ANKARA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

BÜYÜMEBÜYÜMEVücutta bulunan Vücutta bulunan

organların zamana bağlı organların zamana bağlı hacminin artmasıdır.hacminin artmasıdır.

OLGUNLAŞMAOLGUNLAŞMABüyümeyle beraber Büyümeyle beraber

organların gerekli işlevi organların gerekli işlevi yerine getirir duruma yerine getirir duruma

gelmesidirgelmesidir.

GELİŞİMGELİŞİMSosyal,duygusal,bilişsel,dil,Sosyal,duygusal,bilişsel,dil,

psiko-motor,ahlak,cinsel gelişim psiko-motor,ahlak,cinsel gelişim yönünden meydana gelen yönünden meydana gelen büyüme ve olgunlaşmadır.büyüme ve olgunlaşmadır.

SAĞLIKLI BİR BEBEĞE SAĞLIKLI BİR BEBEĞE NASIL SAHİP OLURUZ ?NASIL SAHİP OLURUZ ?

* Aşılarını yaptırın.* Aşılarını yaptırın.* Doktor tarafından tavsiye edilmeyen * Doktor tarafından tavsiye edilmeyen

ilaçlardan uzak durun.ilaçlardan uzak durun.* Varolan hastalıkları kontrol altına alın.* Varolan hastalıkları kontrol altına alın.* Sigara ve alkol kullanmayın.* Sigara ve alkol kullanmayın.* Gebelik süresince doktor kontrolünde * Gebelik süresince doktor kontrolünde

olun.olun.* 18-35 yaş arası hamilelik için ideal * 18-35 yaş arası hamilelik için ideal

yaştır.yaştır.

GELİŞİM DÖNEMLERİGELİŞİM DÖNEMLERİ-Doğum Öncesi Dönem-Doğum Öncesi Dönem

-Bebeklik Dönemi(0-3 Yaş)-Bebeklik Dönemi(0-3 Yaş)-Okul Öncesi Dönem(3-6 Yaş)-Okul Öncesi Dönem(3-6 Yaş)

-Eril Dönem(6-12 Yaş)-Eril Dönem(6-12 Yaş)-Ergenlik Dönemi(12-14 Yaş)-Ergenlik Dönemi(12-14 Yaş)-Adölesanlık Dönemi(14-18 -Adölesanlık Dönemi(14-18

Yaş)Yaş)

Gelişim;Baştan ayağa içten dışa doğrudur.Beyin gelişiminin % 70’i ilk 2 ayda gerçekleşir.

ÖNERİLER* * Anne beslenmesine dikkat Anne beslenmesine dikkat

etmelidir. Protein ağırlıklı etmelidir. Protein ağırlıklı beslenin, diğer besinlerden de beslenin, diğer besinlerden de gerektiği kadar alın.gerektiği kadar alın.

* Stresten uzak durun.* Stresten uzak durun.

* Sigara ve alkol * Sigara ve alkol kullanmayın !kullanmayın !

BİLİŞSELBİLİŞSEL GELİŞİMGELİŞİMBeyin gelişimi aktif olarak devam Beyin gelişimi aktif olarak devam

edereder

*Refleks kazanımları önemlidir.*Refleks kazanımları önemlidir.

ÖNERİLER* Çocuğa bol bol uyaran sağlayın.* Çocuğa bol bol uyaran sağlayın.

* 5 duyuyu aktif uyarın, örneğin* 5 duyuyu aktif uyarın, örneğin

müzik dinletin, kukla oynatın.müzik dinletin, kukla oynatın.

* Ona zarar verici* Ona zarar verici

(boncuk, keskin uçlu vb.)(boncuk, keskin uçlu vb.)

materyaller vermeyin. Çünkü materyaller vermeyin. Çünkü

Bu dönemde oral refleksler güçlüdür.Bu dönemde oral refleksler güçlüdür.

ÖNERİLER

* Kaşık-çatal-bardak tutmasına * Kaşık-çatal-bardak tutmasına fırsat tanıyın.fırsat tanıyın.* Göz koordinasyonu kurup * Göz koordinasyonu kurup kurmadığına dikkat edin.kurmadığına dikkat edin.* Seslere tepki verip vermediği * Seslere tepki verip vermediği kontrol edin.kontrol edin.

•Basit elbiselerini giyme-çıkarma becerilerinin gelişmesine fırsat tanıyın.

* Bağımsız hareket etmesine kontrollü şekilde izin verin.

