BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk,...

12
Pág 1 de 12 XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS ELEMENTOS Bermejo, Manolo González Noya, Ana Martínez, Miguel Pedrido, Rosa Romero, Mª José Departamento Química Inorgánica Universidade de Santiago de Compostela XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS ELEMENTOS .................... 1 I. Introducción ............................................................................. 1 II. A situación dos elementos químicos na Historia ............................... 3 II.a) Ordenación cronolóxica ................................................................. 4 II.b) Ordenación por países descubridores ................................................. 9 II.c) Ordenación dos elementos químicos con nome xeográfico ..................... 11 III. CODA .................................................................................... 11 IV. Bibliografía ............................................................................ 12 I. I NTRODUCCIÓN Durante este ano estanse a realizar numerosos actos para conmemorar o centenario da morte do ilustre químico ruso Dimitri Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico ( 1) (Figura 1) . Un destes actos foi a posta en circulación dun selo, coincidindo tamén coa celebración en 2007 do Ano da Ciencia( 2, 3) (Figura 2). O sistema periódico dos elementos químicos é unha ferramenta didáctica moi poderosa nas nosas aulas; podemos consideralo coma o ADN da química. Dende o punto de vista da nosa ciencia sérvenos para comprender cómo a posición dun elemento químico no sistema periódico determina toda a súa natureza e o seu comportamento. Nembargante, isto non queda aí. Xogando con este sistema pódese aprender sobre mitoloxía, filoloxía, xeografía, historia, linguas..., e tamén adquirir habilidades e destrezas no manexo de internet.

Transcript of BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk,...

Page 1: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 1 de 12

XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS ELEMENTOS

B e r m e j o , M a n o l o

G o n z á l e z N o y a , A n a

M a r t í n e z , M i g u e l

P e d r i d o , R o s a

R o m e r o , M ª J o s é

D e p a r t a m e n t o Q u í m i c a I n o r g á n i c a

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

X O G A N D O C O S I S T E M A P E R I Ó D I C O D O S E L E M E N T O S . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

I . I n t r o d u c c i ó n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 I I . A s i t u a c i ó n d o s e l e m e n t o s q u í m i c o s n a H i s t o r i a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

I I . a ) O r d e n a c i ó n c r o n o l ó x i c a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 I I . b ) O r d e n a c i ó n p o r p a í s e s d e s c u b r i d o r e s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 I I . c ) O r d e n a c i ó n d o s e l e m e n t o s q u í m i c o s c o n n o m e x e o g r á f i c o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 1

I I I . C O D A . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 1 I V . B i b l i o g r a f í a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 2

I . I N T R O D U C C I Ó N

D u r a n t e e s t e a n o e s t a n s e a r e a l i z a r n u m e r o s o s a c t o s p a r a

c o n m e m o r a r o c e n t e n a r i o d a m o r t e d o i l u s t r e q u í m i c o r u s o D i m i t r i

I v á n o v i c h M e n d e l é i e v ( T o b o l s k , 8 / 2 / 1 8 3 4 - S a n P e t e r s b u r g o , 2 / 2 / 2 0 0 7 ) , p a i

d o s i s t e m a p e r i ó d i c o ( 1) ( F i g u r a 1 ) . U n d e s t e s a c t o s f o i a p o s t a e n

c i r c u l a c i ó n d u n s e l o , c o i n c i d i n d o t a m é n c o a c e l e b r a c i ó n e n 2 0 0 7 d o A n o

d a C i e n c i a ( 2, 3) ( F i g u r a 2 ) .

O s i s t e m a p e r i ó d i c o d o s e l e m e n t o s q u í m i c o s é u n h a f e r r a m e n t a

d i d á c t i c a m o i p o d e r o s a n a s n o s a s a u l a s ; p o d e m o s c o n s i d e r a l o c o m a o A D N

d a q u í m i c a . D e n d e o p u n t o d e v i s t a d a n o s a c i e n c i a s é r v e n o s p a r a

c o m p r e n d e r c ó m o a p o s i c i ó n d u n e l e m e n t o q u í m i c o n o s i s t e m a p e r i ó d i c o

d e t e r m i n a t o d a a s ú a n a t u r e z a e o s e u c o m p o r t a m e n t o . N e m b a r g a n t e , i s t o

n o n q u e d a a í . X o g a n d o c o n e s t e s i s t e m a p ó d e s e a p r e n d e r s o b r e m i t o l o x í a ,

f i l o l o x í a , x e o g r a f í a , h i s t o r i a , l i n g u a s . . . , e t a m é n a d q u i r i r h a b i l i d a d e s e

d e s t r e z a s n o m a n e x o d e i n t e r n e t .

Page 2: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 2 de 12

F i g u r a 1 . E s c u l t u r a e n h o n o r a M e n d e l é i e v e a s ú a t á b o a p e r i ó d i c a ,

s i t u a d a e n B r a t i s l a v a , E s l o v a q u i a .

F i g u r a 2 . S e l o d e C o r r e o s n o q u e s e r e p r e s e n t a a t á b o a p e r i ó d i c a .

Page 3: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 3 de 12

I I . A S I T U A C I Ó N D O S E L E M E N T O S Q U Í M I C O S N A H I S T O R I A

O s e l e m e n t o s q u í m i c o s q u e h o x e c o ñ e c e m o s s o n u n h a p a r t e d a

h i s t o r i a d a c i e n c i a e l a b o r a d a p o r m u l l e r e s e h o m e s ó l o n g o d a h i s t o r i a d a

h u m a n i d a d e . S o n p a r t e d u n h a h i s t o r i a i n a c a b a d a d a q u e d e s c o ñ e c e m o s a

o r i x e , p e r o t e m o s a c e r t e z a d e q u e n o n r e m a t o u ( 4) .

S a b e m o s q u e o e l e m e n t o q u í m i c a m á i s a n t i g o c o ñ e c i d o e u t i l i z a d o

p o l o s e r h u m a n o é u n m e t a l : o o u r o . N o n s a b e m o s c o n c e r t e z a c a n d o s e

d e s c u b r i u , p e r o s i s a b e m o s q u e h a i 7 . 0 0 0 o u 8 . 0 0 0 a n o s q u e x a s e

a p r e c i a b a e u t i l i z a b a . R e c e n t e m e n t e f o i p r e p a r a d o o e l e m e n t o 1 1 8

c h a m a d o U u o ( u n u n o c t i o ) ( 5) ; c a n d o s e p r e p a r a r á o e l e m e n t o 1 1 7 , c o q u e s e

r e m a t a r á a f i l a d o s e l e m e n t o s c o n n ú m e r o p r i n c i p a l n = 7 ? T a r d a r e m o s

m o i t o e n p r e p a r a r o s n o v o s m e t a i s a l c a l i n o s , a l c a l i n o - t é r r e o s , . . . , e t c , c o n

Z = 1 1 9 , 1 2 0 , 1 2 1 , . . . , e t c ? S o n m o i t a s p r e g u n t a s p a r a a s q u e , a í n d a , n o n

t e m o s r e s p o s t a s ; p e r o s i t e ñ o a c e r t e z a d e q u e v o s a s i d e s a t o p a r a x i ñ a .

C o ñ e c e r c a n d o , e á s v e c e s c o m o , s e f o r o n d e s c u b r i n d o o s e l e m e n t o s

q u í m i c o s v a i n o s p e r m i t i r s a b e r m o i t o m á i s d a n o s a h i s t o r i a . O s c h a m a d o s

s e t e m e t a i s c l á s i c o s ( o u r o , p r a t a , f e r r o , m e r c u r i o , e s t a ñ o , c o b r e e c h u m b o )

s o n c o ñ e c i d o s p o l o s e r h u m a n o d e n d e a r e m o t a a n t i g ü i d a d e e v a n

x u n g u i d o s , a l g ú n s d e l e s , a r e c o ñ e c i d a s é p o c a s d a p r e h i s t o r i a h u m a n a

( I d a d e d e F e r r o o u I d a d e d e B r o n c e ) .

O s e l e m e n t o s q u í m i c o s f o r o n a p a r e c e n d o n a v i d a d o s e r h u m a n o e , e s t e ,

a p r e n d e u c o m o u t i l i z a l o s p a r a c o n s e g u i r m e l l o r a r n o s e u b e n e s t a r .

