Procesi i zhvillimit të Planit të Tranzicionit dhe Planit të Biznesit

Semira Kasimati Vathi Valu Add Management Services

Evis Gjebrea Shoqëria Ujësjellës Kanalizime Tiranë

Prishtinë, 1 – 3 Nëntor 2017

REFORMA ADMINISTRATIVE-

TERITORIALE

Reforma Administrativo - Territoriale ishte

një vendim i madh politik për bashkimin dhe

konsolidimin e NJQV-ve nga 375 bashki dhe

komuna, në 61 bashki që do të mbulojnë të

gjithë territorin e vendit.

Synon fuqizimin e njësive të qeverisjes

vendore duke rritur kapacitetin e tyre për të

ofruar shërbime të cilësisë së lartë për

qytetarët dhe rritjen e efiçiencës së burimeve

natyrore, financiare dhe njerëzore.

Ndikon në zvogëlimin e kostove të

përgjithshme administrative dhe në rritjen e

përgjegjësisë, llogaridhënies dhe

transparencës së pushteteve vendore.

Aspekte Kryesore të Reformës:

• Bashkia/Kryetari i Bashkisë është drejtpërdrejtë përgjegjës për sigurimin e shërbimeve UK

• Shoqëritë UK riorganizohen sipas parimit:

Një bashki = Një shoqëri UK ose

Dy ose më shumë Bashki krijojnë një Shoqëri UK të përbashkët me disa aksionerë

• Qartëson situatën e aseteve të sistemeve UK, duke detyruar Bashkitë të kryejnë inventarizimin dhe kontabilizimin e tyre

• Bashkon të dy shërbimet: furnizimi me ujë dhe kanalizimet

REFORMA NË SEKTORIN E UJIT NË LIDHJE

ME OFRIMIN E SHËRBIMEVE UK

REFORMA NË SEKTORIN E UJIT NË LIDHJE

ME OFRIMIN E SHËRBIMEVE UK

Elementët kryesorë:

• Riorganizimi i qeverisjes së Shoqërive UK sipas një

strukturë e re : Asambleja e Përgjithshme dhe Këshilli i

Administrimit(2+1).

• Shoqëritë UK do të vazhdojnë të respektojnë marrëveshjet

kontraktuale aktuale me Donatorët dhe Qeverinë.

• Strukturë e re për shpërndarjen e Subvencioneve për

operimin e shoqërive UK (me qëllim reduktimin e

subvencionit operacional dhe rritjen e incentivave të

performancës).

• Bashkia, Shoqëria UK dhe Ministria e Linjës do të

nënshkruajnë një marrëveshje performance bazuar në

tregues të kuantifikuar të performancës.

ASISTENCA E PROJEKTIT PLGP,

FINANCUAR NGA USAID

Në bashkëpunim me Ministrinë e Transportit dhe Infrastrukturës

Projekti për Planifikimin dhe Qeverisjen Lokale (PLGP) financuar

nga USAID:

Hartoi një udhëzues praktik kombëtar për të kuptuar qëllimin

dhe hapat e nevojshme në zbatim të Reformës të lançuar në

Sektorin Ujësjellës-Kanalizime, të miratuar me VKM Nr 63.

Asistoi 5 Bashki/Shoqëri Ujësjellës Kanalizime:

Faza e Parë:

• Zhvillimi i një Plani Tranzicioni për Bashkinë dhe Shoqërinë UK, për t’i shërbyer me ujë dhe kanalizime një zone më të madhe të qytetareve = Bashkinë e Madhe.

Faza e Dytë:

• Zhvillimi i një Plani i Biznesit 5-Vjeçar për Përmirësimin e Performancës për menaxhim më efiçent të shërbimeve të furnizimit me ujë dhe kanalizimeve

ASISTENCA E PROJEKTIT PLGP,

FINANCUAR NGA USAID

QËLLIMI I PLANIT TE TRANZICIONIT

Te zhvillojë një qasje të strukturuar për ndryshimet

hapat, dhe vendimet që duhen konsideruar menjëherë

në perputhje me Reformën Administrative Territoriale

dhe atë në Sektorin Ujësjellës Kanalizimeve.

