BRANCHEONDERZOEK Evenementenbranche

Klas: OABCP2B Projectgroep: 1 Datum: 2012 Begeleider: Tom Spanjaard Projectleden: Annelijn Ligtenberg 2062285

Nick van Breda 2060615 Stijn Tromp 2068158 Sjoerd van Ham 2061298 Remo van Litsenburg 2057565 Froukje van der Zanden 2063349

Voorwoord

Wij zijn Nick van Breda, Sjoerd van Ham, Stijn Tromp, Remo van Litsenburg, Froukje van der Zanden en Annelijn Ligtenberg. Wij zijn eerstejaars studenten van de opleiding Advanced Business Creation aan de Avans Hogeschool te ‘s-Hertogenbosch.

Naar aanleiding van het opzoeken van interessante branches, zijn we er met de klas uitgekomen dat we een brancheonderzoek naar de evenementenbranche gaan doen. Vanuit de gedachte dat we in het blok ‘Trendwatching’ zijn gekomen hebben we ook bij onze hoofdvraag als vraag opgesteld welke trends er gespeeld hebben in het verleden, het heden en welke naar verwachting zullen ontstaan of door gaan groeien in de toekomst. Wanneer wij samen met de cijfers in de branche deze trends kunnen formuleren kunnen wij vanuit daar een brancherapport schrijven.

Wij danken Tom Spanjaard, begeleider van de brancheonderzoek en leraar Kenniskring, en ervoor heeft gezorgd dat wij dit onderzoek tot stand hebben kunnen brengen. Ook danken de studenten van klas P2B voor de feedback bij de presentaties en de keuze van de interresante branche. Plaats: ‘s-Hertogenbosch Datum: 03-12-12

Inhoudsopgave

Voorwoord ..................................................................................................................... 2

Aanleiding ...................................................................................................................... 4

Hoofdvraag & deelvragen ............................................................................................ 5 Hoofdvraag.......................................................................................................................................................................... 5 Deelvragen .......................................................................................................................................................................... 5

Wat zijn de innovatieve kenmerken van de evenementen branche? .................... 6

Wie zijn de belanghebbende in de evenementen branche? ................................... 8

Welke klantgroepen bedient de evenementenbranche? ......................................... 9

Kerncijfers bedrijfsevenementen ............................................................................. 10

Welke Micro-, Maxi-, Megatrends spelen er op dit moment in de

evenementenbranche? .............................................................................................. 11

Welke trends denken we dat er in de toekomst komen in de evenementen

branche? ...................................................................................................................... 13

Uitwerking interview ................................................................................................... 15

Interviewvragen .......................................................................................................... 15

Bronnen & Literatuurlijst ........................................................................................... 16

Bijlagen ........................................................................................................................ 17

Aanleiding Voor het vak kenniskring hebben we als opdracht gekregen om onderzoek te doen naar wat het begrip ‘’Branche’’ en ‘’Brancheonderzoek’’ inhoud, dit om vervolgens ons verder te gaan verdiepen op de inhoud van een brancheonderzoek. Dit dienen we vervolgens uit te werken in de door de klas bepaalde branche (de evenementenbranche). Het sluit aan bij het blok ‘Trendwatching’ omdat we zo komen te weten hoe men d.m.v. dit onderzoek inzicht krijgt over wat er speelt en speelde in de branche en daarover later een advies kunnen geven of zelf eenvoudig ermee aan de slag kunnen.

Doelstelling De doelstelling van dit onderzoek is dat wij binnen 7 weken een compleet brancherapport gaan opleveren welke inzicht geeft over de gekozen branche zodat ieder willekeurig persoon die wil starten in de branche er informatieve informatie uit kan halen die op het moment dat het rapport wordt uitgebracht relevante informatie verstrekt over de branche.

