ÇATLAK TÜRLER İ - Ki??isel Sayfalarkisi.deu.edu.tr/halit.yazici/SUNUMLAR/catlaklar.pdfGEÇİRİML...

ÇATLAK TÜRLERİONARIM ve GÜÇLENDİRMEDE MALZEME

Prof. Dr. Bülent BARADAN

İnş.Yük. Müh. Halit YAZICI

DOĞRU TE�HİS

DOĞRU TEDAVİ

SAF EĞİLME

SAF ÇEKME

YÜKLEME ÇATLAKLARI

BURULMA

EğilmeDonatı Boyunca Aderans Çatlağı

KONSANTRE YÜK

KESME



MESNET ÇÖKMESİ

Mesnet Çökmesi

Çatlaklar

ÇATLAKLAR

makro mikro

Sistematik Rastgele Tipik (harita)

ÇATLAKLAR

Taze Beton• Plastik büzülme• Plastik oturma• Kalıp, zemin hareketleri • Donma-çözülme vb.

Sertleşmiş Beton•Yapısal nedenlerDeprem, aşırı yükleme, Mesnet çökmesi vb.•Büzülme (rötre), Sünme•Termal etkiler•Kimyasal, fiziksel ve biyolojik yıpratıcı etkilerle betonun bozulması•Donatı koroyonu (paslanma)

BETONARMENİN İÇ VE DI�ETKENLERLE BOZULMASI

FİZİKSEL ve MEKANİK

KİMYASAL ve BİYOLOJİK

ÇELİK DONATININ KOROZYONU

ÇATLAMA DÖKÜLME, KAPAK ATAMA

DAYANIM ve RİJİTLİK KAYBI

DEFORMASYON

BETON BO�LUK YAPISININ DEĞİ�MESİ, GEÇİRİMLİLİKTE ARTI�

BOZULMA SÜRECİNDE HIZLANMA

FİZİKSEL ve MEKANİK ETKENLER

KÜTLE KAYBINA YOL AÇANLAR

ÇATLAMAYA YOL AÇANLAR

A�INMA EROZYON

KAVİTASYON (OYULMA)

YANGIN,

YÜKSEK SICAKLIKLAR

DEPREM

A�IRI YÜKLEME,

TEKRARLI YÜKLEME,

YORULMA,

DARBE

DONMA-ÇÖZÜLME,

BUZ ÇÖZÜCÜTUZLAR,

ISLANMA-KURUMA,

BOY ve HACİM DEĞİ�İMLERİ

KİMYASAL ve BİYOLOJİK ETKENLER

I. GRUP

HİDROLİZ,

SUYUN YIKAMA ETKİSİ

II. GRUP

AGRESİF SIVILARLA İYON DEĞİ�TİRME REAKSİYONLARI

III. GRUPGENLE�EN ÜRÜNLER OLU�TURAN REAKSİYONLAR

Ca++ İYONLARININ ÇÖZÜNEN veya ÇÖZÜNMEYEN ÜRÜNLER OLU�TURARAK AYRILMALARI

CSH İÇİNDEKİ Ca++

İYONLARININ Mg++

İYONLARI ile YERDEĞİ�TİRMELERİ

SÜLFAT ETKİSİDEF,ASR,CaO, MgO ‘in GECİKMİ�HİDRATASYONU,KOROZYON

BETONUN BETONUN İİÇÇ YAPISIYAPISI

KAPKAPİİLER BOLER BO��LUKLARLUKLAR

JEL JEL BOBO��LUKLARILUKLARI

JEL PARTJEL PARTİİKKÜÜLLERLLERİİ (lifsi Yap(lifsi Yapıı, Amorf, , Amorf, ÇÇapraz Baapraz Bağğllıı, 90 A, 90 A°°) ) CSH + CAH, vb. HCSH + CAH, vb. HİİDRATE BDRATE BİİLELE��ENLER + Ca(OH)ENLER + Ca(OH)22 + + HHİİDRATE OLMAMIDRATE OLMAMI�� ÇÇİİMENTO + SU BOMENTO + SU BO��LUKLARININ LUKLARININ BIRAKTIBIRAKTIĞĞI GI GÖÖZENEKLER.ZENEKLER.

BETONUN GEBETONUN GEÇÇİİRRİİMLMLİİLLİĞİİĞİ

BETONUN GEBETONUN GEÇÇİİRRİİMLMLİİLLİĞİİĞİ BBÜÜYYÜÜK K ÖÖLLÇÜÇÜDE DE ÇÇİİMENTO HAMURUNA BAMENTO HAMURUNA BAĞĞLIDIR!LIDIR!