Aspekte Institucionale

Burimet Njerëzore dhe Struktura Funksionale

Aspekte Teknike dhe të Operimit

Shërbimi ndaj Klientit

Aspekte Rregullatore

ZBATIMI I REFORMËS NË SEKTORIN E UJIT

Çfarë është arritur dhe çfarë mbetet për t’u plotësuar:

• Pothuajse të gjitha shoqëritë kanë miratuar tashmë

Strukturën e re dhe Këshillin e Administrimit (2+1).

• Pjesa më e madhe e shoqërive kanë hartuar Statutin e ri

sipas modelit të miratuar.

• Pjesa më e madhe e shoqërive kanë përfunduar

inventarizimin fizik të aktiveve si në zonën ekzituese të

shërbimit edhe në zonat e reja.

• Ka ende shumë punë për të bërë për rivlerësimin dhe

regjistrimin e aktiveve në librat kontabël të shoqërive.

• Ende nuk është nënshkruar marrëveshja e performancës

ndërmjet Bashkisë, Shoqërisë UK dhe Ministrisë së Linjës.

NDERTIMI I PLANIT TE

INTEGRUAR TE BIZNESIT

Deklarata e Misionit

Objektivat Strategjike

Analiza dhe Parashikimi i Kërkesës për Ujë

Struktura Organizative dhe Personeli

Programi i Përmirësimit të Punës

Programi i Investimeve Kapitale

Buxheti i Operimit dhe Mirëmbajtjes

Nevoja për të Ardhura

Strategjia e Përcaktimit të Tarifave

SFIDAT E IDENTIFIKUARA PER

ZBATIMIN E PLANIT TE BIZNESIT

Reduktimi i ujit të pafaturuar me qëllim

minimizimin e kostos së prodhimit të

ujit.

Zbatimin e një programi

gjithëpërfshirës për matjen e konsumit.

Rritja e normës së faturimi dhe

arkëtimit.

Ritja e kapaciteteve të stafit

menaxhues të kompanisë.

Rritja e nivelit të mbulimit me shërbim

Ujësjellës Kanalizime, veçanërisht në

zonat rurale.

Plani i Biznesit 5-vjeçar 2017-2021

për Shoqërinë UK Tiranë

KUFIJTË E RINJ ADMINISTRATIV TË

BASHKISË TIRANË

STRUKTURA E INTEGRUAR E TË DHËNAVE

DHE PARASHIKIMEVE NË PLANIN E BIZNESIT

•Shoqëria Ujësjellës Kanalizime Tiranë (zonën aktuale të shërbimit të licensuar)

•Ish Komuna Zall Bastar

•Ish Komuna Ndroq

•Ish Komuna Pezë

•Drejtoria Rajonale (10 ish Komuna)

PARAQITJA E PERFORMANCËS 2016

Treguesi i Performancës UK Tirana Ish-Komunat

Mbulimi i shërbimit të Furnizimit me Ujë 92% 50%

Mbulimi i shërbimit me Kanalizime 86% 38%

Numri i Lidhjeve të Regjistruara 207,836 16,672

Lidhjet me Ujëmatës (konsumatorë fam.) 79% 36%

Volumi Total i Ujit të Prodhuar 98,357,724 8,491,881

Volumi Total i Ujit të Faturuar 28,652,338 2,305,034

Uji pa të Ardhura 67% 67%

Norma e Arkëtimit (fatura koherente) 81% 65%

Efiçienca e Stafit (staff/1000 lidhje) 2.6 N/A

Mbulimi i Kostos Operim & Mirëmbajtje (F/A) 192% 160% -

Mbulimi i Kostos Totale (F/A) 118% 98% -

PROBLEMATIKAT KRYESORE TË

SHOQËRISË

• Niveli i Lartë i Ujit pa të Ardhura (67%)

• Kosto të larta të Energjisë (20% të Kostove O&M)

• Pagesat për Shlyerjen e Kredive (7 Kredi aktuale +

1 Kredi në 2018) (18% e Kostos Totale)

• Niveli i Lartë i Faturave të Prapambetura (2.4

Miliardë Lekë)

SHKAQET QË KANË ÇUAR PËR 2 DEKADA

NË KËTË SITUATË:

• Lidhjet e paligjshme në linjat e transmetimit dhe po

ashtu të rrjetit shpërndarës.