DİL GELİŞİMİ

*Ağlama*Ağlama*Agulama*Agulama*İki sesli heceler*İki sesli heceler*Hecelerin tekrarı*Hecelerin tekrarı*Kelimeler*Kelimeler*2-3 kelimeli cümleler*2-3 kelimeli cümleler

ÖNERİLER*Nesneler söylerken resimlerini gösterin.*Basit hikayeler anlatın.*Parmak oyunları oynayın.*Müzik dinletin.Dil bilişsel gelişimin

göstergesidir.

PSİKO-SEKSÜEL GELİŞİM*Bu yaşlar oral dönemi içerir.*Bu yaşlar oral dönemi içerir.

*Emme refleksi gösterirler.*Emme refleksi gösterirler.

*Tuvalet eğitimi bu dönemde *Tuvalet eğitimi bu dönemde gerçekleşir.gerçekleşir.

ÖZBAKIM GELİŞİMİ

* Tuvalet alışkanlığını kazanır.* Tuvalet alışkanlığını kazanır.

* Kaşık-çatal kullanır.* Kaşık-çatal kullanır.

* Saçını düzeltir.* Saçını düzeltir.

* Giyinir, ayakkabılarını giyebilir.* Giyinir, ayakkabılarını giyebilir.

ÖNERİLER

* Tuvalet eğitimine özen * Tuvalet eğitimine özen gösterin.gösterin.

* Giyinme,tek başına yemek * Giyinme,tek başına yemek yeme davranışlarını özendirin.yeme davranışlarını özendirin.

* Kontrollü olarak * Kontrollü olarak

özerklik tanıyın.özerklik tanıyın.

ÖNERİLER* * Kurallar açık, net, tutarlı ve sürekli

olmalıdır.* Ceza kesinlikle fiziksel şiddet, baskı,

bağırma şeklinde olmamalıdır.* Cezayı, davranış kasti olduğu

durumlarda olumsuz davranışı düzelttirme şeklinde verin.

* Soyut algılar gelişmediği için nasihatten kaçının.

BİLİŞSEL GELİŞİM

* Başından geçen olayları basitçe * Başından geçen olayları basitçe anlatırlar.anlatırlar.

* Genelleme yapamazlar.* Genelleme yapamazlar.* Hayali arkadaşları olabilir.* Hayali arkadaşları olabilir.* Hareket eden şeylerin canlı * Hareket eden şeylerin canlı

olduğunu düşünürler.olduğunu düşünürler.

ÖNERİLER*Çocuğun izlediği, dinlediği *Çocuğun izlediği, dinlediği

programları dikkatle seçinprogramları dikkatle seçin

*Düzgün bir Türkçe kullanın, şiveden *Düzgün bir Türkçe kullanın, şiveden kaçının.kaçının.

*Müzik dinletin, birlikte dans edin.*Müzik dinletin, birlikte dans edin.

* Yanlış kelimelerini * Yanlış kelimelerini uygun uygun

bir dille düzeltin.bir dille düzeltin.

ÖNERİLER* Çocuklar karşı cinsiyetteki * Çocuklar karşı cinsiyetteki

ebeveynlerine yönelirler. Bu durumu ebeveynlerine yönelirler. Bu durumu normal karşılayın.normal karşılayın.

* Cinsel farklılıklar uygun dil ve * Cinsel farklılıklar uygun dil ve materyallerle açıklayın.materyallerle açıklayın.

* Cinsel organları ile oynamaları * Cinsel organları ile oynamaları doğaldır.Bu durumda çocuğun doğaldır.Bu durumda çocuğun dikkatini başka yöne çekin, dikkatini başka yöne çekin, cezalandırmayın!cezalandırmayın!

ÖNERİLER* Çocuğa sorumluluk verin (odasını toplama

vb.)* Artık materyallerle çalışmasına,

makas kullanmasına izin verin.* El-göz koordinasyonunun

gelişmesi için etkinlik yaptırın.* Giyinmesi, düğme iliklemesi, fermuar

çekmesi, saçlarını taraması, dişlerini fırçalaması gibi davranışları tek başına yapmasına fırsat verin.

ERİL DÖNEMERİL DÖNEM6-12 YAŞ6-12 YAŞ

ÖNERİLER* Oyun yolu ile daha iyi öğrendikleri

için oynamalarına fırsat verin.

* Oyundan derse geçişte çocuk zorlanabilir. Bu dönemde

rehberlik edin.

* Arkadaşları ile oynamasına izin verin.

PSİKO-SEKSÜEL DÖNEM

* * Cinsel dürtülerde durgunluk gözlenir.