MMİİKTARIKTARI

TTİİPPİİ

DADAĞĞILIMIILIMI

ÇÇATLAKLARATLAKLAR

DURABDURABİİLLİİTE TE GGÖÖRRÜÜNNÜÜM M SASAĞĞLIKLI LIKLI ORTAMORTAM

JEL BOJEL BO��LUKLARI LUKLARI ÇÇİİMENTO HAMURUNUN ~ %28 MENTO HAMURUNUN ~ %28 (15(15--20 A20 A°°ÇÇAP ~ SU MOLEKAP ~ SU MOLEKÜÜLLÜÜ BOYUTU) TEHLBOYUTU) TEHLİİKESKESİİZZ

KAPKAPİİLER BOLER BO��LUKLAR LUKLAR ÇÇİİMENTO HAMURUNUN ~ %40MENTO HAMURUNUN ~ %40--%0 %0 (A(AĞĞ ��EKLEKLİİNDE d~1.3NDE d~1.3µµ; PERMEAB; PERMEABİİLLİİTE, DONMA TE, DONMA ÇÖÇÖZZÜÜNMENME) TEHL) TEHLİİKELKELİİ

OTURMA ÇATLAKLARI

SUYU FAZLA, GRANÜLOMETRĐSĐ BOZUK VE ĐYĐSIKIŞTIRILMAMIŞ TAZE BETONLARDA DAHA BELĐRGĐN BĐR ŞEKĐLDE ORTAYA ÇIKAR

Su veÇimento

Harcı

İri Agrega

OTURMADAN ÖNCE

Donatı

OTURMADAN SONRA

Çatlaklar

TAZE BETON

AAPLASTPLASTİİK OTURMAK OTURMA

Yeri : Donatı üstü ve derin kesitlerde Nedeni: Aşırı terleme, Erken yaşlarda hızlı kurumaÖnlem : Terlemeyi azalt (hava katkısı), yeniden vibrasyon

TAZE BETON


Yeri : Üst bölgeler (kemer), Kolon üstleri Nedeni: Aşırı terleme, Erken yaşlarda hızlı kurumaÖnlem : Terlemeyi azalt (hava katkısı), yeniden vibrasyon

BB

BB

TAZE BETON


Yeri : Farklı derinlikteki kesit, Asmolen mantar döşeme Nedeni: Aşırı terleme, Erken yaşlarda hızlı kurumaÖnlem : Terlemeyi azalt (hava katkısı), yeniden vibrasyon

BB

BB

CC

TAZE BETON

TAZE BETON

PLASTPLASTİİK BK BÜÜZZÜÜLME LME ÇÇATLAATLAĞĞI I

HAZIR BETONDA PLASTHAZIR BETONDA PLASTĐĐK RK RÖÖTRE TRE ÇÇATLAKLARI DAHA FAZLA!ATLAKLARI DAHA FAZLA!

NEDENĐ- DAHA ĐYĐ GRANÜLOMETRĐ, DAHA YÜKSEK ÇĐMENTO DOZAJI, ĐYĐ SIKIŞTIRMA, TERLEMEYĐZORLAŞTIRIYOR. BUHARLAŞMA HIZINA TERLEME YETĐŞEMĐYOR.

Buharlaşma

Terleme

TAZE BETON

PLASTPLASTİİK BK BÜÜZZÜÜLMELME

DÖ�EMEDE PLASTİK BÜZÜLME ÇATLAKLARI


Yeri : Diyagonal, Yollar, döşemeler Nedeni: Erken yaşlarda hızlı kuruma, az miktarda terlemeÖnlem : Erken kür koşullarının iyileştirilmesi

DD

TAZE BETON


Yeri : Rastgele, Betonarme döşemeler Nedeni: Erken yaşlarda hızlı kuruma, az miktarda terlemeÖnlem : Erken kür koşullarının iyileştirilmesi

DD

EE

TAZE BETON


Yeri : Donatı Üstü, Betonarme döşemeler Nedeni: Erken yaşlarda hızlı kuruma, yüzeye yakın donatı,

az miktarda terlemeÖnlem : Erken kür koşullarının iyileştirilmesi

DD

EE

FF

TAZE BETON

ERKEN TERMAL BERKEN TERMAL BÜÜZZÜÜLMELME

Yeri : Dış kısıtlama, Kalın Duvarlar Nedeni: Aşırı ısı üretimi, hızlı soğumaÖnlem : Isıyı azalt, ve/veya izolasyon yapılması

GG

TAZE BETON

ERKEN TERMAL BERKEN TERMAL BÜÜZZÜÜLMELME

Yeri : İç kısıtlama, Kalın DöşemelerNedeni: Aşırı sıcaklık farklılıkları, hızlı soğuma

