“NN NA“H1N1 INFLUENZA “Domuz Gribi” · Domuz Gribi • A tipi influenza virüsü...
Transcript of “NN NA“H1N1 INFLUENZA “Domuz Gribi” · Domuz Gribi • A tipi influenza virüsü...
“ N N N A“ N N N A“H1N1 INFLUENZA“H1N1 INFLUENZA“Domuz Gribi”“Domuz Gribi”
D Y hD Y h L l liL l liDr.YahyaDr.Yahya LaleliLaleli
Grip ve BizlerGrip ve BizlerNereden Nereye?Nereden Nereye?
H1N1/A H1N1/A IInfluenzenfluenze GribiGribi: : ÖÖZETZET
• H1N1/A mevsimsel Grip etkeni ise de yeni etkenin gen yapısı değişiktirdeğişiktir.
• Klinik bulgular mevsimsel GRİP gibi ise de Meksika, ABD, Kostarika ve Kanada da ölüm gözlenmiştirve Kanada da ölüm gözlenmiştir.
• 1918 İspanya Gribi pandemisine sebep olan H1N1 neslindense de FARKLI TİP’tir.FARKLI TİP tir.
• Meksika farklı seyretse ve pandemi için şartlar uygun ise de bugün pandemiden bahsetmek erkendir. p
• Kuzey yarım küre grip sezonu için tedbirli olmalıdır.
• Bugün için ilaç tedavisi mümkün ama aşı yok.g ç ç ş y
• Virüs, 1952’deki yapıda olsa 2 milyon insanın ölümü beklenebilir.
• Temizlik, iyi hijyen, hapşırırken ağız burunun örtülmesi veTemizlik, iyi hijyen, hapşırırken ağız burunun örtülmesi ve müteakiben yıkanması, el‐yüz temasının azaltılması koruyucudur.
KapsamKapsamKapsamKapsam
• Terminoloji / Tanımı
• İnfluenza virüsleriİnfluenza virüsleri
• İnfluenza AH1N1 hikayesi
• Meksika’da durum
• Dünya’da durumDünya da durum
• Belirtiler‐Tanı,
• Riskler ve Korunma
Soğuk Algınlığı/NezleSoğuk Algınlığı/NezleGrip ve Boğaz AğrısıGrip ve Boğaz Ağrısı
Soğuk Algınlığı/Nezle:
Rhino virüs (250’den fazla tipi var!) nedenli,burun tıkanıklığı veakıntısı konjonktivit Beraberinde görülen üst solunum sisteminiakıntısı, konjonktivit, Beraberinde görülen üst solunum sisteminitutan bir hastalıktır. Kırıklık,halsizlik‐hafif ateş gibi sistemik bulgularise bu enfeksiyona vücudumuzun cevabıdır.
G i i fl i ü l l kt d (A B C ti l i t) BGrip: influenza virüsuyle oluşmaktadır (A, B ve C tipleri mevcut). Buvirüsün Nezle bulguları yanında ciddi sağlık sorunlarına, pnömoniye(zatüreye) sebep olabilecek, ateş ve baş ağrısı, kırıklıkla seyreden,insanı normal aktivitesinden alıkoyan bu reaksiyonlar vucuduninsanı normal aktivitesinden alıkoyan bu reaksiyonlar vucudunimmun cevabına bağlıdır.
Boğaz Ağrısı: Boğaz florasında normal saprofit bakterilerin dengesininbozulması sonucu, patojen bakteriler veya virüslerin hakimiyetiyleortaya çıkan lokal yangı ve şişmeye bağlı ağrı oluşabilir. Batoljikkabul edilen bakteriyel enfeksiyonlar (Beta Hemolitik Streptekokibi) t d i kti biligibi) tedavi gerektirebilir.
TanımlarTanımlarTanımlarTanımlar
Epidemi: Lokal olarak bir grup vak’a.
Pandemi: Dünya çapında epidemi.Pandemi: Dünya çapında epidemi.
Antijenik sürüklenme/kayma (Drift): Genetik olarak k i i il i d ği i inokta mutasyonu seçimi ile protein yapısı değişimi
(Her sene aşı değişimi nedeni)
Antijenik değişim/aldatmaca (Shift): Genetik yeniden yapılanmayla protein değişikliği (Yeniyeniden yapılanmayla protein değişikliği (Yeni virüslerin oluşumu neticesi aşılara cevap
i)vermemesi)
Hayvanlar arasında enfeksiyon yapan b lvirüs nadiren insana da geçebilir.
GruplarGruplar içinde salgıniçinde salgın((pandemipandemi kaçınılmazkaçınılmaz))
PandemiPandemi KKaçınılmazaçınılmazçç
PandemiPandemi (WHO 6/6)(WHO 6/6)
A/N1H1 ÖzelliğiA/N1H1 ÖzelliğiA/N1H1 ÖzelliğiA/N1H1 Özelliği
• Grip hariç sağlıklı insanlarda görülüyor,
• Ölümler genç yaşta (7‐54 ağırlık 16 y)• Ölümler genç yaşta (7‐54, ağırlık 16 y)
• İnkübasyon 2‐7 güny g
• Yeni A/N1H1 subtipi
• Yeni alt tip domuz gribi, kuş gribi, Avrupa domuz gribi genetik yapılarındandomuz gribi genetik yapılarından özellikler taşıyor.