* Kendi cinsiyetinden olan ebeveyne yönelir.

* Kendi cinsiyetine ilişkin toplumsal rolleri kazanmaya başlar.

ÖNERİLER* * Kendi cinsiyetinden olan ebeveyn

çocuğa karşı anlayışlı ve dinleyici olmalıdır.

* Karşı cinsiyetteki ebeveyn çocukla iletişimini kesmemelidir.

* Eşler arasında çocuğa karşı tutarlı bir tutum sergilenmelidir.

ÖNERİLER

* Çocuğa sorumluluk verin (Ev işi, temizlik, basit yiyecek hazırlama gibi.)

* Bale, yüzme gibi etkinliklere yönlendirilmelidir.

ÖNERİLER* * Çocuğun, okulu sevmesi ve başarısını

içselleştirmesini sağlayın, * Okul korkusu bu dönemde oluşabilir,

dikkatli olun.* Kıyaslama yapmayın.* Özgüveni zedeleyici davranışlardan uzak durun.* Başarılarını takdir

edin,başarısızlıklarını aşma konusunda rehber olun.

ÖNERİLER* * DDoğru model olun.* Anne-baba olarak birlikte

tutarlı olun.* Empati yeteneğini

geliştirici sorular sorun.

DİL GELİŞİMİ

* Karmaşık cümleler kurabilir.

* Duygularını yalın bir dille ifade eder.

* Şiir öğrenebilir, hikaye oluşturabilir, şarkı söyleyebilir.

ERGENLİK DÖNEMİ

12-14 YAŞ

BİLİŞSEL GELİŞİM

* * Soyut işlemler dönemidir.* Tartışmaları sever,

düşüncelerini ifade etmek isterler.

* Mantık üzerinde yoğunlaşırlar.* Olaylara çok yönlü bakabilirler. Ergen ben-merkezliliği izlenir

ÖNERİLER

* * Her konuda ergenle konuşun,

onun fikrini alın. *Ailede alınan kararlara dahil

edin. * Ergen ben merkezliliği ile ilgili

olarak makul ve anlayışlı davranın.

PSİKO-MOTOR GELİŞİM

* * Kemikler hızla gelişir.* Büyük ve küçük kaslar boyut

yönünden gelişir.* Değişik spor dallarına yönelirler.* Kilo artışları gözlenir.* Çok enerjiktirler.

ÖNERİLER* * Spor aktivitelerini destekleyin.* Kilo ve boy artışı üzerinde

durmayın.* Sakarlıklarını doğal karşılayın.

PSİKO-SEKSÜEL GELİŞİM

* * Vücutta tüylenme başlar.* Genital sistem cinsiyet

yönünden gelişmeye,bir takım salgılar ve hormonlar işlevsellik kazanır.

* Karşı cinse karşı ilgi artar.

ÖNERİLER

* * Çocuklarla ailelerin duygusal bir bağ kurmaları için önemli bir dönemdir.

* Karşı cinse duyulan ilgiyi doğal karşılayın.

* Baskıcı bir tutum sergilemeyin,uygun iletişim kurun.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM

* Fiziksel görünümleri konusunda

çok hassastırlar.* Yoğun bir duygusallık yaşarlar.

AHLAK GELİŞİMİ

* Sevdikleri kişileri model alırlar.

ÖNERİLER* Ebeveynler söylemlerinde ve davranışlarında tutarlı

olmalıdırlar.

* Ebeveynler, geleneksel değerler hakkında onlara örnek olmalı, rehberlik etmelidirler.

ÇOCUK BİR BİREYDİR

..VE AİLENİN EN TEMEL ÜYESİDİR

BU ÜYENİN GELİŞİMİ ÖNEMLİDİR

ÇOÇUĞUN GELİŞİMİNİ BİLEREK ONA

KATKIDA BULUNMALIYIZ,

BU KATKIYI SAĞLADIĞIMIZ ZAMAN ÇOCUĞUMUZ HER

AÇIDAN SAĞLIKLI BİR BİREY OLACAKTIR.

VE BİZ...

ANNE BABA OLARAK ONUN GELİŞİMİNİ BİLİP, NE KADAR

YARDIMCI VE REHBER OLURSAK;

GELECEĞİMİZİ EMANET EDECEĞİMİZ

ÇOCUKLARIMIZA YAPTIKLARIMIZ

AÇISINDAN,

VİCDANEN MUTLU VE HUZURLU OLACAĞIZ !

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER