Bouwen aan de zorg 2012

Hedy d’anconaprijswinnaars:acTa en ronald Mcdonald cenTre

+ vakTijdscH

rifT o

ver d

e bo

uw

en o

nTw

ikkeling

in d

e Zor

g +

2012 • jaarg

ang

12 • 2 maan

delijks

3

Bou

wen

aan d

e zorg

nuMMer 32012

vakTijdscHrifT over de bouw en onTwikkeling in de Zorg www.bouwenaandeZorg.eu

de spoele in sinT-niklaas, cirkel in vierkanT

prinses MaxiMa openT Moeder- kindcenTruM bronovo

bouwen aande zorg

We hebben de kennis, de ideeën, de materialen...

CCG Holding bestaat uit een groep gespecialiseerde bedrijven die zich richten op de inrichting en realisatie van hoogwaardige interieurs en geclassificeerde ruimtes en algemene bouw, met een focus op de zorg, farma en biotech-markt. Alle bedrijven werken autonoom maar zullen daar waar mogelijk hun gezamenlijke kennis en vaardigheden voor uw project inzetten.

Doordachttot in detail

rooms-for-care.nlgebebouw.nl rfc-products.nlcleanroomcg.com

ccgholding.nl

CCG_Holding_adv_230x297_aflopend.indd 1 09-10-11 12:37

memorianaRuimteconcept voor dementie

wissner-bosserhoff Nederland · Amstelwijckweg 2 · 3316 BB Dordrecht · Tel.: +31 (0) 78 652 18 50 · Fax: +31 (0) 78 652 18 55 · E-mail: [email protected] · www.wi-bo.comwissner-bosserhoff Belgium · Egide Walschaertsstraat 15/15 · 2800 Mechelen · Tel.: +32 (0) 15 21 08 41 · Fax: +32 (0) 15 29 14 64 · E-mail: [email protected] · www.wi-bo.be

www.positieveligbeleving.nl www.beddencoach.nl

Jorissen Simonetti architecten Doetinchem Leiden Maarssen Rijssen Steenwijk

Jorissen Simonetti architecten Doetinchem Leiden Maarssen Rijssen Steenwijk

I: jorissensimonettiarchitecten.nl

“Nederland kleurt groen”

Bouwen aan de zorg 5

Voor u ligt al weer het laatste nummer van Bouwen aan de Zorg, vóór de zomervakantie. Ook nu is het redactieteam weer met veel plezier op pad gegaan om in gesprek te geraken met betrokkenen in het land; betrokkenen op het gebied van het Bouwen aan de Zorg. Zowel letterlijk als figuurlijk. Meer dan ooit lijkt de patiënt – en vooral de be-leving van de patiënt – centraal staan.

En dat is terecht.

Merkwaardig eigenlijk dat we dat pas in de laatste tien jaar écht zijn gaan begrijpen dat het om de eindgebruiker gaat. Al die tijd pasten we dus een top-down benadering toe waarbij we vooral beredeneer-den vanuit ons eigen kunnen en onze (on)mogelijkheden. Nu luiste-ren we veel meer naar wat de markt wil. En dat heeft niet alleen te maken met het feit dat een aantal jaar geleden het Bouwregime al is losgelaten. Het is ook onderdeel van de tijdgeest. Sinds de opkomst van het internet en helemaal sinds de introductie van de Social Media, schromen eindgebruikers niet om en public te zeggen wat ze vinden en wat ze willen.

Hoewel er nog steeds ook in onze branche een bepaalde scepsis te-gen het gebruik van Social Media, hebben marktbewuste partijen in het vakgebied al lang ontdekt dat deelname aan deze interactieve communicatie essentieel is om te kunnen slagen de eindgebruiker écht goed te bereiken.

Dat laat onverlet dat een goed vakblad ook niet te missen is. Want dáár kunnen we dieper op de materie ingaan en aandacht besteden aan de opvallende innovaties en visies op het Bouwen aan de Zorg.

We wensen u daarom veel leesplezier met deze editie. We vragen te-vens uw aandacht voor de ziekenhuisspecial in deze Bouwen aan de Zorg. Want ook daar zijn we met ons redactieteam met veel plezier in gesprek geraakt met partijen in het land, die heel graag willen ver-tellen hoe zij die eindgebruiker centraal hebben gesteld. Het levert beslist verdere inspiratie op!