Relevantie Omdat dit niet enkel persoonlijk relevant is hebben we het hieronder gesplitst in zowel Persoonlijke relevantie als maatschappelijke relevantie. Persoonlijke relevantie Waarom is het belangrijk om als Advanced Business Creation student te weten wat een branche is, en waarom je een branche onderzoek moet uitvoeren. Is een brancheonderzoek relevant voor mijn verdere loopbaan als Advanced Business Creator. Het antwoord luidt, ja! Het is zeer relevant voor een Business Creator. De kennis die wij ontwikkelen met het maken van een onderzoeksplan over een branche kunnen wij gebruiken tijdens onze verdere loopbaan als student en later in het bedrijfsleven. Wij als studenten aan de opleiding Advanced Business Creation hebben baat bij een branche onderzoek, omdat wij moeten innoveren op het gebied van branches, markten, bedrijven enzovoort. Als je een concept moet bedenken voor een bepaald bedrijf, moet je weten in welke branche en markt het bedrijf zich bevindt. Door een brancheonderzoek uit te voeren, kom je erachter wie de concurrent is, wat er op de markt speelt, wat de consument wil en welke trends en ontwikkelingen er binnen deze branche zijn. Maatschappelijke relevantie Tevens is een brancheonderzoek relevant voor degene die een eigen zaak gaan beginnen. De personen die een eigen bedrijf starten, betreden een markt en hebben te maken met een bepaalde branche waarin zij opereren. Voor deze mensen is het zeer relevant om inzicht te krijgen in de des betreffende branche. Zo kunnen zij inspelen op producten, diensten maar ook consumenten en concurrenten. Ze zien waar de kansen en bedreigingen liggen van de branche, en hebben daar baat bij als ze er op de juiste manier op in spelen.

Hoofdvraag & deelvragen

Hoofdvraag Wat zijn de belangrijkste trends en ontwikkelingen in de door ons gekozen branche kijkend naar verleden heden en de toekomst?

Deelvragen

1. Wat zijn de innovatieve kenmerken van de branche op dit moment?

2. Wie zijn de belanghebbende in de branche?

3. Welke klantgroepen bedient de branche?

4. Wat zijn de belangrijkste kerngetallen en cijfers van de branche?

5. Welke Micro-, Maxi-, Megatrends spelen er op dit moment in de branche?

6. Welke trends denken we dat er in de toekomst komen in de branche?

Wat zijn de innovatieve kenmerken van de evenementen branche? Digitalisering Door de komst van de digitalisering is er veel veranderd in de evenementen branche. De meerwaarde van live communicatie (chat, social media) en persoonlijke contacten neemt alleen maar toe. De evenementen branche wordt door bedrijven gezien als dé manier om imagoversterking, branding, sponsoring en goede doelen om als doel “fans” te creëren voor hun bedrijf. Voor de komst van internet moest je naar een fysieke winkel om kaartjes te kopen voor een evenement waarbij lange wachtrijen en rekening houden met openingstijden niet onvermijdbaar waren. Of naar de winkel gaan en bijna aan de beurt zijn bij de kassa en horen dat je evenement is uitverkocht. Dit is tegenwoordig bijna niet meer voor te stellen van bijna alle evenementen online je tickets beschikbaar zijn met een gebruiksvriendelijk systeem. Dit is een efficiënt systeem consumenten kunnen zo vanuit hun luie stoel een ticket kopen voor een evenement en meteen uit printen. Ook bestaan er mobile ticketing hiermee kunnen bezoekers via hun telefoon kaartjes bestellen, betalen en ontvangen, hierbij wordt bij de ticket gescant op de mobiele telefoon. Hierbij wordt het de consument nog makkelijker gemaakt om een kaartje te kopen ongeacht waar hij zich bevindt. Volgens Eric van Eerdenberg(2012), directeur van lowlandsfestival is er veel hetzelfde gebleven in de programmering van het festival. De programmeurs kunnen in de zalen zien wat wel en wat niet aanslaat bij de het publiek. Door handige meetmanieren van nu zoals online polls op websites kunnen mensen hun favoriete artiest of band kiezen, hiermee wordt het voor programmeurs van evenementen een stuk makkelijker om een geschikt programma samen te stellen en hiermee tevreden bezoekers te creëren. Het publiek wil zelf hun eigen programma bepalen en meningen uiten voor, tijdens en na het evenement. Nieuwe bands komen door grote kijkers aantallen op bijvoorbeeld YouTube als paddenstoelen uit de grond, hier speelt de organisatie van evenementen graag op in. Opkomende artiesten zijn namelijk nog relatief goedkoop om te boeken, ook voor de artiest zelf is het een kans om door te breken, een win-win situatie. Gratis draadloos internet (Wifi) wordt steeds meer aangeboden voor binnen- en-buiten evenementen omdat door de massale hoeveelheid mensen die op dezelfde plaats zijn hun eigen internetnetwerk het vaak begeeft komt de organisatie met gratis Wifi om zo hun bezoekers tegemoet te komen. Toekomst Up-to-date houden van bezoekers Volgens eventsit.nl(2009)

