Banka tregtare
Transcript of Banka tregtare
BANKABANKA TREGTARETREGTARE
Kuptimi i BankKuptimi i Bankës Tregtareës Tregtare
NNë këndvështrimin ekonomik:ë këndvështrimin ekonomik:Banka tregtare Banka tregtare është një është një institucion financiar që pranon institucion financiar që pranon depozita nga individët, personat depozita nga individët, personat fizik e juridik dhe që u jep kredi fizik e juridik dhe që u jep kredi individëve, personave fizikë e individëve, personave fizikë e juridikjuridik
Kuptimi i BankKuptimi i Bankës Tregtareës Tregtare
NNëë k këndvështrimin juridik:ëndvështrimin juridik:Banka tregtare Banka tregtare është person juridik është person juridik që kryen veprimtari bankareqë kryen veprimtari bankare
Ligji Nr.9662,dt. 18.12.2006,“PLigji Nr.9662,dt. 18.12.2006,“Për bankat në ër bankat në RSH”RSH”
“ “Veprimtaria bankare” eshte pranimi i Veprimtaria bankare” eshte pranimi i depozitave monetare ose i fondeve te depozitave monetare ose i fondeve te tjera te ripagueshme nga publiku dhe tjera te ripagueshme nga publiku dhe perdorimi i tyre per dhenie kredie perdorimi i tyre per dhenie kredie vendosje ne emer dhe per llogari te vet, si vendosje ne emer dhe per llogari te vet, si dhe emetimi i mjeteve te pageses ne dhe emetimi i mjeteve te pageses ne formen e parase elektronikeformen e parase elektronike
Klasifikimi i Bankave tregtareKlasifikimi i Bankave tregtare
Sipas shumSipas shumëllojshmërisë se ëllojshmërisë se shërbimeve të ofruara:shërbimeve të ofruara:a) Banka universale tregtarea) Banka universale tregtareb) Banka tb) Banka të specializuaraë specializuara
Sipas organizimit:Sipas organizimit:a) Banka pa dega) Banka pa degëë (unike) (unike)b) Banka me degb) Banka me degëëc) Shoqc) Shoqëri tregtare holldinguëri tregtare holldingu
Klasifikimi i Bankave tregtareKlasifikimi i Bankave tregtare
Sipas pronSipas pronësisë së kapitalitësisë së kapitalit::a)Banka me kapital privata)Banka me kapital privatb) Banka me kapital shteterorb) Banka me kapital shteterorc) Banka me kapital tc) Banka me kapital të përbashkëtë përbashkët
Sipas formSipas formës juridike të organizimitës juridike të organizimita) Banka si shoqa) Banka si shoqëri anonime (sh.a)ëri anonime (sh.a)b) Banka Kooperativb) Banka Kooperativëë
Klasifikimi i Bankave tregtareKlasifikimi i Bankave tregtare
Sipas shtrirjes gjeografike:Sipas shtrirjes gjeografike:a) Banka lokalea) Banka lokaleb) Banka kombb) Banka kombëtareëtarec) Banka ndc) Banka ndërkombëtareërkombëtare
Asambleja e aksionerëve
Këshilli i drejtuesve
Dretori i përgjithëshem
Drejtoria e kreditit
Sherbimii i kreditit
Shërbimii i lisingut
Analiza dhe administrimi i
kreditt.
Krediti për pasuri të
paluajtshme.
Drejtoria e financës
Shërbimi i depozitave
Investimet
Financa dhe kontrolli i
brëndshëm.
Shërbimi i marketingut dhe i
planifikimit.
Drejtoria e operacioneve
Shërbimi i arkësShërbimi i
mbajtjes së kontabilitetitShërbimi i klientelësShërbimi i
informacionit.Shërbimi i
drejtimit të parave të gatshme.Shërbimi i personelit
Drejtoria e besimit
Shërbimi i sendeve
personale.Shërbimi i mjeteve të biznesit.
Shërbimi i operacioneve të
besimit.Shërbimi i
marketingut.