Jerry HelmersEindredactie

Voorwoord

www.bouwenaandezorg.eu

Jaargang 12, nummer 3, 2012

Verschijnt 6 x per jaarISSN: 1876-0600

uitgever

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 e [email protected] w www.louwersuitgevers.nl

redactieteamHedvig Beunk, Jelleke Bouma, Rob Buchholz, Henk Geist, Roel van Gils, Johan Godschalk, Jerry Helmers, Lilian Heijmans, Tim Janssens, Peter de Koning, Koen Mortelmans, Marcel van Rijnbach, Bram Souffreau, Irene Teunissen, Jan Kees Verschuure, Margot Visser, Willem de Volder, Philip Willaert

redactieadres vlaanderenKoen MortelmansKempenlaan 5B-2160 WommelgemT +32 (0)3 3536066e [email protected]

BladmanagementPatty RosE [email protected]

secretariaatMariëlle van den Groenendaal

advertentiesOnline aanleveren: http://ftp2.louwersuitgevers.nlUsername: bagzWachtwoord: gastPostbus 249, 6000 AE Weert, NederlandT +31 (0)495 450095 Postbus 85, B-3900 Overpelt, BelgiëT +32 (0)11 605540

FotograFieRein Bollen, Roel van Gils, Jerry Helmers, Peter de Koning, Manon Koopman, Raoul van Meel,Michel Oehlen, Peter Pannevis, Evert van Reijswoud, Jeanette Schols, Marc Soubron, Jan Kees Verschuure, Willem de Volder, Hilde de Wolf

aBonnementsPriJs€ 63,00 per jaar excl. BTWING 41 71 65t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BVo.v.v. Bouwen aan de Zorg.Informatie over abonnementen:T +31 (0)495 450095e [email protected]

adreswiJzigingenSchriftelijk ten minste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert

oPzeggingenIndien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

doelgroePAls abonnement en in controlled circulation, persoonsgericht naar beslissers in ziekenhuizen, verpleeghuizen, woonzorgcentra, zorggroepen, GGZ, woningcorporaties, architecten, technische/facilitai-re managers toeleverancier aan de gezondheidszorg, aannemers, overheidsinstellingen en abonnementen.

vormgevingLogo Reclame- Ontwerpbureau BVT +31 (0)495 450065e [email protected]

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvul-digd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de infor-matie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

8

12

16

Vaktijdschrift over de bouw en ontwikkeling in de zorg

de zorgbouwen aan

8

12

14

16

Het interview:Patrick Syen van de Probis Groep

Nieuwbouw ACTA bekroond met Hedy d'Ancona-prijs

Ronald McDonald Centre ookbekroond met Hedy d'Ancona-prijs

Inleiding Ziekenhuisspecial18 Prinses Maxima opent Moeder- Kindcentrum Bronovo23 Ziekenhuis Rijnstate bouwt aan de toekomst27 Modern bestralingscentrum VieCuri, Venlo30 noraplan Sentica welbehagen op

elk niveau. 32 Sfeer in eigen restaurant van

UMC+ Maastricht staat centraal35 Oogziekenhuis Maastricht behoort tot

de Europese top40 Bernhoven Uden: Samenwerking tussen opdrachtgever en bouwteam werpt vruchten af 45 Complete metamorfose voor polikliniek

CWZ in Nijmegen47 Tijdelijke operatiecomplex voor

Sint Anna Ziekenhuis Geldrop53 Leveranciers aan ziekenhuizen58 Symposium: operatiekamer van de toekomst60 Nieuw onderkomen voor afdelingen

bij UMC Utrecht64 Gebouw Meandert bij Joachim en

Anna in Nijmegen

68

74

78

84

87 102

COVERZorgcentrum De Spoele in Sint Niklaas werd voorzien van kleurrijke zonwering door Duco Ventilation & Sun Control uit Veurne. Meer informatie vindt u verderop in dit magazine of op www.duco.eu

HEDY D’ANCONAPRIJSWINNAARS:ACTA EN RONALD MCDONALD CENTRE

+ VAKTIJDSCH

RIFT OVER DE BO

UW EN

ON

TWIKKELIN

G IN D

E ZORG +

2012 • JAARGANG 12 • 2 M

AAND

ELIJKS

3

BOU

WEN

AAN D

E ZORG

NUMMER 32012

VAKTIJDSCHRIFT OVER DE BOUW EN ONTWIKKELING IN DE ZORG WWW.BOUWENAANDEZORG.EU

DE SPOELE IN SINT-NIKLAAS, CIRKEL IN VIERKANT

PRINSES MAXIMA OPENT MOEDER- KINDCENTRUM BRONOVO

bouwen aanDE ZORG

Inhoud

De Spoele in Sint-Niklaas, cirkel in vierkant

CIB: wijs bouwen voor senioren

Ideal Standard: complete sanitaire oplossingen

Thema Sanitair

Baden met beleving bij Lopital

De Berkhof Winterswijk, een eigen identiteit

Thema Tijdelijke huisvesting

Thema Toegangstechnieken Wie doet Wat

Column: Hoe tijdelijk is tijd

68

74

77

78

82

84

87

90

95

102

8 Bouwen aan de zorg

Patrick Syen, gedelegeerd bestuurder van de Probis Groep.


