Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

38
KEAH ACİL TIP KLİNİĞİ As.Dr Şenol ARDIÇ 10/05/2011

Transcript of Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

Page 1: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

KEAH ACİL TIP KLİNİĞİ

As.Dr Şenol ARDIÇ

10/05/2011

Page 2: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

Barsak içeriğinin normal akışının mekanik

yada işlevsel nedenli durması.

Tıkanıklık tam veya kısmi olabilir.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 2

Page 3: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

İNCE BARSAK

adesyon %60

strangüle herni %20

malignite %5

volvulus %5

KALIN BARSAK

en sık neden tümörlerdir.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 3

Page 4: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

1.Barsak lumeninin mekanik tıkanması

2.Yetersiz barsak motilitesine bağlı tıkanma

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 4

Page 5: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

A..Barsak lumeninin daralması veya

tıkanması(İntramural)

B..Barsak duvarı lezyonları (Mural)

C..Barsak dışı nedenler (Ekstramural)

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 5

Page 6: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

1.Mekonium ileusu

2.İnvajinasyon

3.Safra taşı ileusu

4.Sertleşme ve taşlaşma şeklinde nedenler

*İmpaction:rectumda feçes taşlaşması

*Baryumum sertleşmesi

*Bezoarlar

*Yumak şekline gelmiş Askaris vb.

5.Polipler DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 6

Page 7: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

1..Konjenital:atrezi,stenoz,imperfore anüs,

barsak duplikasyonları meckel divertikülü

2..Travmatik nedenler

3..İnflamatuar nedenler: Regional enteritis,

divertikülitis, Kr. Ülseratif kolit

4..Neoplastik nedenler

5..Diğer:Potasyuma bağlı striktürler,Radyasyona

bağlı strüktürler, Endometriozis DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 7

Page 8: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

1..Adezyonlar

2..Fıtıklar

3..Barsak dışı kitleler:Annüler pankreas,

damarsal anomaliler,abse ve hematomlar,

neoplastik kitleler

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 8

Page 9: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 9

Page 10: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 10

Page 11: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 11

Page 12: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 12

Page 13: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 13

Page 14: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 14

Page 15: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

1..Megakolon

2..Paralitik ileus: hipopotasemi,hipoproteinemi,

hiponatremi,biliyer ve renal kolik

3..Peritonit,A.pankreatit,apandisit

4..Retroperitoneal hematom,vertebra frak.,spinal

kort trav.,toraks trav.

5..Spastik nedenler;porfiria,ağır metal,ganglion bl.

6..Vasküler nedenler:arteriel ve venöz tıkanmalar

7..üremi,diabetik koma,miksödem DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 15

Page 16: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

1..Karın içi patolojiler

2..Karın dışı patolojiler

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 16

Page 17: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

**Peritoneal irritasyon:travma,kimyasal,

enfeksiyon

**Vasküler:mezenterik arter yetersizliği,

venöz tromboz,mezenterik vaskülit,

barsak strangülasyonu

**Ekstraperitoneal iritasyon:retroperitoneal

hematom,kırık,akut ürolojik hastalıklar

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 17

Page 18: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

**Torasik:pnomoni,İnferior MI

**Sistemik elektrolit dengesizliği,sepsis,üremi

metabolik hastalıklar

**İlaca bağlı:antikolinerjikler,antihistaminikler,

opiatlar

**İdiyopatik

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 18

Page 19: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

1.Barsak lumeninin tıkanması

2.Tıkanma proksimalinde distansiyon

*ağızdan yutulan hava,putrefaksiyon

*lümen içine sıvı sekestrasyonu

3.Distansiyon artması

*önce venöz dolaşımın bozulması

4.Mukazal incelme,iskemi

*bakteri ve toksik maddelerin dolaşıma geçmesi

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 19

Page 20: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

1.Barsak duvarında ödem

2.Barsak lumenine sekestrasyon

3.Kusma ve nazogastrik dekompresyon

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 20

Page 21: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

*Hasta kusmaya başlamışsa ortalama 2 L hücre

dışı sıvı kaydı vardır

*İlerlemiş dehidratasyon+kusma 4 L

*Hipovolemik şok meydana gelmişse 6 L

*Kaybedilen sıvının elektrolit kapsamı hücre dışı

sıvı gibi isede K düzeyi biraz fazladır.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 21

Page 22: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

Pilor bölgesinde:asit ve potasyumdan zengin

mide suyu kaybı....Metabolik alkaloz.

Daha distalde:barsak içeriği alkolotik..Meta

bolik asidoz,hemokonsantrasyon,oligüri.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 22

Page 23: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

*karın ağrısı

*gaz-gaita çıkarılmaması

*abdominal distansiyon

-kusma,diare

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 23

Page 24: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

Kolik vasıflı,yüksek seviyelerde 1-2 dk.aralıklı,

aşağı seviyede 5-6 dakika aralıklarla gelir.Meka-

nik İB tıkanıklığında gelip geçici kramp şeklinde

ve orta abdomende tanımlanır.Kolik ağrı sırasında

palpasyonda kuvvetli kas kontraksiyonu hissedilir.