1 lopen programmering

op evenementen weleens anders dan gepland door verschillende omstandigheden zoals: artiesten die te laat komen, optredens die uitlopen, slechte weersomstandigheden etc. EventsIt komt hiervoor met een oplossing met up-to date informatie leveren aan bezoekers via hun smartphone. Ook voor de organisatie van een event is dit belangrijk want een geïnformeerde bezoeker is een tevreden bezoeker. “Voor ons levert MEP (mobile Event Portal) de ideale oplossing: alle bezoekers op de hoogte brengen, met slechts een paar simpele handelingen”, zegt Folkert Blaauw, project coördinator bij Rotterdam Festivals.

Afbeelding: eventsit.nl(2012)

2

1 www.eventsit.nl, persbericht Rotterdam, 30 juni 2009, geraadpleegd op 27 november 2012 2 http://www.eventsit.nl/nieuwsbrief/nieuwsbrief02.html, nieuwsbrief, geraadpleegd op 27 november 2012

Live videostream Festivals willen het festival gevoel bij iedereen laten overkomen ook al ben je niet fysiek aanwezig bij het festival. Het Amerikaanse Coachella festival laat op dit moment hun festival sfeer proeven via YouTube. Zo kun je overal ter wereld via het YouTube kanaal van Coachella de sfeer proeven van het festival en als de ene stage zat bent kun je gewoon switchen naar een andere stage. YouTube zal zich in de toekomst steeds meer gaan richten op live streaming van concerten en festivals. Afbeelding: http://www.frank-ly.nl

3

Duurzame evenementen Een evenement geeft energie maar verbruikt ook heel veel energie. Door transport, verlichting, geluidsinstallatie en attracties. Liander onderdeel van Alliander heeft metingen bij Lowlands, Mysteryland, Defqon en Extrema Outdoor om de energievraag van deze evenementen in kaart te brengen. Ze hebben onderzoek gedaan naar de mogelijkheid van de aanleg van een elektriciteitsnet op het terrein van lowlands. In de toekomst willen ze hier duurzame oplossingen voor gebruiken zoals windenergie, zonne-energie en warmte-koudeopslag.

Afbeelding: indiansummerfestival.nl

4

3 Bas Gezelle(2012), Coachella 2012 live videostream: festivallen in je pyjama, http://www.frank-ly.nl/coachella-2012-live-videostream-festivallen-in-je-pyjama, geraadpleegd op 27 november 2012 4 http://www.indiansummerfestival.nl/db/WAS4fbca1571cf4f/SPREAD_ISF_15mei.pdf, geraadpleegd op 27 november 2012

Wie zijn de belanghebbende in de evenementen branche? Een belanghebbende (stakeholder) in de evenementen branche is een organisatie of persoon die positieve of negatieve invloed ondervindt of zelf kan uitoefenen op een specifiek evenement. In de evenementen branche worden er evenementen georganiseerd door een bedrijf. Om dit bedrijf ligt een hele organisatie met belanghebbende. Deze organisatie wordt opgedeeld in 2 soorten belanghebbende. Interne belanghebbenden: Werknemers (Barpersoneel, Security, Dj’s, opruimdienst enz.) Managers (Personen die het evenement organiseren) Aandeelhouders (Personen of organisaties die het evenement mogelijk maken) Externe belanghebbenden: Toeleveranciers (Organisaties die de goederen leveren) Maatschappij (De omwonende van een evenement) Overheid (De organisatie die de regels en wetten bepalen) Crediteuren (Organisaties die producten en of diensten verhuren en hier nog geld voor krijgen) Klanten (De personen die het evenement bezoeken)

