Anketë debative për promovimin e tranzicionit të suksesshëm demokratik në

Maqedoni

Çka është anketa debative? Anketa debative është një formë unike e konsultimeve politike, e cila i kombinon teknikat e sondazhit të

opinionit publik dhe diskutimit publik. Ajo synon të paraqesë se si do të dukej opinion publik për një temë të

caktuar, nëse qytetarët do të kishin mundësi të njihen më shumë me temën. Anketa debative i pasqyron

preferencat dhe opinionet e qytetarëve si para ashtu edhe pas njoftimit të detajuar me temën.

Modeli i të anketuarve

Para Para mbajtjes së anketës debative, u realizua anketa e modelit reprezentativ prej 1200 të anketuarve nga I gjithë shteti, në periudhën nga 15 maj deri më 31 maj, 2019. Mënyra e rekrutimit: zgjedhje e rastësishme. Përkatësia: maqedonas 64%; shqiptarë 25%

Pas Pas përfundimit të anketës debative më 22 dhe 23 qershor, 2019, u anketuan 130 qytetarë para largimit nga ngjarja, sikur nga anketa bazë. Pjesëmarrësit u ftuan të marrin pjesë në anketën debative dy ditore pas mbarimit të anketës bazë. Përkatësia: maqedonas 68%; shqiptarë 23%.

Ngjarja debative Anketa debative dy ditore u mbajt më 22 dhe 23 qershor në hotel “Kontinental”, Shkup. 130 pjesëmarrës

debatuan në 11 grupe të moderuara. Diskutuan për gjendjen e zhvillimit demokratik në shtet, duke u fokusuar

në dy tema: institucione demokratike dhe barazi për të gjithë. Grupet e modereuara përgatitën dhe u

parashtruan pyetje panelistëve, që ishin pjesë e sesioneve plenare të përbëra nga eskpert, akademik dhe

politikanë të këtyre fushave. Sesionet plenare ishin vetëm me pyetje dhe përgjigje, dhe të dy ditët ishin të

transmetuara në dy stacione nacionale telivizive, TV Sitel dhe TV 21.

Rezultate

Rezultatet paraqesin ndryshimet e qëndrimeve të qytetarëve, të cilët morrën pjesë në anketën bazë dhe në

anketën pas ngjarjes debatuese.

1. Nevoja për demokratizim

Pyetje Para Pas Koment

Në shkallë nga 0 në 10, sa prej kërkesave demokratike për pranim në BE mendoni se Maqedonia e Veriut i ka përmbushur që nga viti 1991?

6.03 ishte vlera mesatare para debates

5.44 është vlera mesatare pas debatës

Perceptimi i përmbushjes së kërkesave demokratike për pranim në BE është ulur pas debates, që don të thotë se pjesëmarrësit mendojnë se Maqedonia e Veriut nuk i ka përmbushur sa duhet kërkesat demokratike.

Në shkallë nga 0 në 10, sa urgjente janë nevojat e Maqedonisë për demokratizim?

8.21 ishte vlera mesatare para debates

8.19 është vlera mesatare pas debates

Perceptimi për demokratizim mbetet i njejtë si para ashtu dhe pas debatës, që don të thotë se urgjenca për demokratizim ende mbizotëron.

2. Sa të rëndësishme apo të parëndësishme mendoni se jan këto qëllime politike në Maqedoninë e Veriut?

🛈 Pjesëmarrësit vazhdojnë të mendojnë se këto qëllime politike janë të rëndësishme për demokratizimin e shtetit.

🛈 Rëndësia që u a japin pjesëmarrësit qëllimeve politike është e lartë, me vlerë më të lartë se 8 si para ashtu edhe pas

debatës. Nuk ka ndryshim të madh të opinionit të pjesëmarrësve në këto aspekte.

8.64 8.81

9.448.86

9.308.80 8.61

8.47 8.37

9.02 8.839.18

8.77

7.90

6

7

8

8

9

10

Zhvillimi idemokracisë

Administratapublike/ofrimi i

shërbimeve

Paanshmëria egjyqësorit

Liria e mediave Lufta kundërkorrupsionit

Mbrojtja e tëdrejtave të njeriutdhe të drejtave të

pakicave

Pozicioni i grupevetë margjinalizuara

Para debatës pas debatës

9.42 9.19 9.499.21 9.04 9.27 9.05 9.25

8.92 8.799.14

8.84 8.86 8.90 8.84 8.94

6

7

8

9

10

Kushtet përpunësim të

drejtë

Lëvizja e lirë enjerëzve

Standardi i jetës Politika sociale Edukimi dhemobiliteti istudentëve

Rritja afatgjateekonomike

Një shoqëri mëtë barabartë

Mbrojtja e tëdrejtave

individuale

para debatës pas debatës

3. Reformat gjyqësore: Në shkallë nga 0 në 10, sa të dëshirueshme apo të padëshirueshme do të thoni se

janl prioritetet e mëposhtme të reformës gjyqësore?