Bouwen op hetkruispunt van budget, architectuur, functionaliteit en hospitality

HET INTERVIEW

We hadden een gesprek met Patrick Syen, gedelegeerd bestuurder van de Probis Groep, over de evoluties in de zorg met betrekking tot onderwerpen als bouwen, klantbena-dering en financiering.

Wij kennen Probis als een dienstengroep uitslui-tend actief in de zorg. Meer dan 20 jaar geleden hadden Patrick Kerkhofs en Patrick Syen (op-richters van de groep) begrepen dat de sociale en demografische evoluties in de maatschappij

onvermijdelijk zouden leiden tot een profes-sionalisering van het zorglandschap. Externe adviesverlening in het bouwen en beheren van zorgcentra was toen totaal nieuw en stuitte vaak op scepsis. Vandaag is het evident geworden dat een bouwheer/exploitant zich omringt met een hele reeks experten, die de ontwerpers bij-staan bij de realisatie van steeds complexer wor-dende (bouw)projecten.

Hoe ziet u de ideale voorbereiding van een bouwproject?

“Een bouwproject moet de vertaling zijn van de woon- en zorgambities van een klant op een welbepaalde locatie en met een welbepaalde doelgroep. Vanuit Probis is het onze rol ervoor te zorgen dat de architectuur en het bouwcon-cept perfect worden afgestemd op de organisa-tie, doelgroep en missie en niet andersom. Eerst dient de bouwheer/exploitant te bepalen hoe hij

in de toekomst zijn klanten wenst te bedienen, met welk prestatieniveau, personeelskader en organisatiemodel, budget en vooral ook vanuit welke visie op dienstverlening aan de klant? Ei-genlijk ‘schrijven’ we in deze fase het gebouw,

klaar voor de omzetting in architectuur. Het wen-senprogramma en de matrix van lokalen, functies en oppervlakten zijn het resultaat van vele work-shops met de bouwheer, samen met een multidis-ciplinair team van experten. Voor de architect is deze methodiek als een geschenk, met tijdswinst, betrouwbaardere ramingen en een optimale toe-wijzing van de schaarse budgeten tot gevolg.”

Is ook de klant van een woonzorgcentrum veranderd?

“Absoluut. We moeten inzetten op woonzorg en dienstverlening op maat en de financierings-modellen zullen hierop in de toekomst het best inspelen. De ‘mei 68-ers’ staan over een aantal ja-ren ook voor de deuren van de woonzorgcentra, en de kinderen en omgeving van de huidige be-woners zijn mondig, geïnformeerd en geëmanci-peerd. De vroegere ‘patiënt’, of daarna ‘bewoner’ wordt morgen uw ‘gast’. ➤ Ontwerp WZC Oase.

'Zorg en service op maat en klantgerichtheidzullen het verschil maken tussen winnen

of verliezen als zorgspeler'

Door constant met u mee te denken, kunnen onze producten perfect worden geïntegreerd in uw werkwijze en uw zorgvoorziening.

Lopital Nederland B.V. Laarakkerweg 9, 5061 JR Oisterwijk, Postbus 56, 5060 AB Oisterwijk Tel 013 5239300, Fax 013 5239301, E-mail [email protected], www.lopital.nl

Lopital België Bvba, Antwerpsesteenweg 124, 2630 Aartselaar Tel (0032) 03/870.51.60, Fax (0032) 03/877.79.44, E-mail [email protected], www.lopital.be

Als expert in de bouw streeft u naar de optimale mix van functionaliteit,

veiligheid en uitstraling. Wij van Lopital begrijpen dit. Dankzij onze ruime

expertise op het gebied van bouwkunde, elektra en brandveiligheid zijn

wij in staat om altijd met u mee te denken over de meest praktische,

betrouwbare en niet te vergeten mooiste implementatie van onze hulp-

middelen. Dat is onze kracht!

Bent u op zoek naar een betrokken leverancier die meer doet dan alleen

het verkopen van producten? Neem dan contact met ons op of bezoek onze

website: www.lopital.nl.

