11

BAØI 10

CHUÛ NGHÓA TÖ BAÛN

22/23/23

33/23/23

I. CHUÛ NGHÓA TÖ BAÛN TÖÏ DO CAÏNH

TRANH

44/23/23

1. Saûn xuaát haøng hoùa vaø söï ra ñôøi cuûa chuû nghóa tö baûn: a. Saûn xuaát haøng hoùa vaø söï ra ñôøi cuûa noù Saûn xuaát haøng hoùa laø moät kieåu toå chöùc kinh teá maø ôû ñoù saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát ra ñeå baùn treân thò tröôøng. Saûn xuaát haøng hoùa ra ñôøi döïa treân hai ñieàu kieän: + Coù söï phaân coâng lao ñoäng xaõ hoäi. + Coù cheá ñoä tö höõu hoaëc caùc hình thöùc sôû höõu khaùc nhau veà tö lieäu saûn xuaát.

55/23/23

b. Haøng hoùa vaø caùc thuoäc tính cuûa haøng hoùa Haøng hoùa laø saûn phaåm cuûa lao ñoäng coù theå thoûa maõn nhu caàu cuûa con ngöôøi thoâng qua trao ñoåi, mua baùn. Haøng hoùa coù hai thuoäc tính: Giaù trò söû duïng vaø giaù trò.

66/23/23

HÀNG HÓA

77/23/23

2. Baûn chaát cuûa CNTB: a. Söï chuyeån hoùa tieàn teä thaønh tö baûn: Tieàn teä chæ chuyeån hoùa thaønh tö baûn khi noù vaän ñoäng theo coâng thöùc:

T – H - T’.

T H T’

88/23/23

Söùc lao ñoäng chæ trôû thaønh haøng hoùa khi coù hai ñieàu kieän : Ngöôøi coù söùc lao ñoäng ñöôïc töï do thaân theå coù quyeàn ñem baùn söùc lao ñoäng nhö moät haøng hoùa . Hoï khoâng coù tö lieäu saûn xuaát vaø cuûa caûi khaùc . Muoán soáng , hoï phaûi baùn söùc lao ñoäng cuûa mình cho keû khaùc töùc laø ñi laøm thueâ. Haøng hoùa söùc lao ñoäng cuõng coù hai thuoäc tính laø giaù trò vaø giaù trò söû duïng .

99/23/23

b. Quaù trình saûn xuaát TBCN: Là SX “m”- Giaù trò thaëng dö laø soá tieàn haøng hoaù do ngöôøi lao ñoäng laøm thueâ taïo ra nhöng khoâng ñöôïc nhaø tö baûn traû coâng cho ngöôøi lao ñoäng -Coù nhieàu hình thöùc bieän phaùp saûn xuaát “m”: Giaù trò thaëng dö tuyeät ñoái vaø giaù trò thaëng dö töông ñoái -Nhö vaäy, Saûn xuaát “m” laø quy luaät kinh teá cô baûn cuûa CNTB . Trong quaù trình phaùt trieån cuûa CNTB, nhöõng phöông phaùp, hình thöùc boùc loät coù theå thay ñoåi nhöng baûn chaát vaø noäi dung boùc loät khoâng heà thay ñoåi.

1010/23/23

3 . Quaù trình löu thoâng tö baûn, söï phaân chia giaù trò thạêng dö trong xaõ hoäi tö baûn a. Tuaàn hoøan vaø chu chuyeån tö baûn: - Tuaàn hoøan cuûa tö baûn laø söï vaän ñoäng cuûa tö baûn traûi qua ba giai ñoïan. Theo coâng thöùc: TLSXT- H SLÑ - Chu chuyeån tö baûn laø tuaàn hoøan cuûa tö baûn ñöôïc laëp ñi laëp laïi moät caùch coù ñònh kyø

… SX … H’ – T’

1111/23/23

4. Ñaëc ñieåm cô baûn cuûa CNTB töï do caïnh tranhCNTB töï do caïnh tranh coù caùc ñaëc ñieåm cô baûn sau: - Toøan boïâ caùc hoïat ñoäng kinh teá vaän haønh theo cô cheá thò tröôøng, caùc xí nghieäp coù quy moâ nhoû, kyõ thuaät chöa cao. - Giöõa caùc nhaø tö baûn trong moät ngaønh vaø giöõa caùc ngaønh dieãn ra söï caïnh tranh gay gaét, quyeát lieät. Caïnh tranh giöõ vai troø thoáng trò trong neàn kinh teá. - Quy luaät kinh teá cô baûn cuûa CNTB laø quy luaät giaù trò thaëng dö.