🛈 Opinioni i pjesëmarrësve nuk ndryshoi para dhe pas debatit pothuajse në të gjitha aspektet e testuara. Si para ashtu

edhe pas debatit egziston nivel i lartë i preferencave që të reformohet sistemi gjyqësor.

Ndryshimi i vetëm i rëndësishëm është se qytetarët nuk e preferojnë pavarësinë e PP-së, dhe nuk e preferojnë integrimin

e PSP-së në kornizën normative dhe institucionale të PP-së.

8.78

8.59

8.34

8.84

8.888.68

8.68

7.49

8.76

9.03

6

7

8

8

9

10

Kritere të sigurta objektivedhe jo-politike për

përzgjidhje dhe avancim tëgjyqtarëve

Objektiva të sigurta dhekritere të merituara përvlerësimin e punës së

gjyqtarëve dheprokurorëve publik

Sigurim i pavarësisë së PP-së, integrimi i PSP-së nëkornizën normative dhe

institucionale

Siguria e mbrojtjes dhedëshmive si burime të

informacionit nëprocedura shumë të

ndjeshme dhe nëprocedura të korrupsionit

të profilit të lartë

Krijimi i një sistemi tëreformuar kombëtarkundër korrupsionit

para debatës pas debatës

4. Roli mbikqyrës i Kuvendit: në shkallë nga 0 në 10, sa janë të dëshirueshme propozimet e mëposhtme

për mbikqyrje nga Kuvendi?

🛈 Nivel i lartë i nevojës për reforma në rolin mbikqyrës të Kuvendit mbetet i njejtë si para ashtu edhe pas debatës.

8.76

8.39

7.33

8.228.54

8.19 8.08

7.16

7.91

8.68

6

7

8

8

9

10

Sigurimi i rolit mbikqyrës tëkomisioneve parlamentare

mbi punën e qeverisë

Sigurim i mekanizmaveefikase institucionale të

"çështjeve parlamentare" -forma e madhe e

mbikqyrjes legjislative dheshërbimit të njësive

zgjedhore

Mundësimi i opozitës tëkryesojë punën e një numri

të konsiderueshëm tëkomisioneve

Mundësimi i Kuvendit tëketë mbikqyrje më të

madhe dhe vendimtarelidhur me punën e

shërbimeve të sigurisë

Rritje e iniciativave përpjesëmarrje qytetare në

punën e Kuvendit

para debatës pas debatës

5. Çka mendoni në lidhje me propozimet e mëposhtme për pabarazitë sociale dhe të drejtat gjuhësore?

🛈 Mendimi për propozimet e lartpërmendura mbetet i njejtë si para ashtu edhe pas debatës.

8.44

6.88

5.10

8.62

7.28

5.20

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Të zbatohet plotësisht reforma e mbrojtessociale për të pakësuar përparësitë

Të paraqitet një sistem i ri i pensioneve tëfinancuara nga shteti

Të zbatohet plotësisht ligji i ri për gjuhët

para debatës pas debatës

6. Njohuri: BE ka standarde minimale për mbrojtje kundës diskriminimit. Cila nga të mëposhtmet do të

ishte e paligjshme sipas standardeve minimale të BE-së?

🛈 Pjesa më e rëndësishme e debatës ishte rritja e nivelit të dijes së pjesëmarrësve. Debata rriti numrin e pjesëmarrësve që

mendojnë se refuzimi i ndihmës mjekësore për shkak të orientimit seksual (16%), refuzimi i shërbimeve për shkak të

përkatësisë etnike (6%) dhe ndalim i punësimit për shkak të përkatësisë etnike (7%) është joligjore nën standardet minimale

të BE-së.

4% 3% 3% 2%

88%

20%

9% 10%5%

57%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Refuzim i ndihmësmjekësore për shkak tëorientimit tuaj seksual

Refuzim i shërbimit përshkak të përkatësisë tuaj

etnike

Ndalim i punësimit përshkak të përkatësisë tuaj

etnike

Ndalim i së drejtës përvotim për shkak të

paaftësisë fizike

Të gjitha më lartë

para pas