De kracht van Lopital

LOP2320 Adv BouwenAanZorg 230x297 V1.indd 1 17-10-2011 14:11:02


HET INTERVIEW

Hij verwacht de klantgerichtheid die hij in zijn ac-tieve leven ook van andere dienstverleners eiste en waarvoor hij betaalt. Zowel voor het manage-ment als het ganse personeelskader is er nog een gigantische weg af te leggen op het vlak van deze persoonlijke touch en gastvrijheid. Hospi-tality is een niet meer weg te denken begrip in de sector. De architectuur zal hierop moeten in-spelen en het woonzorgcentrum maken tot een open, huiselijke en gastvrije leefomgeving, die best maximaal ingepast wordt in de ruimere om-geving. Zorg en service op maat en klantgericht-heid zullen het verschil maken tussen winnen of verliezen als zorgspeler. Het management en per-soneel redeneren nog al te vaak vanuit een (zie-kenhuis-)denken waarbij de ‘patiënt’ zijn verblijf en de dienstverlening ondergaat, zonder morren en ‘volgens het boekje’. Deze zienswijze zal het in de toekomst niet meer halen in een WZC.” Zijn wij als maatschappij nog rijk genoeg om dit soort dienstverlening te financieren en te betalen?

“Heel goede vraag. Zowel de consumenten als de overheid en de banken kijken met kritische ogen naar de toenemende kost van de zorg. We gaan

mogelijk met minder geld (en personeel) even-veel of meer moeten doen. Het gebouw is hierbij een belangrijke factor want de investeringslasten ervan hebben vaak een impact van om en nabij de 20 procent op de totale kostenstructuur van een (niet-Vipa-gesubsidieerd) WZC, en dit tientallen jaren lang. Het beheersen van het bouwbudget is dan ook van cruciaal belang om gezond te blijven als organisatie. Deze ambitie is zeker te verzoenen met goede architectuur en een kwaliteitsvolle inrichting en afwerking. Zoals Wivina Demeester en Peter Swinnen eerder in dit forum aankaart-ten moet een gebouw uiteraard uitstraling en een goede vormgeving hebben. Wij onderschrij-ven dit voor 100%, maar steeds binnen de missie, behoeften en ambities van de bouwheer en zijn klant/gast. ‘Less is more’ kan ook hier werken.”

“Bij Vipa-gesubsidieerde gebouwen zien we dat de investeringskost per vierkante meter vaak tus-sen 25 en 50 % hoger uitkomt dan bij niet-Vipa gebouwen. Het is aan het ontwikkelingsteam van een project ervoor te zorgen dat deze ‘meerkost’ ook echt ‘meerwaarde’ betekent. Als dit niet het geval is, dan gaat dit subsidiemechanisme zijn doel voorbij.”

Hoe kan een bouwbudget nog bewaakt worden?

“Enerzijds pleiten wij voor gezond verstand bij de overheid bij het opleggen van (nieuwe) regels en normeringen die kostprijsverhogend werken. We denken hier bijvoorbeeld aan recente ver-strengde normen zoals de zelfsluitende deuren bij brand in de kamers, de energieprestatienormen, verluchtingsnormen, akoestische normen, valpre-ventienorm, toegankelijkheidsnormen enz… De optelsom van deze normeringen dreigt gebou-wen onbetaalbaar te maken en ‘genormaliseerd’ wonen veraf. Het is onze opdracht hierin te zoe-ken naar evenwichten, te focussen op eenvoudige oplossingen en concepten (‘less is more’), zodat we op het einde van de rit nog voluit kunnen inzetten op binnenhuisarchitectuur en sfeercre-atie, want dat is wat de gebruiker voelt en ziet. De gevolgde methodiek is deze van de zeer gedetail-leerde programma-opbouw en de aftoetsing aan dit programma van alle te maken keuzes en op-ties met betrekking tot het gebouw. Enkel op die manier krijg je de juiste allocatie van de beschik-bare middelen. Dit vraagt uiteraard een goede samenwerking tussen en engagement van het ganse projectteam.” n

Door constant met u mee te denken, kunnen onze producten perfect worden geïntegreerd in uw werkwijze en uw zorgvoorziening.

Lopital Nederland B.V. Laarakkerweg 9, 5061 JR Oisterwijk, Postbus 56, 5060 AB Oisterwijk Tel 013 5239300, Fax 013 5239301, E-mail [email protected], www.lopital.nl

Lopital België Bvba, Antwerpsesteenweg 124, 2630 Aartselaar Tel (0032) 03/870.51.60, Fax (0032) 03/877.79.44, E-mail [email protected], www.lopital.be

Als expert in de bouw streeft u naar de optimale mix van functionaliteit,

veiligheid en uitstraling. Wij van Lopital begrijpen dit. Dankzij onze ruime

expertise op het gebied van bouwkunde, elektra en brandveiligheid zijn

wij in staat om altijd met u mee te denken over de meest praktische,

betrouwbare en niet te vergeten mooiste implementatie van onze hulp-

middelen. Dat is onze kracht!