GG

HH

Önlem : Isıyı azalt, ve/veya izolasyon yapılması

TAZE BETON

KABUK KABUK ��EKLEKLİİNDE SOYULMANDE SOYULMA

Yeri : Kalıp yüzeyi, Pürüzsüz görünümlü beton Nedeni: Geçirgen olmayan kalıp, zengin karışımlar, kötü kür

JJ

Önlem : Kür koşullarını ve perdah işlemlerini düzelt

TAZE BETON

KABUK KABUK ��EKLEKLİİNDE SOYULMANDE SOYULMA

Yeri : Akışkan beton, döşemeler Nedeni: Aşırı perdah, zengin karışımlar, kötü kür

JJ

Önlem : Kür koşullarını ve perdah işlemlerini düzelt

KK

TAZE BETON

UZUN DUZUN DÖÖNEMLNEMLİİ KURUMA BKURUMA BÜÜZZÜÜLMESLMESİİ

Yeri : İnce Döşeme ve duvarlar Nedeni: Yetersiz derzler, Aşırı büzülme, yetersiz kür

II

Önlem : Su miktarını azalt, kür koşullarını düzelt

II

SERTLE�Mİ�BETON

ORİJİNAL BOY

KISITLANMAMI� BÜZÜLME

KISITLANMI� BÜZÜLME BETONDA ÇEKME GERİLMESİ OLU�TURUR

ÇEKME GERİLMESİ > ÇEKME DAYANIMI İSE ÇATLAK OLU�UMU

BBÜÜZZÜÜLME / GENLELME / GENLE��ME ME ÇÇATLAKLARI ATLAKLARI

SERTLE�Mİ� BETON

BETONUN HACİM SABİTLİĞİ ÖNEMLİ !!

t1 t2 t

ε

∆1

∆2

ESKİBETON

YENİBETON

0

BÜZÜLME FARKI = YENİ BETONUN BÜZÜLMESİ – ESKİ BETONUN BÜZÜLMESİ

∆ = ∆2 - ∆1

BU FARK YÜKSEK İSE ÇATLAMA RİSKİ !

FARKLI BFARKLI BÜÜZZÜÜLMELME

DONMA DONMA ÇÖÇÖZZÜÜLMELME

TAZE BETONTAZE BETON SERTLESERTLE��MMİ�İ� BETONBETON

BOBO��LUK SUYUNUN DONMASILUK SUYUNUN DONMASI

%9 GENLE%9 GENLE��MEME

PARAZPARAZİİT GERT GERİİLMELERLMELER

ÇÇATLAK ATLAK

PARPARÇÇALANMAALANMA--HASARHASAR

BUZUN GENLEBUZUN GENLE��ME ETKME ETKİİSSİİYLEYLEBOBO��LUKLARIN ALUKLARIN AÇÇILMASIILMASI

HHİİDRATASYONUN DRATASYONUN YAVAYAVA��LAMASI veya LAMASI veya

TAMAMEN DURMASI (<TAMAMEN DURMASI (<--1212°°°°°°°°C)C)

BUZUN BUZUN ÇÖÇÖZZÜÜLMESLMESİİYLE YLE HHİİDRATASYONUN YENDRATASYONUN YENİİDEN DEN

BABA��LAMASILAMASI

ÇÇOK BOOK BO��LUKLU YAPI, LUKLU YAPI, MEKANMEKANİİK K ÖÖZELLZELLİİKLERDE ve KLERDE ve

DAYANIKLILIKTA DDAYANIKLILIKTA DÜÜ��MEME

BETONUN YENBETONUN YENİİDEN KARIDEN KARI��TIRILMASI TIRILMASI ve SIKIve SIKI��TIRILMASI TIRILMASI ��ART !!ART !!

TEKRAR SAYISI ARTTIKTEKRAR SAYISI ARTTIKÇÇAA

DONMA DONMA -- ÇÖÇÖZZÜÜLMELME

150 DONMA150 DONMA--ÇÖÇÖZZÜÜLME DEVRLME DEVRİİNE MARUZ KALMINE MARUZ KALMI�� ÖÖRNEKLERRNEKLER

Hava katkHava katkııssıızzYYüüksek S/ksek S/ÇÇ oranloranlıı

Hava katkHava katkııllııDDüüşşüük S/k S/ÇÇ oranloranlıı

DONMA-ÇÖZÜLME + DONATI KOROZYONU (DETROIT-ABD)

BUZ BUZ ÇÖÇÖZZÜÜCCÜÜ TUZLARTUZLAR

DONMA – ÇÖZÜLME ETKİSİNİ�İDDETLENDİRİLER

KLORÜRLER DONATIDA KOROZYONA YOL AÇABİLİR !!!

