ARAŞTIRMA YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

Doç. Dr. Ergün Koca e.koca06@gmail.com

Bilim Adamı ve Bilimsel Problem

BILIMSEL METODTA

IZLENECEK YOLLAR

Bilim adamı toplumdaki problemleri

algılayabilmelidir. Problemi göremezsek araştırma yapamayız.

1.Problemi ortaya koymak veya konu tespiti yapmak:

Bilimsel Araştırma bir problemin tespitiyle başlar.

Merak edilen bir konu hakkında neden, nicin şeklinde yapılan soru

önermeleri bilimsel problemi ortaya koyar.

Araştırma Problemi(Research Question)

Araştırma Problemi Nedir? Nasıl Belirlenir?

Cozum bulunması icin uzerinde calısılan, planlama yapılan soruna ‘araştırma problemi’ denir.

Araştırma soruları ise arastırma probleminin alt problemleri olarak dusunulebilir. Problemi cozmek icin cevaplandırılması gereken sorulardır.

5N 1 K gibi.Ne-Nerede-Ne

Zaman-Nasıl-Kim 

Arastırma Fikri

Problemi belirlemek icin oncelikle arastırma fikri bulunmalıdır.

Fikirler; gunluk yaşam ( Karsılasılan ya da gozlemlenen sorunlar), uygulamalar (oğrenme sureclerinde karsılasılan)

gecmiş araştırmalar ve kuramlar veya yöntem tekniklerdeki gelismeler gibi kaynaklar yoluyla belirlenebilir.

Ve illaki gözlem

Araştırılabilir iyi bir problem:

Araştırma yaparken problemin

cevaplandırılabilir ve incelenebilir olmasına

dikkat edilmelidir.

Araştırma problemi orijinal / özgun / yeni

olmalıdır.Bilinen doğrular uzerine

araştırma, bilime ve topluma bir yarar

sağlamaz.

Yaptığınız araştırma,bilime katkıda bulunmalı veya

bir problemimizi cözmelidir.

Eldeki problemi, konuyu ve araştırma

coğrafyasını mutlaka

sınırlandırmalıyız.

Akla yatkın (nitel ve nicel ayrıntıları ile ) olmalıdır.

Acık, secik ve anlasılır olmalıdır. Sınanabilir, test edilebilir, olculebilir

olmalıdır. Cok genis veya cok dar kapsamlı

olmamalıdır. Ifadeleri olasılık veya emir kipi

seklinde kurulmamalıdır. Yasal ve Etik olmalıdır.

Arastırmacının; Alanında yeterli donanıma sahip

olması,Bilimsel arastırma yontem ve

tekniklerinde yeterlilik,Veri toplama izni alınması,Zaman ve olanak yeterliliği gibi.

Biz bunlara özel ölcutler diyoruz.

Bunlar dışında şu hususlarlar da cok önemlidir:

Problem Cumlesi…

3G ya da 4G telefonların medya sektorunde kullanımı haberlesmeyi

kolaylastırmıs mıdır? Televizyon dizilerindeki dil yanlısları

Turkceyi bozuyor mu? Internet uzerinden dil eğitim-oğretimi

yapılabilir mi? Kuresellesme bağlamında Turkcenin

geleceğini tayin icin internet ortamında neler yapılabilir?

Spor yorum programlarında kullanılan sozlu dilin sporseverler uzerindeki etkileri nelerdir?

Kitle iletisim araclarında ayrımcılık unsuru tasıyan dil kullanımlarının toplum uzerindeki etkileri nelerdir?

TRT Avaz kanalı Turk Dunyasında Turkceye olan ilgiyi artırabilir mi?

Kitle iletisim araclarında dil kullanımının nesiller arası kultur taransferine etkileri nelerdir?

Sanal dunyanın aileye olumlu / olumsuz etkileri nelerdir?

Problem uzerinde etkili olan tum değişkenleri kontrol altına almamız

gerekir.(Identify Variables)

Peki Değişken nedir?

Değişken, bir durumdan diğerine farklılık gosteren ozelliktir.

En az iki değer alabilen her şey değişkendir.Örneğin Cinsiyet ( K – E ) Yas (3, 7, 33, 56, vb.) Tedavi yontemi (ilac, terapi) Öğretim yontemi (duz anlatım, soru cevap,

problem cozme, vb.) Okul turleri (resmi, ozel, mesleki, vb.)

Sureksiz (gecişsiz) değişkenler: Belirli bir aralık icinde sadece belirli değerleri alabilen değiskenlerdir. Iki olcum arasında sınırlı sayıda değer alırlar. (Örneğin cinsiyet)

Surekli (gecişli) değişkenler: Alt ve ust sınırları icinde herhangi bir değer alabilen değiskenlerdir. Sonsuz sayıda eğer alabilirler. (Ağırlık, başarı, tutum)

Değisken Turleri

Değiskenler, ozelliklerine gore nicel ve nitel olarak sınıf landırılabilirler.