Bent u op zoek naar een betrokken leverancier die meer doet dan alleen

het verkopen van producten? Neem dan contact met ons op of bezoek onze

website: www.lopital.nl.

De kracht van Lopital

LOP2320 Adv BouwenAanZorg 230x297 V1.indd 1 17-10-2011 14:11:02


Winnaar ACTA Van links naar rechts: Hedy d’Ancona, Mels Crouwel (Benthem Crouwel Architekten), Ben Kruijs

(Hoofd facilitaire dienst ACTA), Koen van Velsen (juryvoorzitter / architect).

Nieuwbouw ACTA bekroond met Hedy d'Ancona-prijsDe Hedy d'Ancona-prijs, de tweejaarlijkse onderscheiding voor 'excellente zorgarchitectuur', kent in 2012 een duo-winnaar, waaronder de opdrachtgever en ontwerper van het nieuwe Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). Zij kregen op 1 juni een prijs van €10.000 uitgereikt uit handen van de naamgeefster, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Cultuur van 1989 tot 1994.

Naast de nieuwbouwprojecten van de twee win-naars – de andere is sportcomplex Ronald Mc-Donald Centre in Amsterdam-Noord, waren nog vier gebouwen genomineerd uit een honderdtal inzendingen. ACTA is met negenhonderd stu-denten en vijfhonderd medewerkers één van de grootste tandheelkundige faculteiten in Europa. De grootschalige nieuwbouw (25.000 m² bvo) bij

het VUMc aan de Amsterdamse Zuidas betreft een faculteitsgebouw met onderwijs-, onder-zoek- en zorgfuncties. Het dertien verdiepingen en 248 behandelkamers tellende gebouw werd in 2010 opgeleverd door J.P. Van Eesteren. Het bestaat uit een laagbouwdeel met een transpa-rante plint en een blok laboratoria erboven. De glaspanelen in de gevel zijn voorzien van een

zeefdruk en zorgen afhankelijk van de weersom-standigheden voor een wisselende aanblik. De jury onder leiding van architect Koen van Vel-sen spreekt van 'exceptioneel goed uitgewerkte architectuur; een gebouw van internationale al-lure. Tot in de kleinste details is het thema, een gestroomlijnde omgeving voor zorg, onderwijs en onderzoek, doorgevoerd.' ➤


HEdy d'ANcONAPRIJS: NIEUWBOUW AcTA

www.deerns.nl

www.arcadis.nl

www.jpvaneesteren.nl

www.benthemcrouwel.nl

www.stevensvandijck.nl

www.hlproducts.nl

www.schalkwijk.nl


Het sportcomplex Ronald McDonald Centre in Amsterdam-Noord is een van de twee win-naars van de Hedy d'Ancona-prijs 2012 en mag zich daarmee 'excellent zorggebouw' noemen. Toch is er in het innovatieve sportcentrum bij de ringweg A10 alles aan gedaan om juist die zorggerelateerde uitstraling te vermijden.

Van het 'eerste sportcentrum voor kinderen met een handicap en/of chronische ziekte in Europa' – gaat volgens de jury van de voor de tweede maal toegekende Hedy d'Ancona-prijs een sterke voorbeeldfunctie uit. 'Het gebouw is een plek waar kinderen met veel plezier komen om recreatief en competitief te sporten, zonder dat het een zorgfunctie uitstraalt.' Het complex

op Sportpark de Weeren werd in 2010 opgeleverd door Wessels Zeist, telt 7.750 m² en bestaat onder meer uit een sporthal met innovatieve led-lijnen op de sportvloer, zwembaden met beweegbare bodems, twee sportvelden, een atletiekbaan, een Cruyff Court, een fietsparcours en diverse fitness- en speelvoorzieningen. Hart van het complex is het 'clubhuis', dat met zijn vlinderstrikvorm is in-

geklemd tussen de twee ovalen outdoorarena's. Het Ronald McDonald Centre – tevens leerwerk-bedrijf voor het ROC - kwam tot stand dankzij een initiatief van Dennis Gebbink, voorzitter van Only Friends – een Amsterdamse sportclub voor kin-deren met een beperking. De opdrachtgevende Stichting Ronald McDonald en ontwerper Fact Architects delen een prijs van € 10.000.- n

Winnaar Ronald McDonald CentreVan links naar rechts: Hedy d’Ancona, Dennis Gebbink (initiatiefnemer Ronald McDonald Centre), Peer Glandorff (Fact Architects), (half ) Mels Crouwel

(Benthem Crouwel Architekten), Sonja Robben (directeur Ronald McDonald Centre), Ben Kruijs (Hoofd facilitaire dienst ACTA).

