Ballina - Administrata Tatimore e Kosovës - Vendim...

7
REPlJBLlKA E KOSOVES - REPUBLIKA KOSOVA - REI'UBLIC OF KOSOVO QEVERIA E KOSOVES - VLADA KOSOVA - GOVERNMENT OF KOSOVO MINISTRIA E EKONOMISE DHE FINANCAVE -MINISTARSTVO ZA PRIVREDU I FINANSIJE - MINISTRY OF ECONOMY AND FINANCE ADMINISTRATA TATIMORE E KOSOVES - PORESKA ADMINISTRACIJA KOSOVA - TAXADMINISTRATIONOF KOSOVO Ne mbeshtetje te nenit 9 te Ligjit Nr. 2004/48 mbi Administraten Tatimore dhe Procedurat si i ndryshuar dhe plotesuar me Ligjin Nr. 03/L-071 per Ndryshimin dhe Plotesimin e Ligjit Nr. 2004/48 mbi Administraten Tatimore dhe Procedurat, si dhe duke vepruar me principet e Partneritetit-Kosovar-Evropian (duke perfshire Acquis Communautaire) te cilat kerkojne ne veyanti nga Legjislacionin shteteror i Kosoves te sillet ne linje me ate te Komunitetit , ne menyre qe te kontribuohet per privatizimin e Ndermarrjeve me Pronesi Publike (NPP), Drejtori i Pergjithshem i Administrates Tatimore te Kosoves Nxjerr: Vendim Shpjegues Publik Nr. 09 200;3 per: Zhvleresimin dhe demtimin e aseteve te Ndermarrjeve me Pronesi Publike (NPP) Duke pasur parasysh se : a) Sipas legjislacionit te Kosoves mbi Tatimin ne Fitim dhe ate mbi Tatimin ne te Ardhurat e Korporatave, zhvleresimi dhe amortizimi njihet si shpenzim i zbritshem vetem duke u bazuar ne koston historike dhe disa faktore te tjere siyjane riparimet dhe permiresimet; b) Eshte deshira per te shkuar perpara me privatizimin e NPP-ve dhe per te sqaruar situaten tatimore, ne veyanti zhvleresimin e aseteve te tyre per investitoret potencial; c) Problemi i zhvleresimit te NPP-ve brenda "kontekstit te pas luftes" shpesh duke munguar librat e kontabilitetit, shenimet dhe kostot historike, vlerat kontabel te mjeteve nuk kane qene ne dispozicion ose kane qene jo reale ne momentin e fillimit te mbajtjes se ketyre shenimeve dhe librave ne pajtueshmeri me principet e Standardeve Nderkombetare te Kontabilitetit (SNK) ; d) Zhvleresimi eshte e drejte fundamentale e zbritjes se shpenzimeve per tatimpaguesit, si rrjedhim Qeveria e Kosoves ka per obligim qe te punoje rregullat te cilat jane ne linje me praktikat nderkombetare, rregullat te cilat aplikohen nga legjislacioni i Bashkimit Evropian dhe ne veyanti bazat e reja te zhvleresueshme per asetet duhet te zhvleresohen pergjate jetes se mbetur te dobishmerise. e) Duhet te shtyhet perpara aplikimi i drejte i principeve nderkombetare te zhvleresimit tatimor, NPP-te duhet, pasi qe te kene zgjedhur problemin e percaktimit te bazes se drejte te zhvleresimit per asetet ekzistuese te zhvleresueshme ne piken fillestare, te vazhdojne zhvleresimin tatimor vetem ne bazen e re te definuar per zhvleresim per asetet e ndryshme ekzistuese dhe asetet e reja te pervetesuara pasi qe momenti i fillimit duhet te zhvleresohet ne baze te kostos historike dhe ne disa faktore te tjere si riparimet dhe permiresimet qe duhet te perfshihen ne kete baze sikur qe eshte definuar me Ligjet e Tatimit ne Fitim dhe Tatimit ne te Ardhurat ne Korporata te Kosoves; f) Te ardhurat e tatueshme lidhur me Tatimin ne te Ardhurat ne Korporata tani llogariten prej Fitimit apo Humbjes Neto nga Pasqyra Financiare (rreshti 10 i deklarates se Tatimit ne te Ardhurat ne Korporata), ku me pas Tatimpaguesi duhet te rregulloje per qellime tatimore ne deklaraten e tij per Tatim ne te Ardhurat ne Korporata Fitimin humbjen e tij neto qe raportohet ne rreshtin 10, te ardhurat dhe shpenzimet e tij ne menyre qe te arrijne ne te ardhurat e tij te tatueshme ose te humbja;

Transcript of Ballina - Administrata Tatimore e Kosovës - Vendim...