AA��INMA, OYULMA, EROZYONINMA, OYULMA, EROZYON

KURU SKURU SÜÜRTRTÜÜNME ETKNME ETKİİSSİİ(ARA(ARAÇÇ ve YAYA TRAFve YAYA TRAFİĞİİĞİ,,İ�İ� MAKMAKİİNELERNELERİİ, A, AĞĞIR IR CCİİSSİİMLERMLERİİN SN SÜÜREKLENMESREKLENMESİİ))

ABRESABRESİİF AF A��INMAINMA

ZAMANLA ARTAN KÜTLE KAYBI

İİÇÇİİNDE ASKI HALNDE ASKI HALİİNDE YNDE YÜÜZER ZER MADDELERMADDELERİİN BULUNDUN BULUNDUĞĞU U SIVILARIN BETON YSIVILARIN BETON YÜÜZEYZEYİİNNİİÇÇİİZEREK AZEREK A��INDIRMASIINDIRMASI

EROZYONEROZYON

SUYUN SUYUN ÇÇOK OK YYÜÜKSEK KSEK HIZLARDAHIZLARDAAKMASIAKMASI

SUYUN BASINCINDA SUYUN BASINCINDA ANANİİ DDÜÜ��MELER, MELER, OLUOLU��AN HAVA AN HAVA KABARCIKLARININ KABARCIKLARININ YOYOĞĞUNLAUNLA��ARAK ARAK YYÜÜZEYE HIZLA ZEYE HIZLA ÇÇARPMASI ARPMASI

OYULMAOYULMA(KAV(KAVİİTASYON)TASYON)

A�INMA, OYULMA, EROZYON

BİR BARAJ DOLUSAVAĞINDAOYULMA (KAVİTASYON) HASARI

A�INMA, OYULMA, EROZYON

ÇİVİLİ LASTİKLERİN SÜRTÜNME ETKİSİYLE OLU�AN BETON YÜZEYİ (SOLDA)

A�INDIRICI DİSK ETKİSİYLE OLU�AN BETON YÜZEYİ(SAĞDA)

YÜKSEK SICAKLIKLAR

1-2 SAAT Max.250ºC’ye KADAR FAZLA SORUN YOK !

100~150ºC KILCAL BOKILCAL BO��LUKLARDAKLUKLARDAKİİ SUYUNSUYUNBUHARLABUHARLA��MASIMASI

150~200ºC BBÜÜZZÜÜLME, KILCAL LME, KILCAL ÇÇATLAK OLUATLAK OLU��UMU UMU ÇÇEKME EKME DAYANIMINDA DDAYANIMINDA DÜÜ��ÜÜ��--PEMBEMSPEMBEMSİİ RENKRENK

~300ºC ALUMALUMİİNLNLİİ ve DEMve DEMİİR OKSR OKSİİTLTLİİ BBİİLELE��ENLERDE ENLERDE BBÜÜNYE SUYU KAYBINYE SUYU KAYBI--BASINBASINÇÇ DAYANIMINDA DAYANIMINDA DDÜÜ��ÜÜ��--KOYU PEMBEMSKOYU PEMBEMSİİ--KIRMIZIMSI RENKKIRMIZIMSI RENK

~400ºC Ca(OH)Ca(OH)22 CaO CaO %30 HAC%30 HACİİM AZALMASIM AZALMASI((İİTFATFAİİYE SU SIKINCA DURUM TERSYE SU SIKINCA DURUM TERSİİNE DNE DÖÖNER)NER)

400~600ºC CSH YAPISININ TAHRCSH YAPISININ TAHRİİBBİİ -- GRGRİİ--BEYAZ RENKBEYAZ RENKDAYANIMDA %80DAYANIMDA %80’’E VARAN AZALMALAR E VARAN AZALMALAR

SÜLFAT ETKİSİ

KATI KURU TUZLAR ZARARSIZ! NEMLİ ORTAMDA ZARARLI

Sülfatların betonun içine

difuzyonu

Cevreden sülfat eriyiği

C3A’nın genleşme

reaksiyonu

HidrateC3A

Çatlak Oluşumu

SÜLFAT ETKİSİ

SÜLFATLI ZEMİN

HASARSIZ ÖRNEK

HASARLI ÖRNEK

SÜLFAT ETKİSİ

DEF (GECİKMİ� ETRENJİT OLU�UMU)

PREFABRPREFABRİİKE KE ÜÜRETRETİİMDEMDE

AA��IRI SICAK HAVALARDA KIRI SICAK HAVALARDA KÜÜTLE BETONLARINDATLE BETONLARINDA

Gecikmişetrenjitoluşumu ile betonda bozulma

DENİZ SUYU ETKİSİ

FFİİZZİİKSEL KSEL AAşışındndıırma (Dalgalarrma (Dalgalarıın ve suda n ve suda

yyüüzen parzen parççacacııklarklarıın)n)IslanmaIslanma--kuruma kuruma DonmaDonma--çöçözzüülme lme