Ronald McDonald Centre 'innovatief en toegankelijk'


www.factarchitects.nl

www.pietersbouwtechniek.nl

www.forbo.nl

www.record-automatischedeuren.nl

Fact Architects

HEdy d'ANcONAPRIJS: RONALd McdONALd cENTRUM


Voor ons redacteurenteam is het altijd bijzonder om mee te kunnen wer-ken aan de ziekenhuisspecial. Want, als er één gebied is, waar de ont-

wikkelingen in rap tempo voortschrijden en waar de visie op zorg zich snel ontwikkelt, dan zijn het de ziekenhuizen wel.

Bladert u maar eens door deze special. Inspiratie is het toverwoord. Het is een uitnodiging om uzelf kritisch de vraag te stellen hoe u de

uitdagingen van alledag oplost en te bepalen hoe u de zorg nu, in de nabije én in de verre toekomst wilt inrichten.

Een voorbeeld: we hebben een reportage gemaakt in het Bronovo-ziekenhuis in Den Haag. Misschien wel

het bekendste ziekenhuis van Nederland omdat zo’n beetje alle prinsjes en prinsesjes van ons Ko-

ningshuis daar zijn geboren. Maar voor degenen die het artikel goed lezen: elke patiënt – de bevallende

moeder, de bezorgde (en zenuw-achtige!) vader en last but not least die

kleine schattige nieuwe bewoners van deze aardbol – wordt vorstelijk benaderd.

Dit blad is uiteraard niet de plek waar ikzelf mijn persoon-lijke belevenissen vertel, maar toch maak ik nu een uitzondering. Want op 21 februari is Finn Helmers geboren. Een heerlijke bijna-tien-ponder. Hij startte zijn avontuurlijke leven in het Haagse Bronovo ziekenhuis. Tóen was nog zeker zichtbaar dat er ver-

bouwd werd, maar het was ongekend dat wij – als familie Helmers – daar in de logistieke voortgang van ‘Bevallen en Opstaan’ geen last van hebben gehad en dat we al in een vernieuwd deel van de

babypoli op adem konden komen. En dat kon op een wijze zoals je dat wilt. Want, het ter wereld brengen van een bijna-tien-ponder is

geen eenvoudige klus. Complimenten aan de moeder! En dus is het prettig dat je aansluitend aan die krachtsinspanning in een uitstekende

sfeer, met een hoog privacy-gehalte, letterlijk op adem kunt komen. De hele familie Helmers voelde zich vorstelijk behandeld. Ja, zoals een van de re-dacteuren het omschrijft in de betreffende reportage; zo hebben wij het - als eindgebruiker –daadwerkelijk ervaren.

En dat zal beslist ook gelden voor de visies die worden geventileerd in de andere reportages. Want, de prachtige projecten die er zijn en die worden uitgelegd, mogen we natuurlijk geenszins tekort doen.

En daarom dus veel leesplezier. Laat u andermaal inspireren door deze complete ziekenhuisspecial van deze editie van Bouwen aan de Zorg.

Jerry Helmers ➤

Ziekenhuisspecial


ZIEKENHUISSPEcIAL

Bronovo ziekenhuis, Den Haag Rijnstaete ziekenhuis, Arnhem

Viecuri ziekenhuis, Venlo

St. Anna ziekenhuis, Geldrop

Bernhoven ziekenhuis, Uden

UMC, Maastricht

UMC, Utrecht

Canisius-Wilhelmina ziekenhuis, Nijmegen

Bronovo ziekenhuis, Den Haag Rijnstaete ziekenhuis, Arnhem

Viecuri ziekenhuis, Venlo

St. Anna ziekenhuis, Geldrop

Bernhoven ziekenhuis, Uden

UMC, Maastricht

UMC, Utrecht

Canisius-Wilhelmina ziekenhuis, Nijmegen


Kleurrijk en stijlvol nieuw Moeder-Kindcentrum Bronovo

Prinses Máxima brengt een bezoek aan de één week oude tweeling Fleur en Sophie Sturkenboom.De ouders zijn: Manon van de Haterd en Hans Sturkenboom (foto: Arno Massee)

Tekst: Margot VisserFotograaf: Arno Massee


BRONOVO ZIEKENHUIS dEN HAAG

Het Bronovo ziekenhuis in Den Haag heeft haar kraam-/zwangeren- en kinderafdeling grondig gerenoveerd. Het resultaat is een kleurrijke en stijlvolle afdeling waar privacy en comfort voor moeder en kind voorop staan. Een tikje chique ook, wat past bij onze clientèle, voegt hoofd Facilitair Bedrijf Frans van Riel toe.

