Ayhan KOVANCI

Simulator Technician

Virtual Instrument Application Module (VIA)

Sanal Enstruman Uygulama Modülü

Visual System (Raster XT)

Görsel Sistem

Sanal enstruman ekranları, simulatör kokpitinde

herhangi bir grafik ekran monitörüne geleneksel

bilgisayar monitörleri gibi sürülür.

Bu tür aygıtlar sentetik enstruman ekranları içerebilir.

Sentetik enstruman

Ekranları bir VID ve

başka aygıtların

(Switchler,

Potansiyometreler,

Encoderler vb.) bir

Kombinasyonudur.

Böylece cihaz gerçek bir

uçak biriminin

temsilciliğini yaparak onu

simule eder.

Giriş ve çıkış aygıtları, Simulasyon I/O sisteminden

kontrol edilir. Bu birim bir Standart olarak canbus

arayüzü ek olarak LCD panele monte edilmiştir.

Bazı Simulatörler, bir veya daha fazla sanal enstruman

ekranı ile taşıma gecikme testi kolaylaştırmak için bir

fotosel ile ilişkilendirir.

İzin verilen rezolasyon çözümlenmesi ile bir tek DVI

kanal ile birden fazla ekran sürülebilir.

Bu aşama ayrı görüntülerin tek görüntü olarak

yaratılması ile yapılır.

Her bir ekran kombine edilmiş görüntünün sadece

kendisine belirlenmiş alanını gösterir.

(Bilgisayara iki ekran bağlayıp masaüstünü

genişletmek gibi düşünebilirsiniz)

Sanal enstruman ekranı konfigürasyonu kullanılan

ekranın kullandığı grafik gösterim büyüklüğüne bağlı

olur.

Bu konfigürasyonu sağlamak için VIA

Bilgisayarlarında Video Grafik kartı kullanılmaktadır.

Resim Üretici (İmaj Jeneratörü) ‘nin ana görevi, visual

için kullanılan 3 projektöre ana resim için 3 ayrı resim

oluşturmak. Yani uçağın dışarısındaki dünyayı simule

etmek için görüntüyü ayrı resim olarak veriyor. Gerekli

görüntü sayısı eğitimin konfigürasyonuna ve alanına

bağlıdır (Helikopter Eğitim simulatörü için küre içi gibi

bir visual gerekebilir. Ya da otomobil eğitimi için

yatayda 360º’lik bir visual)

Simulatör kokpitinden bakıldığında yatayda 180º’lik bir

açıda görsel sağlandığını düşünürsek her projektörün

yansıtacağı 60º’lik açıda görselin resmini oluşturur.

Diğer görevi ise gezegenimizin yeryüzünü

modellemektir.

Simulasyon esnasında, modelleme yazılımı SimHost

bilgisayarında çalışır ve SimHost simule edilen uçağın

bulunduğu yüksekliği, pozisyonu, çeşitli güçleri ve

üzerindeki anlık etkileri hesaplar.

Buna Pilot Göz Noktası (Pilot Eye Point-PEP) denir.

SimHost tarafından sağlanan konum bilgisi enlem ve

boylamın yanı sıra simule edilen uçağın anlık irtifa

bilgisini de içerir.

İmaj Jeneratör (IG) Sistemi, yeryüzü şekillerini ve görüntü özelliklerini muhafaza ederek PEP pozisyon bilgisini SimHost bilgisayarından alır ve tekrar SimHost bilgisayarına dönerek yer yüksekliğini alır. (Arazi Üstü Yükseklik –Height Above Terrain/HAT)

Simulasyon modeli SimHost bilgisayarında sürekli olarak simule edilen uçağın anlık pozisyonunu (enlem -boylam ve yeryüzü yüksekliği) ve tutumunu (pitch, roll ve yaw) hesaplayabilir. Bu pozisyon ve tutum bilgisi simulasyon esnasında IG Sisteminde Sürekli olarak kullanılabilir.

Dünyanın Görüntüsü, her bir Visual Bilgisayarın

Harddiskinde saklanan Uydu Görüntülerine dayanan

Terrain datalardır. (Dünyanın üzerini fayans gibi

karelerle kapladığınızı düşünün. Her bir fayans Terrain

Datayı oluşturur Bunlara Terrain Tiles (Arazi

fayansları) denir.

Havalimanı Sahneleri, Visual Database olarak

anılacaktır.

Havalimanları Arazi Fayansları ile daha yüksek

çözünürlükte ve kusursuz bir şekilde birleştirilir.

Hava limanı veritabanı bina, uçak, kamyon. ve diğer

objelerin 3D modellerini içerir.

Tüm Visual Bilgisayarlar aynı datayı içermelidir.

İmaj Jeneratör Sistemi toplamda 4 adet bilgisayardan

oluşur.

Visual Master (IG Host) – IG Host bilgisayarı

SimHost Bilgisayarı ve Visual Slave Bilgisayarlarının

haberleşmesini sağlar.

Visual Slave 1, 2 ve 3. Bu bilgisayalar özel Ethernet

ağında (IG LAN) paylaşımdadır. Üzerlerinde Terrain

Datayı barındıran harddiskler vardır ve Projektörlerin

her biri bu Bilgisayarlara bağlıdır. Yani Visual Sol,

Orta ve Sağ kanal görevi yaparlar.

IG Host Bilgisayarı

Slave 1 (Kanal 1 - Sol)

Slave 2 (Kanal 2 - Orta)

Slave 3 (Kanal 3 – Sağ)

Projektörler İmaj Jeneratörünün ürettiği resimi

simülatörde dünya görüntüsü olarak yansıtırlar.

Projektörler asla kımıldamaması için ve Simulatörün ani

hareketlerinden etkilenmemesi için ana iskelet üzerine

her bir simulatör arasında hassas bir mesafe ve açı olacak

şekilde sabitlenmişlerdir. Ayrıca her projektör görüntüyü

istenilen noktaya yansıtabilmek için eğimli olarak monte

edilmiştir.

İmaj Jeneratör Sistemindeki bilgisayarların grafik

kartlarının DVI Çıkışlarından alınan data Projektörlere

taşınır. Taşıma Fiberoptik kablolar ile yapılmaktadır.

Yani bir DVI Transmiter ile grafik kartın çıkışındaki data

Fiberoptik kabloya aktarılır ve bir Receiver ile

Projektöre ulaştırılır.

Projektörden çıkan görüntü önce yönlendirilebilir bir

ayna üzerinden ön yansıma ekranına yansıtılır. Burada

oluşan ters görüntü, simulatörün kokpitinden de

baktığımız ayna ile tekrar düz ve daha büyük bir görüntü

elde edilerek bize Dünyanın simule edilmiş halini

gösterir.