Page 1: Ballina - Administrata Tatimore e Kosovës - Vendim ...atk-ks.org/wp-content/uploads/2017/08/Shpjegim_Publik_05...Qeveria e Kosoves ka per obligim qe te punoje rregullat te cilat jane

REPlJBLlKA E KOSOVES -REPUBLIKA KOSOVA -REI'UBLIC OF KOSOVOQEVERIA E KOSOVES -VLADA KOSOVA -GOVERNMENT OF KOSOVO

MINISTRIA E EKONOMISE DHE FINANCAVE -MINISTARSTVO ZA PRIVREDU I FINANSIJE -MINISTRY OF ECONOMY AND FINANCEADMINISTRATA TATIMORE E KOSOVES -PORESKA ADMINISTRACIJA KOSOVA -TAXADMINISTRATIONOF KOSOVO

Ne mbeshtetje te nenit 9 te Ligjit Nr. 2004/48 mbi Administraten Tatimore dhe Procedurat si i ndryshuar dheplotesuar me Ligjin Nr. 03/L-071 per Ndryshimin dhe Plotesimin e Ligjit Nr. 2004/48 mbi AdministratenTatimore dhe Procedurat, si dhe duke vepruar me principet e Partneritetit-Kosovar-Evropian (duke perfshireAcquis Communautaire) te cilat kerkojne ne veyanti nga Legjislacionin shteteror i Kosoves te sillet ne linjeme ate te Komunitetit , ne menyre qe te kontribuohet per privatizimin e Ndermarrjeve me Pronesi Publike(NPP), Drejtori i Pergjithshem i Administrates Tatimore te Kosoves

Nxjerr:

Vendim Shpjegues Publik Nr. 09 200;3

per:

Zhvleresimin dhe demtimin e aseteve te Ndermarrjeve me Pronesi Publike (NPP)

Duke pasur parasysh se :

a) Sipas legjislacionit te Kosoves mbi Tatimin ne Fitim dhe ate mbi Tatimin ne te Ardhurat eKorporatave, zhvleresimi dhe amortizimi njihet si shpenzim i zbritshem vetem duke u bazuar nekoston historike dhe disa faktore te tjere siyjane riparimet dhe permiresimet;

b) Eshte deshira per te shkuar perpara me privatizimin e NPP-ve dhe per te sqaruar situatentatimore, ne veyanti zhvleresimin e aseteve te tyre per investitoret potencial;

c) Problemi i zhvleresimit te NPP-ve brenda "kontekstit te pas luftes" shpesh duke munguar librat ekontabilitetit, shenimet dhe kostot historike, vlerat kontabel te mjeteve nuk kane qene nedispozicion ose kane qene jo reale ne momentin e fillimit te mbajtjes se ketyre shenimeve dhelibrave ne pajtueshmeri me principet e Standardeve Nderkombetare te Kontabilitetit (SNK) ;

d) Zhvleresimi eshte e drejte fundamentale e zbritjes se shpenzimeve per tatimpaguesit, si rrjedhimQeveria e Kosoves ka per obligim qe te punoje rregullat te cilat jane ne linje me praktikatnderkombetare, rregullat te cilat aplikohen nga legjislacioni i Bashkimit Evropian dhe ne veyantibazat e reja te zhvleresueshme per asetet duhet te zhvleresohen pergjate jetes se mbetur tedobishmerise.

