O halde, Ya-hudi ve Hristiyanlarn iman etmelerini salamak, onlarn dostluunu ve sevgisini kazanmak gibi endie ve arzular seni Allahn hidayetinden sakn saptrmasn.

Bununla birlikte, Yahudi ve Hristiyanlardan Kurna iman edenler de olacaktr:

z (Y z| 0 (- 62sz 4tG Y\ 0 (|Y| ~ 6Y|z |4Y 2 121. Kendilerine kitap verdiimiz kimseler, onu

hakkyla okurlar. Yahudi ve Hristiyanlardan drst ve samimi olanlar, Tevrat ve ncili saygyla, manasn ar-ptmadan, ak yreklilikle zerinde dnerek ve mana-sn anlayp idrak ederek okurlar. Okuduklar bu kitap, onlar doal olarak Kurna ve Son Peygambere imana sevk eder. te onlar, ellerindeki kutsal kitaba deer ve-ren ve ona gerek anlamda iman eden kimselerdir.

2 cfY 2 4tG Y\ (- 4z Kitab- Mukaddesi tahrif ederek, manasn arptarak

yahut iindeki hakikatleri gizleyerek onu ve dolaysyla Kurn inkr edenlere gelince, bunlar da dnyada ve hirette en byk kayba, en byk hsrana urayan-lardr.

25

te bu feci kbete uramamak iin: SRALOULLARINA SON UYARI

z NY 24|Y m z ( 24zY |2 zG (|Y z|2 4 Yz (G f zG (- z (2YY

122. Ey srailoullar! Size bahettiim nimetleri ve emirlerime uyduunuz srece sizi tm insanlara na-sl stn kldm hatrlayn.

6~ | | Y h 2 Y-~z Y _z f f (W| Y 26z z 2 Y

123. yle bir gnden saknn ki, o gn hi kimse bakas adna bedel deyemeyecek yahut bakasnn cezasn ekmeyecek, hi kimseden kurtulu fidyesi kabul edilmeyecek, affa lyk olmayan hi kimseye e-faat fayda vermeyecek ve ilh yardm hak etmeyen hi kimseye yardm edilmeyecektir.

Demek ki, Allahn kitabna uymadnz takdirde, u veya bu soydan gelmi olmanz hibir ey ifade etmeye-cektir. Nitekim Allah, atanz brahime yle sz vermiti:

Hz. BRAHM ve KBE

2Y4- - 2z (- NG