Welke klantgroepen bedient de evenementenbranche? Binnen de evenementen zijn er naast veel belanghebbenden ook verschillende klantgroepen die worden bedient door een organisator of initiatiefnemer van een zakelijk evenement, denk hierbij aan bijvoorbeeld een congres of seminar. Een aantal klantgroepen zijn: Directiemedewerkers Startende ondernemers Managers van bepaalde afdelingen Belanghebbenden (stake- en shareholders) Overige geïnteresseerden Directiemedewerkers De eerste klantgroep zijn de directeuren en directiemedewerkers, denk hierbij ook aan personen met een bestuursfunctie. Dit zijn personen die zich bezig houden met de lange termijnvisie binnen organisaties en bedrijven. De reden waarom deze personen naar een zakelijk evenement als een congres, seminar of beurs bezoeken, is omdat zij op dergelijke evenementen nieuwe klanten, producten, diensten en personen kunnen leren kennen. Daarnaast kunnen zij bij bijvoorbeeld lezingen en sprekers leren over hun werkzaamheden binnen hun organisatie. Startende ondernemers Voor starters is in principe ‘alles nieuw’. Zakelijke evenementen zijn voor startende ondernemers vaak goede kansen om nieuwe mensen te leren kennen binnen de branche waar zij actief in zijn. De ondernemer kan bij bezoeken aan congressen en beurzen erg veel leren van de laatste ontwikkelingen, door middel van bijvoorbeeld productpresentaties en lezingen. Managers van bepaalde afdelingen Managers die verantwoordelijk zijn voor een bepaald afdeling binnen een organisatie, kunnen ook baat hebben bij bezoek aan zakelijke evenementen. Een voorbeeld kan zijn dat een inkoopmanager bij een grote meubelfabrikant een grote meubelbeurs in Duitsland bezoekt, dit om te kijken en te ervaren wat de laatste trends en ontwikkelingen zijn binnen de markt. Vervolgens kunnen zij hier weer op inspelen met de ontwikkeling van hun eigen producten en of diensten. Belanghebbenden (stake- en shareholders) Belanghebbenden, ookwel stake- en shareholders genoemd, spelen uiteraard ook een rol als klantgroep binnen de zakelijke evenementenbranche. Denk hierbij aan toeleveranciers en partners van de desbetreffende organisatie. Enkele voorbeelden hiervan zijn zaalhouders, cateraars, licht en geluid bedrijven, communicatiebureau’s en productiekantoren. Daarnaast bedient de zakelijke evenementenbranche nog een grote groep aan overige geïnteresseerden.