e) Duhet te shtyhet perpara aplikimi i drejte i principeve nderkombetare te zhvleresimit tatimor,NPP-te duhet, pasi qe te kene zgjedhur problemin e percaktimit te bazes se drejte te zhvleresimitper asetet ekzistuese te zhvleresueshme ne piken fillestare, te vazhdojne zhvleresimin tatimorvetem ne bazen e re te definuar per zhvleresim per asetet e ndryshme ekzistuese dhe asetet e rejate pervetesuara pasi qe momenti i fillimit duhet te zhvleresohet ne baze te kostos historike dhene disa faktore te tjere si riparimet dhe permiresimet qe duhet te perfshihen ne kete baze sikur qeeshte definuar me Ligjet e Tatimit ne Fitim dhe Tatimit ne te Ardhurat ne Korporata te Kosoves;

f) Te ardhurat e tatueshme lidhur me Tatimin ne te Ardhurat ne Korporata tani llogariten prejFitimit apo Humbjes Neto nga Pasqyra Financiare (rreshti 10 i deklarates se Tatimit ne teArdhurat ne Korporata), ku me pas Tatimpaguesi duhet te rregulloje per qellime tatimore nedeklaraten e tij per Tatim ne te Ardhurat ne Korporata Fitimin humbjen e tij neto qe raportohetne rreshtin 10, te ardhurat dhe shpenzimet e tij ne menyre qe te arrijne ne te ardhurat e tij tetatueshme ose te humbja;

Page 2: Ballina - Administrata Tatimore e Kosovës - Vendim ...atk-ks.org/wp-content/uploads/2017/08/Shpjegim_Publik_05...Qeveria e Kosoves ka per obligim qe te punoje rregullat te cilat jane

g) Parlamenti Evropian dhe Keshilli i Bashkimit Evropian ka miratuar Rregulloren (KE) Nr1606/2002 te 19 Korrikut 2002 mbi aplikimin e standardeve nderkombetare te kontabilitetit(SNK). Standardet dhe interpretimetjane miratuar ne forme te "Rregullores qe miratojne SNK" ;

h) Shfrytezimi i (SNK) dhe ne ve9anti SNK 36, jane miratuar nga Rregulloret e KomisionitEuropian te cilat munde te gjinden ne Ueb faqenhttp://ec.europa.eu/internal marketlaccounting/ias/index en.htm ne IAS/IFRS Standards andInterpretations.

Eshte nxjerre ky Vcndim Shpjegues Publik, si nje instrument i eili rishikon dhe ne ve~anti ethemelon sistcmin c pergjithshem te zhvleresimit dhe demtimit per qellime tatimore per asetet eNdermarrjeve me Pronesi Publike (NPP) te Kosoves qe nga fillimi i proeesit te tyre teinkorporimit, i eili ka filluar me krijimin e AKM-se si kujdestare e tyre.

Neni 1Objektiva e ketij shpjegimi

Ky Shpjegim Publik sqaron ne ve9anti sistemin e pergjithshem te zhvleresimit dhe demtimit te asetevete Ndermarrjeve me Pronesi Publike (NPP) te Kosoves i cili eshte bere duke u bazuar ne principetnderkombetare te kontabilitetit nga momenti qe ka filluar procesi i inkorporimit te NPP-ve, kur AKMeshte bere kujdestare . Ky shpjegim publik merret edhe me geshtjet e zhvleresimit dhe demtimit eventualper proceset ne vazhdim te privatizimit nen qeverisjen e Agjencionit Kosovar per Privatizim (AKP).

Neni 2Definieionct

Demtimi: Eshte shuma e rishikuar bartese e nje aseti ose grupi te aseteve identike, ne menyre qe tevleresohet nese shuma e rikuperueshme ka rene nen shumen bartese. Nje aset bartet ne nje shume me temadhe se sa shuma e tij e rikuperueshme nese shuma e tij bartese e tejkalon shumen qe duhet terikuperohet nepermes te shfrytezimit apo shitjes se asetit. Nese ndodh kjo, aseti pershkruhet si i demtuardhe standardi nderkombetare i kontabilitetit nr. 36 (SNK 36) kerkon qe entiteti te njeh humbjen edemtimit. Ky standard gjithashtu specifikon kur entiteti duhet te ndryshoje humbjen e demtimit, dhegjithashtu pershkruan shpalosjet.

Shuma e rikuperueshmc c asetit: Eshte shuma e cila eshte me e larte se 9mimi neto i shitjes i saj dheviera ne shfrytezim.