Eğer değiskenin ozelliği, duzeyleri sayı ve miktar olarak acıklanabiliyorsa buna nicel değişken, değiskenin ozelliği, duzeyleri sınıflandırılıyorsa buna nitel değişken denir.

Proplem…

Problem ortaya konduktan sonra , bu problemin onemi de tartısılır.

Problem, kuramsal acıdan ve / veya uygulama acısından onemli olmalıdır.

Arastırmada uzerinde calısılan problem neden onemlidir? Bu probleme cozum bulmanın ne faydası vardır?

gibiSorular sorulmalı ve cevapları bulunamıyorsa, araştırma problemi değiştirilmeldir.

Konuyla Iliskili Kaynakların Taranması

Problem ortaya konduktan sonra, konuyla iliskili kaynaklar taranır; elde edilen kuramsal bulgulara ve arastırma bulgularına dayalı bilgiler bir araya getirilerek kaynak taraması bölumu yazılır.

Arastırma raporlastırılırken kaynak taramasına ilişkin bilgiler, problemle en az ilişkili olandan en cok ilişkili olana doğru, diğer bir deyişle, genelden özele doğru sıralanmalıdır.

Bilimsel Bilgiye Ulasım

“Gelecekte, cahil olarak tanımlanan kimseler okuma-

yazma bilmeyenler degil bilgiye nasıl ulasılacagını bilmeyenler olacaktır....”

Alvin Toffler

Bilgi Kaynağı Turleri

Birincil KaynakarKitaplar (Basılmıs kitaplar ve e-kitaplar)Bilimsel dergi makaleleriKonferans sunumlarıBilimsel raporlarPatentlerTezler ( Yok Ulusal Tez Merkezi, ProQuest Digital

Dissertations)

Resmi belgeler ( Resmi Gazete, TUIK Raporları vb.)

Internet Kaynakları

Ikincil Kaynaklar: Birincil kaynaklardaki bilgiye ulasmada yol gosterici kaynaklar

Kutuphane Katalogları ( Üniversie Kutuphaneleri ve Ulusal Katalog

Bibliyografik veritabanlarıAnsiklopedilerDers notları, el kitaplarıAlana ozgu kitaplarInternet kaynakar vb.

Alan Literatur Tarama Sureci

Ikincil Kaynaklar

Konuyla ilgili on bilgiler

edinme

Arastırma Problemini

Anlama

Online Tarama Yapma

Birincil Kaynaklar Icin

Indeks Belirleme

Birincil Kaynaklar

Anahtar Kelimeler ve

Alanları Belirleme

Formatlar

Online Tarama Ortamları

Kutuphane ( Ulusal Toplu Katalog / To-kat)

Web de Tarama (Google ve Akademik Google)

Ulakbim (Ulusal Veri Tabanı)Tezler (YÖK Ulusal Tez Merkezi)Online Üniversite ve devlet

kutuphaneleriAlan siteleri

Dunyanın Anahtarı

GOOGLE ve diğer arama motorları (Arabul, Yahoo, Altavista, Yandeks, Copernic, Infoseek…)

Taramalarda anahtar kelime iyi secilmeliTaramalarda kullanılacak anahtar kelimeler

secilirken mumkun olduğunca yalın kelimeler kullanılmalı, eklerden ve tam cumle ibarelerinden lacılmalıdır.

Örneğin:Kuresel ısınmayla ilgili bir yazı: Kuresel ısınmaHedeflenen bilgiye en kestirme yoldan

ulasmakicin spesifik anahtar elimeler ilave edin.Örneğin: Iletisim hakkında power point bir sunu

arıyorsak Iletisim filetype:pptWord dosyası icin,filetype:doc, acrobat dosyası

icin filetype:pdf gibi

Altarnetif anahtar kelimeler de aranmalıdır.

Örneğin isaretbilim kelimesini taamak icin ayrıca gostergebilim,

Medya kelimesini tramak icin basın-yayın vb.

ULAKBIM ( Ulusal veri tabanları)

www. http://ulakbim.tubitak.gov.tr/

SBVT (Sosal Bilimler Veri Tabanı)

Milli Kutuphanehttp://www.mkutup.gov.tr/http://makale.mkutup.gov.tr/

Turkiye Makaleler Bibliyografyası

YÖK Ulusal Tez Merkezinden Tezlere

Erisimhttps://tez.yok.gov.tr/Ulu

salTezMerkezi/

Basit ve Ayrıntılı Arama