Objektivat e Bankave tregtareObjektivat e Bankave tregtare
1.1. Maksimizimi i vlerMaksimizimi i vlerës së aksioneve ës së aksioneve në treg.në treg.
2.2. Zgjerimi i veprimtarise sZgjerimi i veprimtarise së sajë saj3.3. Rritja e shRritja e shëërbimeve prbimeve për klientëtër klientët4.4. Rritja dhe ndarja e tregutRritja dhe ndarja e tregut5.5. TTë jetë segment i tregut të hapurë jetë segment i tregut të hapur
PRODUKTET BANKAREPRODUKTET BANKARE
1. DEPOZITAT1. DEPOZITAT
2. KREDITE2. KREDITE
3. PAGESAT3. PAGESAT
4. INVESTIMET NE LETRA ME VLERE4. INVESTIMET NE LETRA ME VLERE
DEPOZITATDEPOZITAT
Kuptimi ekonomikKuptimi ekonomikDepozitat bankare janDepozitat bankare janë veprime të ë veprime të grumbullimit të fondeve drejtëpërdrejt grumbullimit të fondeve drejtëpërdrejt nga klientëtnga klientët
Kuptimi juridikKuptimi juridikDepozita bankare Depozita bankare është vendosja e një është vendosja e një shume monetare në bankë e cila fiton shume monetare në bankë e cila fiton pronësinë dhe është e detyruar për pronësinë dhe është e detyruar për kthimin e tyre depozituesve në të kthimin e tyre depozituesve në të njëjtën monedhënjëjtën monedhë
Klasifikimi i depozitaveKlasifikimi i depozitave
Sipas tipit tSipas tipit të klientit depozituesë klientit depozitues
a) depozita personalea) depozita personale
b) depozita tb) depozita të pëbashkët të ë pëbashkët të individëveindividëve
c)depozita tc)depozita të shoqërive tregtareë shoqërive tregtare
Klasifikimi i depozitaveKlasifikimi i depozitave
Sipas karakteristikave tSipas karakteristikave të depozitaveë depozitave
a) Teprica na) Teprica në llogari rrjedhëse dhe ë llogari rrjedhëse dhe depozita pa afatdepozita pa afat
b) Depozita kursimib) Depozita kursimi
c) Depozita me afatc) Depozita me afat
Veprimtaria e KREDITITVeprimtaria e KREDITIT
Kredia pKredia përfaqëson akordimin e ërfaqëson akordimin e fondeve monetare nga ana e fondeve monetare nga ana e bankave tregtare, për personat fizik, bankave tregtare, për personat fizik, juridik dhe individë per realizimin e juridik dhe individë per realizimin e investimeve,shpenzimeve apo investimeve,shpenzimeve apo konsumin, me kusht shlyerjen e konsumin, me kusht shlyerjen e shumës së detyrimit brënda një afat shumës së detyrimit brënda një afat të caktuar dhe pagimit të një interesi të caktuar dhe pagimit të një interesi të dhënëtë dhënë
Klasifikimi i krediveKlasifikimi i kredive
1. Sipas q1. Sipas qëllimit për të cilin përdoren:ëllimit për të cilin përdoren:a) kredi pa) kredi për prodhim/shërbimër prodhim/shërbimb) kredi pb) kredi për konsumër konsumc) kredi pc) kredi për investimeër investime
2. Sipas afatit t2. Sipas afatit të maturimitë maturimita) kredi afat shkurta) kredi afat shkurtër (deri në 1 vit)ër (deri në 1 vit)b) kredi afat mesme ( 1 deri 3 vjet)b) kredi afat mesme ( 1 deri 3 vjet)c) kredi afat gjatc) kredi afat gjatë ( mbi 3 vjetë ( mbi 3 vjet
Klasifikimi i krediveKlasifikimi i kredive
3. Sipas deg3. Sipas degëve për të cilën jepet:ëve për të cilën jepet:a) a) kredi për industrinëkredi për industrinëb) kredi pb) kredi për tregtinë/shërbimetër tregtinë/shërbimetc) kredi pc) kredi për bujqësinëër bujqësinëd) kredi pd) kredi për ekonomitë familjare ër ekonomitë familjare (kredi konsumi)(kredi konsumi)
MarrMarrëveshja e kredisë / huasëëveshja e kredisë / huasë