• Shtimi i popullsisë së Tiranës me ritme të shpejta

kundrejt rrjetit U&K i programuar për një numër të

caktuar banorësh.

• Mungesa e një vizioni për zhvillimin e U&K Tiranë

duke mos patur strategji afat-gjatë.

• Investime emergjente rehabilitimi të shkëputura dhe

mospasja e një master plani apo biznes plani për

kryerjen e investimeve gjithëpërfshirëse.

• Mungesa e automatizimit të sistemit që nga burimi,

rrjeti shprëndarës deri tek konsumatori.

OBJEKTIVAT STRATEGJIKË SIPAS

BIZNES PLANIT (l)

• Rritja e mbulimit me shërbimin e furnizimit me ujë:

85% në 2016 në 95.3% në 2021.

• Rritja e mbulimit me shërbimin e kanalizimeve:

78.1% në 2016 në 83.5% në 2021.

• Reduktimin e ujit pa të ardhura, të shprehur si përqindje

e vëllimit të ujit të prodhuar që hyn në sistem:

67.6% në vitin 2016, në 40% deri në fund të vitit

2021.

• Rritja e nivelit të arkëtimit të faturave si përqindje e

raportit të vlerës totale të faturuar dhe të grumbulluar

për një vit:

79.9% në 2016 në 92.0% në 2021.

OBJEKTIVAT STRATEGJIKË SIPAS

BIZNES PLANIT (ll)

• Arritja e qëndrueshmërisë financiare duke mundësuar

mbulimin e Kostove Totale deri në fund të 2017 dhe

vazhdimi i përmirësimit të performancës financiare të

Shoqërisë duke synuar kontributin në rezervat kapitale

gjatë viteve 2017-2021.

• Ofrimi i shërbimit të furnizimit me ujë pa ndërprerje dhe

me presion të vazhdueshëm (24/7) në ish zonën e

shërbimit të UK Tiranë deri në 2021.

ANALIZA DHE PARASHIKIMI I KËRKESËS

PËR UJË (I)

Popullsia në Zonën e Shërbimit dhe Popullsia

e Shërbyer

Analizë e detajuar e Kategorive të

Konsumatorëve (Familjarë, Ente Private,Institucionet

Buxhetore, Klientë të veçantë, Furra Buke)

Kërkesa Aktuale për Ujë për Frymë (l/f/d)

Norma e Projektuar e Kërkesës për Ujë (l/f/d)

Uji i pafaturuar - Humbjet e Ujit

ANALIZA DHE PARASHIKIMI I KËRKESËS

PËR UJË (Il)

Përshkrimi

Viti

Bazë

2016 2017 2018 2019 2020 2021

Popullsia / Te dhëna për Klientët

Popullsia në zonën e shërbimit 832,302 826,505 820,622 832,931 845,425 858,106

Popullsia me lidhje të regjistruara 707,800 743,568 767,081 784,990 800,333 817,385

Popullsia e pashërbyer 124,502 82,937 53,541 47,941 45,092 40,722

% e Popullsisë me shërbim ujësjellësi 85.0% 90.0% 93.5% 94.2% 94.7% 95.3%

Lidhjet Familjare të Regjistruara 196,611 206,547 213,078 218,053 222,315 227,051

Lidhje familjare të matura 147,626 158,571 165,961 184,154 203,398 219,779

Lidhje familjare të pamatura 48,985 47,976 47,117 33,899 18,917 7,272

% Lidhjeve familjare të matura 75% 77% 78% 84% 91% 97%

Numri i lidhjeve të reja të matura në vit 0 13,569 10,015 18,192 19,244 16,382

ANALIZA DHE PARASHIKIMI I KËRKESËS

PËR UJË (Ill)