P o d e m o s p r e g u n t a r n o s : d e c a n t o s e l e m e n t o s q u í m i c o s n o n s e c o ñ e c e a s ú a

d a t a d e d e s c u b r i m e n t o ? , c a n t o s s e d e s c u b r i r o n d e n d e o M e d i e v o a t a a

I l u s t r a c i ó n ? , c a n t o s n o s é c u l o X I X ? , c a n t o s n o s é c u l o X X ? , c a n t o s n o

s é c u l o X X I ? , o s e l e m e n t o s m á i s r e c e n t e s s o n e l e m e n t o s q u í m i c o s o u

e l e m e n t o s f í s i c o s ? . C a n t o s e l e m e n t o s d e s c u b r i m o s o s e s p a ñ o i s ? C a n t o s o s

s u e c o s o u a l e m á n s ? C a n t o s e l e m e n t o s t e ñ e n q u e v e r c o a s m u l l e r e s ? C a n t o s

e l e m e n t o s l e v a n n o m e s d e p a í s e s o u t e ñ e n q u e v e r c o a x e o g r a f í a ?

N o s a p a r t a d o s q u e s e g u e n i m o s i r o r d e n a n d o o s e l e m e n t o s

q u í m i c o s d e m o d o q u e s e x a n m á i s d o a d o s d e l o c a l i z a r a t e n d e n d o a

Page 4: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 4 de 12

d i s t i n t a s c a s u í s t i c a s e p r o c u r a n d o a m e n i z a r a c o m p r e n s i ó n e o

c o ñ e c e m e n t o d o s i s t e m a p e r i ó d i c o .

I I . a ) O R D E N A C I Ó N C R O N O L Ó X I C A

N a s t á b o a s q u e s e g u e n , o r d e n a d a s c r o n o l o x i c a m e n t e f o m o s c o l o c a n d o o s

e l e m e n t o s – p o l o a n o d o s e u d e s c u b r i m e n t o – d e m o d o q u e s e x a m á i s d o a d o

l o c a l i z a l o s n a h i s t o r i a . ( 1 , 6)

T á b o a 1 : E l e m e n t o s q u í m i c o s s e n d a t a o u d e o r i x e i n c e r t o

A n o E l e m e n t o S í m b o l o Z

P r e h i s t o r i a C a r b o n o C 6

P r e h i s t o r i a X o f r e S 1 6

P r e h i s t o r i a ( 9 0 0 0 A C ) C o b r e C u 2 9

P r e h i s t o r i a ( 5 0 0 0 A C ) O r o A u 7 9

P r e h i s t o r i a ( 3 0 0 0 A C ) F e r r o F e 2 6

P r e h i s t o r i a ( 3 0 0 0 A C ) C h u m b o P b 8 2

P r e h i s t o r i a ( 3 0 0 0 A C ) P r a t a A g 4 7

P r e h i s t o r i a ( 3 0 0 0 A C ) E s t a ñ o S n 5 0

P r e h i s t o r i a ( 2 0 0 0 A C ) M e r c u r i o H g 8 0

P r e h i s t o r i a ( 1 4 0 0 A C ) Z i n c Z n 3 0

T á b o a 2 : E l e m e n t o s d e s c u b e r t o s d e n d e o M e d i e v o a t a a