MarrMarrëveshja e kredisë ështe një ëveshja e kredisë ështe një kontratë ndëmjet huadhënësit kontratë ndëmjet huadhënësit (bnkës tregtare) dhe huamarrësit për (bnkës tregtare) dhe huamarrësit për huadhënie sipas kushteve dhe huadhënie sipas kushteve dhe afateve të pranuara prej tyreafateve të pranuara prej tyre
MarrMarrëveshja e kredisë përmban: ëveshja e kredisë përmban: llojin e kredisë, njësinë monetare, llojin e kredisë, njësinë monetare, kushtet e akordimit, afatet, qëllimin, kushtet e akordimit, afatet, qëllimin, të drejtat dhe detyrimet e palëve, të drejtat dhe detyrimet e palëve, llojet e garancive, etj llojet e garancive, etj
Tipet e marrTipet e marrëveshjeve të kredisëëveshjeve të kredisë
1. Linja e kreditit1. Linja e kreditit
2. Huaja me afat2. Huaja me afat
3. Kredia rrotulluese3. Kredia rrotulluese
A. HuatA. Huatë ë e Konsumite Konsumit
1. Hua me fund t1. Hua me fund të mbyllurë mbyllur
Bën pagesën
TregtariBanka
Konsumatori
Blen mallin (makinë)
Miraton huanëMarrëveshje finacimi
Dërgon aplikimin për hua
Shet huatë
A. HuatA. Huatë ë e Konsumite Konsumit
Konsumatorët Tregtari
Banka Prodhuesi
Shet veturat
Porositveturat
Dërgon veturat
Fatura për veturat e nisura
Shlyen bankën(interes+kryegjë)
I hap linjën e kreditit tregtarit
A. HuatA. Huatë ë e Konsumite Konsumit
2. Hua konsumi me fund t2. Hua konsumi me fund të hapurë hapur kartat e kreditit; kartat e kreditit; (VISA CARD, Master CARD (VISA CARD, Master CARD
etj,)etj,)
B. HuatB. Huatë për investimeë për investimeC. HuatC. Huatë për pasuri të ë për pasuri të
patundshmepatundshmeD. Hua tD. Hua të tjeraë tjera
Procesi i marrjes sProcesi i marrjes së kredisëë kredisë
Analiza e kredisAnaliza e kredisë është metoda ë është metoda kryesore e kufizimit të riskut të kryesore e kufizimit të riskut të kredisë për bankën dhe synonkredisë për bankën dhe synon::aa. T. Të parashikojë burimet monetare të ë parashikojë burimet monetare të
ardhëshme të huamarrësitardhëshme të huamarrësitbb. T. Të hetojë veprimtarinë ekonomike të ë hetojë veprimtarinë ekonomike të
huamarrësit potencialhuamarrësit potencialcc. T. Të verifikojë saktësinë e informacionit ë verifikojë saktësinë e informacionit
të ofruar nga huammarrësi potencialtë ofruar nga huammarrësi potencial
ANALIZA E KREDITITANALIZA E KREDITIT
Etapa IEtapa I: Puna p: Puna pëërgatitorergatitore1. K1. Kërkesa për kredi dhe intervistimi ërkesa për kredi dhe intervistimi
i klientiti klientit2. Hetimet e bank2. Hetimet e bankëëss3. Shqyrtimi i q3. Shqyrtimi i qëllimit, kohëzgjatjes ëllimit, kohëzgjatjes
dhe formës së përdorimit të dhe formës së përdorimit të kredisëkredisë
ANALIZA E KREDITITANALIZA E KREDITIT
Etapa IIEtapa II: Analiza financiare e : Analiza financiare e kredikkredikërkuesitërkuesit1. Analiza dhe interpretimi i bilancit 1. Analiza dhe interpretimi i bilancit
ttë kredikërkuesitë kredikërkuesit2. Analiza e faktor2. Analiza e faktorëve të kredititëve të kreditit3. Vler3. Vlerësimi i dhe marrja e vendimitësimi i dhe marrja e vendimit
Analiza dhe interpretimi i bilancit Analiza dhe interpretimi i bilancit ttë kredikërkuesitë kredikërkuesit
A. Gjendja pasuroreA. Gjendja pasurore Aktivet:Aktivet: a. Aktive shuma. Aktive shumë likuideë likuide