Kerncijfers bedrijfsevenementen Als we het hebben over evenementen in de bedrijven tak, dan onderscheiden we twee evenementen. De zakelijke evenementen en personeelsevenementen. Onlangs werd door het onderzoeksbureau NIDAP, (verantwoordelijk voor het enige continue bedrijfsevenementenonderzoek) werd naar aanleiding van een onderzoek vastgesteld dat de budgetten voor beide evenementen blijven dalen. de bestedingen binnen de personeelsevenementen daalde met dertien procent en de zakelijke evenementen met twee procent. In 2010 maakte NIDAP een prognose voor 2011 dit zag er als volgt uit: Gemiddeld budget personeelsevenementen: 2008 - 43.428 euro 2009 - 44.613 euro 2010 - 39.107 euro Prognose 2011: 40.699 euro Gemiddeld budget zakelijke evenementen: 2008 - 174.681 euro 2009 - 126.222 euro 2010 - 127.125 euro Prognose 2011: 129.107 euro Waar we in de prognose van 2011 nog een lichte stijging zagen. Was dit voor 2012 zeker niet het geval. In 2012 besteedden de ondervraagde bedrijven met honderd medewerkers in totaal 382 miljoen euro aan zakelijke evenementen terwijl dit in 2011 389 miljoen euro was. Voor de zakelijke evenementen geldt 164 miljoen euro in 2012, en 189 miljoen euro in 2011. In andere uitkomsten worden de geconstateerde budgetdalingen bevestigd. 78% van de bedrijven die ondervraagd zijn geeft aan dat hun beschikbare budgetten flink zijn veranderd sinds de recessie. Waarvan 10% zegt dat hun budgetten op ‘on hold’ staan. Echter zijn er wel verschillen in de markt te zien. De vier sectoren zakelijke- en Financiële dienstverlening, ICT en Media hebben de grootste evenementenbudgetten. 31% van de totale markt meldt een budgetdaling ten opzichte van 2011. 19% zegt daarentegen dat zij hun budgetten zagen stijgen ten opzichte van 2011. Uit een ander onderzoek kwamen soortgelijke cijfers vrij. Van de 758 ondervraagde bedrijven, bleek 29% van de opdrachtgevers van bedrijfs-evenementen een daling in het budget te ondervinden. 64% beschikte over een gelijk budget en slechts 7% zag in stijging in zijn budget. De evenementen branche lijdt dus ook onder de recessie. Bedrijven stellen prioriteiten, zakelijke- en personeelsevenementen spelen dus een minder grote rol dan voorheen, en dit zie je terug in de evenementenbranche. Je kan dus stellen dat wanneer de recessie de bedrijven raakt, het indirect ook de evenementenbranche raakt.

Welke Micro-, Maxi-, Megatrends spelen er op dit moment in de evenementenbranche? Microtrends Poken(Tags) Poken is een megatrend aan het worden, het is een kleine sleutelhanger die je contactgegevens bijhoudt die maakt het mogelijk om met andere steutelhangers bestanden over te sturen, dit bespaart visitekaartjes, papierwerk en het zorgt voor een sociale interractie. Met de tool, die tegen een voordelige prijs gekocht kan worden is een simpele 'aanraking' van elkaars chips een uitbreiding van uw netwerk. Er wordt hierbij gebruik gemaakt van de techniek NFC die het mogelijk maakt om kleine hoeveelheden informatie zoals telefoonnummers, URL’s en andere contactgegevens binnen een straal van 10 centimeter in enkele seconde over te sturen.

Recensies d.m.v. tablet in plaats van invulformulier Tegenwoordig werken steeds meer hotels met een ander systeem als het klassieke evaluatieformulier wat ze bij aankomst in hun dagplanning meekrijgen. Het was niet duurzaam, het is onhandig, af en toe niet leesbaar en het wordt maar zelden ingevuld. De oplossing die daarop gevonden is geeft oplossing voor al deze problemen. Het is een korte enquete die men in kan vullen in de lobby van het desbetreffende conferentie, MICE, vergader en meetinghotels. Er hangt/staat dan een Ipad/tablet in de lobby waarbij ze een korte enquête in kunnen vullen over het verblijf, de service, de zaal etc. die vervolgens na het invullen gelijk naar de desbetreffende afdeling gestuurd wordt zodat deze zonder over te typen van de papieren blaadjes aan het einde van de dag/week/maand gelijk gelezen en opgeslagen kunnen worden. Zo kan men ook wekelijks een samenvatting ontvangen met cijfer over hoe het personeel en de rest gepresteerd hebben volgens de gasten.

Maxitrends Full HD schermen, Smartboards en 3D schermen Vergaderen wil men op steeds hoger niveau, omdat de technologie van de 3D TV schermen, de smartboards en grote formaten Full HD schermen is steeds verder ontwikkeld en de concurrentie is moordend om hun schermen tegen een zo laag mogelijke prijs aan te kunnen bieden. Dit lijdt ondanks de economische crisis heerst dat grote en kleine vergadergelegenheden hun zalen in gaan richten hiermee. De presentatie kan hierdoor op hoger niveau gegeven worden en dit trekt de bedrijven aan om alsnog buitenshuis hun evenementen te houden.