KKİİMYASAL MYASAL DonatDonatıı Korozyonu (klorKorozyonu (klorüürler) rler)

SSüülfat (Mglfat (Mg22SO4) SO4) Magnezyum Magnezyum İİyonlaryonlarıı

Karbonik Asit Karbonik Asit

EN ÇOK ZARAR ISLANMA-KURUMA BÖLGELERİNDE

Bozuk yüzey

Açığa çıkmışagrega

DENDENİİZ ORTAMIZ ORTAMI

Çeliğin paslanması

nedeniyle çatlama

Donma-çözülme,

Islanma kuruma

nedeniyle çatlama

Kimyasal etkiler

CO2 etkisi

Sülfat etkisi

Mg iyonu etkisi

Hidrate çimentonun

kimyasal etkilerle

bozulması (çözülmesi)

Dalga hareketleri

yüzen maddeler

(kum, çakıl, buz vb.)

nedeniyle aşınma

Deniz Atmosferi

Gelgit Bölgesi

Su altı bölgesi

Yüksek

Düşük

Beton

Çelik Donatı

Biy

olo

jik o

luşu

mla

r

DENDENİİZ SUYU ETKZ SUYU ETKİİSSİİ

Güllük Limanıkorozyon hasarı

DENDENİİZ SUYU Z SUYU ETKETKİİSSİİ

KİREÇLİ BİLE�ENLERİN BETON DI�INA

SIZMASI (CaCO3, CaSO4)

TUZ BİRİKİMİ(Deniz kumu kullanılan yerler)

ÇİÇEKLENME

BİYOLOJİK ETKİLENME

BAZI BBAZI BİİTKTKİİLER, ALER, AĞĞAAÇÇ KKÖÖKLERKLERİİ

BAZI TBAZI TÜÜR DENR DENİİZ YOSUNLARI, Z YOSUNLARI, MMİİKROORGANKROORGANİİZMALARZMALAR

BBİİYOLOJYOLOJİİK, KK, KİİMYASAL MYASAL OLUOLU��UMLAR UMLAR

ASİT ETKİSİ

BETON YBETON YÜÜZEYZEYİİNDEN NDEN İİTTİİBAREN BAREN TABAKA TABAKA BOZULMATABAKA TABAKA BOZULMA

ALKALİ-AGREGA REAKTİVİTESİ

Su ve alkalinin betona difuzyonu

Cevreden su ve/veya alkaliler

(örneğin buz çözücütuzlardan

Çatlak Oluşumu(Harita şeklinde ve

yüzeyde paralel)

Mevcut alkalilerin boşluk sistemine

sızması(çimentodan ve katkı

maddelerinden)

Reaktif Agreganın Genleşmesi

Reaktif Agrega

ALKALİ-AGREGA REAKTİVİTESİ

ÜÇ KO�UL BİR ARADA OLMALI !1) ÇİMENTODA ALKALİ OKSİT DEĞERİ

(Na2O + 0.658 K2O) > %0.6

2) AGREGADA AKTİF SİLİS BULUNMALI (OPAL, TRİDİMİT, KRİSTOBALLİT, VOLKANİK CAM, RİYOLİT, ANDEZİT ve TÜFLERİ)

YILLAR SONRA JEL OLU�UMU(SODYUM + POTASYUM + KALSİYUM SİLİKAT)

HACİM GENLE�MESİ

AĞ �EKLİNDE ÇATLAKLAR

SSİİLLİİSLSLİİ YYÜÜZEY SERTLEZEY SERTLE��TTİİRRİİCCİİLERE DLERE DİİKKAT!KKAT!

3) SU

ALKALALKALİİ--AGREGA REAKSAGREGA REAKSİİYONUYONU

Yeri :Yeri : Nemli bNemli böölgeler lgeler

NN


ASR HasarASR Hasarıına Una Uğğramramışış KKööprprüü AyaAyağığı ((İİzmir)zmir)

ASİT ETKİSİ

Cevreden asit eriyiği

Reaksiyon ürünlerinin erime veya aşınma ile

uzaklaşması

Sertleşmişçimentonun

mikro yapısının (boşluk

sisteminin tabaka tabaka

bozulması)