I l u s t r a c i ó n

A n o E l e m e n t o S í m b o l o Z

1 2 5 0 A r s é n i c o A s 3 3

1 4 5 0 B i s m u t o B i 8 3

1 4 9 2 A n t i m o n i o S b 5 1

1 6 6 9 F ó s f o r o P 1 5

Page 5: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 5 de 12

T á b o a 3 : e l e m e n t o s q u í m i c o s d e s c u b e r t o s n o

S . X V I I I

A n o E l e m e n t o S í m b o l o Z

1 7 3 5 C o b a l t o C o 2 7

1 7 4 8 P l a t i n o P t 7 8

1 7 5 1 N í q u e l N i 2 8

1 7 6 6 H i d r ó x e n o H 1

1 7 7 4 C l o r o C l 1 7

1 7 7 4 M a n g a n e s o M n 2 5

1 7 7 4 O s í x e n o O 8

1 7 8 1 M o l i b d e n o M o 4 2

1 7 8 2 T e l u r i o T e 5 2

1 7 8 3 V o l f r a m i o W 7 4

1 7 8 9 C i r c o n i o Z r 4 0

1 7 8 9 U r a n i o U 9 2

1 7 9 1 T i t a n i o T i 2 2

1 7 9 8 B e r i l i o B e 4

1 7 9 7 C r o m o C r 2 4

Page 6: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 6 de 12

T á b o a 4 : E l e m e n t o s q u í m i c o s d e s c u b e r t o s n o S . X I X

d e n d e 1 8 0 1 a t a 1 8 5 0

A n o E l e m e n t o S í m b o l o Z

1 8 0 1 N i o b i o N b 4 1

1 8 0 1 V a n a d i o V 2 3

1 8 0 2 T á n t a l o T a 7 3

1 8 0 3 R o d i o R h 4 5

1 8 0 3 P a l a d i o P d 4 6

1 8 0 3 C e r i o C e 5 8

1 8 0 3 O s m i o O s 7 6

1 8 0 3 I r i d i o I r 7 7

1 8 0 7 S o d i o N a 1 1

1 8 0 7 P o t a s i o K 1 9

1 8 0 8 B o r o B 5

1 8 0 8 C a l c i o C a 2 0

1 8 0 8 M a g n e s i o M g 1 2

1 8 0 8 E s t r o n c i o S r 3 8

1 8 0 8 B a r i o B a 5 6

1 8 1 1 I o d o I 5 3

1 8 1 7 L i t i o L i 3

1 8 1 7 S e l e n i o S e 3 4

1 8 1 7 C a d m i o C d 4 8

1 8 2 4 S i l i c i o S i 1 4

1 8 2 5 A l u m i n i o A l 1 3

1 8 2 6 B r o m o B r 3 5

1 8 2 8 T o r i o T h 9 0

1 8 3 9 L a n t a n o L a 5 7

1 8 4 3 I t r i o Y 3 9

1 8 4 3 E r b i o E r 6 8

1 8 4 3 T e r b i o T b 6 5

1 8 4 4 R u t e n i o R u 4 4

Page 7: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 7 de 12

T á b o a 5 : E l e m e n t o s q u í m i c o s d e s c u b e r t o s n o S . X I X

d e n d e 1 8 5 0 a t a 1 9 0 0

A n o E l e m e n t o S í m b o l o Z

1 8 6 1 R u b i d i o R b 3 7

1 8 6 1 T a l i o T l 8 1

1 8 6 3 I n d i o I n 4 9

1 8 6 8 H e l i o H e 2

1 8 7 5 G a l i o G a 3 1

1 8 7 6 E s c a n d i o S c 2 1

1 8 7 8 H o l m i o H o 6 7

1 8 7 8 I t e r b i o Y b 7 0

1 8 7 9 S a m a r i o S m 6 2

1 8 7 9 T u l i o T m 6 9

1 8 8 0 G a d o l i n i o G d 6 4

1 8 8 5 P r a s e o d i m i o P r 5 9

1 8 8 5 N e o d i m i o N d 6 0

1 8 8 6 F l u o r F 9

1 8 8 6 X e r m a n i o G e 3 2

1 8 8 6 D i s p r o s i o D y 6 6

1 8 9 4 A r g o n A r 1 8

1 8 9 8 N e o n N e 1 0

1 8 9 8 C r i p t o n K r 3 6

1 8 9 8 X e n o n X e 5 4

1 8 9 8 P o l o n i o P o 8 4

1 8 9 8 R a d i o R a 8 8

1 8 9 9 A c t i n i o A c 8 9

1 9 0 0 R a d o n R n 8 6

Page 8: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 8 de 12

T á b o a 6 : E l e m e n t o s q u í m i c o s d e s c u b e r t o s n o S . X X