Megatrend

Altijd online

Mensen willen altijd online zijn, met de toenemende aantal tablets, Ipads, smartphones en laptops wil iedereen overal kunnen genieten van het internet. Daarom bieden ze tegenwoordig in elk hotel of vergaderlocatie Wifi aan (steeds vaker zonder vergoeding). Zo kunnen zakelijke gasten altijd online zijn in het hele gebouw zodat ze eenvoudig hun E-mail etc. kunnen beheren. Daarnaast worden er steeds meer opladers voor deze apparaten te leen aangeboden.

Service op hoogste niveau

Omdat zakenlui constant onderweg is en weinig tijd over heeft dient daarop zeer goed ingespeeld te worden. Bedrijven spelen daarop in door op locatie hun service aan te bieden. Naast het bestellen van gezond eten is er ook steeds meer aan apparatuur te bestellen. Op locatie wordt er vervolgens steeds meer service geboden in de multifunctionele vergaderzalen (inclusief Nespresso apparaten, waters, minibars met fris, fruitschalen en verschillende ‘’Healthy breaks’’). Totaalpakketten zoals het verzorgen van zowel lunch als diner in de zalen, 2 of meer koffiebreaks is daarom wereldwijd een trend.

Welke trends denken we dat er in de toekomst komen in de evenementen branche? Event Trends TOP 5 – 2012: 1. Social Media 2. Effectmeting 3. Duurzaamheid 4. Costsharing 5. Video

1. SOCIAL MEDIA De onbetwiste nummer 1: social media. Een paar jaar geleden nog, riepen vele ‘trendwatchers’ dat de nieuwe mogelijkheden met social media, de ‘normale events’ wel eens overbodig zouden kunnen maken. Inmiddels weten we wel beter: met social media beschikt u als organisator over een bijna onuitputtelijk bron van nieuwe mogelijkheden om de kracht van uw evenement te versterken.

2. EFFECTMETING Effectmeting, accountability, return on investment (ROI) het blijft in grote maten toekomstmuziek, maar de huidige economische omstandigheden versterken de behoefte aan deze vormen van effectmeting. Steeds vaker wil de opdrachtgever weten in hoeverre de geïnvesteerde eventeuro effectief een bijdrage levert aan de doelstelling van het evenement. Kortom: wat levert mijn euro op?

3. DUURZAAMHEID De eventbranche is een beetje tweeslachtig als het om duurzaamheid, MVO en betrokken ondernemen gaat. Er zijn een paar voorbeelden in de branche die echt al heel ver zijn, maar het gros legt de bal bij de opdrachtgever neer: als zij er niet om vragen, waarom zouden wij dan leveren, is een veel gehoorde kreet. Toch heeft duurzaamheid veel effect op het organiseren van evenementen.

4. COSTSHARING Met duurzaamheid in het achterhoofd en de huidige economische omstandigheden is het niet vreemd dat costsharing ook dit jaar weer in de Top 5 te vinden is. Kort samengevat: costsharing in de eventbranche gaat vooral om het delen van eventonderdelen. Zit bedrijf x op dag één in locatie z en bedrijf y op dag twee, dan kan het erg interessant zijn om met elkaar in contact te komen om zo kosten te besparen.

5. VIDEO De tijd dat video gebruikt werd voor leuk bewegend beeld van het evenement ligt ver achter ons. Tegenwoordig worden evenementen volledig hybride met live gestreamde video en kunnen relaties van over de hele wereld meekijken. Net als teaserfilms, compilaties en interactieve films zijn goede videos van enorme toegevoegde waarde.