b. Aktive mb. Aktive më pak likuideë pak likuidec. Aktive me likuiditet tc. Aktive me likuiditet të ulëtë ulëtd. Aktive td. Aktive të qendrueshmeë qendrueshme
Pasivet:Pasivet: a. Pasive me afat shlyerje ta. Pasive me afat shlyerje të ë shkurtër shkurtër
b. Pasive me afat shlyerje tb. Pasive me afat shlyerje të ë shkurtër shkurtër
c. Kapitali i vetc. Kapitali i vet
Analiza dhe interpretimi i bilancit Analiza dhe interpretimi i bilancit ttë kredikërkuesitë kredikërkuesit
B. Llogaria ekonomikeB. Llogaria ekonomike(=)(=) Të ardhurat nga shitjaTë ardhurat nga shitja(-)(-) Koston e shitjeveKoston e shitjeve(=)(=) Marzhi brutoMarzhi bruto(-)(-) Shpenzimet tregtareShpenzimet tregtare(-)(-) Shpenzimet e administrimitShpenzimet e administrimit(=)(=) E ardhura nga veprimtaria kryesoreE ardhura nga veprimtaria kryesore(+)(+) E ardhura nga veprimtaria ndihmësE ardhura nga veprimtaria ndihmës(-)(-) Shpenzimet nga veprimtaria ndihmësShpenzimet nga veprimtaria ndihmës(=)(=) Fitimi para tatimit Fitimi para tatimit (-)(-) TatimetTatimet(=)(=) Fitimi neto i ushtrimit Fitimi neto i ushtrimit
Analiza dhe interpretimi i bilancit Analiza dhe interpretimi i bilancit ttë kredikërkuesitë kredikërkuesit
C. Pasqyra e flukseve monetareC. Pasqyra e flukseve monetareELEMENTETELEMENTET Fluksi( +/ −)Fluksi( +/ −)
Arkëtime nga klientëtArkëtime nga klientët ( + )( + )Interesa të arkëtuaraInteresa të arkëtuara ( + )( + )Pagesa për furnitorëtPagesa për furnitorët ( - )( - )Pagesa për punonjësitPagesa për punonjësit ( - )( - )Pagesa për shpenzime të ndryshmePagesa për shpenzime të ndryshme ( - )( - )Interesa të paguaraInteresa të paguara ( - )( - )Tatime e taksa të paguaraTatime e taksa të paguara ( - )( - )Blerje makinerie, pajisje, ndërtesaBlerje makinerie, pajisje, ndërtesa ( - )( - )Shitje makineri e pajisje, ndërtesaShitje makineri e pajisje, ndërtesa ( + )( + )Dividente të paguaraDividente të paguara ( - ) ( - ) Rrjedhjet neto të parasëRrjedhjet neto të parasë ( = )( = )
Analiza e faktorAnaliza e faktorëve të kredisëëve të kredisë
KKarakteri i huamarrarakteri i huamarrëësitsit KKapaciteti i huamarrapaciteti i huamarrëësitsit KKapitali i huamarrapitali i huamarrëësitsit KKollaterali i huamarrollaterali i huamarrësitësit KKushtet e huasushtet e huasëë
KolateraliKolaterali
Kolaterali apo garancia e kredise Kolaterali apo garancia e kredise është një e drejtë reale mbi është një e drejtë reale mbi pasuritë e paluajtshme ose pasuritë pasuritë e paluajtshme ose pasuritë e luajtshme që pakëson efektet e luajtshme që pakëson efektet negative të moskthimit të kredivenegative të moskthimit të kredive
A. Garanci realeA. Garanci reale HipotekaHipoteka PenguPengu DorDorëëzaniazania
SHERBIMI I PAGESAVESHERBIMI I PAGESAVE
Sistemi i pagesave perfshin teresine e Sistemi i pagesave perfshin teresine e marredhenieve qe lindin per marredhenieve qe lindin per
shlyerjen e detyrimeve monetare shlyerjen e detyrimeve monetare ndermjet/mes njesive ekonomikendermjet/mes njesive ekonomike
Format e pagesave ne funksion te Format e pagesave ne funksion te instrumenteve te perdorura jane:instrumenteve te perdorura jane:
3.3. Pagesa me para ne dore (CASH)Pagesa me para ne dore (CASH)4.4. Pagesa me kalim ne llogariPagesa me kalim ne llogari
Banka Qëndrore
Bankat Bankat
Klientë Klientë
Perdorimi i parave në
dorë
Shlyerje nëpërmjet bankave
Shlyerje me para në dore.