Viera ne shfrytezim: Eshte viera ekzistuese e rrjedhjes se ardhshme te parave te gatshme, te fituara sirezultat i shfrytezimit te vazhdueshem te asetit duke perfshire largimin e fundit te tij.

<;mimi neto i shitjes: Eshte shuma qe munde te fitohet nga shitja e nje aseti me transaskion tembizoterimit te tregut ndermjet paleve te mir-informuara dhe te gatshme, pa kostot e largimit.

Shpenzimet e largimit: jane shpenzime margjinale direkte te atribueshme per largimin e nje mjeti, dukeperjashtuar shpenzimet financiare dhe shpenzimet e tatimit ne te ardhura.

Humbja nga demtimi: Eshte shuma me te cilen shuma bartese e nje aseti e tejkalon shumen e saj terikuperueshme.

Shuma bartese: Eshte shuma me te cilen nje aset njihet ne gjendjen e bilancit pas zbritjes se 9dozhvleresimi te akumuluar dhe humbje te akumuluar.

2

Page 3: Ballina - Administrata Tatimore e Kosovës - Vendim ...atk-ks.org/wp-content/uploads/2017/08/Shpjegim_Publik_05...Qeveria e Kosoves ka per obligim qe te punoje rregullat te cilat jane

Zhvleresirni (Arnortizirni): Eshte alokim sistematik i shumes se zhvleresueshme te nje aseti gjate jetesse tij te dobishmerise.Ne rast te nje aseti te pa prekshem, ne vend te zhvleresimit shfrytezohet termi amortizim.

Shurna e zhvleresueshrne: eshte kostoja e nje aseti, ose shuma tjeter ne pasqyren financiare ezevendesuar per koston, pa vleren e tyre te mbetur.

Jeta e dobishrnerise: Eshte:(a) Periudha kohore gjate se ciles nga entiteti pritet qe te shfrytezohet nje aset ;ose(b) Numri i prodhimit ose njesive te ngjashme qe nga entiteti priten te fitohen nga nje asset.

Neni 3Procesi i inkorporirnit te NPP-ve

1. Transforrnirni i NPP-ve:

NPP-te jane transformuar ne "Entitete ligjore" qe nga viti 1999 nga Misioni i Administrimit tePerkohshem te Kombeve te Bashkuara ne Kosove (UNMIK). Per shembull PTK eshte themeluar ne vitin1999 nga UNMIK)-u sipas Rregullores Nr. 1999/12 te 14 tetorit 1999, dhe gjithashtu KorporataEnergjetike e Kosoves (KEK) ka filluar punen e saj ne vitin 1999.

Statusi i vertete ligjor i ketyre " entiteteve juridike" nuk ka qene qarte i definuar.

Komponenti i ShtylIes se BE-se, Agjencia Kosovare e Mirebesimit (AKM) eshte themeluar sipasRregullores se UNMIK-ut 2002/12 me 13 qershor, 2002 dhe AKM si kujdestare eshte ngarkuar meruajtjen dhe ngritjen e vlerave te NPSH dhe NPP . Njera nga detyrat kryesore te AKM-s ka qene qe tepUDojene procesin e inkorporimit te NPP-ve.

AKM, nen mbikeqyrjen e saj ka implementuar per te gjitha NPP-te nje proces te inkorporimit duketransformuar dhe inkorporuar entitetet e vjetra ligjore ne Kompani te Shoqerive Aksionare (SHA) duke ubazuar ne praktikat me te mira te qeverisjes se korporates. Pra sipas Rregullores se UNMIK-ut mbiOrganizatat e Biznesit ka qene e nevojshme qe te inkorporohen NPP ne SHA, ne menyre qe NPP-ve te jusigurohet nje status i qarte ligjor dhe nje strukture menagjeriale.