De verbouwing van het Moeder-Kindcentrum nam ruim anderhalf jaar in beslag. In 2010 werd gestart met de kraam- en zwangerenafdeling en vervolgens werd in 2011 de kinderafdeling onder handen genomen. Op 8 juni j.l. werd de afdeling feestelijk geopend. Prinses Máxima, die in het Bronovo beviel van haar drie dochters, verrichte de openingshandeling.

De renovatie van het Moeder-Kindcentrum is de eerste stap in een renovatieplan voor het gehele Bronovo-ziekenhuis. Drie aspecten vormen de ba-sis van het nieuwe concept: privacy, regie over ver-blijf en hoteluitstraling. Van Riel: “Uit onderzoek is gebleken dat patiënten veel waarde hechten aan deze punten. Ze willen graag alleen op een kamer liggen, meer invloed op hun verblijf heb-ben en ze vinden een prettige sfeer belangrijk. Zo houden we bijvoorbeeld rekening met wektijden en we komen langs met een broodbuffetwagen, zodat mensen kunnen kiezen wat ze willen eten. Ook hebben we hotelservice ingevoerd. Patiënten hebben met één persoon te maken die voor hen zorgt, wat betreft schoonmaak, linnengoed e.d. Dat wordt als heel prettig ervaren.”De volledige verbouwing moet in 2017 klaar zijn. De planning is dat elk jaar een afdeling onder han-den wordt genomen. Er waren twee redenen om te beginnen met het Moeder-Kindcentrum. Van Riel: “De eerste reden is er één vanuit praktisch oogpunt. De afdeling ligt namelijk op de vijfde (bovenste) etage. Ten tweede geldt dat de be-hoefte aan privacy hier het grootst is.”

Privacy is er zeker op de nieuwe afdeling. De vierpersoonskamers hebben plaatsgemaakt voor zestien eenpersoonskamers en twee tweeper-soonskamers. Op iedere kamer is eigen sanitair aanwezig, klimaatbeheersing en een multimedia-unit (televisie en internet). Partners kunnen over-nachten op de kamers van de kraamafdeling en ook in drie couveusesuites kan één van de ouders blijven slapen. Het zijn compacte kamers met alle benodigde voorzieningen. “Wel vonden we het belangrijk om er geen cellen van te maken,” vertelt Van Riel. “Daarom hebben we voor glazen schuif-deuren gekozen in plaats van draaideuren. Je hebt meer privacy, maar voelt je toch niet afgesneden van de buitenwereld. Patiënten kunnen zien wat er op de gang gebeurt.” Om te voldoen aan de ei-sen van brandveiligheid en het bouwbesluit, zijn

de kleurrijke doorlopende poster rondom het centrale ‘eiland’, waar de werkruimten voor het verplegend personeel gelegen zijn. Van Riel: “Het geheel heeft een tikje chique uitstraling. Gezien onze clientèle is een bepaalde uitstraling gewenst. Niet heel luxe, dat zou vreemd overkomen in een ziekenhuis, maar wel stijlvol. Dat zie je terug in de materialenkeuze, het meubilair, de klimaatbe-heersing en ook de glazen schuifdeuren.”

Zowel gebruikers als patiënten zijn lovend over het resultaat van de verbouwing. Die is wel erg intensief geweest. Koehler: “We hebben de afde-ling compleet gesloopt. ➤

alle kamers gecompartimenteerd, voegt hoofd Bouwkunde Aad Koehler hieraan toe. “De deur is speciaal voor ons ontwikkeld. Hij bevat veel glas, maar voldoet aan de 30-minuten eis en is geluid-dicht.”

Bijzonder is verder dat op de hele afdeling dim-bare LED verlichting is toegepast. Voor de vloeren is gekozen voor nora rubber vloerbedekking. Aad Koehler: “We hadden altijd marmoleum. Rubber is duurzamer. Het gaat veel langer mee en is mak-kelijker schoon te maken.” Kleur speelt een belang-rijke rol in het ontwerp. De gekozen kleurstelling komt terug in vloeren en wanden. Opvallend is

THE FEELGOOD FLOORnoraplan® sentica voelt goed aan. In 38 nieuwe kleuren.