Përshkrimi

Viti

Bazë

2016 2017 2018 2019 2020 2021

Shitje me pakicë 86,082 88,753 90,661 89,952 88,774 88,515

Shitje me shumicë 8,765 10,244 13,584 13,584 13,584 13,584

Totali i shitjes së ujit 94,847 98,997 104,245 103,536 102,358 102,099

Prodhimi i ujit 292,739 265,348 243,112 212,581 187,216 153,632

Uji i blerë 0 17,500 17,500 17,500 17,500 16,533

Totali i ujit që hyn në sistem 292,739 282,848 260,612 230,081 204,716 170,165

Uji pa të ardhura 197,892 183,851 156,367 126,544 102,358 68,066

% e ujit pa të ardhura 67.6% 65.0% 60.0% 55.0% 50.0% 40.0%

PARASHIKIMI I BUXHETIT OPERIM &

MIRËMBAJTJE (000 LEKË)

Zërat

Viti Bazë

2016 2017 2018 2019 2020 2021

Kosto Personeli 44% 41% 42% 46% 47% 47%

Shpenzime për

Energjinë Elektrike 19% 16% 15% 7% 6% 6%

Shërbime të

kontraktuara 10% 16% 17% 18% 17% 18%

Shpenzime të

konsumueshme 25% 25% 25% 27% 27% 27%

Kosto Totale O&M 1,760,828 2,268,996 2,229,136 2,110,375 2,128,549 2,106,468

INVESTIMET 2017-2021

Në shifra të përafërta, investimet e parashikuara do të

jenë 174 milion Euro:

I. Investime kapitale nga fondet e Shoqërisë zënë

peshën 30 % të totalit të portofolit nga të cilat:

- 35% për shpenzime për rinovime kapitale të rrjetit

- 12% për riparime dhe zëvendësime kapitale

- 53% për investime të reja kapitale.

II. Investime kapitale nga hua tregtare zënë peshë 70%

të totalit të portofolit nga të cilat:

- 63% për shpenzime për rinovime kapitale të rrjetit

- 37 % për investime të reja kapitale.

INVESTIMET 2017-2021

Disa prej projekteve më të rëndësishme janë:

• Matësa të rinj mekanikë dhe SMART për Entet Private

• Dixhitalizimi me GIS dhe Master Plani.

• Shtimi i impiantit të Bovillës me kapacitet 600 l/sec duke

shkuar në 2400 l/s

• Ndërtimi i Linjës së re të Transmisionit nga ITU Bovillë deri

në Yzberisht-KMY, zonë me pothuaj 100,000 banorë dhe

që furnizohet nga puse.

• Rikualifikimi i linjave të transmetimit të Shën Mërisë.

• Ndërtimi i By-Paseve të linjave të transmisionit të Impiantit

të Bovillës, Burimit të Shën Mërisë dhe Burimit të Selitës,

• Shfrytëzim i vendburimit të Gurit të Bardhë etj.

NEVOJA PËR TË ARDHURA

Përshkrimi

Viti Bazë

2016 Viti 2017 Viti 2018 Viti 2019 Viti 2020 Viti 2021

Shpenzime Totale për O & M (1) 1,760,827,974 2,268,996,401 2,229,135,766 2,110,375,484 2,128,549,105 2,106,468,547

Pagesa e Kredisë

Pagesa Interesi 89,830,987 105,666,874 229,228,595 385,190,270 535,891,401 624,278,414

Pagesa Principali 334,976,422 351,126,946 823,128,909 843,437,840 1,432,425,566 1,871,216,860

Nëntotal (2) 424,807,409 456,793,820 1,052,357,504 1,228,628,110 1,968,316,967 2,495,495,274

Shpenzime Kapitale

Shpenzime për Rinovime Kapitale 565,712,000 252,596,630 100,000,000 100,000,000 1,000,000,000 1,100,000,000

Fondi për Riparim e Zëvendësim Kapitale 50,102,000 11,892,793 93,215,787 212,624,115 257,297,561 326,796,905

Fondi për Investime të Reja Kapitale 65,626,000 589,864,535 688,954,674 1,077,832,969 874,679,900 639,517,633

Nëntotal (3) 681,440,000 854,353,957 882,170,461 1,390,457,083 2,131,977,460 2,066,314,538