Inkorporimi eshte proces prej dy fazave: Faza e pare ka qene transformimi i NPP-ve ekzistuese ne SHAHolding (Kompania ame) - gjithashtu e quajtur JSC Holdco. Kurse faza e dyte ka qene "Spin Off'-i qeka qene krijim i nje Kompanie Operative e quajtur OPCO si vartese e plote ne forme te SHA-se,

Pra, KEK-u me vendimin e Bordit te AKM-se te 16 Nentorit 2005, eshte transformuar ne dy HoldingKompani, KEK Holding lS.C dhe Operatori Holding l.S.C per treg dhe per Transmision. Me 22Dhjetor 2005, keto dy Holding Kompani kane transferuar asetet dhe disa pergjegjesi te kufizuara, teKompanite perkatese Operuese (KEK l.S.C dhe Transko Holding l.S.C).

2. Vleresirni i aseteve:

Procesi i inkorporimit gjithashtu ka perfshire vleresimin, dhe rishikimin e te gjitha aseteve ekzistuese,detyrimeve, operimeve, kontratave dhe shenimeve te tjera zyrtare, duke u bazuar ne principetnderkombetare te kontabilitetit. Kjo ka ndodhur Deintervale te ndryshme te procesit te inkorporimit dhenevojitet te shikohet per secilen NPP ve9 e ve9, mirepo brenda nje sistemi te perbashket sikurse eshtepercaktuar me kete shpjegim.

Page 4: Ballina - Administrata Tatimore e Kosovës - Vendim ...atk-ks.org/wp-content/uploads/2017/08/Shpjegim_Publik_05...Qeveria e Kosoves ka per obligim qe te punoje rregullat te cilat jane

Neni 4Metodologjia e njohjes se lejuar te aseteve

1. <;eshtjet kryesore:

<;eshtjet kryesore ne kontabilitet per prone, objekte dhe pajisje jane njohja e aseteve, percaktimi ihumave te tyre bartese dhe detyrimet e zhvleresimit dhe humbjet apo fitimet e demtimit qe duhet tenjihen ne relacion me to. Ndersa per qellime tatimore njohja e aseteve munde te matet vetem me kostone tyre.

Prona, objektet dhe pajisjet ne pajtueshmeri me SNK 16jane zera te prekshem qe:(a) Mbahen per shfrytezim ne prodhim apo per fumizimin e mallrave dhe sherbimeve, per qira dhe te

tjera, ose per qellime administrative; dhe(b) Pritet qe te shfrytezohen me gjate se gjate nje periudhe.

Kostoja e nje zeri ne prone, objekte dhe pajisje duhet te njihet si nje asset nese dhe vetem nese:(a) Eshte e sigurt se do te rrjedhin perfitime te ardhshme ekonomike te shoqeruara me zerin, per

entitetin; dhe(b) Kostoja e zerit munde te matet me besueshmeri.

2. Matja e prones, objekteve dhe pajisjeve, ne vitin 2002 kur AKM eshte bere kujdestare e NPP-ve eshte shqyrtuar nga ATK si "matje ne njohje" ne pajtueshmeri me Standardin Nderkombetarete Kontabilitetit nr 16 (SNK 16):

2.1. Kuptimi i "matjes ne njohje' ne SNK 16:

Matja ne njohje ne SNK 16, nenkupton se zeri i prones, objekteve dhe pajisjeve qe kualifikohen per tunjohur si asset, duhet te matet ne koston e tij. Kostoja e zerit te prones, objekteve dhe pajisjeve eshteekuivalenti i c;mimitne para te gatshme ne daten e njohjes. Nese pagesa shtyhet pertej kushteve normalete kredise, diferenca ndermjet ekuivalentit te c;mimit ne para te gatshme dhe pageses totale njihet siinteres gjate periudhes, pervec;nese ky interes kapitalizohet ne pajtueshmeri me SNK 23

Kostoja e nje zeri te prones, objekteve dhe pajisjeve me tutje perben:(a) <;mimin e tij te blerjes duke perfshire detyrimet e importit dhe tatimet e blerjeve te jo

rimbursueshme, pas zbritjes se zbritjeve dhe rabateve tregtare.(b) <;do kosto qe i atribuohet direkt asetit per te sjell asetin ne poziten dhe kushtet e nevojshme qe te

jete ne gjendje per te funksionuar.(c) Vleresimin fillestar i kostos per c;montimdhe largim te artikullit dhe rivendosjes se objektit ne te

cilin eshte i vendosur, obligimi per te cilin nje entitet ndodh ose kur pervetesohet artikulli ose sipasoje e shfrytezimit te artikullit gjate nje periudhe te caktuar per qellime tjera nga ato te prodhimitte inventarit gjate asaj periudhe.