Karnın bir bölgesinde lokalize ağrı,duyarlılık ve

kas kontraksiyonu strangülasyonlu obstrüksiyonu

düşündürür.Tıkanma sırasında refleks kusma olur. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 24

Page 25: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

Koyu rekte ve kıvamda olmasına rağmen hiçbir

zaman fekaloid değildir.Kolon tıkanmalarında

refleks kusma nadir görülür.Kolon tıkanmalarında

iki ucu kapalı tıkanıklık ileo-çekal valvin genelde

iyi çalışması sonucu gelişir.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 25

Page 26: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

“Çapı en fazla olan alanda en fazla basınç gelişir.”

Kolon tıkanmalarında ağrı bu nedenle çekum

lokalizasyonunda oluşur.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 26

Page 27: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

Yüksek seviyede jejunal segment tıkanıklığında

mekanik engeli geçmek istercesine stimüle edilmiş

barsak peristaltizmi patlayıcı şekilde kolonik kap-

samın dışarı atıldığı diareye neden olur.Subileusta

da aynı olay gözlenir.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 27

Page 28: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

Tıkanıklık ne kadar proksimalde ise o kadar az

görülür.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 28

Page 29: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

*Genel görünümü kıvranan, terli,ateş, kliniğin

şidetine

göre dehidratasyon bulguları;

taşikardik,hipotansif..

*Distansiyon

*Eski operasyon skarları,fıtık orifisleri

*Barsak sesleri hipoaktif,palpasyonda hassasiyet

İrritasyonbulguları,RT boş yada kanlı olabilir.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 29

Page 30: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

*Hipopotasemi,hipokloremi,hiponatremi,artmış

BUN/ kreatinin

*metabolik asidoz,alkaloz

*lökositoz;belirginse strangülasyon,perforasyon

*Amilaz;iskeminin artması,basınca bağlı

pankreastan kana regürjitasyon.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 30

Page 31: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

*Ayakta AC:Diyafragma altı serbest hava

*Ayakta DBG veya Solyan üzerine yatmış Dekubu-

tis grafisi:İB>3cm,KB>6cm olması distansiyon.

*Baryum sülfatlı lavman ile floroskopik grafi;di-

vertikülit ve apandisit süphesi varsa yapılamaz.

İV,oral kontrastlı BT..

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 31

Page 32: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

Normalde erişkinlerde mide fundusunda seviye

yapan hava odası görülür.Barsakların sabit oldu-

ğu rectum,sağ ve sol fleksurada,bazı kişilerde çe-

kum bölgesinde gaz bulunur.Ancak seviye yap-

maz.Gastroenterit,şiddetli konstipasyon,absorb-

siyonu bozan sprue,konuşurken fazla hava yutan

kişilerde fazla gazlı görünüm vardır.Barsak dis-

tandü olunca İB da plikalar,KB da haustralar

gözlenir.Tıkanıklık hemen altında genişleme

hemen kesilir. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 32

Page 33: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

belirtiler basit mekanik strangülasyonlu adinamik

barsaklarda gaz

büyük,yay şeklinde

merdiven gibi dizilmiş

barsaklar

çok az distansiyon

sıklıkla tek bir segmente

sıkışmış gaz

bütün barsaklarda

duran çok miktarda

gaz birikimi

kolonda gaznormalden az

miktardanormalden az miktarda

artmıştır kolonun

çeşitli bölgelerine

dağılmıştır

barsaklarda hava/sıvı

düzeyiher zaman var varsa küçük ve lokalizedir

karnın her yerinde ve

çok miktardadır

palpabl kitle yokturdüzgün yuvarlakça kenarlı

C harfi şeklindediryoktur

peritonda eksuda yokturvar.genel olarak görüntü

sislidir

peritonitle birlikte ise

vardır.aksi halde

yoktur

diyafragma durumuyükselmiştir fakat

hareket serbestirhareketler azalmıştır

yükselmiştir

hareketler azalmıştır

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 33

Page 34: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 34

Page 35: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

1..Sıvı kaybının yerine konması;LR

2..Dekompresyon;

*115-125 cm uzunluğunda NG tüp 55cm yuttur.

*325-350cm Miller-Abbott,Dennis ve Canter

70cm yuttur sağ yan yatır.2.balondan 4-5 ml

civa.Duedonumda ise 10-15 dk.ara ile 5-10cm

yuttur.

3..ampisilin+sulbaktam 3gr/

6st,tazobaktam+piperasilin 3.375gr/ 6st

4..Nedene yönelik tedavi adinamik ileusta

5..Cerrahi;Çekum çap>10-12 cm +ilerleyici barsak

iskemi bulguları acil cerrahi endikasyondur. DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 35

Page 36: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

1.Eksplorasyonda tıkanıklık yeri kolay bulunur.

2.Distansiyona bağlı perforasyon önlenir.

3.Barsak kan dolaşımını düzeltir.

4.Toksik kapsam dışarı emilmiş olur.

5.Ameliyat sonunda barsaklar karına kolay yerleşir.

6.gerilme azaldığı için peristaltizm çabuk döner.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 36

Page 37: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

KKY,Miksödem,KBY gibi kronik hastalığı olan

yaşlılarda görülen mekanik barsak obstruksiyonu

kliniğini veren yalancı kolon tıkanıklığıdır.

Kolonik pseudo obstruksiyon olarakta adlandırılır.

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 37

Page 38: Barsak tıkanıklığı(fazlası için )

DR.ŞENOL ARDIÇ - KEAH ACİL TIP - 10.5.2011 38