Veprimtaria e investimeveVeprimtaria e investimeve
Objektivat e portofolit te Objektivat e portofolit te investimeveinvestimeve
2.2. Ruajtja apo mbrojtja e kapitalitRuajtja apo mbrojtja e kapitalit3.3. LikujditetiLikujditeti4.4. RendimentiRendimenti5.5. Diversifikimi i riskut te krediseDiversifikimi i riskut te kredise6.6. Plotesimi i kerkaseve per pengPlotesimi i kerkaseve per peng
Veprimtaria e investimeveVeprimtaria e investimeve
Investimet ne letra me vlere te Investimet ne letra me vlere te patatueshmepatatueshme
Investimet ne letra me vlere te Investimet ne letra me vlere te tatueshmetatueshme
Krahasimi i rendimenteve jepet:Krahasimi i rendimenteve jepet: ( )R R nm t= −1
A) Borxh nga emetimi i letrave me vlerëF) Llogari të tjera në banka
III. TRANSAKSIONE NE LETRA ME VLERE
D) Hua institucioneve financiare
C) Detyrime për llog. rrjedhëse dhe depozitat
3. Llogari rrjedhëse dhe depozita në banka
3. Huamarrje të tjera2. Bono Thesari
2. Huamarrjet nga bankat1. Instrumente të borxhit qeveritar
1. Huamarrjet nga Banka QëndroreC). Aktive të tjera likuide
B) Huamarrjet3. Llogari depozite
A) Llogari rrjedhëse2. Rezervat e detyrueshme
II.VEPRIME ME KLIENTELËN1. Llogari rrjedhëse në BQ
D).Llogari të tjera me bankat.B) Depozitat në Bankën Qëndrore
C) Huamarrje nga bankat2. Arka në monedhë të huaj.
B) Depozita të bankave1. Arka në monedhë kombëtare.
A) Llogaritë rrjedhëse të bankaveA) Arka
I. TRANSAKSIONET NDERBANKAREI. VEPRIMET E THESARIT
PASAVIAKTIVI
1. Kapitali i paguar2. Hua dhënë qeverisë
A) Kapitali i aksionerveF) Hua të humbura
V.BURIME TE PERHERSHMED) Hua të dyshimta
3. Të tjeraC) Hua nënstandart
2. Taksa të papaguaraB) Hua në ndjekje
1. Kreditore të ndryshëmA)Hua standarde
IV. DETYRIME TE TJERA1. Hua dhënë klientve
B) Marrëveshjet e riblerjesII. VEPRIME ME KLIENTELEN
SHUMASHUMA
B) Mjete të patrupëzuara
A) Mjete të trupëzuara
V. MJETE TE QENDRUESHME
2. Fondet rezervë statutoreA) Debitorë të ndryshëm dhe inventari
1. Fondet rezervë për humbjet e mundshme (provigjionet)
IV. MJETE TE TJERA
B) Fondet rezerve specifikeC) Marrëveshjet e riblerjes
4.Fitim i vitit ushtrimorB) Letra me vlere me të ardhura të ndryshueshme
3.Fitimi i pashpërndarA) Letra me vlerë me të ardhura fikse
2.RezervatIII. TRANSAKSIONE ME LETRA ME VLERE
•Shpenzime të tjera
•Shpenzime pajisjeje dhe materiale
•Shpenzimet për personelin
SHPENZIME JO PER INTERESAII
•Interesa të tjera
•Interesa për depozitat
SHPENZIMET PËR INTERESAI
SHPENZIMET E USHTRIMIT
SHUMA E TË ARDHURAVE NGA USHTRIMII+II=A
•Të ardhura të tjera
•Të ardhurat nga shërbimi i llogarive
TE ARDHURA JO NGA INTERESATII
•Interesa të tjera
•Interesa nga letrat me vlerë
•Interesa nga huatë
TE ARDHURAT NGA INTERESATI
TE ARDHURAT E USHTRIMIT
FITIM/HUMBJE NETO PAS TAKSESE-F=R
TAKSAT MBI TE ARDHURATF
FITIM/HUMBJE NETO PARA TAKSESC±D=E
REZULTATI NETO I VEPRIMTARIVE NDIHMESE
D
REZULTATI NETO USHTRIMORA-B=C
SHUMA E SHPENZIMEVE TE USHTRIMITI+II+III=B
SHPENZIME PËR FONDET REZERVËIII
Treguesit e frytshmeriseTreguesit e frytshmerise
mesatareAktivet
taksëspas netoardhurat TëROA =
mesatar Kapitali
taksavepas netoardhurat TëROE =
Interesi Marxhinal NetoInteresi Marxhinal Neto
mesatareAktivet
interesatpër shpenzimetinteresat ngaardhurat TëNIM
−=
FaleminderitFaleminderit