2.2. Kuptimi i vec;antei "matjes ne njohje" per asetin ekzistues me krijimin e AKM-se si kujdestare:

ATK pranon se me krijimin e AKM-se si kujdestare "matja ne njohje"e zerit te prones, objektit dhepajisjeve ne koston e tij qe eshte dashur te kualifikohet per njohje si aset sikur eshte sqaruar ne 2.1 teketij Neni, nuk ka qene e mundur per arsyet e shpjeguara ne preambule (ne vef;anti rrethanat e pasluftes). Prandaj ATK e konsideron matjen ne momentin kur AKM eshte bere kujdestare si matje e cila kate njejtin efekt si matje ne njohje dhe sherben si shume fillestare e zhvleresueshme per tatim perasetet qe ekzistojne nc ate moment.

4

Page 5: Ballina - Administrata Tatimore e Kosovës - Vendim ...atk-ks.org/wp-content/uploads/2017/08/Shpjegim_Publik_05...Qeveria e Kosoves ka per obligim qe te punoje rregullat te cilat jane

Kjo do te thote se ATK per keto asete ekzistuese pranon shfrytezimin e modelit te vleresimit te bere ngavleresuesit e pavarur te kualifikuar ne momentin kur AKM eshte bere "kompetente" per NPP ose te berenga vete NPP-te nese e ka pasur aprovimin e organeve kompetente te NPP-se. Metoda e vleresimitmunde te jete per shembull duke u bazuar ne koston e zhvleresueshme te zevendesimit.

Ky vleresim e ka te njejten vlere dhe efekt te matjes fillestare ne njohje nese plotesohen kushtet si neVIJlm:

a) Modeli i kostos nuk ka munde te implementohet sepse kane munguar te dhenat e kostos (shihNr. 30 te SNK 16 qe ka te beje me pershkrimin e modelit te kostos); dhe

b) Vleresimi eshte bere nga vleresuesit profesional te kualifikuar te pavarur per qellim terivleresimit te prones, objekteve dhe pajisjeve dhe nga auditoret e jashtem ose ne mungese tetyre, nese organet kompetente te NPP-se ose AKM-se ose pasardhesi i tij ka aprovuar politikate perdoruara te kontabilitetit te NPP-se.

3. Mat jet e prones, objekteve dhe pajisjeve pas momentit kur ne vitin 2002 AKM eshte berekujdestare e NPP-ve, jane konsideruar si matje pas njohjes ne kuptim te StandarditNderkombetare te Kontabilitetit 16 (SNK 16):

3.1. ATK pranon shfrytezimin nga NPP-ja te modelit te kostos per pronen, objektet dhe pajisjet epervetesuar rishtas si politike e llogaritjes se saj dhe modelit te rivleresimit si politike e saj ellogaritjes per pronen, objektet dhe pajisjet qe ve9 kane ekzistuar ne momentin kur AKM eshtebere kujdestare.

3.2. Modeli i kostos pas njohjes kur nje aset nenkupton se nje ze i prones, objekteve dhe pajisjeve duhette bartet ne koston e tij pa ndonje zhvleresim pasues te akumuluar dhe 9do humbje te me pasme teakumuluar te demtimit (Shih Nr. 30 te SNK 16).

3.3. Modeli i rivleresimit pas njohjes te asetit, nenkupton qe zeri i prones, objekteve dhe pajisjeve kuvIera e drejte (fer) e te cilit munde te matet ne menyre te besueshme, duhet te bartet ne shumen erivleresuar , e cila eshte vIera e tij e drejte ne daten e rivleresimit pa 9do zhvleresim pasues teakumuluar dhe humbjet pasuese te demtimit.

3.4. Rivleresimet mandej duhet te behen me rregullsi te sigurt per tu siguruar ne fund te periudhesraportuese qe vIera bartese mos te ndryshoj ne menyre materiale prej asaj qe do te determinohejduke shfrytezuar vleren fer. (Shih Nr. 31 seri 42 te SNK 16).