Yerinde kalmış, bozulmuş tabaka

(normal betondan çok daha geçirimli

6.5 ≤ ≤ ≤ ≤ pH ≥≥≥≥ 5.5ZAYIFZAYIF

5.5 < pH ≥≥≥≥ 4.5ORTAORTA4.5 < pH ≥≥≥≥ 4.0�İ�İDDETLDDETLİİ

TS EN206TS EN206

ASİT ETKİSİ

KANALKANALİİZASYON KESZASYON KESİİTTİİ

Oksijensiz kanalizasyon ortamında Hidrojen sülfit

oluşumu

Hidrojen sülfit kaçışı

Beton yüzeyine

Asit saldırısı

Beton yüzeyinde oksijeniçeren ortamda sülfirik asitin

bakteriolojik oluşumu

BETONUN ÇELİĞİKOROZYONDAN KORUMASI

Beton yüzeyiKARBONATLA�MA

pH < 9.5 –11.5

PASİF TABAKANIN ÇÖZÜLMESİ

KLORÜRLERCl- > KRİTİK DEĞER

KİMYASAL KORUMANIN SONU

ÇELİK DONATI

ASİDİK SIVILAR

DONATININ KOROZYONU MÜMKÜN(oksijen ve nem varlığında)

GEÇİRİMLİ, YETERSİZ KALINLIKTA PAS PAYI TABAKASI

FİZİKSEL ve KİMYASAL KORUMA YETERSİZKOROZYONUN KISA SÜREDE GÖRÜLMESİ MUHTEMEL

KARBONATLAKARBONATLA��MAMA

ASASİİT + ALKALT + ALKALİİ TUZ + SUTUZ + SU

Ca(OH)Ca(OH)22

COCO22

CaCa(OH)(OH)22+CO+CO22 CaCOCaCO33+H+H22OO

pHpH≈≈≈≈≈≈≈≈12.612.6 pHpH≈≈≈≈≈≈≈≈8.38.3

pHpH<9.5 <9.5 -- 11.5 ise PASLANMA !! 11.5 ise PASLANMA !! (ORTAMDA O(ORTAMDA O22 ve SU MEVCUTSA)ve SU MEVCUTSA)

tKC =C : KARBONATLA�MA DERİNLİĞİ (mm)

K : KARBONATLA�MA KATSAYISI (mm/yıl0.5)

t : ZAMAN (yıl)

DDÜÜ��ÜÜK DAYANIMLI K DAYANIMLI BETON S/C>0.6BETON S/C>0.6

K >3K >3--4 mm/y4 mm/yııll0.50.5 OLMAKTAOLMAKTA

15 YILDA 15 mm KARBONATLA15 YILDA 15 mm KARBONATLA��MA DERMA DERİİNLNLİĞİİĞİ MMÜÜMKMKÜÜN !!N !!

KARBONATLAKARBONATLA��MIMI�� BETONDA BETONDA BETON TABANCASI DENEYBETON TABANCASI DENEYİİ

KARBONATLA�MI�BETON

BETON YÜZEYİNDE SERTLE�ME

BETON TABANCASI (ÇEKİCİ) DENEYİNDE ÇOK BÜYÜK YANILGILAR !!!

ÖRNEK ÇALI�MA: BETON YA�I 25 YILLIK ve 50 GÜNLÜK OLAN İKİ YAPIDA BETON TABANCASI + KAROT DENEYİ UYGULANMI�

BETON TABANCASI İLE fck = 16.9 MPa !!KAROT İLE fck = 4.8 MPa

BETON YA�I 25 YIL

BETON TABANCASI İLE fck = 25.1 MPaKAROT İLE fck = 18.0 MPa

BETON YA�I 50 GÜN

DONATIDA KOROZYON (PASLANMA)

Çatlama

Kapak atma

Paspayının tabaka halinde ayrışması

Donatı

Donatı

0 1 2 3 4 5 6 7

Fe

FeO

Fe3O4

Fe2O3

Fe(OH)4

Fe(OH)3

Fe(OH)3 . 3H2O

Hacim (cm3)

KOROZYON KOROZYON ÜÜRRÜÜNLERNLERİİ

∼∼∼∼∼∼∼∼6 KAT HAC6 KAT HACİİM M ARTIARTI��II

OLUOLU��AN GENLEAN GENLE��ME ME NEDENNEDENİİYLE BETONDA YLE BETONDA

HASARHASAR

DONATI KOROZYONUDONATI KOROZYONU

Yeri :Yeri : Betonarme Elemanlar Betonarme Elemanlar



LL

Pas lekeleri

Yeri :Yeri : Betonarme Elemanlar Betonarme Elemanlar



Neden :Neden : GeGeççirimli, yetersiz pas payirimli, yetersiz pas payıı, , KarbonatlaKarbonatlaşşma, Klorma, Klorüür r İİyonlaryonlarıı, Deniz ortam, Deniz ortamıı

LL

MMYeri :Yeri : Betonarme Elemanlar, Prefabrik Betonarme Betonarme Elemanlar, Prefabrik Betonarme