A n o E l e m e n t o S í m b o l o Z

1 9 0 1 E u r o p i o E u 6 3

1 9 0 7 L u t e c i o L u 7 1

1 9 1 3 P r o t a c t i n i o P a 9 1

1 9 2 3 H a f n i o H f 7 2

1 9 2 5 R e n i o R e 7 5

1 9 3 7 T e c n e c i o T c 4 3

1 9 3 9 F r a n c i o F r 8 7

1 9 4 0 A s t a t o A t 8 5

1 9 4 0 N e p t u n i o N p 9 3

1 9 4 0 P l u t o n i o P u 9 4

1 9 4 4 A m e r i c i o A m 9 5

1 9 4 4 C u r i o C m 9 6

1 9 4 5 P r o m e c i o P m 6 1

1 9 4 9 B e r k e l i o B k 9 7

1 9 5 0 C a l i f o r n i o C f 9 8

1 9 5 2 E i n s t e n i o E s 9 9

1 9 5 2 F e r m i o F m 1 0 0

1 9 5 5 M e n d e l e v i o M d 1 0 1

1 9 5 8 N o b e l i o N o 1 0 2

1 9 6 1 L a u r e n c i o L r 1 0 3

1 9 6 4 R u t h e r f o r d i o R f 1 0 4

1 9 6 7 D u b n i o D b 1 0 5

1 9 7 4 S e a b o r g i o S g 1 0 6

1 9 8 1 B o h r i o B h 1 0 7

1 9 8 2 M e i t n e r i o M t 1 0 9

1 9 8 4 H a s s i o H s 1 0 8

1 9 9 4 D a r m s t a d t i o D s 1 1 0

1 9 9 4 R o e n t g e n i o R g 1 1 1

1 9 9 6 U n u n b i o U u b 1 1 2

1 9 9 8 U n u n q u a d i o U u q 1 1 4

Page 9: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 9 de 12

T á b o a 6 : E l e m e n t o s q u í m i c o s d e s c u b e r t o s n o S . X X I

A n o E l e m e n t o S í m b o l o Z

2 0 0 4 U n u n t r i o U u t 1 1 3

2 0 0 4 U n u n p e n t i o U u p 1 1 5

2 0 0 6 U n u n h e x i o U u h 1 1 6

2 0 0 6 U n u n o c t i o U u o 1 1 8

I I . b ) O R D E N A C I Ó N P O R P A Í S E S D E S C U B R I D O R E S

M á i s d u n h a v e z t e m o s c o m e n t a d o n a n o s a c o m u n i c a c i ó n e n

E N C I G A q u e E s p a ñ a a p o r t o u a d e s c u b e r t a d e 3 e l e m e n t o s d o S i s t e m a

P e r i ó d i c o . N o s s e g u i n t e t á b o a d a r e m o s c o n t a d e q u é p a í s e s s o n o s q u e

m á i s e l e m e n t o s q u í m i c o s d e s c u b r i r o n e c a l é o s e u n o m e e o s í m b o l o d e

c a d a u n d o s e l e m e n t o s .

Page 10: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 10 de 12

T á b o a 8 : O r d e n a c i ó n d o s e l e m e n t o s e n f u n c i ó n d o p a í s n o q u e f o r o n

d e s c u b e r t o s

P a í s S í m b o l o d o s e l e m e n t o s N º T o t a l E l e m e n t o s

c o m p a r t i d o s / P a í s

A l e m a ñ a A s , S b , B i , Z n , P , Z r , U , C e , C d , C s , R b , I n , G e , R n , L u , P a , R e , B h , M t , H s , D s , R g , U u b , U u o

2 4 B h / U S A L u / F r a n c i a P a / R e i n o U n i d o C e / S u e c i a U u o / U S A , R u s i a

R e i n o U n i d o M g , H , N , O , S r , T i , R h , P d , C a , N a , K , B a , B , A r , H e , N e , K r , X e , O s , I r , T l , P a

2 2 P a / A l e m a ñ a B , I r / F r a n c i a H e , O / S u e c i a

S u e c i a C o , N i , C l , M n , O , M o , N b , T a , C e , L i , S e , S i , T h , V , L a , E r , T b , S c , T m , H e , N o

2 1 C e / A l e m a ñ a V / E s p a ñ a H e , O / R e i n o U n i d o

U S A A t , N p , P u , C m , A m , P m , B k , C f , E s , F m , M d , L r , R f , D b , S g , B h , U u o