Meksika'daki Yeni A/H1N1 Virüsü4 farklı influenza virüsü gen yapısı
taşımaktadırtaşımaktadır.
• Kuzey Amerika Domuz
• Kuzey Amerika Kuş
• Kuzey Amerika İnsanKuzey Amerika İnsan
• Avrupa/Asya Domuz
M k ik 'd ki 18 k 12 C lif i 'd ki il dMeksika'daki 18 vakanın 12 California'daki ile aynı gen yapısında.
Kuş GribiKuş GribiKuş GribiKuş Gribi
• A H5N1 olarak adlandırılan influenza virüsü nedenlidir. Bu virüs yabani kanatlılarda y(Kuşlarda), onları hasta etmeden bulunur. Besi için yetiştirilen kanatlıya geçtiğinde onları ciddiiçin yetiştirilen kanatlıya geçtiğinde onları ciddi şekilde hasta eder. Hayvanlar arası geçiş çok kolaydır insana geçiş ise mümkündürkolaydır, insana geçiş ise mümkündür.
• Virüs çok kolay mutasyon gösterdiğinden korkulan insandan‐insana geçişin kolay olmasıdır.olmasıdır.
“SARS” “SARS” Severe Akut Severe Akut RespuratoryRespuratory SyndromSyndrom
• Etkeni SARS Corono virüsü 2002‐2003 yılları arasında 8 000’den fazla insanı enfekte etmişarasında 8.000 den fazla insanı enfekte etmiş, bunlardan 774’ü ölmüştü (∼ %10).
• Çin’in Guangdong bölgesinden başlayıp tüm dünyaya yayılmıştı. Vakaların %50’si 65 yaş vedünyaya yayılmıştı. Vakaların %50 si 65 yaş ve üzeri idi.
2006 itib i l SARS k t l lt d d• 2006 itibariyle SARS kontrol altındadır (WHO’nun zaferi)
Domuz GribiDomuz GribiDomuz GribiDomuz Gribi
• A tipi influenza virüsü tarafından domuzlarda (salgın tarzında görülen) solunum yolu ( g g ) yenfeksiyonu
• Domuz gribi normalde insanları etkilemez ama• Domuz gribi normalde insanları etkilemez ama insana hatta insandan insana geçtiği
lgörülmüştür.
• Genelde domuz çiftlikleri çevresinde insan‐Genelde domuz çiftlikleri çevresinde insaninsan geçişleri görülür (1976 ve 1988)
Bugünkünün FarkıBugünkünün FarkıBugünkünün FarkıBugünkünün Farkı
• 2005‐2009 Şubat arası A.B.D. de 12 insan vakası var. Ölüm oranı düşük.ş
• Mart‐Nisan arası Meksika da grip salgını var.
Ni 20 C lif i d 2 H1N1 k d• Nisan 20, California da 2 ayı H1N1 vakasından sonra Meksika da ki grip vakalarının (12/18)aynı genetik kökenli H1N1 nedenli olduğu anlaşılıyor.anlaşılıyor.
• Meksika vakalarında ölüm oranı yüksek.
FarklFarklıı TiplerinTiplerin FarklFarklıı Influenza Influenza VirVirüsüüsü Vardır.Vardır.
MutasyonMutasyonAntijenikAntijenik KaymaKayma//AntijenikAntijenik DeDeğğiişşimim
AntijenikAntijenik DeDeğişimğişim HavuzuHavuzu“DOMUZ”“DOMUZ”
Epidemi PandemiEpidemi Pandemi
BeklenmedikBeklenmedik EEnfeksiyonlarnfeksiyonlar!!BeklenmedikBeklenmedik EEnfeksiyonlarnfeksiyonlar!!
İlk dö ü k dü k dİlk dönüm noktası dünyayı sarsarak uyandıran farklı virüs enfeksiyonu SARS (Severe Akut Respuratory Syndrom) Çin’den 2003’te başladı, 37 Ülkeden 8.000 kişiyi enfekte etti!. Bu 3 Ü ede 8 000 ş y e e te ett uenfeksiyondan 770 kişi öldü.
Hükümetler WHO organizasyonunda bir araya gelip bir sonraki “Dünya Hastalığını” önlemek için g p y ğ çplanlar yaptılar. Hemen arkasından Kuş Gribi çıktı. Tekrar planlamaTekrar planlama.
H1N1 Nereye Gidiyor ?H1N1 Nereye Gidiyor ?• Etkin ve doğru karar verip çok becerikli olmalıyız. ğ p ç yBu virüsün 1 haftada neler yaptığını, nerelerden nerelere sıçradığını gördük Bu virüs değilse birnerelere sıçradığını gördük. Bu virüs değilse bir başka virüs!
k k d• WHO aşı gereksinimi ortaya koydu. En iyi şartlarla bile güney yarım küre için çok geç.