3.5. Demtimi:

Nese ngritet shuma bartese e asetit si rezultat i rivleresimit, ngritja duhet te njihet si e ardhur eteresishme dhe e akumuluar ne ekuitet ne titullin e bilancit pozitiv te rivleresimit. Mirepo ngritja duhet tenjihet si fitim ose humbje deri ne ate shkalle qe ndryshon zvogelimin e rivleresimit te te njejtit aset tenjohur me pare ne fitim apo humbje.

Nese eshte ulur shuma bartese e asetit si rezultat i rivleresimit, zvogelimi duhet te njihet ne fitim apohumbje. Mirepo ulja duhet te njihet ne te ardhurat tjera te teresishme ne ate shkalle te 9do bilanci tekreditit qe ekziston ne bilancin pozitiv te rivleresimit lidhur me ate aset.

Neni 5Metodologjia e demtimeve te lejuara

1. Implementimi i SNK 36:

NPP, per te percaktuar nese nje ze i prones, objekteve dhe pajisjeve eshte i demtuar, duhet teimplementoje SNK 36 ne lidhje me Demtimin e aseteve.

5

Page 6: Ballina - Administrata Tatimore e Kosovës - Vendim ...atk-ks.org/wp-content/uploads/2017/08/Shpjegim_Publik_05...Qeveria e Kosoves ka per obligim qe te punoje rregullat te cilat jane

Sipas SNK 36, Oemtimi ndodh nese shuma e rikuperueshme e aseteve fikse bien nen vleren e tyrebartese. Arsyet qe kane mundur ta shkaktojne rishikimin e demtimit kane mundur te jene te ndryshme siDalja nga perdorimi ose demtimi i mjeteve fikse.

Shembull i demtimit te lejuar eshte dalja nga perdorimi i rotorit te NPP- KEK.Kurse shembull i demtimit jo i lejuar eshte percaktimi i humbjes se demtimit te prones, objektit dhepajisjes se saj duke u bazuar ne parashikimet e menagjmentit. Shfrytezimi i ketyre bazave nuk eshte nepajtueshmeri me SNK 36 i cili kerkon llogaritjen e shumes se rikuperueshme te prones, objekteve dhepajisjeve e cila duhet te jete me e larte se ~mimi shites neto dhe vIera ne shfrytezim.

Kur parashikohet se eshte i nevojshem rishikimi i demtimit, atehere shuma bartese e asetit fiks duhet tekrahasohet me shumen e tij te rikuperueshme, sikurse eshte definuar me pare. Nese shuma bartese etejkalon shumen e rikuperueshme, atehere ky eshte demtim dhe aseti themelor duhet te hiqet (fshihet).

Vetem nese humbja e demtimit lind ne asetet themelore te rivleresuara me pare, atehere humbja edemtimit duhet te njihet ne llogarine e humbjes dhe fitimit. Shembull i trajtimit te lejuar te humbjeve tedemtimit ne asetet themelore qe jane rivleresuar me pare, eshte shqyrtuar ne piken 3 te Nenit 6 meposhte.

2. Shembull se si NPP per qellime tatimore, eshte dashur te merret me demtimin e asetevethemelore te rivleresuara:

Ne menyre qe shembulli te jete i thjeshte per tu kuptuar, eshte punuar per dy vite te nje pas njeshme.Eshte e mundur qe te behet rivleresimi disa vite me vone sikur qe mund te kete ndodhur me disa NPPne Kosove.

Kostoja e aseteve fikse (per NPP-te e cila ka qene vIera e njohjes se pare) eshte per shembull 3 milioneuro dhe ka jete te dobishmerise ekonomike prej 10 vitesh pa vlere te mbetur. Eshte zhvleresuar duke ubazuar ne metoden lineare dhe rivleresuar ne vitin 1 ne te cilin krijohet bilanci pozitiv nga rivleresimi.Ne fund te viteve 1 dhe 2, aseti e ka vleren e tregut prej 3.6 milion euro dhe 3. 2 milion euro .

Rivleresimi eshte bere ne fund te vitit mirepo zhvleresimi per vitin (ne kete rast 300,000) munde temerret parasysh per percaktimin e shumes se fundit bartese (viera e tregut ne fund te vitit 1).