Elemanlar Elemanlar


KLORÜR KOROZYONU

İZMİR -TUZLA


İİzmirzmir’’de korozyon hasarde korozyon hasarıına una uğğramramışış elektrik direklerielektrik direkleri


ParaParaşşüüt Kulesi (t Kulesi (izmirizmir) korozyon hasar) korozyon hasarıı


AYDIN – MENDERES NEHRİ

GENEL GENEL ÖÖNLEMLERNLEMLER

HAFİF ETKİ1) GE1) GEÇÇİİRRİİMSMSİİZ BETON Z BETON ÜÜRETMEKRETMEK

-- DDüüzgzgüün n GranGranüülometrilometri

-- Puzolanlarla serbest kireci baPuzolanlarla serbest kireci bağğlamaklamak

-- İİyi Syi Sııkkışışttıırma (vibratrma (vibratöör kullanr kullanıımmıı))

-- DDüüşşüük S/k S/ÇÇ OranOranıı

-- İİyi Kyi Küürr

-- ÇÇatlaksatlaksıız yapz yapıı oluoluşşturmakturmak-- YapYapıısal Dizayn (Derzler, ksal Dizayn (Derzler, kööşşeler, su tutucular)eler, su tutucular)

-- Su geSu geççirimsizlik Katkirimsizlik Katkııssıı

-- En az En az ççimento dozajimento dozajıından taviz verilmemelindan taviz verilmemeli

KOROZYONA ve DİĞER YIPRATICI ETKİLERE DAYANIKLI BETONARME YAPILAR İÇİN

EN DÜ�ÜK BETON SINIFI C30 SEVİYESİNE ÇIKARTILMALI

C30 C16/C20’ye KIYASLA BİR MİKTAR PAHALI ANCAK

PROJENİN C16/C20 YERİNE C30 İLE ÇÖZÜLMESİ;

-KESİT BOYUTLARINDAN

-DONATIDAN

-YAPI AĞIRLIĞINDAKİ AZALMADAN

EKONOMİ DE SAĞLAYABİLİR !!

ÖÖNLEMLERNLEMLER

-- YapYapıısal Dizayn (Derzler, ksal Dizayn (Derzler, kööşşeler, su tutucular)eler, su tutucular)

BORU

KOLON

YAĞMUR SUYUBĐRĐKĐMĐ

(Cl ĐYONLARI)

YANLIŞ YANLIŞ

ÖNLEMLER

- Yapısal Dizayn (Derzler, köşeler, su tutucular)

HH22OO HH22OO HH22OO izolasyon

Korunmuşdonatı

HH22OOHH22OOHH22OO HH22OO

YANLI� DOĞRU KISMEN DOĞRU

YANLI� DOĞRU

ÖÖNLEMLERNLEMLER

Şiddetli

etkiDonatısı ve kendisi iyi şekilde

korunmuş ve yalıtılmış

değiştirebilir betonarme eleman

Betonarme

köprü ayağı

Yalıtımlı

Yalıtımsız

ÖÖNLEMLERNLEMLER

YANLIŞ

Yapı elemanında dış

cephelerde bulunan

çıkmaların yağmur ve serpinti

sularının birikmesini

engelleyecek şekilde

tasarlanması gerekir. Tekrarlı

ıslanma etkisi ile kimyasal

maddelerin (Cl- vb.)

yoğunluğunun artması, yapı

elemanında şiddetli bozulma

etkisine yol açabilir.

Su birikimi

Su birikimi

DOĞRU

ÖÖNLEMLERNLEMLER-- YapYapıısal Dizayn (Derzler, ksal Dizayn (Derzler, kööşşeler, su tutucular)eler, su tutucular)

YANLIYANLI�� YANLIYANLI��

DODOĞĞRURUDODOĞĞRURU

DODOĞĞRURU

Toz birikimi,

kirlenme

Eğik yüzeyde

suyun ak ışı ve

yüzeyin

yıkanması

ÖÖNLEMLERNLEMLER

Doğal zeminveya bahçetoprağı

Yağmur suyu

oluğu

Yağmur suyundan,

sulamadan veya

yeraltından gelen su

Yağmur suyu oluklarının

ağızlarının doğal zemin veya bahçe

toprağı üzerinde yapılması

durumunda, serbest kalan su önce

zemine oradan da kapiler yolla

binaya girecektir.