Crea

tion:

A. H

aw A

rchi

tect

s, L

ondo

n

np_sentica_Broschuere_2012.indd 1 11.04.12 13:11


BRONOVO ZIEKENHUIS dEN HAAG

Veel privacy en tóch uitnodigend!

Meer privacy en natuurlijk licht op de afdelingen in het Bronovo-ziekenhuis, dat waren de belang-rijkste uitgangspunten voor architect Joost Koldeweij. Hij koos voor schuifdeuren met veel glas, die zorgen dat er vanaf de patiëntenkamers contact is met de afdeling, maar die ook zorgen voor licht op de gangen. Een belangrijke uitdaging was ook om verbetering in te brengen in de oriën-tatie. “Als je de lift uit komt, moet je weten waar je bent. Het oriëntatiepunt op elke afdeling is de middenkern. Die is door de houten betimmering duidelijk herkenbaar als een soort eiland. Ook kleuren helpen bij het oriënteren. De wanden rondom de middenkern zijn altijd rood.”

Kleur speelt sowieso een belangrijke rol op de nieuwe kinderafdeling. “Maar de kunst was om te zorgen dat het geen crèche zou worden. Het moet rust uitstralen.” Achitectenbureau Koldeweij werkt al ruim twaalf jaar voor opdrachtgever Bronovo. Het bureau is gespecialiseerd in ontwer-pen voor zorginstellingen.

Bijzondere interieuroplossingen voor Bronovo

Kuyvenhoven-zakelijk inrichten werkt al meer dan twintig jaar voor het Bronovo-ziekenhuis. Voor het nieuwe Moeder-Kindcentrum bedacht en leverde het bedrijf de volledige losse inrichting. De betrokkenheid gaat veel verder dan uitsluitend het leveren van meubilair. Interieurarchitect Fred Bleichrodt: “Wij komen niet alleen een stoel of een tafel brengen, wij denken mee met onze klant. De klant heeft een wens, wij bedenken een oplossing en realiseren die.”

Kuyvenhoven denkt mee tot in het kleinste detail. Hij noemt als voorbeeld de oplossing die werd bedacht voor het ophangen van post door patiënten. “Dat kun je met punaises doen op een prik-bord, maar dat brengt het gevaar met zich mee dat ze in het bed vallen. Wij hebben een wand-element bedacht met elastieken. Daar kun je kaarten en kadootjes tussen klemmen, zonder het gevaar van punaises.” Kuyvenhoven kan de volledige inrichting voor een klant verzorgen. Niet al-leen los meubilair, maar ook verlichting, kunstgroen, betimmering, raambekleding etc. Het bedrijf uit Zoetermeer is niet gebonden aan een vaste leverancier.

Alleen de kolommen zijn blijven staan. Dat zorgt natuurlijk voor overlast. Om die zoveel mogelijk te beperken, hebben we een aantal maatregelen getroffen. Zo hebben we bijvoorbeeld rekening

Links de heer van Riel en rechts de heer Aad Koehler.

FEITEN EN CIJFERS

Opdrachtgever: Bronovo-ziekenhuisArchitect: Joost Koldeweij, AmsterdamAannemer: dijkxhoorn Bouw, den HaagBouwmanagement: Koldeweij/BronovoLos-meubilair: Kuyvenhoven Projekten, ZoetermeerVloer: nora Flooring, Kaatsheuvel Start sloop: zomer 2010/zomer 2011Oplevering sloop: augustus 2010/augustus 2011Start nieuwbouw: september 2010/september 2011Oplevering: december 2010/maart 2012Totale oppervlakte gebouw: 33.000 m²

Totale investering: € 3,2 miljoen incl. BTWAantal bedden: 350

gehouden met de polikliniekspreekuren en de rusturen. Daarnaast hebben we patiënten en be-zoekers goed geïnformeerd over wat we aan het doen waren en hebben we voor een aardigheidje

gezorgd voor de mensen die de meeste overlast hadden.”

Huisaannemer Dijkxhoorn nam het project voor haar rekening. Koehler: “Het is heel prettig wer-ken met Dijkxhoorn. Zij weten de weg in het zie-kenhuis. We hebben met elkaar gezocht naar het beste ontwerp en naar hoe we het werk het best konden uitvoeren zonder veel overlast.” De wen-sen van artsen en verplegend personeel stonden centraal in het ontwerp. Van Riel: “Daar hebben we heel veel energie in gestoken. Voor ons is kenmerkend dat wij nooit ontevreden gebruikers willen. Gebruikers mogen elk laatje bepalen. Met als resultaat dat we achteraf niets hebben hoe-ven aanpassen.” n

Bouwen aan de zorg 2012

Documents

Transcript of Bouwen aan de zorg 2012