1 7 B h / A l e m a ñ a R f , D b / R u s i a U u o / A l e m a ñ a , R u s i a

F r a n c i a B e , C r , I r , B , I , B r , G a , S m , D y , F , P o , R a , A c , E u , L u , F r

1 6 L u / A l e m a ñ a B , I r / R e i n o U n i d o

A n t i g ü i d a d e C , S , F e , C u , A g , S n , A u , H g , P b

9

R u s i a R u , R f , D b , U u q , U u h , U u t , U u q , U u o

8 R f , D b / U S A

E s p a ñ a P t , W , V 3 V / S u e c i a

S u i z a H o , Y b , G d 3

A u s t r i a N d , P r 2

D i n a m a r c a A l , H f 2

F i n l a n d i a Y 1

I t a l i a T c 1

R u m a n í a T e 1

Page 11: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 11 de 12

I I . c ) O R D E N A C I Ó N D O S E L E M E N T O S Q U Í M I C O S C O N N O M E X E O G R Á F I C O

H a i m o i t o s e l e m e n t o s q u í m i c o s c o n n o m e s q u e l e m b r a n a u n P a í s

( X e r m a n i o , G a l i o , R u t e n i o , A m e r i c i o , . . . , e t c . ) o u a u n h a c i d a d e o u r í o o u

l o c a l i d a d e ( L u t e c i o , R e n i o , C a d m i o , . . . , e t c . ) . N a c o m p o s i c i ó n q u e t e d e s a

c o n t i n u a c i ó n r e c o l l e m o s u n h a i n t e r e s a n t e r e c r e a c i ó n f e i t a p o r n ó s ( 1 ) c o n

a n t e r i o r i d a d e .

F i g u r a 3 : M a p a q u í m i c o . L o c a l i z a c i ó n x e o g r á f i c a d a q u e l e s

e l e m e n t o s c o n o r i x e q u e t e n q u e v e r c o n m o t i v o s p a t r i ó t i c o s o u

x e o g r á f i c o s

I I I . C O D A

A b o n d a p o r a g o r a , p o d e r í a n s e f a c e r m á i s t á b o a s a t e n d e n d o a o

x é n e r o d o s d e s c u b r i d o r e s d a l g ú n d o s e l e m e n t o s o u a o n o m e f e m e n i n o q u e

a l g ú n s t e ñ e n o u . . . F i c a d e s i n v i t a d o s a t r a b a l l a r s o b r e o S . P . s a c á n d o l l e

m o i t a m á i s p u n t a .

P e n s a d e e n n o v a s i d e a s e t r a é d e a s a E N C I G A .

Page 12: BERMEJO MANOLO CC XOGANDO CO SISTEMA PERIÓDICO DOS … · Ivánovich Mendeléiev (Tobolsk, 8/2/1834-San Petersburgo, 2/2/2007), pai do sistema periódico (1) (Figura 1). Un destes

Pág 12 de 12

IV . B I B L I O G R A F Í A

1 BERMEJO, M. R.; GONZÁLEZ-NOYA, A. M.; VÁZQUEZ, M.: O nome e o símbolo dos elementos químicos. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia, Secretaría Xeral de Política Lingüística, Centro Ramón Piñeiro para a investigación en Humanidades, 2006. 2 GARCÍA MARTÍNEZ, J.; SALAS PEREGRÍN, J. M.: La Química a través de sus sellos: Una revisión comparativa de la filatelia dedicada a Mendeléiev. Anales de Química, 103 (1), 2007, 50. 3 Presentación del sello de Correos “Tabla periódica de los elementos de Mendeléiev”. Anales de Química, 103 (1), 2007, 66. 4 ROMÁN POLO, P.: El profeta del orden químico: Mendeléiev. Nivola: Tres Cantos, 2002. 5 Phys. Rev. C74, 044602, 2006; publicado online en http://dx.doi.org/10.1103/PhysRevC.74.044602 6 a) ROMÁN POLO, P., Anales de Química, 97(3), 2001, 28; b) ROMÁN POLO, P., Anales de Química, 95(3), 1999, 23; c) ROMÁN POLO, P., Anales de Química, 95(1), 1999, 28.