Gjendja do te pasqyrohet si ne vijim (shifrat e NPP-se te vitit 2002 ne nje fare menyre jane shifra tekostos historike dhe jane treguar per krahasim):

6

Mat jet ne euro (ne kete Rivleresimi ne euro duke urast kur AKM ka filluar bazuar ne vleresimin eDe 2002) komuanise se certifikuar

Viti 1Viera fillestare bartese 3,000,000 3,000,000Bilanci pozitiv I - + (900,000)rivleresimitViera e fundit bartese 2,700,000 3,600,000

Viti 2VIera fillestare bartese 2,700,000 3,600,000Zhvleresimi - (300,000) - (400,000)Fitimi nga demtimi + (800,000)Viera e fundit bartese 3,200,000

-3,200,000

Page 7: Ballina - Administrata Tatimore e Kosovës - Vendim ...atk-ks.org/wp-content/uploads/2017/08/Shpjegim_Publik_05...Qeveria e Kosoves ka per obligim qe te punoje rregullat te cilat jane

Nese nuk eshte here rivleresim atehere do te ishte nje fitim nga demtimi prej 800,000 euro qe do teniihei ne llogarine e fitimit dhe humqjes ne vitin 2.

Me supozimin se nga ATK-ia eshte miratuar politika e rivleresimit te NPP-ve (shih piken 3 te ketijneni me poshte) atehere eshte nje fitim nga demtimi prej 800,000 euro qe do te njihet ne vitin 2.Teknika pra eshte, se shuma bartese qe bazohet ne politiken e rivleresimit menjehere para se teparaqitet nevoja per demtim, te krahasohet me ate se sa do te kishte me qene kostoja historike ezhvleresueshme menjehere para demtimit:

800,000 euro do te ngarkohen si fitim ne llogarine e fitimit dhe humbjes.

3. Kushtet per qellime te ketij Shpjegimi Publik per tu lejuar demtimi i aseteve te NPP-ve:

ATK pranon shfrytezimin e teknikes se demtimit gjate procesit te inkorporimit te NPP-ve neseplotesohen kushtet si ne vijim:

a) Bazat e shfrytezuara te jene ne pajtucshmeri me SNK 36 "Demtimi i aseteve', i cili kerkonllogaritjen e shumes se rikuperueshme te prones, objektit dhe pajisjeve e cila duhet te jete me elarte se ymimi shites neto dhe viera ne shfrytezim;

b) Humbjet dhe fitimi nga demtimi te regjistrohet si duhet ne librat dhe pasqyruar ne PasqyrenFinanciare; dhe

c) Te aprovohet nese demtimet kane qene ne pajtueshmeri me SNK 36, nga auditoret e jashtem tecertifikuar ose ne mungese te ketyre auditoreve nga vete AKM-ja ose pasardhesit e saj.

Neni 6Mos ndryshimi I zhvleresimit dhe demtimit per te kaluaren

Pasqyrat Financiare te aprovuara te pergatitur ne pajtueshmeri me Standardet Nderkombetare teRaportimit Financiar (SNRF) permbajne shumat e aseteve dhe detyrimeve dhe shpalosjet e aseteverezerve dhe detyrimeve ne daten e pasqyres financiare dhe shumave te raportuara te te hyrave dheshpenzimeve gjate periudhes raportuese. Kjo gjithashtu vlen edhe per shumat e raportuara tezhvleresimit dhe demtimit.

Keto shuma asnjehere nuk munde te modifikohen me vone.

Neni7Periudha e implementimit te ketij Shpjegimi Publik

Implementimi i rregullave te sistemit te pergjithshem te zhvleresimit dhe demtimit te NPP-ve sikur qeeshte pershkruar ne kete Shpjegim Publik, eshte i aplikueshem nga momenti qe AKM eshte berekujdestare NPP-ve. Ky sistem i perbashket do te mbetet deri sa te realizohet privatizimi.

Data: 1Z/Ji/ 2 oc) :J

7

NeeuroShuma bartese e bazuar ne rivleresim 3,200,000 3,600,000- 400,000Kostoia e zhvleresuar (2,400,000) (2,700,000 - 300,000)Diferenca 800,000