• Kuzey yarım küre için de hangi virüs kombinasyonu kimin tarafından yapıldığı kimlerkombinasyonu kimin tarafından yapıldığı kimler için kullanılabileceği karşımıza soru olarak k ktçıkacaktır.
Dr. Michael Osterholm (Univ.of Minnesota)
Birkaç ay içinde ?Birkaç ay içinde ?Birkaç ay içinde ? Birkaç ay içinde ?
• Güney yarım kürede hızlı ve ölümcül yayılmaGüney yarım kürede hızlı ve ölümcül yayılma olacak mı?
• Aşı yetişirse kimler aşılanacak‐aşılanabilecek?
• Bu son 3‐5 hafta iinde hatta 2 sene öncesindenBu son 3 5 hafta iinde hatta 2 sene öncesinden gelişen uluslar arası ilgi ve destek epidemilerde‐aşısı olsada kontrol mekanizmalarınınaşısı olsada‐kontrol mekanizmalarının çalışacağını gösteriyor. Bizim için benim şüphem
!var!
• Önemli olan bu virüsün virulansı değişecek mi? ğ şDaha ölümcül karakter kazanacak mı?
Ne Kadar Güçlüyüz ?Ne Kadar Güçlüyüz ?Ne Kadar Güçlüyüz ?Ne Kadar Güçlüyüz ?
• 1918 pandemisi gibi bir durumla karşılaşmamak için önümüzde tek şansımızkarşılaşmamak için önümüzde tek şansımız olabilir.
• CDC & Prvention’ın basına verdiği beyan aynen “It's important for people toaynen It s important for people to understand that all of these decisions will need to be made with incomplete science”
19171917 veve 19761976 DomuzDomuz GribiGribi1917 1917 veve 1976 1976 DomuzDomuz GribiGribi• Başka bir “H1N1” gribi 1917’de yine domuzlardan ş g yinsanlara atlamış ve orduda ölümlere neden olduğundan yayın aşılama yapılmıştıolduğundan yayın aşılama yapılmıştı.
• İspanyol gribi diye anılan 1917 H1N1 enfeksiyonu ilk baharda hafif başlamış sonraki grip sezonunda bütün Dünya’da milyonlarca insanın ölümünebütün Dünya da milyonlarca insanın ölümüne sebep olmuştur.
• Grip laboratuvarı 1918 başlaıngıç etki düzeyini (R0) 1.45, sonbahardaki öldürücü ikinci dalgasını 0ise 3.75 hesap etmiştir.
Korunma Korunma
• Şimdiye kadar H1N1 influenza için aşı üretilmiş değil.
• Öksürürken veya hapşırırken ağız ve burnun tek kullanımlık kağıt mendillerle kapatılması, mendilin ğ p ,kullanıldıktan sonra atılması.
• Ellerin sıkça sabunla yıkanması veya alkol bazlı elEllerin sıkça sabunla yıkanması veya alkol bazlı el dezenfektanları ile temizlenmesi.
• Eli ile burun ağız ve gözlere dokunmaktan kaçınılması• Eli ile burun, ağız ve gözlere dokunmaktan kaçınılması.
• Hasta insanlardan mümkün olduğunca uzak kalınması.
• Hasta olduğumuzda belirtiler başladıktan sonra 7 gün boyunca evde kalınması.
H1N1/A H1N1/A IInfluenzenfluenze GribiGribi: : ÖÖZETZET
• H1N1/A mevsimsel Grip etkeni ise de yeni etkenin gen yapısı değişiktirdeğişiktir.
• Klinik bulgular mevsimsel GRİP gibi ise de Meksika, ABD, Kostarika ve Kanada da ölüm gözlenmiştirve Kanada da ölüm gözlenmiştir.
• 1918 İspanya Gribi pandemisine sebep olan H1N1 neslindense de FARKLI TİP’tir.FARKLI TİP tir.
• Meksika farklı seyretse ve pandemi için şartlar uygun ise de bugün pandemiden bahsetmek erkendir. p
• Kuzey yarım küre grip sezonu için tedbirli olmalıdır.
• Bugün için ilaç tedavisi mümkün ama aşı yok.g ç ç ş y
• Virüs, 1952’deki yapıda olsa 2 milyon insanın ölümü beklenebilir.
• Temizlik, iyi hijyen, hapşırırken ağız burunun örtülmesi veTemizlik, iyi hijyen, hapşırırken ağız burunun örtülmesi ve müteakiben yıkanması, el‐yüz temasının azaltılması koruyucudur.
12.05.2009 H1N1/A12.05.2009 H1N1/A
• The number of laboratory‐confirmed swine fluThe number of laboratory confirmed swine flu cases has reached 5,251 in some 30 countries around the world with 61 having died from thearound the world, with 61 having died from the disease, the World Health Organization has
fi dconfirmed.
• 45 eyalette 3009 vaka 3 ölüm.y
• Genelde gözlenen A(H1N1), (H3N2) ve B influenza tipleri görülen vakaların ekseriyetiniinfluenza tipleri görülen vakaların ekseriyetini teşkil ediyor. Tiplendirilemeyenlerin CDC’ye gönderilmesi isteniyor!