EventBranche Trend TOP 5 voor 2013. Welke trend heeft de meeste invloed op de organisatie van bedrijfsevenementen: 1. Effectmeting 'Een manier van denken: doel, boodschap, event, resultaat' 2. Social Media 'Niet meer weg te denken: hebben live communicatie sterker en 'langer' gemaakt' 3. Combi Events Fun en inhoud samen, mede door de druk van de WKR: zoeken naar een overwegend zakelijk karakter... 4. Business to Consumer Directe live communicatie in het hart van de doelgroep. De verschuiving van eventmarketing naar guerrilla- en fieldmarketing. 5. Hybrid events 'En opeens was het bereik van ons evenement x 100!'

Uitwerking interview Het interview zal plaatsvinden bij het Koning Willem 1 college op 04-12-2012. Dit zal zijn met Dhr. Serge van Sassen, welke leraar is in het vak evenementen en heeft gewerkt bij een groot toonaangevend Nederlands evenementenbureau. Interviewvragen De vragen die we gaan stellen bij het interview zijn als volgt:

1. Organiseren jullie zelf ook evenementen?

2. Heeft u weleens naar cijfermatige gegevens gezocht?

3. Kijken jullie naar de concurrentie? En vragen jullie jaarverslagen op?.

4. Bent u weleens naar cijfers over de hele branche op zoek geweest? Als het gaat om

cijfers over de hele branche.

5. Zo ja, wat vindt u van het cijfermateriaal dat er op dit moment is?

6. Vergelijkt u ook cijfers op internationaal gebied?

7. Welke cijfermatige gegevens zou u graag willen zien?

8. Zijn jullie nog aangesloten bij andere brancheverenigingen? En vergelijken jullie daar

cijfers?

9. Als er meer cijfermatige gegevens zouden zijn, zou u op grond van de gegevens

dingen binnen uw bedrijf veranderen?

10. Wat vindt u ervan als de markt in kaart wordt gebracht?

11. Zou u willen meewerken aan het tot stand laten komen van cijfermatige gegevens?

Bronnen & Literatuurlijst www.CBS.nl www.kvk.nl www.rabobank.nl http://www.eventbranche.nl/nieuws/budget-personeelsevenementen-daalt-met-ruim-12-procent-6254.html http://www.eventbranche.nl/nieuws/budgetten-voor-bedrijfsevenementen-blijven-dalen-7587.html https://dlweb.dropbox.com/get/P2%20Groep%201/Kenniskring/EventMonitor%20Branche%20info%20Q3%202012.pdf?w=4d124de4 Bron: http://www.poken.com/benefits http://www.kenniscentrumhoreca.nl/artikel/hotelgasten-schrijven-reviews-op-ipad www.trendwatching.com www.eventbranche.nl http://www.thuisbezorgd.nl/broodjesbezorging http://www.permar.nl/opdrachtgevers/Catering/ http://www.hotelsvanoranje.nl/meetings-events/meeting-packages/conference-arrangement http://explosief.jimdo.com/horeca/ www.wikipedia.nl/belanghebbende http://www.eventsit.nl/index.php/nl/nieuws/-ons-actuele-nieuws/51-mep-innovatie-in-evenementenbranche Geraadpleegd op: 27 november 2012 http://www.eventsit.nl/nieuwsbrief/nieuwsbrief02.html Geraadpleegd op: 27 november 2012 http://www.festivak.nl/DigitaliseringLowlands.aspx, Directeur Lowlands over digitalisering, marketingfacts Geraadpleegd op: 27 november 2012 Bas Gezelle, http://www.frank-ly.nl/coachella-2012-live-videostream-festivallen-in-je-pyjama, 15 april 2012 Geraadpleegd op: 27 november 2012 http://company.ticketscript.com/nl/blog/de-voordelen-van-mobile-ticketing-voor-jou/21/, 02-04-2012 Geraadpleegd op: 27 november 2012 Duurzame evenementen, http://www.liander.nl/liander/innovatie_duurzaamheid/duurzame_evenementen.htm Geraadpleegd op: 27 november 2012

Bijlagen

Bijlage 1: Jaarverslag Eventmonitor Evenementenbranche Q3 2012