Bahçe

sulaması

Yalıtımsız

yüzey

ÖÖNLEMLERNLEMLER

2) 2) (1)(1) + + ÖÖZEL TZEL TİİP P ÇÇİİMENTO KULLANMAKMENTO KULLANMAK

-- PPÇÇ, EY, EYÇÇ-- CCÇÇ

-- UKUKÇÇ, T, TÇÇ

-- SDSDÇÇ

-- SSÜÜPERSPERSÜÜLFAT LFAT ÇÇİİMENTOSUMENTOSU

-- ALALÜÜMMİİNLNLİİ ÇÇİİMENTOMENTO

SIRALAMA DİĞER ETKENLERİN AYNI KALMASI KO�ULU İLE GEÇERLİ

KKÜÜR SR SÜÜRESRESİİ ÇÇOK OK ÖÖNEMLNEMLİİ

ORTA �İDDETTE ETKİ

ÇİMENTOLARIN KİMYASAL ETKİLERE KAR�I DAYANIKLILIĞI

DODOĞĞAL AL PUZOLANLARPUZOLANLAR

CURUFCURUF UUÇÇUCUUCUKKÜÜLL

Vb.Vb.

KATKILI KATKILI ÇÇİİMENTOLARMENTOLAR

Portland Çimentosu

YüksekKatkılı Çimento

Islak Kür İhtiyacı PÇ’ye kıyasla daha fazla

YAVA� HİDRATASYON

0Katkı Oranı

Permeabilite Kötü kür

Đyi kür

ÖÖNLEMLERNLEMLER

3)3) (2) + DI+ DI�� YYÜÜZEYLERZEYLERİİN YALITIMIN YALITIMI

ÇOK �İDDETLİ ETKİ

YÜZEYE BOYA GİBİUYGULANABİLEN veGEÇİRİMSİZLİK SAĞLAYAN POLİMER ESASLI KAPLAMALAR

SINIRLI BİR KORUMA

KISA SÜRELERLE TEKRARLANMASI GEREKLİ

ÖÖNLEMLERNLEMLER

BETON

YAPI

∼6 mm derinliğe

kadar beton

yüzeyi

KaplamaKaplama-beton

arayüzeyi

Y.A.S.S. Zemin Su Geçirimsiz

Membran

Grobeton

ÇOK �İDDETLİ ETKİ

PLASTİK ESASLI MALZEMELERLE BETON YÜZEYİ KAPLANABİLİR, GEÇİRİMSİZLİK SAĞLANABİLİR

YÜZEY TEMİZ ve KURU OLMALI, BETON BELLİBİR ÇEKME DAYANIMINI SAĞLAMALI

KOVALIK TARZI BĐTKĐLER

BOZULMAMIŞBETON YÜZEYĐ

SÜLFAT ETKĐSĐ ĐLE BOZULMUŞ BETON

YÜZEYĐ

DOĞAL ZEMĐNDE BEYAZ TUZ BĐRĐKĐNTĐLERĐ

ÖÖRNEK UYGULAMARNEK UYGULAMA

SSÜÜLFAT ETKLFAT ETKİİSSİİYLE DAHA KULLANIMA GYLE DAHA KULLANIMA GİİRMEDEN HASAR RMEDEN HASAR GGÖÖREN BETONARME PREN BETONARME PİİS SU ARITMA TESS SU ARITMA TESİİSSİİ

Y.A.S.S

SÜLFATLI ZEMĐN

SAĞLAM BÖLGE

HASARLI YÜZEY

GÖZLEM ÇUKURU AÇILMASI,

SÜLFATLI ZEMĐNĐN UZAKLAŞTIRILMASI

SAĞLAM BETON

HASARLI KISIM


SAĞLAM BETON

PAS PAYININ UZAKLAŞTIRILMASI

ÇELĐK DONATI

TEMĐZLENĐŞBÖLGE

SAĞLAM BETON

ÇAP ÖLÇÜMÜ, DONATININ

TEMĐZLENMESĐ, ANTĐ-KOROZĐF KAPLAMA


YÜZEYĐN ÖZEL BĐR HARÇLA

SONLANDIRILMASI

TAMĐR HARCI

SAĞLAM BETON

SÜLFATA DAYANIKLI KAPLAMA

YAPILMASI


ÇAKIL DOLGU

SÜLFATA DAYANIKLI ÇĐMENTO ile TRETUAR

YAPIMI

Y.A.S.S’nin DRENAJ ile DÜŞÜRÜLMESĐ


SONUSONUÇÇ: 10 YILLIK SORUNSUZ : 10 YILLIK SORUNSUZ İ�İ�LETME LETME

ÇATLAK TÜRLERİONARIM ve GÜÇLENDİRMEDE MALZEME

Prof. Dr. Bülent BARADAN

İnş.Yük. Müh. Halit YAZICI

ÇATLAK TÜRLER İ - Ki??isel Sayfalarkisi.deu.edu.tr/halit.yazici/SUNUMLAR/catlaklar.pdfGEÇİRİML...

Documents

Transcript of ÇATLAK TÜRLER İ - Ki??isel Sayfalarkisi.deu.edu.tr/halit.yazici/SUNUMLAR/catlaklar.pdfGEÇİRİML...