1212/23/23

II. CNTB ÑOÄC QUYEÀN

1313/23/23

1. Nhöõng ñaëc ñieåm kinh teá cô baûn cuûa CNTB ñoäc quyeàn- Taäp trung saûn xuaát vaø söï ra ñôøi caùc toå chöùc ñoäc quyeàn- Söï hình thaønh tö baûn taøi chính- Xuaát khaåu tö baûn- Söï phaân chia thò tröôøng theá giôùi giöõa caùc toå chöùc ñoäc quyeàn.- Söï phaân chia laõnh thoå theá giôùi giöõa caùc cöôøng quoác ñeá quoác

1414/23/23

2 . CNTB ñoäc quyeàn nhaø nöôùc Laø böôùc phaùt trieån cao cuûa CNÑQ, Laø söï keát hôïp giöõa toå chöùc ñoäc quyeàn vaø boä maùy nhaø nöôùc thaønh moät cô caáu thoáng nhaát … ñeå duy trì quan heä saûn xuaát TBCN

1515/23/23

a. nguyeân nhaân hình thaønh CNTB ñoäc quyeàn nhaø nöôùc - Do söï xaõ hoäi hoaù cao ñoä cuûa LLSX keát hôïp vôùi tích tuï, taäp trung tö baûn - Do söï taùc ñoäng cuûa caùch maïng KHKT taïo söï bieán ñoåi cô caáu kinh teá - Maâu thuaãn cuûa CNÑQ buoäc nhaø nöôùc phaûi can thieäp vaøo neàn kinh teá .

1616/23/23

b. Hình thöùc bieåu hieän CNTB ñoäc quyeàn nhaø nöôùc : + Phaùt trieån hình thöùc tö höõu nhaø nöôùc + Can thieäp tröïc tieáp vaøo kinh teá

1717/23/23

c. Caùc coâng cuï vaø chính saùch ñieàu tieát + Söû duïng chính saùch vaø chöông trình hoùa neàn kinh teá + Söû duïng taøi chính nhaø nöôùc ñeå phaân phoái laïi thu nhaäp quoác daân, ñaàu tö vaøo nhöõng lónh vöïc caàn thieát + Söû duïng heä thoáng tieàn teä - tín duïng nhö moät coâng cuï ñaéc löïc cho vieäc ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá... + Söû duïng heä thoáng luaät phaùp vaø boä maùy nhaø nöôùc ñeå ñieàu tieát neàn kinh teá nhaèm baûo veä lôïi ích cho caùc toå chöùc ñoäc quyeàn .

1818/23/23

III - VAI TROØ LÒCH SÖÛ CUÛA CHUÛ NGHÓA TÖ

BAÛN

1919/23/23

1. CNTB ñaõ taïo ra nhöõng nhaân toá môùi thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá - Thöïc hieän xaõ hoäi hoaù saûn xuaát - Phaùt trieån LLSX, vaø taêng naêng suaát lao ñoäng xaõ hoäi . - Chuyeån saûn xuaát nhoû thaønh saûn xuaát lôùn hieän ñaïi.

2020/23/23

2 . Haäu quaû cuûa CNTB - Laø thuû phaïm gaây ra haøng traêm cuoäc chieán tranh cöôùp boùc caùc daân toäc treân theá giôùi

Phan Thị Kim Phúc bị bom napanl Tướng nguyễn Ngọc Loan bắn Nguyễn Tất Đạt 1968

2121/23/23

- Laø thuû phaïm chính laøm huyû hoaïi moâi tröôøng sinh soáng cuûa con

ngöôøi

2222/23/23

- Laø thuû phaïm cuûa söï ngheøo khoå cuûa loaøi ngöôøi vaø nhöõng beänh hoaïn cuûa chính caùc nöôùc tö baûn

Khủng hoảng lương thực tại Châu Phi

Tệ nạn xã hội

2323/23/23

3 . CNTB Taïo tieàn ñeà vaät chaát ñaày ñuû vaø tieàn ñeà xaõ hoäi chín muoài cho söï ra ñôøi cuûa xaõ hoäi môùi. - Tạo ra LLSX ñoà soä, cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cao, hieän ñaïi, neàn saûn xuaát ñöôïc XH hoaù cao ñoä - Laøm cho maâu thuaãn cuûa CNTB gay gaét, quyeát lieät…