Nevoja për Financim

Marrëveshje. me Qeverinë për të Shlyer

Detyrimet e Prapamb. të Kredisë Italiane 140,194,477 140,194,477 140,194,477 140,194,477 143,346,999 142,842,595

Nëntotal (4) 140,194,477 140,194,477 140,194,477 140,194,477 143,346,999 142,842,595

Nevojat Totale për të Ardhura (1+2+3-4) 2,726,880,906 3,439,949,702 4,023,469,253 4,589,266,200 6,085,496,533 6,525,435,763

STRUKTURA E TARIFAVE

• Bazuar tek Nevoja Totale për të Ardhura UKT ka

zhvilluar një Strategji të Tarifave dhe Çmimeve për

periudhën 5-vjeçare. Tarifat bazohen në shitjet e ujit

dhe normat e arkëtimit të cilat rriten nga 90% në vitin

2017 në 92% në vitin 2021. Konkretisht propozimi:

• Kategoria familjare rritje me 44%

• Kategoria ente private rritje me 40%

• Kategoria institucione buxhetore rritje me 41%.

• Kategoria klientë të veçantë rritje me 38%.

• Kategoria furra buke rritje me 36%.

• Kategoria Hec Lanabregas pëson rritje me 20%.

• Kategoria uji me shumicë pëson rritje me 25%.

REZULTATI FINANCIAR 2016-2021

Përshkrimi Viti Bazë

2016 Viti 2017 Viti 2018 Viti 2019 Viti 2020 Viti 2021

Të Ardhura nga Shitja (nga tarifa) 2,821,288,230 2,928,510,820 4,224,419,460 4,962,702,114 5,500,735,996 6,022,464,909

Norma e Arkëtimit të Faturave (% per Vit) 79.9% 90.0% 91.0% 92.0% 92.0% 92.0%

Arkëtime nga të Ardhurat nga Shitja (korente) 2,253,194,045 2,635,444,480 3,844,221,708 4,565,685,945 5,060,677,116 5,540,667,716

Arkëtime nga Faturat e Prapambetura 279,811,287 424,331,734 505,125,543 682,731,639 596,519,417 556,568,047

Arkëtime nga Shërbime të Tjera 282,575,412 369,800,000 360,000,000 360,000,000 360,000,000 360,000,000

Arkëtime Totale 2,815,580,743 3,429,576,214 4,709,347,251 5,608,417,585 6,017,196,533 6,457,235,762

Nevojat Totale për të Ardhura 25,692,000 70,800,000 70,800,000 70,800,000 70,800,000 70,800,000

TëArdhura nga Dividenti i HEC 2,726,880,906 3,439,949,702 4,023,469,253 4,589,266,200 6,085,496,533 6,525,435,763

Dif. ne Mbulimin e Nevojës për të Ardhura 114,391,837 60,426,512 756,677,998 1,089,951,384 2,500,000 2,600,000

Gjendja Akumulative e Deficitit/Suficitit -1,907,055,894 -1,846,629,381 -1,089,951,384 0 2,500,000 5,100,000

REZULTATI FINANCIAR

PËRMBLEDHJE

• Duke nisur nga viti 2017 totali i nevojave për të ardhura

është 3.44 miliardë lekë, ndërsa totali i të ardhurave të

përftuara nga arkëtimi nga shitjet dhe shërbimet e tjera

është 3.5 miliardë lekë. Pra gjenerohet një rezultat pozitiv

prej 60 milionë lekë.

• Gjatë periudhës 2018-2021 është parashikuar që rezultati

pozitiv i Shoqërisë do të vazhdojë të rritet ndjeshëm duke i

dhënë mundësi UKT të:

• Të mbulojë 100% Kostot e Operimit dhe Mirëmbajtjes

• Të shlyejë të gjitha detyrimet e prapambetura nga vitet e

kaluara

• Të kryejë shpenzime kapitale me fondet e Shoqërisë

• Të shlyejë të gjitha detyrimet kontraktuale të huave

ekzistuese dhe atyre të ardhshme

ARKËTIMI DHE FATURIMI

PËRBALLUESHMËRIA E TARIFAVE DHE

HENDEKU FINANCIAR

FALEMINDERIT PËR VËMENDJEN!